Genetičko inženjerstvo- metodi i pravci genetičko-inženjerskih istraživanja i postupaka

Klasični postupci proizvodnje bazirane na upotrebi mikroorganizama podrazumijevali su primjenu prirodnih živih bića, organizama kakvi postoje u tkz.'' Slobodnoj prirodi ''. Alkoholno i octeno vrenje, naprimjer , nastupaju i spontano, zahvaljujući tome što njihov aktivni agens, kvaščeva gljivica odnosno octena bakterija, ima široku rasprostranjenost. Ali je samo po sebi jasno da prirodni organizmi-izazivači vrenja nisu idealni kao aktivni agensi biotehnološkog procesa sa stajališta različitih konkretnih zahtjeva proizvodnje. Najodmjerenije varijante biotehnologije zasnivaju se na upotrebi, modificiranih mikroorganizama, mikroorganizama kakvi ne postoje u prirodi, nego su vještačkim putem podešeni da što bolje odgovaraju svrsi kojoj služe. Postupak modificiranja počiva na znanjima i metodama molekularne biologije, a u biti se sastoji u prenošenju nasljednog materijala iz jednog živog sistema u drugi,čime se mijenjaju određene osobine sistema,i to u nekom željenom smislu,takve neposredne manipulacije nasljednim materijalom nazivaju se zajedničkim imenom genetičko inženjerstvo.Genetičko inženjerstvo intervenira u sistemu biološkog nasljeđivanja na nivou subcelularnih struktura,struktura nižeg stupnja složenosti od ćelije, na nivou molekularne organizacije nasljednih pojava.Predmet genetičko inženjerskih zahvata je genetički materijal:geni,skupine njih, hromosomi,skupine pa čak i hromosomske garniture(genomi).U ovim zahvatima se može razlikovati nekoliko faza ili pravaca:

a)Pribavljanje čistih željenih čestica nasljednih tvari,prvenstveno pojedinih gena, izolacijom i sintezom.

b)Prenošenje čestica nasljedne tvari iz jednog živog sistema u drugi,iz jedne ćelije u drugu.

c)Inkorporiranje čestica nasljedne tvari u ćelije –primaoce, pri čemu se nastoji očuvati funkcionalnost nasljednih ćelija i recepijentnog sistema.

d)Umnožavanje međusobno identičnih nasljednih struktura.(kloniranje=

e)Stvaranje novih kompleksa nasljedne supstance,kompleksa kakvi ne postoje u prirodi.

S obzirom na veličinu odnosno stepen organizacijske složenosti manipuliranih nasljednih struktura moguće je razlikovati tri oblasti genetičkog inženjerstva:genetičko,hromosomsko i genomsko.