Giai Thich de Kinh Lang Nghiem - HT Toan Chau Dich

8/3/2019 Giai Thich de Kinh Lang Nghiem - HT Toan Chau Dich

1/45

Gii Thch Kinh Lng NghimHng Cng i T Sn, HI NHN LO PHP S ch ging.

Bnh Dng - Vit NamHT.TON CHU dch ra Vit vn.

Ngunwww.quangduc.com

Chuyn sang ebook 20 8 - 2009Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org

Mc LcLI NI UGII KINH LNG NGHIMI- THCH DANH (gii thch Danh):II- HIN TH:

III- MINH TNG:IV- BIN DNG:V- PHN GIO TNG:

1- n Gio:2- Tim Gio:3- B Mt Gio:4- Bt nh Gio:5- Tng Gio:6- Thng Gio:7- Bit Gio:8- Vin Gio:

I PHT NHA- c theo (nhm theo) TM PHP gii thch ba ch I PHT NH:

j Gii thch ch I:j Gii thch ch PHT:j Gii thch ch NH:

B- c theo PHT PHP gii thch ba ch I PHT NH, c bn ngha:1- c theo S (nhm theo S):2- c theo L:3- c theo PHP:4- c theo D:

C- c theo CHNG SANH PHP gii thch I PHT NH:

NH LAI MT NHN TU CHNG LIU NGHA (ca Kinh)A- c theo TM PHP gii thch NH LAI:B- c theo PHT PHP gii thch NH LAI:

1- c theo S:2- c theo L:3- c theo NHN:4- c theo QU:5) c theo GIO:
http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Giang%20Kinh/Kinh%20Lang%20Nghiem/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Giang%20Kinh/Kinh%20Lang%20Nghiem/


2/45

C- c theo CHNG SANH PHP gii thch NH LAI:Th n gii thch MT NHN:TU CHNG:LIU NGHA:Gii thch tm ch cui: CH B TT VN HNH TH LNG NGHIM.

TH LNG NGHIM

LI NI U

Tp nh ny gii thch Kinh Lng Nghim. Kinh Lng Nghim ch cmt, nhng bn gii khng phi mt. Kinh Lng Nghim m xa nay cc

Pht Hc Vin (Pht Hc ng, Tu Vin, v.v...) ti Vit Nam c hc lKinh Lng Nghim Trc Ch ca Thin s n H gii, v cc bn Vitdch c ra i t , s ch gii ra Vit vn cng cn c theo . KinhLng Nghim, ni cho phi l: i Pht nh Nh Lai Mt Nhn TuChng Liu Ngha Ch B Tt Vn Hnh Th Lng Nghim Kinh. T gianm 1967 n gia nm 1969 chng ti hc ti Hu (4 nm ni tr do Qu

Ngi Ha Thng Thch Tr Th v Ha Thng Thch Mt Nguyn cngQu Ha Thng ti Hu o to) cng l Lng Nghim Trc Ch ca Ngin H gii (bng Hn t do Ha Thng Thch Mt Nguyn dy) v gn

cui nm 1971 vo Cao ng Pht Hc Vin Hu Nghim ti Si Gn,chng ti cng hc li b y mt ln na, do Ha Thng Thch Tr Tnhdy. Bn Vit dch th c "Th Lng Nghim" ca Bc s L nh Thm,Php danh Tm Minh, gm c ch gii ca Bc s trong , v "Trit LKinh Lng Nghim" ca c Ha Thng Thch Thin Hoa, v.v... Bn giiny ng nhin l c nhiu im hay v cn thit cho ngi hc Pht thi

by gi hn cc bn trn.

Cch y khong trn 10 nm, ti may mn c gp bn Ch Ging (GingK) ca Ngi Hi Nhn Lo Php S, do Thy Minh Hip pht tm thnh

ch t i Loan v, vi rt nhiu Kinh Lun bng ch Hn cng dng,Ni S Nh Tng nhn duyn phn phi cng dng. Ni S cho bit, chc 5 b Lng Nghim, nn ch nhm v no chuyn tu hc hong Php, hiusu Pht Php v kh nng c dch Kinh in ch Hn mi cng dng.May mn ti c Ni S mi cng mt b (cha k cc b khc nh: KinhHoa Nghim, Lun i Tr , v.v...).


3/45

c bn Ging K ny ca Ngi Hi Nhn, ti ht sc va lng, v khngphi ch gii TRC CH Thin, m ch ca Ngi cn mun cho ngihc Pht phi hiu rng hn v r rng chnh xc v Chnh Php ca Pht.Tc Ngi cn nng v tinh thn h Php v mun ai ny kh nng tuyndng Chnh Php. Nm Ch Lng Nghim cng c Ngi dch giik. y l nhng im m chng ti quy knh v xin nh l Gic Linh

Ngi, nguyn tin hnh dch, mong gp mt cht cng c nh no trong snghip hong Php rng ln ca ch B Tt ti lai .

Knh ly mi phng Tam Bo, nh l B Tt Hi Nhn cho con c duyn dch trn b ny.

Php Hnh Tnh Tht, Sui L , Bnh Dng,

Ngy 29 thng 7 nm 2002

(Ngy 20 thng 6 nm Nhm Ng)

t Thch Ton Chu

Xin tri nim cng c Thy Minh Hip v Ni S Thch N Nh Tng gipti c b Php Bo v gi ny.

I PHT NH NH LAI MT NHN TU CHNG LIU NGHA

CH B TT VN HNH TH LNG NGHIM KINH

________________

GII KINH LNG NGHIM

__________

Hng Cng i T Sn, HI NHN LO PHP S ch ging.

Bnh Dng - Vit Nam, THCH TON CHU dch ra Vit vn.


4/45

Nay y vo Ng Trng Huyn Ngha ca Thin Thai Tng gii thch Kinh. Gm c cc mc: Thch danh, Hin th, Minh tng, Bin dng, Phngio tng.

I- THCH DANH (gii thch Danh):

i Pht nh Nh Lai Mt Nhn Tu Chng Liu Ngha Ch B Tt VnHnh Th Lng Nghim Kinh, l tn u ca mt b Kinh ny, l cngyu ca mi quyn vn to tt rng ri. Nh ci o c c, xch ci c ln th

bao nhiu ch vi u ngay ngn; nh li c ci ging (ci vin), xch ci

ging ln th cc mt li u trng ra. Yu ngha ca ton Kinh u thuht , mun r yu ch trong Kinh, phi r u mi ch yu ca Kinh.

Ci ny, chnh l ngi kt tp Kinh (Tn Gi A Nan) vng li dy cac Pht trong 5 , t chn ly mi chn ch trng yu hip thnh mt. Ba ch trc (i Pht nh), l ly t ba ch u tin trong thnht: "i Pht nh Tt t a Bt t Ra V Thng Bo n ThpPhng Nh Lai Thanh Tnh Hi Nhn". V c Pht thit lp Gio Php,c nhin l y vo ba ch ln lao ca Nht Tm ny; s thuyt php ca cPht cng lm sng t Tam Qun ca Nht Tm y, m tu nhn chng qukhng php no chng phi l chng ci l Tam c ca Nht Tm y.Cho nn ba ch i Pht nh l ni y c, ni v vang sng sa v ni quyhng qu nht ging gii k cng v Hin gio, Mt gio v Vin gio,l iu ti yu ca mt b kinh; Vn hnh nhn y m lp, Pht qu do ym thnh. Cho nn trong ci th nht, ring ly ba ch i Pht nh.Tm ch gia l ly t ci th ba: "Nh Lai Mt Nhn Tu Chng Liu

Ngha". V ny l iu tt yu cho s tu nhn chng qu ca mt bKinh, cho nn ly ht khng lc b. Tm ch sau cng (Ch B Tt Vn

Hnh Th Lng Nghim) l ly t tm ch trong ci th nm: "Qunnh Chng C Ch B Tt Vn Hnh Th Lng Nghim". V ci nytheo Tng Dng m lp danh, y c hai l Hin Mt, nay lc Mt (lcQun nh Chng C) cn Hin, cho nn ch ly tm ch sau. n ni ci th hai: "Cu H Thn Nhn[1], Thot A Nan Cp Th Hi TrungTnh T Kheo Ni c B Tm Nhp Bin Tri Hi" ch y Dng m lp, hp li gn; ngi A Nan v nng Ma ng Gi chc chn c th c


5/45

nhip vo trong cc B Tt, Tm B nhp Bin Bin Tri, cng c thnhip vo trong Th Lng Nghim. V Tm B l nng nhp, Th Lng

Nghim l s nhp, nng vi s khng hai, cho nn lc ht khng ly. Ci th t: "i Phng Qung Diu Lin Hoa Vng, Thp Phng PhtMu Ra Ni Ch", tuy y c Th Tng Dng v ging gii k cng chai gio Hin Mt, nhng ngha ng vi "i Pht nh Nh Lai Mt

Nhn Tu Chng Liu Ngha", bi v Hin v Mt ng Th, Dng ca ncng nht nh. Cho nn c ly Hin nhip Mt, lc ci th t im khng ly.

Mi chn ch: "i Pht nh Nh Lai Mt Nhn Tu Chng Liu NghaCh B Tt Vn Hnh Th Lng Nghim", khc vi cc Kinh, cho nn gil BIT . Mt ch KINH, ng vi cc Kinh, cho nn gi l THNG. Bit danh ca cc Kinh tuy nhiu, nhng C c phn nh, khng ra

ngoi by th. Ngha l Nhn, Php, D, gm: TAM N, TAM SONG,C TC NHT (y c ba th mt), nh sau:

1- N NHN lp danh, nh: Pht thuyt A Di Kinh.

2- N PHP lp danh, nh: Nit Bn Kinh.

3- N D lp danh, nh: Bo Tch Kinh.

4- NHN PHP lp danh, nh: Vn Th Bt Nh Kinh.

5- NHN D lp danh, nh: Nh Lai S T Hng Kinh.

6- PHP D lp danh, nh: Diu Php Lin Hoa Kinh.

7- NHN PHP D lp danh, nh: i Phng Qung i Phng TinNht Tha Thng Man S T Hng Kinh.

Ngoi by cch ra, c khi cn ly X lp danh, nh: Tng u Tinh

X Kinh, Lng Gi Kinh, v.v... Cng c khi ly NHN S lp danh, nh:Thin Pht Danh Kinh. C khi ly S PHP lp danh, nh: T Thp NhChng Kinh, T Kinh, Ng Un Kinh, Lc Kinh, v.v... Kinh Lng

Nghim ny th ly NHN PHP lp danh, lc kim ni D (c kim mtphn D).


6/45

NHN th c NHN NHN, QU NHN: Nh Lai l Qu Nhn, Ch BTt l Nhn Nhn. PHP th c: TNH PHP, TU PHP, v GIO PHP,L PHP, HNH PHP, QU PHP. i Pht nh l Tnh Php; TuChng l Tu Php; Mt Nhn l L Php; Liu Ngha l Gio Php; VnHnh l Hnh Php; Th Lng Nghim l Qu Php.

V li, ly Pht nh d cho Tng Tnh. Cho nn bit Kinh ny lyNhn v Php lp danh, lc kim ni D.

II- HIN TH:

TH ngha l L Th. Kinh ny ging gii v L Th, chnh l ging gii vNh Lai Tng Tnh. Kinh dy rng: "Ht thy nhn qu, ht thy th gii vi

trn, nhn ni tm m thnh Th". Li dy: "Cc tng huyn ha, chnhngay ni ch n sanh ra, ty m dit tn, tnh ca n tht l Diu GicMinh Th". Cn c vo li dy y c th bit, Nh Lai Tng Tnh chngnhng l L Th m Kinh ny ging gii k cng, cng l Bn Th catt c cc php (tc tt c sc tm s vt), l Pht tnh m tt c mi ngivn y . c Pht thuyt Kinh ny l cho thy r L Th , ch chl gip cho con ngi t ng t chng. Hng li cn nh y m cung tmlin ht; cung tm ht th B chnh ngay ; in o Khng sanh th l Nh Lai, l Chn Tam Ma a (Chnh nh). Nhng ngi n cn,cng c th tim tu tim chng (ln lt tu ln lt chng), cho n rt rothnh Pht.

III- MINH TNG:

Trc cho thy r Th, l c v Php Thn; gi y cho thy r Tng,tc ch trng Bt Nh. Bt Nh c ba:

1- Tht Tng Bt Nh, tc Php Thn.

2- Qun Chiu Bt Nh, tc Tht Tr.

3- Vn T Bt Nh, tc Quyn Tr (phng tin tr).

Tn ch ca Kinh ny thuc Tht Tr, do Tht Tr chng phn bit, nntng ng vi L Th chng sanh dit, th gi l Nh Lai. Nu ch ty phn


7/45

tng ng, gi l B Tt. Cc ngi tu hnh m khng bit hai th cn bn,tu tp lm lon, ring thnh thin ma ngoi o, y l hon ton khng tngng. Hng Thanh Vn Duyn Gic l tng t tng ng; do tr li vi tnhtrong sng dit vng, dng tm khng sanh dit lm ci gc tu nhn, vinthnh qu a tu chng, mi gi l cu cnh tng ng (tng ng rt ro).Cho nn tn ch ca Kinh ny l dng tm bt sanh dit lm ci gc tu nhn.

IV- BIN DNG:

DNG: c chia ra Tng Dng v Dng Dng. Nu dng tm khng sanhdit lm gc tu nhn, y l Tng; th s on HOC chng CHN, vinmn B , tr v V S c l Dng. Kinh ny dy, do ba lp ln lt tu

Qun, tri qua ngi v tin ln, t Thp Tr tr v trc, Dng ti t hnh(chnh mnh tu hnh cho mnh, t li); t Hnh V tr i, ln lt pht lisanh Diu Dng. Nh: T Hnh "Chng loi xut sanh, cng tt thi vlai". Lc Hnh: "Th trong s ng nhau hin hin ra nhiu s khc nhau, ni mi s khc nhau , thy u thy ng nhau". Tht Hnh: "Hins vt, hin cnh gii, chng c ci g ngi nhau". Thp Hnh: "y lcc B Tt y Thn thng, hon thnh Pht s ri, by gi bn thn cc

Ngi tinh sch hon ton, xa la cc hon nn t kip no li". ThpHnh cn vy, hung g Thp Hi Hng, Thp a? Kinh Hoa Nghim dyrng: B Tt hng S a kh nng phn thn khp mt trm ci Pht(tc 100 ci Tam Thin i Thin th gii) lm Pht s. T Nh atr ln, a sau lun vt thng a trc gp mi ln. Cho n khi t ti

bc Diu Gic rt ro (Pht a), th B Tt t Thp Hi Hng, Thp a,n Diu Gic u gi l Tng Dng (Diu Dng ca ton th Chn TmTr Gic). Sau khi thnh Pht, t ni Th (Ton Gic) khi Dng, rng liqun sanh l Dng; mi hi thuyt php, qu Ngi u khin cho nginghe chuyn m thnh Ng, chuyn phm vo Thnh, y l Dng Dng.

Kinh ny gp c T Khoa Tht i u Tng Tnh, Ngi A Nan v i

Chng, kin gii m ln trn vn: "Ng c th gian, bao nhiu s vt, ul B , u l Nguyn Tm Diu Minh". Li, sau khi B Tt Vn Ththuyt K Vin Thng th c i Chng trong Php hi xa la trn cu, cPhp nhn tnh, u l Dng Dng. M trong Dng Dng c Hin c Mt.i Chng trong Php hi c Php nhn tnh, l Hin Dng; c Phtthuyt Thn Ch: "Ch nh B Tt Vn Th em Thn Ch n ch A Nan


8/45

mc nn cu h, dt A Nan v nng Ma ng Gi tr v ch Pht". yl Mt Dng.

V- PHN GIO TNG:

C c bo rng: "Ging gii k cng v L gio ha tha nhn, gi lGIO". Nay gi rng: Phng tin li sanh ca Pht, kho ty nghi gio hangi khc, gi l GIO. Tr Gi i S triu nh Ty tu Php Hoa TamMui, thm nhp Thin nh, ch thn thy mt hi Linh Sn r rng cn cha tan. Sau khi xut nh Ngi thuyt php bin ti v ngi, em ccthi thuyt gio trong sut mt i ca c Pht phn lm Nm Thi TmGio.

NG THI:

Lc c Pht mi thnh o, mi phng B Tt u vn tp n chPht, c Pht v cc hng ng hnh i S (i B Tt) trong Nhn am thuyt v Nht Chn Php Gii, tht tng v tng, gi l thi Hoa

Nghim.

Hoa Nghim i gio thuyt gii l su mu, hng Thanh Vn ti ta, c taim chng nghe c php vin n, c mt m chng thy c Thn X

Na, c Pht thng xt h, Ngi n ci thn Thng Diu (Php Thn XNa), hin tng T Kheo, v hng n cn, chuyn Php lun Sanh Dit T, thuyt bn b A Hm tiu Gio, gi l thi A Hm.

Do c Pht thy hng Thanh Vn n cn y Php tu hnh, c tiu qu tcho l , chp gi tiu qu khng cn tin ti trc, cho nn Pht mni S Tnh Danh (Duy Ma Ct), ch s tu thin lch ca h, xch bc tiuqu ca h, tn thn i Tha khen ngi Vin Gio, khin cho h h thntiu qu ca mnh, ngng m i Tha, gi l thi Phng ng.

Nhng hng Thanh Vn tiu qu, mc d m thm pht tm i Tha, bTiu hng i, vn cn php chp (chp sc, th, tng, hnh, thc ltht), cho nn c Pht v h m thuyt Bt Nh, cho thy r cc phpkhng, gip h ra chng tr chp, gi l thi Bt Nh.


9/45

Sau cng trn hi Php Hoa, c Pht khai Quyn hin Tht, khin gp cBa Tha quy v Nht Tht, th k khp c chng hi; trong Kinh NitBn, c Pht li ni rng v Pht Tnh thng tr, tt c chng sanh uc th lm Pht, y gi l thi Php Hoa Nit Bn.

Kinh ny v Ngi A Nan hi tiu hng i m c Pht thuyt, cho nnchng phi l thi Hoa Nghim. A Hm ging gii v Sanh Dit T , niv duyn sanh tnh KHNG; Kinh Lng Nghim ny ging gii v V TcT , cho thy r vn php duy tm, T khoa Tht i u l Tng tnh,cho nn cng chng phi thi A Hm. Bt Nh ni v cc php KHNG;Kinh ny ni r la tt c tng, tc tt c php, cho nn chng phi Bt

Nh. Kinh Php Hoa ni: "Trong mi phng ci Pht, ch c Php NhtTha, khng hai cng khng ba". Mc d Kinh ny ni: Nh Tha tri xaVin gio Thng gio, tri thnh Nit Bn, nhng Kinh ny cha ph Quyn

(cha b Quyn tha), cho nn chng phi thi Php Hoa. Kinh ny khngthu vo trong t thi gio , nn quy vo thi Phng ng. Kinh dyrng: "Cc ng Thanh Vn tr hn hp yu km khng nhn bit, khngthng t c Tht tng thanh tnh". Li ni rng: "Nh Ta vch ra chcho ng thy: Hi n (n) pht quang; ng tm mng tm th, trn lao linkhi. Do khng cn cu o Gic Ng v thng, i nim Tiu Tha, ctiu qu cho l ". u l nhng li ch s thin lch bc qu TiuTha, tn thn i Tha khen ngi Vin Gio.

BT GIO:

Bt Gio (tm Gio) l n, Tim, B Mt, Bt nh, Tng, Thng, Bit,Vin. n, Tim, B Mt v Bt nh l Ha Nghi T Gio (bn Gio chos ha thch hp cn c chng sanh). Tng, Thng, Bit, Vin l HaPhp T Gio (bn Gio cho phng thc ha chng sanh).

1- n Gio:

Trong n Gio c chia ra cc Gio B v Gio Tng: ngha l i GioHoa Nghim Liu Ngha, khin cho cc B Tt hiu ngay chng ngay, ln Gio B; tu hnh khng lp cp bc, mt khi tr gic vt thot lchng nhp ngay. Mc d tiu tha, cng c th mi tu S Qu m linchng Qu th t, khng cn phi tri qua S Qu, Nh Qu, Tam Qu rimi ti T Qu, y l n Gio Tng (Tng n Gio).


10/45

2- Tim Gio:

Cng c s khc nhau ca Gio B v Gio Tng:

- Nu ly A Hm lm Tim S, Phng ng lm Tim Trung, Bt Nh lmTim Hu, ging gii ngha do t cn vo su, nh ln ni cao, nh vo binc, t thp ln cao, t cn n su, gi l Tim Gio B.

- Nu tu hnh ln lt theo th bc, tri qua Thp Tr, Thp Hnh, Thp HiHng, Thp a, theo th lp ca tng ngi v m tin su vo, gi lTim Gio Tng.

3- B Mt Gio:

Cng c chia ra B v Gio: Tt c Ra Ni Ch, l B Mt B; ng trc Pht nghe Php, do ni cn tnh chng ng, c li ch khc nhau,u khng bit s c li ch ca nhau, gi l B Mt Gio.

4- Bt nh Gio:

c li ch tuy khc nhau, nhng ngi ny ngi kia cng bit ci s lich ca nhau, gi l Bt nh Gio. Hoc l n Gio, hoc l Tim Gio,hoc l B Mt Gio, hoc Bt nh Gio, u khng c Th v Dng, chc Ha Nghi thi, gi l Ha Nghi T Gio.

5- Tng Gio:

Ly A Hm lm Kinh Tng, ly T Ni lm Lut Tng, ly A T m (A T

t Ma Cu X Lun) lm Lun Tng. Trnh by ging gii k v l SanhDit T : Gi rng, y l KH, c ci tnh bc bch (p ngt); y lTP, c ci tnh chiu cm (CHIU l t rc ly, t gy vic cho mnh;CM l cm nhn, t cm nhn, t bit v dm nhn); y l DIT, c citnh kh Chng; y l AO, c ci tnh kh Tu (c th tu c). y l cKH v TP c th ON, c O c th TU, c NIT BN c thCHNG. Tt nhin phi do s tu hnh o Php, dit tr hai KH TP


11/45

ca th gian, m sanh khi nhng php Nit Bn Tch Dit ca Xut thgian, gi l Sanh Dit T .

Mc ch chnh l gio ha hng Nh Tha, m c km thm gio ha BTt; tam nhn (ba hng ngi: Thanh Vn, Duyn Gic, B Tt) ng hnh,s chng qu u khc nhau, gi l Tng Gio.

6- Thng Gio:

C hai ngha:

a- Ch cho hng Li Cn, sau Thng Gio th tin ti Bit Gio v VinGio; Hng n cn trc Thng Gio l Tng Gio.

b- Ch cho CNG BT NH v BT CNG BT NH, thng c hnhnhn ca Tam Tha, trnh by ging gii k v l V Sanh T : Gi rng,cc php duyn sanh, chnh ngay ni Th ca n l KHNG; khng ctng bc bch ca kh, cng khng c tng hoc nghip ca tp, cc php

Ng m vn t khng sanh, nay cng chng dit; mc d ni rng tu hnho nghip, nhng NNG TU v S TU ng nht Chn Khng, vnkhng sanh dit, gi l V Sanh T .

Mc ch chnh l gio ha B Tt, m c km thm gio ha hng NhTha, tam nhn ng hnh, cng chng l KHNG, gi l Thng Gio.Tm li, Thng Gio l Gio Php c Ba Tha ng tu chng chung,ngha l ng tu Php Qun KHNG v cng chng L KHNG.

7- Bit Gio:

GIO, L, TR, ON, HNH, V, NHN, QU ca Bit Gio, khc

vi Tng Gio v Thng Gio, cng khc vi Vin Gio, trnh by ginggii v l V Lng T . Gi rng, KH c v lng, v hai th sanh tkhng ng nhau; TP c v lng, v ng tr phin no[2] khng ngnhau; DIT c v lng, v cc Ba La Mt khng ng nhau; O c vlng, v hng sa Pht Php khng ng nhau; gi l V Lng T .


12/45

Thun (ch ton) gio ha B Tt, khng kim Nh Tha (Thanh Vn,Duyn Gic). Hnh nhn Bit Gio, tu th Tam Qun, trc ht qun:

Nhn Duyn tc KHNG, chng l Chn ; th n qun: Nhn Duyntc GI, chng l Tc ; sau qun: Nhn Duyn tc TRUNG, chng lTrung o. Ba tch ri ny th lp tu chng, Trung o chng cc

php, Pht tnh siu xut (vt ra khi) Nh bin, cho nn gi l NTRUNG (ch Trung o thi).

8- Vin Gio:

Vin Gio trnh by ging gii k v l Php Gii vin dung, v S Ltng tc (chnh l nhau: S PHP GII chnh l L PHP GII, vngc li), v cc php ng m khng php no chng phi l Tng Tnh,

cho nn khng c ci KH no c th x na; trn lao vng tng, bnlai thanh tnh (vn thanh tnh t no n gi), cho nn khng c ci TP no c th on na; mi sc mi hng khng th no chng phi lTRUNG O, cho nn khng c ci O no c th tu na; Phin notc B , sanh t tc Nit Bn, cho nn khng c ci DIT no c thchng na; gi l V Tc T . Ch gio ha hng B Tt li cn, hin

by trn vn l Tam , vin tu vin chng, gi l Vin Gio.

Ba th trc (Tng, Thng v Bit Gio) u l Quyn (tm phng tin),ch th ny (Vin Gio) thuc v Tht, chung li gi l Ha Php T Gio.

Kinh ny trong Ha Nghi T Gio, cng l N, cng l TIM, cng BMT, cng BT NH. V hng n tu n chng kia, mt khi vt thotl nhp ngay (l Kinh ny), cho nn Kinh ny thuc n gio. V ba cp lnlt theo th lp, tri qua tng ngi v tu chng, l thuc Tim gio. otrng thn ch, l Mt gio. Php hi i Chng, t c Php nhn tnh;ring tnh T Kheo Ni, ch c nht chng A La Hn o thi, l Bt nhGio. trong Ha Php T Gio, hng nh Tnh Thanh Vn l Tng Gio;

Ngi Hng Nghim Ca Dip v.v... l Thng Gio; Ngi Nguyt Quang Di

Lc v.v... l Bit Gio; Gio, L, Hnh, Qu m Kinh ny trnh by ginggii, khng mt th no chng phi l Vin Gio. Cho nn bit Kinh ny y Ha Nghi T Gio, m trong Ha Php T Gio, Kinh ny ng lthuc Vin Gio, gm nhip c Tng, Thng v Bit Gio.


13/45

(Tm li, Ha Nghi T Gio l n Gio, Tim Gio, B Mt Gio v Btnh Gio. Ha Php T Gio l Tng Gio, Thng Gio, Bit Gio v VinGio (bn Gio ca phng php ha chng sanh).

Gi y gii thch RING ca Kinh ny, c th chia lm ba: Trc htgii thch ba ch I PHT NH, th n gii thch tm ch NH LAIMT NHN TU CHNG LIU NGHA, sau cng gii thch tm ch CHB TT VN HNH TH LNG NGHIM.

I PHT NH

C th c theo Tm Php, Pht Php v Chng Sanh Php m phn bitgii thch i Pht nh nh sau:

A- c theo (nhm theo) TM PHP gii thch ba ch I PHTNH:

j Gii thch ch I:

I, ngha l Chn Tm vn y ca con ngi ta, Th, Tng, Dng(ca Chn Tm) khng th no chng i (ln). Kinh ni rng: "Tt c nhnqu, th gii vi trn, nhn ni tm m thnh Th" (tc l tt c nhn qu, ttc th gii v vi trn nhn ni Chn Tm m c hnh thnh) l Th i,tm tnh v hnh, thanh tnh bn nhin, bin khp php gii, l Tng i;Php th gian v php xut th gian, mi ci Thnh phm, u ty tm nglng, theo nghip pht hin l Dng i.

Nu y theo ngha ca Kinh, ch I c mi hai ngha:

1- L i: ngha l chng sanh vn sn Chn Nh L Th, tri khp

khng gian sut c thi gian, gi l i. Trong Kinh c Pht dy ngi ANan rng: "Chn Tm Gic Tnh qu bu ca ng vi tt c chng sanhcng li nh vy, mi mi u y trn vn".

2- Gii i: Trong Kinh ngi A Nan v i Chng sau khi Ng mi bit:"Tt c th gian vi bao nhiu s vt, u chnh l B Diu Minh

Nguyn Tm". Ngi A Nan v i Chng li t bit r rng rng: "Chng


14/45

t c ci tm vn mu nhim (th) thng tr bt dit"; v li thy rrng: "Chng cn phi tri qua v s kip mi chng t Php Thn", ul Gii i.

3- Tr i: Y c vo GII (hiu, thu hiu) m khi HNH, dng Tr NhNh, chiu L Nh Nh, nht nh ch khng c hai nh. Trong Kinh cPht dy rng: "Ta dng Diu Minh (tm tnh sng mu), bt dit bt sanh,hp vi Nh Lai Tng; m Nh Lai Tng th ch c Gic tnh mu sng,chiu trn c Php Gii" (chiu trn c mi phng th gii). y l Tri.

4- Hnh i: Dng Tr Nh Nh chiu L Nh Nh, xng L khi Hnh,trong mi mt Hnh y v lng Hnh. Nh trong Kinh c Pht dyrng: "C Tam Ma (Chnh nh), gi l i Pht nh Th Lng

Nghim Vng C Tc Vn Hnh". y l Hnh i. Hnh ny cng gi lPhp Gii Hnh, Ph Hin Hnh, hoc Nh Lai Hnh, cng chnh l ch mKinh Nit Bn ni rng: "C mt Hnh gi l Nh Lai Hnh".

5- Chng i: HNH thnh ng hp vi L gi l CHNG. TrongKinh ny ni: "Lp lp nh vy, ring mi mt lp li chng cht ln mihai lp, mi tn Diu Gic, thnh V Thng o". Li ni: "Vin Mn B l tr v tm V S c (tr v vi tm tr vn sn Gic Ng trn vn,Tr c trn vn u phi ngoi mnh xa khng nay c, m gi lC?). u l Chng i.

6- Tr i: Chng o V Thng, An tr Ba c, t ng th dng,Thng Lc Ng Tnh, gi l Tr i. Kinh dy rng: "Mi phng NhLai v Ch B Tt t tr trong Tam Ma a ca cc Ngi". Kho hay tr trong Tam Ma a T Th Dng, gi l Tr i.

7- Cm ng i: c Pht trong Thng Tch Quang, lun lun soi riPhp Gii, c c cm th Ngi ng hin, khng c cm th chng thng;ng dng thn no thot c chng sanh c c cm, th Ngi lin

hin thn y m v chng sanh thuyt php. y l Cm ng i.

8- Thn Thng i: Mi khi c Pht sp thuyt php, Ngi hin im ttlnh nhm chng. Lc c Pht sp thuyt Kinh ny, t trn khun mtca Ngi phng cc lung ho quang, nhng tia ho quang sng rc nhhng trm hng ngn mt tri, nh vy mi phng th gii nhiu nh vitrn, trong mt lc khai hin ra ht; oai thn ca c Pht khin cho cc th


15/45

gii hip thnh mt th gii, cc v i B Tt trong th gii chp taycung knh nghe Pht thuyt php, y l Thn Thng i.

9- T Bi i: Ba nghip thanh tnh ca Pht: Thn lun hin Thn thng,Khu lun thuyt php, lun soi xt cn c, bnh ng cu kh ban vui(Nh bt au kh gip cho iu an vui), nh B Tt Quan m, trn hp viBn Gic Diu Tm ca mi phng ch Pht, ng mt t lc vi ccc Nh Lai, gi l T Bi i.

10- Thuyt Php i: c Pht dng T Bin[3] Bt m din thuyt DiuPhp, nh Kinh ni: "Tin m Ca Lng, khp mi phng ci", gi lThuyt Php i.

11- Li ch i: "c Pht dng mt m thanh din thuyt Chnh Php,

chng sanh ty loi u c hiu". Cn c ln th t c li ch ln, cnc nh th c li ch nh; vi k cha tin khin cho tin, vi ngi tinkhin cho c tin tng trng. Nh trong Kinh dy: "Khp tt c u tc Kim Cang Tam Mui". y l Li ch i.

12- Quyn Thuc i: Nh s nghe Php c li ch, m pht nguynthng theo Pht tu hc, nh mt ngn hai trm v A La hn, vi hng h sas cc B Tt u tp trung n o trng, gi l Quyn Thuc i.

Trong mi hai th i , su th trc thuc v cnh T Th Dng, suth sau thuc v Tha Th Dng. Hoc t hoc tha, khng th no chngrng ln v bin, khng th hn lng, cho nn y vo Tm Php gi l I.

j Gii thch ch PHT:

Phn ng Pht (Buddha), Pht Da (Buddhaya), Trung Hoa dch lGic Gi (ng Gic Ng). GIC c Bn Gic, Th Gic v Cu Cnh

Gic. c Pht Ca Dip dy rng: "Tm Thanh Tnh ca tt c chng sanh,t gc vn khng sanh tc khng th dit". Kinh ny cng ni: "Bn Gicnhim mu sng sch, tm th gic tnh trn vn ca mi phng th gii,mi hai loi sanh, vi mi phng ch Pht, khng hai, khng khc". ygi l Bn Gic.


16/45

Chng sanh tuy y Pht Tnh (Bn Gic) nhng bi m mt lu,hon ton khng bit. Nay nghe Pht ni: "Tm tnh linh diu trong sngtinh anh ny mi tht l Chn tnh ca ng". Ngi A Nan v Chng hi mi

bit: "Chn tm Gic tnh qu bu ca ta vi Nh Lai khng c hai s vinmn". Ci bit y gi l Th Gic, cng tc l Danh T Gic. Y c theo Lkhi HNH nim nim qun chiu (qun chiu lin tc), phin no khngkhi, gi l Qun Hnh Gic. Gic cng lu cng cng su, phn v minh

phin no th c on tr trc, gi l Tng T Gic. Do s gia cngny, v minh phin no vi t c on tr tng phn, chng tng phnPhp thn, gi l Ty Phn Gic, cng gi l Phn Chng Gic. T Danh TGic n Phn Chng Gic, u thuc Th Gic. Li do Phn Chng Gic,

bng V Cng Dng o[4] , tm tm chy rt vo bin Tt B Nh (NhtThit Tr), thng qun Nit Bn hnh o, on tr mt phm SANHTNG V MINH cui cng, vin mn o qu B , tr v Th tnh

V S C, gi l Cu Cnh Gic.

Bn Gic tc Php Thn c; Th Gic thuc Bt Nh c; Cu Cnh Gicl Gii Thot c. Ba c khng la Nht Tm, Nht Tm trn Bac.

j Gii thch ch NH:

NH y l ch cho V Kin nh Tng gia tng Nhc K caPht, l mt trong ba mi hai tng. Lc c Pht mi sanh, Thn Lam NiLm v s mong cu ca Nh mu Pht, bng ln quan st k, khng thyV Kin nh Tng ; v sau khi thnh o, c Pht du lch qua ncBa La Ni, B Tt ng Tr Phng ng, mun thy cho tn cng nhtng ca c Pht, bn dng thn thng i ln tri qua hng sa ci Pht,cui cng vn khng thy c, cho nn gi l V Kin nh Tng.

Nay c theo Tm Php gii thch th NH c ba ngha:

a) Ngha Ti Tn V Thng, d cho tm tnh v thng. c Pht chngtm tnh ny, lm bc Php Vng V Thng; chng sanh y vo tm tnhv thng ny m tu chng, gi l Nht Bt Nh.

b) Ngha Bt Kh Kin, d cho tm chng sanh,


17/45

tuy l linh thing sng soi t r, nhng tm hnh tng tm , r rng khngth c. Kinh Kim Cang ni: "Tm tm ba i, tm chng c". Lun KhiTn ni: "Tm tm khp mi phng, tm cng khng". c Nh THu Kh sau mt hi qun st tm tm, tr li vi c S T B tMa: "Con tm tm r rng khng th tm c". Kinh ny, c Pht by

phen ph vng chp ca Ngi A Nan, Ngi A Nan khng th tm c tmmnh u; c Pht mi phen ch by tnh thy, Ngi A Nan khng ththy c tnh thy. Kinh dy rng: "Nu tnh thy l vt, th ng cng cth thy c ci tnh thy ca ti; nu ng ng thy c tnh thy cati, gi l thy ti; lc ti khng thy, ti sao ng khng thy c ci chkhng thy ca ti?" (Nhc kin th vt, tc nh dic kh kin ng chi kin;

Nhc ng kin gi, danh vi kin ng; Ng bt kin thi, h bt kin ng,bt kin chi a).

c) Ngha Phng Quang Hin Ha, Kinh ny cho thy, trn nh c Phtphng ho quang, ho quang ha hin ra hoa sen, hoa sen li hin ra vHa Pht tuyn thuyt Thn Ch, chnh l cho thy diu dng ca tm tnhkhng th ngh bn.

Bt Nh l m ch Pht, y l ngha Ti Tn. Php Thn v tng, l nghaBt Kh Kin (khng th thy); Diu Dng Gii Thot, l ngha PhngQuang Hin Ha. Tht ra th, chng l ch mt mnh Bt Nh l Ti Tn,Php Thn, Gii Thot cng u ti tn; u ch mt mnh Php Thn l btkh kin, Bt Nh, Gii Thot, my ai tng kh kin? u ch mt mnhi Dng Gii Thot l phng quang ng ha; Php Thn, Bt Nh u cth ng ha. Trong ba c, li y ba c, mu nhim kh ngh. Nh lkhng th thy V Kin nh tng ca Pht, cho nn mi c theo TmPhp gii thch ba ngha ca "nh", tc l chng sanh vn Nht tmTam c.

Mi mi ch trong Kinh ny u ch by cho thy tm tnh chng sanh y ngha i Pht nh. Kinh dy rng: "Th bit tm ng vn l nhimmu sng sch". Tm tnh bin khp mi khng gian, mi s vt, mi cnh

gii, sut c mi thi gian (Tm tnh th cng honh bin), bao gm tt c,cho nn gi l Bn Diu (vn mu nhim), tc l ngha ch "AI". Tmtnh linh sng gic soi, r rng thng bit, cho nn gi l Bn Minh, tc lngha ch "PHT"; tm tnh vn thanh tnh vy, vn khng mt vt, chonn gi l Bn Tnh, tc l ngha ch "NH". Li trong Kinh ni rng:"Diu Tnh vin minh la cc danh tng, xa nay khng c th gii chngsanh". Diu Tnh tc l ngha ch "I"; Vin Minh (trn sng) tc l


18/45

ngha ch "PHT"; la cc danh tng, tc l ngha ch "NH". Cho nnbit tm php chng sanh, nguyn l ngha "I PHT NH".

B- c theo PHT PHP gii thch ba ch I PHT NH, c bnngha:

1- c theo S (nhm theo S):

S ngha l nhng hin tng c hnh tng, c sanh dit, c th chung (tcc khi u v c kt thc). Trong Kinh ni: "Lc by gi trn nh cTh Tn phng ra trm bu, v lng ho quang, trong ho quang sanh ra

hoa sen bu ngn cnh, c v Pht Ha Thn ngi kt gi trn hoa sen tuyn thuyt Thn Ch". y chnh l i Pht nh ca s tng. cPht nhn v chng sanh khng bit Pht Tnh vn t y , chng mntu m thnh, cho nn Ngi phng quang ha ra v Pht ri v Pht c hara tuyn thuyt Thn Ch, dng mi mi s tng, hin by Php Thnthin nhin, chng sanh v Pht ng Th, chng mn tu chng m c.

2- c theo L:

L l Thanh Tnh Php Thn m Pht chng. Php Thn trong lngsng sut (trm nhin) bin khp mi ni, gi l I: Tr Bt Nh nngchng Php Thn chiu sut tt c thi gian, tt c mi ni chn, gi lPHT; Php Gii Thot s chng, gi l NH. Kinh ny c cu rng:"Tnh cc quang thng t, tch chiu hm h khng" (tm tr sch trong ttcng th sng soi thng sut, Tch v Chiu bao trm c h khng). Baotrm c h khng gi l I; va Tch va Chiu gi l PHT; sch trongtt cng tc l NH. Kinh ny li ni: "Ta dng Diu Minh bt sanh btdit, hp vi Nh Lai Tng; m Nh Lai Tng, ch l Diu Gic Minh, chiu

trn khp c php gii, th nn trong , mt l v lng, v lng lmt". Nhim mu sng soi chiu trn khp ht, tc l Bt Nh c. PhpGii b chiu, tc l Php Thn c; mt l v lng, v lng l mt, tcl Gii Thot c. Cho nn cn c theo l m ni th, i Pht nh tc lPht t chng Ba c.


19/45

3- c theo PHP:

PHP ni y l T Th Dng Tam Mui ca Pht. Kinh ni: "C TamMa , tn l i Pht nh, Th Lng Nghim Vng, y vn hnh,

mi phng cc c Nh Lai t ni mt ca ny m vt ra, i trn conng Diu Trang Nghim". Li na, Php ny cng c tn l "Pht MuChn Tam Mui", tc l ngha ch I; cng c tn l "Diu Lin Hoa KimCang Vng Bo Gic", tc l ngha ch PHT; cng c tn l "TiThng Nht Ngha", tc l ngha ch NH.

4- c theo D:

Ly Ba c m Pht chng, v d cho Pht tnh m chng sanh vn

y . Pht tnh khng th dng TNG thy, v Pht tnh la ttc vy; khng th dng V TNG thy, v Pht tnh mt tc tt cvy; khng th dng CNG HU TNG CNG V TNG thy, vPht tnh La Tc La Phi vy; khng th dng PHI HU TNG PHIV TNG thy, v Pht tnh TH TC PHI TC vy (Chnh mkhng phi Chnh ). Do c th bit, chng sanh vn y Pht tnh,Pht tnh la t c (bn cu), bt dt trm li. Pht tnh thanh tnh bnnhin l ngha I, linh thing soi ri khng m mui l ngha PHT; Phttnh va ngn chn cc li quy va soi ri cc php, cng mt lc va

ngn chn va soi ri. Ni khng th thy c Pht tnh v d cho skhng thy NH ca Pht, li nng lc phng quang ha ra Pht l nghaNH.

C- c theo CHNG SANH PHP gii thch I PHT NH:

Chng sanh php tuy nhiu, nhng khng ra ngoi hai php SC, TM.SC ngha l nm i: A, THY, HA, PHONG, KHNG; TM ngha

l hai i: CN, THC; Tng ca by i tuy khc nhau m Th ngnht tng tnh. Kinh ni rng: "Khc nhau khng th bit nhau, v l phpsanh dit kh lai, nhng sanh dit kh lai cng t gc Nh Lai Tng, DiuMinh thng tr, bt ng trn y cng khp, tnh chn nh mu nhim;trong Tnh Chn Thng m tm cu cc tng kh, lai, m, ng, sanh t,r rng khng th c". Bt ng trn y cng khp, tc ngha I; Diu


20/45

Minh thng tr, tc ngha PHT; r rng khng th c, tc nghaNH. Cho nn bit chng sanh php, tc ngha I PHT NH.

i S Linh Phong ni: a ngc php cng chnh l ngha i Pht nh,v chng sanh a ngc m lm ln cho nn nghip ln, nghip ln cho nnkh ln, mt ti nhn cng y khp c ci ging, nhiu ti nhn cng ykhp c ci ging, y l ngha I; ba th HOC. NGHIP, KH, khngngoi nht tm, nht tm tc l ngha PHT; cnh kh a ngc n mkhng t u, i m khng c ch n, y l ngha NH. Chng sanh angc cn y php i Pht nh, hung g chng sanh cc ci khc cth bit.

Tip n gii thch tm ch gia:

NH LAI MT NHN TU CHNG LIU NGHA (ca Kinh)

Gii thch tm ch ny c th chia lm bn on: trc tin gii thch NhLai, k n gii thch Mt Nhn, sau ht gii thch Tu Chng v Liu Ngha.

Gi y trc ht gii thch NH LAI, c th c theo TM PHP, PHTPHP v CHNG SANH PHP gii thch.

A- c theo TM PHP gii thch NH LAI:

Th, Nh Lai l Chn Tm m chng sanh vn y ; TH khng kh laigi l NH, DNG c nhim tnh gi l LAI. Kinh ny ch by tnh thy

bt ng, tnh thy khng dui khng co, tnh thy khng sanh dit, tnhthy khng tng gim, tnh thy khng i khng n, cho n chng phinhn duyn chng phi t nhin, chng phi ha hp, chng phi bt hahp, la tt c tng gi l NH, nhng TH tuy khng sanh dit kh lai,m DNG c nhim tnh. Chng ngi b i sng ny tin n i sng

khc, vn hu qu nhiu, cho nn c mi cnh gii sanh t Nit Bn, gi lLAI. Hoc l Th hoc l Dng, chng la Nht Tm. V chng phi la Thm c Dng, cho nn Dng vn t thanh tnh vy, bin khp php gii; mhay ty tm chng sanh ng ra lng s tri, theo nghip pht hin. V chng

phi la Dng m c Th, cho nn "Ch php s sanh, duy tm s hin (ssanh khi ca cc php, ch l s ha hin ca tm, do tm hin ra), tt cnhn qu, th gii vi trn nhn ni tm m thnh Th". Chnh ngay ni Th


21/45

l Dng, cho nn BT BIN TY DUYN; chnh ngay ni Dng l Th,cho nn TY DUYN BT BIN. V BT BIN TY DUYN, do mh vng c sanh, h vng c dit; v TY DUYN BT BIN, do mSANH, DIT, KH, LAI vn l Nh Lai Tng. C theo l ny th tt cchng sanh, khng mt chng sanh no chng phi l Nh Lai, cho nnKinh Hoa Nghim ni: "Tt c chng sanh u y Tr Hu c Tng

Nh Lai". ng tic rng, chng sanh m m khng t bit, tuy trn ngyLAI m khng th NH: Ch Pht Gic m chng m, nn tc NH tcLAI (chnh l NH m cng chnh l LAI), tuy l LAI m cng l NH(tuy lai dic Nh).

B- c theo PHT PHP gii thch NH LAI:

y c th dng S, L, NHN, QU v nhm theo GIO m phn bitgii thch Nh Lai:

1- c theo S:

S ngha l cc php SANH, DIT, KH, LAI. c Thch Ca Th Tn ngha nhn gian qua Tm Tng Thnh o, y mi c hiu, bami hai tng tt, tm mi v p, thuyt php bn mi chn nm, mKinh hn ba trm hi. Khi duyn ha chng sanh hon tt, Ngi nrng Sa La Song Th nhp dit, iu ny u c lch s tht c th khochng.

2- c theo L:

L ngha l Chn Nh Diu L. L ny, chng sanh v Pht ng mt Th,ba i khng di, bn tng khng i (L th ), gi l NH. L tuy btbin, DNG hay ty duyn, trong L Th khng khc nhau, m th hin

(hin by) ra v vn s khc nhau, gi l LAI. Kinh dy rng: "Ly nht thittng, tc nht thit php" (la b nim chp th tt c cc tng, th tt cphp ngay ). LY TNG l NH, TC PHP l LAI.

3- c theo NHN:


22/45

Ng L khi tu, ly bt sanh bt dit lm gc tu NHN, nhng phi bitrng "tu v kh tu, chng v kh chng" (TU m khng c tht php no ng gi l tu, CHNG m khng thy c tht php no ng gi lChng, v tt c u Nh Lai Tng - Nhn ca tt c), gi l NH. Mcd chng c php no ng c gi l Tu, l Chng, m chng ngi XNGL KHI TU, gi l LAI. T ni v Danh T Gic khi tu, n v ngGic l tin trnh tu kt thc, u tu L ny, y l Nh Lai trong NHN.

4- c theo QU:

QU l Pht qu, trn qu v Pht m nhn th Nh Lai c ba:

a) Phn ng l Vairocana (T L Gi Na)[5] Trung Hoa dch l Bin Nht

Thit Thi X, ngha l Chn Nh Diu L, cng ging nh h khng, binkhp tt c thi gian tt c mi ni. Nh Kinh Kim Cang gi rng: "Nm khng t u, I m khng c im ngng tr", y l Php Thn NhLai.

b) Phn ng l Rocana (L X Na), dch l Tnh Mn, ngha l Hnh c thtrn y, phin no v minh lm lon th sch ht, Tr Hu vin mn. NhKinh ny dy rng: "Minh Cc tc Nh Lai" (sng sch tt cng tc NhLai)! y l Bo Thn Nh Lai.

c) Thch Ca Mu Ni (Skya-Muni), dch l Nng Nhn Tch Mc, NngNhn l T Bi, Tch Mc l Tr Hu. Bi Tr cng vn dng mt lc, thuynT li ngc, theo dng chn ci, ng c thuyt php. Nh Kinh ny ni:"T Gic vin mn, hay gic ng cho k khc, l Nh Lai ng th". y lng Thn Nh Lai. Kinh ny li ni: "Lp lp nh vy, mi mt lp lichng cht ln mi hai lp, mi tn bc Diu Gic, thnh o VThng". o V Thng l l s chng (b chng, i tng chng),tc Php Thn Nh Lai; V nng chng l ny tc Bo Thn Nh Lai; Y Lkhi Dng l ng Thn Nh Lai. y u l Nh Lai trn qu v.

5) c theo GIO:

GIO c Tng, Thng, Bit, Vin. Nu bo rng tri qua ba v s kip tuPhc Hu, tip n mt trm i kip tu ba mi hai tng tt, thnh o


23/45

di cy B , dng c xanh lm ta, chuyn Php lun Sanh Dit T ,y l Nh Lai ca Tng Gio.

Nu c duyn thnh thc, dng Nht Nim Tng ng Hu, on tr schnhng tp kh cn st li, thnh o di cy B Tht Bo, dng ThinY lm ta. Chuyn Php lun V Sanh T , y l Nh Lai ca ThngGio.

Nu tu th Tam Qun, trc ht Qun KHNG, th n Qun GI, sauht Qun TRUNG O, on mi hai phm v minh, ni th gii LinHoa i Tng, di cy B Tht Bo, ngi ta i Bo Hoa Vng,hin Bo Thn vin mn, chuyn Php lun V Lng T , y l Nh Laica Bit Gio.

Nu tu Nht Nim Tam Qun, on bn mi hai phm v minh, tam gicvin mn, vn c y , ln nh ni Nit Bn, dng h khng lm ta,thnh Php Thn Thanh Tnh; v hng B Tt li cn, chuyn Php lun VTc T , y l Nh Lai ca Vin Gio.

Kinh ny trnh by ging gii Tam Nh Lai Tng vin mn l Tam , slun m u l V Tc T ; trong T Gio, thuc v Nh Lai ca VinGio.

C- c theo CHNG SANH PHP gii thch NH LAI:

Chng sanh php khng ngoi by i. Mi mt i trong by i, Kinh nyu ni l Thanh Tnh bn nhin c (tc vn t thanh tnh vy), bin khpPhp gii, ty theo tm chng sanh, ng ra lng s tri, theo nghip phthin. Thanh tnh bn nhin l NH, theo nghip pht hin l LAI. Kinh lini: "Tnh sc chn khng, tnh khng chn sc". TNH KHNG l NH,CHN SC l LAI.

Nh Lai m nay ni trong Kinh y, l Nh Lai trn qu Vin Gio, bic tu chng, cho nn thuc Bo thn Nh Lai.


24/45

Th n gii thch MT NHN:

NHN, c CHNH NHN, DUYN NHN, LIU NHN. Chn TmThng Tr m chng sanh vn y , l Chnh Nhn; Tnh Gic mu

sng, qun chiu su nhim, l Liu Nhn; y cc cng c, ty tmng lng (ty tm m cng c ng ra lng cm nhn c), l DuynNhn. Kinh dy rng: "Dng bt sanh dit lm gc tu nhn". BT SANHDIT l Chnh Nhn, TU l Duyn Nhn v Liu Nhn. Duyn Nhn lnhng tr hnh: tr Gii, tng Ch v.v...; Liu Nhn l tu Ch Qun; phnvn vn t tnh (xoay ci nghe nghe li t tnh), l Chnh Hnh. Kinh dyrng: "ng nay tu chng Tam Ma ca Pht, ni tm vn vin mn yca ng, sn cc nim lon tng, ng phi lp tm ln lt th lp tu

ba php Qun, mi tr dit c". "Nh vy u dng ba php Qun th lp tng tin, mi kho hay thnh tu nm mi lm ngi v, con ng

ca Chn B ". Trong ba php Qun tim th (ln lt qun: Khng, Gi,Trung), hai th trc l tr hnh, mt th sau l chnh hnh. C th bit c

ba Nhn (Chnh Nhn, Duyn Nhn, Liu Nhn) u trng, thiu mt khngth c.

NHN m ni l MT, c hai ngha:

1) Ngha l ci Chnh Nhn Pht Tnh m chng sanh vn y , miphng cc c Nh Lai khng v no chng y vo ci tm nhn ny m

c thnh qu Chnh Gic; ch ring chng sanh m m chng t bit, chath y vo tu chng, nh Kinh dy rng: "B Nit Bn t v th,nguyn l Th thanh tnh, th l thc tinh nguyn minh ca ng hm nayy, n hay sanh ra cc duyn, ri b cc duyn b st n i", cho nn gi lMT NHN.

2) Ngha l dng ci Chnh Nhn Pht Tnh khng sanh dit (Chn Tmthng tr), v ci Liu Nhn Hu Tnh chnh hnh, ci Duyn Nhn ThinTnh tr hnh, tin thng n B , tri qua nm mi lm ngi v,nhng ngi v trc u lm ci Nhn cho nhng ngi v sau. L nh Danh

T Gic lm Nhn cho Qun Hnh Gic, Qun Hnh Gic lm Nhn choTng Tr Gic, cho n Thp a B Tt lm Nhn cho ng Gic BTt, nhng y u khng phi l MT; ch c ng Gic B Tt lm Nhncho Diu Gic B Tt, mi gi l Nh Lai Mt Nhn (ci Nhn b mt sukn ca qu v Nh Lai).


25/45

TU CHNG:

TU, c Duyn Tu v Chn Tu; CHNG c Phn Chng v Mn Chng,ngha ng vi Tu Chng tng cp bc sai khc m ni. Kinh ny dy: "Ly

bt sanh dit lm gc tu nhn, vy sau mi vin thnh qu a tu chng",chnh l Chn Tu vin mn.

LIU NGHA:

LIU c HIN LIU, MINH LIU, VIN LIU. NGHA c CHN ,

TC , TRUNG (Trung o ). Nu em S, L, NHN, QU,TU, CHNG, TR, ON nu by ra khng b st, y l Hin Liu; nui vi S, L, NHN, QU thng sut v ngi, y l Minh Liu; nu TU,CHNG, TR, ON t n rt ro, y l Vin Liu. Hin Liu l ctheo GIO. MinhLiu v Vin Liu l c C (cn tnh). Chn ni rcc php KHNG, tc Khng Nh Lai Tng m Kinh ny trnh byging gii, v n khng phi th gian hay xut th gian php vy. Tc nir cc php GI, l Bt Khng Nh Lai Tng m Kinh ny trnh byging gii, v Tc chnh l php th gian v php xut th gian vy.Trung bao qut ht c KHNG v HU, tc Khng Nh Lai Tng vBt Khng Nh Lai Tng m Kinh ny trnh by ging gii, v Trung oLY TC LY PHI TH TC TH PHI vy. Nu ch lun bn v Chn ,chng gi l Liu Ngha; hoc ch lun bn v Tc , hay ch lun bn vTrung o , cng chng gi l Liu Ngha, tc khin cho la Nh bin, mhin by Trung o, cng chng Liu Ngha. Tt nhin phi thy r trn vnc Ba ch l Nht Tm, trong php Ba , mi mt y tt c cc

php. Nh Chn , mt KHNG th tt c u KHNG, trong KHNGy tt c cc php; Tc , mt GI th tt c u GI, trong GI y tt c cc php; Trung o, mt TRUNG th tt c u TRUNG, trong

TRUNG y tt c cc php (danh t cc php l ch cho mun s munvt, t tm l n vt l, khng b st mt ci g. Mt nim cng l mtphp, mt i tng v hnh no ca nim cng l mt php); Ba cng y nhau, vin dung [6] v ngi, mi gi l Liu Ngha.

Kinh ny cho thy r ba th Nh Lai Tng, mi mt th Nh Lai Tng uy tt c cc php, cho nn Gio Php ca Kinh ny lun m l Liu


26/45

Ngha, nhng li thuyt ging trong Kinh ny l rt ro. V ging gii vTam Nh Lai Tng[7] , l GIO Liu Ngha; ging gii trn vn vi diu vTam , l L Liu Ngha; thuyt ging trn vn vi diu v Ba Php Qun,l HNH Liu Ngha; dng bt sanh dit lm gc tu nhn, l NHN Liu

Ngha; tu t ti B vin mn, tr v V S c, l QU Liu Ngha; bsanh dit, gi Chn Thng, m su gt, vt ba KHNG, l TU Liu

Ngha; bt dt cn thc, nh sng Chn Thng hin, tn cng bc DiuGic (Pht qu), thnh tu B , l CHNG Liu Ngha; c Nh Lai l

NHN (con ngi) Liu Ngha; i Pht nh l PHP Liu Ngha.

Nh vy, hoc l NHN hoc l PHP, hoc l TU hoc l CHNG, hocl NHN hoc l QU, hoc l GIO hoc l L, khng th no chngLiu Ngha, cho nn gi l Nh Lai Mt Nhn Tu Chng Liu Ngha.

Gii thch tm ch cui: CH B TT VN HNH TH LNGNGHIM.

B TT: Phn ng l Bodhi-Sattva Mahsattva (B Tt a Ma Ha Tta). Bodhi (B ) dch ngha l Gic, l Tr, l o; Sattva (Tt a)dch ngha l chng sanh, l hu tnh. Cho nn B Tt a, dch lHu Tnh Gic v Gic Hu Tnh (T Gic v Gic Tha), i Gic HuTnh, i o Tm Chng Sanh. Ngha l Ngi cu o, cu i Gic,

Ngi Tm ln cu o ( c s Gic Ng tng cp no , nhngtng cp cao th c thn thng diu dng, ng ha t ti, sanh v lng; nhng tng cp cn thp th sng vi tnh Gic, hnh Gic, m cha chngThnh v, cha sanh t t ti, cha on S Tri Chng, phin no vn cn.Tc ch cho nhng v dng Tr hng ln cu B v thng, dng Binhn xung ha chng sanh, tu cc hnh Ba La Mt, nhng v tu hnh sthnh tu Pht qu i v lai, cng tc l hai hnh t li li tha i v laino s vin mn, ngi dng mnh cu B ). GIC HU TNH,GIC ngha l Gic Ng Chn L, nhng phin no cha ht, sanh t cha

kt thc, vn thuc hu tnh (c tnh thc, tm thc sanh dit). y l nhngv Gic Hu Tnh t li. Nu hay em Chn L m mnh Gic Ng ,Gic Ng cho cc hng hu tnh ni ny ni khc, l thuc nhng v GicHu Tnh li tha. Nu dng Tr Hu thng cu Pht o, dng T Bi hha chng sanh, l nhng v Gic Hu Tnh t li kim li tha. Gic HuTnh m trong Kinh Lng Nghim ny ni, l T Gic Diu L ca TngTnh, ri y l khi hnh, l nhng v Gic Hu Tnh thng cu Pht o h


27/45

ha chng sanh. Kinh dy: "Mi v u t bit r: Tm bin khp miphng, thy c mi phng h khng, nh nhn cnh l nm trong tay".Kinh li ni: "t c tm vn mu nhim, thng tr bt dit", l nghaT Gic. "Nu nh cn mt chng sanh no cha thnh Pht, th cui cngcon khng ni y m gi ly Nit Bn", l ngha hu tnh. Li na, trongt hong th nguyn m nhng v B Tt pht, ba nguyn sau (phin nov tn th nguyn on, ...) l Gic, mt nguyn trc (Chng sanh v binth nguyn ) l Hu tnh.

B Tt c bn Gio khng ging nhau:

- Nu tun theo Php SANH DIT T , tu php qun sanh dit vthng; Qun thn bt tnh, Qun th th kh, Qun tm v thng, Qun

php v ng; B Tt m dng php t li li tha ny, l B Tt Tng Gio.

- Nu tun theo Php V SANH T , tu php Qun KHNG ca l vsanh; Qun thn tm th gii u t duyn sanh, duyn sanh th v tnh,chnh ngay ni t th duyn sanh l KHNG (ng th tc khng), chng

phi sau khi php duyn sanh dit ri mi KHNG (phi dit hu khng). BTt m dng php t li li tha ny, l B Tt Thng Gio.

- Nu tun theo Php V LNG T , pht B Tm, tu th lp baphp Qun; khi Qun KHNG thnh th on c KIN HOC THOC trong ba ci; khi Qun GI thnh th on c TRN SA HOCca xut th gian; khi Qun TRUNG O thnh th on mi hai phm vminh[8]. B Tt m dng php t li li tha ny, gi l B Tt Bit Gio.

- Nu tun theo Php V TC T , pht B Tm, tu trn ba phpQun, dp trn ba hoc (kin t, trn sa, v minh), chng trn ba c. BTt m dng php t li kim li tha ny, l B Tt Vin Gio.

Kinh ny, Ngi A Nan v.v... Ng bit bao nhiu s vt th gian, u chnh lB Diu Minh Nguyn Tm, ch Ng ca cc Ngi l Vin L; cc Ngi

dng bt sanh dit lm gc tu nhn, l Vin hnh (Hnh vin mn). B Ttdng php t li li tha ny, ng nhin l B Tt Vin Gio.

Li na, B Tt c: Phm phu B Tt, Thnh Nhn B Tt, v Pht B Ttkhc nhau. Mc d a v phm phu, nhng c nghe Php ln, pht tmln, tu hnh ln, c th gi l B Tt. Ch c iu l mi pht tm cng hnhcha su, phin no cha on (dt), chng sanh kh , v cc v mi pht


28/45

tm phin no thng c tr tu h, h cha th cng tng ng vi T HongTh Nguyn c, nn gi l Phm Phu B Tt. Nu nhng v pht B Tm lu, tu B Tt Hnh lu (tc nhiu i kip, ch khng phimi tu mt vi hay nm by i kip), ph qun sanh t, git gic phin no,vt thot hai th sanh t, ln b Gic; c kh nng ni mt thn hin vlng thn, ti bt c ni no cng chuyn i Php Lun, gip Pht tuyndng hong ha Pht Php, ni nm dng ging Pht, gi l Chn Pht t, a phng th gii thun thin, thng c Ch Pht khen ngi; THong Th Nguyn tuy cha rt ro, nhng kho hay ty phn li sanh,ty phn on HOC chng CHN, Nh Kinh ny cc hng B Tt ThpTr, Thp Hnh, Thp Hi Hng, Thp a v ng Gic, c gi lThnh Nhn B Tt.

Nhng v ba hnh Gic vin mn, vn c y , sm thnh Pht

(thnh Pht lu xa); nhng do Bi Nguyn qu su xa, thng xt chngsanh mi m trong m trng sanh t, cc Ngi dng thuyn T li ngctheo dng chn gii (t cnh gii a ngc ln n cnh gii B Tt), hincc loi thn hnh, rng t chng trm lun, nh c B Tt Quan m thnh Pht t qu kh lu xa hiu l Chnh Php Minh Nh Lai, c B TtVn Th thnh Pht t qu kh lu xa hiu l Long Chng Tnh TnVng Pht, C S Duy Ma Ct th chnh l c Kim Tc Nh Lai ng th,v.v... Ngoi cc Ngi ra, trong s t ca c Pht, Ngi Tu B qukh thnh Pht hiu l Pht Thanh Long , Ngi ng Qut Ma La, qukh thnh Pht hiu l Nht Thit Chng Sanh Nho Kin Nh Lai; Ngi XLi Pht cng l Pht Kim Long ti lai. Nhng Ngi u gi l PhtB Tt.

Hai hng B Tt trc (Phm Phu B Tt v Thnh Nhn B Tt) l THT(Tht s B Tt), mt hng sau (Pht B Tt) l QUYN (Tm, Pht tr ling vai tr B Tt thi).

Nay B Tt ni trong y l nhm vo hai hng trc, v cc Ngi tronghai hng tht tu tht chng, chng phi sau khi chng qu v Pht ri li

khi dng sanh. Trong hng B Tt c nhng v pht tm B , cnhng v ang pht tm B , c Thnh c Phm, c Quyn c Tht, nnh cc Ngi chng qu v cn su khng ng nhau, gi l CH B TT.

VN HNH: HNH, ngha l nhng diu hnh tn c tu thin t li litha ca B Tt. Kinh Php Hoa ni: "Tn Hnh v lng o Php ca ChPht". Kinh Hoa Nghim ni: "S tu hnh ca Ta khng c hn lng, t


29/45

c v lng cc cng c". Li ni: "An tr trong v lng cc hnh, tht tt c sc thn thng". Bi v hnh mn ca B Tt v lng, nay dngch "VN" bao qut , cho nn gi l VN HNH.

Vn Hnh ca B Tt, c th chia lm nm th l: Thnh Hnh, Phm Hnh,Thin Hnh, Bnh Hnh v Anh Nhi Hnh. Nu tu Gii nh Hu V Lu,chng Thnh qu xut th, gi l Thnh Hnh. Kinh ny, mc T ThanhTnh Minh Hi (bn iu dy bo sng t thanh tnh) rng: Thn gi giicm, tm nim khng khi (s phm gii), thn tm u thanh tnh, gi lGii Thnh Hnh; hai mi lm v Thnh, tu chng vin thng, gi l nhThnh Hnh; do nh pht Hu, on HOC chng CHN, gi l HuThnh Hnh.

Phm hnh chng phi ch cho s tu T V Lng Tm ca Phm Thin,

cng chng phi s tu SANH DUYN T[9] hoc l PHP DUYN Tca Quyn Tha B Tt, m l V DUYN T ca cc v t ni Th khiDng (tc ca Ch Pht B Tt Nh c B Tt Quan m v.v...), cc Ngii T i Bi, i H i X, thng hay cu khp nhng kh no cachng sanh c php gii, v thng hay ban khp nhng iu an vui cho cPhp gii chng sanh (tr nhng chng sanh t kin bt tn, on thin cn),gi l Phm Hnh.THIN (trong Thin Hnh) ngha l ci L thin nhin, Ng L tnh thinnhin ny, xng Tnh khi Hnh, gi l Thin Hnh. Nh trong hai milm v tu chng vin thng, th cc B Tt: Dc Vng, Quan m, Bt B La, Lu Ly Quang, H Khng Tng, u l Thin Hnh.

BNH ngha l nhng phin no: tham, sn, si, t kin, tt (ganh ght,ganh t) hay tn Php Thn, hi Hu Mng. Ngi Duy Ma Ct ni: "Chngsanh c bnh, vy nn ta c bnh, chng sanh lnh bnh, th ta cng lnh

bnh". Ch Pht B Tt v li ch chng sanh, chng phi bnh m th hinra bnh, cng ng s cng hnh vi chng sanh, hy vng chng sanh btchc m thm sa i. Li nh c B Tt Quan m hin ra thn Thin

Long, Bt B, Nhn, phi Nhn, u thuc Bnh Hnh.


30/45

ANH NHI chng nhng u tr v tri, m cn th cht yu km, ngi ln ttphi ci cong mnh xung, c bit ch h hi tip kh gip . V d chochng sanh cn tnh m n, khng kham tip nhn gio php i Tha, BTt khng c khng cong theo c tnh, n s thng vt xa, hin s cnyu km, v hng phm phu tiu c m thuyt Ng gii, Thp thin (nmgii cm, mi iu lnh), T Thin Bt nh v thuyt v php Sanh DitT , gi l Anh Nhi Hnh.

Thnh Hnh v Thin Hnh l "Thng cu Pht o"; Phm Hnh, BnhHnh, Anh Nhi Hnh l "H ha chng sanh". Hnh mn ca B Tt tuynhiu, nhng khng ngoi "thng cu h ha"; hoc l "thng cu", hocl "h ha", khng la nht tm, nht tm trn c nm hnh, gi l VnHnh. B Tt l ngi nng hnh, Vn Hnh l php s hnh, cho nn gi l

"Ch B Tt Vn Hnh".

TH LNG NGHIM

Phn ng Th Lng Nghim (Sram-gama), dch l "Nht thit s cu cnhkin c". Mi php gii Thnh phm, Y bo, Chnh bo, Nhn qu, gi l"Nht thit s" (tt c s); Kinh ny th, bn khoa, by i, ba th tng tc,hai mi lm vin thng, nm mi lm ngi v chn B l, cho n thtth (by no) thng trm, v nm mi th m ma, u gi l "Nht thits". Cu cnh kin c (rt ro bn chc), ngha l ci l bt sanh bt dit.

Nht thit s l Tc ; cu cnh kin c l Chn . Nay cho thy r:TC TC TC CHN, TC S TC L, gi l "Nht thit s cucnh kin c". Kinh ny ni: "Tt c ph trn, cc tng huyn ha, chnhngay ni ch n sanh ra, ty ch dit tn; tnh ca n tht l Diu Gicminh th. Nh vy cho n Ng m, Lc nhp, Thp nh x, Thp bt gii,do nhn duyn ha hp h vng c sanh, nhn duyn bit ly h vng gi ldit. Khc nhau khng th bit nhau, sanh dit n i, vn Nh Lai Tng,thng tr Diu minh, bt ng trn khp, tnh Chn Nh nhim mu". c

on ny c th bit, do ci l kin c, huyn hin ra tt c s, cho nn Thca tt c s u l ci l kin c. Nh Kinh Php Hoa ni: "Tht tngca cc php". CC PHP l NHT THIT S; THT TNG tc l ciL cu cnh kin c. Nay ni rng: "Ch B Tt Vn Hnh Th Lng

Nghim", chnh l cho thy r cc B Tt ng ci L Nht tm tam ica i Pht nh. Y c ni L m khi Hnh, mi mt Hnh y tt cHnh, tng Hnh tng Hnh khng Hnh no chng kh hp L, khng


31/45

Hnh no chng Cu cnh kin c. Trong Tng Kinh c Kinh Th LngNghim Tam Mui, dch l Kin Tng Phn Bit. Kin Tng tc CuCnh Kin C, Phn Bit tc Nht Thit S. Kinh ch trng t ni Thkhi Dng, cho nn gi l Kin Tng Phn Bit. Kinh ny ch trng nhipDng quy v Th, cho nn gi l Nht Thit S Cu Cnh Kin C.

C c ni: Kinh ny lp , chng ra ngoi TH, TNG, DNG. iPht nh l TH ca mt b Kinh; Nh Lai Mt Nhn Tu Chng Liu

Ngha, l TNG ca mt b Kinh; Ch B Tt Vn Hnh Th LngNghim, l Dng ca mt b Kinh. TH ngha l L Th, TNG l NhnHnh, DNG l Qu Chng. Cho nn bit Kinh ny gm c nhngngha: GIO, L, HNH, QU, TU, CHNG... Ngi Hi Cng th girng ton Kinh ny u ng gi l I, u ng gi l PHT, ung gi l NH. Pht l i Tr, nh l i c, Nh Lai vi B Tt l

i Nhn, Mt Nhn l i Nhn, Tu vi Vn Hnh l i Hnh, Chng li Qu, Liu Ngha l i L, Th Lng Nghim l i nh, Kinh l iGio, cho nn gi l I.

Li na, I l thn ca Pht, NH l nh ca Pht, NH LAI l hiuca Pht, MT NHN l nhn ca Pht, TU vi VN HNH l hnh caPht, CHNG l qu ca Pht, LIU NGHA l l ca Pht, TH LNG

NGHIM l nh ca Pht, KINH l li ni ca Pht, CH B TT l t ca Pht, cho nn gi l Pht. NH l c ti thng, NH LAI l conngi ti thng, MT NHN l nhn ti thng, TU vi VN HNH lhnh ti thng (trn ht), CHNG l qu ti thng, LIU NGHA l lti thng, TH LNG NGHIM l nh ti thng, KINH l Php tithng. Th tr l hnh gi ca Kinh. Hnh gi nu hay y i gio, giii l, do i nhn, khi i hnh, tu i nh, chnh mnh c th chngi qu.

Mt Ch Kinh l Thng ( chung). Phn ng Stra (Tu a La, T tLm), dch ngha l Thin Ng Gio (li dy tt lnh), hoc dch l Kh(hp: hp chn l, hp cn c), hoc dch l Kinh, C c hp li xng gi

l Kh Kinh. KH, c chia ra Kh S, Kh L, Kh Gio, Kh C. KINHc cc ngha Xut Sanh, Hin Th (hin by, ch by r ra), Dng Tuyn(nc sui vt ln), Thng mc (dy mc), Kt Man (xu kt thnh trnghoa). S, ngha l c Pht dng phng tin Quyn Tr, thuyt nhng

php Nhn Qu Tu Chng, u cng tng ng vi s tng, gi l KhS. L, l c Pht dng Tht Tr ni ra ci L Nht Ngha, nh Tngi Ph Lu Na tn thn Pht: "Th Tn i Oai c, kho hay v chng


32/45

sanh, din by Nht Ngha ca Nh Lai", gi l Kh l. THNHl mi phng Ch Pht, c Thch Tn ging sanh ci Sa B, thuyt

php li sanh, cng vi mi phng Ch Pht khng hai khng khc. NhKinh Hoa Nghim Ch B Tt thuyt xong Thp Tr, Thp Hnh, ThpHi Hng, Thp a. Th c Ch i B Tt nhiu khng th ni nh s vitrn cc ci Pht, ng mt tn l Php Hu, ng danh l Cng c Lm,ng danh l Kim Cang Trng, ng danh Kim Cang Tng, tn thn rng:"Lnh thay! Lnh thay! Cc Ngi t Pht, nhng iu m cc Ngi thuyt l Chn tht chng h di; nhng quc ca chng ti cng thuyt

php ny, cho n vn t danh c cng ng", y gi l Kh Thnh. C lcn c ca chng sanh, cn c chng sanh tuy ln nh bt nht, nhng y ctheo li dy trong Kinh m tu hnh th khng chng sanh no chng c lich, gi l Kh C (hp cn c). Y theo Kinh gio ca Pht m tu hnh,hay sanh ra tt c nhn qu ca php lnh, y l ngha XUT SANH. Kinh

m c Pht thuyt hay ch by cho thy r nhng php nhn qu s l cath gian v xut th gian, y l ngha HIN TH. Kinh gio ca Pht thuyt,mi mt ch trong u gm ht tt c php, bao hm v lng ngha; nhngun sui ca dng nc, ly nc khng ht dng nc khngcng, y l nhga DNG TUYN. L m c Pht ging gii trnh bytrong Kinh, hay gip cho chng sanh phn bin rnh r t chnh, bit nhn

bit qu, b c tu thin; nh dy mc (mc thc) ca th mc, hay phnnh c cong thng, bit ch ng ly ch ng b, y l ngha THNGMC. Ly ch xu hoa thnh vng hoa (trng hoa) lm vt trang sc, gi l KT MAN. Kinh ca Pht hay xu sut s l nhn qu, khin cho khngtan mt, y l ngha KT MAN. Ngoi cc ngha ra, Kinh Pht cn baohm c cc ngha: Chu Thuyn, Dc Vng, Oai c, Trang nghim, Anlc, Hy hu (him c). Kinh Kim Cang c cu rng: "Ng s thuyt php,nh phit d gi" (Php m ta thuyt, cng v d nh chic b a ngi quasng qua bin). Chng sanh nng theo Php ca Pht thuyt m tu hnh, ckh nng vt qua bin kh sanh t, t n bn b Nit Bn, cho nnKINH l ngha THUYN B, TU THUYN. Dc vt th gian c thtr nhng bnh sinh l ca sc thn; Php m c Pht thuyt c kh nngtr nhng bnh tm l ni Hu mng, chng sanh y theo Kinh Pht tu hnh,

c kh nng xa la trn cu, yn n tr li Php Thn Hu Mng, cho nnKINH l ngha DC VNG. Kinh ny ni rng: "C Ch a y, mihai do tun, kt thnh Gii a, cc c tai nn tiu tan thnh tt lnh, vnhvin khng th xm nhp c na". Chng sanh tng Kinh tr Ch, c khnng ma quy phc km ch ngoi o, cc hon nn khng xm hi, cho nnKINH l ngha OAI C.


33/45

Li na, tng Kinh tr Ch, hay c hai th Phc Hu trang nghim:"Nh ngi nhim ln hng thm, thn c mi thm, th gi l hngquang trang nghim". Cho nn KINH l ngha TRANG NGHIM.

Li na, cng c ca Kinh Ch hay on HOC chng CHN, c TTh Dng, Thng Lc Ng Tnh, cho nn KINH l ngha AN LC. KinhPhp Hoa ni:

"Ch Pht hin ra i,

Lu xa kh c gp;

ng thi hin ra i,

Thuyt php y cng kh,

Ngi hay nghe php y,

Cng li rt kh c;

Th nh hoa u m,

Tt c u a thch,

n thi mi xut hin,

Ch c mt ln thi!"

Li ni:" S thuyt php ca c Pht, th d nh m my ln, xungmt trn ma, lm mt du nhun thm c ngi, vt v c cy hoa l uc tt ti y ". Cho nn bit khng ch ring Kinh Php Hoa l hyhu, tt c Kinh Pht u l hy hu (him c).

Li na, Kinh Pht cn v d nh mt tri, mt trng, nh nc, nh gng,nh i l, nh ng mn. Do y theo Kinh dy tu hnh, c kh nng ph ttc phin no ti tm cho nn d nh mt tri; y theo Kinh tu hnh c khnng tr tt c phin no chp, cho nn v d nh mt trng; y theo Kinh tuhnh c kh nng ty tr tt c phin no cu u, cho nn Kinh v nh nc;y theo Kinh tu hnh c kh nng soi sut t chnh, bin r s l, cho nnKinh v nh gng; y theo Kinh tu hnh c kh nng thng n B , tr


34/45

v li chn Bo S, cho nn Kinh v nh i l; y theo Kinh tu hnh c khnng vo nh Php Vng, ni nm ngi v Php Vng, cho nn Kinh vnh ca ng. Nu cn c vo ch ngha, th ch KINH c v nh s satr, nh khun php, nh php thng vy. ni rng Kinh m c Pht thuyt, khng nhng ch by khun mu, php tc cho con ngi, m li cnc kh nng ch by cho con ngi con ng Chnh ca chng qu thnhPht. Php tc ny, con ng Chnh ny, Ch Pht ng noi theo, vn bcThnh cng t n; xa nay khng i, tri qua bao i kip vn thngmi m, cho nn gi l KINH.

_________________

Hi Nhn Lo Php S ch ging

Th Php Thch Ton Chu Vit dch.

_________________

Gii cng nh Tng Lun Kinh Lng Nghim n y l ht. Tip tpnh ny, trc tin s ra quyn mt (trong 10 quyn), mong qu v n c.

Xin mn php k:

MT S THT LINH NGHIM

CA TNG KINH,TR CH,

NIM PHT

Hi nm 1965 (nm t T), ti ang tu hc ti Cha Diu Hu, vokhong mng 10 thng 11 t T (m lch), c my o hu n cu thnh

Thy ti (c Ha Thng Thch Diu Hong, Tr tr Cha Diu hi )qua nh h khai Kinh cu an cho M h ang bnh nng. Thy ti chpnhn (B bnh y l t Thy ti tn Phan Th Nguyn, php danh NguynThanh), ku ti i theo v dn: "ng em theo o qun qua li tngKinh, v em thm Kinh Thy Sm". Thy ti v ti c rc bng xch lp qua vo bui sng. l ngi nh xa (ct v.v... bng g, lp ngi),

ba cn (khng ngn), th Pht cn gia rt trang nghim p . Gia bn


35/45

kinh c b Kinh a Tng 3 cun, bng ch Hn c in m Vit bn cnh, vKinh Thin Mn Nht Tng, chung m y tt. Ngi trong nh cho

bit, lc cn khe c b Nguyn Thanh hng ngy thng tng Kinh aTng.

Lc chng ti thy b c Nguyn Thanh nm trn mt chic gh g tt(bc phn 4 tm vn dy) c la au rt ln ting, cc ngi con trai, con giv du ng xung quanh, ngi th nhn, ngi th r xoa vo M h, m Bc la au khng ngng, h ch bit au lng thi, chng c cch no hn. V

b c y b bnh ung th sng mt cc ln mt bn trc c, a icha ti Si Gn, bc s u hng. My ngi con Sign, Nngnh phi ch B v bng my bay, i ngy cht. B c nm ln qua tr liku la au, khng ai chu ni. Thy hin trng v thm hi xong, h mhoa qu dng hng n trn bn Pht, cu thnh Thy ti lm l cu

nguyn.

Hai thy tr lm l khai Kinh xong, Thy ti dy ti: "ng y hngngy tng Kinh cho B. Tng ba b Thy Sm xong ri tng tip ba b aTng, mi ngy m tng ba thi, mi thi mt cun". Ti vng lm theo lidy , khng c mt cht nim so tnh bt thnh knh no. C tng v bism qua mi ngy cho b th thy B nh bt cn la au. Ti sng ngy 14thng 11 m lch l l thng lm l B Tt ca qu Ha Thng v ton thch tng ti Cha Linh Quang Hu (ti ngy thy B ht la au), tixin ng Nguyn Thin Hp (con trng ca b) v trong nh, ln ChaLinh Quang lm l B Tt nh thng l mi thng hai k (ti mi th TKheo v B Tt gii vo ngy 19 thng 6 m lch nm ). Nhng l thay,ti trong nh th B nm m m, ti va ra khi nh ti ng ra ngcng cng th B la ln: "Thy m ri, Thy m ri! au qu mi Thy vgp". ng Hp chy ra mi ti v. Ti tr v th B ht la au v mng.Tip nhng ngy sau B cng lnh hn, chng cn nghe la au. im c

bit l B rt tin tng Pht Php. Trong nhng lc ti tng Kinh th Bchuyn tm lng nghe v nm chp tay, cng v sau B cng khe cn ngidy c chp tay. B dn ngi con gi (v ng Tng Phc i, xa lm

quan thu ti Si Gn, gi hai ng b y ang ti c vi cc con h) nhiuln: "Phi lo cm nc, thc n ti tt cho Thy". Nhng lc ti khngtng Kinh, B hay ni nhm mt mnh, ti khuyn B nim Pht l B nghetheo thc hnh lin. C my ln B nm nhn ln mi nh ni: "M c 15ng bn khng?", "i! Con rn to qu!". Ti ch bit khuyn B nim Pht,B lm theo l ht v nm yn.


36/45

Vo ti 16 thng 11 m lch, ti v c nh thy B khe hn nh khng bnhchi c, chng kin B ngi chia ca cho cc con chu gn: "Vi ny chocon ... (tn g ), o qun v tin ny cho v chng thng ... (tn g )"v.v... . Chng ti c tng B s khe sng thm. Nhng vo lc 3 gi 30thuc ngy 17 thng 11 m lch, lc ti ang ng ngon, ng Thin Hp tinh thc ti dy ni: "Thy i, gi sao thy M ti mt lm, xin Thy dytng Kinh cho M ti". Nghe th, ti lt t dy lo ra mt sc ming ri thng n tng Kinh lin. Ti tn, tng Ch i Bi ri tng Kinh A Di ,nim Pht, hi hng... Hi ti ang sc trai rt khe, tng chm ri rangrng, ch cho B nghe r. Tng gn xong, ti "Nguyn tiu tam chngtr phin no" v.v... th nghe my ngi con ni: "M khe li ri!". Tithm ngh: "Mnh tng l cho B nghe r m vng sanh, sao B li khetr li?". Tng hi hng, phc nguyn xong thi Kinh , ang mc y huti lin bc qua thm B (nm mt bn ca ngi nh y). Thy ti qua

thm, B ngi dy xy mt v pha ti (ang ng gn) chp tay ni vi ti:"Xin cm n Thy", ri B x (vi) 3 x vi nim thnh knh, lng l nmxung cht, chng th hin mt cht au kh no. Lc ti biu ng Hpv mi ngi trong nh nim Pht tip tr cho B, mi ngi u thnh tnnim theo ti. Lc B x ti xong nm xung cht, th ng Hp nhn ng hng 5 gi sng (bng by gi 4 gi sng), gi m cc cha ang lm l vac Pht A Di . Tht l phc bo v bin cho b Phan Th Nguyn,

php danh Nguyn Thanh, chuyn nghip r rng nh tng Kinh tr Ch bism ca mt ng Thy cn nh mi th gii v nh thin cn, nim tin kinc ca B. Lc ti cha hiu g v gio l cao siu ca Pht dy c, ch

bng nim tin v tng nim bi sm cho B bng tm thnh knh thanh tnhthi. B y c 4 ngi con trai, k t ngi con u tr xung (ti nh theoc s): Nguyn Thin Hp, Nguyn Thin Toi, Nguyn Thin Du, NguynThin Gi. ng Nguyn Thin Hp nay 88 tui (t Mo), ti s nh 61Hong Vn Th, phng 15, qun Ph Nhun. Gi s c ai khng tin victrn, th hi trc tip ng Hp. ng y khng i cha, nhng rt chn chtv rt knh mn ti. Mi nm ngoi ti ti thm, ng ni: "Lc ti cht Thynh ti cu nguyn cho ti nghe". B Hp cng vy, nay 83 tui (CanhThn), lc cn khe B i cha nhiu. Gi gi yu, bnh nhc nhiu,

nhng mi lc ti ti thm B u cng dng tin, du gi tt, v.v... Haingi con trai gia ca b Nguyn Thanh ti khng duyn gp thn(nghe u nay qua i c ri). Cn ng Nguyn Thin Gi, php danhMinh th rt knh mn ti, nay 73 tui v tin Pht tu nim, cnhiu kinh sch Pht, nghin cu Kinh Lng Nghim, tp Thin gn 30nm qua, nay lo tr Ch, nim Pht, v nh m gii bnh ngt ngho, hin ti c. Cc con ng Gi cng tin tng Tam Bo, phng s Pht php (d


37/45

ngho). c bit gia nh v chng con ci ng Gi khng bao gi ni nhaumt ting nng li, lun lun nh nh ngt ngo. Cc con ng rt qu mnti, nht l hai v chng Minh (con r) v Thanh Nhu (con gi). Cho thy aic Tu u c Phc.

K t ngy khai tng Kinh cho n ngy a m, ti nh y 11 ngym. l ci m mt nht ca i ti. m xong v cha mt tun th

b bnh phi vo bnh vin Trung ng Hu nm (chng nh my tun), stnng lin min, cc bc s M lc khm tng ti b bnh lao, cho thuctr lao, nhng l thay ti c nhn thuc pht m khng tin l ung s lnh

bnh, nn c nht di gi m khng ung. C ngy ny qua ngy khc nhvy, st c tng ln, mt hm h cho chuyn hai chai nc bin, ti thyngi khe hn li, nhng vi ngy l st tr li nh c, ti c xin my c yt chuyn cho nc bin m chng ai cho. Mt hm 7 gi 30 ti, ti thy

bt n, ngh rng chc mnh phi cht thi, ti ly radio v lt ng h eotay cho mt cu bnh nhn nm bn cnh (chng bit cu ta bnh g m khehn ti nhiu, v cu y thng hu h v gip ti trong nhng lc tinm bnh ti ), ri nm nga chp tay thnh knh nim Pht A Di rtnhiu bin, tip nim B Tt Qun Th m, v.v... tng hi hng, nguyntiu tam chng, nguyn sanh Ty Phng... xong l nm lng l ch cht.V ng l cht tht, lc chng ai bit. By gi ti thy sng rc v khoilc v cng, khng cn thy bit cnh vt no, chng cn mt t au khno, mt nhm m thy sng rc v khoi lc tinh thn thi. Chng bit triqua my ting ng h nh vy (c l vi ting), sau th sng li: thy

bc tng, n in ca bnh vin sng l m, v.v... v hin tng kh trli, bit mnh cht trong khoi lc, gi sng li th thy bnh hnh khau, cm thy tic v cng, nh mt mt ci g v gi khng tm li c,ti ngh: "Sao khng cht lun m phi sng li th ny". Ti ku cu bnhnhn ging bn cnh k cho cu nghe. Cu thy ti sng li nn tr radiov ng h li. Ngy hm sau, bc s ti khm li, th ra ti b bnh thnghn ch khng phi bnh lao, th l h cho chuyn nc bin v ung thucthng hn, ln ny ti ung ht khng b mt vin, t ba sau xut vin tt.Trn bnh ny may c nh M Thy Nguyn Kim (Thy L Ngn) gn sn

vn ng Hu pht tm lo lng, bo my ngi con B (em Thy NguynKim) bi xch cho cho ti mi ngy ba ba. Cho B nu rt ngon, v myngi con y em o qun ti thay v git mi ngy. B cng l t Thyti. Ti ngh, nu B thch danh tng th B i cng lo cho ch tn HaThng, ch Thng Ta, cc v tr tr Hu thiu g, m phi cc nhcsn sc lo cho mt ng Thy nh mi th gii v danh tiu tt. C l Bthy v tin tng ti l ngi tu hnh tt. B l ngi tr tng Kinh Php


38/45

Hoa hng ngy, lc v gi th B thuc lu Kinh. Trong khong mi nmli y ti mi bo c n B phn no. B mi qua i hm 29-5 m lch

Nhm Ng va ri. Ti ngh B l ngi thc s sng vi tm c. Trc ti cng chng c quan h g vi B, ti chng bit nh B u, ch thyB t v tin tng qu mn ti, v ti cha gp thnh thong cho tin thi.C trong mi ma An C, B qua cha tng Kinh ngy hai bui nh nmsu chc b khc, di s hng dn ca Thy ti, ti ch l mt ng ch lovic cha, hu Pht v hu Thy tt, cng nhiu ln ngi nh m. Thy tich l ngi bn chung hng dn h tng Kinh bi sm. Thy ti hi rttt, ti khng kham theo lin tc, v Ngi hng dn h tng mi thi Kinhht trn mt b a Tng, ri Thy Sm, Lng Hong, Php Hoa, vn Phtv.v... (u bng ch Hn). Nhng Thy ti chng bt ti tng theo ng vo trng, Thy ti quyn ti. Hi Thy ti tng nghe rang rng khngcn my.

C l nh cng c m nhng ngy Thy ti sp Tch nh d bittrc, rt an nhin t ti vui v, nh mt ng bn thn ch i thm mt scha v t lo sn hm trc, leo ln cha Thanh Cao ha my ch Phnv dn quanh hm v ni: "Thin h ai cng s cht ngy xu, tu hnh schi, ta la ngy xu i". C ngi mc n gp tr tin, Thy ti ni:"Thi cho , ly lm chi na, khng nhn na u". My ng ang xythp th Thy ti ra coi v ni: "My v lm mau ta xung nm cho mt, trn ny nng lm". Ti 19 thng 8 m lch Thy ti cn ngi chi vi HaThng Cha Gic Lm, khuya ngy 20 (ngy 20 cha sng) Thy ti thmt mt hi ri Tch, chng tn mt vin thuc, chng bnh hon phin aic. Lc (vo nm 1983) ti ang tu hc ti Cao ng Pht Hc Vin Hu

Nghim, ch kp v trc gi nhp Thp Ngi mt m. Qu Ngi trongGio Hi Hu lo ht, lo vit sn c li cm t cho ti c, lc a nhc thnThy ti nhp thp xong. Ti on Ha Thng Thch Chnh Trc vThng Ta Thch c Thanh cng hi vit bi . Thy Ton Lc vThy Ton Thit th ch bit tun theo qu Ngi dy. Ngi Ha ThngThch Tr Th ra a m Thy ti, Ngi cm ng khc, v hai Ngi l anhem c cu rut, i vi nhau hn anh em rut i (Thy ti vai anh). Ngi

khng ng Thy ti li Tch sm v nhanh d dng nh vy, mi trn 70tui cn khe m! C l Ngi thy Thy ti l mt nh tu hnh coi danh linh rc, khng vng dnh m Ngi n, v mt mt bc ng qu, hn lkhc v tnh anh em. Tht n tnh ca cc nh tu rt su m, ngi thngkh m hiu. Nhng bun thay, ch 6 thng sau th Ngi Ha Thng ThchTr Th cng Tch ht sc bt ng v mau vy!


39/45

Ha Thng Thch Tr Th Tch cha bao lu, mt hm ti nm chim baothy Thy ti ti Pht Hc Vin Hu Nghim, ti xung gp Ngi di sn,

Ngi khng hi thm ti v chng ln phng, ch hi: "n Ha Thng TrTh u ri?". Ti tha: "Bch Thy, n Tch (cht) ri". Thy ti ni:"Cht ch l cht ci thn gi thi!". Lc trong tr ti thy c mt cithn ca Ha Thng nm cht , ti ngh v thy tung nh ai nn mt cithn gi ca Ha Thng nm ! Ri mt lt sau ti tha vi Thy ti:"Bch Thy, ra th n i qua bn kia ri!". Thy ti lin i, chng dn gti c. Do chng ti nghim bit, cc Ngi thy sanh t ch l tr huyn(o) mng, chng bn tm chi, ch lo tu B Tt hnh tin n V ThngChnh ng Chnh Gic.

Phn ti, cng ngh rng, nh lc mi v cha tu nim tin sing tngKinh tr ch: Ngoi hai thi Cng Phu sm chiu, cn tng Kinh Tam Bo

(trong c Kinh Th Mng tng gn nh thuc lu), Kinh a Tng, KinhThy Sm, ly Hng Danh Pht nhiu, nh m khng mang phi mt

bnh ng k no. T ln nm bnh vin Trung ng Hu nm 1965 nnay rt him khi i khm bc s cho n sau ny, mi lc thy mnh c tili g th lo tng Kinh tr ch, bi sm gii ngay. Nh ly vn Pht (bng chHn) tr ch i Bi, tng Kinh Dc S, Kinh Ph Mn, Kinh LngHong Sm. V ti tin tng rng thnh tm tng Kinh, tr ch, thnh tmly sm th ti nghip g cng tiu dit nh nhiu Kinh dy. T 1975 nnay, ch c mt ln cm ho nng (v lo m tang tng nim nhiu), phikhm bc s, v hai ln vo bnh vin xt nghim th c bnh g khng, bcs cho thuc b ung mt thng thi, th bit nh Kinh Ch m gii nghiptr chng.

Cn lm chuyn linh nghim khc, do tng Kinh Ph Mn v nim B TtQun Th m, nim B Tt a Tng, xin khi k thm, mt qu c gi.

Nhn dp Ngi Hi Nhn gii thch ch Kinh v nhng kt qu ca ngi yKinh tu hnh, m ti tm k mt vi chuyn ca i mnh lin quan n tngKinh, tr Ch, nim Pht, nim B Tt linh nghim thy r. Xin qu c gi

th li, ng trch: ng Thy tu m cha v ng.

Bi nu tht s V NG th chng cn sm hi, tng Kinh, tr ch, nimPht. V cn chp ng, cn thy c ng c nghip bo, c sanh t lun hikh au m phi sm hi, nim Pht, v.v... V Ng th ti li, nghipchng, sanh t kh au nhn ng b th, v.v... u v (khng). a ngccng nh thin ng, Nit Bn ngay gia sanh t kh au. V khng


40/45

thy c sanh t Nit Bn, khng thy c kh au an lc khc nhau. BngQun Tr Bt Nh trit tiu ht mi php duyn sanh nh huyn . QunTr l chy Kim Cang nh tan ht mi th . Qun Tr l thng chiunh gc mi chp trc ca m nim, ca v minh phin no. By gi thyta vi ch Pht B Tt v.v... khng khc nhau, tt c u trong bin Gicv bin. Tc bng Tam Mui n t tiu tt c ht nhn, chng t khau, tm nim tham lc, m thng an lc, t ti, khng dng tm, khngkhi nim theo duyn, theo trn cnh. Tc ti V Tu V Chng. Tri li,nu cn thy kh au, cn s nghip bo, cn v chp ng m to c nghip,v khng Qun Tr Bt Nh th nn lm t u: Ly Pht B Tt sm hi,tr Ch, tng Kinh, nim Pht v tu to mi Phc lnh m gii, m x c

bo c tin ti cnh gii an lc, hay Qun Tr Tnh Tm ln bGic.

Knh k.

THCH TON CHU

Ngy 30-7-2002

(21-6-Nhm Ng)

[1] Ch thch: THN NHN: ci nhn gn.

[2] Ng Tr Phin No ni l Ng Tr a Phin No, tc l nhng phinno thuc kin (thy), thuc t (ngh ngi) v thuc v minh. C chia ra 5th khc bit nhau: Kin Nht X Tr a, Dc i Tr a, Sc i Tr a,Hu i Tr a, V Minh Tr a. gi l Ng Tr a Hoc (phn trnl rt t Kinh Thng Man). Nm th HOC ny l nhng ni nng catt c phin no, hoc l nhng ni hay sanh ra phin no, cho nn gi lTR A. Trong i Tha Ngha Chng quyn 5 ni:

1- Kin Nht X Tr a, tc l nhng kin hoc v thn kin, bin kin...trong ba ci, lc nhp kin o th ng lot on ht.

2- Dc i Tr a, tc l trong phin no ca Dc gii (ci dc), tr kinhoc v v minh hoc, m mc phi nhng phin no ca ng dc bn ngoi(ng dc l sc, thanh, hng, v, xc).


41/45

3- Sc i Tr a, tc l trong nhng phin no ca sc gii (ci sc), trkin hoc v v minh hoc, x ng dc bn ngoi, m cn mc phi nhng

phin no v sc thn mnh.

4- Hu i Tr a, tc trong nhng phin no ca v sc gii (ci v sc),tr kin hoc v v minh hoc, la b nhng phin no tham trc sc gii,m yu mn thn mnh.

5- V Minh Tr a, tc l nhng v minh ca tt c phin no trong ba ci.V Minh l ci tm si m, Th ca n khng c tu sng, l cn bn catt c phin no.

Trong Ng Tr a Hoc, cc nh duy thc ch trng: bn th trc (kinnht x tr a, dc i tr a, sc i tr a v hu i tr a) l chng t ca

phin no chng; mt s sau (v minh tr a) l chng t ca S trichng. (Nh rng ch TR y l ni nng nu ca cc phin no, chA l ni pht sanh ca cc phin no. V l nhng ni nng nu v

pht sanh ca cc phin no, nn gi l tr a). Thin Thai Tng th lyKin Nht X Tr a lm Kin Hoc; ly Dc i Tr a, Sc i Tr a,V Minh Tr a lm T Hoc ca ba ci. Gm chung c bn th li gil nhng ci Hoc ca Kin v ca T Gii ni. Hng ngi Nh Tha(Thanh Vn, Duyn Gic) on nhng th Hoc m ra khi Ba ci(Thot ly sanh t). Cn V minh tr a, tc l ci Hoc ca gii ngoi, ty m lp ra s khc bit ca 42 phm v minh tri qua 42 ngi v B Ttmi on ht 42 phm v minh , la hai th sanh t, chng c i NitBn.

[3] T Bin l ni lc ca T V Ngi Bin, T V Ngi Gii, T VNgi Tr v.v... tc l ch cho 4 th nng lc l gii t do t ti m khng cs tr ngi (tc tr gii), v nng lc ca ngn ng biu hin din t (tc

bin ti). u dng tr hu lm bn cht, cho nn xng l T V Ngi Tr;ng v nng lc l gii m ni , xng l T V Ngi Gii; ng v nnglc din t biu hin ngn ng m ni , xng l T V Ngi Bin. Li

y l nhng php ha chng sanh, cho nn cng gi l T Ha Php.

Cn c Lun Cu X quyn 27 chp th:

1) Php V Ngi Gii (li gi l Php V Ngi Tr, Php V Ngi Bin,Php Gii, Php V Ngi, Php Bin), ngha l kho hay dng danh t, cu


42/45

vn, vn chng trnh by ging gii r rng ra khin cho ngi ta lnhng c chnh php, v hay quyt on v ngi.

2) Ngha V Ngi Gii (cn gi l Ngha V Ngi Tr, NghaV Ngi Bin,Ngha Gii, Ngha V Ngi, Ngha Bin), ngha l tinh thng ci ngha lca Gio Php m mnh trnh by ging gii ra, v hay quyt on vngi.

3) T V Ngi Gii (li gi l: T V Ngi Tr, T V Ngi Bin, T Gii,T V Ngi, TBin), ngha l tinh thng ngn ng ca tng a phng mhay v ngi t ti.

4) Bin V Ngi Gii (li gi l: Bin V Ngi Tr, Bin V Ngi Bin,Nho Thuyt V Ngi Gii, Nho Thuyt V Ngi Bin, ng Bin), ngha

l ty thun chnh l m tuyn dng v ngi. Hoc cng gi l NhoThuyt, tc c s ty thun s nguyn cu ca i phng m a ni s ninng kho lo ca tnh thn v h m thuyt ging.

[4] Ch thch: V CNG DNG O, ni lc l V CNG, V CNGDNG, ngha l khng mn ci cng dng, tc l tc dng t nhin,khng thm vo sc to tc. Cng chnh l khng mn thn ming mo t nhin vn xoay. i li l HU CNG DNG, l tm mn nhngng tc ca thn khu m tu tp V Tng Qun. Cng tc l khng thmc k vn xoay tu tp V Tng Qun, cn phi mn phng tin giahnh mi tu tp V Tng Qun c.

B Tt ca Bt a tr v trc i vi cnh ca Chn Nh cha ct ti (cha mc nhin vn xoay tu qun c), m Bt a tr ln th cth tip ni khi ton l v lu m mc nhin vn xoay t ti theo V lu,cho nn gi l V Cng Dng o. Li ni Bt a tr ln c mcnhin vn xoay theo V Cng Dng Tr, t ti li sanh, gi l V CngDng a. B Tt Bt a tr v trc cha th t nhin nhi nhin tu tpV Tng Qun, tt phi nh n lc gia hnh (thm hnh vo) mi c th tu

tp V Tng Qun, gi l Hu Cng Dng a. M B Tt ca Bt atr v sau th xng l V Cng Dng a. Nhng nu ng trn qu v Phtm ni th Bt a tr ln cng thuc Hu Cng Dng, ch c Pht Qul V Cng Dng. Cho nn c theo tm php m ni th Pht tc l Ba cm chng sanh vn c , Ba c m chng sanh vn c cng chnh lPht.


43/45

[5] (5) Vairocana, dch m l T L Gi Na, dch ngha l: Bin Nht ThitX, Bin Chiu, Quang Minh Bin Chiu. T l Bin. L GI NA lQuang Chiu. Ngha l Pht dng thn tr quang minh v ngi m chiukhp S L V NGI PHP GII - l Php Thn Pht.

[6] (6) Vin dung l ha tan trn vn trong nhau.

[7] (7) Tam Nh Lai Tng: Ch cho ba ngha ca Nh Lai Tng, tc ch choT Tnh Thanh Tnh Tm b che lp trong thn tp nhim ca tt c hutnh chng sanh.

A- Y theo nhng li trong i Tha Ch Qun Php Mn quyn 1 ni th:Nh Lai Tng c 3 ngha:

1- Nng Tng: Php Thn ca Qu c cng vi Tnh tm ca Tnh tnh nbao hm c hai tnh nhim tnh v hai s nhim tnh, m khng c s phngh no.

2- S Tng: T Tnh Thanh Tnh Tm b v minh che ph.

3- Nng Sanh: Tm Th ny y nhng tc dng ca hai tnh nhim tnhm c ra hai th sc hun tp nhim tnh, hay sanh ra cc php th gian vcc php xut th gian.

B- Y vo Kinh Vin Gic Lc S quyn thng ni: Nh Lai Tng l chcho Php Thn ca Nh Lai, c ba ngha nh sau:

1- n Ph: Ngha l Php Thn ca Nh Lai b n khut trong phin nosanh t, nh vng tht b rt vo vt u.

2- Hm Nhip: Php Thn ca Nh Lai gm nhip trn ht nhng cng cca thn tng, ca quc , ca v lng thn thng i dng, cng gmnhip trn ht tt c chng sanh; nhng th u gm nhip trong ni

tng Nh Lai.

3- Xut Sanh: C theo lc Ng m ni: Php Thn ca Nh Lai bao gmht cc c (chng c), c liu t chng nhp, tc c nng lc xutsanh.


44/45

[8] V minh: Phn ng Avidy. L cch gi khc ca phin no. l triKin (nhn thc) khng ng nh tht, tc m mui s vt, ci trng thitinh thn khng thng t chn l vi khng hay sng t l gii s tnghoc o l. Cng tc khng thu, khng hiu, khng r, m ly ngu si lmt tng ca mnh. Phim ch cho v tr, ngu mui, c bit ch cho nhnthc th gian khng hiu o l ca Pht dy. V minh l mt trong mihai nhn duyn.

Mi Hai Phm V Minh: Thin Thai Tng phn Gio lp trong tin trnh tuca B Tt phi qua nm mi hai v (thp tn, thp tr, thp hnh, thp hihng, thp a v ng gic, diu gic). T S a tr ln gm 12 cp bcon tn v minh, cho nn gi l Thp Nh phm v minh. M theo VinGio th s on tr v minh l t S Tr tr ln: Bn mi hai tng cp,cho nn cng li c 42 phm v minh. Cn c theo Thin Thai Tng, y vo

ba php qun: KHNG, GI, TRUNG, mi php qun u c kh nngon tr ba th HOC l Kin t, trn sa v v minh. Nhng ngi ca BitGio on dit nhng m lm ca thy bit ca suy ngh gi l Thp Tr;on dit nhng iu m lm trn sa (trn sa chi hoc), gi l Thp hnh,Thp hi hng; on dit nhng iu m lm v minh, gi l Thp a,ng Gic, Diu Gic. Nhng nh tu hnh ca Vin Gio on dit Kin thoc, trn sa cc hoc, gi l Thp Tn, on dit iu lm lon ca v minh,gi l Thp tr, Thp hnh, Thp hi hng, Thp a, ng gic, Diu gic.

[9] Tam Duyn T Bi: i Tr Lun quyn 40 v Bc Bn i Nit BnKinh quyn 15 chp: T Bi c ba th:

1) Sanh Duyn T Bi (ni lc l Sanh Duyn T), li gi l Hu TnhDuyn T, Chng Sanh Duyn T. Tc l qun tt c chng sanh cngging nh con (mi sanh), m ban vui cu kh, y chnh l T Bi ca

phm phu. Nhng T Bi ca hng Tam Tha ti s cng thuc loi ny, chonn cng gi l Tiu Bi (lng thng nh).

2) Php Duyn T Bi, ch cho ci tm T Bi c sanh khi t Chn l khai

ng cho thy cc php l V Ng, h thuc T Bi ca hng Nh Tha Vhc (A La Hn) v T Bi ca hng S a B Tt tr ln, li gi l TrungBi.

3) V Duyn T Bi, l do xa la nhng kin gii, tm khng phn bit mkhi tm T Bi bnh ng tuyt i. y l i Bi ch c nht Ch Phty thi, chng phi phm phu hay Nh Tha v.v... m c th pht khi


45/45

c, cho nn c bit xng l i T i Bi (Phn ng: Mah-Maitri-mahKarun).

Ba th T Bi trn u gi l Tam Duyn T Bi, hoc gi l Tam T (thy B Tt a Tr Kinh quyn 7, Thp a Kinh Lun quyn 2, Pht a KinhLun quyn 5, i T B Sa Lun quyn 17 v quyn 82, Thun Chnh LLun quyn 78, Vng Sanh Lun Ch quyn h).

---o0o---Ht

Giai Thich de Kinh Lang Nghiem - HT Toan Chau Dich

Documents

Transcript of Giai Thich de Kinh Lang Nghiem - HT Toan Chau Dich