Adresa e redaksis: Rr. Sami Frashri,

Pallatet e Aviacionit, Nr. 4 Tel: 04 2 272 565 069 20 35 300E-mail: info@gazeta-shqip.com

Viti V - Nr. 165 (1537) E premte, 18 qershor 2010 E prditshme e pavarur mimi 50 lek, 1.5 euro www.gazeta-shqip.comDrejtor

Kryeredaktor

BESNIK MYFTARI

ALEKSANDR IPA

PER REKLAMA KONTAKTONI NE NUMRAT : 069 20 50 420 FAX 04 2 272 567 069 20 50 458 GAZETA SHQIP marketing@gazeta-shqip.com

PrinceshaDasma e Viktorias, q do t gzoj gjith Suedin

NE FAQET 14-15 NE FAQEN 18NE FAQEN 19

Botrori Femrat, si mund t mbijetojn gjat muajit t futbollit

EksperimentiMashkulli ideal? Njihet edhe nga zri

Ekonomi

NE FAQEN 29

Rrfi m i aktorit t njohur, Enver Petrovci: Pse u trhoqIntervista

Bekim Fehmiu vuante mediokritetin q e rrethonte

Kupa e Bots, surpriz e Meksiks, Franca nj hap larg humners

NE FAQET 30-31

Sport

Argjentina show, tregolshi i Higuain, seleksion kualifi kohet

Privatizimi/ Stadiumi Qemal Stafa del n shitje, FSHF nuk e blen dot

Ekonomi

NE FAQEN 21

Krert e OJF-s antiterror, n prokurori: Dy dibrant ishin tantSarand

Zbulohet organizata e agjentve sekret t rremDy dibrant q kaluan kufi rin shqiptaro-grek si agjent sekret nuk jan mash-trues, por pjes e nj strukture joqeveritare q prgatit agjent t tipit Xhejms Bond n Shq-ipri, me dijenin e plot dhe me bashkpunimin e autoriteteve shtetrore. Ata kan qen antar t nj organizate t prbr nga ish-oficer policie, q t paktn sipas faqes zyrtare n internet, ka nj bashk...

Zeki Kaya: eliku i s ardhmes sht Made in Albania

KURUM sjell elikun sizmik

NE FAQEN 24

NE FAQEN 2

Zb u l o h e t m e k a n i z m i i dhnies s diplomave pr jurist nga katr personat e arrestuar. Policia e kryeqytetit po e heton at n dy pista, ku e para ka t bj me diploma t falsifi kuara direkt nga t arrestuarit, ndrsa e dyta pr bashkpunim me stafi n dhe me pedagogt e Fakultetin e Drejtsis. Diplomat ishin t vulosura dhe t firmosura dhe sipr tyre shnoheshin t dhnat personale t personave q pa-guanin shtatmij euro. Nga ana tjetr, policia dyshon se personat e ndihmuar prej grupit t arrestuar mund t jen t regjistruar edhe n sistem sikur...

Mekanizmi q prodhonte jurist

Diplomat false, me vula dhe fi rma t rregullta

Debati n Kuvend, PD kusht t ri: PS t votoj ligjet me 84 vota

Rui zbardh takimet sekrete n Bruksel

NE FAQEN 5

Kryeministri deklaroi dje n Parlament: N Europ kushtetutat u japin kompetenca legjislativit dhe ekzekutivit

Berisha krkon pushtet mbi gjykatatSipas kreut t qeveris, n BE dekretet e presidentit votohen hapurShtpit pa leje

Fadromat e ndrtimorve priten me arm n Vlor

MBIKOMBTAR E NNKOMBTARARBR ZAIMI

Termi ndrkombtar, duke u prdorur gjithnj e m shum, vend e pa vend pr t prkufi zuar prfaqsuesit diplomatik...

NE FAQEN 8

NJ FILM HOLLYWOOD-ianDHE PRSOSMRIA E LNDUARMUSTAFA NANO

NE FAQEN 9

Drafti i Ministris s Financave kufi zon aplikimin pa fund t tarifs pr m

Reklamat, qeveria ul taksat e Bashkis s Tirans

Matura Shtetrore, nj jav koh ankesave pr vlersimin

Maturantt kan t drejt t marrin fotokopje t testit

NE FAQEN 25

Pa mbushur nj jav nga deklarata e Kryeministrit se Bashkia e Tirans ap-likon taksa t larta dhe se do t ndrhyj pr ti ulur, Ministria e Financave prgatiti draftin pr miratim n qeveri. Bhet fjal pr disa ndryshime n projektligjin Pr sistemin e taksave vendore, pikrisht te neni 35, q fl et pr tarifat e tabelave q vendosin subjektet private si identifi kim apo reklamat anash rrugs etj. Drafti sht hartuar kto dit dhe pritet t kaloj pr miratim n qeveri...

NE FAQEN 6

Shefi i qeveris, Sali Berisha, hodhi dje n Kuvend iden pr t pasur nj ndarje t pro-pozimeve pr emrimin e gjykatsve midis tri institucioneve, Presidentit-Parlamentit...

NE FAQEN 3

KRYEMINISTRI IA THOT QEVERISARMIR SHKURTI

Nj shqetsim i madh m kaploi shpirtin kt mesjav teksa shihja si prdit Kry-eministrin tim live n nja 4-5 televizione njkohsisht. Jo se qe dalje...

NE FAQEN 9

Zdhnsja Filote: Kriza t zgjidhet n Tiran

Bashkimi Europian, nprmjet tre prfaq-suesve t rndsishm t saj n Tiran dhe n Bruksel, ka dhn nj mesazh t ri ndaj qeveris shqiptare, duke i br thirrje se nuk mund t krijohet nj demokraci funksionale nse mazhoranca do t miratoj e vetme ligjet q bjn t mundur funksionimin e institucioneve. Ka qen kreu i delegacionit t Komisionit...

NE FAQEN 3

Deklarat nga Brukseli

Zululand

NE FAQEN 12

Breaking views

NE FAQEN 29

VDEKJA E SIMBOLIT TONAGRON BAJRAMI

Sot n Kosov mbajm zi. Zyr-tarisht nuk sht dit zie, por n zemrat tona fl amujt i kemi n gjysmshtiz. Ka vdekur simboli i suksesit...

@2

shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010 POLITIKE

Rama: Berisha po mban Shqiprin jasht Europs pr kutit e mbyllura Lideri i opozits akuzon Kryeministrin: Po i kthen shpinn BE-s

PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com

Dule: Qeveria t jap dorheqjen Opsionet opozitare rreth zgjid-hjes s krizs nuk prjashto-jn largimin e qeveris si derivat i saj. Nse Partia Socialiste ende flet pr negociim apo kompro-mis, aleati i saj, kryetari i Partis Bashkimi pr t Drejtat e Njeriut, Vangjel Dule, nuk rresht s krkuari largimin e qeveris. "sht mo-menti q secili t marr prsipr prgjegjsit e veta dhe n radh t par prgjegjsi kryesor pr nj vit koh t humbur n jetn e do qytetari shqiptar, n jetn e komu-nitetit, n realizimin e ambicieve strategjike t vendit sht qeveria e zotit Berisha, q duhet t marr prsipr prgjegjsin dhe t jap dorheqjen, u shpreh Dule i cituar nga TV Alsat. Ai ka shtjelluar edhe m tej iden e vet duke propozuar krijimin e nj qeverie t integrimit, e cila sipas tij do t duhet t krijoj mundsin e zhvillimit t zgjed-hjeve t parakohshme n nj koh optimale. Duhet t nis nj dialog gjithprfshirs pr krijimin e nj qeverie sa m afatshkurtr, e cila me nj axhend t qart dhe aksion politik t koordinuar do t mund t realizojn si procesin e liberal-izimit t vizave, ashtu dhe at t marrjes prfundimisht t statusit t kandidatit. Dhe n nj koh optimale vendi duhet q ti drej-tohet ballafaqimit t ri zgjedhor", deklaroi Dule. N nj far mnyre, ai ka propozuar m shum nj qeveri me baz t gjer, e cila do t ket si objektiv parsor realizimin e axhends s integrimit, e cila nuk mund t ec prpara n nj koh kur vendi aktualisht sht i prar mes dy kampeve.

SKERDILAJD ZAIMI

Lideri i opozits, Edi Rama, ka deklaruar dje se penal-izimi i mundshm i Europs ndaj Shqipris sht prgjegjsi e Kryeministrit Sali Berisha. In-tegrimi dhe liberalizimi i vizave sipas interpretimit opozitar jan vn tanim n diskutim serioz vetm pr shkak t faktit se Sali Berisha, Kryeministr i vendit refuzon t zbardh mnyrn sesi arriti rezultatin elektoral t 28 qershorit 2009. N kohn kur Berisha ka zgjedhur dje t flas pr raporte dhe progres ekonomik t Shqipris, kundr-shtari i tij politik, kreu i Partis Socialiste, Edi Rama ka marr n konsiderat deklaratn e pr-bashkt t Parlamentit Europian pr t prezantuar para opinionit pikn kritike ku ndodhet aktu-alisht vendi. Pr t mbajtur me do mim t mbyllura kutit ku fshihen gjurmt e krimit t 28 qershorit, Sali Berisha sht gati ta mbes prsri Shqiprin n klas dhe madje t luaj deri n fund me fatin e liberalizimit t vizave pr shqiptart. Mes vizave e integrimit pr t gjith, Shqiprin dhe shqiptart dhe vizs mbi Shqiprin e shqip-

tart, Sali Berisha preferon t dytn, vetm e vetm q t mos hapen kutit e t mos dal e vr-teta, sht shprehur Rama. Ai ka ofruar kshtu nj lexim politik t prmbajtjes s dokumentit t br dje publik, i cili i paraprin 22 qershorit kur pritet t miratohet n PE nj rezolut e posame pr Shqiprin. sht me interes t vihet n dukje, prfshirja e liber-alizimit t vizave n penalitetet e mundshme pr vendin ton, pa-varsisht se n prgjithsi sht pranuar se ky proces mbetet vetm n diskutimin teknik. Paralajmrimet e Rams pr vizat, krahas etapave t procesit t integrimit q mund t ngri-jn pr shkak t krizs, aktu-alizohen si reale jo vetm nga statusi i tij si kryetar i opozits, por edhe pse s fundmi shqet-sime konkrete pr kt proces kan ngritur edhe prfaqsues t qeveris. Kshtu, nj dit m par, ministri i Jashtm, Ilir Meta, ka akuzuar Edi Ramn dhe partin q ai prfaqson se sht br penges pr liberalizimin e vizave dhe nuk ka kontribuar pr kt shtje q prej nj viti. Edhe pse n pikvshtrime t ndry-shme, liberalizimi i vizave sht vn n axhend diskutimi si instrument presioni pr arritjen e kompromisit. Pr sa i prket ktij t fundit, kreu i PS ka ritheksuar se ai sht i mundshm vetm nse Sali Berisha do ta pranoj at far ka refuzuar deri m tani. Deklarata e prbashkt e dy kryetarve t grupeve t PE sht pasqyra m shqetsuese q i sht vn ndonjher prpara n kta 10 muaj Shqipris pr krizn e pr pasojat e mundshme t saj. I vetmi njeri q sot i kthen shpinn ksaj pasqyre sht

Sali Berisha... zgjidhja prmes kompromisit ishte e mundshme, sht e mundshme, mund dhe duhej t ishte pranuar pr t mirn e Shqipris e t shqip-tarve, duke i hapur rrug trans-parencs e integrimit. I vetmi njeri q nuk e pranoi zgjidhjen e mundshme dhe transpar-encn e domosdoshme ishte Sali Berisha, tha Rama n nj kon-

statim politik q ka brenda edhe akuzn e fort pr kundrshtarin. Prkundrejt ktij fronti bllokues q po mbahet nga shumica, ai nuk ka munguar q t rikonfi r-moj edhe njher opsionin e vetm opozitar; reagim me t njjtat terma. Ne nuk trhiqemi nga krkesa jon, ne nuk lkun-demi n prpjekjen ton pr t gjetur zgjidhjen e kompromisit

Pr t mbajtur me do mim t mbyllura kutit ku fshihen gjurmt e krimit t 28 qershorit, Sali Berisha sht gati ta mbes prsri Shqipri-n n klas

Deklarata e prbashkt e dy kryetarve t gru-peve t PE sht pasqyra m shqetsuese q i sht vn ndonjher prpara n kta 10 muaj Shqipris

Deklarata

RAMADeklarata e prbashkt e dy kryetarve t grupeve t PE sht pasqyra m shqetsuese q i sht vn ndonjher prpara n kta 10 muaj Shqipris pr krizn e pr pasojat e saj. I vetmi njeri q i kthen shpinn ksaj pasqyre sht Berisha

BERISHAVitin e kaluar thash se do t rrija edhe 35 vite n kt sall, por t nderuar koleg t opozits, nse vazhdoni n kt mnyr do t m shikoni edhe pr shum, shum vite n at kal

RUIPas takimit n Strasburg mes Rams dhe Berishs, jan zhvilluar edhe dy takime t tjera n Bruksel mes t drguarve. Prfaqsuesi i PS-s ishte dakord me marrveshjen, por prfaqsuesi i Berishs i tha stop asaj dy her

q i hap rrug transparencs, ne nuk ndalemi n rrugn e betejs son...Do t vazhdojm prpara me dinjitetin e nj opozite q nuk e negocion lirin e saj, nuk i fal e as i shet t drejtat e saj, nuk e braktis pr asnj arsye e mim nj kauz pr t ciln ka dshmuar se sht e gatshme t sakrifi koj shumka dhe t mos kursej asgj, tha ai.

ERJON AJAZI

Demokratt vendosin kushte t reja pr social istt . Deklarata e dy grupimeve poli-tike t Parlamentit Europian pr situatn n Shqipri jo vetm q ka ndezur debatin n Kuvend, por ka nxjerr n drit edhe pro-pozimet e reja q mazhoranca i adreson opozits. Kryeministri Berisha ka krkuar dje kon-sensusin e socialistve pr nj seri ligjesh q krkojn 84 vota. Mazhoranca i ofron opozits ndryshimet n Kodin Zgjedhor sipas propozimeve t Partis So-cialiste, imunitetin e deputetve dhe gatishmrin pr ti dhn shumicn e komisionit hetimor pr zgjedhjet opozits, por ka shprehur n mnyr t qart se pr shtjen e kutive nuk ka asnj diskutim. Kryetari i grupit parlamentar socialist, Gramoz Rui, mbron iden se opozita nuk trhiqet nga shtja e kutive dhe sipas tij, sht Kryeministri ai q po minon kompromisin duke refuzuar t fi rmos paktin

KrkesaKreu i PBDNJ-s avancon krkesn ndaj kreut t qeveris

Debati

Rui zbardh takimet sekrete n Bruksel: Berisha prishi negociatat

Kryeministri: Kompromisi? PS t ngrej kartonin pr t gjitha ligjet q krkojn 84 vota

e ofruar nga ndrkombtart. Doza e ironis dhe akuzave mes Berishs dhe Ruit ka dominuar m pas punimet e seancs s djeshme t Kuvendit.

Zgjedhjet lokale Kryeministri akuzoi social-

istt se prej muajsh po hartojn nj plan pr t bojkotuar zgjedh-jet lokale. Q n momentin kur u shtrua krkesa q binte ndesh me vendimet e gjykats kam pa-sur bindjen absolute se ka vetm nj qllim q t mos merret pjes n zgjedhjet lokale dhe t bhet do gj pr t penguar rrugn drejt integrimit, tha Berisha. Por nga ana tjetr, numri nj i grupit parlamentar socialist e quajti Kryeministrin mashtrues

dhe demagog. Negociatat n Bruksel N replikn me Kryeministrin

Berisha, deputeti Rui zbardhi n Kuvend detaje nga negoci-atat n Bruksel pr zgjidhjen e krizs politike. Pas takimit n Strasburg mes Rams dhe Berishs, jan zhvilluar edhe dy takime t tjera n Bruksel mes t drguarve. Prfaqsuesi i PS-s ishte dakord me marrveshjen, por prfaqsuesi i Berishs i tha stop asaj, dy her, tha Rui, duke shtuar se ju nuk doni ta zgjidhni kt kriz.

BushatiDeputeti socialist, Ditmir

Bushati, i krkoi mazhorancs t gjej nj zgjidhje pr krizn poli-

tike. Duke shfrytzuar debatin e lir n Kuvend, deputeti Bushati krkoi t gjendet nj konsensus pr gjetjen e krizs politike. Kriza po prkeqsohet, duhet konsensus, tha Bushati duke iu referuar deklarats s nj dite m par t Parlamentit Europian. Deklarata e PPE-PSE ishte nj lajm i keq, tha ai, duke thek-suar se vendi ndodhet prball krizave t mdha dhe sht koha pr bashkpunim me opozitn.

Batutat Vitin e kaluar thash se do

t rrija edhe 35 vite n kt sall, por t nderuar koleg t opozits, nse vazhdoni n kt mnyr do t m shikoni edhe pr shum, shum vite n at kal ku jam ulur edhe sot, tha Berisha. Replika nga socialistt ishte e menjhershme me po t njjtn doz ironie nga kreu i grupit parlamentar t PS-s. Zoti ua shtoft jetn biologjike, por jetn politike nuk e keni n dor ju. Po vazhduat n kt mnyr, dhe po punuat mbrap-sht nuk e keni t gjat, tha Rui.

Rui Ne jemi ktu pr integrimin e shqiptarve jo pr ti hequr viz Shqipris. Boll me demagogji e mashtrime. Demagogjia sht kostumi i mass tnde sot e 20 vjet

Berisha Nse opozita merret me ende kuti, mazhoranca do t rrij me dekada n pushtet. Po vazhduat kshtu ju, mua do t m keni n kt sall, hipur atje ku jam sot m shum se 35 vjet

@3

shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010 POLITIKE

PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com

Qndrimi

Kryeministri krkon kompetencat e Presidentitpr propozimin e antarve t Kushtetueses

Berisha: N Europ kushtetutat u japin pushtet edhe legjislativit e ekzekutivit

Zdhnsja e Fules: Kriza politike duhet t zgjidhet n TiranLohan: Jo ligjeve q miratohen nga nj partiFATJONA MEJDINI

Bashkimi Europian, npr-mjet tre prfaqsuesve t rndsishm t saj n Tiran dhe n Bruksel, ka dhn nj me-sazh t ri ndaj qeveris shqiptare, duke i br thirrje se nuk mund t krijohet nj demokraci funksionale nse mazhoranca do t miratoj e vetme ligjet q bjn t mundur funksionimin e institucioneve. Ka qen kreu i delegacionit t Komis-ionit Europian n Tiran, amba-sadori Helmut Lohan, dhe kreu i misionit t BE-s pr drejtsin, Roland Miklau, t cilt kan lsh-uar deklarata t forta ndaj Tirans zyrtare. Ndrkaq, nga Brukseli ka folur zdhnsja e Komisionerit Fule, e cila deklaroi se Angela Fi-lote, deklaroi se tashm zgjidhja e

dhe eficenss. Nj vizion i till i gjyqsorit mund t arrihet vetm nprmjet nj konsensusi t gjer politik dhe se kto sfi da duhet t adresohen sa m shpejt, deklaroi Lohan n fjaln e tij, duke shtuar se mazhoranca e vetme nuk mund t vendos pr rregullat e sistemit t drejtsis. Sipas tij, reformimi i nj sistemi t rndsishm, si sht drejtsia, nuk mund t arrihet vetm me vendime t rastsishme apo t copzuara. Nga ana tjetr, Lohan krkoi m shum kujdes pr forcimin e elementit njerzor n sistemin e drejtsis. Sipas tij, investimi te njerzit e sistemit sht ky pr t gjith reformn. Shteti i s drejts vihet n jet nga njerzit, aftsit profesionale, vullneti dhe integriteti i t cilve jan thelb-sore pr suksesin e reforms s

gjyqsorit. Strategjit pr reformat n sitemin e drejtsis duhet t synojn transparencn. Nj gjyq-sor i till krkon konsensus t gjr politik, - theksoi Lohan., kujtoi prfaqsuesi i KE-s n Shqipri. Nga ana tjetr, Lohan theksoi se prokurort dhe gjyqtart n vend duhet t punojn me guxim dhe me kuraj, duke qndruar larg bindjeve politike n punn e tyre. N mbyllje t misionit, i cili ka zgjatur 2 vjet e gjysm n vendin ton, shefi i EURALIUS II, Roland Miklau, prve prgzimeve pr at far sht br n reformn n drejtsi, bri edhe kritika t forta, duke theksuar se shteti i s drejts n Shqipri nuk mund t konsid-erohet si i plot. Ndonse ka pasur progres, mbetet ende shum pr t br. Sot ka pamundsi pr ngritjen e akuzave dhe investigimin e fi gu-rave t larta dhe pa kto elemente, shteti i s drejts nuk mund t kon-siderohet i plot, deklaroi Miklau. Nga ana tjetr, shefi i misionit t BE-s pr drejtsin n Shqipri, theksoi se fatkeqsisht Shqipria ishte nj vend n tranzicion dhe pr kt arsye reforma n drejtsi, ashtu si edhe n fusha t tjera, do t vazhdonte pr nj koh t gjat. Por bashkpunimi i klass politike n Shqipri ende nuk po ndodh si arsye e krizs politike ende t pazgjidhur mes mazhorancs dhe politiks pr zgjedhjet e shkuara parlamentare. Ndonse prfshirjes s krerve m t lart t Parlamentit Europian pr zgjidhjen e ksaj krize, ende palt nuk kan mbr-ritur n nj marrveshje, e cila do t knaqte interesat e t dyja palve. Pas thirrjeve pr bashkpunim nga ana e PE-s dhe e Kshillit t Ministrave t Bashkimit Europian, nuk prjashtohet mundsia q kreu i grupit t Partive Popullore

Europine n PE, Jozeph Daul dhe ai i Partive Socialdemokratike n kt institucion, Martin Shuls, t vijn vet n Shqipri pr t zhvil-luar takime me krert e politiks pr arritjen e nj marrveshje q do t onte n prfundimin e kon-tradiktave dhe do ti hapte rrugn bashkpunimit mes palve. Ky bashkpunim po i krkohet me in-sistim klass politike shqiptare dhe Europa, n rast se nuk ndodh, pritet ta penalizoj Shqiprin n aspi-ratat e saj europiane e integruese.

BrukseliPo dje erdhi sinjali i radhs

nga Brukseli pr sa i prket zgjid-hjes s krizs politike shqiptare. Zdhnsja e komisionerit pr zgjerim n Komisionin Europian, Angela Filote, deklaroi se tashm zgjidhja e krizs politike shqip-tare u ngelet dy liderve kryesor politik dhe ata duhet ta gjejn at sa m shpejt n Tiran. Sipas saj, gjetja e zgjidhjes sht n radh t par e rndsishme pr vet qytetart shqiptar, pr plotsimin e aspiratave t tyre europiane. Ne duam t shikojm n Shqipri nj demokraci m t maturuar dhe dy lidert e saj politik duhet t na i tregojn kt, theksoi Filote. Sipas saj, n procedurn e shqyrtimit t krkess s statusit kandidat t Shqipris, rndsi t veant do t ket edhe plotsimi i kriterit politik.

krizs politike shqiptare u ngelet dy liderve kryesor politik dhe ata duhet ta gjejn at sa m shpejt n Tiran .Drejtsia shqiptare reformohet vetm n momentin kur palt politike do t bashkpu-nojn dhe do t gjejn konsensus pr shtjet q lidhen me kt fush. Ky ishte mesazhi q dha dje shefi i delegacionit t Komis-ionit Europian, Helmut Lohan, gjat ceremonis s mbylljes s projektit t Bashkimit Europian pr reformimin e sistemit t drejtsis, EURALIUS II. N fjaln e tij, Lohan, prvese krkoi bashkpunim t politiks pr drejtsin, theksoi se kjo duhet t ndodh sa m shpejt.

Shteti i s drejts duhet t buro-j nga nj vizion i plot dhe strategji gjithprfshirse drejt synimeve t transparencs, prgjegjshmris

Strategjit pr reformat n sistemin e drejtsis duhet t synojn trans-parencn. Nj gjyqsor i till krkon konsensus t gjer politik

Sipas Kryemin-istrit, t gjitha dekretet e Presi-dentit n vende t tjera t Europs bhen n mnyr t hapur

Sot doni t hiqni votimin e fsheht dhe t bni votim t hapur. Keni krkuar ju q votimet t bhen t fshehta

LohanNj vizion i till i gjyqsorit mund t arrihet vetm nprmjet nj konsensusi t gjer politik dhe se kto sfi da duhet t adresohen sa m shpejt

MiklauSot ka pamundsi pr ngritjen e akuzave dhe investigimin e fi gurave t larta dhe pa kto elemente, shteti i s drejts nuk mund t konsiderohet i plot

Shefi i qeveris, Sali Beri-sha, hodhi dje n Kuvend iden pr t pasur nj ndarje t propozimeve pr emrimin e gjykatsve midis tri institu-cioneve, Presidentit-Parlamen-tit-Ekzekutivit. Kryeministri Berisha e ka lidhur propozimin e tij duke iu referuar tentativs s mazhorancs pr t ndry-shuar rregulloren e Kuvendit. Lexoni kushtetutat europiane pr gjykatsit, t cilat kan nj ndarje t propozimeve midis Presidentit, Parlamentit dhe Ekzekutivit, tha Kryeministri Sali Berisha, duke iu drejtuar opozits. Nga ana tjetr, opozita e ka kundrshtuar kt nism, duke i kujtuar Kryeministrit Berisha se ka qen pikrisht ai shum vite m par, i cili e ka ndryshuar rregulloren pr mnyrn e votimit n Kuvend, q t bhet n mnyr t fsheht. Sot doni t hiqni votimin e fsheht dhe t bni votim t hapur. Keni krkuar ju q votim-et t bhen t fshehta, tha Rui. N kt mnyr, Kryeministri Berisha krkon q prve Presi-dentit, t jet edhe institucioni i Parlamentit dhe i ekzekutivit q t paraqesin propozimet e tyre n lidhje me emrimin e gjykatsve.

Votimi pr dekretet e Presi-dentit pr Gjykatn e Lart e kan uar mazhorancn pr t kthyer vmendjen drejt strat-egjive t reja, me qllim q edhe institucione t tjera t prfshi-

hen n kompetencat q aktual-isht jan e drejt kushtetuese e Presidentit t Republiks. Kryetarja e Kuvendit deklaroi n fillim t seancs se ndryshimi i rregullores s Kuvendit, konkre-tisht neni 58, sht vendosur t

kaloj n seanc n punimet e ardhshme t Parlamentit. Shtyrja e votimit ka qen nj manovr e mazhorancs pr t mos rnduar marrdhniet me opozitn, por edhe pr t mos marr e vetme iniciativa t tilla,

duke i krkuar opozits 84 vota. Pavarsisht ksaj, qndrimi i mazhorancs mbetet i njjt pr ti kryer votimet n mnyr t hapur, ndrsa i opozits sht kundr ktij propozimi. Ndonse sht shtyr votimi pr ndryshimin e rregullores s Kuvendit, dy forcat m t mdha politike jan prplasur pr kt shtje, duke ndar pikpamje t ndryshme. Sipas Kryeministrit, t gjitha dekretet e Presidentit n vende t tjera t Europs bhen n mnyr t hapur, ndrkoh q opozita, nprmjet kreut t grupit t saj parlamentar, Gramoz Ruit, theksoi se deri tani votimi i dekreteve t kreut t shtetit pr antart e Gjykats s Lart dhe asaj Kushtetuese bhej me kuti ose i fsheht me elektronik. Lidhur me ndryshimet e rregul-lores s Kuvendit, pr miratimin e dekreteve t Presidentit pr antart e Gjykats s Lart, Berisha tha se votimi i hapur i dekreteve sht standard i vendeve me demokraci t zh-villuar dhe nj procedur q sjell konsolidim t transpar-encs parlamentare. Opozita, megjithse e ka kundrshtuar ndryshimin e rregullores s Kuvendit pr mnyrn e votimit, sht treguar e rezervuar n lidhje me qndrimin e Kryemi-nistrit, se n kushtetutat euro-piane ka nj ndarje t propozi-meve pr mnyrn e emrimit t gjykatsve.

E.Ajazi

BERISHA Lexoni kushtetutat europiane pr gjykatsit, t cilat kan nj ndarje t propozimeve midis Presidentit, Parlamentitdhe Ekzekutivit

4shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comPOLITIKE

SKERDILAJD ZAIMI

P r f a q s i m i p r m e s palve t treta i Shqipri-s n ato vende ku Tirana zyrtare nuk ka seli diplo-

matike, duket se do t krkoj nj personel shtes, apo edhe nj rishprndarje t burimeve ekzistuese njerzore. Edhe pse Protokolli i Bashkpunimit mes Italis dhe Shqipris, i br pu-blik m 12 prill gjat takimit mes ministrit t Jashtm, Ilir Meta, dhe homologut t tij, Franco Frattini, ende nuk sht firmo-sur, ai gjithsesi prcakton an-gazhime shtes t diplomacis shqiptare. N fakt bhet fjal pr mbulimin reciprok diplomatik, i cili n rastin e vendit ton duket se do t funksionoj n partneri-tet me fqinjin perndimor, teksa teorikisht t njjtn gj do t realizoj edhe diplomacia shqip-tare n ato raste kur do t shihet e nevojshme nga Roma. Nuk ka asgj konkrete, sepse mar-rveshja sht ende n formn e nj drafti q pret t firmoset, tha pr Shqip zv.ministrja e Jashtme, Edit Harxhi. Teknikisht marrveshja krijon mundsi t prfaqsimit n nj numr shumfish vendesh, q gjithsesi do t realizohet me pranin e nj zyrtari shqiptar. Bashkpu-nimi n kt rast i siguron fun-ksionarit t caktuar nga shteti shqiptar rezidencn n vendin ku synohet aktiviteti diplomatik apo konsullor s bashku me in-frastrukturn prkatse. Lidhur me vendet ku Shqipria synon t krkoj prfaqsimin prmes selive italiane, Harxhi u shpreh se ministria sht ende n fazn e

Gati prfaqsimi diplomatik nga Italia dhe TurqiaHarxhi: N prfaqsit e Roms dhe Ankaras do t ket nga nj diplomat shqiptar

SKERDILAJD ZAIMI

Prve administrimit t procesit zgjedhor, Ko-misioni Qendror i Zgje-dhjeve si organ i specia-

lizuar ka br publik vullnetin pr t kontribuar me sugjerime teknike n kuadr t reforms s re elektorale. Edhe pse ende larg ksaj faze, kreu i KQZ-s, Arben Ristani, ofron nj interpretim t prmbledhur t problemeve q mund t korrigjohen n t ardhme, duke nisur q nga ri-shikimi i kompetencave t vet komisionit e deri te diskutimi pr sistemin ekzistues.

Ka prgatitur KQZ nj dosje me sugjerime konkrete n kua-dr t reforms s re zgjedhore? Cilat jan pikat kryesore t tyre?

KQZ sht ende n prpunim e sipr t konkluzioneve t nxjer-ra nga zgjedhjet e kaluara dhe n kt moment nuk ka nj material prfundimtar pr ndryshime t mundshme t Kodit Zgjedhor. Ndrkoh, n dijenin time ende nuk jemi n nj kuadr reformash zgjedhore. Nse kjo reform do t filloj dhe nse do t krkohet mendimi i KQZ-

shqyrtimit. Ideja e kalimit n nj nivel t till bashkpunimi sht br publike nga Meta vetm dy muaj pasi mes Shqipris dhe Italis u nnshkrua Deklarata e Prbashkt Politike pr Partne-ritet Strategjik, q mban firmn e kryeministrave Sali Berisha dhe Silvio Berluskoni. Edhe pse ako-ma nj draft q pret diskutimin, akti n fjal prfaqson nj hap thelbsisht t ri n marrdhniet

dypalshe, q mund t hetohet sidomos n qndrimin e Farne-sins pr liberalizimin e vizave t Shqipris me Bashkimin Europian.

Ndrkoh, me rndsi sht fakti se pr Tirann zyrtare ky akord me Romn zyrtare nuk prbn nj precedent. Kjo pasi n dhjetor t vitit 2008, Ministria e Jashtme i ka br nj shtes marrveshjes s vitit 1998 mes

Shqipris dhe Turqis, ku pa-rashikohet thuajse e njjta gj si n rastin me Italin. Nj pal, n shtetet pritse ku pala tjetr nuk prfaqsohet, pr t mundsuar kryerjen e shrbimeve diploma-tike pr kt pal, afron mund-sit pr t siguruar ndihmn e nevojshme administrative dhe logjistike n kuadrin e s drejts dhe praktikave ndrkombtare. Nj pal, n shtetet pritse...,

me miratimin e ktij shteti dhe mbshtetur n procedurat e saj ligjore dhe administrative, do t vlersoj mundsin pr mar-rjen e masave t nevojshme pr caktimin e prfaqsuesit n nivel agjenti diplomatik n misionet diplomatike t njri-tjetrit, thuhet n shtesn e br vetm dy vjet m par. Pra, mbulimi reciprok i prfaqsimit diplo-matik, n rastin e Shqipris

njeh dy destinacione: Italin dhe Turqin, dy vende q s fundmi jan prftuar n perceptimin e prgjithshm si mbshtets gati t pakushtzuar t Tirans zyrtare. Madje n drejtim t An-karas, n vitin 2008, zv.ministrja e Jashtme, Edit Harxhi, ka lshuar nj shkres zyrtare q krkonte ndihmn e shtetit turk n rregul-limin e nj praktike diplomatike q po zgjerohet.

Flet kryetari i Komisionit Qendror t Zgjedhjeve, Arben Ristani

Ndryshimi i sistemit elektoral nuk sht nj akt i kshillueshm

Intervista

Idrizi: T mos lejojm ndarjen e Kosovs

Kryetari i Partis pr Drejtsi dhe Unitet, Shptim Idri-zi, mori dje prkrahjen e partive opozitare t Kosovs pr m shum bashkpunim pr shtjen ame dhe at kombta-re. N ditn e dyt t vizits s tij n Kosov, Idrizi, s bashku me delegacionin q e shoqron, zhvilloi nj takim me nnkrye-tarin e Aleancs Kosova e Re, Ibrahim Gashin, me t cilin u fol pr shtjet kombtare dhe ato tregtare. Gjat fjals s tij, Idrizi theksoi nevojn q vjen pr kriji-min e nj tregu t prbashkt mes Shqipris dhe Kosovs. Nj treg prej 7 milion banorsh sht gji-thnj m trheqs, sesa dy tregje t copzuara si jemi tani, thek-soi Idrizi, ide e cila u mbshtet edhe nga Gashi. N fjaln e tij, Idrizi theksoi se n rast t ndonj rreziku pr ndarje t Kosovs, t gjith shqiptart kudo q t ishin duhet t reagonin me forc. Ka zra t cilt flasin pr mundsin e ndarjes s Kosovs. Nse kto zra shtohen, ather duhet t kemi nj reagim mbarkombtar, pavarsisht shtetit dhe origjins; e gjith skena politike shqiptare, e gjith shoqria civile shqiptare dhe t gjith shqiptart n pr-gjithsi do t reagojn n formn e duhur, theksoi Idrizi. Nga ana tjetr, kryetari i PDU-s dhe kreu i Vetvendosjes, Albin Kurti, lidhn nj marrveshje bashkpunimi q do t ken kto forca n t ardhmen. Idrizi e uroi Kurtin pr hyrjen e tij n politik dhe theksoi se bashkpunimi mes tyre do t ishte i suksesshm. F.Mejdini

TakimiKreu i PDU-s n Prishtin

Parimisht nuk jan t kshillueshme ndryshimet e shpeshta, sidomos kur bhet fjal pr ndryshime rrnjsore, sepse krijojn oroditje t t gjith aktorve dhe faktorve q marrin pjes n procesin zgjedhor

Ideja e kalimit n nj nivel t till bashkpunimi sht br publike nga Meta vetm dy muaj pasi mes Shqipris dhe Italis u nnshkrua Deklarata e Prbashkt Politike pr Partneritet Strategjik

s, sigurisht q do t jet gati n momentin e duhur.

Ka nevoj sipas jush pr nj ndrhyrje edhe n rolin e KQZ-s?

Roli i KQZ-s sht plotsisht n linjn logjike t ndrtimit t Kodit Zgjedhor aktual, por mund t ket vend pr t shtuar apo qartsuar disa kompetenca si jan pr shembull kompetencat e KQZ-s pr kontrollin e finan-cave t prdorura nga partit politike n fushat elektorale.

Pikrisht pr kt ka pasur koht e fundit disa takime t faktorve me impakt n zgjedhje dhe men-dimi q ka mbizotruar n kto takime ka qen n favor t shti-mit t kompetencave pr KQZ. Si ky shembull ka edhe disa pika t tjera ku mund t ndrhyhet pr ti shrbyer miradministrimit t zgjedhjeve.

N nj vlersim tuajin si ju-rist, por edhe njohs i mir dhe zbatues i Kodit Zgjedhor, a sht e kshillueshme ndrhyrja

edhe n sistemin elektoral?Parimisht nuk jan t kshil-

lueshme ndryshimet e shpeshta, sidomos kur bhet fjal pr ndryshime rrnjsore, sepse kri-jojn oroditje t gjith aktorve dhe faktorve q marrin pjes n procesin zgjedhor dhe sht e sigurt q ulin nivelin e orga-nizimit dhe menaxhimit nga administratort zgjedhor. T kshillueshme dhe t mirpritu-ra jan ndryshimet e elementve t caktuar q vnia n zbatim e

ligjit tregon se duhen prmir-suar.

A mendoni se reforma e re zgjedhore, prve protagoniz-mit t partive, duhet t pr-fshij edhe debate ekspertsh t fushs?

Trheqja e mendimit nga nj mas e gjer t interesuarish dhe ekspertsh sht gjja m e mir n nj proces ligjvns, sepse prve rritjes s cilsis, do t sjell dhe nj gjithpranim t procesit.

Kriza politike shqiptare duhet t zgjidhet prmes dialogut parlamentar. Ky mesazh i sht br prezent ministrit t Jashtm, shqiptar, Ilir Meta, nga homologu i tij gjerman, Guido Westerwelle, n nj takim t veant dje n Berlin. Zyra e shtypit e Ministris s Jashtme ka informuar dje se n bisedn e zhvilluar diplomati gjerman ka nnvizuar nevojn e vijimit t komunikimit mes palve, madje duke hequr dor nga kushtzimet politike pr miratimin e reformave t nevojshme t integrimin e vendit. N lidhje me situatn politike n Shqipri, ministri Westerwelle theksoi rndsin e dialogut politik dhe kaprcimin e mosmarrveshjeve midis palve brenda Parlamentit, pasi mirfunksionimi i tij sht shum i rndsishm pr reformat q krkon inte-grimi europian i vendit, citon zyra e shtypit e Ministris s Jashtme. Rndsin vizits ia ka shtuar edhe prononcimi i zv.kancelarit gjerman pr sa i prket liberalizimit t vizave, q sipas vlersimit t tij ka mbshtetjen e plot t Berlinit zyrtar. Zv.kancelari dhe ministri i Punve t Jashtme, z. Westewelle, konfi rmoi mbshtetjen e plot t Gjermanis pr liberalizimin e vizave pr qytetart shqiptar, duke evidentuar progresin e br nga Shqipria sipas raportit t vlersimit t Komisionit Europian n maj 2010, citohet nga diplomati gjerman.

Meta takon homologun e tij, Guido Westerwelle

Gjermania: Kriza politike t zgjidhet me dialog

shqip

5

@E PREMTE, 18 QERSHOR 2010

PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comAKTUALITET

BLEDI GILAJ

Zbulohet mekanizmi i dhnies s diploma-ve pr jurist nga katr personat e arrestuar.

Policia e kryeqytetit po e heton at n dy pista, ku e para ka t bj me diploma t falsifikuara direkt nga t arrestuarit, ndrsa e dyta pr bashkpunim me stafin dhe me pedagogt e Fakultetin e Drejtsis. Diplomat ishin t vulosura dhe t firmosura dhe sipr tyre shnoheshin t dhnat personale t personave q paguanin shtatmij euro. Nga ana tjetr, policia dyshon se personat e ndihmuar prej grupit t arrestuar mund t jen t regjistruar edhe n sistem sikur kan mbaruar fakultetin n mnyr t rregullt.

Mekanizmi pr diplomat falseSipas t dhnave hetimore,

katr personat kontaktonin sido-mos me emigrant q vinin nga jasht vendit. Ata njiheshin me ta nprmjet personave t tjer, t cilt dyshohen se kan falsifikuar diploma pr Juridik. Fillimisht u premtonin se diplomat ishin origjinale dhe t regjistruara nga Fakulteti i Drejtsis. Pasi binin dakord n parim, ata kryenin ve-primet e para, duke filluar q nga mbledhja e dokumentacionit prkats. T arrestuarit merrnin dftesat origjinale t pjekuris dhe duke u bazuar n numrin personal dhe n emrat e krkue-sve, i regjistronin n fakultet. M pas, ata u krkonin personave

t interesuar t bnin derdhjen e kuots s vitit shkollor n numrat prkats t llogarive. Bashk me numrat e llogarive, nnshkruhej edhe marrveshja. Krkuesit e diplomave ngrinin n bank 7 mij euro dhe pa qen t dy t pranishm, katr t arrestuarit nuk mund ti trhi-qnin kto para. Zakonisht, pr marrjen e parave lihej nj numr llogarie i katr t arrestuarve. N kt moment, t dyshuarit u shpjegonin studentve se duhej nj koh rreth dy ose tre muaj q t merrnin diplomn.

Bashkpunim apo falsifikimKtu, ata shkpusnin lidhjet

me studentt e drejtsis dhe punonin personalisht n mnyr t fsheht. N lidhje me pjes t aktivitetit, policia ka ngritur dy pista. Sipas policis, e para ka t bj me diploma false pr

Lezh, zyrtart nn hetim lirojn t burgosurin Pas dhnies s lejes nga ana e dy prgjegjsve t burgut, i dnuari pr grabitje me arm arratiset dhe nuk rikthehet

drejtsi. Ata mendohet se kishin siguruar karton t diploma-ve dhe t listave t notave, q ende nuk dihet nse jan t rregullta, t cilat ishin t plot-suara edhe me vula dhe firma, e mbi to shkruanin t dhnat e studentve t tyre. Pasi kon-

firmohej pagesa e shkolls dhe ata regjistroheshin n sistem nga Fakulteti i Drejtsis, ata u jepnin diplomat n dor, duke i pagzuar si jurist. Megjithat, dyshimet pr pistn e dyt kan t bjn me bashkpunim n sta-fin e fakultetit. Antikorrupsioni

n Drejtorin e Policis s Qarkut t Tirans ka dyshime t forta se kartont e diplomave dhe t lists s notave ishin origjinal. Kshtu, ata mendojn se duke falsifikuar numrat personal t t dhnave n fakultet, i kan regjistruar kta persona sikur

kan mbaruar n periudha t ndryshme fakultetin, ather kur edhe t dhnat nuk kan qen t dixhitalizuara dhe ishin rikthyer pr t marr diplomat. Pr kt arsye, antikorrupsioni do t kr-koj sekuestrimin e dokumente-ve n Fakultetin e Drejtsis, me

qllim pr t dokumentuar tr-sisht veprimtarin kriminale t ktij grupi dhe pr t identifikuar bashkpuntort e tyre. Policia tha se ka identifikuar pes raste t ktyre personave, q kan pajisur shtetas t ndryshm me diploma false.

Dy zyrtar t Burgut t Shnkollit n Lezh jan vn srish n shnjestrn e prokuroris, pasi i kan miratuar dhnien e lejes nj t burgosuri, i cili nuk sht kthyer m, pas prfundimit t afatit. Dy zyrtart, t cilt kan liruar t burgosurin jan pikrisht personat q jan marr nn hetim nga prokuroria pak koh m par pr t njjtin problem. Burimet nga Burgu i Lezhs shpjeguan se rasti i fundit ka t bj me t burgosurin Xhevahir Kasemi, lindur e banues n La. Sipas dosjes, ky

person sht dnuar me dhjet vjet burg pr grabitje me arm. Aktualisht, ai ka br pothuajse nnt vjet burg dhe i kan mbetur pr t mbaruar dnimin edhe 14 muaj. Para disa ditsh, ai ka prfituar nj leje pes ditore, pasi do t shkonte t qndronte pran familjes pr nj sebep familjar. Leja e tij zgjaste deri n orn 16:00 t s mrkurs, por ai nuk sht rik-thyer n burg, ashtu si parashikohet n marrveshje, para se ai t lirohet me leje. Gjat verifikimit ka rezultuar se personat q i kan plotsuar dokumentacionin pr

leje dhe kan dhn mendimin pr t jan pikrisht edukatori Pjetr Leka dhe shefi i edukimit, Sejfulla Shehu, me det-yra n Burgun e Shnkollit. Por, kta dy persona dyshohen se kan shprdoruar detyrn pr rastin e Spartak Alis, rast i ndodhur n fund t muajit prill, t cilit iu dha leje pr t dal nga burgu dhe m pas nuk u kthye m, derisa u kap nga policia. Sipas t dhnave nga prokuroria, dosja e tyre sht hetuar nga Shrbimi i Kontrol-lit t Brendshm n burgje dhe i ka nxjer-r me shkelje procedurash gjat ushtrimit

t detyrs. Edhe Spartak Alia ishte dnuar pr grabitje me arm. Madje, ai sht kapur nj dit me celular n burg. Pr kt arsye, ai sht drguar n izolim dhe ka dal q aty vetm tri dit para se t merrte lejen pr t shkuar pran familjes. Shehu dhe Leka i kan drguar drejtorit t burgut krkesn pr ti dhn leje, vetm 72 or pas daljes nga izolimi, por kjo bie n kundrshtim me rregulloren. Sipas t dhnave, t burgosurit q jan futur n izolim nuk lejohen t marrin leje deri n gjasht muaj, pasi kan dal

nga aty. Por, edukatori prgjegjs i Alis, Pjetr Leka, dhe shefi i edukimit, Sejfulla Shehu, kan shkruar n dosjen e tij se ai ishte shembullor dhe q nuk kishte kryer ndonj shkelje. Duke u nisur nga kjo, drejtori ka miratuar lejen. Hetimet jan kryer, pasi Alia ka marr lejen dhe nuk sht kthyer n afatin e prcaktuar. Tashm, jan pikrisht kta dy persona q kan plotsuar edhe dosjen e Kasemit, ku lindin dyshime se dy zyrtart jan t pafat, ose kan gabuar me dhniet e lejes.

Ble. Gi.

Grupi hetimor dyshon pr falsifikim t prsosur ose bashkpunim me stafin

Juristi, mekanizmi i falsifikimit t diplomaveKartont e diplomave dhe letra e lists s notave jan me vula dhe firma t rregullta

Presidenti i Republiks, zoti Ba-mir Topi, ka emruar dje n det-yrn e zvendskomandantit t Komands s Doktrinave dhe Strvi-tjes, funksion q e ka kryer edhe m par, gjeneral brigade Vladimir Qirja-zin. Gjenerali sht ushtarak me kar-rier t gjat n drejtimin e reparteve dhe njsive t Forcave t Armatosura. Qirjazi ka kryer detyrn e komandant t Komands Mbshtetse, si dhe at t zvendskomandantit t Koman-ds s Doktrins dhe Strvitjes. M par ai ka shrbyer edhe n detyrn e komandantit t Brigads s Reagimit t Shpejt, komandantit t Brigads s Strvitjes Baz, Bunavi, Vlor, apo dhe at t zvendskomandantit t Forcave Toksore.

Qirjazi, deri tani zyrtarisht, ka

mbajtur detyrn e zvendskoman-dantit t Komands s Forcs s Bashkuar, struktur kjo e shkrir n prill t ktij viti, pas 3 vjet jetgjatsi, nga dhjetori 2006 deri n prill 2010. Ndryshimi i strukturs ishte kundr-shtuar nga ekspertt ushtarak, pasi jo vetm se nuk prputhej me at t vendeve antare t NATO-s, por njkohsisht ishte n kundrshtim edhe me Kushtetutn e Republiks s Shqipris. Gjenerali Qirjazi vjen n detyrn e re, pasi duke iu referuar faqes zyrtare t uebit t KDS-s, ky vend ishte bosh. M 17 maj t ktij viti, pas emrimit t gjeneral briga-de Sandr Lleshit si zvendsshef t Shtabit t Prgjithshm t Forcave t Armatosura, drejtimin e KDS-s e mori gjeneral brigade Agim Lala.

shtjes s Grdecit i shtohen edhe dy padi t tjera, por ksaj radhe t paditur jan banor t dmtuar nga kjo tragjedi. Sipas

Top Channel, Hekuran Cubi dhe Sanije Sknderi jan paditur n Gjy-katn Civile t Tirans pr moskthim t shums s teprt t prfituar, pasi sipas bashkis, t dmtuarit e tragje-dis s Grdecit kan prfituar nga fondet e shtetit n kohn q komisio-ni i par i vlersimit t dmeve i ka vlersuar ato me nj vler m t lart se komisioni i dyt q ishte edhe pr-fundimtari. Kto dy padi jan hedhur n short dhe i kan rn n gjykim Teuta Hoxhs dhe Altin Shkurtit.

Pothuajse nj vit m par, njsia vendore depozitoi nj paket t plot me 42 banor nga Grdeci dhe Mar-

qineti, pr t cilt ajo krkonte q ti kthenin shumn e derdhur nga shteti n baz t nj vlersimi t kryer nga komisioni i rivlersimit t dmit. Por kjo list t paditurish u copzua n disa gjyqtar t Gjykats Civile, ku disa procese ende skan prfunduar, ndrsa t tjer jan pushuar nga gjykata.

Nga ana tjetr, t dmtuarit e ksaj tragjedie, t cilt kan humbur t afrm n shprthimin e 15 marsit 2008, jan n dorn e gjykatsve pr dmshprblimin e jetve t humbura. Po kshtu, n Gjykatn Penale ndo-dhet edhe procesi gjyqsor ndaj 29 t pandehurve q akuzohen pr tragje-din e dy viteve m par, mes t cilve civil, ushtarak dhe drejtues t kom-panis s demontimit Albademil.

Gjeneral Vladimir Qirjazi rikthehet si numri dy i KDS-s

Vor, bashkia padit viktimat pr dmshprblimin

Dekreti Gjykat

Dy dit m par, policia arrestoi katr persona pr diplomat false t Fakultetit t Drejtsis. Sipas t dhnave zyrtare, n pranga prfunduan Medat Ruzhdi Kasa, 54 vje, dhe Anai Ramadan Mua, 46 vje, t cilt mendohet se ishin seksert pr gjetjen e personave t interesuar pr diploma dhe q komunikonin me stafi n e fakultetit. Ve tyre u arrestua Fadil Isuf Gurri, 43 vje, me profesion tregtar dhe Adriatik Resmi Koi, 45 vje, me profesion prkthyes n disa gjuh t huaja. Sipas policis, dy personat e fundit mendohet se merreshin me sigurimin dhe plotsimin e diplomave dhe listave t notave. Policia tha se kta persona, n bashkpunim me njri-tjetrin, si dhe me t tjer, bnin t mundur sigurimin e diplomave t Fakultetit t Drejtsis kundrejt prfi timit t shums s parave prej 7000 eurosh. Nga hetimet e kryera nga ky seksion, ka rezultuar se ata e kryenin kt aktivitetet, duke i depozituar kt shum eurosh, paraprakisht n fi liale t ndryshme t bankave n Tiran, si garanci pr prgatitjen dhe dorzimin e diploms, afat i cili zgjaste rreth 2 muaj. Vazhdon intensivisht kryerja e veprimeve hetimore pr zbardhjen e plot t ksaj veprimtarie kriminale, si dhe pr identifi kimin dhe arrestimin e personave t tjer t implikuar n kt aktivitet.

Policia

Katr t arrestuarit dhe detyrat personale

6shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comEKONOMI

ARD KOLA

Pa mbushur nj jav nga deklarata e Kryemini-strit se Bashkia e Tirans aplikon taksa t larta dhe

se do t ndrhyj pr ti ulur, Ministria e Financave prgatiti draftin pr miratim n qeveri. Bhet fjal pr disa ndryshime n projektligjin Pr sistemin e taksave vendore, pikrisht te neni 35, q flet pr tarifat e tabelave q vendosin subjektet private si iden-tifikim apo reklamat anash rrugs etj. Drafti sht hartuar kto dit dhe pritet t kaloj pr miratim n qeveri. Gazeta Shqip zbulon tabeln e re me nivelin e taksave, t cilat nuk do t ken m rritje t shums n varsi t madhsis, por u vihet nj kufizim. Aktualisht, pr Bashkin e Tirans bizneset paguajn nj tarif prej 45 mij leksh t reja pr metr katror n vit, kurse Ministria e Financave propozon nj kufi madhsie prej 12 metrash katror, mbi t cilin aplikohet taks fikse prej 540 mij leksh n vit. Ndryshimet prekin edhe rajonet e tjera t vendit, duke nisur nga bashkit kryesore, e deri te komunat. Tjetr ndryshim prek edhe termat e shpjegimit pr ta-belat pr qllime identifikimi, q sipas ministris ka pasur keqkup-time dhe abuzime n aplikimin e taksave. Kujtojm se niveli aktual i taksave, q Kryeministri i cilson t larta, jan miratuar n shtator t vitit t kaluar nga Kuvendi i Shqi-pris, me shumic demokrate dhe me propozim t Ministris s Financave.

PrplasjaDuket se pjesa e mbetur e vitit

2010 do t jet periudha e pr-plasjeve t mdha mes Bashkis s Tirans dhe qeveris, e cila tenton t marr situatn nn kontroll, duke prdorur meka-nizma, q n fakt ia lejon hapsira ligjore. Referuar variantit t ri, Ministria e Financave shpjegon se projektligji propozon rishikimin e niveleve t takss s tabels pr qllime reklamimi, t thjeshta dhe elektronike, duke kufizuar apliki-min e mass s takss pr metr katror pr siprfaqe t tabels. Nga ana e logjiks ekonomike, tarifa e reklams duhet t ket nj mim tavan, pr kt propozohet q t taksohet tabela deri n si-prfaqen 12 metra katror, e m pas nj norm fikse, pavarsisht madhsis. Pra, me rregullin e ri, tabelat deri n 12 metra katror do t ken nj taks 45 mij lek pr metr katror n vit, q i bie 540 mij lek, kurse mbi kt madhsi, niveli i tarifs q do t aplikohet mbetet i njjt, po 540 mij lek, kur m par ajo rritej n varsi t hapsirs. E njjta logjik do t ndiqet edhe pr zonat e tjera t vendit.

ArgumentetMinistria e Financave paraqet

disa argumente q uan n mar-rjen e vendimit pr kufizimin e taksimit t tabelave pr reklamat. Sipas ministris, shikueshmria sht e njjt, pavarsisht nga prmasa q ka tabela, pasi ato me siprfaqe m t madhe ven-dosen n distanca m t largta se ato me dimensione t vogla. Tarifa pr nj cityligh (1.8x1.2) q zakonisht jan n qendrat e qyteteve kan logjik ekonomike, kurse me rritjen e takss, tabelat me siprfaqe m t madhe se 12 metra katror dalin jasht logjiks dhe mundsi shitjeje pr klientt, sqaron ministria, duke shtuar nj tjetr argument, se niveli aktual i taksave krijonte abuzime n vje-ljen e saj. Nga ligji aktual, mbetet e pandryshuar taksa e tabels q vendoset pr raste evenimentesh, panaire etj., 1 mij lek pr metr katror n dit.

Kosto e prodhimit n disa sektor t ekonomis ka psuar rritje, duke e br akoma e m t vshtir

aktivitetin e tyre privat. Shifrat zyrtare t publikuara dje nga Instituti i Statistikave (INSTAT), flasin pr nj ecuri pozitive n trsi, por n sektor t veant vrehen probleme me nxjerrjen e produktit final. INSTAT nuk i jep shkaqet e rritjes s mimit pr prodhimin, por paraqet krahasi-met me periudhat e ndryshme.

N tremujorin e par t vitit 2010, indeksi i mimeve t pro-dhimit arriti 108.5 pr qind, duke shnuar nj ulje prej 1.4 pr qind kundrejt tremujorit t katrt 2009. Ndryshimi vjetor i indeksit t mimeve t prodhimit sht -0.2 pr qind.

Industria nxjerrse shnoi nj rritje prej 6.3 pr qind. Ktu mund t prmendim rritjen e mimeve t produkteve n aktivi-tetet Nxjerrja e produkteve ener-

Shifrat e tremujorit t par konfirmojn vshtirsit n disa sektor

INSTAT: Biznesi, kostot larta pr t prodhuar

Reklamat, qeveria ul taksat e bashkisDrafti i Ministris s Financave kufizon aplikimin pa fund t tarifs pr m

gjetike me 10.6 pr qind, thekson INSTAT. Gjithashtu, indeksi i mi-meve t prodhimit n industrin prpunuese shnoi rritje me 1.7 pr qind, ku brenda saj veohet rritja e mimeve t prodhimit t produkteve n aktivitetet: indu-stria ushqimore me 0.3 pr qind, industria tekstile me 3.5 pr qind, metalurgjia dhe prpunimi i me-taleve me 4.6 pr qind.

Sa u takon mimeve t prodhi-

mit n aktivitetet e tjera, industria kimike, apo fabrikimi i pajisjeve elektrike dhe elektronike, kan shnuar ulje prkatsisht me 0.2 pr qind dhe 0.7 pr qind.

INSTAT paraqet nj situat t prmbledhur me kostot e pro-dhimit pr produktet vendase, t cilat arritn 105.5 pr qind, duke shnuar nj ulje prej 3 pr qind krahasuar me tremujorin e katrt 2009. Gjithsesi, tek industrit

nxjerrse dhe prpunuese shno-hen rritje t kostos, prkatsisht me 6.6 pr qind dhe 1.2 pr qind.

Kurse indeksi i mimeve t eksportit (referuar vitit baz 2005) arriti 117.7 pr qind, duke shnuar nj rritje prej 2.3 pr qind krahasuar me tremujorin e mparshm. Edhe ktu veohet rritja e mimeve t produkteve n degn industri prpunuese me 2.3 pr qind. A.Kola

Sekreti pr t kursyergjat pushimeve jasht vendit

sht ver dhe shum prej nesh i kan planifikuar apo jan duke planifikuar dhe rezervuar pushimet e tyre jasht shtetit. Nse jeni klient i Voda-fone Albania mund t kurseni shum shpenzime kur prisni apo kryeni telefonata ndrsa jeni nn shrbimin roaming n 20 vende t huaja? A e dini q nse regji-stroheni n shrbimin Vodafone Passport mund t prisni telefona-ta n numrin tuaj kur jeni jasht shtetit dhe t tarifoheni vetm 100 lek (pa TVSH) pr do telefonat hyrse deri n 30 minuta, apo t kryeni telefonata pa limit duke u tarifuar vetm 100 lek (pa TVSH) shtes pr do telefonat duke pa-sur tarifa t njjta si ato q keni n Shqipri. Pra, nse do t vizitoni secilin prej shteteve t mposhtme: Belgjik, Turqi, Greqi, Itali, Gjer-mani, Austri, eki, Hungari, Mal-t, Holand, Mbretri e Bashkuar, Irland, Spanj, Portugali, Ruma-ni, Zvicr, Franc, Japoni, Australi, Zeland e Re ju keni mundsin pr t kursyer shume shpenzime duke aktivizuar falas shrbimin Vodafone Passport. Regjistrimi n shrbimin Vodafone Passport sht shum i thjesht. Nse jeni n Shqipri aktivizimi mund t kryhet falas duke kryer nj telefo-nat drejt numrit 15101 ose duke drguar nj SMS me tekst 1 n numrin 15101. Nse ndodheni jasht shtetit aktivizimi i shrbi-mit mund t kryhet duke drguar nj SMS me vler sipas tarifave t shrbimit ne roaming, me tekst 1 n numrin 15101. Vini re se Voda-fone Passport bhet aktiv pas 24 orsh nga momenti i regjistrimit. Gjithashtu sigurohuni q kur t jeni n shtetet e lartprmendura t zgjidhni rrjetet Vodafone n ato vende, sepse ky shrbim sht i vle-fshm vetm n kto rrjete (Nse jeni n Franc zgjidhni rrjetin SFR, n Zvicr zgjidhni Swisscom, n Belgjik zgjidhni Proximus, n Japoni zgjidhni Softbank Japan, n Austri [vetm pr klientt me kontrat] zgjidhni Mobilcom A1).

Breaking Views Vodafone Passport

Kategorit Niveli i Takss

Tabel pr qllime identifi kimi, e vendosur jasht territorit t ushtrimit t aktivitetit 120 lek n vit

Tabel pr qllime reklamimi, t thjeshta dhe elektronike:

- Pr bashkin e Tirans 45.000 lek/m/vit deri n siprfaqen 12 mPr siprfaqe m t mdha se 12 m paguhet 540.000 lek/vit*

- Pr bashkit qendr qarku 22.500 lek/m/vit deri n siprfaqen 12 mPr siprfaqe m t mdha se 12 m paguhet 270.000 lek/vit*

- Pr bashkit e tjera dhe komunat 13.500 lek/m/vit deri n siprfaqen 12 mPr siprfaqe m t mdha se 12 m paguhet 162.000 lek/vit*

Bashkia e Elbasanit dhe ajo e Gramshit pr-fundojn informatizimin e Qendrs s Ta-ksave Lokale. Fal sistemit t nj projekti, q u zhvillua nprmjet programit t USAID-t pr qeverisjen vendore n Shqipri, tashm sht mundsuar nj administrim m i efektshm dhe m efikas n vjeljen e taksave dhe ofri-mit t shrbimeve q do t rezultojn n t ardhura m t mdha pr bashkit e ktyre dy qyteteve. Deri tani ky program kompjuterik me financime t USAID-t ka prfunduar n tet bashki t vendit, ku jan financuar 370 milion lek pr dhjet departamente. Pr Bashkin e Elbasanit, USAID ka dhn rreth 20 mij dollar pr nj sistem t ri t kom-pjuterizuar, duke krijuar nj one-stop-shop pr bizneset lokale. Sipas kreut t bashkis, programi i informatizuar i taksave lokale krijon mundsin e rritjes s t ardhurave me 12 pr qind, ul abuzimet dhe ndihmon m tepr qytetart.

Drgesat e emigrantve kan vazhduar t bien srish edhe pr tremujorin e par t vitit. T dhnat zyrtare t Banks s Shqi-pris tregojn se drgesat e emigrantve pr periudhn janar -mars ran me 7.1 pr qind krahasuar me t njjtn pe-riudh t vitit t kaluar. Sipas banks, gjat tremujorit t par, shqiptart q punojn dhe jetojn jasht drguan n formn e transfertave n Shqipri rreth 170 milion euro, ose 13 milion euro m pak se sa nj vit m par. T dhnat tregojn se tashm drgesat e emigrantve po shfaqin nj tendenc t qart rnieje, q ka nisur nga viti 2007. Krahasuar me tre muajt e par t 2007-s, n tremujorin e par t ktij viti drgesat ishin 26.7 pr qind m t ulta. Vitin e kaluar drgesat e emigran-tve ishin n total rreth 782 milion euro, ose gati 10 pr qind e Produktit t Brendshm

Bruto, duke qen nj nga burimet kryesore t financimit nga jasht. Sipas nj studimi t kryer dy vjet m par nga Banka e Shqipris, rezultoi se drgesat e emigrantve kan qen nj nga faktort kryesor t zbutjes s varfri-

s n vend. N Shqipri pr-fitojn drgesa nga jasht rreth 180 mij familje dhe Banka e Shqipris thot se nse kto drgesa nuk do t ekzistonin, 40 pr qind e ktyre familjeve do t jeto-nin nn kufirin e varfris me m pak se dy dollar n dit. T dhnat e viteve t fundit, po konfirmojn paralajmrimin e br nga

FMN-ja dhe Banka Botrore vite m par, se drgesat jan nj burim i prkohshm financimi dhe se shum shpejt Shqipris do i duhet t gjej t tjera burime, por q kt radh i mbivendosen edhe shkaqet nga kriza ndrkombtare ekonomike.

Ecuria

*Shtesa q i bhet tarifave, ndryshimi

Kryeministri Sali Berisha e kishte para-lajmruar Bashkin e Tirans dhe kr-yetarin Edi Rama, s nse nuk ndryshonte nivelin e taksave, do t ndrhynte me ligj. Parlamenti ka votuar nj ligj n t cilin pr-cakton nivelet e taksave 1 euro pr tabeln. E imagjinoni ju zotrinj se far bn ky?! Ky u lshon urrejtje bizneseve. Ky thot vr

tabeln me 300 mij lek. Ajo sht vetm 1 euro, por e garantoj zotin Rama se po vazhdoi kshtu, sdo t mund t marr as edhe 1 euro, sepse do ta heqim fare me ligj. Taksa e emrit nuk ekziston kund n bot, prve se te Bashkia e Tirans, u shpreh kryeministri n mbledhjen e grupit t PD-s, n fi llim t ksaj jave.

Berisha:

Bashkia e Tirans, urrejtje ndaj biznesit

Informatizohetsistemi i taksave

Nuk ndalet rnia e drgesave t emigrantve ElbasanShifrat

Krahasuar me tre muajt e par t 2007-s, n tremujorin e par t ktij viti drgesat ishin 26.7 pr qind m t ulta

ZYRAT E SHITJES

Hapur t Shtunn dhe t Dieln

Nga 01-06-2010 deri 30-09-2010

Nga ora 10.00 - 15.00

8shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010

@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comOPINION

E kam par m shum se nj her filmin Inside Man t regjisorit Spike Lee. Ju kujtohet? sht nj film mbi grabitjen e banks s nj zotrie t thyer n mosh, i cili ia kish dal mban pr dekada t tra

t fshihte hm faktin q kish qen nazist gjat Lufts s Dyt Botrore, hm faktin q pasurin e mpastajme e kish vn nprmjet nj biznesi me stringlat e xhinglat e praruara t hebrenjve t shfarosur prej tij e prej t tijve. Dhe kreu i ban-ds s grabitsve bn nj rrug e dy pun: m nj an grabit bankn sipas nj plani t prkryer, t cilin nuk e zbulon dot asnj nga detektivt m inteligjent t New York-ut, m an tjetr i jerr maskn t zotit t banks, d.m.th ish-nazistit. Kush nuk e ka par, nuk bn keq ta shoh. Ka pr t mbetur i knaqur. Aktort Denzel Washington (detektivi), Clive Owen (kreu i bands s grabitsve), dhe Jodie Foster (nj negociatore) jan, prve t tjerash, majaja e Hollywood-it.

Ka nj moment q t l ndrdyshs, megjithat. sht momenti, kur grabitsit, pr ta shushatur policin, nxjerrin jasht nj kaset me zrin e Enver Hoxhs. Detektivi krkon dik q e njeh gjuhn, n t ciln flitet n at kaset. Dhe i sjellin nj vajz, nj prostitut, e cila, me ta kuptuar q kishin nevoj pr t, krkoi ta shfrytzonte n mnyrn e vet situatn. Un e njoh mir kt z, tha ajo duke ln t shtangur polict, t cilt e mendonin si zrin e njrit prej

grabitsve, por nuk e hap gojn, nse nuk m premtoni q do tm hiqni emrin nga regjistri i gjobave.

Ka ndonj pasaktsi n portretin e shqiptares? Jo, zhgn-jimi ska t bj me kt. sht portreti, q nuk e tradhton clich-n perndimore: prostitut, hileqare, transgresive (ndezi cigaren n dhomn e mbushur me polic). Ather? Ku qndron zhgnjimi? Hm, pr t luajtur rolin e shqiptares kishin zgjedhur nj ruse. E pafalshme, apo jo? Mund t gjenin sa hap e mbyll syt nj vajz nga Shqipria pr ta luajtur n mnyr autentike at rol episodik, por nj dreq e di pse kishin zgjedhur nj fytyr, nj z, nj vshtrim, nj akcent, nj diksion, nj sjellje, nj gjuh trupi etj., q skan t bjn fare me kombsin e zrit t kasets. Me siguri, Spike Lee se ka vn ujin n zjarr pr nj grusht njerzish t ksaj bote (shqiptart), q do t mund ta vinin re kt gj, e do t mrziteshin prej ktij konstatimi.

Ku dua t dal? Askund. Nuk sht e thn t dal diku. Thjesht t shpifet kur zbulon nj gj q nuk shkon n nj makin t prsosur, si sht makina hollywood-iane. Mund t mendohet se ky cen nxjerr n pah e thekson m shum vet prsosmrin, por kjo sht nj pes me hi. Prkundrazi ky sht alamet paradoksi sa m i vogl t jet nj cen, q i inkorporohet prsosmris, aq m shum lndohet prsosmria. Dhe kjo ssht e drejt.

MUSTAFA NANO

Nj fi lm hollywood-ian dhe prsosmria e lnduar

ARBR ZAIMI

Termi ndrkombtar, duke u prdorur gjithnj e m shum, vend e pa vend pr t prkufi-zuar prfaqsuesit diplomatik

t shteteve t tjera e t organizmave ndrshtetror ka imponuar nj realitet t vetin n konceptimin socio-politik shqiptar. N nj sistem Huntington-ian vlerash n mnyr t pandrgjegjshme shqiptart i kan diferencuar ndr-kombtart mes vedi. N nj an jan ndrkombtart e mirfillt, q jan perndimort t cilt prfaqsojn nj pushtet simbolik atror ndaj vendasve q nuk din t bjn shtet, nuk din t sillen e nuk din t punojn, e pr pasoj duhet t msojn q t rriten n mnyr t shndetshme, pa ln mnjan brengn e vazhdueshme (por gjithnj t shn-detshme) t kryerjes s detyrave, dhe nga ana tjetr jan ndrkombtart si puna jon, shtete lindore, myslimane, afrikane, aziatike, amerikano-latine, diktatoriale, apo t pazhvilluara, ndr-kombtar q edhe pse mund t ken prfaqsin e tyre dinjitoze n struktura t ndryshme ndrshtetrore, madje edhe mund t ken marrdhnie diplomatike me ne, nuk ua var kush hejbet - sepse nga ta skemi t msojm. Grupin e par e thrrasin gjersisht me togfjalshin partnert tan ndrkombtar, ky grup prfshin SHBA-t, 10 15 vendet m t pasura t BE-s, e asnj tjetr. Ndrsa grupin e dyt nuk denjon kush ta thrras me gradn ndrkombtar, ata i quajm thjesht t huaj, ose sipas emrit t vendit q prfaqsojn. Bhet fjal pr shtete q nuk kan hyr n marrdhnie do-minance me vendin ton, pr shtete q nuk prpiqen t ndrhyjn n punt e brendshme, apo q nuk na shfrytzojn kaq dukshm. N kt grup hetero-gjen prve t gjitha vendeve t bots s tret, grumbullohen bie fjala edhe Kanadaja me Australin q jan tepr larg pr t na ndikuar, Kina me Rusin q jan tepr lindore, India me Brazilin q sdin t bjn shtet, Turqia q sht shum myslimane, Greqia q nj e dy e bn demonstrata, apo vende si Rumania me Bullgarin, q edhe pse n BE dihet mir q jan n pozita t ngjashme me ne ekonomikisht. Sipas perceptimit servil t historis karakteristik pr shqiptart, dashurohemi vetm me senjort e fuqishm, e jo me t ngjashmit me ne. T ngjashmit prbuzen, sepse zakoni i shqipos cinik e do q t prbuzet edhe vetvetja - si pjes e nj kombi t pafor-muar, madje si t paformueshm. Dshi-rohet masivisht t jemi t qeverisur nga t tjer, t shmangim prgjegjsin nga shpatullat tona e t rrojm me miell bor-xh. T bindur si jemi pr inferioritetin e pr voglsin ton, duket se do ta kemi shum t vshtir t rritemi ndonjher.

Nga ana tjetr, prball konceptit t ndrkombtarit, n dikotomi Hegel-iane qndron koncepti i vendasit, edhe ky me nnndarjet e veta. Dominon vendasi i prunjur, ai q beson vetm e vetm te haberet q vijn nga Brukseli apo nga Uashingtoni, ai q beson dhe zbaton vetm urdhrat e dala nga amba-sadat e Ndrkombtarve t Mirfillt, SHBA-s dhe BE-s, apo EULEX-it, KFOR-it, UNMIK-ut etj., ashtu si gjat historis po ky popull ka zbatuar me plot dashuri chrysobulla t Bizantit dhe firmane t Stambollit. Bhet fjal pr t njjtin lloj vendasi q prmendm m sipr, i cili e percepton kombin e vet si nj nn-komb, si t paaft e t pameri-tuar, ndrsa ndrkombtart i sheh si shembull, si idhull, si kryeshenjues (n sensin Lacan-ian) t realitetit t vet, madje si perndi. Duke qen se ky lloj i vendasit sot pr sot prbn shumicn ndr shqiptar, po prdorim logjikn e tij pr t emr-tuar konceptet. Kt grup shqiptarsh t kapluar prej inferioritetit po e quajm nnkombtar, ndrsa grupin e t huajve q perceptohen prej tyre si perndi, si urdhrues, si

msues e si prindr po e quajm mbi-kombtar. Nga ana tjetr s fundmi ka filluar t shfaqet edhe nj lloj i ri venda-sish, q nuk kan frik t mendojn si t barabart me do qenie njerzore nga cilido shtet i globit, q nuk kan frik ta shohin kombin dhe shtetin e tyre si dika vrtet problematike, por ama t ndrtue-shme, n rast se punohet me ndrgjegje, me pasion e me dinjitet. Duke qen se kta e perceptojn kombin dhe shtetin e tyre si nj realitet ekonomiko-social, i cili nuk ka prse t shfrytzoj knd, por ama ska as pse t shkelet me kmb prej askujt, e shohin si nj organizim q bazohet mbi parimet e vetqeverisjes dhe t sovranitetit t vendasve mbi territoret gjeografike e morale, duke qen se parimi i tyre baz sht barazia mes kombeve, kta meritojn t quhen kombtar.

Kemi pra nj skem treshe sa i pr-ket sjelljes ndaj konceptit t kombit n hapsirat shqiptare, nnkombtart q urrejn dhe prbuzin komunitetin

prej nga vijn dhe i prulen mbi-kombtarve, q nga ana e

tyre nuk i prkasin ktij vendi dhe q prfaqsojn interesat e vendeve t tyre n mnyr gjithnj e m arrogante duke prfituar nga shpinat e krrusura pr tua krcyer n shpin po ktyre nn-kombtarve, dhe krejt jasht ktij plani binar qndrojn kombtart, njerz t cilt nuk e bazojn identitetin e tyre as te nnshtrimi, as te shfrytzimi. Por n kushtet e realpolitiks globale natyrisht q kombtart nuk i shkojn pr shtat hegjemonis t qendrave t pushtetit. Hegjemont jan m t gatshm t promovojn (nn mbshtjelljen e shndritshme, por bosh) tolerancn ndaj gjithkaje dhe intoleran-cn ndaj vetvetes, jan m t gatshm t promo-vojn multietnicitetin si n Kosov, ku prmenden t drejta t kujtdo kombi e etnie, por e vetmja etni e cila nuk prmendet se nuk sht komode sht ajo e 95% t popullit, ajo shqiptare. Nnkombtarve, si n Kosov ashtu edhe n Shqipri kjo u

duket normale. Sepse, sipas tyre, i ka ikur koha t qent shqiptar, t qent ballka-nas, t qent mesdhetar, t qent nga juglindja e Europs, t qent mysliman, ortodoks, katolik, apo ateist. Sot sht moda e t qent europian, e t qent nordiko-perndimor, e prqafimit t eti-ks anglosaksone, sht koha e t qent protestant, apo e t qent agnostik-spiritualist, si jan shefat e Europs s Bashkuar apo bosat e prtej Atlantikut. Mbikombtarve u intereson t jen

shfrytzues t burimeve ekonomike, si sht rasti i Italis Berlusconi-ane

q dshiron ta kthej Shqiprin n kosh plehrash duke ndrtuar impiante energjetike apo t prpu-

nimit t plehrave jasht standardeve. Kto investime nuk i ndrtojn

dot n Pulja, edhe pse puljezt e italiano-jugort prbjn nj lloj populli t paragjykuar e t shfrytzuar prej Berlu-sconi-anve. Kshtu gjejn

nnkombtart shqiptar q e dashurojn t qent shal pr cavalliere-t e huaj, dhe nnshkruajn traktate

bashkpunimi ku ata eksportojn tek-nologji, produkte e shrbime ndrsa ne eksportojm femra t bukura. Dhe e gjitha kjo mbulohet nga reklama ideo-logjike Nj det, dy popuj, nj miqsi, e cila edhe pse mban nj emr q l t nnkuptohet reciprociteti, n fakt sht nj fushat neoimperialiste, sepse pro-movon vetm kulturn italiane n Shqi-pri, e jo at shqiptare (e cila do t kishte m shum nevoj) n Itali. Gjithka sht Public Relations, q synon t bj t pranueshme gjersisht marrdhniet sado-mazo mes Mbikombtarve italian dhe Nnkombtarve. Ndrsa mbikombtart amerikan na msojn se si n Kuvendin e Shqipris duhet folur pr gay-t, por jo pr politikn, a thua se n SHBA kongresi e senati qenka institucion i depolitizuar. Ndrkoh, po kta mbikombtar amerikan nuk e zgjasin shum kur flitet pr shtje q prfshijn Pentagonin, trafikun e armve, apo ndonj gjueti fatale n juglindje t Shqipris. N Kosov kta mbikombtar amerikan nprmjet ambasadorit Dell pranojn qart se klasa e atjeshme politike e prbr ekskluzi-visht nga nnkombtar sht e kor-ruptuar, dhe duhet zvendsuar, mirpo jo para se t kryhet privatizimi. Pra, na msojn amerikant, q privatizimi duhet bitisur nga njerz t korruptuar, se kshtu e meriton ky nnkomb. Pastaj kemi dhe mbikombtart e Brukselit q japin detyra shtpie, t cilat sigu-risht q nuk do t kryhen asnjher pr sa koh ata q duhet t ishin n burgun e vendit t tyre pr korrupsion, legjiti-mohen si nnkombtar t mir duke ngrn darka europiane te Crocodile n Strasburg.

Sulmi ndaj Vetvendosjes, arre-stimi i dhunshm i Albin Kurtit dhe i disa aktivistve nuk sht aspak dika pr tu habitur. Vetvendosja qartsisht sht nj grup kombtar, nj grup q nuk pranon t trajtohet prej askujt si inferior. Pr kt arsye Vetvendosja sht definuar si armiku shembullor pr mbikombtart q synojn t aplikojn hegjemonin e shfrytzimit, por edhe pr nnkombtart q nuk mund ta kaprcejn leht q ky popull mund t nxjerr njerz q nuk jetojn t prunjur, q nuk jan servil, q nuk bien n apatin e idiotit, q nuk e mbushin mendjen me opinione t huazuara, por q kan opinionet e tyre t formuara e solide, pr realitetin ku ata jetojn. Sulmi ndaj Vetvendosjes nuk ishte vetm fizik, ai ishte n radh t par nj prplasje ideologjish. Por ajo q sht m qesharakja sht se pikrisht Vetvendosja, q qndron n pozitat politike m t logjikshme, ato t barazis mes popujve e kombeve, akuzohet si ekstremiste, edhe pse t gjith e kuptojn se ekstremitet realisht sht logjika e mbikombtarit, apo e nnkombta-rit. Po, Albin Kurti sht nj hardliner, por sht hardliner i vlerave politike m universale, i barazis, i sovranitetit t popullit mbi territorin ku banon, dhe i politiks dinjitoze q i reziston shfryt-zimit t paligjshm dhe korrupsionit q vjen me t. Natyrisht q Vetvendosja dhe grupimet e ngjashme me t gjithnj e m shum do t shahet prej t tjerve e do t prballet me sulme, deri n mo-mentin q shqiptart t binden se nuk jan nnkomb e t kuptojn se nuk ka mbikombe.

T qent kombtar sot sht nj detyr pr kdo q beson n zhvillim, pr kdo q beson n barazin mes kombeve si t vetmen rrug realiste drejt integrimit e drejt ballafaqimit me vendet e tjera n mnyr reciproke. T qent kombtar nuk do t thot t jesh nacionalist, apo t jesh suprema-cist. T qent kombtar do t thot t krkosh t drejtat e tua e t reagosh kur ato t shkelen, t respektosh tjetrin, por t mos e lsh t t shtyp e t t shkel. Dhe ky sht hapi i par pr formzimin e marrdhnieve politike proprie dicti. Nuk do t jemi kurr europian, apo internacionalist nse n radh t par nuk mbrrijm t jemi shqiptar n mnyr dinjitoze.

MBIKOMBTAR DHE

NNKOMBTAR

shqip

9

@E PREMTE, 18 QERSHOR 2010

PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comOPINION

KRYEMINISTRI IA THOT QEVERIS

Ja far i duhet biznesit

ARMIR SHKURTI

Nj shqetsim i madh m kaploi shpirtin kt mesjav teksa shihja si prdit Kryemi-nistrin tim live n nja 4-5

televizione njkohsisht. Jo se qe dalje e rrall, se ai prdit afrsisht n t njjtn or do t jet live ose n Kuvend, ku flet 5-6 her nga erek ore hera, ose n ndonj prurim, ku flet t paktn 30 minuta nj dor, ose kur nuk ka ndonj nga kto, mbledh qeverin dhe u flet ministrave, gj q edhe kjo transmetohet drejtprdrejt. Trullosja ime nuk ka t bj as me faktin q Kryeministri nuk tha ndonj gj t re. Edhe kt jav prfshi mesin e saj na prsriti q ne nuk kemi kriz, q jemi t part gjithandej dhe kemi rritje t hatashme ekonomike. E aq m pak, t m stresonte fakti q ai doli. E kundrta do t qe e tmerrshme, po t mungonte. Dihet se, edhe t die-lave kur nuk ka as Kuvend, as mbledhje qeverie as banor pr prurime, ai o ngjitet n mal, o hyn n det, ku takon edhe popullin e interesuar pr arritjet e qeveris. Burimi i tronditjes sime qe krejt tjetr. Ai z fill n pikpyetjen e madhe se prse zoti Berisha u lexonte ministrave t tij nj raport t drejtoris s prgjithshme pr shtjet ekonomike

e financiare n Bashkimin Europian, ku thuhej se ekonomia shqiptare sht afr performancs s dhjet vendeve m t rndsishme t Bashkimit Europian. Ktu fillon pshtjellimi im. Vall nuk e besojn ministrat e tij Kryeministrin e vendit? Prse zoti Berisha duhet tu lexoj nj raport q vjen nga jasht, nga nj drejtori, pr tu mbushur mendjen bashkpuntorve m t ngusht? O e di njshi i qeveris se sa prpara jemi (kur jemi prpara), o nuk mund t ket shans tjetrkush n bot ta dij. Po ashtu edhe antart e kabinetit, m shum se gjith ne t tjert, kan gjith informacionin e nevojshm, bashk me levat prkatse brenda institucioneve q drejtojn dhe simotrave t tjera n qeveri. Ata i nxjerrin shifrat, ata prpunojn t dhnat, ata ia ojn Kryeministrit dhe ky i fundit n

fund fare ia jep edhe bots. Kam frik madje se edhe drejtoria n BE, pikrisht me shifrat q ka marr nga qeveria jon, ka hartuar edhe raportin m t fundit pr performancn ton europiane, se nga ti nxjerr tjetr? Ndaj ka t ngjar q lajmi q Berisha lexoi n qeveri ta ket burimin pikrisht nga vet qeveria jon. Ktu m lind frika mua nse mi-nistrat tan jan apo jo t prgjegjshm sa duhet. Prndryshe i pari i tyre nuk do t detyrohej t ngjirej gjysm ore pr tu dhn nj informacion q duhet ta dinin prej kohsh e m pas edhe tua komen-tonte, duke u theksuar se kt e ka thn nj drejtori e Europs. Kur e besojm ne, ne q duhen marr dshmitar nga ana e ans! Ne, si telespektator, jemi msuar prher t besojm t madhin. Ai e di sht e vrteta. T huajt edhe

gnjejn... Edhe gnjehen xhanm... Pr shembull, n vitin 1987, kur ngordhim pr nj kafshat buk, t huajt na dhan mimin e par pr bukn, por kjo nuk do t thot se ky qe realiteti. Qeveria komuniste i gnjeu me shifra dhe ata e hngrn. M pas, meq ishte si ky i fundit i drejtoris s BE-s, lajm nga jasht sihariqi pr bukn u lexua me pafajsi si lajm demek i pavarur, pr ti mbushur mendjen shqiptarit q jetonte ktu brenda. Ose, t vijm pak m von n koh, n ditt e sotme. U bn dy jav q ka kaluar afati prej dy javsh q Europa u dha politikanve tan pr t zgjidhur krizn (sipas BE, gjithmon!). Po ashtu, edhe ambasadori amerikan Uidhers doli e tha se kjo q po ndodh n Shqipri sht kriz qeverisje. Ama nuk sht e thn t jet e sakt si n fakt

sht i sakt raporti i drejtoris s BE-s pr rritjen ton ekonomike pr sa koh q Kryeministri yn jo vetm nuk i z me goj, por prkundrazi: shpall botrisht, n qeveri, Kuvend e prurime, q kriza as bhet fjal t ket kaluar nga vendi i shqi-peve. N kt mrekulli ekonomike tonn, i vetmi n kriz sht kryetari i opozits, kusuri sht n lulzim e zhvillim t papar. N kto kushte besoj un do t qe m e udhs q edhe ministrat t jen pak m t zhdrvjellt. T ndjekin punt n ministrit q drejton Kryeministri yn, t ndjekin ritmet e vendit, ngjarjet n arenn ndrkombtare dhe t mos i presin llokum n goj edhe sihariqet drejtprdrejt nga zoti Berisha. N fund t fundit edhe ai njeri sht. Sa n drejtim t vendit, sa n drejtim t Kuvendit, sa n mbledhje qeverie, sa n prurime posht e prpjet, sa n udhtime jasht vendit pr t mirn e vendit, pa harruar replikat me Ramn, Ramiz Alin e me radh, pa harruar q duhet t jet prnat edhe lajmi i par n ca televizione madje n nja dy, AI t jet edhe vet edicioni, nga lajmi i par tek i fundit. N kto kushte, m e pakta e kabinetit t tij sht t ket besim dhe t mos ta mundoj kot zotin Berisha t gjej kallauz posht e prp-jet pr t na treguar fshatin q duket ditn pr diell!

N kt mrekulli ekonomike tonn, i vetmi n kriz sht kryetari i opozits, kusuri sht n lulzim e zhvillim t papar. N kto kushte besoj un do t qe m e udhs q edhe ministrat t jen pak m t zhdrvjellt. T ndjekin punt n ministrit q drejton Kryeministri yn, t ndjekin ritmet e vendit, ngjarjet n arenn ndrkombtare dhe t mos i presin llokum n goj edhe sihariqet drejtprdrejt nga zoti Berisha

DR. MBA. MSC., ENRIKO CEKO

Biznesi zhvillohet me cikle dhe kt e ka vrtetuar tr historia botrore e ekono-mis q nga koht e vjetra e deri m sot. Termi cikle biznesi apo cikle ekonomike

u referohet luhatjeve ekonomike apo luhatjeve t prodhimit. Kto luhatje shfaqen prgjat prirjes afatgjat t ekonomis pr ekspansion dhe ndodhin ndrmjet periudhave t rritjes e zhvillimit ekonomik dhe stanjacionit apo recesionit. Mnyra m e mir pr ti matur kto luhatje sht rritja ekonomike apo t ardhurat pr frym dhe matja s bashku e ecuris s disa indikatorve t biznesit. Cikli i biznesit ka katr faza, q jan: ekspansioni i GDP-s ose rritja (1), kulmi i rritjes (2), q sht edhe fundi i ekspan-sionit dhe fillimi i recesionit apo kontraktimit (3), q prkon me faktin se GDP-ja sht duke rn dhe pjesa e ult e ciklit t biznesit (4), me pikn fundore t saj, pas s cils vjen apo fillon prsri rritja dhe ekspansioni ekonomik. Duhet theksuar se n pr-gjithsi rritja ekonomike sht m afatgjat se sa recesioni - pjesa e ult e cikleve t biznesit apo si quhet ndryshe pika fundore e tij. Duke pranuar se biznesi ka cikle, sht m se e natyrshme, njerzore dhe normale q nj qeveri t pranoj se ka momente kur ekonomia nuk ecn mir dhe pas ktyre mo-menteve vjen ekspansioni dhe zhvillimi.

Indikatort e cikleve t biznesitIndikatort e cikleve t biznesit ndahen n tri

grupe: indikator udhheqs apo q u paraprijn cikleve t biznesit, indikator q shoqrojn apo koincidojn me ciklet e biznesit dhe indikator pasardhs, q nuk ndryshojn pa ndryshuar rritja ekonomike.

Indikatort udhheqs q ndryshojn m prpara se t ndryshoj GDP-ja i rendisim si m posht: koha mesatare e puns reale pr njsi kohe, pr t ciln nuk ka t dhna t drejtprdrejta n Shqipri, por nse e lidhim kt indikator me produktivitetin, ather ky tregues shum i rndsishm makroeko-nomik sht ndr m t ultit n rajon dhe m gjer. Niveli i papunsis sht nj indikator tjetr shum i rndsishm, i cili, sipas burimeve zyrtare sht rri-tur n rreth 1314% nga 9% n vitin 2006. Porosit e reja n sektorin prodhues, sht nj tjetr indikator q tregon ecurin e biznesit, indikator pr t cilin, edhe pse nuk ka t dhna zyrtare, nse e lidhim me ritmin e investimeve, del se sht n rnie, sepse sipas Banks s Shqipris muajt e fundit sht vn re nj rnie e ritmit t investimeve vendase

dhe t huaja prodhuese. Formimi i bizneseve t reja sht i vetmi indikator udhheqs q shnon rritje sipas shifrave zyrtare. mimet e aksioneve sht nj tregues tjetr, pr t cilin n vend nuk ka t dhna, sepse nuk ka burs funksionale, por nse bjm analogji me borxhin q merr qeveria nprmjet Banks s Shqipris nga publiku (tregu i bonove t thesarit), prqindja e interesit n kt treg sht n rritje dhe kshtu q edhe ky indikator i trthort sht n prkeqsim. Nga ana tjetr, firmat private tashm po bjn prpjekje brenda kuadrit ligjor q t mbajn bilancin jo vetm n monedhn vendase ose n euro, por edhe n dollar, sepse risku i kursit t kmbimit me rritjen e dollarit dhe rnien e leht t euros, sht n rritje. Porosit pr pajisje dhe makineri t reja sht nj tjetr indikator udhhe-qs, q sipas INSTAT-it dhe Banks s Shqipris, n kto gjasht muaj sht n rnie. Pra nga kta indikator udhheqs t rritjes ekonomike, vetm numri i bizneseve sht n rritje.

Indikatort koincidues q ndryshojn n t njjtn koh me ndryshimin e rritjes ekonomike i rendisim si m posht: pagat, ky indikator i rnd-sishm q shnjestron pozitn e GDP-s duhet q t ec me ritme m t larta se sa inflacioni, n mnyr q t nxitet konsumi dhe t prmirsohet realisht jeta e qytetarve. Edhe pse jan br disa prpjekje pr shtimin e pagave n sektorin publik dhe t pen-sioneve, pagat n sektorin privat nuk jan n rritje t dallueshme qart. Bizneset, duke e par rrezikun, tashm kan filluar q ti paguajn punonjsit mbi bazn e performancs dhe kjo sht gjja m e mir q mund dhe duhet t bj sektori privat, q deri tani ka mbajtur n pun kushrinjt e paaft dhe ndonj tip tjetr punonjsi t ksaj natyre parazite. Prodhimi industrial n vend sht nj indikator q nuk ka ndonj vler t madhe pr tu marr n konsiderat n rastin e cikleve t biznesit, sepse n Shqipri, prve prodhimit t kontratave me mall porositsi, nuk sht se ka ndonj prodhim t madh industrial q t ndikoj n ciklet ekonomike. T ardhurat personale t shqiptarve, ky indikator i rndsishm koincidues, duket se ka mbetur n vendnumro. Vet qeveria ka pranuar se GDP-ja ka rn nga 6% n vitin 2008 n rreth 3% n vitin 2009 dhe sipas institucioneve ndrkombtare pr vitin 2010, GDP-ja pritet t jet n shifrn 2%. Nga kjo del se t ardhurat reale personale nuk e prballojn ritmin e rritjes s inflacionit. Shitjet dhe prodhimi n prgjithsi jan n rnie. Ky indikator, q n mnyr t trthort mund t matet me shifrn e

afarizimit, sipas INSTAT-it dhe Banks s Shqipri-s sht n rnie. Nj indikator tjetr koincidues shum i rndsishm i ciklit t biznesit jan lejet e ndrtimit. Lejet e ndrtimit jan me pakic kur frenohet GDP-ja dhe kjo sht nj dukuri ndr-kombtare, q ka logjikn e vet ekonomike, por n vendet ku ndrtimi sht sektor kryesor dhe q sjell nj sasi t konsiderueshme t produktit kombtar, ky indikator kthehet n nj tregues me rndsi speciale, q duhet prmirsuar sa m shpejt. Koha e lvrimit t mallrave sht nj tjetr indikator, pr t cilin nuk ka t dhna t drejtprdrejta zyrtare, por nga informacioni q merret nga komuniteti i biznesit del se sht zgjatur koha e lvrimit t mallrave dhe koha e kryerjes s pagesave dhe kjo sepse bizneset jan n vshtirsi pr likuiditete dhe par gjendje n bank pr t kryer veprimet e tyre t prditshme. Inventart si indikator t cikleve t biznesit jan n degjenerim. Firmat, duke mos pasur par t mjaftueshme pr t kryer pagesa, nxjerrin n shitje tr gjendjen e tyre n inventar dhe, nga ana tjetr, duke mos pasur shum mun-dsi financiare po prdorin tr arsenalin e tyre t inventarit pr t kryer punt e tyre t prditshme dhe pr t respektuar kontratat. Gjithashtu, inven-tart po paksohen, sepse ato far kan firmat n inventar shiten pr t kryer pagesat e punonjsve edhe n rast se firmat nuk punojn dhe kjo, sepse ato nuk duan q tu ikin puntort e kualifikuar dhe t specializuar, sepse m von nuk kan ku ti gjejn m. mimet e materialeve dhe lndve t para, nj tjetr indikator i rndsishm i ciklit t biznesit, jan rritur. Oferta pr par sht rritur, pasi edhe emigrantt q jan n Greqi me frikn nga kriza atje i solln parat n bankat shqiptare (rreth 135 milion euro), t cilat rritin automati-kisht ofertn pr par dhe bankat nuk po din se ku ti japin si kredi pr investime kto par, sepse investitort e mdhenj dhe bizneset e mdha jan trhequr nga dshira pr investime, pr shkak t situats politike n vend. Kreditimi konsumator, nj tjetr indikator i rndsishm koincidues, sht n rnie, sepse bankat kan frik pr kt lloj kreditimi, i cili i bri gropn ekonomis shqiptare prgjat viteve 20062009. Bankat e nivelit t dyt, duke dhn shum kredi konsumatore pothuajse t pakontrolluar gjat tre viteve t fundit, nuk kan br gj tjetr vese kan shtuar sasin e kredive t kqija, duke shtuar riskun e tyre dhe duke ndikuar negativisht n gjendjen ekonomike n prgjithsi. Kreditimi i biznesit nga ana tjetr sht me pikatore.

Bankat e nivelit t dyt nuk japin kredi prodhuese dhe kjo lidhet n nj mas t konsiderueshme edhe me faktin se bizneset e vogla dhe t mesme nuk po paskan m ide pr t punuar e investuar dhe kjo, para s gjithash, sepse niveli i pjess m t madhe t atyre q e mbajn veten se jan pjes e komunitetit t biznesit sht mjaft i ult.

Indikatort pasardhs jan ata indikator q nuk ndryshojn pa ndryshuar rritja ekonomike, pra ndryshojn pasi ndryshon GDP-ja. Kta indikator po i rendisim si m posht. Kosto e puns pr njsi prodhimi sht n rritje, sepse jan rritur mimet e materialeve dhe lndve t para dhe sht rritur mimi i energjis. Kohzgjatja e periudhs s pa-punsis s lart sht n rritje. Nse m par nj i papun strukturor e gjente nj pun pr afro tre muaj, tashm e ka t vshtir t gjej pun pr t njjtn periudh kohore. Raporti inventare pro-dhuese / ritmi i shitjeve sht nj tregues n pr-keqsim dhe kjo, sepse firmat vendase dhe t huaja kan kryer investime dhe nuk po e shlyejn dot investimin e kryer, sepse kan rn shitjet pothuajse n tr sektort. Raporti kredi konsumator / ritmi i t ardhurave personale sht nj raport i keq. Ban-kat q deri dje dhan kredi konsumatore pa hesap, tani q duhet nxitur konsumi nuk japin kredi apo kan shtuar interesat. Nga kjo qytetart trhiqen me frikn e krizs. Kredit tregtare, nj indikator pasardhs ky, jan n ditn e tyre m t keqe edhe pr faktin se interesat bankare n Shqipri jan ndr m t lartat n rajon. Pr t tra sa m lart n lidhje me indikatort udhheqs, indikatort shoqrues dhe indikatort pasardhs t GDP-s, sht koha m e prshtatshme pr t ndrhyr dhe pr ti pr-mirsuar. Ndrhyrjet duhen br me politika fiskale dhe monetare n bashkveprim institucional midis Ministris s Financave dhe Banks s Shqipris. Ndrhyrjet qeveritare duhet t synojn shtimin e shpenzimeve prodhuese dhe nxitjen e konsumit, duke ngushtuar borxhin e brendshm dhe deficitin me jasht, si dhe duke prmirsuar bilancin tregtar. Kto masa duhen marr n mnyr urgjente, n mnyr q cikli i biznesit t dal nga pika fundore e tij, pr t mos vazhduar pr nj koh m t gjat se gjashtmujore n kt pik, sepse n t kundrt cikli i biznesit do t shkonte drejt krizs s thell ekonomike, nga e cila sht shum e vshtir pr t dal, duke marr parasysh edhe vet gjendjen e ekonomis shqiptare dhe t parametrave t saj makroekonomik, q mezi po mbahen n kufijt e tyre t pranueshmris.

Ndrhyrjet duhen br me politika fi skale dhe monetare n bashkveprim institucional midis Ministris s Financave dhe Banks s Shqipris. Ndrhyrjet qeveritare duhet t synojn shtimin e shpenzimeve prodhuese dhe nxitjen e konsumit, duke ngushtuar borxhin e brendshm dhe defi citin me jasht, si dhe duke prmirsuar bilancin tregtar

@11

shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010 RAJON PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com

NATO-ja ka refuzuar pro-pozimin e Beogradit zyrtar q t zhvleftsohet Mar-rveshja Teknike-Ushtarake e Kumanovs, e nnshkruar m 9 qershor 1999, njofton media n Kosov. Me kt marrveshje iu dha fund lufts n Kosov dhe u b e mundur vendosja e mbi 50 mij trupave t KFOR-it, si garant t paqes dhe t siguris n Kosov. Ky propozim i Beogradit zyrtar sht shqyrtuar tash e sa koh nga kreu i Paktit NATO, duke ardhur n konkludim q aktualisht nuk ka kushte dhe rrethana pr ti dhn fund Marrveshjes s Kumanovs, q do t thot se ajo mbetet edhe m tutje n fuqi.

Nj diplomat perndimor, q preferoi t mbetet anonim, i tha gazets Zri q n kreun e NATO-s fi llimisht ka pasur dilema se si duhet reaguar ndaj ksaj oferte t Beogradit zyrtar, i cili sht nnshkrues i ksaj marrveshjeje. Ka pasur edhe zyrtar t NATO-s q kan menduar se ia vlen t kon-siderohet seriozisht ky propozim, pos t tjerash, sepse Pakti NATO preferon prmirsimin e mar-rdhnieve me Serbin, e cila ka hyr n programin e Partneritetit pr Paqe n vjeshtn e vitit 2008, megjithse, n ndrkoh ka shpal-lur neutralitetin ndaj aleancave ushtarake.

Megjithat, n fund, n Paktin NATO ka mbizotruar qndrimi se sht ende hert ti jepet fund Marrveshjes Teknike-Ushtarake t Kumanovs, e cila prndryshe sht pjes prbrse e Rezoluts 1244 t Kshillit t Sigurimit t OKB-s (10 qershor, 1999), me t ciln sht krijuar edhe Misioni i UNMIK-ut n Kosov.

Autoritetet m t larta t Pak-tit NATO (Admirali Fitzgerald, komandanti i Krahut Jugor t Paktit NATO dhe i Komands s prbashkt, s cils i subordinohet edhe misioni i

KFOR-it, dhe gjenerali Marcus Bentler, komandanti i KFOR-it), n paraqitjet e tyre publike gjat ktij viti kan theksuar disa her q derisa Kosova nuk sht e krcnuar nga jasht (duke prf-shir ktu edhe forcat ushtarake t Serbis), gjendja n veri t Kosovs, me pranin e strukturave ilegale, paraqet nj krcnim dhe nj sprov pr KFOR-in dhe Prishtinn zyrtare.

Megjithse aktualisht del q propozimi i Serbis pr shfuq-izimin e Marrveshjes s Ku-manovs sht hedhur posht prej Paktit NATO, sipas burimeve diplomatike perndimore n Prishtin, kjo shtje do t mbetet mbi tavolinn e kreut t NATO-s edhe n t ardhmen. Gjendja n veri t Kosovs vazhdon t kuali-fikohet n kt mnyr, pra, si burim i jostabilitetit t Kosovs, dhe ky prshkrim ka mbizotruar edhe n vendimin e javs s kaluar t Paktit NATO, q t mos ngutet me shkurtimin e mtejm t tru-pave t KFOR-it n Kosov, prej 10 mij sish, sa jan tani, n 5 mij trupa, sa do t duhej t ishin n fazn e parafundit t qndrimit t KFOR-it n Kosov. Marrveshja Teknike-Ushtarake e Kumanovs jo vetm q ka mandatuar KFOR-in t jet garant i paqes dhe i siguris prball krcnimeve nga jasht (prej Serbis), por po ashtu i ka dhn detyr ktij misioni t jet edhe garant suprem i siguris n Kosov, gj q ka br q n disa raste KFOR-i t intervenoj fuqishm edhe brenda territorit t Kosovs, si ka ndodhur edhe gjat trazirave t marsit 2004, q morn jetn e 14 qytetarve t Kosovs. Ky mandat i KFOR-it sht pranuar prej autoriteteve t Kosovs nprmjet Propozimit Gjithprfshirs t Presidentit Ahtisaari (mars 2007), prmes t cilit Kosova u b shtet i pavarur.

Aleanca: Nuk ka kushte dhe rrethana pr ti dhn fund Marrveshjes s Kumanovs. Ajo mbetet edhe m tej n fuqi

NATO refuzon shfuqizimin e Marrveshjes s Kumanovs

Maqedonia dhe Kosova do t formojn grupe pune pr hetimin e informacioneve mbi ekzistimin n Maqedoni t dy varrezave me shqiptar - viktima t lufts n Kosov. Kjo bhet e ditur nga Ministria e Jashtme e Maqedonis dhe Ambasada e Kosovs n Shkup. Sipas t dh-nave t ndryshme, supozohet q njri varr ndodhet n Bllac dhe tjetri n varrezat Butel t Shkupit.

Maqedonia sht e gatshme t bashkpunoj seriozisht me institucionet e Kosovs lidhur me dyshimet pr ekzistimin n Maqedoni t dy varreve me shq-iptar t Kosovs, t cilt thuhet t jen vrar nga forcat serbe n periudhn e viteve 1998-99.

Duke iu referuar njoftimeve t Ministris kosovare t Dre-jtsis, mediat kan njoftuar se Departamenti i Mjeksis Ligjore

Dyshimet

Hetime mbi varrezat n Maqedoni Prishtina dhe Shkupi ngren komision pr hetimin e ekzistencs s dy varrezave masive me viktima t lufts

n Prishtin ka pranuar t dhna pr ekzistimin n kto varre t trupave t s paku 17 shqip-tarve, q n rrethana t paqarta jan varrosur brenda territorit t Maqedonis.

Njri varr dyshohet t jet pran lumit Lepenc, n afrsi t Bllacs, dhe tjetri n brendi t varrezave Butel t Shkupit.

Nga Ministria e Punve t Brendshme e Maqedonis thon

se ministrja Gordana Jankullovs-ka sht n dispozicion t fardo ndihme q mund t krkohet nga Kosova.

N parim, ministrja e Brend-shme sht e gatshme t bash-kpunoj, nse kjo krkohet prej saj, tha zdhnsi i Ministris s Brendshme, Ivo Kotevski, duke mos dhn detaje t tjera lidhur me kt rast. Ndrkoh, nga Min-istria e Punve t Jashtme bhet e ditur se organet kompetente jan duke i shqyrtuar seriozisht kto informacione dhe se kan pranuar nj krkes t Ministris s Drejtsis s Kosovs, e cila, muajin e kaluar, i sht dr-guar Ministris s Drejtsis s Maqedonis, prmes Ambasads maqedonase n Prishtin.

Ne jemi t gatshm pr bash-kpunim. Krkesa sht ktu dhe ajo po shqyrtohet seriozisht

nga institucionet. Nga Ministria e Drejtsis duhet t formohen grupe, t cilat do t punonin s bashku me institucionet e Kosovs pr verifi kimin e ktyre njohurive, t cilat vrtet jan serioze. Duhet t krkohen lo-kacionet, t bhet autopsia nga ekipet e mjeksis ligjore, q t verifi kohet nse ka ose jo dika t till, deklaroi Petar ulev, zdhns i Ministris s Jashtme t Maqedonis.

Kjo konfirmohet edhe nga i ngarkuari me pun n Ambasa-dn e Kosovs n Shkup, Sknder Durmishi. sht e vrtet se lid-hur me kt rast ka pasur hipote-za dhe vazhdon t ket supozime, madje edhe spekulime lidhur me numrin, kohn dhe vendin e varrosjes s tyre. Prandaj, kemi vlersuar se sht me rndsi q t veprojm n mnyrn e

duhur dhe sa m shpejt q t jet e mundur.

Tash pr tash dominon ideja q t formohet nj grup i pr-bashkt i puns, i cili do t ket n radht e veta prfaqsues t institucioneve dhe ekspert q ti mbledhin t gjitha dshmit dhe t dhnat ekzistuese, pr t br vlersimin dhe ndriimin e plot t ktij rasti, deklaroi Sknder Durmishi. Edhe nga Ministria e Jashtme e Maqedonis krkojn q t kihet kujdes me kto raste, e n veanti me terminologjin q prdoret: varre masive.

Apelojm q t kihet kujdes kur prmendet varre masive, de-risa nuk hetohet rasti, pasi bhet fjal pr familje, emocione apo pr fate njerzish. Andaj, termi varre masive ndoshta duhet t evitohet, deklaroi Petar ulev, zdhns i Ministris s Jashtme t Maqedonis.

Isuf Kadriu

Ndalimi

Kosov: Bajram Asllani arrestohet prmbshtetje t veprimtaris terroriste

Nj 29-vjear me banim n Mitrovic u arrestua sot nga autoritetet e Kosovs, nn akuzat pr mbshtetje t veprimtarive terroriste. Sipas Departamentit amerikan t Drejtsis, i arrestuari sht Bajram Asllani, 29-vjear, banor i Mitrovics. Ai dyshohet pr prkrahje materiale t terrorizmit dhe planifi kim pr vrasje, rrmbime, gjymtime, ose plagosje t personave n shtete t huaja.

Zdhnsi i policis s Kosovs, Baki Kelani, tha se njsia kundr terrorizmit e Policis s Kosovs, nn mbikqyrjen e prokurorit t Misionit t Bashkimit Europian pr policin e drejtsin nga Prokuroria e Posame e Kosovs, arrestoi nj shtetas shqiptar t Kosovs, n baz t nj krkese t br nga Shtetet e Bashkuara t Ameriks. Sipas autoriteteve amerikane, Asllani, me emrin e koduar si Ebu Hatab, sht arrestuar n baz t nj urdhr-arresti t lshuar nga Prokuroria e Qarkut Lindor t Karolins s Veriut. N korrik t vitit t kaluar, autoritetet amerikane n Karolinn e Veriut ngritn akuza kundr 8 personave, pr t cilt thuhej se kishin plane pr t ndrmarr sulme terroriste jasht vendit. Ata akuzohen se jan prpjekur pr tu siguruar mbshtetje materiale terroristve, si dhe pr t vrar, rrmbyer e plagosur persona jasht vendit. N mesin e t akuzuarve sht edhe Hysen Sherifi , nj shqiptar nga rajoni i Gjilanit.

Padia ndaj Asllanit pr prfshirje n planet e ktij grupi, e br e ditur sot, ishte ngritur n prill t vitit t kaluar. Autoritetet amerikane dyshojn se ai ka komunikuar me pjestart e grupit, nga t cilt ka

marr mbshtetje fi nanciare pr krijimin e bazs s veprimeve n Kosov n funksion t xhihadit t dhunshm. Ndr t tjera thuhet se Hysen Sherifi ka udhtuar n Kosov n qershor t vitit 2008, pr t nxitur xhihadin. Gjat qndrimit n Kosov ai ka vendosur marrdhnie me Bajram Asllanin, t cilit m pas i referohej si vllai. Bajram Asllani e ka furnizuar Sherifi n me pamje fi lmike

mbi xhihadin, me qllim t prkthimit t tyre dhe shfrytzimit n funksion t rekrutimit dhe motivimit t personave t tjer. Po ashtu, Bajram Asllani, thuhet n njoftimin e Departamentit t Drejtsis, ka krkuar nga Sherifi q t mbledh para pr krijimin e nj baze ku do t mund t mblidheshin armt dhe prej nga do t mund t zhvilloheshin operacionet e lufts s shenjt n Kosov apo edhe gjetiu. Sherifi thuhet se e ka br nj gj t till duke mbledhur 15 mij dollar, drgimi i t cilave sht bllokuar pas arrestimit t tij n korrik t vitit t kaluar. T dyshuarit Sherifi dhe Asllani bjn pjes n t njjtin grup, q kryesohej nga Daniel Boyed. Sipas akt-padis s shtatorit t vitit 2009, Daniel Boyed, Hysen Sherifi dhe Zaakariya Boyed akuzohen pr planifi kim ndr t tjera t nj sulmi kundr bazs s marinsave amerikan n

Quantico t shtetit Virxhinia. Sipas autoriteteve amerikane, Daniel Boyed ka shprehur dshirn pr ta ndihmuar Sherifi n t siguronte fonde pr nj lvizje muxhahedine n Kosov. Nuk ka pasur ndonj reagim t menjhershm n Kosov, ku edhe n t kaluarn ka disa raste t arrestimeve nn dyshimet pr prfshirje n veprimtari terroriste. Besim Abazi, Prishtin

Thai: Kosova, e gatshme pr liberalizimin e vizave

Kryeministri Hashim Thai n vizitn e tij zyrtare n Bruksel sht takuar me komisionerin pr Zgjerim t BE-s, Stefan Fule, bn t ditur zyra pr komunikim me publikun e Kryeministrit. Me kt rast ai i ka prezantuar ktij t fundit arritjet e Kosovs dhe prkushtimet