က ားမအေျချျပ အၾကမား ကမႈ (GBV) ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈ ႏ င COVID-

19 ကမ ၻ႕က ားဖကကျေ ာဂါ Robyn Yaker ႏ င Dorcas Erskine

ျခမပ မင ေ ျျခ က ဤမ တဖငသည က ားမအေျချျပ အၾကမား ကမႈ (GBV) ခမဖ ားသ မ ားက င က ခားမ ေားေဖ ငေ ကမႈေျားသ မ ားအတခက

လက COVID-19 ကမ ၻ႕က ားဖက ကျေ ာဂါ ျ ဖျခ ားေခဖနအတခ ား GBV ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈ ေျားသညငျမငဖမမ ားက င လ ျမခဖခ

ႏ င က င တႏ ငအညစ လ ငကေလ ညစေထခ ေျျ ားလြႏ င ေဖေားအတခက လကေတခ႕က က အေထ ကအျမငေျားခ

ညခယသည။ ဤမ တဖငတခ တမငျျခေ ခကမႈ မ ားျျ ားဖခ လ ငအျေဖသညင က ားမေား ဖ တျ ေလငလ မႈ

ႈေထ ငအမ ပားမ ပားက င ေ ျျမထ ားသညငအျျ အေသားဖ တ တ က ေသ လမားည ခခ က မ ားလညား မဟငတျဂါ။ ၎က င

ဤအသဖျ ဖေျေေျျ ားလြေခေသ ခယျယတခ ကမ ၻ႕အသ င ားအ င ား၏ ကၽခမားက မႈ မ ားက င ကလကယ

သခေခမညင ဖ ခကဖ တမားတဖခငအျ ဖ ျမငဖမ ေား ခြထ ားသည။ ဤမ တဖငက င အသမငားျျပသ မ ား သည GBV

ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ အၾက ားက င ခ ားလည ားႏ စားျျစားျ ဖသညဟင ယ သည။

COVID-19 ၏ ေ ာဂါေ ေသည ထ ားျခ ားေသ ဖ ခေခေမႈအခ ပ႕ ေသ လညား ထ ခ ငကခမဖ ားလခယေသ အမ ပားသမစားမ ား ႏ င

မ ခားကေလား ယမ ားအ ား အေားျဂါေသ ျမငျ ငားမႈမ ား ကလကေျားခ င ေဖခ GBV ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈက င အေဝားမ ေျားျခ ားအ ား

မညသ င ျျ ၫ ႏႈ ားေျားႏ င သညက င ျဋ ျကၡ ႏ င သဘ ေဘားအႏ ယ ကြငသ ငေသ တ ားက ျဖခ ကခသတထ မားခ ပျ

ထ ားေသ အေျခအေခမ ားမ က ားမေား အေျချျပအၾကမား ကမႈ ဖစမမက ခားမ ားကတ င အေားႀကစားေသ

အျမ မ ား ေျားအျသည။

က ားမေား အေျချျပ အၾကမား ကမႈ ႏ င COVID-19 COVID-19 အဖငလ ငကျ ဖျခ ားမႈ အမ ား မငားေသ ခ င မမ ားတခ GBV ျ ဖျခ ားမႈမ ား တ ငားျမ ငလ ေၾက ား အဖစ ခမဖ မ ား

သည။ နျမ အ ားျ င အ မတခ ားအၾကမား ကမႈ င အ ခြ႕အဖညားမ ားက သစားသခ႕ထ ားက ေ ာဂါေဖ ငၾကျ

ၾကညငႈျခ ားႏ င အျခ ား လ အမ ားႏ င ေ ားကခ ဖခ ေခထ င ခ (social distancing) လငျေ မႈမ ားသည

အ မတခ ားအၾကမား ကမႈ သတ ားျ င တ င ၾက ားျခ ားမ ား မ ားျျ ားလ ေဖေၾက ား ေလငလ ေတခ႕ ခြငသည။ အေၾက ားမ

ဖစားျခ ားေားႏ င က ခားမ ေားအေျေ အ မေထ ဖငအတခ ား ဖ တ ဖစားမႈမ ားႏ င က နားေျမ ားေသ ေခ မ ားတခ အတ ားအက ျ

အတ ေခထ င ေဖျခ ားတ ငေၾက င ျ ဖသည (VAWG Helpdesk report, March 2020)။ က ခားမ ေားလငျ ခားမ ားတခ

အမ ပားသမစား က ခားမ ေား ခထမားမ ားက င တ ငကခ ငကမႈမ ား ျမ ငတကလ သည ငသညင အဖစ ခမဖ မ ားလြ ေခနျစား

ထ ငအတခကေၾက င က ခားမ ေားလငျ ခားမ ားအေချ င လ တ င ားက င လငမေလ ကေသ က ခားမ ေား ခေ မႈမ ား

ေထ ကျမငမႈမ ားေျားေ တခ အခကအခြမ ား ျ ငမ ငမ ားလ ႏ င ေခ သည (VAWG Helpdesk report, March

2020)။

GBV သတ ားျ ငတ င ၾက ားမႈ မ ားျျ ားလ ျခ ားေၾက င အမ ပားသမစားမ ားႏ င မ ခားကေလား ယမ ားအ င GBV အတခက ျမငျ ငား

ခေ မႈမ ားသ င လကလ မားမစခ င ေဖေားမ အေားႀကစားေသ အသကကယလငျ ခားတဖခင ျ ဖသည။ တခ ခတညားမ ျ

GBV ျ ဖျဖစမမခခခခြသ မ ား၏ က ခားမ ေား ႏ င ဘဝသ ယ ေျျ ေားက င ထ ခားသ မားျခ ားႏ င ကမ ၻ႕က ားဖကကျေ ာဂါက င

တ ား စားခ အ ားထငတႀက ပားျမားမႈမ ားတခ ျဂါဝ ျခ ားတ ငသည သမ ား႐း ငားက GBV ခေ မႈေျားသညင ျမငဖမမ ားအတခက

ဖ ခေခေမႈတဖျျ ဖသည။ GBV ခထမားမ ား၏ ေဘားက ားလမငျခမပမႈက င မထ ခ ငကေဖဘြ အသကကယ ခေ မႈမ ားက င

ကလက ခ င ေၾက ား ေသခ ေဖခမ ျျပျျ ေျျ ားလြခ လခယက နျစား လ ငကေလ ညစေထခ ၫ ႏႈ ားႏ င ေသ

ခညားလမားတဖခင လ ငအျသည။

COVID-19 ျ ဖျခ ားဖနအတခ ား ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈ ခေ လငျ ခားမ ား -

အႏ ယ ဖစမမခခခခြမႈအတခက အလ လ ငက ခ နားကျခညားလမား ယခ က ားဖက ကျေ ာဂါျ ဖျခ ားမႈအခ ပ႕က GBV ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈမ ားက င မညသ င ထ မားသ မားမညႏ ငျတသကတသက၍

တခ ငား ေသ ထ ငားထခ ားသ ျမ မႈ ေျားေသ လညား COVID-19 ၏ ထ ားျခ ားေသ ေ ာဂါေ ေအ အ ငျဂါ ျမငဖမမ ားက င အျမြ

တ ငက ငကလ ြေျျ ား အသမငားျျပတသက၍မျဂါ။ COVID-19 သည Ebola ႏ ငမတ ဘြ ေလထြမ ျျခႏ မႏ င ေသ / အသကႈ

လမားေၾက ား င င ားျဖတဖမ ပားျ ဖသည။ ၎သည Ebola ထက ေသ မငားမႈႏႈခား ျ ငခ မငေသ လညား ျ ငမ ငတသက၍ က ားဖက

လခယသည။1 ေ ခခခကခြနျစား င ားျဖျ ငား သယေ ထ ားသ အေျမ ကအျမ ားတခ ေ ာဂါလကၡၡဏ မျျျဂါ။2 င ားျဖ

ျျချခ ားသညငခညားလမား၊ ႏ င မတဖခငအတခ ား အခ ခတဖခငအတခ ား ၎၏ ျျ ားအ ား၊ သ သ ထ ားသညင ကခြျျ ားျခ ားခ ား

မႈမ ားႏ င ခ င မအဖ ငားမ ား၏ ျ ငတသက၍ျ ငတသက၍ ျမ ငတကလ ေသ တငမျျခေ ခကမႈ အေျျ ားအလြမ ား ဖသညတ ငအ ားလမငားသည

1 Zhanwei Du, Xiaoke Xu, Ye Wu, Lin Wang, Benjamin J. Cowling, Lauren Ancel Meyers. Serial Interval of COVID-19 from Publicly Reported Confirmed Cases. Emerging Infectious Diseases, April 2020 2 Infection Control Today, Asymptomatic carriers of COVID-19 Make it Tough to Target. Accessed 18/3/2020

ျ ငမ ငျမ ငမ ားေသ ေျျ ားလခယျျ လခယအ ငက င လ ငအျေတ ား ငလ နျစား ယခ ျ ဖျခ ားခြငေသ ကမ ၻ႕က ားဖကကျေ ာဂါ

မ ားထက GBV ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ ေျား တခ အလ လ ငကခ နားကျမႈက င ျ ငမ င လ ငအျလ သည။

နျမ အေခ ကအ က ႏ င ကခခာ င ေစမ ငကကတဖ သမၼတခ င မ (DRC) တ ငတခ Ebola အေားေျေျ ဖဖနမ ားအတခ ား

ျ ဖျဖစမမခခခခြအတခက အေျခဖ ငက ခေ မႈမ ားက င အထ ားသျ င က ခားမ ေားေဖ ငေ ကမႈ လငျ ခားမ ား

အတခ ား ေျဂါ ားဖျထ ားျခ ားအ ားျ င ေျားအျခြငသည။ လ သ ားခ ား ဖ ခ ေထ ကထ ားမႈ င ေအာ ဖစမ ားႏ င

ျခ ေေသထြမ အမ ပားသမစားအ ခြ႕မ ားသည3 ေယဘငယ အ ားျ င ေ ာဂါ က ားဖကမႈ တ ား စားက ကခယေား ႏ င ထ မားခ ပျမႈ

(IPC) ၏ တ ားက ျေသ အဖစအမမမ ားက င လ ငကခ လ က အေျခဖ ငက ေဘားက ား လမငျခမပေသ ဖစမမက ခား အဖစအဖနမ ားမ

တ င အကခအသတ ေသ ကခ ား ား ခေ မႈမ ားႏ င ျ ဖျ ဖစမမခခခခြမႈမ ားက င အတ င ားအတ အမ ပားမ ပားျ င

ေျားႏ င ခြငသည။ COVID-19 ျျခႏ မျ ဖျခ ားမႈ အ ငအ ားလမငားတခ အလ ားတ အေျခဖ ငက ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ မႈ

မ ားေျားခမ ဖ ခေခေမႈမ ား ျ ငမ င သ သ မ ားျျ ားျျစား အခ ပ႕အ ငမ ားတခ အႏ ယမ ားလခခားျခ ား သ ငမဟငတ

ကခသတမႈမ ားေၾက င ေ ခကခ မျ ဖခ င ဘြ ႏ င သည။

ဤသညမ COVID-19 ျျခႏ မျ ဖျခ ားသညင အ ငအ ားလမငားတခ ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈက င လငျေ ခ မျ ဖခ င ေၾက ား

အၾကမျျပလ ငျခ ား မဟငတျဂါ။ ခက ဘကအေချ င ျျညသ ႕က ခားမ ေား လမားည ခခ ကမ ားက င လ ငကခ ခ

လမငေလ ကေသ ျျ မခမားမမျခ ား ႏ င ၫ ႏ ႈ ားမႈမ ား ျျပလငျႏ င ျဂါက ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈသည အေျခအေခအမ ားဖငတခ

ကလကလငျေ ခ င သညင အေားၾကစားေသ ခေ မႈတဖခငျ ဖသည။ အေျခဖ ငက က ငယတ င က ငယက

ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ မႈမ ား ကလကေ ခကခ၊ ေလ ငခ ခ သ ငမဟငတ အေ ားမ ေ ခကေျားေသ

ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ကြငသ ငေသ အျခ ားျမငဖမမ ားသ င ေျျ ားလြခ လ ငမလ င မငားျ တခ ကမ ားသည ေအ ကေ ျျျဂါ

အေၾက ားအခ ကမ ားဖခ ေျေတခ မ တညေခသည။

• က င ငခ င ားျဖအ ား ခ င မအလ ငက တမငျျခေ ခကမႈ မဟ ဟ ။ ဤသညမ ထ ခားခ ပျျခ ား၊ ေႏ ငေႏ ားျခ ား

သ ငမဟငတ ေလ ငျဂါားသကသ ေဖျခ ားတ င ျ ဖသည။ ခညားလမားတဖခငခ ားဖစသည အႏ ယ က ေ ကႏ င ေျခ ႏ င

ကခသတခ က အမ ပားမ ပား ႏ င ေသ ေၾက င အခ ပ႕ေသ ခေ မႈေျားျခ ား ခညားလမားမ ားသည အျခ ားခညားလမားမ ား

ထက ျ ငတသက၍ ျ ဖႏ င ေျခ ႏ င သည။

• ခေ မႈေျားသ မ ားအတခက ကမ ၻ႕က ားဖကကျေ ာဂါ၏ အ ငအ ားလမငားတခ တ ားက ျေသ IPC

ဖမႏႈခားမ ားက င ထ မားသ မားခ ႏ င ျ ငမ င ျမ ငေသ အ ငမ ားအတခက ျျ ခ အ ားအျမဖမ ား (အလ မ ားႏ င

ည ခ ႈ ားျျ ခ လခယက ျခ ား အျဂါအ ) ျခ ား။

• ႏ င မအဖ ငား၏ လမားည ခခ က ႏ င မ ဂါေမ ားတခ ခ င မက င ျ တ ငလ ငကျဂါက လ ငအျသညင လခတလျဖခ သခ ားလ

လႈျ ားႏ င ျခ ားႏ င အေျခဖ ငက ခေ လငျ ခားမ ား ေ ခကႏ င ခ ျမငမ ခခၽခ ားခ ကေျားျခ ားမ ား အျဂါအ

တ ား ခခ ငျျပခ ကမ ား ျဂါ ျခ ား။

• ခထမားမ ား ႏ ငအျခ ားသ မ ားအတခက အႏ ယက ေ ကႏ င ေျခမ ား ႏ င ထ ျမ ယ သညင အႏ ယမ ား-

ခထမားမ ား၏ က ခားမ ေားအတခကသ မက သ တ င ခေ မႈမ ားေျားျခ ားျ င (အသခ ားအျျခ ျျပလငျျခ ားမ ားေၾက င

အျဂါအဝ ) ထ ေတခ႕မႈ ျ ဖေဖသညင အျခ ားသ မ ား၏ က ခားမ ေားအတခက အမ ခတကယ အႏ ယက ေ ကႏ င ေျခ 3 Discussions with GBV practitioners

မ ားက င တခကခ ကခ ခ ခ အေားႀကစားသည။ ထ ငျျ ထ ျမ ယ သညင အႏ ယမ ားသည ခထမားမ ားႏ င

ခေ မႈ ယ သ မ ားက ငျဂါ သကေ ကမႈ သည။

• အေျခဖ ငက ခေ မႈမ ား၏ တညေခ - ကမ ၻ႕ က ားဖကကျေ ာဂါ ျ ဖျခ ားေခခ ခအတခ ား ေ ားကငသခ

တ ား ေခ ာ ခမ ားထြ၌ တည ေခေသ GBV ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ ေျားျခ ားမ ားသည အေျခဖ ငက

က ငယတ င က ငယက ခေ မႈမ ားက င ျ ငမ င ေျားခ င ေျခ သည။

• အ ခြ႕အဖညား င မ ဂါေမ ား- ခေ မႈေျားသ မ ားက အဖ ငား၏ လမားည ခမႈ ႏ င မ ဂါေမ ားက င အခညားႏ င

အမ ား ျျ ေျျ ားလြလခယသညငခညားလမားျ င အခက ခ ငျခ ားသည ခေ မႈေျားျခ ားအေျေ လ မားမ ငားခ င သည။

ႏ င မအလ ငက တမငျျခေ ခကမႈ မဟ ဟ မ ားက င သ ခ ားလညျခ ား COVID-19 အ ား လက ႏ င မအလ ငက တမငျျခေ ခကမႈမ ားက င အၾကမားအ ားျ င မဟ ဟ သမငားခင ခခြျခ ားခ င သည။

ထ ခားခ ပျျခ ား၊ ေႏ ငေႏ ားေဖျခ ား သ ငမဟငတ ေလ ငျဂါားသကသ ေဖျခ ား။4 မဟ ဟ သမငားခငဖလမငားက င

မညသညငခယေျမတဖခငတခ မ င တျျ ပ ခကတညား လငျေ ႏ င ေၾက ား ႏ င တဖခငမ တဖခငသ င ေျျ ားလြမႈက င ၂၄ - ၄၈

ခ စ အတခ ား ေျျ ားလြခ င ေၾက ား သတ ျျပခ အေားၾကစားသည။ ထ ငေၾက င အတညျျပ ျ ဖျခ ားမႈ သငည သ ငမဟငတ

အခညား ယသ ေသ ခ င မ မ ားအျဂါအ ခ င မအ ားလမငားသည ႀက ပတ ျျ မႈမ ား ျမ ငမ ားဖခ ျျပလငျ ခလ ငအျသည။

တမငျျခေ ခကမႈမ ား မညမ လ ျမခဖခ ေျျ ားလြေခသညငအေျေ မ တညတသက၍ ခေ မႈေျားသ မ ားသည မဟ ဟ

တဖခငခ ားဖစအတခက အေားေျေ အဖစအဖနမ ားက င ခ ကခ ား ခ မ တသ ငသည။

ေအ ကတခ မဟ ဟ တဖခငခ ားဖစ၏ အေသားဖ တေ ျျခ က ႏ င ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ မႈမ ားအေျေ

ျ ဖေျေႏ င သညင သကေ ကႏ င မႈ အမ ပားအဖ ားမ ား-

• ထ ခားခ ပျျခ ား။ အဖ ငားမ ားအေချ င ေ ာဂါ သ မ ားက င ေဖ ဖစားဖခ ေ ချခ ား၊ သစားသခခခြထ ားျခ ား၊ ကငသမႈေျားျခ ား

ႏ င ၎တ ငႏ င ထ ေတခ႕ခြငသ မ ားက င ာငတဖ ငက ေ ခဖ ဖဖျခ ားျ င ျျညသ လ ထင၏ ျမငမ ခဘ အေျေ သကေ ကမႈ

အခညား မငား ေဖသည။ ဤ မဟ ဟ အသမငားျျပေချဂါက IPC လငျထမငားလငျခညားမ ားက င တ တ က က လ ငကခ ျျစား

အေျခဖ ငက က ငယတ င က ငယက မ ကႏ ခ ား င ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈမ ား ေ ခကႏ င သည။ သ င တခ င ားျဖ က ားဖကမႈ

အေျမ ကအမ ား လ ျမခဖခ ျမ ငတကလ ျဂါက အဖ ငားမ ားအေခႏ င မဟ ဟ က င အျမခေျျ ားလြနျစား

က ားဖကမႈေလ ငခ ခ ျ ငမ င တ ားက ျေသ လငျေ မႈမ ား လ ႏ င သျ င အဖစအဖနမ ား ျျပလငျထ ားမည။ ၎တခ

အျခ ားေခားခ ယဖ ျမငဖမမ ား ေ ထငတျခ ား၊ ခထမားမ ားအ ား ဖတ သ တခားေျားျခ ား ႏ င ျ ဖလ ခ င မညင

ေျျ ားလြမႈမ ားအေၾက ား လ ခ မ ားထမ ႏ ငားၾက ားဖခ ကသခယေျျ ငျခ ား တ ငျဂါ သည။

• ေႏ ငေႏ ားေဖျခ ား။ ညခယခ ကမ င ားျဖ က ားဖကျျခႏ မမႈက င ေႏ ားေကခားေဖခ ႏ င ခ င မ၏ က ခားမ ေား

ခေ မႈသည က ားဖကမႈမ ားက င က င တခယေျ ားခ င သညငအခ ခအထ က ေ ကႏ င သညင သကေ ကမႈမ ားက င

ယ ားျဖျခ ား ျ ဖသည။ လ အမ ားႏ င ထခစားဖျထ ေတခ႕မႈမ ားက င ေ ားေဝားကခ ေဖေသ ခညား ဟ မ ား၊

4 Lancet, COVID-19: delay, mitigate, and communicate, March 2020

ျည သ ၾက ား ေက ား ာ ခမ ားက င ျ တထ ားျခ ား၊ ႀကစားမ ားေသ လ ဖငလ ေ ား လ သ ဖငမငားမႈမ ားက င တ ားျမဖျခ ား ႏ င

အမ ားျျညသ သယယ ျ ငေ ေား အသမငားျျပမႈက င ေလ ငခ ျခ ားတ ငက င လငျေ ေလင ျျစား လ ငကခ ေဖမႈက င

အတ င ားအတ အမ ပားမ ပားျ င အေက အထညေ သည။ ခေ မႈေျားသညငေခ ၊ အ ားအျမဖမ ား ေျားႏ င မႈ ႏ င

ခထမားမ ားအ ား ထ ေ ကဖခ က ကခယေျားျခ ား ခ င ႏ င မ၏ လခတလျဖခ သခ ားလ ခခ င ႏ င ဖငေ ားခခ င င မ ဂါေမ ား၏

တ က ခ င မ မႈတ င အေျေ မ တညတသက၍ အေျခဖ ငက က ငယတ င က ငယက မ ကႏ ခ ား င ျ ဖျဖစမမခခခခြမ ားက င

ေ ခကႏ င သည။ ဤအ ငတခ ကလကေျျ ားလြမႈမ ားအတခက ျျပလငျသ ငသညင လငျေ ခ ကမ ားမ ျ

ဖျဖစမမခခခခြမႈေျားသညင အျခ ားခညားလမားမ ား ထညငသခ ားခႏ င ခထမားမ ားက င ေလငက ငသ တခားေျားခႏ င

ခေ မႈ ခမယ သ မ ားက င ေျျ ားလြမႈမ ားက င အသ ေျားခ တ ငျ ဖသည။

• က ယျျခေသ ေ ာဂါက ားဖကမႈမ ားအတခက ေလ ငျဂါားသကသ ေဖေားအဖစအဖန- တငတ၊ အစတလစ ႏ င အစခ

ႏ င မတ ငတခ ေတခ႕ သညငအတ င ား လ နစားေ မ ားျျ ားဖခ က ားဖကခမသညင ၾက ျမ ငေသ က ားဖကကျေ ာဂါ က လ

အတခ ား ေ ာဂါျ ဖျခ ားမႈ တ ား စားခ ဤမဟ ဟ က င အဖ ငားမ ားက အသမငားခ သည။ ၎တခ သခ ားလ မႈမ ားက င

တ ားၾကျဖခ ကခသတျျစား ေဖ ငၾကညငႀကစားၾကျျခ ား၊ သယယ ျ ငေ ေားမ ား ျ တ ငျခ ား ႏ င ခခ ငျျပခ ကယ ခ

လ ငအျႏ င ျခ ား ဖသညင ည ခၾက ားခ ကမ ား ျဂါ သညင “ျ တ ငမႈမ ား” သ ငမဟငတ “ေခ တဖခငတခ ခ ားခ ငေခထ င ေဖျခ ား”

တ င ျ ဖႏ င သည။ က ခားမ ေား ေဖ ငေ ကမႈ ာ ခမ ား၏ ျျ ျ အေျခဖ ငက က ငယတ င က ငယက မ ကႏ ခ ား င

ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ မႈမ ားက င ကလကထ မားသ မားေ ခကခမ အလခခခကခြျျစား မျ ဖခ င ဘြ ႏ င သည။

ေအ ကျဂါ ဇယ ား - ၁ တခ ေျေထခကလ ေသ ႏ င မအလ ငက အသမငားျျပေလင သညင မဟ ဟ မ ား၊ တဖခငခ ားဖစ၏

လကၡၡဏ ျမ ား၊ GBV ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈအေျေ ၎တ င၏ သကေ ကမႈမ ား ႏ င ျ ဖခ င ေျခ ေသ ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ

ခညားလမားမ ားက င အက နားခ ပျ ေ ျျထ ားသည။ ၎တ ငသည အေျခအေခတ င ားအတခက ည ခၾက ားခ က မဟငတျဂါ။

အေျခအေခတဖခငဖစတခ အ ခြ႕မ ားသည မ မ တ င၏ သစားျခ ားအေျခအေခမ ား ႏ င လက ျျညသ ႕က ခားမ ေား

ည ခၾက ားခ ကမ ားက င ခ ခည မည။

ႏ င မ၏

မဟ ဟ

မဟ ဟ ၏ လကၡၡဏ ျမ ား GBV ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈအေျေ သကေ ကမႈ မ ား ျ ဖခ င ေျခ ေသ ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈ ခညားလမားမ ား

ထ ခားခ ပျျခ ား - ေ ာဂါက ားဖကမႈ အေအတခက

ႏႈ ားယ နျဂါက ခညားျဂါားေခသညင

အေခအထ ား

- ေ ာဂါက ားဖကခမသ မ ားႏ င

၎တ ငႏ င ထ ေတခ႕ခြငသ မ ားက င

ာငတဖ ငက ေ ခဖ ဖဖျခ ားႏ င

သစားသခခခြထ ားသညင မ ဂါေမ ား

ျခ ား

- လခတလျဖခ သခ ားလ ျခ ား ႏ င

ဖငမငားျခ ားမ ားအေျေ သကေ ကမႈ

ခညားျဂါားျခ ား

IPC လငျထမငားလငျခညားမ ား၊ အေားေျေအတခက

ႀက ပတ ျျ မႈ အဖစအဖန ခြျခ ားႏ င က င ငခ

င ားျဖအေၾက ား လ ထငအတခ ား

အျျခအလ ခ ေ ခားေႏခားျခ ား။

အမ ားအ ားျ င IPC လငျထမငားလငျခညားမ ားက င

အေျခခမတသက၍ ေျျ ားလြျျ မႈမ ားျ င

ဝခေ မႈမ ားက င ကလကေ ခက

ေျားႏ င သည။

- အေျခဖ ငက က ငယတ င က ငယက မ ကႏ ခ ား င ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈမ ားက င

ကလကလငျေ ႏ င သည။

- လ ငကခ မညင IPC လငျထမငားလငျခညားမ ားက င သတမ တမည။

- င ားျဖအေၾက ား ႏ င တဖက ငယေသခ ားမႈ င လငျထမငားလငျခညားမ ား အေၾက ားက င

GBV သခက ခဖသ မ ား၊ ခထမားမ ားႏ င ျ ငမ ငက ယျျခေသ လ မႈအသ င ား အ င ားသ င

သ တ င၏ အေတခားမ ားႏ င ဖ ငား မျ ျခမႈမ ားက င ေ ခားေႏခားျခ ား အျဂါအ က ယျျခဖခ

ကသခယမ ေ မည။

- ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈက ငင အေဝားမ ေ ခကေျားခအတခက ျျ ျခ ား ႏ င အေားေျေအတခက

ဖစဖနျခ ား။ (hotline ေခားခ ယျခ ားအတခက လမငျခမပဖ တခ မႈ ႏ င မ ငဘ င ား ခညားျည အသမငားျျပမႈ၊

ည ခားျ ငလမားေၾက ားက င ျျခလညသမငားသျျခ ား၊ နျမ - တယလစ ငခား ႏ င IPC ျဖၥညားမ ား

ဖသညင ေမ လ ငမထ ားသညင လ ငအျခ ကမ ားက င ယယ ခအတခက ဘ႑ ေ ခ ခခမ ခားျခ ား၊

ျျခလညခခြေဝျခ ား၊ ၫ ႏ ႈ ားျခ ား၊ ခထမားမ ား၏ က ခားမ ေားႏ င ဘဝသ ယ ေျျ ေား

မ ဂါေမ ားက င ျျခလညျျ ျခ ား အျဂါအ )

- ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈေျားျခ ားက င အေ ားမ ယ ခ ဖ တ ဖ ားႏ င သညင သခက ခဖသ အခ ပ႕

က င ဝခေ မႈေျားႏ င ေသ ဖခဖက င ဖတ ဖမားသျျဂါ။

- သခက ခဖသ မ ားသည အေ ားမ ျမငျ ငားက ညစေျားျခ ားက င လကလ မားမစ ယ ခ င ခ

လ ငအျေသ သတ ားအခ ကအလကအ ားလမငား ခ ေသခ ေဖနျစား ၎က င လငျေ ခ

အႏ ယက ားသညင ခညားလမားမ ားအ ား ဖနားဖ ားျဂါ။ (နျမ - သ တ င၏ ငခားမ ားတခ

ကသခယႏ င သညင ငခားခမျဂါတမ ားက င ကငေခမျဂါတမ ားျ င သ မား ညားျခ ား။ အလခယတက

ကထ ားခ င ေသ ေသား ယသညင သတ ားအခ ကအလကကတျျ ားမ ား ထငတေ ျခ ား)

- ႏ င မ၏ မဟ ဟ ျမခ ခဖခ ေျျ ားလြလ က ခဖသ မ ားႏ ငအတ တကခ

ျျညငဖငမေသ ေဘားက ားလမငျခမပမႈအဖစအဖနက င ျျခလညသမငားသျျဂါ။

- အျခ ားသ မ ား အထ ားသျ င ေေသခမ အမ ပားသမစားအ ခြအဖညားမ ားႏ င အဖစအဖနမ ားက င

ည ႏ ႈ ားေ ခကျဂါ။

- စေလ ေသ သတ ားအခ ကအလကအသဖမ ား ထညငသခ ားျခ ားျ င ကသခယခ

လ ျဖ ဖ ားမ ား၊ ည ခားျ ငခလမားေၾက ားမ ားႏ င ကသခယေား လမားေၾက ား

အ င ငက င အခ ခႏ ငငတဖေျျားညစ ျ ဖေဖခ ျျ ျဂါ။ နျမ - အ မခစားခ ား

ကသခယချငာ ပလမ ား၊ ခထမားမ ားႏ င ခ တ ကမႈမ ား တညေ ကျဂါ။

ေႏ ငေႏ ားေဖျခ ား - လ မ ားႏ င ခစားဖျထ ေတခ႕မႈ

မ ားက င ေ ားေဝားကခ ေဖျခ ား

က င ျျပလငျသည။

၎တခ ေအ ကေ ျျျဂါ အ ားလမငား

သ ငမဟငတ အခ ပ႕ ျဂါ သည။

- လ အေျမ ကအမ ား ဖငေ ားမႈက င

တ ားျမဖျခ ား

- ေက ားမ ား (သ င) အျခ ားာ ခ

မ ားက င ျ တျခ ား။

- ဖ ားေသ က င မ ား ႏ င

ဘ ားမ ားက င ျ တျခ ား(သ င)

ကခသတျခ ား၊

- အေားမႀကစားေသ လငျ ခား

မ ားျ တျခ ား။

- အမ ားျျညသ သယယ

ျ င ငေ ေား အသမငားျျပမႈ

က င ေလ ငခ ျခ ား။

- ခယဖျျ တျခ ားမ ား ျ ဖခ င

ခထမားမ ားႏ င သခက ခဖသ မ ား၏

သခ ားလ မႈက င တ ားက ျဖခ ကခသတျခ ား။

သခ ားလ မႈသည က ားဖကေဖသညင

အႏ ယ ႏ င သည။

- အ ငျမ င IPC အေလငအက ငမ ားက င

လ ငကခ လငျေ ခ ေမ လ ငတသက၍ ႏ င မအ င

ေအာ ဖစမ ားက ခ င မ ဖခ

လငျေ ေဖျခ ားႏ င ေဖ ငၾကညငႀကစားၾကျ ျခ ား

ျ ဖခ င သည။

- တ ား ခခ ငျျပထ ားေသ က ခားမ ေားေ

ဖ ငေ ကမႈာ ခမ ား၏ အတခ ားႏ ငအျျ တခ

ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ လငျ ခားမ ား

က င ေ ခကခ အ ငျမ င ခခ ငျျပခ ကႏ င

လငျေ ခခ ငမ ား လ ငအျႏ င သည။

- ထ ခ ငကခမဖ ားသ မ ားသည အ မမ ျ ေခခ ျ ငမ င

ျ ဖႏ င သည။

- အေျခဖ ငက က ငယတ င က ငယက မ ကႏ ခ ား င

ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ကလကလငျေ လ

- က ခားမ ေားာ ခအတခ ား၌ ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈမ ား ေ ခကခ ျ ဖေက ားျ ဖ ႏ င လ မငမည။

(သ ငမဟငတ မလငျႏ င ျခ ားလညား ျ ဖႏ င သည။)

- ငခား (သ င) အျခ ားခညားျည ျ င ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ လငျ ခားမ ားက င အေ ားမ

အဓ ကအ ားထ ား လငျေ ျခ ားမ ား ျ ဖႏ င သည။ က ခားမ ေားာ ချျ ျတခ

က ငယတ င က ငယက မ ကႏ ခ ား င ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ မႈမ ား အခညား ယ ႏ င သည

(သ င) လမငား မ ႏ င ျဂါ။

- ေ ႕တခားဝခထမားမ ားအ ား သ တခားေျားျခ ား။

- IPC လငျထမငားလငျခညားမ ားက င အလခခတ က ဖခ လ ငကခ ျခ ား။ ႏ င ေဖ ငၾကညငႀကစားၾကျမႈမ ား

ေချခ ား။

- က ခားမ ေားေဖ ငေ ကမႈေျားသ မ ား၊ ေခေသ GBV hotline ခေ မႈမ ား၊

နျေေဖ ငားမ ငားေား၊ အမ ပားသမစားအ ခြ႕အဖညားမ ား၊ ခေ မႈမ ား ကလကေျားေခေသ

အျခ ားသ မ ားႏ င ည ခားျ ငခ ခ တ ကျခ ား၊ မ တ ကျျပမႈမ ား ျခ ား

- အျခ ား ခေ မႈေျားသ မ ားက င GBV အ တေ လမားည ခက င အသမငားျျပတသက၍

သ တခားေျားျခ။ ား

- မ ငဘ င ား ခညားျည အသမငားျျပ တခ ခထမား၏ ေဘားက ားလမငျခမပမႈအတခက

ျမငမ ခ ေဖ ငၾကညငႀကစားၾကျျခ ား။

- သခက ခဖသ မ ားအတခက ေဘားက ားလမငျခမပေားအဖစအဖနမ ားက င ကလက

ခားဖဖသမငားသျျခ ား။

- လ တဖနစားႏ ငတဖနစားၾက ား ၂

မစတ /၆ေျ အကခ ခခ ခ

အၾကမျျပျခ ား

ခထမား မ ားက င က ကခယေျားေသ ျတ ခားက

တဖခငျ ဖခ အ ားအျမဖမ ား လ ငအျမည။

- အေ ားမ ႀကစားၾကျကချကြျခ ားအတခက GBV IMS က ငအသမငားျျပျခ ား

- လ ျမခဖခ တမငျျခေ ခကသညငအ ခြမ ားတခ GBV ခထမားမ ားက င ျ ဖခ င လ

ထညငသခ ားျခ ား။

- ခထမားမ ားအတခက ျမငမ ခ ဘဝသ ယ ေျျ ေား ဖဖေ ားမႈမ ား။

ေလ ငျဂါား

သကသ ေဖျခ ား

-ေက ားမ ား (သ င) အျခ ားာ ခ

မ ားႏ င အေားမၾကစားေသ

လငျ ခားမ ား ျ တျခ ား အျဂါအ

လ အမ ားႏ င ခစားဖျထ ေတခ႕မႈ

မ ားက င ေ ားေဝားကခ ေဖျခ ား

က င အလခခတ ားက ျဖခ ျျပလငျ

သည။

- လ ဖငေ ားမႈ အ ားလမငားက င

တ ားျမဖသည။ အမ ားျျညသ

သယယ ျ ငေ ေား အသမငားျျပမႈ

က င ေလ ငခ သည။ ခယဖျ

ျ တျခ ား ျ ဖႏ င သည။

- တ ား ခခ ငျျပထ ားေသ

က ခားမ ေားေဖ ငေ ကမႈာ ခ မ ား၏

အတခ ားႏ ငအျျ တခ ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ

ခေ လငျ ခားမ ားက င ေ ခကခ

အ ငျမ င ခခ ငျျပခ ကႏ င လငျေ ခခ ငမ ား

လ ငအျႏ င သည။

- ခထမားမ ားႏ င သခက ခဖသ မ ား၏

သခ ားလ မႈက င တ ားက ျဖခ ကခသတျခ ား။

သခက ခဖသ မ ားသည အ မမ ျ ေခခ

မ ားဖခ ျ ငမ င ျ ဖႏ င သည။

- အ ငျမ င IPC အေလငအက ငမ ားက င

လ ငကခ လငျေ ခ ေမ လ ငတသက၍ ႏ င မအ င

ေအာ ဖစမ ားက ခ င မ ဖခ

လငျေ ေဖျခ ားႏ င ေဖ ငၾကညငႀကစားၾကျ ျခ ား

ျ ဖခ င သည။

- အေျခဖ ငက က ငယတ င က ငယက မ ကႏ ခ ား င

ျ ဖျဖစမမ ခခခခြမႈ ကလကလငျေ လ

ခထမားမ ားက င က ကခယေျားေသ ျတ ခားက

တဖခငျ ဖခ အ ားအျမဖမ ား လ ငအျမည။

- ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ လငျ ခားမ ားက င အေ ားမ လငျေ ေခနျစား

က ခားမ ေားာ ချျ ျတခ က ငယတ င က ငယက မ ကႏ ခ ား င ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈမ ား

အခညား ယ ႏ င သည (သ င) လမငား မ ျဂါ။

- IPC လငျထမငားလငျခညားမ ားက င အလခခတ က ဖခ လ ငကခ ျခ ား ႏ င ေဖ ငၾကညငႀကစားၾကျမႈမ ား

ေချခ ား။

- က ခားမ ေားေဖ ငေ ကမႈေျားသ မ ား၊ ေခေသ GBV hotline ခေ မႈမ ား၊

နျေေဖ ငားမ ငားေား၊ အမ ပားသမစားအ ခြ႕အဖညားမ ား၊ ခေ မႈမ ား ကလကေျားေခေသ

အျခ ားသ မ ားႏ င ည ခားျ ငခ ခ တ ကျခ ား၊ မ တ ကျျပမႈမ ား ျခ ား

- မ ငဘ င ား ခညားျည အသမငားျျပ တခ ခထမား၏ ေဘားက ားလမငျခမပမႈအတခက

ျမငမ ခ ေဖ ငၾကညငႀကစားၾကျျခ ား။

- သခက ခဖသ မ ားအတခက ေဘားက ားလမငျခမပေားအဖစအဖနမ ားက င ကလက

ခားဖဖသမငားသျျခ ား။

- အေ ားမ ႀကစားၾကျကချကြျခ ားအတခက GBV IMS သ ငမဟငတ အျခ ား

ခညားလမားအေထ ကအက မ ားက င အသမငားျျပျခ ား

- လ ျမခဖခ တမငျျခေ ခကသညငအ ခြ ငမ ားတခ GBV ခထမားမ ားက င ျ ဖခ င လ

ထညငသခ ားျခ ား။

- ခထမားမ ားအတခက ျမငမ ခ ဘဝသ ယ ေျျ ေား ဖဖေ ားမႈမ ား။

ခ ကခ ားလငျေ မညင အဓ ကလငျ ခားမ ား ၁။ ခေ မႈေျားသညငေခ အ ားလမငားတခ ေ ာဂါက ားဖကမႈ တ ား စားက ကခယေား ႏ င ထ မားခ ပျမႈ (IPC) အဖစအမမမ ားက င

ဖမခ ခဖမည ခားအတ င ား ခ ကခ ားထ ား ျဂါ။ ေ၊ ျတဝခားက သခ ားေား ႏ င တဖက ငယေသခ ားေား (WASH) ႏ င အျခ ား

သက င က႑အလ ငက အ ခြ႕မ ားႏ င ည ႏ ႈ ားေ ခကျဂါ။

က။ ခေ မႈ ယ သ မ ားႏ င မ ကႏ ခ ား င ေတခ႕ မငသညငေခ မ ားတခ လကေ ားခေခ မ ား ႏ င/သ ငမဟငတ

လကသခဖ ေ ားညမ ားက င အေျဂါက ဝ ဝ ခ ား ေခ မ ား၌ ထ ားေျားျဂါ။

ခ။ Thermoflash သ မ ငမစတ မ ား ခ င ျဂါက ခေ မႈ ယ သ မ ား၏ အျ ခ ခက င ဖဖေ ားခ အသမငားျျပသ ငသည။ ဤ

လငျထမငားလငျခညားက င သ တ င၏ အေျခအေခတခ လငျေ ခ အၾကမျျပျခ ား မ က ခားမ ေားအဖစအဖနမ ားႏ င

တ င ျ ျဂါ။ Thermoflash အသမငားျျပျခ ားသည ယခ က မျမ ဘ ားသ မ ား ႏ င အထ ားသျ င ကေလားမ ားအတခက

ေၾက ကလခဖ ျ ဖႏ င သညက င သတ ျျပျဂါ။ ထ ငေၾက င Thermoflash ႏ င ျတသကတသက၍ လ ထငမ သ ေမ လ ငထ ားနျစား

ေၾက ကလခေ ယျခ ားမျ ဖခ အသ ျည ျမ ငတ ျခ ား ႏ င သတ ားအခ ကအလကေျားျခ ား ျျပလငျခ

လ ငအျႏ င သည။

ာ။ အမ ပားသမစားမ ားႏ င မ ခားကေလားမ ားအ ား ခေ မႈက င လကလ မားမစ တခ လ ငအျေသ အကခ အေ ားျ င

ခေ မႈမ ား ခ။ ၂ မစတ /၆ေျ အကခ အေ ားျ င ႏ င လ အငျဖငၾကစားမ ား မျ ဖေဖခ လငျ ခားမ ားအ ား

လမငေလ ကေသ အကခ အေဝား ေဖေၾက ား ေသခ ေဖခ ေ ခကမည။ (ကခသတလ နစားေအတခက

သ ငခယေျမ၏ လမားည ခခ ကက င လ ငကခ ျဂါ။)

ဃ။ ျ ဖျဖစမမခခခခြသ မ ား အလငျလငျ အမ ပားသမစားမ ားႏ င မ ခားကေလားမ ားအတခက ဖ တ မ ား (သ င) အျခ ား

ေခ မ ားတခ လ ဖငျျမပမႈ မ ေဖခ ႏ င အကခ အေ ားလမားည ခခ ကက င လ ငကခ ႏ င ခ အဖစအမမမ ား ေ ခကျဂါ။

၎တခ ခေ မႈ ယ ခ အခ ခတဖခငအတခက အမ ပားသမစားမ ားႏ င မ ခားကေလားမ ား၏ အေအတခကက င

ကခသတထ ားျခ ား ႏ င/သ ငမဟငတ ၾကမားျျ ေျေတခ မ ား၌ အမ တအသ ား ျျပလငျျခ ား/ေျမျျ ေျေတခ ကငလ ားထ င မ ား

ေခ ခ ထ ားေျားျခ ား ဖသညတ င ငျဂါ ျဂါသည။

။ အၾကမျျပထ ားေသ IPC လငျထမငားလငျခညားမ ား သ ငမဟငတ အၾကမျျပထ ားေသ အကခ အေ ားက င ထ မားသ မားထ ားႏ င

ျခ ားမ သညင လ အငျဖငေခ မ ား သ ငမဟငတ အေျခအေခမ ားသ င ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခထမားမ ားအ ား မေဖလ တျဂါ။

ဖ။ ျ ဖျဖစမမခခခခြသ ခထမားမ ားအ ားလမငားအတခက လကေ ားခေခ မ ား၊ လကသခေ ားညမ ား ႏ င ျမငျ ငားက ညစမႈမ ား

ကလကေျားႏ င ခ အတခက နျမ - ငခားႏ င ေ ချ ညငကေဖသညင လ ငအျေသ ျဖၥညားက ယ မ ားအ ားလမငား ႏ င ခ

ေသခ ျဂါေဖ။

၂။ COVID-19 အေၾက ားႏ င သ တ င ခေ မႈေျားေသ ခညားလမားမ ား ေျျ ားလြျခ ား သ ငမဟငတ ျ ဖခ င ေျခ ေသ

အေျျ ားအလြမ ားအေၾက ား အမ ပားသမစားမ ားႏ င မ ခားကေလားမ ားအ ား ျခ ငငလ ားဖခ ေျျ ျျျဂါ။

က။ ခေ မႈေျားသညင ျမငဖမေျျ ားလြသခ ားလ ျ ဝခေ မႈေျားႏ င သညင ဖခမားေ ညအခ ပ႕ ေခေသားေၾက ား

ႏ င သ တ ငခ ညားသ အထစားက ခေဖမည မဟငတေၾက ား ခေ မႈ ယ သ မ ားအ ား အေသအခ ေျျ ျဂါ။ သ တ င၏

ဖ ငား မေၾက ကခမ႕မႈမ ား၊ ေမားခခခားမ ား၊ အၾကမျျပခ ကမ ားအျျ သ တ ငအတခက မညသ င အေက ား မငား လငျေ ေျားႏ င

မညငအေၾက ားမ ားက င ခ ားေထ ေျားခ ာ႐းငဖ ငကျဂါ။

ခ။ သ ငအဖစအဖနမ ခေ မႈ ယ မညငသ မ ား ႏ င အမ ပားသမစားမ ား၊ မ ခားကေလားမ ားအ ား COVID-19 အေၾက ား ေ ခား

ေႏခားခအတခက အျမခေ ခားေႏခားျခ ားလမားည ခမ ားႏ င ကသခယအသ ေျားျဖၥညားမ ားက င ျျပဖငျဂါ။

一 (၁) ခေ မႈယ မညငသ မ ားထမမ ခ ားေထ ခ ႏ င သတ ားဖက ားေျားျခ ား၏ အေားၾကစားျမငက င အေလားေျားျဂါ။

အမ ပားသမစားမ ားႏ င မ ခားကေလားမ ားထမမ ခ ားေထ ခ၊ COVID-19 အေၾက ား သ တ ငသ ထ ားသညငအ ၊ သ တ င၏

ဖ ငား မမႈႏ င ေၾက ကခမ ငမႈမ ား ႏ င ကၽခခငျတ င၏ တမငျျခေ ခကမႈက င တ ငားတကေအ လငျေ ခ သ တ င၏

အၾကမျျပခ ကမ ားအ ား ျ ငမ ငခ ားလညေဖခအတခက ေမားခခခားမ ားေမားခ သ ၏ေခ က င သမငားျဂါ။

一 (၂) COVID-19 ႏ င IPC အဖစအမမမ ားအေၾက ား သတ ားဖက ားမ ားက င အခ ခၾက လ သညႏ ငအမ

တ ငားတကေျျ ားလြလ နျစား သ တ ငထမမ ခေ မႈယ သ မ ား၊ အမ ပားသမစားမ ားႏ င မ ခားကေလားမ ား၏ လ ငအျခ ကမ ား

က င ျ ညင ညားေျားခ ေသခ ျဂါေဖ။

一 (၃) ခေ မႈ အေျျ ားအလြမ ား၊ hotline ငခားခမျဂါတမ ားႏ င အေျျ ားအလြ ခြငလ သက င

ခေ မႈေျားသ ထမ မညသ င ကသခယေ က ခ င သည ဖသညင စေလ သညင သတ ားအခ ကအလကမ ားက င

မ ေ ျဂါ။

၃။ သခက ခ ဖသ မ ား ႏ င ခထမားမ ားအ ား အေ ားမ ျမငျ ငားေျားခအတခက အေက ား မငား ေႏခားေ ထငတ ခ သ ၏အ ခြ႕

ႏ င ေတခ႕ မငေ ခားႏခားျဂါ။ အလခခအမ ား ကခသတထ ားေသ အေျခအေခမ ား၌ျ သခက ခ ဖသ မ ား ႏ င

ခထမားမ ားအတခက ျမငျ ငားက ညစမႈအခ ပ႕က င ကလကထ ခားသ မား ထ ားခ င သည။ ခထမားမ ားအေချ င မငားျ တခ က

ခ ခ ျခ ားတခ ႏ ငားၾက ားတကးကခဖခ ျဂါဝ ခ အေားၾကစားသည။ သ ငမ သ လ ျမခဖခ ေျျ ားလြေခေသ အေားေျေ

က လအတခ ား သ တ ငသည သက င ျ င င မႈ၊ ျဂါဝ ထ မားခ ပျမႈ ႏ င ခ တ ကမႈ ျခ ားတ ငက င ခမဖ ားမည။ ဤသညမ

ၾကစားၾကျကချကြျခ ားထကျ ငလခခတသက၍ ျမငျ ငားက ညစေျားမႈ ျ ဖေဖသည။ သ တ ငအ ား က ငယေားက ငယတ ႏ င အတတျည ျ င ား

င တ ငတခ မညသ င ျ ငမ င ျမငျ ငားေျားခ င မညက င ခထမားမ ားႏ င ေ ခားေႏခားျဂါ။ အေျခအေခ ေျျ ားလြလ သညႏ ငအမ

ျမငမ ခဖဖေ ားျဂါ။

၄။ သ ငေေသတခ ေခ က မငားထခက ေသ လမားည ခခ ကမ ားက င အခ ခႏ ငတဖေျျားညစ ျဂါေဖ။ သ တ င၏ သစားျခ ား

အေျခအေခတခ ေခ က မငားထခက ေသ လမားည ခခ ကမ ားက င အခ ခႏ ငတဖေျျားညစ ခ ႏ င ၎သည ေခဖန

ႏ ငအမ ေျျ ားလြႏ င ေၾက ား သ မ တထ ားခလညား မျ ဖမေခ လ ငအျသည။ ၾက ပတ ဖစဖနထ ားျခ ားသည

အေားႀကစားသကြငသ င သ တ င၏ လငျေ မႈမ ား တငမျျခေ ခကမႈမ ားသည သ တ င၏ ျခ လ ထငထြတခ

ျ ဖျ ကေခေသ အ မ ားႏ င က ငကညစမႈ ခ ေသခ ဖခ ေ ခကမည။ နျမ - သ အလငျလငျေခေသ ေေသတခ

လႈျ ားသခ ားလ မႈ ႏ င ဖငမငားမႈက င ကခသတမႈ မ ဘြႏ င သ ငအ ခြ႕က အဖစအဖနအ ားလမငားက င ငတတက

ျတခလ ငကျဂါက ေခ ကထျ ေၾက ကခမ႕မႈ ႏ င မေသခ မေ ေသ ခမဖ ားမႈမ ားက င ျ ဖေျေေဖခ င သည။ သ ငေသ

သ တ ငသည ျျညသ ႕က ခားမ ေား လမားည ခခ ကက ငအေျခခမတသက၍ အခ ပ႕အ ငမ ားက င လငျေ ခ အ သ ငျ ဖေချျစား

အျခ ားသ မ ား၏ လငျေ မႈမ ား အလခခေႏ ားေကခားေခသညဟင ခမဖ ားလ သ ၏အ ခြ႕သည ခေ မႈခမယ သ မ ားႏ င

တဖနစားႏ င တဖနစားအၾက ား အျျခအလ ခ ေဘားက ားလမငျခမပေားအတခက အေက ား မငားဟင ယ သညငအတ င ား လငျေ ျဂါ။

အ ငတ င ားတခ IPC လငျထမငားလငျခညားမ ားက င လ ငကခ ျျစား လ ျမခဖခ ေျျ ားလြႏ င ေသ အေျခအေခအတခက

အသ င ျဂါေဖ။

“ျ တ ငျခ ား - Lockdown” သ ငမဟငတ “သစားျခ ား ခခြထ ားျခ ား - Quarantine”

အျဂါအ ငတတကေျျ ားလြမႈ မ ားအတခက ျျ ျခ ား COVID-19 အေျေ အဖ ငား၏ တမငျျခမႈမ ားသည အျခ ားေသ ေ ာဂါျ ဖျခ ားျျခႏ မ႕မႈမ ားထက ျ ငမ င လ ျမခဖခ ႏ င

သ သ ဖခ ေျျ ားလြေခသည။ ထ ငေၾက င လက အတညျျပလ ခ မ ေသားေသ ႏ င မမ ားျ လ ေအ ကျဂါ

အခ ကအလကမ ားက င ဖနားဖ ားသ ငသည။

၁။ လက ခေ မႈယ သ မ ားႏ ငအတ သစားျခ ား ခခြထ ားျခ ား၊ ျ တ ငျခ ား သ ငမဟငတ “ေခ တဖေခ တခ ေခေဖျခ ား -

shelter-in-place” အေျခအေခမ ားအတခက ေဘားက ားလမငျခမပေား အဖစအဖန ခြျခ ားက င ဖတ ျဂါ။ ခေ မႈ ယ သ မ ား အ ား

ျ ဖခ င ေျခမ ားအတခက ၾက ပတ ျျ ႏ င ခ က ညစျဂါ။ မတညမန မ ႈျေထခားေခေသ အေျခအေခ တခ သ တ ငအ ား

ထ မားခ ပျႏ င သညင ခမဖ ားမႈ ခ က ညစျဂါ။ အဓ ကျျခ ျမ ားႏ င အဖစအမမမ ားတခ ေအ ကျဂါတ င ျဂါ သည။

က။ က ားလခခသ ႏ ငအတ မဟငတဘြ သ တ ငေခထ င ႏ င ခ ေဘားက ားလမငျခမပသညငေခ ျဂါသလ ား။

ခ။ မ လ အ မတခ ထ ခ ငကမႈ အခညား မငားျ ဖေဖခ သ တ ငလငျခ င သညင အ ငမ ား ျဂါသလ ား။

ာ။ သ တ င လမငငျခမပဖခ သ မားထ ားခ ျ ဖျဖစမမခခခခြသ မ ား၊ hotline ၊ အျခ ားအက အညစေျားသ မ ား၏ ငခားခမျဂါတမ ား

ေျားထ ားျဂါ။ သ တ ငမ ငခား လ ကသခယႏ င သညင ငခားခမျဂါတမ ားက င ကငေခမျဂါတမ ားျ င သ မားထ ားခ င သည။

သ ငမဟငတ သ သည အလခယတက ကထ ားခ င ေသ ကတျျ ားအေသားဖ ားမ ားက င ထငတထ ားေျားႏ င သည။

ဃ။ သ တ င အက အညစေတ ားခမခ ႏ င အေထ ကအျမငမ ားယ ခ လမငျခမပဖခ

ငခားေခေ ငခ င မညငခညားလမားမ ားက င ေ ထငတ ဖနားဖ ားျဂါ။

။ သ တ င၏ အ မခစားခ ားမ ားထမ သ တ င အက အညစလ ငအျေခေၾက ား အခ ကျျႏ င သညင ခညားလမားမ ားက င ေ ထငတျဂါ။

၂။ အေားႀကစားတသက၍ ာ႐းငဖ ငက ခလ ငေသ ဖ ခကဖ တမားမ ားက င လမငျခမပဖခ ကလကသ မား ညားထ ားႏ င ခ ေသခ ျဂါေဖ။

သ တ င၏ မငားမ ားက င ျ တလ ငကျဂါက မညသ က ငမ အႏ ယမ ေဖဘြ ဖ ခကဖ တမားမ ားက င သ မား ညားခ လမငျခမပ

ဖ တခ မႈ အ မငားခညားလမားမ ားက င ဖနားဖ ားျဂါ။ ျ ဖျဖစမမခခ႕ခခြမႈအတခက Primero/GBVIMS+ သည မ ငဘ င ား ငခားထြမ

အခ ကအလကမ ား အျဂါအ ေစာ ဖတယခညားျ င သ ငေလ မႈအတခက ေခားခ ယဖ ျ ဖသည။ အ ခြ႕အဖညားမ ား သည

အခ ကအလကမ ား က ကခယမႈအတခက ဖက ႏ င အစလကထေ ခဖ င မ ားျ င ယ ယစအကြျ တျခ ား

လငျထမငားလငျခညားမ ားက င5 ေ ထငတထ ားနျစား အေက အထညေ ခကခ လ ငအျသည။ အဓ ကျျခ ျမ ားႏ င

အဖစအမမမ ားတခ ေအ ကျဂါတ င ျဂါ သည။

5 template of the GBVIMS Data Protection Protocol: http://www.gbvims.com/wp/wp-content/uploads/DATA-PROTECTION-PROTOCOL.pdf

က ငၾကညငျဂါ။

က။ အကယတသက၍ သ မငားမ ထခကခခ သခ ားျဂါက ဖ ခကဖ တမားမ ားက င ေသ ငခတနျစား လမငျခမပဖ တခ ဖခ

သ မားထ ားခြငႏ င မညလ ား။ တဖဖမငတဖနစားသည ခခ ငျျပခ ကမ ဘြ ေ ကလ ႏ င မညလ ား။

ခ။ အေ ားမ ျမငျ ငားက ညစမႈမ ားေျားျခ ားသ င ေျျ ားလ ျ ဖျမ ားက င သ မညသ င မ တတမားတ မညခညား။ အခ က

အလကမ ားက င ငခားမ ား၊ တကဘလကမ ား၊ သ ငငမဟငတ ဖ ခကမ ားေျေတခ သ မား ညားခ လမငျခမပမႈ ျဂါသလ ား။

၃။ ခထမားမ ားႏ ငအတ ျမခ ခ ားလ ားေသ ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈ လငျထမငားလငျခညားအသဖမ ားက င ေား ခြျဂါ။ အေ ားမ

ျမငျ ငားက ညစျခ ားသ င ေျျ ားလြလ ငကျဂါက သ မညသ င လငျေ မညခညား။ နျမ -

က။ ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈအတခက မညသညင ငခားမ ားခ င ငခားခမျဂါတမ ားက င အသမငားျျပမညခညား။

ခ။ ခထမားမ ားသည လက ခေ မႈ ခမယ သ မ ားထမသ င မညမ ၾက လ တဖႀက မ ကသခယမညခညား။

ခထမားမ ားသည ခေ မႈခမယ သ မ ားထမ မညသ င ေ က ခ င မညခညား။

ာ။ လက ခေ မႈခမယ သ မ ားအတခက ကလကေ ခကေျားျခ ားအျျ အသဖ ငခားေခေ ငျခ ားမ ား/

ခေ မႈခမယ လ ငသ အသဖမ ားက င လကခမမညလ ား။

ဃ။ ေခေ ငမႈမ ားက င မညသ င မ တတမားတ နျစား ကလကေ ခကမညခညား။

။ လ မားျခမပမႈ ေသခ ေဖခ ခထမားမ ား ေခက၊ အခ ခအလ ငက တ ဝခခ ထ ားမႈ ျဂါသလ ား။

ဖ။ ဤသညမ ခထမားမ ားအတခက ေဘားက ားလမငျခမပမႈ သလ ား။

၄။ အေ ားမ ၾကစားၾကျမႈအတခက ျမငဖမမ ားက င ဖနားဖ ားျဂါ။ ၎သည ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈမ ားအ ား ၾကစားၾကျမႈက င ညည ခား သည။

၎တခ အခခလ င ား ျလကေ ားမ ား ႏ င/သ ငမဟငတ ငခားမ ားမ တ င အေ ားမ တဖနစားခ ား၊ ျ ဖျဖစမမခခခခြသ အခ ားခ ား

သ ငမဟငတ အငျဖငလ ငက ၾကစားၾကျမႈတ င ျဂါ ခ င သည။ အလမ(flags) မ ား၊ ျ ဖျအဖစအဖန/ ျ တသ မား ခ ခခ ငျျပျခ ား၊

အေ ားမ ျ ဖျျျခလညသမငားသျျခ ား ႏ င အဓ က ဖခမားေ ည အည ခားက ခားမ ား (KPIs) မ ားက င အလ ငအေလ က

ထငတလငျေျားျခ ား ဖသညင လငျေ ႏ င မႈမ ား ျဂါ ေသ Primero/GBVIMS+ ကြငသ ငေသ ေစာ ဖတယ ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈ

က ယ တဖခငျ င ျ ဖျျျခလညသမငားသျျခ ားက င အေ ားမ ၾကစားၾကျမႈ ျျပလငျခ င သည။ ၾကစားၾကျမႈသည ျမငျ ငားေထ ကျမငမႈ

ႏ င မတ ေၾက ား သတ ျဂါ။ ခထမားမ ား၏ ဘဝသ ယ ေျျ ေား၊ က ခားမ ေား ႏ င ဖ တ ဖစားမႈ ဖစမမခခခခြေားမ ား ဖသညင

အေထခေထခက ဖၥျမ ားအတခက ျငမျ ငားမႈသည ျထမ နစားဖ ားေျား ျ ဖသည။ ၎တ ငသည ခထမားၾကစားၾကျမႈ ျမငဖမအသဖမ ားက င

မ တမ ကမစ ေဖေခမည။

၅။ အေ ားမ ျမငျ ငားမႈမ ား ေျားခ ဖခမားေ ည ႏ င ယမငၾကညမႈက င အ ားျ ညငေျားျဂါ။

က။ ေစာ ဖတယ ႏ င အေ ားမ ျမငျ ငားမႈမ ားျ င သခက ခ ဖသ မ ားက င က ညစျမငျ ငားျခ ား င လမားည ခခ ကမ ားက င

ျျခလညသမငားသျျဂါ။ ျျညသ ႕က ခားမ ေား အေားေျေက လအတခ ား ေဘားက ားလမငျခမပျျစား က င တႏ ငညစေသ

ကသခယမႈမ ားက င ေသခ ေဖခ ဖ တ င ေျားျ ငျခ ား၊ ငခားေခေျခ ား၊ အခခလ င ားမ က ညစျမငျ ငားမႈ ေျားျခ ား အျဂါအ

သခက ခဖသ မ ားႏ င ကသခယခ ခညားျည အသမငားျျပျခ ားႏ င ျတသကတသက၍ လမားည ခခ က အမ ပားမ ပား သည။

နျမ မ ားက င ေအ ကေ ျျျဂါ အ ားအျမဖမ ား က႑တခ ေတခ ငခ င သည။ က င တႏ ငညစေသ

အဖစအဖနျ ဖေၾက ား ေသခ ေဖခ လ ငအျျဂါက ျျခလညသမငားသျျဂါ။

ခ။ က ညစျမငျ ငားမႈေျားျခ ားအတခက အသမငားျျပမညင ခညားျည အသဖမ ားက င ခထမားမ ားအ ား အလ အျမခ

သ တခားေျားျခ ား၊ ကၽခမားက မႈ တညေ ကျခ ား တ ငက င ျျပလငျျဂါ။ အ ခြ႕မ ားသည hotlines, online

ခေ မႈေျားျခ ား ႏ င (နျမ Primero/ GBVIMS+) apps (အျလစေကား ား) အတခက အသမငားျျပသညင

ဖခဖမ ားႏ င ားႏ စားကၽခမား ခ လ ငအျႏ င သည။ ထ ငျလကေ ားမ ားက င ဖစမမခခခခြသ သ ငမဟငတ အေတခအၾကမပ

သညင စေလ သ မ ား (နျမ GBVIMS global team) က င အက အညစ ေတ ားျဂါ။

၆။ ျ တသ မားခ ျ ဖႏ င ေျခ သညင ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈ ငျျ င ား င ေခ မ ား (ယ ယစ သ ငမဟငတ ေ ည) အတခက

ႀက ပတ ဖစဖနျဂါ။ အမ ပားသမစားမ ားႏ င မ ခားကေလားမ ားအတခက ဖ တ မ ား သ ငမဟငတ ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈေျားေခေသ

ငျျ င ား င ေခ ာ ခမ ားက င ျ တသ မားခ လ ငအျႏ င သည။ ၎သည ယ ယစ သ ငမဟငတ အခ ခ

အကခအသတမြငက လ ျ ဖႏ င သည။ ဤက ဖၥတခ ဖစမမက ခား ျ တသ မားျခ ားႏ င တ ညစေသ အ ငမ ားက င လငျေ ခ

လ ငအျခ င သည။(ျ တသ မားျခ ား ခညား ဟ ႏ င သက င သညင အ ားအျမဖမ ားက င ေအ ကတခ ေ ျျထ ားေသ

အ ားအျမဖမ ားက႑တခ ေတခ႕ႏ င သည။) ေအ ကျဂါ ေမားခခခားမ ားက င ဖနားဖ ားျဂါ။

က။ ထ ငေခ အတခက ေ ခေျားေခ ခ လ ငအျမႈမ ား ေချဂါသလ ား။

ခ။ ျဖၥညားမ ားက င ထ ငေခ တခ လမငျခမပဖ တခ ဖခ ထ ားခြငႏ င မညလ ား။ သ ငမဟငတ ယ ားခ လ ငအျျဂါသလ ား။

ာ။ ျ တထ ားဖနအတခ ား ထ ငေခ သ င တဖဖမငတဖနစားက က ဖၥတဖခငခငအတခက ေ ကလ ႏ င သလ ား။

ဃ။ ထ ငေခ က င ျ တျခ ားျ င အႏ ယက ေ ကႏ င ေျခမ ား ျဂါသလ ား။ ယ ားတ ငက င ေလ ငျဂါားသကသ ေအ သ

မညသ င လငျခ င မညခညား။

၇။ အျခ ား ခေ မႈေျားသ မ ားႏ င ည ႏ ႈ ားျဂါ။ အေျခအေခအသဖတခ လ ငကေလ ညစေထခ လငျေ ႏ င ခ

ဖညားလမငားညစၫ တမႈသည အေားႀကစားသည။ သခက ခဖသ မ ားအတခက မညသညငအ မ ား ႏ င ေၾက ား ႏ င

ခ ငလႈမဖ ေခ မ ား ႏ င တ ားနျေေဖ ငားမ ငားေားတ ဝခ သ မ ားထမသ င ၫ ႏႈ င ားျ ားေျဂါ ားတသက၍ ေဘားက ားလမငျခမပဖခ

လကလ မားမစ ေ က ႏ င ေားသညလညား အေားႀကစားသည။

၈။ ေ ႕တခ ကလကျ ဖခ င ေျခ ေသ ေျျ ားလြမႈမ ားအေၾက ား ျ ခ လ ထငအ ား အသ ေျားျဂါ။ ယမငၾကညမႈက င

ထ ခားသ မားထ ားႏ င ခအတခက ျ ဖႏ င ေျခ ေသ ေျျ ားလြမႈမ ားက င ခေ မႈခမယ သ မ ားသ မက ျခ လ ထငမ ား က ငျဂါ

ကသခယေျျ ငထ ားခ ေသခ ျဂါေဖ။

၉။ ေျျ ားလြေခေသ လ ငအျခ ကမ ားအေၾက ား အလႈ မ ားႏ င ကသခယေျျ ငျဂါ။ အ ငား မငား အေျခအေခ

မ ားအတခက ႀက ပတ ျျ ျခ ားမ ား အျဂါအ ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈအဖစအဖန ႏ င ချမငေ ခ လ ငအျခ က အေျျ ား

အလြမ ားအေၾက ား အလႈ မ ားႏ င ခ ကခ ား ကသခယေျျ ငျဂါ။ သ လ ငအျေသ အ ားအျမဖမ ား

ေဖခအတခက ျ ငမ င ေျျ ားလခယျျ လခယေသ အ ားအျမဖမ ားႏ င လ ျမခေသ ယႏ ားမ ားက င ေတ ား ငျဂါ။

လ ငကေလ ညစေထခ ျျ ထ ားေသ အေ ားမ ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ျမငဖမမ ား ထ ခားခ ပျျခ ားက င အသမငားျျပသညင အေျခအေခမ ားတခ အကခအသတ ေသ လႈျ ားမႈ ႏ င ကသခယမႈမ ားသည

ျ ဖခ င ေျခ ေသ ေခားခ ယမႈတဖခငျ ဖျဂါက IPC လငျထမငားလငျခညားမ ားက င လ ငကခ လ က အေျခဖ ငက က ငယတ င က ငယက

မ ကႏ ခ ား င ျမငျ ငားက ညစမႈက င ကလကျျပလငျခ င သည။ သ သည ေအ ကတခ ေ ျျထ ားေသ က ခားမ ေားာ ခ

အေျချျပ ျ ဖျဖစမမခခခခြသ ျမငဖမသ င ေျျ ားလြခက ငလညား ဖနားဖ ားခ င သည။

သညအေျခအေခတခ ေ ႕တခားလငျသ ားမ ားသည အၾကမား ကခမမႈမ ားက င ေ ထငတေျျ ငလ ျခ ားမ ားႏ င

ေတခ႕ၾကမပ င ခ င သညငအတခက ၎တ ငအ ားလငမားက င GBV အ ျေ လမားည ချ င ေလငက ငေျားႏ င သညင

အခခ ငအလမားလညား ျ ဖသည။

ေႏ ငေႏ ားေဖျခ ား၊ ေလ ငျဂါားသကသ ေဖျခ ားက င အသမငားျျပသညင အေျခအေခမ ားတခ သ ငမဟငတ သခ ားလ လႈျ ားမႈ

ႏ င ေ က ႏ င မႈအ ားလမငားက င တ ားက ျဖခ ကခသတမႈမ ား ျဂါက ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ အက အညစက င အေ ားမ

ကလကလငျေ ခအတခက ေအ ကျဂါတ ငသည ေခားခ ယဖ မ ားျ ဖသည။

၁။ က ခားမ ေားာ ခ အေျချျပ ျ ဖ ျဖစမမခခခခြသ မ ား။ လ မ ား၏ လႈျ ားမႈက င ကခသတလ ငကနျစား အ ားထငတမႈ အမ ားဖငသည

က ခားမ ေားေဖ ငေ ကမႈ ဖခဖအေျေ နစားတညလ ေသ အခဂါ က ခားမ ေားဖ တ ျ ဖျဖစမမခခခခြသ က င

အေျချျပျခ ားသည ေက ားမခခေသ ေခားခ ယမႈျ ဖသည။ ျ ဖျဖစမမခခခခြသ လငျသ ားအေချ င

ေ ား႐းငမသ ငေ က လ ေသ Corona virus ေ ာဂါက ားဖကမႈခမေသ အမ ပားသမစားမ ား၊ မ ခားကေလား ယမ ားႏ င GBV

သခက ခဖသ မ ားက ငျဂါ က ညစခ င သည။ ဤျမငဖမက င Ebola တမငျျခမႈအတခ ား DRC တခ GBV လငျေ သ မ ားက

အသမငားျျပခြငသည။ ေဘားက ားလမငျခမပျျစား အလငျျ ဖႏ င ေသ ေခားခ ယမႈျ ဖေဖခ က ခားမ ေားအ ခြ႕မ ားႏ င ခစားကျဖခ

လငျေ ခ လ ငအျသည။ ခထမားမ ားအ င မ မ တ ငက င ချ ငအျ ဖ မျမ ေဖခအတခက သတ ျျပခ လ ငသည။ သ ငေသ

GBV က င အသကကယ ခေ မႈတဖခငအျ ဖ ႈျမ နျစား ခထမားမ ားအတခက ခထငျ ချ င ခတစားျခ ားအျ ဖ မျမ ေဖခ

သတ ျ င ေ ခကသ ငသည။

၂။ မ ငဘ င ား ငခားျ င ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈ ။ က ညစေဖ ငေ ကသ သည ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ အက အညစက င မ ငဘ င ား ငခား

ျ င ေျားခ င သည။ ဤျ ဖျတခ ေအ ကျဂါတ ငက င ဖနားဖ ားျဂါ။

က။ က ညစေထ ကျမငမႈေျားခ သစားသခညခယခ ကအတခက က ညစေဖ ငေ ကသ မ ားက င ားကေ အျ င ႏ င/ သ ငမဟငတ

မ ငဘ င ား ငခား ေျားျဂါ။

ခ။ လ ျဖဖဓဂါတအ ား အ ားအျမဖမ ား။ သ တ င လ ျဖဖဓဂါတအ ား မညသ င ႏ င သလြ။ အ ားသခ ားထ ားသညင ငခားမ ားက င

ထ ခားသ မားျခ ားသည ဖ ခေခေမႈတဖခင ျ ဖေဖသလ ား။ သ ဘကထစမ ား သ ငမဟငတ ေခေ ျခညသမငား

အ ားသခ ားဖကမ ား ေျားခ င သလ ား။

ာ။ ခထမားမ ားအတခက ငခားေခေ ငမႈ ႏ င လကခမမႈသည ေဘားက ားလမငျခမပမႈ မ ထ ငအျျ ခေ မႈယ သ မ ားအတခက

ငခားေခေ ငမႈႏ င လကခမမႈမ ားသည ေဘားက ားလမငျခမပေား မ က င ဖနားဖ ားျဂါ။ အျျခအလ ခ ေျျ ငမႈမ ားက င အျခ ားလ မ ားမ

ၾက ားသခ ားႏ င က လ ပ႕ ကခ ကခ ပားေ ကႏ င သညင အႏ ယ ေချဂါသည။

ဃ။ အခ ကအလကမ ားက င မညသ င ေက ကယ ဖငေ ားသခညား။ က ညစေဖ ငေ ကသ မ ားအေခႏ င အ မ သ ငမဟငတ

မလမငျခမပေသ ေခ တခ ေ ျမငငဖမဖ ခကမ ား သ ငေလ ထ ား ျခ ားက င ေ ေဖလ ငသည။ Primero/GBVIMS+ ကြငသ င

ေစာ ဖတယ ျ ဖ ျဖစမမခခခခြမႈ က ယ က ငသမငားခ ဖနားဖ ားျဂါ။

၃။ အေားေျေ ငခားေခေ င ခ ငခားလ င ား (Hotlines) - ယခ ကျ အေားေျေ ကသခယေား ငခားခမျဂါတမ ား ေခခြငျဂါက

ခထမားျမငျ ငားမႈမ ား ေျားျခ ား၊ သ တ င၏ ငခားခမျဂါတက င မ ေ ျခ ား ဖသညျ င ထ င Hotlines ႏ င သ တ င မညသ င

ခ တ ကႏ င မညက င ထ ငHotlines ဝခေ မႈေျားေခသ မ ားႏ င ေ ခားေႏခားျဂါ။ Hotlines မေခခြငျဂါက ေခ ကထျ

မ ငဘ င ား ငခားမ ား ယခ ႏ င ျ ဖျဖစမမခခခခြသ မ ားအတခက တ ဝခခ ခ အခ ခဇယ ား ခြေျားခ ဖနားဖ ားႏ င သည။

က ညစေဖ ငေ ကသ မ ား သညလညား ျ တ ငျခ ားခမလ အ မမ တ ခထမားေ ႏ င ျျစား သ တ ငတခ က ငယျ င

ဖ တ ဖစားမႈမ ားလညား ႏ င ေၾက ား သတ ျဂါ။ ထ ငေၾက င မညသညတ ငမ လငျေ ခ ျ ဖခ င ေျခ ေၾက ား ႏ င

မညသ ညက ေဘားက ားလမငျခမပမႈ ေၾက ား တ ငက ငေ ခားေႏခားခ အေားၾကစားသည။

၄။ WhatsApp အျလစေကား ားျ င ကသခယေား။ ဤသညမ ထ ခ ငကခမဖ ားသ မ ားႏ င ျ ဖျဖစမမခခခခြသ မ ား

ကသခယေားအတခက ျ ငမ ငႏ ဖသကေသ ေခားခ ယမႈျ ဖခ င သည။ အထကတခ ေ ျျထ ားသညငအတ င ား ခထမားမ ား၏

ဖ တ ဖစားမႈ၊ အ မမႈက ဖၥမ ား၊ ေဘားက ားလမငျခမပမႈ၊ လ ျဖဖႏ င အ တ ခက မႈ တ ငက င ထညငသခ ားဖနားဖ ားခ လ ငအျသည။

၅။ အကခအသတတဖခငျ င လ ျမခဖခ သ ငမဟငတ ေခ႕လ ားတမငျျခေ ခကေျားသညငအ ခြ႕ ။ ေ ာဂါ

ျ ဖျခ ားျျခႏ မေခဖနအတခ ား သ ငအ ခြ႕အဖညားသည ႏ င မအလ ငက မဟ ဟ မ ား၊ IPC လငျထမငားလငျခညားမ ားႏ ငအညစ

မ မျ ဖ လ ငအျေသ ခေ မႈမ ားေျားခ ခထမားအေအတခက အကခအသတ သညင လ ျမခဖခ

တမငျျခေ ခကေျားသညငအ ခြ႕ျ င ထ ခားသ မေ ခကေျားႏ င သည။ အကယတသက၍ အက ပားေက ားဇ ားသည အမ ခတကယ

ႏ င ထ ျမ ယ သညင အႏ ယထက ျ ငမ ားျဂါက ျ ဖျဖစမမခခခခြသ တဖနစားအ ား ထ ငအ ခြ႕တခ ျဂါ ထညငသခ ားေျားခ

သ ားျျဖညားမငားခ င သည။

ခ ငလႈမဖ ေခ ႏ င COVID-19 အကယတသက၍ သ သည အမ ပားသမစားမ ားအတခက ခ ငလႈမဖ ေခ တဖခငမ ေခတသက၍ ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈ ခေ မႈမ ား ေျားေခလ

IPC လငျထမငားလငျခညားမ ား ႏ င ထခကေျေလ မညင လမားည ခခ ကမ ားက င လ ငကခ ခ အေားၾကစားသည။ ေ ာဂါ

ျျခႏ မျ ဖျခ ားမႈအတခ ား ခ ငလႈမဖ ေခ မ ားအ ား ဖစမမခခခခြမႈအတခက သစားသခလမားည ခခ ကက င ေအ ကျဂါ ဝကဘ ငကတခ

ၾကညငျဂါ။ https://vawnet.org/news/preventing-managing-spread-covid-19-within-domestic-violence-

programs

ခထမားမ ားအ ား ေဖ ငေ ကမႈတ ခက င နစားဖ ားေျားျခ ား ခထမားမ ားအ ား ေဖ ငေ ကျခ ား ႏ င ၎တ င၏ ဘဝသ ယ ေျျ ေားက င နစားဖ ားေျားျခ ားသည

အျခ ားလငျေ မႈမ ား၏ အေျခခမျ ဖသည။ ေ ာဂါ ျျခႏ မျ ဖျခ ားမႈ ကလကျ ဖေျေေခဖန ခထမားမ ား လ ငအျသညင

အေထ ကအျမငမ ားက င ေဖခအတခက နစားဖ ားေျားေ ခကခ ဖခဖမ ား ျဂါေဖ။ ၎တခ ျဂါ သညမ ားမ

၁။ ခထမားမ ားက င သ တ င၏ ဖ ငား မမႈမ ား၊ လ ငအျခ ကမ ားႏ င ေ ႕ ကေ ခကခ

ဖ တက ားမ ားအေၾက ား ေမားႏ င မညငေခ ခတစားေျားျဂါ။ အလငျအေၾက ား သ ငမဟငတ ေယဘငယ အေၾက ားမ ား

လခတလျဖခ ေျျ ခ အခ ခေျားျဂါ။ ၎က င ေ ာဂါျ ဖျခ ားမႈအ ငတ င ားတခ လ က ငယတ င သ ငမဟငတ အေ ားမ

ကလကတသက၍ ျျပလငျျဂါ။

၂။ IPC လငျထမငားလငျခညားမ ားက င လ ငကခ ခ။ အႏ ယက ေ ကႏ င ေျခႏ င ထ ျမ ယ သညင

အႏ ယက ေ ကႏ င ေျခမ ားက င ေလ ငခ ခ လငျေ ျဂါ။

၃။ ဖ တ ဖစားမႈမ ားက င ဖစမမထ ခားခ ပျခ ႏ င ဖ တခမဖ ားမႈျ င ား င က ခားမ ေားက င ထ ခားသ မားခအတခက အ ားအျမဖမ ားက င

မ ေ ျဂါ။ ဤသညတ ငမ အ ားအျမဖမ ားႏ င အ တ ခကတခ ခ တ ကထ ားေသ ဖ ခကဖ တမားမ ား၊ ဖ တ ငျ ငျခ ား/

WhatsApp အငျဖငမ တ င ငား ားေသ က ငယတ င ေဖ ငေ ကသညင ေလငက ငခခား တဖေခလ တဖခင မ ေ ျခ ား၊

ဖ တျ င ား င က ညစေဖ ငေ ကမႈမ ားခ ငခားခမျဂါတမ ား ဖသညတ င ျ ဖသည။

၄။ ခထမားမ ားသည သ တ ငအတခက ခ င သညင အေထ ကအျမင ခေ မႈမ ားႏ င ျတသကသညင ငခားခမျဂါတ ႏ င

အခ ကအလကမ ား ထ ားခ ေသခ ျဂါေဖ။

၅။ ဖ တျ င ား င ျမငျ ငားမႈ ျမငဖမတဖခငအေခႏ င ငခား သ ငမဟငတ WhatsApp ျ င ျမငမ ခဖဖေ ားျခ ား (ၾကစားၾကျျခ ား ႏ ငမတ ျဂါ)။

ခထမားအခ ားခ ား ကသခယတသက၍ ျမငျ ငားခအတခက chat group မ ား သ ငမဟငတ စေလ သညင ငမမ ား ခတစားေျားျခ ား။

၆။ ခထမားမ ား၏ ကၽခမားက မႈ၊ ဖခမားေ ညမ ားက င ကလကတညေ ကခ င ခ အခခလ င ားမ အ ားအျမဖမ ား က င

ေ မ ေျားျခ ား။ နျမ - International Rescue Committee (IRC) မ Rosa App, GBVIMS podcasts ႏ င videos

ဖသျ င

အဓ က အေျခခမ သေဘ တ ားမ ားႏ င ထညငသခ ားဖနားဖ ားခအခ ကမ ား ၁။ ခထမားမ ား ႏ င ခေ မႈ ယ မညငသ မ ား အ ားလမငား၏ ေဘားက ားလမငျခမပေား ႏ င ဘဝသ ယ ေျျ ေားက င

နစားဖ ားေျား ေခားခ ယျဂါ။ ဤသညမ မညသညင GBV အဖစအဖနမ င အေားႀကစားသကြငသင င COVID-19 တမငျျခမႈ

အတခ ားတခ လညား အေားႀကစားသည။

၂။ ထ ခ ငကခမဖ ားလခယမႈ အမ ား မငားျ ဖသ မ ားႏ ငအတ ဖညားလမငားညစၫ တျဂါ။ အခ ပ င ခေ မႈ ယ သ မ ားသည

အျခ ားသ မ ားထက ျ ငမ င ထ ခ ငကခမဖ ားလခယသည။ အခ ပ႕ေသ လ မႈအသ င ားအ င ားတခ ျဂါ သ မ ားမ လညား ျ ငမ င

ထ ခ ငကခမဖ ားလခယသည။ လ ခ ား ခစားဖျထ ေတခ႕မႈမ ားက င ေ ားေဝားကခ ေဖျခ ား ႏ င အျခ ား အဖစအမမမ ား သည

ခေ မႈယ သ မ ားက င က ကခယျခ ားမ သ မကဘြ လ တ င ားက အျခ ားသ မ ားက င က ကခယခ မ မ တ င၏ တ ဝခက င

လငျေ ျခ ား ျ ဖေၾက ား သတ ျျပျဂါ။ မငားျ တခ ကမ ားခ သညငအခဂါ ဤအခ ကက င ဖ တထြတခ မ တသ ားထ ားျဂါ။

အထ ားသျ င ထ ခ ငကခမဖ ားလခယေသ ဝခေ မႈ ယ သ မ ားအတခက ေျျ ားလြေခေသ အေျခအေခအလ ငက

ေဖ ဖစားဖခ ေဘားက ားလမငျခမပေား အဖစအဖန ေား ခြျခ ားႏ င ျငမမ တေခ က ကတခြ လငျေ မႈမ ားက င နစားဖ ားေျားျဂါ။

၃။ လ သ ားခ ားဖ ခ မႈက င လငျေ ႏ င ဖခမားထက ျ ငတသက၍ အေလားထ ားနစားတညျဂါ။ ဤသညတ ငမ ဖ တ ဖစားမႈမ ားေသ

အခ ခမ ားျ ဖတသက၍ အေျျ ားအလြမ ားႏ င မေသခ မႈမ ားက ခထမားမ ား၊ သ တ င၏မ သ ားဖငမ ား၊ ခေ မႈ ယ သ မ ား ႏ င

လ မႈအသ င ားအ င ားမ ားအတခက ဖ တ ဖစားမႈက င ထျတ ငားေဖေၾက ား သတ ျဂါ။ သ သည အဖစအဖနက င ေျျ ားလြျဂါက

လဖဟ မႈမ ဘြ က ားေျျ ားႏ င ခႏ င လငျေ ႏ င ဖခမားက င ကလကထ ခားသ မားခတ ငတခ အလခခအမ ား

အေလားအခကမထ ားခ လ ငျဂါသည။ ခထမားမ ားအေချ င အ ခေလ ငခ၊ လ မညငကမ ား၊ သစတ ားျတမ ား မညသ င င

ထခကေျေလ မညက င ခခမ ခားႏ င ခႏ င အလငျက င ကလကလငျေ ေခ ား ဖ တ ဖစားမႈမ ားက င ထ ခားခ ပျခ အခ ခ

လ ငအျလ မငမည။ လ တ င ားက င အသကႈခခ ငႏ င ခ က ညစနျစား ေစအျခအေခသည အ ေျျေၾက ား ႏ ဖသ မငအ ားေျားျဂါ။

၄။ ထ တလခမႈ မ ဘြ ႀက ပတ ျျ ထ ားျဂါ။ ဤဖ တမားသည အေျခအေခအမ ပားမ ပားအတခက ေျျ ားလြျခ ားမ ား

လ ျမခဖခ ျ ဖခ င ေျခက င ေမ လ ငတသက၍ အလ အျမခ ၾက ပတ ျျ ျခ ား၏ အေားၾကစားျမငက င မစားေမ ားထ ငားျျသည။

သ င တခ အေျျ ားအလြမ ားအတခက တတခ င သမ တညန မေအ ႀက ပတ ဖစဖနထ ားျျစား ထ တလခမႈျ င

တမငျျခမႈမ ားထက ႀက ပတ ႏ ငားၾက ားတကၾကခေသ အ ငမ ားအျ ဖ တ ျျသ ငသည။

၅။ တမငျျခမႈမ ားအ ားလမငားတခ က ားမေား ခားဖဖေလငလ မႈ တ ငားတကေဖခအတခက ားလ ားတ ျျဖညားမငားျဂါ။

ဤဖ တမားသည GBV ျ ဖျဖစမမခခခခြမႈက င နစားတညဖ ားဖ ငကသည။ သ င တခ က ားမေား ခားဖဖေလငလ မႈသည

လ မႈအသ င ားအ င ားအ ားလမငားႏ င အထ ားသျ င အမ ပားသမစားမ ားႏ င မ ခားကေလားမ ားအတခက ခခခအ ား ေသ တမငျျခမႈ

တဖခငအျ ဖ မ မျ ဖ လ ငအျေျသည။ သ ငေေသတခ က ားမေား က င ျ ငမ ငာ႐းငျျပသညင တမငျျခမႈတဖခင တညေ ကခ

သက င ေသ အဖညားအေဝား ငမမ ားတခ ားလ ားတ ျျဖညားမငားတသက၍ လ ငအျသလ င လမားည ခမႈက င ေျားျဂါ။

အ ားျမဖမ ား GBV အတခက အေဝားမ က ညစျမငျ ငားျခ ားႏ င င ေသ အ ားျမဖမ ား

How to Support Survivors of Gender-Based Violence When a GBV Actor Is Not Available in Your Area: A

Step-by-Step Pocket Guide for Humanitarian Practitioners

https://bit.ly/2WqrT9f

Guidelines for Mobile and Remote Gender-Based Violence (GBV) Service Delivery

https://bit.ly/2xKsFUe

Using Technology to Communicate with Survivors During a Public Health Crisis

https://bit.ly/3b6LMX5

Chat with Survivors: Best Practices

https://bit.ly/3deRXu8

Texting and Messaging with Survivors: Best Practices

https://bit.ly/33vOK4G

Communicating with Survivors using Video: Best Practices

https://bit.ly/3a553rI

Guidance Note on Ethical Closure of GBV Programmes

https://bit.ly/2Wye4pz

GBV ႏ င က ားဖကေ ာဂါ ျျခႏ မျ ဖျခ ားမႈႏ င င ေသ အ ားျမဖမ ား

Overcoming the ‘Tyranny of the Urgent’: Integrating Gender into Disease Outbreak Preparedness and

Response https://doi.org/10.1080/13552074.2019.1615288

The Effect of the 2014 West Africa Ebola Virus Disease Epidemic on Multi-level Violence Against Women

https://www.researchgate.net/publication/306902936_The_effect_of_the_2014_West_Africa_Ebola_virus

_disease_epidemic_on_multi-level_violence_against_women

Ebola Publications: Case management, Infection Prevention and Control

https://bit.ly/2vxEqN6

COVID-19 ႏ င သက င ေသ အ ားျမဖမ ား

GBV Guidelines Resource Hub

https://gbvguidelines.org/en/knowledgehub/covid-19/

Technical Note on Protection of Children During the Coronavirus Pandemic

https://alliancecpha.org/en/system/tdf/library/attachments/the_alliance_covid_19_brief_version_1.pdf?fil

e=1&type=node&id=37184

Staying Safe During COVID-19 https://www.thehotline.org/2020/03/13/staying-safe-during-covid-19/

The COVID-19 Outbreak and Gender: Key Advocacy Points from Asia and the Pacific

https://bit.ly/2WtyC2i

Coronavirus: Five Ways Upheaval is Hitting Women in Asia https://bit.ly/2xc4JZz

COVID-19: The Gendered Impacts of the Outbreak https://bit.ly/2xTfsJ1

The COVID-19 Pandemic & Digital Services https://bit.ly/2xJG3rJ

Gender and the Coronavirus Outbreak https://bit.ly/394ZDvD

Gender Implications of COVID-19 Outbreaks in Development and Humanitarian Settings: Executive

Summary https://bit.ly/2QtFfxP

Gender Implications of COVID-19 Outbreaks in Development and Humanitarian Settings

https://bit.ly/2U1UbVV

COVID-19: Coalition Guidance for Programmes https://bit.ly/3a6iWWH

COVID-19: The Gendered Impacts of the Outbreak

https://bit.ly/2IXNduT

Impact of COVID-19 Pandemic on Violence Against Women and Girls https://bit.ly/2xbcM92

GBV AoR အက အညစေျားေားာ ခ GBV AoR အက အညစေျားေားာ ခသည ကမ ၻလမငား င အ င၊ ေေသအ င ႏ င ႏ င မအ ငတ င အေားေျေ

အေျခအေခမ ားတခ GBV တ ား စားက ကခယေား ႏ င တမငျျခေ ခကမႈမ ား ျျပလငျေခသညင လ သ ားခ ား

ဖ ခ ေထ ကထ ားမႈ လငျသ ားမ ားအတခက ခညားျည သငေတသခ၊ ခားဖဖေလငလ မႈႏ င အၾကမျျပခ ကမ ားေျားသညင

ဝခေ မႈမ ား ေျားအျသည။ GBV AoR အက အညစေျားေားာ ခ၏ ဝခေ မႈမ ားက င Social Development Direct

၏ နစားေ ႀကစားၾကျမႈျ င GBViE ကၽခမားက ျည မ ားက အလ ညငက တ ဝခထမားေ ေျားအျသည။

အက အညစေျားေားာ ခသ င ေမားျမခားမႈမ ားအတခက ေမားျမခားေသ အေၾက ားအ ႏ င က ငကညစမႈ ေသ ေက ားဖခ

အေတခ႕အၾကမပ သညင လ ျငာ ၢ ပလမ ား သ ငမဟငတ ကခခကမ ားမ ေျ ၾက ားေျားခ အ ားထငတသည။ သ ငေသ GBV AoR

အက အညစေျားေားာ ခ၏ ထငတလငျမႈမ ားေအ ကတခ ေ ျျသညင အျမ မ ား သ ငမဟငတ ထ ျမ ယ ခ ကမ ားမ GBV

AoR ၏ အ ခြ႕ဝ အ ားလမငား သ ငမဟငတ Social Development Direct အက အညစေျားေားာ ခ၏ အလ ညငက

တ ဝခထမားေ ဇယ ားထြမ GBViE ကၽခမားက ျည အ ားလမငား၏ အျမ မ ားက င ထ ဟျသညဟင မ ငႏ င ျဂါ။

အက အညစေျားေားာ ခ သ င ကသခယခ

သ ငအေခႏ င GBViE အက အညစေျားေားာ ခသ င အစားေမားလျ င ကသခယႏ င သည။

enquiries@gbviehelpdesk.org.uk ႏ င မငား ခ ငကမ ားတခ ၂၄ ခ စအတခ ား မငားမ

ျျခလည ကသခယျဂါမည။

GBViE အက အညစေျားေားာ ခ က င တခလၤ မ ေသ ၾက ေခအထ မခက ၉.၃ မ

ညေခ ၅.၃ ထ GMT အၾက ား ခ ငလ ဖထ ားသည။