Godność CzłOwieka Paraklet
-
Upload
parakletpl -
Category
Spiritual
-
view
6.707 -
download
2
Transcript of Godność CzłOwieka Paraklet
„Godność osoby ludzkiej”
„Święty to ten, kto żyje godnie.”
Paulo Coelho
Z czym kojarzy się słowo godność?
godność
godnośćcze
ść
osob
y dob
ro
osob
ydobre imię
honor
szacunek
najwyższa wartość
człowieka
wolność osoby
ochrona prawna
Pojęcie godność w języku polskim występuje jako rzeczownik, rodzaju żeńskiegoi ma następujące znaczenia:
1. poczucie własnej wartości, szacunek dla
samego siebie;2. zaszczytne stanowisko, oficjalna funkcja;3. Nazwisko.odmiana - przykłady:- Każdy ma poczucie godności.- Mój dziadek piastował wysokie godności.-Jaka pana godność?
Gdzie jest źródło godności człowieka?
Skąd pochodzigodność ?
Skąd człowiekmoże ją czerpać?
I część
Odpowiedź znajdziemy w następującym fragmencie
S.T. :
«Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego
Nam. Niech panuje nad rybami morskimi, nad
ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad ziemią
i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi
po ziemi!» Stworzył więc Bóg człowieka na swój
obraz, na obraz Boży go stworzył: stworzył
mężczyznę i niewiastę. Po czym Bóg im
błogosławił, mówiąc do nich: «Bądźcie płodni
i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię
i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad
rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym
i nad wszystkimi zwierzętamipełzającymi po ziemi». Rdz 1,26-28
„Godnośćosoby
ludzkiej wynika wprost z faktu,
że człowiekzostał stworzony na obraz i podobieństwo
Boże. Przez Stwórcę został on ustanowiony panem
wszystkich stworzeń ziemskich. Zatem to Bóg jest
pierwszą przyczyną i źródłem godności człowieka, który ku Niemu nieustannie
zdąża.”
Jakie wnioski wypływają z tego fragmentu?
Człowiek jest jednością ciała i duszy, która jest w nim zasadą życia;
Człowiek jest osobą, a więc istotą wolną i zdolną do poznania;
Człowiek jest kimś a nie czymś;
Człowiek jest świadomym i wolnym podmiotem swoich czynów;
Człowiek jest odpowiedzialnym za siebie, za drugiego człowieka i za świat w którym żyje;
Człowiek powinien upodabniać się do Boga poprzez słowa i czyny; Człowiek zawsze jest podmiotem, a nie przedmiotem, celem, a nie środkiem.
Człowiek może tworzyć wspólnotę ludzką, opartą na wolności, co wpływa na jego prawidłowy rozwój;
Człowiek jest ponad światem przyrody, panuje nad nim i uczestniczy w dziele stworzenia.
Dzieje Narodu Wybranego ukazują bolesną prawdę
o grzeszności człowieka. Wprowadzenie prawa
moralnego –dekalogu, nie pomogło w zachowaniu
ładu moralnego i harmonii ducha. Człowiek okazywał
przewrotność w swym postępowaniu grzesząc wobec
Boga i bliźniego. Bardzo często łamał przykazania
i przez to brukał swą godność .Bóg widząc pogarszającą się
sytuację człowiekaposyła swojego Syna, aby go
zbawił i odnowiłjego godność.
II część
W chwili, gdy Syn Boży stał się jednym z nas, zmieniła się sytuacja ludzkiego istnienia.
Jezus Chrystus stał się naszym bratem(…). Stał się „Bogiem z nami".
W Jezusie Chrystusie, i tylko w Nim, człowiek może przezwyciężyć
własną niemoc, zło, nieufność innych, własny egoizm i zastane struktury
niesprawiedliwości.Dopiero przez uczestnictwo w życiu Chrystusa człowiek
może dostrzec w sobie obraz Boży. To właśnie Chrystus jest doskonałym
obrazem Boga i ma moc upodabniać ludzi do Ojca.
(por. Kol 1,15; Flp 2,6)
„…W Chrystusie godność człowieka
znajduje swój szczyt.”(KDK 22)Dopełnieniem
wywyższenia godnościczłowieka jest dzieło
Odkupienia.Człowiek w oczach Bogama tak wielką wartość,
że dla niego "uniżył samego siebie,
stawszy się posłusznymaż do śmierci – i to śmierci krzyżowej„
(Flp 2, 8).
Definicja:
Godność człowieka - to cecha osobowa, którą zawdzięcza
siętemu, że jest się człowiekiem, niezależnie od pochodzenia,
pozycji społecznej, zasługczy w ogóle czegokolwiek.
Ks. Remigiusz Sobański
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/P/PS/GN/2001-51-4.html
Podział godności
Naturalna Nadprzyrodzona
to wartość, którą posiada każdy człowiek z tej racji,
iż jest podmiotem i osobą,
czyli bytem samo-świadomym,
wolnym, zdolnym do poznania prawdy,
górującymnad otaczającym go
światem.
rodzi się z bezpośredniego
związku osoby ludzkiej z Bogiem
od sakramentu chrztujesteśmy obdarowani
łaską i darem dziecięctwa
Bożego.
III część
Rodzaje godności:
1.Godność osobowa
2.Godność
osobowościowa
3.Godność osobista
1. Godność osobowa
To wartość człowieka, która jest stała, niezniszczalna, zobowiązująca,
wrodzona. Nie można się jej pozbyć, tak jak nie
może się pozbyć własnej natury.
Godność ta przysługuje każdemu tylko z tej racji, że jest człowiekiem i to
niezależnie jakim człowiekiem.
2. Godność osobowościowa
jest nabytymi przez człowieka cechami,
Talentami, umiejętnościami i cnotami. Im ktoś w większym stopniu rozwijaswą dobroć, tym posiada większą
godność osobowościową. 3. Godność
osobistato poczucie bycia kimś ważnym,
zajmowanie ważnej pozycjispołecznej, stanowiska,
urzędu itp.
Zagrożenia przeciw godności.
IV część
Wymień zagrożenia godności człowieka:
- ------------
Oto zagrożenia godności człowieka:
1. totalitarne i nieludzkie systemy polityczne,
2. fałszywe ideologie oraz sekty,3. przesadna tolerancja lub brak tolerancji,4. jawne i niesprawiedliwe prawodawstwo pozbawiające człowieka podstawowych
praw,5. agresywność środków społecznego
przekazu,6. brak sprawiedliwości,7. rasizm,8. terroryzm,9. ubóstwo, 10. nałogi: narkomania, alkoholizm,
seksoholizm, 11. korupcja,12. analfabetyzm,
13. kryzys mieszkaniowy, 14. bezrobocie,15. brak sprawiedliwej wypłaty,16. niesłuszne zatrzymywanie wypłaty,17. manipulacja innymi dla osiągnięcia
celów,18. składanie fałszywych świadectw,19. oszczerstwa, szyderstwa i
pomówienia,20. prześladowania dla ideologii lub
przeciw wierze,21. porwania, niewolnictwo i handel
ludźmi,22. zmuszanie do prostytucji,23. dobrowolna prostytucja dla zysku,24. celowe poniżanie, agresja i przemoc,25. zabójstwa,26. nacisk i wymuszanie…
Wymienione zagrożeniawystępują zarówno w życiu politycznym,
gospodarczym, społecznymi kulturalnym.
Okazywanie braku godności
wobec siebie i innych niszczy,
zniekształca, albo rani prawdziwe oblicze
człowieka
1. Godności nie można utracić, ale można
ją zbrukać, okryć hańbą, zbezcześcić...
2. Człowiek ma zachowywać się godnie,
we wszystkich okolicznościach i sytuacjach.
Nie zawsze jest to łatwe, zwłaszcza gdy znalazł się w warunkach "niegodnych" człowieka. A ludzi o niegodnych warunkach bytowania
nietrudno spotkać. Chodzi nie tylko o kondycję
materialną, mieszkaniową, codziennejegzystencji fizycznej. Chodzi także
o "sytuację duchową", atmosferę moralną,środowisko kulturalne.
Zapamiętaj !
Rolę obiektywnego poszanowania osobowej
godności w życiu społecznym pełnią prawa
zwane prawami człowieka. Stanowią one podstawowe kryterium
oceny systemu politycznego i programu działania
państwa.Wszędzie tam, gdzie prawa
człowieka są przestrzegane, chroniona jest
także godność. I odwrotnie, tam gdzie prawa
te są naruszane, nieposzanowana zostaje
również ludzka godność.
Jak bronić godności człowieka ?
V część
Obrona godności w prawodawstwie:1. W polskiej
Konstytucji,2. W polskim Kodeksie cywilnym i Kodeksie karnym,
3. W prawie Unii Europejskiej,4. W prawie
międzynarodowym,
Polska Konstytucja już preambule stwierdza istnienie przyrodzonej godności człowieka. Art. 30 rozdziału II charakteryzuje godność jako przyrodzone, niezbywalne i nienaruszalne źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest jedyną konstytucyjną wartością, która nie może być ograniczona…
Godność w polskiej Konstytucji
Rozdział II Art. 30.Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka
stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest
ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.
W polskim Kodeksie cywilnym i karnym Godnośćjest dobrem osobistym chronionym przez prawo. Razem z dobrym imieniemskłada się na zdefiniowane w art. 23 Kodeksu cywilnegopojęcie czci.
Z punktu widzenia kodeksukarnego naruszenie czyjejśgodności jest przestępstwemznieważenia.
Godność w polskim Kodeksiecywilnym i Kodeksie karnym
Sąd Najwyższy RP w wyroku z 21 marca 2007(I CSK 292/06) stwierdził, iż godnością osobistą jest własne wewnętrzne przekonanie danego człowiekao jego etycznym i moralnym nieposzlakowaniu oraz oczekiwanie czci wobec siebie rozumianej jako pozytywne nastawienia innych osób wobec niegoze względu na społeczne i osobiste wartości, którereprezentuje. Tak rozumiana godność nie podlegawartościowaniu, a jej naruszenie występuje, gdy bezuzasadnionych podstaw, zwłaszcza w obecności osób trzecich, traktuje się kogoś negatywnie i wyrażasię o nim w sposób poniżający.
Karta Praw Podstawowych U.E. Rozpoczyna się od Tytułu I „Godność”. Pierwszy Artykułmówi wprost że Godność człowieka jest nienaruszalna.Musi być szanowana i chroniona.W pozostałych rozdziałach I Tytułu Karta wymienia: prawo do życia oraz prawo do integralności fizycznej i psychicznej zakaz wykonywania tortur oraz nieludzkiego lub poniżającego traktowania, zakaz karania oraz zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej.
Godność w prawie Unii Europejskiej
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
proklamowana przez Zgromadzenie Ogólne Narodów
Zjednoczonych ( ONZ) w Rezolucji 217 A (III) z 10 grudnia 1948 r.,
stwierdza w preambule, iż „uznanieprzyrodzonej godności oraz równych
i niezbywalnych praw wszystkich członków wspólnoty ludzkiej jest
podstawą wolności, sprawiedliwości i pokoju świata”, zaś w artykule 1, że „wszyscy ludzie rodzą się równi
pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować
wobec innych w duchu braterstwa”.
Godność w prawie międzynarodowym
życia, wolności,
bezpieczeństwa,wolności sumienia i
wyznania.
Rezolucja ONZ z 10 grudnia 1948 r.
W dalszej części Deklaracji Praw
Człowieka dowiadujemy się
że człowiek ma prawo do:
Godność w nauczaniu Kościoła
VI część
1. Katechizm Kościoła Katolickiego
2. Nauczanie Papieży
3. Nauczanie Soboru Watykańskiego II
1. KKK 1934 Wszyscy ludzie, stworzeni na obraz Jedynego Boga, obdarzeni taką samą rozumną duszą, mają tę samą naturę i to
samo pochodzenie. Wszyscy, odkupieni przez ofiarę Chrystusa, są wezwani do uczestniczeniaw tym samym Boskim szczęściu; wszyscy więc cieszą się równą godnością.
1. Katechizm Kościoła Katolickiego
2. KKK 1935 Równość między ludźmi w sposób istotny dotyczy ich godności
osobistej i praw z niej wypływających:„Należy... przezwyciężać... wszelką formę
dyskryminacji odnośnie do podstawowych praw osoby ludzkiej, czy to... ze względu na
płeć, rasę, kolor skóry, pozycję społeczną, język lub religię, ponieważ sprzeciwia się
ona zamysłowi Bożemu .”
3. KKK 1938 Istnieją także krzywdzące nierówności, które godzą w miliony mężczyzn i kobiet. Pozostają one w wyraźnej sprzecznościz Ewangelią: Równa godność osób wymaga, by zostały wprowadzone bardziej ludzkie i sprawiedliwe warunki życia.
Albowiem zbytnie nierówności gospodarcze i społeczne wśród członków czy ludów jednej
rodziny ludzkiej wywołują zgorszenie i sprzeciwiają się sprawiedliwości społecznej
równości, godności osoby ludzkiej oraz pokojowispołecznemu i międzynarodowemu.
http://www.kns.gower.pl/stolica/osoba.htm
W czasach współczesnych, Magisterium Kościołarzymskokatolickiego często i z mocą występuje w obronie godności osoby ludzkiej i praw człowieka. Oto nauczanie rzymskich pasterzy:
2. Nauczanie papieży:
Encyklika Leona XIII „Rerum Novarum” -15 V 1891 r.– o kwestii robotniczej; W encyklice papież podejmuje kwestię położenia materialnego robotników. Pisze o niebezpieczeństwach wynikającychz realizacji postulatów myśli socjalistycznej.Przeciwstawia im program reform społecznych.
Encyklika Jana XXIII „Pacem in terris” -11 IV 1963 r. – o pokoju na świecie;Papież przedstawia prawa i obowiązki człowieka, charakteryzuje współczesny świat: życie polityczne, stosunki międzynarodowei wzajemne zależności państw i społeczności.Wzywa do budowania pokoju opartego na prawdzie, sprawiedliwości, miłości i wolności.
Encyklika Pawła VI „Populorum progressio” - 26 III 1967 – o rozwojuludów;Papież omawia aktualną problematykęspołeczną w całej jej globalnejróżnorodności.
Encykliki Jana Pawła II:„Redemptor hominis” - 4 III 1979 – Odkupiciel człowieka;Papież pisze o odkupieniui godności rodzaju ludzkiego. Chrystus przez swoje wcielenie zjednoczył się jakoś z każdym człowiekiem, przez co podkreślił godność natury ludzkiej.
„Dives in misericordia” – 30 XI 1980– O Bożym miłosierdziu;
„Laborem exercens” - 14 IX 1981 r. – o pracy
ludzkiej;Papież przedstawia teologiczne aspekty pracy i wzajemneodniesienia pracy i kapitału. Przedstawia uprawnienia ludzi pracy, nakreśla elementy duchowości pracy.
Adhortacja „Christifideles laici” - 30 XII 1988 r.– O powołaniu i misji świeckich w Kościele iw świecie;Papież omawia zadania i misję świeckich w Kościele. Wskazuje na liczne sposoby zaangażowania świeckich w życie Kościoła.
Jan Paweł II o godności pracy człowieka
KONSTYTUCJA DUSZPASTERSKA O KOŚCIELE W ŚWIECIE WSPÓŁCZESNYM
„Gaudium et spes” ( KDK ) poświęca rozdział I „Godność osoby ludzkiej” zwracającuwagę na:jej pochodzenie i źródło,
grzech, który rani obraz Boga w człowieku, naturę człowieka jako dzieło Stwórcy, dar rozumu, prawdy i mądrości, wolności, tajemnicę śmierci, zagrożenia ze strony ateizmu, Chrystusa, który odradza nowego człowieka.Natomiast w rozdziale IV w pkt. 41 szczegółowoomawia prawa człowieka.
3. Nauczanie Soboru Watykańskiego II
„Zachować godność człowieka to
pozostaćwewnętrznie
wolnym,nawet przy
zewnętrznym zniewoleniu.”
ks. Jerzy Popiełuszko (1947-1984)
dn. 29 stycznia 1984 roku„Życie trzeba
godnieprzeżyć, bo jest
tylko jedno”.ks. Jerzy Popiełuszko
Godnośćczłowieka
jesttak wielka, że powiniensłużyć tylko
Bogu.
KardynałStefan
Wyszyński
„Nie mam prawa robić ani mówić czegokolwiek,co pomniejsza człowiekaw jego własnych oczach. Liczy się nie to, co ja myślę o nim, lecz to, co on myśli o sobie samym. Uwłaczanie godności człowieka jest przestępstwem.”
Antoine de Saint-Exupery
Życie pojedynczego człowieka znaczy coś tylko wtedy,
jeśli dzięki niemu życie każdej żywej
istoty staje się bardziej godne
i piękne. Życie stanowi
świętość, to znaczy jest wartością
nadrzędną, której wszelkie inne wartości
są podporządkowane. Albert Einstein
Literatura:
1. http://pl.wikipedia.org/;2. http://sjp.pwn.pl/ - „Słownik języka polskiego”;3. „ Być chrześcijaninem dziś – Teologia dla szkół średnich” -
praca zbiorowa pod redakcją ks. Mariana Rusieckiego;4. „ Godność człowieka i jej współczesne uzasadnienia” –W.
Granat;5. „ O godności człowieka” - Ks. Remigiusz Sobański;6. „ Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka” - F.J.
Mazurek;7. „ Godność człowieka” – Grzegorz Kulig.
Katechezę przygotował ks. Wacław Pelczar
Katecheta klas I L.O.im. Stanisława Konarskiego
w Oświęcimiu.www.paraklet.pl