Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri
-
Upload
mine-hasirci -
Category
Health & Medicine
-
view
385 -
download
4
Transcript of Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri
![Page 1: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/1.jpg)
Gebelik ve Lohusalık
Döneminde Duygudurum
Değişimleri
Klinik Psikolog Mine Hasırcı
![Page 2: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/2.jpg)
Gebelik Dönemi
• Çocuk Sahibi Olma Kararı• Sosyal Destek• Hormonal Değişimler ve Duygudurum• Doğum ve Anne Olmaya Dair Kaygılar• Vücudunuzda olan Değişimler ve Fiziksel Etkiler• Çalışan bir Gebe olmak ve İş Stresi• Diğer çocuğunuz/çocuklarınız• Gebelik Döneminde Ne yapmalı?• Gebelikte Depresyon
![Page 3: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/3.jpg)
Çocuk Sahibi Olma Kararı
• Planlı gebelik• Eşlerin ortak isteği ve kararı– Gebenin anneliğe bakışı – Anne olmaya hazır olması
![Page 4: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/4.jpg)
Sosyal Destek
• Eşin desteği• Ailenin desteği
(anne, baba, kardeşler vb.)
• Arkadaş ve sosyal çevrenin desteği
![Page 5: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/5.jpg)
Hormonal Değişimler ve Duygudurum
• Ruh halinin değişkenliği• Çabuk sinirlenme, ağlama veya gerilme• Tahammülün azalması
![Page 6: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/6.jpg)
Doğum ve Anne Olmaya Dair Kaygılar
Doğum ile ilgili düşünceler:
• Çevreden öğrenilenler/duyulanlar• Kaygılar/korkular• Felaket senaryoları
• Erken doğum korkusu
![Page 7: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/7.jpg)
Doğum ve Anne Olmaya Dair Kaygılar
Anne Olmakla İlgili Düşünceler:• Anne olmaya yüklenen anlam• Sorumluluklar• Yetersizlik kaygısı• “İyi bir anne” olma yanılgısı
![Page 8: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/8.jpg)
Vücudunuzda olan Değişimler ve Fiziksel Etkiler
• Fiziksel görünümde değişim• Hareketlerin kısıtlanması
– Bebeğin büyümesi ile karnın büyümesi– Yüzde, ellerde, ayaklarda şişlik– Bulantılar, kusmalar, baş dönmeleri– Uyku düzeni, yeme düzeni, çabuk yorulma
![Page 9: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/9.jpg)
Çalışan bir Gebe olmak ve İş Stresi
• İşi yapmada güçlük (yorulma)• İşin devamı ve işe dönüş ile ilgili kaygılar
• İşe dönüş nasıl olacak? Doğum sonrası problem yaşayacak mıyım?
• İşime son verilir mi?• Süt iznimi ne şekilde ayarlamalıyım?
![Page 10: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/10.jpg)
Diğer çocuğunuz/çocuklarınız
• Çocukların yeni bebeği kabul etmeleri
• Olumsuz tepki vermeleri • Bebek gelince kendilerine
olan sevgi ve ilgide azalma kaygısı
• Çocuklarla ilgilenme- enerji ve tahammülün azalması
![Page 11: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/11.jpg)
Gebelik Döneminde Ne yapmalı?
• Gebe: – Zorlu bir dönem olabileceğini kabul etmeli – Zorlandığı fark ettiği durumlarda çevresinden destek
istemeli– Yüksek düzeyde sıkıntısı var ise kesinlikle psikolojik destek
almalı.
• Eş ve Sosyal Çevre: – Gebe ile konuşmalı ve anlamaya, empati kurmaya çalışmalı. – İmkanlar dahilinde yardımcı olmaya gayret göstermeli
![Page 12: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/12.jpg)
Gebelikte Depresyon
• %12-36• Gebelik depresyonu pospartum (doğum
sonrası) depresyon riskini de artırır.
• Gebeliğin erken dönemlerinde görülen depresyon, hem gebeyi hem de fetüsü uzun dönemde de olumsuz etkilemektedir.
![Page 13: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/13.jpg)
DSM IV’e göre Major Depresyon Tanı Ölçütleri
2 hafta süren 5 veya daha fazla semptom: (depresif duygudurum ya da ilgi kaybı ya da artık zevk alamama ile birlikte)
• (1) Depresif duygudurum • (2) Etkinliklerin çoğuna karşı ilgide belirgin azalma • (3) Önemli derecede kilo kaybı/alımı ya da iştahının azalması/artması• (4) Uykusuzluk /aşırı uyku• (5) Psikomotor ajitasyon/retardasyonun (başkalarınca da gözlenebilir) • (6) Yorgunluk-bitkinlik/enerji kaybı • (7) Değersizlik, aşırı ve uygun olmayan suçluluk duygusu• (8) Düşünme ve odaklanmada güçlük • (9) Yineleyen ölüm düşünceleri, intihar girişimi ya da intihar etmek
üzere plan yapma
![Page 14: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/14.jpg)
Gebelikte Depresyon için Tedavi Seçenekleri
• Psikoterapi *** • İlaçla tedavi (bu dönemde tercih edilmemekle
beraber yüksek risk durumlarında)• Diğer yöntemler (yoga, meditasyon vb.)
***En çok tercih edilen ve faydası görülen uygulama. Özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) etkin bulunmuştur.
![Page 15: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/15.jpg)
Lohusalık Dönemi• Anneliğe Geçişi Kabullenmek• Düzenin Değişimi • Emzirme • Sosyal Destek• Lohusalık Döneminde Ne
yapmalı?• Postpartum (Doğum sonrası)
Depresyon • Lohusalık Hüznü
![Page 16: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/16.jpg)
Anneliğe Geçişi Kabullenmek
• Gebeliğin nasıl geçtiği• Anneliğe yüklenen anlam• Kendini nasıl algıladığı– Yeterli/yetersiz– Başarılı/başarısız
• Mükemmelliyetçilik
![Page 17: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/17.jpg)
Düzenin Değişimi
• Eş rolü + anne-baba rolü• Bebeğin bakımına dair sorumluluklar• Zamanda kısıtlama– Kendine veya çift olarak ilişkiye zaman ayırma
• Diğer çocukların düzene uyumu• Geniş ailenin (anne-babaların) yardıma
gelmesi
![Page 18: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/18.jpg)
Emzirme
• Emzirme ile ilgili düşünceler
• Sütün az olması ve kaygılar
![Page 19: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/19.jpg)
Sosyal Destek
• Anne-baba olan çiftin duruma adaptasyonu ve birbirine destek olması
• Çevrenin yeni ebeveynlere destek olması/yardımcı olurken yük olmaması
![Page 20: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/20.jpg)
Lohusalık Döneminde Ne yapmalı?
• Lohusa ve Eş: – Ebeveyn oldukları bu dönemde birbirine destek olmalı.
Konuşup duygularını ve düşüncelerini paylaşmalı– Babalar, lohusa olan eşlerine karşı daha anlayışlı olmaya
çalışmalı, empati kurmalı– Psikolojik destek almaktan kaçınmamalı, bu dönemi
önemsemeli
• Sosyal Çevre: – Yardım istediklerinde yardıma hazır olduğunuzu belirtip kararı
çifte bırakmak
![Page 21: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/21.jpg)
Postpartum Depresyon
• Doğumdan sonraki 4 hafta içinde ortaya çıkar• Atipik depresyon • Lohusalık/Annelik hüznü’nden farklı
![Page 22: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/22.jpg)
Lohusalık Hüznü
• 1-2 günden 1-2 haftaya kadar hafif düzeyde sıkıntılar
• %50-85
• 2 haftadan uzun sürerse psikolojik değerlendirme ve destek gerekli!
![Page 23: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/23.jpg)
Postpartum (Doğum sonrası) Depresyon
• kendini değersiz hissetme, yetersizlik ve kendine güvensizlik, kendini çaresiz hissetme – içe kapanma
• anksiyete ve panik ataklar, • suçluluk hissi, ağlamaklı hal ve kontrolsüzce ağlama, • hareket ve konuşmada yavaşlık/ ajitasyon veya hiperaktivite• İştah bozuklukları (çok az veya fazla yeme), uyku bozuklukları, düşüncelerde
karışıklık ve unutkanlık, • duygusal dengesizlik, öfke hissi, düşmanlık• umutsuzluk ve yetersizlik hissi, ölüm ve intiharla ilgili düşünceler, • konsantrasyon ve karar verme yeteneğinde azalma, keder,• enerji ve motivasyon kaybı, yoğun umutsuzluk, yalnızlık, korku, kayıp, kontrol
kaybı ya da çıldırma korkusu, yaşamı anlamsız bulma,• cinsel isteksizlik, bebeğe karşı ilgisizlik, bebeği için aşırı endişelenme, bebeğe
zarar vermekle ilgili düşünceler
![Page 24: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/24.jpg)
Postpartum Depresyon Tedavisi
• Gebelikte depresyon tedavisi ile benzer
• Psikoterapi • İlaç ile tedavi (emzirmeye uygun şekilde
ayarlanır)• Diğer yöntemler
![Page 25: Gebelik ve lohusalık döneminde duygudurum değişimleri](https://reader034.fdocument.pub/reader034/viewer/2022052312/589a07711a28ab7a318b4e9b/html5/thumbnails/25.jpg)
Teşekkürler!