Giao an Ngu Van 6 Ky II

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6 – Häc k× II – N¨m häc 2013 -2014

TuÇn 20TiÕt 73: Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn (T1)

(TrÝch: “DÕ MÌn phiªu lu ký”- T« Hoµi)

Ngµy so¹n: 03/1/2014Ngµy gi¶ng: 07/1/2014

A. Môc tiªu bµi häc:- Hiểu được nội dung, ý nghĩa của Bài học đường đời đầu tiên.- Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích.1.Kiến thức- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một văn bản truyện viết cho thiếu nhi.- Dế Mèn : một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột kiêu ngạo.- Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích.2.Kỹ năng:- Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả.- Phân tích các nhân vật trong đoạn trích.- Vận dụng được các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa khi viết miêu tả.- Tự nhận thức và xác định cách ứng xử , sống khiêm tốn, biết tôn trọng người khác.- Giao tiếp, phản hồi, lắng nghe tích cực trình bày suy nghĩ ý tưởng cảm nhận của bản thân về những giá trị nội dung, nghệ thuật của truyện3.Thái độ: HS ý thức được bài học về cách ứng xử, lối sống, đạo đức B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n, tranh dÕ mÌn.HS: §äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.

C. TiÕn tr×nh d¹y - häc.I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3:

6A4:II. KiÓm tra bµi cò:

KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch gi¸o khoa, vë ghi, vë so¹n bµi. bµi so¹n cña häc sinh. III.Bµi míi: Trªn thÕ giíi vµ ë níc ta cã nh÷ng nhµ v¨n næi tiÕng g¾n bã c¶ ®êi viÕt v¨n cña m×nh cho ®Ò tµi trÎ em, mét ®Ò tµi khã kh¨n vµ thó vÞ bËc nhÊt. T« Hoµi lµ mét nhµ v¨n nh thÕ. DÕ MÌn Phiªu Lu ký lµ truyÖn ®ång tho¹i ®Çu tay cña T« Hoµi (1941) ®· vµ ®ang ®îc hµng triÖu ®éc gi¶ ë mäi løa tuæi yªu thÝch.

GV: Lª ThÞ BÝch Hßa-Tæ KHXH- Trêng THCS Ninh D©n- Thanh Ba- Phó Thä

-1-


VËy: DÕ MÌn lµ ai? Ch©n dung vµ tÝnh nÕt nh©n vËt nµy nh thÕ nµo? Bµi häc cuéc ®êi ®Çu tiªn mµ anh ta ph¶i nÕm tr¶i ra sao? §ã lµ néi dung bµi häc nµy.

I. TiÕp xóc v¨n b¶n:CÇn ®äc VB víi çc giäng ®äc nh thÕ nµo?+ §1: DÕ MÌn tù t¶ ch©n dung m×nh: §äc giäng hµo høng, kiªu h·nh, to, vang, chó ý nhÊn giäng ë çc §T-TT miªu t¶.+ §2: Trªu chÞ Cèc: Chó ý ®äc giäng ®èi tho¹i.- Giäng DÕ MÌn: TrÞch thîng, khã chÞu.- Giäng DÕ Cho¾t: yÕu ít, rªn rÈm.- Giäng ChÞ Cèc: ®¸o ®Ó, tøc giËn.+ §o¹n cuèi: MÌn hèi hËn: §äc giäng chËm, buån, s©u l¾ng, cã phÇn bi th-¬ng.- Gäi häc sinh ®äc tõng ®o¹n -> nhËn xÐt, uèn n¾n.H·y kÓ tãm t¾t çc sù viÖc trong ®o¹n trÝch?TruyÖn ®îc kÓ b»ng lêi cña nh©n vËt nµo? Ng«i thø mÊy? KÓ nh vËy cã t¸c dông g×?

1. §äc vµ kÓ:

- Ng«i thø 1: DÕ MÌn tù x-ng t«i, kÓ chuyÖn m×nh.-> C©u chuyÖn trë nªn th©n mËt, gÇn gòi, ®¸ng tin

H·y nãi nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ T« Hoµi?- GV giíi thiÖu thªm mét sè nÐt vÒ t¸c gi¶ T« Hoµi.Bót danh: T« Hoµi: kû niÖm vµ ghi nhí vÒ quª h¬ng cña t¸c gi¶: Cã con s«ng T« LÞch, huyÖn Hoµi §øc.+ Mét sè truyÖn thiÕu nhi kh¸c: Vâ sÜ Bä Ngùa, §µn chim g¸y…+ ViÕt cho ngêi lín (®Ò tµi miÒn nói vµ Hµ Néi): Vî chång Aphñ, Ngêi ven thµnh…Tãm t¾t néi dung truyÖn- GV gi¶i thÝch tªn gäi t¸c phÈm.

2. T×m hiÓu chó thÝch:- T« Hoµi: Tªn thËt lµ NguyÔn Sen sinh 1920-Hµ Néi, lµ nhµ v¨n thµnh c«ng trªn con ® nghÖ thuËt tõ tríc çch m¹ng th¸ng T¸m n¨m 1945, cã nhiÒu t¸c phÈm viÕt cho thiÕu nhi .- DÕ MÌn Phiªu Lu Ký: TiÓu thuyÕt ®ång tho¹i: tëng tîng, nh©n ho¸.- V¨n b¶n: trÝch ch¬ng I


-2-


- GV yªu cÇu häc sinh gi¶i thÝch l¹i mét sè tõ ng÷ khã trong phÇn chó thÝch, 3, 12, 15, 22, 30.

cña t¸c phÈm.

Néi dung v¨n b¶n cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn?§o¹n “Chao «i… kh«ng thÓ lµm l¹i ®îc” cã chøc n¨ng liªn kÕt ®o¹n.

3. Bè côc: 2 PhÇn:+ P1: tõ ®Çu ®Õn thiªn h¹ ®îc råi: VÎ ®Ñp cêng tr¸ng cña DÕ MÌn.+ P2: Cßn l¹i: C©u chuyÖn vÒ bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn cña DÕ MÌn.

Häc sinh theo dâi ®o¹n 1.

Khi xuÊt hiÖn ë ®Çu c©u chuyÖn (…vuèt r©u).DÕ MÌn tù kÓ m×nh lµ mét chµng dÕ nhthÕ nµo?VÎ ®Ñp cêng tr¸ng Êy ®îc hiÖn lªn cô thÓ qua h×nh d¸ng vµ hµnh ®éng nh thÕ nµo?

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:1. Bøc ch©n dung tù ho¹ cña DÕ MÌn:- Mét chµng DÕ thanh niªn cêng tr¸ng.+ H×nh d¸ng: §«i cµng mÉm bãng, vuèt ch©n cøng, nhän ho¾t; c¸nh dµi, c¶ ngêi lµ mét mµu n©u bãng mì.; §Çu to, næi t¶ng; Hai r¨ng ®en nh¸nh, r©u dµi uèn cong.+ Hµnh ®éng: ®¹p phanh ph¸ch, phµnh ph¹ch, nhai ngoµm ngo¹p, trÞnh träng vuèt r©u.

Em nhËn xÐt g× biÖn ph¸p miªu t¶ cña t¸c gi¶ trong ®o¹n? (tr×nh tù miªu t¶? c¸ch sö dông tõ ng÷? BPNT?)

-> BiÖn ph¸p miªu t¶: tõ kh¸i qu¸t ®Õn cô thÓ, miªu t¶ lÇn lît tõng bé phËn c¬ thÓ cña dÕ mÌn, miªu t¶ h×nh d¸ng g¾n liÒn víi hµnh ®éng sèng ®éng.- Sö dông 1 lo¹t tÝnh tõ miªu t¶, tõ l¸y gîi t¶, nhiÒu ®éng tõ miªu t¶ hµnh ®éng. BPNT: nh©n ho¸, so s¸nh.


-3-


§o¹n v¨n miªu t¶ ®· lµm hiÖn lªn h×nh ¶nh mét chµng dÕ nh thÕ nµo trong t-ëng tîng cña em?Cho häc sinh quan s¸t tranh.

-> §ã lµ mét chµng dÕ thanh niªn cêng tr¸ng, khoÎ m¹nh, ®Çy søc sèng, tù tin, yªu ®êi.

Cßn tÝnh çch cña DÕ MÌn ra sao? ®îc miªu t¶ qua hµnh ®éng, ý nghÜ nµo cña chó?

+ TÝnh çch: - §i ®øng oai vÖ nh con nhµ vâ, cµ khÞa víi tÊt c¶ hµng xãm, qu¸t chÞ Cµo Cµo, ghÑo anh Gäng Vã… - Tëng m×nh s¾p ®øng ®Çu thiªn h¹ råi.

Qua ®ã bé lé tÝnh çch g× cña DÕ MÌn? §ã lµ tÝnh çch tèt hay xÊu?

-> TÝnh çch qu¸ kiªu c¨ng, hîm hÜnh, kh«ng coi ai ra g×, hung h¨ng, xèc næi, xem thêng ngêi kh¸c -> tÝnh xÊu.

Trong ®o¹n v¨n t¸c gi¶ sö dông rÊt nhiÒu §T-TT miªu t¶ vÒ h×nh d¸ng, tÝnh çch cña dÕ mÌn. Em h·y thö thay thÕ çc tõ ®ång nghÜa, gÇn nghÜa víi çc tõ sau:- Cêng tr¸ng: khoÎ m¹nh, to lín, m¹nh mÏ.- Cµ khÞa: g©y sù, tranh c·i, g©y lén.- Hñn ho¼n: rÊt ng¾n, céc, hun hñn..- Ho he: im thin thÝt…em cã nhËn xÐt g× çch sö dông tõ ng÷ cña T« Hoµi.=> Cã thÓ thay thÕ çc tõ ng÷ cña t¸c gi¶ b»ng mét sè tõ ng÷ t-¬ng ®¬ng. Song hiÖu qu¶ kh«ng gièng çc tõ t¸c gi¶ sö dông: ChÝnh x¸c, s¾c c¹nh, næi bËt -> §ã lµ tµi sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶. Qua ®o¹n v¨n em thÊy trong h×nh d¸ng, tÝnh çch cña DÕ MÌn cã nÐt g× ®Ñp? nÐt g× cha ®Ñp?

IV. Cñng cè : GV kh¸i qu¸t l¹i bµi:- §©y lµ ®o¹n v¨n ®Æc s¾c, ®éc ®¸o vÒ nghÖ thuËt t¶ vËt. B»ng çch nh©n hãa, sö dông nhiÒu ®äng tõ, tÝnh tõ miªu t¶, tõ l¸y, biÖn ph¸p so s¸nh chän läc, chÝnh x¸c, t¸c gi¶ ®· ®Ó cho DÕ MÌn tù häa bøc ch©n dung cña m×nh v« cïng sèng ®éng: §ã lµ 1 chµng dÕ ®Ñp cêng tr¸ng, kháe m¹nh vµ kiªu c¨ng, hîm hÜnh. §ã còng lµ tÝnh çch mét sè thanh niªn tuæi míi lín.V. HDVN:


-4-


- Häc bµi- So¹n bµi tiÕt 2: T×m hiÓu vÒ c©u chuyÖn ®êng ®êi ®Çu tiªn cña DÕ MÌn. TËp ph©n tÝch nh©n vËt DÕ MÌn. ..

**************************************************** TiÕt 74: Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn (T2)

(TrÝch: “DÕ MÌn phiªu lu ký”- T« Hoµi).Ngµy so¹n: 04/01/2014Ngµy gi¶ng :07/01/2014

A. Môc tiªu bµi häc:1.Kiến thức- Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích.2.Kỹ năng:- Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả.- Phân tích các nhân vật trong đoạn trích.- Vận dụng được các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa khi viết miêu tả.- Tự nhận thức và xác định cách ứng xử , sống khiêm tốn, biết tôn trọng người khác.- Giao tiếp, phản hồi, lắng nghe tích cực trình bày suy nghĩ ý tưởng cảm nhận của bản thân về những giá trị nội dung, nghệ thuật của truyện3.Thái độ: HS ý thức được bài học về cách ứng xử, lối sống, đạo đức B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n, tranh, truyÖn dÕ mÌn phiªu lu kÝ.HS: §äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.



tãm t¾t ®o¹n trÝch? DÕ MÌn tù giíi thiÖu vÒ m×nh nh thÕ nµo?III.Bµi míi: Víi tÝnh c¸ch kiªu c¨ng, tù phô kh«ng coi ai ra g×, vËy bµi häc cuéc ®êi ®Çu tiªn mµ DÕ MÌn ph¶i nÕm tr¶i nh thÕ nµo?

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:§äc tiÕp “chao «i…

DÕ mÌn ®· cã nh÷ng lêi lÏ, c¸ch xng h«, giäng ®iÖu ®èi xö víi DÔ Cho¾t nh thÕ nµo?

2. C©u chuyÖn vÒ bµi häc ® êng ®êi ®Çu tiªn:* Th¸i ®é ®èi víi DÕ Cho¾t:- §Æt tªn: DÕ Cho¾t. - Gäi “chó mµy”.


-5-


Cho¾t ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo?

Nh thÕ, díi con m¾t cña DÕ MÌn, DÕ Cho¾t hiÖn ra nh thÕ nµo? Béc lé th¸i ®é g× cña MÌn?V× sao MÌn l¹i cã th¸i ®é nh vËy?Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶?GV: HÕt coi thêng DÕ Cho¾t, MÌn l¹i g©y sù víi chÞ Cèc to lín h¬n m×nh? ->Muèn tá ra oai víi DÕ Cho¾t, muèn chøng tá m×nh s¾p ®øng ®Çu thiªn h¹ T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ lêi nãi, hµnh ®éng, viÖc lµm cña MÌn khi bµy trß trªu chÞ Cèc?Em cã suy nghÜ g× vÒ lêi nãi, çch g©y sù cña DÕ MÌn víi chÞ Cèc?

-> chÕ giÔu, coi thêng.- Miªu t¶: gµy gß, dµi lªu nghªu, ng¾n cñn, cµng bÐ tÝ, r©u côt, mÆt mòi ngÈn ngÈn, ng¬ ng¬, ¨n xæi ë th×.- Nãi síng miÖng, hÕch r¨ng, x× 1 h¬i, khinh khØnh m¾ng, kh«ng chót bËn t©m…-> Díi con m¾t cña MÌn: DÕ Cho¾t hiÖn ra lµ mét chó dÕ xÊu xÝ, yÕu ®uèi; MÌn ®èi xö víi b¹n: kÓ c¶ coi thêng, tµn nhÉn, kh«ng quan t©m, gióp ®ì, c¶m th«ng…-> Miªu t¶ tinh tÕ, hîp lý -> phï hîp víi tÝnh çc cña DÕ MÌn bÊy giê (kiªu c¨ng).* C©u chuyÖn ©n hËn ®Çu tiªn: DÕ MÌn rñ DÕ Cho¾t trªu chÞ Cèc.- Qu¾c m¾t: sî g×? Mµy b¶o tao sî çi g×? Tao cßn sî ai h¬n tao n÷a?- Gi¬ng m¾t ra xem tao trªu con mô Cèc ®©y nµy!-> Lêi lÏ, th¸i ®é xÊc xîc, ¸c ý; chØ nãi cho síng miÖng mµ kh«ng nghÜ ®Õn hËu qu¶.

DiÔn biÕn t©m lý vµ th¸i ®é cña MÌn thay ®æi nh thÕ nµo (tríc, trong vµ sau khi trªu chÞ Cèc?).Em hiÓu: chui tät? N»m in thÝt? Mon men?+ Chui tät: chui nhanh, véi vµng.+ Im thin thÝt: kh«ng d¸m cö ®éng, nÝn thë.+ Mon men: bß cÈn thËn, chËm, dÌ chõng xung quanh.H·y sã s¸nh th¸i ®é cña MÌn tríc vµ sau khi trªu chÞ Cèc? Qua

- Chui tät vµo hang, n»m khÓnh, bông nghÜ thó vÞ.- Nóp ®¸y ®Êt, khiÕp, n»m im thin thÝt.- Mon men bß lªn, hái ngí ngÈn.- Hèt ho¶ng, quú than.-> DiÔn biÕn t©m lý cña DÕ MÌn ®-îc miªu t¶ tinh tÕ, hîp lý, cã sù thay ®æi: huyªnh hoang, coi thêng chÞ Cèc -> B¾t ®Çu sî song vÉn hÓ h¶, ®¾c ý vÒ trß ®ïa tai qu¸i cña m×nh v× ®· cã hang kiªn cè che chë.-> Qu¸ sî (sî chÞ Cèc ph¸t hiÖn ra


-6-


®ã em hiÓu g× vÒ hµnh ®éng cña MÌn? B¶n chÊt cña chó ta?

m×nh) -> VÉn cßn hèt ho¶ng lo sî, ¨n n¨n hèi hËn vÒ viÖc lµm cña m×nh.=>Th¸i ®é tr¸i ngîc. §ã kh«ng ph¶i lµ hµnh ®éng dòng c¶m mµ lµ ng«ng cuång -> Thùc chÊt chØ lµ 1 anh chµng nh¸t gan, sî chÕt.

Tríc khi nh¾m m¾t, Cho¾t nãi g× víi MÌn? Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn cña MÌn lµ g×? ý nghÜa cña bµi häc nµy.

- Khuyªn ë ®êi… vµo m×nh ®Êy.-> §ã lµ bµi häc vÒ t¸c h¹i cña tÝnh nghÞch ranh, Ých kû, hèng h¸ch tríc kÎ yÕu, nhng l¹i hÌn nh¸t tríc kÎ m¹nh, lµm viÖc kh«ng suy nghÜ, tÝnh ®Õn hËu qu¶. §ã lµ bµi häc vÒ thãi kiªu c¨ng- thãi kiªu c¨ng cã thÓ lµm h¹i ngêi kh¸c, khiÕn ph¶i ©n hËn suèt ®êi. Cßn lµ bµi häc vÒ t×nh th©n ¸i -nªn biÕt sèng ®oµn kÕt víi mäi ngêi.(Bµi häc cho c¸c b¹n trÎ tr¸nh thãi hung h¨ng, kiªu ng¹o, sèng biÕt m×nh, biÕt ngêi, hoµ nh· víi mäi ngêi)

Sau khi Cho¾t chÕt, MÌn cã hµnh ®éng nh thÕ nµo? Em thö h×nh dung t©m tr¹ng cña MÌn lóc nµy

- §¾p mé, ®øng lÆng… suy nghÜ…-> MÌn ©n hËn, cay ®¾ng v× lçi lÇm cña m×nh, th¬ng b¹n v« h¹n, mong dÕ Cho¾t sèng l¹i…

Theo em sù ¨n n¨n hèi lçi cña MÌn cã cÇn thiÕt kh«ng? cã thÓ tha thø ®îc kh«ng?

-> BiÕt hèi lçi sÏ söa ®îc lçi lÇm -> Cã thÓ tha thø ®îc v× t×nh c¶m cña MÌn lóc nµy rÊt ch©n thµnh.Song còng khã tha thø v× hèi lçi còng kh«ng cøu ®îc b¹n, ngêi ®· chÕt.

H×nh ¶nh MÌn ë cuèi truyÖn cho em suy nghÜ g×?- Cho häc sinh xem tranh.

-> MÌn ®· ph¶i tr¶ gi¸ ®¾t cho hµnh ®éng d¹i dét, ng«ng cuång cña m×nh, tr¶ gi¸ b»ng tÝnh m¹ng cña ®ång lo¹i.III. Tæng kÕt :

Em häc tËp ®îc g× tõ nghÖ thuËt miªu t¶ vµ kÓ chuyÖn cña

1. NghÖ thuËt: - KÓ chuyÖn kÕt hîp víi miªu t¶ .


-7-


T« Hoµi?§©y lµ v¨n b¶n mÉu mùc cña kiÓu v¨n b¶n miªu t¶ mµ ta sÏ häc giê sau.

- X©y dùng h×nh tîng nh©n vËt DÕ MÌn gÇn gòi víi trÎ th¬ .- Sö dông hiÖu qu¶ çc biÖn ph¸p tu tõ - Lùa chän lêi v¨n giÇu h×nh ¶nh , c¶m xóc

Tãm t¾t néi dung v¨n b¶n?

? Bµi häc rót ra tõ v¨n b¶n ?

2 - Néi dung: Miªu t¶ vÎ ®Ñp cêng tr¸ng cña DÕ MÌn, tÝnh nÕt kiªu c¨ng, xèc nái ®· g©y ra çi chÕt cña dÕ Cho¾t vµ rót ra bµi häc ®-êng ®êi ®Çu tiªn.* §o¹n trÝch nªu lªn bµi häc :TÝnh kiªu cÆng cña tuæi trÎ cã thÓ lµm h¹i ngêi kh¸c , khiÕn ta ph¶I ©n hËn suèt ®êi 3. Ghi nhí. SGK

IV. Cñng cè : + §äc ph©n vai ®o¹n: MÌn trªu chÞ Cèc g©y ra çi chÕt th¶m th¬ng cña DÕ Cho¾t.+ Trong truyÖn: nh©n vËt vµ çch kÓ chuyÓn cña t¸c gi¶ cã g× ®Æc biÖt? - Nh©n vËt lµ çc loµi vËt ®îc nh©n çch hãa, tù kÓ vÒ m×nh.-> BiÖn ph¸p nh©n hãa: loµi vËt cã nh÷ng tÝnh çch nh con ngêi.V. HDVN: Häc bµi, lµm bµi tËp 1, so¹n: S«ng níc Cµ Mau. T×m ®äc truyÖn : DÕ MÌn phiªu lu - HiÓu , nhí ®îc ý nghÜa vµ nghÖ thuËt ®éc ®¸o cu¶ v¨n b¶n Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn . **********************************************************

TiÕt 75: Phã tõNgµy so¹n: 05/01/2014Ngµy gi¶ng: 09/01/2014

A. Môc tiªu bµi häc:- Nắm được các đặc điểm của phó từ- Nắm được các loại phó từ

1.Kiến thức- Khái niệm phó từ :+ Ý nghĩa khái quát của phó từ.


-8-


+ Đặc điểm ngữ pháp của phó từ (khả năng kết hợp của phó từ,chức vụ ngữ pháp của phó từ).

- Các loại phó từ.2.Kỹ năng:

- Nhận biết phó từ trong văn bản- Phân biệt các loại phó từ.- Sử dụng phó từ để đặt câu.

3.Thái độ: Ý thức giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: §äc ng÷ liÖu.



KÓ tªn çc tõ lo¹i ®· häc? III. Bµi míi: Khi t×m hiÓu vÒ côm danh tõ, çc em ®· ®îc t×m hiÓu vÒ sè tõ, lîng tõ vµ chØ tõ lµ nh÷ng h tõ chuyªn ®i kÌm víi danh tõ (thùc tõ) ®Ó bæ sung ý nghÜa cho çc thùc tõ (lµ çc danh tõ) ®ã. Giê h«m nay, chóng ta sÏ t×m hiÓu tiÕp 1 lo¹i h tõ kh¸c cã c«ng dông t¬ng tù nh vËy: Phã tõ.

Ph©n tÝch ng÷ liªu. I. Bµi häc:1. §äc ng÷ liÖu 1: Çc ng÷ liÖu cã trong v¨n b¶n nµo? kÓ sù viÖc g×?Çc tõ in ®Ëm trong ng÷ liÖu bæ sung ý nghÜa cho nh÷ng tõ nµo?- Häc sinh lµm bµi tõng nhãm ra phiÕu häc tËp.+ Çc tõ ®îc bæ sung ý nghÜa: ®i, ra, thÊy, lçi l¹c, soi, a nh×n, to, bíng.Nh÷ng tõ ®îc bæ sung ý ngh·i thuéc tõ lo¹i nµo?- §i, ra, thÊy, soi: ®éng tõ.- Lçi l¹c, u nh×n, to, bíng: tÝnh tõ.GV: çc tõ ®ã kh«ng bæ sung ý nghÜa cho danh tõ, chØ cã ®éng tõ vµ tÝnh tõ ®îc nã bæ sung ý nghÜa -> Phã tõ.Çc phã tõ cã ý nghÜa thùc kh«ng? (chØ 1 sù vËt, cô thÓ?)VËy: Phã tõ lµ g×?

1. Phã tõ lµ g×?- Phã tõ lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm ®éng tõ, tÝnh tõ ®Ó bæ sung ý nghÜa cho ®éng tõ, tÝnh tõ.- VÞ trÝ: ®øng tríc hoÆc ®øng sau ®éng tõ, tÝnh tõ.

ChÐp çc côm tõ, gåm phã tõ vµ tõ nã bæ


-9-


sung ý nghÜa vµo s¬ ®å sau: (häc sinh chÐp vµo vë)

§øng tríc §éng tõ, tÝnh tõ

§øng sau

®·còng

vÉn chathËt

rÊt

rÊt

®ira

thÊylçi l¹csoi

a nh×nto

bíng

®îc

ra

Quan s¸t vµ nhËn xÐt vÞ trÝ çc phã tõ trong côm tõ?Phã tõ cã kh¶ n¨ng tham gia cÊu t¹o nªn çc côm ®éng tõ, côm tÝnh tõ.H·y so s¸nh vÞ trÝ cña sè tõ, lîng tõ vµ chØ tõ khi ®i kÌm víi danh tõ?2. ChÐp çc ng÷ liÖu phÇn 2:§äc çc ng÷ liÖu? Cã trong v¨n b¶n nµo?T×m çc phã tõ bæ sung ý nghÜa cho çc ®éng tõ, tÝnh tõ in ®Ëm?a. l¾m b. ®õng, vµo c. kh«ng, ®·, ®ang.§iÒn çc phã tõ t×m ®îc vµo b¶ng ph©n lo¹i cho phï hîp?- Häc sinh lµm bµi theo nhãm -> Lªn b¶ng ®iÒn:

P. tõ ®øng tríc

P. tõ ®øng sau

ChØ quan hÖ thêi gianChØ møc ®éChØ sù tiÕp diÔn t-¬ng tùChØ sù phñ ®Þnh.ChØ sù cÇu khiÕn.ChØ kÕt qu¶ vµ híng.

®·, ®angthËt, rÊt.còng, v·nkh«ng,

cha®õng

l¾m

vµo, ra®îc

2. Çc lo¹i phã tõ:- Chia 2 lo¹i lín:a. Phã tõ ®øng tríc §T-TT:- Quan hÖ thêi gian.- Møc ®é.- Sù tiÕp diÔn t¬ng tù.- Sù phñ ®Þnh.- Sù cÇu khiÕn.b. Phã tõ ®øng sau ®éng tõ, tÝnh tõ:- Møc ®é.- Kh¶ n¨ng.- KÕt qu¶ vµ híng.


-10-


ChØ kh¶ n¨ng.GV: trong v¨n b¶n, ta thÊy t¸c gi¶ sö dông 1 lo¹t phã tõ ®i kÌm víi çc ®éng tõ, tÝnh tõ ®Ó miªu t¶ h×nh d¸ng, tÝnh t×nh, kÓ vÒ nh÷ng viÖc lµm cña dÕ MÌn. ViÖc sö dông phã tõ nh vËy cã t¸c dông g×?- Gióp ngêi ®äc hiÓu râ: thêi gian, møc ®é, tr¹ng th¸i, t×nh huèng cña hµnh ®éng, tÝnh chÊt ®Æc ®iÓm ®îc miªu t¶ trong v¨n b¶n.Lêi kÓ cña MÌn: râ rµng, m¹ch l¹c, gîi h×nh ¶nh.H·y t×m thªm çc phã tõ t¬ng tù víi mçi lo¹i?VËy: phã tõ gåm mÊy lo¹i? chóng bæ sung cho ®éng tõ, tÝnh tõ nh÷ng ý nghÜa g×?

II. LuyÖn tËp:Nªu yªu cÇu bµi tËp?Häc sinh lµm theo nhãm.

Bµi 1:a. §· (®Õn): ChØ quan hÖ thêi gian.- Kh«ng cßn (ngöi): Kh«ng: sù phñ ®Þnh. Cßn: sù tiÕp diÔn t-¬ng tù.b. §· (x©u) ®îc: §·: quan hÖ thêi gian. §îc: kÕt qu¶.

ThuËt l¹i viÖc DM trªu chÞ Cèc dÉn ®Õn çi chÕt th¶m th¬ng cña DC b»ng mét ®o¹n v¨n ng¾n 3-5 c©u.

Chó ý viÕt ®óng çc tõ: ng«ng cuång, ghÑo, ghª gím, lÊm l¸p…Thu mét sè bµi nhËn xÐt.

Bµi 2:MÉu: Mét h«m, t«i nh×n thÊy chÞ Cèc ®ang rØa çnh gÇn hang m×nh. T«i nãi víi Cho¾t trªu chäc chÞ cho vui. Cho¾t rÊt sî, chèi ®©y ®Èy. T«i h¸t c¹nh khoÐ khiÕn chÞ Cèc ®iªn tiÕt vµ t×m ra DÕ Cho¾t. ChÞ Cèc ®· mæ cho Cho¾t nh÷ng có trêi gi¸ng khiÕn cËu ta ng¾c ngo¶i v« ph¬ng cøu ch÷a.Bµi 3: ChÝnh t¶ (nghe viÕt): Bµi häc ®-êng ®êi ®Çu tiªn“h÷ng g· xèc næi… cña m×nh th«i”

IV. Cñng cè : ThÕ nµo lµ phã tõ? §Æc ®iÓm cña phã tõ? §Æt mét c©u cã phã tõ?


-11-


V. HDVN : Häc ghi nhí, bµi tËp 2. - Nhí kh¸i niÖm Phã tõ , çc lo¹i Phã tõ - NhËn diÖn ®îc phã tõ trong çc c©u v¨n cô thÓ .

***************************************************** TiÕt 76: T×m hiÓu chung vÒ v¨n miªu t¶

Ngµy so¹n: 05/01/2014Ngµy gi¶ng: 11 /01/2014

A. Môc tiªu bµi häc:- Biết được hoàn cảnh cần sử dụng văn miêu tả.- Những yêu cầu cần đạt đối với một bài văn miêu tả.- Nhận diện và vận dụng văn miêu tả khi nói và viết.

1. Kiến thức- Mục đích của miêu tả- Cách thức miêu tả.

2. Kỹ năng:- Nhận diện được đoạn văn , bài văn miêu tả.- Bước đầu xác định được nội dung của một đoạn văn hay bài văn miêu tả, xác

định đặc điểm nổi bật của đối tượng được miêu tả trong đoạn văn hay bài văn miêu tả.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. dự kiến ôn tập, củng cố và nâng cao kiến thức đã học về văn miêu tả ở cấp I HS: §äc ng÷ liÖu.

C. TiÕn tr×nh d¹y - häc.I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4: II. KiÓm tra bµi cò:

Nªu ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña v¨n tù sù? III. Bµi míi: ë TiÓu häc, çc em ®· ®îc häc vÒ v¨n miªu t¶, çc em ®· viÕt ®îc mét sè bµi v¨n miªu t¶: t¶ ngêi, vËt, phong c¶nh thiªn nhiªn. VËy em nµo cã thÓ nhí vµ tr×nh bµy: thÕ nµo lµ v¨n miªu t¶?Giê h«m nay: Chóng ta sÏ tiÕp tôc t×m hiÓu vÒ v¨n miªu t¶.

Ph©n tÝch ng÷ liÖu I. Bµi häc: 1. Gäi häc sinh ®äc çc t×nh huèng trong SGK.- HS suy nghÜ, trao ®æi c©u hái: ë t×nh huèng nµo cÇn sö dông v¨n miªu t¶? v× sao? (chia 3 nhãm th¶o luËn)- C¶ 3 t×nh huèng ®Òu cÇn sö dông v¨n miªu

1. ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶:


-12-


t¶ vÒ c¨n cø vµo hoµn c¶nh vµ môc ®Ých giao tiÕp.+ T×nh huèng 1: T¶ con ®êng vµ ng«i nhµ ®Ó ngêi kh¸ch nhËn ra, kh«ng bÞ l¹c.+ T×nh huèng 2: T¶ çi ¸o cô thÓ ®Ó ngêi b¸n hµng kh«ng bÞ lÉn, mÊt thêi giê.+ T×nh huèng 3; T¶ ch©n dung ngêi lùc sÜ.=> viÖc sö dông v¨n miªu t¶ ë ®©y lµ rÊt cÇn thiÕt.Mçi nhãm tù t×m thªm mét sè t×nh huèng t-¬ng tù ph¶i sö dông v¨n miªu t¶ nh trªn?- Çc nhãm th¶o luËn, tr×nh bµy tríc líp.2. Trong v¨n b¶n: bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn cã 2 ®o¹n v¨n miªu t¶ dÕ MÌn vµ dÕ Cho¾t rÊt sinh ®éng. Em h·y chØ ra 2 ®o¹n v¨n ®ã?- Chia líp thµnh 2 nhãm ®Ó t×m.+ §o¹n t¶ dÕ MÌn: Bëi t«i ¨n uèng ®iÒu ®é…. Vuèt r©u.+ §o¹n t¶ dÕ Cho¾t: Çi anh chµng dÕ Cho¾t… nh hang t«i.- Gäi häc sinh ®äc to 2 ®o¹n v¨n trªn.- Th¶o luËn c©u hái.+ Nhãm1: Qua ®o¹n v¨n em thÊy dÕ MÌn cã ®Æc ®iÓm g× næi bËt, nh÷ng chi tiÕt vµ h×nh ¶nh nµo cho thÊy ®iÒu ®ã?+ Nhãm2: DÕ Cho¾t cã ®Æc ®iÓm g× næi bËt, kh¸c dÕ MÌn ë chç nµo? chi tiÕt vµ h×nh ¶nh nµo cho thÊy ®iÒu ®ã?+ §1: MÌn lµ chó dÕ cã ngo¹i h×nh cêng tr¸ng, kháe m¹nh vµ kh¸ ®Ñp, tÝnh çch ng¹o m¹n, tù hµo vÒ d¸ng vÎ cña m×nh.- Chi tiÕt: cµng, ch©n, kheo, vuèt ®Çu, çnh, r¨ng, r©u.Nh÷ng ®éng t¸c ra oai, khoe søc kháe.+ §2: DÕ Cho¾t: cã ngo¹i h×nh xÊu xÝ, yÕu ®uèi- Chi tiÕt: d¸ng ngêi gÇy gß, dµi lªu nghªu…Nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh: g· nghiÖn thuèc phiÖn, nh ngêi cëi trÇn mÆc gi lª..

- V¨n miªu t¶ lµ lo¹i v¨n gióp ngêi ®äc, ngêi nghe h×nh dung ra nh÷ng ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt næi bËt cña sù vËt, sù viÖc, con ngêi, phong c¶nh,.. lµm cho nh÷ng çi ®ã hiÖn lªn tríc m¾t ngêi ®äc, ngêi nghe.- Trong v¨n miªu t¶, n¨ng lùc quan s¸t cña ngêi viÕt, ngêi nãi ®îc bé bé râ nhÊt.


-13-


Nh÷ng ®éng tõ, tÝnh tõ: chØ sù xÊu xÝ, yªu ®uèi…Trong çc ®o¹n v¨n trªn: v× sao t¸c gi¶ cã thÓ miªu t¶ ®îc cô thÓ, chi tiÕt nh vËy?- Nhê sù quan s¸t, tëng tîng, miªu t¶, sö dông tõ ng÷ rÊt tµi t×nh cña t¸c gi¶, sù am hiÓu vÒ loµi vËt…Qua t×m hiÓu: em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n miªu t¶.Gäi häc sinh ®äc ghi nhí.

2. Ghi nhí.SGK

II. LuyÖn tËp:Gäi häc sinh ®äc bµi tËp 1, xuÊt xø çc ®o¹n v¨n, th¬Mçi ®o¹n t¶ (t¸i hiÖn) çi g×)?§Æc ®iÎm næi bËt lµ g×? t×m chi tiÕt cô thÓ thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?- Chia 3 nhãm lµm bµi tËp.- Çc nhãm tr×nh bµy, nhËn xÐt.

Bµi 1: - §1: t¸i hiÖn h×nh ¶nh chµng DÕ thanh niªn cêng tr¸ng§Æc ®iÓm næi bËt:+ To khoÎ: çnh, cµng, vuèt, ®Çu… +M¹nh mÏ: ®¹p phanh ph¸ch, vò çnh phµnh ph¹ch.- §2: T¸i hiÖn h×nh ¶nh chó bÐ liªn l¹c( Lîm)§Æc ®iÓm næi bËt:Tæng thÓ: nhá lo¾t cho¾tTrang phôc: X¾c xinh xinh, ca l«…Nhanh nhÑn, ngé nghÜnh: ch©n tho¨n tho¾t, ®Çu.. måm..So s¸nh: nh con chim chÝch, nh¶y…- §3: T¸i hiÖn quan c¶nh ao hå sau trËn ma§Æc ®iÓm næi bËt: Níc d©ng tr¾ng mªnh m«ngCua ç tÊp nËpNhiÒu loµi chim kiÕm måiTranh c·i om sßmAnh Cß gÇy…

Häc sinh trao ®æi, tr×nh bµy. NÕu ph¶i viÕt mét ®o¹n v¨n miªu t¶ c¶nh mïa ®«ng ®Õn th× em sÏ nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo næi bËt?

Bµi 2: a, BÇu trêi: x¸m xÞt, nÆng nÒC¶nh vËt: hoang tµn, v¾ng vÎ, c©y cèi tr¬ träi kh¼ng khiu, l¸ vµng rông nhiÒu.Thêi tiÕt: L¹nh, giã bÊc, ma phïnb, §Ñp, dÞu hiÒn, th©n quen, gÇn gòiÇc chi tiÕt cô thÓ: tãc, m¾t, miÖng

IV. Cñng cè :


-14-


- ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶? Trong v¨n miªu t¶ kü n¨ng nµo lµ quan träng nhÊt?V. HDVN : Lµm bµi tËp 2b. §äc t×m hiÓu nghÖ thuËt miªu t¶ ®o¹n: l¸ rông.

- Nhí ®îc kh¸i niÖm v¨n miªu t¶ .- T×m vµ ph©n tÝch 1 ®o¹n v¨n miªu t¶ tù chän - So¹n S«ng níc Cµ mau

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy 06 th¸ng 01n¨m 2014

Phã HiÖu trëng:

NguyÔn Sü Quang

TuÇn 21TiÕt 77: S«ng níc Cµ Mau.

( Trích: “Đất rừng phương Nam”)- Đoàn Giỏi -Ngµy so¹n: 09/01/2014Ngµy gi¶ng:14/01/2014

A. Môc tiªu bµi häc:- Bổ sung kiến thức về tác giả và tác phẩm văn học hiện đại.- Hiểu và cản nhận được sự phong phú và độc đáo của thiên nhiên sông nước Cà Mau, qua đó thấy được tình cảm gắn bó của tác giả đối với vùng đất này.- Thấy được hình thức nghệ thuật độc đáo được sử dụng trong đoạn trích.1. Kiến thức- Sơ giản về tác giả và tác phẩm Đất rừng phương Nam.- Vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống con người một vùng đất phương Nam.


-15-


- Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích.2. Kỹ năng:- Nắm bắt nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố miêu tả kết hợp thuyết minh.- Đọc diễn cảm phù hợp với nội dung văn bản.- Nhận biết các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn bản và vận dụng chúng khi làm văn miêu tả cảnh thiên nhiên. 3.Thái độ: Giáo dục lòng yêu mến những con người lao động ở mọi miền của tổ quốc , tình yêu đối với thiên nhiên hùng vĩ , yêu tiếng mẹ đẻ giàu có trong sáng * TÝch hîp M«i trêng.B. ChuÈn bÞ: GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh day- häc

I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò:

- ViÖc chän ng«i kÓ trong v¨n b¶n: bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn cã t¸c dông g× trong viÖc thÓ hiÖn chñ ®Ò?- Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn cña DÕ MÌn lµ g×? ý nghÜa cña bµi häc ®ã?- Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt DÕ MÌn? III. Bµi míi: Cµ Mau lµ miÒn ®Êt ®Þa ®Çu phÝa nam cña tæ quèc, còng lµ miÒn ®Êt g¾n liÒn víi lÞch sö d©n téc qua 2 cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ chèng Mü. §· cã nhiÒu t¸c gi¶ viÕt vÒ thiªn nhiªn, con ngêi ë miÒn ®Êt nµy. mét trong sè t¸c gi¶ ®ã lµ §oµn Giái víi t¸c phÈm: “§Êt rõng ph¬ng Nam”. §©y lµ mét trong nh÷ng t¸c phÈm xuÊt s¾c nhÊt cña v¨n häc thiÕu nhi níc ta, ®· ®îc in l¹i nhiÒu lÇn, ®îc chuyÓn thÓ thµnh phim “§Êt Ph¬ng Nam”. §o¹n trÝch “S«ng níc Cµ Mau” giíi thiÖu phÇn nµo c¶nh vËt, con ngêi ë vïng ®Êt cùc Nam Tæ quèc nµy.

I. TiÕp xóc v¨n b¶n:§äc giäng h¨m hë, liÖt kª, giíi thiªu, nhÊn m¹nh c¸c tªn riªng.§o¹n ®Çu: ®äc chËm.§o¹n t¶ c¶nh chî: ®äc giäng vui, linh ho¹t.- Gäi häc sinh ®äc gi¸o viªn nhËn xÐt.

1. §äc v¨n b¶n:

- Ng«i kÓ thø 1: nh©n vËt chÝnh ®ång thêi lµ ngêi kÓ: kÓ nh÷ng


-16-


NhËn xÐt ng«i kÓ trong bµi v¨n? so s¸nh víi ng«i kÓ bµi tríc? T¸c dông cña ng«i kÓ nµy?Çch miªu t¶ b»ng quan s¸t vµ c¶m thô trùc tiÕp nh vËy cã t¸c dông g×?

T¸c gi¶ sö dông nh÷ng ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?

®iÒu m×nh thÊy trªn ®êng ®i t×m gia ®×nh, ngåi trªn thuyÒn….- C¶nh s«ng níc Cµ Mau lÇn lît hiÖn lªn mét çch sinh ®éng.Ngêi miªu t¶ trùc tiÕp bé lé n¨ng lùc quan s¸t, so s¸nh, hiÖn tîng, c¶m thô.

Nªu mét sè hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶?Gi¸o viªn nhÊn m¹nh mét sè ®iÓm cÇn lu ý vÒ t¸c gi¶.

2. T×m hiÓu chó thÝch:- §oµn Giái (1925-1989) quª TiÒn Giang, viÕt v¨n trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p -> Thiªn nhiªn, con ngêi Nam bé.- §Êt rõng Ph¬ng Nam: s¸ng t¸c 1957.

Bµi v¨n miªu t¶ c¶nh g×? t¶ theo tr×nh tù nµo?Dùa vµo tr×nh tù miªu t¶, h·y x¸c ®Þnh bè côc?

3. Bè côc:- P1: tõ ®Çu ®Õn “®¬n ®iÖu”: Ên tîng chung vÒ thiªn nhiªn vïng s«ng níc Cµ Mau.- P2: tiÕp ®Õn “ban mai”: C¶nh kªnh r¹ch vµ dßng s«ng N¨m C¨n.- P3: cßn l¹i: C¶nh chî N¨m C¨n.II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:

VÞ trÝ quan s¸t cña ngêi miªu t¶ nh thÕ nµo? VÞ trÝ Êy cã thuËn lîi g× cho viÖc quan s¸t?Ên täng chung nhÊt cña t¸c gi¶ vÒ vïng s«ng níc Cµ Mau nh thÕ nµo?

Nh×n, nghe, thÊy t¹o cho t¸c gi¶ c¶m gi¸c g×?

1. Ê n t îng ban ®Çu vÒ toµn c¶nh s«ng n íc Cµ Mau: - S«ng ngßi, kªnh r¹ch bña v©y chi chÝt nh m¹ng nhÖn.- Xanh: trêi, m©y, níc, c©y, l¸.- R× rµo bÊt tËn: khu rõng, tiÕng sãng, giã.- C¶m gi¸c: triÒn miªn, mßn mái, lÆng lÏ, ®¬n ®iÖu.

Çc Ên tîng ®ã ®îc c¶m nhËn b»ng çc gi¸c quan nµo? §o¹n v¨n trªn sö dông çc BPNT g×? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt miªu t¶?

-> T¸c gi¶ miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn qua c¶m nhËn cña thÞ gi¸c vµ thÝnh gi¸c, phèi hîp t¶ xen kÓ, liÖt kª, dïng ®iÖp tõ; çc tÝnh tõ chØ mµu s¾c, tr¹ng th¸i,


-17-


c¶m gi¸c, biÖn ph¸p so s¸nh.Qua ®ã, em thÊy Ên tîng næi bËt ban ®Çu cña t¸c gi¶ vÒ vïng s«ng níc nµy lµ g×? víi nh÷ng c¶m nhËn ra sao?

Em cã nhËn xÐt g× vÒ vïng ®Êt n¬i ®©y?

=> Ên tîng næi bËt ban ®Çu lµ kh«ng gian réng lín mªnh m«ng víi rÊt nhiÒu s«ng ngßi, kªnh r¹ch, tÊt c¶ ®îc bao trïm trong mµu xanh cña trêi, níc, c©y, l¸, c¶m gi¸c: lÆng lÏ, ®¬n ®iÖu, mßn mái.-> §ã lµ mét thiªn nhiªn cßn nguyªn s¬ ®Çy hÊp dÉn vµ bÝ Èn.

Quan s¸t ®o¹n 2?T×m nh÷ng danh tõ riªng trong ®o¹n v¨n?

Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch ®Æt tªn ®Þa danh ®ã?

Theo em ®o¹n v¨n trªn cã ph¶i hoµn toµn thuéc v¨n miªu t¶ kh«ng? v× sao?

Qua çch miªu t¶ vµ giíi thiÖu cña t¸c gi¶ em c¶m nhËn ®îc g× vÒ c¶nh vËt n¬i ®©y?

2. C¶nh kªnh r¹ch vµ con s«ng N¨m C¨n:* C¶nh kªnh r¹ch:- Chµ Lµ, Çi Keo.- S«ng B¶y H¸p.- R¹ch M¸i RÇm.- Kªnh Bä M¾t.-> §éc ®¸o trong çch ®Æt tªn s«ng, tªn ®Êt, gäi tªn theo nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt, d©n d·, méc m¹c theo lèi d©n gian( NhiÒu bä m¾t->tªn Bä M¾t…). Gãp phÇn t¹o nªn mµu s¾c ®Þa ph¬ng, kh«ng thÓ trén lÉn çc vïng s«ng níc kh¸c.-> Kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ v¨n miªu t¶ mµ cßn xen kÏ thuyÕt minh, giíi thiÖu cô thÓ vµ chi tiÕt vÒ c¶nh quan, phong tôc mét vïng ®Êt níc.=> VÎ ®Ñp réng lín, hoang r·, gi¶n dÞ, chÊt ph¸c, con ngêi sèng hßa hîp víi thiªn nhiªn.

§äc ®o¹n: “ThuyÒn chóng t«i… ban mai”.§o¹n nµy, t¸c gi¶ ®Æc t¶ c¶nh g×?Con s«ng N¨m C¨n ®îc t¸c gi¶

* C¶nh con s«ng vµ rõng ®íc N¨m C¨n:+ Dßng s«ng (N¨m C¨n): - mªnh m«ng. - níc Çm Çm ®æ ra biÓn ngµy


-18-


®Æc t¶ qua nh÷ng chi tiÕt nµo?

VÎ ®Ñp rõng ®íc hiÖn ra nh thÕ nµo?

®ªm nh th¸c. - Ç b¬i tõng ®µn ®en tròi nhngêi b¬i Õch - Con s«ng réng h¬n ngµn thíc…+ Rõng ®íc:- dùng lªn cao ngÊt nh hai d·y t-êng thµnh v« tËn.- C©y ®íc mäc dµi theo b·i, ngän b»ng t¨m t¾p, … «m lÊy dßng s«ng …xanh l¸ m¹, xanh rªu, xanh chai lä… lßa nhßa Èn hiÖn…

Em thÊy çch miªu t¶ cña t¸c gi¶ ë ®©y cã g× ®éc ®¸o? (gi¸c quan? Tõ ng÷? BPNT g×?)T¹i sao khi miªu t¶ rõng ®íc, t¸c gi¶ dïng xanh l¸ m¹ ->xanh rªu-> xanh chai lä?Em cã nhËn xÐt g× çch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶?GV: Khi miªu t¶: cÇn theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh nµo ®ã.

->T¸c gi¶ miªu t¶ trùc tiÕp b»ng thÞ gi¸c vµ thÝnh gi¸c, sö dông 1 lo¹t tÝnh tõ miªu t¶; biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh, h×nh ¶nh hïng vÜ, réng lín.- T¸c gi¶ miªu t¶ çc líp c©y ®íc tõ non ->giµ.-> T¸c gi¶ cã sù quan s¸t kü lìng, sö dông tõ ng÷ chÝnh x¸c, tinh t-êng.

§o¹n v¨n ®· t¹o nªn mét thiªn nhiªn nh thÕ nµo trong tëng tîng cña em?

=>C¶nh thiªn nhiªn mang vÎ ®Ñp hïng vÜ, mªnh m«ng; nªn th¬, trï phó -> Mét vÎ ®Ñp chØ c¶ thêi xa xa.

Trong bøc tranh thiªn nhiªn réng lín hiÖn lªn h×nh ¶nh con thuyÖn qua nh÷ng c©u v¨n, chi tiÕt nµo?Trong c©u v¨n trªn cã nh÷ng ®éng tõ nµo cïng chØ mét hµnh ®éng cña con thuyÒn?Ph©n tÝch ý nghÜa çc tõ: tho¸t, ®æ, xu«i.

* Con thuyÒn: ThuyÒn chóng t«i chÌo tho¸t qua kªnh Bä M¾t, ®æ ra con s«ng Cöa Lín, xu«i vÒ N¨m C¨n.+ Tho¸t qua: con thuyÒn vît qua n¬i khã kh¨n, nguy hiÓm.+ §æ ra: t¶ con thuyÒn tõ con kªnh nhá ®æ ra dßng s«ng lín.+ Xu«i vÒ: diÔn t¶ con thuyÒn nhÑ nhµng xu«i theo dßng níc ªm ¶.-> Kh«ng thÓ thay ®æi trËt tù


-19-


Cã thÓ thay ®æi trËt tù trong c©u kh«ng? v× sao?

Em cã nhËn xÐt g× c¸ch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶?

®îc: v× nã diÔn t¶ tr¹ng th¸i ho¹t ®éng cña con thuyÒn trong mçi khung c¶nh, theo 1 qóa tr×nh xu«i theo dßng ch¶y.-> Sö dông tõ ng÷ ®Æc t¶, nh©n hãa, so s¸nh tuyÖt ®èi chÝnh x¸c nh¨m diÔn t¶ ho¹t ®éng cña con thuyÒn xu«i theo dßng ch¶y.

C¶nh chî N¨m C¨n ®îc miªu t¶ qua nh÷ng chi tiÕt nµo? cã g× ®éc ®¸o?

3. C¶nh chî N¨m C¨n:- N»m s¸t bê s«ng, ån µo, ®«ng vui, tÊp nËp.- Nh÷ng ®èng gç cao nh nói, thuyÒn dËp dÒnh trªn sãng.- BÕn vËn hµ, nhén nhÞp, lß than, hÇm gç, nhµ bÌ, phè næi…+ Sù ®éc ®¸o:- Chî häp chñ yÕu ngay trªn s«ng níc, cã thÓ mua mäi thø kh«ng cÇn bíc ra khái thuyÒn.- Sù ®a d¹ng vÒ mµu s¾c, trang phôc, tiÕng nãi…

NhËn xÐt nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶ ë ®o¹n nµy? cã g× kh¸c ®o¹n trªn?

-> NghÖ thuËt miªu t¶: quan s¸t kü lìng, tõ bao qu¸t -> cô thÓ: c¶ h×nh khèi, mµu s¾c, ©m thanh.

Qua ®o¹n v¨n: c¶nh chî N¨m C¨n hiÖn lªn nh thÕ nµo?

=> Khung c¶nh chî N¨m C¨n ®«ng vui, tÊp nËp, trï phó, ®éc ®¸o vµ hÊp dÉn riªng biÖt. §ã lµ c¶nh sinh ho¹t mang ®Æc ®iÓm riªng, ®éc ®¸o cña con ngêi Nam Bé-Cµ Mau.III. Tæng kÕt:

Qua ®o¹n trÝch, em häc tËp ®îc g× ë nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶?

1.NghÖ thuËt: -Miªu t¶ tõ bao qu¸t ®Õn cô thÓ .-Lùa chä tõ ng÷ gîi h×nh , chÝnh x¸c kÕt hîp víi viÖc sö dông c¸c phÐp tu tõ .- Sö dông ng«n ng÷ ®Þa ph¬ng .


-20-


- KÕt hîp miªu t¶ vµ thuyÕt minh .

Em c¶m nhËn ®îc g× vÒ vïng ®Êt nµy?

? ý nghÜa cña v¨n b¶n ?

Häc sinh ®äc Ghi nhí - SGK

2. Néi dung: Bµi v¨n t¶ c¶nh thiªn nhiªn, s«ng níc vïng Cµ Mau: hoang s¬, phong phó, t¬i ®Ñp, c¶nh sinh ho¹t ®éc ®¸o, tÊp nËp cña con ngêi vïng ®Êt nµy.* ý nghÜa v¨n b¶n : S«ng níc Cµ Mau lµ mét ®o¹n trÝch ®éc ®¸o vµ hÊp dÉn thÓ hiÖn sù am hiÓu , tÊm lßng g¾n bã cña nhµ v¨n §oµn Giái víi thiªn nhiªn vµ con ngêi vïng ®Êt Cµ Mau .3. Ghi nhí. SGK

IV. Cñng cè : Em h·y h×nh dung vµ nªu c¶m nhËn cña em vÒ vïng ®Êt Cµ Mau qua bµi v¨n?Gäi häc sinh ®äc phÇn ®äc thªm. KÓ tªn vµi con s«ng ë quª h¬ng em?V. HDVH: Häc bµi, lµm bµi tËp 1; So¹n: Bøc tranh cña em g¸i t«i.ChuÈn bÞ bµi: So s¸nh

***************************************************************TiÕt 78: So s¸nh

Ngµy so¹n: 09/01/2014Ngµy gi¶ng:14/01/2014

A. Môc tiªu bµi häc:- Nắm được khái niệm so sánh và vận dụng nó để nhận diện trong một số câu

văn có sử dụng phép tu từ so sánh.Lưu ý : Học sinh đã học về so sánh ở Tiểu học.

1. Kiến thức- Cấu tạo của phép tu từ so sánh- Các kiểu so sánh thường gặp.

2. Kỹ năng:


-21-


- Nhận diện được phép so sánh.- Nhận biết và phân tích được các kiểu so sánh đã dùng trong văn bản, chỉ ra

được tác dụng của các kiểu so sánh đó. 3.Thái độ: Giáo dục tình cảm quý trọng tiếng Việt.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: §äc ng÷ liÖu.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4: II. KiÓm tra bµi cò:

- Phã tõ lµ g×? Cã mÊy lo¹i phã tõ? Cho VD?- Lµm bµi tËp 2. III. Bµi míi: Khi t×m hiÓu v¨n b¶n: S«ng níc Cµ Mau, t¸c gi¶ §oµn Giái ®· rÊt thµnh c«ng khi sö dông 1 lo¹t phÐp so s¸nh ®Ó ®Æc t¶ dßng s«ng vµ rõng ®íc N¨m C¨n. VËy ThÕ nµo lµ so s¸nh? CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh ra sao?

Ph©n tÝch ng÷ liÖu I. Bµi häc:1. §äc çc ng÷ liÖu P1.T×m trong ng÷ liÖu, nh÷ng tËp hîp nµo chøa h×nh ¶nh so s¸nh?a. TrÎ em nh bóp trªn cµnh.b. Rõng ®íc dùng lªn cao ngÊt nh hai d·y t-êng thµnh v« tËnTrong mçi phÐp so s¸nh trªn, nh÷ng sù vËt, sù viÖc nµo ®îc so s¸nh víi nhau? V× sao cã thÓ so s¸nh nh vËy?- TrÎ em ®îc so s¸nh víi bóp trªn cµnh.- Rõng ®íc dùng lªn cao ngÊt ®îc so s¸nh víi hay d·y…+ C¬ së ®Ó so s¸nh: Gi÷a çc sù vËt ®em so s¸nh víi nhau cã ®iÓm gièng nhau nhÊt ®Þnh (t¬ng ®ång).So s¸nh nh thÕ nh»m môc ®Ých g×? (çc sù vËt hiÖn lªn nh thÕ nµo?)- T¹o ra h×nh ¶nh míi mÎ cho sù vËt, sù viÖc quen thuéc -> HiÖn lªn râ nÐt…- Lµm næi bËt c¶m nhËn cña ngêi viÕt, ngêi nãi víi sù viÖc ®îc nãi ®Õn.- Kh¶ n¨ng diÔn ®¹t phong phó: c©u th¬,

1. So s¸nh lµ g×:

- So s¸nh lµ ®èi chiÕu sù vËt, sù viÖc nµy víi sù vËt, sù viÖc kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång ®Ó lµm t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t.


-22-


v¨n cã tÝnh gîi h×nh, c¶m.2. §äc c©u v¨n ng÷ liÖu P1 (3): Con mÌo ®îc so s¸nh víi con g×?Hai con vËt nµy cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau?- Con mÌo ®îc so s¸nh víi con hæ: Gièng vÒ h×nh thøc: l«ng v»n; kh¸c vÒ tÝnh chÊt: hiÒn vµ d÷.Sù so s¸nh trong c©u nµy cã g× kh¸c sù so s¸nh c¸c c©u trªn?- ChØ ra sù t¬ng ph¶n gi÷a h×nh thøc vµ tÝnh chÊt cña sù vËt (con mÌo).- So s¸nh trªn: Dùa vµo sù t¬ng ®ång -> PhÐp tu tõ so s¸nh.Qua t×m hiÓu: em hiÓu thÕ nµo lµ phÐp tu tõ so s¸nh?Qua h×nh ¶nh so s¸nh: gîi h×nh ¶nh rõng ®íc víi dßng s«ng N¨m C¨n nh thÕ nµo? hïng vÜ, ®å sé…-> Khi miªu t¶; lùa chän h×nh ¶nh so s¸nh cã t¸c dông gîi h×nh ¶nh sinh ®éng, hÊp dÉn.3. §iÒn nh÷ng tËp hîp tõ chøa h×nh ¶nh so s¸nh vµo m« h×nh?- Häc sinh lµm nhãm -> gäi häc sinh ®iÒn vµo b¶ng phô, nhËn xÐt.

VÕ A(sù vËt ®îc so s¸nh)

Ph¬ng tiÖn so s¸nh

Tõ so s¸nh

VÕ B(sù vËt

dïng ®Ó so s¸nh)

TrÎ em

Rõng ®íc dùng lªn cao ngÊt

nh

nh

bóp trªn cµnh

hai d·y t-êng

thµnh v« tËn.

Dùa vµo m« h×nh: phÐp so s¸nh gåm mÊy yÕu tè?T×m thªm mét sè vÝ dô vÒ so s¸nh trong

2. CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh:a. M« h×nh cÊu t¹o phÐp so s¸nh: gåm+ VÕ A: Nªu tªn sù vËt, sù viÖc ®îc so s¸nh.+ VÕ B: nªu tªn sù vËt, sù viÖc dïng ®Ó so s¸nh víi sù vËt, sù viÖc nãi ë A.+ Tõ ng÷ chØ kph-¬ng diÖn so s¸nh.+ Tõ ng÷ chØ ý so s¸nh (tõ so s¸nh).


-23-


çc v¨n b¶n ®· häc?- Häc sinh t×m vµ ph©n tÝch.T×m thªm çc tõ so s¸nh mµ em biÕt? - Lµ, nh lµ, y nh, gièng nh, tùa nh,…4. §äc ng÷ liÖu PII(3): cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh trong çc c©u cã g× ®Æc biÖt?a. V¾ng mÆt tõ chØ ph¬ng diÖn so s¸nh, tõ so s¸nh -> gi¶i nghÜa tõ.b. Tõ so s¸nh vµ vÕ B. ®îc ®¶o lªn tríc vÕ A. Khi sö dông, phÐp so s¸nh tån t¹i nh thÕ nµo?

b. Trong thùc tÕ: PhÐp so s¸nh cã thÓ ®îc lîc bít tõ ng÷ chØ ph¬ng diÖn so s¸nh vµ tõ so s¸nh. VÕ B cã thÓ ®îc ®¶o lªn tríc vÕ A cïng víi tõ so s¸nh.

* Ghi nhí (SGK)

II. LuyÖn tËp:§äc bµi tËp 1:Chia nhãm cho häc sinh lµm bµi tËp.

Bµi 1(a): so s¸nh ®ång lo¹t:- So s¸nh ngêi víi ngêi.+ ThÇy thuèc nh mÑ hiÒn+ Ngêi lµ Cha, lµ B¸c, lµ Anh.- So s¸nh sù vËt víi sù vËt:+ S«ng ngßi, kªnh r¹ch… nh m¹ng nhÖn.+ Trªn trêi m©y tr¨ng nh b«ng.ë díi çnh ®ång b«ng tr¾ng nhm©y.

Nªu yªu cÇu bµi tËp 2:Häc sinh t×m vµ tr×nh bµy (cã thÓ cã nhiÒu tõ thÝch hîp)

Bµi 2:- Kháe nh voi (tr©u, hïm, Tr¬ng Phi…)- §en nh cét nhµ ch¸y (than, t©m thÊt…)- Tr¾ng nh tuyÕt (b«ng, ngµ, trøng gµ…)- Cao nh sÕu (nói, c©y sµo…)

Gi¸o viªn ®äc cho häc sinh chÐp: chó ý viÕt ®óng çc phô ©m ®Çu: ch/tr, s/x.- KiÓm tra, nhËn xÐt.

Bµi 4: ChÝnh t¶ (nghe viÕt): S«ng n-íc Cµ Mau:- Tõ “Dßng s«ng N¨m C¨n… khãi sãng ban mai”

IV. Cñng cè: ThÕ nµo lµ so s¸nh? CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh?


-24-


Khi so s¸nh: cÇn lùa chän h×nh ¶nh so s¸nh ®óng vµ hay. ViÖc lùa chän h×nh ¶nh so s¸nh tïy thuéc vµo v¨n c¶nh vµ dông ý cña ngêi viÕt.- §äc mét sè bµi ca dao cã h×nh ¶nh so s¸nh.V. HDVH: Häc bµi- Lµm bµi tËp 3(26), 5 (16-SBT).ChuÈn bÞ bµi: Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶

**************************************************************

TiÕt 79:Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n

miªu t¶.(T1)Ngµy so¹n: 10/01/2014Ngµy gi¶ng:16/01/2014

A. Môc tiªu bµi häc:- Nắm được một số thao tác cơ bản cần thiết cho việc viết văn miêu tả: quan sát, tưởng tượng, nhận xét, so sánh.- Thấy được vai trò và tác dụng của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.- Biết cách vận dụng những thao tác trên khi viết bài văn miêu tả. 1. Kiến thức - Mối quan hệ trực tiếp của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.2. Kỹ năng:- Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.- Nhận diện và vận dụng được những thao tác cơ bản: quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhận xét trong đọc và viết văn miêu tả. 3.Thái độ: - Ý thức học tập, rèn luyện thể loại văn miêu tả .B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc ng÷ liÖu.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc :I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò:


-25-


- §äc ®o¹n v¨n: L¸ rông ®©y cã ph¶i lµ ®o¹n v¨n miªu t¶ kh«ng? V× sao? III.Bµi míi: §Ó cã thÓ viÕt ®îc bµi v¨n miªu t¶ hay, ngêi viÕt cÇn cã mét sè n¨ng lùc rÊt quan träng. §ã lµ çc n¨ng lùc; quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt.- Quan s¸t: nh×n, nghe, ngöi, cÇm, sê, ch¹m… b»ng çc gi¸c quan.- Tëng tîng: h×nh dung ra çi cha cã, kh«ng cã.- So s¸nh: Dïng çi ®· biÕt ®Ó lµm râ, næi bËt çi cha biÕt râ.- NhËn xÐt: ®¸nh gi¸, khen chª.

Ph©n tÝch ng÷ liÖu I. Bµi häc: Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶:

1. §äc çc ®o¹n v¨n ng÷ liÖu: cã ë v¨n b¶n nµo?Chia líp thµnh 3 nhãm cho häc sinh t×m hiÓu ng÷ liÖu:Mçi ®o¹n v¨n t¶ çi g×? §Æc ®iÓm næi bËt cña ®èi tîng ®îc miªu t¶ lµ g×? ThÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo?

§Ó t¶ ®îc nh trªn ngêi viÕt cÇn cã nh÷ng n¨ng lùc c¬ b¶n nµo?

H·y t×m nh÷ng c©u v¨n cã sù liªn tëng, tëng tîng vµ so s¸nh trong çc ®o¹n v¨n trªn?

* §o¹n 1: T¶ chµng dÕ Cho¾t èm yÕu, téi nghiÖp, ®¸ng th¬ng:- gÇy gß, lªu nghªu, ng¾n cñn, bÌ bÌ, nÆng nÒ, ngÈn ng¬. Nh g· nghiÖn thuèc phiÖn, nh ngêi cëi trÇn mÆc gilª.* §o¹n 2: T¶ c¶nh ®Ñp th¬ méng, mªnh méng, hïng vÜ cña s«ng níc Cµ Mau.- Gi¨ng chi chÝt, trêi xanh, níc xanh, c©y xanh l¸, r× rµo, bÊt tËn, mªnh m«ng, Çm Çm…nh m¹ng nhÖn… nh th¸c,…nh ngêi b¬i Õch….* §o¹n 3: Miªu t¶ h×nh ¶nh ®Çy søc sèng cña c©y g¹o vµo mïa xu©n: rÝu rÝt, ®µn ®µn lò lò, lîn lªn lîn xuèng, trß truyÖn trªu ghÑo, tranh c·i, ån µo mµ vui…. Nh mét th¸p ®Ìn khæng lå, hµng ngµn ngän löa, ¸nh nÕn trong xanh, lãng l¸nh, lung linh.-> Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt cÇn s©u s¾c, tinh tÕ. ( Häc sinh t×m trong ®o¹n v¨n):- Çi chµng DÕ …nh g· nghiÖn thuèc phiÖn.- ®· thanh …nh ngêi cëi trÇn mÆc ¸o


-26-


Sù tëng tîng vµ so s¸nh Êy cã g× ®éc ®¸o?- GV ph©n tÝch mét sè h×nh ¶nh.GV: ph¶i quan s¸t kü, cã n¨ng lùc liªn tëng, tëng tîng phong phó çc t¸c gi¶ míi viÕt ®îc nh vËy.

ghi lª.- S«ng ngßi..giã muèi.- Ç b¬i…nh ngêi b¬i Õch.……->ThÓ hiÖn ®óng, râ h¬n, cô thÓ h¬n vÒ ®èi tîng vµ g©y bÊt ngê, lý thó cho ngêi ®äc. T¹o nªn sù sèng ®éng,giµu h×nh tîng ®em l¹i thó vÞ cho ngêi ®äc.Nh vËy tëng tîng, so s¸nh, nhËn xÐt rÊt cÇn thiÕt ®Ó miªu t¶ sù vËt, phong c¶nh.

2. §äc ®o¹n v¨n ng÷ liÖu P3:H·y so s¸nh víi ®o¹n v¨n ng÷ liÖu P1: t×m ra nh÷ng tõ ng÷ ®· bÞ lîc bá?Em cã nhËn xÐt g× néi dung ®o¹n v¨n nµy so víi ®o¹n ng÷ liÖu P1?VËy: Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh cã t¸c dông g× khi miªu t¶?- Häc sinh ®äc phÇn ghi nhí.

-> Nh÷ng tõ ng÷ bÞ lîc bá ®i: lµ nh÷ng ®éng tõ, tÝnh tõ, nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh liªn tëng thó vÞ.=> §éng tõ, tÝnh tõ cã vai trß quan träng khi miªu t¶.-> §o¹n v¨n trë nªn chung chung, kh« khan, kh«ng gîi ®îc trÝ tëng tîng trong ngêi ®äc.=> Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt ®Ó lµm næi bËt lªn nh÷ng ®Æc ®iÓm tiªu biÓu cña sù vËt.* Ghi nhí (SGK).

IV. Cñng cè: Khi lµm v¨n miªu t¶ ngêi viÕt cÇn ph¶i cã n¨ng lùc nµo?T×m mét sè ®o¹n v¨n kh¸c trong hai bµi ®· häc. ChØ ra sù tëng tîng, so s¸nh, nhËn xÐt vµ nªu t¸c dông cña nã?V. HDVH:- Häc bµi. Lµm çc bµi tËp phÇn luyÖn tËp.

TiÕt 80:Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n

miªu t¶.(T2)Ngµy so¹n: 10/01/2014Ngµy gi¶ng:18/01/2014

A. Môc tiªu bµi häc:- Biết cách vận dụng những thao tác trên khi viết bài văn miêu tả.1. Kiến thức


-27-


- TiÕp tôc gióp häc sinh n¾m v÷ng h¬n çc n¨ng lùc quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶ 2. Kỹ năng:

- Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.- Nhận diện và vận dụng được những thao tác cơ bản: quan sát, tưởng tượng, so

sánh, nhận xét trong đọc và viết văn miêu tả. 3.Thái độ: - Ý thức học tập, rèn luyện thể loại văn miêu tả .B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc ng÷ liÖu.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò:

- §Ó miªu t¶ ®îc, ngêi viÕt cÇn cã nh÷ng n¨ng lùc c¬ b¶n nµo?- Çc yÕu tè ®ã cã t¸c dông g× khi miªu t¶. III.Bµi míi :

II. LuyÖn tËp:Gäi 2 häc sinh ®äc ®Ò bµi.T¸c gi¶ ®· quan s¸t vµ lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh ®Æc s¾c tiªu biÓu nµo?

Bµi 1: Miªu t¶ Hå G¬m.:- §iÒn tõ vµo çc vÞ trÝ:(1) g¬ng bÇu dôc. (2) cong cong. (3) lÊp lã.(4) cæ kÝnh. (5) xanh um.-> Tõ ng÷ chØ tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña hå g¬m:- Nh÷ng h×nh ¶nh ®Æc s¾c vµ tiªu biÓu:+ MÆt níc hå s¸ng long lanh, cÇu Thª Hóc mµu son, ®Òn Ngäc S¬n, gèc ®a giµ rÔ l¸ xum xuª, th¸p rïa gi÷a hå.-> ®ã lµ nh÷ng h×nh ¶nh tiªu biÓu chØ hå g-¬m míi cã.

§äc ®o¹n v¨n vµ yªu cÇu bµi.

Bµi 2:+ §Ñp cêng tr¸ng:- Rung rinh, n©u bãng mì.- §Çu ta, næi tõng t¶ng.- R¨ng ®en nh¸nh, nhai ngoµm ngo¹p.- R©u dµi, uèn cong.+ ¦¬ng bíng, kiªu c¨ng:- TrÞnh träng, khoan thai vuèt r©u, lÊy lµm h·nh diÖn.


-28-


§äc ®Ò bµi:Gi¸o viªn híng dÉn, mçi häc sinh tù tëng tîng vµ ghi l¹i.

Bµi 3:- Cã thÓ chän: Híng nhµ têng.NÒn cöa.M¸i trang trÝ…..- Tïy theo ng«i nhµ cña tõng b¹n mµ ghi l¹i nh÷ng chi tiÕt em ®· quan s¸t vµ nhí l¹i: tiªu biÓu, næi bËt.- Ghi l¹i theo mét tr×nh tù cô thÓ: tõ ngoµi vµo trong…

§äc ®Ò bµi: Em sÏ liªn tëng vµ so s¸nh c¸c h×nh ¶nh, sù vËt sau ®©y víi nh÷ng g×?Häc sinh lµm bµi theo nhãmGi¸o viªn thu bµi, nhËn xÐt.

Bµi 4:T¶ quang c¶nh buæi s¸ng trªn quª h-¬ng em.+ MÆt trêi:- Nh mét qu¶ bãng trßn ®á èi; nh mét chiÕc man löa; nh mét qu¶ cÇu löa…+ BÇu trêi: xanh trong nh cã thÓ ®Õn ®îc nh÷ng sîi m©y v¬ng kh¾p bÇu trêi; xanh nh mét mét d¶i lôa v¾t ngang ®Çu…+ Nh÷ng hµng c©y: gièng nh nh÷ng chó bÐ hiÕu ®éng võa thøc dËy ®· nh¶y nhãt , reo vui…+ Nói, ®åi: san s¸t nh nh÷ng chiÕc b¸t óp; sõng s÷ng nh chµng trai khæng lå trong truyÖn cæ tÝch.+ Nh÷ng ng«i nhµ: Im l×m nh vÉn ch×m trong giÊc ngñ…Bµi 5:- Häc sinh viÕt- tr×nh bµy tríc líp, nhËn xÐt.

IV. Cñng cè: GV kh¸i qu¸t l¹i bµi: Quan s¸t, tëng tîng vµ so s¸nh, nhËn xÐt ®ã lµ nh÷ng thao t¸c, c¬ b¶n vµ hÕt søc quan träng tríc khi lµm bµi v¨n miªu t¶. Quan s¸t ph¶i tØ mØ, tinh têng nh÷ng so s¸nh nhËn xÐt ph¶i chÝnh x¸c, sinh ®éng.V. HDVH: - Lµm tiÕp bµi tËp 5.- LËp dµn ý cho ®Ò bµi vµ tËp nãi theo dµn ý.- So¹n: Bøc tranh cña em g¸i t«i.

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy11 th¸ng 1 n¨m 2014


-29-


Phã HiÖu trëng:

NguyÔn Sü Quang

TuÇn 22TiÕt 81: Bøc tranh cña em g¸i t«i (T1)

(T¹ Duy Anh)Ngµy so¹n: 15/1/2014Ngµy gi¶ng:21/1/2014

A. Môc tiªu bµi häc:1.Kiến thức:T×nh c¶m cña ngêi em cã tµi n¨ng ®èi víi anh .-Thấy được sự chiến thắng của tình cảm trong sáng , nhân hậu đối với lòng ghen ghét, ®ố kị.2.Kĩ năng: -Đọc diễn cảm , giọng đọc phù hợp với tâm lí nhân vật.-Đọc- hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lí nhân vật.-Kể tóm tắt câu chuyện trong một đoạn văn ngắn.3.Thái độ: Giáo dục HS ý thức và cách ứng xử đúng đắn, biết thắng được sự ghen tị trước tài năng hay thành công của người khác .B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: §äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4: II. KiÓm tra bµi cò: - Nªu nh÷ng c¶m nhËn cña em vÒ bøc tranh S«ng níc Cµ Mau?- Em häc tËp ®îc g× ë nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶?III. Bµi míi: Trong cuéc ®êi mçi con ngêi, ch¾c h¼n ai còng ®· tõng cã lÇn ¨n n¨n hèi hËn vÒ viÖc lµm cña m×nh. Trong ®ã cã c¶ sù ¨n n¨n hèi hËn vÒ c¸c c xö víi mäi ngêi xung quanh. Cã nh÷ng sù ¨n n¨n hçi lçi lµm cho t©m hån ta trong trÎo, l¾ng dÞu h¬n. TruyÖn ng¾n: Bøc tranh cña em g¸i t«i: cña T¹ Duy Anh, viÕt vÒ anh em KiÒu Ph¬ng ®· rÊt thµnh c«ng trong viÖc thÓ hiÖn chñ ®Ò ®ã.


-30-


I. TiÕp xóc v¨n b¶n:GV híng dÉn ®äc: Ph©n biÖt râ lêi kÓ, çc ®èi tho¹i, diÔn biÕn t©m tr¹ng cña ngêi qnh qua çc chÆng chÝnh.- Häc sinh ®äc bµi – GV nhËn xÐt, uèn n¾n.TruyÖn kÓ theo ng«i thø mÊy?- Ngêi anh xng t«i, kÓ ë ng«i thø 1.H·y kÓ tãm t¾t çc sù viÖc trong truyÖn?

1. §äc vµ kÓ.- TruyÖn vÒ hai anh em KiÒu Ph¬ng: anh trai bùc v× em g¸i hay nghÞch bÈn, bõa b·i.- MÌo bÝ mËt häc vÏ, tµi n¨ng ®îc ph¸t hiÖn.- T©m tr¹ng vµ th¸i ®é cña ngêi anh tríc sù viÖc Êy.- Em g¸i thµnh c«ng, c¶ nhµ vui mõng, ngêi anh g-îng ®i xem triÓn l·m tranh cña em.- §øng tríc bøc tranh cña em, ngêi anh hèi hËn v« cïng..

Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶? T¸c phÈm?

- TruyÖn kÓ gÇn gòi trong ®êi sèng hµng ngµy cña løa tuæi thiÕu niªn nhng ®· gîi ra nh÷ng ®iÒu s©u s¾c vÒ nghÖ thuËt, th¸i ®é, çch øng xö gi÷a ngêi nµy víi ngêi kh¸c.

- Híng dÉn t×m hiÓu mét sè chó thÝch.

V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn, néi dung tõng phÇn?

2. T×m hiÓu chó thÝch:*T¸c gi¶: T¹ Duy Anh (1959) quª Ch¬ng Mü – Hµ T©y. Lµ c©y bót trÎ xuÊt hiÖn trong thêi kú ®æi míi.*T¸c phÈm: Lµ truyÖn ng¾n ®¹t gi¶i nh× trong cuéc thi viÕt “T¬ng lai vÉy gäi” cña b¸o TNTP*Tõ khã: 1,2,3,43. Bè côc: §1. Tõ ®Çu->Cã vÎ vui l¾m:Giíi thiÖu vÒ K.Ph-¬ng.§2. TiÕp -> Ph¸t huy tµi n¨ng:K.Ph¬ng bÝ mËt häc vÏ, tµi n¨ng ®îc ph¸t hiÖn.


-31-


§3.TiÕp-> Thë dµi: Th¸i ®é ghen tÞ cña ngêi anh.§4.Cßn laÞ: Thµnh c«ng cña K.Ph¬ng vµ sù ©n hËn cña ngêi anh.II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:

TruyÖn kÓ ng«i thø mÊy? Çch kÓ Êy cã t¸c dông ra sao?

TruyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo?Nh©n vËt nµo lµ nh©n vËt chÝnh?V× sao?

**. Ph¬ng thøc kÓ chuyÖn vµ hÖ thèng nh©n vËt:*TruyÖn kÓ b»ng ng«i thø nhÊt: Lêi nh©n vËt ngêi anh, t©m tr¹ng nh©n vËt ®îc thÓ hiÖn1 çch tù nhiªn. Nh©n vËt kÓ chuyÖn tù soi xÐt t×nh c¶m, ý nghÜ cña m×nh ®Ó vît lªn.- C« em g¸i hiÖn ra qua çch nh×n vµ sù biÕn ®æi th¸i ®éngêi anhcuèi truyÖn béc lé vÎ ®Ñp t©m hån, lßng nh©n ®¹o, t×nh c¶m trong s¸ng cña çc nh©n vËt.Chñ ®Ò t¸c phÈm cµng cã ý nghÜa vÒ sù tù ®¸nh gi¸, tù nhËn thøc cho sù hoµn thiÖn b¶n th©n*Nh©n vËt: C¶ 2 nh©n vËt lµ nh©n vËt chÝnh – nh©n vËt ngêi anh lµ nh©n vËt trung t©m. V× truyÖn chñ yÕu híng ngêi ®äc tíi sù thøc tØnh nh©n vËt ngêi anh qua viÖc tr×nh bµy diÔn biÕn t©m tr¹ng


-32-


nh©n vËt nµy trong suèt truyÖn. §©y lµ nh©n vËt trung t©m gi÷ vai trß chñ yÕu trong viÖc thÓ hiÖn t tëng chñ ®Ò cña truyÖn.

Trong truyÖn, nh©n vËt ngêi anh hiÖn lªn chñ yÕu qua h×nh d¸ng bªn ngoµi hay t©m tr¹ng bªn trong?Theo dâi truyÖn, em thÊy t©m tr¹ng ngêi anh diÔn biÕn qua çc thêi ®iÓm nµo?

Trong cuéc sèng hµng ngµy, ngêi anh c xö víi em m×nh nh thÕ nµo? t×m chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?

Béc lé th¸i ®é cña ngêi anh víi em nh thÕ nµo?

Khi thÊy em chÕ thuèc vÏ ngêi anh cã th¸i ®é ra sao?

1. Nh©n vËt ng êi anh. T©m tr¹ng biÓu hiÖn ë çc thêi ®iÓm: Khi ph¸t hiÖn em g¸i chÕ thuèc vÏ; Khi mäi ngêi thÊy tµi n¨ng cña em; Khi nhËn ra h×nh ¶nh cña m×nh trong tranh cña em g¸i. a. Trong cuéc sèng th-êng ngµy víi em g¸i:- Gäi em g¸i lµ MÌo, khã chÞu khi em g¸i lôc läi, theo dâi çc viÖc lµm bÝ mËt cña em.-> Th¸i ®é coi thêng, bùc béi, tß mß, kÎ c¶ cña ngêi anh h¬n tuæi.- Em g¸i chÕ thuèc vÏ:”Trêi ¹!Th× ra nã chÕ thuèc vÏ”-> ng¹c nhiªn, xem thêng vµ vui vÎ.

Sù biÕn ®æi t©m tr¹ng cña ngêi anh diÔn ra khi nµo?Khi ph¸t hiÖn ra tµi vÏ cña MÌo, th¸i ®é cña mäi ngêi ra sao? Th¸i ®é cña ngêi anh thÕ nµo? T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ th¸i ®é, hµnh ®éng cña ngêi anh?

b. Khi bÝ mËt vÒ tµi vÏ cña MÌo ®îc chó TiÕn Lª ph¸t hiÖn:+ Mäi ngêi xóc ®éng, mõng rì, ng¹c nhiªn.+ Ngêi anh: -ThÊy m×nh bÊt tµi, bÞ ®Èy ra ngoµi- ChØ muèn gôc xuèng khãc


-33-


Em cã nhËn xÐt g× vÒ t©m tr¹ng cña ngêi anh?

V× sao ngêi anh l¹i cã t©m trang nh vËy?

- ChØ cÇn 1 lçi nhá cña emg¾t um lªn ->T©m tr¹ng buån, kh«ng vui, khã chÞu, tù ti, mÆc c¶m, ghen tÞ, nhá nhenV×: C¶m thÊy thÊt väng vÒ m×nh, ghen tu«ng ®è kþ víi tµi n¨ng cña em, c¶m thÊy m×nh thua kÐm, bÞ mäi ngêi nh bá quªn. Tõ ®ã n¶y sinh ë c©u th¸i ®é khã chÞu g¾t gáng víi em g¸i vµ kh«ng thÓ th©n víi em nh tríc.-> §Êy lµ biÓu hiÖn t©m lý dÔ gÆp ë mäi ngêi, nhÊt lµ ë løa tuæi thiÕu niªn ®ang muèn tù kh¼ng ®Þnh m×nh: ®ã lµ lßng tù ¸i, mÆc c¶m, tù ti.

Tõ t©m tr¹ng ®ã, ngêi anh ®· cã hµnh ®éng g×?§iÒu ®ã diÔn t¶ t©m tr¹ng cña ngêi anh nh thÕ nµo?

- Xem trém nh÷ng bøc tranh cña MÌo, thë dµi. ->1 viÖc lµm mµ tù anh vÉn coi khinh nhng vÉn lµm v× tß mß, ®è kþ)-> ThÇm c¶m phôc em, cay ®¾ng, bÊt bùc nhËn ra r»ng: qu¶ thùc, MÌo con – em g¸i bÈn thØu cã tµi n¨ng h¬n m×nh.-> MiÔn cìng ®i xem triÓn l·m tranh ®îc gi¶i cña MÌo.

IV. Cñng cè:- §äc diÔn c¶m- NhËn xÐt vÒ hÖ thèng nh©n vËt? Pthøc kÓ?V. HDVH: - Häc bµi


-34-


- KÓ l¹i truyÖn.- So¹n tiÕp bµi tiÕt 2.

************************************************************

TiÕt 82: Bøc tranh cña em g¸i t«i (T2) (T¹ Duy Anh)Ngµy so¹n: 16/1/2014Ngµy gi¶ng:21/1/2014

A. Môc tiªu bµi häc:Gióp häc sinh :1.Kiến thức: Nắm được những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện và miêu tả tâm lí nhân vật trong tác phẩm.-Thấy được sự chiến thắng của tình cảm trong sáng , nhân hậu đối với lòng ghen ghét, dố kị.- HiÓu diÔn biÕn t©m tr¹ng ngêi anh, nhê t×nh c¶m vµ lßng nh©n hËu cña em g¸i ®· gióp ngêi anh nhËn ra phÇn h¹n chÕ cña m×nh vµ vît qua lßng tù ¸i2.Kĩ năng: -Đọc- hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lí nhân vật.-Kể tóm tắt câu chuyện trong một đoạn văn ngắn.3.Thái độ: Giáo dục HS ý thức và cách ứng xử đúng đắn, biết thắng được sự ghen tị trước tài năng hay thành công của người khác .B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: §äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc :I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4: II. KiÓm tra bµi cò:

- KÓ tãm t¾t truyÖn: Bøc tranh cña em g¸i t«i? - C¸ch chän ng«i kÓ trong truyÖn cã t¸c dông g×? III. Bµi míi:

T×nh huèng quan träng t¹o ®iÓm nót trong t©m tr¹ng ngêi

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:1. Nh©n vËt ng êi anh. c. Khi ®øng tríc bøc ch©n dung cña m×nh do em g¸i vÏ.


-35-


anh lµ g×? Bøc tranh ®îc miªu t¶ qua nh÷ng chi tiÕt nµo?

§ã lµ mét bøc tranh nh thÕ nµo?Bøc tranh ®Ñp, hoµn h¶o ®ã lµm næi bËt h×nh ¶nh ai? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i viÕt: MÆt chó bÐ.. rÊt l¹? Theo em, ®ã lµ thø ¸nh s¸ng g×?

T×m nh÷ng tõ ng÷ t¶ th¸i ®é ngêi anh khi ®øng tríc bøc tranh cña em g¸i m×nh?Nhng v× sao ngêi anh l¹i cã nh÷ng biÓu hiÖn nh vËy?

Cuèi truyÖn ngêi anh nãi víi mÑ c©u g×? C©u nãi Êy gîi cho em suy nghÜ g× vÒ ngêi anh?

C¸ch x©y dùng t×nh huèng

- “ Trong tranh, mét chó bÐ ®ang ngåi nh×n ra cöa sæ, n¬i bÇu trêi trong xanh.MÆt chó bÐ to¶ ra mét thø ¸nh s¸ng rÊt l¹.To¸t lªn tõ cÆp m¾t,t thÕ ngåi cña chó kh«ng chØ sù suy t mµ cßn rÊt m¬ méng n÷a”. -> Mét bøc tranh hoµn h¶o ®Ñp ®Ï.-> T thÕ chó bÐ trong tranh rÊt ®Ñp, c¶nh ®Ñp, trong s¸ng. ¸nh s¸ng l¹ Êy ph¶i ch¨ng lµ ¸nh s¸ng cña lßng mong íc cña t¸c gi¶ trÎ th¬ trong s¸ng, hån nhiªn mµ ngêi em g¸i ®· dµnh cho anh m×nh.- GiËt s÷ng ngêi, ngì ngµng-> h·nh diÖn-> xÊu hæ, nh×n nh th«i miªn.Ngì ngµng : v× bøc tranh Êy hoµn toµn bÊt ngê ®èi víi cËu( Kh«ng nghÜ r»ng em g¸i sÏ vÏ vÒ m×nh)H·nh diÖn: ThÊy m×nh hoµn h¶o trong tranh cña em g¸i, v× bøc tranh qu¸ ®Ñp.XÊu hæ: v× tù nhËn ra nh÷ng yÕu kÐm cña m×nh, thÊy m×nh kh«ng xøng ®¸ng ®îc hoµn h¶o nh trong tranh: ” Díi m¾t em, t«i hoµn h¶o ®Õn thÕ kia ” “ Kh«ng ph¶i con ®©u. §Êy lµ t©m hån vµ lßng nh©n hËu cña em con ®Êy”-> Ngêi anh ®· nhËn ra thãi xÊu cña m×nh, nhËn ra t×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu cña em g¸i. Ngêi anh biÕt xÊu hæ ®Ó cã thÓ trë thµnh ngêi tèt nh bøc tranh mµ em vÏ.( Bøc tranh hay t×nh c¶m cña ng-


-36-


truyÖn cã g× ®éc ®¸o?

Nh©n vËt ngêi em ®îc quan s¸t vµ miªu t¶ qua nh÷ng ph¬ng diÖn nµo?H·y t×m c¸c chi tiÕt miªu t¶?

Qua nh÷ng chi tiÕt ®ã em thÊy nh©n vËt KiÒu Ph¬ng cã t×nh c¶m, phÈm chÊt g×?

Theo em ®iÒu g× ®· khiÕn KiÒu Ph¬ng c¶m ho¸ ®îc anh trai?

ë nh©n vËt nµy ®iÒu g× khiÕn em c¶m mÕn nhÊt?Bøc tranh cña KiÒu Ph¬ng cã t¸c dông g× ®èi víi anh trai?

êi em ®· c¶m ho¸ anh trë nªn tèt ®Ñp h¬n?) (RÊt nh¹y c¶m, trung thùc, nhËn ra h¹n chÕ b¶n th©n, nh÷ng h¹n chÕ ®ã chØ lµ nhÊt thêi, ngêi anh ®· nhËn ra, biÕt söa m×nh, biÕt hèi hËn ®Ó v¬n lªn. §iÒu ®ã ®· t¹o t×nh huèng bÊt ngê cho ngêi ®äc)3. Nh©n vËt ng êi em: Ngêi em g¸i ®îc quan s¸t vµ miªu t¶ qua nhiÒu ph¬ng diÖn:- Ngo¹i h×nh: NÐt mÆt b«i bÈn lem nhem, bÞ anh qu¸t xÞu xuèng, miÖng dÈu ra.- Cö chØ hµnh ®éng: Tß mß, hiÕu ®éng, hay lôc läi ®å vËt, tù chÕ mµu vÏ, say mª vÏ tranh.- Th¸i ®é víi anh: yªu quý anh, dµnh cho anh nh÷ng t×nh c¶m tèt ®Ñp: chÊp nhËn c¸i tªn, «m cæ, thÇm th× muèn anh ®i nhËn gi¶i.-Tµi n¨ng:VÏ sù vËt cã hån, vÏ nh÷ng g× m×nh yªu quý nhÊt nh con mÌo, ngêi anh trai.=> RÊt hån nhiªn, trong s¸ng, ng©y th¬; cã tÊm lßng nh©n hËu, ®é l-îng; tµi n¨ng héi häa chím në tõ rÊt sím.-> C¶ tµi n¨ng vµ tÊm lßng cña K Ph-¬ng ®· c¶m ho¸ ®îc anh trai.§Æc biÖt lµ tÊm lßng nh©n hËu, t×nh c¶m trong s¸ng hån nhiªn, ®é lîng dµnh cho anh.->T×nh c¶m trong s¸ng, ®Ñp ®Ï dµnh cho ngêi th©n vµ nghÖ thuËt.


-37-


(Bøc tranh lµ t×nh c¶m tèt ®Ñp cña em dµnh cho anh. Ngêi anh soi vµo bøc tranh, soi vµo t©m hån trong s¸ng nh©n hËu cña ngêi em, tù nhËn râ h¬n vÒ m×nh ®Ó vît lªn nh÷ng h¹n chÕ cña lßng tù ¸i vµ tù ti.

TruyÖn cã nh÷ng ®Æc s¾c g× vÒ nghÖ thuËt?

Qua truyÖn gióp em hiÓu ra ®-îc ®iÒu g× vÒ lßng nh©n hËu vµ sù ghen ghÐt, ®è kþ?

HS ®äc ghi nhí

III. Tæng kÕt1. NghÖ thuËt

- KÓ theo ng«i thø nhÊt t¹o ®é tin cËy n¬i ng ®äc, lèi kÓ hån nhiªn ch©n thùc.- Miªu t¶ ch©n thùc tinh tÕ diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt. 2 . Néi dung T×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu bao giê còng lín h¬n, cao ®Ñp h¬n tÝnh ghen ghÐt, ®è kþ.* ý nghÜa : T×nh c¶m trong s¸ng ,nh©n hËu bao giê còng lín h¬n , cao ®Ñp h¬n lßng ghen ghÐt ,®è kÞ 3. Ghi nhí : SGK

IV. Cñng cè:ViÕt ®o¹n v¨n thuËt l¹i t©m tr¹ng ngêi anh khi ®øng tríc bøc tranh Gîi ý : - Tho¹t ®Çu nh×n thÊy bøc tranh th× giËt m×nh s÷ng ngêi, b¸m chÆt tay mÑ vµ ngì ngµng.- Sau ®ã: C¶m thÊy h·nh diÖn v× m×nh qu¸ hoµn hoµn h¶o trong m¾t em g¸i. Råi nh×n nh th«i miªn vµo dßng ch÷ “ Anh trai t«i” ®Ò díi bøc tranh.- TiÕp theo c¶m thÊy xÊu hæ v× m×nh ®· c xö kh«ng ®óng víi em.Cuèi cïng khi mÑ hái, kh«ng tr¶ lêi,muèn khãc khi nhËn ra t©m hån vµ lßng nh©n hËu cña em g¸i.


-38-


- KQ néi dung bµi – PT nh©n vËt ngêi em g¸i- Lµm bµi tËp 2.V. HDVH: Sau khi häc xong truyÖn em thÊy truyÖn cã ý nghÜa g×? Em rót ra bµi häc g× cho b¶n th©n? - Häc bµi – So¹n Vît th¸c

************************************************************TiÕt 83:LuyÖn nãi vÒ quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ

nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. (T1)Ngµy so¹n: 17/1/2014Ngµy gi¶ng:23/1/2014

A. Môc tiªu bµi häc:1.Kiến thức: Nắm chắc các kiến thức về văn miêu tả được sử dụng trong bài luyện nói -Thực hành kĩ năng quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.-Rèn kĩ năng lập dàn ý và luyện nói trước tập thể lớp. 2.Kĩ năng: -Sắp xếp các ý theo một trình tự hợp lí.-Đưa các hình ảnh có phép tu từ so sánh vào bài nói.-Nói trước tập thể lớp thật rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm , nói đúng nội dung, tác phong tự nhiên. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức tự học, tự rèn của HS .B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, thiÕt kÕ giê d¹y.HS: ChuÈn bÞ theo yªu cÇu cña gi¸o viªn.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò: Bµi tËp 5 (tr×nh bµy tríc líp).

III. Bµi míi:- GV nªu vai trß, tÇm quan träng, ý nghÜa cña viÖc luyÖn nãi.- Nªu y/cÇu giê häc: Kh«ng viÕt thµnh v¨n, chØ viÕt ý chÝnh vµ nãi theo ý ®ã. Nãi ng¾n gän, râ rµng, m¹ch l¹c. çch tr×nh bµy nh ®ang tranh luËn, ph¸t biÓu tríc tËp thÓ.

. vµo §äc yªu cÇu bµi tËp 1 (SGK 35)Nh©n vËt KiÒu Ph¬ng lµ ngêi ntn?Tõ çc chi tiÕt vÒ nh©n vËt trong truyÖn , h·y miªu t¶ l¹i h×nh ¶nh cña KiÒu Ph-

I. T×m hiÓu ®Ò – LËp dµn ý .1. Bµi tËp 1: a, KiÒu Ph¬ng lµ ngêi cã tµi n¨ng héi ho¹, rÊt hån nhiªn vµ nh©n hËu- Ngo¹i h×nh”; Nhá nh¾n, mÆt mµy vµ quÇn ¸o lu«n lä lem nhä nåi vµ çc vÖt mµu, m¾t s¸ng, r¨ng khÓnh.


-39-


¬ng theo trÝ tëng tîng cña em?

Ngêi anh lµ ngêi nh thÕ nµo?

H×nh ¶nh ngêi anh trong bøc tranh víi ngêi anh thùc cña KiÒu Ph¬ng cã kh¸c nhau kh«ng?

- Lêi nãi: Hån nhiªn, kh«ng tá ra bùc béi, khã chÞu víi ngêi kh¸c.- Hµnh ®éng:+Lu«n ho¹t b¸t, vui vÎ, ch¨m chØ víi c«ng viÖc s¸ng t¸c tranh+BÞ rÇy la xÞu mÆt xuèngVÐo von ca h¸t- T×nh c¶m víi anh: Yªu quý, tr©n träng..b,Ngêi anh:- H×nh d¸ng(Kh«ng ®îc miªu t¶ râCã thÓ suy ra tõ c« em g¸i): cao, ®Ñp trai, s¸ng sña- TÝnh çch: MÆc c¶m, tù tighen tÞHèi hËn vµ nhËn ra sai lÇm(H×nh ¶nh ngêi anh trong bøc tranh vµ ngoµi cã sù kh¸c nhau, ngêi anh trong bøc tranh lµ c¶m nhËn vÒ b¶n chÊt, tÝnh çch qua çi nh×n trong s¸ng cña c« em g¸i. Nhng ngêi anh còng cã nh÷ng b¶n chÊt tèt ®Ñp : BiÕt hèi hËn vµ anh nhËn ra ®îc tÊm lßng cao ®Ñp cña em g¸i m×nh).

H·y tr×nh bµy cho c¶ líp nghe vÒ anh (chÞ) cña em? (Chó ý lµm næi bËt nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ngêi m×nh t¶ b»ng so s¸nh vµ nhËn xÐt b¶n th©n)

2. §Ò 2: Giíi thiÖu chung vÒ anh chÞ hoÆc em cña m×nh.§Æc ®iÓm næi bËt - Ngo¹i h×nh - Lêi nãi - Hµnh ®éng - TÝnh nÕt-> NhËn xÐt cña em vÒ anh, chÞ ,em cña m×nh.

LËp dµn ý cho bµi v¨n miªu t¶ c¶nh ®ªm tr¨ng?

3. §Ò 3:a, MB: Giíi thiÖu kh«ng gian, thêi gian ng¾m tr¨ng ( ®Ñp v« cïng, mét ®ªm tr¨ng k× diÖu,


-40-


Em sÏ quan s¸t ntn? Tr×nh tù miªu t¶ ra sao?

So s¸nh tr¨ng víi nh÷ng h×nh ¶nh nµo?

hoÆc mét ®ªm tr¨ng mµ c¶ ®Êt trêi, con ngêi, v¹n vËt nh ®îc t¾m géi bëi ¸nh tr¨ng)b, TB: Miªu t¶ ®ªm tr¨ng b»ng nh÷ng nÐt ®Æc s¾c tiªu biÓu- Quan s¸t: +BÇu trêi ®ªm +VÇng tr¨ng +C©y cèi +Nhµ cöa +§êng lµng (ngâ xãm)- Tr×nh tù miªu t¶: +Trêi võa tèi +Tèi h¼n vÒ khuya- S2 tëng tîng:+Tr¨ng lµ çi liÒm vµng gi÷a ®ång sao, lµ çi ®Üa b¹c trªn tÊm th¶m nhung da trêi.+ VÇng tr¨ng trßn xoe vµng nh qu¶ bëi chÝn l¬ löng gi÷a trêi.+Tr¨ng to¶ ¸nh s¸ng, räi vµo çc gîn sãng l¨n t¨n tùa nh mu«n ngµn con r¾n vµng b¬i trªn mÆt níc. + ¸nh tr¨ng chiÕu trªn mÆt aolãng l¸nh nh d¸t b¹c.+ C©y cèi, nhµ cöa nh ®îc géi trong thø ¸nh s¸ng vµng m¸t dÞu.c, KB: C¶m nghÜ vÒ ®ªm tr¨ng ®ã.

Theo em giê luyÖn nãi cÇn ®¹t nh÷ng yªu cÇu g×?Gi¸o viªn giao bµi hco häc sinh chuÈn bÞ ë nhµ: bµi tËp 1, 2,3…LËp dµn ý vµ tËp nãi theo dµn ý

II. Yªu cÇu chung cña giê luyÖn nãi. - T¸c dông cña viÖc luyÖn nãi: Tr×nh bµy lu lo¸t mét vÊn ®Ò tríc líp, tríc ®«ng ngêi. RÌn luyÖn th¸i ®é tù tin tríc ®¸m ®«ng.- Yªu cÇu: LËp dµn ý ®¹i c¬ng, kh«ng viÕt thµnh v¨n.Tr×nh bµy miÖng, kh«ng ph¶i lµ ®äc. Nãi to, râ rµng. Cã sù liªn kÕt, m¹ch l¹c.


-41-


Cã lêi chµo, lêi c¶m ¬n.HS tr×nh bµy theo gîi ý.Tæ 1- §Ò 1 ; Tæ 2- §Ò 2Tæ 3, 4-§Ò3

III. Häc sinh tr×nh bµy. (30p)1. Tr×nh bµy tríc tæ.( 10p)2. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy tríc líp( 20p).

HS nhËn xÐt, bæ sung. GV nhËn xÐt, bæ sung. - Cho ®iÓm nh÷ng em tr×nh bµy tèt.

IV. NhËn xÐt chung . - Cho ®iÓm nh÷ng em tr×nh bµy tèt.* ¦u ®iÓm. * H¹n chÕ.

IV. Cñng cè: Vai trß cña quan s¸t, nhËn xÐt… trong v¨n miªu t¶. V. HDVN: - Dùa vµo dµn ý bµi 3ViÕt thµnh v¨n - Hoµn thµnh bµi tËp 4,5 (tr36)

*************************************************************TiÕt 84: LuyÖn nãi vÒ quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ

nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. (T2)Ngµy so¹n: 17/1/2014Ngµy gi¶ng: 25/1/2014

A. Môc tiªu bµi häc:TiÕp tôc gióp häc sinh :1.Kiến thức: Nắm chắc các kiến thức về văn miêu tả được sử dụng trong bài luyện nói -Thực hành kĩ năng quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.-Rèn kĩ năng lập dàn ý và luyện nói trước tập thể lớp. 2.Kĩ năng: -Sắp xếp các ý theo một trình tự hợp lí.-Đưa các hình ảnh có phép tu từ so sánh vào bài nói.-Nói trước tập thể lớp thật rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm , nói đúng nội dung, tác phong tự nhiên. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức tự học, tự rèn của HS .B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, thiÕt kÕ giê d¹y.HS: ChuÈn bÞ theo yªu cÇu cña gi¸o viªn.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4: II. KiÓm tra bµi cò: Bµi tËp 3 (tr×nh bµy tríc líp).

III. Bµi míi: I. T×m hiÓu ®Ò – LËp dµn ý


-42-


LËp dµn ý vÒ quang c¶nh buæi s¸ng (b×nh minh) trªn biÓn?

Em sÏ tëng tîng, so s¸nh nh÷ng h×nh ¶nh sau víi nh÷ng g×? (Cho HS th¶o luËnTr×nh bµy tríc líp)LËp dµn ý theo bè côc: MB-TB-KB.

Miªu t¶ h×nh ¶nh ngêi dòng sÜ theo trÝ tëng tîng cña m×nh?Em sÏ miªu t¶ ngêi dòng sÜ b»ng nh÷ng h×nh ¶nh nµo? (Ngo¹i h×nh?, hµnh ®éng?, lêi nãi?)

4. §Ò 4: B×nh minh trªn biÓn thËt lµ kú diÖu- MÆt trêi: nh qu¶ cÇu löa, ®éi biÓn, nh« mµu míi- BÇu trêi: nh tÊm g¬ng xanh ®îc lau kh«ng 1 mét chót bôi- MÆt biÓn: ph¼ng l× nh tÊm lôa mªnh m«ng (ªm ¶, gîn sãng l¨n t¨n vç vµo bê çt)- B·i çt ph¼ng phiu, nh÷ng con cßng giã víi nh÷ng chiÕc cµng lín sÆc sì nh-ng ch¹y rÊt nhanh. HoÆc: B·i çt mÞn mµng, m¸t rîi, çc h¹t çt ãng ¸nh ph¶n chiÕu s¾c mµu.- Nh÷ng con thuyÒn: C¨ng phång çnh buåm n©u nh nh÷ng con bím khæng lå ®ang b¨ng b¨ng vÒ phÝa mÆt trêi. HoÆc: §ang hèi h¶ trë ç vÒ c¶ng sau mét ®ªm trªn biÓn.HoÆc : MÖt mái, uÓ o¶i n»m ghÕch ®Çu lªn b·i çt.5. §Ò5: Nh©n vËt dòng sÜ ®Òu lµ nh÷ng nh©n vËt ®Ñp, vµ ®Æc biÖt lµ khoÎ m¹nh, dòng c¶m . - Ngo¹i h×nh:+To lín, v¹m vì, da mµu ®ång thau, ch¾c gän, ®Æc qu¸nh nh gç mun.+Ngùc në vång lªn nh çnh cung lín, nh÷ng b¾p thÞt næi lªn cuån cuén, s¨n ch¾c.- Hµnh ®éng:+Híng vÒ ®iÒu nghÜa, tËn t©m, nhiÖt t×nh tiªu diÖt çi ¸c 1 çch quyÕt liÖt.+Dïng dòng khÝ, vò khÝ kh«ng ai sö dông ®îc (C©y cung, c©y gËy…)


-43-


Chia 2 nhãm. Mçi nhãm 1 ®Ò.

- Lêi nãi: Th¼ng th¾n, trung thùc.II.HS tr×nh bµy

1. Tr×nh bµy trong tæ ( 10p)2. Tr×nh bµy tríc líp (20p)

III. Tæng kÕt bµi häc.- GV nhËn xÐt kÕt qu¶ chung: ¦u ®iÓm, h¹n chÕ. - §äc cho HS nghe bµi v¨n tham kh¶o MÆt trêi mäc( Rót –X«. SGV tr 43)

IV. Cñng cè: NhËn xÐt giê luyÖn nãiV. HDVN:- Häc bµi – Hoµn thµnh bµi tËp 5.- ChuÈn bÞ bµi: “Vît th¸c”

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy 18 th¸ng 1 n¨m 2014Phã HiÖu trëng

NguyÔn Sü Quang

TuÇn 23TiÕt 85: Vît th¸c

TrÝch “Quª néi” Vâ Qu¶ng


A. Môc tiªu bµi häc:- Thấy được giá trị nội dung và nghệ thuật độc đáo trong Vượt thác.

1. Kiến thức- Tình cảm của tác giả đối với cảnh vật quê hương, người lao động.- Một số phép tu từ được sử dụng trong văn bản nhằm miêu tả thiên nhiên và con người.2. Kỹ năng:- Đọc diễn cảm: giọng đọc phải phù hợp với sự thay đổi trong cảnh sắc thiên nhiên.- Cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng con người và thiên nhiên trong đoạn trích.


-44-


3.Thái độ: Tình cảm yêu quí thiên nhiên, con người lao động, yêu quê hương đất nước .B. ChuÈn bÞ:GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: §äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y- häc: I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò:

- Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt ngêi anh trong truyÖn ng¾n: Bøc tranh cña em g¸i t«i. Nh©n vËt nµy cã g× ®¸ng tr¸ch, cã g× ®¸ng c¶m th«ng, ®¸ng quý? V× sao?- Nh©n vËt KiÒu Ph¬ng ®Ó l¹i trong em nh÷ng c¶m nhËn g×? Em rót ra bµi häc g× qua truyÖn? III.Bµi míi: ë giê tríc, khi t×m hiÓu v¨n b¶n S«ng níc Cµ Mau, §oµn Giái ®· ®a ngêi ®äc tham quan c¶nh s¾c t¬i ®Ñp, phong phó cña vïng ®Êt cùc Nam cña Tæ quèc ta. H«m nay, víi Vît Th¸c, Vâ Qu¶ng l¹i dÉn chóng ta vît dßng s«ng Thu Bån thuéc miÒn Trung ®Êt níc, ®Õn tËn thîng nguån. Bøc tranh phong c¶nh s«ng níc vµ ®«i bê miÒn Trung nµy còng kh«ng kÐm phÇn kú thó.

- Gi¸o viªn híng dÉn ®äc: Thay ®æi nhÞp ®iÖu cho phï hîp:+ §o¹n ®Çu: §äc nhÑ nhµng.+ §o¹n vît th¸c: S«i næi m¹nh mÏ.+ §o¹n cuèi: trë l¹i ªm ¶, tho¶i m¸i.- Gäi 2 häc sinh ®äc 1 lît v¨n b¶n.TruyÖn ®îc kÓ ë ng«i mÊy ?ChØ ra c¸c chi tiÕt chÝnh trong VB?(Mt¶ con thuyÒn , hµnh tr×nh trªn dßng s«ng Thu Bån)

I. TiÕp xóc v¨n b¶n:1. §äc vµ kÓ:(Con thuyÒn qua ®o¹n s«ng ph¼ng lÆngCon thuyÒn vît qua ®o¹n s«ng cã nhiÒu th¸cCon thuyÒn ë ®o¹n s«ng qua th¸c d÷)

Nªu mét sè nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm?

Néi dung chÝnh cña truyÖn? NvËt lµ ai?

2. T×m hiÓu chó thÝch:* TG: Vâ Qu¶ng (1920- 2007) Quª Qu¶ng Nam. Lµ nhµ v¨n chuyªn viÕt cho thiÕu nhi.* TP: - TrÝch ch¬ng 11 t¸c phÈm Quª Néi (1974)Tªn v¨n b¶n do ngêi biªn so¹n


-45-


- Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu thªm mét sè chó thÝch: 1, 3, 6, 10, 13.

®Æt(TruyÖn viÕt vÒ cuéc sèng ë mét lµng quª ven s«ng Thu Bån (Hoµ Phíc – Qu¶ng Nam) vµo nh÷ng ngµy sau çch m¹ng víi 2 nh©n vËt chÝnh lµ 2 em thiÕu niªn Côc vµ Cï Lao.* Chó ý: Çc chó thÝch SGK

Ai lµ ngêi miªu t¶ c¶nh vît th¸c? (t¸c gi¶)T¸c gi¶ quan s¸t, miªu t¶ c¶nh theo tr×nh tù nµo?Thêi gian, kh«ng gian.VÞ trÝ quan s¸t cña ngêi miªu t¶ ë chç nµo? (trªn thuyÒn)GV: khi lµm bµi v¨n miªu t¶, cÇn x¸c ®Þnh tr×nh tù vµ vÞ trÝ cña ngêi miªu t¶.Víi tr×nh tù miªu t¶ trªn cã thÓ chia v¨n b¶n thµnh mÊy phÇn?

3. Bè côc: - P1: tõ ®Çu ®Õn chuÈn bÞ vît nhiÒu th¸c níc: c¶nh thuyÒn tríc khi vît th¸c.- P2: TiÕp ®Õn qua khái th¸c cæ cß: c¶nh vît th¸c.- P3: Cßn l¹i: C¶nh sau khi vît th¸c.

V¨n b¶n ®Ò cËp tíi nh÷ng néi dung nµo?- Phèi hîp t¶ c¶nh thiªn nhiªn vµ ho¹t ®éng cña con ngêi.

C¶nh s¾c thiªn nhiªn ë tõng ®o¹n theo hµnh tr×nh cña con thuyÒn kh¸c nhau nh thÕ nµo ?

Trong tranh thiªn nhiªn Êy h×nh ¶nh con thuyÒn hiÖn lªn nh thÕ nµo ?

T¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n: 1.Bøc tranh thiªn nhiªn tr íc khi con thuyÒn v ît th¸c. a, Lóc ®Çu ( thiªn nhiªn ë ®ång b»ng).- Dßng s«ng réng ,ch¶y chËm ,ªm ¶ giã nåm thæi .- §«i bê : B·i mÝa n¬ng d©u tr¶i b¹t ngµn - Con thuyÒn :+ “Çnh buåm nhá c¨ng phång.ThuyÒn rÏ sãng lít bon bon nh ®ang nhí nói rõng ph¶i vÒ cho kÞp “. + “ThuyÒn nµo còng xu«i chÇm chËm” chë ®Çy


-46-


nghÒ thuËt g× ?

T/d cña viÖc sö dông nghÖ thuËt Êy ?

®Æc s¶n cña nói rõng ->NghÖ thuËt so s¸nh ,nh©n ho¸,sdông nhiÒu tÝnh tõ, mt¶ chi tiÕt =>Bøc tranh thiªn nhiªn ªm ®Òm , th¬ méng , trï phó thuyÒn bÌ tÊp nËp .

Con thuyÒn cµng ngîc vÒ thîng nguån c¶nh s¾c thiªn nhiªn còng thay ®æi; h·y chØ ra nh÷ng chi tiÕt mt¶ c¶nh thiªn nhiªn Êy ?Trong ®o¹n v¨n trªn h×nh ¶nh c©y cæ thô ®îc mt¶ ntnµo? Em cã nhËn xÐt gÞ vÒ viÖc sö dông tõ cæ thô?(Tõ H¸n ViÖt gîi sù trang träng ).

C¶m nhËn cña em vÒ bøc tranh thiªn nhiªn?

GÇn ®Õn ®ång b»ng bøc tranh thiªn nhiªn ë ®©y hiÖn lªn nh thÕ nµo?T×m c¸c chi tiÕt miªu t¶, nhËn xÐt NT t¶ c¶nh? ë ®o¹n cuèi h×nh ¶nh c©y cæ thô cã g× gièng vµ kh¸c ®o¹n ®Çu?( ®o¹n ®Çu sö dông nh©n ho¸ nh b¸o tríc mét khóc s«ng d÷, ®Õn ®o¹n cuèi vÉn biÖn ph¸p nh©n ho¸ võa biÓu hiÖn t©m tr¹ng con ngêi phÊn chÊn , hµo høng v× ®· vît qua nhiÒu ghÒnh

b) Sau ®ã( ®o¹n ng îc vÒ thùîng nguån)- Vên um tïm , d¸ng m·nh liÖt .- Chßm cæ thô ®øng trÇm ng©m nh×n xuèng níc.->T¸c gi¶ sö dông nh©n ho¸ c©y cæ thô nh mét con ngêi, nh b¸o tríc mét khóc s«ng d÷, hiÓm trë.- Nói cao ®ét ngét hiÖn ra ch¾n ngang .-Níc :Phãng lao th¼ng nhanh m¹nh . §øt ®u«i r¾n -> søc m¹nh dßng níc .=> C¶nh trë nªn râ nÐt, sinh ®éng, hïng vÜ.c,Cuèi cïng(§o¹n vÒ ®Õn ®ång b»ng).- S«ng:quanh co .- C©y to gi÷ c©y lóp xóp nh cô giµ vung tay .- §ång ruéng l¹i nh më ra .=>ngthuËt :Qs¸t ,chän h/¶nh ,chi tiÕt tëng tîng,so s¸nh ,nh©n ho¸ =>S«ng níc hiÒn hoµ ,bít nguy hiÓm ruéng ®ång bÊt ngê hiÖn ra nh chµo ®ãn con ngêi c¶nh


-47-


th¸c nguy hiÓm, tiÕp tôc ®a con thuyÒn tiÕn lªn phÝa tríc)

s«ng níc miÒn Trung ®Ñp, ®éc ®¸o .(Mt¶ ®óng ®Æc trng mtrung d¶i ®ång b»ng hÑp ,cao nguyªn, b»ng ph»ng ph¼ng ,s«ng kh«ng dµi cã ®é dèc lín, nhiÒu th¸c , dßng ch¶y thay ®æi theo mçi vïng)

C¶m nhËn chung nhÊt cña em vÒ bøc tranh thiªn nhiªn ë ®©y nh thÕ nµo?

( Muèn t¶ c¶nh sinh ®éng , ngoµi tµi quan s¸t, tëng tîng cÇn cã t×nh c¶m víi c¶nh)

=>Bøc tranh thiªn nhiªn phong phó, ®a d¹ng, giµu søc sèng; võa t¬i ®Ñp, hïng vÜ, võa nguyªn s¬ cæ kÝnh. **TiÓu kÕt: Vâ Qu¶ng lµ nhµ v¨n cu¶ quª h¬ng Qu¶ng Nam , «ng hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ con s«ng Thu Bån ®· khiÕn v¨n b¶n t¶ c¶nh trë nªn sinh ®éng, ®Çy søc sèng, cho thÊy kh¶ n¨ng quan s¸t tinh tÕ vµ t×nh c¶m mÕn yªu quª h¬ng cña t.g.

Trªn nÒn c¶nh thiªn nhiªn hïng vÜ Êy, h×nh ¶nh con ngêi hiÖn lªn ntn?- Gäi häc sinh ®äc: §Õn Phêng R¹ch… d¹ d¹H×nh ¶nh: níc tõ trªn cao…®øt ®u«i r¾n gîi cho em suy nghÜ g×?

2. H×nh ¶nh dîng H¬ng Th vµ c¶nh vît th¸c.- H×nh ¶nh so s¸nh thËt chÝnh x¸c: dßng s«ng nh dùng ®øng lªn, níc tõ trªn cao phãng xuèng hÕt søc nhanh, m¹nh nh chÆt ®øt dßng s«ng, nh r¾n ®øt ®u«i -> H×nh ¶nh th¸c níc lò nguy hiÓm, rÊt khã vît.

H×nh ¶nh con thuyÒn trong c¶nh vît th¸c ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo? nhËn xÐt c¸ch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶?

Qua hai h×nh ¶nh trªn em h×nh dung ra cuéc vît th¸c nµy sÏ nh thÕ nµo?

- ThuyÒn vïng v»ng cø chùc tôt xuèng, quay ®Çu ch¹y…-> Tõ l¸y cã t¸c dông gîi t¶ ®Æc s¾c: võa diÔn t¶ sù cè g¾ng chèng chäi cña con ngêi, sù ngang ngîc cña s«ng th¸c, sù khã b¶o cña con thuyÒn.=> Khã kh¨n, nguy hiÓm,®ßi hái sù dòng c¶m cña con ngêi.

Trong cuéc vît th¸c nµy cã nh÷ng ai?

*H×nh ¶nh dîng H¬ng Th:


-48-


Ai ®îc nh¾c tíi nhiÒu nhÊt?§äc & t×m c¸c chi tiÕt,c©u v¨n b¶n miªu t¶ Dîng H¬ng Th? ( Ngo¹i h×nh, hµnh ®éng)

Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thu©t miªu t¶?

Theo em biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy ®éc ®¸o ë chç nµo? H·y ph©n tÝch c¸c h×nh ¶nh so s¸nh?

Qua ®o¹n v¨n, em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× vÒ nh©n vËt dîng H-¬ng Th trong cuéc vît th¸c nµy.

Quan s¸t ®o¹n v¨n 3: T¹i sao t¸c gi¶ kh«ng tiÕp tôc miªu t¶ nh©n vËt dîng H¬ng Th mµ miªu t¶ chó Hai?- NT ®ßn bÈy: miªu t¶ nh©n vËt phô-næi bËt nh©n vËt chÝnh.

- Ngo¹i h×nh :Cëi trÇn nh pho t-îng ®ång, b¾p thÞt cuån cuén , hµm r¨ng c¾n chÆt ,hµm b¹nh ra,m¾t n¶y löa, gièng nh mét hiÖp sÜ.- §éng t¸c :+Co ngêi phãng chiÕc sµo xuèng lßng s«ng. +Gh× chÆt trªn ®Çu sµo chiÕc sµo bÞ cong l¹i . +Th¶ sµo ,rót sµo rËp rµng nhanh nh c¾t.Nh 1 hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh .=> T¸c gi¶ sö dông hµng lo¹t ®éng tõ, tÝnh tõ vµ nhiÒu h×nh ¶nh so s¸nh.Dîng H¬ng Th:+ Nh pho tîng ®ång ®óc: Gîi sù khoÎ ®Ñp, biÓu thÞ søc m¹nh, sù cè g¾ng hÕt søc, tËp trung tÊt c¶ tinh thÇnvµ nghÞ lùc ®Ó chiÕn ®Êu víi dßng th¸c.+ Nh hiÖp sÜ T.S¬n: Gîi ra h×nh ¶nh huyÒn tho¹i cña ngêi anh hïng xa víi tÇm vãc vµ søc m¹nh phi thêng cña §¨m San, Xinh Nh· trong truyÖn cæ T©y Nguyªn, nh ®ang hiÓn hiÖn tríc m¾t ngêi ®äc, kh¸c h¼n con ngêi nhu m× ë nhµ.=> Dîng H¬ng Th ®Ñp ,hïng dòng ,oai phong dòng m·nh ®Çy søc m¹nh .Con ngêi ®øng mòi chÞu sµo qu¶ c¶m d¹n, dµy d¹n kinh nghiÖm.ChiÕn th¾ng,chinh phôc thiªn nhiªn


-49-


** TiÓu kÕt: §V lµ sù thèng nhÊt cao ®é vµ thµnh c«ng gi÷a t¶ c¶nh thiªn nhiªn vµ t¶ ch©n dung con ngêi trong lao ®éng.Qua ®ã ®Ò cao søc m¹nh cña ngêi lao ®éng vµ biÓu hiÖn t.c¶m quý träng ngêi lao ®éng cña nhµ v¨n.

Em häc tËp ®îc g× vÒ v¨n miªu t¶?

Néi dung v¨n b¶n?

III.Tæng kÕt1.NghÖ thuËt: +Phèi hîp miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn vµ miªu t¶ ngo¹i h×nh , hµnh ®éng cña con ngêi . + Sö dông nhiÒu biÖn ph¸p NT phong phó vµ cã hiÖu qu¶ ( Nh©n ho¸, so s¸nh)+Lùa chän c¸c chi tiÕt miªu t¶ ®Æc s¾c , chän läc .+Sö dông ng«n ng÷ giµu h×nh ¶nh , biÓu c¶m vµ gîi nhiÒu liªn tëng .2. Néi dungBµi v¨n miªu t¶ c¶nh vît th¸c cña con thuyÒn trªn dßng s«ng Thu Bån , lµm næi bËt vÎ ®Ñp hïng vÜ vµ søc m¹nh cña con ngêi lao ®éng trªn nÒn c¶nh thiªn nhiªn hïng vÜ. *ý nghÜa V¨n b¶n : Vît th¸c lµ mét bµi ca vÒ thiªn nhiªn , ®Êt níc ,quª h¬ng , vÒ lao ®éng ; tõ ®è ®· kÝn ®¸o nßi lªn t×nh yªu ®Êt níc , d©n téc cña nhµ v¨n .3.Ghi nhí ( SGK tr 41)


-50-


* LuyÖn tËp: Hai bµi: “S«ng níc Cµ Mau” vµ “Vît th¸c” ®Òu miªu t¶ c¶nh s«ng níc. Em h·y nªu nh÷ng ®Æc s¾c cña phong c¶nh thiªn nhiªn ®îc miªu t¶ ë mçi bµi vµ nghÖ thuËt miªu t¶ cña mçi t¸c gi¶?VB S«ng níc Cµ Mau: Khung c¶nh thiªn nhiªn bao la, hïng vÜ, hoang d·, kªnh r¹ch ch»ng chÞt, chî trï phó.=> T.g chó träng ®Õn nh÷ng Ên tîng c¶m nhËn ®îc b»ng c¸ch huy ®éng nhiÒu gi¸c quan cïng víi nh÷ng hiÓu biÕt phong phó vÒ vïng ®Êt Êy.VB Vît th¸c: C¶nh dßng s«ng Thu Bån thay ®æi tõ vïng ®ång b»ng trï phó ®Õn vïng thîng nguån. Miªu t¶ b»ng nÐt chÊm ph¸ kÕt hîp kh¾c ho¹ h×nh ¶nh con ngêi lao ®éng ®Çy søc m¹nh vµ næi bËt lµ sù dòng m·nh chinh phôc thiªn nhiªn.IV. Cñng cè : Qua v¨n b¶n em cã c¶m nhËn g× vÒ bøc tranh thiªn nhiªn ë ®©y? Suy nghÜ cña em vÒ dîng H¬ng Th?V. VÒ nhµ: - Häc bµi + lµm bµi tËp S¸ch bµi tËp. - Ph©n tÝch nh©n vËt d¬ng H¬ng Th. - So¹n: Buæi häc cuèi cïng.

************************************************************TiÕt 86

So s¸nh (tiÕp theo)Ngµy so¹n:07/2/2014Ngµy gi¶ng:11/2/2014

A. Môc tiªu bµi häc : 1. Kiến thức:

- Các kiểu so sánh cơ bản và tác dụng của so sánh trong nói và viết.2. Kỹ năng:

- Phát hiện sự giống nhau giữa các sự vật để tạo ra được những so sánh đúng, so sánh sai.

- Đặt câu có sử dụng phép tu từ so sánh theo hai kiểu cơ bản.3.Thái độ: - Thích thú khi học phép so sánh .B. ChuÈn bÞ: - GV: Nghiªn cøu tµi liÖu – so¹n gi¸o ¸n- HS: §äc ng÷ liÖuC. TiÕn tr×nh d¹y- häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò:

- So s¸nh lµ g×? Nªu cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh? - Bµi tËp 3.


-51-


III.Bµi míi: T×m hiÓu çc kiÓu so s¸nhNg÷ liÖu vµ PT ng÷ liÖu.Ng÷ liÖu1-SGK41ChØ çc yÕu tè trong phÐp so s¸nh ë khæ th¬? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc tõ so s¸nh trong 2 phÐp so s¸nh trªn? +PhÐp so s¸nh 1:VÕ A Nh÷ng ng«i sao . Ytè2(Ph¬ng diÖn):thøc. Ytè 3 (tõ so s¸nh) ch¼ng b»ng (ý so s¸nh h¬n kÐm)+ PhÐp so s¸nh 2: VÕ A: MÑTõ so s¸nh: Lµ (ý so s¸nh ngang b»ng)VÕ B: Ngän giã- Dùa vµo ®ã cho biÕt cã mÊy kiÓu so s¸nh?T×m 1 sè VD vÒ so s¸nh ngang b»ng vµ kh«ng ngang b»ng?

Ng÷ liÖu2:1.T×m phÐp so s¸nh trong ®o¹n v¨n?+ Cã chiÕc l¸ tùa mòi tªn….nh cho xong.Cã chiÕc nh con chim….Cã chiÕc nhÑ nhµng…nh thÇm

I.Bµi häc1.Çc kiÓu so s¸nh

A ch¼ng b»ng BA lµ B

*Cã 2 kiÓu so s¸nh- So s¸nh ngang b»ng: Tùa, nh, gièng nh, lµ, b»ng, tëng, bao nhiªu, bÊy nhiªu…- So s¸nh h¬n kÐm: H¬n, kÐm, ch¼ng lµ, cßn h¬n, cha b»ng, ch¼ng b»ng, thua…VD: - Giã thæi lµ chæi trêi ( Tôc ng÷) - Thµ r»ng ¨n b¸t c¬m rau Cßn h¬n ç thÞt nãi nhau nÆng lêi. (Ca dao) - Níc bay th¼ng xuèng ba ngh×n thíc Tëng d¶i ng©n hµ tuét khái m©y (LÝ B¹ch)2. T¸c dông cña so s¸nh->§èi víi viÖc miªu t¶ :ChiÕc l¸ ®îc miªu t¶ b»ng çch SS , mçi chiÕc l¸ rông mét kiÓu ®· gióp ngêi ®äc h×nh dung ®îc çch


-52-


Cã chiÕc nh sî h·i…nh gÇn tíi- Trong ®o¹n v¨n sù vËt nµo ®îc ®em ra so s¸nh vµ so s¸nh trong hoµn c¶nh nµo? VÕ A Tõ SS VÕ BChiÕc l¸ rông nh Mòi tªn nhän, Con chim l¶o ®¶o Cho xong chuyÖn…2. Trong §V ®· dÉn, phÐp SS cã t¸c dông g×?ViÖc vËn dông so s¸nh trong miªu t¶ cã t¸c dông g×?PBCN cña em sau khi ®äc ®o¹n v¨n?

VËy t¸c dông cña so s¸nh?

rông cña nh÷ng chiÕc l¸. ->§èi víi viÖc thÓ hiÖn t tëng t×nh c¶m cña ngêi viÕt: Mét chiÕc l¸ mµ ngêi ®äc h×nh dung ®ñ çc cung bËc t×nh c¶m, vui, buån cña con ngêi ®îc t¸c gi¶ göi g¾m trong ®ã” khi nhanh nh mòi tªn, lóc nh chim, lóc th× thÇm, lóc sî h·i…”-> cã kh¶ n¨ng gîi ra nh÷ng liªn tëng cho ngêi ®äc.Ngoµi ra çch viÕt Êy cßn thÓ hiÖn quan niÖm cña ngêi viÕt vÒ sù sèng vµ çi chÕt,( lµ quy luËt tù nhiªn) vÒ t×nh c¶m con ngêi lóc chia li. =>Hay, giµu h×nh ¶nh, xóc ®éng nhê so s¸nh. T¹o ra nh÷ng lèi nãi hµm sóc , ngêi nghe n¾m b¾t t tëng, t×nh c¶m, quan niÖm cña ngêi viÕt.Qua ®ã ngêi ®äc cßn c¶m nhËn ®îc ngßi bót tµi hoa tinh tÕ cña t.g.* T¸c dông cña SS: SS võa cã t¸c dông gîi h×nh, gióp cho viÖc miªu t¶ sù vËt sù viÖc ®îc cô thÓ, sinh ®éng, võa cã t¸c dông biÓu hiÖn t tëng t×nh c¶m.* §äc ghi nhí: SGK - 42

ChØ ra çc phÐp so s¸nh? Thuéc kiÓu so s¸nh nµo?

Ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp so

II. LuyÖn tËp:1. Bµi 1 (tr43)a) T©m hån t«i lµ……(ngang b»ng)b) Cha b»ng…….(Kh«ng ngang b»ng)c) - Anh ®éi viªn…nh….(ngang b»ng)


-53-


s¸nh mµ em thÝch?

ViÕt ®o¹n v¨n t¶ Dîng H¬ng Th (Cã sö dông kiÓu so s¸nh)

- Bãng B¸c cao Êm h¬n (Kh«ng ngang b»ng)* Ph©n tÝch: SVËt ®îc ®em ra SS: T©m hån lµ sù vËt trõu tîng kh«ng ®Þnh lîng ®îc,kh«ng tri gi¸c ®îc.SV dïng ®Ó SS:1 buæi tra hÌ lµ kh¸i niÖm t¬ng ®èi cô thÓ, cã thÓ h×nh dung b»ng k/nghiÖm sèng, cã c¶m xóc. §ã lµ thêi gian cô thÓ, kh«ng gian ®Çy n¾ng giã, ®Çy tiÕng ve vµ rùc rì hoa phîng…tÊt c¶ gióp ta hiÓu ®îc tÊm lßng nh¹y c¶m, biÕt rung ®éng tríc vÎ ®Ñp thiªn nhiªn vµ kh«ng khái båi håi víi nh÷ng hoµi niÖm tuæi trÎ hån nhiªn.2.Bµi 2.( tr 43)- ThuyÒn rÏ sãng lít bon bon …nh ®ang nhí rõng.-> Gîi h.¶nh dßng s«ng hiÒn hoµ, ph¶ng lÆng, níc ch¶y ªm ®Òm.-> Gîi c¶nh thiªn nhiªn hïng vÜ, sù ®a d¹ng vÒ ®Þa h×nh vïng Trung bé, cho biÕt s¾p ®Õn ®o¹n s«ng nhiÒu th¸c, ghÒnh.- Nói cao nh ®ét ngét hiÖn ra.- Dîng H¬ng Th vît th¸c..kh¸c h¼n ë nhµ-> SS lµm næi bËt tÝnh c¸ch nh©n vËt.3. Bµi 3 ( tr43)MÉu: Dßng th¸c lång lén vµ thë hång héc nh mét ®µn hæ d÷. Con thuyÒn cña Dîng H¬ng Th cìi lªn bêm sãng níc mµ tiÕn nhanh vÒ phÝa tríc. Níc d÷ déi ch¼ng b»ng ý chÝ cña ngêi


-54-


hiÖp sü rõng T.S¬n ®· d¹n dµy trªn trËn m¹c.

IV. Cñng cè :Cã mÊy kiÓu so s¸nh? T¸c dông cña so s¸nh?V. HDVN: Häc bµi- Lµm bµi 3. ChuÈn bÞ phÇn ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng TiÕng ViÖt.

**************************************************************TIÕT 87:

Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng tiÕng viÖt(RÌn luyÖn chÝnh t¶).

Ngµy so¹n:08/2/2014Ngµy gi¶ng:13/2/2014

A. Môc tiªu bµi häc: 1.Kiến thức: HS nắm được mét sè lçi chÝnh ©m , chÝnh t¶ thêng gÆp. - Bíc ®Çu biÕt nguyªn ©m vµ cã ph¬ng híng söa mét sè lçi chÝnh t¶ do ¶nh hëng cña çch ph¸t ©m Phó thä 2.Kĩ năng: - Cã ý thøc luyÖn tËp ®Ó ®äc vµ viÕt ®óng ,nhÊt lµ çc lçi cã tÝnh ®Þa ph¬ng hÑp . - Thùc hiÖn thµnh th¹o çc bµi viÕt chÝnh t¶ b»ng h×nh thøc nghe- viÕt , nhí – viÕt 3.Thái độ: Biết yêu quý tiếng nói cha ông nơi mình sinh ra.B. ChuÈn bÞ:GV: B¶ng phô: s¬ ®å nguyªn ©m tiÕng viÖt; HÖ thèng cã nguyªn ©m, phô ©m tiÕng ViÖt.HS: T×m hiÓu çc nguyªn ©m, phô ©m tiÕng ViÖt.C. TiÕn tr×nh d¹y –häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 II. KiÓm tra bµi cò:

- Cã mÊy kiÓu so s¸nh, cho VD?- Bµi tËp 3. III.Bµi míi: TiÕng ViÖt lµ thø tiÕng ghi ©m, lµ mét thø tiÕng ®éc ®¸o; giµu thanh ®iÖu, cã hÖ thèng çc phô ©m, nguyªn ©m phong phó. H¬n n÷a tiÕng ViÖt l¹i cã sù biÕn ®æi linh ho¹t thanh ®iÖu t¹o ra çc tõ l¸y. Khi nãi vµ viÕt tiÕng ViÖt cã 1 sè tõ thêng khã ph©n biÖt vµ ghi ©m ®óng.

I .Nh÷ng lçi chÝnh t¶ thêng gÆp ë Phó Thä


-55-


KÓ tªn çc lçi mµ em thêng thÊy trong cuéc sèng hµng ngµy cña ng d©n Phó thä còng nh nhiÒu tØnh miÒn B¾c mµ em cã dÞp ®îc tiÕp xóc ?? Häc sinh ho¹t ®éng nhãm

Gv : §Æc biÖt ng d©n PT m¾c çc låi nh ®«n ho¸ nguyªn ©m ®«i ( uyªn/ uªn..) , dµi ho¸ nguyªn ©m (oc/ oo c..) lÉn lén dÊu thanh ( nÆng ,hái , ng· )

- LÉn lén gi÷a s vµ xVD: X«n xao viÕt thµnh s«n sao XuÊt s¾c ......suÊt s¾c hoÆc xuÊt x¾c - LÉn lén lvµ n: VD: nøt tung viÕt thµnh løt tung C«ng lao .................c«ng nao - LÉn lén gi÷a ch vµ tr :VD: chªng chÕch viÕt thµnh trªng trÕch Trïng ®iÖp ....................chïng ®iÖp - LÉn lén r, gi vµ d :VD:dßng s«ng viÕt thµnh gißng s«ng Giµ cåi ...................rµ cçi Che giÊu ...............che dÊu

? Nªu nh÷ng nguyªn nh©n m¾c çc lçi trªn ?

II.Nguyªn nh©n m¾c lçi :- Do thãi quen ph¸t ©m kh«ng uèn lìi

trong çc cÆp tõ s/x, r/gi/d, tr/ch- Do kh«ng n¾m v÷ng nghÜa cña

tõ .- Do kh«ng n¾m v÷ng çc quy t¾c

chÝnh t¶ - Do cÈu th¶ kh«ng cÈn thËn khi viÐt

? M¨c sçc lçi nh vËy ®em ®Õn t¸c h¹i g× khi t¹o lËp v¨n b¶n vµ giao tiÕp ?

T¸c h¹i : ViÕt sai chÝnh t¶ sÏ lµm sai nghÜa cña tõ - ViÕt sai cßn g©y ph¶n c¶m , buån c-êi

? Çch söa nh÷ng låi thêng m¾c ph¶i lµm nh thÕ nµo ?

Çch söa lçi - RÌn ph¸t ©m ®óng chuÈn - N¾m v÷ng nghÜa cña tõ - N¾m v÷ng çc quy t¾c chÝnh t¶ - TÝch cùc ®äc , ghi nhí tõ * Ghi nhê : SGK - 20III. LuyÖn tËp:

Gv ph¸t phiÕu häc tËp häc sinh lµm viÖc ®éc lËp

Bµi 1 §iÒn ch÷ ®óng vµo chç trèng trong çc c©u sau :- Ba t«i ngåi trªn châng tre nãi


-56-


chuyÖn vãi chó T©m - Ai trång ch¶ mong ngµy cã tr¸i - -Nhµ em cã c©y chanh cã rÊt nhiÒu

qu¶ - Mai lµm trän vÑn ®îc bµi kiÓm tra

to¸n - Lu luyÕn , loÌ loÑt , luyÕn l¸y, lo¸ng

lo¸ng - N¨n nØ, nÞnh nät , nung nÊu , nßng

näc - S©u bä , çi xÎng , sung síng , xung

kÝch , xuÊt s¾c , sßng säc - Giang s¬n, rêm rµ , rò rîi , r¾c rèi - Gi¸o m¸c , dËp ®×u


Bµi 2 :§iÒn vµo chç trèng trong çc ®o¹n v¨n sau :a, Mïa thu s¬ng b¶ng l¶ng tan vµ cßn ®äng long lanh trªn l¸ cá mçi sím mai . Nh÷ng giät ma thu còng dÞu ®µng khe khÏ nh tiÕng bíc ch©n nhãn nhÑ nhµng trªn th¶m l¸ kh« xµo x¹c , heo may khi c¬n giã mïa thu n« ®ïa víi nh÷ng chiÕc l¸ vµng r¬i trong n¾ng chiÒu bu«ng tõng v¹t máng .b, Kh«ng g× ®Ñp b»ng c©y l¸ võa t¾m ma xong, ®ang ®îc mÆt trêi lau r¸o , lóc Êy tr«ng nã võa t¬i m¸t , võa Êm ¸p . Khãm c©y , luèng c¶nh .....ao ®æi h¬ng th¬m vµ tia ...¸ng . Tron t¸n l¸ mÊy c©y ....ung vµ chÝch choÌ huyªn n¸o , chim sÎ tung hoµnh , gã kiÕn .....eo ...äc th©n c©y dÎ , mæ l¸ch çch lªn vá . Hoa cÈm chíng cã mïi th¬m ....ång ......ång . ¸nh s¸ng m¹ vµng nh÷ng ®o¸ hoa kim h¬ng , v« sè bím ®Ën dên tr«ng nh nh÷ng tia s¸ng lËp loÌ cña ®o¸ ®Ìn hoa Êy .


Bµi 3: Ch÷a l¹i çc ch÷ viÕt sai tõ vµ sai chÝnh t¶ cho ®óng :


-57-


a, ThuÒn vÒ cã nhí bÕn ch¨ng BÕn th× mét d¹ kh¨ng kh¨ng ®îi thuÒn b, G×n vµng gi÷ ngoäc cho h¹y ,Cho ®µnh lßng kÏ tr©n m©y cuèi trêi .c. C«ng anh sím khuª ®Ìn x¸ch ®¶ thµnh c«ng d. Suèt ngµy nghe m¾ng ch ëi nhng nã vÉn t¬i cêi .e. Chong ®ªm khuª , Mai cßn thÊy trÞ trong ®Ìn ®äc x¸ch .g. GhËm mét khèi c¨m hên chong còi x¾t Ta n»m rµi ch«ng ngµy th¸ng rÇn qua k. Dã kÑt cöa , Mai nhãm giËy ®· thÊy ch¨ng trªnh trÕch phÝa ®Çu håi .i. ThuÒn chóng t«i trÌo tho¸t qua kªnh Bä M¾t , ®æ ra con s«ng Cöa Lín , su«i vÒ N¨m C¨n k. KÏ xím khuª chµi líi ven s«ng KÏ cuèc cµy ma n¾ng ngoµi ®ångl.Con mÌo ®ang söi n¾ng

GV ®äc cho häc sinh nghe chÐp.2 ®o¹n v¨n trong SGK Ng÷ V¨n 6-7 ( Tµi liÖu gi¸o dôc ®Þa ph¬ng tØnh Phó Thä ) – Trang 22

Ph©n biÖt çc phô ©m ®Çu tr – ch trong bµi th¬.

Bµi 4. ChÝnh t¶ nghe viÕt

a. Tr / chTrß ch¬i lµ cña trêi choChí nªn ch¬i trß chØ trÝch chª baiChßng chµnh trªn chiÕc thuyÒn tr«iChung chiªng míi biÕt «ng trêi trí trªuTrao cho 1 chiÕc trèng tråiCh¬i sao cho tiÕng trèng gißn tr¬n tru.- Tr¨ng chª trêi thÊp tr¨ng treoTrêi chª tr¨ng thÊp trêi trÌo lªn trªn- Ç trª khinh tr¹ch róc bïnTr¹ch chª ç lïn chØ trèn víi chui.b) S / x Vên c©y san s¸t xum xuª


-58-


Ph©n biÖt çc phô ©m s – x

Ph©n biÖt çc phô ©m l – n

Ph©n biÖt çc phô ©m r – d – gi

Khi s¬ng xµ xuèng lèi vÒ tèi omc) L / n Lóa nÕp lµ lóa nÕp lµngLóa lªn líp líp lßng nµng l©ng l©ng Lôa lµ lãng l¸nh nân nµNãi n¨ng lÞch l·m nÕt na nªn lµm.d) R / gi / d – Giã rung, giã giËt t¬i bêiDµn ra rò rîi rông r¬i ®Çy vên- DÉu r»ng kh«n khÐo giái giangVÉn cÇn gi¸o dôc nh vµng ph¶i t«i.- RÌn s¾t cßn ®æ må h«iHuèng chi rÌn ngêi l¹i bá dë dang.

GV híng dÉn häc sinh viÕt vµo sæ tay nh÷ng cÆp tõ dÔ nhÇm lÉn, m¾c lçi khi ®äc, khi viÕt.

. LËp sæ tay chÝnh t¶.

IV. Cñng cè: Muèn viÕt ®óng chÝnh t¶, tríc hÕt cÇn hiÓu ®óng nghÜa cña tõ. Ph¶i lu«n cã ý thøc häc tËp vµ tù söa lçi, cã ý thøc viÕt ®óng chÝnh t¶, kh«ng viÕt tuú tiÖn . Ph©n biÖt çc phô ©m1. CÇn chó ý çc phô ©m ®Çu tr/ch- Çc tõ H¸n ViÖt mang dÊu nÆng, vµ huyÒn ®Òu ®i víi tr: trÞ gi¸, tr¹m x¸, trÞnh träng, truyÒn thèng…- Tr l¸y ©m víi l: trãt lät, - Ch l¸y ©m víi l, r, v,b: chãi läi, ch¬i v¬i, ch¬i b êi, chén rén…2. Ph©n biÖt s/ x- S kh«ng ®i víi 4 vÇn b¾t ®Çu b»ng : oa, o¨, oe, uª.- X ®i kÌm ®îc víi 4 vÇn nµy.( Ngo¹i lÖ: rµ so¸t, so¹n bµi.)- ChØ cã x míi cã thÓ l¸y ©m víi çc phô ©m kh¸c, cßn s th× kh«ng.: x« bå, lao xao, xoi mãi.3. Ph©n biÖt r/ gi/ d- R/gi kh«ng ®øng tríc çc vÇn b¾t ®Çu b»ng oa, o¨, u©, oe, uª, uy.Khi gÆp vÇn nµy viÕt víi d: do¹ n¹t, v« duyªn.


-59-


-R l¸y ©m víi b,c: bËn rén, bñn rñn, co ro.- D, g kh«ng l¸y ©m víi b,c.4.Ph©n biÖt l/n- L ®i cïng víi çc vÇn b¾t ®Çu b»ng oa,o¨, u©, oe, uª, uy .- N kh«ng ®i cïng víi çc vÇn nµy( Ngo¹i lÖ: No·n)V. HDVN: LlËp sæ tay chÝnh t¶: ghi chÐp çc tõ hay m¾c lçi.ChuÈn bÞ bµi: Ph¬ng ph¸p t¶ c¶nh. ViÕt bµi tËp lµm v¨n t¶ c¶nh ë nhµ

*****************************************************************TiÕt 88 :

Ph¬ng ph¸p t¶ c¶nhViÕt bµi tËp lµm v¨n t¶ c¶nh ë nhµ


A. Môc tiªu bµi häc:- Hiểu được phương pháp làm bài văn tả cảnh.- Rèn kĩ năng tìm ý, lập dàn ý cho bài văn tả cảnh.- Biết viết đoạn văn, bài văn tả cảnh.

1. Kiến thức- Yêu cầu của bài văn tả cảnh.- Bố cục, thứ tự miêu tả, cách xây dựng đoạn văn và lời văn trong bài văn tả

cảnh.2. Kỹ năng:

- Quan sát cảnh vật.- Trình bày những điểu đã quan sát về cảnh vật theo một trình tự hợp lí.

3.Thái độ: Giáo dục ý thức rèn luyện, ý thức môn học * GDMT: Ra ®Ò t¶ c¶nh cã liªn quan ®Õn m«i trêng.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu, so¹n gi¸o ¸n, ra ®Ò.HS: ®äc ng÷ liÖu.C.TiÕn tr×nh d¹y –häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4: II. KiÓm tra bµi cò:

- ThÕ nµo lµ miªu t¶?- Muèn miªu t¶ ngêi viÕt cÇn cã nh÷ng n¨ng lùc g×? III.Bµi míi:


-60-


V¨n miªu t¶ cã vai trß rÊt quan träng trong cuéc sèng. Nã gióp chóng ta t¸i hiÖn l¹i çc sù vËt, hiÖn tîng trong cuéc sèng xung quanh ta. Chóng ta lu«n sèng cïng víi thiªn nhiªn, sèng gi÷a thiªn nhiªn. vËy lµm thÕ nµo ®Ó nh÷ng c¶nh thiªn nhiªn kú thó Êy hiÖn h×nh sèng ®éng trªn trang giÊy qua bµi v¨n, ®o¹n v¨n miªu t¶. T×m hiÓu: ph¬ng ph¸p t¶ c¶nh.

Ph©n tÝch ng÷ liÖu I. Bµi häc: Ph¬ng ph¸p viÕt v¨n t¶ c¶nh.

§äc ng÷ liÖu s¸ch gi¸o khoa.*Çc tæ trao ®æi th¶o luËn, mçi tæ ®äc vµ t×m hiÓu mét ®o¹n.a, §o¹n a trÝch tõ VB nµo, t¶ ai? (X®®èi tîng) T¹i sao cã thÓ nãi, qua h×nh nh©n vËt, ta cã thÓ h×nh dung ®îc nh÷ng nÐt tiªu biÓu cña c¶nh s¾c ë khóc s«ng cã nhiÒu th¸c d÷?

b, §o¹n v¨n t¶ quang c¶nh g×?

Ngêi viÕt ®· miªu t¶ c¶nh vËt Êy theo thø tù t¶ nµo? Cã thÓ ®¶o ngîc thø tù nµy ®îc kh«ng? v× sao?( Kh«ng. V× tr×nh tù miªu t¶ nh vËy lµ hîp lÝ, ngêi t¶ ®ang ngåi trªn thuyÒn xu«i tõ kªnh ra s«ng> do vËy c¶nh hiÖn ra tríc m¾t ph¶i lµ c¶nh dßng s«ng , níc ch¶y råi míi tíi c¶nh vËt 2 bªn bê s«ng. Nªó muèn t¶ kh¸c ®i hoÆc ngîc l¹i th× vÞ trÝ ngêi t¶ ph¶i ë chç kh¸c.)Tõ viÖc t×m hiÓu 2 §V trªn theo em

* §V a:- §èi tîng t¶ lµ dîng H¬ng Th trong mét chÆng ®êng cña cuéc vît th¸c. - Qua nh÷ng ®éng t¸c Th¶ rót sµo, gh× sµo vµ h×nh ¶nh: Pho tîng, b¾p thÞt, hai hµm r¨ng, quai hµm, m¾t. Ngêi ®äc h×nh dung h×nh ¶nh dòng m·nh, cè hÕt søc m×nh ®Ó chèng thuyÒn vît th¸c=> thÊy ®îc sù hiÓm trë vµ d÷ déi cña dßng s«ng.* §V b:- §èi tîng t¶: quang c¶nh dßng s«ng N¨m C¨n .-Thø tù tõ díi s«ng lªn trªn bê.Tõ gÇn( ç b¬i hµng ®µn…®Õn xa( dßng s«ng N¨m C¨n mªnh m«ng níc, rõng ®íc nh 2 d·y trêng thµnh, c©y ®íc mäc loµ nhoµ Èn hiÖn)

=> Muèn t¶ c¶nh cÇn:- X¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng


-61-


muèn t¶ c¶nh ta cÇn ph¶i lµm ntn?

§äc NLcc, VB lµ mét bµi v¨n miªu t¶ t¬ng ®èi trän vÑn. H·y chØ ra 3 phÇn vµ tèm t¾t c¸c ý cña mçi phÇn?

NhËn xÐt vÒ tr×nh tù miªu t¶ cña t¸c gi¶? Cã hîp lÝ kh«ng?

Bè côc cña bµi v¨n miªu t¶ gåm mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn?

miªu t¶.- Quan s¸t lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh tiªu biÓu.- Tr×nh bµy nh÷ng ®iÒu quan s¸t ®îc theo 1 tr×nh tù hîp lý.* §V c:§1: Tõ ®Çu mÇu cña luü: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ luü lµng.(P/ch, h×nh d¸ng, mÇu s¾c cña luü tre)§2: TiÕp kh«ng râ: LÇn lît miªu t¶ cô thÓ 3 vßng cña luü tre theo tr×nh tù tõ ngoµi vµo trong.§3: Cßn l¹i: PBCN vµ nhËn xÐt vÒ loµi tre.=>Miªu t¶ tõ ngoµi vµo trong, tõ kh¸i qu¸t ®Õn cô thÓ theo tr×nh tù kh«ng gian=> Hîp lÝ v× ®iÓm nh×n cña ngêi t¶ lµ híng tõ bªn ngoµi( NÕu t¶ theo tr×nh tù thêi gian th× ph¶i t¶ kh¸c)=>Bè côc bµi v¨n t¶ c¶nh thêng cã 3 phÇn: - Më bµi: Giíi thiÖu c¶nh ®îc t¶; - Th©n bµi: TËp trung t¶ c¶nh vËt chi tiÕt theo mét thø tù; - KÕt bµi: Thêng ph¸t biÓu c¶m tëng vÒ c¶nh vËt ®ã.

Ghi nhí: SGK tr 47II. LuyÖn tËp:

§äc bµi tËp 1: nªu yªu cÇu Cho häc sinh lµm bµi theo

Bµi 1:a. Cã thÓ chän c¸c h×nh ¶nh cô thÓ,


-62-


nhãm -> Tr×nh bµy ý kiÕn -> Gi¸o viªn thèng nhÊtLµm phÇn a, b. PhÇn c vÒ nhµ.

tiªu biÓu:- H×nh ¶nh c« gi¸o, thÇy gi¸o bíc vµo líp.- C¶nh häc sinh nhËn ®Ò, kh«ng khÝ líp häc, nÐt mÆt c¸c b¹n.- C¶nh häc sinh ch¨m chó lµm bµi.- Quang c¶nh líp häc.- C¶nh ngoµi s©n trêng.- C¶nh thu bµi.b. Thø tù miªu t¶: Cã thÓ miªu t¶ theo nhiÒu thø tù kh¸c nhau nhng ph¶i hîp lý.- Tõ ngoµi vµo trong líp. (tr×nh tù kh«ng gian).- Tõ lóc trèng vµo ®Õn hÕt giê. (thø tù thêi gian).- Cã thÓ kÕt hîp 2 tr×nh tù trªn.- Tõ kh«ng khÝ chung ®Õn b¶n th©n mçi ngêi.. (bao qu¸t – cô thÓ).

Cho häc sinh th¶o luËn lµm ý 1 cña bµi tËp.

Bµi 2: - Theo tr×nh tù thêi gian: tríc, trong vµ sau giê ra ch¬i.- Theo tr×nh tù kh«ng gian: tõ xa – gÇn.

§äc ®o¹n v¨n.Häc sinh t×m.

Bµi 3:a. Më bµi: tªn v¨n b¶n: BiÓn ®Ñp.b. Th©n bµi: t¶ c¶nh ®Ñp cña biÓn trong nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau:- Buæi s¸ng.- Buæi chiÒu cã giã mïa ®«ng b¾c.- Ngµy ma rµo.- Buæi sím n¾ng mê.- Buæi chiÒu l¹nh.- Buæi chiÒu tµn.- Trêi, biÓn ®æi mµu.c. KÕt bµi: NhËn xÐt v× sao biÓn ®Ñp.

§Ò bµi viÕt ë nhµ: T¶ l¹i c¶nh b·o lôt vµ nªu nh÷ng suy nghÜ cña em vÒ viÖc phßng chèng b·o lôt, gi÷ g×n vµ b¶o vÖ m«i


-63-


trêng sinh th¸i.1. Yªu cÇu: - Giíi tihiÖu vµ t¶ ®îc mét tr©n b·o (lôt) tõ thùc tÕ quan s¸t cña m×nh: c¶nh ë ®©u, vµo thêi gian nµo, chÝnh m×nh ®· tr¶i qua, ®-îc chøng kiÕn quan s¸t hay nghe vµ xem trªn çc ph¬ng tiÖn th«ng tin.- Lùa chän vµ lµm næi bËt nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu, rÊt riªng cña mét trËn b·o hoÆc lôt.- ThÓ hiÖn ®îc nh÷ng suy nghÜ vµ c¶m xóc cña m×nh vÒ c¶nh b·o lôt vµ viÖc phßng chèng b·o lôt, gi÷ g×n vµ b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i.2. Dµn ý- §¸p ¸n chÊm:a. Më bµi: (1 ®iÓm).- §êi sèng con ngêi chÞu ¶nh hëng cña m«i trêng sinh th¸i, (mét mÆt nã cã t¸c ®éng tÝch cùc, hç trî con ngêi, mÆt kh¸c l¹i cã t¸c ®éng tiªu cùc, ®Çy tÝnh tµn ph¸ vµ hñy ho¹i.- Giíi thiÖu trËn b·o (lôt) x¶y ra ë ®©u? Quan s¸t tõ ®©u? ( Qua truyÒn h×nh..).b. Th©n bµi: (6 ®iÓm).+ H×nh ¶nh b·o lôt qua phãng sù truyÒn h×nh:- B¶n tin buæi tèi: h×nh ¶nh c« ph¸t thanh viªn (vÎ mÆt, giäng nãi).- C¶m xóc mäi ngêi: x«n xao bµn t¸n, lo l¾ng vµ hi väng.* T¶ c¶nh b·o lôt theo quan s¸t cña ç nh©n:- Trêi tèi sÇm, giã m¹nh tõng c¬n, m©y ®en kÞt.- Ma lín, níc ma rµo rµo trót xuèng, níc d©ng cao dÇn, trµn hai bªn bê s«ng.- Dßng níc ®ôc ngÇu, sñi bät, cuån cuén ch¶y, ®ång ruéng, nhµ cöa, vên tîc, ®êng s¸ nhanh chãng ngËp ch×m trong c¬n lò, c©y cèi ng¶ nghiªng, rò rîi hoÆc bÞ g·y ®æ, ngËp níc…- Níc mªnh mang, l¹nh lïng, tho¸ng bãng vµi chó tr©u, bß, chã, lîn…ngôp lÆn trong níc lò…* H×nh ¶nh con ngêi trong cuéc ®Êu tranh vËt lén víi b·o lôt:- Ngêi lín hèi h¶, tÊt bËt, nÐt mÆt lo ©u; trÎ em th× ng¬ ng¸c…- Lùc lîng cøu hé: tµu cña h¶i qu©n, çc lùc lîng cøu hé ®ang khÈn tr¬ng, tÊt bËt; trùc th¨ng bay lîn ®Ó cøu hé…- Çc ®oµn thÓ cøu trî ®em ¸o ma, m× vµ l¬ng kh«, thuèc…tiÕp tÕ. Ch¨n mµn, quÇn ¸o, ®å dïng tèi thiÎu ®îc chuyÓn ®Õn kÞp thêi.* C¶m nghÜ cña ngêi viÕt:- Xãt th¬ng, th«ng c¶m, hiÓu s©u s¾c c©u tôc ng÷: “Mét con ngùa


-64-


®au c¶ tµu bá cá”.- C¶m ®éng tríc sù dòng c¶m quªn m×nh cña lùc lîng cøu hé, tÊm lßng yªu th¬ng chia sÎ cña ®ång bµo c¶ níc.c. KÕt bµi: (1 ®iÓm).- Mong muèn con ngêi cã søc m¹nh chÕ ngù thiªn tai, b¶o vÖ, gi÷ g×n m«i trêng sinh th¸i.- Mong sù b×nh æn cña thêi tiÕt, m«i trêng.* Tr×nh bµy cÈn thËn, bè côc râ rµng, ch÷ ®Ñp: 1®.* BiÕt sö dông tõ ng÷, so s¸nh liªn tëng tèt: 1®.IV. Cñng cè: Bè côc cña bµi v¨n t¶ c¶nh gåm mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn?V. HDVN: - Häc bµi- ViÕt bµi v¨n vÒ nhµ, s¸ng thø 3 ngµy 18/02/2014 nép.- So¹n: Buæi häc cuèi cïng

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy 10/2/2014Phã HiÖu trëng:

NguyÔn Sü Quang.TuÇn 24TiÕt 89 :

Buæi häc cuèi cïng. (T1)( An- ph«ng- x¬§«- ®ª).Ngµy so¹n:12/2/2014Ngµy gi¶ng:18/2/2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh 1. Kiến thức:- Cốt truyện, tình huống truyện, nhân vật, người kể chuyện, lời đối thoại và lời

độc thoại trong tác phẩm..- Ý nghĩa, giá trị của tiếng nói dân tộc.- Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong truyện.2. Kĩ năng:- Kể tóm tắt truyện.- Tìm hiểu, phân tích nhân vật cậu bé Phrăng và thầy giáo Ha –men qua ngoại

hình, ngôn ngữ, cử chỉ, hành động.- Trình bày được suy nghĩ của bản thân về ngôn ngữ dân tộc nói chung và ngôn

ngữ dân tộc mình nói riêng.3. Thái độ:


-65-


Thái độ: Giảng dạy Hs lòng yêu nước, yêu tiếng mẹ đẻ.B . ChuÈn bÞ: GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y- häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò:

H×nh ¶nh Dîng H¬ng Th hiÖn lªn nh thÕ nµo ? H·y ph©n tÝch ? III.Bµi míi: Lßng yªu níc lµ mét t×nh c¶m thiªng liªng cña mçi con ngêi, nã ®îc biÓu hiÖn b»ng nhiÒu çch kh¸c nhau. Trong t¸c phÈm: “Buæi häc cuèi cïng” rÊt ®Æc biÖt nµy, lßng yªu níc ®îc thÓ hiÖn trong t×nh yªu tiÕng mÑ ®Î. C©u chuyÖn c¶m ®éng diÔn ra nh thÕ nµo?

I. TiÕp xóc v¨n b¶n:CÇn ®äc v¨n b¶n nh thÕ nµo? - §äc chËm, xãt xa, c¶m ®éng vµ day døt. §o¹n cuèi nhÞp ®äc dån dËp, c¨ng th¼ng, giäng xóc ®éng. Chó ý ©m ®óng çc danh tõ chØ tªn riªng (tõ phiªn ©m tiÕng Ph¸p).GV ®äc mÉu 1 ®o¹n, gäi häc sinh ®äc tiÕp. Gi¸o viªn nhËn xÐt, uèn n¾n.KÓ tãm t¾t çc sù viÖc trong truyÖn.

1. §äc vµ kÓ: -Tríc buæi häc :nh÷ng quan s¸t cña chó bÐ Phr¨ng trªn ®êng tíi trêng -DiÔn biÕn cña buæi häc cuèi cïng ( c¶nh líp häc ,t©m tr¹ng Phr¨ng , h/a thÇy Ha –men)-Buæi häc kÕt thóc víi hµnh ®éng ®ét ngét cña thÇyHa-men

§äc chó thÝch *Cho biÕt vµi nÐt vÒ TG?

TruyÖn “Buæi häc cuèi cïng”diÔn ra trong bèi c¶nh nh thÕ nµo ? Em hiÓu g× vÒ nhan ®Ò cña truyÖn ?(GV gi¶i thÝch )TruyÖn kÓ theo ng«i thø mÊy, lêi kÓ cña ai? T¸c dông

2.Chó thÝch * T¸c gi¶:An-ph«ng –x¬ §«-®ª (1840-1879) nhµ v¨n Ph¸p Tkû XIX- t¸c gi¶ cña nhiÒu tËp truyÖn ng¾n næi tiÕng *T¸c phÈm-Nãi vÒ buæi häc tiÕng Ph¸p cuèi cïng. Bèi c¶nh sau cuéc chiÕn tranh Ph¸p-Phæ n¨m 1870-1871 níc Ph¸p thua trËn ph¶i c¾t vïng An-D¸t vµ Lo –Ren cho Phæ( §øc).


-66-


cña ng«i kÓ nµy? - TruyÖn kÓ theo ng«i thø nhÊt, lêi cña em bÐ ngêi An-D¸t.(Ng«i thø nhÊt diÔn biÕn c©u chuyÖn diÔn ra qua sù t¸i hiÖn cña nvËt kÓ biÓu hiÖn t©m tr¹ng ,ý nghÜ cña ngêi kÓ ë buæi häc cuèi cïng )*ChóthÝch:1,2,3,4,7,8,10,11,12.

TruyÖn ®îc chia lµm mÊy ®o¹n ? Néi dung tõng ®o¹n ?

3.Bè côc :3®o¹n . §1:Tõ ®Çu V¾ng mÆt em: Quang c¶nh trªn ®êng ®Õn trêng vµ c¶nh ë trêng theo sù quan s¸t cña Phr¨ng. §2:TiÕpBuæi häc cuèi cïng nµy: DiÔn biÕn buæi häc cuèi cïng. §3:Cßn l¹i: KÕt thóc buæi häc cuèi cïngII. Ph©n tÝch v¨n b¶n:

DiÔn biÐn t©m tr¹ng cña Phr¨ng ®îc thÓ hiÖn ë nh÷ng thêi ®iÓm nµo?Trªn ®êng tíi trêng t©m tr¹ng cña Phr¨ng ®îc diÔn t¶ qua nh÷ng chi tiÕt nµo?Nh÷ng chi tiÐt Êy nãi lªn ®iÒu g×?

Vµo buæi s¸ng diÔn ra buæi häc cuèi cïng trªn ®êng tíi tr-êng Phr¨ng ®· quan s¸t thÊy nh÷ng g× ? Nh÷ng chi tiÕt Êy cã ý nghÜa g×?

1. Buæi häc tiÕng Ph¸p cuèi cïng cña Phr¨nga.Tríc buæi häc - §Þnh trèn häc, rong ch¬i v× trÔ giê, bµi cha thuéc.Nhng chó cìng l¹i ®îc ý ®Þnh Êy vµ ch¹y ®Õn trêng .Lêi häc ,ham ch¬i ,kh«ng thÝch häc tiÕng Ph¸p .- ThÊy sau xëng ca lÝnh Phæ ®ang tËp, c¶nh ån µo tríc b¶ng c¸o thÞ… -> B¸o hiÖu mét ®iÒu bÊt thêng x¶y ra

Quang c¶nh líp häc h«m nay cã g× kh¸c l¹? Khi thÊy Phr¨ng vµo líp muén th¸i ®é cña thÇy gi¸o ra sao ?Nh÷ng chi tiÕt Êy cho thÊy ®iÒu g× vÒ quang c¶nh tr-

b. Quang c¶nh líp häc vµ t©m tr¹ng cña Phr¨ng.- Kh«ng khÝ líp häc : lÆng ng¾t-ThÇy kh«ng giËn, dÞu dµng, ¨n mÆc trang träng.- Cã c¶ d©n lµng, mäi ngêi tá vÎ buån rÇu ,ngåi lÆng lÏ Quang c¶nh yªn tÜnh ,trang nghiªm ,b¸o hiÖu sù kh¸c thêng ,


-67-


êng häc ?(So víi ngµy thêng :ån µo nh vì chî)Tríc nh÷ng c¶nh Êy Phr¨ng cã t©m tr¹ng g× ?

nghiªm träng

Ng¹c nhiªn (lÊy lµm l¹ , hoµn toµn bì ngì víi m×nh )

Trong khi cËu bÐ cßn ®ang ng¹c nhiªn th× thÇy th«ng b¸o g× ?Th«ng b¸o Êy khiÕn Phr¨ng nh thÕ nµo?Tõ ng÷ nµo diÔn t¶ t©m tr¹ng Êy ?Em hiÓu “cho¸ng v¸ng”nghÜa lµ g× (Xóc ®éng m¹nh ë tr¹ng th¸i ng¹c nhiªn ,s÷ng sê tríc mét tin ®ét ngét,ch¼ng bao giê ®îc häc tiÕng Ph¸p n÷a )TiÕp ®ã cËu bÐ cã suy nghÜ g× ? Suy nghÜ Êy thÓ hiÖn ë c©u v¨n nµo ?(Theo dâi ®o¹n “Råi t«i cÇm …..( Trang 52) )

V× sao Phr¨ng cã t©m tr¹ng Êy ?

Khi thÇy gi¸o gi¶ng bµi tiÕng Ph¸p Phr¨ng ®· cã c¶m nhËn ntn ?

CËu bÐ ao íc ®iÒu g× trong bµi ®äc Ph¸p v¨n ®ã ?Em

c. DiÔn biÕn buæi häc vµ t©m tr¹ng cña chó bÐ. -Khi thÇy th«ng b¸o “Buæi häc cuèi cïng”

cho¸ng v¸ng, s÷ng sê( HiÓu nguyªn nh©n mäi sù kh¸c l¹, hiÓu ra kh«ng khÝ trang nghiªm buån rÇu thiªng liªng cña buæi häc tiÕng Ph¸p cuèi cïng).

- TiÕp ®ã : nuèi tiÕc ©n hËn vÒ sù l-êi nh¸c, ham ch¬i cña m×nh, giËn m×nh : Bµi häc Ph¸p vn cuèi cïng...t«i tù giËn m×nh biÕt mÊy... ®äc bµi kh«ng thuéc chót nµo vÒ quy t¾c ph©n tõ » vµ trë thµnh nçi xÊu hæ. -> V× biÕt ®©y lµ buæi häc cuèi cïng ®îc häc tiÕng mÑ ®Î, thÊy ®îc lçi lÇm mµ kh«ng cã c¬ héi ®Ó söa ch÷a. - C¶m nhËn vÒ buæi häc :+ Nh÷ng cuèn s¸ch ch¸n ng¸n nh nh÷ng ngêi b¹n cè tri +ThÇy ®äc bµi hiÓu dÔ dµngTõ ch¸n häc trë thµnh ham häc, thÝch häc, häc tù nguyÖn ,nuèi tiÕc khi nhËn ra sù th©n thiÕt, gÇn gòi víi s¸ch vë vµ thÇy gi¸o.- Ao íc :®äc trãt lät ,dâng d¹c Ao íc thêng t×nh hiÓu ý nghÜa


-68-


nhËn xÐt g× vÒ ®iÒu ao íc Êy ?Trong ®o¹n t¸c gi¶ t¶ c¶nh tËp viÕt thÓ hiÖn dông ý g× ?Qua viÖc ph©n tÝch em cã nhËn xÐt g× vÒ t©m tr¹ng cña Phr¨ng ?

thiªng liªng cña viÖc häc tiÕng Ph¸p .Sù ch¨m chó häc tËp cña häc trß, kh«ng khÝ trang nghiªm cña líp häcT/Y tiÕng nãi d©n téc.=> DiÔn biÕn hîp lÝ, cã sù biÕn ®æi s©u s¾c.Tõ m¶i ch¬i, nay bÞ cuèn hót vµo kh«ng khÝ häc tËp, häc ch¨m chØ, say mª. NÕu tríc kia sî h·i, nay kÝnh yªu thÇy, quý träng th©n thiÖn nghÜ ®Õn viÖc thÇy s¾p ra ®i thÊy th¬ng thÇy vµ cha bao giê thÊy thÇy lín lao nh thÕ. Tù thÊy xÊu hæ, ©n hËn muèn söa ch÷a lçi lÇm nhng ®· muén.

Qua chi tiÕt miªu t¶ nh©n vËt t¸c gi¶ ®· lµm hiÖn lªn h×nh ¶nh chó bÐ ntn trong t©m trÝ em ?

*TK : B»ng nghÖ thuËt mt¶ nh©n vËt qua ý nghÜ hµnh ®éng, t¸c gi¶ lµm hiÖn lªn tríc m¾t ngêi ®äc mét chó bÐ hån nhiªn ch©n thËt, biÕt lÏ ph¶i. Cã phÈm chÊt cao quý : §ã lµ t×nh yªu tiÕng nãi d©n téc, mét biÓu hiÖn cô thÓ cña lßng yªu ®Êt níc=> Mét chó bÐ hån nhiªn, ch©n thËt, biÕt lÏ ph¶i.

Qua Fr¨ng thÓ hiÖn t tëng chñ ®Ò cña t¸c phÈm nh thÕ nµo?

Qua nh©n vËt Fr¨ng nµy thÓ hiÖn 1 khÝa c¹nh cña chñ ®Ò: nçi ®au mÊt níc, mÊt ®Êt, mÊt tù do, kh«ng ®îc nãi tiÕng nãi d©n téc lµ nçi ®au buån, uÊt øc, tñi nhôc khã cã g× s¸nh næi.T tëng Êy cµng trë nªn gÇn gòi, thÊm thÝa v× nã ®îc thÓ hiÖn qua diÔn biÕn t©m tr¹ng, th¸i ®é vµ nhËn thøc cña mét chó bÐ häc trß ng©y th¬.

IV. Cñng cè:Bµi tËp tr¾c nghiÖm : 1.An –Ph«ng x¬ §« ®ªlµ nhµ v¨n níc nµo ?A.§øc B.ý C.Ph¸p D.Nga. 2.TruyÖn kÓ b»ng lêi n/vËt nµo ?A.Nh©n vËt Phr¨ng B.ThÇy Ha –men .


-69-


C.Cô giµ H« -de . 3.T©m tr¹ng cña chó bÐ Phr¨ngdiÔn ra nh thÕ nµo AV« t ,thê ¬ . B.B×nh thêng C.Lóc ®Çu ham ch¬i ,lêi häc ©n hËn xóc ®éng D.Ch¸n ng¸n häc tiÕng Ph¸p

-T×m nh÷ng tõ ng÷ m/t¶ t©m tr¹ng n/vËt Phr¨ng trong buæi häc cuèi cïng ?V. HDVN: Häc bµi – ViÕt ®/v¨n nªu c¶m nhËn cña em vÒ n/vËt Phr¨ng? -So¹n tiÕp .

**********************************************************.

TiÕt 90: Buæi häc cuèi cïng. (T2)( An- Ph«ng- x¬§«- ®ª).Ngµy so¹n :13/2/2014Ngµy gi¶ng:18/2/2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh 1. Kiến thức:- Cốt truyện, tình huống truyện, nhân vật, người kể chuyện, lời đối thoại và lời

độc thoại trong tác phẩm..- Ý nghĩa, giá trị của tiếng nói dân tộc.- Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong truyện.2. Kĩ năng:- Tìm hiểu, phân tích nhân vật cậu bé Phrăng và thầy giáo Ha –men qua ngoại

hình, ngôn ngữ, cử chỉ, hành động.- Trình bày được suy nghĩ của bản thân về ngôn ngữ dân tộc nói chung và ngôn

ngữ dân tộc mình nói riêng.3. Thái độ:Quí trọng những giờ học, yêu thương đất nước.

B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc :


-70-


I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò:

T©m tr¹ng vµ suy nghÜ cña nh©n vËt chó bÐ Fr¨ng thay ®æi nh thÕ nµo?Qua nh©n vËt nµy thÓ hiÖn t tëng chñ ®Ò cña t¸c phÈm ra sao? III. Bµi míi: Giê tríc çc em ®· ®îc häc tiÕt 1 v¨n b¶n: “Buæi häc cuèi cïng” cña nhµ v¨n Ph¸p, chóng ta ®· biÕt Phr¨ng lµ mét cËu bÐ m¶i ch¬i, kh«ng chÞu häc hµnh. Nhng tríc biÕn cè x¶y ra víi quª h¬ng cËu Phr¨ng ®· thay ®æi hoµn toµn vÒ nhËn thøc. VËy ai lµ ngêi ®· gióp ®ì Phr¨ng nhËn thøc ra ®iÒu Êy. C« cïng çc em ®i t×m hiÓu tiÕp bµi.

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:§äc ®o¹n 2:Nh©n vËt thÇy Ha-Men trong buæi häc cuèi cïng ®îc miªu t¶ qua nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu nµo ?T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ trang phôc cña thÇy Ha-men trong buæi häc cuèi cïng?

2.Buæi d¹y tiÕng Ph¸p cuèi cïng cña thÇy Ha-men:*Trang phôc:MÆc ¸o R¬-®anh-gèt mµu xanh lôc diÒm l¸ sen, gÊp nÕp mÞn ; §éi mò b»ng mò lôa ®en thªu ;Dïng vµo nh÷ng ngµy thanh tra hoÆc ph¸t phÇn thëng.=> Çch ¨n mÆc Êy ®· chøng tá ý nghÜa hÖ träng cña buæi häc

Th¸i ®é cña thÇy khi Phr¨ng ®Õn líp muén?Chó ý ®o¹n “ThÕ råi… cuèi cïng nµy”? T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ thÇy Ha-men trong buæi häc cuèi cïng? Em hiÓu g× vÒ lêi thÇy nãi vÒ tiÕng Ph¸p? T¸c gi¶ dïng NT g×? PT çi hay cña phÐp tu tõ ®ã? (lµ h×nh ¶nh so s¸nh hay, s©u s¾c. §ã lµ h×nh ¶nh

*Th¸i ®é, lêi nãi :- Giäng dÞu dµng, trang träng- Kh«ng häc bµiKh«ng m¾ng, tr¸ch ph¹t.Nãi vÒ viÖc häc tiÕng Ph¸p : Tai ho¹ lín nhÊt lµ ho·n viÖc häc, ca ngîi ng«n ng÷ Ph¸p hay nhÊt thÕ giíi : “Ph¶i gi÷ lÊy nã… khi 1 dtéc r¬i vµo vßng n« lÖ… gi÷ tiÕng nãi, n¾m ®îc ch×a kho¸ ë chèn lao tï”=> H×nh ¶nh so s¸nh hay s©u s¾c nh»m ®Ò cao tiÕng nãi cña d©n téc, kh¼ng ®Þnh søc m¹nh tiÕng


-71-


thuyÕt phôc søc m¹nh gi¶i phãng to lín cña tiÕng nãi d©n téc, søc sèng cña d©n téc n»m trong tiÕng nãi, ®ã lµ biÓu hiÖn râ rÖt cña lßng yªu níc)

nãi cña d©n téc( TiÕng nãi lµ mét gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña d©n téc, yªu tiÕng nãi lµ yªu v¨n ho¸ d©n téc, lµ mét biÓu hiÖn s©u s¾c cña lßng yªu níc. Søc m¹nh cña tiÕng nãi d©n téc lµ søc m¹nh cña v¨n ho¸, tù do cña d©n téc g¾n liÒn víi viÖc gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn tiÕng nãi d©n téc m×nh.

Phr¨ng nhËn thÊy thÇy gi¶ng bµi ntn?

Tõ nh÷ng chi tiÕt trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ kh«ng khÝ buæi häc vµ ®iÒu t©m niÖm cña thÇy Ha-men ®èi víi nh©n d©n vïng Andat?

*Hµnh ®éng:+§äc bµi häc, kiªn nhÉn gi¶ng gi¶i.+ChuÈn bÞ nh÷ng tê mÉu míi tinh+§øng lÆng im, nh×n ®¨m ®¨m.. can ®¶m d¹y hÕt buæi häcKh«ng khÝ buæi häc trang träng. Thiªng liªngH·y gi÷ g×n tiÕng nãiBiÓu hiÖn t×nh yªu níc vµ lßng tù hµo d©n téc (tµi s¶n – ph¬ng tiÖn ®Êu tranh giµnh ®éc lËp) (TiÕng nãi cña mçi d©n téc ®îc h×nh thµnh vµ vun ®¾p b»ng sù s¸ng t¹o cña biÕt bao thÕ hÖ. §ã lµ tµi s¶n tinh thÇn quý gi¸ cña mçi d©n téc. V× vËy khi bÞ kÎ thï x©m lîc ®ång ho¸ vÒ ng«n ng÷, tiÕng nãi d©n téc bÞ mai mét d©n téc Êy khã mµ giµnh l¹i ®éc lËp thËm chÝ r¬i vµo nguy c¬ diÖt vong)

T©m tr¹ng cña thÇy cuèi buæi häc ®îc diÔn t¶ ntn? (Khi tiÕng chu«ng nhµ thê ®iÓm 12 giê b¸o hiÖu giê phót kÕt thóc buæi häc, chÊm døt viÖc d¹y vµ häc tiÕng Ph¸p ë vïng Andat)Nh÷ng cö chØ, hµnh

- Cuèi buæi häc:+§øng trªn bôc: Ngêi t¸i nhît, nghÑn ngµo, cÇm phÊn, d»n m¹nh hÕt søc, cè viÕt thËt to “Níc Ph¸p mu«n n¨m”+§øng ®ã ®Çu dùa vµo têng, ch¼ng nãi, gi¬ tay ra hiÖu.§au ®ín, xãt xa, nuèi tiÕc, uÊt øc.K§ niÒm tin tëng vµo tù do, lßng yªu níc


-72-


®éng, lêi nãi cho thÊy t©m tr¹ng g× cña thÇy? C©u nãi “níc Ph¸p mu«n n¨m” cã ý nghÜa g×?V× sao cã t©m tr¹ng nh vËy?Em cã nhËn xÐt g× vÒ NT miªu t¶ vµ kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶?

nång nhiÖt(Kh«ng ®îc d¹y tiÕng Ph¸p, ph¶i ra ®i, tõ gi· m¸i trêng, ng«i lµng g¾n bã 40 n¨mMÊt tù do, ®au ®ín díi ¸ch kÎ thï XL)* TK :+Miªu t¶ nh©n vËt qua cö chØ ;Chän t×nh huèng ®éc ®¸o-> HiÖn lªn h×nh ¶nh ngêi thÇy yªu nghÒ, tin ë tiÕng nãi d©n téc, cã lßng yªu níc s©u s¾c.

Trong truyÖn cßn cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Nh÷ng nh©n vËt nµy gièng nhau ë nh÷ng ®iÓm nµo?

3. Mét sè nh©n vËt kh¸c:- Cô giµ Ho-de, b¸c ph¸t th, b¸c Oatst¬, c« em g¸i thÇy Ha-men, häc sinh, d©n lµngCã t×nh c¶m thiªng liªng, tr©n träng víi ng«n ng÷ d©n téc.III. Tæng kÕt.

NhËn xÐt çch kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶? Çch miªu t¶ nh©n vËt thÇy Hamen vµ nh©n vËt chó bÐ Fr¨ng cã g× kh¸c nhau?GV: cã nhiÒu çch miªu t¶ nh©n vËt.Chñ ®Ò t tëng cña truyÖn lµ g×?

1. NghÖ thuËt: KÓ chuyÖn tõ ng«i thø nhÊt cña nh©n vËt trong truyÖn. - X©y dùng t×nh huèng truyÖn ®éc ®¸o .- Miªu t¶ t©m lý nh©n vËt qua t©m tr¹ng , suy nghÜ , ngo¹i h×nh - Ng«n ng÷ tù nhiªn , sö dông c©u v¨n biÓu c¶m , tõ c¶m th¸n vµ çc h×nh ¶nh so s¸nh 2. Néi dung : Ph¶i biÕt yªu quý, gi÷ g×n vµ häc tËp ®Ó n¾m vøng tiÕng nãi cña d©n téc nhÊt lµ khi ®Êt níc r¬i vµo vßng n« lÖ bëi tiÕng nãi kh«ng chØ lµ tµi s¶n quý b¸u cña d©n téc mµ cßn ph¬ng tiÖn quan träng ®Êu tranh giµnh l¹i ®éc lËp d©n téc.* ý nghÜa v¨n b¶n : - TiÕng nãi lµ mét gi¸ trÞ cao quý cña


-73-


d©n téc , yªu tiÕng nãi lµ yªu v¨n ho¸ d©n téc . T×nh yªu tiÕng nãi d©n téc lµ mét biÓu hiÖn cô thÓ cña lßng yªu níc . Søc m¹nh cña tiÕng nãi d©n téc lµ søc m¹nh cña v¨n ho¸ , kh«ng mét thÕ lùc nµo cã thÓ thñ tiªu . Tù do cña mét d©n téc g¾n liÒn víi viÖc gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn tiÕng nãi d©n téc cña m×nh .- V¨n b¶n cho thÊy t¸c gi¶ lµ ngêi cã lßng yªu níc , yªu ®éc lËp tù do , am hiÓu s©u s¾c vÒ tiÕng mÑ ®Î .3. Ghi nhí: SGK.

IV. Cñng cè : Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt thÇy Ha-men.V. HDVN: Häc bµi. Ph©n tÝch nh©n vËt Phr¨ng, thÇy Ha- men. So¹n bµi: §ªm nay B¸c kh«ng ngñ. ChuÈn bÞ bµi: Nh©n hãa

******************************************************TiÕt 91: Nh©n ho¸.Ngµy so¹n: 13/2/2014Ngµy gi¶ng:20/2/2014

A. Môc tiªu bµi häc:1. Kiến thức:- Khái niệm nhân hóa, các kiểu nhân hóa.- Tác dụng của phép nhân hóa.2. Kĩ năng:- Nhận biết và bước đầu phân tích được giá trị của phép tu từ nhân hóa.- Sử dụng được phép nhân hóa trong nói và viết.3. Thái độ:Biết sử dụng nhân hoá trong nói, viết.

B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: §äc ng÷ liÖu.C.TiÕn tr×nh d¹y – häc :


-74-


I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra 15 phót§Ò bµi: 1. ThÕ nµo lµ so s¸nh? Cã mÊy kiÓu so s¸nh? (5 ®iÓm)2. Ph©n tÝch cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh trong c©u ca dao sau vµ cho biÕt thuéc kiÓu so s¸nh nµo? (5 ®iÓm)

C«ng cha nh nói Th¸i S¬nNghÜa mÑ nh níc trong nguån ch¶y ra

§¸p ¸n: 1. So s¸nh lµ ®èi chiÕu sù vËt, sù viÖc nµy víi sù vËt, sù viÖc

kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång ®Ó lµm t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t.

- Cã 2 kiÓu so s¸nh: so s¸nh ngang b»ng vµ so s¸nh kh«ng ngang b»ng.2.

VÕ A PDSS Tõ so s¸nh VÕ BC«ng cha nh Nói Th¸i S¬nNghÜa mÑ Nh Níc trong nguån

=> Thuéc kiÓu so s¸nh ngang b»ng.III. Bµi míi: Khi t×m hiÓu çc v¨n b¶n ta thÊy: çc t¸c gi¶ ®· rÊt thµnh c«ng khi sö dông çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh, nh©n ho¸ ®Ó t¶ c¶nh, t¶ ngêi. VËy nh©n ho¸ lµ g×? cã t¸c dông nh thÕ nµo khi miªu t¶?

Ph©n tÝch ng÷ liÖu I. Bµi häc1. §äc ®o¹n th¬ ng÷ liÖu:Cã nh÷ng sù vËt nµo ®îc nãi ®Õn trong ®o¹n th¬?Çc sù vËt Êy ®îc g¸n cho nh÷ng hµnh ®éng g×?

§ã lµ nh÷ng hµnh ®éng cña ai?

Çch gäi tªn çc sù vËt cã g× kh¸c nhau?

Em hiÓu çch diÔn ®¹t cña t¸c gi¶ vÒ çc sù viÖc trong khæ th¬ nh thÕ nµo?H·y so s¸nh hai çc diÔn ®¹t: çch diÔn ®¹t nµo hay h¬n

1. Nh©n ho¸ lµ g×?- Trêi, c©y mÝa , kiÕn.- Çc hµnh ®éng: mÆc ¸o gi¸p, ra trËn, móa g-¬m, hµnh qu©n.-> §ã nh÷ng ®éng cña con ngêi: chuÈn bÞ chiÕn ®Êu. - BÇu trêi: ®îc gäi b»ng “«ng” -> Dïng lo¹i tõ gäi ngêi ®Ó gäi sù vËt.- C©y mÝa, kiÕn: gäi tªn b×nh thêng.


-75-


Çch 1 Çch 2- ¤ng trêi mÆc ¸o gi¸p ®en…- Mu«n ngh×n c©y mÝa móa g¬m.- KiÕn hµnh qu©n ®Çy ®êng.

- BÇu trêi ®Çy m©y ®en.

- Mu«n ngh×n c©y nøa ng¶ nghiªng, l¸ bay phÊp phíi.- KiÕn bß ®Çy ®-êng.

Çch diÔn ®¹t 1 hay h¬n ë chç nµo?-> Çch diÔn ®¹t nh ®o¹n th¬ trªn: PhÐp nh©n ho¸.Em hiÓu nh©n ho¸ lµ g×? cã t¸c dông g×?H·y t×m çc vÝ dô vÒ nh©n ho¸ trong çc v¨n b¶n ®· häc?- DÕ MÌn xng t«i, miªu t¶ b»ng nh÷ng tõ ng÷ chØ hµnh ®éng, tÝnh nÕt nh con ngêi.- Miªu t¶: Cua ç ngîc xu«i, çc lo¹i c·i cä, tranh måi.- Däc s«ng, nh÷ng chßm cæ thô trÇm ng©m, lÆng nh×n…

- Çch 1: Sù vËt ®îc miªu t¶ gÇn gòi víi con ngêi, bµy tá th¸i ®é, t×nh c¶m cña ngêi viÕt víi sù vËt (thÝch thó).- Çch 2: ChØ cã t×nh c¶m miªu t¶, têng thuËt b×nh thêng, kh«ng mang s¾c th¸i t×nh c¶m.=> Nh©n ho¸ lµ çc gäi hoÆc t¶ ®å vËt, con vËt, c©y cèi… b»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn dïng ®Ò gäi hoÆc t¶ con ngêi.- Lµm cho thÕ giíi ®å vËt, c©y cèi, con vËt.. gÇn gòi víi con ngêi, biÓu thÞ ®îc nh÷ng t×nh c¶m suy nghÜ cña con ngêi.

2. §äc ng÷ liÖu phÇn II:Nh÷ng sù vËt nµo ®îc nh©n ho¸ trong çc c©u v¨n, th¬?

Ng÷ liÖu a. çc tõ: l·o, b¸c, c«, cËu thêng ®îc dïng ®Ó gäi ai? Trong ng÷ liÖu: dïng ®Ó gäi çi g×?Ng÷ liÖu b. Çc ®éng tõ, chèng, xung phong, gi÷: thêng ®Ó chØ hµnh ®éng cña ai? ë ®©y thêng ®Ó chØ hµnh ®éng cña con g×?Ng÷ liÖu c: tõ “¬i” thêng dïng ®Ó xng h« víi ai?ë ®©y dïng ®Ó xng h« víi loµi vËt nµo?GV: §ã lµ çc çch ®Ó thùc hiÖn phÐp nh©n ho¸.VËy: cã mÊy çch thùc hiÖn phÐp nh©n ho¸? Thùc hiÖn nh thÕ nµo?GV: Nh©n ho¸ cã thÓ thùc hiÖn b»ng nhiÒu

2. Çc kiÓu nh©n hãaa. MiÖng, tay, ch©n, tai, m¾t.b. Tre.c. Tr©u.- Dïng ®Ó gäi ngêi: -> Dïng ®Ó gäi çc sù vËt.- ChØ hµnh ®éng cña con ngêi -> ChØ hµnh ®éng cña sù vËt (t¬ng tù: ng÷ liÖu P2).- Xng h« víi ngêi -> xng h«, trß chuyÖn víi con tr©u.

=> Cã 3 kiÓu nh©n ho¸ thêng gÆp:


-76-


çch. Mçi çch ®îc gäi lµ 1 kiÓu nh©n ho¸. Cã 3 kiÓu nh©n ho¸ c¬ b¶n. §ã lµ nh÷ng kiÓu nµo?

+ Dïng nh÷ng tõ vèn gäi ngêi ®Ó gäi vËt.+ Dïng nh÷ng tõ vèn chØ ho¹t ®éng tÝnh chÊt cña ngêi ®Ó chØ ho¹t ®éng, tÝnh chÊt cña vËt.+ Trß chuyÖn, xng h« víi vËt nh ®èi víi ngêi.

II. LuyÖn tËp:§äc bµi tËp, nªu yªu cÇu bµi tËp?HS trao ®æi, tr¶ lêi.

Bµi 1: Çc nh©n ho¸ cã trong ®o¹n v¨n:- BÕn c¶ng: ®«ng vui.- Tµu mÑ, tµu con.- Xe anh, xe em tÝu tÝt.- TÊt c¶ ®Òu bËn rén.+ T¸c dông: Quang c¶nh bÕn c¶ng ®îc miªu t¶ sèng ®éng, gîi c¶nh nhén nhÞp, bËn rén cña çc ph¬ng tiÖn trªn c¶ng.-> §ã chÝnh lµ kh«ng khÝ lao ®éng khÈn tr-¬ng, phÊn khëi cña con ngêi trªn bÕn c¶ng.

Nªu yªu cÇu bµi tËp? Bµi 2: So s¸nh çch diÔn ®¹t ë bµi tËp 1 vµ bµi tËp 2:- §o¹n v¨n ë bµi tËp 1: Sö dông nhiÒu phÐp nh©n ho¸, ®o¹n v¨n sinh ®éng, gîi c¶m -> C¶m nghÜ tù hµo, sung síng cña ngêi trong cuéc.- §o¹n v¨n ë bµi tËp 2: Kh«ng dïng phÐp nh©n ho¸, lµ quan s¸t, ghi chÐp, têng thuËt kh¸ch quan cña ngêi ngoµi cuéc.-> Kh¸c nhau: t tëng biÓu ®¹t.

Häc sinh lµm bµi theo nhãm (a, b)

Bµi 4:a. Trß truyÖn, xng h« víi nói nh víi ngêi.- T¸c dông: gi·i bµy t©m tr¹ng cña con ngêi: mong ®îc gÆp ngêi th¬ng.b. Dïng tõ ng÷ chØ tÝnh chÊt, hµnh ®éng cña con ngêi -> ChØ vËt.Dïng tõ gäi ngêi -> Gäi vËt (hä, anh).- T¸c dông: lµm cho ®o¹n v¨n trë nªn sinh


-77-


®éng, hãm hØnh.IV. Cñng cè : Nh©n hãa lµ g×? T¸c dông cña nh©n hãa?V. HDVN: Häc bµi. Lµm bµi tËp 3. ViÕt mét ®o¹n v¨n t¶ c¶nh cã sö dông so s¸nh vµ nh©n hãa.

***********************************************************TiÕt 92: Ph¬ng ph¸p t¶ ngêi

Ngµy so¹n : 14/2/2014Ngµy gi¶ng:20/2/2014

A. Môc tiªu bµi häc1. Kiến thức:Cách làm bài văn tả cảnh, bố cục, thứ tự miêu tả; cách xây dựng đoạn văn và lời văn trong bài văn tả người.2. Kĩ năng:- Quan sát và lựa chọn các chi tiết cần thiết cho bài văn miêu tả.- Trình bày những điều quan sát, lựa chọn theo một trình tự hợp lý.- Viết một đoạn văn, bài văn tả người.- Bước đầu có thể trình bày miệng một đoạn hoặc một bài văn tả người trước

tập thể lớp.3. Thái độ:Có thái độ đúng đắn trong khi miêu tả, biêta vận dụng lý thuyết đến thực hành.

B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸nHS: ®äc ng÷ liÖu.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò: - Muèn t¶ c¶nh ta ph¶i lµm nh÷ng g×? - Bè côc bµi v¨n t¶ c¶nh nh thÕ nµo?III. Bµi míi: Bªn c¹nh çc bµi v¨n t¶ c¶nh thiªn nhiªn, chóng ta cßn gÆp çc bµi v¨n, ®o¹n v¨n t¶ ngêi. VËy lµm thÕ nµo ®Ó t¶ ngêi cho ®óng, cho hay, cÇn luyÖn tËp nh÷ng kü n¨ng g×?

Ph©n tÝch ng÷ liÖu I. Bµi häc: Ph¬ng ph¸p viÕt mét ®o¹n v¨n, bµi v¨n t¶ ngêi.

1. §äc çc ®o¹n v¨n ng÷ liÖu: giíi thiÖu xuÊt xø- Chia líp thµnh 3 nhãm t×m hiÓu 3 c©u hái môc 2.- §¹i diÖn çc nhãm tr×nh bµy ý kiÕn.

a. + §o¹n 1:- T¶ dîng H¬ng Th: ngêi chÌo thuyÒn, vît th¸c.- Tõ ng÷: nh mét pho tîng ®éng ®óc, b¾p thÞt cuån cuén…+ §o¹n 2:


-78-


* Nhãm 1: Mçi ®o¹n v¨n ®ã t¶ ai? Ngêi ®ã cã ®Æc ®iÓm g× næi bËt? §Æc ®iÓm ®ã ®îc thÓ hiÖn ë nh÷ng tõ ng÷ vµ h×nh ¶nh nµo?* Nhãm 2: Trong çc ®o¹n v¨n trªn, ®o¹n nµo tËp trung kh¾c häa ch©n dung nh©n vËt, ®o¹n nµo t¶ ngêi g¾n víi c«ng viÖc? Yªu cÇu lùa chän chi tiÕt vµ h×nh ¶nh ö mçi ®o¹n cã kh¸c nhau kh«ng?* Nhãm 3: §o¹n v¨n thø ba gÇn nh mét bµi v¨n miªu t¶ hoµn chØnh cã 3 phÇn. H·y chØ ra vµ nªu néi dung chÝnh cña mçi phÇn? NÕu ph¶i ®Æt tªn cho bµi v¨n nµy em sÏ ®Æt nh thÕ nµo?

- T¶ Cai Tø: ngêi ®µn «ng gian hïng.- Tõ ng÷: mÆt vu«ng, m¸ hãp, l«ng mµy læm chæm, ®«i m¾t gian hïng, måm toe toÐt, tèi om, r¨ng vµng….+ §o¹n 3:- T¶ hai ®« vËt: tµi, m¹nh: Qu¾m §en – C¶n Ngò.- Tõ ng÷: l¨n x¶, ®¸nh r¸o riÕt, thÕ ®¸nh l¾t lÐo, hiÓm hãc.. ®øng nh c©y trång gi÷a síi, thß tay nhÊc bæng…b. + §o¹n 2:- §Æc t¶ ch©n dung nh©n vËt Cai Tø.- Çch lùa chän chi tiÕt, h×nh ¶nh: t¶ vãc d¸ng, ®é tuæi, khu«n mÆt, m¾t, mòi, miÖng..- Sö dông nhiÒu tÝnh tõ h¬n ®éng tõ.+ §o¹n 1, 3:- T¶ ngêi trong ho¹t ®éng (g¾n víi hµnh ®éng).- T¶ t thÕ, t¶ ch©n tay, mÆt mòi trong khi lµm viÖc.- Sö dông nhiÒu ®éng tõ h¬n tÝnh tõ.c. §o¹n 3: Gåm 3 phÇn:- P1: tõ ®Çu ®Õn Çm Çm: C¶nh keo vËt, chuÈn bÞ b¾t ®Çu.: Giíi thiÖu 2 ®å vËt:Qu¾m §en vµ C¶n Ngò.- P2: tiÕp ®Õn ngang bông vËy: t¶ diÔn biÕn keo vËt: Tr«ng næi lªn: Qu¾m §en r¸o riÕt tÊn c«ng, «ng C¶n Ngò lóng tóng ®ì ®ßn, bÞ mÊt ®µ. Trèng dån lªn, giôc gi·: Qu¾m §en cè m·i kh«ng bÕ næi çi ch©n «ng C¶n Ngò. Qu¾m §en thÊt b¹i nhôc nh·.- P3: Cßn l¹i: Mäi ngêi kinh sî tríc thÇn lùc ghª gím cña «ng C¶n Ngò. NhËn xÐt, c¶m nghÜ cña ngêi t¶.+ Cã thÓ ®Æt tªn: - Keo vËt th¸ch ®Êu.


-79-


- Qu¾m – C¶n so tµi.VËy muèn viÕt ®o¹n v¨n, bµi v¨n t¶ ngêi chóng ta cÇn tiÕn hµnh nh÷ng viÖc g×?Muèn ®Æc ®iÓm cña nh©n vËt ®îc næi bËt, gióp ngêi ®äc h×nh dung râ nÐt ta ph¶i lµm g×?(Sö dông tõ ng÷ phï hîp, gîi t¶, liªn t-ëng, so s¸nh…)GV: Khi t¶ ngêi, bao giê ng-êi ta còng biÓu hiÖn th¸i ®é yªu, ghÐt cña m×nh qua c¸i nh×n vµ lêi v¨n miªu t¶?Th¸i ®é t×nh c¶m biÓu hiÖn trong mçi ®o¹n v¨n nh thÕ nµo?- §o¹n t¶ dîng H¬ng: th¸i ®é ca ngîi…- §o¹n t¶ Cai Tø: th¸i ®é chª bai…Tõ ®o¹n 3: bè côc bµi v¨n t¶ ngêi gåm mÊy phÇn?

=> Muèn t¶ ngêi cÇn:- X¸c ®Þnh ®èi tîng cÇn t¶: t¶ ai, t¶ ch©n dung hay t¶ trong t thÕ, c«ng viÖc.- Quan s¸t, lùa chän chi tiÕt tiªu biÓu.- Tr×nh bµy kÕt qu¶ quan s¸t theo mét thø tù.

=> Bè côc bµi v¨n t¶ ngêi: 3 phÇn.a. Më bµi: Giíi thiÖu ngêi ®îc t¶.b. Th©n bµi: miªu t¶ chi tiÕt: ngo¹i h×nh, cö chØ, hµnh ®éng, lêi nãi…c. KÕt bµi: C¶m nghÜ, nhËn xÐt cña ngêi viÕt vÒ ngêi ®îc t¶.* Ghi nhí: SGK

III. LuyÖn tËp:Chia líp thµnh 3 nhãm lµm bµi.Nhãm 1: aNhãm 2: bNhãm 3: c

C¸c nhãm tr×nh bµy.

Bµi 1:a. Miªu t¶ cô giµ:- D¸ng ngêi: nhanh nhÑn (hay: lng cßng, chËm ch¹p).- Da: nh¨n nheo (®á hång hay ®åi måi).- M¾t: vÉn tinh têng hµy chËm ch¹p, lê ®ê, ®ïng ®ôc.- MiÖng: mãm mÐm…- Tãc: b¹c tr¾ng nh cíc, hay rông l¬ th¬…- TiÕng nãi..b. Miªu t¶ em bÐ:


-80-


- M¾t ®en l¸y, m«i ®á, hay cêi.. khu«n mÆt…- Ch©n tay..- §i ®øng..- Giäng nãi…c. C« gi¸o gi¶ng bµi:- D¸ng vÎ, giäng nãi..- Cö chØ, nÐt mÆt…

Häc sinh lµm bµi ç nh©n Bµi 2:LËp dµn ý cho bµi v¨n miªu t¶ mét ®èi tîng ë bµi tËp 1.- Chó ý lùa chän chi tiÕt, h×nh ¶nh cho phï hîp.

IVCñng cè : Khi lµm bµi v¨n t¶ ngêi ta cÇn chó ý nh÷ng g×?V. HDVN: Häc bµi- Lµm bµi 3(62).So¹n: §ªm nay B¸c kh«ng ngñ

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy: 15/02/2014. Phã HiÖu trëng

NguyÔn Sü Quang.TuÇn 25

TiÕt 93: §ªm nay B¸c kh«ng ngñ (T1). ( Minh HuÖ).

Ngµy so¹n : 18/2/2014Ngµy gi¶ng:25/2/2014

A. Môc tiªu bµi häc1.KiÕn thøc:-H×nh ¶nh B¸c Hå trong c¶m nhËn cña ngêi chiÕn sÜ .- Sù kÕt hîp gi÷a yÕu tè tù sù , miªu t¶ víi yÕu tè biÓu c¶m vµ çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt kh¸c ®îc sö dông trong bµi th¬.2. Kü n¨ng :- KÓ tãm t¾t diÔ biÕn c©u chuyÖn b»ng mét ®o¹n v¨n ng¾n .Bíc ®Çu biÕt çch ®äc th¬ tù sù ®îc viÕt theo thÓ th¬ n¨m ch÷ cã kÕt hîp çc yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m thÓ hiÖn ®îc t©m tr¹ng lo l¾ng kh«ng yªn cña B¸c Hå ; t©m tr¹ng ng¹c nhiªn , xóc ®éng lo l¾ng vµ niÒm vui síng h¹nh phóc cña ngêi chiÕn sÜ .3. Th¸i ®é : - Gi¸o dôc t×nh c¶m yªu kÝnh B¸c Hå.B. ChuÈn bÞ:


-81-


GV: nghiªn cøu tµi liªu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 : II. KiÓm tra bµi cò: - Nh©n vËt thÇy gi¸o Hamen ®îc kh¾c ho¹ trong truyÖn nh thÕ nµo?- Çch x©y dùng nh©n vËt thÇy gi¸o Hamen vµ cËu bÐ Fr¨ng kh¸c nhau nh thÕ nµo? III. Bµi míi: Trong c¶ cuéc ®êi cña B¸c Hå ®· cã bao ®ªm B¸c kh«ng ngñ. Tuæi giµ Ýt ngñ, kh«ng ngñ ®îc lµ chuyÖn b×nh thêng. Nhng víi B¸c Hå th× sù mÊt ngñ cña Ngêi cßn v× nh÷ng lý do cao ®Ñp vµ c¶m ®éng kh¸c. Cã mét ®ªm kh«ng ngñ nh thÕ cña B¸c n¬i nói rõng ViÖt B¾c håi kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p ®· trë thµnh nguån c¶m høng ch©n thËt vµ m·nh liÖu cho Minh HuÖ viÕt bµi th¬ thËt c¶m ®éng vÒ B¸c.

I. TiÕp xóc v¨n b¶n:§äc chËm, trÇm l¾ng: nhÞp ®äc nhanh h¬n ë ®o¹n sau. Khæ cuèi trë l¹i chËm, m¹nh.Gäi häc sinh ®äc 1 lît. NhËn xÐt çch ®äc cña häc sinh.Bµi th¬ kÓ l¹i chuyÖn g×? vÒ ai? trong thêi kú nµo? çc sù viÖc diÔn biÕn ra sao?TruyÖn ®îc kÓ theo ng«i thø mÊy? Nh©n vËt chÝnh lµ ai?- Ng«i thø 3: nh©n vËt chÝnh lµ B¸c Hå vµ anh ®éi viªn.H×nh tîng B¸c Hå trong bµi th¬ ®îc miªu t¶ qua con m¾t vµ c¶m nghÜ cña ai?

1. §äc vµ kÓ:- Trong 1 ®ªm ®«ng gi¸ rÐt, trªn ®êng hµnh qu©n, anh ®éi viªn thøc dËy thÊy B¸c vÉn thøc ®èt löa, rÐm ch¨n cho bé ®éi. Anh thÊy th¬ng B¸c vµ lo l¾ng cho søc khoÎ cña B¸c.- LÇn thø 3 thøc dËy, anh hèt ho¶ng v× thÊy B¸c vÉn thøc, anh n»ng nÆc mêi B¸c ngñ nhng B¸c kh«ng sao ngñ ®îc v× th¬ng bé ®éi vµ d©n c«ng.- Anh ®éi viªn hiÓu râ nçi lßng B¸c vµ thøc cïng B¸c.


-82-


- Nh©n vËt trung t©m lµ h×nh tîng B¸c Hå ®îc hiÖn lªn qua c¸i nh×n vµ t©m tr¹ng cña anh ®éi viªn (chiÕn sü).Bµi th¬ võa mang yÕu tè tù sù, võa mang yÕu tè tr÷ t×nh (biÓu c¶m), ®an xen yÕu tè t¶ -> Chñ yÕu lµ bµi th¬ tr÷ t×nh.Gäi häc sinh ®äc chó thÝch.GV nhÊn m¹nh: bµi th¬ ®îc viÕt dùa trªn nh÷ng sù kiÖn cã thËt n¨m 1950, trong chiÕn dÞch biªn giíi B¸c ®· trùc tiÕp ra mÆt trËn chØ huy cuéc chiÕn ®Êu. Minh HuÖ ®îc nghe 1 ngêi b¹n kÓ l¹i c©u chuyÖn ®îc gÆp B¸c trong 1 ®ªm trªn ®êng hµnh qu©n ra mÆt trËn.GV kiÓm tra viÖc t×m hiÓu mét sè tõ: 6,8,13

2. T×m hiÓu chó thÝch:- Minh HuÖ: tªn thËt lµ NguyÔn Th¸i Sinh (1927) NghÖ An.- §©y lµ bµi th¬ thµnh c«ng nhÊt cña t¸c gi¶.

Qua diÔn biÕn c¸c sù viÖc, h·y chia ®o¹n cho bµi th¬?

3. Bè côc: 3 phÇn.- P1: 9 khæ ®Çu: C©u chuyÖn cña anh ®éi viªn víi B¸c khi thøc dËy lÇn 1.- P2: 6 khæ tiÕp: C©u chuyÖn cu¶ anh ®éi viªn víi B¸c khi thøc dËy lÇn 3.- P3: Khæ cuèi: Suy nghÜ cña anh vÒ B¸c.II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:

- Bµi th¬ kÓ l¹i 2 lÇn anh ®éi viªn thøc dËy ThÊy B¸c kh«ng ngñ. LÇn thøc dËy thø nhÊt, t©m t cña anh ®éi viªn thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ

1. T×nh c¶m cña anh ®éi viªn . * Anh ®éi viªn thøc dËy lÇn thøc dËy thø nhÊt."ThÊy trêi khuya l¾m råiMµ sao B¸c vÉn ngå×”.-> Anh ng¹c nhiªn, xóc ®éng khi thÊy


-83-


ng÷ nµo? anh ®éi viªn trong t©m tr¹ng nh thÕ nµo?

gi÷a trêi khuya l¹nh gi¸ mµ B¸c vÉn ngåi trÇm ng©m bªn bÕp löa. - "Anh ®éi viªn nh×n B¸c. Cµng nh×n l¹i cµng th¬ng Ngêi cha m¸i tãc b¹c..."-> Anh nh×n B¸c mµ trong lßng trµo d©ng t×nh yªu th¬ng. C¸ch nãi Èn dô "Ngêi cha" ®Ó chØ B¸c cµng thÓ hiÖn niÒm yªu th¬ng, kÝnh träng B¸c s©u ®Ëm nh víi ngêi cha th©n th¬ng cña m×nh -> T×nh c¶m gi÷a ngêi chiÕn sÜ víi vÞ l·nh tô nh t×nh c¶m cha con ruét thÞt (vµ ngîc l¹i).Råi anh ch¨m chó ng¾m B¸c theo dâi nh÷ng viÖc lµm cña B¸c: Råi B¸c ®i rÐm ch¨n….nhÑ nhµng”

- Khi thÊy B¸c ®èt löa cho anh vµ B¸c ®i dÐm ch¨n cho tõng ngêi anh ®éi viªn cã t©m tr¹ng thÕ nµo?

-> Khi chøng kiÕn tËn m¾t nh÷ng cö chØ hµnh ®éng cña B¸c ch¨m sãc ©n cÇn tíi c¸c chiÕn sÜ, anh cµng xóc ®éng, anh tëng nh trong m¬ : "Anh ®éi viªn m¬ mµng. Nh n»m trong giÊc méng.” Vµ nh sèng trong phót gi©y h¹nh phóc vµ c¶m nhËn ®îc sù lín lao mµ gÇn gòi cña mét vÞ l·nh tô: "Bãng B¸c cao lång léng Êm h¬n ngän löa hång"

- Ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp so s¸nh trong hai c©u th¬ trªn?

C©u th¬ dïng tõ l¸y tîng h×nh + phÐp so s¸nh ®· gîi t¶ h×nh ¶nh B¸c võa lín lao vÜ ®¹i, võa gÇn gòi, th©n th¬ng ®ång thêi c©u th¬ cßn thÓ hiÖn t×nh c¶m yªu quý kÝnh träng, ngìng mé cña anh ®éi viªn ®èi víi B¸c, t×nh c¶m cña B¸c sëi Êm lßng anh Êm ¸p h¬n c¶ ngän löa hång trong ®ªm khuya gi¸ rÐt. =>ThÓ hiÖn t×nh c¶m th©n thiÕt, ng-ìng mé cña anh ®éi viªn ®èi víi B¸c.

- T©m tr¹ng anh ®éi viªn cßn ®îc thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh

"Thæn thøc c¶ nçi lßng... Bông anh vÉn bån chån... Lßng anh cø bÒ bén..."


-84-


nµo?

- Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc sö dông tõ ng÷?

-> Dïng nhiÒu tõ l¸y gîi t©m tr¹ng t×nh c¶m ngµy cµng t¨ng tiÕn: Tõ yªu th¬ng => sao xuyÕn, xóc ®éng kh«ng thÓ k×m nÐn ®îc => n«n nao, thÊp thám, kh«ng yªn lßng v× lo cho B¸c => nh÷ng tr¨n trë, suy nghÜ lo l¾ng cho søc khoÎ cña B¸c cø ngæn ngang trong lßng.

LÇn thø ba thøc dËy t©m t cña anh ®éi viªn thÓ hiÖn nh thÕ nµo?

Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch diÔn ®¹t? T¸c dông?

* LÇn thø ba thøc dËy:" Anh hèt ho¶ng giËt m×nh"-> Sù lo l¾ng ngµy cµng t¨ng, lªn ®Õn ®iÓm ®Ønh."Mêi B¸c ngñ B¸c ¬i!Trêi s¾p s¸ng mÊt råiB¸c ¬i! Mêi B¸c ngñ"- PhÐp ®iÖp, ®¶o dïng nhiÒu c©u c¶m -> anh thiÕt tha n¨n nØ B¸c ngñ => t×nh c¶m lo l¾ng ch©n thµnh, s©u s¾c cña anh ®éi viªn víi B¸c

Khi nghe gi¶i thÝch v× sao B¸c kh«ng ngñ, anh ®· cã t©m tr¹ng nh thÕ nµo? V× sao anh l¹i cã t©m tr¹ng nµy

- "Lßng vui síng mªnh m«ngAnh thøc lu«n cïng B¸c"-> Anh ®· c¶m nhËn ®îc thËt s©u xa, thÊm thÝa lßng yªu th¬ng mªnh m«ng cña B¸c víi nh©n d©n.T×nh th¬ng vµ ®¹o ®øc cao c¶ Êy cña B¸c ®· truyÒn sang anh c¶m ho¸ anh, n©ng ®ì anh "lín lªn" h¬n vÒ t©m hån, t×nh c¶m => Sung síng, h¹nh phóc khi ®îc ë bªn B¸c, lµm theo B¸c." Ta bªn Ngêi - Ngêi to¶ s¸ng trong ta"Ta bçng lín h¬n ë bªn Ngêi mét chót"

4. Cñng cè : ë lÇn thøc dËy thø nhÊt anh ®éi viªn ®· c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ B¸c? 5. HDVN: Häc bµi- T×m hiÓu tiÕp néi dung cña bµi.

***************************************************************. TiÕt 94: §ªm nay B¸c kh«ng ngñ (T2). ( M

inh HuÖ).


-85-



A. Môc tiªu bµi häc: TiÕp tôc1.KiÕn thøc:-H×nh ¶nh B¸c Hå trong c¶m nhËn cña ngêi chiÕn sÜ .- Sù kÕt hîp gi÷a yÕu tè tù sù , miªu t¶ víi yÕu tè biÓu c¶m vµ çc biÖn ph¸p nghÖ thuËt kh¸c ®îc sö dông trong bµi th¬.2. Kü n¨ng :- T×m hiÓu sù kÕt hîp gi÷a çc yÕu tè tù sù miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong bµi th¬.- Tr×nh bµy ®îc suy nghÜ cña b¶n th©n sau khi häc xong bµi th¬.3. Th¸i ®é : - Gi¸o dôc t×nh c¶m yªu kÝnh B¸c Hå.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liªu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y häc : 1. Tæ chøc: 6A3: 6A4: 2. KiÓm tra:§äc thuéc lßng ®o¹n 1 bµi th¬? T×nh c¶m cña anh ®éi viªn ®èi víi B¸c Hå nh thÕ nµo? 3. Bµi míi: Giê h«m nay çc em tiÕp tôc theo dâi c©u chuyÖn ®Ó hiÓu ®Çy ®ñ vÒ h×nh tîng B¸c Hå .

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:C©u chuyÖn diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo?T×m nh÷ng tõ ng÷ thÓ hiÖn?- NhËn xÐt g× vÒ viÖc sö dông tõ ng÷?- Gîi t¶ hoµn c¶nh thêi gian? Kh«ng gian?

2. H×nh t îng B¸c Hå : " Trêi khuya l¾m råi Trêi ma l©m th©m M¸i lÒu tranh x¬ x¸c"-> Tõ l¸y tîng h×nh gîi c¶nh ®ªm khuya, trêi ma nhá, kÐo dµi, l¹nh gi¸ mµ chØ tró trong c¨n lÒu t¹m bî => Thiªn nhiªn kh¾c nghiÖt, vËt chÊt thiÕu thèn, khã kh¨n (çi khã kh¨n chung cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p).

- H×nh ¶nh B¸c Hå ®îc c¶m nhËn qua nh÷ng ph¬ng diÖn nµo?- H×nh ¶nh B¸c ®îc thÓ

*H×nh d¸ng t thÕ cña B¸c:- LÇn 1 ngêi chiÕn sÜ t høc dËy :B¸c ngåi lÆng im bªn bÕp löa, vÎ mÆt trÇm ng©m .


-86-


hiÖn qua h×nh d¸ng t thÕ nh thÕ nµo? ( tõ lÇn 1 - > lÇn 3)- NhËn xÐt g× vÒ viÖc dïng tõ? Qua nh÷ng tõ Êy gîi d¸ng vÎ vµ t©m tr¹ng g× vÒ B¸c?

- L3: "B¸c vÉn ngåi ®inh ninh Chßm r©u im ph¨ng ph¾c"-> Dïng nhiÒu tõ l¸y gîi t©m tr¹ng: LÆng yªn nh ®ang nghÜ ngîi ch¨m chó vÒ mét ®iÒu g× (vÒ cuéc kh¸ng chiÕn). T©m tr¹ng Êy ®îc lÆp ®i lÆp l¹i vµ nhÊn m¹nh h¬n ë lÇn thø ba.

- H×nh ¶nh B¸c Hå ®îc thÓ hiÖn qua cö chØ, hµnh ®éng nµo?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc dïng tõ ng÷, h×nh ¶nh? Em nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng hµnh ®éng nµy? (Qua hµnh ®éng biÓu hiÖn g× vÒ B¸c ?)

*Cö chØ, hµnh ®éng.... §èt löa cho anh n»m Råi B¸c ®i dÐm ch¨n Tõng ngêi tõng ngêi mét Sî ch¸u m×nh giËt thét B¸c nhãn ch©n nhÑ nhµng.-> Tõ ng÷ h×nh ¶nh ch©n thùc, phÐp ®iÖp, tõ l¸y gîi h×nh=> ThÓ hiÖn t×nh yªu th¬ng vµ ch¨m sãc ©n cÇn, tØ mØ cña B¸c Hå víi chiÕn sÜ nh ngêi cha, ngêi mÑ ch¨m lo giÊc ngñ cho nh÷ng ®øa con. Sù ch¨m sãc chu ®¸o kh«ng sãt mét ai "tõng ngêi mét". §Æc biÖt cö chØ "nhãn ch©n nhÑ nhµng" thÓ hiÖn sù t«n träng, n©ng niu cña vÞ l·nh tô ®èi víi nh÷ng ngêi chiÕn sÜ b×nh thêng gièng nh cö chØ cña ngêi mÑ n©ng niu giÊc ngñ cña ®øa con nhá.Ngêi hiÖn lªn giµu ®øc hi sinh quªn m×nh cho hÕt th¶y: “¤i lßng B¸c vËy cø th-¬ng ta…phï sa”..

- B¸c ®· cã nh÷ng lêi nãi nµo víi anh chiÕn sÜ lÇn 1 ? lÇn 3?- Qua nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ em hiÓu thªm g× vÒ B¸c?Qua ®ã em häc tËp ®îc g× vÒ c¸ch t¶ ngêi?( Sö dông nhiÒu ®éng tõ, tÝnh tõ , c¸c tõ l¸y gîi h×nh ®Ó lµm to¸t

* Lêi nãi: - L1: "Chó cø viÖc ngñ ngon

Ngµy mai ®i ®¸nh giÆc".-> Lêi ®éng viªn ch©n thµnh, t×nh c¶m. - L3: "B¸c th¬ng ®oµn d©n c«ng §ªm nay ngñ ngoµi rõng ... Cµng th¬ng cµng nãng ruét Mong trêi s¸ng mau mau.-> Lêi lÏ ch©n thùc: §iÖp tõ


-87-


lªn vÎ ®Ñp bªn ngoµi vµ c¶ t©m tr¹ng nh©n vËt)

=> H×nh ¶nh B¸c Hå hiÖn lªn trong bµi th¬ thËt gi¶n dÞ gÇn gòi, ch©n thùc mµ hÕt søc lín lao. Bµi th¬ ®· thÓ hiÖn 1 c¸ch c¶m ®éng, tù nhiªn s©u s¾c tÊm lßng yªu th¬ng mªnh m«ng vµ sù ©n cÇn chu ®¸o, sù hi sinh quªn m×nh cña B¸c víi chiÕn sÜ ®ång bµo, mét phÈm chÊt cao quý cña B¸c ®èi víi nh©n d©n, d©n téc VN.

§äc khæ cuèi.V× sao nhµ th¬ viÕt:“§ªm nay….lµ Hå ChÝ Minh:GV híng dÉn häc sinh t×m hiÓu thªm vÒ nh÷ng ®ªm kh«ng ngñ cña B¸c: nhËt ký trong tï, c¸c bµi th¬ tr¨ng.

3. ý nghÜa khæ th¬ cuèi "§ªm nay B¸c kh«ng ngñV× mét lÏ thêng t×nhB¸c lµ Hå ChÝ Minh"=> C©u th¬ kh¼ng ®Þnh ®iÒu nh mét ch©n lý. Hå ChÝ Minh lµ Ngêi cha kÝnh yªu cña d©n téc ViÖt Nam. Ngêi lµ hiÖn th©n cña t×nh yªu th¬ng bao la, réng lín, s©u s¾c, nªn nh÷ng ®ªm kh«ng ngñ v× mäi ngêi víi B¸c chØ lµ "lÏ thêng t×nh cña cuéc ®êi B¸c, v× B¸c lµ vÞ l·nh tô cña d©n téc, cuéc ®êi Ngêi dµnh trän vÑn cho d©n cho níc. §ång thêi khæ th¬ cßn thÓ hiÖn lßng biÕt ¬n, lßng tù hµo cña nh©n d©n ®èi víi B¸c.III. Tæng kÕt:

NhËn xÐt chung biÖn ph¸p nghÖ thuËt cña bµi th¬?

1.NghÖ thuËt: - Lùa chän sö dông thÓ th¬ 5 ch÷ kÕt hîp tù sù ,miªu t¶ vµ biÓu c¶m .-Lùa chän sö dông lêi th¬ gi¶n dÞ , cã nhiÒu h×nh ¶nh thÓ hiÖn t×nh c¶m tù nhiªn , ch©n thµnh .- Sö dông tõ l¸y g¬Þ gi¸ trÞ gîi h×nh vµ biÓu c¶m , kh¸c ho¹ h×nh ¶nh cao ®Ñp vÒ B¸c Hå kÝnh yªu .

Bµi th¬ thÓ hiÖn nh÷ng t×nh c¶m nµo?

2 Néi dung: TÊm lßng th¬ng yªu s©u s¾c, réng lín cña B¸c ®èi víi nh©n d©n ta vµ t×nh c¶m kÝnh yªu, c¶m phôc cña nh©n d©n ta víi B¸c.


-88-


- Häc sinh ®äc ghi nhí: SGK.*. ý nghÜa : ThÓ hiÖn tÊm lßng yªu th¬ng bao la cña B¸c Hå ®èi víi Bé ®éi vµ nh©n d©n , t×nh c¶m kÝnh yªu vµ c¶m phôc cña Bé ®éi , cña nh©n ta ®èi víi B¸c .

4. Cñng cè : - §äc diÔn c¶m l¹i bµi th¬. H×nh ¶nh B¸c Hå ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo qua bµi th¬?5. HDVN: Häc thuéc bµi th¬. Ph©n tÝch h×nh ¶nh B¸c Hå, t×nh c¶m cña anh ®éi viªn. ¤n tËp çc v¨n b¶n ®· häc tõ k× 2 chuÈn bÞ tuÇn sau kiÓm tra 1 tiÕt v¨n. So¹n bµi: Lîm- Ma.

************************************************************TiÕt 95: Èn dô


A. Môc tiªu bµi häc:1.KiÕn thøc : - Gióp häc sinh n¾m ®îc kh¸i niÖm Èn dô, çc kiÓu Èn dô - T¸c dông cña Èn dô.2. Kü n¨ng:- Bíc ®Çu nhËn biÕt vµ ph©n tÝch ®îc ý nghÜa còng nh t¸c dông cña phÐp Èn dô trong thùc tÕ sö dông tiÕng ViÖt.- Bíc ®Çu t¹o ra mét sè kiÓu Èn dô ®¬n gi¶n trong vÕt vµ nãi .3. Th¸i ®é :- Gi¸o dôc ý thøc häc tËp.B ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: §äc ng÷ liÖu.C. TiÕn tr×nh d¹y –häc : 1. Tæ chøc: 6A3: 6A4: 2. KiÓm tra:- ThÕ nµo lµ nh©n ho¸? Cã mÊy kiÓu nh©n ho¸ thêng gÆp.- Bµi tËp 4, 5. 3. Bµi míi: Çc em ®· ®îc t×m hiÓu mét sè biÖn ph¸p tu tõ rÊt cã gi¸ trÞ khi sö dông ®Ó miªu t¶, diÔn ®¹t. §ã lµ phÐp: so s¸nh, nh©n ho¸. Giêi


-89-


h«m nay: tiÕp tôc t×m hiÓu 1 phÐp tu tõ n÷a thêng ®îc sö dông khi diÔn ®¹t nh»m lµm t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m. §ã lµ phÐp tu tõ Èn dô.

Ph©n tÝch ng÷ liÖu I. Bµi häc:1. §äc ®o¹n th¬ ng÷ liÖu: ®o¹n th¬ n»m trong v¨n b¶n nµo? kÓ lo¹i sù viÖc g×? côm tõ Ngêi Cha trong khæ th¬ dïng ®Ó chØ ai? v× sao cã thÓ nãi nh vËy?- Ngêi Cha: chØ B¸c Hå. V×: qua t×m hiÓu bµi th¬ ta thÊy: B¸c víi ngêi cha cã nh÷ng phÈm chÊt gièng nhau (tuæi t¸c, t×nh yªu th¬ng, sù ch¨m sãc chu ®¸o víi çc con..)Çch gäi B¸c Hå b»ng Ngêi Cha nh vËy gîi cho em c¶m nhËn g×?C¶m nhËn vÒ t×nh c¶m quen thuéc, gÇn gòi, Êm ¸p (cha-con).GV: çch gäi B¸c Hå b»ng Ngêi Cha nh trong khæ th¬ trªn gäi lµ phÐp tu tõ Èn dô.VËy: em hiÓu thÕ nµo lµ Èn dô?

1. È n dô lµ g×? - Èn dô lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt, hiÖn tîng kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t.

2. GV ®a ng÷ liÖu 2:“Ngêi lµ Cha, lµ B¸c, lµ AnhQu¶ tim lín bäc tr¨m dßng m¸u nhá” (Tè H÷u).NhËn xÐt çch diÔn ®¹t trong c©u th¬? Sö dông phÐp tu tõ g×?H·y ph©n tÝch cÊu t¹o phÐp so s¸nh trong c©u th¬?Ngêi lµ Cha, lµ B¸c, lµ AnhVÕ A tõ so s¸nh vÕ B.

*GV: ë ®o¹n th¬ trªn ta thÊy: Minh HuÖ còng muèn nãi r»ng B¸c Hå nh mét ngêi cha (®Òu so s¸nh). VËy hai çch so s¸nh gièng vµ kh¸c nhau ë chç nµo?- Gièng: §Òu so s¸nh B¸c Hå víi ngêi Cha.- Kh¸c: + Minh HuÖ: lîc bá vÕ A, chØ cßn vÕ B. + Tè H÷u: kh«ng lîc bá. C©u th¬ cßn nguyªn vÑn c¶ 2 vÕ A vµ B.GV: Khi phÐp so s¸nh bÞ lîc bá vÕ A, ngêi ta gäi ®ã lµ so s¸nh ngÇm. Hay cßn gäi lµ phÐp Èn


-90-


dô.3. §äc ng÷ liÖu:Em hiÓu nghÜa c©u th¬: “Cã hµng…löa hång” nh thÕ nµo?- Hµng r©m bôt në hoa ra mµu ®á nh th¾p lªn löa hång.-> VÕ A ®îc lîc bá ®i, Èn ®i: Èn dô.Çc tõ: th¾p, löa hång dïng chØ sù vËt, hiÖn tîng nµo cña hµng r©m bôt? Gi÷a chóng cã nÐt t¬ng ®ång nµo?- Löa hång: chØ mµu ®á cña hoa r©m bôt-> t¬ng ®ång vÒ mµu s¾c (mÆt h×nh thøc).- Th¾p: chØ sù në hoa -> t¬ng ®ång vÒ çch thøc thùc hiÖn.Trong côm tõ “n¾ng gißn tan”: gißn tan thêng dïng nªu ®Æc ®iÓm cña çi g×? c¶m nhËn b»ng gi¸c quan nµo?(B¸nh ->vÞ gi¸c).N¾ng cã thÓ dïng vÞ gi¸c ®Ó c¶m nhËn ®îc kh«ng?HiÓu: n¾ng gißn tan lµ nh thÕ nµo?- N¾ng gißn tan: n¾ng to, rùc rì.GV: Sö dông gißn tan ®Ó nãi vÒ çi n¾ng lµ cã sù chuyÓn ®æi c¶m gi¸c. §ã cóng lµ 1 kiÓu Èn dô.Sù chuyÓn ®æi c¶m gi¸c Êy cã t¸c dông g×?- T¹o ra sù liªn tëng míi mÎ, thó vÞ vÒ sù vËt, hiÖn tîng.ë ng÷ liÖu P1: B¸c Hå vµ ngêi Cha cã nÐt t¬ng ®ång vÒ mÆt nµo? (phÈm chÊt).Qua t×m hiÓu, em thÊy cã nh÷ng kiÓu t-¬ng ®ång nµo gi÷a çc sù vËt, hiÖn tîng thêng ®îc sö dông ®Ó t¹o phÐp Èn dô?VËy Èn dô cã t¸c dông g×?

2. Çc kiÓu Èn dô: 4 kiÓu.a. Èn dô h×nh thøc: dùa vµo sù t¬ng ®ång vÒ h×nh thøc gi÷a çc sù vËt, hiÖn tîng.b. Èn dô çch thøc: dùa vµo sù t¬ng ®ång vÒ çch thøc thùc hiÖn hµnh ®éng.c. Èn dô phÈm chÊt: dùa vµo sù t¬ng ®ång vÒ phÈm chÊt gi÷a çc sù vËt, hiÖn tîng.d. Èn dô chuyÓn ®æi c¶nh gi¸c: dùa vµo sù t-¬ng ®ång c¶nh gi¸c.

3. T¸c dông:Èn dô lµm cho c©u v¨n, c©u th¬ giµu h×nh ¶nh vµ mang tÝnh hµm sóc, l«i cuèn ngêi ®äc, ngêi nghe.


-91-


II. LuyÖn tËp§äc bµi tËp 1, nªu yªu cÇu?Häc sinh trao ®æi, tr¶ lêi.

Bµi 1:- Çch 1: Çch miªu t¶, diÔn ®¹t b×nh th-êng.- Çch 2: Sö dông phÐp so s¸nh.- Çch 3: Sö dông phÐp Èn dô.- Çch 2, 3: T¹o cho c©u nãi cã tÝnh h×nh tîng, biÓu c¶m h¬n.- Èn dô: C©u nãi cã tÝnh hµm sóc cao h¬n.

§äc bµi tËp 2, nªu yªu cÇu.Chia líp thµnh 4 nhãm lµm bµi tËp.

Bµi 2:a. ¨n qu¶, kÎ trång c©y.- ¨n qu¶: Sù hëng thô vÒ thµnh qu¶ lao ®éng: t¬ng ®ång vÒ çch thøc.- KÎ trång c©y: ngêi lao ®éng (t¹o ra thµnh qu¶ lao ®éng): t¬ng ®ång vÒ phÈm chÊt.-> Khuyªn chóng ta khi ®îc hëng thô thµnh qu¶ lao ®éng ph¶i nhí ®Õn ngêi lao ®éng vÊt v¶ míi t¹o ra ®îc thµnh qu¶ ®ã.b. Mùc, ®en, ®Ìn, s¸ng.- Mùc, ®en: çi xÊu: t¬ng ®ång vÒ phÈm chÊt.- §Ìn, s¸ng: çi tèt: t¬ng ®ång vÒ phÈm chÊt.c. ThuyÒn, bÕn:- ThuyÒn: ngêi ®i xa: Èn dô phÈm chÊt.- BÕn: ngêi ë l¹i: Èn dô phÈm chÊt.d. MÆt trêi (thÊy mét mÆt trêi trong l¨ng rÊt ®á).- MÆt trêi: B¸c Hå -> t¬ng ®ång vÒ phÈm chÊt.

GV ®äc bµi, häc sinh viÕt.Thu 1 sè bµi nhËn xÐt.

Bµi 4: ChÝnh t¶: Buæi häc cuèi cïng.- Tõ: “Tuy nhiªn, thÇy vÉn ®ñ can ®¶m…lín lao ®Õn thÕ”

4. Cñng cè : Èn dô lµ g×? Cã mÊy kiÓu Èn dô.5. HDVN: Häc bµi. Lµm bµi tËp 3.

*********************************************************** TiÕt 96: LuyÖn nãi vÒ v¨n miªu t¶

Ngµy so¹n: 20/02/2014.


-92-


Ngµy gi¶ng:01 /03/2014A. Môc tiªu bµi häc:1. KiÕn thøc : - Ph¬ng ph¸p lµm mét bµi v¨n t¶ ngêi .- Çch tr×nh bµy miÖng mét ®o¹n v¨n, bµi v¨n miªu t¶: nãi dùa theo dµn bµi ®· chuÈn bÞ 2. Kü n¨ng :- S¾p xÕp nh÷ng ®iÒu ®· quan x¸t vµ lùa chän theo mét thø tù hîp lý .- Lµm quen víi viÖc tr×nh bµy miÖng tríc tËp thÓ : nãi râ rµng , m¹ch l¹c , biÓu c¶m .- Tr×nh bµy tríc tËp thÓ bµi v¨n miªu t¶ biÓu c¶m , tù tin .3. Th¸i ®é :- ý thøc nghiªm tóc trong giê häc B.ChuÈn bÞ:GV: So¹n bµiHS: chuÈn bÞ theo yªu cÇu SGK.C.TiÕn tr×nh d¹y - häc: 1. Tæ chøc: 6A3: 6A4: 2. KiÓm tra:- Nªu bè côc cña bµi v¨n t¶ c¶nh? - Bè côc cña bµi v¨n t¶ ngêi? 3. Bµi míi: GV nªu yªu cÇu, ý nghÜa giê luyÖn nãi.

HS ®äc ®Ò SGK1. T¶ c¶nh líp häc qua ®o¹n trÝch tõ v¨n b¶n Buæi häc cuèi cïng.2.T¶ thÇy Ha –men

I. Cñng cè kiÕn thøc:1. Vai trß ý nghÜa cña giê luyÖn nãi:- Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶: t¶ c¶nh, t¶ ngêi.- Çch lËp dµn ý bµi miªu t¶: lùa chon chi tiÕt vµ s¾p xÕp theo tr×nh tù.- RÌn kü n¨ng giao tiÕp, th¸I ®é tù tin tríc tËp thÓ.2. Yªu cÇu giê luyÖn nãi : - T¸c phong tù nhiªn

- Çch thÓ hiÖn: Nãi theo dµn bµi, tr¸nh häc thuéc lßng dµn bµi ®· viÕt.

- Nãi to râ rµng, biÓu c¶m.II. LuyÖn tËp: 1. Ph©n tÝch ®Ò- LËp dµn ý . a. Ph©n tÝch ®Ò:b. T×m ý-LËp dµn ý


-93-


dùa vµo v¨n b¶n Buæi häc cuèi cïng.

- Nªu yªu cÇu chung cña mçi ®Ò bµi * Häc sinh g¹ch nh÷ng nÐt c¬ b¶n trong dµn ý.* Lªn tr×nh bµy tríc líp.

* Em h·y t¶ b»ng miÖng quang c¶nh tr-íc líp trong buæi häc cuèi cïng.

* GV híng dÉn häc sinh lËp dµn ý.

* Çc tæ chia nhãm ®Ó tr×nh bµy theo h-íng dÉn cña GV.

§Ò 1. * T×m çc chi tiÕt miªu t¶ c¶nh vËt trong VB: Buæi häc cuèi cïng”- Giê häc g×?- ThÇy gi¸o chuÈn bÞ cho giê tËp viÕt: Nh÷ng tõ mÉu míi tinh treo tríc bµn häc, trªn cã ch÷ rÊt ®Ñp.- Kh«ng khÝ líp häc: im ph¨ng ph¾c, ai n©ý ®Òu ch¨m chó viÕt, tiÕng ngßi bót sét so¹t trªn giÊy.- Th¸i ®é cña häc sinh: cÆm côi v¹ch nh÷ng nÐt sæ… * Dµn ý:Ph¸t triÓn çc ý t×m ®îc thµnh bµi nãi:+ Më bµi: - Giíi thiÖu buæi häc cuèi cïng.+ Th©n bµi: - Çc b¹n ®· ®Õn líp sím... trang phôc... nÐt mÆt... mäi biÓu hiÖn cña çc b¹n ®Òu thÓ hiÖn sù quyÕn luyÕn nhí nhung: ViÕt l-u bót; nh×n ng¾m l¹i c¶nh trêng, ngåi s¸t bªn nhau t©m sù; ®ïa vui víi nhau...- ThÇy gi¸o chuÈn bÞ cho giê tËp viÕt- Quang c¶nh chung cña líp: B¶ng - hµng ch÷ in ®Ëm; bµn ghÕ; bµn gi¸o viªn.- C¶nh thiªn nhiªn: n¾ng; tiÕng ve; hoa ph-îng.- Giê häc ®· ®Õn – thÇy gi¸o trang phôc - nÐt mÆt- Kh«ng khÝ trong giê häc: im ph¨ng ph¾c, ai n©ý ®Òu ch¨m chó viÕt, tiÕng ngßi bót sét so¹t trªn giÊy.- Th¸i ®é cña häc sinh: cÆm côi v¹ch nh÷ng nÐt sæ…chó ý nghe - ph¸t biÓu - ghi chÐp, lµm bµi tËp...- KÕt thóc giê häc: ThÇy - häc trß hoµ chung trong kh«ng khÝ ®Çm Êm, bÞn rÞn.+ KÕt bµi: C¶m nghÜ vÒ c¶nh.§Ò 2: T¶ l¹i b»ng miÖng cho çc b¹n nghe vÒ


-94-


Tæ 1. §Ò1Tæ2. §Ò2Tæ3. §Ò3Mçi tæ cö 2 HS lªn tr×nh bµy.GV thùc hiÖn.

Gv híng dÉn HS çch nhËn xÐt vÒ néi dung, t thÕ, çch tr×nh bµy...

thÇy gi¸o Ha - men :* T×m çc chi tiÕt miªu t¶ thÇy Ha-men trong ®o¹n trich(HS t×m)* LËp dµn ý theo çc ý t×m ®îc:+Më bµi:ThÇy Ha-men lµ thÇy gi¸o ntn?+Th©n bµi: - Trong buæi häc cuèi cïng thÇy cã g× kh¸c ngµy thêng(trang phôc, ®iÖu bé..)- Giäng nãi, cö chØ th¸I ®é cña thÇy ntn khi Pr¨ng ®Õn muén vµ kh«ng thuéc bµi?- NÐt mÆt,cö chØ vµ hµnh ®éng cña thÇy ntn trong buæi häc cuèi cïng+ KÕt bµi: Suy nghÜ vÒ thÇy 2. Tr×nh bµya.Tr×nh bµy trong nhãmÇc HS tr×nh bµy trong nhãm cña m×nh.b.Tr×nh bµy tríc líp.* Yªu cÇu:- Chän vÞ trÝ thÝch hîp ®Ó mäi ngêi ®Òu nghe ®îc- Ng«n ng÷ râ rµng, ©m lîng võa ®ñ- Cã biÓu c¶m theo nh©n vËt t¶c. HS theo dâi vµ ghi chÐp çc nhËn xÐt.3. NhËn xÐt chung :+ HS nhËn xÐt:+ GV nhËn xÐt:- ¦u ®iÓm:

- Nhîc ®iÓm:

4. Cñng cè : GV nhËn xÐt giê luyÖn nãi, cho ®iÓm mét sè em thùc hiÖn tèt.5. HDVN: luyÖn nãi, lµm bµi tËp 3.

DuyÖt ngµy: 22/02/2014.Phã hiÖu trëng


-95-


NguyÔn Sü Quang


-96-


tuÇn 26.TiÕt 97: KiÓm tra v¨n

Ngµy so¹n: 26/02/2014Ngµy gi¶ng:04/03/2014 .

A. Môc tiªu ®Ò kiÓm tra : - §¸nh gi¸ ®îc viÖc n¾m b¸t kiÕn thøc trong çc t¸c phÈm v¨n häc hiÖn ®¹i ®· häc trong ch¬ng tr×nh v¨n 6 k× II cña häc sinh.- RÌn kÜ n¨ng vËn dông kiÕn thøc trong mét bµi kiÓm tra viÕt. - Gi¸o dôc ý thøc lµm bµi: nghiªm tóc, tù gi¸c.B. ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn ra ®Ò bµi. Häc sinh «n tËp.C. TiÕn tr×nh lªn líp:

1. Tæ chøc: 6A3: 6A4: 2. KiÓm tra: chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Bµi míi: I. Ma trËn ®Ò kiÓm tra :

Néi dung

Çc cÊp ®é t duyTæn

gNhËn biÕt Th«ng hiÓu VDM§ thÊp VDM§ cao

TN TL

TN TL TN

TL TN

TL

1. Néi dung v¨n b¶n

HiÓu néi dung çc v¨n b¶n ®· häc

C¶m nhËn vÒ nh©n vËt

ThÊy ®îc bµi häc trong cuéc sèng

4 6.5 ® 65 %3

1.5 ® 15 %

0.5 4 ® 40 %

0.5 1 ® 10 %

2. NghÖ thuËt v¨n b¶n

NhËn biÕt vÒ NT kÓ chuyÖn çc VB

HiÓu NT x©y dùng nh©n vËt trong truyÖn

HiÓu vµ c¶m nhËn ®îc NT x©y dùng nh©n

4 3.5 ® 35


-97-


vËt %1 0.5 ® 5%

2 1 ® 10 %

1 2 ® 20 %

Tæng

1 0.5 ® 5 %

5 2.5 ® 25 %

1.5 6 ® 60 %

0.5 1 ® 10 %

8 10 ®100%

II. §Ò bµi: PhÇn Tr¾c nghiÖm:(3 ®iÓm): H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i tríc ph¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng nhÊt. C©u 1: Ba v¨n b¶n: Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn, Bøc tranh cña em g¸i t«i, Buæi häc cuèi cïng cã ®iÓm gièng nhau vÒ ng«i kÓ vµ thø tù kÓ lµ:

A. Ng«i thø ba, thø tù kÓ thêi gian.B. Ng«i thø nhÊt, thø tù kÓ sù viÖc.C. Ng«i thø nhÊt, thø tù kÓ thêi gian vµ sù viÖc.D. Ng«i thø ba, thø tù kÓ ngîc.

C©u 2: Ngêi anh trong truyÖn “ Bøc tranh cña em g¸i t«i” cña T¹ Duy Anh ®· gäi em g¸i m×nh – c« bÐ KiÒu Ph¬ng lµ MÌo. Em ®ång ý víi ý kiÕn vÒ ®iÒu ®ã lµ:

A. Nh©n ho¸ C. Èn dôB. So s¸nh D. So s¸nh vµ Èn dô.

C©u 3: Khi ®øng tríc bøc tranh cña em g¸i (Bøc tranh cña em g¸i t«i – T¹ Duy Anh), ngêi anh muèn nãi víi mÑ: “ Kh«ng ph¶i con ®©u, ®Êy lµ t©m hån vµ lßng nh©n hËu cña em con ®Êy.” lµ v×:

A. Bøc tranh ®îc vÏ víi tÊm lßng trong s¸ng cña em g¸i.B. Ngêi anh c¶m thÊy xÊu hæ vÒ b¶n th©nC. Ngêi anh c¶m nhËn ®îc t×nh c¶m cña em vµ thÊy m×nh

kh«ng ®Ñp nh bøc tranh.D. Ngêi anh hèi hËn v× nh÷ng g× m×nh ®· dµnh cho em vµ

thÊy m×nh kh«ng xøng ®¸ng.C©u 4: DÕ MÌn (Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn – T« Hoµi) ®Æt tªn cho b¹n lµ dÕ Cho¾t v×:

A. ThÊy b¹n bÈm sinh yÕu ®uèi, cßm câi, muèn chÕ giÔu.B. CËy m×nh to, khoÎ vµ m¹nh mÏ h¬n.C. ThÊy b¹n kh«ng d¸m trªu chÞ Cèc.


-98-


D. ThÊy b¹n kh«ng biÕt ®µo hang.C©u 5: Dßng nãi ®óng ý nghÜa cña v¨n b¶n “ §ªm nay B¸c kh«ng ngñ – Minh HuÖ” lµ:

A. T×nh c¶m vui t¬i, th©n thiÕt cña t¸c gi¶ víi thiªn nhiªn, lµng quª

B. T×nh c¶m kÝnh yªu, c¶m phôc cña bé ®éi, cña nh©n d©n ta víi B¸c.

C. T×nh c¶m mÕn yªu vµ c¶m phôc cña t¸c gi¶ víi nh÷ng em bÐ yªu níc

D. T×nh c¶m yªu níc cña anh ®éi viªn.C©u 6: Dßng kh«ng ®óng vÒ nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña v¨n b¶n “ Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn” lµ:

A. NghÖ thuËt miªu t¶ C. NghÖ thuËt kÓ chuyÖn

B. NghÖ thuËt t¶ ngêi D. NghÖ thuËt sö dông tõ ng÷.PhÇn tù luËn:( 7 ®iÓm):C©u 1:(2 ®iÓm): §äc ®o¹n v¨n:

“ Nh÷ng ®éng t¸c th¶ sµo, rót sµo rËp rµng, nhanh nh c¾t.(....) Dîng H¬ng Th nh mét pho tîng ®ång ®óc (....), cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo nh mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh, hïng vÜ. Dîng H¬ng Th ®ang vît th¸c kh¸c h¼n dîng H¬ng Th ®ang ë nhµ, nãi n¨ng nhá nhÎ, tÝnh nÕt nhu m×, ai gäi còng v©ng v©ng, d¹ d¹.”

(Vît th¸c – Vâ Qu¶ng)

Trong ®o¹n v¨n, t¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? H·y chØ râ? Qua ®ã gióp em hiÓu g× vÒ nh©n vËt dîng H¬ng Th?C©u 2: (5 ®iÓm):

Tõ truyÖn “ Bøc tranh cña em g¸i t«i” cña T¹ Duy Anh, em h·y miªu t¶ nh©n vËt KiÒu Ph¬ng theo tëng tîng cña em?

Qua c©u chuyÖn cña anh em KiÒu Ph¬ng, em rót ra ®îc bµi häc g× trong cuéc sèng?III. §¸p ¸n vµ thang ®iÓm:1. PhÇn tr¾c nghiÖm (3 ®iÓm)

Mçi c©u tr¶ lêi ®óng cho 0,5 ®iÓm C©u 1: C C©u 3: D C©u 5: B

C©u 2: C C©u 4: A C©u 6: B2. PhÇn tù luËn: ( 7 ®iÓm)


-99-


C©u 1: (2 ®iÓm):- T¸c gi¶ sö dông BPNT so s¸nh: 0.25 ®- ChØ ra çc h×nh ¶nh so s¸nh: 0.75 ®

- Nh÷ng ®énh t¸c ........nhanh nh c¾t.- Dîng H¬ng Th nh mét pho tîng...... ...nh mét hiÖp sÜ.......- Dîng H¬ng Th ....kh¸c h¼n dîng H¬ng Th ë nhµ........

- §ã lµ con ngêi lao ®éng qu¶ c¶m, d¹n dµy kinh nghiÖm, khiªm nh-êng, gi¶n dÞ.(1 ®)C©u 2: (5 ®iÓm):1. Yªu cÇu chung: Häc sinh viÕt thµnh bµi v¨n hoµn chØnh, bè côc 3 phÇn, Ýt m¾c lçi chÝnh t¶, diÔn ®¹t.2. Yªu cÇu cô thÓ:a. Më bµi:(0.5 ®) - Giíi thiÖu vÒ nh©n vËt KiÒu Ph¬ng: lµ mét nh©n vËt chÝnh trong truyÖn ng¾n “ Bøc tranh cña em g¸i t«i” cña T¹ Duy Anh, ®Ó l¹i trong lßng ngêi ®äc nhiÒu Ên tîng s©u s¾c........b. Th©n bµi: (3 ®): Miªu t¶ nh©n vËt theo tëng tîng cña m×nh:- Ngo¹i h×nh: D¸ng ngêi, nÐt mÆt, miÖng, ®«i bµn tay,....- Cö chØ hµnh ®éng: Hay lôc läi, tù chÕ mµu, say mª vÏ,...- TÝnh nÕt: Tß mß, hiÕu ®éng, yªu quÝ anh,....- Tµi n¨ng: vÏ rÊt ®Ñp, cã hån,.....c. KÕt bµi:(0.5 ®): - C¶m nhËn vÒ nh©n vËt vµ t×nh c¶m cña m×nh víi nh©n vËt * Bµi häc: (1 ®): T×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu bao giê còng lín h¬n, cao ®Ñp h¬n tÝnh ghen ghÐt, ®è kÞ. Mçi ngêi cÇn vît qua lßng mÆc c¶m, tù ti ®Ó cã sù tr©n träng vµ niÒm vui ch©n thµnh tríc tµi n¨ng hay thµnh c«ng cña ngêi kh¸c. Lßng nh©n hËu vµ sù ®é lîng sÏ cã thÓ gióp cho con ngêi tù vît lªn b¶n th©n m×nh.... ( Häc sinh cã thÓ tù liªn hÖ theo sù hiÓu biÕt cña m×nh. GV cÇn tr©n träng sù nhËn thøc cña çc em)

4. Cñng cè :- Thu bµi, rót kinh nghiÖm.

5. HDVN: - Tù «n l¹i çc t¸c phÈm v¨n häc hiÖn ®¹i ®· häc. - So¹n bµi: Lîm; Ma. *********************************************************

TiÕt 68:


-100-


Tr¶ bµi tËp lµm v¨n t¶ c¶nh viÕt ë nhµNgµy so¹n:26/02/2014.Ngµy gi¶ng: 04/03/2014

A. Môc tiªu bµi häc:1. Kiến thức:Nhận xét những ưu điểm, khuyết điểm trong bài viết của mình.2. Kĩ năng:Rèn kỷ năng tự sữa chữa nhận xét bài làm của mình, nhận xét bài viết của bạn.3. Thái độ:Có thái độ trân trọng thành quả của mình và của bạn, có ý thức cầu tiến.

B. ChuÈn bÞ:GV: ChÊm bµi, nhËn xÐt.HS: ¤n tËp ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n t¶ c¶nh.C. TiÕn tr×nh d¹y- häc : 1. Tæ chøc: 6A3: 6A4: 2. KiÓm tra: Tr×nh bµy ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n t¶ c¶nh? 3. Bµi míi:Häc sinh nh¾c l¹i ®Ò bµi.

I. §Ò bµi: T¶ l¹i c¶nh b·o lôt vµ nªu nh÷ng suy nghÜ cña em vÒ viÖc phßng chèng b·o lôt, gi÷ g×n vµ b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i.

Häc sinh ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý ®Ò bµi ®· viÕt.Häc sinh lËp dµn ý theo bµi viÕt cña m×nh.

II. Ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý:1. Ph©n tÝch ®Ò:- Yªu cÇu: ViÕt bµi v¨n t¶ c¶nh kÕt hîp liªn hÖ vÒ m«i trêng.- Néi dung: Mét trËn b·o lôt.2. LËp dµn ý: Nh ®¸p ¸n T88.

Gäi häc sinh sinh tr×nh bµy, nhËn xÐt.Häc sinh tù nhËn xÐt bµi viÕt cña m×nh theo yªu cÇu?Gi¸o viªn nhËn xÐt chung.

III. NhËn xÐt bµi viÕt:1. ¦u ®iÓm:- §a sè c¸c em ®· n¾m ®îc néi dung, yªu cÇu cña ®Ò bµi. N¾m ®îc ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n t¶ c¶nh.- Mét sèbµi viÕt ®· biÕt ®a c¸c biÖn ph¸p tu tõ ®Ó bµi t¶ sinh ®éng, giµu biÓu c¶m.- §· biÕt h×nh dung vµ t¶ l¹i trËn b·o lôt vµ biÕt liªn hÖ víi viÖc b¶o vÒ m«i trêng.- DiÔn ®¹t t¬ng ®èi lu lo¸t.2. Tån t¹i:- Mét sè em: cha n¾m ®îc ph¬ng ph¸p t¶ c¶nh;


-101-


cßn sa vµo kÓ nhiÒu.- NhiÒu bµi viÕt cßn s¬ sµi.- PhÇn liªn hÖ cßn yÕu: 6A4( Qu©n , Vinh, Linh, Toµn , ....) . 6A3( Dung , §Þnh , L Hoµng , NhËt ....)- DiÔn ®¹t yÕu, rêm ra, dïng tõ sai, lçi chÝnh t¶.- Kh«ng biÕt chÊm c©u, tr×nh bµy bè côc kh«ng râ.- L¹c ®Ò : D. Linh 6a4

Tr¶ bµi cho häc sinh.ChÐp mét sè c©u diÔn ®¹t sai lªn b¶ng, híng dÉn häc sinh ph¸t hiÖn lçi vµ söa l¹i cho ®óng.

IV. Ch÷a lçi1. Lçi diÔn ®¹t-. Lçi c©u:- GV ®äc mét sè do¹n v¨n diÔn ®¹t lñng cñng-> Häc sinh söa.- GÇn ®Õn s¸ng. ChiÕc ca n«, xuång. C¸c anh chÞ thanh niªn. §i cøu d©n bÞ ho¹n n¹n. Vµo chç an toµn.( DiÔn ®¹t kh«ng l« gÝc, dÊu chÊm c©u ®Æt tïy tiÖn.)-> Söa: GÇn ®Õn s¸ng, c¸c anh chÞ thanh niªn ®· ®em ca n«, xuång ®Õn cøu d©n bÞ ho¹n n¹n vµ ®a hä vµo n¬i an toµn.2. Lçi dïng tõ:- vÎ tan x¸c, hoang s¬->Söa: vÎ tan t¸c, hoang s¬.- giäng nãi trÇm ng©m-> giäng buån buån.3. Lçi chÝnh t¶:- s¬ s¸c-> s¬ x¸c; dÇm d·-> rÇm r·; quÊn ch«i-> cuèn tr«I; quÇn quËn-> cuån cuén…..V. Tr¶ bµi: §äc bµi tèt (Kiªm, Qu©n.....)

4. Cñng cè : Ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n t¶ c¶nh. GV gäi ®iÓm vµo sæ.5. HDVN: ¤n l¹i v¨n miªu t¶. §äc thªm 1 sè bµi v¨n mÉu.

************************************************************

TiÕt 99-100: lîm ( Tè H÷u). Hd®t: Ma ( TrÇn §¨ng Khoa)



-102-


A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:1. Kiến thức: - Vẻ đẹp hồn nhiên, vui tươi, trong sáng và ý nghĩa cao cả trong sự hy sinh của nhân vật Lượm. - Tình cảm yêu mến, trân trọng của tác giả dành cho nhân vật Lượm. - Các chi tiết miêu tả trong bài thơ và tác dụng của các chi tiết miêu tả đó. - Nét đặc sắc trong nghệthuật tả nhân vật kết hợp với tự sự và bộc lộ cảm xúc.2. Kĩ năng: - Đọc diễn cảm bài thơ ( Bài thơ tự sự được viết theo thể thơ bốn chữ có sự kết hợp giữa các yếu tố miêu tả tự sự biểu cảm và xen lời đối thoại ) - Đọc- hiểu bài thơ có sự kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm. - Phát hiện và phân tích ý nghĩa của các từ láy, hình ảnh hoán dụ và những lời đối thoại trong bài thơ. 3. Giáo dục: Giáo dục các em tinh thần vượt khó trong học tập.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liªu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y- häc : 1. Tæ chøc: 6A3: 6A4: 2. KiÓm tra:- §äc thuéc bµi th¬: §ªm nay B¸c kh«ng ngñ? Nªu suy nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh B¸c Hå qua bµi th¬ ? 3. Bµi míi: Bµi th¬ §ªm nay B¸c kh«ng ngñ cã sù kÕt hîp nhiÒu ph¬ng thøc biÓu ®¹t, h«m nay chóng ta còng häc mét v¨n b¶n kÕt hîp çc yÕu tè kÓ chuyÖn víi miªu t¶ vµ biÓu hiÖn c¶m xóc. Nh©n vËt hiÖn ra qua çi nh×n, sù miªu t¶ vµ c¶m xóc cña ngêi kÓ chuyÖn lµ t¸c gi¶. §ã lµ mét thiÕu niªn ViÖt Nam anh dòng=> Lîm*. V¨n b¶n: Lîm

I. TiÕp xóc v¨n b¶n:GV híng dÉn häc sinh ®äc:PhÇn ®Çu giäng t¬i vui; phÇn sau giäng tha thiÕt, buån..Gäi häc sinh ®äc 1 lît. NhËn xÐt çch ®äc cña häc sinh.

1. §äc:


-103-


Gäi häc sinh ®äc chó thÝch.Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ th¬ Tè H÷u?

KÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm mµ em biÕt?

Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo?

GV kiÓm tra viÖc t×m hiÓu mét sè chó thÝch trong SGK

2. T×m hiÓu chó thÝch:a.T¸c gi¶: NguyÔn KimThµnh sinh 1920 -2003 t¹i Thõa Thiªn –HuÕ.Lµ nhµ th¬ lín cña nÒn th¬ ca hiÖn ®¹i ViÖt Nam.Tham gia çch m¹ng rÊt sím( 17 tuæi). S¸ng t¸c nhiÒu, khèi lîng ®å sé, lµ nhµ c.m¹ng vµ nhµ th¬ lín cña th¬ ca çch m¹ng VNam.b.T¸c phÈm:Tõ Êy, ViÖt B¾c, Giã léng, M¸u vµ hoa, Mét tiÕng ®ên..* XuÊt xø bµi th¬: Håi ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p nhµ th¬ võa ë Hµ Néi trë vÒ TP HuÕ quª h¬ng ®ang ®¸nh Ph¸p quyÕt liÖt, t×nh cê gÆp chó bÐ liªn l¹c Lîm nhÝ nh¶nh vui t¬i, Ýt l©u sau nghe tin Lîm hi sinh trong khi lµm nhiÖm vô.Xóc ®éng nghÑn ngµo , nhí th¬ng, c¶m phôc, Tè H÷u viÕt bµi th¬ ghi l¹i chuyÖn nµy. Bµi th¬ s¸ng t¸c1949, sau ®a vµo tËp ViÖt B¾c(1946-1954)c. Tõ khã: Tr75

Bµi th¬ cã bè côc ntn? 3. Bè côc: 3 ®o¹n- §o¹n 1: Tõ ®Çu ch¸u ®i xa dÇn: H×nh ¶nh Lîm trong cuéc gÆp gì.- §o¹n 2: TiÕp cßn kh«ng: C©u chuyÖn vÒ chuyÕn ®i liªn l¹c cuèi cïng vµ sù hy sinh cña Lîm.- §o¹n 3: Cßn l¹i: H×nh ¶nh Lîm vÉn sèng m·i.II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:

§äc phÇn ®Çu 1. H×nh ¶nh L îm trong cuéc gÆp gì t×nh cê víi nhµ th¬.

H×nh ¶nh Lîm trong cuéc gÆp gì cña hai chó ch¸u ®îc miªu t¶ qua çc chi tiÕt nµo vÒ: h×nh d¸ng? trang phôc? cö chØ? lêi

- H×nh d¸ng: BÐ lo¾t cho¾t -> nhá bÐ mµ nhanh nhÑn- Trang phôc: Çi x¾c xinh xinh Ca l« ®éi lÖch.-> Gièng trang phôc cña chiÕn sÜ vÖ


-104-


nãi? quèc thêi kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p bëi L-îm còng lµ mét chiÕn sÜ thùc sù. Lîm cßn rÊt bÐ nªn çi x¾c ®eo trªn m×nh chØ xinh xinh, cßn chiÕc mò ca l« ®éi lÖch thÓ hiÖn d¸ng vÎ hiªn ngang, hiÕu ®éng cña tuæi trÎ.- Cö chØ: Çi ch©n tho¨n tho¾t. Çi ®Çu nghªng nghªng Måm huýt s¸o vang Nh con chim chÝch Nh¶y trªn ®êng vµng ... Cêi hÝp mÝ ... m¸ ®á.-> Nhanh nhÑn, hån nhiªn,yªu ®êi- Lêi nãi: Ch¸u ®i liªn l¹c ... Vui l¾m ... ThÝch h¬n ë nhµ. ->Tù nhiªn, ch©n thËt

Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ th¬, nhÞp th¬, çch sö dông tõ ng÷, phÐp tu tõ?

=>ThÓ th¬ bèn ch÷, gieo vÇn “o¾t” nhÞp thanh, dïng nhiÒu tõ l¸y gîi h×nh, phÐp so s¸nh

Lîm hiÖn lªn trong tëng t-îng cña em ntn?

=>Lîm nhá nh¾n, nhanh nhÑn, hån nhiªn, nhÝ nh¶nh vui t¬i, yªu ®êi, say mª, nhiÖt t×nh víi c«ng viÖc cña cuéc kh¸ng chiÕn.

Em häc tËp ®îc g× vÒ nghÖ thuËt t¶ ngêi?

( KÓ+ t¶ b»ng quan s¸t soo s¸nh, liªn t-ëng..)

ë ®o¹n nµy t¸c gi¶ cã çch xng h« nh thÕ nµo?Çch xng h« nh vËy thÓ hiÖn ®iÒu g×?

- T¸c gi¶ gäi Lîm: Chó bÐ - ch¸u - ®ång chÝ.-> Tõ çch gäi thÓ hiÖn sù gÇn gòi, th©n mËt, tr×u mÕn nh ruét thÞt ; çch gäi "®ång chÝ": võa th©n thiÕt, võa trang träng, ®Ò cao nh mét chiÕn sÜ nhá tuæi (®ång ®éi).=> T×nh c¶m yªu mÕn, th©n th¬ng.

§äc phÇn 2.

C©u th¬ nµo diÔn t¶

2. L îm trong chuyÕn liªn l¹c cuèi cïng vµ t×nh c¶m cña t¸c gi¶. - T©m tr¹ng cña nhµ th¬ khi nghe tin L-


-105-


t©m tr¹ng cña t.g khi nghe tin Lîm hi sinh?Em nhËn xÐt g× vÒ çch viÕt vµ qua ®ã thÓ hiÖn t©m tr¹ng g× cña t.g?

îm hi sinh:... "Chît nghe tin nhµ Ra thÕ Lîm ¬i!"-> C©u th¬ bÞ ng¾t ra lµm ®«i, c©u c¶m, dÊu chÊm c¶m t¹o thµnh 1 khæ th¬ riªng, nhÞp thay ®æi ®ét ngét ®Ó diÔn t¶ sù ®au xãt ®ét ngét nh mét tiÕng nÊc nghÑn ngµo cña nhµ th¬.

Trong phót gi©y ®au xãt Êy nhµ th¬ ®· h×nh dung ra h.¶nh Lîm trong chuyÕn ®i liªn l¹c cuèi cïng ra sao?- Lîm ®i liªn l¹c trong hoµn c¶nh ntn?Em nhËn xÐt g× vÒ çch dïng tõ ng÷, h×nh ¶nh cña t.g?

Qua ®©y gióp em hiÓu g× vÒ Lîm?

- Trong phót gi©y ®au xãt Êy nhµ th¬ ®· h×nh dung ra h.¶nh Lîm trong chuyÕn ®i liªn l¹c cuèi cïng+ Hoµn c¶nh: ..." §ång quª v¾ng vÎ ... §¹n bay vÌo vÌo" + NhiÖm vô : ChuyÓn th thîng khÈn Tõ l¸y gîi h×nh + gîi ©m thanh -> §¹n bay nhanh, kÕ tiÕp nhau kh«ng døt ©m thanh nghe ghª rîn -> hoµn c¶nh nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng. Lîm hµnh ®éng nhanh nhÑn, døt kho¸t, kh«ng do dù, chÇn chõ. §éng tõ “vôt” tÝnh tõ “vÌo vÌo ” kÕt hîp c©u hái tu tõ "sî chi…" nh mét lêi th¸ch thøc coi thêng mäi nguy hiÓm, quyÕt kh«ng lïi bíc tríc bÊt cø sù th¸ch thøc nµo.=> Dòng c¶m, gan d¹, coi nhiÖm vô lµ trªn hÕt, s½n sµng hy sinh c¶ tÝnh m¹ng ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô. ( Nhµ th¬ nh tËn m¾t dâi theo víi lßng kh©m phôc bãng d¸ng nhá bÐ nhanh nhÑn, dòng c¶m cña Lîm díi lµn ma ®¹n)

T¸c gi¶ diÔn ®¹t sù hy sinh qua nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh?

§o¹n th¬ nµy cã nh÷ng c©u th¬ vµ khæ th¬ cã

- Sù hi sinh cña Lîm "Bçng loÌ chíp ®á Th«i råi, Lîm ¬i! Chó ®ång chÝ nhá Mét dßng m¸u t¬i!"-> Tõ "Bçng"=>Lîm hy sinh ®ét ngét. C©u th¬ ng¾t nhÞp gi÷a dßng( 2/2), çch nãi gi¶m “Th«i råi’vµ dïng dÊu


-106-


cÊu t¹o ®Æc biÖt.Em h·y chØ ra vµ nªu t¸c dông cña çch diÔn ®¹t nµy?

chÊm than nh tiÕng nÊc nghÑn ngµo =>Béc lé t×nh c¶m ®au ®ín tiÕc th¬ng tríc sù ra ®i cu¶ Lîm b»ng lêi th¬ nghÑn ngµo, tiÕc th¬ng v« h¹n, Lîm ®· hi sinh dòng c¶m gi÷a tuæi thiÕu niªn hån nhiªn ®Çy høa hÑn.( T.g kh«ng ®îc chøng kiÕn chØ tëng tîng ®Ó t¶ vµ kÓ l¹i nhngvÉn kh«ng k×m ®îc xóc ®éng)nªn ®· thèt lªn ®au ®ín: "Th«i råi…"

Nhµ th¬ c¶m nhËn vÒ sù hi sinh cña Lîm ntn?

T¸c gi¶ ®· sö dông nghÖ thuËt g×?Qua ®ã em cã suy nghÜ g× vÒ sù hi sinh cña Lîm?

- V× sao Lîm hy sinh mµ t¸c gi¶ cßn hái?

- Xng h« b»ng çch gäi trùc tiÕp "Lîm ¬i" thÓ hiÖn ®iÒu g×?

- Nhµ th¬ c¶m nhËn vÒ sù hi sinh Êy: " Mét dßng m¸u t¬i… Ch¸u n»m trªn lóa ...Hån bay gi÷a ®ång"-> H×nh ¶nh Èn dô: (dßng m¸u t¬i)=> H×nh ¶nh ®Ñp vÒ sù hy sinh. Mét sù hi sinh cao c¶, v× nghÜa lín, v× çch m¹ng khi ®ang lµm nhiÖm vô.Lîm ra ®i thanh th¶n sau khi hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô. Nh thiªn thÇn bÐ nhá yªn nghØ gi÷a ®ång lóa quª h¬ng víi h¬ng lóa th¬m non thanh khiÕt, hån cña Lîm quyÖn vµo hån cña lóa, linh hån bÐ nhá Êy ®· ho¸ th©n vµo q.h¬ng ®Êt n-íc:”Hån bay gi÷a ®ång”, çi chÕt Êy ®· ho¸ thµnh bÊt tö.- "Lîm ¬i, cßn kh«ng?"->T¸ch mét khæ riªng biÖt cã t¸c dông thÓ hiÖn c¶m xóc cña nhµ th¬, ®ång thêi nhÊn m¹nh, híng ngêi ®äc suy nghÜ vÒ Lîm. C©u hái võa ®au xãt, võa ngì ngµng nh kh«ng muèn tin r»ng Lîm ®· kh«ng cßn n÷a.-Xng h« b»ng gäi tªn trùc tiÕp "Lîm ¬i" ®îc dïng khi t×nh c¶m, c¶m xóc cña ng-êi kÓ lªn ®Õn cao ®é, dïng kÌm theo tõ c¶m th¸n.=> Lîm kh«ng cßn n÷a nhng h×nh ¶nh cña Lîm cßn sèng m·i víi quª h¬ng.


-107-


4. Cñng cè : - Sau khi häc xong bµi th¬, ®äng l¹i trong em lµ h×nh ¶nh chó bÐ Lîm nh thÕ nµo?

- Th¸i ®é, t×nh c¶m cña t¸c gi¶ víi Lîm thÓ hiÖn nh thÕ nµo (c¸ch xng h« - trùc tiÕp béc lé). 5. HDVN: - Häc thuéc lßng - Häc phÇn ph©n tÝch. - ChuÈn bÞ tiÕp bµi vµ bµi Ma. ****************************************************

TiÕt 99-100: lîm ( Tè H÷u). (TT)Hd®t: Ma ( TrÇn §¨ng Khoa)


A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:- TiÕp tôc t×m hiÓu phÇn cuèi cña bµi “Lîm”.

1. Kiến thức: - Nét đặc sắc của bài thơ: sự kết hợp giữa bức tranh thiên nhiên phong phú, sinh động trước và trong cơn mưa rào cùng tư thế lớn lao của con người trong cơn mưa. - Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật trong VB 2. Kĩ năng: - Bước đầu biết cách đọc diễn cảm bài thơ được viết theo thể thơ tự do. - Đọc- hiểu bài thơ có yếu tố miêu tả. - Nhận biết và bước đầu phân tích được tác dụng của phép nhân hoá, ẩn dụ có trong bài thơ. - Trình bày những suy nghĩ về thiên nhiên, con người nơi làng quê Việt Nam sau khi học xong văn bản. 3. Giáo dục: Giáo dục các em tình yêu con người, yêu quê hương, đất nước.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liªu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : 1. Tæ chøc: 6A3: 6A4: 2. KiÓm tra:- Ph©n tÝch h×nh ¶nh Lîm trong khi lµm nhiÖm vô. 3. Bµi míi:

- ViÖc lÆp l¹i hai khæ th¬ ®Çu ë cuèi bµi cã t¸c

3. H×nh ¶nh L îm vÉn cßn sèng m·i Chó bÐ…..®êng vµng=> Lµ h×nh ¶nh Lîm ®îc t¸i hiÖn l¹i trong håi tëng cña nhµ th¬.- KÕt cÊu ®Çu cuèi t¬ng øng nh mét


-108-


dông g×?

Qua ®ã em cßn c¶m nhËn ®iÒu g× vÒ nhµ th¬?

®iÖp khóc -> KÕt cÊu chÆt chÏ, kh¼ng ®Þnh Lîm cßn sèng m·i trong lßng nhµ th¬, trong t×nh th¬ng nhí vµ c¶m phôc cña ®bµo HuÕ, trong lßng b¹n ®äc vµ mçi ngêi d©n VN vÒ mét chó bÐ liªn l¹c hån nhiªn… vµ cßn m·i víi quª h¬ng, ®Êt n-íc.- (§iÒu ®ã thÓ hiÖn niÒm tin cña nhµ th¬ vÒ sù bÊt diÖt cña nh÷ng ngêi con ngêi nh Lîm. Nhng cßn ®ã lµ íc väng cña nhµ th¬ vÒ mét cuéc sèng thanh b×nh kh«ng cßn chiÕn tranh ®Ó trÎ th¬ ®îc sèng hån nhiªn, h¹nh phóc. Bµi th¬ viÕt vÒ sù hy sinh mµ kÕt thóc kh«ng bÞ luþ, ®em ®Õn mét niÒm tin)III. Tæng kÕt - Ghi nhí.

Nh÷ng ®Æc s¾c vÒ NT?* Chó bÐ: Çch gäi cña ngêi lín ®ãi víi em trai nhá.ThÓ hiÖn sù th©n mËt nhng cha thËt gÇn gòi.* Ch¸u: Çch gäi th©n mËt, ®ång thêi thÓ hiÖn mqh gÇn gòi nh ruét thÞt , biÓu thÞ sù tr×u mÕn cña nhµ th¬.* Chó ®/c nhá: Th©n mËt, tr×u mÕn, t«n träng víi mét ®ång ®éi, mét chiÕn sÜ nhá tuæi.* Lîm ¬i: Çch gäi tªn trùc tiÕp , biÓu hiÖn c¶m xóc cao ®é kÕt hîp nh÷ng tõ c¶m th¸n cã t¸c dông nhÊn m¹nh t/c cñat.gi¶

1. NghÖ thuËt: - Thể thơ 4 chữ giàu chất dân gian.- Sử dụng từ láy có giá trị gợi hình, giàu âm điệu.- Kết hợp: Tự sự+ miêu tả+ biểu cảm.- Cách ngắt các dòng thơ.- Kết cấu đầu cuối tương ứng: khắc sâu hình ảnh nhân vật.


-109-


Né dung cña bµi th¬? 2. Néi dung: Kh¾c ho¹ h×nh ¶nh chó bÐ Lîm nhá nh¾n, nhanh nhÑn, hån nhiªn, vui t¬i, yªu ®êi, h¨ng h¸i lµm nhiÖm vô vµ ®· hy sinh anh dòng. H×nh ¶nh cña em cßn m·i víi quª h¬ng, ®Êt n-ícvµ trong lßng mäi ngêi.3. Ý nghĩa văn bản.Bài thơ khắc hoạ hình ảnh một chú bé hồn nhiên, dũng cảm hi sinh vì nhiệm vụ kháng chiến. Đồng thời thể hiện tình cảm mến thương của tác giả dành cho Lượm nói riêng- những em bé yêu nước nói chung.

*V¨n b¶n: MaI. H íng dÉn t iÕp xóc v¨n b¶n. 1. §äc :2. T×m hiÓu chó thÝch (SGK ). 3. Bè côc : 2 ®o¹n.- §o¹n 1: Tõ ®Çu -> träc lãc: Quang c¶nh lóc s¾p ma víi nh÷ng ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i khÈn tr¬ng, véi v· cña c©y cèi vµ loµi vËt.- §o¹n 2: Cßn l¹i: C¶nh trong c¬n ma. Bèn dßng cuèi: H×nh ¶nh con ngêi gi÷a c¶nh d÷ déi cña c¬n ma.II. H íng dÉn t×m hiÓu v¨n b¶n.

T.gi¶ ®· miªu t¶ nh÷ng sù vËt nµo ®Ó t¸i hiÖn c¶nh trêi s¾p ma?

1.C¶nh trêi s¾p m a -C¶nh thiªn nhiªn vµ c©y cèi quen thuéc xung quanh nhµ xuÊt hiÖn víi h×nh d¸ng , hµnh ®éng ngé nghÜnh: Mèi trÎ bay cao, gµ con rèi rÝt t×m n¬i Èn nÊp, mÝa móa g-¬m, cá gµ rung tai…

T¸c gi¶ ®· thµnh c«ng khi dïng biÖn ph¸p NT nµo khi miªu t¶?Ph©n tÝch mét biÖn ph¸p nh©n ho¸ mµ em cho lµ hay nhÊt?(Tõ h×nh d¸ng c©y cá gµ vµ ®éng t¸c rung rinh cña nã trong c¬n giã -> h×nh d¸ng c¸i tai cña cá gµ rung lªn ®Ó nghe.- Cµnh tre, l¸ tre bÞ giã thæi m¹nh -> mí tãc cña bôi tre

->Dïng biÖn ph¸p nh©n ho¸ kÕt hîp nhiÒu ®éng tõ, tÝnh miªu t¶ ®éng t¸c ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i cïng víi nh÷ng tÝnh tõ miªu t¶ mµu s¾c h×nh d¸ng -> c¶nh vËt vµ c¸c loµi vËt hiÖn lªn sinh ®éng tríc c¬n m-a. MÝa móa g¬m: Tõ thùc tÕ hµng ngµn c©y mÝa l¸ nhän ,s¾c quay cuång trong giã ®îc nhµ th¬ h×nh


-110-


®ang gì rèi.- Mét sè trêng hîp: ¤ng mÆt trêi mÆc ¸o gi¸p ®en ra trËn Mu«n ngh×n c©y mÝa móa g-¬m KiÕn hµnh qu©n ®Çy ®êng=>NhÞp nhanh, dån dËp,... , cïng nh÷ng ®éng tõ chØ ho¹t ®éng khÈn tr¬ng -> nhÞp nhanh, m¹nh theo tõng ®ît dån dËp cña c¬n ma rµo mïa hÌ.

dung nh nh÷ng lìi g¬m khua lªn trong tay c¸c chiÕn sÜ cña mét ®éi qu©n ®«ng ®¶o.=> Nh÷ng h×nh ¶nh nh©n ho¸ nµy ®· t¹o nªn c¶nh tîng mét cuéc ra trËn d÷ déi víi khÝ thÕ m¹nh mÏ, khÈn tr¬ng.=> Nhê sù quan s¸t tinh tÕ vµ søc liªn tëng ®éc ®¸o h×nh ¶nh c¸c con vËt hiÖn lªn sinh ®éng, gÇn gòi mµ s¸t thùc.

C¶nh trong c¬n ma ®îc miªu t¶ ntn?

H×nh ¶nh con ngêi ë cuèi bµi th¬ ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ ra sao?

Em c¶m nhËn vÒ h×nh ¶nh Êy ntn?

2.C¶nh trong c¬n m a -T¶ sÊm, chíp, c©y dõa, ngän mång t¬i… còng cã niÒm vui nh con ngêi qua phÐp nh©n ho¸ ®Ó gîi t¶ c¶nh vËt trong c¬n ma.- H×nh ¶nh con ngêi cuèi bµi th¬:

- Bè em ®i cµy vÒ…§éi c¶ trêi ma

=>Ngêi cha ®i cµy vÒ lµ mét c«ng viÖc b×nh thêng vµ quen thuéc ë lµng quª ®· hiÖn lªn næi bËt qua ®iÖp tõ "®éi" cïng nh÷ng h×nh ¶nh thiªn nhiªn: sÊm, chíp, trêi ma rÊt d÷ déi , h×nh ¶nh nµy ®îc x©y dùng theo lèi Èn dô khoa tr¬ng. Ng-êi cha ®i cµy vÒ ®îc nh×n nh lµ ®éi s¸m ®éi chíp…ma=> H×nh ¶nh con ngêi víi d¸ng vÎ lín lao, v÷ng vµng, hiªn ngang, cã søc m¹nh to lín, cã thÓ s¸nh víi thiªn nhiªn, vò trôIII. Tæng kÕt :

ChØ ra nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ NT?

1. NghÖ thuËt: - Sử dụng thể thơ tự do với những câu ngắn, nhịp nhanh.- Sử dụng các phép nhân hoá, tác giả tạo dựng được hình ảnh sống động về cơn mưa.


-111-


- Khắc hoạ hình ảnh người cha đi cày mang ý nghĩa biểu trưng cho tư thế lớn lao, sức mạnh và vẻ đẹp của con người trước thiên nhiên.- Quan sát và miêu tả thiên nhiên một cách hồn nhiên, tinh tế và độc đáo.

Néi dung cña bµi th¬? 2. Néi dung: Miªu t¶ chÝnh x¸c vµ sinh ®éng c¶nh tîng c¬n ma rµo ë lµng quª víi nh÷ng ho¹t ®éng vµ trn¹g th¸i cña nhiÒu c¶nh vËt, loµi vËt tríc vµ trong c¬n ma.3. Ý nghĩa văn bản. Bài thơ cho thấy sự phong phú của thiên nhiên và tư thế vững chãi của con người. Từ đó thể hiện tình cảm vui tươi, thân thiện của tác giả đối với thiên nhiên và làng quê yêu quý của mình.

4 . Cñng cè : - Em häc tËp ®îc g× qua nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶ ë bµi th¬ nµy?5. HDVN: Häc bµi. - Dùa vµo bµi th¬ t¶ c¶nh mét trËn ma rµo mïa h¹.

DuyÖt ngµy: 01/3/2014.Phã hiÖu trëng

NguyÔn Sü QuangTuÇn 26

TiÕt 101: ho¸n dôNgµy so¹n: 5/3/2014.Ngµy gi¶ng:11/3/2014

A. Môc tiªu bµi häc : Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: - Kh¸i niÖm ho¸n dô , c¸c kiÓu ho¸n dô - T¸c dông cña phÐp ho¸n dô 2. Kĩ năng: - NhËn biÕt vµ ph©n tÝch ®îc ý nghÜa cïng nh t¸c dông cña phÐp ho¸n dô trong thùc tÕ sö dông tiÕng ViÖt - Bíc ®Çu t¹o ra mét sè kiÓu ho¸n dô trong vÕt vµ nãi


-112-


3. Th¸i ®é : - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp.B ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: §äc ng÷ liÖu.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A3: II. KiÓm tra bµi cò:

- Èn dô? Çc kiÓu Èn dô – Ph©n biÖt Èn dô víi so s¸nh.- Lµm BTVN.

III. Bµi míi Ph©n tÝch ng÷ liÖu A. Bµi häc:

1. NL1: Häc sinh ®äc NL trong SGK82. “¸o n©u” chØ ai? “¸o xanh” chØ ai?->“¸o n©u:ChØ ngêi n«ng d©n.(Thêng mÆc ¸o n©u)-> “¸o xanh”: ChØ ngêi c«ng nh©n.( Th-êng mÆc ¸o xanh)- Gi÷a sù vËt ®îc thÓ hiÖn víi sù vËt ®îc chØ mèi quan hÖ ntn ?-> Quan hÖ: LÊy dÊu hiÖu cña sù vËt ®Ó gäi sù vËt. Nãi :"N«ng th«n" chØ ai "ThÞ thµnh" chØ ai?-> "N«ng th«n" Nh÷ng ngêi sèng ë n«ng th«n.-> ThÞ thµnh" Nh÷ng ngêi sèng ë thµnh thÞ.- Gi÷a chóng cã quan hÖ g×?-> Quan hÖ : LÊy vËt chøa ®ùng ®Ó gäi vËt bÞ chøa ®ùng .=> Çch diÔn ®¹t trªn ®· sö dông biÖn ph¸p ho¸n dô. VËy em hiÓu ho¸n dô lµ g×?

2. NL2: Häc sinh ®äc SGK83a.Nãi bµn tay ®Ó chØ SV, hiÖn tîng nµo?-> Bµn tay: Mét bé phËn cña con ngêi , ®îc dïng ®Ó thay cho “ngêi lao ®éng”

I. Ho¸n dô lµ g×?

- Ho¸n dô lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm nµy b»ng tªn cña 1 sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ gÇn gòi víi nã.II. Çc kiÓu ho¸n dôCã 4 kiÓu ho¸n dô thêng gÆp:- LÊy 1 bé phËn ®Ó gäi toµn thÓ.- LÊy vËt chøa ®ùng ®Ó gäi vËt bÞ chøa ®ùng.- LÊy dÊu hiÖu cña sù


-113-


nãi chung. - Gi÷a chóng cã mèi quan hÖ g×?-> LÊy bé phËn ®Ó chØ toµn thÓ.b. "Mét" lµ ®Ó chØ sè nhiÒu hay Ýt? " Ba" lµ ®Ó chØ sè nhiÒu hay Ýt?- Gi÷a chóng cã mèi quan hÖ g×?->"Mét": ChØ sè Ýt"Ba" chØ sè nhiÒu.-> LÊy çi cô thÓ ®Ó gäi çi tr×u tîng.c.Nãi "®æ m¸u" ®Ó chØ g×?- Nã biÓu thÞ mèi quan hÖ g×?->"§æ m¸u" ChØ sù hy sinh , mÊt m¸t (chiÕn tranh)->LÊy dÊu hiÖu cña sù vËt ®Ó gäi sù vËt.VËy tõ çc VD trªn em h·y cho biÕt cã mÊy kiÓu ho¸n dô?T¸c dông cña ho¸n dô?

vËt ®Ó gäi sù vËt.- LÊy çi cô thÓ - gäi çi trõu tîng.

III. T¸c dông : + Nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù vËt diÔn ®¹t. + C©u v¨n c©u th¬ ng¾n gän, hµm sóc.

Häc sinh ®äc SGK82- 83. * Ghi nhí: SGKB. LuyÖn tËp:

GV cho HS nªu yªu cÇu cña bµi tËp.ChØ ra ho¸n dô - mèi liªn hÖ.- Gäi 4 em häc sinh

lªn b¶ng, mçi em lµm mét phÇn.

- Gv nhËn xÐt.

Bµi tËp 1: a. "Lµng xãm" -> Nh÷ng ngêi n«ng d©n.- VËt chøa ®ùng - vËt bÞ chøa ®ùng.b. "Mêi n¨m" -> thêi gian tríc m¾t."Tr¨m n¨m" -> thêi gian l©u dµi.- Çi cô thÓ - gäi çi trõu tîng.c. "¸o chµm" -> chØ ngêi çc d©n téc ®ång bµo ViÖt B¾c( Thêng mÆc ¸o nhuém mµu chµm-tøc mµu xanh).- DÊu hiÖu cña sù vËt - sù vËtd. "Tr¸i ®Êt" -> nh÷ng con ngêi trªn tr¸i ®Êt.- VËt chøa ®ùng - vËt bÞ chøa ®ùng.

So s¸nh gi÷a ho¸n dô vµ Èn dô.

Bµi tËp 2 : So s¸nh gi÷a ho¸n dô vµ Èn dô.- Gièng nhau: §Òu gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt, hiÖn tîng kh¸c.- Kh¸c nhau:+ Èn dô: Dùa vµo quan hÖ t¬ng ®ång( cã nÐt gièng nhau), cô thÓ vÒ h×nh thøc; çch thøc thùc hiÖn: phÈm chÊt, c¶m gi¸c.


-114-


+ Ho¸n dô: Dùa vµo quan hÖ gÇn gòi nhau, cã liªn quan ®Õn nhau (t¬ng cËn), cô thÓ:Bé phËn - toµn thÓ;VËt chøa ®ùng - vËt bÞ chøa ®ùng;DÊu hiÖu cña sù vËt - sù vËt; Cô thÓ - trõu tîng.

IV. Cñng cè :Ho¸n dô? Çc kiÓu ho¸n dô? VÝ dô?V. HDVN: Häc bµi. Lµm bµi tËp 3.ChuÈn bÞ tríc bµi TËp lµm th¬ 4 ch÷.

************************************************TiÕt 102: TËp lµm th¬ bèn ch÷.

Ngµy so¹n: 5/3/2014.Ngµy gi¶ng:11/3/2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:1. KiÕn thøc :- Bíc ®Çu n¾m ®îc ®Æc ®iÓm cña th¬ bèn ch÷.

-Çc kiÓu vÇn ®îc sö dông trong th¬ nãi chung vµ th¬ bèn ch÷ nãi riªng .

2 KÜ n¨ng :- NhËn diÖn ®îc thÓ th¬ bèn ch÷ khi häc vµ ®äc th¬ ca .X¸c ®Þnh ®îc çch gieo vÇn trong bµi th¬ thuéc thÓ th¬ bèn

ch÷ .- VËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ thÓ th¬ bèn ch÷ vµo viÖc tËp lµm th¬ bèn ch÷ . 3. . 3. Th¸i ®é - Gi¸o dôc lßng saymª m«n häc.

B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ChuÈn bÞ theo gîi ý SGK+ TËp lµm 1 ®o¹n th¬ 4 ch÷.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò:

Sù chuÈn bÞ bµi tËp ë nhµ cña häc sinh (SGK - 84) III. Bµi míi

Ngoµi bµi th¬ Lîm em cßn biÕt nh÷ng bµi th¬ 4 ch÷ nµo?

I.Bµi häc* §Æc ®iÓm cña thÓ th¬ 4 ch÷VÇn, nhÞp trong th¬.


-115-


VD: H¹t g¹o lµng ta Cã b·o th¸ng b¶y Cã ma th¸ng ba (H¹t g¹o lµng ta- TrÇn §¨ng Khoa) L«ng vµng m¸t dÞu M¾t ®en s¸ng ngêi ¤i chó gµ ¬i Ta yªu chó l¾m( §µn gµ míi në- Ph¹m Hæ) ChØ ra nh÷ng ch÷ cïng vÇn víi nhau trong çc ®o¹n th¬?ChØ ra vÇn ch©n vµ vÇn lng trong ®o¹n th¬ cña Xu©n DiÖu?CHØ ra vµn liÒn vµ vÇn çch trong 2 ®o¹n th¬ ?

Thay ch÷ trong bµi tËp 4

Nªu ®Æc ®iÓm thÓ th¬ 4 ch÷?

VÇn: Lµ 1 nguyªn ©m, do nguyªn ©m hoÆc nguyªn ©m kÕt hîp phô ©m t¹o nªn.VD: Lan, tan, man, ®an=> ®Òu cã chung vÇn anGieo vÇn: Lµ sù lÆp l¹i çc vÇn gièng hoÆc gÇn gièng nhau gi÷a çc tiÕng ë nh÷ng vÞ trÝ nhÊt ®Þnh.VÇn cã t¸c dông t¹o nªn ©m hëng ng©n vang trong th¬ , tõ ®ã mµ diÔn ®¹t vµ biÓu hiÖn néi dung.NhÞp th¬: ( ng¾t nhÞp) lµ sù lÆp l¹i çch qu·ng ®Òu ®Æn çc ©m m¹nh hay yÕu s¾p xÕp theo nh÷ng h×nh thøc nhÊt ®Þnh.- VÇn ch©n: ( Cíc vËn) §îc gieo vµo cuèi dßng th¬, cã t¸c dông ®¸nh dÊu sù kÕt thóc cña dßng th¬.

M©y lng chõng hµngVÒ ngang lng nóiNgµn c©y nghiªm trangM¬ mµng theo bôi( X.DiÖu)

- VÇn lng: Cßn gäi lµ yªu vËn: §îc gieo ë gi÷a dßng th¬:Tõ ngang ë c©u thø 2;Tõ ë mµng c©u thø4- Gieo vÇn liÒn: Khi çc c©u th¬ cã vÇn liªn tiÕp gièng nhau ë cuèi c©u: NghÐ hµnh nghÐ hÑ NghÐ ch¼ng theo mÑ Th× nghÐ theo ®µn NghÐ chí ®i cµn KÎ gian nã b¾t.( §ång dao)- Gieo vÇn çch (Gi¸n çch): Çc vÇn t¸ch ra kh«ng liÒn nhau, thêng çch ra mét dßng th¬: Ch¸u ®i ®êng ch¸u Chó lªn ®êng ra §Õn nay th¸ng s¸u Chît nghe tin nhµ ( Lîm)- VÇn hçn hîp: Gieo vÇn kh«ng theo


-116-


trËt tù nµo:Hai khæ ®Çu bµi th¬ Lîm.=> §Æc ®iÓm thÓ th¬ 4 ch÷: Bµi th¬ cã nhiÒu dßng, m«Ü dßng 4 ch÷; thêng ng¾t nhÞp 2/2; Gieo vÇn ch©n, lng vµ çc vÇn kh¸c.ThÝch hîp lèi kÓ, t¶.II. LuyÖn tËp: TËp lµm th¬ 4 ch÷1.HS tr×nh bµy tríc líp.- Yªu cÇu chØ ra néi dung vµ ®Æc ®iÓm cña bµi th¬(®o¹n th¬)2. NhËn xÐt, gãp ý.- VÒ néi dung- VÒ vÇn, nhÞp.3.§¸nh gi¸, xÕp lo¹i

IV. Cñng cè :GV ®äc mét sè bµi th¬ bèn ch÷.

a. Bµi: TiÕng vâng kªu TrÇn §¨ng Khoa

KÏo cµ kÏo kÑt KÏo cµ kÏo kÑt Tay em ®a ®Òu Vâng em chao ®Òu Ba gian nhµ nhá Chim ngoµi cöa sæ §Çy tiÕng vâng kªu Mæ tiÕng vßng kªu

KÏo cµ kÏo kÑt KÏo cµ kÏo kÑtMªnh mang tra hÌ Xa mÑ ru conChim co ch©n ngñ Còng tiÕng vâng nµyLim dim cµnh tre Çnh cß tr¾ng muèt

KÏo cµ kÏo kÑt Bay - bay - bay - bay C©y ru thiu thiu KÏo cµ kÏo kÑt M¾t na hÐ më BÐ Giang ngñ råi Nh×n trêi trong veo Tãc bay phÊt ph¬...

b. Bµi: Th¶ diÒu TrÇn §¨ng Khoa

Çnh diÒu no giã Çnh diÒu no giã S¸o nã thêi vang TiÕng nã trong ngÇn


-117-


Sao trêi tr«i qua DiÒu hay chiÕc thuyÒn DiÒu thµnh tr¨ng vµng Tr«i trªn s«ng Ng©n

Çnh diÒu no giã Trêi nh çnh ®ångTiÕng nã ch¬i v¬i Xong mïa gÆt h¸iDiÒu lµ h¹t cau DiÒu em - lìi liÒmPh¬i trªn nong trêi Ai quªn bá l¹i

V. HDVN: - T×m ®äc mét sè bµi th¬ bèn ch÷, häc çch lµm th¬.- TiÕp tôc s¸ng t¸c th¬ 4 ch÷ theo chñ ®Ò nhµ trêng ph¸t ®éng: §¶ng, B¸c, Mïa xu©n, nhµ trêng.

**************************************************************

TiÕt 103: c« t«.(t1)( NguyÔn Tu©n).


A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:1. KiÕn thøc :

- VÎ ®Ñp cña ®Êt níc ë mét vïng biÓn ®¶o .- T¸c dông cña mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông trong v¨n b¶n .

2. Kü n¨ng :- §äc diÔn c¶m v¨n b¶n :giäng ®äc vui t¬i hå hëi .- §äc –hiÓu v¨n b¶n kÝ cã yÕu tè miªu t¶ .- Tr×nh bµy suy nghÜ , c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ vïng ®¶o C« T« sau khi häc xong v¨n b¶n

3. Th¸i ®é : - Gi¸o dôc lßng yªu quª h¬ng, ®Êt níc.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liªu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò:


-118-


- Néi dung c¬ b¶n cña bµi: Ma - Nªu mét vµi h×nh ¶nh nh©n ho¸ ®éc ®¸o? Ph©n tÝch gi¸ trÞ?III. Bµi míi : Sau mét chuyÕn ra th¨m chßm C« T« 17 ®¶o xanh, trong vÞnh B¾c Bé nhµ v¨n NguyÔn Tu©n viÕt bót kÝ - tuú bót C« T« næi tiÕng.Bµi v¨n kh¸ dµi, t¶ c¶nh thiªn nhiªn, biÓn ®¶o trong gi«ng b·o, trong ¸nh b×nh minh vµ trong sinh ho¹t hµng ngµy cña bµ con nh©n d©n trªn çc ®¶o. ®o¹n trÝch häc ë phÇn cuèi bµi,t¸i hiÖn c¶nh mét buæi sím b×nh thêng trªn biÓn vµ ®¶o Thanh Lu©n

I. TiÕp xóc v¨n b¶n:GV híng dÉn häc sinh ®äc: Lu ý häc sinh ®äc ®óng çc tõ ng÷ ®Æc s¾c, cã sù t×m tßi cña t¸c gi¶, nhÊt lµ çc tÝnh tõ, côm tÝnh tõC©u v¨n dµi chó ý ngõng nghØ ®óng chç.- Gäi häc sinh ®äc 1 lît. NhËn xÐt çch ®äc cña häc sinh.

1. §äc:

Gäi häc sinh ®äc chó thÝch.Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ v¨n NguyÔn Tu©n?

KÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm mµ em biÕt?(Çc TP tiªu biÓu: Vang bãng mét thêi( 1939)ThiÕu quª h¬ng( 1940) Tuú bót I, tuú bót II (1943)ChuyÖn nghÒ( 1986).

2. T×m hiÓu chó thÝch: * T¸c gi¶: NguyÔn Tu©n(1910- 1987)- Quª: Hµ N«Þ.- Dßng dâi khoa b¶ng, «ng th©n sinh lµ nhµ nho.- Thuë nhá theo gia ®×nh sèng ë çc tØnh miÒn Trung, thêng thay ®æi chç ë=> HiÓu biÕt nhiÒu, ¶nh hëng tíi nghÒ viÕt v¨n.- ViÕt v¨n muén nhng nhanh chãng trë thµnh nhµ v¨n næi tiÕng, së trêng vÒ thÓ tuú bót vµ kÝ.- T¸c phÈm cña «ng ®Òu thÓ hiÖn phong çch ®éc ®¸o tµi hoa, sù hiÓu biÕt phong phó nhiÒu mÆt vµ vèn ng«n ng÷ giµu cã, ®iªu luyÖn.


-119-


XuÊt xø ®o¹n trÝch?

GV kiÓm tra viÖc t×m hiÓu mét sè chó thÝch trong SGK

* XuÊt xø t¸c phÈm: “C« T«” lµ ®o¹n cuèi cña bót kÝ C« T« ( 1976) lµ mét trong nh÷ng bµi viÕt ®Æc s¾c “vÒ c¶nh s¾c quª h¬ng” ®· ®îc xem lµ ¸ng v¨n ®éc ®¸o chØ cã thÓ cã ®îc díi ngßi bót cña N.Tu©n.* Tõ khã: SGK

Cã thÓ chia VB thµnh mÊy ®o¹n, néi dung tõng ®o¹n?

3. Bè côc: 3 ®o¹n- §o¹n 1: Tõ ®Çu mïa sãng ë ®©y: Toµn c¶nh C« T« víi vÎ ®Ñp trong s¸ng sau khi trËn b·o ®i qua.- §o¹n 2: TiÕp lµ lµ nhÞp çnh: C¶nh mÆt trêi mäc trªn biÓn.- §o¹n 3: Cßn l¹i: C¶nh sinh ho¹t buæi s¸ng sím vµ h×nh ¶nh nh÷ng ngêi lao ®éng chuÈn bÞ cho chuyÕn ra kh¬i.II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:

§äc phÇn ®ÇuPh¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña ®o¹n? (kÓ, t¶)T¸c gi¶ kÓ vµ t¶ g×?

1. C¶nh C« T« sau c¬n b·o.

C¶nh C« T« sau c¬n b·o hiÖn lªn qua çc chi tiÕt nµo?

- BÇu trêi: Trong trÎo, s¸ng sña, bÇu trêi trong s¸ng. - C©y: thªm xanh mît. - Níc biÓn: lam biÕc ®Ëm ®µ. - Çt: vµng gißn

Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ (dïng tõ ng÷, phÐp tu tõ).

->Dïng nh÷ng tÝnh tõ gîi t¶ mµu s¾c rÊt tinh tÕ, phong phó: cïng lµ mµu xanh t¬i: c©y th× xanh mît; mµu xanh t¬i tèt mì mµng cña c©y cèi nh võa ®îc géi röa sau c¬n ma; níc biÓn th× lam biÕc; mµu xanh trong + s¾c biÕc cña ¸nh s¸ng bÇu trêi. Tõ "vµng gißn" ®îc dïng víi phÐp Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c -> s¾c vµng t¬i s¸ng vµ rÊt kh« cña çt biÓn, cã c¶m gi¸c gißn tan.

T¸c gi¶ quan s¸t ë vÞ trÝ nµo?

- Quan s¸t ®Þa ®iÓm cao n¬i ®ãng qu©n cña bé ®éi biªn phßng, nh×n thÊy


-120-


Cuèi ®o¹n 1 T.g thÓ hiÖn c¶m nghÜ g× khi ng¾m toµn c¶nh C«T«?

toµn c¶nh: T« B¾c, T« Nam, Th¸i B×nh D¬ng. - Yªu mÕn hßn ®¶o nh bÊt k× ngêi d©n nµo ë ®©y.

Qua c¸ch miªu t¶ vµ vÞ trÝ quan s¸t C« T« hiÖn lªn ntn?

Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ qua c¶m nghÜ cña «ng?

=>T.g dïng nhiÒu tÝnh tõ miªu t¶, kÕt hîp SS,Èn dô vµ chän vÞ trÝ q.s¸t thÝch hîp C« T« hiÖn lªn hÕt søc sinh ®éng gîi c¶m,®Çy s¾c mµu rùc rì ,mét bøc tranh phong c¶nh biÓn ®¶o trong s¸ng, bao la léng lÉy, tr¸ng lÖ trµn ®Çy søc sèng. T¸c gi¶ thÊy C« T« t¬i ®Ñp, gÇn gòi nh quª h¬ng cña chÝnh m×nh -> yªu thiªn nhiªn, yªu ®Êt níc s©u s¾c.

IV. Cñng cè :Em häc tËp ®îc g× qua nghÖ thuËt miªu t¶ c¶nh vËt cña t¸c gi¶.V. HDVN: - Häc bµi- T×m hiÓu tiÕp phÇn cßn l¹i.

***************************************************************TiÕt 104: c« t«.(t2)( NguyÔn Tu©n).


A. Môc tiªu bµi häc: TiÕp tôc gióp häc sinh:1. KiÕn thøc :

- VÎ ®Ñp cña ®Êt níc ë mét vïng biÓn ®¶o .- T¸c dông cña mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông trong v¨n b¶n .

2. Kü n¨ng :- §äc –hiÓu v¨n b¶n kÝ cã yÕu tè miªu t¶ .- Tr×nh bµy suy nghÜ , c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ vïng ®¶o C« T« sau khi häc xong v¨n b¶n

3. Th¸i ®é :- Gi¸o dôc lßng yªu quª h¬ng, ®Êt níc.* GDMT.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liªu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :


-121-


II. KiÓm tra bµi cò: Ph©n tÝch c¶nh C« T« sau c¬n b·o. III. Bµi míi Toµn c¶nh C« T« thËt lµ ®Ñp. Qua t¸c gi¶ NguyÔn Tu©n ta h×nh dung ra toµn c¶nh ®¶o rÊt trong s¸ng, ®Ñp léng lÉy vµ t¸c gi¶ rÊt yªu c¶nh thiªn nhiªn n¬i ®©y. Song cã lÏ ®iÓm næi bËt, ®Æc s¾c cña C« T« ph¶i ®îc thÓ hiÖn ë lóc mÆt trêi mäc vµ vÎ ®Ñp cña con ngêi.

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n.2. C¶nh mÆt trêi mäc trªn biÓn ®¶o C« T«

T¸c gi¶ thëng thøc c¶nh mÆt trêi mäc trong hoµn c¶nh nµo? NhËn xÐt g× vÒ th¸i ®é cña t¸c gi¶ víi c¶nh ®Ñp cña thiªn nhiªn.

- T¸c gi¶ dËy tõ canh t, ra thÊu ®Çu mòi ®¶o, ngåi ®ã r×nh mÆt trêi lªn.-> Ng¾m b×nh minh kh«ng ph¶i lµ mét thó vui hëng thô dÔ d·i mµ lµ mét cuéc ®i t×m çi ®Ñp 1 çch c«ng phu, lµ mét sù kh¸m ph¸ vµ s¸ng t¹o => Yªu thiªn nhiªn, t«n thê çi ®Ñp cña thiªn nhiªn.

C¶nh mÆt trêi mäc lµ mét bøc tranh ®Ñp vµ ®Çy chÊt th¬. Em h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ chØ h×nh d¸ng vµ mµu s¾c, nh÷ng h.¶nh mµ t¸c gi¶ dïng ®Ó vÏ nªn nh÷ng vÎ ®Ñp Êy?

- "Ch©n trêi, ngÊn bÓ s¹ch nh tÊm kÝnh lau hÕt m©y hÕt bôi".-> Khung c¶nh réng lín, bao la, trong trÎo, tinh khiÕt. §©y lµ çi ph«ng (nÒn) cho vÇng th¸i d¬ng xuÊt hiÖn næi bËt.

VÇng mÆt trêi xuÊt hiÖn ®îc thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo?T¸c gi¶ ®· sö dông phÐp tu tõ nµo? T¸c dông?

MÆt trêi xuÊt hiÖn- "MÆt trêi nhó lªn dÇn dÇn, råi lªn cho k× hÕt. Trßn trÜnh vµ phóc hËu nh lßng ®á mét qu¶ trøng thiªn nhiªn ®Çy ®Æn."-> H×nh ¶nh so s¸nh võa rÊt thùc, võa rÊt k× ¶o.+ Thùc: V× gîi d¸ng h×nh trßn trÜnh cña vÇng mÆt trêi. MÆt trêi lóc Êy víi mµu ®á dÞu ªm, cha chãi loµ khiÕn ngêi ta cã c¶m gi¸c nhin mÆt trêi hiÒn hoµ, phóc hËu nh...+ K× ¶o: V× nã lµ kÕt qu¶ cña ãc quan


-122-


s¸t, nhËn xÐt tinh tÕ, trÝ tëng tîng phong phó t¸o b¹o "qu¶ trøng thiªn nhiªn" gîi c¶m gi¸c thiªn nhiªn trong thÕ vËn ®éng trong vßng quay cña vò trô.- "Qu¶ trøng hång hµo, th¨m th¼m vµ ® êng bÖ ®Æt lªn mét m©m b¹c, ®êng kÝnh m©m b¹c réng b»ng c¶ mét c¸i ch©n trêi mµu ngäc trai nh níc biÓn öng hång".-> Ba tÝnh tõ liªn tiÕp c¹nh nhau + Èn dô”m©n b¹c”(ngÇm chØ mÆt biÓn)-> t¶ mµu s¾c, h×nh d¸ng, tr¹ng th¸i mÆt trêi, lµm cho nã næi bËt trªn mÆt biÓn mµu ngäc trai öng hång, mµu hång vµ mµu ¸nh b¹c lµ hai mµu c¬ b¶n cña bøc tranh lµm t«n vÎ ®Ñp cña mÆt trêi.

Tõ h×nh ¶nh Êy t.gi¶ liªn tëng tíi ®iÒu g×?

Ph©n tÝch h×nh ¶nh trªn?

- T.g liªn tëng mÆt trêi "Y nh mét m©m lÔ phÈm tiÕn ra tõ trong b×nh minh ®Ó mõng cho sù trêng thä cña tÊt c¶ nh÷ng ngêi chµi líi trªn mu«n thuë biÓn ®«ng."-> H×nh ¶nh mang vÎ trang träng, uy nghi léng lÉy, giµu tÝnh nh©n ®¹o v× nã híng tíi con ngêi, vÎ ®Ñp cña mÆt trêi lªn trªn biÓn C« T« lµ quµ tÆng v« gi¸ cña thiªn nhiªn cho con ngêi lao ®éng suèt ®êi g¾n bã víi biÓn c¶ => kÝnh träng, ®Ò cao ngêi lao ®éng. Cã c¶m gi¸c thiªn nhiªn vÜ ®¹i ®ang tù ®Ñp lªn v× con ngêi, ®ang cung kÝnh d©ng lÔ phÈm trong buæi mõng thä nh÷ng ngêi chµi líi.

NhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶? Gîi cho ngêi ®äc khung c¶nh ntn?

-> Miªu t¶ b»ng nhiÒu tÝnh tõ + phÐp SS+ Èn dô vµ trÝ tëng tîng ®äc ®¸o khiÕn ngêi ®äc h×nh dung tíi nghi lÔ cña mét b÷a ®¹i tiÖc mang tÇm vãc vò trô võa ®óng c¶nh thùc gîi sù uy nghi léng lÉy trang träng cña t.nhiªn.

§iÓm xuyÕt trong kh«ng gian tr¸ng lÖ Êy lµ h×nh

- §iÓm xuyÕt trong kh«ng gian :Vµi chiÕc nh¹n mïa thu chao ®i chao l¹i trªn


-123-


¶nh g×? m©m bÓ s¸ng dÇn lªn çi chÊt b¹c nÐn. Mét chó h¶i ©u bay lµ lµ nhÞp çnh. §ã lµ ®Æc trng cña vïng biÓn-> NÐt chÊm ph¸ cuèi ®· hoµn tÊt bøc tranh tuyÖt ®Ñp, rùc rì, tr¸ng lÖ, rÊt sèng ®éng, cã hån vµ g¾n bã víi con ngêi => nÐt tµi hoa cña ngßi bót NguyÔn Tu©n - lßng yªu thiªn nhiªn.3. C¶nh sinh ho¹t cña con ng êi trªn ®¶o C« T«.

C¶nh sinh ho¹t vµ lao ®éng cña ngêi d©n trªn ®¶o ®îc miªu t¶ qua chi tiÕt, h×nh ¶nh nµo ë cuèi bµi v¨n?

H×nh ¶nh cuèi cïng nµy cã t¸c dông g× cho bøc tranh vÒ c¶nh mÆt trêi mäc?

Em cã nhËn xÐt chung g× vÒ c¶nh sinh ho¹t ë ®©y?

- TËp trung vµo mét ®Þa ®iÓm lµ quanh çi giÕng níc ngät ë r×a ®¶o., më réng ra ®Õn c¶nh ®oµn thuyÒn chuÈn bÞ ra kh¬i vµ h×nh ¶nh ngêi d©n chµi g¸nh níc ngät tõ giÕng xuèng thuyÒn. + Mäi ngêi ®ang t¾m... Vui nh mét çi bÕn, ®Ëm ®µ, m¸t nhÑ h¬n mäi çi chî trong ®Êt liÒn.+ Kh«ng biÕt bao nhiªu lµ ngêi ®Õn g¸nh vµ móc níc chuÈn bÞ cho nh÷ng con thuyÒn ra kh¬i.+Anh hïng Ch©u Hoµ M·n quÈy níc cho thuyÒn.+ "ChÞ Ch©u Hoµ M·n ®Þu con, thÊy nã dÞu dµng, yªn t©m nh çi h×nh ¶nh biÓn c¶ lµ bµ mÑ hiÒn mím ç cho lò con lµnh".=> Cuéc sèng ªm Êm, h¹nh phóc trong sù gi¶n dÞ, thanh b×nh cña ngêi lao ®éng. C¶nh sinh ho¹t vui, tÊp nËp, thanh b×nh, gîi c¶m gi¸c ®Ëm ®µ m¸t nhÑ bëi sù trong lµnh cña kh«ng khÝ buæi s¸ng, vµ gîi liªn tëng ®Õn sù ®«ng vui cña bÕn hay chî trong ®Êt liÒn. §ã lµ mét khung c¶nh con ngêi vµ thiªn nhiªn giao hoµ.( Trong çi nh×n cña t¸c gi¶, sù sèng diÔn ra quanh çi giÕng níc ngät)


-124-


III. Tæng kÕtNhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt. Qua ®ã em häc tËp ®îc g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶?

1- NghÖ thuËt: -Kh¾c ho¹ h×nh ¶nh tinh tÕ , chÝnh x¸ , ®éc ®¸o .- Sö dông c¸c phÐp so s¸nh míi l¹ vµ tõ ng÷ giµu tÝnh s¸ng t¹o .Miªu t¶ theo tr×nh tù nhÊt ®Þnh: Tï cao-> thÊp; tõ xa-> gÇn

Néi dung cña bµi v¨n? 2. Néi dung : C¶nh thiªn nhiªn vµ sinh ho¹t cña con ngêi trªn vïng ®¶o C« T« hiÖn lªn thËt trong s¸ng vµ t¬i ®Ñp. Bµi v¨n cho ta hiÓu biÕt vµ yªu mÕn mét vïng ®Êt cña Tæ quèc - quÇn ®¶o C« T«. * ý nghÜa: Bµi v¨n cho thÊy vÎ ®Ñp ®éc ®¸o cña thiªn nhiªn trªn biÓn ®¶o C« T« , vÓ ®Ñp cña ngêi lao ®éng trªn vïng ®¶o nµy . qua ®ã th©y s®îc t×nh c¶m yªu mÕn cña t¸c gi¶ ®èi víi quª h¬ng .

IV. Cñng cè :Em häc tËp ®îc g× qua nghÖ thuËt miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn cña t¸c gi¶. Bµi v¨n gîi cho em c¶m nghÜ g× vÒ thiªn nhiªn ®Êt níc ta? Chóng ta cÇn ph¶i lµm g× ®Ó lµm cho thiªn nhiªn níc ta ®Ñp h¬n?

Gîi ý: + Gîi sù giµu cã vµ vÎ ®Ñp hïng vÜ cña biÓn trêi ViÖt Nam. + HiÓu thªm vÒ cuéc sèng cÇn cï nhÉn n¹i vµ l¸p l¸nh niÒm vui cña nh©n d©n ta trong hoµ b×nh.

V. HDVN: - Häc bµi. - Lµm tiÕp bµi tËp phÇn luyÖn tËp (SGK) + BT (SBT). - Häc kÜ v¨n t¶ ngêi. ChuÈn bÞ giê sau viÕt bµi v¨n t¶ ng-êi.

DuyÖt giáo án ngµy: 08/3/2014Phã HiÖu trëng:


-125-



TiÕt 105, 106: ViÕt bµi tËp lµm v¨n t¶ ngêi.Ngµy so¹n: 12/3/2014Ngµy gi¶ng: 18/3/2014

A. Môc tiªu bµi häc : Bµi tËp lµm v¨n nµy nh»m ®¸nh gi¸ häc sinh ë ph¬ng diÖn:

1. KiÕn thøc: - VËn dông lÝ thuyÕt v¨n t¶ ngêi viÕt mét bµi v¨n hoµn chØnh

– biÕt x¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò vµ tr×nh tù mét bµi v¨n t¶ ngêi2. KÜ n¨ng: - Thùc hµnh viÕt – vËn dông çc kÜ n¨ng vµ kiÕn thøc v¨n t¶

ngêi (bµi viÕt tr×nh bµy s¹ch ®Ñp, diÔn ®¹t, dïng tõ3. Th¸i ®é: - Cã ý thøc viÕt bµi vµ hiÖu qu¶.

B. ChuÈn bÞ:GV: Ra ®Ò, ®¸p ¸n.HS: ¤n tËp ph¬ng ph¸p lµm bµi.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinhIII. Bµi míi: GV nªu môc tiªu giê viÕt bµi.GV ®äc vµ chÐp ®Ò lªn b¶ngHS chÐp vë.

GV nªu yªu cÇu giê lµm bµi.

I. §Ò bµi : Em h·y viÕt bµi v¨n t¶ ngêi th©n yªu vµ gÇn gòi nhÊt víi m×nh («ng, bµ, cha, mÑ, anh, chÞ em).II. §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm:1. Yªu cÇu chung :- VÒ néi dung: Häc sinh biÕt viÕt 1 bµi v¨n t¶ ngêi, ph¶i lµm næi bËt nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña nh©n vËt: vÒ ngo¹i h×nh xen víi ho¹t ®éng vµ tÝnh çch; biÕt vËn dông çc kÜ n¨ng ®· häc vµo bµi v¨n miªu t¶ (ngêi).- VÒ h×nh thøc: häc sinh biÕt diÔn ®¹t


-126-


HS lµm bµi, GV bao qu¸t vµ nh¾c nhë.

trong s¸ng, biÕt tr×nh bµy s¹ch sÏ, s¸ng sña, cÊu tróc ®ñ 3 phÇn. 2. Yªu cÇu cô thÓ: a. Më bµi: (1,0 ®iÓm). Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ ngêi th©n b. Th©n bµi: (7.0 ®iÓm) (Chän t¶ mét ngêi trong nh÷ng ®èi tîng mµ ®Ò yªu cÇu).- T¶ nh÷ng nÐt tiªu biÓu vÒ ngo¹i h×nh( 2,5 ®iÓm)+§é tuæi.+ Khu«n mÆt, níc da, tãc, m¾t nh×n, tr¸n, m«i - cêi, d¸ng ngêi - ®i l¹i; bµn tay - lµm viÖc, khi ©u yÕm, giäng nãi...- Miªu t¶ tÝnh nÕt cña nh©n vËt qua mét sè nÐt tiªu biÓu cô thÓ trong cuéc sèng hµng ngµy: ( 4,0 ®iÓm)Trong c«ng viÖc, trong t×nh c¶m gia ®×nh. - T×nh c¶m cu¶ em víi nh©n vËt ®îc t¶.( 0,5 ®iÓm) c. KÕt luËn (1,0 ®iÓm).- Nªu suy nghÜ, c¶m xóc cña m×nh vÒ nh©n vËt. *Yªu cÇu tr×nh: bµy bè côc 3 phÇn. - DiÔn ®¹t s¸ng sña, viÕt c©u râ rµng. Ýt sai chÝnh t¶ - NÕu m¾c çc lçi trªn kh«ng cho ®iÓm tèi ®a - Cø sai 5 l«Ü chÝnh t¶ th× trõ 1 ®iÓm. * Thëng ®iÓm : Nh÷ng bµi viÕt lu lo¸t, cã s¸ng t¹o trong çch viÕt( 1 ®iÓm)

IV. Cñng cè: - Thu bµi- GV nhËn xÐt giê viÕt bµi cña hs.V. HDVN: - §äc 1 sè bµi v¨n hay, v¨n chän läc. - §äc tríc vµ chuÈn bÞ bµi Thi lµm th¬ 5 ch÷. - ChuÈn bÞ bµi: Çc thµnh phÇn chÝnh cña c©u.


-127-


******************************************************TiÕt 107:

çc thµnh phÇn chÝnh cña c©u.Ngµy so¹n: 13/3/2014Ngµy gi¶ng: 20/3/2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1.KiÕn thøc : - Çc thµnh phÇn chÝnh cña c©u . - Ph©n biÖt thµnh phÇn chÝnh vµ thµnh phÇn phô . 2. KÜ n¨ng : - X¸c ®Þnh ®îc chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ cña c©u . - §Æt ®îc c©u cã chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ phï hîp víi yªu cÇu cho tríc . 3. Th¸i ®é - Cã ý thøc ®Æt c©u cã ®Çy ®ñ çc thµnh phÇn chÝnh.B. ChuÈn bÞ:GV: Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.HS: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi còë TiÓu häc em ®· ®îc häc nh÷ng thµnh phÇn nµo cña c©u? H·y x¸c ®Þnh çc thµnh phÇn trong c©u sau: Ngoµi s©n, häc sinh ®ang móa h¸t tËp thÓ.III. Bµi míi: ë TiÓu häc çc em ®· ®îc häc çc thµnh phÇn cña c©u, trong ®ã thµnh phÇn chñ yÕu lµ CN vµ VN. §Ó gióp çc em nãi, viÕt ®óng ng÷ ph¸p giê häc nµy chóng ta cïng t×m hiÓu kü hai TP chÝnh cña c©u.

Ph©n tÝch ng÷ liÖu A. Bµi häc:NL1. Y/C häc sinh ®äc. C©u v¨n trªn ®îc trÝch tõ v¨n b¶n nµo? H·y x¸c ®Þnh çc thµnh phÇn trong c©u? - Ch¼ng bao l©u: Tr¹ng ng÷- t«i: Chñ ng÷- ®· trë thµnh mét chµng dÕ thanh niªn

cêng tr¸ng: VÞ ng÷ -> §©y lµ mét c©u ®¬n cã cÊu t¹o hoµn chØnh.

1. Ph©n biÖt thµnh phÇn chÝnh víi thµnh phÇn phô cña c©u.


-128-


H·y lÇn lît bá tõng thµnh phÇn vµ nhËn xÐt:NÕu bá TP TR.n néi dung, ý nghÜa cña c©u cã thay ®æi kh«ng?Bá CN-> nhËn xÐt ý nghÜa cña c©u. Nãi nh vËy cã hiÓu ®îc kh«ng?NÕu bá VN th× néi dung c©u v¨n sÏ nh thÕ nµo?NÕu ta bá c¶ CN vµ Vn th× ta cã hiÓu g× kh«ng?VËy nh÷ng thµnh phÇn nµo b¾t buéc ph¶i cã mÆt trong c©u? TP nµo kh«ng b¾t buéc ph¶i cã mÆt?Gv: Tp cã thÓ lîc bá ®i ®îc lµ thµnh phÇn phô. Cßn TP kh«ng thÓ lîc bá lµ TPC. Ph©n biÖt TPC víi TPP cña c©u?

- TP chÝnh cña c©u: (CN, VN) Lµ nh÷ng thµnh phÇn b¾t buéc ph¶i cã mÆt ®Ó c©u cã cÊu t¹o hoµn chØnh vµ diÔn ®¹t mét ý trän vÑn.- TP phô: Kh«ng b¾t buéc cã mÆt trong c©u( Tr¹ng ng÷, çc TP biÖt lËp( L9))(* Trong mét sè hoµn c¶nh giao tiÕp cô thÓ ta còng cã thÓ lîc bá TP CN hoÆc VN hoÆc c¶ CN vµ VN mµ ngêi nghe vÉn hiÓu ®îc. §ã lµ trêng hîp c©u tØnh lîc vµ c©u ®Æc biÖt).

§äc l¹i NL1. NhËn xÐt TP VN. VN lµ mét tõ hay mét côm tõ? (1 côm tõ).TP VN ®ã cho ta biÕt ®iÒu g×? (Sù trëng thµnh cña chµng DÕ).Tõ nµo lµm VN chÝnh? (Trë thµnh).“ trë thµnh” thuéc tõ lo¹i nµo? (§T).®øng tríc nã lµ tõ nµo? Tõ ®ã thuéc tõ lo¹i nµo ®· häc? (“®·”- phã tõ chØ quan hÖ thêi gian)=> C§T. GV: ngoµi ra nã cã thÓ kÕt hîp víi çc phã tõ chØ quan hÖ thêi gian kh¸c: sÏ, ®ang, s¾p…VËy VN cã thÓ kÕt hîp víi tõ lo¹i nµo?

2. VÞ ng÷: lµ TPC cña c©u.

* §Æc ®iÓm:- Cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi çc phã tõ chØ quan hÖ


-129-


NL2: Häc sinh ®äc:X¸c ®Þnh TP VN? H·y ®Æt c©u hái ®Ó t×m VN? Mét buæi chiÒu, t«i ra ®øng cöa hang nh mäi khi, xem hoµng h«n xuèng? C©u trªn cã mÊy VN? Çc VN ®ã ®îc cÊu t¹o ntn?

NL3: C©u v¨n ®ã ®îc trÝch tõ VB nµo? §Æt c©u hái ®Ó t×m VN trong c©u? Chî N¨m C¨n n»m s¸t bªn bê s«ng, ån µo, ®«ng vui, tÊp nËp. C©u nµy cã mÊy VN? NhËn xÐt cÊu t¹o cña VN?

NL4: Häc sinh ®äc. §o¹n v¨n trªn cã mÊy c©u? Mçi c©u cã mÊy VN? CÊu t¹o? C©y tre lµ ngêi b¹n th©n cña n«ng d©n ViÖt Nam…Tre, nøa, mai, vÇu gióp ngêi tr¨m ngh×n c«ng viÖc kh¸c nhau. Tõ viÖc ph©n tÝch çc NL trªn em h·y cho biÕt:VN thêng tr¶ lêi cho nh÷ng c©u hái ntn?

Cã cÊu t¹o ra sao?

Mçi c©u cã thÓ cã mÊy VN?

thêi gian.

Bµi tËp 2 / 92a,...t«i // ra ®øng cöa hang CN VN1 (côm ®t) nh mäi khi , xem hoµng h«n xuèng. VN2 (côm ®t)

b. Chî N¨m C¨n//n»m s¸t bªn CN-dt VN1(côm ®t)bê s«ng, ån µo, ®«ng vui, VN2(TT)VN3(TT) tÊp nËp.VN4(TT)c. C©y tre// lµ ng êi b¹n th©n CN (dt) VN – côm dtcña n«ng d©n ViÖt Nam. Tre, nøa, mai, vÇu//gióp CN – dt ng êi tr¨m ngh×n c«ng viÖc kh¸c nhau. VN – côm ®t

-> VÞ ng÷ tr¶ lêi cho çc c©u hái: lµm g×? lµm sao? nh thÕ nµo? hoÆc lµ g×?* CÊu t¹o cña VN: VN th-êng lµ ®éng tõ,hoÆc côm ®t, tÝnh tõ hoÆc côm tt, danh tõ hoÆc


-130-


côm dt.VD: Thñ ®« níc ta lµ Hµ Néi. (VN lµ 1 DT). - C©u cã thÓ cã 1 hoÆc nhiÒu vÞ ng÷.

* Ghi nhí:SGK§äc l¹i çc NL? T×m CN trong çc c©u?CN trong çc c©u trªn nªu tªn ®èi tîng, sù vËt, hiÖn tîng nµo? ( t«i; chî N¨m C¨n; c©y tre).Nh÷ng ®èi tîng, sù vËt ®ã ®· ®îc miªu t¶ ë ®©u? (VN).VËy CN lµ g×?

Thêng tr¶ lêi cho nh÷ng c©u hái ntn?

NhËn xÐt cÊu t¹o cña TP CN trong çc c©u trªn?1,2. T«i: §¹i tõ- Lµm CN3.Chî N¨m C¨n: CDT- CN4.C©y tre: CDT- CN; Tre,nøa,mai,vÇu: Çc DT lµm CNT×m CN trong çc VD sau vµ nhËn xÐt cÊu t¹o cña nã?- X©y dùng ®Êt níc, b¶o vÖ Tæ quèc/ lµ nghÜa vô cña mäi c«ng d©n. (CN lµ çc côm §T).- §Ñp, duyªn d¸ng/ lµ ®iÒu ai còng muèn.( CN lµ çc TT).- Häc tËp // lµ nhiÖm vô... (CN lµ 1 ®éng tõ)- S¹ch sÏ // lµ cÇn thiÕt... (CN lµ 1 tÝnh tõ)Tõ ®ã em n.xÐt g× vÒ cÊu t¹o cña CN? Mçi c©u cã thÓ cã mÊy chñ ng÷?

3 Chñ ng÷:- Häc tËp // lµ nhiÖm vô... CN - ®t- S¹ch sÏ // lµ cÇn thiÕt... CN - tt* §Æc ®iÓm: CN lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u, nªu tªn sù vËt, hiÖn tîng mµ nã cã ®Æc ®iÓm, hµnh ®éng, tr¹ng th¸i... ®îc miªu t¶ ë vÞ ng÷.- Chñ ng÷ tr¶ lêi cho c©u hái: ai? con g×? çi g×?* CÊu t¹o: - Chñ ng÷ thêng lµ danh tõ; côm danh tõ; ®¹i tõ;

Trong mét sè trêng hîp nhÊt ®Þnh, chñ ng÷ cã thÓ lµ ®éng tõ, côm ®éng tõ, tÝnh tõ, côm tÝnh tõ.

- C©u cã thÓ cã 1 hoÆc nhiÒu chñ ng÷.*) Ghi nhí : SGK - 93


-131-


B. LuyÖn tËp:HS ®äc ®Ò, nªu yªu cÇu bµi tËp.X¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷, cÊu t¹o cña chñ ng÷, vÞ ng÷?

Bµi tËp 1:- Ch¼ng bao l©u, /t«i/ ®· trë thµnh mét chµng dÕ … CN: §¹i tõ VN: Côm ®éng tõ- §«i cµng t«i/ mÉm bãng.CN: Côm DT VN: TÝnh tõNh÷ng c¸i vuèt ë ch©n ë kheo/cø cøng dÇn vµ nhän ho¾t

CN: Côm DT VN: CTT&TÝnh tõ

ThØnh tho¶ng, muèn thö sù lîi h¹i cña nh÷ng chiÕc vuèt, /t«i/ co c¼ng lªn ®¹p phanh ph¸ch vµo ngän cá. CN: §¹i tõ VN: 2 C§TNh÷ng ngän cá/ gÉy r¹p, y nh cã nh¸t dao võa lia qua. CN: Côm DT VN: Côm §T

§Æt 3 c©u theo yªu cÇu- KÓ l¹i viÖc tèt em hoÆc b¹n em lµm.VN tr¶ lêi c©u hái lµm g×?VD Trong giê kiÓm tra em ®· lµm g×?T¶ mét b¹n trong líp. VN tr¶ lêi c©u hái ntn?

2.Bµi tËp 2,3

- Trong giê kiÓm tra, em /®· cho b¹n Giang mîn bót. CN VN- B¹n Linh Trang líp 6A2/ lµ mét ngêi rÊt dÞu dµng. CN tr¶ lêi c.hái ai? VN

IV. Cñng cè : - ThÕ nµo lµ thµnh phÇn chÝnh, thnµnh phÇn phô trong c©u? - Chñ ng÷? CÊu t¹o? VÞ ng÷? CÊu t¹o.V. HDVN: Häc bµi. Lµm tiÕp bµi tËp 2, 3. ChuÈn bÞ bµi : Thi lµm th¬ n¨m ch÷.( Theo c¸c gîi ý trong SGK)

*********************************************************TiÕt 108:


-132-


thi lµm th¬ n¨m ch÷.Ngµy so¹n: 14/03/2014.

Ngµy gi¶ng: 22 /03/2014.A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:

1. KiÕn thøc :-§Æc ®iÓm thÓ th¬ 5 ch÷.- Çc kh¸i niÖm vÇn ch©n , vÇn lng , vÇn liÒn , vÇn çch ®îc cñng cè l¹i .2. Kü n¨ng : - VËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ thÓ th¬ n¨m ch÷ vµo viÖc tËp lµm th¬ n¨m ch÷ .- T¹o lËp v¨n b¶n b»ng thÓ th¬ n¨m ch÷ 3. Th¸i ®é :- T¹o ®îc kh«ng khÝ vui vÎ, kÝch thÝch tinh thÇn s¸ng t¹o, m¹nh d¹n tr×nh bµy nh÷ng g× mµ m×nh lµm ®îc.

B. ChuÈn bÞ:GV: Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.HS: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi còTr×nh bµy 1 bµi th¬ 4 ch÷ mµ em tù lµm.III. Bµi míi:

Tõ çc ®o¹n th¬ cña Minh HuÖ , Vò §×nh Liªn, ChÕ Lan Viªn em h·y rót ra ®Æc ®iÓm cña thÓ th¬ 5 ch÷?

Ngoµi çc ®o¹n th¬ trªn em cßn biÕt bµi th¬, ®o¹n th¬ 5 ch÷ nµo? NhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm cña chóng?

I. §Æc ®iÓm cña thÓ th¬ 5 ch÷Th¬ n¨m ch÷ lµ thÓ th¬ mçi dßng n¨m ch÷, cßn gäi lµ th¬ ngò ng«n.NhÞp 3/2 hoÆc 2/3.VÇn thay ®æi kh«ng nhÊt thiÕt lµ vÇn liªn tiÕp Sè c©u kh«ng h¹n ®Þnh.Bµi th¬ thêng chia khæ, mçi khæ th-êng 4 c©u; cã khi 2 c©u hoÆc kh«ng chia khæ.MÇm non/ m¾t lim dimCè nh×n/ qua kÏ l¸ThÊy/ m©y bay/ hèi h¶ThÊy/ lÊt phÊt/ ma phïnRµo rµo/ trËn l¸ tu«n R¶i vµng// ®Çy mÆt ®Êt


-133-


Häc sinh ®äc ghi nhí

HS lµm theo nhãm.

HS tr×nh bµy, BGK nhËn xÐt, chÊm ®iÓm.

Rõng c©y tr«ng tha thít Nh /chØ céi /víi cµnh. (MÇn non- Vâ Qu¶ng)VÇn ch©n, vÇn lng, vÇn liÒn, vÇn çch.* Ghi nhí SGK- 105II.Thi lµm th¬ 5 ch÷1.BÇu ban gi¸m kh¶o- ThÓ lÖ cuéc thi.BGK GV+ Líp trëng+ Líp phã häc tËp.ThÓ lÖ: Chia nhãm( 7 ngêi)Yªu cÇu 1-2 bµi.- §Ò tµi: ThÇy c«, b¹n bÌ, nhµ trêng, cha mÑ.- H×nh thøc: 6 ®iÓm.ChØ ra ®îc vÇn nhÞp.Çc c©u cã sù liªn kÕt . Sö sông çc h×nh ¶nh hay, gîi h×nh gîi c¶m.- Néi dung: 4 ®iÓm.§óng chñ ®Ò 2. Thi lµm th¬ ( 15p)Çc nhãm lµm.3.Tr×nh bµy.Çc nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bµy4.C«ng bè kÕt qu¶, xÕp gi¶i.

IV. Cñng cè : GV giíi thiÖu mét sè bµi th¬ 5 ch÷.

Bµi 1: Sinh nhËt chÞ H»ng Nga.Sinh nhËt chÞ H»ng Nga Nµo bëi trßn t¸o ta

Vui l¾m çc b¹n nhÐ C¶ b¸nh dÎo n÷a nhÐ Më ®Çu lµ ®¬n ca Trong tiÕng nh¹c ng©n nga

Cña b¹n NguyÔn Thanh Hµ Tí ng¾m chÞ H»ng Nga Vµ tiÕt môc song ca Trêi! ChÞ ®Ñp qu¸ a` Bµi: A - li - ba - ba ChØ téi ë h¬i xa

V¨n nghÖ vui qu¸ ha Nhng kh«ng sao b¹n ¹ Råi cç còng ®îc ph¸ Chóng ta cïng h¸t ca


-134-


Nµo C« - ca - c« - la Chóc mõng chÞ H»ng Nga.

Hai b«ng hoaMét b«ng hoa huÖ nháChóm chÝm hÐ m«i xinhMuèn kÓ chuyÖn t©m t×nhVíi b«ng hång t¬i th¾mHoa hång cêi trong n¾ngNh×n ng¾m l¹i huÖ xinhC¶ hai ®øa chóng m×nhCïng ®Ñp t¬i duyªn d¸ng.

V. HDVN: Su tÇm th¬ 5 ch÷ - tËp lµm th¬ 5 ch÷.

- So¹n C©y tre ViÖt Nam

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy: 15/03/2014.

Phã HiÖu trëng

NguyÔn Sü Quang

TuÇn 29TiÕt 109 :

c©y tre viÖt nam.( tiÕt 1)( ThÐp Míi)

Ngµy so¹n: 19/03/2014.Ngµy gi¶ng: 25/03/2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:


-135-


1.KiÕn thøc : - Hiểu và cảm nhận được giá trị và vẻ đẹp của cây tre- một biÓu tượng về đất nước và dân tộc Việt Nam. Hình ảnh cây tre trong đời sống và tinh thần của ngêi Việt Nam .- Những đặc điểm nổi bật về giọng điệu, ngôn ngữ của bài ký .2.Kĩ năng :- Đọc diễn cảm và sáng tạo bài văn xuôi giàu chất thơ bằng sự chuyển dịch giọng đọc phù hợp.- Đọc- hiểu văn bản kí hiện đại có yếu tố miêu tả, biểu cảm.- Nhận ra phương thức biểu đạt chính: miêu tả kết hợp biểu cảm, thuyết minh, bình luận.- Nhận biết và phân tích được tác dụng của các phép so sánh, nhân hóa, ẩn dụ.3. Th¸i ®é : Gi¸o dôc lßng yªu quý thiªn nhiªn vµ con ngêi VN.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liªu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 : II. KiÓm tra bµi cò - Ph©n tÝch c¶nh mÆt trêi mäc trªn biÓn ®¶o C« T«.III. Bµi míi: Mçi ®Êt níc, mçi d©n téc ®Ò cã nh÷ng b¶n s¾c riªng, ®Òu chän cho m×nh biÓu tîng riªng. Nh Cu Ba cã c©y mÝa; níc Nga cã c©y B¹ch B¬ng; níc Lµo anh em cã c©y Ch¨m Pa (®¹i), ë C¨m-pu- chia cã c©y thèt nèt hoÆc Bun-ga-ni xø së hoa hßng…§Êt níc ViÖt Nam th©n yªu cña chónh ta còng r¸t tù hµo bëi tù bao ®êi nay ®· chän c©y tre lµm biÓu tîng cho t©m hån, khÝ ph¸ch d©n téc. Nhµ th¬ NguyÔn Duy ®· viÕt: “Tre xanh, xanh tù bao giê? ChuyÖn ngµy xa ®·cã bê tre xanh…”. Nh©n d©n ta ®· chän c©y tre lµm biÓu tîng cã lÏ bëi gi¸ trÞ nhiÒu mÆt cña nã. VËy gi¸ trÞ ®ã lµ g× c« cïng c¸c em t×m hiÓu, kh¸m ph¸ trong bµi kÝ cña nhµ v¨n ThÐp Míi.

I. TiÕp xóc v¨n b¶n:Bµi v¨n ®îc tr×nh bµy theo nh÷ng ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?(PTB§: MT+BC+TM+NL)

1. §äc:§©y lµ bµi v¨n xu«i giµu chÊt th¬ nªn ®äc : khi trÇm l¾ng, dÞu dµng, khi s«i næi khÈn tr¬ng, khi thñ thØ t©m t×nh


-136-


VËy cÇn ®äc ra sao?- Gäi häc sinh ®äc 1 lît. NhËn xÐt çch ®äc cña häc sinh.VB cã mÊy sù viÖc chÝnh? H·y kÓ tãm t¾t 1 sù viÖc?

lóc h©n hoan phÊn chÊn.Chó ý ng¾t nhÞp ®óng chç, nhÊn ®óng vÇn.§äc giäng nhá vµ ng©n sau dÊu ba chÊm… ( 4 sù viÖc: Tre g¾n bã víi ®êi sèng h»ng ngµy cña con ngêi; Tre cïng ngêi ®¸nh giÆc; Tre lµ khóc nh¹c cña ®ång quª; Tre vÉn cßn sèng m·i víi ®êi sèng d©n téc ta).

Gäi häc sinh ®äc chó thÝch.Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ v¨n ThÐp Míi?

Hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c phÈm?- GV giíi thiÖu vÒ t¸c phÈm - T¸c phÈm: Bµi C©y tre VN lµ lêi b×nh cho bé phim cïng tªn cña nhµ ®iÖn ¶nh Ba Lan? Bµi v¨n thuéc thÓ lo¹i g×? ViÕt vÒ sù vËt nµo? (ThÓ bót kÝ chÝnh luËn tr÷ t×nh- thuyÕt minh, giíi thiÖu.)GV kiÓm tra viÖc t×m hiÓu mét sè chó thÝch trong SGK

2. T×m hiÓu chó thÝch: * T¸c gi¶:ThÐp Míi-Tªn khai sinh Hµ V¨n Léc( 1925-1991) Quª quËn T©y Hå –Hµ Néi.Sinh ë Nam §Þnh.Ngoµi b¸o chÝ t.g cßn viÕt nhiÒu bót kÝ, thuyÕt minh phim.*T¸c phÈm: Sau khi chóng ta k.c chèng Ph¸p th¾ng lîi ®¹o diÔn Ba Lan Çc Men cïng çc nhµ lµm phim Vn dùa vµo tuú bót “C©y tre b¹n ®êng”cña nhµ v¨n NguyÔn Tu©n ®Ó xay dùng bé phim tµi liÖu “C©y tre VN”(1956). Nhµ b¸o lõng danh ThÐp Míi ®· viÕt bµi kÝ nµy ®Ó lµm lêi b×nh & thuyÕt minh cho bé phim.*Chó thÝch: SGK

Bµi v¨n cã thÓ chia mÊy ®o¹n? Néi dung tõng ®o¹n?Cã thÓ xem §1 lµ më bµi: Nªu ý bao qu¸t toµn bµi vµ ph¸c ho¹ h×nh ¶nh

3. Bè côc: 4 ®o¹n§o¹n 1: Tõ ®Çu -> chÝ khÝ nh ngêi: C©y tre cã mÆt ë kh¾p mäi n¬i trªn ®Êt níc vµ cã nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng quý.§o¹n 2: TiÕp -> chung thuû: tre g¾n bã víi ngêi trong cuéc sèng hµng ngµy vµ


-137-


c©y tre víi nh÷ng phÈm chÊt næi bËtcña nã.§2,§3 lµ th©n bµi: Ph¸t triÓn ý ë MB.§4 lµ kÕt bµi: Kh¼ng ®Þnh l¹i ý cña MB

trong lao ®éng.§o¹n 3: TiÕp ->anh hïng chiÕn ®Êu: tre s¸t çnh víi con ngêi trong cuéc sèng chiÕn ®Êu b¶o vÖ quª h¬ng ®Êt níc.§o¹n 4: Cßn l¹i: Tre vÉn lµ ngêi b¹n ®ång hµnh cña d©n téc ta vµ trong t¬ng lai.

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:Më ®Çu ®o¹n 1 t¸c gi¶ giíi thiÖu vÒ c©y tre qua c©u v¨n nµo?

1.H×nh ¶nh c©y tre vµ nh÷ng phÈm chÊt cña c©y tre.* Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ c©y tre+ “C©y tre lµ ngêi b¹n th©n cña n«ng d©n ViÖt Nam, b¹n th©n cña nh©n d©n VN”.+Tre cã mÆt ë kh¾p mäi n¬i cña ®Êt níc (§ång Nai -> ViÖt B¾c... luü tre th©n mËt lµng t«i...)

Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch giíi thiÖu nµy?- Çch gäi Êy thÓ hiÖn ®iÒu g× trong quan hÖ t¸c gi¶ tre? T¸c gi¶ gäi c©y tre lµ ngêi b¹n th©n cña n.d©n VN, em cã suy nghÜ g× vÒ çch gäi nµy?( Çch gäi ®óng v× c©y tre lu«n g¾n bã, th©n thuéc víi ®.sèng ngêi VN)

=> T¸c gi¶ dïng çch viÕt nh©n ho¸, ®iÖp tõ “b¹n th©n” l¸y l¹i 2 lÇn, ngay më ®Çu cha ®i ngay vµo giíi thiÖu c©y tre mµ giíi thiÖu vÒ mèi quan hÖ cña tre víi n.d©n VN, dtéc VN. C©y tre cã mÆt ë kh¾p n¬i trªn Tæ Quèc ta, tre cïng mu«n vµn c©y l¸ kh¸c nhau t¹o nªn vÎ ®Ñp xanh t¬i cña ®Êt níc.

- Trong ®o¹n 1, t¸c gi¶ ®· dïng nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo ®Ó thÓ hiÖn phÈm chÊt cña tre?

* PhÈm chÊt cña tre+ Tre cã thÓ mäc xanh tèt ë mäi n¬i.+ MÇm non mäc th¼ng.+ D¸ng tre v¬n méc m¹c, mµu tre t¬i nhòn nhÆn.+ Lín lªn cøng çp, dÎo dai, v÷ng ch¾c.+ Tre tr«ng thanh cao, gi¶n dÞ, chÝ khÝ nh ngêi.

NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ c©y tre (t¶ ngo¹i h×nh, phÈm chÊt)?

-> Dïng nhiÒu tÝnh tõ chØ phÈm chÊt cña ngêi, phÐp nh©n ho¸, so s¸nh thÝch hîp cã t¸c dông võ© gîi t¶ h×nh ¶nh,


-138-


ThÓ hiÖn ®îc phÈm chÊt g× cña tre? Tõ ®©y gîi cho em liªn tëng tíi phÈm chÊt cña ai?

vµ vÎ ®Ñp méc m¹c b×nh dÞ, võa kh¼ng ®Þnh phÈm chÊt ®¸ng quý cña tre: Tre cã søc sèng m·nh liÖt, dÎo dai, v÷ng ch¾c. Tõ h.¶nh c©y tre gîi lªn nh÷ng liªn t-ëng vÒ phÈm chÊt tèt ®Ñp cña con ngêi ViÖt Nam: sèng bÒn bØ, dÎo dai, gi¶n dÞ, thanh cao, hiªn ngang. (Liªn hÖ: "Th©n gÇy guéc ...b¹c mµu").

Em cã nhËn xÐt g× vÒ §V më ®Çu nµy?

*TK: B»ng nhiÒu BPNT, ®o¹n v¨n më ®Çu võa mang tÝnh chÊt miªu t¶ giíi thiÖu võa b×nh luËn mét c¸ch nhÑ nhµng t¬i m¸t mµ l¾ng s©u.

IV. Cñng cè : T×m mét sè c©u tôc ng÷, ca dao, th¬, truyÖn nãi ®Õn c©y tre?V. HDVN: - Häc bµi- So¹n bµi tiÕp tiÕt 2.

**********************************************************TiÕt 110: c©y tre viÖt nam.( tiÕt 2)

( ThÐp Míi)Ngµy so¹n: 19/03/2014.Ngµy gi¶ng: 25/03/2014

A. Môc tiªu bµi häc: TiÕp tôc gióp häc sinh:1.KiÕn thøc : - Hiểu và cảm nhận được giá trị và vẻ đẹp của cây tre- một biÓu tượng về đất nước và dân tộc Việt Nam. Hình ảnh cây tre trong đời sống và tinh thần của ngêi Việt Nam .- Những đặc điểm nổi bật về giọng điệu, ngôn ngữ của bài ký .2.Kĩ năng :- Đọc- hiểu văn bản kí hiện đại có yếu tố miêu tả, biểu cảm.- Nhận ra phương thức biểu đạt chính: miêu tả kết hợp biểu cảm, thuyết minh, bình luận.- Nhận biết và phân tích được tác dụng của các phép so sánh, nhân hóa, ẩn dụ.3. Th¸i ®é : Gi¸o dôc lßng yªu quý thiªn nhiªn vµ con ngêi VN.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liªu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc :


-139-


I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò - H×nh ¶nh c©y tre vµ nh÷ng phÈm chÊt cña c©y tre.®îc t¸c gØa thÓ hiÖn nh thÕ nµo ?III. Bµi míi:

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:( tiÕp )2. Sù g¾n bã cña c©y tre víi con ng - êi vµ d©n téc ViÖt Nam

§Ó lµm râ ý “C©y tre lµ ngêi b¹n th©n cña n«ng d©n ViÖt Nam, b¹n th©n cña nh©n d©n VN”bµi v¨n ®· ®a ra hµng lo¹t biÓu hiÖn cô thÓ.T×m nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh thÓ hiÖn sù g¾n bã cña tre víi con ng-êi trong cuéc sèng lao ®éng sinh ho¹t?Em n.xÐt g× vÒ çch viÕt c©u v¨n nµy?

a, Tre g¾n bã víi con ng êi trong cuéc sèng lao ®éng sinh ho¹t:-Tre bao bäc xãm lµng. - Díi bãng tre: ThÊp tho¸ng m¸i chïa G×n gi÷ mét nÒn v¨n ho¸ l©u ®êi Ngêi d©n cµy dùng nhµ, dùng cöa,…- Tre ¨n ë víi ngêi ®êi ®êi kiÕp kiÕp.- Tre vÊt v¶ víi ngêi lao ®éng: “ Cèi xay tre nÆng nÒ quay, tõ …xay n¾m thãc”( ng¾t nhÞp ng¾n, ®Òu ®Æn, 3/3/4/3 vÇn ay l¸y 4 lÇn => gîi ngêi ®äc h×nh dung sù vÊt v¶ lam lò , cuéc sèng cùc nhäc cña ngêi n«ng d©n xa, ®åg thêi diÔn t¶ sù cÇn cï nhÉn n¹i cña con ngêi lao ®éng)- Tre g¾n bã víi mäi løa tuæi trong cuéc sèng hµng ngµy còng nh trong sinh ho¹t v¨n ho¸:giang chÎ l¹t, lµ nguån vui duy nhÊt cña tuæi th¬nh ch¬i chuyÒn, nam n÷ hß hÑn díi bãng tre, tuæi giµ hót thuèc b»ng ®iÕu c©y tre, nh¾m m¾t xu«i tay trªn giêng tre..

NhËn xÐt g× vÒ viÖc s¾p xÕp çc h×nh ¶nh trªn? çch dïng tõ ng÷, nghÖ thuËt diÔn t¶ h×nh ¶nh c©y tre? T¸c dông?

=> S¾p xÕp theo tr×nh tù bao qu¸t ®Õn cô thÓ vµ lÇn lît theo tõng lÜnh vùc trong ®.sèng con ngêi, cuèi cïng kh¸i qu¸t l¹i sù g¾n bã cña tre víi c¶ ®êi ngêi n«ng d©n tõ lóc lät lßng ®Õn lóc nh¾m m¾t.


-140-


§äc ®o¹n 3 t×m nh÷ng chi tiÕt chøng tá c©y tre g¾n bã víi dtéc trong chiÕn ®Êu?

b, Tre g¾n bã víi dtéc VN trong çc cuéc chiÕn ®Êu gi÷ n íc: - Ta k/chiÕn tre lµ ®ång chÝ - Cïng ta ®¸nh giÆc+ GËy tre, ch«ng tre chèng l¹i s¾t thÐp cña qu©n thï.+ Tre xung phong vµo xe t¨ng, ®¹i b¸c.+ Tre gi÷ lµng, gi÷ níc gi÷ m¸i nhµ tranh, gi÷...+Tre hy sinh ®Ó b¶o vÖ con ngêi.

Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch viÕt cña t.g? T¸c dông?

-> Dïng nhiÒu ®éng tõ chØ ho¹t ®éng, tÝnh tõ chØ phÈm chÊt, phÐp nh©n ho¸, phÐp ®iÖp tõ (tõ ng÷ tre,lÆp l¹i cÊu tróc c©u gièng nhau).Kh¼ng ®Þnh søc m¹nh vµ c«ng lao cña tre trong cuéc k/chiÕn gian khæ( L.hÖ Trong lÞch sö xa xa tre tõng lµ vò khÝ hiÖu nghiÖm trong tay ngêi anh hïng lµng Giãng ®¸nh ®uæi giÆc ¢n, nay tre l¹i gãp phÇn b¶o vÖ TQ)

Qua çc chi tiÕt trªn em cã suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh c©y tre VN?

=>Tre mang nh÷ng phÈm chÊt cao quý. Thuû chung, t×nh nghÜa th¼ng th¾n, dòng c¶m, kiªn cêng, hiªn ngang, bÊt khuÊt, ®øc hy sinh. T¸c gi¶ ®· kh¸i qu¸t b»ng mét c©u v¨n t«n vinh c©y tre b»ng nh÷ng danh hiÖu cao quý cña con ngêi: Tre! Anh hïng lao ®éng. Tre! Anh hïng chiÕn ®Êu. Tre mang t©m hån cèt çch phÈm chÊt cña con ngêi ViÖt Nam, d©n téc VN.

§äc ®o¹n kÕt. Trong phÇn kªt t¸c gi¶ ®Æt ra vÊn ®Ò g×?T¹i sao l¹i ®Æt ra vÊn ®Ò Êy?Tre cßn g¾n bã víi ng-êi trªn lÜnh vùc nµo? BiÓu hiÖn?

3. C©y tre tiÕp tôc g¾n bã víi d©n téc ViÖt Nam trong hiÖn t¹i vµ t ¬ng laiVai trß lín lao vµ gÇn gòi g¾n bã cña tre víi con ngêi ViÖt Nam trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. - Tre kh«ng chØ g¾n bã trong lao ®éng, chiÕn ®Êu mµg¾n bã víi cuéc sèng tinh thÇn cña con ngêi, tre lµ ph¬ng tiÖn ®Ó


-141-


- T¸c gi¶ cã dù ®o¸n g× vÒ c©y tre trong t¬ng lai.

con ngêi biÓu lé nh÷ng rung ®éng, c¶m xóc b»ng ©m thanh( tiÕng s¸o)- H×nh ¶nh m¨ng non trªn phï hiÖu..dÉn tíi suy nghÜ vÒ vÞ trÝ c©y tre trong t-¬ng lai- Xi m¨ng cèt thÐp nhiÒu h¬n tre nøa nhng tre cßn m·i, tre vÉn lµ ngêi b¹n ®ång hµnh thuû chung cña d©n téc).

C©u cuèi bµi cã t.dông ntn?

=>Kh¼ng ®Þnh c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ vµ lÞch sö cña c©y tre sÏ vÉn cßn m·i m·i.V×: C©y tre lµ tîng trng cao quý cña d©n téc ViÖt Nam.(Liªn hÖ: Mai sau... ®Êt xanh... tre ViÖt Nam).

Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ NT?

Cho biÕt néi dung bµi v¨n?

Cho biÕt ý nghÜa bµi v¨n?

Häc sinh ®äc ghi nhí

III. Tæng kÕt - Ghi nhí1. NghÖ thuËt: - KÕt hîp gi÷a chÝnh luËn vµ tr÷ t×nh .- X©y dùng h×nh ¶nh phong phó vµ chän läc , võa cô thÓ võa mang tÝnh biÓu tîng .- Lùa chän lêi v¨n giµu nh¹c ®iÖu vµ cã tÝnh biÓu c¶m cao .- Sö dông thµnh c«ng c¸c phÐp so s¸nh , diÖp ng÷.2. Néi dung: C©y tre lµ ngêi b¹n th©n thiÕt l©u ®êi cña n«ng d©n vµ nh©n d©n ViÖt Nam. C©y tre cã vÎ ®Ñp b×nh dÞ vµ nhiÒu phÈm chÊt quý b¸u. C©y tre ®· trë thµnh mét biÓu tîng cña ®Êt níc ViÖt Nam, d©n téc ViÖt Nam.3. ý nghÜa ; V¨n b¶n cho thÊy vÎ ®Ñp vµ sù g¾n bã cña c©y tre víi ®êi sèng d©n téc ta . Qua ®ã ta thÊy t¸c gi¶ lµ ngêi cã hiÓu biÕt vÒ c©y tre , cã t×nh c¶m s©u nÆng ,cã niÒm tin tù hµo chÝnh ®¸ng vÒ c©y tre ViÖt Nam *) Ghi nhí: SGK

IV. Cñng cè : T×m mét sè c©u tôc ng÷, ca dao, th¬, truyÖn nãi ®Õn c©y tre?


-142-


Gîi ý: TN: Tre giµ m¨ng mäc. Ca dao: §ªm tr¨ng thanh anh míi hái nµng Tre võa ®ñ l¸ ®an sµng nªn ch¨ng? TruyÖn cæ tÝch: C©y tre tr¨m ®èt. Th¬: Tre VN( NguyÔn Duy).Th¬ TrÇn §¨ng Khoa( Ma) - Tre mang nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng quý g×? - Tre g¾n bã víi ngêi trªn nh÷ng ph¬ng diÖn nµo?V. HDVN: Häc bµi- So¹n bµi: Lßng yªu níc. - Đọc kĩ văn bản, nhớ được các chi tiết, các hình ảnh so sánh, nhân hóa đặc sắc.- Hiểu vai trò của cây tre đối với cuộc sống nhân dân ta trong quá khứ, hiện tại và tương lai.- Sưu tầm một số bài văn, bài thơ viết về cây tre Việt Nam.- Häc thuéc lßng ®o¹n 1.- ViÕt ®o¹n v¨n c¶m nhËn vÒ c©y tre.- ChuÈn bÞ: C©u trÇn thuËt ®¬n.

***********************************************************

TiÕt 111: c©u trÇn thuËt ®¬n.Ngµy so¹n: 20/03/2014.Ngµy gi¶ng: 27/03/2014

A. Môc tiªu bµi häc:: Gióp häc sinh:1.KiÕn thøc :- Häc sinh n¾m ®îc Đặc điểm ngữ pháp của câu trần thuật đơn .- Tác dụng của câu trần thuật đơn .2.K ĩ n ă ng : - Nhận diện được câu trần thuật đơn trong văn bản và xác định được chức năng của câu trần thuật đơn . - Sử dụng câu trần thuật đơn trong nói và viết .kh¸i niÖm c©u trÇn thuËt ®¬n, t¸c dông cña c©u trÇn thuËt ®¬n.3. Th¸i ®é : GD lßng yªu thÝch m«n tiÕng ViÖt.B. ChuÈn bÞ:GV: Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.HS: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 : II. KiÓm tra bµi cò


-143-


- Ph©n biÖt thµnh phÇn chÝnh víi thµnh phÇn phô? §Æc ®iÓm, cÊu t¹o cña VN? CN? - Lµm bµi tËp 2.III. Bµi míi: GV ®a ra bµi tËp:

S¸ng nay, chóng em/ ®i lao ®éng. CN VN? X¸c ®Þnh thµnh phÇn chÝnh, thµnh phÇn phô cña c©u trªn?? Néi dung c©u trªn nãi vÒ viÖc g×? (§i lao ®éng) GV: Gäi c©u trªn lµ c©u trÇn thuËt ®¬n. VËy c©u trÇn thuËt ®¬n lµ g×? Chóng ta t×m hiÓu bµi.

Ph©n tÝch ng÷ liÖu A. Bµi häc: C©u trÇn thuËt ®¬n lµ g×?

- Ph©n lo¹i c¸c c©u theo M§N. NL1: Häc sinh ®äc. §o¹n v¨n trªn gåm mÊy c©u?Gåm 9 c©u.Ph©n lo¹i c¸c c©u theo môc ®Ých nãi?( C©u ph©n lo¹i theo môc ®Ých nãi gåm: C©u trÇn thuËt, c©u nghi vÊn, c©u c¶m th¸n, c©u cÇu khiÕn) - C©u kÓ, t¶, nªu ý kiÕn: 1, 2, 6, 9.- C©u hái: 4- C©u béc lé c¶m xóc: 3, 5, 8.- C©u cÇu khiÕn: 7. H·y ph©n tÝch thµnh phÇn nh÷ng c©u: 1, 2, 6, 9.?1. T«i/ ®· hÕch r¨ng lªn, x× mét h¬i râ dµi. CN VN2. T«i/ m¾ng CN VN6. Chó mµy/ h«i nh có mÌo thÕ nµ y,/ ta/ chÞu sao ® îc. CN1 VN1 CN2 VN29. T«i/ vÒ, kh«ng mét chót bËn t©m. C VNgêi ta gäi nh÷ng c©u ®ã lµ c©u trÇn

*C©u trÇn thuËt: Lµ c©u dïng ®Ó giíi thiÖu , t¶ hoÆc kÓ vÒ mét sù vËt sù viÖc hoÆc nªu mét ý kiÕn.


-144-


thuËt .VËy thÕ nµo lµ c©u TT?Em h·y s¾p xÕp çc c©u TT thµnh 2 lo¹i, mét lo¹i do 1 côm C-V t¹o thµnh, mét lo¹i do 2 hoÆc nhiÒu côm C-V t¹o thµnh.C©u cã 1 côm C-V: 1,2,9 ( C©u TT ®¬n)C©u cã 2 hoÆc nhiÒu côm C-V: 6( C©u TT ghÐp)Gäi nh÷ng c©u 1, 2, 9 lµ c©u trÇn thuËt ®¬n - em hiÓu thÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n?

HS ®äc ghi nhí SGK

*C©u trÇn thuËt ®¬n: Lµ lo¹i c©u do mét côm C-V t¹o thµnh. Dïng ®Ó giíi thiÖu, t¶ hoÆc kÓ vÒ mét sù viÖc, sù vËt hay ®Ó nªu mét ý kiÕn.*) Ghi nhí. SGK

B. LuyÖn tËp:HS nªu yªu cÇu cña bµi tËpT×m c©u TT§ -t¸c dông?

Bµi tËp 1a.C©u TT§: C1 Ngµy thø n¨m trªn ®¶o…s¸ng sña=>dïng ®Ó giíi thiÖu, vµ t¶ vÎ ®Ñp cña ®¶o C« T«.C2. Tõ khi…nh vËy=> Nªu ý kiÕn nhËn xÐt cña t.g vÒ ®¶o C«T«.

X¸c ®Þnh lo¹i c©u vµ t¸c dông?

Bµi tËp 2a - b - c: §Òu lµ c©u trÇn thuËt ®¬n dïng ®Ó giíi thiÖu nh©n vËt.

Çch giíi thiÖu cã g× kh¸c BT2

Bµi tËp 3 Kh«ng trùc tiÕp giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh mµ giíi thiÖu n.vËt phô tríc sau ®ã giíi thiÖu n.vËt chÝnhPhÇn c: KÓ viÖc, kh«ng giíi thiÖu n.vËt chÝnh mét çch riªng biÖt.

Ngoµi t.dông giíi thiÖu nh©n vËt çc c©u sau cßn cã t.dông g×?

NÕu c« gi¸o ra ®Ò t¶ ngêi b¹n th©n cña em , em më bµi b»ng c©u

Bµi tËp 4Ngoµi t.dông giíi thiÖu n.v, çc c©u cßn t¸c dông miªu t¶ ho¹t ®éng cña nh©n vËt.BT më réng: Lan H¬ng lµ ngêi b¹n th©n cña em. B¹n Êy häc rÊt giái.C1: giíi thiÖu. C2: NhËn xÐt


-145-


TT§ ntn?IV. Cñng cè : - ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n? VÝ dô?V. HDVN: - Häc bµi. Lµm bµi tËp (SBT)- Nhớ được khái niệm câu trần thuật đơn.- Nhận diện câu trần thuật đơn và tác dụng của câu trần thuật đơn.

- Häc ghi nhí vµ lµm bµi tËp SBT - ChuÈn bÞ bµi: Lßng yªu níc.

*************************************************************TiÕt 112: HD§T: Lßng yªu níc.

I - li - a - £ - ren – bua(Tuú bót chÝnh luËn)Ngµy so¹n: 21/03/2014.Ngµy gi¶ng: 29/03/2014

A. Môc tiªu bµi häc:: Gióp häc sinh:1.KiÕn thøc : - Häc sinh hiÓu ®îc Lòng yêu nước bắt nguồn từ lòng yêu những gì gần gũi, thân thuộc của quê hương và được thể hiện rõ nhất trong hoàn cảnh gian nan, thử thách. Lòng yêu nước trở thành sức mạnh, phẩm chất của người anh hùng trong chiến tranh bảo vệ tổ quốc . - Nét chính về nghệ thuật của văn bản .2.K ĩ n ă ng : - Đọc diễn cảm một văn bản chính luận giàu chất trữ tình : giọng đọc vừa rắn rỏi, dứt khoát, vừa mềm mại, dịu dàng, tràn ngập cảm xúc . - Nhận biết và hiểu vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm . - Đọc - hiểu văn bản tùy bút có yếu tố miêu tả kết hợp với biểu cảm . - Trình bày được suy nghĩ, tình cảm của bản thân về đất nước mình .3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc lßng yªu tæ quèc ViÖt nam.B. ChuÈn bÞ:GV: Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.HS: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 : II. KiÓm tra bµi cò : Sù g¾n bã cña c©y tre víi con ngêi vµ d©n téc ViÖt Nam nh thÕ nµo?III. Bµi míi:


-146-


Nh÷ng g× lµ gÇn gòi víi mçi chóng ta ®Òu cã søc to¶ s¸ng n©ng ®ì con ngêi vµ ph¸t triÓn thµnh nh÷ng t×nh c¶m cao ®Ñp. Lßng yªu níc lµ mét t×nh c¶m cao ®Ñp còng ®îc b¾t ngån tõ lßng yªu nh÷ng g× gÇn gòi, th©n thuéc cña quª h¬ng.

GV nªu yªu cÇu ®äc. §äc mÉu sau ®ã HS ®äc.

Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶?

Nªu bè côc?

Më ®Çu v¨n b¶n t¸c gi¶ ®· nªu ra 1 nhËn ®Þnh vÒ lßng yªu níc nh thÕ nµo? V× sao l¹i b¾t ®Çu tõ yªu nh÷ng vËt tÇm thêng?

BiÓu hiÖn yªu níc cña nh÷ng con ngêi X« ViÕt g¾n liÒn víi nçi nhí vÎ ®Ñp çc lµng

I. H íng dÉn tiÕp xóc v¨n b¶n. 1. §äc-Lµ ®o¹n bót kÝ chÝnh luËn nhng giµu chÊt tr÷ t×nh, nhiÒu h×nh ¶nh cô thÓ…nh÷ng c©u v¨n nµy giäng r¾n rái, døt kho¸t võa mÒm m¹i dÞu dµng, ngËp trµn c¶m xóc.- Giäng ®äc chËm, c©u cuèi tha thiÕt xóc ®éng.- Chó ý ®äc ®óng çc tõ phiªn ©m tõ tiÕng Nga2. T×m hiÓu chó thÝch*.T¸c gi¶: I- li- a-£-ren-bua (1891-1962)Lµ nhµ v¨n næi tiÕng cña Liªn X«( tríc ®©y).¤ng cßn lµ nhµ b¸o lçi l¹c.* T¸c phÈmVB trÝch tõ bµi b¸o “thö löa” cña «ng, viÕt vµo cuèi th¸ng 6 n¨m 1942- thêi k× chiÕn tranh vÖ quèc vÜ ®¹i chèng ph¸t xÝt §øc.* Chó thÝch SGK3. Bè côc : 2 ®o¹n- §o¹n 1: Tõ ®Çu -> trë nªn lßng yªu tæ quèc: BiÓu hiÖn cô thÓ cña lßng yªu níc (ngän nguån cña lßng yªu níc)- §o¹n 2: Cßn l¹i: Søc m¹nh cña lßng yªu níc.II.H íng dÉn t×m hiÓu v¨n b¶n. 1. Ngän nguån cña lßng yªu n íc. - C©u më ®Çu nªu nhËn ®Þnh kh¸i qu¸t vÒ lßng yªu níc:"Lßng yªu níc ban ®Çu lµ lßng yªu nh÷ng vËt tÇm thêng nhÊt…h¬i rîu m¹nh".-> V×: §ã lµ nh÷ng biÓu hiÖn cña sù sèng ®Êt níc, ®îc con ngêi t¹o ra. Chóng ®em l¹i niÒm vui, h¹nh phóc, sù sèng cña con ngêi.- TiÕp theo t.gi¶ nãi ®Õn t×nh yªu quª h¬ng mét çch cô thÓ. Nçi nhí cña nh÷ng con ngêi


-147-


quª cña hä nh thÕ nµo? T×m chi tiÕt?

Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc h×nh ¶nh t¸c gi¶ minh ho¹ qua nh÷ng lêi v¨n miªu t¶ Êy?

NhËn xÐt vÒ t×nh c¶m cña t.g béc lé qua ®o¹n v¨n?

§äc c©u kÕt ®o¹n? T¸c gi¶ lÝ gi¶i lßng yªu níc ntn? Nãi vÒ quª h¬ng, em sÏ nhí ®Õn nh÷ng vÎ ®Ñp tiªu biÓu nµo?+§êng v« xø NghÖ ..ho¹ ®å + Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i, c¬m n¾m l¸cä lµ ngThanhBa.

C©u kÕt cã quan hÖ g× víi ®o¹n?

X« ViÕt g¾n liÒn víi vÎ ®Ñp çc lµng quª:+ Ngêi vïng B¾c: nhí c¶nh rõng bªn dßng s«ng, ®ªm th¸ng 6 s¸ng hång.+ Ngêi u-c –rai-na: Bãng tïng d¬ng, tra hÌ.+Ngêi xø Gru - di - a: Ca tông khÝ trêi cña nói cao, dßng suèi ãng ¸nh b¹c, vÞ m¸t cña níc ®ãng b¨ng, rîu vang cay.+ Ngêi thµnh Lª - nin - grat: Nhí s¬ng mï, dßng s«ng Nª - va nh÷ng pho tîng+Ngêi Mat xcova: Nhí phè cò ch¹y ngo»n ngÌo, ®iÖn Kremli, th¸p cæ...-> Chän nh÷ng c¶nh tîng mang vÎ ®Ñp tiªu biÓu cho tõng vïng ®Êt níc( cô thÓ 5 vïng miÒn kh¸c nhau cña Tæ quèc, tõ thñ ®«, lµng quª ®Õn thµnh phè, tõ vïng B¾c -> T©y nam cña níc Nga. §ã ®Òu lµ nh÷ng g× th©n thuéc nhÊt ®èi víi sù sèng cña con ng-êi trªn vïng ®Êt ®ã, tõ thiªn nhiªn -> v¨n ho¸ -> lÞch sö -> thÊm ®îm t×nh c¶m yªu mÕn, tù hµo cña con ngêi vÒ quª h¬ng th©n yªu.=> T¸c gi¶ lµ ngêi am hiÓu vµ cã t×nh c¶m s©u s¾c víi çc miÒn ®Êt níc cña «ng. Qua ®ã ®· lµm sèng dËy vÎ ®Ñp riªng vµ hÕt søc quen thuéc cña mçi vïng miÒn trªn ®Êt níc X« ViÕt.- C©u kÕt "Lßng yªu nhµ, yªu lµng xãm, yªu miÒn quª trë nªn lßng yªu Tæ quèc".-> Kh¸i qu¸t mét qui luËt tù nhiªn cña s«ng suèi, cña çc dßng ch¶y trªn mÆt ®Êt tõ ®ã dÉn tíi 1 ch©n lý, mét quy luËt s©u s¾c vÒ lßng yªu níc.T.G lÝ gi¶i t.yªu níc b»ng h.¶nh so s¸nh võa gÇn gòi võa cô thÓ:->Lßng yªu níc b¾t nguån tõ lßng yªu nhµ, yªu xãm, yªu nh÷ng vËt tÇm thêng nhÊt, t.c¶m Êy ®îc kh¬i nguån tõ nh÷ng g× gÇn gòi, b×nh dÞ, th©n thuéc.C©u cuèi nh mét sù kh¼ng ®Þnh ch©n lÝ phæ biÕn vµ s©u s¾c vÒ lßng yªu nc.


-148-


NhËn xÐt tr×nh tù lËp luËn c¶u t.g ë ®o¹n 1?

ThÓ hiÖn søc m¹nh cña lßng yªu níc qua c©u v¨n nµo cña t¸c gi¶?V× sao nh vËy?

Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nghÖ thuËt?

Néi dung cña v¨n b¶n?

ý nghÜa cña v¨n b¶n?

* TK: Më ®Çu ®o¹n v¨n t.g ®a nhËn ®Þnh vÒ lßng yªu níc sau ®ã ®a ra minh chøng cô thÓ vµ cuèi cïng dÉn ®Õn sù kh¸i qu¸t mét qui luËt , mét ch©n lÝ.2. Lßng yªu n íc ® îc thö th¸ch vµ thÓ hiÖn trong cuéc chiÕn ®Êu chèng giÆc ngo¹i x©m b¶o vÖ Tæ quèc.- "Cã thÓ nµo quan niÖm ®îc søc m¹nh m·nh liÖt cña t×nh yªu mµ kh«ng ®em nã vµo löa ®¹n gay go thö th¸ch".-> V×: Nguy c¬ mÊt níc (mÊt nhµ, mÊt xãm, mÊt quª) th× lßng yªu níc sÏ trçi dËy, lßng yªu níc lµ mét gi¸ trÞ tinh thÇn lín lao. (Löa thö vµng, gian nan thö søc).(GV: Liªn hÖ cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ kh¸ng chiÕn chèng Mü, lßng yªu níc cña nh©n d©n ta ®îc thÓ hiÖn m¹nh mÏ, lín lao, s©u s¾c).(GV: Lßng yªu níc trong t×nh h×nh hiÖn nay: nç lùc häc tËp, lao ®éng s¸ng t¹o, x©y dùng tæ quèc, lµm nªn thµnh tÝch vÎ vang cho ®Êt níc).III. Tæng kÕt .1. NghÖ thuËt - KÕt hîp chÝnh luËn víi tr÷ t×nh .- KÕt hîp sù miªu t¶ tinh tÕ , chän läc nh÷ng h×nh ¶nh tiªu biÓu cña tõng miÒn víi biÓu hiÖn c¶m xóc tha thiÕt , s«i næi vµ suy nghÜ s©u s¾c .- C¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ khi lÝ gi¶i ngän nguån cña lßng yªu níc l«gÝc vµ chÆt chÏ ..2. Néi dung: Bµi v¨n thÓ hiÖn tinh thÇn yªu níc tha thiÕt, s©u s¾c cña t¸c gi¶ vµ nh÷ng ngêi d©n X« ViÕt trong hoµn c¶nh thö th¸ch gay g¾t Èu cuéc chiÕn tranh vÖ quèc.§ång thêi còng nªu lªn mét ch©n lÝ : Lßng yªu níc b¾t ngån tõ nh÷ng g× b×nh thêng nhÊt, yªu nhµ, yªu lµng xãm, yªu quª h¬ng.


-149-


3. ý nghÜa :Lßng yªu níc b¾t nguån tõ lßng yªu nh÷ng g× gÇn gòi , th©n thuéc nhÊt n¬i nhµ , xãm .phè , quª h¬ng . Lßng yªu níc trë nªn m·nh liÖt trong thö th¸ch cña cuéc chiªn stranh vÖ quèc . §ã lµ bµi häc thÊm thÝa mµ nhµ v¨n I-li-a £ -ren - bua truyÒn tíi .(*) Ghi nhí: SGK

IV. Cñng cè : -Lßng yªu níc b¾t nguån tõ ®©u? VÝ dô?V. HDVN: T×m 1 sè bµi th¬, bµi v¨n ca ngîi vÒ lßng yªu níc.- Häc bµi, so¹n bµi, lµm bµi vÒ nhµ (SGK + SBT).- Đọc kĩ văn bản nhớ những chi tiết, hình ảnh tiêu biểu trong văn bản.Hiểu được những biểu hiện của lòng yêu nước.- ChuÈn bÞ: C©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ.

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy: 22/03/2014. Phã HiÖu trëng

NguyÔn Sü QuangTUÇN 30

TiÕt 113: c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ.Ngµy so¹n: 26/3/2014Ngµy gi¶ng: 01/4/2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:1.KiÕn thøc :

- Häc sinh n¾m ®îc ®ặc điểm của câu trần thuật đơn có từ là . - Các kiểu câu trần thuật đơn có từ là .2.Kĩ năng : - Nhận biết được câu trần thuật đơn có từ là và xác định được các kiểu cấu tạo câu trần thuật đơn có từ là trong văn bản . - Xác định được chủ ngữ và vị ngữ trong câu trần thuật đơn có từ là . - Đặt được câu trần thuật đơn có từ là .3.Th¸i ®é : GD lßng yªu thÝch m«n tiÕng ViÖt.B. ChuÈn bÞ:GV: Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.HS: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :


-150-


II. KiÓm tra bµi cò : * KiÓm tra 15’:§Ò bµi:1. ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n? X¸c ®Þnh CN – VN trong c©u: Ngµy thø n¨m trªn §¶o C« T« lµ mét ngµy trong trÎo s¸ng sña.2. ViÕt 1 ®o¹n v¨n ng¾n tõ 3->5 c©u kÓ vÒ gia ®×nh em trong ®ã cã sö dông c©u trÇn thuËt ®¬n?§¸p ¸n- BiÓu ®iÓm:C©u 1: ( 5 ®):- Tr¶ lêi ®óng kh¸i niÖm: C©u trÇn thuËt ®¬n: Lµ lo¹i c©u do mét côm C-V t¹o thµnh. Dïng ®Ó giíi thiÖu, t¶ hoÆc kÓ vÒ mét sù viÖc, sù vËt hay ®Ó nªu mét ý kiÕn. ( 3 ®).- X§ ®óng: (2 ®). c. Ngµy thø n¨m trªn §¶o C« T« / lµ mét ngµy trong trÎo s¸ng sña. CN VNC©u 2: ( 5®) ViÕt ®îc ®o¹n v¨n ®¶m b¶o néi dung, h×nh thøc vµ cã sö dông Ýt nhÊt 2 c©u trÇn thuËt ®¬n. III. Bµi míi :

Ph©n tÝch ng÷ liÖu A. Bµi häc§äc ng÷ liÖu SGK114.X¸c ®Þnh CN – VN trong c¸c c©u? a. Bµ ®ì TrÇn/ lµ ng êi huyÖn §«ng TriÒu. C V+CDT.b. TruyÒn thuyÕt / lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c CN VN+CDT nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêi kú qu¸ khø, th êng cã yÕu tè thÇn t îng, k× ¶o.c. Ngµy thø n¨m trªn §¶o C« T« / lµ mét ngµy trong CN V+CDT trÎo s¸ng sña. d. DÕ MÌn trªu chÞ Cèc/ lµ d¹i. CN VN+TT

I. §Æc ®iÓm c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ "lµ "

Trong c©u TT§ cã tõ lµ: - VN thêng do tõ “lµ” kÕt hîp víi +danh tõ (CDT ); §éng tõ( C§T); TÝnh tõ( CTT) t¹o thµnh.


-151-


VN cña nh÷ng c©u trªn lµ do nh÷ng tõ, côm tõ lo¹i nµo t¹o thµnh?->C©u a,b,c cã VN cÊu t¹o: Lµ + côm DT. C©u d cã VN cÊu t¹o: Lµ + TT.Chän nh÷ng tõ hay côm tõ phñ ®Þnh thÝch hîp ®iÒn vµo çc c©u trªn?Bµ ®ì TrÇn kh«ng ph¶i lµ ngêi huyÖn §«ng TriÒu.DÕ MÌn trªu chÞ Cèc cha ph¶i lµ d¹i.Nh÷ng c©u trªn gäi lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ “lµ”. VËy em hiÓu thÕ nµo lµ c©u TT®¬n cã tõ "lµ"

- Khi VN biÓu thÞ ý phñ ®Þnh, nã kÕt hîp víi çc côm tõ kh«ng ph¶i, cha ph¶i.* Ghi nhí: SGK114

§äc lµi NL phÇn 1 cho biÕt:- VÞ ng÷ cña c©u nµo tr×nh bµy çch hiÓu sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm nãi ë chñ ng÷.- VN c©u nµo cã t¸c dông giíi thiÖu?- VÞ ng÷ c©u nµo miªu t¶ ®Æc ®iÓm?- VÞ ng÷ c©u nµo thÓ hiÖn ®¸ng gi¸?C©u b: VNcã t¸c dông tr×nh bµy çch hiÓu=>C©u ®Þnh nghÜa.- C©u a:VN cã t¸c dông giíi thiÖu=> C©u giíi thiÖu- C©u c : VN cã t¸c dông miªu t¶=> C©u miªu t¶.- C©u d : VNcã t¸c dôngnhËn xÐt ®¸nh gi¸=>C©u ®¸nh gi¸.C¨n cø vµo nhËn xÐt trªn cho biÕt cã mÊy kiÓu c©u TT ®¬n cã tõ lµ ?

II. Çc kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ « lµ ».

Cã mét sè kiÓu c©u TT§ cã tõ lµ ®¸ng chó ý nh sau : - -C©u ®Þnh nghÜa ;C©u giíi thiÖu ;C©u miªu t¶ ;C©u ®¸nh gi¸.

* Ghi nhí : SGK115

B. LuyÖn tËp

T×m c©u TT§ cã tõ lµ?X¸c ®Þnh CN,VN. KiÓu c©u

Bµi 1.2a, Ho¸n dô/ lµ..diÔn ®¹t. CN VN=> Dïng ®Ó nªu ®Þnh nghÜa.C, Tre/ lµ çnh tay Tre/ cßn lµ nguån th¬ CN VN=> NhËn xÐt, ®¸nh gi¸.D, Bå çc /lµ…


-152-


S¸o sËu /lµ… CN VN=> Giíi thiÖue. Khãc /lµ nhôc Rªn/ hÌn ( lîc tõ lµ) Van/ yÕu ®uèi(lîc tõ lµ)

=>§¸nh gi¸.ViÕt ®o¹n v¨n 5-7 c©u t¶ ngêi b¹n cña em, sö dông c©u TT§ cã tõ lµ.Nªu t¸c dông?

Bµi 3 VD: Nam lµ b¹n th©n nhÊt cña em.B¹n Nam häc rÊt giái. N¨m nµo b¹n Êy còng lµ häc sinh xuÊt s¾c, lµ ch¸u ngoan B¸c Hå. Em rÊt th¸n phôc b¹n vµ høa sÏ phÊn ®Êu häc giái nh Nam.- Nam lµ b¹n th©n nhÊt cña em.=> C©u

dïng ®Ó giíi thiÖu. - N¨m nµo b¹n Êy còng lµ häc sinh xuÊt s¾c, lµ ch¸u ngoan B¸c Hå.=> C©u dïng ®Ó miªu t¶.

IV. Cñng cè : - ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ “lµ”? VÝ dô?V. HDVN: - Häc bµi. Lµm bµi tËp (SBT) - ¤n tËp kÜ phÇn TiÕng ViÖt chuÈn bÞ kiÓm tra.

**********************************************************TiÕt 114 «n tËp tiÕng viÖt


A. Môc tiªu bµi häc: HS ®¹t ®îc sau tiÕt «n tËp :1.KiÕn thøc : Gióp häc sinh «n tËp vÒ çc thµnh phÇn c©u, c©u trÇn thuËt ®¬n, çc phÐp tu tõ , Èn dô, ho¸n dô, ... 2. KÜ n¨ng : - Hs tù ®¸nh gi¸ tr×nh ®é cña m×nh vÒ çc mÆt: KT,n¨ng lùc diÔn ®¹t qua giê «n tËp - RÌn kÜ n¨ng tæng hîp çc kiÕn thøc TiÕng viÖt ®· häc ë kú II.3.Th¸i ®é : ý thøc tù gi¸c trong qu¸ tr×nh «n tËp B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn : SGK, SGV , TLTK,...


-153-


- Häc sinh : ¤n tËp ttæng hîp nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ TiÕng viÖt ®· ®îc häc ë kú2 C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 : II. KiÓm tra bµi cò - ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ ? VD?

- Lµm bµi tËp 3.III. Bµi míi:

I. Néi dung «n tËp Nªu kh¸i niÖm phã tõ ? Cho vÝ dô

? Cã mÊy lo¹i phã tõ ? Cho vd?

1. Phã tõ : - Phã tõ lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm víi ®éng tõ, tÝnh tõ bæ sung ý nghÜa cho ®éng tõ vµ tÝnh tõ. VD: T«i ®ang häc bµi :

PT - Cã hai lo¹i phã tõ: phã tõ ®øng tríc vµ phã tõ ®øng sau. Çc phã tõ ®ã ®øng ë tríc vµ sau çc tõ ng÷ nã ®i kÌm - Bæ sung çc mÆt ý nghÜa: + ®· bæ sung vÒ thêi gian + ®õng............. cÇu khiÕn + võa................ thêi gian + l¾m................ møc ®é + kh«ng.............. phñ ®Þnh

2. Çc biÖn ph¸p tu tõ ? So s¸nh lµ g×? Cho vd ?

? Nªu cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh ?

a. So s¸nh : - Kh¸i niÖm: So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc

này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.- CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh :

*. Mô hình cấu tạo dạng đầy đủ và điển hình:Yếu tố 1 Yếu tố 2 Yếu tố 3 Yếu tố

4Vế A (sự vật được so sánh)

Phương diện so sánh

Từ so sánh

Vế B(sự vật dùng làm


-154-


? Cã mÊy kiÓu so s¸nh ?

chuẩn so sánh)

Mây Ngôi nhà sàn

trắngdài

nhưhơn cả

bôngtiếng chiêng

*. Mô hình dạng biến đổi:Từ ngữ so sánh lược bớt Đảo vế B lên trước vế A-. Các kiểu so sánh:

* Có hai kiẻu so sánh - So sánh ngang bằng được thể hiện bằng các từ so sánh: là, như, y như, tựa như, giống như...bao nhiêu-bấy nhiêu... So sánh hơn kém (không ngang bằng) được thể hiện bằng các từ so sánh: hơn, hơn là, kém, kém gì...- Tác dụng của so sánh:

- Tạo ra những hình ảnh cụ thể, sinh động giúp người đọc, người nghe dễ hình dung về sự vật, sự việc.

- Tạo ra những lối nói hàm súc, giúp người đọc dễ nắm bắt tư tưởng tình cảm tác giả gửi gắm.

? Nh©n ho¸ lµ g× ?

?Cã mÊy kiÓu nh©n ho¸ ?

b.Nh©n ho¸ :- kh¸i niÖm : Nh©n ho¸ lµ c¸ch gäi, t¶ con vËt, c©y cèi, ®å vËt, hiÖn tîng thiªn nhiªn b»ng nh÷ng tõ ng÷ ®îc dïng ®Ó gäi hoÆc t¶ con ngêiVD: KiÕn hµnh qu©n ®Çy ®êng . T¸c dông : lµm cho ®å vËt, c©y cèi thiªn nhiªn trë lªn gÇn gòi víi con ngêi - diÔn ®¹t sinh ®éng cô thÓ gîi c¶m.. C¸c kiÓu nh©n ho¸ + Gäi vËt b»ng nh÷ng tõ vèn gäi ngêi: L·o miÖng, c« m¾t…+ Dïng nh÷ng tõ chØ ho¹t ®éng tÝnh chÊt cña con ngêi ®Ó chØ ho¹t ®éng, tÝnh chÊt cña vËt, cña thiªn nhiªn; S«ng gÇy, ®ª cho·i ch©n ra…


-155-


+ Trß chuyÖn xng h« víi vËt nh víi ngêi.? Èn dô lµ g× ? ? Cã mÊy kiÓu Èn dô ? Cho vd?

c. Èn dô :- Kh¸i niÖm : Gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt, hiÖn tîng kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång -Èn dô lµm t¨ng søc g¬i h×nh,gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t .VD: MÆt trêi cña mÑ em n»m trªn lng - Çc kiÓu Èn dô:- AD çch thøc-AD h×nh thøc -AD chuyÓn ®æi c¶m gi¸c- AD phÈm chÊt

? Ho¸n dô lµ g× ? ? Cã mÊy kiÓu ho¸n

dô ? Cho vd?

d..Ho¸n dô :- Kh¸i niÖm: Ho¸n dô lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn t-îng, kh¸i niÖm nµy b»ng tªn cña 1 sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ gÇn gòi víi nã.- T/dông: + Nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù vËt diÔn ®¹t. + C©u v¨n c©u th¬ ng¾n gän, hµm sóc.. Çc kiÓu ho¸n dô Cã 4 kiÓu ho¸n dô thêng gÆp:- LÊy 1 bé phËn ®Ó gäi toµn thÓ.- LÊy vËt chøa ®ùng ®Ó gäi vËt bÞ chøa ®ùng.- LÊy dÊu hiÖu cña sù vËt ®Ó gäi sù vËt.- LÊy çi cô thÓ - gäi çi trõu tîng.

3. C©u ? Ph©n biÖt thµnh phÇn chÝnh vµ thµnh phÇn phô?(* Trong mét sè hoµn c¶nh giao tiÕp cô thÓ ta còng cã thÓ lîc bá TP CN hoÆc VN hoÆc c¶ CN vµ VN mµ ngêi

a. Çc thµnh phÇn chÝnh cña c©u : - - TP chÝnh cña c©u: (CN, VN) Lµ nh÷ng thµnh phÇn b¾t buéc ph¶i cã mÆt ®Ó c©u cã cÊu t¹o hoµn chØnh vµ diÔn ®¹t mét ý trän vÑn.- TP phô: Kh«ng b¾t buéc cã mÆt trong c©u( Tr¹ng ng÷, çc TP biÖt lËp( L9))


-156-


nghe vÉn hiÓu ®îc. §ã lµ trêng hîp c©u tØnh lîc vµ c©u ®Æc biÖt).CN tr¶ lêi c©u hái nµo ? ? CÊu t¹o

VN tr¶ lêi c©u hái nµo ?? CÊu t¹o ?

* Chñ ng÷ :§Æc ®iÓm: CN lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u, nªu tªn sù vËt, hiÖn tîng mµ nã cã ®Æc ®iÓm, hµnh ®éng, tr¹ng th¸i... ®îc miªu t¶ ë vÞ ng÷.- Chñ ng÷ tr¶ lêi cho c©u hái: ai? con g×? çi g×?* CÊu t¹o: - Chñ ng÷ thêng lµ danh tõ; côm danh tõ; ®¹i tõ; trong mét sè trêng hîp nhÊt ®Þnh, chñ ng÷ cã thÓ lµ ®éng tõ, côm ®éng tõ, tÝnh tõ, côm tÝnh tõ.- C©u cã thÓ cã 1 hoÆc nhiÒu chñ ng÷.* VÞ ng÷ :lµ TPC cña c©u.* §Æc ®iÓm:- Cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi çc phã tõ chØ quan hÖ thêi gian.- VÞ ng÷ tr¶ lêi cho çc c©u hái: lµm g×? lµm sao? nh thÕ nµo? hoÆc lµ g×?- CÊu t¹o cña VN: VN thêng lµ ®éng tõ,hoÆc côm ®t, tÝnh tõ hoÆc côm tt, danh tõ hoÆc côm dt.VD: Thñ ®« níc ta lµ Hµ Néi. (VN lµ 1 DT). - C©u cã thÓ cã 1 hoÆc nhiÒu vÞ ng÷.

? ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n ? Cho vd?

b. C©u trÇn thuËt ®¬n : *C©u trÇn thuËt: Lµ c©u dïng ®Ó giíi thiÖu , t¶ hoÆc kÓ vÒ mét sù vËt sù viÖc hoÆc nªu mét ý kiÕn.C©u trÇn thuËt ®¬n: Lµ lo¹i c©u do mét côm C-V t¹o thµnh. Dïng ®Ó giíi thiÖu, t¶ hoÆc kÓ vÒ mét sù viÖc, sù vËt hay ®Ó nªu mét ý kiÕn.VD ? Trêi / ma N¾ng/ nh¹t

C V C V? §¾c ®iÓm c©u trÇn thuËt ®¬n cã

tõ lµ ? Cho vd?

c. C©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ ?Trong c©u TT§ cã tõ lµ:

- VN thêng do tõ “lµ” kÕt hîp víi +danh tõ (CDT ); §éng tõ( C§T); TÝnh tõ( CTT) t¹o thµnh.- Khi VN biÓu thÞ ý phñ ®Þnh, nã kÕt hîp víi


-157-


çc côm tõ kh«ng ph¶i, cha ph¶i.Çc kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ "lµ".Cã mét sè kiÓu c©u TT§ cã tõ lµ ®¸ng chó ý nh sau: - -C©u ®Þnh nghÜa;-C©u giíi thiÖu;-C©u miªu t¶;- C©u ®¸nh gi¸.II. LuyÖn tËp

HS thùc hiÖn - GV gäi ®äc - NhËn xÐt

Bµi tËp 1: ViÕt 1 ®o¹n v¨n ng¾n tõ- c©u cã sö dông biÖn ph¸p so s¸nh , nh©n ho¸ cã néi dung t¶ c¶nh thiªn nhiªn hoÆc t¶ c¶nh sinh ho¹t . Bµi tËp 2: §Æt 2 c©u trÇn thuËt ®¬n . X¸c ®Þnh çc thµnh phÇn c©u :- H«m nay , trêi/ n¾ng to .

C V- Ngµy mai, líp em /sÏ ®i c¾m tr¹i

C VBµi tËp 3: §Æt 4 c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ theo 4 kiÓu c©u ®· häc - R¾n lµ mét loµi bß s¸t ( §Þnh nghÜa )- Nam lµ mét häc sinh giái ( §¸nh gi¸ ) - Mïa xu©n c©y cèi ®©m tråi n¶y léc ( Miªu

t¶ )- Phó Thä lµ mét tØnh thuéc vïng trung du

B¾c Bé ( g thiÖu )

IV. Cñng cè : Gv hÖ thèng bµi häc – Kh¾c s©u kiªn sthøc cho häc sinh V. HDVN: ¤n tËp toµn bé néi dung bµi häc - ChuÈn bÞ giõ sau kiÓm tra 1 tiÕt

TiÕt 115: kiÓm tra tiÕng viÖtNgµy so¹n: 27/3/2014Ngµy gi¶ng: 03/4/2014

A. Môc tiªu bµi häc: 1.KiÕn thøc :


-158-


KiÓm tra nhËn thøc cña häc sinh vÒ çc thµnh phÇn c©u, c©u trÇn thuËt ®¬n, çc phÐp tu tõ ... 2. KÜ n¨ng : - Qua bµi kiÓm tra, Hs tù ®¸nh gi¸ tr×nh ®é cña m×nh vÒ çc mÆt: KT,n¨ng lùc diÔn ®¹t - RÌn kÜ n¨ng sö dông çc kiÕn thøc TiÕng viÖt vµo viÕt v¨n.3.Th¸i ®é : ý thøc tù gi¸c trong qu¸ tr×nh lµm bµi.B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn : SGK, SGV , TLTK,... - Häc sinh : ¤n tËp ttæng hîp nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ TV ®· ®îc häc ë kú2.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 : II. KiÓm tra bµi cò III. Bµi míi: * GV Nªu yªu cÇu chung cña tiÕt KT: * Néi dung KT:

A.Ma trËn

Néi dung

Çc cÊp ®é t duyTæng

NhËn biÕt Th«ng hiÓu

VDM§ thÊp VDM§ cao

TN TL TN TL TN TL TN TL1. Çc biÖn ph¸p tu tõ

NhËn biÕt çc BPTT

HiÓu çc BPTT ®· häc

Bíc ®Çu ph tÝch ®-îc gi¸ trÞ çc BPTT

5 6 ® 60%

2 1 ® 10 %

2 1 ® 1 0%

1 4 ® 40 %

2. Çc thµnh phÇn chÝnh cña c©u.

HiÓu cÊu t¹o cña TP chÝnh trong c©u

X¸c ®Þnh ®îc çc TP chÝnh trong c©u

2 3,5 ® 35 1 1


-159-


0,5 ® 5 %

3 ® 30%

%

3. C©u trÇn thuËt ®¬n

N¾m ®Æc ®iÓm c©u trÇn thuËt ®¬n

1 0,5 ® 5 %1

0,5 ® 5 %

Tæng

21 ®10 %

42 ®20 %

27 ®70 %

8 10 ®100%

II. §Ò bµi:A. PhÇn tr¾c nghiÖm (3,0 ®iÓm): Khoanh trßn vµo ch÷ çi tríc ph¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng nhÊt.C©u 1: BiÖn ph¸p tu tõ so s¸nh cã çc kiÓu c¬ b¶n lµ:

A. So s¸nh ngang b»ng vµ so s¸nh kh«ng ngang b»ngB. So s¸nh ngang b»ng vµ so s¸nh h¬nC. So s¸nh ngang b»ng vµ so s¸nh kÐmD. So s¸nh h¬n vµ so s¸nh kÐm

C©u 2: Çch gi¶i thÝch ®óng víi biÖn ph¸p tu tõ ho¸n dô lµ:A. Lµ so s¸nh, ®èi chiÕu çc sù vËt, sù viÖc cã quan hÖ t¬ng

®ångB. Lµ dïng nh÷ng tõ vèn gäi ngêi ®Ó gäi vËt hoÆc dïng tõ vèn

®Ó gäi vËt ®Ó gäi ngêi.C. Lµ gäi tªn sù vËt hiÖn tîng, kh¸i niÖm nµy b»ng tªn sù vËt

hiÖn tîng, kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ t¬ng ®ång.D. Lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm nµy b»ng tªn sù vËt,

hiÖn tîng, kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ gÇn gòi.C©u 3: C©u th¬ “ Mét tiÕng chim kªu s¸ng c¶ rõng”(Kh¬ng H÷u Dông) thuéc kiÓu Èn dô:

A. Èn dô h×nh thøc C. Èn dô phÈm chÊtB. Èn dô çch thøc D. Èn dô chuyÓn ®æi

c¶m gi¸c


-160-


C©u 4: Dßng kh«ng sö dông phÐp nh©n ho¸ lµ:A. Có nãi cã, vä nãi kh«ng C. Chim ri lµ d× s¸o sËuB. Chã treo, mÌo ®Ëy. D. Tr©u ¬i, ta b¶o tr©u

nµy! C©u 5: C©u cã chñ ng÷ lµ mét côm danh tõ lµ:

A. Mét buæi chiÒu l¹nh, n¾ng t¾t sím.B. Nh÷ng ®¶o xa lam nh¹t pha mµu tr¾ng s÷a.C. Sãng vç ®Òu ®Òu, r× rÇm.D. Mïa xu©n ®· ®Õn.

C©u 6: C©u kh«ng ph¶i c©u trÇn thuËt ®¬n lµ:A. Mïa xu©n, tr¨m hoa ®ua në.B. MÑ ®i lµm cßn em ®i häc.C. Sau trËn b·o, ch©n trêi, ngÊn bÓ s¹ch nh tÊm kÝnh lau hÕt

m©y, hÕt bôi.D. T«i quyÕt ®Þnh bÝ mËt theo dâi em g¸i t«i.

B. PhÇn tù luËn (7 ®iÓm)C©u 1: (3 ®iÓm): H·y x¸c ®Þnh thµnh phÇn chÝnh trong çc c©u sau vµ chØ râ cÊu t¹o cña çc thµnh phÇn chÝnh ®ã:a. Ch¼ng bao l©u, t«i ®· trë thµnh mét chµng dÕ thanh niªn cêng tr¸ng.b. §«i cµng t«i mÉm bãng.c. Nh÷ng çi vuèt ë ch©n, ë khoeo cø cøng dÇn vµ nhän ho¾t. C©u 2: (4 ®iÓm): Cho ®o¹n v¨n:

“ GËy tre, ch«ng tre chèng l¹i s¾t thÐp cña qu©n thï. Tre xung phong vµo xe t¨ng, ®¹i b¸c. Tre gi÷ lµng, gi÷ níc, gi÷ m¸i nhµ tranh, gi÷ ®ång lóa chÝn. Tre hi sinh ®Ó b¶o vÖ con ngêi. Tre, anh hïng lao ®éng! Tre, anh hïng chiÕn ®Êu!” (C©y tre ViÖt Nam – ThÐp Míi)

§o¹n v¨n trªn sö dông çc kiÓu nh©n ho¸ nµo? H·y chØ râ? ViÖc sö dông phÐp nh©n ho¸ nh vËy cã ý nghÜa g×?( Tr×nh bµy thµnh ®o¹n v¨n ng¾n)III. §¸p ¸n biÓu ®iÓm:A. PhÇn tr¾c nghiÖm : 3 ®iÓm:

Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®îc 0.5 ®iÓmC©u 1 2 3 4 5 6§¸p ¸n A D D B B BB. PhÇn tù luËn:(7 ®iÓm )


-161-


C©u 1: (3 ®iÓm ) : X¸c ®Þnh ®óng TPC mçi c©u: 0,5®, chØ râ cÊu t¹o mçi c©u : 0,5 ® : a. Ch¼ng bao l©u, t«i / ®· trë thµnh mét chµng dÕ thanh niªn cêng tr¸ng. CN(®¹i tõ) VN( C§T)b. §«i cµng t«i /mÉm bãng. CN(CDT) VN(TT)c. Nh÷ng çi vuèt ë ch©n, ë khoeo/ cø cøng dÇn vµ nhän ho¾t. CN(CDT) VN(CTT) VN(TT)C©u 2:(4 ®iÓm)a. §o¹n v¨n sö dông çc kiÓu nh©n ho¸:- Dïng tõ ng÷ vèn chØ ho¹t ®éng, tÝnh chÊt cña ngêi ®Ó chØ ho¹t ®éng, tÝnh chÊt cña vËt: Tre: chèng l¹i, xung phong, gi÷, hi sinh.(1 ®)- Dïng tõ ng÷ vèn gäi ngêi ®Ó gäi vËt: anh hïng lao ®éng, anh hïng chiÕn ®Êu.(1 ®)b. ý nghÜa: §o¹n v¨n ca ngîi c©y tre ViÖt Nam, biÓu d¬ng søc m¹nh cña c©y tre, lµ ngêi b¹n ®ång hµnh cña d©n téc ViÖt Nam trong kh¸ng chiÕn b¶o vÖ ®Êt níc.(2 ®)IV. Cñng cè : GV thu bµi , nhËn xÐt chungV. HDVN:

-¤n tËp nh÷ng kiÕn thøc TiÕng ViÖt ®· häc.-ChuÈn bÞ : Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n vµ bµi TËp lµm v¨n t¶ ngêi

**************************************************************TiÕt 116: Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n + tËp lµm v¨n t¶ ngêi.


A. Môc tiªu bµi häc: Häc xong bµi häc nµy, HS ®¹t ®îc :1.KiÕn thøc : - §¸nh gi¸ nhËn xÐt cô thÓ vÒ kh¶ n¨ng tiÕp thu c¶m thô nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng cña HS vÒ çc v¨n b¶n tù sù v¨n xu«i vµ th¬ hiÖn ®¹i ®· häc.+ C¶m nhËn ®uîc gi¸ trÞ néi dung nghÖ thuËt cña çc t¸c phÈm.+ Söa mét sè lçi vÒ çch dïng tõ, viÕt c©u, çch c¶m thô t¸c phÈm v¨n häc.- §¸nh gi¸ sù nhËn thøc cña h/s theo yªu cÇu cña bµi v¨n miªu t¶.- Cñng cè çc kiÕn thøc vµ kü n¨ng lµm bµi tr¾c nghiÖm vµ tù luËn- Gióp hs thÊy râ u nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña m×nh vµ tù söa ch÷a bµi.


-162-


2. KÜ n¨ng : - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch tæng hîp, kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc.- RÌn kÜ n¨ng söa ch÷a bµi viÕt cña b¶n th©n, nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.3.Th¸i ®é : Cã ý thøc v¬n lªn trong häc tËp, rÌn luyÖn. TÝch cùc l¾ng nghe vµ tham gia ý kiÕn tríc tËp thÓ. B. ChuÈn bÞ:GV: ChÊm bµi, nhËn xÐt.HS: ¤n tËp ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n t¶ ngêi.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 : II. KiÓm tra bµi cò Tr×nh bµy ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n t¶ ngêi? III. Bµi míi : Häc sinh nh¾c l¹i ®Ò bµi.

GV cïng häc sinh x©y dùng l¹i ®¸p ¸n.

Bµi lµm tèt: Ngäc, KhiªmBµi lµm yÕu Khang, §Þnh, §iÖp.

A. Tr ¶ bài kiÓm tra v ̈ n 1. §Ò bµi:Xem tiÕt 972. §¸p ¸n :a. PhÇn tr¾c nghiÖm (3 ®iÓm)

Mçi c©u tr¶ lêi ®óng cho 0,5 ®iÓm C©u 1: C C©u 3: D C©u 5: B

C©u 2: C C©u 4: A C©u 6: Bb. PhÇn tù luËn: ( 7 ®iÓm)C©u 1: (2 ®iÓm):- T¸c gi¶ sö dông BPNT so s¸nh: 0.25 ®- ChØ ra c¸c h×nh ¶nh so s¸nh: 0.75 ®

- Nh÷ng ®énh t¸c ........nhanh nh c¾t.- Dîng H¬ng Th nh mét pho tîng...... ...nh mét

hiÖp sÜ.......- Dîng H¬ng Th ....kh¸c h¼n dîng H¬ng Th ë

nhµ........- §ã lµ con ngêi lao ®éng qu¶ c¶m, d¹n dµy kinh nghiÖm, khiªm nhêng, gi¶n dÞ.(1 ®)C©u 2: (5 ®iÓm):1. Yªu cÇu chung: Häc sinh viÕt thµnh bµi v¨n hoµn chØnh, bè côc 3 phÇn, Ýt m¾c lçi chÝnh t¶, diÔn ®¹t.2. Yªu cÇu cô thÓ:a. Më bµi:(0.5 ®) - Giíi thiÖu vÒ nh©n vËt KiÒu


-163-


Ph¬ng: lµ mét nh©n vËt chÝnh trong truyÖn ng¾n “ Bøc tranh cña em g¸i t«i” cña T¹ Duy Anh, ®Ó l¹i trong lßng ngêi ®äc nhiÒu Ên tîng s©u s¾c........b. Th©n bµi: (3 ®): Miªu t¶ nh©n vËt theo tëng tîng cña m×nh:- Ngo¹i h×nh: D¸ng ngêi, nÐt mÆt, miÖng, ®«i bµn tay,....- Cö chØ hµnh ®éng: Hay lôc läi, tù chÕ mµu, say mª vÏ,...- TÝnh nÕt: Tß mß, hiÕu ®éng, yªu quÝ anh,....- Tµi n¨ng: vÏ rÊt ®Ñp, cã hån,.....c. KÕt bµi:(0.5 ®): - C¶m nhËn vÒ nh©n vËt vµ t×nh c¶m cña m×nh víi nh©n vËt * Bµi häc: (1 ®): T×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu bao giê còng lín h¬n, cao ®Ñp h¬n tÝnh ghen ghÐt, ®è kÞ. Mçi ngêi cÇn vît qua lßng mÆc c¶m, tù ti ®Ó cã sù tr©n träng vµ niÒm vui ch©n thµnh tríc tµi n¨ng hay thµnh c«ng cña ngêi kh¸c. Lßng nh©n hËu vµ sù ®é lîng sÏ cã thÓ gióp cho con ngêi tù vît lªn b¶n th©n m×nh.... 3. NhËn xÐt bµi lµm.* u ®iÓm: §a sè hiÓu ®Ò, biÕt c¸ch lµm kiÓu bµi.Tr×nh bµy s¹ch sÏ, cÈn thËn, cã bè côc râ rµng.*H¹n chÕ: Kh«ng ®äc kÜ t¸c phÈm. Cßn sa vµo kÓ l¹i truyÖn.

ViÕt lan man. ThiÕu dÉn chøng.4.Ch÷a bµi

Häc sinh ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý ®Ò bµi ®· viÕt.Häc sinh lËp dµn ý theo bµi viÕt cña m×nh.

B. Bµi viÕt TLV t¶ ngêiI. §Ò bµi: Em h·y viÕt v¨n t¶ ngêi th©n yªu vµ gÇn gòi nhÊt víi m×nh («ng, bµ, cha, mÑ, anh, chÞ em).II. Ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý:1. Ph©n tÝch ®Ò:- Yªu cÇu: ViÕt bµi v¨n t¶ ngêi.- Néi dung: Mét th©n yªu, gÇn gòi nhÊt víi em.2. LËp dµn ý: Nh ®¸p ¸n T105,106.

Gäi häc sinh sinh III. NhËn xÐt bµi viÕt:


-164-


tr×nh bµy, nhËn xÐt.Häc sinh tù nhËn xÐt bµi viÕt cña m×nh theo yªu cÇu?Gi¸o viªn nhËn xÐt chung.

1. ¦u ®iÓm:- §a sè c¸c em ®· n¾m ®îc néi dung, yªu cÇu cña ®Ò bµi. N¾m ®îc ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n t¶ ng-êi.- BiÕt vËn dông yÕu tè biÓu c¶m, tù sù khi miªu t¶ ( Khiªm ) - Mét sè bµi viÕt ch©n thùc.Tr×nh bµy s¹ch, ®Ñp: ( Ngäc 6A4, Linh 6a3 )- DiÔn ®¹t t¬ng ®èi lu lo¸t.2. Tån t¹i:- Mét sè em: cha n¾m ®îc ph¬ng ph¸p t¶ ngêi; cßn sa vµo kÓ nhiÒu.- NhiÒu bµi viÕt cßn s¬ sµi: Tu©n, TuÊn, Khang, §Þnh, H. Linh…- DiÔn ®¹t yÕu, rêm ra, dïng tõ sai, lçi chÝnh t¶: Tu©n, TuÊn, Khang, §Þnh, H. Linh, T. §¹t - Kh«ng biÕt chÊm c©u, tr×nh bµy bè côc kh«ng râ: Khang, T. §¹t.

Tr¶ bµi cho häc sinh.ChÐp mét sè c©u diÔn ®¹t sai lªn b¶ng, híng dÉn häc sinh ph¸t hiÖn lçi vµ söa l¹i cho ®óng.

IV. Ch÷a lçi1. Lçi diÔn ®¹t-. Lçi c©u:- GV ®äc mét sè ®o¹n v¨n diÔn ®¹t lñng cñng-> Häc sinh söa.2. Lçi dïng tõ:- ®«i m¾t ãng ¸nh->Söa: ®«i m¾t long lanh.- ®«i m¾t nh hai hßn bi ve…..3. Lçi chÝnh t¶:- tuæi dµ-> giµ; lµm viÖc cuån cuéc-> quÇn quËt; - ViÕt t¾t.V. Tr¶ bµi: §äc bµi tèt ( Khiªm)

IV. Cñng cè : Ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n t¶ ngêi. GV gäi ®iÓm vµo sæ.V. HDVN: ¤n l¹i v¨n miªu t¶.§äc thªm 1 sè bµi v¨n mÉu. So¹n: ¤n tËp truyÖn vµ kÝ

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy: 29/03/2014.Phã HiÖu trëng


-165-


NguyÔn Sü QuangTuÇn 31- TiÕt 117:

¤n tËp truyÖn vµ kÝ.Ngµy so¹n: 02/4/2014Ngµy gi¶ng: 8/4/2014

A. Môc tiªu cÇn ®¹t. Gióp häc sinh:1. KiÕn thøc :

- Néi dung c¬ b¶n vµ nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña çc t¸c phÈm truyÖn , kÝ hioÖn ®¹i ®· häc

- §iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a truyÖn vµ kÝ .2. Kü n¨ng :-HÖ thèng ho¸ , so s¸nh , tæng hîp kiÕn thøc vµ truyÖn vµ kÝ

®· ®îc häc .- Tr×nh bµy ®îc nh÷ng hiÓu biÕt vµ c¶m nhËn míi , s©u s¾c

cña b¶n th©n vÒ thiªn nhiªn , ®Êt níc , con ngêi qua çc truyÖn , kÝ ®· häc .

3.Th¸i ®é : - Gi¸o dôc t×nh yªu quª h¬ng, ®Êt níc vµ con ngêi ViÖt Nam.B. ChuÈn bÞ.Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.Häc sinh: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò Sù chuÈn bÞ cña häc sinh III. Bµi míi: Gv híng dÉn häc sinh «n tËp theo çc c©u hái trong SGKC©u 1: LËp b¶ng thèng kª.STT

Tªn t¸c phÈm (®o¹n trÝch)

T¸c gi¶

ThÓ lo¹i

Tãm t¾t néi dung

1 Bµi häc ®-êng ®êi ®Çu tiªn.TrÝch: "DÕ mÌn phiªu lu kÝ"

T« Hoµi

TruyÖn (®o¹n trÝch)

DÕ MÌn lµ mét chµng dÕ thanh niªn, cêng tr¸ng, mang vÎ ®Ñp cña sù tre trung vµ ®Çy søc m¹nh, nh-ng tÝnh t×nh xèc næi, kiªu c¨ng. Trß ®ïa ngç nghÞch cña DÕ MÌn ®· g©y ra çi chÕt th¶m th¬ng cho DÕ Cho¾t, MÌn rót ra ®îc bµi


-166-


häc ®êng ®êi ®Çu tiªn cho m×nh.

2 S«ng níc Cµ Mau TrÝch "§Êt rõng Ph¬ng Nam"

§oµn Giái

TruyÖn ng¾n

C¶nh quan ®éc ®¸o cña vïng Cµ Mau víi s«ng ngßi, kªnh r¹ch bña gi¨ng chi chÝt, rõng ®íc trïng ®iÖp hai bªn bê vµ c¶nh trä N¨m C¨n tÊp nËp, trï phó häp ngay trªn mÆt s«ng.

3 Bøc tranh cña em g¸i t«i

T¹ Duy Anh

TruyÖn ng¾n

Tµi n¨ng héi ho¹, t©m hån trong s¸ng vµ lßng nh©n hËu ë c« em g¸i ®· gióp cho ngêi anh vît lªn ®-îc lßng tù ¸i vµ sù tù ti cña m×nh.

4 Vît th¸cTrÝch "Quª néi"

Vâ Qu¶ng

TruyÖn (®o¹n trÝch)

C¶nh s«ng níc vµ hai bªn bê cña con s«ng Thu Bån, cïng søc m¹nh, vÎ ®Ñp cña con ngêi trong cuéc vît th¸c.

5 Buæi häc cuèi cïng

An - ph«ng x¬ - §« - ®ª

TruyÖn ng¾n

Quang c¶nh vµ diÔn biÕn cña buæi häc ph¸p cuèi cïng ë trêng vïng An - d¸t, h×nh ¶nh cña thÇy Ha - men qua c¸i nh×n vµ t©m tr¹ng cña Phr¨ng.

6 C« T« NguyÔn Tu©n

KÝ VÎ ®Ñp t¬i s¸ng, phong phó cña c¶nh s¾c thiªn nhiªn vïng ®¶o C« T« vµ mét nÐt sinh ho¹t cña ngêi d©n trªn ®¶o.

7 C©y tre ViÖt Nam

ThÐp Míi

KÝ C©y tre lµ ngêi b¹n gÇn gòi, th©n thiÕt cña ngêi d©n ViÖt Nam trong cuéc sèng hµng ngµy, lao ®éng vµ chiÕn ®Êu. C©y tre ®· thµnh biÓu tîng cña ®Êt níc vµ d©n téc ViÖt Nam.

8 Lßng yªu nícTrÝch bµi: "Thö löa"

I - li - a - ª - ren - bua (Nga)

Tuú bót chÝnh luËn

Lßng yªu níc khëi nguån tõ lßng yªu nh÷ng vËt b×nh thêng, gÇn gòi, tõ yªu gia ®×nh, yªu quª h-¬ng. Lßng yªu níc ®îc thö th¸ch vµ béc lé m¹nh mÏ trong cuéc chiÕn ®Êu b¶o vÖ Tæ quèc.

C©u 2: Tªn v¨n ThÓ lo¹i Cèt truyÖn Nh©n vËt Nh©n þ©t


-167-


b¶n kÓ chuyÖnBµi häc ®-êng ®êi ®Çu tiªn

TruyÖn x x x

S«ng níc Cµ Mau

TruyÖn x

`Bøc tranh cña em g¸i t«i

TruyÖn ng¾n

x x x

Vît th¸c TruyÖn x xC« T« KÝ x xC©y treVN KÝ xLßng yªu níc Tuú bót

chÝnh luËnx

?- Nh×n vµo b¶ng, cho biÕt çc yÕu tè: cèt truyÖn, nh©n vËt, lêi kÓ, nh÷ng yÕu tè nµo thêng kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong çc t¸c phÈm truyÖn.? So s¸nh gi÷a kÝ vµ truyÖn.* Kh¸c nhau:- TruyÖn: cã cèt truyÖn, nh©n vËt. Nh÷ng g× ®îc kÓ trong truyÖn kh«ng ph¶i ®· tõng x¶y ra ®óng nh vËy (cã nghÜa lµ cã h cÊu, tëng tîng cña t¸c gi¶ trªn c¬ së thùc tÕ.- KÝ: Nh÷ng sù viÖc cã thùc d· tõng s¶y ra. Trong kÝ thêng kh«ng cã cèt truyÖn, cã khi kh«ng cã c¶ nh©n vËt.* Gièng nhau: trong truyÖn vµ kÝ ®Òu cã ngêi kÓ hay ngêi trÇn thuËt cã thÓ xuÊt hiÖn trùc tiÕp díi d¹ng mét nh©n vËt hoÆc gi¸n tiÕp ë ng«i thø ba qua lêi kÓ.C©u 3: Nh÷ng t¸c phÈm truyÖn vµ kÝ ®· häc ®Ó l¹i cho em nh÷ng c¶m nhËn g× vÒ ®Êt níc vÒ cuéc sèng vµ con ngêi.- Häc sinh tr×nh bµy: Çc truyÖn, kÝ gióp ta h×nh dung vµ c¶m nhËn ®îc nhiÒu c¶nh s¾c thiªn nhiªn ®Êt níc vµ cuéc sèng con ngêi ë nhiÒu vïng, miÒn tõ c¶nh s«ng níc bao la, ch»ng chÞt trªn vïng Cµ Mau - cùc Nam Tæ quèc, ®Õn s«ng Thu Bån ë miÒn Trung ªm ¶, l¾m th¸c ghÒnh, vÎ ®Ñp trong s¸ng, rùc rì cña vïng biÓn C« T«, sù giµu ®Ñp cña vïng vÞnh B¾c Bé ®Õn thiªn nhiªn lµng quª miÒn B¾c qua h×nh ¶nh çc loµi chim... Cïng víi c¶nh s¾c thiªn nhiªn ®Êt níc lµ h×nh ¶nh con ngêi vµ cuéc sèng cña hä.


-168-


Mét sè truyÖn kÝ ®· ®Ò cËp nh÷ng vÊn ®Ò gÇn gòi, quan träng trong ®êi sèng t×nh c¶m, t tëng vµ çc mèi quan hÖ cña con ng-êi.H×nh ¶nh con ngêi tµi hoa, anh hïng, th«ng minh, nh©n hËu.

* Ghi nhí: SGKIV. Cñng cè :- Nh÷ng yÕu tè thêng kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong t¸c phÈm truyÖn?- Em häc tËp ®îc g× qua çch miªu t¶, kÓ chuyÖn cña çc t¸c phÈm qua nh÷ng v¨n b¶n ®· häc.V. HDVN: - Nhí néi dung vµ nghÖ thuËt cña çc t¸c phÈm truyÖn , kÝ hiÖn ®¹i ®· häc. - Nhí ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a truyÖn vµ kÝ .- NhËn biÕt gi÷a truyÖn vµ kÝ - BTVN: 4 (SGK).

**********************************************************TiÕt 118:

c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ.Ngµy so¹n: 3 /4/2014Ngµy gi¶ng: 8/4/2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:1.KiÕn thøc: §Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ .- Çc kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ .2. Kü n¨ng :- NhËn diÖn vµ ph©n tÝch cÊu t¹o cña kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ - §Æt ®îc çc kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ 3. Th¸i ®é : GD lßng yªu thÝch m«n tiÕng ViÖt.B. ChuÈn bÞ.GV: Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.HS: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò - Nªu ®Æc ®iÓm çc lo¹i c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ "lµ". - Lµm bµi tËp vÒ nhµ.III. Bµi míi:

Ph©n tÝch ng÷ liÖu A. Bµi häc§äc NL SGK 118.? X¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷ trong çc

I. §Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng


-169-


c©u ë NL1?? VÞ ng÷ ë çc c©u trªn do nh÷ng tõ ng÷ hoÆc côm tõ nµo t¹o thµnh?NL1. a, Phó «ng/ mõng l¾m. -> VÞ ng÷: côm tÝnh tõ.b, Chóng t«i/ tô héi ë gãc s©n.-> VÞ ng÷: côm ®éng tõ? Chän tõ phñ ®Þnh thÝch hîp ®iÒn vµo tríc vÞ ng÷.- BiÓu thÞ ý phñ ®Þnh kÕt hîp víi çc tõ: kh«ng, cha.? Nªu ®Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ "lµ".

cã tõ: "lµ".

Trong c©u TT§ kh«ng cã tõ lµ: - VN do ®éng tõ, côm ®éng tõ, tÝnh tõ, côm tÝnh tõ t¹o thµnh.- Khi VN biÓu thÞ ý phñ ®Þnh : KÕt hîp víi çc tõ kh«ng cha( Kh«ng, cha+ VÞ ng÷)

§äc NL2 SGK119.? X¸c ®Þnh chñ ng÷ - VÞ ng÷ trong çc c©u ë NL2.? C©u a dïng ®Ó lµm g×?? C©u b dïng ®Ó lµm g×?NL2: a, §»ng cuèi b·i/ hai cËu bÐ/ con tiÕn l¹i. TR N CN VN=> Miªu t¶ ho¹t ®éng cña hai cËu bÐb, §»ng cuèi b·i/ tiÕn l¹i/ hai cËu bÐ con. TR N VN CN => Th«ng b¸o vÒ sù xuÊt hiÖn cña hai cËu bÐ.? Hai c©u cã ®Æc ®Óm g× kh¸c nhau? ( C©u b: VN tríc CN)? Chän 1 trong 2 c©u ®Ó ®iÒn vµo chç trèng. Lý do v× sao em chän?- Chän c©u (b) ®iÒn vµo chç trèng.- V×: Hai cËu bÐ con lÇn ®Çu tiªn xuÊt hiÖn trong ®o¹n trÝch. NÕu ®a "hai cËu bÐ con" lªn ®Çu c©u cã nghÜa lµ nh÷ng nh©n vËt ®ã ®· xuÊt hiÖn tõ tríc.-> C©u (a): C©u miªu t¶.-> C©u (b): C©u tån t¹i.? Em hiÓu thÕ nµo lµ c©u miªu t¶? C©u tån t¹i?

II.C©u miªu t¶ vµ c©u tån t¹i.

C©u miªu t¶: Dïng ®Ó miªu t¶ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i, ®Æc ®iÓm cña sù vËt nªu ë VN.C©u nµy CN thêng ®øng tríc VN.C©u tån t¹i: Th«ng b¸o vÒ sù xuÊt hiÖn, tån t¹i hoÆc tiªu biÕn cña sù vËt.C©u nµy VN thêng ®øng tríc CN.

Ghi nhí (SGK)


-170-


II. LuyÖn tËp

X¸c ®Þnh CN,VN? C©u nµo lµ c©u miªu t¶, c©u nµo lµ c©u tån t¹i?

Bµi tËp 1.a. Bãng tre// trïm lªn ©u yÕm lµng, b¶n, xãm th«n. CN VN (c©u miªu t¶) Díi bãng tre cña ngµn xa, thÊp tho¸ng// m¸i ®×nh, TR N VN (c©u tån t¹i) m¸i chïa cæ kÝnh. Díi bãng tre xanh, ta// g×n gi÷ mét CN TR N CN VNnÒn v¨n ho¸ l©u®êi. (c©u miªu t¶)b. Bªn hµng xãm t«i cã// çi hang DÕ Cho¾t. TR N VN CN DÕ Cho¾t// lµ tªn t«i ®· ®Æt cho nã mét çch chÕ giÔu CN VN (c©u miªu t¶) vµ trÞnh th îng thÕ .c. Díi gèc tre, tua tña// nh÷ng mÇm m¨ng. TRN VN CN (c©u tån t¹i) M¨ng// tråi lªn nhän ho¾t nh mét mòi gai khæng lå CN VN (c©u miªu t¶) xuyªn qua ®Êt luü mµ trçi dËy.

ViÕt ®o¹n v¨n 5-7 c©u t¶ c¶nh trêng em, sö dông c©u tån t¹i?

Bµi 2. Gîi ý: - Quang c¶nh chung- T¶ c¶nh cô thÓ vÒ líp häc, s©n ch¬i…- Cã sö dông c©u tån t¹i.

HS tham kh¶o ®o¹n v¨n t¶ c¶nh ®ång quª cã sö dông c©u tån t¹i.Ngoµi ®ª, ven ruéng ng« çnh b·i, xanh um mét mµu l¸ mít cña ng« xen ®ç, xen cµ, l¹i cã c¶ tiÕng chim kh¸c. Nã khoan thai, d×u dÆt nh ngãn tay thon th¶, bóng vµo d©y ®µn thËp lôc, n¶y ra tiÕng ®ång


-171-


tiÕng thÐp lóc ®Çu vang to sau nhá dÇn råi t¾t lÞm. §ã lµ con vÝt vÞt. Nã cø vang lªn tha thiÕt nh gäi mét ngêi nµo, m¸ch mét ®iÒu g× gi÷a bÇu trêi trong s¸ng võa ®îc röa s¹ch s¸ng nay.

IV. Cñng cè :- §Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ “lµ”? VÝ dô?V. HDVN: - Häc bµi. Lµm bµi tËp 2,3 SGK120 - Nhí ®Æc ®iÓm c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ .- NhËn diÖn c©u trÇn thuËt ®¬n kh«ng cã tõ lµ .vµ c¸c kiÓu cÊu t¹o cña nã .

TiÕt 119: ¤n tËp v¨n miªu t¶.Ngµy so¹n: 4/4/2014

Ngµy gi¶ng: 10/4/2014A. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:1. KiÕn thøc :- Sù kh¸c nhau gi÷a v¨n miªu t¶ vµ v¨n tù sù ; v¨n t¶ c¶nh vµ v¨n t¶ ngêi - Yªu cÇu vµ bè côc bµi v¨n miªu t¶ .2. Kü n¨ng:- Quan s¸t ,nhËn xÐt ,so s¸nh vµ liªn tëng.- Lùa chän tr×nh tù miªu t¶ hîp lý .- X¸c ®Þnh ®óng nh÷ng ®Æc ®iÓm tiªu biÓu khi ®i miªu t¶ .3. Th¸i ®é - Có thái độ đúng đắn trong khi miêu tả, biÕt vận dụng lý thuyết đến thực hànhB. ChuÈn bÞ.Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.Häc sinh: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò - Nªu ®Æc ®iÓm c¸c lo¹i c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ "lµ".- Lµm bµi tËp vÒ nhµ. III. Bµi míi :

ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶?I.¤n tËp v¨n miªu t¶.1.V¨n miªu t¶: Lµ lo¹i v¨n nh»m gióp ng-êi ®äc ngêi nghe h×nh dung ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt næi bËt cña sù vËt sù viÖ. con


-172-


Miªu t¶ cã g× gièng vµ kh¸c víi tù sù?

V¨n miªu t¶ gåm nh÷ng lo¹i nµo? Ph©n biÖt?

§Ó lµm ®îc bµi v¨n miªu t¶, cÇn cã nh÷ng kü n¨ng nµo?

Bè côc bµi v¨n miªu t¶ gåm mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn?

§o¹n v¨n hay vµ ®éc ®¸o ë chç nµo? Häc sinh chuÈn bÞ-> lªn tr×nh bµy

ngêi, phong c¶nh…lµm cho nhòng çi ®ã nh hiÖn lªn tríc m¾t ngêi ®äc, ngêi nghe. 2.So s¸nh víi tù sù* Gièng: §èi tîng kÓ, t¶: ®Òu lµ tù nhiªn,cuéc sèng, con, ngêi, SV,SV.* Kh¸c: Tù sù Miªu t¶Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc T¸i hiÖn ®Æc ®iÓm tiªu biÓu cña SV,SV. §èi tîng ®a d¹ng CÇn quans¸t n.xÐt SS 3. T×m hiÓu bµi v¨n miªu t¶:Gåm: t¶ c¶nh vµ t¶ ngêi.- T¶ c¶nh: t¸I hiÖn h×nh ¶nh thiªn nhiªn, c¶nh vËt.- T¶ ngêi: t¸I hiÖn h×nh ¶nh con ngêi.Bao gåm: t¶ ch©n dung, t¶ ngêi trong ho¹t ®éng, t¶ ngêi trong c¶nh, t©m tr¹ng.- Ngoµi ra: miªu t¶ s¸ng t¹o: t¶ c¶nh hoÆc ngêi chñ yÕu dùa vµo vèn hiÓu biÕt vµ trÝ tëng tîng cña ngêi viÕt.4. Yªu cÇu khi viÕt bµi v¨n miªu t¶:- Quan s¸t, tëng tîng, liªn tëng, so s¸nh, lùa chän çc h×nh ¶nh vµ tr×nh bµy çc h×nh ¶nh Êy theo mét thø tù nhÊt ®Þnh.5. Bè côc bµi v¨n miªu t¶:a. Më bµi: Giíi thiÖu c¶nh hoÆc ngêi ®îc t¶; Ên tîng chung.b. Th©n bµi: T¶ chi tiÕt theo mét tr×nh tù.c. KÕt bµi: Nªu nhËn xÐt, c¶m nghÜ vÒ c¶nh hoÆc ngêi.II.LuyÖn tËpBµi 1 Lùa chän chi tiÕt, h×nh ¶nh ®Æc


-173-


LËp dµn ý cho bµi t¶ quang c¶nh ®Çm sen?MB em nªu nh÷ng ý nµo?

TB tr×nh bµy nh÷ng g×?

Miªu t¶ mét em bÐ ng©y th¬, bô bÉm ®ang tËp ®i, tËp nãi, em sÏ lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh, chi tiÕt tiªu biÓu ®Æc s¾c nµo?

Tõ nh÷ng bµi tËp trªn em rót ra ®iÒu g× lu ý

s¾c thÓ hiÖn linh hån cña c¶nh vËt: h×nh ¶nh mÆt trêi mäc. §Ó lµm næi bËt c¶nh nµy t¸c gi¶ ®· t¹o nÒn c¶nh: ch©n trêi, ngÊn bÓ...- Dïng tõ ng÷ giµu tÝnh gîi h×nh diÔn t¶ sinh ®éng c¶nh vËt: trßn trÜnh, ®Çy ®Æn, hång hµo, th¨m th¼m...- Cã nh÷ng liªn tëng, so s¸nh, nhËn xÐt ®éc ®¸o:+ MÆt trêi nh mét lßng ®á qu¶ trøng thiªn nhiªn... y nh m©m lÔ phÈm.- ThÓ hiÖn th¸i ®é t×nh c¶m cña t¸c gi¶ víi c¶nh vËt thiªn nhiªn.Bµi 2: LËp dµn ý cho bµi t¶ quang c¶nh ®Çm sen.1. Më bµi.Giíi thiÖu ®Çm sen( VÞ trÝ, thêi gian..)2. Th©n bµi.- Nh×n tõ xa c¶ ®Çm tr¶i mét mµu hång t¬i trªn nÒn xanh cña l¸.- Nh×n gÇn: + L¸ sen to xoÌ réng trªn mÆt níc, nh÷ng chiÕc l¸ non cuén trßn...+ Nô sen mµu hång nh¹t, h×nh tr¸i tim.+ Hoa sen cã nhiÒu tÇng c¸nh cong cong mµu hång t¬i «m lÊy nhÞ vµng.+ C©y sen d¸ng th¼ng vót lªn tõ trong bïn níc.+ H¬ng sen th¬m ng¸t.- C¶nh vËt thiªn nhiªn mïa hÌ: n¾ng, giã lµm cho hoa cµng ®Ñp, rùc rì h¬n.3. KÕt luËn: - Yªu hoa sen - loµi hoa mang phÈm chÊt cña con ngêi ViÖt Nam.Bµi 3: Miªu t¶ mét em bÐ ng©y th¬, bô bÉm ®ang tËp ®i, tËp nãi, em sÏ lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh, chi tiÕt tiªu biÓu ®Æc s¾c:- D¸ng ngêi, bíc ch©n, bµn ch©n bÊm xuèng ®Êt...


-174-


khi lµm v¨n t¶ c¶nh? - Hai tay dang ra lÊy th¨ng b»ng.- M¾t nh×n phÝa tríc, miÖng cêi, chËp ch÷ng ®i vÒ phÝa ngêi lín-> khãc -> dç -> nÝn, cêi.- §îc mäi ngêi ®éng viªn vç tay, vui, cè b-íc... gÇn ®Õn n¬i bíc véi xµ vµo lßng mÑ cêi...=> Tr×nh tù miªu t¶: Tõ gÇn xa. Ghi nhí. - Dï t¶ c¶nh hay t¶ ngêi th× còng ph¶i lùa chän ®îc çc chi tiÕt vµ h×nh ¶nh ®Æc s¾c, tiªu biÓu, sau ®ã tr×nh bµy theo mét thø tù nhÊt ®Þnh. Muèn t¶ sinh ®éng cÇn ph¶i biÕt liªn tëng, tëng tîng vµ vÝ von, so s¸nh.

IV. Cñng cè :- Mét ®o¹n v¨n miªu t¶ hay cÇn tho¶ m·n nh÷ng yªu cÇu nµo.V. HDVN:- VÒ nhµ hoµn thiÖn thµnh bµi v¨n BT2. Lµm bµi tËp 4.- Nhí l¹i çc bíc lµm bµi v¨n miªu t¶. Nhí dµn ý cña bµi v¨n miªu

t¶ .- LËp dµn ý viÕt mét bµi v¨n miªu t¶ .

***************************************************************TiÕt 120 : Ch÷a lçi vÒ chñ ng÷, vÞ ng÷.


A. Môc tiªu cÇn ®¹tGióp häc sinh:1. KiÕn thøc : - Lçi do ®Æt c©u thiÕu chñ ng÷, vÞ ng÷ - Çch ch÷a lçi vÒ chñ ng÷ , vÞ ng÷ .2. Kü n¨ng :- Ph¸t hiÖn ra çc lçi do ®Æt c©u thiÕu chñ ng÷ , thiÕu vÞ ng÷ .3.Th¸i ®é :- Cã ý thøc nãi viÕt c©u ®óng.B. ChuÈn bÞ.Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.Häc sinh: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc :


-175-


I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 : II. KiÓm tra bµi cò - ThÕ nµo lµ thµnh phÇn chÝnh? Thµnh phÇn phô cña c©u.- Nªu ®Æc ®iÓm cña chñ ng÷ - vÞ ng÷.III. Bµi míi : Trong qu¸ tr×nh ®Æt c©u khi nãi khi viÕt ®«i khi chóng ta m¾c lçi vÒ chñ ng÷ vÞ ng÷, vËy çch ch÷a ntn?

X¸c ®Þnh CN,VN cña mçi c©u sau: a,Qua truyÖn "DÕ MÌn phiªu lu kÝ"/ TRN thÊy DÕ MÌn biÕt phôc thiÖn.(ThiÕu CN) VNb, Qua truyÖn "DÕ MÌn phiªu lu kÝ" TR Nem / thÊy DÕ MÌn biÕt phôc thiÖn.CN CN VN (§ñ CN,VN)Em h·y ch÷a l¹i cho ®óng?VËy tõ viÖc ch÷a l¹i nh trªn theo em mét c©u thiÕu CN ta cã thÓ ch÷a l¹i b»ng çch nµo?

X¸c ®Þnh CN,VN cña mçi c©u sau: C©u a, d ®ñ TP C-V.b. H×nh ¶nh Th¸nh Giãng c ìi ngùa CNs¾t, roi s¾t, x«ng th¼ng vµo qu©n thï/ ( ThiÕu VN)

I. Bµi häc1. C©u thiÕu chñ ng÷.Çch 1: Thªm chñ ng÷: Qua truyÖn... em thÊy DÕ MÌn...Çch 2: BiÕn vÞ ng÷ thµnh côm C-V.Qua truyÖn... t¸c gi¶ cho ta thÊy DÕ MÌn..Çch 3: BiÕn tr¹ng ng÷ thµnh chñ ng÷. TruyÖn "DÕ MÌn..." cho em thÊy DÕ MÌn...* §èi víi c©u thiÕu CN cã çc çch ch÷a nh sau:- Thªm CN vµo c©u- BiÕn 1 thµnh phÇn nµo ®ã trong c©u thµnh CN cña c©u( th-êng lµ TRN)- BiÕn VN thµnh mét côm C-V.2. C©u thiÕu vÞ ng÷.C©u b.- H×nh ¶nh Th¸nh Giãng cìi ngùa s¾t, vung roi s¾t, x«ng th¼ng vµo qu©n thï/ CN®· ®Ó l¹i trong em niÒm kÝnh phôc. VN- Em/ rÊt thÝch h×nh ¶nh Th¸nh Giãng cìi ngùa s¾t, vung roi s¾t, x«ng th¼ng vµo qu©n thï.


-176-


c. B¹n Lan, ng êi häc giái nhÊt líp 6A/ CN (ThiÕuVN) Ch÷a l¹i c©u sai cho ®óng?

Çch ch÷a c©u thiÕu VN.

§Æt c©u hái ®Ó kiÓm tra xem nh÷ng c©u díi ®©y cã thiÕu CN,VN kh«ng?

Trong nh÷ng c©u sau c©u nµo viÕt sai, v× sao?

Nªu çch ch÷a cña em?

§iÒn CN thÝch hîp vµo chç trèng.

H·y chuyÓn c©u ghÐp thµnh c©u ®¬n.C©u ghÐp lµ c©u ntn?

C©u c.- B¹n Lan/lµ ngêi\ häc giái nhÊt líp 6A. CN c v VN- T«i/ rÊt quý b¹n Lan, ngêi häc giái nhÊt líp 6A.* §èi víi c©u thiÕu CN cã çc çch ch÷a nh sau:- Thªm VN vµo c©u- BiÕn côm tõ ®· cho thµnh 1 bé phËn cñaVN- BiÕn côm tõ d· cho thµnh mét côm C-VII. LuyÖn tËpBµi 1: a. Tõ h«m ®ã ai kh«ng lµm g× n÷a (X¸c ®Þnh CN)- Tõ h«m ®ã b¸c Tai, c« M¾t, cËu Ch©n, cËu Tay thÕ nµo?(X¸c ®Þnh VN)b. L¸t sau: Ai ®i ®îc(X¸c ®Þnh CN) L¸t sau: Hæ thÕ nµo? (X¸c ®Þnh VN) c. B¸c TiÒu thÕ nµo.Ai giµ råi chÕt?Bµi 2 a, C©u ®ñ TP.b, ThiÕu VN. Ch÷a b»ng çch bá tõ víic, ThiÕu VN.Ch÷a b»ng çch thªm VN: lu«n lu«n ®i theo chóng t«i suèt cuéc ®êi.d, §ñ TP.Bµi 3. Gîi ý: §Æt c©u hái ®Ó ®iÒnAi b¾t ®Çu häc h¸t?Chóng em b¾t ®Çu häc h¸t.


-177-


Bµi 5 Gîi ýC©u ghÐp lµ c©u chøa hai hoÆc nhiÒu côm chñ vÞ. Mçi côm C-V lµ mét vÕ c©u.Çch chuyÓn: - T¸ch riªng tõng vÕ cña c©u

ghÐp mçi vÕ c©u thµnh mét c©u ®¬n

a, Hæ ®ùc mõng rì ®ïa giìn víi con. Cßn hæ çi th× n»m phôc xuèng d¸ng mÖt mái l¾m.

IV. Cñng cè :Tr×nh bµy çc çch ch÷a nh÷ng c©u m¾c lçi vÒ CN vµ VN?V. HDVN: Bµi tËp vÒ nhµ: 4, vµ hoµn thiÖn bµi tËp 5 (SGK).ChuÈn bÞ vë thø hai viÕt v¨n miªu t¶ s¸ng t¹o.

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy: 05/04/2014Phã HiÖu trëng:

NguyÔn Sü QuangTuÇn 32- TiÕt 121,122:

ViÕt bµi tËp lµm v¨n miªu t¶ s¸ng t¹o.Ngµy so¹n: 9/4/2014

Ngµy gi¶ng: 15/4/2014A. Môc tiªu bµi häc: Bµi tËp lµm v¨n nµy nh»m :

1. KiÕn thøc - §¸nh gi¸ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña häc sinh trong khi thùc hµnh viÕt bµi v¨n miªu t¶ s¸ng t¹o; n¨ng lùc vËn dông çc kü n¨ng vµ kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶. 2. Kü n¨ng - RÌn luyÖn çc kü n¨ng viÕt bµi; Çc kÜ n¨ng viÕt nãi chung (diÔn ®¹t, tr×nh bµy, ch÷ viÕt, chÝnh t¶, ng÷ ph¸p...) - Gi¸o dôc t×nh yªu thiªn nhiªn, quª h¬ng, ®Êt níc. 3. Th¸i ®é : ý thøc häc tËp nghiªm tóc trong giê kiÓm tra B. ChuÈn bÞ:GV: Ra ®Ò, ®¸p ¸n.HS: ¤n tËp ph¬ng ph¸p lµm bµi.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :


-178-


II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh: GiÊy kiÓm tra, bót, thíc…III. Bµi míi: GV nªu môc tiªu giê viÕt bµi.

I. §Ò bµi : Em h·y t¶ l¹i c¶nh chî tÕt ë quª em.

II. §¸p ¸n- BiÓu ®iÓm:1. Yªu cÇu chung:- X¸c ®Þnh ®óng yªu cÇu mµ ®Ò bµi yªu cÇu:+ ThÓ lo¹i: MT s¸ng t¹o+ VÒ néi dung: T¶ l¹i c¶nh chî tÕt quª em + Ph¹m vi kiÕn thøc: T¶ c¶nh sinh ho¹t…cã ngêi, vËt, cã ©m thanh, cã mµu s¾c, h¬ng vÞ ngµy tÕt- VÒ h×nh thøc: häc sinh biÕt diÔn ®¹t trong s¸ng, biÕt tr×nh bµy s¹ch sÏ, s¸ng sña, cÊu tróc ®ñ 3 phÇn.2. Yªu cÇu cô thÓ:

Dµn ý1. Më bµi (1,5 ®iÓm)

Giíi thiÖu kh¸i qu¸t c¶nh chî tÕt ë quª em (ë ®©u)?, em ®i chî chøng kiÕn vµo lóc nµo? Thêi tiÕt, quang c¶nh?

2. Th©n bµi (7 ®iÓm). T¶ kh¸i qu¸t ®Õn chi tiÕt

+ T¶ tõ ngoµi cæng chî: dßng ngêi vµo chî chen lÊn, tÊp nËp, nhén nhÞp.

- QuÇn ¸o, mµu s¾c, trang phôc, hµng hãa b¸n vµ mua…- ©m thanh, ¸nh s¸ng, bÇu trêi…

+ Trong chî- D·y hµng, t¹p phÈm, quÇn ¸o, dµy dÐp, mµu s¾c ®îc s¾p

xÕp bµy ®Æt nh thÕ nµo?- D·y hµng hoa qu¶: qu¶ g×? mµu s¾c h¬ng vÞ ra sao?- D·y b¸n hµng tÕt: b¸nh kÑo, rîu thuèc…- D·y b¸n hµng l¸ dong: mµu l¸…- D·y b¸n hµng l¬ng thùc thùc phÈm: g¹o nÕp, g¹o tÎ, ®ç

xanh… + Khu chî ngoµi s©n: b¸n chuèi xanh, bëi…

- D·y b¸n hµng hoa: C¸c lo¹i hoa, mµu s¾c- C©y c¶nh: QuÊt, ®µo- Hµng thùc phÈm: ThÞt lîn, thÞt bß…

→ Kh¸i qu¸t: Quang c¶nh chî ngµy tÕt cã g× kh¸c ngµy thêng?


-179-


3. KÕt bµi (1,5 ®iÓm) NhËn xÐt c¶m nghÜ cña em vÒ c¶nh chî quª

*)Thang ®iÓm- Më bµi: giíi thiÖu hÊp dÉn, kh¸i qu¸t (1,5 ®iÓm)- Th©n bµi: 7 ®iÓm t¶ chi tiÕt, mµu s¾c, ©m thanh ngµy tÕt

kh¸c ngµy thêng ë ®iÓm nµo. §Æc biÖt biÕt sö dông çc biÖn ph¸p tu tõ vµo v¨n miªu t¶ sinh ®éng, gîi c¶m

- KÕt bµi: c¶m nghÜ s©u s¾c (1,5 ®iÓm) Bµi ®iÓm 9, 10: Néi dung s©u s¾c, sinh ®éng, hÊp dÉn. Ch÷ viÕt s¹ch ®Ñp, tr×nh bµy khoa häc. Bµi ®iÓm 7, 8: Néi dung s©u s¾c, sinh ®éng, hÊp dÉn. Nhng cßn m¾c mét sè lçi chÝnh t¶. Bµi ®iÓm 5, 6: Cßn kÓ lÓ dµi dßng vµ sai mét sè lçi chÝnh t¶ Bµi ®iÓm díi 5: bµi yÕu, sai lçi c©u, sai lçi chÝnh t¶, néi dung qu¸ s¬ sµi, diÔn ®¹t lñng cñng, cÈu th¶. C¶m xóc nghÌo nµn (tïy møc ®é cô thÓ cho ®iÓm).*Yªu cÇu tr×nh: bµy bè côc 3 phÇn. DiÔn ®¹t s¸ng sña, viÕt c©u râ rµng. Ýt sai chÝnh t¶ NÕu m¾c çc lçi trªn kh«ng cho ®iÓm tèi ®aCø sai 5 l«Ü chÝnh t¶ th× trõ 1 ®iÓm.Thëng ®iÓm : Nh÷ng bµi viÕt lu lo¸t, cã s¸ng t¹o trong çch viÕt( 1 ®iÓm) * HS nghiªm tóc lµm bµi- GV quan s¸t, nh¾c nhë.IV. Cñng cè :- Thu bµi- GV nhËn xÐt giê viÕt bµi cña hs.V. HDVN:

- §äc 1 sè bµi v¨n hay, v¨n chän läc. - §äc tham kh¶o mét sè bµi v¨n hay, v¨n mÉu.

- TiÕp tôc «n tËp vÒ v¨n miªu t¶

TiÕt 123: Tr¶ bµi kiÓm tra tiÕng viÖtNgµy so¹n: 10/4/2014Ngµy gi¶ng: 17/4/2014

A. Môc tiªu bµi häc: Häc xong bµi häc nµy, HS ®¹t ®îc :1.KiÕn thøc :


-180-


- Cñng cè çc kü n¨ng x¸c ®Þnh cÊu t¹o cña chñ ng÷ ; kü n¨ng t×m vµ ph©n tÝch t¸c dông cña mét sè phÐp tu tõ ®· häc - Cñng cè çc kiÕn thøc vµ kü n¨ng lµm bµi tr¾c nghiÖm vµ tù luËn- Gióp hs thÊy râ u nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña m×nh vµ tù söa ch÷a bµi.2. KÜ n¨ng : - RÌn kÜ n¨ng söa ch÷a bµi viÕt cña b¶n th©n, nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.3.Th¸i ®é : Cã ý thøc v¬n lªn trong häc tËp, rÌn luyÖn. B. ChuÈn bÞ:GV : Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê. III. Bµi míi: - GV ®äc l¹i ®Ò bµi.

- C«ng bè ®¸p ¸n vµ thang ®iÓm.

I. §Ò bµi: xem ®Ò bµi tiÕt115II. §¸p ¸n: A. PhÇn tr¾c nghiÖm : 3 ®iÓm:

Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®îc 0.5 ®iÓmC©u 1 2 3 4 5 6§¸p ¸n A D D B B B

B. PhÇn tù luËn:(7 ®iÓm )C©u 1: (3 ®iÓm ) : X¸c ®Þnh ®óng TPC mçi c©u: 0,5®, chØ râ cÊu t¹o mçi c©u : 0,5 ® : a. Ch¼ng bao l©u, t«i / ®· trë thµnh mét chµng dÕ. CN(®¹i tõ) VN( C§T)thanh niªn cêng tr¸ngb. §«i cµng t«i /mÉm bãng. CN(CDT) VN(TT)c. Nh÷ng çi vuèt ë ch©n, ë khoeo/ cø cøng dÇn vµ nhän ho¾t. CN(CDT) VN(CTT) VN(TT)C©u 2:(4 ®iÓm)a. §o¹n v¨n sö dông çc kiÓu nh©n ho¸:- Dïng tõ ng÷ vèn chØ ho¹t ®éng, tÝnh chÊt cña ngêi ®Ó chØ ho¹t ®éng, tÝnh chÊt cña vËt: Tre:


-181-


- Gv nhËn xÐt u khuyÕt ®iÓm bµi kiÓm tra.

- Nªu mét sè lçi vµ híng dÉn HS ch÷a l¹i cho ®óng.

chèng l¹i, xung phong, gi÷, hi sinh.(1 ®)- Dïng tõ ng÷ vèn gäi ngêi ®Ó gäi vËt: anh hïng lao ®éng, anh hïng chiÕn ®Êu.(1 ®)b. ý nghÜa: §o¹n v¨n ca ngîi c©y tre ViÖt Nam, biÓu d¬ng søc m¹nh cña c©y tre, lµ ngêi b¹n ®ång hµnh cña d©n téc ViÖt Nam trong kh¸ng chiÕn b¶o vÖ ®Êt níc.(2 ®) III. NhËn xÐt: *u ®iÓm:- Mét sè em ®· n¾m ®îc kiÕn thøc phÇn c©u vµ c¸c BPTT ®· häc. HiÓu cÊu t¹o ¸cc thµnh phÇn chÝnh trong c©u.- §· biÕt tr×nh bµy ®o¹n v¨n ph©n tÝch t¸c dông cña BPTT.*H¹n chÕ: - Mét sè qu¸ lêi häc vµ kh«ng n¾m ®îc bµi. Häc rÊt yÕu.- N¾m kiÕn thøc cha v÷ng nªn cßn nhÇm lÉn khi lµm bµi.- VËn dông cßn yÕu.IV.Ch÷a lçi cô thÓ:a. Lçi diÔn ®¹t:- LÊy ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, ho¹t ®éng cña ngêi ®Ó dïng cho c©y tre.-> LÊy tõ ng÷ chØ ®Æc ®iÓm....- C©y tre ®· g¾n kÕt víi d©n téc ViÖt nam. Tre lµ cét mèc ®Ó xung phong chiÕn ®Êu.b. Lçi chÝnh t¶: - HS ch÷a trong bµi.V. Tr¶ bµi vµ gi¶i ®¸p th¾c m¾c:

IV. Cñng cè: - Gv cho hs söa lçi vµo vë bµi tËp V. HDVN: TiÕp tôc «n tËp phÇn tiÕng ViÖt ®· häc - ChuÈn bÞ bµi ViÕt ®¬n.

******************************************************************TiÕt 124: ViÕt ®¬nNgµy so¹n: 11/4/2014Ngµy gi¶ng: 19/4/2014

A. Môc tiªu bµi häc:1. KiÕn thøc


-182-


- Gióp häc sinh hiÓu çc t×nh huèng cÇn viÕt ®¬n: khi nµo cÇn viÕt ®¬n? viÕt ®¬n ®Ó lµm g×?- Çc lo¹i ®¬n thêng gÆp vµ néi dung kh«ng thÓ thiÕu trong ®¬n 2. Kü n¨ng :

- ViÕt ®¬n ®óng çch - NhËn vµ söa ®îc nh÷ng sai sãt thêng gÆp khi viÕt ®¬n

3. Th¸i ®é : - Cã ý thøc viÕt ®¬n theo mÉu B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y, mÉu ®¬n.HS: §äc ng÷ liÖu.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:II. KiÓm tra bµi cò - Tr×nh bµy bè côc bµi v¨n miªu t¶?- §Ó lµm bµi v¨n miªu t¶ tèt cÇn cã nh÷ng kü n¨ng g×?III. Bµi míi: Mçi khi cÇn ph¶i nghØ häc, em ph¶i nhê bè mÑ lµm g×? Em cã ®äc trªn tê giÊy Êy, bè (mÑ) em viÕt nh÷ng g× kh«ng?- §ã chÝnh lµ mét l¸ ®¬n xin nghØ häc.VËy:ThÕ nµo lµ VB ®¬n tõ?Çch viÕt ntn?

Ph©n tÝch ng÷ liÖu I. Bµi häc:1. §äc bµi tËp 1:V× sao trong çc trêng hîp ®ã cÇn viÕt ®¬n?+ Muèn gia nhËp §oµn TNCS HCM+ Ph¶i nghØ häc (v× èm, bËn).+ Muèn ®îc miÔn hoÆc gi¶m häc phÝ+ Muèn ®îc cÊp l¹i giÊy tê quan trängGV: Nh vËy: trong cuéc sèng cã rÊt nhiÒu t×nh huèng cÇn ph¶i viÕt ®¬n, nÕu kh«ng cã ®¬n th× c«ng viÖc ®ã kh«ng ®îc gi¶i quyÕt.- §äc bµi tËp 2: Trong çc trêng hîp, tr-êng hîp nµo ph¶i viÕt ®¬n, viÕt göi ai?+ ViÕt ®¬n göi c¬ quan c«ng an, nhê t×m l¹i chiÕc xe ®¹p.+ ViÕt ®¬n göi BGH nhµ trêng xin nhËp häc.+ ViÕt ®¬n xin chuyÓn trêng vµ xin vµo häc trêng míi.

1. Khi nµo cÇn viÕt ®¬n:- ViÕt ®¬n khi cã nguyÖn väng hoÆc yªu cÇu nµo ®ã cÇn ®îc gi¶i quyÕt.- §¬n tõ lµ lo¹i v¨n b¶n hµnh chÝnh kh«ng thÓ thiÕu trong cuéc sèng hµng ngµy.


-183-


-> MÊt trËt tù trong líp: ph¶i viÕt kiÓm ®iÓm hoÆc têng tr×nh vÒ khuyÕt ®iÓm cña m×nh.VËy: khi nµo cÇn viÕt ®¬n?§¬n tõ cã vai trß nh thÕ nµo trong cuéc sèng?2. §äc bµi tËp 1: (môc II): Quan s¸t 2 lo¹i ®¬n vµ cho biÕt: çch viÕt 2 lo¹i ®¬n kh¸c nhau ë chç nµo?+ §¬n kh«ng theo mÉu: ngêi viÕt cÇn tù nghÜ néi dung vµ tr×nh bµy.- GV cho häc sinh quan s¸t: mét sè ®¬n th mÉu, kh«ng theo mÉu.GV nªu c©u hái cho häc sinh trao ®æi.Çc môc trong ®¬n ®îc tr×nh bµy theo thø tù nµo?Tr×nh bµy nh thÕ ®Ó lµm g×?C¶ 2 mÉu ®¬n cã ®iÓm g× gièng nhau? Tõ ®ã em thÊy nh÷ng néi dung nµo lµ quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong c¶ 2 mÉu ®¬n?+ PhÇn ®Çu: - Quèc hiÖu: Tá ý trang träng. - Tªn ®¬n: §Ó ngêi ®äc biÕt môc ®Ých, tÝnh chÊt cña l¸ ®¬n (xin, ®Ò nghÞ, kiÖn, khiÕu n¹i….)+ PhÇn néi dung: - Tªn ngêi viÕt ®¬n: ai göi ®¬n - Tªn ngêi hoÆc c¬ quan nhËn ®¬n: biÕt ®Þa chØ vµ n¬i gi¶i quyÕt. - Lý do viÕt ®¬n, yªu cÇu, ®Ò nghÞ cña ngêi viÕt ®¬n; v× sao viÕt ®¬n, yªu cÇu gi¶I quyÕt vÊn ®Ò g×?+ PhÇn cuèi: - Ngµy th¸ng n¨m vµ néi dung viÕt ®¬n. - Ch÷ ký cña ngêi viÕt ®¬n. - Lêi cam ®oan vµ c¶m ¬n.+ PhÇn tr¸i, cuèi l¸ ®¬n: x¸c nhËn,

2. Çc lo¹i ®¬n vµ nh÷ng néi dung kh«ng thÓ thiÕu trong ®¬n:a. Cã 2 lo¹i ®¬n:- §¬n theo mÉu- §¬n kh«ng theo mÉu.b. Nh÷ng néi dung kh«ng thÓ thiÕu trong mét l¸ ®¬n:- §¬n göi ai?- Ai göi ®¬n?- Göi ®Ó ®Ò ®¹t nguyÖn väng g×?


-184-


®ãng dÊu cña ®Þa ph¬ng hoÆc c¬ quan (nÕu cã). 3. §èi víi ®¬n theo mÉu: ta cÇn viÕt nh÷ng g×?ViÕt ®¬n kh«ng theo mÉu cã cÇn theo 1 thø tù kh«ng?- HS ®äc môc 2 (SGK).- HS quan s¸t: h×nh thøc tr×nh bµy 1 l¸ ®¬n:NhËn xÐt çch tr×nh bµy çc môc, çc phÇn trong ®¬n.- HS ®äc mét sè lu ý khi viÕt ®¬n. GV lu ý l¹i.

3. Çch thøc viÕt ®¬n:a. §¬n theo mÉu: §äc kü ®Ó ®iÒn ®óng néi dung tõng môc.b. ViÕt ®¬n kh«ng theo mÉu:- Tr×nh bµy theo mét thø tù nhÊt ®Þnh.

GV híng dÉn häc sinh viÕt ®¬n theo mÉu.Häc sinh viÕt bµi theo nhãm.GV thu bµi, nhËn xÐt.

II. LuyÖn tËpTËp viÕt ®¬n xin nghØ häc.

IV. Cñng cè : Nh÷ng néi dung b¾t buéc trong mét l¸ ®¬n? ®¬n tõ: v¨n b¶n hµnh chÝnh vµ c«ng viÖc.V. HDVN: TËp viÕt ®¬n xin dù líp häc båi dìng do trêng më. - ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp. - So¹n bµi : Bøc th cña thñ lÜnh da ®á

DuyÖt gi¸o ¸n ngµy: 12/4/2014Phã HiÖu trëng:


TiÕt 125: Bøc th cña thñ lÜnh da ®á(Xi- at- T¬n)

Ngµy so¹n:14/4/2014Ngµy gi¶ng: / /2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh thÊy ®îc:- Thấy được ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường, thiên nhiên được đặt ra trong

văn bản nhật dụng và nghệ thuật tạo nên sức hấp dẫn của văn bản.1. Kiến thức


-185-


- Ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường.- Tiếng nói đầy tình cảm và trách nhiệm đối với thiên nhiên, môi trường sống của vị thủ lĩnh Xi-át-tơn.2.Kĩ năng: - Biết cách đọc, tìm hiểu nội dung văn bản nhật dụng.- Cảm nhận được tình cảm tha thiết với mảnh đất quê hương của thủ lĩnh Xi-át- tơn.- Phát hiện và nêu được tác dụng của một số phép tu từ trong văn bản.- Tự nhận thức về giá trị của lối sống tôn trọng và bảo vệ thiên nhiên môi trường sống.-Làm chủ bản thân, nâng cao ý thức giữ gìn bảo vệ môi trường.- Giao tiếp, phản hồi , lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ ý tưởng cảm nhận của bản thân về những giá trị của bức thư. 3.Thái độ: Bồi dưỡng long yêu thiên hiên, môi trường và có ý thức bảo vệ thiên nhiên, môi trường.* GDMT: Gi¸o dôc häc sinh ý thøc b¶o vÖ m«i trêngB. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ®äc v¨n b¶n, tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò - §äc vµ lµm bµi tËp ( C©u hái 4- SGK-118)III. Bµi míi. - GV nãi chËm phÇn chó thÝch.- Nh÷ng ngêi da ®á sinh sèng trªn ®Êt Mü c¸ch ®©y h¬n mét thÕ kû vèn rÊt nghÌo khæ. VËy: t¹i sao thñ lÜnh cña hä, «ng Xiatt¬n l¹i viÕt bøc th cho tæng thèng Mü, kiªn quyÕt kh«ng b¸n m¶nh ®Êt quª h¬ng m×nh cho nh÷ng ngêi da tr¾ng míi nhËp c?

I. TiÕp xóc v¨n b¶n:- §©y lµ mét bøc th cã néi dung chÝnh trÞ s©u s¾c trong h×nh thøc chÝnh luËn. §äc giäng t×nh c¶m, tha thiÕt khi nãi ®Õn thiªn nhiªn, ®Êt níc, giäng mØa mai kÝn ®¸o khi nãi víi tæng thèng Mü, chó ý c¸c c©u hái, c©u gi¶ ®Þnh, ng÷ trïng ®iÖp.- Gi¸o viªn ®äc 1 ®o¹n, gäi 3, 4 häc sinh ®äc tiÕp.

1. §äcvà tóm tắt văn bản :


-186-


Em hiÓu g× vÒ bøc th?

Gäi 1 häc sinh ®äc l¹i phÇn chó thÝch : 1, 3, 4, 6, 8,10,11.Çc tõ: thñ lÜnh, chinh phôc, ký øc cã nguån gèc tõ ®©u?

2. T×m hiÓu chó thÝch:* XuÊt xø: N¨m 1854 Tæng thèng thø 14 cña MÜ tá ý muèn mua ®Êt cña ngêi da ®á.Thñ lÜnh Xi -¸t -T¬n ®· göi bøc th nµy tr¶ lêi.* Tõ khã (SGK)

Cho biÕt bè côc cña VB?3. Bè côc: 3 phÇn.- §1 Tõ ®Çu-> chóng t«i:PhÇn ®Çu bøc th: Nh÷ng ®iÒu thiªng liªng trong kÝ øc ngêi da ®á. §2 TiÕp-> rµng buéc:PhÇn gi÷a bøc th: Nh÷ng lo ©u cña ngêi da ®á, vÒ ®Êt ®ai, m«i trêng tù nhiªn.§3: Cßn l¹i: PhÇn cuèi bøc th: KiÕn nghÞ cña ngêi da ®á.II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:

§èi víi nh÷ng ngêi da ®á trong kÝ øc lu«n hiÖn lªn nh÷ng ®iÒu g× tèt ®Ñp? H·y t×m çc chi tiÕt nãi lªn ®iÒu ®ã?

H·y chØ ra nh÷ng phÐp so s¸nh, nh©n ho¸ ®· ®îc dïng? T¸c dông?

1.PhÇn ®Çu bøc th : Nh÷ng ®iÒu thiªng liªng trong kÝ øc ng êi da ®á. - Mçi tÊc ®Êt lµ thiªng liªng trong kÝ øc:- §Êt ®ai, bê çt, h¹t s¬ng, rõng, c«n trïng, dßng nhùa ch¶y trong c©y cèi... ®Òu mang trong kÝ øc ngêi da ®á.- §Êt nµy lµ mÑ cña ngêi da ®á.- Nh÷ng b«ng hoa lµ chÞ, lµ em.- Mám ®¸, vòng níc, h¬i Êm cña ngùa, con ngêi chung mét gia ®×nh, tiÕng th× thÇm cña dßng níc lµ tiÕng cha «ng.-> PhÐp so s¸nh, nh©n ho¸: §Êt- bµ mÑ Hoa- lµ chÞ lµ em Dßng s«ng, suèi - lµ m¸u.Çch SS, N.H cã t¸c dông khiÕn cho sù vËt hiÖn lªn gÇn gòi , th©n thiÕt víi con ngêi, ®ång


-187-


V× sao vÞ thñ lÜnh da ®á nãi ®ã lµ nh÷ng ®iÒu thiªng liªng?

Nh÷ng ®iÒu ®ã ph¶n ¸nh c¸ch sèng nµo cña ngêi da ®á?

thêi béc lé c¶m nghÜ s©u sa vÒ sù g¾n bã, yªu quý t«n träng, ®Êt ®ai, m«i trêng.- §Êt ®ai, ¸nh s¸ng, khÝ trêi, c©y cá …lµ ®iÒu thiªng liªng v× nã cao quý, ®Ñp ®Ï v× nh÷ng thø ®ã g¾n bã m¸u thÞt víi ngêi da ®á, kh«ng thÓ t¸ch rêi ®îc víi sù sèng cña hä.=> Chøng tá ngêi da ®á rÊt yªu quÝ ®Êt ®ai, m«i trêng.

Qua ®o¹n v¨n, ta nhËn thÊy th¸i ®é, t×nh c¶m, c¸ch øng xö cña ngêi da ®á víi thiªn nhiªn, m«i tr-êng, ®Êt ®ai nh thÕ nµo?V× sao hä cã th¸i ®é, t×nh c¶m nh vËy?

-> Qua ®ã thÊy r»ng: Hä kh«ng dÔ g× ®em b¸n nh÷ng tÊc ®Êt thiªng liªng ®ã.-> Th¸i ®é: g¾n bã mµ biÕt ¬n; thiªng liªng mµ gÇn gòi nh trong mét gia ®×nh, tæ tiªn.V×: §ã lµ quª h¬ng cña hä, g¾n bã tõ bao ®êi; v× trong hä cã 1 t×nh yªu tha thiÕt, m¸u thÞt ®èi víi ®Êt níc, quª h¬ng.

IV. Cñng cè :- Nh÷ng lo ©u cña ngêi da ®á vÒ ®Êt ®ai, m«i trêng tù nhiªn nh thÕ nµo?- NghÖ thuËt næi bËt cña ®o¹n?- ThÓ hiÖn th¸i ®é cña ngêi da ®á nh thÕ nµo víi ®Êt ®ai, m«i tr-êng?V. HDVN: - Häc bµi So¹n tiÕp phÇn cßn l¹i.-=-=-=-=-=-=--=-=-=-=-=-=-=--=-=-=-=-=--=--=-=-=-=-=-=-=-=-

=-=-=-=-TiÕt 126:

Bøc th cña thñ lÜnh da ®á (t2) (Xi- at- T¬n)

Ngµy so¹n:14/4/2014Ngµy gi¶ng: / /2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:TiÕp tôc


-188-


- Thấy được ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường, thiên nhiên được đặt ra trong văn bản nhật dụng và nghệ thuật tạo nên sức hấp dẫn của văn bản.1. Kiến thức- Ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường.- Tiếng nói đầy tình cảm và trách nhiệm đối với thiên nhiên, môi trường sống của vị thủ lĩnh Xi-át-tơn.2.Kĩ năng: - Phát hiện và nêu được tác dụng của một số phép tu từ trong văn bản.- Tự nhận thức về giá trị của lối sống tôn trọng và bảo vệ thiên nhiên môi trường sống.-Làm chủ bản thân, nâng cao ý thức giữ gìn bảo vệ môi trường.- Giao tiếp, phản hồi , lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ ý tưởng cảm nhận của bản thân về những giá trị của bức thư. 3.Thái độ: Bồi dưỡng long yêu thiên hiên, môi trường và có ý thức bảo vệ thiên nhiên, môi trường.* GDMT: Gi¸o dôc häc sinh ý thøc b¶o vÖ m«i trêngB. ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.Häc sinh: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :II. KiÓm tra bµi cò - Ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu thiªng liªng trong kÝ øc cña ngêi da ®á.III. Bµi míi.

§äc phÇn 2

Ngêi da ®á ®· lo l¾ng ®iÒu g× tríc khi b¸n ®Êt cho ngêi da tr¾ng? §o¹n v¨n ®· nãi lªn sù kh¸c biÖt, sù ®èi lËp trong c¸ch sèng, trong th¸i ®é ®èi víi ®Êt , víi t.nhiªn cña ngêi da ®á vµ ngêi da tr¾ng trªn nh÷ng vÊn

II. Ph©n tÝch v¨n b¶n.2. PhÇn gi÷a bøc th : Nh÷ng lo ©u cña ng êi da ®á, vÒ ®Êt ®ai, m«i tr êng tù nhiªn.- Ngêi da ®á lo ®Êt ®ai, m«i trêng thiªn nhiªn sÏ bÞ ngêi da tr¾ng tµn ph¸.

PhgDiÖn Ngêi da ®á Ngêi da tr¾ng

*VÒ c¸ch sèng

Yªu quý ®Êt ®ai nh ngêi mÑ, nh anh em

Coi nh kÎ thï, lÊy ®i trong lßng ®Êt nh÷ng g× hä cÇn

* C xö

-Thiªn nhiªn ®Êt ®ai nh con ngêi trong gia

-C xö víi ®Êt, trêi nh nh÷ng vËt mua ®îc, tíc ®o¹t


-189-


®Ò g×?

Çch c xö cña ngêi da tr¾ng víi ®Êt ®ai, m«i trêng thÕ nµo?

§o¹n v¨n ®· sö dông nh÷ng biÖn ph¸p NT nµo ®Ó lµm râ sù kh¸c biªt?NhËn xÐt vÒ çch sèng cña ngêi da tr¾ng vµ ngêi da ®á?

Qua ®ã em hiÓu g× vÒ çch sèng cña ngêi da ®á?

Nh÷ng lêi kiÕn nghÞ nµo ®îc nh¾c tíi ë bøc th cña thñ lÜnh da ®á?

Em thÊy giäng ®iÖu ë cuèi ®o¹n cã g× kh¸c tríc? T¹i sao ngêi viÕt thay ®æi giäng ®iÒu nh thÕ? (Lêi kÝªn nghÞ ®ã chung quy l¹i ë ®iÓm c¬ b¶n nµo ?) Em hiÓu nh thÕ nµo

®×nh

- T«n träng çc gi¸ trÞ tinh thÇn vµ yªu quÝ thiªn nhiªn, ®a ra ®.kiÖn khi b¸n lµ ph¶i b¶o vÖ thiªn nhiªn m«i tr-êng.

®îc.Lßng thÌm kh¸t cña hä sÏ ngÊu nghiÕn ®Êt ®ai. Hä hÝt thë bÇu trêi, kh«ng khÝ mµ ch¼ng ®Ó ý ®Õn nã.C¶ ngµn con tr©u rõng ngêi da tr¾ng b¾n...- Thùc dông

->PhÐp nh©n ho¸, so s¸nh, ®èi lËp, ®iÖp...=> Nªu bËt sù kh¸c biÖt, ®èi lËp gi÷a hai çch sèng, th¸i ®é ®èi víi thiªn nhiªn, m«i tr-êng cña ngêi da tr¾ng vµ ngêi da ®á. Tõ ®ã thÓ hiÖn râ th¸i ®é t«n träng, b¶o vÖ ®Êt ®ai, m«i trêng, béc lé nh÷ng lo ©u cña ngêi da ®á vÒ m«i trêng vµ thiªn nhiªn khi ®Êt ®ai cña hä thuéc vÒ ngêi da tr¾ng.=> T«n träng sù hoµ hîp víi tù nhiªn , yªu qói vµ ®Çy ý thøc b¶o vÖ m«i trêng tù nhiªn nh m¹ng sèng cña m×nh.(GV cho Häc sinh liªn hÖ ®Ó gi¸o dôc ý thøc b¶o vÒ thiªn nhiªn, m«i trêng…)3. PhÇn cuèi bøc th : KiÕn nghÞ cña ng êi da ®á.- Ngµi ph¶i d¹y b¶o con ch¸u ngµi r»ng m¶nh ®Êt nµy lµ thiªng liªng.- Ph¶i gi÷ g×n vµ lµm cho nã thµnh mét n¬i thiªng liªng ph¶i ®èi xö víi çc mu«ng thó nh nh÷ng anh em.- Ph¶i kÝnh träng ®Êt ®ai.- H·y khuyªn b¶o chóng: §Êt ®ai lµ mÑ, ®iÒu g× ®· x¶y ra víi ®Êt ®ai tøc lµ x¶y ra ®èi víi nh÷ng ®øa con cña ®Êt.-> Giäng v¨n võa thèng thiÕt, võa ®anh thÐp, hïng hån( ngêi ph¶i d¹y, ph¶i b¶o, ph¶i kÝnh träng ®Êt ®ai..) .=>Nh»m kh¼ng ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o vÖ ®Êt ®ai, m«i trêng


-190-


vÒ c©u nãi: "§Êt lµ mÑ".

Nh÷ng nÐt tiªu biÓu vÒ nghÖ thuËt? (Giäng v¨n, phÐp tu tõ).

Néi dung?

2 HS đọc ghi nhớ SGK

sèng, d¹y cho ngêi da tr¾ng biÕt c xö ®óng ®¾n víi ®Êt ®ai m«i trêng. §Êt lµ mÑ: v×- §Êt lµ n¬i s¶n sinh ra mu«n loµi, lµ nguån sèng cña mu«n loµi.- Çi g× con ngêi lµm cho ®Êt ®ai lµ lµm cho ruét thÞt cña m×nh.- Con ngêi cÇn ph¶i sèng hoµ b×nh víi m«i tr-êng, ®Êt ®ai vµ ph¶i biÕt çch b¶o vÖ nã.Gi¸ trÞ bøc th ®îc n©ng cÊp, mang tÝnh chÊt vÜnh cöu chÝnh lµ nhê mÖnh ®Ò chøa ®ùng ý nghÜa khoa häc vµ triÕt lÝ ®óng ®¾n s©u s¾c nµy.III. Tæng kÕt :1- NghÖ thuËt: : - Phép so sánh, nhân hóa, điệp ngữ và thủ pháp đối lập đã được sử dụng phong phú, đa dạng tạo nên sức hấp dẫn, thuyết phục của bức thư.-Ngôn ngữ biểu lộ tình cảm chân thành, tha thiết với mảnh đất quê hương- nguồn sống của con người.- Khắc họa hình ảnh thiên nhiên đông hành với cuộc sống của người da đỏ. 2- Néi dung: Bøc th ®Æt ra mét vÊn ®Ò: Con ngêi ph¶i sèng hoµ b×nh víi thiªn nhiªn, ph¶i ch¨m lo, b¶o vÖ m«i trêng vµ thiªn nhiªn nh b¶o vÖ m¹ng sèng cña chÝnh m×nh.3.Ý nghĩa văn bản : Nhạn thức về vấn đề quan trọng, có ý nghĩa thiết thực và lâu dài: để chăm lo và bảo vệ mạng sống của mình, con người cần phải biết bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống xung quanh * Ghi nhí: SGK

IV. Cñng cè :Gi¶i thÝch v× sao mét bøc th nãi vÒ chuyÖn mua b¸n ®Êt ®ai çch ®©y 155 n¨m, nay vÉn ®îc nhiÒu ngêi xem lµ mét trong nh÷ng VB hay nhÊt nãi vÒ thiªn nhiªn m«i trêng? Gîi ý:- XuÊt ph¸t ®iÓm cña bøc th tríc hÕt lµ lßng yªu ®.níc, quª h¬ng. Khi ngêi da tr¾ng vµo ch©u MÜ th× ngêi Anh §iªng cßn ë tr×nh ®é bé l¹c, nghÜa lµ ®ang sèng hoµ ®ång víi thiªn nhiªn. NÒn c¬ khÝ c«ng nghiÖp x©m nhËp ®· lµm ®¶o lén tÊt c¶, huû ho¹i m«i trêng


-191-


cñ© hä, hä ®· ngÇm ý thøc ph¶n kh¸ng chØ chê dÞp béc lé. Vµ tr¶ lêi yªu cÇu mua ®Êt cña Tæng thèng MÜ lµ 1 c¬ héi thuËn lîi.V× vËy trong bøc th ta kh«ng thÊy thñ lÜnh Xi- ¸t-T¬n tr¶ lêi cã b¸n hay kh«ng? L¹i cµng kh«ng nãi chuyÖn gi¸ c¶, vÊn ®Ò chØ ®Æt ra nh gi¶ thiÕt:”nÕu..nÕu..”chñ yÕu lµ ®Ó t¹o ®µ, t¹o thÕ cho viÖc tr×nh bµy quan ®iÓm, béc lé t×nh c¶m.- Thñ lÜnh kh«ng chØ ®Ò cËp ®Õn ®Êt mµ cßn ®Ò cËp ®Õn tÊt c¶ c¸c hiÖn tîng cã liªn quan ®Õn ®Êt, khÝ trêi, dßng s«ng.. nh÷ng hiÖn tîng lµm cho ®Êt cã gi¸ trÞ, cã ý nghÜa.Nh÷ng hiÖn tîng gäi lµ m«i trêng sinh th¸i.- Thêi ®iÓm nh©n lo¹i bíc sang thÕ kØ 21 còng lµ thêi ®iÓm mµ tµi nguyªn bÞ c¹n kiÖt, m«i trêng thiªn nhiªn bÞ « nhiÔm , bÞ tµn ph¸ nghiªm träng.§iÒu nµy khiÕn cho bøc th cña Xi.. vèn xuÊt ph¸t tõ lßng yªu quª h¬ng ®Êt níc bçng trë thµnh 1 VB cã gi¸ trÞ nhÊt vÒ thiªn nhiªn m«i trêng.- Nên hiểu thế nào về câu : Đất là mẹ - Học sinh liên hệ tìm các câu tục ngữ nói về thái độ của dân tộc ta đối với đất :

- Tấc đất, tấc vàng . - Ai ơi đừng bỏ ruộng hoangBao nhiêu tấc đất, tấc vàng bấy nhiêu .

- Hãy giải thích vì sao một bức thư nói về chuyện mua bán đất đai cách đây một thế kỷ rưỡi nay vẫn được nhiều người xem là một trong những văn bản hay nhất nói về thiên nhiên và môi trường ?

-> Bức thư có ý nghĩa khoa học và triết lý đúng đắn sâu sắc về mối quan hệ giữa đất, thiên nhiên đối với con người .- Bøc th ®Ò cËp ®Õn mét vÊn ®Ò g×?- V× sao bøc th c¸ch ®©y h¬n mét thÕ kØ vÉn ®îc xem lµ mét trong nh÷ng v¨n b¶n hay nhÊt nãi vÒ m«i trêng?V. HDVN: - Häc bµi, lµm BTVN (SGK + SBT).- Nhớ những hình ảnh tiêu biểu, đặc sắc của văn bản . Sưu tầm một số bài viết về bảo vệ thiên nhiên và môi trường. - Sọan : " Chữa lỗi về CN, VN ( tiếp theo) "

TiÕt 127: ch÷a lçi vÒ chñ ng÷, vÞ ng÷ (tT)Ngµy so¹n:15/4/2014Ngµy gi¶ng: / /2014

A. Môc tiªu bµi häc: - Nắm được các lỗi do đặt câu thiếu cả chủ ngữ lẫn vị ngữ và lỗi về quan hệ ngữ nghĩa giữa chủ ngữ với vị ngữ.- Biết tránh các lỗi trên.


-192-


1. Kiến thức- Các loại lỗi do đặt câu thiếu cả chủ ngữ lẫn vị ngữ và và lỗi về quan hệ ngữ nghĩa giữa chủ ngữ với vị ngữ.- Cách chữa lỗi do đặt câu thiếu cả chủ ngữ lẫn vị ngữ và và lỗi về quan hệ ngữ nghĩa giữa chủ ngữ với vị ngữ.2. Kỹ năng:- Phát hiện các lỗi do đặt câu thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ.- Sửa được lỗi do đặt câu thiếu cả chủ ngữ lẫn vị ngữ và và lỗi về quan hệ ngữ nghĩa giữa chủ ngữ với vị ngữ. 3.Thái độ: HS có ý thức viết câu đúng về cấu trúc và ngữ nghĩa.B. ChuÈn bÞ:GV: thiÕt kÕ giê d¹y.HS: ®äc tríc bµi.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6a3: 6a4 :II. KiÓm tra bµi cò - Bµi tËp 4,5 (SGK) a. Trong một ngày thuộc được 10 từ tiếng Anh. b. Cuốn sách Hùng mới mua này.

- Cách sửa : thêm VN: Cuốn sách Hùng mới mua này rất hay.III. Bµi míi. Tiết trước các em đã học chữa lỗi cho câu thiếu CN, VN .Hôm nay chúng ta tiếp tục chữa lỗi cho câu thiếu cả CN lẫn VN và câu sai về quan hệ ngữ nghĩa giữa các thành phần câuNL1:ChØ ra chç sai trong nh÷ng c©u sau vµ nªu c¸ch ch÷a?a. Mçi khi ®i qua cÇu Long Biªn.

b. B»ng ãc s¸ng t¹o vµ bµn tay lao ®éng cña m×nh, chØ trong vßng 6 th¸ng.

A. Bµi häc1. C©u thiÕu c¶ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷.a. Kh«ng x¸c ®Þnh ®îc VN& VN=> C©u thiÕu CN,VN chØ cã tr¹ng ng÷ Ch÷a l¹i: Thªm CN& VN cho c©u: Mçi khi ®i qua cÇu Long Biªn t«i ®Òu say sa ng¾m nh×n mµu xanh cña b·i mÝa, b·i d©u, b·i ng«.b. Kh«ng x¸c ®Þnh ®îc VN& VN=> C©u thiÕu CN,VN chØ cã 2 tr¹ng ng÷ Ch÷a l¹i: B»ng... nh÷ng ngêi c«ng nh©n ®· x©y dùng xong mét ng«i tr-


- Câu a: thiếu chủ ngữ. - Cách sửa : thêm CN: Trong một ngày em thuộc được 10 từ tiếng Anh.- Câu b: thiếu VN .

-193-


§èi víi c©u thiÕu c¶ CN,VN çch ch÷a ntn?*NL2:C©u sau sai ntn? Nªu çch ch÷a lçi?a. Hai hµm r¨ng c¾n chÆt, quai hµm b¹nh ra, cÆp m¾t n¶y löa, ta thÊy dîng H¬ng Th gh× trªn ngän sµo gièng nh mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh hïng vÜ.Mçi bé phËn in ®Ëm nãi vÒ ai?( Nãi vÒ ho¹t ®éng cña CN “ta”-> Çch s¾p xÕp nh trong c©u lµm cho ngêi ®äc hiÓu phÇn in ®Ëm tríc dÊu phÈy, miªu t¶ hµnh ®éng cña ...c©u "ta".=> Sai vÒ ch÷ nghÜa.b. Çi bµn trßn nµy vu«ng.c. C«ng t¸c huÊn luyÖn thÓ dôc thÓ thao trong thanh niªn nãi chung, trong bãng ®¸ nãi riªng ®· ®îc tiÕn hµnh ë nhiÒu ®Þa ph¬ng.d. Qua nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc ë thÕ kØ XVIII, bän quan l¹i phong kiÕn ®· ra søc hoµnh hµnh, ¸p bøc ngêi n«ng d©n l-¬ng thiÖn.VËy em h·y cho biÕt nguyªn nh©n m¸c lçi trªn? Çch söa lçi nh thÕ nµo?

êng khang trang.* §èi víi c©u thiÕu c¶ CN& VN: Ta thªm CN& VN cho c©u.2. C©u sai vÒ quan hÖ ng÷ nghÜa gi÷a çc thµnh phÇn c©u.-> C©u sai vÒ mÆt nghÜaÇch söa: Ta thÊy dîng H¬ng Th hai hµm r¨ng c¾n chÆt, quai hµm b¹nh ra, cÆp m¾t n¶y löa gh× lªn ngän sµo gièng nh mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh hïng vÜ.

=> Quan hÖ gi÷a chñ ng÷ - vÞ ng÷ vÒ mÆt ng÷ nghÜa kh«ng hîp lÝ.=> Quan hÖ gi÷a thanh niªn vµ bãng ®¸ kh«ng thÓ lµ quan hÖ chung riªng.

=> Quan hÖ gi÷a tr¹ng ng÷ vµ chñ ng÷ lµ kh«ng hîp lÝ.* §èi víi c©u sai vÒ quan hÖ ng÷ nghÜa gi÷a çc thµnh phÇn c©u:- Nguyªn nh©n: Do s¾p xÕp trËt tù ng÷ ph¸p trong c©u cha ®óng.- Çch söa viÕt l¹i c©u theo ®óng trËt tù ng÷ ph¸p.

B. LuyÖn tËp:Häc sinh lµm bµi theo nhãm.

Bµi 1: X¸c ®Þnh CN, VN çc c©u.a. N¨m 1945, cÇu ®îc ®æi tªn thµnh cÇu Long Biªn. TN CN VN b. Cø mçi lÇn…., lßng t«I l¹i nhí nh÷ng….oai hïng.


-194-


TN CN VN c. §øng trªn cÇu, nh×n…®«I bê, t«I c¶m thÊy …..v÷ng ch¾c. TN CN VN

§äc yªu cÇu bµi tËp Bµi 2Gîi ý: Em tù ®Æt c©u hái ®Ó tr¶ lêi sÏ thµnh c©u hoµn chØnh?Mçi khi tan trêng ai? lµm g×?a.Mçi khi tan trêng, häc sinh ïa ra ®êng.b.Ngoµi çnh ®ång, ®µn cß tr¾ng bay vÒ.

a. giữa hồ, nơi có một tòa tháp cổ kính, một cụ rùa nổi lên.

Bµi 3: ChØ ra chç sai vµ nªu çch söa:-Đây là những câu thiếu cả CN lẫn VN.-Nguyên nhân : chưa phân biệt được trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ.-Cách chữa : thêm CN, VN cho phù hợp với trạng ngữ cho trước.a. ThiÕu CN, VN:- ………….., hai chiÕc thuyÒn ®ang b¬i.Câu b,c về nhà làm .Cách làm tương tự như câu a.b. Trải qua mấy nghìn năm đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc ta, một dân tộc anh hùng, chúng ta đã bảo vệ vững chắc non sông gấm vóc.c. Nhằm ghi lại những chiến công lịch sử của quân và dân Hà Nội bảo vệ cây cầu trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, ta nên xây dựng bảo tàng"cầu Long Biên ".b. ThiÕu CN, VN:-…………., chóng ta ®· b¶o vÖ v÷ng ch¾c nÒn….m×nh.c. ThiÕu CN, VN:-………, chóng ta nªn x©y dùng mét nhµ……Long Biªn.

GV híng dÉn:- Ph©n tÝch CN, VN, chó ý mèi quan hÖ gi÷a çc thµnh phÇn c©u.a/ Cây cầu đưa những chiếc xe vận tải nặng nề vượt qua sông, còi xe rộn

Bµi 4:Các câu sai về quan hệ ngữ nghĩa giữa các thành phần câu.-Nguyên nhân : lỗi về ý nghĩa dùng từ ngữ : cây cầu không thể bóp còi.-Cách chữa : nên chữa thành một câu ghép hoặc hai câu đơn với hai chủ ngữ khác nhau:a. C©y cÇu ®a nh÷ng chiÕc xe vËn t¶i nÆng...vang… yªn tÜnh. C V1


-195-


vang cả dòng sông yên tĩnh .-Cây cầu đưa những chiếc xe vận tải nặng nề vượt qua sông.Còi xe rộn vang cả dòng sông yên tĩnh

V2- V2: kh«ng phï hîp víi CN.- Ch÷a l¹i:+ C©y cÇu ®a nh÷ng….., cßi xe réng vang…yªn tÜnh. C V C V + C©y cÇu ®a nh÷ng…..s«ng. Cßi xe rén vang…yªn tÜnh. Câu b,c về nhà làm .Cách làm tương tự như câu a

IV. Cñng cè :GV kh¸i qu¸t l¹i bµi: . Khi viÕt c©u thêng m¾c ph¶I c¸c lçi c©u nh thiÕu CN, VN hoÆc thiÕu c¶ CN, VN. Cã khi c©u viÕt ®óng ng÷ ph¸p song l¹i sai vÒ mÆt ý nghÜa. CÇn ph©n tÝch cÊu t¹o c©u vµ xÐt vÒ mÆt ý nghÜa c©u, tõ ®ã ph¸t hiÖn lçi vµ söa l¹i cho ®óng.V. HDVN:- Lµm bµi tËp 2, 4 (142) - §äc bµi: ¤n tËp vÒ dÊu c©u.- Tìm các ví dụ câu có sai về chủ ngữ, vị ngữ và sửa lại cho đúng.Soạn : Luyện tập cách viết đơn và sửa lỗi : Phát hiện và khắc phục các lỗi thường gặp khi viết đơn như thiếu các mục cần thiết của một lá đơn như quốc hiệu, tiêu ngữ, thời gian, địa điểm viết đơn, hoặc thừa nội dung,lí do viết đơn không phù hợp ,... và nêu cách sửa những lỗi này

***********************************************************TiÕt 128: luyÖn tËp c¸ch viÕt ®¬n vµ söa lçi( t1)

Ngµy so¹n:15/4/2014Ngµy gi¶ng: /4/2014

A. Môc tiªu bµi häc: 1. Kiến thức- Các loại lỗi thường mắc phải khi viết đơn (về nội dung, về hình thức).- Cách sửa chữa các lỗi thường mắc khi viết đơn.2. Kỹ năng:- Phát hiện và sửa được các lỗi thường gặp khi viết đơn.- Rèn kĩ năng viết đơn theo đúng quy định.- Giao tiếp hiệu quả bằng đơn- Ứng xử : Biết sử dụng đơn phù hợp với mục đích giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp và đối tượng giao tiếp. - Phân tích tình huống: Phân tích tình huống cấn sử dụng đơn trong cuộc sống- Thực hành có hướng dẫn: viết đơn phù hợp với mục đích giao tiếp, đối tượng giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp- Học theo nhóm: trao đổi phân tích nhóm về đặc điểm của đơn và cách viêt đơn


-196-


- Gióp häc sinh nhËn ra ®îc nh÷ng lçi thêng m¾c khi viÕt ®¬n th«ng qua çc bµi tËp.3.Thái độ: Có ý thức viết đúng văn bản hành chính.B. ChuÈn bÞ:GV: thiÕt kÕ giê d¹y.HS: ®äc tríc bµi.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6a3: 6a4 :II. KiÓm tra bµi cò - Khi nµo th× cÇn viÕt ®¬n? - Cã mÊy lo¹i ®¬n? Çch viÕt mçi lo¹i ®¬n nh thÕ nµo?III. Bµi míi.

Quan s¸t 2 l¸ ®¬n.§¬n xin nghØ häc cã nh÷ng lçi g×? Söa nh thÕ nµo?

§¬n xin theo häc líp nh¹c ho¹ cã nh÷ng lçi g×? Söa nh thÕ nµo?

§¬n (3) cã nh÷ng lçi g×? Söa nh thÕ nµo?

Quª em míi cã ®iÖn. Em h·y thay bè ( mÑ) viÕt ®¬n göi Ban qu¶n lÝ ®iÖn cña ®Þa ph¬ng xin b¸n ®iÖn

A. Bµi häc1. Çc lçi th êng m¾c khi viÕt ®¬n. *§¬n xin nghØ häc:

ThiÕu: Quèc hiÖu Tªn ngêi viÕt ®¬n Ngµy, th¸ng, n¨m, n¬i viÕt ®¬n, ch÷ kÝ ngêi viÕt*§¬n xin theo häc líp nh¹c ho¹- M¾c çc lçi:+ Lý do theo häc cha chÝnh ®¸ng. + ThiÕu n¬i viÕt, ngµy viÕt ®¬n. - CÇn söa: em tªn lµ; kÌm theo tªn: häc sinh líp, trêng.( Kh«ng viÕt tªn em lµ)* §¬n xin phÐp nghØ häc- Nªu lÝ do cha hîp lÝ: èm, sèt li b×, ®Çu ®au nhøc… kh«ng thÓ ngåi dËy ®îc mµ l¹i cã thÓ viÕt ®¬n ®îc ph¶i do phô huynh viÕt. - CÇn söa: §¬n xin nghØ häc hoÆc: giÊy xin phÐp.Nªn viÕt: Em tªn lµ.B. LuyÖn tËpBµi tËp 1 Gîi ý: §Çy ®ñ çc néi dung yªu cÇu cña


-197-


cho g® m×nh?** HS th¶o luËn nhãm.

ViÕt ®¬n xin tham gia ®éi t×nh nguyÖn tuyªn truyÒn b¶o vÖ m«i trêng.

mét l¸ ®¬n.Chó ý: §¬n xin sö dông ®iÖn=> NhÊt thiÕt ph¶i cã lêi cam kÕt tu©n thñ nghiªm tóc qui chÕ dïng ®iÖn , yªu cÇu vÒ ®êng d©y, c«ng t¬.Bµi tËp 2 Gîi ý:- Quèc hiÖu.- §Þa ®iÓm viÕt... ngµy ... th¸ng ... n¨m ... - Tªn ®¬n.- KÝnh göi.- Em tªn lµ: ...häc sinh líp ... trêng ...- Nguyªn nh©n (lÝ do): TÇm quan träng cña viÖc b¶o vÖ m«i trêng vµ thùc tr¹ng m«i trêng.+ Trêng cã thµnh lËp ®éi.- NguyÖn väng.- Lêi c¶m ¬n.- §Þa ®iÓm viÕt... ngµy ... th¸ng ... n¨m ... KÝ tªn.

IV. Cñng cè : - Phần nµo b¾t buéc ph¶i cã mÆt trong ®¬n? - Çc lçi thêng m¾c khi viÕt ®¬n. - Çch söa lçi.V. HDVN: ViÕt ®¬n gia nhËp ®éi TNTN Hå ChÝ Minh. - Chuẩn bị cho bài tiếp theo

___________________________________________

TiÕt 129: luyÖn tËp çch viÕt ®¬n vµ söa lçi( t2)


A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 1. Kiến thức- Các loại lỗi thường mắc phải khi viết đơn (về nội dung, về hình thức).- Cách sửa chữa các lỗi thường mắc khi viết đơn.2. Kỹ năng:


-198-


- Phát hiện và sửa được các lỗi thường gặp khi viết đơn.- Rèn kĩ năng viết đơn theo đúng quy định.- Giao tiếp hiệu quả bằng đơn- Ứng xử : Biết sử dụng đơn phù hợp với mục đích giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp và đối tượng giao tiếp. - Phân tích tình huống: Phân tích tình huống cấn sử dụng đơn trong cuộc sống- Thực hành có hướng dẫn: viết đơn phù hợp với mục đích giao tiếp, đối tượng giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp- Học theo nhóm: trao đổi phân tích nhóm về đặc điểm của đơn và cách viêt đơn - Gióp häc sinh nhËn ra ®îc nh÷ng lçi thêng m¾c khi viÕt ®¬n th«ng qua c¸c bµi tËp.3.Thái độ: Có ý thức viết đúng văn bản hành chính.B. ChuÈn bÞ:GV: ThiÕt kÕ giê d¹y, bảng phụ.HS: Đäc tríc bµi, chuẩn bị mẫu đơn.C. TiÕn tr×nh lªn líp:I. Tæ chøc líp:

1. KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4 :2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch gi¸o khoa, vë ghi, vë

bµi tËp. II. KiÓm tra bµi cò: - Tr×nh bµy bµi tËp vÒ nhµ. III. Bµi míi:

GV ®a ra ng÷ liÖu cho häc sinh ph¸t hiÖn lçi vµ söa V¨n b¶n : Đơn xin vào Đoàn

*) Lỗi: - Thiếu địa điểm viết đơn.- Viết chưa chính xác: Tên

tôi là:- Thiếu: Nơi sinh.

B. Luyện tập.Bài tập 1.

COÄNG HOAØ XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM

Độc lập- Tự do- Hạnh phúc.

ĐƠN XIN VÀO ĐOÀN

Ngày ... tháng ... năm ...

Kính gửi: - BCH Đoàn xã Ninh D©n

- BCH Đoàn Trường THCS Ninh D©n Tên tôi là: Nguyễn Văn ASinh ngày … tháng …. năm …..

Sau một thời gian tìm hiểu về Đoàn và nghiên


-199-


Thuộc chi đội nào- Từ ngữ viết đơn chưa thật

phù hợp, chưa đảm bảo tính khoa học và đơn nghĩa.

- Thiếu Địa điểm, thời gian viết đơn ở couois đơn.

*) Cách sửa: Học sinh làm vào phiếu học tậpGV thu -> chấm điểm.

Văn bản 2: Đơn xin chuyển trường.

cứu Điều lệ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tôi thấy:Đoàn là một tổ chức chính trị xã hội của những người thanh niên ưu tú. Vào đoàn luôn là ước mơ cháy bỏng của tôi.Đoàn sẽ trang bị đầy đủ những hành trang để giúp ta trưởng thành trong cuộc sống và đứng vững trong xã hội. Mặt khác Đoàn sẽ giúp ta hiểu rõ con đường đúng đắn. Đoàn luôn là tấm gương trong sáng, cao đẹp nhân từ và hiền hậu giúp tôi luôn vươn tới một tương lai cao đẹp.

Nói tóm lại: Đoàn là cánh tay đắc lực của Đảng. Đoàn là một tổ chức trong sáng, đẹp đẽ mà mỗi chúng ta ai cũng muốn được trở thành một đoàn viên tốt của Đoàn.

Vì vậy tôi làm đơn này xin được vào Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.

Được vào Đoàn tôi xin hứa:

1- Suốt đời phấn đấu cho sự nghiệp dân giàu nước mạnh theo lý tưởng của Đảng, của Bác Hồ vĩ đại !

2- Nghiêm chỉnh thực hiện điều lệ Đoàn; luôn luôn rèn luyện để xứng đáng với danh hiệu người đoàn viên TNCS Hồ Chí Minh!

3- Giúp đỡ mọi người, luôn luôn xứng đáng là người bạn tin cậy của thanh thiếu niên Việt Nam!

Người làm đơn

( ký tên)Bài tập 2.

COÄNG HOAØ XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM

Độc lập- Tự do- Hạnh phúc.

- KÝnh göi : L·nh ®¹o Së GD vµ ®µo t¹o


-200-


GV yªu cÇu häc sinh ph¸t hiÖn lçi, nªu c¸ch söa.Häc sinh ho¹t ®éng nhãm.

Gîi ý:*) Lçi: - ThiÕu tªn ®¬n- ThiÕu ®Þa ®iÓm,

thêi gian viÕt ®¬n- ThiÕu thµnh phÇn

nhËn ®¬n: Phßng Gi¸o dôc

- Thõa ®Þa chØ c tró- ThiÕu ch÷ kÝ, hä tªn

cña ngêi viÕt ®¬n.- …*) Söa: Thªm nh÷ng môc cßn thiÕu.Bá bít môc thõa.ViÕt l¹i hoµn chØnh l¸ ®¬n.

Gv hướng dẫn.Học sinh làm việc cá nhân.GV thu về nhà chấm lấy điểm 15 phút.

- HiÖu trưëng trưêng .................... - HiÖu trưởng trưêng .................

- T«i tªn lµ ...... lµ phô huynh cña häc sinh ...- Cã hé khÈu thưêng tró ......- HiÖn tró t¹i ®Þa chØ ........ Nay t«i lµm ®¬n xin chuyÓn trưêng cho con t«i lµ : Hä tªn ............................ Sinh ngµy ............N¬i sinh .................Hé khÈu thưêng tró .......................Lµ häc sinh ®· häc xong líp ..... tr-ường .....huyÖn ............tØnh ..................n¨m häc ........Cã kÕt qu¶ häc tËp : Häc lùc ..... H¹nh kiÓm ..... T«i cã nguyÖn väng cho con t«i ®ược tiÕp tôc häc líp ...... trư-êng ......huyÖn ......tØnh…. Lý do.........................Mong ®ưîc quý l·nh ®¹o së trưêng xem xÐt gi¶i quyÕt . Xin tr©n träng c¶m ¬n !

Ngµy ...th¸ng ...n¨m…

ý kiÕn cña hiÖu trưêng ®ang häc :

ý kiÕn cña hiÖu trưêng tiÕp nhËn :

Bài tập 3:Viết đơn xin gia nhập Đội tuyên truyền Măng non của Liên đội.

IV. Cñng cè: - C¸c lçi thêng m¾c khi viÕt ®¬n.


-201-


- Çch söa lçi.V. HDVN: - ¤n tËp viết đơn. - Chuẩn bị bài tiếp theo: Ôn tập về dấu câu ( Theo gợi ý trong SGK)

TiÕt 130 : «n tËp vÒ dÊu c©u.( DÊu chÊm, dÊu hái, dÊu chÊm than)


A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh- Củng cố kiến thức và cách sử dụng dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than.Lưu ý: Học sinh đã học dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than ở Tiểu học.

1. Kiến thứcCông dụng của dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than.

2. Kỹ năng:- Lựa chọn và sử dụng đúng dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than trong khi viết.

- Phát hiện và chữa đúng một số lỗi thường gặp về dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than. 3.Thái độ: Có ý thức cao trong việc dùng các dấu kết thúc câu.B. ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ChuÈn bÞ néi dung «n tËp.C. TiÕn tr×nh lªn líp:I. Tæ chøc líp:

1. KiÓm tra sÜ sè: 2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch gi¸o khoa, vë ghi, vë

bµi tËp. II. KiÓm tra bµi cò: - Trong khi viÕt ta thêng sö dông nh÷ng lo¹i dÊu c©u nµo?III. Bµi míi:

Ph©n tÝch ng÷ liÖu A. Bµi häc:1. §äc ng÷ liÖu PI.ë TiÓu häc, çc em ®· ®îc häc vÒ çc lo¹i c©u: trÇn thuËt, c©u hái, c©u c¶m, c©u nghi vÊn. H·y gäi tªn çc c©u trong ng÷ liÖu?a. ¤i th«i, chó mµy ¬i( ) Chó mµy cã lín mµ…kh«n. -> c©u c¶m th¸n

1. C«ng dông:a. Th«ng thêng:- DÊu chÊm: ®Æt ë cuèi c©u trÇn thuËt.- DÊu chÊm hái: ®Æt ë cuèi c©u nghi vÊn.- DÊu chÊm than: ®Æt ë cuèi c©u c¶m th¸n vµ


-202-


b. Con cã nhËn ra con kh«ng( ) -> c©u nghi vÊn (hái) c. Ç ¬i, gióp t«i víi( ) th¬ng t«i víi( ) -> c©u cÇu khiÕn.d. Giêi chím hÌ( ) C©y cèi um tïm( ) C¶ lµng th¬m. -> c©u trÇn thuËt. Dùa vµo tªn gäi cña 4 lo¹i c©u trªn, h·y ®iÒn dÊu c©u thÝch hîp vµo trong ngoÆc ®¬n?DÊu chÊm, chÊm hái, chÊm than ®îc dïng nh thÕ nµo trong c©u?2. §äc môc 2:a. §îc, chó mµy cø nãi th¼ng thõng ra nµo.- Th«i, im çi ®iÖu h¸t ma dÇm sïi sôt Êy ®i.Hai c©u trªn thuéc lo¹i c©u g×? (c©u cÇu khiÕn).Çch dïng dÊu c©u ë ®©y cã g× ®Æc biÖt? V× sao? ( Cuèi c©u ®Òu dïng dÊu chÊm. ®ã lµ 1 çch dïng ®Æc biÖt cña dÊu c©u.)b. AFP ®a tin theo çch ìm ê: “Hä lµ 80 ngêi søc lùc kh¸ tèt nhng h¬i gÇy” (!?).Néi dung c©u thuéc lo¹i c©u g×? T¹i sao ngêi viÕt l¹i ®Æt dÊu chÊm than vµ dÊu chÊm hái trong dÊu ngoÆc ®¬n nh vËy?( C©u trÇn thuËt. DÊu chÊm than vµ dÊu chÊm hái ®Æt trong dÊu ngoÆc ®¬n thÓ hiÖn th¸i ®é nghi ngê, ch©m biÕm víi néi dung trong c©u.)VËy ngoµi çch sö dông th«ng thêng, çc lo¹i dÊu c©u trªn cßn ®îc sö dông nh thÕ nµo?

c©u cÇu khiÕn.

b. Chó ý:- DÊu chÊm: cã thÓ ®Æt ë cuèi c©u cÇu khiÕn.- DÊu chÊm hái, chÊm than: ®Æt trong dÊu ngoÆc ®¬n sau 1 ý hay mät tõ ng÷ nhÊt ®Þnh ®Ó biÓu thÞ th¸i ®é nghi ngê hoÆc ch©m biÕm víi ý hay néi dung tõ ng÷ ®ã.

3. §äc môc 1 phÇn I: Chia nhãm cho häc sinh t×m hiÓu.So s¸nh çch dïng dÊu c©u trong tõng cÆp sau? Çch dïng nµo ®óng? V× sao?

II. Ch÷a mét sè lçi th - êng gÆp


-203-


a1. Cã 2 c©u: c©u 1: giíi thiÖu vÒ vÞ trÝ ®éng PN. C©u 2: giíi thiÖu 2 con ®-êng tíi ®éng.-> Dïng dÊu chÊm lµ hîp lý.a2. Dïng dÊu phÈy, c©u trë thµnh c©u ghÐp cã 2 vÕ, song ý nghÜa 2 vÕ kh«ng liªn quan chÆt chÏ víi nhau.-> Dïng dÊu phÈy kh«ng hîp lý.b. Ph©n tÝch cÊu t¹o c©u:b1. N¬i ®©y/ võa cã nÐt hoang s¬, bÝ hiÓm, l¹i ..chÊt th¬. C V1 V2 b2. N¬i ®©y/ võa cã nÐt…; l¹i võa rÊt thanh tho¸t… C V1 V2VËy: c©u nµo dïng dÊu c©u ®óng? C©u nµo sai? V× sao?b1: dÊu chÊm t¸ch V2 khái C; t¸ch cÆp quan hÖ tõ võa-võa -> kh«ng hîp lý.4. §äc môc 2:X¸c ®Þnh c¸c c©u thuéc lo¹i c©u g×? c¸ch dïng dÊu c©u ®· ®óng cha? NÕu sai th× söa l¹i cho ®óng?- a1, a2: C©u trÇn thuËt -> Dïng dÊu chÊm.- b3: C©u trÇn thuËt -> Dïng dÊu chÊm.

B. LuyÖn tËp:- §äc ®o¹n v¨n bµi tËp 1.- Häc sinh lµm bµi theo nhãm vµ tr×nh bµy.

Bµi 1: Dïng dÊu chÊm:- ……………..s«ng L¬ng.- ……………..®en s¸m.- ……………..®· ®Õn.-………………to¶ khãi.- ……………..tr¾ng xo¸.

- Häc sinh lµm bµi theo nhãm.GV híng dÉn x¸c ®Þnh c©u nµo lµ c©u nghi vÊn, c©u kh«ng ph¶i

Bµi 2: C©u sai:- Cha? Sai -> dïng dÊu chÊm.- NÕu tíi ®ã…….nh vËy? -> Dïng dÊu chÊm.


-204-


lµ c©u nghi vÊn mµ dïng dÊu chÊm hái lµ sai?

IV. Cñng cè: Çch dïng çc lo¹i dÊu c©u.V. HDVN: - Lµm bµi tËp 3, 4 (152). - ¤n tËp: dÊu phÈy.

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-

TiÕt 131: «n tËp vÒ dÊu c©u.( DÊu phÈy)

Ngµy so¹n:8/52014Ngµy gi¶ng:13/5/2014

A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinhCủng cố kiến thức và cách sử dụng dấu phẩy đã được họcLưu ý: Học sinh đã học về dấu phẩy ở Tiểu học.

1. KiÕn thức- Phát hiện và chữa đúng một số lỗi thườn gặp về dấu phẩy.- Lựa chọn và sử dụng đúng dấu phẩu trong khi viết để đạt được mục đích giao tiếp. 2. Kỹ năng:

- Nhận biết các phương thức biểu đạt đã học trong các văn bản cụ thể.- Phân biệt được ba loại văn bản: tự sự, miêu tả, hành chính – công vụ (đơn từ).- Phát hiện lỗi sai và sửa về đơn từ.

3.Thái độ: Có ý thức cao trong việc dùng các dấu câu.B.ChuÈn bÞ:GV: nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.HS: ChuÈn bÞ néi dung «n tËp.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc : I. Tæ chøc líp:


bµi tËp. II. KiÓm tra bµi cò - Nªu çch sö dông dÊu chÊm, chÊm hái, chÊm than?- Bµi tËp 3, 4.III. Bµi míi:


-205-


Ph©n tÝch ng÷ liÖu A. Bµi häc1. §äc ng÷ liÖu 1: Çc ng÷ liÖu cã trong v¨n b¶n nµo?Trong c©u, cã nh÷ng thµnh phÇn nµo lµ thµnh phÇn chÝnh? Thµnh phÇn phô?H·y x¸c ®Þnh çc thµnh phÇn chÝnh, thµnh phÇn phô çc c©u trªn?a. Võa lóc ®ã, sø gi¶/ ®em ngùa s¾t, roi s¾t, ¸o gi¸p s¾t ®Õn. TN C V B1 B2 B3 Chó bÐ /vïng dËy, v¬n vai mét çi, bçng biÕn…tr¸ng sÜ. C V1 V2 V3b. Suèt mét ®êi ngêi, tõ thuë lät lßng ®Õn khi nh¾m m¾t TN PhÇn phô chóxu«i tay, tre/ víi m×nh sèng chÕt cã nhau, chung thuû. C V1 V2 c.Níc/bÞ c¶n v¨ng bät tø tung,thuyÒn/ vïng v»ng..xuèng. C1 V1 C2 V2NhËn xÐt cÊu t¹o çc c©u? Thuéc kiÓu c©u g×?- C©u a, b: c©u ®¬n; c©u c: c©u ghÐp.H·y x¸c ®Þnh ranh giíi gi÷a thµnh phÇn tr¹ng ng÷ víi thµnh phÇn CN, VN trong çc c©u? gi÷a çc vÕ trong c©u ghÐp?Ranh giíi gi÷a çc tõ ng÷ cã cïng chøc vô ng÷ ph¸p? (BN, VN)Ranh giíi gi÷a CN víi thµnh phÇn phô chó?Gi÷a çc ranh giíi Êy, ta ph¶i dïng dÊu g× ®Ò ng¨n çch?Dïng dÊu c©u thÝch hîp ®Ó ng¨n çch çc thµnh phÇn trong c©u?ViÖc dïng dÊu phÈy cã g× kh¸c çc dÊu c©u ®· häc?- Häc sinh lµm bµi theo nhãm vµ tr×nh bay.

I. C«ng dông : - DÊu phÈy ®îc dïng ®Ó ®¸nh dÊu ranh giíi gi÷a çc bé phËn trong c©u.+ G÷a thµnh phÇn phô víi CN, VN.+ Gi÷a çc tõ ng÷ cã cïng chøc vô ng÷ ph¸p trong c©u.+ Gi÷a mét tõ, ng÷ víi thµnh phÇn phô chó cña nã.+ Gi÷a çc vÕ trong c©u ghÐp.


-206-


Qua t×m hiÓu, em thÊy dÊu phÈy ®îc dïng nh thÕ nµo trong c©u?Çch dïng dÊu phÈy cã g× kh¸c çch dïng dÊu chÊm, chÊm hái, chÊm than?- DÊu phÈy: dïng trong néi bé c©u.- DÊu chÊm, chÊm than, chÊm hái: dïng kÕt thóc c©u.2. §äc môc III.:H·y ®Æt dÊu phÈy vµo ®óng chç cña nã trong c©u vµ gi¶i thÝch v× sao?a. Chµo mµo, s¸o sËu, s¸o ®en…®µn ®µn lò lò bay vÒ, lîn C1 C2 C3 V1 lªn lîn xuèng. Chóng nã gäi nhau, trß chuyÖn, trªn ghÑo V2 C V1 V2 V3vµ tranh c·i nhau, ån µo mµ vui kh«ng thÓ ….®îc. V4->DÊu phÈy dïng ng¨n çch çc thµnh phÇn cïng chung mét chøc vô: CN-VN.b. Trªn nh÷ng ngän c¬i giµ nua cæ thô, nh÷ng chiÕc l¸ TNvµng cßn sãt l¹i cuèi cïng ®ang khua lao xao tríc khi C Vtõ gi· th©n mÑ ®¬n x¬. Nh÷ng hµng cau lµng D¹ th× bÊt C1chÊp tÊt c¶ søc m¹nh tµn b¹o cña mïa ®«ng, chóng vÊn V2 C2 cßn y nguyªn nh÷ng tµu l¸ v¾t vÎo mÒm m¹i nh …Ðn. V2

II. Ch÷a mét sè lçi th êng gÆp


-207-


B. LuyÖn tËp:Häc sinh lµm bµi nhãm, tr×nh bµy.

Bµi 1:a. Tõ xa ®Õn nay, Th¸nh Giãng lu«n lµ h×nh ¶nh rùc rì vÒ TN C Vlßng yªu níc, søc m¹nh phi thêng vµ tinh thÇn s½n sµng §1 §2 §3chèng ngo¹i x©m cña d©n téc VN ta…

b. Buæi s¸ng, s¬ng muèi phñ tr¾ng cµnh c©y, b·i cá. Giã TN C V B1 B2 CbÊc hun hót thæi. Nói ®èi, thung lòng, lµng b¶n ch×m trong V C1 C2 C3 VbiÓn m©y mï. M©y bß trªn mÆt ®Êt, trµn vµo trong nhµ, C V1 V2 quÊn lÊy ngêi ®i ®êng. V3

C¸ch dïng dÊu phÈy cã t¸c dông g×?

Bµi 4:- Cèi xay tre nÆng nÒ quay, tõ ngh×n ®êi nay, xay n¾m C V1 TN V2thãc.-> DÊu phÈy ng¾t c©u thµnh nh÷ng ®o¹n c©n ®èi, diÔn t¶ ®îc nhÞp quay ®Òu ®Æn, chËm r·i vµ nhÉn n¹i cña cèi xay. Nh vËy: dÊu phÈy cßn cã t¸c dông tu tõ: t¹o nhÞp ®iÖu cho c©u v¨n, nhÊn m¹nh ®îc ý muèn diÔn ®¹t.

IV. Cñng cè: C¸ch sö dông dÊu phÈy?V.HDVN: - Lµm bµi tËp 2, 3 (159). - ¤n tËp toµn bé ch¬ng tr×nh.


-208-


***********************************************

TiÕt 132:Tr¶ bµi TËp lµm v¨n miªu t¶ s¸ng t¹o.


A. Môc tiªu bµi häc: - Gióp häc sinh nhËn ra ®îc nh÷ng u ®iÓm, tån t¹i trong bµi viÕt cña m×nh vÒ néi dung vµ h×nh thøc tr×nh bµy.- BiÕt çch kh¾c phôc çc tån t¹i; cñng cè kü n¨ng lµm v¨n miªu t¶.- Cñng cè çc kü n¨ng viÕt c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ vµ kh«ng cã tõ lµ; kü n¨ng t×m vµ ph©n tÝch t¸c dông cña mét sè phÐp tu tõ ®· häc.B. ChuÈn bÞ:GV: ChÊm, ch÷a bµi.HS: «n l¹i çc kiÕn thøc.C. TiÕn tr×nh lªn líp:I. Tæ chøc líp:


bµi tËp. II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi:

Häc sinh nh¾c l¹i ®Ò.

1. §Ò bµi:- Em h·y t¶ l¹i c¶nh chî tÕt ë quª em.

Yªu cÇu häc sinh ph©n tÝch l¹i ®Ò.

2. Ph©n tÝch ®Ò – LËp dµn ý:a. Ph©n tÝch ®Ò- X¸c ®Þnh ®óng yªu cÇu mµ ®Ò bµi yªu cÇu:+ ThÓ lo¹i: MT s¸ng t¹o+ VÒ néi dung: T¶ l¹i c¶nh chî tÕt quª em + Ph¹m vi kiÕn thøc: T¶ c¶nh sinh ho¹t…cã ngêi, vËt, cã ©m thanh, cã mµu s¾c, h¬ng vÞ ngµy tÕt

- VÒ h×nh thøc: häc sinh biÕt diÔn ®¹t trong


-209-


s¸ng, biÕt tr×nh bµy s¹ch sÏ, s¸ng sña, cÊu tróc ®ñ 3 phÇn.b. LËp dµn ý:- Nh ®¸p ¸n T121-122.

GV nhËn xÐt bµi viÕt cña häc sinh.

3. NhËn xÐt bµi viÕt:a. ¦u ®iÓm:- §a sè ®· n¾m ®îc ph¬ng ph¸p miªu t¶: biÕt t¶ theo tr×nh tù, kÕt hîp c¸c tr×nh tù khi miªu t¶.- Tr×nh bµy s¹ch sÏ, bè côc râ rµng.- DiÔn ®¹t t¬ng ®èi lu lo¸t, gän. §· biÕt sö dông tõ ng÷ miªu t¶, h×nh ¶nh so s¸nh phï hîp.b. Tån t¹i:- VÉn cßn häc sinh cha n¾m v÷ng ph¬ng ph¸p miªu t¶. Bµi viÕt lan man, kh«ng theo tr×nh tù nhÊt ®Þnh.- Cßn kÓ lÓ nhiÒu hoÆc l¹c vµo kÓ.- Mét sè bµi t¶ s¬ sµi: cha t¶ ®îc sù bè trÝ c¸c lo¹i c©y trång trong vên.

- Gi¸o viªn tr¶ bµi cho häc sinh.- Gi¸o viªn nªu mét sè lçi, híng dÉn häc sinh t×m ra chç sai vµ söa.

4. Ch÷a lçi:- Lçi chÝnh t¶: tù ch÷a cuèi bµi.Nguªn ®¸ng : nguyªn ®¸n , tróng em : chóng emRiÖu vang : Rîu vang , cã d·i b¸n ®å : d·y - Lçi diÔn ®¹t.+ Cø vµo 28 tÕt lµ chî em l¹i më .+Chù em cø mét th¸ng cã 10 phiªn chî + Ngµy chî tÕt chóng em ®îc ®i chî tÕt ngµy chî tÕt ®«ng vui vµ nhén nhÞp .+ Cø mçi n¨m tr«i qua l¹i cã mét ngµy tÕt ........................5. Tr¶ bµi: §äc bµi tèt (Khiªm, Ngäc)

IV. Cñng cè: Ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n miªu t¶ s¸ng t¹o.§äc mét sè bµi kh¸.V.HDVN: - ViÕt l¹i bµi- ¤n tËp v¨n miªu t¶.


-210-


TuÇn 35- TiÕt 133 : Tæng kÕt phÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n


A. Môc tiªu cÇn ®¹t.- Hệ thống hoá kiến thức cơ bản của các văn bản đã học trong chương trình Ngữ văn 6.- Củng cố kiến thức về đặc điểm các phương thức biểu đạt đã học, bố cục một bài văn.- Ôn lại kiến thức về văn miêu tả tự sự.1. Kiến thức

- Nội dung, nghệ thuật của các bài văn.- Thể loại, phương thức biểu đạt của các văn bản. - Hệ thống kiến thức về các phương thức biểu đạt đã học.- Đặc điểm và cách thức tạo lập các kiểu văn bản.- Bố cục của các loại văn bản đã học.

2. Kỹ năng:- Nhận biết ý nghĩa, yêu cầu và cách thức thực hiện các yêu cầu của bài tổng

kết.- Khái quát, hệ thống văn bản trên các phương diện cụ thể.- Cảm thụ và phát biểu cảm nghĩ cá nhân.- Nhận biết các phương thức biểu đạt đã học trong các văn bản cụ thể.- Phân biệt được ba loại văn bản: tự sự, miêu tả, hành chính – công vụ (đơn từ).- Phát hiện lỗi sai và sửa về đơn từ.

3.Thái độ: Nhận thức được 2 chủ đề chính: truyền thống yêu nước và tinh thần nhân ái trong hệ thống văn bản đã học ở chương trình Ngữ văn 6.có ý thức xây dựng bài tổng kết.B. ChuÈn bÞ.Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.Häc sinh: §äc s¸ch - Tr¶ lêi c©u hái.C. TiÕn tr×nh lªn líp:I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4: II. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra trong giê.III. Bµi míi:

A.Tæng kÕt phÇn V¨n


-211-


C©u 1: Thèng kª theo tr×nh tù çc v¨n b¶n ®· ®îc häc trong c¶ n¨m häc theo tr×nh tù.K× 1: 19 VB; K× 2: 15 VB ( HS tù lµm)C©u 2: Nªu l¹i çc kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt? TruyÖn cæ tÝch? TruyÖn ngô ng«n? TruyÖn cêi? TruyÖn trung ®¹i? V¨n b¶n nhËt dông? GV híng dÉn-HS tù lµm ë nhµ)C©u 3: B¶ng thèng kª çc v¨n b¶n lµ truyÖn.STT

Tªn v¨n b¶n

Nh©n vËt chÝnh

TÝnh çch, vÞ trÝ, ý nghÜa cña nh©n vËt chÝnh.

1 Con Rång, ch¸u Tiªn

L¹c Long Qu©n - ¢u C¬

- Nh»m gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc gièng nßi, thÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt céng ®ång cña ngêi ViÖt.

2 Th¸nh Giãng

Th¸nh Giãng

- Yªu níc, ý thøc tr¸ch nhiÖm tríc vËn mÖnh ®Êt níc, dòng c¶m, søc m¹nh phi thêng, quyÕt t©m ®¸nh giÆc ®Õn cïng.

3 S¬n Tinh - Thuû Tinh

S¬n Tinh –

Thuû Tinh

- Tµi giái, lµ tiªu biÓu søc m¹nh chèng thiªn nhiªn cña nh©n d©n ta.- Anh hïng nhng ghen tu«ng h¹i níc, h¹i d©n, lµ tiªu biÓu cho thÕ lùc thiªn nhiªn hung d÷.

4 Sù tÝch Hå G¬m

Lª Lîi - Yªu níc, cã tµi qu©n sù, cã c«ng lao lín trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh.

5 Sä Dõa Sä Dõa - Ch¨m chØ, lao ®éng giái, yªu ®êi, cã tµi n¨ng, th«ng minh, häc giái.

6 Th¹ch Sanh Th¹ch Sanh

- KhoÎ m¹nh, thËt thµ, giµu t×nh nghÜa, cã tµi n¨ng, nh©n ®¹o.

7 Em bÐ th«ng minh

Em bÐ Th«ng minh, nhanh trÝ.

8 Õch ngåi ®¸y giÕng

Õch - HiÓu biÕt h¹n hÑp mµ l¹i huyªnh hoang, chñ quan, kiªu ng¹o.

9 Treo biÓn Ngêi chñ hµng

- Kh«ng cã chñ kiÕn.

10 Lîn cíi ¸o míi

Anh cã lîn, anh cã ¸o

- Hay khoe cña mét çch lé liÔu.

11 Con hæ cã nghÜa

Con hæ - Cã ©n cã t×nh.


-212-


12 ThÇy thuèc giái cèt ë tÊm lßng

Th¸i y lªnh hä Ph¹m

- Giµu lßng th¬ng ngêi, giái nghÒ, hÕt lßng v× ngêi bÖnh.

13 Bµi häc ®-êng ®êi ®Çu tiªn

DÕ MÌn - Hung h¨ng, hèng h¸ch, l¸o; ©n hËn, ¨n n¨n th× ®· muén.

14 Bøc tranh cña em g¸i t«i

Anh trai KiÒu Ph-

¬ng

- Ghen tøc ®è kÞ, mÆc c¶m, ©n hËn söa ch÷a lçi kÞp thêi.- Hån nhiªn, trong s¸ng; cã tÊm lßng nhËn hËu, ®é lîng, tµi n¨ng héi ho¹ chím në sím

15 Buæi häc cuèi cïng

ThÇy Hamen

- Yªu níc, yªu tiÕng Ph¸p, c¨m giËn qu©n §øc x©m lîc.

C©u 4: Trong çc nh©n vËt chÝnh trong b¶ng tªn, h·y chän 3 nh©n vËt mµ em thÝch nhÊt? V× sao em l¹i thÝch nh©n vËt ®ãC©u 5: VÒ ph¬ng thøc biÓu ®¹t th× truyÖn d©n gian, truyÖn trung ®¹i vµ truyÖn hiÖn ®¹i cã ®iÓm g× gièng nhau.- Gîi ý: Lêi kÓ, cèt truyÖn, nh©n vËt vµ çch x©y dùng nh©n vËt, v¨n tù sù, v¨n miªu t¶.C©u 6: T×m trong ng÷ v¨n 6 tËp 2 nh÷ng v¨n b¶n thÓ hiÖn truyÒn thèng yªu níc, lßng nh©n ¸i cña d©n téc. Lßng yªu níc: Lßng yªu níc, CÇu Long Biªn, C« T«, Lîm, C©y tre VN... Lßng nh©n ¸i (yªu th¬ng con ngêi): §ªm nay B¸c kh«ng ngñ.

B. Tæng kÕt phÇn TËp lµm v¨n.C©u 1: Thèng kª, ph©n lo¹i nh÷ng bµi v¨n ®· häc theo ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnhSTT

Ph¬ng thøc biÓu ®¹t

Çc bµi v¨n ®· häc

1

Tù sù

TruyÒn thuyÕt: Con Rång ch¸u Tiªn. B¸nh chng b¸nh dµy…Cæ tÝch: Sä Dõa Th¹ch Sanh….Ngô ng«n: Õch ngåi ®¸y giÕng ThÇy bãi xem voiTruyÖn cêi: Treo biÓn Lîn cíi ¸o míiTruyÖn trung ®¹i: Con hæ cã nghÜa; MÑ hiÒn d¹y con ThÇy thuèc giái cèt ë tÊm


-213-


lßngTruyÖn hiÖn ®¹i: Bøc tranh cña em g¸i t«i.

2

Miªu t¶

TiÓu thuyÕt: (TruyÖn) Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn S«ng níc Cµ Mau Vît th¸cTh¬: Ma

3BiÓu c¶m

Lîm§ªm nay B¸c kh«ng ngñ

4NghÞ luËn

V¨n b¶n nhËt dông: Bøc th cña ngêi thñ lÜnh da ®á

5ThuyÕt minh

V¨n b¶n nhËt dông: CÇu Long Biªn - chøng nh©n lÞch sö. §éng Phong Nha.

6 Hµnh chÝnh c«ng vô

§¬n tõ

C©u 2: Ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña mét sè v¨n b¶n. Th¹ch Sanh Tù sù Lîm BiÓu c¶m, miªu t¶, tù sù Ma Miªu t¶ Bµi häc ®êng ®êi ®Çu tiªn Tù sù, miªu t¶ C©y tre ViÖt Nam Miªu t¶, biÓu c¶m.C©u 3: Em ®· ®îc luyÖn tËp lµm c¸c lo¹i v¨n b¶n theo nh÷ng ph-¬ng thøc nµo? - Tù sù, miªu t¶.**. §Æc ®iÓm, c¸ch lµm.V¨n b¶n

Môc ®Ých Néi dung H×nh thøc

Tù sù

Th«ng b¸o, gi¶i thÝch, nhËn thøc.

Nh©n vËt, sù viÖc, thêi gian, ®Þa ®iÓm, diÔn biÕn, kÕt qu¶.

V¨n xu«i, tù do

Miª Gióp h×nh dung TÝnh chÊt, thuéc tÝnh, V¨n xu«i, tù


-214-


u t¶ ®èi tîng c¶m nhËn.

tr¹ng th¸i, sù vËt, c¶nh vËt, con ngêi.

do

§¬n tõ

§Ò ®¹t yªu cÇu Lý do vµ yªu cÇu Theo mÉu víi ®Çy ®ñ yÕu tè cña nã

STT Çc phÇn

Tù sù Miªu t¶

1 Më bµi Giíi thiÖu nh©n vËt, sù viÖc, tÝnh huèng.

Giíi thiÖu ®èi tîng miªu t¶

2 Th©n bµi

DiÔn biÕn t×nh tiÕt A, B, C, D.

Miªu t¶ ®èi tîng... trªn çc mÆt ®Æc ®iÓm, tr¹ng th¸i, ho¹t ®éng, tÝnh çch.Theo tr×nh tù kh«ng gian, thêi gian…

3 KÕt luËn

KÕt qu¶ sù viÖc, suy nghÜ.

C¶m xóc, suy nghÜ, c¶m t-ëng

- Nªu mèi quan hÖ sù viÖc, nh©n vËt vµ chñ ®Ò trong v¨n b¶n tù sù? VÝ dô?

- Nh©n vËt trong tù sù thêng ®îc kÓ tªn vµ miªu t¶ qua nh÷ng yÕu tè nµo? VÝ dô?

C©u 3: -SviÖc ph¶i do nh©n vËt t¹o ra. NÕu kh«ng cã sù viÖc th× n.v trë nªn nh¹t nhÏo, ®¬n ®iÖu, kh«ng t¹o ®îc cèt truyÖn.Kh«ng cã n.v kh«ng thµnh truyÖn.- SviÖc vµ n.v ph¶i cïng tËp trung thÓ hiÖn næi bËt chñ ®Ò.Ngîc l¹i, chñ ®Ò nÕu kh«ng ®îc thÓ hiÖn qua nh©n vËt qua sù viÖc th× kh« khankh«ng cã søc thuyÕt phôc.VD: TP Th¸nh GiãngSù viÖc: - Sù cã thai k× l¹- TiÕng nãi ®Çu tiªn lµ ®ßi ®¸nh giÆc; - Sù lín lªn k× l¹…

N.VËt: Giãng.=> Chñ ®Ò: Bµi ca chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng giÆc ngo¹i x©m cña d©n téc ta.C©u 4: YÕu tè ngo¹i h×nh, ng«n ng÷, cö chØ, hµnh ®éng, lêi nhËn xÐt cña nh©n vËt hoÆc ng-êi kÓ, t¶.


-215-


-Thø tù kÓ vµ ng«i kÓ cã t¸c dông lµm cho c¸ch kÓ thªm linh ho¹t nh thÕ nµo? VÝ dô?

-V× sao miªu t¶ ®ßi hái ph¶i quan s¸t sù vËt, hiÖn tîng, con ngêi?-H·y nªu l¹i c¸c ph¬ng ph¸p miªu t¶ ®· häc.Dùa vµo VB §ªm nay B¸c kh«ng ngñ, h·y t-ëng tîng m×nh lµ anh bé ®éi, h·y kÓ l¹i.

VD: DÕ MÌn hiÖn lªn ngo¹i h×nh khoÎ ®Ñp. Ng«n ng÷ h¸ch dÞch.Lêi nhËn xÐt Êy cña chÝnh DM.C©u 5: - Thø tù kÓ lµm cho c©u chuyÖn m¹ch l¹c, râ rµng.- Ng«i kÓ lµm cho c©u chuyÖn, bøc tranh kh¸ch quan, hiÖn lªn râ nÐt tríc m¾t ngêi ®äc, ngßi nghe. C©u 6: Cã t¸c dông: TÈ ®óng, thËt, s©u s¾c,C©u 7: Miªu t¶ thiªn nhiªn, t¶ ngêi, t¶ s¸ng t¹o.

III. LuyÖn tËpGîi ý:- Dùa vµo néi dung bµi th¬- KÓ b»ng lêi v¨n cña m×nh- Kh«ng s¸ng t¹o, thªm bít nhiÒu.

IV. Cñng cè: - Em thÝch nhÊt t¸c gi¶ nµo? Nh©n vËt nµo? V× sao?V.HDVN: - Bµi tËp vÒ nhµ: Bµi tËp 2,3 tr157. ¤n tËp phÇn TiÕng ViÖt -=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-

TiÕt 134: Tæng kÕt phÇn tiÕng ViÖt


A. Môc tiªu bµi häc: - Ôn tập một cách có hệ thống những kiến thức đã học trong phần Tiếng Việt.

1. Kiến thức- Danh từ, động từ, tính từ; cụm danh từ, cụm tính từ, cụm động từ.- Các thành phần chính của câu.- Các kiểu câu.- Các phép nhân hoá, so sánh, ẩn dụ, hoán dụ.- Dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu phẩy.

2. Kỹ năng:- Nhận ra các loại từ và phép tu từ.- Chữa được các lỗi về câu và dấu câu.


-216-


3.Thái độ: Có ý thức chuẩn bị bài ôn tập.B. ChuÈn bÞ:GV: thiÕt kÕ giê häc.HS: tr¶ lêi çc c©u hái «n tËp.C. TiÕn tr×nh lªn líp:I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6A3: 6A4:

2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch gi¸o khoa, vë ghi, vë bµi tËp. II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi:

KÓ tªn çc tõ lo¹i ®· häc? Nªu kh¸i niÖm?

ThÕ nµo lµ so s¸nh.VÝ dô?

ThÕ nµo lµ nh©n ho¸.VÝ dô?

ThÕ nµo lµ Èn dô.VÝ dô?

A. LÝ thuyÕt:I.Çc tõ lo¹i ®· häc ( 7 lo¹i)- Danh tõ: Lµ nh÷ng tõ chØ ngêi, vËt, sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm.- §éng tõ: Lµ nh÷ng tõ chØ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i cña sù vËt. Thêng kÕt hîp ®·, sÏ, ®ang ..®Ó t¹o thµnh C§T.- TÝnh tõ: Lµ nh÷ng tõ chØ ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt cña sù vËt, ho¹t ®éng tr¹ng th¸i..Thêng kÕt hîp rÊt, h¬i, qu¸..®Ó t¹o thµnh CTT.- Sè tõ: Lµ nh÷ng tõ chØ sè lîng vµ thø tù.- Lîng tõ: Lµ nh÷ng tõ chØ lîng nhiÒu hay Ýt cña sù vËt.- ChØ tõ: Lµ nh÷ng tõ dïng ®Ó trá vµo sù vËt nh»m x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña SV trong k.gian & t.gian.- Phã tõ: Lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm §T,TT ®Ó bæ sung ý nghÜa cho §T,TT.II. Çc phÐp tu tõ ®· häcSo s¸nh lµ ®èi chiÕu sù vËt, sù viÖc nµy víi sù vËt, sù viÖc kh¸c cã nÐt t-¬ng ®ång lµm t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t. Nh©n ho¸ lµ gäi, hoÆc t¶ con vËt, c©y cèi, ®å vËt,... b»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn ®îc dïng ®Ó gäi hoÆc t¶ con ng-êi; lµm cho thÕ giíi loµi vËt, c©y cèi,


-217-


ThÕ nµo lµ ho¸n dô.VÝ dô?

Chóng ta ®· häc nh÷ng kiÓu cÊu t¹o c©u nµo?

Nh÷ng dÊu nµo dïng ®Ó kÕt thóc c©u, dÊu nµo dïng ph©n çch çc bé phËn c©u?

T×m vµ ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp tu tõ trong ®o¹n th¬ sau RÔ siªng kh«ng ng¹i ®Êt nghÌoTre bao nhiªu rÔ bÊy nhiªu cÇn cï V¬n m×nh trong giã tre ®uC©y kham khæ vÉn h¸t ru l¸ cµnh.

ChuyÓn çc c©u sau ®©y thµnh c©u miªu t¶- Trªn bÇu trêi v¼ng l¹i mét tiÕng kªu.- Xa xa, xuÊt hiÖn nhng ®µn

®å vËt,... trë nªn gÇn gòi víi con ngêi, biÓu thÞ ®îc nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m cña con ngêi. Èn dô: Lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt hiÖn tîng kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t. Ho¸n dô lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm nµy b»ng tªn cña 1 sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ gÇn gòi víi nã.T/dông: + Nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù vËt diÔn ®¹t. + C©u v¨n c©u th¬ ng¾n gän, hµm sócIII. Çc kiÓu cÊu t¹o c©u ®· häc.C©u ®¬n, c©u ghÐp. C©u ®¬n: C©u TT§; C©u TT§ cã tõ lµ; C©u TT§ kh«ng cã tõ lµ.III. Çc dÊu c©u ®· häc:

DÊu kÕt thóc c©u: DÊu chÊm, dÊu chÊm hái, dÊu chÊm than.

DÊu ph©n çch çc bé phËn c©u: DÊu phÈy.

B. LuyÖn tËpBµi 1. Gîi ý: - BPNT nh©n hoa qua çc tõ ng÷: Siªng, kh«ng ng¹i, cÇn cï, kham khæ, h¸t ru…- T¸c dông: Dïng phÐp nh©n hãa lÊy nh÷ng tõ ng÷ vèn chØ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i c¶u con ngêi ®Ó g¸n cho c©y tre=> KhiÕn cho c©y tre trë nªn gÇn gòi víi con ngêi, mang hµnh ®éng , t×nh c¶m nh con ngêi.Ph¶i ch¨ng ®ã chÝnh lµ phÈm chÊt cña con ngêi VN.Bµi 2.


-218-


cß, ®µn sÕu ®«ng nghÞt.- Díi gèc tre tua tña nh÷ng mÇn m¨ng.X¸c ®Þnh thµnh phÇn c©u trong çc c©u sau? Cho biÕt chóng thuéc kiÓu c©u g×?

Gîi ý: §¶o CN lªn tríc, VN xuèng sau.- Trªn bÇu trêi mét tiÕng kªuv¼ng l¹i.- Xa xa, nhng ®µn cß, ®µn sÕu ®«ng nghÞt xuÊt hiÖn

Bµi 3: X¸c ®Þnh thµnh phÇn c©u trong çc c©u sau? Cho biÕt chóng thuéc kiÓu c©u g×?a. Tre çnh tay cña ngêi n«ng d©n. C V (lµ + côm DT) (c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ). Tre cßn lµ nguån vui duy nhÊt cña tuæi th¬. C V (lµ + côm DT) (c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ).b. Bãng tre trïm lªn ©u yÕm lµng b¶n xãm th«n. C V (c©u miªu t¶).c. Díi gèc tre, tu tña nh÷ng mÇm m¨ng. TN V C (c©u tån t¹i).

IV. Cñng cè: - VÏ s¬ ®å ph©n lo¹i Danh tõ? §éng tõ? TÝnh tõ?V.HDVN: - ¤n l¹i phÇn néi dung «n tËp.- Lµm bµi tËp (tù luËn) bµi 33 (S¸ch bµi tËp).

****************************************************************TiÕt 135:

«n tËp tæng hîp cuèi n¨mNgµy so¹n: 18/4/2014Ngµy gi¶ng:24/4/2014

A. Môc tiªu bµi häc: - HÖ thèng, kh¸i qu¸t toµn bé kiÕn thøc trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 6.


-219-


- BiÕt vËn dông linh ho¹t çc kiÕn thøc ®· häc.B. ChuÈn bÞ:GV: ThiÕt kÕ giê d¹y.HS: ¤n tËp.C. TiÕn tr×nh lªn líp:I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6a3: 6a4:II. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê. III. Bµi míi:

I. Kh¸i qu¸t çc néi dung ®· häc:Qua çc v¨n b¶n ®· häc, em thÊy phÇn lín çc v¨n b¶n trong ch¬ng t×nh ng÷ v¨n 6 thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo?

1. PhÇn ®äc – hiÓu v¨n b¶n:a. Träng t©m ch¬ng tr×nh: V¨n tù sù:- Häc kú I: TruyÖn d©n gian; truyÖn trung ®¹i.- Häc kú II: TruyÖn, ký, th¬ tù sù, tr÷ t×nh hiÖn ®¹i; v¨n b¶n nhËt dông.

Trong mçi v¨n b¶n cÇn n¾m v÷ng nh÷ng vÊn ®Ò g×?

b. Néi dung cÇn n¾m v÷ng trong tõng v¨n b¶n:- §Æc ®iÓm thÓ lo¹i biÓu hiÖn ë tõng v¨n b¶n cô thÓ.- Cèt truyÖn, nh©n vËt chÝnh, chi tiÕt, h×nh ¶nh tiªu biÓu.- NghÖ thuËt kÓ chuyÖn, miªu t¶; thø tù kÓ, t¶; ng«i…- Çch dïng vµ t¸c dông cña çc biÖn ph¸p tu tõ.- Chñ ®Ò, ý nghÜa cña v¨n bn¶.c. Çc v¨n b¶n nhËt dông:- Néi dung, ý nghÜa, chñ ®Ò tõng v¨n b¶n.- §Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt, thÓ lo¹i, ng«n ng÷.- TÝnh thêi sù cña tõng v¨n b¶n.

PhÇn tiÕng ViÖt líp 6 ®· häc çc ®¬n vÞ kiÕn thøc nµo?

2. PhÇn tiÕng ViÖt:a. Çc néi dung ®· häc:+ Tõ: CÊu t¹o tõ; nghÜa cña tõ; h.tîng chuyÓn nghÜa cña tõ+ Tõ lo¹i: danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ, sè tõ, lîng tõ, chØ tõ, phã tõ.+ Côm tõ: côm danh tõ, côm ®éng tõ, côm


-220-


tÝnh tõ.+ Çc biÖn ph¸p tu tõ: so s¸nh, nh©n ho¸, Èn dô, ho¸n dô.+ C©u: - Çc thµnh phÇn chÝnh cña c©u. - C©u trÇn thuËt ®¬n vµ çc kiÓu c©u trÇn thuËt ®¬n. - Ch÷a lçi vÒ CN, VN.+ DÊu c©u:b. Çc néi dung cÇn n¾m v÷ng:- Kh¸i niÖm.- Çc dÊu hiÖu vµ ý nghÜa ng÷ ph¸p.- VËn dông: ®äc hiÓu v¨n b¶n, t¹o lËp v¨n b¶n, vËn dông trong giao tiÕp.3. TËp lµm v¨n:

Çc kiÓu v¨n b¶n vµ PTB§ ®· häc trong ch¬ng tr×nh?

a. Träng t©m ch¬ng tr×nh:- Häc kú I:+ Tù sù: kÓ l¹i truyÖn d©n gian; kÓ chuyÓn ®êi thêng; kÓ chuyÓn tëng tîng s¸ng t¹o.- Häc kú II:+ Miªu t¶: t¶ c¶nh thiªn nhiªn; t¶ ngêi; miªu t¶ tëng tîng s¸ng t¹o.b. Néi dung cÇn n¾m v÷ng:

Çc kü n¨ng cÇn thiÕt khi lµm bµi v¨n tù sù?

+ V¨n tù sù:- Çch lµm dµn ý, x¸c ®Þnh çc phÇn trong dµn ý.- X¸c ®Þnh, lùa chän nh©n vËt: chÝnh; phô.- X¸c ®Þnh ng«I kÓ phï hîp, thø tù kÓ.- TriÓn khai dµn ý thµnh bµi viÕt.- Söa ch÷a hoµn chØnh bµi viÕt.

Çc kü n¨ng khi lµm v¨n miªu t¶?

+ V¨n miªu t¶:- Quan s¸t, liªn tëng, tëng tîng.- LËp dµn ý; tr×nh tù miªu t¶, ng«I t¶, viÕt bµi, söa ch÷a.- §an xen: kÓ-t¶.+ §¬n tõ:- Çch lµm ®¬n theo mÉu vµ ®¬n kh«ng theo mÉu.- Çc lçi thêng gÆp vµ çch söa lçi.II. LuyÖn tËp:


-221-


Bµi 1: H·y t×m çc chi tiÕt ®iÒn vµo b¶ng sau:

§Æc ®iÓm DÕ MÌn DÕ Cho¾tTh©n h×nh

ÇnhCµngR©u

§Çu, mÆt mòi.Bµi 2: T×m 6 phã tõ lÇn lît ®iÒn vµo chç trèng trong c©u v¨n sau ®Ó cã 6 c©u v¨n kh¸c nhau.- DÕ MÌn(……………) kiªu c¨ng, hèng h¸ch.-> Cã thÓ ®iÒn çc: Phã tõ chØ quan hÖ thêi gia: ®·, sÏ… Phã tõ chØ møc ®é: rÊt, hay,….

- Häc sinh trao ®æi trong nhãm, tr¶ lêi.

Bµi 3: Ph©n biÖt nghÜa çc côm tõ: mµu xanh l¸ m¹, mµu xanh rªu, mµu xanh chai lä? Nh÷ng mµu xanh kh¸c nhau nh vËy ®îc dïng trong c©u v¨n miªu t¶ rõng ®íc cña t¸c gi¶ §oµn Giái cã ý nghÜa g×?- Çc côm tõ cïng chØ mµu xanh nhng kh¸c nhau vÒ møc ®é:+ Xanh rªu: xanh sÉm, bãng mît gièng mµu rªu.+ Xanh l¸ m¹: xanh t¬i gièng mµu l¸ m¹, h¬i ng¶ vµng nh¹t.+ Xanh chai lä: xanh trong.-> T¸c gi¶ miªu t¶ tõng líp c©y ®íc tõ giµ ->non nèi tiÕp nhau: diÔn t¶ sù trïng ®iÖp cña çc thÕ hÖ c©y ®íc víi søc sèng bÒn bØ, dÎo dai -> VÎ ®Ñp ®Çy søc sèng nhng vÉn cã vÎ hoang s¬, tù nhiªn.

IV. Cñng cè: GV: Kh¸i çc néi dung «n tËp.V.HDVN: ¤n tËp çc néi dung cßn l¹i

***********************************************************


-222-


TiÕt 136: «n tËp tæng hîp cuèi n¨m (TT)


A. Môc tiªu bµi häc: TiÕp tôc gióp häc sinh:- HÖ thèng, kh¸i qu¸t toµn bé kiÕn thøc trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 6.- BiÕt vËn dông linh ho¹t c¸c kiÕn thøc ®· häc.B. ChuÈn bÞ:GV: ThiÕt kÕ giê d¹y.HS: ¤n tËp.C. TiÕn tr×nh lªn líp:I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: 6a3: 6a4: II. KiÓm tra bµi cò: - H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ mét nh©n vËt trong mét t¸c phÈm ®· häc mµ em yªu thÝch?- KÓ tªn c¸c biÖn ph¸p tu tõ ®· häc? Cho vÝ dô?III. Bµi míi:

II. LuyÖn tËp tæng hîp:Ngêi anh trong truyÖn “Bøc…t«i” ®· cã th¸i ®é g× khi tµi n¨ng cña em ®îc kh¼ng ®Þnh?

Qua truyÖn gióp em hiÓu ®îc ®iÒu g× vµ rót ra ®îc bµi häc g× trong cuéc sèng?

Bµi 1:a. Th¸i ®é cña ngêi anh.- MÆc c¶m, tù ti v× m×nh kh«ng cã tµi nh em, c¶m thÊy nh m×nh kh«ng ®îc quan t©m s¨n sãc.- Kh«ng th©n thiÖn víi em nh tríc, hay g¾t gáng víi em…nhng vÉn quan t©m tíi tranh cña em.b. - T×nh c¶m, táng s¸ng, nh©n hËu bao giê còng lín h¬n, cao ®Ñp h¬n tÝnh ghen ghÐt ®è kþ.- Bµi häc øng xö tríc tµi n¨ng hay thµnh c«ng cña ngêi kh¸c. Mçi ngêi cÇn vît qua lßng mÆc c¶m, tù ti ®Ó cã sù tr©n träng vµ niÒm vui ch©n thµnh. Lßng nh©n hËu vµ sù ®é lîng sÏ cã thÓ gióp cho con ngêi tù vît lªn b¶n th©n m×nh.

§äc khæ ®Çu bµi th¬ “Lîm” cña Tè H÷u vµ chØ ra

Bµi 2: - C©u th¬: Nh con chim chÝch. Nh¶y trªn ®êng vµng. - T¸c dông:


-223-


c©u th¬ cã sö dông phÐp so s¸nh, cho biÕt vai trß t¸c dông cña biÖn ph¸p ®ã trong viÖc t¸I hiÖn ch©n dung nh©n vËt?

+ Gîi h×nh ¶nh chó bÐ liªn l¹c nhá bÐ, hiÕu ®éng, nhÝ nh¶nh, vui t¬i hån nhiªn rÊt ®¸ng yªu.+ Gãp phÇn t¸i hiÖn nh÷ng bíc ch©n tung t¨ng cña Lîm (võa ®i võa nh¶y)./+ h×nh ¶nh so s¸nh ®Ñp, gîi cho ngêi ®äc nh÷ng liªn tëng ®Ñp vÒ Lîm…

Gäi mét häc sinh lªn b¶ng lµm bµi; häc sinh díi líp lµm bµi vµo vë.

Bµi 3: ChØ ra phÐp tu tõ trong çc c©u sau:a. Qua ®×nh ng¶ nã tr«ng ®×nh§×nh bao nhiªu ngãi th¬ng ®×nh bÊy nhiªu (So s¸nh)b. Råi tre lín lª, cøng çp, dÎo dai, v÷ng ch¾c. Tre tr«ng thanh cao, gi¶n dÞ, chÝ khÝ nh ngêi. (Nh©n ho¸)c. §øng lªn thÇn cá th©n r¬m (Èn dô)Bóa liÒm kh«ng sî sóng g¬m, b¹o tµn. (ho¸n dô)

Ph©n tÝch cÊu t¹o çc cau sau vµ cho biÕt chóng thuéc kiÓu c©u g×?

Bµi 4: a. Çi mµu xanh cÇn lao Êy/ gîi bao ….t©m hån C V -> C©u miªu t¶b. ThuyÒn chóng t«i/ chÌo tho¸t qua kªnh …, ®æ ra…., C¨n, C V1 V1 V3 -> c©u miªu t¶.c. Buæi ®Çu, kh«ng mét…., tre/ lµ tÊt c¶, tre/ lµ vò khÝ. TN C1 V1 C2 V2 -> C©u ghÐp

Häc sinh trao ®æi, tr×nh bµy.Gi¸o viªn uèn n¾n.

Bµi 5: LËp dµn ý cho ®Ò bµi sau:H·y miªu t¶ c¶nh mÆt trêi mäc trªn quª h¬ng em.1. Më bµi: Giíi thiÖu chung c¶nh mÆt trêi mäc: thêi gian, ®Þa ®iÓm, h×nh ¶nh…vµ Ên tîng ban ®Çu.


-224-


2. Th©n bµi: miªu t¶ c¶nh theo tr×nh tù:a. Khi mÆt trêi s¾p mäc: bÇu trêi, kh«ng khÝ.b. MÆt trêi b¾t ®Çu mäc: - C¶nh ch©n trêi ®»ng ®«ng.- MÆt trêi lã lªn ®Çu, chiÕu nh÷ng tia s¸ng ®Çu tiªn.- Kh«ng gian, c¶nh vËt…c. MÆt trêi lªn h¼n:- ChiÕu ¸nh s¸ng xuèng kh¾p n¬i.- Chim chãc ®ua nhau hãt…- Mäi ngêi ®I l¹i.-> B¸o hiÖu mét ngµy míi ®· b¾t ®Çu…3. KÕt bµi: - C¶m xóc, suy nghÜ vÒ c¶nh mÆt trêi mäc trªn quª h¬ng.- Yªu thiªn nhiªn….

IV. Cñng cè : GV: kh¸i qu¸t néi dung träng t©m ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 6.V. HDVN: «n tËp, chuÈn bÞ giê sau: KiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m.


NguyÔn Sü Quang

_____________________________________________________


-225-



-226-


TiÕt 137,138:KiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m.


A. Môc tiªu bµi häc:- §¸nh gi¸ viÖc n¾m kiÕn thøc cña häc sinh vÒ ch¬ng t×nh ng÷ v¨n ®· häc, ®Æc biÖt lµ phÇn ch¬ng tr×nh häc kú II.- BiÕt vËn dông kiÕn thøc linh ho¹t, tæng hîp çc kiÕn thøc ®Ó lµm bµi kiÓm tra.- Rèn kü n¨ng lµm bµi tù luËn tæng hîp.- Gi¸o dôc häc sinh ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc khi lµm bµi.B. ChuÈn bÞ:GV: ThiÕt lËp ma trËn ®Ò kiÓm tra, ra ®Ò, ®¸p ¸n chÊm.HS: ¤n tËp- ChuÈn bÞ giÊy kiÓm tra vµ çc dông cô häc tËp cÇn thiÕt.C. TiÕn tr×nh lªn líp: I. Tæ chøc: SÜ sè: 6a3: 6a4:II. KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ cña häc sinh. III. Bµi míi:

I. ThiÕt lËp Ma trËn ®Ò kiÓm tra.

Néi dung

Çc cÊp ®é t duy TængNhËn biÕt Th«ng

hiÓuVDM§ thÊp

VDM§ cao

T TL T TL T TL TN TL


-227-


N N N1. PhÇn v¨n b¶n

Sè c©u:Sè ®iÓm:TØ lÖ

- HiÓu néi dung v¨n b¶n.

1 2 ® 20% 1

2 ® 20 %

2.PhÇn TiÕng ViÖt


Nhí ®-îc ®Þnh nghÜa vµ çc kiÓu nh©n hãa th-êng gÆp

- HiÓu çc TP chÝnh cña c©u; biÕt çc kiÓu c©u ®¬n thêng gÆp.

§Æt c©u cã sö dông phÐp nh©n hãa

2 3 ® 30%

0,5 1® 10 %

1 1 ® 10 %

0,5 1 ®10 %

3.PhÇn TËp lµm v¨n


- BiÕt viÕt ®îc bµi v¨n miªu t¶

1 5 ® 50%

1 5® 50 %

Tæng 0,5 2 0,5 1 4


-228-


Sè c©u:Sè ®iÓm:

TØ lÖ

1® 10 %

3 ® 30 %

1 ® 10 %

5® 50 %

10 ®100%

II. §Ò bµi :Câu 1: (2 điểm):

Trong văn bản ‘Bài học đường đời đầu tiên” (Trích: Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài), vì sao Dế Mèn trêu chị Cốc? Trước cái chết của Choắt, Mèn tự rút ra bài học gì?Câu 2: (1 điểm):

Phân tích cấu tạo các câu sau, cho biết đó là kiểu câu gì?a. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính. (Thép Mới)b. Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng quê. (Thép Mới)C©u 3 ( 2 ®iÓm): ThÕ nµo lµ nh©n hãa? Cã mÊy kiÓu nh©n hãa? Mçi kiÓu lÊy mét vÝ dô minh häa?Câu 3: (5 điểm):

Từ bài thơ “Mưa” của Trần §ăng Khoa, em hãy hình dung và tả lại một cơn mưa rào ở làng quêIII. §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm:C©u 1:(2 ®iÓm):- MÌn trªu chÞ Cèc v×: - TÝnh ngç nghÞch - Ra oai víi DÕ Cho¾t, chøng tá m×nh kh«ng sî ai, s¾p ®øng ®Çu thiªn h¹.(1 ®)- Bµi häc: Kh«ng ®îc cËy søc khoÎ mµ hung h¨ng, bËy b¹; tríc khi lµm viÖc g× còng ph¶i suy nghÜ cÈn thËn.....(1 ®)C©u 2:(1 ®iÓm): - Ph©n tÝch ®óng cÊu t¹o, x¸c ®Þnh ®óng kiÓu c©u mçi : 0,5®a. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng /mái đình, mái chùa cổ kính. TN VN(TT) CN(Cụm DT) (Câu TT đơn không có từ là) b. Nhạc của trúc, nhạc của tre /là khúc nhạc của đồng quê. C1(Cụm DT) C2(Cụm DT) VN(là+Cụm DT) (Câu TT đơn có từ là)C©u 3: (2 ®iÓm).- Tr×nh bµy ®óng kh¸i niÖm nh©n hãa, kÓ tªn ®ñ 3 kiÓu nh©n

hãa: 1 ®iÓm.- §Æt c©u ®óng: 1 ®iÓm


-229-


Câu 4 :(6 điểm) :- Yêu cầu chung : HS biết vận dụng kĩ năng để làm bài văn miêu tả, trong đó biết quan sát và trình bày theo một trình tự nhất định. Bài văn biết vận dụng các BP nhân hoá, so sánh,... khi miêu tả. Bài viết có bố cục rõ ràng.- Yêu cầu cụ thể :1. Mở bài :(0,5đ) : - Giới thiệu cơn mưa rào : thời gian, địa điểm,... - Ấn tượng chung.2. Thân bài : (5 đ) : Tả cơn mưa rào theo trình tự thời gian, không gian cảnh vật.a. Lúc sắp mưa : - Bầu trời, không khí, gió thổi.... - Cây cối, loài vật.... - Con người cũng hối hả....b. Trong cơn mưa : - Cảnh mưa đến - Cảnh mưa - Cây cối, loài vật trong cơn mưa.... - không khí trong nhà, ngoài sân...c. Sau cơn mưa : - Mặt trời ló ra, không khí trong lành, mát mẻ - Bầu trời quang đãng - Chim chóc bay ra, hót râm ran - Tiếng người nói cười, tiếp tục rủ nhau ra đồng.....3. kết bài :(0,5đ) : - Cảm xúc, suy nghĩ khi được chứng kiến cơn mưa. - yêu làng quê thanh bình.IV. Cñng cè.Thu bµi. NhËn xÐt giê kiÓm traV. HDVN. Xem l¹i bµiChuÈn bÞ bµi sau: Ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n ®Þa ph¬ng: T×m hiÓu vÒ danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lÞch sö Phó Thä (hay ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch b¶o vÖ m«i trêng, ®Æc biÖt lµ khu di tÝch lÞch sö §Òn Hïng )


NguyÔn Sü Quang.


-230-


TiÕt 139: Ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n ®Þa ph¬ng.T×m hiÓu danh lam th¾ng c¶nh Phó Thä

Ngµy so¹n: 10/05/2014Ngµy gi¶ng: 19 /05/2014

A. Môc tiªu cÇn ®¹t.1. KiÕn thøc :- Gióp häc sinh biÕt ®îc mét sè danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lÞch sö Phó Thä hay ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch b¶o vÖ m«i trêng.§Æc biÖt lµ khu di tÝch lÞch sö §Òn Hïng 2.KÜ n¨ng :- BiÕt liªn hÖ víi phÇn v¨n b¶n nhËt dông ®· häc ®Ó lµm phong phó thªm nhËn thøc cña m×nh vÒ c¸c chñ ®Ò ®· häc.-Quan s¸t , t×m hiÓu , ghi chÐp th«ng tin cô thÓ vÒ §Òn Hïng 3. Th¸i ®é : Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ quª h¬ng , Bçi dìng t×nh yªu ®èi víi quª h¬ng B. ChuÈn bÞ.Gi¸o viªn: §äc s¸ch - tµi liÖu - gi¸o ¸n.Häc sinh: T×m hiÓu vÒ nh÷ng danh lam th¾ng c¶nh cã trªn quª em.- §Òn Hïng T×m hiÓu vÒ vÊn ®Ò m«i trêng vµ viÖc b¶o vÖ, gi÷ g×n m«i tr-êng ë quª em.C. TiÕn tr×nh d¹y- häc


-231-


I. Tæ chøc líp: KiÓm tra sÜ sè: II. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giêIII. Bµi míi.

V¨n b¶n: §Òn hïng : di tÝch , c¶nh quanGV híng dÉn häc sinh çch ®äc

? VB chia ra lµm mÊy ®o¹n ? Néi dung tõng ®o¹n ?

I .TiÕp xóc v¨n b¶n 1. §äc : To râ rµng ,2. T×m hiÓu chó thÝch - Th¶o méc : C©y cá II. H íng dÉn t×m hiÓu v¨n b¶n

1. T×m hiÓu bè côc cña v¨n b¶n : V¨n b¶n chia ra lµm 3 phÇn :- §o¹n 1: Tõ ®Çu .......rÊt l©u ®êi : Giíi

thiÖu vÒ §Òn Hïng - §o¹n 2: TiÕp ....nh×n xuèng : Miªu t¶ chi

tiÕt toµn c¶nh §Òn Hïng - §o¹n 3 cßn l¹i : T×nh c¶m , tr¸ch nhiÖm

cña mçi ngêi d©n ViÖtNam víi c«ng viÖc dùng níc vµ gi÷ níc .

§Òn Hïng ®îc giíi thiÖu kh¸i qu¸t ntn? ( Tªn gäi, vÞ trÝ , ®Æc ®iÓm )

T×m hiÓu ý nghÜa lÞch sö cña tõng ®Òn thê ë §Òn Hïng ?

C©u2: Kh¸i qu¸t vÒ §Òn Hïng - §Òn Hïng cã nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau :

NghÜa lÜnh , Hy C¬ng , B¶o thiÕu S¬n - §é cao : 175m so víi mÆt níc biÓn - Toµn khu xa kia lµ vïng giµ nhiÖt ®íi - Nói hïng cã 150 loµi th¶o méc ý nghÜa lÞch sö çc ®Òn thê

+§Òn Th îng : Cã tªn ch÷ : Kinh thiªn lÜnh ®Þa( §iÖn cÇu trêi ) : Tôc truyÒn vµo ®êi Hïng V¬ng thø s¸u lËp ®µn cÇu trêi ban cho ng tµi ra gióp níc chèng giÆc ¢n . Sau khi Th¸nh Giãng ®¸nh ta giÆc ¢n bay vÒ trêi vua Hïng cho dùng ®Òn thê väng trªn ®Ønh nói , vÒ sau nh©n d©n ®Æt thªm bµi vÞ vua Hïng vµo thê cóng.+ §Òn Trung : Lµ n¬i çc vua Hïng thêng ®i ng¾m c¶nh vµ bµn viÖc níc . Lµ ®Òn thê chÝnh çc vua Hïng . T¹i ®©y Lang Liªu ®· d©ng b¸nh chng , b¸nh giÇy lªn vua cha .+ §Òn H¹ : N¬i ®©y bµ ¢u c¬ sinh bäc tr¨m trøng .


-232-


? Khu di tÝch §H cã ý nghÜa ntn ®èi víi d©n téc ViÖt Nam

+ §Òn GÕng : GiÕng ngäc n¬i c«ng chua Ngäc Hoa vµ Tiªn Dung röa mÆt , ch¶i ®Çu , ®êi sau lËp ®Òn thê hai nµng => §Òn Hïng : lµ çi n«i , céi nguån cña ®Êt níc ViÖt Nam , con ng ViÖt Nam

? Theo em ®iÒu g× ®· t¹o nªn søc hÊp dÉn cña §Òn Hïng ?

C©u 3: Søc hÊp dÉn cña §Òn Hïng lµ ë chç: - Yªó tè : LÞch sö kÕt hîp víi huyÒn tho¹i, t©m linh

? C¶m nghÜ cña em vÒ lêi c¨n dÆn cña B¸c Hå ?

C©u 4: Lêi c¨n dÆn cña B¸c Hå :” Çc vua Hïng ....B¸c ch¸u ta ph¶i cïng nhau gi÷ lÊy níc”- B¸c Hå nh¾c nhë mçi ng d©n ViÖt Nam

ph¶i tr©n träng , tù hµo, biÕt ¬n c«ng lao dùng níc cña çc vua Hïng

- -§ång thêi mçi ng ph¶i cã bæn phËn , tr¸ch nhiÖm cèng hiÕn søc m×nh ®Ó x©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt níc ngµy cµng giµu ®Ñp v¨n minh .

GV cho häc sinh ®äc * Ghi nhí : STK - 28IV. Cñng cè: - KÓ tªn nh÷ng danh lam th¾ng c¶nh ë Phó Thä mµ em biÕt. - §äc thªm : §Çm Ao Ch©u - §Òn Méu ¢u C¬ ( H¹ Hoµ ) V. HDVN: - VÒ nhµ tiÕp tôc t×m hiÓu thªm vÒ çc di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh trªn h¬ng Phó Thä - T×m hiÓu vÒ vÊn ®Ò m«i trêng & b¶o vÖ m«i trêng ë ®Þa ph¬ng em.

____________________________________________________

Ngµy so¹n: 10/05/2013 Ngµy gi¶ng: /05/2013 TiÕt 140: Tr¶ bµi kiÓm tra tæng hîpA. Môc tiªu bµi häc:- §¸nh gi¸ viÖc n¾m kiÕn thøc cña häc sinh vÒ toµn bé ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n ®· häc ë häc kú II líp 6.


-233-


- Kh¶ n¨ng vËn dung linh ho¹t çc kiÕn thøc ®Ó tr×nh bµy bµi kiÓm tra.- Cñng cè çc kiÕn thøc ®· häc.B. ChuÈn bÞ:GV: chÊm bµi, nhËn xÐtHS: ¤n tËp.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc I. Tæ chøc líp:

1. KiÓm tra sÜ sè: 6C:2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh: vë ghi, vë bµi tËp.

II. KiÓm tra bµi cò: - KÕt hîp trong giê

III. Bµi míi. GV cho häc sinh nªu ®Ò bµi

X©y duwngk ®¸p ¸n cho ®Ò kÓm tra

I §Ò bµi( Xem tiÕt 137-138) II. §¸p ¸n :C©u 1: (2 ®iÓm ) - Bµi th¬ kÓ l¹i c©u chuyÖn vÒ B¸c Hå trong mét ®ªm kh«ng ngñ trªn ®êng ®i chiÕn dÞch.- Trong mét ®ªm khuya, trêi ma vµ l¹nh, anh ®éi viªn hai lÇn thøc giÊc vµ thÊy B¸c vÉn kh«ng ngñ. B¸c ®èt löa sëi Êm cho chiÕn sÜ, dÐm ch¨n cho tõng ngêi mét. Anh lo cho søc kháe cña B¸c vµ cè mêi B¸c ®i ngñ, qua c©u tr¶ lêi cña B¸c anh c¶m nhËn ®îc t×nh th¬ng yªu bé ®éi, d©n qu©n tham gia chiÕn dÞch ®ang ph¶i ngñ ngoµi rõng, chÞu ma rÐt vµ niÒm tr¨n trë vÒ c«ng viÖc kh¸ng chiÕn cña B¸c.C©u 2: (2 ®iÓm ) - Nªu ®óng ®Þnh nghÜa vÒ Èn dô- KÓ tªn 4 kiÓu Èn dô thêng gÆp: ( Èn dô h×nh thøc, çch thøc, phÈm chÊt vµ Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c)- Mçi kiÕu Èn dô lÊy ®îc 1 vÝ dô minh ho¹.....C©u 3: (1 ®iÓm)x¸c ®Þnh ®îc çc thµnh phÇn c©u.


-234-


C©u 1: Chñ ng÷: ThuyÒn VÞ ng÷: xu«i gi÷a dßng con s«ng réng h¬n ngµn thíc.C©u 2 : Tr¹ng ng÷: Tr«ng hai bªn bê, Chñ ng÷ : rõng ®íc - VÞ ng÷ : dùng lªn cao ngÊt nh hai

d·y trêng thµnh v« tËnC©u 4: (5 ®iÓm) *) Më bµi.- Giíi thiÖu chung vÒ khu vên ®Þnh t¶ ( thêi gian, ®iÓm nh×n, c¶m nhËn chung vÒ khu vên,…)*) Th©n bµi. CÇn nªu ®îc c¸c ý c¬ b¶n sau:- T¶ kh¸i qu¸t khu vên: VÞ trÝ, diÖn tÝch, lo¹i c©y trång- T¶ chi tiÕt khu vên: mµu s¾c ¸nh s¸ng, ©m thanh, c©y cèi vµ nh÷ng nÐt ®Ñp kh¸c…-*) KÕt bµi:- ý nghÜa cña khu vên víi cuéc sèng cña em vµ nh÷ng ngêi xung quanh.- Kh¼ng ®Þnh l¹i c¶m nghÜ, suy nghÜ, t×nh c¶m cña b¶n th©n vÒ khu vên ®ã.

III.NhËn xÐt chung 1.¦u ®iÓm : - §a sè häc sinh x¸c ®Þnh ®îc yªu cÇu

cña ®Ò bµi - BiÕt c¸ch lµm bµi , tr×nh bµy s¹ch sÏ - Mét sè bµi lµm tèt : Th¶o, Hµ , Linh,

Kh«i, Loan2.Tån t¹i :- Cßn mét sè häc sinh cha ®äc kü ®Ò bµi - X¸c ®Þnh cha ®óng yªu cÇu cña ®Ò + C©u 1 : Cha tr¶ lêi ®îc ý 2+ C©u 2 : Cha lÊy ®ñ vÝ dôC©u 4:- Mét sè bµi v¨n miªt t¶ cßn s¬ sµi , kh«

khan , chñ yÕu kÓ vÒ khu vên, yÕu tè


-235-


miªu t¶ cha râ , thiÕu c¶m xóc - Ch÷ viÕt cÈu th¶ , sai chÝnh t¶ , diÔn

®¹t lñng cñng - Lêi lµm bµi : Phi, Nam, Huy, Tu©n…

- Bµi viÕt yÕu : Phi, Nam, Huy, Tu©n, ChiÕn, H÷u, Hïng, Nguyªn…

GV ®a ra mét sè lçi gäi häc sinh lªn ch÷a

IV . Ch÷a lçi : 1.Lçi chÝnh t¶ :- C¸i diÕng : GiÕng - Chong s¸ng : Trong - Quýet dän :QuÐt dän- Ch©n chêi : Trêi - ...

2. Lçi dïng tõ : - MÆt trêi võa nhó lªn , ®á nh mét qu¶ ít chÝn - ....

3. Lçi diÔn ®¹t - PhÇn kÕt bµi lñng cñng

GV tr¶ bµi cho häc sinhHS xem ®iÓ, lêi phª, kiÕn nghÞ ( Nõu cã)

V. Tr¶ bµi §äc bµi kh¸ - giái – YÕu - Tr¶ bµi – LÊy ®iÓm

IV. Cñng cè : GV chèt kiÕn thøc cho häc sinh

V. HDVN : - ¤n lai toµn bé ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n líp 6 - §äc tríc SGK Ng÷ v¨n 7

_____________________________________________________________________

DuyÖt hÕt ch¬ng tr×nh häc kú II Ngµy /05/2013

HiÖu trëng

§µo ThÞ ThiÖn


-236-

Giao an Ngu Van 6 Ky II

Documents

Transcript of Giao an Ngu Van 6 Ky II