Gazeta e Dhjetorit 2007
-
Upload
kishaorthodhokse -
Category
Documents
-
view
229 -
download
0
Transcript of Gazeta e Dhjetorit 2007
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 1/12
DHJETOR 2007 NGJALLJA 1
NGJALLJANr. 12 (179) Viti XVI i botimit DHJETOR 2007 Çmimi 20 lekë
Gëzuar Krishtlindjet!
Po vijnë Krishtlindjet, festa e madhe
për ne të krishterët, të cilën Shën JoanGojarti e quan festën më kryesore, sepseprej saj burojnë të gjitha festat dhespotike.Po afron Dymbëdhjetëditëshi, d.m.th. dy-mbëdhjetë ditët festive nga Krishtlindjetderi te Theofania, të cilat jemi të ftuar t’ifestojmë në mënyrë të pëlqyeshme tekPerëndia që shpirtrat tanë të shijojnë gë-zimin, paqen, ngazëllimin dhe dhurata tëtjera shpirtërore që na ofron Foshnja hyj-nore e Betlehemit.
Gjatë ditës së parë të Dymbëdhjetëditë-shit, në festën e Krishtlindjeve (25 Dhjetor),
engjëlli u sjell nga qielli lajmin e gëzuarbarinjve dhe iu thotë: “... ja tek po ju jap
Si ta festojmë Dymbëdhjetëditëshin?
juve lajmin e mirë për një gëzim të madh,
që do të jetë për gjithë popullin. Sepsesot ju lindi juve në qytetin e Davidit njëshpëtimtar, i cili është Zoti Krisht” (Luk.2:10-11). Por dhe “Lavdi Perëndisë qëështë në të lartat, edhe paqe mbi dhe,pëlqim në njerëzit” (Luk.2:14) lavdërojnëPerëndinë për mishërimin e Birit dhe Fja-lës së Tij për shpëtimin e të gjithë njerëzve.
Gjatë ditës së fundit të Dymbëdhje-tëditëshit, në festën e Theofanisë (Ujit tëBekuar 6 Janar), hapen qiejt dhe Shpirtii Shenjtë në formë pëllumbi zbret sipërZotit të pagëzuar dhe zëri i Atit dëshmon
se me të vërtetë i pagëzuari Jisu Krisht
Por, kur u mbush
koha, Perëndia
dërgoi të Birin,
që lindi prej
gruaje, dhe
që ishte nën ligj,
që të shpërblejë ata
që ishin nën ligj,
që të marrin
birësinë. Edhe,
meqenëse jemi bij,
Perëndia dërgoi
Shpirtin e Birit të
tij në zemrat tuaja
që thërret:
Ava, o Atë. Prandaj, nuk je më
shërbëtor, po bir;
dhe nëse je bir, je
edhe trashëgimtar i
Perëndisë me anë
të Krishtit.
(Gal. 4:4-7)
Po mbyllet edhe një vit, që si gjithmonë kulmon me festatfetare. Eshtë një kulmim dashurie dhe spiritualiteti të
krishterë, mbështetur te mesazhi i vlefshëm përjetësisht iKrishtlindjeve, i ardhjes midis nesh të Zotit Krisht-foshnjëdhe në asnjë mënyrë nuk mund të jetë kulmim i konsu-mizmit dhe egoizmit të promovuar nga një shoqëri gjith-monë e më shumë e shekullarizuar.
Por, i gjithë viti që shkoi është një kulmim i ri për ortho-dhoksët e Shqipërisë dhe Kishën e tyre, i cili shihet nëpjesëmarrjen masive në Shërbesat e Shenjta dhe në jetëne pasur shpirtërore të besimtarëve, por edhe më e dukshmeështë në ecjen përpara të Kishës Orthodhokse Autoqefaletë Shqipërisë, në sukseset dhe jubiletë e saj festivë.
Janari 2007 filloi me kremtimin sa shpirtëror aq edhetradicional të Theofanisë (Ujit të Bekuar), por kjo e panda-
rë nga ndihma për njerëzit në nevojë. Por edhe me nderi-min për ata që kontribuojnë në këtë ringjallje të besimit. Embi të gjitha veçohet vepra e jashtëzakonshme e Kryepi-skopit Anastas, e cila nuk ka marrë vetëm njohje të jashtë-zakonshme ndërkombëtare, por para së gjithash mirënjo-hjen e besimtarëve, njerëzve të thjeshtë të vendit tonë,por edhe të institucioneve. E tillë ishte festa e vërtetë qëshoqëroi në qytetin e Korçës, dorëzimin Fortlumturisë sëTij të titullit “Qytetar Nderi”.
Por ky mesazh nuk mbetet vetëm brenda komunitetittonë, siç e dëshmojnë edhe veprimtaritë ndërfetare brendavendit (p.sh. simpoziumi “Harmonia dhe dialogu ndërfetar”)ashtu edhe ndërkombëtare (takimi i liderëve të “Fetë për
Paqen” në Birmingham, takimi Ekumenik i Wintembergute deri tek Asambleja Ndërkristiane e Sibiut, në të cilatKryepiskopi ynë ishte ndër protagonistët kryesorë, mefjalën dhe autoritetin e tij).
Gjithashtu, viti u dallua se krahas kremtimeve madhë-shtore tradicionale, si java e Pashkëve, pati edhe përkujti-min e hapave themelorë për Kishën tonë, siç qe në prill70-vjetori i dhënies së Autoqefalisë nga PatriarkanaEkumenike, në gusht jubileu i 15-vjetorit të Fronëzimit tëKryepiskopit Anastas, që shënon njëkohësisht edhe ringri-tjen kanonike të Kishës pas natës së ateizmit komunistdhe është guri i themelit i ringritjes së saj, i Kongresit të Be-ratit, që ishte hapi i parë drejt Autoqefalisë e deri te 1-vje-tori i plotësimit të Sinodit të Shenjtë dhe aprovimi i Statutittë ri në nëntor.
Kulmim dashuriedhe spiritualiteti të krishterë
(vijon në faqen 3)(vijon në faqen 6)
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 2/12
2 NGJALLJA DHJETOR 2007
Korçë - Ekspozitë
e fëmijëve të kopshtit
Në mjediset e përkujdesjes ditoretë fëmijëve të Korçës,më 22 nëntor, u hap ekspozita“Magjia e vjeshtës dhe festate Nëntorit”. Ajo kishte punime tëshumta të vogëlushëve, me penel,plastelinë, materiale të ricikluara,makarona dhe ishte befasuesepër nga niveli dhe fantazia epasur fëmijërore që shprehte.Ekspozita u vizitua jo vetëm ngaprindërit, por edhe nga besimtarë,
mësues, klerikë e qytetarë tëndryshëm.
Nën kujdesin atëror të Fort-lumturisë së Tij, Kryepiskopit
Anastas dhe me nismën e Grupittë Grave Orthodhokse të qytetit të
Tiranës, u hap përkujdesja e parëditore, më 10 tetor 1994.Aktualisht funksionojnë 15 për-
kujdesje ditore në qytetet Tiranë,Durrës, Kavajë, Lushnjë, Vlorë,Gjirokastër, Dervician, Sarandë,Përmet, Elbasan, Pogradec, Korçë,Shkodër, Berat dhe Gramsh. Atoofrojnë një program edukues tëpërshtatshëm, veçanërisht përfëmijët që i kanë prindërit në punë,familjet me një prind, familjet metë ardhura të pakta, për fëmijët jeti-
më, për ata që i kanë prindërit nëemigracion etj. Gjithashtu, përkuj-desjet kanë për qëllim integrimin efëmijëve që nuk kanë motra osevëllezër. Përkujdesjet ditore janë tëhapura për të gjithë fëmijët, paasnjë dallim fetar apo tjetër.
Gjatë këtyre 13 vjetëve progra-mi i zbatuar ka qenë i suksesshëmdhe ka krijuar një përvojë të vyer.Suksesi i tij është evidentuar nërezultatet e larta në klasën e parëtë fëmijëve që kanë frekuentuar
përkujdesjet tona. Po kështu, më-sueset e klasave të para vijnë vetënë kopshtet tona për të tërhequr nëklasat e tyre fëmijët që do të shkoj-në në klasën e parë.
Programi i përkujdesjeve ditore,që prej vitit 2002, është pjesë e Fo-ndacionit “Fryma e Dashurisë”.Shumica e përkujdesjeve janë ngri-
tur pranë mjediseve të kishaveorthodhokse në mbarë vendin.
Gjatë këtyre viteve përkujdesjeti kanë ofruar shërbim rreth 8000
fëmijëve të moshave deri 6 vjeç.Përkujdesjet tona janë të licen-suara nga Ministria e Arsimit. Ato
kontrollohen rregullisht nga drejto-ritë arsimore të rretheve përkatë-se, të cilat i kanë vlerësuar për mje-diset dhe materialet edukuese dhedidaktike që disponojnë. Fëmijët epërkujdesjeve tona kanë marrë pje-
së në veprimtari të ndryshme nërang rrethesh, si: konkurse, festi-vale, shfaqje etj., ku janë nderuaredhe me çmime.
Gjatë viteve të fundit edukato-ret e tyre janë testuar nga drejtoritëarsimore dhe kanë fituar shkallëte kualifikimit sipas legjislacionit nëfuqi.
Për vitin shkollor 2007-2008 nëpërkujdesjet tona ditore janëregjistruar rreth 800 fëmijë.
Ky vit filloi duke u bazuar në
programe të reja të hartuara nëbazë të standardeve të Ministrisësë Arsimit dhe të Shkencës. Kjo u
bë e mundur pas një trajnimi tëstafit mësimdhënës në lidhje memetodat e reja të mësimdhënies.
Përkujdesjet tona ditore i për-mbajnë të gjitha elementet përmirërritjen dhe edukimin e fëmijëve
parashkollorë. Përveç mësimdhë-nies i kushtohet rëndësi e veçantëedhe kujdesit shëndetësor, ushqimit,përmirësimit të mjediseve eduku-ese dhe argëtuese etj.
Çdo përkujdesje ditore ka mje-kun pediatër, i cili viziton të gjithëfëmijët një herë në javë. Secili fë-mijë i përkujdesjeve ditore ka kar-
telën personale shëndetësore, në tëcilën mjeku shënon ecurinë shënde-tësore dhe fizike të tij. Mjekët zhvi-llojnë edhe biseda me fëmijët dhe
prindërit rreth mirërritjes dhe kuj-desit shendetësor të tyre.Mjediset bashkëkohore me të
gjitha kushtet e përshtatshme përedukim dhe mirërritje janë një tjetërelement i rëndësishëm i përkujdes-
jeve. Në to është siguruar sistemi ingrohjes, për t’iu përgjigjur sa mëmirë prindërve dhe duke marrë pa-rasysh edhe realitetin e vendit tonënë lidhje me krizën energjetike dhegjendjen ekonomike të familjeve tëfëmijëve.
Argëtimi i fëmijëve është njëfaktor i pandarë i zhvillimit të tyrenë këtë moshë. Për këtë arsye,përkujdesjet që kanë oborre apoambiente të përshtatshme, kanëkënde lojërash për fëmijët.
Ushqimi është një elementtjetër i përkujdesjes ditore. Fëmijëthanë një vakt në orën 1000.
Organizimi i veprimtarive dhe ipunës së përkujdesjeve ditore bë-het i mundur nga Zyra e Koordi-nimit të Përkujdesjeve Ditore,
pranë Kryepiskopatës së Shenjtë,në Tiranë. Zyra organizon kuali-fikimin e stafit brenda dhe jashtëvendit.
Përgatiti: Urani Dusha
Zyra e Koordinimit të
Përkujdesjeve Ditore
Përkujdesjet ditore (kopshtet) të Kishës nisën aktivitetin e tyre
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 3/12
DHJETOR 2007 NGJALLJA 3
Është në traditën e Kishës sonëOrthodhokse që çdo 28 Nëntor
zhvillon Dhoksologjinë e Flamurit,Ditën e Shpalljes së Pavarësisë.
Në kuadër të shijes së pavarë-sisë, në 95 - vjetorin e saj, në kishën
e Ungjillëzimit në Tiranë, pas Shër-besës, nën tingujt e kambanës u zhvi-llua Dhoksologjia e Flamurit, e cila undoq me respekt dhe vëmendje ngabesimtarët e pranishëm.
Dhoksologji të tilla u zhvilluanedhe në mitropolitë e tjera, ku mundtë veçojmë kremtimin tradicional
që bëhet në qytetin e Korçës.Kisha jonë Orthodhokse në çdo
Liturgji Hyjnore gjatë gjithë vititkujton të rënët për fe e atdhe. Ajoi lutet Zotit për Presidentin e Repu-blikës, për qeverinë, ushtrinë, për
robërit, për të plagosurit dhe përgjithë popullin. Ky është parim bazëi Kishës sonë, që duke patur para-sysh mësimet e Jisu Krishtit që tëduam njëri-tjetrin dhe të lutemi përtë gjithë, tregon dashurinë e madheorthodhokse.
Konstandin Bojaxhi
U krye Dhoksologjia e Flamurit
Viti që po mbyllet solli edhe hapjen dhe funksionimin e shumë objektevetë reja fetare, ku mund të veçojmë përurimin e kishës së re të Fierit,shërbesat e para në katedralen e re të Beratit dhe sidomos shkollën e retë mesme kishtare, me mjedise e program bashkëkohor “Kryqi i nderuar”,në Sukth të Durrësit.
Arritje të reja shënoi edhe veprimtaria e rinisë dhe grave orthodhokse,e institucioneve arsimore dhe atyre të ndihmës sociale apo sektorit tërestaurimit të vlerave të papërsëritshme të krijuara nga orthodhoksia nëshekuj në gjithë territorin e vendit tonë.
Të gjitha këto arritje që vetëm i prekëm, të mbushin jo vetëm megëzim, por të japin edhe sigurinë se viti që vjen do të jetë edhe më isuksesshëm, ashtu siç do të jenë të gjitha vitet në vazhdim, pasi themelete Kishës sonë janë rihedhur të palëkundshme dhe muret e saj lartohentë sigurt, ashtu si i sigurt dhe i palëkundur është besimi ynë te Perëndia,Zoti ynë Jisu Krisht, që presim të Lindë mes nesh, në zemrat tona dhe të
gjithë botës në këtë fund dhjetori.T. D.
Kulmim dashuriedhe spiritualiteti të krishterë
(vijon nga faqja 1)
Duke gdhirë dita e martë e datës
11.12.2007 është shpërthyerdera e kishës së Shën Kollit nëfshatin Vanaj të rrethit të Fierit dhepërveç vjedhjes së arkës së kishës,aty është vjedhur edhe dera krye-sore që hyn në ambientin kryesortë saj (naos). Kjo derë është një ele-ment artistik dhe dekorativ druri tëgdhendur në të cilin ndodhej njëmbishkrim që na jepte informacio-nin kryesor për datimin e kishës.Nuk është rasti i parë që nga kjokishë vidhen në mënyre të vazh-
dueshme elemente të dekoracionitartistik dhe si përfundim tanimëikonostasi pothuajse nuk ekziston.Si në rastin e ditës së martë dheherët e tjera është bërë denonciminë organet përkatëse (policia e rre-thit të Fierit), por gjithnjë heshtjedhe asnjëherë nuk është konkluduarme kapjen e keqbërësve.
Kjo kishë i përket një tipi bazili-kal mjaft të përhapur në krahinëne Myzeqesë gjatë shek. 18-19.Kisha u ndërtua në vitin 1777 dhe
u pikturua më 1795 nga vëllezëritgrabovarë Gjergji dhe Joani, të cilëtkanë ushtruar një veprimtari tëdendur në krahinën e Myzeqesë.
Naosi rrethohet nga ana veriore,
jugore dhe perëndimore nga hajatete mbyllura, nga të cilat pjesa perë-ndimore është shumë më e gjerëdhe luan edhe rolin e narteksit. Nëhapësirën e tij është veçuar një kthi-në, ku mbahej vaska e pagëzimit,ndërsa në anën perëndimore lartë-sohet kulla e ulët prej druri e kamba-nores.
Elementet e dekoracionit tëbrendshëm janë piktura murale qëveshin të gjitha sipërfaqet e mura-turës, ikonostasi dhe amvoni prej
druri të gdhendur të një cilësie tëlartë artistike dhe tavani prej drurii ngjyrosur.
Në këtë kishë janë bërë punimerestauruese në vitet 1998-1999 tëinvestuara nga Kisha OrthodhokseAutoqefale e Shqipërisë që arrijnëshifrën 7’200’000 lekë, megjithësekjo kishë është një monument kul-ture i kategorisë së parë dhe në ba-zë të ligjit të trashëgimisë kulturoreajo mbrohet dhe restaurohet ngashteti.
Në përfundim kërkojmë nga Mi-nistria e Kulturës Rinisë dhe Spor-teve dhe ajo e Brendshme të bëjnëlëvizjet e nevojshme për gjetjen e
mundshme të pjesëve të vjedhuranga kjo kishë dhe për t’ia kthyerato përsëri trashëgimisë sonë kultu-rore, në mënyre që të mos kthehetky rast si precedent për vjedhje në
Dëmtimi dhe vjedhja e elementeve tëartit në kishën e Shën Kollit,
në fshatin Vanaj të rrethit të Fierit
monumente të tjera, si dhe të shi-kohet mundësia për parandalimine këtij fenomeni, i cili ka qenë dhevazhdon të jetë shumë shqetësuespër një kohë të gjatë.
Ark. Rest.Joan Statobërdha
Pjesa që tregon
datimin e kishës.
Pamje e përgjithshme
e derës së vjedhur.
Dëgjoni Radio “NGJALLJA”,në FM 88.5 Mhz.
Ajo transmeton 24 orë për ju programe shpirtërore,
kulturore, sociale, historike etj., muzikë kishtare, populloree klasike, si dhe shërbesat orthodhokse.
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 4/12
4 NGJALLJA DHJETOR 2007
Takimi i të rinjve orthodhoksëtë Dioqezës së Tiranës është i
fundit që u zhvillua për këtë vitndërmjet dioqezave. Ai u organizuanë Elbasan, nga 23 deri më 25nëntor. Në të morën pjesë të rinj
nga grupet rinore të Shkodrës, Du-rrësit, Kavajës, Tiranës, Gramshit,Elbasanit, Fikasit, Shtërmenit,Librazhdit, Shijonit.
Për herë të parë ishin ftuar edhetë rinj nga qyteti i Bajram Currit.Në të morën pjesë rreth 90 të rinj.
Tema e takimit, për të cilën patireferate e diskutime, ishte “Të gë-zuar me Shpresën e Zotit”. Folësii parë ishte znj. Katerina Papadho-pulli. Organizimi i këtij referati u bëduke ndarë të rinjtë në grupe të vo-
gla, ku secili prej tyre fliste rrethnjë historie të caktuar, që kishtelidhje me temën.
Referatin e dytë e mbajti Epis-kopi i Apollonisë Nikolla, me temë“Krishti, shpresa jonë”. Hirësi Ni-kolla theksoi se “Të rinjtë e humbinshpeshherë shpresën dhe kjo i çonata në vetëvrasje, në depresion etj.,por nëse ekziston Krishti në zemrattona, shpresa nuk shuhet kurrë, porHiri i Perëndisë na forcon dhe na
jep forcë për të përballuar çdo vë-
shtirësi, sepse Krishti është shpresa jonë e vetme”.
Si gjithmonë, pas çdo referati ilihet vend pyetjeve. Të rinjtë kishinshumë pyetje për të bërë, ndaj edheseanca zgjatej më shumë se saishte programuar.
Në takim përveç referateve dhelutjeve e shërbesave të ndryshmesi Shërbesa e Mëngjesores, Mbrë-mësorja, Pasdarka dhe Paraklisi,nuk munguan edhe lojërat e ndry-shme, programet argëtuese, disku-
timet në grupe, skeçe humoristikeetj.
Ndërsa të rinjtë e qytetit të Gram-shit dhe të rinjtë e qytetit të BajramCurrit kishin përgatitur disa vallepopullore me koreografi të bërë ngaata vetë, që krijuan një atmosferëedhe më të ngrohtë e të veçantë.
Të dielën të gjithë së bashkushkuam në kishën e Shën Thanasit,për të marrë pjesë në Liturgji, e cilashënoi dhe mbylljen e takimit.
Emanuel Pupi
Takim i Rinisë Orthodhokse të Dioqezës së Tiranës
ELBASAN
Vijnë nga kultura të ndryshme,
por marrin pjesë në adhurimin
e përbashkët te Perëndia. Ata janë
unikë dhe kjo shprehet në çdo
Liturgji Hyjnore.
Një grup të rinjsh orthodhoksë
nga Kisha jonë morën pjesë në
aktivitetin e radhës të Organizatës
së Rinisë Orthodhokse Ballkanike
(BOYA), që u zhvillua në Serbi,
nga 7-11 nëntor, me temë: “Të rinj-
të dhe jeta liturgjike e Kishës” .
Dita e parë në Beograd pati të
veçantat e saj, ku pjesëmarrësit nga
disa shtete të Ballkanit si Serbia,
Rumania, Greqia, Bullgaria dhe
Shqipëria u mblodhën së bashku në
Qendrën Rinore Orthodhokse dhekaluan disa orë të këndshme njoh-
jeje me njëri-tjetrin. Pasdite ata u
nisën për në qytetin e Novi-Sadit,
në dioqezën e Srem-it ku edhe do
të zhvillohej veprimtaria.
Të nesërmen, më 8 nëntor,
ishte festë. Besimtarët e një enorie
të Sremskës festuan ditën e Shën
Dhimitrit. Që në orët e para të më-
ngjesit qindra besimtarë ishin gru-
mbulluar rreth kishës kushtuar shenj-
torit, duke pritur fillimin e LiturgjisëHyjnore. Përfaqësuesit e rinisë ortho-
dhokse nga Ballkani, e ndoqën këtë
Liturgji edhe në gjuhët e tyre.
Kleriku që përfaqësonte Ki-
shën tonë në këtë meshë ishte atë
Emanuel Lusha, i cili lexoi disa lutje
në gjuhën shqipe, duke u pasuar
edhe nga klerikë të kishave të tjera
të Ballkanit.
Dita tjetër, e premtja, iu kush-
tua takimeve dhe referateve nga
përfaqësuesit e organizatave rinore
orthodhokse ballkanike. Tema: “Të
rinjtë dhe jeta liturgjike” u mbajt
nga lektori i Seminarit Teologjik të
Serbisë, atë Jovani, i cili theksoi se
“…Liturgjia është pikturë e së ardh-
mes në Mbretërinë e Qiejve. Çdo
Liturgji është dedikim ndaj Perë-ndisë dhe ne marrin pjesë në jetën
e Tij, duke u transformuar”. Më pas
fjalën e morën përfaqësuesit nga
Rinia Orthodhokse e Greqisë, Ru-
manisë, Bullgarisë, midis të cilëve
edhe përfaqësues nga Kisha jonë.
Atë Emanueli foli rreth zhvillimit të
Kishës sonë gjatë 15 viteve të fu-
ndit dhe kontributit të rinisë në këtë
proces. Prezantimi i grupit shqiptar
u përshëndet nga të gjithë pjesëma-
rrësit, duke vlerësuar punën eKryepiskopit Anastas dhe të rinisë
orthodhokse, që ai e konsideron, jo
vetëm e ardhmja e Kishës, por
edhe si e tashmja aktive e saj.
“Për hir të së vërtetës, grupi i
Rinisë Orthodhokse nga Shqipëria
edhe në këtë aktivitet ballkanik
spikati me paraqitjen dinjitoze,
komunikimin dhe prezantimin e
shkëlqyer, konciz dhe të plotë” tha
një prej të rinjve rumunë, i intervis-
tuar nga radio “Ngjallja”. Gjithashtu
jehona e tropareve kishtare, si dhe
këngëve popullore shqiptare udhë-
tuan gjatë këtyre ditëve në disa
enori të dioqezës së Sremit.
Dita e shtunë i ishte kushtuar
vizitave në manastire të ndryshme.
Në Krusedol të rinjtë nderuan lip-sanin e shën Angjelinës, bija e fis-
nikut Arianit dhe motër e gruas së
Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastri-
otit. Edhe në Manastirin e Hopovos
të rinjtë patën bekimin të nderonin
lipsanin e shën Theodhor Tironit.
Të dielën, e cila ishte edhe dita
e fundit e aktivitetit, Liturgjia Hyj-
nore u krye në qytetin Ruma, ku të
gjithë pjesëmarrësit, bashkë me të
rinjtë orthodhoksë nga Ballkani, adhu-
ruan Perëndinë në gjuhët e tyre.
Të rinjtë dhe jeta liturgjike e KishësTakim i të rinjve orthodhoksë nga Ballkani . Marrin pjesë edhe përfaqësues
nga Kisha jonë
Çast nga referimi i Hirësi Nikollës dhe nga diskutimet në grup të të rinjve.
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 5/12
DHJETOR 2007 NGJALLJA 5
Në dt. 21 nëntor 2007, në faqete brendshme të gazetës së
përditshme “Panorama”, është
botuar një intervistë e sajuar midisgazetarit Piro Nase dhe famullitarittë kishës “Shën Maria e Pazarit”në Përmet, atë Vasil Thomollarit.Duke iu rikthyer edhe njëherë va-lës së vjetër të sulmeve ndaj kleri-kut, gazetari ka fantazuar njëintervistë poshtëruese me atëVasilin, duke e trajtuar priftin si njëfëmijë që mund të luash dhe t’iapunosh kur të duash. Fatkeqësisht,në gjithë këto vite jemi mësuar tëlexojmë apo dëgjojmë trillime dheshpifje nga më të çuditshmet qëjanë bërë në kurriz të Kishës Or-thodhokse Autoqefale të Shqipë-risë, primatit të saj, klerit e besim-tarëve, por një histori e tillë ështëe paprecedent, një rast flagrant qëdo të mbahet mend gjatë, jo vetëmnga ne që përpiqemi të informojmëme objektivitet dhe profesionalizëmpublikun, por edhe nga shumë per-sona të tjerë, që ndoshta nuk e ka-në mësuar të vërtetën.
Asnjëherë nuk ishim përballurme rastin e fundit në një të për-
ditshme shqiptare, ku gjatë treçe-rekut të hapësirës së një faqejebotohej një intervistë e supozuar te-lefonike midis gazetarit dhe njëprifti orthodhoks të sulmuar kohëte fundit në shtyp, intervistë që ishtefund e krye, përfshirë pyetjet dhepërgjigjet, trillimi i imagjinatës sëgazetarit. Pasi kontaktuam me atëVasil Thomollarin, i cili me të drejtëishte indinjuar shumë për këtë fakt,
ai na siguroi se as që e njihte gaze-tarin në fjalë e jo më të mund të ki-shte folur në telefon me të. Për të
qenë korrekt në mbledhjen e infor-macionit kontaktuam në telefonedhe me vetë gazetarin, i cili nakonfirmoi se intervista ishte njëkrijim i tij dhe se tashmë gabimiishte bërë dhe atij s’i mbetej gjëtjetër, veçse ta mbyllte çështjen,duke i kërkuar të falur klerikut. Siduket gazetari abuzonte me idenëse klerikët mund t’i sulmosh dhet’i denigrosh sa herë të duash dhenë fund mjafton një “më fal” dheçdo gjë harrohet.
Edhe pse gazetari nuk e mbajtipremtimin për të komunikuar meatë Vasilin, ishte vetë ky i fundit qëmori iniciativën për t’i telefonuar. Nëbisedën me të, gazetari pranoi seintervista ishte e fantazuar dhe se aido të bënte çdo përpjekje për takorrigjuar këtë gabim. Në ditët nëvazhdim, jo vetëm që nuk u bë as-një veprim për të vënë në vend kë-të padrejtësi, por gazetari ndryshoiqëndrim, duke mbështetur versionine mëparshëm të intervistës telefo-nike, version që u mbështet edhe nga
gazeta. Në këto kushte, në bashkë-punim edhe me atë Vasilin, vendo-sëm që këtë ngjarje ta përgënje-shtronim pranë gazetës, e cila nukpranoi të botonte përgënjeshtri-min, duke mbajtur si të mirëqenëversionin e gazetarit.
Shprehim keqardhjen dhe prote-stën tonë për këto raste të përsëritu-ra me të cilat përballet komunitetiorthodhoks, të dezinformimit dhe
taktikave jo korrekte dhe me mu-ngesë të theksuar profesionale, qënuk përputhen aspak me parimet
dhe etikën e deontologjisë gazeta-reske. Si persona që kemi lidhje megazetarinë, nuk mund të mos shqe-tësohemi në lidhje me shembujt jopozitivë që japin kolegët tanë. Shpesh-herë në faqet e gazetës “Ngjallja”,por edhe në takime të posaçme megazetarët kemi trajtuar çështjen emarrëdhënieve gjatë këtyre vitevetë mediave të shkruara dhe viziveme komunitetin orthodhoks, marrë-dhënie që edhe pse në përgjithësi
janë korrekte, nuk mund të mos tra-zohen herë pas here nga shembuj
jo fort pozitivë, të cilët duket se nuki shërbejnë forcimit të bashkëpu-nimit dhe besimit reciprok midis disamediave e komunitetit orthodhoks,duke synuar dëmtimin artificial tëimazhit të këtij të fundit.
Edhe pse dihet qartë tashmë qëka hapësira shfrytëzimi të disa folto-reve mediatike nga qarqe jo shu-më dashamirëse, gati në të gjitharastet gazetarët pranë Kishës Or-thodhokse, në bashkëpunim të ngu-shtë me gazetën “Ngjallja”, si dhe
në komunikim të vazhdueshëm memediat përkatëse janë përpjekur,në respekt të së vërtetës që nukduhet t’i mungojë lexuesit shqiptar,por edhe trupit të besimtarëve, tëkorrigjojnë, sqarojnë, plotësojnëdhe shpeshherë edhe të përgënje-shtrojnë shkrime të ndryshme që shfa-qen herë pas here në shtypin shqip-tar, që me synim të caktuar hedhinbaltë mbi komunitetin orthodhoks.
Këto përgjigje nga ana e ga-zetarëve të Kishës, në shumicën erasteve as që janë botuar, në raste
të tjera janë botuar të cunguara, aqshumë saqë humbnin kuptimin pa-rësor dhe duhet thënë që kanë qe-në të pakta rastet, kur disa gazeta,të njohura për korrektesën e tyre, ikanë botuar të plota reagimet tona,gjë për të cilën ne i falënderojmë.Në mungesë të transparencës me-diatike e korrektesës profesionalepër rastet e reagimeve të pabotu-ara, është parë si zgjidhje botimi ipërgjigjeve në faqet e gazetës“Ngjallja”, e cila për 15 vjet, si or-gan zyrtar i Kishës ka kontribuarnë shpalljen pa rezervë të së vërte-tës dhe ndonjëherë edhe si mundë-sia e vetme për t’i dhënë lexuesitshqiptar mundësinë për t’u njohurme reagimet e Kishës.
Një analizë e përgjithshme efenomenit mund të sillte si arsyeedhe indoktrinimin për disa dhjetë-vjeçarë të shoqërisë sonë me njëfrymë antifetare duke kulmuar meterrorin ateist që u ushtrua më siste-matikisht pas vitit 1967 e që duketse jehona po vazhdon të mbetet
edhe sot në subkoshiencën e njëpjese të shoqërisë.
Shpresojmë se në të ardhmenkëto fenomene do të vijnë duke upakësuar, me qëllim që të triumfojëe vërteta, duke respektuar të gjithaparimet e një gazetarie korrektedhe profesioniste.
Aleks Çuri
Isidor Koti
Gjatë punimeve në një shkollë publike në Korçë, dolënnë dritë eshtra që i përkasin një varreze të vjetër ortho-dhokse, që ndodhej në kishën e shkatërruar të Shën Hara-llambit. Territori në fjalë i është njohur Kishës sipas doku-menteve.
Imzot Joani ka deklaruar se nuk është kundër zgjerimittë veprimtarisë së shkollës, por ajo që i takon Kishës ështëe saja dhe se aty mund të bëhen varre monumentale osetë ringrihet kisha e dikurshme.
Eshtë tepër pozitiv fakti se Bashkia e qytetit ka rea-guar menjëherë, duke pezulluar punimet deri sa të shqyr-tohet çështja dhe është në dialog me përfaqësuesit e Mitro-polisë, duke dëshmuar edhe një herë qytetarinë e njohurkorçare.
Në fshatin e vogël tëHotovës, në Përmet, po-thuajse kanë përfunduarpunimet për rindërtimin ekishës së Shën Jorgjit. Ajo,për shkak të faktorëve tëkohës dhe përdorimit të sajsi magazinë në vitet e perse-kutimit, ishte rrënuar krejt.
Me fondet e Kryepisko-pit Anastas dhe nën përkuj-
desin e Mitropolitit, HirësiDhimitrit, në një kohë të
Korçë
Ridel në dritë varreza orthodhokse
Përmet
Ringrihet kisha e Hotovësshkurtër kisha u ngrit ngagërmadhat dhe shpejt do
jetë funksionale për t’i shër-byer banorëve të mbetur,por edhe besimtarëve qëvizitojnë vendlindjen gjatëverës.
Dikur Hotova ka qenëqendër e rëndësishme, dheduke qenë zonë malore, be-simtarët ishin disi më të lirë
për të jetuar fenë e tyre. Atyka lindur edhe bamirësi i
njohur Apostol Arsaqi, qëkontribuoi shumë sidomosnë arsim.
Në zonën e Përmetitvazhdojnë punimet edhepër rindërtimin nga themelettë kishës së shkatërruar tëShën Joan Prodhromit nëLeshnicë, punime restau-rimi në Manastirin e Lindjessë Hyjlindëses në Seran etj.
Korresp. i “Ngjallja”
Kur të godasin pas shpine dhe nuk të thonë as “më fal” (Reagim për një intervistë që nuk u dha kurrë)
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 6/12
6 NGJALLJA DHJETOR 2007
është Biri i Tij i dashur në të Cilinështë kënaqur. Kështu, atje në lu-min Jordan u shfaq Trinia e Shenjtë:
Me Birin që pagëzohet nga ShënJoan Pagëzori, me Shpirtin e Shenj-të të zbresë tek i pagëzuari dhe meAtin që dëshmoi për Birin e Tij du-ke thënë: “Ky është Biri im i da-shur, që e kam pëlqyer” (Mat. 3:17).
Midis këtyre dy festave të më-dha, të Lindjes dhe të Pagëzimittonë Jisu Krisht, ndodhet dhe njëfestë tjetër dhespotike, e Rreth-prerjes së Zotit më 1 Janar, si dhekujtimi i Shën Vasilit të Madh, krye-piskopit të Qesarisë së Kapadho-
kisë.
Në 12 ditët festive nuk kresh-mojmë, përveç vigjiljes së Ujit tëBekuar, pra më 5 janar në të cilënkreshmojmë në mënyrë të rreptë,kreshmojmë dhe vajin, sepse kjo ditëka mbetur nga të krishterët e parë,sepse kreshmonin atëherë të gjithëata që do të pagëzoheshin në festëne Ujit të Bekuar. Dhe më vonë kjokreshmë e rreptë mbahet nga të
gjithë besimtarët si një përgatitjepër festën. Në ditët e tjera lejohentë gjitha, pra nuk kreshmojmë, se-pse Dymbëdhjetëditëshi është peri-
udha e festave të mëdha, - shkruaj-në librat e shenjtë të Kishës sonë.
Dhuratë e Perëndisë janë këtoditë të shenjta të Dymbëdhjetëditë-shit për të cilat jemi të ftuar që t’ipresim me një parapërgatitje përdobinë tonë shpirtërore, për shenj-tërimin tonë. Kisha jonë na fton nëkëtë Dymbëdhjetëditësh të pas-trojmë veten tonë që të presim nëzemrën tonë Mbretin e gjithësisë,të kungohemi me Trupin dhe Gja-kun e Zotin tonë, e Perëndisë së
mishëruar. Të pastrojmë së parishpirtin tonë me misterin e Pendim-Rrëfimit dhe të veshim rrobën ebardhë e të pastër të faljes së më-kateve tona. Dhe më pas, me beki-min e atit tonë shpirtëror të vijmëme frikë Perëndie, me besim dhedashuri në misterin e FalënderimitHyjnor, të kungohemi që të bashko-hemi me Zotin e mishëruar, Shpë-timtarin tonë Zotin Jisu Krisht. Kë-shtu nëpërmjet këtij misteri të
shenjtë, foshnja hyjnore do të lindënë grazhdin e zemrës sonë dhekështu do të jetojmë gjatë Dymbë-dhjetëshit bashkë me Krishtin,
duke e lavdëruar dhe himnuar Atëpër dashurinë e Tij të madhe. Gji-thashtu, le të stolisim jetën tonë mevepra dashurie dhe mëshire. Tëngushëllojmë ata që vajtojnë. Tëndihmojmë me aq sa kemi mundësitë varfrit, të sëmurët, pleqtë e brak-tisur, jetimët, nënat e veja, mendjenjën se atë që do t’u ofrojmëatyre, do t’ia ofrojmë si dhuratëvetë Zotit tonë Jisu Krisht.
Së bashku me Krishtin dhe mevëllezërit e varfër të Tij le të fes-
tojmë Dymbëdhjetëditëshin e sivje-tshëm. Me një jetë të shoqëruar memisteret, me lutjen dhe studimin eShkrimit të Shenjtë dhe të libravetë tjerë të shenjtë të Kishës sonëOrthodhokse, me pjesëmarrjen nëshërbesat e shenjta. Jo me dëfrimemëkatare, dhe thjesht një festë ngaana e jashtme.
Shën Nikodhim Agjoriti nathotë: “T’i festojmë këto ditë tëshenjta në mënyrë të hijshme, me
Atëherë Irodi, kur pa se u
gënjye nga magët, u zemërua
fort, dhe dërgoi e vrau gjithë
djemtë që ishin në Betlehem e
nëpër gjithë kufijtë e tij, që
nga dy vjeç e poshtë, sipas
kohës që kishte marrë vesh
mirë nga magët. Atëherë u
përmbush ç’është thënë nga
profeti Jeremia, që thotë: “Zë
u dëgjua në Rama, vaj e të
qarë e gjëmë shumë. Rakela
qante djemtë e saj, dhe nuk
donte të ngushëllohej, sepse
nuk janë”.
Mattheu 2, 16-18
29 dhjetor- kujtimi i foshnjave
të therura nga Irodi
PËRSE ERDHI
KRISHTI NË BOTË?
· “Jisu Krishti erdhi në botë që
të shpëtojë mëkatarë, prej të ci-
lëve i pari jam unë” (1 Tim.1:15).
· “Sepse s’kam ardhur të thë-
rres të drejtë, por fajtorë në
pendim” (Mat.9:13).
· “Sepse Biri i njeriut erdhi të
kërkojë e të shpëtojë të humbu-
rën” (Luk.19:10).
· “Edhe e dini se ai u shfaq që të
ngrerë mëkatet tona; dhe më-
kat nuk ka tek ai” (1Jn.3:5).
· “Ai do të shpëtojë popullin e
tij nga fajet e tyre” (Mat.1:21).
· “Ja, Qengji i Perëndisë, që
ngre mëkatin e botës” (Jn.1:29).
· “Prandaj u shfaq Biri i Perë-
ndisë, që të pri shë punët e
djallit” (1Jn. 3:8).
Me ndihmën e Krishtit tëmishëruar, le të festojmë të gjithë
një Dymbëdhjetëditësh të bekuar. Përktheu: Rozeta Baba
Si ta festojmë Dymbëdhjetëditëshin?
(vijon nga faqja 1)
urtësi, lëmoshë, dhe me çdo llojbamirësie dhe virtyti, ashtu siç u kahije të krishterëve dhe jo meveprime dhe dëfrime mëkatare metë cilat gëzohet djalli”.
Dhe vazhdon të thotë: “Të kri-shterët duhet të gëzohen në Dy-
mbëdhjetëshin, por jo trupërisht, porshpirtërisht, jo për ushqime dhe pije,por sepse u bënë të denjë të shohinsot Foshnjën e sapolindur, Zotin,Krijuesin e gjithësisë dhe sepse pas12 ditëve do ta shohin Atë të pagë-zohet në Jordan”.
Le t’i kushtojmë vëmendjekëshillës së këtij shenjtori dhe le tafestojmë Dymbëdhjetëditëshin si tëkrishterë besnikë. Dhe, le t’i jemimirënjohës Atij që “mërgoi për nedhe erdhi nga qielli në tokë”
(Shkalla 3:30) që të na shpëtonte.“Që u bë njeri që njeriu të bëhetPerëndi” (Shën Athanasi i Madh).dhe gjithashtu le t’u kushtojmë vë-mendje dhe këtyre citimeve ngaShkrimi i Shenjtë, që të kuptojmëmë mirë përse erdhi Krishti në to-kë, dhe këto do të na ndihmojnë përta festuar në mënyrë më shpirtë-rore Dymbëdhjetëditëshin.
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 7/12
DHJETOR 2007 NGJALLJA 7
Në fillimet e shekullit të kaluar, OswaldSpengler mbështeste tezën se qytetërimi
ka një evolucion historik të natyrshëm: lindje,zhvillim, dhënia e fryteve dhe rënia, që pasohetprej vdekjes. Kjo pikëpamje mbronte mendiminse qytetërimi perëndimor i ishte afruar etapëssë fundit. Arnold Toynbee, megjithatë, theksoidiferencën midis zhvillimit teknologjik në njërënanë dhe në anën tjetër të progresit të pastër, që
ai e quan “shpirtëzim”. Ai i shikonte rrënjët ekrizës në botën perëndimore në të bërit e saj tëhuaj ndaj eksperiencës fetare dhe në përshtatjene saj me kultin e teknologjisë, me nacionalizmindhe militarizmin. Kundër modelit të degradimitbiologjik ai kundërvuri pozicionimin volitiv, që ështëi bazuar në forcën dhe në vitalitetin e minora-ncave krijuese dhe të personaliteteve të jashtë-zakonshme.
Në fillim të mijëvjeçarit të tretë, ne jemimbledhur këtu në Asamblenë e Tretë Ekumenike,në sigurinë se këtu ka shpresë për një lulëzim të
ri të qytetërimit në Evropë. Për këtë arsye kjoshpresë jeton e vepron brenda dritës së Krishtit.Gjithashtu edhe ne të krishterët “si bij të dritës”,(Efes. 5:8), qoftë në shumicë apo në pakicë nëshoqëritë tona - duhet të jemi faktorë kreativitetinë një Evropë me të vërtetë të ndriçuar.
I
1. Lidhja midis dritës dhe Transhendentales,Hyjnores, ka qenë e njohur në mbarë fetë, nënjë shumëllojshmëri imazhesh dhe kombinimeshtë ndryshme. Kjo gjë buron drejtpërsëdrejti ngatekstet biblike, literatura e Etërve të Kishës dhehimnologjia e saj.
Imazhi i dritës u adoptua në mënyrë tëdrejtpërdrejtë nga Jisui, meqë është Fjala, “nga
i cili u bënë të gjitha” (Jn. 1:3), personi i Trinisësë Shenjtë, Krishti që “është drita e vërtetë qëndriçon çdo njeri, që vjen në botë” (Jn. 1:9). Aideklaroi në mënyrë të përsëritur dhe të qartë:
“Unë jam drita e botës” (Jn. 8:12, 9:5). Drita qëlidhet drejpërsëdrejti me jetën: “Ai që më ndjekmua, nuk do të ecë në errësirë, por do të ketëdritën e jetës” (Jn. 8:12).
Në Tabor lidhja midis Krishtit dhe dritës ubë e dukshme: “Fytyra e tij shkëlqeu si diellidhe rrobat e tij u bënë të bardha si drita” (Matth.17:2). Pas ballafaqimit, në kryq me forcat eerrësirës, Ai i mbushi të gjitha gjërat me dritëne Ngjalljes së Tij. Në përfundim të historisë sëshpëtimit, krijesa e re do të ketë vetë Perëndinësi dritë (Zbul. 21:33). Kështu nga drita enatyrshme, e cila këtu poshtë alternohet me hijet
e natës, ne duhet të kalojmë te drita, që nukperëndon, e cila është vetë Perëndia (1Jn. 1:5).Ne të krishterët deklarojmë se Krishti “ështëdritë prej drite”, që Trinia është dritë në tërësi.“Dritë është Ati, dritë është Biri, Dritë ështëShpirti i Shenjtë”.
2. Shkenca bashkëkohore i jep një theks tëveçantë marrëdhënies së qartë midis Krishtit
dhe dritës. Natyra e dritës ka qenë gjithmonënë qendër të kërkimit shkencor. Zhvillimi ishkencës ka qenë lidhur me këtë kërkim. Zbu-lime të reja shkencore, të mrekullueshme, e
zgjerojnë më tej nocionin biblik të dritës.Shkenca na thotë se drita është një valë elektro-magnetike, që udhëton me një shpejtësi kolosale.Por në të njëjtën kohë është e përbërë nga thërr-mijëza. Fotoni, thërrmijëza e dritës, zë një vendtë veçantë midis thërrmijëzave të materies dhetë energjisë, që përbëjnë botën, siç G. Gramma-tikakis, një shkencëtar i shkëlqyer nxjerr në pah.Ai shpjegon se kuantumi elektrodinamik për-shkruan ndërveprimet e fotonit me materien dhevazhdon duke thënë: “Mund të duket e pamu-ndur, drita transformohet në materie”.
Pasuria jonë e re e diturisë rreth dritës së
natyrshme zgjeron më tej simbolizmin e efektevetë mrekullueshme të dritës shpirtërore në botë.Krishti, “Drita e botës”, është ende i mundshëmpër t’u njohur dhe familjar, meqë është dritë enatyrshme, por është në të njëjtën kohë ipakonceptueshëm dhe i paafrueshëm në thelbine tij. Perëndia është quajtur dritë jo në përputhje
“Drita e Krishtit dhe Evropa”
Fjala e mbajtur në Asamblenë Ndërfetaretë Sibiut nga Kryepiskopi i Tiranës
dhe i gjithë Shqipërisë Prof. Dr. Anastasi
Zëvendëspresident i Konferencës
Evropiane të Kishave
(vijon në faqen 8)
Asambleja e Tretë Ekumenike Evro-
piane, me temë “Drita e Krishtit iundrittë të gjithëve”, mblodhi në Sibiu të
Rumanisë, nga 4-9 shtator 2007, të
krishterë nga e gjithë Evropa. Ajo u
përgatit nga dy organizma të krishterë:
Konferenca Evropiane e Kishave (CEC)
dhe Këshilli i Konferencave Ipeshkvnore
Romanokatolike (CCEE). Kjo Asamble
ishte ndjekëse e traditës së Asambleve
Ekumenike Evropiane të organizuara më
parë në Bazel (viti 1989) dhe Grac (viti
1997). Kisha jonë u përfaqësua nga një
delegacion i drejtuar nga Kryepiskopi
Anastas, i cili është Zëvendëspresident i
Konferencës Evropiane të Kishave që nga
viti 2003. Ajo kishte:
- Rreth 2600 pjesëmarrës, ndër të
cilët1542 delegatë zyrtarë.
- Konferenca Evropiane e Kishave
(CEC) është një organizatë që bashkon
120 kisha orthodhokse dhe protestante,
si dhe 40 shoqata e organizata. Ajo është
themeluar në vitin 1959. Kisha jonë është
anëtare me të drejta të plota dhe
Kryepiskopi Anastas është zgjedhur
Zëvendëspresident i CEC.
- CCEE përbëhet nga 34 konferenca
ipeshkvnore lokale.
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 8/12
8 NGJALLJA DHJETOR 2007
me esencën e Tij, por sipas energjisë së Tij, siçshpjegon shën Grigor Pallamai. Dhe ndërkohëqë esenca e Perëndisë ngelet e paafrueshme,kushdo që dëshiron mund të marrë pjesë nëenergjitë e Tij.
II
1. Evropa u bekua duke u formuar dhe du-ke u zhvilluar gjatë shekujve në dritën shpirtë-rore të Krishtit. Ashtu si procesi i mrekullueshëmi fotosintezës mirëmban ciklin e jetës, në tënjëjtën mënyrë, drita shpirtërore e Krishtit i kadhënë jetë qytetërimit të Evropës. Natyrisht, kashumë shembuj ku re të ngrysura dhe net tëerrëta të arrogancës, mosbesimit, urrejtjes dheinteresave të paligjshme e kanë penguar dritëne Ungjillit që të shndrisë në Evropë. Kjo është
diçka, që është identifikuar në kohë të ndryshmeme anë të autokritikës së të krishterëve dhe ne-vojave për ta nxjerrë në pah një gjë të tillë, meqëllimin e mospërsëritjes së këtyre dukurive.
Por edhe në kohë të errësirës dhe të tri-shtimit, drita derdhet në atmosferë në shumëmënyra. Shkenca moderne, duke zbuluar më-nyrat e shumëllojta me të cilat depërton dritanatyrore, na inkurajon të besojmë se si ne mundtë jemi të ndërgjegjshëm për format e fshehtatë dritës së Krishtit, me të cilat ajo futet në rru-gën, ku bota lëviz, edhe kur kohët duken tëerrëta.
2. Sot ne jetojmë në një Evropë që ka njëkuptim multifetar, - duke kuptuar me këtë të-rësinë e kontinentit evropian dhe jo vetëm Ba-shkimin Evropian- dhe karakteristika bazë eqytetërimit të sotëm është sekularizmi i saj.
Qëndrimi i vërtetë i Krishterimit brendaEvropës nuk duhet të jetë një konflikt me ata,që nuk ndajnë të njëjtat shpresa me ne, ose nukduhet të kërkojmë që Kisha të ketë një pozitëdominuese në shoqëri. Detyrimi i dishepujve tëKrishtit, të cilët Ai vetë i siguroi se “ju jeni dritae botës” (Matth 5:14 Jn. 12:36) është dëshmia
e pastër, shërbimi vëllazëror dhe asistencë te-rapeutike. Dëshmitarë të sigurisë sonë se Krishtinuk është thjesht një “mësues i madh”, një profeti rëndësishëm apo “një mistik”, por është Biri iPerëndisë së gjallë, “drita e botës”.
Krishti e lidhi rrezatimin e dritës së Tij jome gjendje ekstaze, si p.sh. ato të neoplatonizmitose të tipit indian, por e lidhi me veprat. “Kështule të shndrisë drita juaj përpara njerëzve, që atatë shikojnë veprat tuaja të mira dhe të lavdërojnëAtin tuaj, që është në qiell”. (Matth 5:16). Kishaështë ftuar sa herë të shprehë besimin e saj mevepra të shërbimit, për të mirën e të gjithëve, pa
bërë përjashtime. Të gjitha iniciativat humani-tare dhe strukturat që kanë lindur në Evropë për
lehtësimin e dhimbjes, sëmundjes, pleqërisë,vetmisë dhe plaga e jetimëve dhe e të huajve,burojnë nga ide dhe përpjekje të inspiruara ngabesimi i krishterë. Ato u adoptuan nga shteti.Kjo traditë dhe dinamikë duhet të vazhdohet meide krijuese dhe nisma të guximshme.
Sa i takon asistencës shëruese, kjo nuk ku-fizohet vetëm në trajtimin e sëmundjeve që namundojnë, por e shtrin shërimin e plagëve nëtrupin e shoqërisë dhe në marrëdhëniet midis
popujve. Ajo zgjerohet në gjetjen e shërimit përurrejtjen, mosbesimin, ksenofobinë, racizmin dheçdo lloj armiqësie.
Mbështetja dhe forcimi i vlerave të krishteraqë formuan qytetërimin evropian, duhet të jetëaspirata jonë e qartë. Gjëra të tilla si: a) theksimii dinjitetit të personit njerëzor si baza e të drejtavetë njeriut b) respekti për lirinë e çdo individi, padallim origjine, race, edukimi ose bindjeje fetare,c) shenjtëria e martesës dhe e familjes, ç) përgje-
gjësia e çdo qytetari për progresin e mbarë sho-qërisë; d) solidariteti shoqëror dhe drejtësia,dh) pushteti i përulësisë dhe rëndësia primare ekapërcimit të egotizmit.
Dhe le të mos harrojmë ekumenicitetin e dri-tës. Ne evropianët, që kemi shijuar përparësitëe të qenit vende të pasura, jemi të ftuar të shikoj-më përgjegjësitë tona në dritën rrezatuese të
Krishtit, i Cili është “drita e botës”; ftohemi të sho-him përgjegjësinë tonë për njerëzit e kontine-nteve të tjera dhe të shprehim nëmënyrë fisnike ndjenjat tonamiqësore karshi tyre. Për mëtepër jemi të thirrur të punojmëkrah për krah me ata, në njëterren të njëjtë, për zhvillimin embarë botës si një e tërë.
Por, nëse Kishat duhet tëpërmbushin rolin e tyre thelbësordhe të kontribuojnë në rrugënshpirtërore që do të marrë Evro-
pa, para së gjithash ato duhet të jenë të vërteta ndaj karakterit të
tyre sakramentalo-sotiriologjik. Në këtë mënyrëato nuk duhet të katandisen të jenë thjesht OJQ.Kisha duhet të ngelet shfaqja e “ekonomisë” sëPerëndisë në Krishtin me anë të Shpirtit tëShenjtë. “Trupi i Krishtit”, vendi ku kryhettransformimi njerëzor, bashkimi me Perëndinëe dashurisë.
3. Në shikim të parë, rrezatimi i dritës, sine të gjithë e dimë, është në fakt sinteza e shtatëngjyrave të ndryshme. Në mënyrë të ngjashme,edhe Drita e Krishtit mund të ndahet në shumëmënyra dhe rrezatime të dritës. Ne të krishterët,si “bij të dritës” jemi të ftuar të nxjerrim në pahtë gjitha dritat e spektrit të dritës së bardhë me:
- Dritën e paqes, me veten tonë, me ata qëna rrethojnë dhe mbarë botën.
- Dritën e drejtësisë, për të luftuar për një sho-
qëri të drejtë në nivel lokal, panevropian e global.- Dritën e së vërtetës, për të analizuar histo-
rinë dhe për të parë realitetin social.
-Dritën e shpirtit të krijimit, që i jep forcë me-ndimi origjinal në shkenca, në arte e në kulturë.
- Drita e shpresës për bashkimin e të gjithënjerëzve në kontinentin tonë, ku pajtohen dheharmonizohen diferencat.
- Drita e Dashurisë, në kuptimin dhe fuqinëqë i është dhënë nga besimi i krishterë dheshembulli i gjallë i të gjithë atyre që e kanëpërjetuar. Përgjegjësia më e madhe që ka Kisha
është të ofrojë dashuri, t’i bashkojë njerëzit meburimin e dashurisë. Nuk ka asnjë instituciontjetër social që mund ta zëvëndësojë Atë.
- Dritë paskale që nuk perëndon, e cila shfaqfitoren përfundimtare mbi mëkatin dhe vdekjenme anë të fuqisë së Kryqit dhe të Ngjalljes sëKrishtit.
Duke jetuar dhe vepruar në këtë mënyrë,ne duhet t’u takojmë strukturave njerëzorekrijuese, që si shumica apo pakica, kanë aftësinëpër të shfrytëzuar plotësinë e elementeve mëtë mira të trashëgimisë evropiane dhe ta
udhëheqin kontinentin drejt një gjendjeje ku fuqiashpirtërore duhet të ripërtërihet.
“Drita e Krishtit dhe Evropa” (vijon nga faqja 7)
Mbështetja dhe forcimi i vlerave të
krishtera që formuan qytetëriminevropian, duhet të jetë aspirata jonë e
qartë.
Qëndrimi i vërtetë i Krishterimit
brenda Evropës nuk duhet të jetë një ko-
nflikt me ata, që nuk ndajnë të njëjtat
shpresa me ne, ose nuk duhet të kërkojmë
që Kisha të ketë një pozitë dominuese në shoqëri.
Pamje e sheshit qendror të Sibiut.
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 9/12
DHJETOR 2007 NGJALLJA 9
Papa Jorgji Kosta Bezhani, qënjihet më shumë si “Prifti i Be-
zhanit”, lindi më 10 korrik 1897 nëfshatin Bezhan të Kolonjës.
Rridhte nga një familje e nde-
ruar dhe e respektuar në gjithë zo-nën dhe më tej për ndjenjat e thellafetare, trashëguar brez pas brezi.-
Mësimet e para të fillores i morinë shkollën e fshatit Bezhan, kumësoi gjuhën greke, të cilën e njihtemirë si në të folur dhe në të shkruar,gjë që e ndihmoi më pas për tëlexuar botime fetare. Ai njihte edhedisa gjuhë të tjera të huaja, sifrëngjisht, rumanisht, italisht etj.
Në brumosjen e besimit të the-llë të tij ndikoi fakti se nga nëna
rridhte nga një familje priftërore.Edhe nga i ati, një i afërt kishte
punuar rreth 10 vjet rresht si mura-tor specialist në mirëmbajtjen dhendërtimin e ndërtesave të reja në
Manastirin e “Malit të Shenjtë” nëGreqi, përvojë që ia transmetoiedhe atij.
Kështu ai filloi të aktivizohet qëherët në kishën e Shën Petrit nëfshat, duke u bërë edhe një psalt imirë.
Perveç punëve bujqësore me tëcilën ai siguronte jetën e familjes,ai ushtroi, gati për më se 3 vjetrresht edhe profesionin e arsimtarit,duke i dhënë mësim fëmijëve tëfamiljeve vllahe që kishin bagëtitë
e tyre në kullotat e Malit Gramoz.Nga dëshira e madhe për besi-min Orthodhoks, në vitet 1933-1934, regjistrohet në Seminarinfetar njëvjeçar në Tiranë, Seminari hapur për përgatitjen e klerikëve.
Meqenëse në fshatin e tij shër-bimi fetar kryhej nga një prift i mo-shuar, i nderuari Papa Meleti, aifillimisht emërohet prift në fshatratÇarshovë, Radovë, ku shërbeu përmë se një vit.
Me vdekjen e Papa Meletit,
emërohet prift në fshatin e tij, Be-zhan, ku shërbeu edhe në disa fsha-
tra të tjera që nuk kishin prift, siShtikë, Skorovot, Kreshovë etj.
Në prag të Luftës Italo-greke,
si klerik, ai arrestohet nga fashizmidhe internohet në Itali, në fillim, nëburgun e Barit dhe pastaj në Anko-na, për më tepër se një vit, dhe ulirua kur përfundoi lufta.
Duke lënë familjen e tij në Be-zhan, gjatë vitit 1941-42, për afronjë vit, shërbeu si famullitar në fsha-tin Drenovë të Korçës, ku iu dhamundësia që të njihej më afër meklerikët e besimtarët e qytetit.
Për vitet që do të vinin pas çliri-mit nga fashizmi dhe nazizmi do të
ishin vitet e kalvarit për atë. Më 6 janar 1946, gjatë Liturgjisë, në ditëne Ujit të Bekuar, arrestohet ngaregjimi komunist, dënohet nga gjyqiushtarak me akuzën “armik i po-pullit dhe i pushtetit popullor”, sibashkëpunëtor i ngushtë me reak-
sionin e brendshëm dhe të jashtëm,duke kryer tre vjet në kampinfamëkeq të Vloçishtit, së bashku
me shumë e shumë klerikë të tjerë,të të tri feve dhe me intelektualënacionalistë me famë.
Mbas lirimit nga burgu kthehetpërsëri në Bezhan, ku mbas kësajfatkeqësie, mbi të dhe mbi familjene tij, bien njëra pas tjetrës goditjete “luftës së klasave”. Reformaagrare i merr gjysmën e tokës buj-qësore dhe i sekuestrohen rreth1000 krerë bagëti të imta dhe dykafshë pune, dy mullinj bloje, dhepër pasojë në vitin 1950, cilësohet
“kulak”, duke u bërë kështu përfu-ndimisht objekti numër një kudrejtoheshin pareshtur dhe çdo ditëtehet e mprehta të luftës së klasave
jo vetëm në fshat, por në gjithëKolonjën e më tej.
Adresa e Kishës Orthodhokse
Autoqefale të Shqipërisë në Internet:
Internet: www.orthodoxalbania.org
E-mail: [email protected]
Në mjediset e kishës së Shën
Prokopit, në Tiranë, më 25 nën-
tor, të kremten e Shën Ekaterinës,
fotografi beratas Dhimitër Topi ki-shte hapur një ekspozitë të thjeshtë,
por shumë domethënëse. Në disa
stenda ishin vendosur fotografi të
marra nga ai në vitet e para të rili-
ndjes së besimit.
Kjo ekspozitë, e hapur së pari
në mjediset e kishës së Shën Spiri-
dhonit, në lagjen Goricë të Beratit,
më pas është vendosur edhe në
kisha të tjera të kësaj Mitropolie,
por ajo ka udhëtuar edhe deri në
kisha të Greqisë e Rumanisë.
Ekspozita tërhoqi shpejt vëme-
ndjen e besimtarëve të shumtë, të
cilët rikujtuan nëpërmjet saj sa
vështirësitë, por edhe entuziazmin
e hapave të parë në rihapjen e
kishave tona, pas natës ateiste.
Mendojmë se një dokumenta-
cion i tillë domethënës, me vleraedhe artistike, jep një pasqyrim të
gjallë të atyre ditëve të paharruara
dhe është një mjet i pazëvendësue-
shëm për të treguar jetën e Kishës
sonë në vite. Ajo është edhe njëdëshmi e një tradite të ruajtur, e kuj-
timeve të pashlyeshme, që mbajnë
gjallë shpirtin orthodhoks.
Lekë Tasi,
Anastas Dodbiba,
Robert Vullkani
Papa Jorgji Kosta Bezhani
Ekspozitë fotografike
“Kur rihapeshin kishat e Beratit -1990”
(vijon në faqen 10)
Besimtarë duke vizituar stendat e ekspozuara në kishën e Shën Prokopit, Tiranë
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 10/12
10 NGJALLJA DHJETOR 2007
Kalendari
i Liturgjive Hyjnore,
JANAR 2008
Formimi teologjik sipas Shkrimit dhe Etërve
• Karisma. Teologjia është njëkarizmë, një dhuratë e Perëndisë,dhuratë falas dhe e pamerituar, njëdhuratë e hirit. Shën Thalasi i Li-bisë flet për “dëshirën e çdo dëshi-re, hiri i teologjisë”. Me fjalë të tje-ra, teologjia nënkupton jo vetëmkërkimet tona mbi qenien dhe jetëne Perëndisë, por më tepër aktin metë cilin Perëndia u bë i dukshëm dheu zbulua vetë (Jn.l, 18). Teologjiaështë se nuk jemi ne që e kërkojmëdhe e studiojmë Perëndinë, por Aina kërkon dhe na ekzaminon. Nëshkencën profane, njeriu njeh, pornë teologji ai është i njohur ngaPerëndia. Kështu teologjia varetnga një iniciativë hyjnore më tepërsesa njerëzore. Teologjia është ur-tësia- jo vetëm një kërkim shkollordhe një mësim akademik-, por
urtësia. Dhe urtësia e vërtetë ështëgjithmonë vetë Krishti, e vërteta egjallë dhe hipostatike, “forca ePerëndisë dhe urtësia e Perëndisë”(1 Kor. l, 24). Vetë Krishti ështëteologjia. Ai është teologu, dhe ne
jemi teologë në bazë të një karizmeqë marrim prej Tij. Teologu i vër-tetë është përherë një theodidaktos,një “i mësuar nga Zoti”. Kjo pikëështë shprehur shumë mirë ngaOrigjeni. Teologjia, “njohja e gjëra-ve hyjnore”, afirmon ai, është një“frymënxjerrje” (atmis), një “zbra-
zje” (aporroia), një “rrezatim” (apau-gasma) e Perëndisë. Të jesh denjë-
suar për njohje shpirtërore nuk vjennga fuqitë tona. Didimi i Verbër epërshkruan teologjinë si “forcën”(dynamis), “lavdinë” (doxa) dhe“energjinë” (energia) të Perëndisë.Së fundi teologjia parakuptonbesimin vetjak. Një shenjtor tho-shte: “Unë besoj që të kuptoj”, be-simi kërkon kuptimin dhe jo e kun-dërta.
• Mister. Shën Vasili i Madhdhe shën Grigor Theologu përdorinshpesh shprehjen “mister i teolo-gjisë”. Nëse duam të kuptojmë seçfarë do të thotë ta quash teologjinënjë mister, është e rëndësishme tëkujtojmë kuptimin e vërtetë fetar tëfjalës “mister”. Një “mister” nukështë vetëm një problem i pazgji-dhur, një enigmë e fshehtë, por diç-ka e zbuluar në të vërtetë, në inteli-
gjencën tonë; një realitet që kurrënuk është zbuluar plotësisht, sepseshtrihet deri në pafundësinë e Perë-ndisë. Teologjia atëherë është njëmister, ashtu siç e thotë edhe shënThalasi, “ajo e kapërcen mendjentonë”, duke u përpjekur të shprehimnë një gjuhë njerëzore atë që ndo-dhet larg, përtej kuptimit tonë nje-rëzor. Sipas klerikut Joan Maye-ndorff, teologjia është në të njëjtënkohë soditje e Perëndisë dhe shpre-hje e të Pashprehshmes”. PërT.S.Eliot, “një sulm i papritur në të
paartikuluarën”. Shën Vasili shë-non se “çdo afirmim teologjik varet
nga kuptimi i folësit.[...] Të kup-tuarit tonë është i dobët dhe gjuhaakoma edhe më e pafuqishme.”Sipas Kapadhokianëve, kur teolo-gjia harron kufijtë e paevitueshëmtë kuptimit njerëzor, duke zëvendë-suar Fjalën e pashprehur të Perë-ndisë nga logjika njerëzore, ajo pu-shon së qeni teologji dhe bie nënivelin e teknologjisë. Prandajteologjia jonë duhet të shprehetgjithmonë “në enigmë”.
• Katharsis. Përderisa teologjiaështë vizioni i Perëndisë dhe se janëzemrat e pastra ato që do të shikoj-në Perëndinë, teologjia e vërtetëështë e pamundur pa katharsisin,pa pastrimin. Edhe nëse teologjiambetet gjithmonë një dhuratë e hirittë Perëndisë, kjo dhuratë falas kër-kon nga njeriu një bashkëveprim
aktiv, sinergji të vullnetshme.: “Ne jemi bashkëpunëtorë të Perëndisë”(I Kor.3,9). Në këtë kuptim çdoteologji është theantropike”. Ba-shkëpunimi ynë njerëzor qëndronnë hapjen e zemrës ndaj dashurisësë Perëndisë, duke e bërë kështutë mundur transformimin total tëqenies sonë nga banimi i Shpirtit tëShenjtë. Teologjia është një mënyrë
jete që përmbledh gjithçka. Nukmund të ketë teologji të vërtetë panjë angazhim vetjak në shenjtëri;teologë të vërtetë janë shenjtorët.
(Vijon)Përktheu: Eleni Pani
(Vijon nga numrat e kaluar)
Në këto rrethana të egra tëtrajtimit personal të tij dhe tëfamiljes nga regjimi komunist,
detyrohet të shkojë bashkë mefamiljen në Korçë, ku pas shumëperipecish, pasoja të luftës sëklasave, mundi që Mitropolia eShenjtë e Korçës, ta emërojë sifamullitar në fshatrat Drenovë dheMborje të Korçës, ku shërbeu derinë vitin 1954.
Mbas këtij viti ai emërohetpërfundimisht klerik në qytetin eKorçës, ku shërbeu pranë Mitropo-lisë së Shenjtë, deri në vitin 1967.
Me gjithë diktaturën e egër ndaj
të drejtave të lirisë e të fesë, tanimëtë ndaluara, si njeri besimtar, pa-gëzonte fshehtas fëmijët e familja-rëve të ndershëm e besnikë të fesë
sonë Orthodhokse, rreth 100 pagë-zime, duke bërë paralelisht dhepredikime fetare me ta, derisa ndë-rroi jetë, më 17 gusht 1983.
1 E Martë † Rrethprerja eZotit tonë Jisu Krisht. Vasilii Madh.4 E Premte † Mbledhja e 70Apostujve (Hahen të gjitha)
(Shërbesa e Orëve)
5 E Shtunë † * Dësh. Theo-pemti e Theonai. Osh. Fo-stiri. (Kreshmë)
6 E Diel † PAGËZIMI ISHPËTIMTARIT TONË
JISU KRISHT (Theofania).7 E hënë † Mbledhja e JoanPagëzorit, Pararendësit.11 E Premte † Osh. Theo-dhos Qinovjarku. Osh. Vitali.12 E shtunë † Dësh. Tatjana,Efthasia, Mertiu. Osh. Iliaçudibërës.
13 E Diel † PAS THEOFA-NISË. Dësh. Ermili dhe Stra-toniku.17 E Enjte†Osh. Andoni i Madh.Dësh. i ri Gjergji në Janinë.18 E premte †Athanasi e Qirilitë Aleksandrisë. Dëshg. Theo-dhuli.19 E Shtunë†Osh. Makar egjip-tiani. Mark Evgjeniku i Efesit.
20 E Diel † 12 LLUKAIT.Osh. Efthimi i Madh. Dësh. iri Zaharia.22 E martë † Ap. Timotheunga të 70-t. Oshd. Anastas
persiani.25 E Premte † Grigor Theolo-gu i Konstandinopojës. Osh.Marisi.26 E Shtunë † Osh. Kseno-fondi e familja. Osh. AvaAmonai.
27 E Diel † 15 LLUKAIT.Transferimi i lipsanit të JoanGojartit. Mbr. Markiana.30 E Mërkurë † 3 Hierarkët:
Vasili i Madh, Grigor Theologu,Joan Gojarti.
KorrigjimNë gazetën “Ngjallja” të nëntorit, në shkrimin “Përvjetor ngjarjesh të shë-
nuara”, faqja e parë, nëntitulli të lexohet “Një vit më parë, u mblodh Asa-
mbleja Kleriko-laike e Kishës, që mbështeti Statutin e ri, i cili u aprovua më
pas sipas kanoneve më 6 nëntor 2006 nga Sinodi i Shenjtë, si dhe u dorëzuan
3 episkopë të rinj”.
(vijon nga faqja 9)
Papa Jorgji Kosta Bezhani
Veç familjes dhe të afërmve tëtij, ai u përcoll në banesën e funditnga qindra besimtarë të çdo feje,shokë dhe miq të nderuar të tij, që
e përcollën në heshtje dhe menderime, kokulur, pa nekrologjizyrtare.
Atë Vasil Kordileva, Korçë
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 11/12
DHJETOR 2007 NGJALLJA 11
NGJALLJA
Kryeredaktor: Thoma Dhima
Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,
Rruga e Kavajës, Nr. 151Tiranë
Tel: (04) 234 117, 235 095.Fax: 232 109
Shtypur
në shtypshkronjën “Ngjallja”
Organ i Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë
Del nën kujdesin
e Këshillit Botues
Themelues:Kryepiskopi Anastas
Në datat 25-28 tetor 2007, në
qytetin antik të Ohrit u zhvillua
Konferenca Ndërkombëtare për
dialog ndërfetar dhe mbarëci-
vilizues me temë: “Frytet e feve
dhe kulturave për paqen, respe-
ktin reciprok dhe bashkëjetesë”.
Në të morën pjesë primatë të
besimeve të ndryshme fetare nga
shumë vende të botës, perso-
nalitete të politikës dhe përfa-
qësues të organizatave ndërko-
mbëtare.
Kisha Orthodhokse Autoqe-
fale e Shqipërisë për faqësohej
nga Mitropoliti i Korçës, Imzot
Joani. Në këto ditë Hirësisë së
Tij iu kushtua një vëmendje dhe
respekt i veçantë.
Hirësi Joani ditën e parë të akti-vitetit e nisi me vizitën në Ma-
nastirin e Shën Joan Bigorskit, nëDibër. Imzot Joani vizitoi gjithë
mjediset e këtij manastiri. Të gjithëdonin të bisedonin me të, sidomosIgumeni dhe vëllezërit i shpjegoninpër manastirin, për punën që bënin,
për mrekullitë që kishte bërëshenjti.
Ata u njohën me rezultatet dhepërparimin që ka bërë Kisha nëShqipëri gjatë kësaj periudhe. Tëmahnitur pyetnin: Si i arritët tëgjitha këto rezultate? Përgjigjja eHirësisë ishte: “Është një bekimnga Zoti që na e dërgoi Kryepisko-pin Anastas. Pa të nuk do t’i kishimarritur këto rezultate”.
Në datën 25 u bë hapja solemnee konferencës nga Ministri i Jash-tëm z. Antonio Milloshoski, i cili iuroi mirëseardhjen të pranishmëve.
Konferencën e përshëndetiKryeministri, z. Nikolla Gruevski,.i cili analizoi në fjalën e tij konfliktetndëretnike, luftërat, terrorizmin, gri-ndjet dhe racizmin, duke konklu-duar se: Meqenëse të gjitha besimet
fetare kanë në qendër besimin, da-shurinë e tolerancën, ato kanë njërol shumë të rëndësishëm e jetiknë zbutjen dhe zgjidhjen e proble-
meve që ka sot bota.
Në konferencë referuan shumëprimatë e përfaqësues të organiza-tave të ndryshme ndërkombëtare.Të gjithë takoheshin në një pikë:“Nuk ka paqe të vërtetë midis popuj-ve pa paqe të vërtetë midis feve”.
Në konferencë referoi dhe Mitro-politi i Korçës Joani, me temën:“Kisha Orthodhokse dhe konfliktetetnike”. Në këtë referat Hirësia eTij i bëri një analizë nga pikëpamjaorthodhokse nacionalizmit, kombitdhe luftës. Ai theksoi:
“Për Kishën nacionalizmi dhekuptimi i ngushtë i tij është diçka ere. Fillimet e nacionalizmit e kanëorigjinën në shekullin XIX.
Kisha, është kundër çdo lufte;as dhe lufta e drejtë nuk mund të
justifikohet, se çdo vrasje në emërtë Zotit është kundër Zotit”.
Duke i bërë një analizë të thellëkëtyre problemeve nga pikëpamja
orthodhokse, arriti në përfundiminse: Një kuptim i drejtë nga ana jo-në për këto dukuri do të na ndih-mojë në zgjidhjen e këtyre proble-meve. Kisha dhe besimet fetareduhet t’i paraprijnë zgjidhjes sëkëtyre problemeve.
Referati u mirëprit nga të gjithëtë pranishmit dhe pati shumë inte-res për mediat. Shumë nga mediatkërkonin ta takonin dhe ta intervi-stonin Hirësi Joanin.
Në fund konferenca miratoi de-klaratën prej 15 pikash, e cila u pra-nua dhe u duartrokit nga të gjithë.Thelbi i saj ishte se:
• Të gjithë duhet të kontribuojmënëpërmjet tolerancës, mirëkuptimitdhe respektit reciprok për paqen ebotës.
• Të sillemi ndaj të tjerëve ashtusiç duam që ata të sillen ndaj nesh.
Konferenca zgjodhi komitetinorganizues të saj që do të mblidhet
në vitin 2010.Anëtar i këtij komiteti u zgjodh
dhe Mitropoliti i Korçës, ImzotJoani.
Atë Ropi Argjiri
klerik në Prespë, Korçë
“Nuk ka paqe midis popujve pa paqe midis besimeve fetare”
Në ujërat e ngushticës midis
Rexhio Kalabrias dhe Mesinës,
arkeologë të nënujit gjetën vendin
ku u bë predikimi i parë i Shën
Pavlit në gadishullin Apenin. Ato
janë gurët e një tempulli pagan
kushtuar Artemidës, që u zhytën në
det në shek. XV pas Krishtit, por
që përmenden nga burime Bizan-
tine deri në shek. XI.
Sipas dokumenteve të shek.
VII-VIII, që mbështetet nga Vep-
rat e Apostujve, mbërritja e Shën
Pavlit ndodhi pikërisht gjatë festi-
meve pagane për Artemidën. Me
atë rast Apostulli kërkoi që t’i
lejohej t’u predikonte Ungjillin e
Krishtit banorëve. Kërkesa u
pranua, por me kushtin që të
vazhdonte vetëm deri sa të digjejnjë kandil i vendosur në një kolonë
Zbulim arkeologjik në Itali
të thyer të tempullit. Por, sipas
Traditës, kur mbaroi kandili, ishte
kolona vetë që mori zjarr në
mënyrë të mrekullueshme, duke e
lejuar ta vazhdonte predikimin deri
në fund.Sot, duket se ky vend është
gjetur rreth 30 metra nga bregu dhe
në rreth 8 metra thellësi, mes bi-
mësisë nënujore u zbuluan gurët
masivë, të një godine me diametër
rreth 80 metra, që specialistët me-
ndojnë se është pikërisht tempullinë fjalë.
- Gjendet vendi ku predikoi për herë të parë në gadishull Shën Pavli -
7/31/2019 Gazeta e Dhjetorit 2007
http://slidepdf.com/reader/full/gazeta-e-dhjetorit-2007 12/12
12 NGJALLJA DHJETOR 2007
“Mblidhemi për të festuar ku-rorëzimin e mundimit të përbashkëtdyvjeçar”. Me këto fjalë hapëse tëveprimtarisë, Kryetari i Bordit tëInstitutit Profesional “Frymë Da-shurie”, prof. dr. Leandro Haxhi,
përshëndeti 86 studentët e sapodi-plomuar. Ata mbyllën ciklin e stu-dimeve në një ceremoni të veçantë,të organizuar më 24 nëntor, nëmjediset e Institutit.
“Sot të dashur kolegë, kështumeritoni t’ju quaj, iu jepet një çelëspër njohuritë e profesionit. Duhettë konkurroni me dinjitet sikurseedhe paraardhësit tuaj. Mos i mbyll-ni librat, çdo profesion kërkon njo-huri të reja” - i këshilloi profesorHaxhi studentët e tij, të veshur me
uniforma të posaçme në këtë ditëfestive. Ai theksoi se asnjë institu-cion tjetër arsimor i ngjashëm nuke konkurron këtë Institut për kush-tet bashkëkohore dhe kjo falë për-kujdesjes së pandërprerë dhe kon-tributit të Kryepiskopit Anastas gja-të shtatë viteve që nga hapja edyerve të tij.
IFP “Frymë Dashurie”, nëTiranë, formon studentë në degët:Kuadër menaxher, Specialist nëllogaritë e kompjuterizuara, Infor-matikë, Specialist për laboratorët
Mjekësorë, Restaurim dhe konser-vim veprash arti, si edhe Ikonografi
Diplomohen studentëte Institutit të Formimit Profesional “Frymë Dashurie”
Bizantine. Sistemi i studimevembështetet në programe mësimoretë standardeve evropiane dhe ështëi njëjtë me programin e shkollësprofesionale “Delta” në Greqi dhetë simotrave të saj në vende të ndry-
shme të Evropës. Studimet zgjatin2 vjet dhe bëjnë të mundur përga-titjen dhe afirmimin e një brezi të riprofesionistësh me njohuri bashkë-kohore. Pjesa më e madhe e të diplo-muarve janë angazhuar me suksesnë fushat e tyre në sektorë të ndry-shëm, shtetërorë apo privatë.
Tre nga studentët më të mirë,të shpërblyer me bursë të veçantënga Kryepiskopi Anastas: Nevila
Musai (laborator mjekësor), MeriKozho (llogari të kompjuterizuara)dhe Joan Sllavi (kuadër menaxher),i transmetuan të pranishmëve emo-cionet e tyre në këtë ditë të shënuarpër ta. Ata folën para të pranishmëve
për disa nga çastet më të bukuratë viteve studimore, duke falënderuarnë të njëjtën kohë edhe stafin e Insti-tutit, pedagogët dhe prindërit e tyre.
Më pas fjalën e mori Episkopi iKrujës, Hirësi Andoni, i ftuar iveçantë në ceremoni, duke theksu-ar se kjo diplomë është e vlefshmepër shumë kohë, por duhet mbësh-tetur me përpjekjen për ta pasuruarme njohuri të reja: “Mundohuni që
në jetën tuaj të jeni studentë dhedhjakonë. Studentë, sepse nukmbarojnë kurrë njohuritë dhe dhja-konë, sepse përherë duhet të jeninë shërbim. Ky është një imazh përtë ardhmen”. Hirësia e Tij i këshi-
lloi të diplomuarit që të mbajnë mendditën e parë dhe të fundit të shko-llës: “Mos u trembni në ditën e parëdhe mos u entuziazmoni nga dita efundit. Kurdoherë duhet të jeni të af-të për të përballuar sfidat e jetës”.
Në fund të ceremonisë u ndanëdiplomat, që u dorëzuan nga HirësiAndoni dhe pedagogët e Institutit.
I. K.
6 JANARI është e kremtja e Theofanisë. Fillimisht ishte vetëm një festë e “shfaqjes sëPerëndisë” në botë, në formë njerëzore. Ajo përfshinte kremtimin e Lindjes së Krishtit,
adhurimin e Magëve dhe gjithë ngjarjet e fëmijërisë, si rrethprerjen dhe paraqitjen nëTempull, si edhe pagëzimin prej Joanit në Jordan. Nuk ka dyshim, që kjo festë, si edhePashka dhe Pentikostia, u kuptua si përmbushja e një feste të mëparshme judaike, në këtërast, Festa e Dritave.
Epifani do të thotë shfaqje e sipërme. Festa quhet shpesh, sikurse është në librat eshërbesave orthodhokse, Theofani, që do të thotë shfaqje e Perëndisë. Theksi në këtëfestë është në shfaqjen e Jisuit, si Mesia njerëzor i Izraelit dhe Bir hyjnor i Perëndisë,Njëri nga Trinia e Shenjtë me Atin dhe Shpirtin e Shenjtë.
Kështu, në pagëzimin prej Joanit në Jordan, Jisui e identifikoi vetveten me mëkatarët, si“Qengji që ngre mëkatin e botës” (Jn. 1:29), i “Dashuri” i Atit, detyra mesianike etë cilit është t’i çlirojë njerëzit prej mëkateve të tyre (Llk. 3;21, Mark. 1:35). Dhe Ai ështëzbuluar si Njëri prej Trinisë së Shenjtë, i dëshmuar nga zëri i Atit dhe prej Shpirtit nëformën e pëllumbit. Kjo është epifania qendrore, që lavdërohet në himnin kryesor të festës.
Theofania(Uji i Bekuar)
TIRANË
Çaste nga orët e mësimit në degët e ndryshme të Institutit të Formimit Profesional.