Darsi-@GamBeGam با تشکر از جناب آقای قاسم مندوانی برای

تهیه و تنظیم این فایل

١

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان سرگروهقاسم مندوانی، : طراح

» یـهـت الـدایـه «: اولدرس صفحه ردیف

7

ها آن به زندگیدر ،موجوداتهمچون سایر نسانتندکه انیازهاي طبیعی و غریزي هس دسته ؛یک»اكـوشـو پآب،هـوا،غـذا«

نادرست درست . احتیاج دارد

1

7

.مثال توضیح دهیدرا در کجا آماده کرده است؟با ذکر» غریزي« و » طبیعی« خداوند، پاسخ به نیازهاي

پاسخ: در جهان خلقت، البته راه آگاه شدن از آن ها را نیز به وي نشان داده است. مثال(1)؛ در وقت نیاز به آب و غذا،

هنگام سرما و گرما،از مصالح موجود در طبیعت ؛)2(مثال.رود کند و سراغ آب و غذا می احساس تشنگی و گرسنگی می

.کند هیه میبرد و براي خود لباس، پوشاك و مسکن ت بهره می

2

7

.توضیح دهیدشود؟ او می» غریزي«و » طبیعی«انسان، منحصر به نیازهايآیا نیازهاي

پاسخ: خـیـر، زمانی که انسان اندکی از سطح زندگی روزمره فراتر رود و در افق باالتري بیندیشد،خـود را با نیازهایی

عطا کرده است و پاسخ ويه ـه خداوند بـاي است ک هاي ویژه سرمایه ه برآمده ازـک بیند؛ نیازهایی تر رو به رو می مهم

این نیازها، به تدریج به دل مشغولی، دغدغه .کند ي اساسی است که سعادت انسان را تضمین میصحیح به این نیازها

.گیرد آرام نمیها را نیابد، شوند که تا پاسخ آن هایی تبدیل می و باألخره به سوال

3

)مورد 3. ( رتر انسان را بنویسیدنیازهاي ب 7

]چگونه زیستن[ا ـی ]کشف راه درست زندگی[ - 3 درك آیندة خویش - 2 شناخت هدف زندگی - 1: پاسخ

4

7

و » کند؟ می براي چه زندگی«خواهد بداند می انسان: پاسخ.را توضیح دهید» شناخت هدف زندگی« ي برتر انسان،از نیازها

ود را ـحقیقی خ دفیـر هـه اگـداند ک او می نماید؟ آناش را صرف زندگیتواند با اطمینان خاطر که می استکدام هدف

.نشناسد یا در شناخت آن دچار خطا شود،عمر خود را از دست داده است

5

7

»اي مرا براي آن آفریده ص بده کهچیزي اختصا آن ایام زندگانی مرا به !خدایا« :دفرمای آن میکه در)ع(دعاي امام سجاد

دارد؟» ارتباط« از نیازهاي برتر انسان،یک با کدام

زندگی درست کشف راه) 3 درك آیندة خویش ) 2 شناخت هدف زندگی ) 1

6

7

.بنویسیدشوند؟ می ، کدام سؤاالت براي انسان مطرح»درك آیندة خویش« در نیاز برتر

ه شکل دیگري گشوده ـا دفتر حیات او بـشود ی ا مرگ تمام میـا زندگی او بـآی« / » آیندة او چگونه است؟ « : پاسخ

نحوة از خواهد کرد، یابد و انسان زندگی ابدي را پس از مرگ آغ ه میـاگر حیات، به شکل دیگري ادام« / »گردد؟ می

خوشبختی وي در آن سرا،« /» زاد و توشۀ سفر به جهان دیگر چیست؟ « /» چگونه است؟ زندگی او پس از مرگ

»در گرو انجام چه کارهایی است؟

نکتۀ مهم: پاسخ به این سؤال ها فقط از عهدة کسی بر می آید که کامال از جهان دیگر و زندگی پس از مرگ آگاه باشد

. ران اطالع دهدو زاد و توشۀ آن را بشناسد و به دیگ

7

@GamBeGam-Darsi

٢

7

دارند؟» ارتباط« از نیازهاي برتر انسان یک ابیات زیر، با کدام

خویشتنم که چرا غافل از احوال دل م روزها فکر من است و همه شب سخندرك آیندة خویش :پاسخ روم آخر ننمایی وطنم به کجا می ام آمدنم بهر چه بود از کجا آمده

8

8

اي جدي براي انسان است؟ ، دغدغه»چگونه زیستن«ا ـی »کشف راه درست زندگی«چرا

ن فرصت تکرار ـبنابراین، در ای.کند زندگی در دنیا را تجربه می آید و یک بار زیرا انسان فقط یک بار به دنیا می: پاسخ

روي اوست، راهی را براي زندگی انتخاب کند که به آن مطمئن باشد و بتواند هایی که پیش نشدنی باید از بین همۀ راه

دا در خلقت او قرار داده ـکه خ مند شود و به آن هدف برتري بهره دا به او داده است به خوبیـکه خ هایی از همۀ سرمایه

.است، برسد

9

پاسخ به نیازهاي برتر، باید حداقل چند ویژگی داشته باشد؟ بنویسید. 8

.همه جانبه باشد) 2 . قابل اعتماد باشد کامال درست و) 1؛ »ویژگیدو «: پاسخ

10

8

باشد؟» کامال درست و قابل اعتماد«ایددهیم، ب میکه به نیازهاي برتر هایی را پاسخچ

که عمر محدود آدمی براي در حالیشود، جربه است تـا کارآیی آن مشخصاحتمالی و مشکوك نیازمند تزیرا هر پاسخ

چنین تجربه اي کافی نیست،به خصوص که راه هاي پیشنهادي هم بسیار زیاد و گوناگون است.

11

8

اجتماعی و جسمی و روحی، فردي وزیرا ابعاد : پاسخ باشد؟» جانبه همه«دهیم باید میي برترکه به نیازها هایی چرا پاسخ

دنیوي و اخروي انسان،پیوند و ارتباط کـامل و هماهنگی بـا هـم دارند و نمی توان براي هر بعدي،جداگانه برنامه ریزي

.کرد

12

8

تواند کسی می بنویسیدچهبودن؛» جانبه همه«و » و قابل اعتماد تکامال درس«هاي دوگانۀ نیازهاي برتر،یعنی ویژگی با توجه به

جایگاه او در نظام هستی، ابعاد دقیق و از خلقت انسان، کاملی اهیآگ) 1 که؛ کسی ها بدهد؟ به این سؤال صحیحی پاسخ

. ظریف روحی و جسمی و فردي و نیز فردي و اجتماعی داشته باشد

.هاست ها، پس از مرگ، چه سرنوشتی دارند و چه عاقبتی در انتظار آن بداند که انسان ؛نینهمچ) 2

13

. کند هدایت میکه در وجودش قرار داده است، هایی خداوند هر مخلوقی را متناسب با ویژگی 9

درست نادرست

14

.شود را بنویسید سایر موجودات میکه سبب تمایز او از ،هاي انسان دو مورد از ویژگی 9

قدرت اختیار و انتخاب ) 2قدرت تفکر و تعقل ) 1: پاسخ

15

.دهد کند و انجام می می ».........«آن را سپس، و» .........«خواهد انجام دهد می که کاريرانسان، ابتدا دربارة ه 9

»انتخاب« –»تفکر«: پاسخ

16

9

.چگونه است؟توضیح دهیدانسان توسط خداوند،شیوة هدایت

در هـرا ک ويخداوند برنامۀ هدایت یعنیگذرد؛ انسان می» انتخاب«و » تفکر«هدایت خداوند،از مسیر دو ویژگی :پاسخ

برنامهدر این » تفکر«ا ها ب تا انسانفرستد می »پیامبران«از طریق بشر است، ه سؤاالت برتر و بنیادینبرگیرندة پاسخ ب

که »دفیه«به کار بندند و به کنند و در زندگی انتخاببرنامه را این »اختیارخود«با ها و امتیازات آن، بردن به ویژگی و پی

.برسندها قرار داده است، خلقت آنند درخداو

17

@GamBeGam-Darsi

٣

زندگی را بیابد و پیش برود؟تواند راه صحیح کند و چگونه می در پیام الهی تفکر میانسان با استفاده ازکدام سرمایۀ الهی، 9

.»با کسب معرفت و تشخیص بایدها و نبایدها« -»عقل«: پاسخ

18

10

:پاسخ دهیدکنید و به سؤاالت داده شده أملت حکم است، طاب به شاگرد برجستۀ خود هشام بنکه خ)ع(امام کاظمحدیث در

ن پیام را بهتر ـسانی ایک.کنند که در پیام الهی تعقل آن برايوالنش را به سوي بندگان نفرستاد،جـز خداوند رس !هشام اي «

کس الهی داناترند و آن هاي که در تعقل و تفکر برترند،نسبت به فرمان عرفت برتري برخوردار باشند وآنانکه از مپذیرند می

».اش در دنیا وآخرت باالتر است تر است،رتبه که عقلش کامل

چه چیزي بیان شده است؟ داوند،علت ارسال رسوالن توسط خ -1

».کنند الهی تعقل فقط براي آن بود که بندگان،در پیام«: اسخپ

».که از معرفت برتري برخوردار باشند کسانی«:پاسخ پذیرند؟ کسانی پیام الهی را بهتر می چه -2

».تفکر برترندکه در تعقل و کسانی«:پاسخاند؟ » داناتر« هاي الهی، کسانی نسبت به فرمان چه -3

».تر است کامل که عقلش کس آن«: پاسخاست؟ » باالتر« اش در دنیا و آخرت، کسی رتبه چه - 4

19

نادرست درست .دست یافت هاي اساسی توان به پاسخ سؤال می ،»وحی« و » عقل«با کنار هم قرار گرفتن 10 20

10

نامیده است و »ناسپاس« کسی را چه» إما کفورا إنا هدیناه السبیل إما شاکرا و « : سورة انسان ،3کریم درآیۀ قرآن

،دیگري ايه راهبه علت دارا بودن اختیار،» وحیانی«و » عقالنی«هاي از سرمایه گیري ه جاي بهرهکه ب کسی:پاسخ چرا؟

غیراز برنامۀ خداوند را انتخاب می کند و زیان و ضرر می کند و با دست خالی، دنیا راترك گفته و به دیار آخرت می شتابد

.کند جا مشاهده خود را در آن و ضرر و زیان

21

@GamBeGam-Darsi

٤

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

فلسفه و منطق شهرستان شادگانقاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و : طراح

»ـتدایـداوم هـت«: درس دوم صفحه ردیف

18 . است» روش«و » راه«عنايبه م: پاسخبه چه معناست؟ » دین« 1

.گویند می» ........« آن که به است» ........« ها برگزیده،همان ند براي زندگی انسانخداو که راه و روشی 18

»اسالم« –»الهی دین«: پاسخ

2

18

.ها فرستاده است؟توضیح دهید چند دین براي انسانکریم،خداوند آیات قرآن بر اساس

تفرقه راه«و »دین را در میان مردم تبلیغ کنند همان«فرستاده و به همۀ پیامبران فرمان داده است تا » ک دینی«:پاسخ

در پیش نگیرند.» انبیاء هم، این فرمان الهی را اطاعت کرده و مأموریت خود را انجام داده اند.

3

. است»آفرینش نوع خاص«معناي به:سخپاچیست؟ظورمنگوییم، می سخن از فطرت انسان که معناست و وقتی چه به» فطرت« 18

».قرار داده استآفرینش وي خداوند در اصل که است هایی خاص انسان و ویژگی آفرینش«منظور –

4

اند؟ در یک چیز مشترك،اند کرده که روي زمین زندگی یاقوام مختلف آفرینش انسان تاکنون از ابتداي 18

هاي فطري ویژگی) 4نژاد ) 3 زبان ) 2 آداب و رسوم ) 1

5

18

.ها را بنویسید انسانهمۀ هاي فطري مشترك میان چهار مورد از ویژگی

.از استعداد تفکر و قدرت اختیار برخوردارند) 1: پاسخ

.مانند عدالت و خیرخواهی را دوست دارند و از رذائل اخالقی مانند ظلم، حسادت و دروغ بیزارند هاي اخالقی فضیلت) 2

. ها و کماالت نامحدودند خوبیها، به دنبال زیبایی) 3

.جاودانه هستند جوي زندگی و از فنا و نابودي گریزان و در جست) 4

6

ها ارزانی داشته است؟ یک برنامۀ کلی به انسانچرا خداوند، 18

]ها انسانهاي فطري مشترك میان به سبب ویژگی[ .که در خلقتشان قرارداده است،برساند تا آنان را به هدف مشترکی: پاسخ

7

ه نام ـچبرساند؛ داده است،که درخلقتشان قرار کیه هدف مشترتا آنان را ب نسان ارزانی داشتهه اخداوند ب که اي برنامۀ کلی 18

.است»بودن در برابر خداوند تسلیم«به معناي - »اسالم«: پاسخدارد و به چه معناست؟

8

به چه چیزي دست یابد؟ »جهان هستی« و » خود«اندیشه درشود تا با ن خواسته میدر اسالم، از انسا 18

» ایمان قلبی«: پاسخ

9

19

.داشته باشد را بنویسید» ایمان قلبی« اه آن تا به خواسته که اسالم از انسان رد از چیزهاییچهار مو

فرستادگان الهی و راهنمایان دین) 2 خداي یگانه و دوري از شرك ) 1: پاسخ

عادالنه بودن نظام هستی) 4 سراي آخرت، پاداش و حسابرسی عادالنه ) 3

10

@GamBeGam-Darsi

٥

19

هایی تالش نماید؟ در چه زمینهاست، کرده که کسب د با ایمانینخواه از انسان می» عمل«درحیطۀ پیامبران

.کند هاي آن،خداوند را عبادت و بندگی انجام واجبات و ترك حرامبا ) 1: پاسخ

. کند دوريدروغ و نندظلم، نفاقراستگویی را کسب نماید و از رذائل اخالقی، ما و فضایل اخالقی مانند عفت) 2

. اي دینی بر اساس عدالت بنا نماید جامعه) 3

11

.اند بوده ».........«ها آورندة است و همۀ آن ».........«محتواي اصلی دعوت پیامبران، 19

»یک دین« - »یکسان«: پاسخ

12

19

.مثال توضیح دهیدا ذکردارند؟ ب» تفاوت«هایی تعالیم انبیاء در چه زمینه

پاسخ: در «بـرخـی احـکـام فـرعـی»،متناسب بـا زمـان و سطح آگاهی مردم و نیازهاي هـر دوره بـا دوره اي دیگر

هایی تفاوت آن» تعداد«و » شکل«اند،امـا در کرده دعوت»نماز«خود را به هاي مثال همۀ پیامبران،امت.است تفاوت داشته

بوده است،البته این قبیل تفاوت در اصل دین نشده است.

13

19

.علل فرستادن پیامبران متعدد را فقط نام ببرید

استمرار و پیوستگی در دعوت ) الف: پاسخ

فکر مردم سطح رشدتدریجی) ب

تحریف تعلیمات پیامبر پیشین) ج

14

».تبلیغ دائمی و مستمر آن است«: پاسخ چیست؟الزمۀ ماندگاري یک پیام، 19 15

19

استمرار و پیوستگی (تداوم) در دعوت پیامبران،سبب چه نتایجی شد؟

. تعالیم الهی جزء سبک زندگی و آداب و فرهنگ مردم شود) 1: سبب شد تا: پاسخ

. کنار بگذارند منان دین نتوانند آن را به راحتیدش) 2

16

19

.را شرح دهید» استمرار و پیوستگی در دعوت«،از علل آمدن پیامبران متعدد

در » مانند تالش بی«و » ایمان استوار«الهی،بـا پیامبران.دگاري یک پیام،تبلیغ دائمی و مستمر آن استالزمۀ مان:پاسخ

يها طلبی و کرامت کردندتاخداپرستی،عدالت می هارا تحمل سختی آنان.کردند می را تبلیغ الهی مختلف،دین هاي زمان طول

ـا سبب شد تتداوم این.از بین برود اخالقی یابد و شرك و ظلم و رذائلها جاودان بماند و گسترش اخالقی میان انسان

تعالیم الهی جزء سبک زندگی و آداب و فرهنگ مردم شود و دشمنان دین،نتوانند آن را به راحتی کنار بگذارند.

17

.از علل فرستادن پیامبران متعدد است» دانش و فرهنگ«ربوط به آن، مانندرشد تدریجی فکر و اندیشه و امور م 19

درست نادرست

18

د فهم ـحالهی را در دین ثابت ا همان اصولت: پاسخ شوند؟» مبعوث«مبران جدیدياي پیا عصر و دوره چرا الزم بود در هر 19

.گویند کنند و متناسب با درك آنان سخن خود بیان هاي دوران و اندیشۀ انسان

19

)مورد ذکر کنید 4( گفت؟ چه موضوعاتی سخن میشد،دربارة که مبعوث می هر پیامبري 19

].البته، در سطح فهم و درك مردم زمان خود بوده است[ .عبادت خداوند و مانند آنعدالت،دربارة توحید،معاد،: اسخپ

20

@GamBeGam-Darsi

٦

19

.بنویسیدیک از علل آمدن پیامبران متعدد اشاره دارند؟ به کدامهر کدام از موارد زیر،

بیان کردن انآن ن و اصول ثابت دین را در خور فهممتناسب درك مردم سخن گفتن پیامبرا)الف

دین الهی شتنگذاناتوان ماندن دشمنان در کنار) ب

پیوستگی در دعوت و استمرار) سطح فکر مردم ب رشدتدریجی)الف: پاسخ

21

دن آم یک از علل کدام هب» قدرعقولهم علی الناس نکلم أن أمرنا االنبیآء معاشرإنا «:)ص(حدیث شریف پیامبر اکرم 20

»سطح فکر مردم رشدتدریجی«: پاسخ ؟دارد پیامبران متعدد اشاره

22

شد؟ می» متفاوت«یافت که با اصل آن اي تغییر می ها به گونـیشد، ت انبیاء به تدریج فراموش میچه علت تعلیما به 20

توسعۀ کتابت عدم -2 سطح فرهنگ و زندگی اجتماعی بودن ابتدایی - 1؛ به علت: پاسخ

23

کردند؟ می ابالغآمدند و تعلیمات اصیل و صحیح پیامبران قبل از خود را بار دیگر به مردم پیامبران بعدي میچه علت، به 20

.یافت می»تغییر«اي گونه ـا بهی شد می»فراموش«که تعلیمات پیامبران به تدریج به علت این: پاسخ

24

23

.عوامل ختم نبوت را فقط نام ببرید

کامل زندگی جامعۀ بشري براي دریافت برنامۀ یآمادگ) 1 :پاسخ

کریم از تحریف حفظ قرآن) 2

)ص(امام معصوم پس از پیامبر وجود ) 3

دین اسالم] بودن به روز[آمدبودن پویایی و روز) 4

25

23

است؟» خداوند«با ،فقطچرا تعیین زمان ختم نبوت

نیازي از آمدن پیامبر جدید، مثال یکی از عوامل بی.ده یا نهختم نبوت فراهم ش داند عوامل دقیقامیزیرا اوست که :پاسخ

اي ه مرحلهـکه در چه زمانی مردم ب اما تشخیص این.است»مردم وجود آن در میان«و »حفظ کتاب آسمانی از تحریف«

می رسند که می توانند کتاب آسمانی خود را حفظ کنند،درتوانایی انسان نیست و «فقط خداوند»از چنین علمی برخوردار

ر جدید نیازي از پیامب که عوامل بی یابیم در می،)ص(الم ختم نبوت در زمان حضرت محمدا توجه به اعبنابراین، ب.است

.فراهم بوده است

26

23

.را شرح دهید آن»استآمادگی جامعۀ بشري براي دریافت برنامۀ کامل زندگی «،از عوامل ختم نبوت

. ها بود تجدید نبوت و عدم توانایی آنان در گرفتن برنامۀ کامل زندگی،از عواملها پایین بودن سطح درك انسان: پاسخ

ه ـفکري و فرهنگی جوامع مختلف ب داشتند،امـا آمادگی مردم حجاز سطح فرهنگی پایینی که در عصر نزول قرآن، با این

فردي و اجتماعی پاسخ نیازهايکند و به کمک آن، فت و حفظترین برنامۀ زندگی را دریا توانست کامل بود که می میزانی

» و ایرانو شام عراق،مصر «:مانند دیگري هاي سرزمین ورود اسالم بهه با ک بینیم می جهت به همین.ست آوردرا به دخود

. کردنددانشمندان و عالمان فراوانی ظهورعلمی و فرهنگی بزرگی آغاز شد و نهضت

27

@GamBeGam-Darsi

٧

23

به چه جهت،کتاب قرآن کریم نیازي به تصحیح ندارد و جاودانه باقی خواهد ماند؟

.را توضیح دهید آن»استکریم از تحریف حفظ قرآن«از عوامل ختم نبوت،

آوري و در جمعا تالش و کوشش مسلمانان ـبو داشت )ص(ه پیامبر اکرمـک ا اهتمامیـدر پرتو عنایت الهی و ب: پاسخ

حفظ قرآن،این کتاب دچارتحریف نشد و هیچ کلمه اي برآن افزوده یـا از آن کم نگردید.به همین چـه جهت ایـن کتاب،

نیازي به تصحیح ندارد و جاودانه باقی خواهد ماند.

28

تعیین امام معصوم از طرف خداوند،سبب شدکه مسئولیت هاي پیامبر (ص) به جز ....... ادامه یابد. 24

والیت ظاهري ) 4ت علمی مرجعی) 3ت دینی مرجعی) 2دریافت وحی ) 1

29

24

باشد؟ » ماندگار«و » جاودانه«تواند براي همیشه چه دینی می

، »ـالمن اسـدی«.پاسخ دهد هـا هـا و زمان در همۀ مکانا ـه ا و نیازهاي انسانـه ؤالـه همۀ سـکه بتواند ب دینی: پاسخ

ـود دو دسته وجهـا، ویژگییکی از ایـن .هاي مختلف باشد هاي بشر در دورهگوي نیاز تواند پاسخ می دارد که هایی ویژگی

.متناسب با نیازهاي ثابت و متغیر بشر است،»متغیر«و » ثابت«قوانین

30

.خود، چند دسته نیاز دارد؟ بنویسید» اجتماعی«و » فردي«انسان در زندگی 24

نیازهاي متغیر ) 2 نیازهاي ثابت )1 ؛»دو دسته«: پاسخ

31

24

.دهید حمثال توضیرا با ذکر » نیازهاي ثابت«

،ایـن نیازها. »تعلیم و تربیت و حکومتخانواده، ،داد و ستد با دیگران،تشکیلعدالتت،امنی«ابت همانندث نیازهاي: پاسخ

همواره براي بشر وجود داشته است و از بین نمی روند.دیـن اسالم نیز براي تأمین هر کدام از این نیازها، قوانین ثابت

.داردصی و مشخ

32

24

.را با ذکر مثال شرح دهید» رمتغی نیازهاي«

وة آن ـا شیـام.است» ثابت«مثال داد و ستد،یک نیاز .یندآ ، پدید می»ثابت«هستند که از درون نیازهاي نیازهایی: پاسخ

» سـکه«،کاال دیگر،به جـاي کردند زمـانی عوض می»کاال را با کاال«مثال یک زمـانی،.ر زمان تغییر کندممکن است در ه

. کنند تنظیم میها را بانکی،معامله روزه قراردادهايبه بازار آمد و ام» اسکناس«یعنی» پول اعتباري«گرفتند،بعدها می

33

24

.دارد؟ توضیح دهید» ثابت «،یک قاعده و اصل»نیاز ثابت« کریم براي آیا قرآن

پاسخ: بله، آن قاعده این است:«أحل الله البیع وحرم الربا؛خداوند معامله را حالل کرده است، اما ربـا را «حرام».ربـا، در هر

ـا هستند م» متغیر نیازهاي«خاص، هاي ین شکلا.داده شود ـد تشخیصایـکه بکند ها شکل خاصی پیدا می کدام از زمان

ربا و معامله خاص هاي تحقیق و مطالعه درکتاب و سنت،شکل ثابت و با بر اساس آن اصل»فقیهان«و » مجتهدان«کـه

در این زمان را معین می کنند و به کسانی که مجتهد نیستند اعالم می کنند تا مطابق با آن عمل کنند.

34

25

.توضیح دهیدگرفته است؟ام اسالمی اختیارات دیگري در نظرکنار قوانین ثابت و متغیر، اسالم براي حاکم و نظآیا در

پاسخ: بله، اختیارات ویـژه اي در نظر گرفته است.این اختیارات بیشتر در مواردي است که یک مورد مهم بـا یک مورد

اکم اسالمی ـاست و ح» ـددیـانون جـق«دآورد که نیازمن اي پیش می ویژهط ـگیرد و شرای قرار می» ادـتض«تر در مهم

و تر جوانان تواند براي حمایت از تولید ملی و اشتغال بیش نظام اسالمی میمثال .کندواند این قانون جدید را وضع ت می

.ها در کشور توسط مردم وجود داشته باشد شود که امکان تولید آن نشدن کارگران مانع ورود کاالهاییبیکار

35

@GamBeGam-Darsi

٨

چیزي است؟ چهآمدن پیامبرجدید و آوردن کتاب جدید،نشانگر 26

پاسخ: این که«بخشی»از تعلیمات پیامبر قبلی،اکنون نمی تواند پاسخ گوي نیازهاي مردم باشد.

36

.کرد از او تأکید می »......«داد و بر می» ......«آمدن پیامبر بعدي بهآمد، میکه هر پیامبري 26

»پیروي« –»بشارت«: پاسخ

37

وجود« دو یـا چند دین» در یک زمان، نشانگرچه بود؟ پاسخ:این که پیروان پیامبر قبلی به آخرین پیامبر،ایمان نیاورده اند 26

.است»گذشته از پیامبران عدم پیروي«و » داخ از فرمان سرپیچی«اي نکار به مع و این

38

26

امروزه تنها کتاب آسمانی که تحریف نشده،کدام است؟توضیح دهید.

پاسخ: امروزه به جز قرآن کریم،هیچ کتاب آسمانی دیگري وجود ندارد کـه بتوان گفت محتواي آن به طورکامل از جانب

تواند که می بنابراین،تنها دینی.کرد اطمینان خاطر بتوان از آن پیروي اـو باند ها آن را کم و زیاد نکرده انخداست و انس

.دین آخرین پیامبر استبه رستگاري دنیا و آخرت برساند، مردم را

39

26

به سؤاالت پاسخ » من الخاسرین ةومن یبتغ غیر اإلسالم دینا فلن یقبل منه وهو فی اآلخر « :آیۀ شریفۀبا توجه به

:دهید

به کدام معناست؟ ،آیه در این »اسالم« -1

».است)]ص(دین حضرت محمد [دین آخرین پیامبر آن؛یعنی خاصبه معناي «: پاسخ

2-چرا اگر کسی غیر از اسالم پیروي کند، درآخرت از او پذیرفته نخواهد شد؟

.است) ص(خدا دین رسولشود، تحریف نشده و نمی که ا دینیاند و تنه شده تحریفزیرا ادیان پیامبران دیگر: پاسخ

3- اگر کسی از دین اسالم پیروي نکند، درآخرت جزء کدام دسته قرار می گیرد؟

»کاران زیان«: پاسخ

40

@GamBeGam-Darsi

٩

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

قاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان: طراح

»دان ـاویـزة جـجـعـم« :ومـسدرس صفحه ردیف

33

او مأمور به خداوند ارتباط دارد و از طرف که وي بامردم دریابند که براي اینشد، خداوند مبعوث می هرگاه پیامبري از سوي

داد؟ کاري را انجام می پیامبري شده است،چه

پاسخ:«کارهاي خارق العاده انجام می داد که هیچ کس بدون تأیید و اذن خداوند، قادر به انجام آن ها نبود.»

1

نامد ه میچ ندددا خویش انجام می ات نبوتاثبطرف خداوند براي که پیامبران از اي ادهـعـال ارقـخ ايـکارهکریم، قرآن 33

و اندیشمندان اسالمی،آن را چه می نامند؟ پاسخ: «آیـت [یعنی، نشانه و عالمت نبوت]»– «معجزه».

2

نامیدند؟ می »معجزه«را» آیت«چرا اندیشمندان اسالمی، 33

».سازد آشکار می امور، وانی سایر افراد را در انجام اینزیرا عجز و نات«: پاسخ

3

34

گونه باشد؟باید چ شود،پیامبر ها خداوند براي همۀ زمان خواهد از جانب که می معجزةآخرین پیامبرالهی

.توان بشري بدانند آن اعتراف کنند و آن را فوقبودن مردم زمان خودش به معجزه ) 1: پاسخ

.کنندآیندگان هم،معجزه بودن آن را تأیید) 2

4

34

.توضیح دهیدکرده است؟ چه پیشنهاديکریم شک دارند، قرآندر الهی بودن که کسانی خداوند به

وره ـن پیشنهاد را به ده سـایدهد، ا را نشانه آنعجز و ناتوانی هک را بیاورند و براي این ]قرآن[آنهمانند کتابی«:پاسخ

اي قرآن را هم ـه سورهیک سوره مانند آوردن حتیپیشنهاد آنان، اثبات نهایت عجز و ناتوانیداده است و براي شکاه

.ها داده است به آن

5

34

:به سؤاالت زیر پاسخ دهید »مثله ةأم یقولون افتراه قل فأتوا بسور« :با توجه به آیۀ شریفۀ

چیست؟ آیه موضوع -1

».بودن قرآن شک دارند در الهیکه به کسانی ،خداوند پیشنهاد دومین«: پاسخ

؟ ه بودچ پیشنهاد خداوند، -2

».بیاورند آنهمانند اي ورهس بودن قرآن شک دارند، که اگر در الهی این«: پاسخ

اي مثل قرآن شدند؟ آوردن سوره بودن قرآن،شک داشتند؛ موفق به که در الهی آیا کسانی -3

پاسخ: همان طورکه قبال نیز نتوانسته بودند،ده سوره مثل سوره هاي قرآن بیاورند این بار هم نتوانستند.( خیر )

یک سوره بیاورند؟پیشنهاد داد، سپسیاورند وسوره ب 10ابتدا پیشنهاد داد چرا خداوند، - 4

».دـده را نشانها آن عجز و ناتوانی«خواست اولیمورد در: پاسخ

».کند آنان را اثبات ایت عجز و ناتوانینه« خواست،مورد دومیو در

6

@GamBeGam-Darsi

١٠

34

و

35

کان بعضهم لبعض لو الجن على أن یأتوا بمثل هذا القرآن ال یأتون بمثله و قل لئن اجتمعت اإلنس و « :ۀآیـ

ا همانند قرآن را بیاورند،ـاگر تمامی جن و انس جمع شوند ت: پاسخ .کند؟بنویسید بر کدام موضوع تأکید می» ظهیرا

نمی توانند، هر چند پشتیبان هم باشند. [ناتوانی جن و انس در آوردن همانند قرآن]

7

35

.چیست؟توضیح دهیدکریم، دادن اسالم و قرآنهی نشان ترین راه براي غیرال آسان

مبارزه را اعالم کرده دعوت به کریم که قرآن از روزي.کتاب الهی است هاي این از سوره یکی اي مشابه آوردن سوره:پاسخ

ـزول فان سر سخت اسالم از همان ابتداي نلمخا.ین دعوت همچنان ادامه داردگذرد و ا بیش از چهارده قرن میاست،

اي اند سوره امـا نتوانستهـا عظمت قرآن را زیـر سؤال ببرند،تاند کرده باره تالش بسیاري تاکنون در اینالهی، ابکت این

.اي از قرآن بپذیرند برابري آن را با سورهصان زمان،بیاورند که اندیشمندان و متخص» کوثر«به اندازة سورة

8

35

.اند؟توضیح دهید هایی ارائه نموده متن اثبات ادعاي خود براي ،کریم بودن قرآن مخالفان غیرالهی آیا

پاسخ: «آري»،از گذشتۀ دورتـا امروز،مخالفان قرآن کریم متـن هایی ارائـه کرده اندکه براي افراد«غیرمتخصص» ممکن

است بی عیب جلوه کند،امـا تاکنون هیچ یک از ایـن متن ها در مراکز علمی و تخصصی،مورد قبـول واقع نشده است و

.اند سپرده شده همگی به فراموشی

9

.کریم را فقط نام ببرید هاي اعجاز قرآن جنبه 36

اعجاز لفظی ) 1: پاسخ

اعجاز محتوایی) 2

10

36

.را توضیح دهید» اعجاز لفظی«کریم، هاي اعجاز قرآن از جنبه

ا را انتخاب کرده است ـه ترین کلمات و عبارت خداوند براي بیان معارف ژرف و عمیق قرآن، زیباترین و مناسب: پاسخ

آشنا باشد، عربی کس با زبان هر.کند حق جذبسوي اده را بههاي آم معناي مورد نظر را برساند و دلا به بهترین وجه،ت

.خاص بیان شده است اي کند و به شیوه ها کامال فرق می که آیات آن با سایر سخنیابد در میخواندن قرآن، به محض

11

37

و

38

.را توضیح دهید» اعجاز محتوایی « کریم، هاي اعجاز قرآن از جنبه

دهد از قلم هیچ شان میهـایی دارد که ن وا و مطالب آن ویژگیـاز نظر محت ؛کریم قرآن، »لفظی«عالوه بر اعجاز: پاسخ

اندیشمندي تراوش نکرده است،چه رسد به شخصی که قبل از آن،چیزي ننوشته و آموزشی ندیده است.این جنبه از اعجاز

براي کسانی که زبان قرآن را نمی دانند و فقط از ترجمه ها استفاده می کنند نیز قابل فهم و درك است.

12

ل فهم و کنند نیز قاب ا استفاده میـه دانند و فقط از ترجمه را نمی آنکه زبان براي کسانی ،کریم قرآن کـدام جنبه از اعجاز 38

اعجاز محتوایی ) 2اعجاز لفظی ) 1 درك است؟

13

38

و

39

.را فقط نام ببرید کریم قرآن هاي اعجاز محتوایی مورد از ویژگیچهار

جاهلیت تأثیرناپذیري از عقاید دوران) ب در عین نزول تدریجی انسجام درونی،) الف: پاسخ

سابقه نکات علمی بیذکر) د بودن جامعیت و همه جانبه) ج

14

اي ه یک از ویژگی دامـک هـب ؛»کثیرالوجدوا فیه اختالفا أفال یتدبرون القرآن ولو کان من عند غیر الله «:آیۀ شریفۀ 38

»عین نزول تدریجیدر انسجام درونی،«:پاسخ دارد؟ اشاره کریم از قرآناعج

15

@GamBeGam-Darsi

١١

38

.دهید توضیحرا آن»در عین نزول تدریجی است درونی،انسجام «کریم، هاي اعجاز محتوایی قرآن گیاز ویژ

ة موضوعات متنوع سال بـه تدریج نازل شده و دربار 23کریم در طول کـه بیش از شش هزار آیۀ قرآن بـا ایـن: پاسخ

سخن گفته است،نه تنها میان آیات آن،تعارض و ناسازگاري نیست،بلکه آیاتش دقیق تر از اعضاي یک بدن بـا یکدیگر

. کنند هماهنگی دارند و همدیگر را تأیید می

16

نمایند؟ می»اصالح«گذشتۀخود را هاي بتوانند،کتاباگر و کنند گذشتۀخود تجدید نظرمی هاي نوشته درمعموال دانشمندان چرا 38

.است» تمتفاو«شان ها با آثار دوران پختگی آنهاي اولیۀ که آثار و نوشته به دلیل این: پاسخ

17

و بیش کم شود،مردم را تعبیر می» .......«عقاید و آداب و رسوم که ازآن بهاي از افکار، مجموعهان؛ ـاي از زم هر دورهدر 38

»فــرهــنــگ«: پاسخ. دهد میتحت تأثیر قرار

18

38

.را توضیح دهید آن»است جاهلیت تأثیرناپذیري از عقاید دوران« کریم، قرآن هاي اعجاز محتوایی از ویژگی

ا وجود این، ـب.ود بودـآل ـركی و شـرافـاز عقاید نادرست و آداب و رسوم خ اي از، آمیزهـجـگ مردم حـنـرهـف: پاسخ

قرآن کریم نه تنها از این فرهنگ تأثیر نپذیرفت، بلکه به شدت با آداب جاهلی و رسوم خرافی آن مبارزه کرد و به اصالح

گفته سخن »ها حقوق برابرانسان«و»تمعنوی«،»دوستی علم«،»خواهی عدالت«؛همچون اییه وعـپرداخت و از موض جامعه

.است

19

38

.را توضیح دهید» آن جانبه بودن جامعیت و همه«کریم، وایی قرآنهاي اعجاز محت از ویژگی

ه انسان در ـک ، در مورد همۀ مسائل مهم و حیاتینازل شده پیش قرن انزدهـکریم حدود پ ه قرآنـک با وجود این: پاسخ

هدایت به سوي کمال به آن نـیـاز دارد، سخن گفته و چیزي را فروگذار نکرده است.این کتاب، فقط از امور معنوي، یـا

آخـرت و رابطۀ انسان با خـدا سخن نمی گوید؛ بلکه از زندگی مـادي و دنیوي انسان،مسئولیت هاي اجتماعی و رابطۀ

.دهد را در اختیارش قرار می »جامع و همه جانبه«اي گوید و برنامه هاي دیگر سخن می وي با انسان

20

39

]قرآن[ کتابشدردارد،آن احتیاج هروز قیامت ب اـچه را که امت ت آنخداوند«:دمایفر آن میدرکه )ع(رـاقـحدیث امام ب

دارد؟ »ارتباط«هاي اعجاز محتوایی قرآن ز ویژگییک ا کدام با» .آورده است

، در عین نزول تدریجیانسجام درونی) 2 سابقه ذکر نکات علمی بی) 1

ناپذیري از عقاید دوران جاهلیتتأثیر) 4 جامعیت و همه جانبه بودن ) 3

21

39

ه آن ـکه امت تا روز قیامت بچه را خداوندآن: فرماید که می)ع(در حدیث امام باقر » چه مورد نیاز و احتیاج آن«منظور از

هدایت « و » برنامۀ زندگی«مربوط به هاي نیازها و احتیاج :پاسخ چیست؟،»استآورده ]قرآن[تیاج دارد،در کتابشاح

.اند ها فرستاده شده که پیامبران به خاطر آن همان نیازهایییعنی،.است»ها نانسا

22

39

اشاره کردن قرآن به نکات علمی در جامعه اي که در آن علم و دانش جایگاهی نداشت،گویاي چیست؟

کسی سابقه، فقط از ت علمی بیگفته و ذکر نکا فراتر از علم آن روز جامعه سخن بسیارالهی، کتاب ه اینک استآن :پاسخ

.»خداوندمتعال«ه است که آگاه به همۀ علوم باشد؛یعنیساخت

23

.نام ببرید فقط اند را کریم ذکر شده که در قرآن،سابقه دو مورد از نکات علمی بی 39

انبساط جهان ) 2 جاذبه نیروي) 1 :پاسخ

24

@GamBeGam-Darsi

١٢

39

.را توضیح دهید آن»است نیروي جاذبه« ، کریم ذکر شده ه که در قرآنسابق از نکات علمی بی

پاسخ: تـا قبل از قرن هجدهم میالدي دانشمندان فکر می کردند که ستارگان به سقف آسمان ها چسبیده اند و به همین

داد و آن را عامل در هم نرفتن خبر»ستارگان انـمی ۀجاذب نیروي«کریم از وجود قبل از آن،قرآن ها ا قرنام.افتند علت نمی

.ستارگان در یکدیگر معرفی کرد

25

39

جزء کدام یک ».د بر پا داشته استننیست ] قابل رؤیت[براي شما دیدنی که اییه ها را با ستون آسمانخداوند،« :عبارت قرآنی

کریم و مبین کدام موضوع است؟ محتوایی قرآن هاي از ویژگی

انبساط جهان –سابقه ذکر نکات علمی بی) 1

نیروي جاذبه –سابقه نکات علمی بیذکر 2

جهان انبساط - امعیت و همه جانبه بودنج) 3

نیروي جاذبه - جامعیت و همه جانبه بودن) 4

26

39

آن است؟رآیه، بیانگ کدامبوده وکدام نظریه م میالدي،کشفیات نجومی انسان در قرن بیست ترین از مهم یکی

بر پا داشته استنیستند، که براي شما دیدنی هایی با ستون ها را آسمانخداوند،- نیروي جاذبه) 1

بخشیم میآن را وسعت م و همواره،و آسمان را با قدرت خود برافراشتی - نیروي جاذبه) 2

بر پا داشته استا دیدنی نیستند،که براي شم هایی ها را با ستون آسمانخداوند، -انبساط جهان) 3

بخشیم آن را وسعت میا قدرت خود برافراشتیم و همواره،و آسمان را ب -انبساط جهان) 4

27

39

.آن را شرح دهیدانسان در قرن بیستم میالدي،کدام است؟ کشفیات نجومی ترین یکی از مهم

پاسخ:«نظریۀ انبساط جهان»- بر طبق این نظریه،کهکشان ها با سرعت فوق العاده اي در حال حرکت و فاصله گرفتن از

ه آن ـکریم ب که خداوند در قرآن مطلبی.ـدام در حال گسترس و انبساط استم یکدیگرند که در نتیجۀ آن،جهان هستی

اشاره کرده است:«والسماء بنیناها بأید وإنا لموسعون؛ و آسمان را با قدرت خـود برافراشتیم و همواره آن را وسعت

».بخشیم می

28

@GamBeGam-Darsi

١٣

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

منطق شهرستان شادگانقاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و فلسفه و : طراح

»)ص(ـرامبـیـاي پـه تـیـولـمسئ« :درس چهارم صفحه ردیف

47

دار چند مسئولیت مهم را عهدهدهدکه ایشان به عنوان فرستـادة الهی، نشان می) ص(خدا رة رسولو سیکریم تعلیمات قرآن

دریافت و ابالغ وحی ) 1 ؛»تـا سـه«: پاسخ بود؟

]مرجعیت دینی[ تعلیم و تبیین تعالیم قرآن) 2

]والیت ظاهري[ سالمیحکومت ا الهی باتشکیل اجراي قوانین) 3

1

47

.را توضیح دهید آن»است دریافت و ابالغ وحی«،)ص(هاي مهم پیامبر اکرم ولیتاز مسئ

اي کم و یـا زیاد به کرد و بدون ذره کریم را به طور کامل از فرشتۀ وحی دریافت می آیات قرآن،)ص(خدا رسول: پاسخ

آیـات ـادي نیز با اشتیاق،دة زیـع.دگانی را مأمور نوشتن قرآن نمودایشان نویسنهمچنین،.خواند رساند و می میمردم

. کردند عمل می ها و به آنگرفتند و در سینۀ خود حفظ قرآن را فرا می

2

47

عمل ها آن کردیم و به تفکر می اه آن که در معناي گرفتیم و بعد از این فرا می )ص(ده آیه از قرآن را از پیامبر ا،ـم «:عبارت

چیست؟از زبان چه کسی نقل شده است و دربارة »رفتیم دیگر براي یاد گرفتن آیات بعدي،نزد ایشان می بار منمودی می

».و ابالغ آن بدون کم و کاست به مردم) ص(کامل توسط پیامبر دریافت وحی به طور« - »بن مسعود... عبدا«: پاسخ

3

.نامیدند میآن » ........« ،کردند که آیات آن را به خاطر سپرده و حفظ می آنانو وحی »........« نویسندگان قرآن را 47

»حافظان« -»کاتبان«: پاسخ

4

کسی بود؟ چهکریم، قرآن» حافظ« و » کاتب«برترین اولین و 47

)ص(خدا رسول) 4 بن عباس ... عبدا) 3 ) ع(حضرت علی) 2بن مسعود ... عبدا) 1

5

47

نیز بر عهده داشت؟را » کریم وظیفۀ تعلیم و تبیین قرآن«عالوه بر رساندن وحی به مردم،)ص(چرا پیامبر اکرم

. دست یابند به معارف بلند این کتاب آسمانی) 1 ؛تا مردم بتوانند: پاسخ

2 (درا بفهمن آن ات احکام و قوانینجزئی.

. کردن به آن را بیاموزند شیوة عمل) 3

6

»)ص(اکرمپیامبررفتار و گفتار «: پاسخکدام است؟ آیات الهی، تبرترین مرجع علمی براي فهم عمیقاولین و مع 47 7

آموزند؟ برند و چه چیزي را می می چیزي پی به چه ،)ص(گفتار و رفتار پیامبر اکرم مسلمانان با مراجعه به 47

».آموزند دستورات قرآن را می شیوة انجام«و »برند می پیف قرآن،معناي واقعی بسیاري از معار به«: پاسخ

8

.بنویسید،دهیم انجام می) ص(خدا مطابق گفتار و رفتار رسول وآمده ها در قرآن آن» کلیات«که چهار مورد از چیزهایی 47

حج - 4 روزه -3 نماز -2وضو -1: پاسخ

9

کسی بوده است؟ چهکریم، نترین معلم قرآ اولین و بزرگ 47

»)ص(خدا رسول«: پاسخ

10

@GamBeGam-Darsi

١٤

48

.را توضیح دهید» والیت ظاهري«،)ص(هاي مهم پیامبر اکرم ولیتاز مسئ

الم را اس،]مدینه[یثرب مردم که ایـن ه محضـب،)ص(پیامبراکرم.است »رهبري«و » سرپرستی« والیت به معناي: پاسخ

حکومتی ،]مهاجرین[آمده بودند که از مکه کسانیو ]انصـار[شهر و به کمک مردم آنکرد پذیرفتند به این شهر هجرت

والیت بر جامعه از طریق تشکیل حکومت اسالمی و با اجراي [.ریزي نمود پیشد، میمبناي قوانین اسالم اداره را که بر

].الهی است قوانین

11

48

ن اند و از میا دانسته؛ اسالم را بر چند پـایـه استوار ها آننقل شده است، )علیهم السالم ( که از معصومین طبق روایات متعددي

شمرده شده است؟ ترین پایه کدام مورد، ها مهم آن

پاسخ: «پنج پایه»؛ 1) نماز 2) زکات 3) روزه 4) حج 5) والیت مهمترین آن ها؛ «والیت»

12

.تشکیل حکومت اسالمی را فقط نام ببرید هاي دو مورد از ضرورت 49

و نفی حاکمیت طاغوتالهی پذیرش والیت) ب اجراي احکام اجتماعی اسالم )الف :پاسخ

13

49

.آن را شرح دهید،»است ضرورت اجراي احکام اجتماعی اسالم«حکومت اسالمی از دالیل تشکیل یکی

نیز توجه کامل دارد و تا » اجتماعی«، به زندگی»فرد«است؛یعنی عالوه برتوجه به کامال اجتماعی اسالم یک دین: پاسخ

از نماز فرادي را نماز جماعت داده است؛مثال بادت نیز جنبۀ اجتماعیع احکام فردي،همچون برخیکه مقدور بوده،به جا آن

.تري قرار داده است ثواب بیشو براي آن، است برتر دانسته

14

49

و زندگی اجتماعی خود بنا کنند و روابط مردمی» عـدل« اي بر پایۀ جامعهمردم،آن بود که از اهداف ارسال پیامبران یکی

.میسر است؟توضیح دهید،بدون وجود یک نظام حکومتی سالم آیا این هدف بزرگبنا نهند؛» نهقوانین عادال«اساسرا بر

پاسخ: خیر، آیا می شودکه خداوند هدفی را براي ارسال پیامبر خود تعیین کند، ولی ابزار و شیوة رسیدن به آن را نادیده

، امر خانواده و جامعه هاي حقوق و مسئولیتخمس،زکات،«متعددي دارد؛مانند یم احکام اجتماعیکر همچنین قرآنبگیرد؟

تشکیل بدون«این قوانین، رايکه اج است روشن»جاوزگران و ستمکارانو جهاد با تمبارزه با ظلم معروف،نهی از منکر، به

حکومت» امکان پذیر نیست.

15

49

.آن را شرح دهید،»استوالیت الهی و نفی حاکمیت طاغوت ضرورت پذیرش«از دالیل تشکیل حکومت اسالمی

که ورهاي او و کسانیت از دستفرمانبرداري و اطاعه همین جهت،و ب »خداست«ها انسان ولی و سرپرست حقیقی: پاسخ

اي به گونهصحیح است که جراي هر قانون و پیروي از هر کس،هنگامیا.است» واجب«و » ضروري«کرده، معین خودش

د و پیروي هستن»طاغوتی«دهند، بدون اجازه او فرمان و دستورمی که همچنین،افرادي.به قانون الهی و فرمان او باز گردد

.است»حرام«ها بر مسلمانان، از آن

16

و قانونشان که فرمان حالیکنند،در می گذاري دهندو قانون می انکه به مردم فرم کسانی«: پاسخ .را تعریف کنید» طاغوت« 50

نشأت گرفته از فرمان الهی نیست،«طاغوت»نامیده می شوند.

17

چه حکمی دارد؟،پذیرش حکومت طاغوت و انجام دستورهاي وي بر مسلمانان 50

واجب ) 4حرام ) 3مستحب ) 2مکروه ) 1

18

الهی باشد و دستورات »اوندخد«ه مورد پذیرشک حکومتی:پاسخ حکومتی وجود داشته باشد؟ الزم است در جامعه،چه نوع 50

.به اجرا در آورد آمده است،» روایات«و » قرآن«را که در

19

@GamBeGam-Darsi

١٥

اي برتر و باالتري از مرتبهکه هاست رپرستی و رهبري معنوي انسانس«، همان :پاسخ . کنید تعریفرا » والیت معنوي« 51

».شود والیت ظاهري شمرده می

20

51

الهی به قربایشان با انجام وظایف عبودیت و بندگی و در مسیر : پاسخ .را توضیح دهید) ص(خدا والیت معنوي رسول

الهی،در عـالم خلقت عت را مشاهده کند و بـه اذنتوانست عـالم غیب و ماوراي طبی اي از کمال نائـل شدکه می مرتبه

ات ـاجـا جامعه دور نماید و حـبالیی را از شخص یشفا بخشد، قادر بود بیمار را به طور مثال،به اذن الهی.تصرف نماید

.برآورده سازدباشد، ها در آن که صالح آن صورتیمردم را در

21

51

و

52

:دهیداست، پاسخ » معنوي و هدایت والیت« که دربارةبه سؤاالت زیر

درست نادرست . کرد هاي آماده را نیز هدایت می دلبا استفاده از این والیت،) ص(خدا رسول-1

درست نادرست . آموزش معمولی و عمومی است از طریق،)ص(خدا هاي آماده توسط رسول دل هدایت -2

.گیرد از طریق امداد غیبی و الهامات و مانند آن صورت می،)ص(خدا هاي آماده توسط رسول دل هدایت -3

درست نادرست

بستگی دارد؟ چیزهایی ها از این هدایت،به چه مندي انسان هرهمیزان ب - 4

. دارد آنان بستگی »عمل«و » ایمان«به درجۀ: پاسخ

خواهد داشت؟ اي چه نتیجهباشد،» باالتر«ها عمل انسانۀ ایمان و هر قدر درج -5

.کند کسب میتر معنوي را بیش هاي ستعداد و لیاقت دریافت هدایتا: پاسخ

کسانی ببینیم؟ توانیم در رفتار چه هدایت را می اي کامل از این نوع نمونه -6

قرار ) ص(خدا حت تربیت رسولکه ت کودکی حضرت از همان دوران ؛آن)ع(علی رتباحض) ص(خدا فتار رسولدر ر: پاسخ

به همین جهت،عالوه بر تربیت .به سرعت پیمود» عمل«و »ایمان«خود،مراتب کمال را در »نظیر استعداد بی«گرفت،بـا

.برد ه مینیز بهر) ص(خدا معنوي رسول معمولی،از هدایت هاي از روش

22

52

هزار کدام،که ازهر گشود از علم را به رویم] در[هزار باب) ص(خدا رسولروزي « :دفرمای آن میکه در)ع(علی امامحدیث

از چه طریقی بود؟ به کدام نوع هدایت است و آموزش این علوم اشاره» .شد گشوده میدیگر]در[باب

پاسخ: «هدایت معنوي»- «از طریق آموختن معمولی نبود، بلکه به صورت الهام بر روح و جان ایشان بوده است.»

23

52

به صورت ،)ص( خدا حل یک مسئلۀ علمی بازمانده و رسولکرده، در که عالمی پاك سرشت با همۀ تالشی آمده که بسیار پیش

.افراد متناسب است» ..........«این هدایت معنوي،با.کرده است او را هدایت» ..........«

»لیاقت و ظرفیت« - »ا بیداريـخواب یدرالهام،«: پاسخ

24

به چه معناست؟ ،»عصمت« 52

.است» محفوظ بودن از گناه«معناي به: پاسخ

25

کرده واجب خداوند کهرا کارهایی آنان یعنی« :پاسخچه؟ است؛یعنی آنان ازگناه بوده بودن فوظمحهاي پیامبران، ازویژگی یکی 53

».کردند ترك میکرده است، را که حرام و کارهایی دادند انجام میاست،

26

ان پیروي ـرفت و از آن ه پیامبران از بین میـاعتماد مردم بآن، زیرا بدون:پاسخ الزمۀ پیامبري بوده است؟،»عصمت« چرا 53

نمی کردند.به عبارت دیگر،«بدون وجود عصمت»،مسئولیت پیامبري به نتیجه نخواهد رسید.

27

@GamBeGam-Darsi

١٦

اگر پیامبري در«دریافت وحی و ابالغ آن به مردم» معصوم نباشد،چه نتایجی خواهد داشت؟ 53

.شود می از مردم سلب امکان هدایت،) 2. رسد نمیدین الهی به درستی به مردم ) 1: پاسخ

28

اگر پیامبري در«تعلیم و تبیین دین و وحی الهی» معصوم نباشد،چه نتایجی خواهد داشت؟ 52

.رود اعتماد مردم به دین از دست می) 2. شود امکان انحراف در تعالیم الهی پیدا می) 1: پاسخ

29

اگر پیامبري در«اجراي احکام الهی» معصوم نباشد،چه نتایجی خواهد داشت؟ 52

ق بگیرند و مانند او انجام دهد و مردم نیز از او الگو و سرمش ورهاي خداست،که مخالف دست کارهاییامکان دارد: پاسخ

.به گمراهی دچار شوندعمل کنند و

30

53

جوابیه ـچ» دارد؟ مت در مقابل وسوسۀ گناه رادهد که کدام فرد توانایی مقاو کسی تشخیص می چه«:اگر از ما سؤال شود

باید بدهیم؟ پاسخ: روشن است کـه این کـار از انسان ها ساخته نیست و فقط خداوند است کـه از آشکار و نهان افراد

ه پیامبري بر ـد کسی را بـداونـبنابراین، وقتی خ.د در دوري از گناه را تشخیص دهدتواند، توانایی فر اطالع دارد و می

الله أعلم حیث یجعل « عبارت قرآنی .دتواند مسئولیت خود را به درستی انجام ده که وي می شود معلوم میگزیند، می

التهدهمین »رسمطلب است مؤی.

31

53

کنند گناه و خطا حفظ میان را از،آن]مانند فرشته[انع بیرونیو خطا پیامبران به چه صورت است؛آیا یک ممعصومیت از گناه

یـا آنان با اختیار خود به سمت گناه و خطا نمی روند؟توضیح دهید.

پاسخ: پیامبران با این که مانند ما انسان ها«غریزه» و «اختیار» دارند،در مقام عمل به دستورات الهی دچارگناه نمی شوند؛

داند که کند و می که حقیقت گناه و معصیت را مشاهده می کند و کسی کند که هوي و هوس بر او غلبه می گناه زیرا کسی

بـا انجام آن،از چشم خـدا می افتد و از لطف و رحمت او دور می شود،محبت به خداوند را بـه هیچ چیز عوض نمی کند.

دهنده هستند، ها نیز براي ما ناراحت کننده و آزار گناهان معصوم هستیم و حتی تصور آناز»بعضی«ها در مورد ما انسان

.گناهان عصمت دارند »همۀ«بران در مورد ماما پیا

32

باشیم؟ )ص(هاي پیامبر اکرم ها و مجاهدات توانیم قدردان تالش می ،چگونه ما مسلمانان 55

».اثر کنند حضرت را بی هاي آن شمنان اسالم زحمات و تالشنگذاریم د ،حاد و همدلی با یکدیگربا ات«: پاسخ

33

55

را بزرگ نشان دادن، وام و مذاهب اسالمیـهاي معمولی اق اختالفتبدیل همبستگی مسلمانان بـه دشمنی و از نتایج یکی

ها سلطه پیدا بتوانند بر آنهاي استعمارگر به راحتی بود تا قدرت تجزیۀ کشورهاي کوچک در سدة اخیر«:پاسخچیست؟

منطقه در حال هاي استعماري در کشورهاي قدرتاکنون نیز از سوي سیاست،این .کنند و ذخایر آنان را به تاراج ببرند

.اجراست

34

56

و

57

اند؟ چه نکاتی را بیان فرموده» وحدت«خود به مسلمانان دربارة هاي پیامدر یکی از ) ره(امام خمینی

ن که به حقیقت اسالم ایمان دارید؛اي مسلمانان جها: پاسخ

.به پا خیزید و در زیر پرچم توحید و در سایۀ تعلیمات اسالم مجتمع شوید) 1

.کوتاه کنید ا از ممالک خود و خزائن سرشار آنها ر ر قدرتبدست خیانت ا) 2

. سانی بردارید که شما داراي همه چیز هستیددست از اختالفات و هواهاي نف) 3

.زدگی مبارزه نمایید و روي پاي خودتان بایستید با غرب و غرب بر فرهنگ اسالمی تکیه کنید و) 4

35

@GamBeGam-Darsi

١٧

57

نظیر و امکانات بیدو میلیارد مسلمان کنیم و از قدرت حدود بتوانیم وحـدت میان خـود را تقویت که ما مسلمانان براي این

هاي دقیقی نیازمند اجراي بـرنامه:پاسخکنیم، نیازمند به چه چیزي هستیم؟ خود استفاده ي پیشرفتبراهاي اسالمی سرزمین

اي مسلمانان ه کند و دل هاي اسالمی خنثی ان را در سرزمینـافکن استعمارگران و عوامل آن اي تفرقهه هستیم که نقشه

. را به یکدیگر نزدیک کند

36

57

.شوند را بنویسید می انکه باعث ایجاد وحدت میان مسلمان سه مورد از اقداماتی

.کنیم ه مقدسات سایر مسلمانان خوددارياز اهانت و توهین ب) 1: پاسخ

.آنان از ظلم بکوشیم هاي درست دفاع کنیم و براي رهایی از مظلومان در تمام نقاط جهان، با روش) 2

هاي امهـورزند، بشناسیم و فریب برن ا دشمنان اسالم دوستی میـنامند ولی ب ظاهر خود را مسلمان می که به کسانی) 3

.آنان را نخوریم

37

دهیم؟چه کاري را انجام شایسته است کنیم، ه مقدسات سایر مسلمانان خودداريکه از اهانت و توهین ب براي این 57

.، اعتال و ارتقا ببخشیم»استدالل«و » دانش«شایسته است اعتقادات خود را با : پاسخ

38

ر اساس معرفت ـا دیگر مسلمانان بـا بتوانیم بـتارتقا ببخشیم؟ اعتال و،»استدالل«و » شدان«چرا باید اعتقادات خود را با 57

.و استدالل سخن بگوییم و اعتقادات خود را به نحو صحیح و بدون نزاع و ناسزاگویی بیان کنیم

39

57

اما طلبد بشنود، کس فریاد دادخواهی مظلومی را که از مسلمانان یاري میهر«:فرمایند که درآن می) ص(خدا ولسخن رس

اره دارد؟دت میان مسلمانان اشهاي وح نامهه کدام یک از برب» .به یاري آن مظلوم برنخیزد،مسلمان نیست

».کنیم و براي رهایی آنان از ظلم، بکوشیم هاي درست دفاع با روش از مظلومان در تمام نقاط جهان،«: پاسخ

40

57

چگونه است؟ورزند، با دشمنان اسالم دوستی مینامند ولی می» مسلمان«ظاهر خود را که به روش کسانی

ه بـکنند؛ میمعرفی مسلمانان را دشمنرخی ـها را دوست و ب چنین است کـه دشمنان اسالم مانند صهیونیست: پاسخ

.دشمنی بورزند لمانان،کنند و با گروهی از مس با دشمنان واقعی اسالم دوستی »ریجتد«که مردم عادي به طوري

41

@GamBeGam-Darsi

١٩

63

و

64

ول رس پس از رحلت» والیت ظاهري«و » دینی جعیتمر«دو مسئولیت یافتن ا ادامهشده دربارة پایان یاز میان سه فرض ارائه

.توضیح دهیداست؟» قابل قبول« و » منطقی«یک کدام،)ص(خدا

و دوام حکومت ]مرجعیت دین[تداوم تعلیم و تبیین دین خداوند،به به فرمان)ص(،رسول اکرمیعنی»ومـس«فرض:پاسخ

این دو کرده است و مانع تعطیلی تعیینا ود رفرمان داده و جانشین خ» امـامـت«پس از خود،به شکل]والیت ظاهري[

.مسئولیت شده است

7

64

شناخت؟کسی را که شایستگی این مقام است،توان کند و چگونه می چه کسی امام را معین و معرفی می

تواند فرد شایستۀ مقام که می شود،تنها کسی از طرف خداوند معرفی و معین می) ص(که پیامبر اکرم طور همان: پاسخ

یافت و ابالغ به جـز در) ص(بر اکرم ها و صفات پیام امام باید ویژگی.ستو؛ او به مردم بشناساند کند امامت را معرفی

وحی را داشته باشد؛ از جملۀ این ویژگی ها،«عصمت»است.البته تشخیص این صفت،براي انسان ها ممکن نیست؛ یعنی

انسان ها نمی توانندتشخیص دهندکه چه کسی معصوم است،مرتکب هیچ گناهی نمی شود و شایستگی این مقام را دارد.

8

64

جانشینی ارةچه چیزي را درب؛ »مطالعۀ تاریخ اسالم«و»)ص(و مسلم نقل شده از پیامبر روایات مطمئن«،»آیات«با تدبر در

و ) ص(خدا رسولجانشینی را به)ع(طالب ابی بن علی ،امیرالمؤمنینخداوند که یابیم درمی:پاسخیابیم؟ در می) ص(خدا رسول

. کرده است فیپس از ایشان را نیزمعر) علیهم السالم ( ایشان منصوب و امامان معصومامامت بعد از

9

آیات و روایاتی که به معرفی جانشینان رسول خدا(ص) پرداخته اند را نام ببرید.( ذکر 4 مورد کافی است. ) 64

حدیث غدیر ) 6 حدیث منزلت ) 5 حدیث ثقلین) 4حدیث جابر ) 3آیـۀ والیـت ) 2 آیـۀ انـذار )1: پاسخ

10

انب خداوند بر ایشان آمـد؟ از جکدام فرمـان ،)ص(از بعثت نبی مکرم اسالم حضرت محمد گذشت حدود سه سالپس از 65

»آیۀ انـذار« - ».خویشان نزدیکت را انذارکن؛وأنذر عشیرتک الأقربین«:پاسخ آیه به چه نامی مشهور است؟ و این

11

65

ان را به ـآنو گفت رد و دربارة اسالم با آنان سخنهاشم را دعوت ک نفر از بنی چهل،)ص(خدا رسول«آیه، بعد از نزول کدام

در هر سه بار .ودـو خواهم بـاور تـار و یـن یـم:برخاست و گفت) ع(م علیاما از میان حاضران، فقط. واندفراخدین این

پس ؟»کرد ادگی و فداکاريقاطعانه اعالم آم) ع(ام علیکردند و تنها ام ، همه سکوت می)ص(خدا تکرار درخواست رسول

ن را گرفت، بیعت ایشا ستدست آن حضرت را در د )ص(پیامبر؛»ذارـۀ انـآی« :پاسخکردند؟ هچ،)ص(ازآن پیامبر

».وصی من و جانشین من در میان شما خواهد بودهمانا،این برادر من،«:پذیرفت و به مهمانان فرمود

12

65

.آن بنویسید»ترجمۀ« را به همراه» آیۀ والیت«

»وهم راکعون ةویؤتون الزکا ةوالذین آمنوا الذین یقیمون الصالإنما ولیکم الله ورسوله «: پاسخ

».دهند زکات می دارند و در حال رکوع، ا بر پا میکه نماز ر همانا ولی شما خداوند و رسول اوست و مؤمنانی« :ترجمه

13

65

به سؤاالت » وهم راکعون ةویؤتون الزکا ةورسوله والذین آمنوا الذین یقیمون الصال إنما ولیکم الله «ۀبا توجه به آی

:پاسخ دهید زیر، داده شده

»آیۀ والیت«: پاسخاست؟آیه،به چه نامی مشهور این -1

»)ع(امام علی«: پاسخ چه کسی نازل شده است؟ ، درشأنآیه این -2

؟پاسخی شنیدچه ،»کسی در حال رکوع صدقه داده چه«: در مسجد پرسید) ص(خدا رسول وقتی-3

ـرد ن مـ، ای»آري«:کرد و گفت که در حال نماز بود،اشاره) ع(حضرت علیکه انگشتري در دست داشت به فقیري: پاسخ

.خود را به من بخشید رکوع، انگشتري در حال

14

@GamBeGam-Darsi

٢٠

65

در حال رکوع صدقه داده است و خداوند پس از دریافتن وحی از طرف خداوند که کسی) ص(خدا رسولیه،با نزول کدام آ

آمد؟کرد، به مسجد آگاه می و مردم را ازآن خواند آیه را می که حالیکند،با شتاب و در قصد دارد او را معرفی

آیۀ اکمال ) 4آیۀ تطهیر ) 3آیۀ ابالغ ) 2آیۀ والیت )1

15

65

و دقه داده است ـدر حال رکوع ص چه کسی:با شتاب به مسجد بیاید و بپرسد) ص(خدا که رسول آیۀ تطهیر در شرایطی نزول

م ببینند و از زبـان ـشـبراي آن بود که مردم بـا چ: پاسخ از جانب آن حضرت، براي چه بود؟) ع(علیاعالم والیت امام

پیامبر(ص) بشنوند تـا امکان«مخفی کردن آن» نباشد.

16

66

نازل شد و .........در شهر» ... األمر منکمیا أیها الذین آمنوا أطیعوا الله وأطیعوا الرسول وأولی «، سورة نساء59آیۀ

.شده استبیان .........حدیث موضوعی را بیان فرموده، و سپس بعد از آن .........دربارة حکم

ثقلین –جزئی –مدینه) 4ثقلین –جزئی –مکه) 3جابر –کلی –مدینه) 2جابر –کلی –مکه) 1

17

66

) ص(پیامبربدانند؛ را » نمازخواندن« خواستند که چگونگی از ایشان می) ص(خدا اران رسولـوقتی آیات نماز، نازل شد ی

خوانم، شما گونه که من نماز می این«:ان فرمودبه مسجد آمدند و به آن) ص(پیامبراکرم: پاسخ چه کاري را انجام دادند؟

. نماز خواندن را به آنان تعلیم داد ،گاه آن» .بخوانیدهم

نکتۀ مهم: زمانی که آیۀ « اطاعت » یا «أولی األمر» نازل شد،چون مانند خواندن نماز،بـه صورت«کلی»بیان شده است،

» جـابـر«دیث ه حب وود ـانصاري آن را بیان فرم... در پاسخ جابربن عبدا) ص(که پیامبربود »جزئی«نیاز به توضیحات

.مشهور شد

18

) ص(اي پیامبریک از قلمروه کدام»...یا أیها الذین آمنوا أطیعوا الله وأطیعوا الرسول وأولی األمر منکم «:شریفۀآیۀ 66

.»والیت ظاهري«و »مرجعیت دینی« ،»دریافت و ابالغ وحی«: پاسخ شود؟ را شامل می

19

چه فرمودند؟ ایشانچه کسانی هستند؛ »األمر أولی«سؤال کرد،) ص(خدا نصاري از رسولا... جابر بن عبداوقتی 66

.کرد فیآنان را یکی یکی به وي معر سپس د؛هستن» امامان بعد از من«و » من جانشینان«آنان !اي جابر: پاسخ

20

66

ن پیري خواهد دیـد و از او خواست، را در س) ع(کدام امام معصوم که انصاري فرمود... جابر بن عبدا به،)ص(اکرمپیامبر

سالمش را به آن امام برساند؟

)ع(محمد بن علی) 4) ع(علی بن الحسین) 3) ع(حسن بن علی) 2 ) ع(دعلی بن محم) 1

21

؟ خویش معرفی فرمود» هم کنیۀ«و » نامهم « حدیث جابر،کدام معصوم رادر) ص(خدا رسول 66

»)عج(امام دوازدهم؛ حضرت مهدي«: پاسخ

22

حضرت آن ود پنهان و طوالنی بودن غیبتبا وج) عج(نعقیدة به امام زما دربارة ماندن بر) ص(داخ رسول حدیث جابر، طبق 66

.دارند» ایمان راسخ« که فقط افرادي: پاسخ داند؟ شامل کدام افراد می را

23

67

.آن بنویسید»ترجمه«را با » حدیث ثقلین«

و إنهما لن یفترقا حتى یردا ،اابد ما إن تمسکتم بهما لن تضلوا أهل بیتی کتاب الله و عترتی إنی تارك فیکم الثقلین«

ضوالح لیاگر به این دو . را» بیتم عترتم،اهل«و »تاب خدا،قرآنک«:گذارم بها می شما دو چیز گران من در میان؛ ع

.کوثر بر من وارد شوند کنارحوض که تا این شوند اه از هم جدا نمیگ شوید و این دو هیچ گمراه نمیهرگزتمسک بجویید،

24

@GamBeGam-Darsi

٢١

67

. بنویسید» ثقلین«پیام براي حدیث چهار

.اند نیز همواره با هم )السالم علیهم(قرآن و اهل بیتشوند، جدا نمی هم از) ص(قرآن و پیامبرطورکه همان) 1: پاسخ

.است» همیشگی«است،وجودمعصوم نیز درکنار آن » گیهمیش«طور که قرآن همان) 2

.تمسک بجویندکه به هر دو باهم،شوند مراه نمیدر صورتی مسلمانان گ) 3

. کرد پیروي) ص(کی از دو یادگار پیامبرفقط از یوان براي هدایت و سعادت اخروي،ت نمی) 4

25

68

:به سؤاالت زیر پاسخ دهید» إلا أنه لا نبی بعدي موسى من هارون بمنزلۀ منی أنت« : طبق حدیث

کرده است؟ کسانی تشبیه را به چه به خود) ع(نسبت حضرت علی،)ص(پیامبر اکرم -1

)ع(به هارون) ع(موسی) ب ) ع(به موسی) ع(هارون) الف

حدیث، به چه نامی مشهور است؟ این -2

جابر) دغدیر ) ثقلین ج) منزلت ب) الف

زیر اشاره دارد؟ حدیث، به کدام موضوع مهم این -3

)ص(پیامبربه عنوان جانشین ) ع(معرفی امام علی) ب ) ص(پیامبربه عنوان دوست ) ع(معرفی امام علی) الف

کند؟ می را تأیید) ص(خدا هاي پس از رسول حدیث، پایان یافتن کدام یک از مسئولیت این - 4

والیت ظاهري ) دریافت و ابالغ وحی ج) مرجعیت دینی ب) الف

26

68

:، به سؤاالت زیر پاسخ دهید»حدیث غدیر«با توجه به

1- »جیا » الوداع ۀح»جرا تعریف نمایید» البالغ ۀح.

خرین که در آ حج این.جا آورد شدتا فریضۀحج را به» مکه«عازم » رتدهم هج«سال،در )ص(گرامی اسالمپیامبر: پاسخ

.شدبه این نام مشهور سال زندگی ایشان برگزار شد،

کرده بودند؟ هزار نفر شرکت 120، حدود )ص(پیامبر حج آخرینچرا در -2

».با ایشان به جا آورندفرا گیرند و حج را ) ص(خدا روش انجام دادن اعمال حج را از رسولتا «: پاسخ

نازل شد؟ مکانی و چه زمانی]آیۀ ابالغ[، سورة مائده67آیۀ -3

»غدیرخم«ی به نام در محل»حجه ذي«ماه» هجدهم«در روز »هدینـم«حج و در مسیر بازگشت به از برگزاري پس:پاسخ

27

68

و

69

الله یعصمک من إن لم تفعل فما بلغت رسالته و أنزل إلیک من ربک ویا أیها الرسول بلغ ما « :ه آیۀـبا توجه ب

:به سؤاالت زیر، پاسخ دهید» الناس إن الله ال یهدي القوم الکافرین

دهد؟ می) ص(خداوند چه فرمانی به پیامبر -1

]دریافت و ابالغ وحی[ .چه که از سوي خدا به او رسیده است را به مردم برساند آن: پاسخ

»به اندازة تمام رسالت« :است؟ پاسخفرمان، چقدر اهمیت این -2

دهد که او را حفظ خواهد کرد؟ وعده می) ص(پیامبر اکرم چرا خداوند به -3

. آسیب برسانند ایشانبه ،)ص(به وسیلۀ پیامبر) ع(علی حضرتخالفت اعالمخواستند بعد از افرادي میچون : پاسخ

28

69

. گردندبر اند، جلو رفته که ن برسند و آنانا بازماندگاـکنند ت»توقف« دستور داد همه) ص(ر اکرمآیه، پیامب کدام بعد از نزول

ان را براي پس در یک سخنرانی مهم و مفصل با مردم صحبت کرد و آنرا به جا آوردند و س» نماز«ظهر شده بود، ایشان ابتدا

کدام واقعه؟ در کرد و آن پیام بزرگ الهی آماده افتدری

»خمواقعۀ غدیر«// ...یا أیها الرسول بلغ ما أنزل إلیک من ربک وإن لم تفعل فما بلغت رسالته«:پاسخ

29

@GamBeGam-Darsi

٢٢

69

؟ندبیان کرد» زودتر«سخنرانی روز غدیر،کدام مطلب زیر رادر) ص(اکرم پیامبر

علی نیز ولی و سرپرست اوست که من ولی و سرپرست اویم، کسهر) الف

کسی به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است؟ مردم،چه اي) ب

30

69

» غـایـبـان«ده را بـه ـگفته ش ه مطالبـک خواست: پاسخخواست؟ خنرانی غدیر، از مردم چهدر پایان س) ص(اکرم پیامبر

. کردند»بـیـعـت«،)ع(ادباش آمدند و با امام علیپس از آن، مردم براي عرض تبریک و ش.برسانند

31

70

باشند؟» معصوم«،)ص(پیامبر اکرم مانند باید )السالم لیهمع(و دیگر امامان) ع(چرا امام علی

بر عهده دارند ،)ص(خدا مسلمانان را پس از رسول»والیت ظاهري«و » مرجعیت دینی«زیرا ایشان دو مسئولیت :پاسخ

. که آنان نیز معصوم از گناه و خطا باشند پس؛ضروري است.نان اسوه و راهنماي مسلمانان استو کردار و گفتار آ

32

موضوع اشاره دارد؟ به اینآیه، کدام و خدا به خالفت است کی از دالیل معرفی امام از جانبیکدام ویژگی، ضرورت داشتن 70

].»تطهیر آیۀ« -»خطا«و » گناه«عصوم بودن ایشان از م:[پاسخ

33

70

.آن بنویسید»ترجمۀ«را با» طهیرت«آیۀ

ا ـاراده کرده دورگرداند از شمهمانا خدا ؛یت ویطهرکم تطهیراإنما یرید الله لیذهب عنکم الرجس أهل الب «:اسخپ

».دهدو شما را کامال پاك و طاهر قرار پلیدي و ناپاکی را اهل بیت،

34

70

!اند بیت من اهل اینان! خدایا«:کردگونه دعا این خویش اهل بیتحق در) ص(پیامبر،)ص(خدا همسر رسول» ام سلمه«نقل طبق

.را قرائت کرد» .......«آمد وآیۀ در همین زمان فرشتۀ وحی» !کن نان را از هر پلیدي و ناپاکی حفظآ

إنما یرید الله لیذهب عنکم الرجس أهل البیت ویطهرکم تطهیرا) 1

وهم راکعون ةویؤتون الزکا ةإنما ولیکم الله ورسوله والذین آمنوا الذین یقیمون الصال )2

3( التهرس لغتا بل فمتفع إن لمو کبن رم کا أنزل إلیلغ مول با الرسها أیی...

...األمر منکمیا أیها الذین آمنوا أطیعوا الله وأطیعوا الرسول وأولی ) 4

35

71

یابیم؟ چیزهایی را در می چه» آیۀ تطهیر«دربا تفکر

و امام ) ع(، امام حسن)س(حضرت فاطمه،)ع(امام علی،)ص(هرگونه گناه و پلیدي را از پیامبر اکرمآیه، ینا) 1: پاسخ

. کند فی میو آنان را معصوم از گناه و پلیدي معرداند ،دور می)ع(حسین

افراد خاصی از جا یعنی در ایندارند؛»عصمت«که مقام گیرد ر میرا در ب) ص(رتعداد خاصی از خانوادة پیامبآیه، این) 2

اهل بیت رسول خدا(ص) مورد نظر است و شامل همه نمی شود.

. آنان مطابق با دین و بیان کنندة دستورات الهی است ،سخن و عمل»اند معصوم«تعداد خاص چون این) 3

36

حضرت هنگام رفتن به مسجد از در خانۀ صبح، ا هر روزه آگاهی مردم از کدام موضوع، مدت ،براي)ص(پیامبرگرامی اسالم 71

»معصوم خانواده درحق ایننزول آیۀ تطهیر«: پاسخ زد؟ صدا می »اهل بیت« گذشت و اهل خانه را می) س(فاطمه

37

@GamBeGam-Darsi

٢٣

71

شد؟ می) علیهم السالم ( امام حسن و امام حسینشامل امام علی،حضرت فاطمه،فقط ،)ص(خدا اآیۀ تطهیر در زمان رسولچر

چهار ن تنها نام این چهار نفر حضور داشتند،به همین دلیل در این روایت،فقط ای،)ص(خدا ان رسولرا در زمزی: پاسخ

. اند بیت شمرده شده جزءاهل بعدي همخنان دیگر ایشان،اماماندر س البته.بزرگوار ذکر شده است

[براي مثال حدیث جابر]

38

؟هاي ایشان است کدام ویژگی داشتن،)ص(خدا شینی رسولالزمۀ جان 72

گناه و اشتباهعصمت از ) 2علم کامل ) 1:پاسخ

39

است؟» واجب« همۀ مسلمانانبر) س(زهرافاطمۀ حضرت و رفتار چرا پیروي از کالم 72

.سرچشمۀ هدایت و رستگاري است) 2. علم و عصمت کامل دارد) 1 ؛زیرا: پاسخ

40

@GamBeGam-Darsi

٢٤

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

قاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان: طراح

»! پیشوایان اسوه« :ششمدرس صفحه ردیف

77

کرد و به این شهر هجرت به ،» ......« ، با دعوت مردم»......« دم ش براي هدایت مرسیزده سال تالپس از) ص( اکرمپیامبر

. کرد ایجادرا » .......« فرمان خداوند،

والیت ظاهري –مدینه –مکه ) 2والیت معنوي -مدینه -مکه) 1

والیت ظاهري –مکه –مدینه ) 4والیت معنوي –مکه –مدینه ) 3

توجه: «والیت ظاهري» به معنی؛«تشکیل حکومت اسالمی دادن است.»

1

77

کرد؟ چگونه زندگیتشکیل داد، »مدینه«که در حکومتی در مدت ده سال) ص(اکرم پیامبر

ها الگو و اسوة انسان،»رهـبـري«،از جمله در جایگاه»اجتماعی«و » فردي«در همۀ ابعادکه کرد اي زندگی گونه به:پاسخ

که به خداوند و روز کسی است براي نیکویی خدا،سرمشق رسولاي شما در قطعا بر« :شد و خداوند دربارة ایشان فرمود

».کند یاد میدارد و خدا را بسیار رستاخیز امید

2

77

؛»کثیرا ذکر الله لقد کان لکم فی رسول الله أسوة حسنۀ لمن کان یرجو الله والیوم الآخر و «:شریفۀ آیۀ با توجه به

است؟» سرمشق نیکویی«یسبراي چه ک) ص(خدا رسولبنویسید،

.کندخدا را بسیار یاد)2. ردامید دا]قیامت[خداوند و روز رستاخیز به)1که؛ کسی:پاسخ

3

و » قـرآنورات دسـتـ«مـن بر اسـاس :پاسخ ؟چه چیزي را اعالم کردگرفت، حکومت را به دست که ،وقتی)ع(امام علی 77

.اصالحات مهمی را در جامعه آغاز کرد کنم و بر همین اساس، حکومت می »)ص(خدا سـنـت رسـول«

4

77

ا ـت

80

.نام ببریدفقط را جامعه در رهبري) ص(اکرم هاي سیرة پیامبر ر مورد از ویژگیچها

تالش براي برقراري عدالت و برابري ) 1: پاسخ

محبت و مدارا با مردم ) 2

کوشی و دلسوزي در هدایت مردم سخت) 3

مبارزه با فقر و محرومیت) 4

5

نادرست درست . بود» اجراي عدالت«)ص(خدا ف مهم حکومت الهی رسولیکی از اهدا 77 6

77

.را توضیح دهید آن»است تالش براي برقراري عدالت و برابري« در رهبري جامعه،) ص(پیامبر اکرم هاي سیرة از ویژگی

کرد و ملا قاطعیت عبود،ایشان در این مورد ب »عـدالت اجراي«)ص(خدا الهی رسول کومتیکی از اهداف مهم ح: پاسخ

کوشید تا جامعه اي«عادالنه» بنا کندکه در آن از تبعیض خبري نباشد و همه در برابر قانون الهی «یکسان» باشند.ایـن

تبعیض و تفاوت طبقاتی یک ز حجاز و سایر کشورها،ه در جامعۀ آن روگرفت ک در شرایطی انجام می یشان،دام اـاق

قـانون پذیرفته شده بود و کسی با آن مخالفت نمی کرد.

7

@GamBeGam-Darsi

٢٥

؟ کرد عمل میچگونه » ال مسلمانانبیت الم«،در تقسیم)ص(اکرم پیامبر 77

پاسخ: درآمد آن را به «تساوي»تقسیم می کرد و فرقی میان عرب و غیرعرب نمی گذاشت.

8

77

گرفتند؟ چگونه روشی پیش میدیگران،و ایشانحقوق در مقابل متجاوزان به) ص(پیامبراکرم

حقوق افراد ع شدنضـای برابردر ود داشت،ـخ ق شخصیـع شدن حکه در برابر ضای ردباري و مالیمتیبا همۀ ب: پاسخ

جامعه می ایستاد و کوتاه نمی آمد و افراد متجاوز به حقوق مردم را در هر موقعیت و مقامی که بودند، مجازات می کرد.

9

78

چیست؟چار سقوط شدند،که اقوام و ملل پیشین د علت این؛)ص(خدا طبق فرمایش رسول

قدرتمند و صاحب نفوذ از ایشان دزدي اگر شخصی.داشتند روا می»تبعیض« ت،ـدالـکه در اجراي ع اینبه خاطر :پاسخ

.کردند وي را مجازات می کرد، ند و اگر فردي ضعیف دزدي میکرد رهایش مید کر می

10

79

.....که مردم بود» آمیز محبت«با مردم به قدري) ص(خدا ار رسولرفت

بردند ها به ایشان پناه می و در سختی دانستند ایشان را پدر مهربان خود می) الف

کردند عیب دیگران را نزد وي بازگو می براي نزدیک شدن به ایشان،) ب

11

79

الی از زیرا دوست دارم با دلی پاك و خي یکدیگر را پیش من بازگو نکنید؛ها بدي« :فرماید که درآن می حدیث شریف نبوي

در رهبري جامعه اشاره دارد؟) ص(هاي سیرة پیامبر اکرم از ویژگی یک به کدام» .کدورت با شما معاشرت کنم

محبت و مدارا با مردم ) 2تالش براي برقراري عدالت و برابري ) 1

مبارزه با فقر و محرومیت) 4 کوشی و دلسوزي در هدایت مردم سخت) 3

12

79

.با مردم را بنویسید) ص(خدا آمیز رسول رفتارهاي محبت

کرد گاهی رداي خود را زیر پاي او پهن می جا که گذاشت تا آن او احترام می بهرفت، میایشان کس به خانۀ هر)1:پاسخ

ها که آن کرد تا وقتی کرد و سعی می هرگز در مقابل یارانش پاي خود را دراز نمی )2 . نشاند یا بر جاي خود می

. کرد زدند با آنان همراهی می اگر دربارة آخرت حرف می) 3. در کنارشان باشداند، نشسته

.شد سخن می براي اظهار مهربانی با آنان هم گفتند، میه سخن اگر دربارة خوردنی و آشامیدنی و سایر امور روزمر) 4

.گفتند ا از گذشتۀ خود میـخواندند ی شعر می گاهی در حضور ایشان،) 5

13

79

در همۀ موارد زیر، پیامبر (ص) مانع مردم نمی شد مگر زمانی که .......،آنان را از ادامۀ بحث باز می داشت.

گفتند خواندند یا از گذشتۀ خود می میدر حضور ایشان، شعر ) 1

زد کار حرامی مانند غیبت کردن از آنان سر می) 2

گفتند دربارة خوردنی و آشامیدنی و سایر امور روزمره سخن می) 3

زدند حرف می یا دنیا دربارة آخرت) 4

14

79

و

80

.را توضیح دهید آن»است در هدایت مردم ایشان دلسوزيکوشی و سخت«در رهبري،) ص(اکرم سیرة پیامبر هاي از ویژگی

هرگز سبب دوريراه، ها و آزارهاي این که سختی مند به نجات مردم از گمراهی بود چنان عالقه)ص(پیامبر اکرم :پاسخ

او از مردم نگردید و آن قدر براي هدایت شان شبانه روز تالش می کرد،که خداوند در این باره خطاب به مسلمانان فرمود:

».است ]مند به شدت عالقه[شما حریص] هدایت[ ما براي او سخت و دشوار است و بررنج ش«

15

@GamBeGam-Darsi

٢٦

80

شد؟» رـت مـک«مردم، دشمنی سران قریش با ایشان در هدایت) ص(هاي پیامبر اکرم ها و زحمت آیا با همۀ دلسوزي

پاسخ: خـیـر، بلکه دشمنی آن ها «بیش تر» شد؛می گفتند او «ساحر» و «جادوگر» است،می گفتند:«دیوانه» است، بر سر

قدر با مهربانی و صبر و تحمل، به ها، آن با وجود این.زدند به او می» نیش زبانطعنه و « پاشیدند، می»خاکستر«و رویش

لعلک « : خداوند به او فرمود درآید،کها ود از شدت غصه و اندوه فراوان از پـداد که گاه نزدیک ب هدایت مردم ادامه می

».از دست بدهی ]از شدت اندوه[ ه جانت راشاید ک ورند،آ که برخی ایمان نمی از این ؛باخع نفسک ألا یکونوا مؤمنین

16

80

چه پایان ایشان، هاي بی دربارة تالشدر کنارشان بود، ) ص(پیامبر اکرم و دلسوزي کوشی تر سخت که در بیش) ع(امام علی

- داروها و مرهم رفت، ردم میاو خود به سراغ م ]بر خالف سایر طبیبان[ود،پیامبر یک طبیب سیار ب« : سخپافرمود؟ می

هاي بر دلبگذارد؛ مرهمکه نیاز باشد،ا ـا بر هر جـبرد ت را با خود میکرد و ابزارهاي طبابت ایش را خودش آماده میـه

».کرد او با داروهاي خویش بیماران غفلت زده و سرگشته را درمان می گنگ، هاي کر،زبان هاي کور، گوش

17

.هدایت کند و به سوي حق دعوت نماید نیز جنگیدند کرد کسانی را که با ایشان می ، تالش می)ص(اکرمپیامبر 80

نادرست درست

18

که از قبایل ران و برخیزیرا متکب:پاسخکند؟»بسیج«ـا دشمناننان را براي مقابله ببود مسلمانـاچـار ،)ص(پیامبراکرمچرا 80

.انداختند حضرت به راه می هایی را علیه آن جنگند،دید تعالیم اسالم را به ضرر خود می

19

80

کرد؟ هایی می چه سفارشبودند، شدهجنگ با دشمنان اسالم بسیج که به به مسلمانانی) ص(پیامبراکرم

.اگر کافري در جنگ کشته شد، او را مثله نکنید) 1: پاسخ

.پیران و زنان را نکشید کودکان،) 2

. به آن احتیاج داشته باشید که براي تغذیه، نکشید مگر اینرا گوشت حالل حیوانات) 3

.ها را نسوزانید هرگز آب مشرکان را زهرآلود نکنید و مزارع و نخلستان) 4

20

80

؟اشاره دارددر رهبري ) ص(اکرمهاي سیرة پیامبر از ویژگییک به کدام» لعلک باخع نفسک ألا یکونوا مؤمنین «: آیۀ

مبارزه با فقر و محرومیت ) 2 محبت و مدارا با مردم )1

تالش براي برقراري عدالت و برابري ) 4 کوشی و دلسوزي در هدایت مردم سخت) 3

21

80

.را توضیح دهید آن»مبارزه با فقر و محرومیت است«در رهبري،) ص(اکرمسیرة پیامبري ها از ویژگی

ا کوچک ـاي آباد و دور از محرومیت بود و هم ب کرد و به دنبال بناي جامعه ا فقر مبارزه میـهم ب،)ص(خدا رسول: پاسخ

دش از بیکاري بکرد، تشویق میالیت فع کار و مردم را بهرو، از این.خاست می شمردن فقیران و بینوایان به مخالفت بر

می آمد و کسانی را که فقط عبادت می کردند و کار نمی کردند، مذمت می کرد.

22

81

.دهید توضیحرا » فقیران«در ارتباط با ) ص(راکرمرفتار پیامب

پاسخ:به فقیران بسیار احترام می گذاشت و اجازه نمی داد که به خاطر فقر مورد بی توجهی قرارگیرند و فراموش شوند.

برخی از آن هـا دوست صمیمی ایشان بـه شمار می رفتند.ثروت را مالك برتري نمی شمرد. بـه آسـانی بـا فقیرترین و

. یافتند را همدل و همراز خود میایشان ان نیز،آن.کرد گو میو ها گفت یمانه با آننشست و صم ترین مردم می محروم

23

اش بد و همسایها شکم سیر بخواـکه شب را ب ن ایمان نیاورده است کسیـبه م« :دفرمای آن میکه در)ص(خدا رسولحدیث 81

»مبارزه با فقر و محرومیت«:پاسخدارد؟ اشارهدر رهبري ) ص(ي سیرة پیامبراکرمها یک از ویژگی کدام به» .گرسنه باشد

24

@GamBeGam-Darsi

٢٧

نادرست درست . خانۀ کعبه به دنیا آمددر) ص(از هجرت پیامبراکرمه سال قبل د،)ع(امیرمؤمنان علی 82 25

82

گذاشت و به چه معناست؟» علی«به پیشنهاد چه کسی نام ایشان را پدر بزرگوار امیرمؤمنان،) ع(ابوطالب

واال و بلند مرتبه –)ص(پیامبر اکرم ) 2 واال و بلند مرتبه - عبدالمطلب) 1

26

»راءـار حـغ«: پاسخ گزید؟ اي بر می گوشهبراي عبادت، درکجا هر سال) ص(خدا ، رسول)ع(علی طبق فرمایش امام 82 27

خدا، پرسید این که از پیامبر کسی را شنید،زمانی چه آواي اندوهگین) ع(امام علیفرودآمد،) ص(که وحی بر پیامبر یهنگام 82

».این شیطان است که از پرستش خود ناامید شده است«: پاسخ دادفریاد اندوهناك چیست؛ ایشان چه پاسخی داد؟

28

83

بلکه ،که تو پیامبر نیستی ز اینـبینی؛ ج تو هم میبینم، چه را می شنوي و آن هم می شنوم، تو چه را می گمان آن بی« :عبارت

کند؟ تداعی می به چه کسی است وکدام حدیث را در ذهن) ص(خطاب پیامبر »باشی تو هر آینه بر راه خیر می هستی ووزیر

»حدیث منزلت«-»)ع(امام علی« :پاسخ

29

اي استفاده کرد و به چه معناست؟ از چه کلمه) ع(از پیروان امام علی ،خود در سخنان )ص(خدا رسول 83

. دانسته است »رستگاري«را سبب ) ع(؛ و پیروي از امام علی»پیرو«معناي به» شیعه«: پاسخ

30

83

ان او، مرد و شیعیان و پیرو نایکـه جـانم در دست قدرت اوسـت، ییوگند بـه خداـس «):ص(خدا با توجه به جملۀ رسول

:به سؤاالت زیر پاسخ دهید» .اند رستگارند و در روز قیامت،اهل نجات

»انصاري... جابر بن عبدا«: پاسخ کرده است؟ روایت ،)ص(خدا کسی از رسول چه مله رااین ج -الف

.بنویسیدرا بیان فرمود؟) ع(کدام صفات امیرمؤمنان علیخود، سخنان در ادامۀ) ص(پیامبراکرم -ب

وفادارترین شما در پیمان با خدا ) 2 اولین ایمان آورندة به خدا ) 1این مرد؛ : پاسخ

ترین شما در داوري بین مردم صادق) 4 ترین شما در انجام فرمان خدا راسخ) 3

.دترین شما نزد خداستارجمن) 6 ها بهترین شما در رعایت مساوات بین آن) 5

آیه نازل شد؟ ،کدام)ص(خدا توسط رسول) ع(ؤمنان علیپس از برشمردن صفات امیرم -ج

د و کارهاي شایسته انجام دادند،که ایمان آوردن قطعا کسانی؛إن الذین آمنوا وعملوا الصالحات أولئک هم خیر البریۀ«:پاسخ

».اند بهترین مخلوقاتاینان

31

امیرالمؤمنین ،)ص(امبر ـیـدا و پـان خـرمـه فـکه ب مسلمانی است: پاسخ شود؟ گفته می در اصطالح به چه کسی» شیعه« 83

.کند می»پیروي«داند و از او می)ص(پیامبر » جانشین«را ) ع(علی

32

84

و

85

کردند؟ چیزي را مشاهده با شگفتی چه) ع(یپس از بررسی شخصیت امام عل ]مسلمان و غیر مسلمان[بزرگان علم و دانش

ـدان جنگ ام، در میـآن ام.ودش می»جمع«،یک فردده کردند فضایلی در آن امـام است،که بـه سختی درمشاه: پاسخ

بالغت و ؛ در»تري المـع«،درس ؛درکالس»ترین دقیق«؛در مقام قضاوت،»عابدترین«؛ درمحراب عبادت،»ترین شجاع«

.است»ترین عادل«و در عرصۀحکمرانی،» ترین بلیغ«سخن، زیبایی

33

یک رهبر جامعه هایی را که کرده بود و تمام ویژگی ، همۀ فضائل الهی را در خود جمع)ص(خدا همانند رسول) ع(امام علی 85

درست نادرست . دارا بودباید داشته باشد،

34

کران علم بی) 2 مانند عدالت بی) 1: پاسخ .را نام ببرید) ع(هاي امیرمؤمنان علی دو مورد از فضائل و ویژگی 85 35

@GamBeGam-Darsi

٢٨

85

و در چه شرایطی به صحنه آمد و خالفت را پذیرفت؟ ]دوري از خالفت[نشینی خانه چند سالپس از) ع(امام علی

ود تمام خخالفت،حجت را بر پذیرشها بر م و اصرار آنعمومی مرد که با درخواست زمانی« –»سال 25پس از « :پاسخ

».صحنه آمد به دید،

36

چه چیزي را سر لوحۀ کار با الگو قرار دادن سیره و روش چه کسی اقدام کرد و از همان آغاز خالفت خویش، ) ع(امام علی 85

»با تبعیض و نابرابريلت و مبارزه عدا« -»)ص(خدا رسول سیره و روش«: پاسخ خود قرار داد؟

37

اند؟ را خریده »آخرت عذاب«و » ننگ دنیا«،چه کسانیدر روزهاي آغازین حکومتش) ع(م علیطبق فرمایش اما 86

.اند خریده باغ ملک و و اند جیب خود را انباشته اند و واموال عمومی برداشته المال خود،از بیت قحاز که بیش گروهی:پاسخ

38

86

زة گرفتن به من بدهند تا به اندا] با تمام وسعتش[اگر همۀ دنیا را سوگند به خدا،« :فرماید در آن میکه ) ع(سخن امام علی

هاي ایشان داللت دارد؟ یک از فضائل و ویژگی به کدام» .کنم، نخواهم کرد ا نافرمانیاز دهان موري خدا رپوست جو،

»مانند عدالت بی«: پاسخ

39

86

کنندگان گاه گمراه ه کار نخواهم گماشت و من هیچـحتی براي دو روز نیز او را ببه خدا سوگند،«):ع(امیرمؤمنان علیجملۀ

دارد؟ )ع(امام علیکیست و اشاره به کدام ویژگی و فضلیت دربارة» .را کارگزار خود قرار نخواهم داد

»ایشان مانند عدالت بی« -»معاویه«: پاسخ

40

نادرست درست . وي بود» علم و معرفت«،)ع(یز شخصیت امیرالمؤمنین علیگان ابعاد شگفت یکی از 86 41

87

کرده است؟ گفته و ما را راهنمایی مورد نیاز هدایت و سعادت انسان،سخن کدام موضوعاتدر) ع(امام علی

شناسی دین) 3 شناسی انسان) 2 شناسی جهان) 1: پاسخ

...اخالق و فضیلت و ) 6 نظام اجتماعی و اقتصادي ) 5 داري حکومت و کشور) 4

42

کدام یکرا در خود جاي داده،حکایتگر) ع(امام علیها و پند و اندرزهاي ها، نامه که بخشی از سخنرانی»لبالغها نهج« کتاب 87

»کران علم بی«: پاسخ ها و فضائل ایشان است؟ از ویژگی

43

87

سخن ر و ازـروتـف ]قرآن[ قسخن علی را از سخن خالق،به ح«:تـچه کسی در مقدمۀ کتاب شرح بر نهج البالغه نوشته اس

اشاره دارد؟) ع(ي امیرالمؤمنین علیاه یک از فضائل و ویژگی و به کدام» ...اند خواندهـررتـب ]ها دیگر انسان[مخلوق

»)ع(کران امام علی علم بی« - ».از دانشمندان بزرگ اهل سنت است که، تزلیالحدید مع ابی ابن«: پاسخ

44

87

سال، 50کنم ودر این سال است این خطبه را مطالعه می 50خورند،که ها به او قسم می که همۀ امت خورم به کسی قسم می«

و بیداري عمیقی ایجـاد که در جانم شگفتی ام مگر آن ام و تاکنون هیچ بار آن را نخوانده بیش از هزار مرتبه آن را خوانده

.»221خطبۀ « -»الحدید معتزلی ابی ابن« :پاسخ ربارة کدام خطبۀ نهج البالغه است؟از کیست و داین جمله،» .کرده است

45

87

آیا امیرالمؤمنین علی(ع)، غیر از رسول خدا (ص) نزد فرد دیگري نیزشاگردي کرده است؟توضیح دهید.

پاسخ: خـیـر، درحقیقت دانش ایشان متصل به دانش پیامبر(ص) بود و دانش پیامبر(ص) نیز از وحـی الهی سرچشمه

شهر نم ؛فمن اراد العلم فلیاتها من بابها انا مدینۀ العلم و علی بابها« :باره فرمود در همین) ص(ر اکرمپیامب .گرفت می

» .باید از در آن وارد شود خواهد به این علم برسد، کس میهر علم هستم و علی در آن است،

46

@GamBeGam-Darsi

٢٩

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

قاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان: طراح

»)ص(خدا رسول]رحلت[پس از رهنگی،اجتماعی و سیاسی مسلمانان،ت فوضعی« :هفتمدرس صفحه ردیف

95

چرا نظام حکومت اسالمی که بر مبناي«امامت» طراحی شده بود،پس از رحلت رسول خدا(ص)تحقق نیافت؟

داده »فرمان«به آنکرده و »ریزي برنامه«) ص(امت را از مسیري که پیامبر اکرمحوادثی روي داد که رهبري زیرا :پاسخ

. خارج کرد بود،

1

اي اجراي الزم بر» .....«و » .....« وجود حضور در جامعه،فاقدبا ) السالم علیهم( ،امامان معصوم)ص(خدا پس از رحلت رسول 95

.»امکانات«و » درتقـ«: پاسخ . خود شدند هاي جانبۀ مسئولیت همه

2

»چـهـار سـال و نـه مـاه«:پاسخ چه مدت زمانی طول کشید؟،)ع(حکومت امیرالمؤمنین علی 95 3

داشت؛ » دشمنان داخلی«و » عهدشکنان« که با هایی وجود مشکالت و جنگبا خود و حکومت کدام امام معصوم،درمدت کوتاه 95

»)ع(امیرالمؤمنین علی«: پاسخ ترین نمونۀ حکومت را عرضه کرد؟ عالی

4

95

» مکه«رمکرم اسالم، شه که نبی هنگامی تسلیم شدند کردندو فقط می مبارزه)ص(سرسختانه با پیامبراکرم کهبودند کسانی آنان

را فتح کرد و آنان راهی جز«تسلیم» و «اطاعت» نداشتند؟

قاسطین) 4 مارقین ) 3 عباس بنی) 2 بنی امیه ) 1

5

95

، اعالم ه ظاهرناچار تسلیم شد و بـ هـب )ص(سال قبل از رحلت پیامبراکرم حدود دوي رهبري مشرکان را بر عهده داشت،و

»وسفیاناب«: پاسخ کرد؟ مسلمانی

6

95

کدام یک از موارد زیر، ازکارهاي«معاویه» نیست؟

به راه انداخت) ع(علیجنگ صفین را علیه امیرالمؤمنین ) 1

حکومت مسلمانان را به دست گرفت،)ع(گیري از ضعف یاران امام حسن با بهره) 2

کرد بازي و میمون بازي می سگرد،خو آشکارا شراب می) 3

را به سلطنت تبدیل کرد) ص(خدا رسول خالفت) 4

7

حکومت مسلمانان را به دست بگیرد؟سال چهلم هجري چگونه توانست ،در معاویه 95

»)ع(گیري از ضعف و سستی یاران امام حسن با بهره«: پاسخ

8

نادرست درست . خود قرار داد مروان را جانشینبه مسلمانان داده بود، تعهدي کهمعاویه بر خالف 96 9

96

.کارهاي یزید را بنویسیدچهار مورد از

. داد هر کار زشت و ناپسندي را انجام می) 1: پاسخ

. گرفت احکام خداوند، مانند نماز را به بازي و سخره می) 2

. کرد خورد و سگ بازي و میمون بازي می یآشکارا شراب م) 3

. نشاند ها را در کنار دست خود می شد و آن با همان سگ و میمون، وارد مجالس می) 4

.و فرزندان و یارانش را با وضع هولناکی به شهادت رساند) ع(امام حسین،)ص(مبر اکرمنوة گرامی پیا) 5

. گردانددر شهرهاد،به عنوان اسیر بودن) ص(اکرمکه از نوادگان پیامبر را )ع(امام حسینخانوادة )6

10

@GamBeGam-Darsi

٣٠

ا حکومت ـشان در مبارزه ب ه ضعف و سستیـمسلمانان را نسبت با ـارهـباي متعدد،ـه در سخنرانی،)ع(امیرالمؤمنین علی 96

»امیه بنی«: پاسخ .داد بیم می» ....... «

11

96

نه از آن « :پاسخ اند؟ کرده را چه چیزي معرفی]ها عراقی[علت پیروزي شامیان برخود؛ در سخنرانی )ع(امیرالمؤمنین علی

رود، شتابان می]شانحاکم[مامدارشانکه ز ان در راه باطلیـکه آن ن جهتـای ، بلکه بهترند ان به حق نزدیکـکه آن جهت

» .کنید اعتنایی و کندي می بی ،و شما در حق من ندرب فرمان او را می

12

؟کند بیان می »آوردن قلب انسانبه درد« ،کدام مطلب را سبببا مردم عراق در سخنرانی خویش) ع(امام علی 96

».اید متفرق و پراکندهگونه، این در راه حقحدند و شما مت چنین خود،این مسیر باطلدر]شامیان[ها آن«؛که مطلب این: پاسخ

13

چنینها را از کرد و عراقی بینی پیش امیه بر تخت سلطنت؛ وار شدن بنیموجب سنده،وامل را در آیـکدام ع) ع(ام علیـام 96

اختالف و تفرقه میان مسلمانان) 2 از دستورات امام سرپیچی) 1:پاسخ داد؟» بیم «يروز

14

چنان به ستمگري و حکومت ادامه دهند که حرامی باقی ».........«به خدا سوگند،« :فرماید البالغه می در نهج) ع(لیامام ع 96

»امیه بنی«: پاسخ .که حالل شمارند نماند جز آن

15

96

اند؟ کنند؛کدام گریه می مسلمانانامیه بر بینی کرد که دو دسته در هنگام تسلط بنی ، پیش)ع(امام علی

. اند آن را از دست داده که» خود دین«اي بر دسته) 1: پاسخ

.اند که به آن نرسیده»خود دنیاي«اي دیگر،براي دسته) 2

16

96

امیه گرفته بودند، قدرت را از بنی» ) السالم علیهم (اهل بیت«ـامدانستند و به ن می) ص(پیامبرکه خـود را عموزادگان با این«

روش سلطنتی آنان را ادامه دادند و در ظلم و ستم به اهل بیت پیامبر(ص) از چیزي فروگذار نکردند»؟

سفیان بنی) 4 بنی عباس ) 3مروان بنی) 2زیار آل) 1

17

96

و

97

اگر کدام عوامل در دوران [بنی امیه و بنی عباس] نبود،جز نامی از«اسالم» باقی نمی ماند؟

)ص(عصر پیامبر اکرمگی ایجاد شده در تحول معنوي و فرهن) 1: پاسخ

]قرآن و عترت[ یعنی؛ قدر آن حضرت دو میراث گران) 2

18

97

.را فقط نام ببرید) السالم علیهم( مسائل و مشکالت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی عصر امامان

)ص(ت از نوشتن احادیث پیامبر اکرم ممنوعی) 1: پاسخ

تحریف در معارف اسالمی و جعل احادیث ) 2

مناسب هاي نا ارائۀ الگوها و اسوه) 3

]قیصري و کسرایی[ وي به سلطنتبتبدیل حکومت عدل ن) 4

19

97

.بنویسید؟اند بود،کدامآن بزرگواران که نتیجۀ دوري از راه)السالم علیهم(ائمهعصر ترین مسائل و مشکالت مهم

.؟ بنویسید،کدام استبود آن بزرگوار ه نتیجۀ دوري از راهک)ص(خدا از رحلت رسول ترین مسائل و مشکالت عصر پس مهم

شد و نوشتن احادیث ایشان، نادیده گرفته به نوشتن سخنانشان حضرت آن ،سفارش)ص(خدا رسول از رحلت پس:پاسخ

«ممنوع»شد. به همین جهت،کسانی که به این احادیث عالقه مندبودند،فقط می توانستندآن ها را به«حافظه» بسپارند و از

.طریق به دیگران منتقل کنند این

20

@GamBeGam-Darsi

٣١

97

نتایج نامطلوب نگهداري حدیث به شیوة«به حافظه سپردن» را بنویسید.

. حدیث فراهم شد و زیاد شدن اصل یافت و امکان کم» افزایش«احتمال خطا در نقل احادیث ) الف: پاسخ

حدیث جعل یا تحریف به شخصی هاي ها و هدف غرض آنان بر اساس آمد و حدیث پیش براي جاعالن ناسبشرایط م) ب

.کردند تمگر از نقل برخی احادیث خودداريا به نفع حاکمان سـیپرداختند

. بهره ماندند منبع مهم هدایت بی یکاز ،قانبسیاري از مردم و محق) ج

21

97

ـا احادیث اماشته شد و حدیث نویسی رواج یافت،در میان مردم برد) ص(حدیث پیامبر ها بعد،منع نوشتن که سال چرا با این

زیادي«جعل» یـا «تحریف» شد، به طوري که احادیث صحیح از غلط به سادگی قابل تشخیص نبود؟

]به علت فوت یا شهادت[ در میان مردم) ص(به دلیل عدم حضور اصحاب پیامبر: پاسخ

22

ی را در احکام دینی دخالت شدند سلیقۀ شخصناچار)]ص(بعد از منع شدن نقل حدیث پیامبر[قانرا بسیاري از مردم و محقچ 97

».بودندبهره زیرا از یک منبع مهم هدایت بی«: گرفتار اشتباهات بزرگ شدند؟ پاسخدهند و

23

97

چرا پس از منع نوشتن حدیث پیامبر اکرم(ص)،اوضاع نابسامان حدیث براي پیروان ائمه(علیهم السالم ) پیش نیامد؟

بزرگواران این را از طریق احادیث بودند و شیعیان؛این کرده»حفظ«را)ص(احادیث پیامبر اکرم،)السالم علیهم(زیرا ائمه:پاسخ

معتبر و موثق بود، به )ص(خدا خنان رسولبودند و سخنانشان مانند س» خطااز به دور «و » معصوم«هایی خود،انسان که

.دست آوردند

24

98

؛»در معارف اسالمی و جعل حدیث استحریف ت« ) السالم علیهم( ائمهاز مسائل و مشکالت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دوران

) یهودي و مسیحی(کتاب از علماي اهل عباس وگروهی امیه و بنی بسته به بنیبرخی از عالمان وا :پاسخ .را توضیح دهید آن

کردند و به تفسیر فادهموقعیت و شرایط برکناري امام معصوم استاز ،شده بودند که به ظاهر مسلماند کعب االحبارمانن

و تعلیم آیـات قرآن و معارف اسالمی،«مطابق با افکار خود» و «موافق با منافع قدرتمندان» پرداختند.برخی از آن هـا در

هـاي ه کتابب ـن مطالب،ای.کردند ـردم نقل میارة پیامبران براي مـی دربـرافـخ هاي انتـنشستند و داس می ـاجدمس

.بسیاري از مسلمانان شدراه یافت و سبب گمراهی »تفسیري«و » تاریخی«

25

دهند؟ قرار می» اسوه«ها را روي وآن ، از چه کسانی دنباله»عمل خود«و » اعتقادات«عموم مردم در 99

»هاي برجستۀ جامعه شخصیت«: پاسخ

26

99

چه اتفاقی افتاد؟ و بعد از رحلت ایشان هایی تربیت شدند چه انسانمردم بود،» اسوة«) ص(خدا رسولکه در زمانی

که جامعه ،مقداد،عمار،ابوذر و سلمان تربیت شدند،اما هر چه)ع(علی ایمان و شجاعی چون امامباآزاده، هاي انسان:پاسخ

ه خصوص ـاسالمی، ب هاي اصیل ه شخصیتکردند ک حاکمان وقت تالش میگرفت، فاصله می) ص(پیامبر اکرم از زمان

ی دور بودند؛ به ـعمل و اخالق از معیارهاي اسالمه در اندیشه،ـک ا قرار دهند و افراديزوـرا در ان) ص(اهل بیت پیامبر

.کنند ته برسانند و راهنماي مردم معرفیجایگاه برجس

27

100

.بنویسیدجاهلیت چگونه وارد زندگی اجتماعی مسلمانان شد؟،)ص( خدا از گذشت مدتی از رحلت رسولپس

ـلـی جـدیـد»؛ یعنی شخصیت هـاي بـا تقـوا، جهادگر و مـورد احتـرام و اعتماد پیامبر اکرم(ص) پـاسـخ: «بـا شـک

. یافتند »قرب و منزلت«و طالبان قدرت و ثروت،» منزوي شدند«

28

@GamBeGam-Darsi

٣٢

100

را آن؛»است به سلطنتعدل نبوي حکومت تبدیل« ) السالم علیهم( ائمهاجتماعی و سیاسی دوران از مسائل و مشکالت فرهنگی،

کردند و براي خود و سیر حکومت را عوضتدریج م بهنیز، عباس امیه و بنی حاکمان بنی:پاسخ .توضیح دهید

تغییر مسیر، این .کردند انباشته قیمت، گران ود را از جواهراتـخ ئنل ساختند و خزابزرگ و مجل هاي کاخ اطرافیانشان

، )ص(خدا رسول سیره و روش توجه به بیطلب،تسلیم و راحت اي را به جامعه)ص(کرماجامعۀمؤمن و فداکار عصر پیامبر

تبدیل کرد.این تغییر فرهنگ، سبب شدکه ائمۀ اطهار(علیهم السالم) با مشکالت زیادي روبرو شوند و نتوانند مـردمـان آن

.دوره را با خود همراه کنند

29

97

تـا

100

است؟ ) السالم علیهم(ائمههر کدام از موارد زیر، از نتایج کدام یک از مسائل و مشکالت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دوران

ثروتو قدرتقرب و منزلت یافتن صاحبان و) ص(هادگر و مورد اعتماد پیامبرجهاي باتقوا، منزوي شدن شخصیت) الف

کردن به دیگران منتقل و از این طریق،» حافظه سپردن به«داري حدیث فقط به شیوة هنک) ب

عمل و اخالق از معیارهاي اسالمی دور بودند سته رساندن افرادي که در اندیشه،به جایگاه برج) ج

گمراهی بسیاري از مسلماناننتیجه،ی و تفسیري مسلمانان و درهاي تاریخ کتاب خرافی به هاي راه یافتن داستان )د

:پـاسـخ

]یقیصري و کسری[ تبدیل حکومت عدل نبوي به سلطنت) الف

)ص(اکرمممنوعیت از نوشتن احادیث پیامبر )ب

نامناسب هاي ها و اسوهارائۀ الگو )ج

تحریف در معارف اسالمی و جعل حدیث )د

30

@GamBeGam-Darsi

٣٣

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

قاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان: طراح

»هاي راستین احیاي ارزش«:هشتمدرس صفحه ردیف

تا حدزیادي به دوران جاهلیت حاکم شدند و دنیاي اسالم را مردم،بر)ع(حضرت علی ینی امیرالمؤمنینب طبق پیش»امیه بنی« 108

.بازگرداندند

1

108

از مبارزه دست کشیدند؟ با وجود شرایط سخت و بحرانی دوران خود در مقابل حاکمان، )السالم علیهم(آیا ائمۀ اطهار 2

.بنویسیدکرد؟ هاي مقام امامت بررسی یتمسئول کدام توان در قالب را می) السالم علیهم(تالش و مجاهدت امامان 108 3

108

.را فقط نام ببرید) السالم علیهم(اقدامات مربوط به مرجعیت دینی امامان

4

108

.را توضیح دهید» کریم تعلیم و تفسیر قرآن«،)السالم علیهم(از اقدامات مربوط به مرجعیت دینی امامان 5

109

.را توضیح دهید» )ص(براي حفظ سخنان و سیرة پیامبر ]تالش[« ،)السالم علیهم(اقدامات مربوط به مرجعیت دینی اماماناز 6

109

:به سؤاالت زیر پاسخ دهید

رفت؟ » مرو«به » مدینه«به اجبار کدام خلیفۀ عباسی از) ع( امام رضا) الف

کدام است؟آمد، آن می ن خلیفۀ عباسی به سويبه اجبار ای )ع(که امام رضا حکومت مأمون پایتخت) ب

آمده بودند؟)ع(به استقبال امام رضا ،مردم مروچرا هزاران نفر از ) ج

7

@GamBeGam-Darsi

٣٤

110

:به سؤاالت زیر پاسخ دهید » « :حدیثبا توجه به

چه نامی مشهور است؟ این حدیث، به) الف

ب) امام رضا(ع) ترتیب روایان را تا «خداوند» چگونه معرفی فرمود؟بنویسید.

»«خداوند معرفی شده است؟ قلعۀمحکم کلمه کدام،حدیث در این )ج

بود؟ چه فرمودومقصود ایشان چیزي چه،حدیث و درنگ ازگفتن اینپس )ع(رضا امام)د

دهد؟ چه چیزي را نشان می »طالیی زنجیرة«در نقل حدیث) ع(شیوة امام رضا )هـ

8

110

شده است، دیگر منتقل می میامامی به اما، از آندر )السالم علیهم(اماماناسامی آمدن شت سر همجهت توالی و پ که به حدیثی

اشاره دارد؟به مرجعیت دینی این بزرگواران، یک از اقدامات مربوط به کدامچیزي مشهور است و چه به

9

110

.را توضیح دهید» متناسب با نیازهاي نو ارف اسالمیتبیین مع«،)السالم علیهم(اماماناز اقدامات مربوط به مرجعیت دینی 10

بود؟ هایی در چه زمینه هایی کتابآمدن ،فراهمگیري ز انزوا و گوشهو دوري ا )السالم علیهم(ثمرة حضور سازندة امامان 110 11

ات ـدامـاز اق یک به کدام،)ع(از امام سجاد» سجادیه صحیفۀ«و) ع(ازحضرت علی» البالغه نهج«مانند هایی کتاب آمدن فراهم 110

اشاره دارد؟ )السالم علیهم(مربوط به مرجعیت دینی امامان

12

هایی است؟ بخششامل چه ) ع(البالغۀ امام علی کتاب نهج 110

13

111

14 تالش ائمۀ اطهار(علیهم السالم) در زمینۀ تبیین معارف اسالمی متناسب با نیازهاي نو،سبب چه نتایجی شد؟

@GamBeGam-Darsi

٣٥

112

ان خود مبارزه ـبا حاکمان زم» دو جهت« ، از]اسالمی حکومت تشکیل[ظاهري در راستاي والیت )السالم علیهم(امامان بزرگوار

.را بنویسید ها کردند؛آن می

15

112

ود ـبه پا خیزند و در صورت وج ]ظاهري والیت[ تشکیل حکومت اسالمیبراي ،)السالم علیهم(را الزم بود که امامان بزرگوارـچ

کنند؟ برکنارحاکمان غاصب را شرایط و امکانات،

16

.نام ببریدفقط در مبارزه با حاکمان را )السالم علیهم(امامان بزرگوار کلی اصول 112 17

112

.توضیح دهیدآن را »استحاکمان ـدم تأییدع«خود،در مبارزة )السالم علیهم(امامان بزرگوار کلی از اصول 18

113

،آن را »به عنوان امام برحق است خویش فیمعر«درمبارزه با حاکمان عصرخـود، )السالم علیهم(امامان بزرگوار کلی از اصول

.توضیح دهید

19

113

حضور داشتند هاي اسالمی ر سرزمیناز سراس ،زیادي از مسلمانان جمعیت که »حج«مراسم و در» عرفه«در روز) ع(صادق امام

گرفت؟ کار اصول مبارزه با حاکمان را بهیک از کدامدر میان انبوه جمعیت،

20

113

بن حسین و محمد بن علی ، سپس حسن و حسین و علی)ع(امـام و رهبـر بود، پس از او علی) ص(خدا رسـول! مردم اي«

یک از ، بیانگر استفادة ایشـان از کدام)ع(این حدیث امام صادق» .ترتیب امام بودند و اکنون من امام هستم به) السالم علیهم(

باشد؟ اصول مبارزه با حاکمان می

21

113

.توضیح دهید را» هاي درست شیوه انتخاب«در مبارزه با حاکمان عصرخود، )السالم علیهم(امامان کلی از اصول 22

@GamBeGam-Darsi

٣٦

113

و غیبت ایشان، ) عج(تا امامت حضرت مهدي) ص(سال بعد از رحلت پیامبر اکرم 250در طول )السالم علیهم(اطهاررفتار ائمۀ

. چگونه بوده است؟توضیح دهید

23

113

چگونه شدند، میشناخته »)السالم علیهم(پیرو و شیعۀ امامان«که به عنوان عباس در مقابل کسانی امیه و بنی حاکمان بنیرفتـار

است؟ بوده

24

» تقیه« کوشیدندآن بخش از اقدامات و مبارزات خود را که دشمن به آن حساسیت دارد، در قالب می )السالم علیهم(ائمۀ اطهار 114

چه؟ یعنی؛ببرند پیش

25

. را تعریف نمایید» تقیه« 114 26

114

هاي اسالمی، صمیمی و فداکارشان در نقاط مختلف سرزمین داشتن ارتباط میان خود و یاران با مخفی نگه )السالم علیهم(امامان

کلی ها را شناسایی و به شهادت برسانند؛در این روش، ایشان از کدام اصل از اصول عباس،آن امیه و بنی گذاشتند که بنی نمی

بردند؟ مبارزه با حاکمان بهره می

27

115

کاري حفظ نظام نوپاي اسالمی چه حروم ماند، برايکه از حق مسلم خود در رهبري جامعۀ اسالمی م این از پس) ع(امام علی

را انجام داد؟

28

115

دست به چه کاري زد؟وقتی حکومت را به دست گرفت، )ع(امام علی

29

115

.در برخورد با معاویه را بنویسید) ع(علی با امیرالمؤمنین) ع(شباهت کار امام حسن 30

ا معاویه ـب» ......... «، ازخالف میل باطنیشاندید که بر برآنبا سنجیدن شرایط زمانۀ خود، صالح را ) ع(مجتبی حسن امام 115

. کند» ........... «ا او، ـدست بردارد و ب

31

115

.با معاویه را بنویسید) ع(نامۀ امام حسن مجتبی شرایط صلحدو مورد از

32 @GamBeGam-Darsi

٣٧

115

کرد؟ عمل) ع(مجتبی حسن با امام) نامه صلح(قرارداد ندهايب ، بهمعاویهآیا 33

115

.مقایسه نمایید) ع(در برخورد با معاویه را با روش امام حسن مجتبی) ع(روش امام حسین 34

115

.در مقابل جانشینی یزید را توضیح دهید) ع(روش امام حسین 35

116

چگونه رفتار شد؟ )السالم علیهم(بیت شیعیان و طرفداران اهلبا ، )ع(پس از شهادت امام حسین 36

116

.چه طریقی به تجدید حیات نهضت شیعیان پرداخت؟توضیح دهید، در کنار گسترش معارف اسالمی از )ع(امام سجاد 37

زمان معرفی اسالم اصیل فرا رسید؟ ،)ع(در دوران امام باقر چه دالیلیبه 116 38

116

چه بود؟اولین اقدام وي در این زمینه،و کدام امام معصوم، یک نهضت علمی و فرهنگی بزرگ را آغاز کرد؟ 39

116

گذاري ، پایه)ع(رـاقـبه عنوان اولین اقدام امام ب )السالم علیهم(بیت گسترش اعتقادات اهل برايشاگردان و دانشمندان تربیت

.یک مدرسه در کدام شهر بود؟توضیح دهید

40

خود رسید؟»اوج«بهامیه ودي نسبت به دستگاه بنییک از امامان معصوم، ناخشن کدام در زمان 116 41

اند؟ کدامکردند؛ الیت میامیه فع ، دو جریان علیه بنی)ع(در زمان امام صادق 116 42

@GamBeGam-Darsi

٣٨

کرد؟ »تر علنی«امیه،مبارزة خود را در دوران ضعف بنی) ع(چرا امام صادق 116

.کردند الیت میامیه فع علیه بنیبر )السالم علیهم(؛ دوستداران اهل بیت»علویان«زیرا : پاسخ

43

»یـلـب« :پاسخ کرد؟را تأیید ]عموي خود[قیام زیدبن علی،)ع(آیا امام صادق 116 44

116

آغاز شد؟ گیري نسبت به علویان دوباره سخت امیه، دوران اختناق و دوران بنیچرا پس از

عباس ها به بنی و روي آوردن آناشتباهات مسلمانان ) 1 :پاسخ

امیه عباس بر بنی پیروز شدن بنی) 2

45

ش ـویـوار خـزرگـدر بـپ: پاسخ علمی کدام امام معصوم را ادامه داد؟ در تمام دوران امامت خود، جهاد) ع(امام صادق 116

.کرد تربیت»معارف اسالم«هاي مختلف اران شاگرد را در رشتههز؛ ایشان در این زمینه،) ]ع(باقر امام[

46

116

زمان کدام معصوم،دورة«اختناق شدید» بود،اما ایشان دست از مبارزه برنداشت وآن را به صورت[آشکار و مخفی]ادامه داد

»هارون«دستور که درزندان به به سر برد تا این» ها دانزن«را نیز در هاي طوالنی امام، سال این.پرداخت» تربیت شیعیان« بهو

»)ع(کاظم امـام«:پاسخ به شهادت رسید؟

47

117

:به سؤاالت زیر پاسخ کوتاه دهید

»)ع(امام رضا«: پاسخ امامت و رهبري شیعیان بر عهدة چه کسی قرار گرفت؟ ،)ع(بعد از شهادت امام کاظم) الف

در دورة کدام خلیفه عباسی و چگونه بود؟ ) ع(ده سال اول امامت امام رضا) ب

. شد محسوب می»بسیار سختی«؛ دوران »هـارون«: پاسخ

افزود؟ ایشانمندان به تر شیعیان شد و بر تعداد عالقه زمینۀ فعالیت بیش،)ع(کدام عامل در زمان امام رضا) ج

»کار آمدن مأمون روي«: پاسخ

دست به چه اقدامی زد؟و علویان به خود،) ع(ب امام رضاعباسی براي جل مأمون )د

.کرد فیمعر خود» جانشین« و »ولیعهد«به اجبار و زور امام را : پاسخ

کسی به شهادت رسید و چرا؟ دستور چهبه ) ع(امام رضا )هـ

.دـانـم» خود ناکام هاي رسیدن به نقشهدر «خلیفه، زیرا این ؛»أمون عباسیم«: پاسخ

48

آیا با شهادت امام رضا(ع)،وضعیت شیعیان و علویان بهتر شد؟ پاسخ: خیر، بلکه مرحلۀ بسیار سختی بر آن ها پـدیـد آمـد، 117

.مشکل شدنیز) ع(و آمد به خانۀ امام جواد معمولی و رفتکه حتی ارتباط به طوري

49

به شهادت رساندند؟ و سپس منزل دادند را در پادگان نظامی سامرا)ع(امامان معصومم کدا 117

)السالم لیهمع(عسکري حسن و امام هادي امام: پاسخ

50

117

؟کارهایی را انجام دادندچه در دوران امامت خود ها گیري با وجود سخت؛ ] نهم، دهم و یازدهم[ امام معصوم سه

.هاي بعد رساندند طریق شاگردان به نسلخود را حفظ کردند و از گرامی معارف بازمانده از پدران) 1: پاسخ

.شدند )السالم علیهم(مانع نابودي مکتب اهل بیت) 2

51

اند؟ و چه کسانی آن را براي ما نقل کردهکدام امام معصوم بیان شده است؟دارد و توسط چه نام از منابع معرفتی شیعه یکی 117

».اند کرده شیعیان نقل آن را براي ماامام یاران این«-»)ع(اديـه امام« -»کبیره جامعۀ زیارت«: پاسخ

52

شود؟ می)السالم علیهم(هاي ائمۀ اطهار است و سبب شناخت بهتر امامت و ویژگی» شناسی امام«مانند یک درسکدام زیارت، 117

»جامعۀ کبیره زیارت« :پاسخ

53 @GamBeGam-Darsi

٣٩

، فعالیت وکال و نمایندگان ایشان اوج گرفت؟)ع(کدام امام معصومدر دورة 117

»)ع(هادي امام«: پاسخ

54

کردند؟ نمایندةآنان را در چه شهرهایی منصوب می،وکیل و )السالم علیهم(امامان بزرگوار 117

.در آن حضور داشتند»شیعیان«که شهرهایی: پاسخ

55

بود؟ چه ،)السالم علیهم(کار وکالي امامان بزرگوار 117

تعیین وظایف آنان) 2ارتباط پیوسته با شیعیان ) 1: پاسخ

56

»تشکیل نظام ارتباطی وکالت«: پاسخپاشیدگی شیعیان شد؟ از هم مانع،)ع(هاديکدام عامل در دورة امام 118 57

»صورت مخفیانه به« :سخپا رساندند؟ را به مردم میایشان پیام رسیدند و ، چگونه خدمت امام میوکال 118 58

»وکالت«یـا »وکیل«: پاسخ . کرد نیزآماده می) عج(،زمینه را براي غیبت امام عصر»......«ارتباط از طریق 118 59

بود؟ ها چه ن نایب خاص داشت و وظیفۀآ ،چند)عج(در دورة غیبت صغري؛امام زمان 118

».رابط میان امام و مردم بودند« - »چهار نفر« :پاسخ

60

بودند، در دورة امامت ایشان، را یادگرفته » .........« ، ارتباط از طریق )عج(که مردم در دورة قبل از امام عصر به دلیل این 118

» خاص نایبان«-»وکیل«: پاسخ .کردند حضرتش مراجعه می» ......... « به] عصر غیبت صغري[

61

، شیوة ارتباط از طریق نواب خاص با ایشان نیز قطع شد؟)عج(همزمان با فرا رسیدن کدام دوره در زمان امامت امام عصر 118

]طوالنی[ کبري دورة غیبت: پاسخ

62

118

چیست؟ ،)السالم علیهم(و امامان) ص(وظیفۀ ما در برابر پیامبر

پاسخ: این است که بـه گونه اي زندگی کنیم که سبب بدبینی دیگران نسبت به شیعیان نشویم و بدانیم که شیعه بودن

تنها به اسم نیست؛ بلکه اسم بـایـد با «عمل[صالح]»همراه باشد تـا پیرو حقیقی پدید آید.آنان،هم اکنون نـاظـر بر ما

مایۀ زینت و زیبایی «:فرماید یخطاب به شیعیان م) ع(صادق امام.کنند نگرند تا ببینند چه می هستند و به پیروان خود می

».نه مایۀ زشتی و عیب باشید،ما

63

@GamBeGam-Darsi

٤٠

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

قاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان: طراح

» ])جـع(انـام زمـام[تـبـیـر غـصـع« :نهمدرس صفحه ردیف

125

:)عج(حضرت مهدي

»دوازدهمین امام«: پاسخ امام چندم است؟) الف

؟د شدمتولدر چه زمان و مکانی ) ب

».د شدق، در شهر سامرا متول. هـ 255ۀ شعبان سال در سپیده دم جمعه، نیم« :پاسخ

»ق. هـ 260تا سال «: پاسخ کرد؟ بزرگوارش زندگی میایشان تا چه سالی، نزد پدر ) ج

1

125

امام حسن عسکري(ع) در قبال فرزند خویش حضرت مهدي(عج)، وظایفی داشت؛ دو مورد را بنویسید.

.عباس که تصمیم بر قتل وي داشتند ایشان از گزند و خطر حاکمان بنی حفظ) 1: پاسخ

.فی ایشان به عنوان امام بعد از خودو معر یاران نزدیک و مورد اعتماد خویشضی نشان دادن وي به بع) 2

2

»ق. هـ 260در سال ) ع(عسکري هادت امام حسنپس از ش«: پاسخآغاز شد؟ ، چه زمانی)عج(امامت حضرت مهدي 125 3

کبري ) 2صغري ) 1 ؛»دو غیبت«: پاسخ. ، چند غیبت دارد؟ بنویسید)عج(حضرت مهدي 125 4

.را تعریف کنید» غیبت صغري« 125

. سال طول کشید 69به مدت ق. هـ 329تا 260از سال که ) عج(غیبت حضرت مهدي: پاسخ

5

125

کرد؟ را رهبري می پیروان خوددر غیبت صغري، چگونه ) عج(حضرت مهدي

.کرد اعتماد، پیوسته با پیروان خود در ارتباط بود و آنان را رهبري میاز طریق چهار نفر از یاران صمیمی و مورد : پاسخ

. اند معروف» نواب خاص«یا » نواب اربعه«این چهار شخصیت بزرگوار به

6

125

.را تعریف نمایید» غیبت کبري«

ه فرمان ـفرمود باي نوشت و براي ایشان نامه) عج(حضرت مهديشت آخرین نایب،ذده به درگانـشش روز م: پاسخ

خداوند،پس از وي جانشینی نیست و مرحلۀ دوم غیبت آغاز می شود.به دالیل طوالنی بودن ایـن دوره از غیبت، آن را

.نامند می»کبري غیبت«

7

هموار ها را براي انسان» رستگاري«گردانیده و راه رسیدن بـه کاملود چه کسانی تمام و ـا وجـنعمت هدایت را بخداوند، 125

»]السالم علیهم[ انـامـام« :پاسخ ساخته است؟

8

»)ع(امام علی«و » خـود«: پاسخ معرفی فرموده است؟» پدران امت«کسانی را ،چه)ص(اکرمپیامبر 125 9

125

.توضیح دهیدکسانی بودند؟ چه،)السالم علیهم( عامالن اصلی به شهادت رساندن امامان

پاسخ: «حاکمان بنی امیه و بنی عباس»؛ اما بیش تر مردم تسلیم این حاکمان شده بودند و بـا آنـان مبارزه نمی کردند و

وظیفۀ «امر به معروف و نهی از منکر» را انجام نمی دادند.اگرمردم آن دوره با این حاکمان ظالم،مبارزه می کردند،خالفت

دند خوان فرا می»عدل«و»توحید«از پیش مردم را به سوي شبیبزرگواران، آنگرفت و قرارمی ،)السالم علیهم( اماماناختیار در

.رفت می پیش» کمال«و جامعۀ بشري در مسیر صحیح

10 @GamBeGam-Darsi

٤١

126

آن بزرگواران را در ـا حـدي شدت یافته بود کهحاکمان عباسی نسبت به کدام امـامـان ت هاي گیري طبق نقل تاریخ،سخت

عباس، را حاکمان بنیـ؛ زی)حسن عسکري(و امام یازدهم )هادي(امام دهم: پاسخ بودند؟چرا؟محاصرة کامل قرار داده

.مطلع بودند رسیده بود،) عج(دربارة امام مهدي) السالم علیهم(امامانو سایر ) ص(اخباري که از پیامبراکرماز

11

126

برسانند؟ »قتل«را به محض تولد، به ) ع(عباس درصدد بودند که مهدي موعود چرا حاکمان بنی

ه عنوان آخرین امام و قیام ـود و ایشان را بـگفته ب ا مردم سخنـ، ب)ع(دربارة امام مهدي) ص(اکرمزیرا پیامبر: پاسخ

) السالم علیهم (انـامـر امـایـو س) ع(علی امیرالمؤمنین.کرده است فیمعر در جهان» عـدل«پاکنندة کننده علیه ظلم و بر

.اند یاد کرده که از جانب خدا دارد، و مأموریتینیز از آن حضرت

12

ی جدید و از ا امامت در شکلـت«: پاسخکرد؟ را از نظرها پنهان)] عج(امام زمان[چرا خداوند،آخرین ذخیره و حجت خود 126

.»یابد پردة غیبت ادامه پس

13

غیبت کبري امام زمان (عج)، چقدرادامه می یابد؟ پاسخ: آن قدر ادامه می یابد که نه تنها مسلمانان، بلکه جامعۀ انسانی 126

.الهی را پیدا کند مندي کامل از وجود آخرین حجت شایستگی درك ظهور و بهره

14

سازد؟ میبهره مردم را از وجود حجت در میانشان بی،به چه علت خداوند،)ع(طبق فرمایش امیرالمؤمنین علی 126

شان درگناه روي زیاده) 2ها ستمگري انسان) 1: پاسخ

15

126

ـا خداوند، بـه علت ستمگري .ماند خالی نمی ]امام[حجت خدا زمین از« :فرماید کـه در آن می) ع(ام علیـحدیث ام ام

ارتباط « آیات درس، یک از با کدام» .سازد بهره می بیجت در میانشان آنان را از وجود حشان درگناه، روي ها و زیاده سانان

هما بأنفسروا مغیتى یم حلى قوا عهمۀ أنعمرا نعغیم کی لم بأن الله کمعنایی» دارد؟ پاسخ: آیۀ 53، سورة انفال؛ «ذل

یملع یعمس أن اللهو«

16

. اند نامیده» ...........« ایشان را کنیم که در عصر غیبت،ابتدا باید توجه) عج(مهدي حضرتبراي درك درست رهبري 127

.»غــایــب«: پاسخ

17

127

اند؟ نامیده» غـایـب« را ) عج(چرا حضرت مهدي

پاسخ: زیرا ایشان از «نظرها» غایب است،نه این که در جامعه حضور ندارد.به عبارت دیگر،این انسان ها هستندکه امام

را نمی بینند نه این که ایشان در بین مردم نیست و از وضع مردم بی خبر است.

18

127

فرماید؟ ،چه می»در جامعه) عج(حضور حضرت مهدي«دربارة) ع(امیرالمؤمنین علی

شنود و مردم را می سخنرود، به نقاط مختلف می...کند از معابر عبور می دارد،حضور حجت خداوند در میان مردم :پاسخ

روز شادي روز، آن !هان.رسد فرا می »وعدة الهی و نداي آسمانیو ظهور«که زمان ؛تا این...کند م میبرجماعت مردم سال

. فرزندان علی و پیروان اوست

19

افزایش ) ب کاهش )الف .یابد می» .......«غیبت،در عصر) عج(رت مهديمندي از حض بهره 127 20

»خورشید پشت ابر«: پاسخ اند؟ ، خود را به چه چیزي تشبیه کرده)عج(حضرت مهدي 127 21

127

.غیبت را بنویسیددر عصر) عج(ونگی امامت حضرت مهديچگ

نه امکان تشکیل جلسات درس و تعلیم معارف نه امکان حکومت و والیت ظاهري آن امام هست ودر این دوره،: پاسخ

و احکام دین. لذا این بهره مندي، منحصر به «والیت معنوي» می شود که نیازمند به ظاهر بودن نیست.

22

@GamBeGam-Darsi

٤٢

افراد مستعد ها آگاه است، انسانایشان به اذن خداوند از احوال :پاسخ.را توضیح دهید) عج(والیت معنوي حضرت مهدي 127

.سازد خویش برخوردار می ها و امدادهاي معنوي کمکش را از شیعیان و محبان خویویژه و به

23

را براي » .شما بر ما پوشیده و مخفی نیستما از اخبار و احوال شما آگاهیم و هیچ چیز از اوضاع « :، نامۀ)عج(حضرت مهدي 127

»شیخ مفید«: پاسخ یک از علماي بزرگ اسالم، نوشت؟ کدام

24

127

ا را ـکنند یـا م می ا کوتاهی و سستی ـآیا ایشان در رسیدگی و سرپرستی مبه شیخ مفید،) عج(حضرت مهدي مایشطبق فر

از خاطر می برند؟چرا؟ پاسخ: خیر؛ زیرا که اگر جـز این بود، دشواري ها و مصیبت ها بر مـا فرود می آمد و دشمنان، مـا

.کردند کن می را ریشه

25

نادرست درست . سرپرست، حافظ و یاور مسلمانان است) عج(نیز امام عصر] زمان غیبت[اکنون هم 128 26

128

. را بنویسید) عج(مهدي هاي حضرت رسانی هایی از یاري نمونه

اي رویدادها از پارهدادن خبر) 3 علما یبعضی از مشکالت علم حل) 2هدایت باطنی افراد ) 1: پاسخ

دعا براي مؤمنان) 5 ستگیري از درماندگان د) 4

27

128

.توضیح دهیدایشان است؟» عدم رهبري«، به معناي )عج(حضرت مهدي] کبري[آیا دورة غیبت

پاسخ:خیر، بلکه رهبري حقیقی مسلمانان،هم اکنون نیز بر عهدة ایشان است؛ اما این رهبري را انسان هاي عادي حس

را اگر شب، عالم .کنند یابند و مشاهده نمی در نمیها فواید خورشید پشت ابر را طور که برخی از انسان کنند؛ همان نمی

د ـخواه ر نیز بر همگان روشنـورشید پشت ابآن زمان است که نعمت وجود خگاه طلوع نکند، شید هیچگیرد و خورراـف

.شد

28

129

خداوند در همۀ آیات زیر، دربارةآیندة زندگی انسان ها در زمین سخن گفته و وعده هایی داده است به جز آیۀ .......

ونرید أن نمن على الذین استضعفوا فی الأرض ونجعلهم أئمۀ ونجعلهم الوارثین) 1

2( وددو یمحی ربإن ر هوا إلیتوب ثم کمبروا رتغفاسو

ولقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر أن الأرض یرثها عبادي الصالحون )3

...ت لیستخلفنهم فی الأرض کما استخلف الذین من قبلهم وعد الله الذین آمنوا منکم وعملوا الصالحا )4

29

130

.آن را بنویسیداند؛ گفته الهی سخناز یک طرح ]پیروزي حق بر باطل در آیندة تاریخ[ الهی، براي تحقق وعدة الهی پیامبران

حق خواهد شد و یک رهبر و ادة پذیرشـبشري آم روزي جامعۀ هـکاین عقیدة اصلی همۀ پیامبران الهی است : پاسخ

خواهند مستکبران نمی گرچه؛دهد تشکیل می عادالنه در جهان حکومتیند و ک ظهور می خداوند،تعیین شده از جانب ولی.

30

ها را این دگرگونییکی از ، پس از وي دستخوش دگرگونی شـد؛)]ص(حضرت محمد [ جـز پیامبرخاتم تعلیمات هر پیامبري 130

».بودمربوط به چگونگی ظهور و تشکیل حکومت جهانی «: پاسخ .بنویسید

31

. الهی براي برقراري حکومت جهانی اتفاق نظر دارند الهی بودن پایان تاریخ و ظهور ولی پیامبران، در اصلهمۀ 130

نادرست درست

32

@GamBeGam-Darsi

٤٣

130

ی اله نیز،مانند پیروان سـایر ادیان ـامسلمانانم:پاسخ. بنویسید» موعود«را با پیروان سایر ادیان دربارة دیدگاه مسلمانان

ن منجی، ـای.خواهد رساند دلـکرد و جهان را به نهایت عها ظهور خواهد عقیده داریم که در آخر الزمان،منجی انسان

.باشد می) ص(است که از نسل پیامبراکرم) عج(ت مهديحضر

33

نسل از ) عج(که حضرت مهدي این:پاسخ چیزي تأکید شده است؟ چه» مـوعـود«دربارة» سنت حدیثی اهل«هاي درکتاب 130

پیامبراکرم(ص) و حضرت فاطمه(س) است، البته آنان معتقدندکه ایشان هنوز به دنیا نیامده است!

34

131

.بنویسید» ودـوعـم«عقیدة شیعیان را دربارة

ها، نجی انسانود و مـوعـم،)السالم علیهم(و ائمۀ اطهار) ص(اکرمصریح پیامبر که بنابر سخنان قدیمشیعیان معتما : پاسخ

که به ا اینتدهد میخود ادامه ه حیاتب است و با توجه خاص خداوند،) ع(دوازدهمین امام و فرزند امام حسن عسکري

.دهد تشکیل میجهانی اسالم را و حکومتکند خداوند ظهور می اذن

35

مشخص بودن پدر و مادرحضرت مهدي(عج)،چه فایده اي دارد؟بنویسید.پاسخ: اگر ماجراجویان فریبکاري بخواهند خـود 131

.خورند را نمیها آن فریب وند و مردم هوشیار،ش به زودي شناخته می کنند، را مهدي موعود معرفی

36

131

اعتقاد به زنده بودن حضرت مهدي(عج) و حضور ایشان در جامعه، چه فوایدي دارد؟

ـان یابند و از سوي دیگر، آن ود میـود را حاضر و ناظر بر خـام خـکه پیروان آن حضرت، از یک سو، ام اول این: پاسخ

براي بدست آوردن رضایت ایشان، خود را با امام خود همانند دوستی صمیمی در میان بگذارند و هاي توانند خواسته می

.گردد ایشان برخوردار میوالیت معنوي هاي امام و از گوناگون از هدایت هاي جامعه به صورت که این دوم .تالش کنند

37

131

.نام ببریدفقط را ) عج(هاي منتظران حضرت مهدي مسئولیت

تقویت معرفت و محبت به امام) 1: پاسخ

ایشانهاي پیروي از فرمان) 2

آماده کردن خود و جامعه براي ظهور ایشان ) 3

4 (ا براي ظهور امام ـعد

38

دارند؟) ع(و امام) ص(تري نسبت به پیامبر چه کسانی محبت بیش 131

. ترند مؤمنان مهربان برايپیامبر و امام از پدر و مادر ،ند کها دهچنین معرفتی را به دست آور که آنان :پاسخ

39

131

کند، باید و مسلمانی مورد رضایت او مالقات دا را در حال ایمان کامل،هرکس دوست دارد خ)ص(طبق فرمایش پیامبر اکرم

اشاره دارد؟ ،هاي شخص منتظر چه چیزي را بپذیرد و به کدام یک از مسئولیت

»تقویت معرفت و محبت به امام«-»)عج(و محبت امام عصروالیت «: پاسخ

40

132

.و از بین رفتن تردیدها را بنویسید) عج(سه مورد از عوامل مؤثر در معرفت و محبت به حضرت مهدي

شناخت جایگاه امام در پیشگاه الهی ) الف: پاسخ

داري ایشان به هنگام ظهور آشنایی با شیوة حکومت) ب

)السالم علیهم(هاي ایشان در سخنان معصومین آشنایی با صفات و ویژگی) ج

41

@GamBeGam-Darsi

٤٤

132

نشناسد، ود راـان خـکس بمیرد و امام زمهر ؛عرف إمام زمانه مات میتۀ جاهلیۀمن مات ولم ی« :شریف نبوي حدیث

هاي منتظران ارتباط دارد؟ یک از مسئولیت با کدام ».به مرگ جاهلی مرده است

1 (ت به امام تقویت معرفت و محب

هاي ایشان پیروي از فرمان) 2

آماده کردن خود و جامعه براي ظهور ایشان ) 3

ظهور امام دعا براي) 4

42

. کند»...... « خود باشد و از ایشان امام» ...... « کند که در عصر غیبت، تالش می) عج(منتظر حقیقی حضرت مهدي 132

»تبعیت« - »پیرو«: پاسخ

43

» .او باشد پیرو ز قیام او نیزکه پیش ا برسد در حالی] قائم[ که به حضور خوشا به حال کسی« ):ص(اکرمحدیث شریف پیامبر 132

»)عج(هاي امام عصر پیروي از فرمان«: پاسخ هاي منتظران اشاره دارد؟ یک از مسئولیت کدام به

44

.ها هستند را بنویسید که پیروان ایشان به دنبال انجام آن)عج(حضرت مهدي سه مورد از دستورات 132

مقابله با طاغوت ) 3 به احکام فردي و اجتماعی دین عمل) 2 مراجعه به عالمان دین ) 1: پاسخ

45

.را بنویسید»)عج(از امام عصرپیروي «،یکی از عالئم 132

»بت ایشانکردن حاکمان ستمگر در عصر غیتشکیل حکومت اسالمی و برکنار« :پاسخ

46

132

.آن را توضیح دهید»ایشان است جامعه براي ظهورخود و کردن آماده«،)عج(حضرت مهدي تظرانمن هاي از مسئولیت یکی

اري آن حضرت ـو خود را سربازي براي یکند براي یار ي امام تلقی می» عصر آماده باش«غیبت را عصرمنتظر، :پاسخ

ق ـود و مردم را براي پیوستن به حـانداز ش در جهان طنین) ع(امـاو هر لحظه منتظر است نداي ام .آورد به حساب می

.فراخواند

47

132

خواهد بیعت اند، کرده که باوي بیعت در صورت وجود کدام شرایط با افرادي) عج(،حضرت مهدي)ع(امام علیفرمایش طبق

.اهل دشنام و کلمات زشت نباشند) 3 . دامن باشند پاك) 2. در امانت خیانت نکنند) 1: پاسخ کرد؟

.آزار ندهندکسی را به ناحق ) 6 . اي هجوم نبرند به خانه) 5 . ریزي نکنند به ظلم و ستم خون) 4

.هاي فاخر نپوشند لباس) 9 قیمت سوار نشوند هاي گران رکببر م) 8 . ساده زیست باشند) 7

. رانی نباشند دنبال شهوت) 12. به یتیمان ستم نکنند) 11 . به حقوق مردم تجاوز نکنند) 10

. ثروت و مال را احتکار نکنند) 15 . پیمان خود عمل کنند به) 14 . شراب ننوشند) 13

.جهاد نمایند خدا به شایستگی اهدر ر) 16

48

133

هاي مورد نظر ایشان را داشته باشند؟ ویژگی،)عج(هنگام ظهورحضرت مهدي توانند در کسانی می چه

پاسخ:کسانی که «قبل از ظهور» ایشان،در صحنۀ فعالیت هاي اجتماعی و نبرد دائمی حق و باطل،در جبهۀ حـق حضوري

دامنی نفس و پاك زت،ععتشجا همچون اییه یاطین درون و برون،ویژگیمقابل شو با ایستادگی در د فعال داشته باشن

.پرورانده باشند را درخود

49

133

کسی که در عصر غیبت حضرت مهدي(عج)،تنها با گریه و دعا سر کند و در صحنۀ نبرد حق طلبان علیه مستکبران حضور نداشته

باشد،چه نتیجه اي خواهد داشت؟پاسخ:در «روز ظهور»،به علت«عدم آمادگی»مانند قوم موسی(ع) به حضرت مهدي (عج)

» !نشینیم می جا ما این بروید و بجنگید، تو و پروردگارت«:گفت خواهند

50

@GamBeGam-Darsi

٤٥

133

.ها را بنویسید آنت؟اس وابسته بوده چند عامل طول تاریخ، بهجامعۀ شیعه در شناسان؛ پویایی عهعتقاد برخی جامبه ا

؛»دو عـامل« :پاسخ

آمادگی براي شهادت و ایثار اعتقاد به عاشورا، گذشتۀ سرخ )عج(زیر پرچم امام عصر در جهان،انتظار براي سرنگونی ظالمان و گسترش عدالت آیندة سبز

51

نادرست درست. اند ، پیشتازان تحول جهانی و سازندگان تمدن اسالمی)عج(یاران حضرت مهدي 133 52

133

:به سؤاالت زیر پاسخ کوتاه دهید

»نفر 313«: پاسخ چند نفرند؟) عج(هستۀ مرکزي یاران حضرت مهدي) الف

» جنگ بدر« :پاسخ کدام جنگ؟، در)ص(تعداد یاران پیامبر اکرم به) ب

»نفر 50« :پاسخ هستند؟» زن«،)عج(مهدي چند نفر از یاران حضرت،)ع(بنا به فرمودة امام باقر) ج

»جـوانـان« :پاسخ .دهند تشکیل می» ........« را ) عج(ران حضرت مهديتر یا طبق روایات، بیش) د

53

134

است؟) عج(غیبت حضرت مهديظهور بودن، از برترین اعمال عصر در انتظارچرا

».شود می با ظهور آن حضرت حاصلداران زیرا فرج و گشایش واقعی براي دین«: پاسخ

54

134

منتظر فرج الهی باشید و از لطف الهی مأیوس نشوید و بدانید که « :فرماید ه درآن میک) ع(حدیث امیرمؤمنان حضرت علی

ن انتظار، ـاره دارد و الزمۀ ایـهاي منتظران اش یک از مسئولیت به کدام» .فرج استانتظار کارها نزد خداوند، ترین محبوب

.» )عج(دعا براي ظهور امام عصر« -»)عج(دعا براي ظهور امام عصر«: پاسخ چیست؟

55

134

.کند؟ شرح دهید ظهور می زمانی ،چه)عج(امام عصر

که اند و با تبلیغی جهان ناامید شدهت در ـدالـهاي غیرالهی و مدعیان برقراري ع که مردم جهان از مکتب زمانی: پاسخ

و ) ع(امـام ـدايتر مردم همین که ن بیش.الهی جلب شده است مردم به سوي آن منجی هاي اند،دل کرده منتظران واقعی

که ایستند می )ع(امام مستکبران و ظالمان در مقابلاما .شتابند می سوي ایشان با شوق به شنوند، میطرفداران ایشان را

.شود می تشکیلایشان خورند و حکومت جهانی شکست می ،در نهایت

56

یابد؟ چه زمانی همۀ اهداف انبیا الهی تحقق می 134

») عج(مهدي امام جهانی حکومت با تشکیل«: اسخپ

57

134

)مورد4( .خواهد شد را نام ببرید ق،محقبا تشکیل حکومت جهانی ایشان) عج(حضرت مهديکه در جامعۀ اهدافی

عقل و علم شکوفایی) 3 آبادانی ) 2 گستري عدالت) 1:پاسخ

فراهم شدن زمینۀ رشد و کمال) 5 کامل امنیت) 4

58

کرد، بعد دل پرخواهدـ،خداوند؛ زمین را از قسط و ع)عج(ام عصربا ظهور ام «:رمایدف میآن که در)ص(حدیث پیامبراکرم 134

»عدالت گستري« : پاسخ دارد؟ یک از اهداف جامعۀ مهدوي اشاره مبه کدا ».که از ظلم و جور پر شده باشد یناز ا

59

134

.دهیدتوضیح ) ع(را با ذکر حدیثی از امام باقر» عدالت گستري جامعۀ مهدوي«

پاسخ:درجامعۀ مهدوي،قطب مرفه و قطب فقیر،طبقۀ مستکبر و طبقۀ مستضعف وجود ندارد.امام باقر(ع) دربارة وضعیت

که نیازمندي کند اوات برقرار میمیان مردم مس چنان آن])عج(مهدي حضرت[«:فرماید می»از ظهور پس«مردم اقتصادي

پیدا نخواهد شد تا به او زکات داده شود.»

60

@GamBeGam-Darsi

٤٦

134

.را توضیح دهید» شکوفایی عقل و علم«و » آبادانی«اهداف جامعۀ مهدوي،از

پاسخ: آبـادانـی؛ «برکت و آبادنی همۀ سرزمین ها را فرا می گیرد. براي مثال، اگر کسی سرزمین هاي بین عراق و شام

».همه را سرسبز و خرم خواهد دید کویري است، بپیماید،هاي آن در حاضر ه بسیاري از قسمترا ک

شکوفایی عقل و علم؛ «این دوران، زمان کامل شدن عقل هاي آدمیان است و با لطف و توجه ویژه اي که امام زمان(عج)

».شود کامل می عقل آنان کند، ها می به همۀ انسان

61

135

.را توضیح دهید» کمالفراهم شدن زمینۀ رشد و «و » امنیت کامل«اهداف جامعۀ مهدوي،از

پاسخ: امنیت کامل؛ «درآن دوران، اگرکسی از شرق یـا غرب عالم، شب یـا روز، زن یـا مرد و بـه تنهایی سمت دیگر

».نیست برياز دزدي اموال و ثروت دیگران خ کند، ند، احساس ناامنی و ترس نمیک حرکت

فراهم شدن زمینۀ رشد و کمال: «ازهمۀموارد فوق،مهم تر این که، درجامعۀمهدوي رشد و تکامل همۀ افراد فراهم است.

بدین ترتیب، .نمایند و خیرخواه دیگران باشند جامعه تقدیم صالح به فرزندان کنند، تواند خدا را بندگی ها بهتر می انسان

».رسند تر می بهتر و آسان کرده، ها تعیین خدا در خلقت براي آنکه ها با هدفی انسان

62

@GamBeGam-Darsi

٤٧

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

قاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان: طراح

»والیت فقیه مرجعیت و«:دهمدرس صفحه ردیف

141 ادامۀ یابند؟] کبري[در عصر غیبت» ت ظاهريوالی«و » دینیمرجعیت «ست که دو مسئولیتچرا عقال ضروري ا

».هاست زیرا دین اسالم، همیشگی و براي همۀ دوران«: پاسخ

1

141

اگر«مرجعیت دینی» در دوران غیبت کبري ادامه نیابد، یعنی متخصصی نباشدکه احکام دین را بداند و براي مردم بیان کند و

شوند مردم با وظایف خود آشنا نمی«:پاسخاي خواهد داشت؟ احکام دین نباشد؛ چه نتیجه مسائل جدید مطابق با پاسخگوي

».توانند به آن وظایف عمل کنند و نمی

2

اگر«والیت ظاهري» در دوران غیبت کبري ادامه نیابد و حکومت اسالمی تشکیل نشود، چه نتیجه اي خواهد داشت؟ 141

پاسخ: «نمی توان احکام اجتماعی اسالم را که نیازمند مدیریت و پشتوانۀ حکومتی است، درجامعه به اجرا درآورد.»

3

142

راهکار پیامبراکرم(ص) و ائمۀ اطهار(علیهم السالم)، براي مردمانی که در شهرهاي دوردست بودند و به آن ها دسترسی نداشتند

و نمی توانستند احکام دیـن را از آن ها بشنوند و از فرمان هاي آنان مطلع شوند؛چه بود؟ پاسخ:آن بزرگواران، دانشمندانی

ا ـخود و ی مختلف شهربه نقاط این دانشمندان، .به معارف و احکام دین دست یابندکردندکه در حد توان را تربیت می

که داشتند،آنان بر اساس دانشی پرسشی اگرمردم نیز.آموختند اسالمی را به مردم می رفتند و احکام میشهرهاي دیگر

.دادند به آنان پاسخ می داشتند،» روایات«و » کریم قرآن« از

4

» تفقه« کنند و به همت خود را صرف شناخت دقیق دین وقت وگروهی از مردم، دهد که کریم دستور می داوند در قرآنخچرا 142

».بروند و قوانین اسالم را به مردم بیاموزندبه شهرهاي خود تا پس از کسب علم «: پاسخ بپردازند؟آن در

5

142

.است»تالش براي کسب معرفت عمیق«ايـه معنـب: پاسخ شود؟ گفته می کسی به چه» فقیه«معناست و به چه» تفقه«

آورند، ات به دستـرآن و روایـقوانین و احکام اسالم را از قتوانند رسند و می ن میـکه به معرفت عمیق در دی افرادي

. شوند می نامیده »فقیه«

6

کنند؟ کسانی مراجعه ـا عدم امکان دسترسی به ایشان،به چهی )السالم علیهم(مسلمانان وظیفه دارند در زمان غیبت امامان 142

»فقیهان« :پاسخ

7

143

چرا پیامبراکرم(ص)،حال کسی که از امام خود دور افتاده و به او دسترسی ندارد را سخت تر از حال یتیمی می داندکه پدرش

را از دست داده است؟پاسخ: زیرا چنین شخصی، در مسائل زندگی،حکم و نظر امـام را نمی داند.ایشان ادامـه می دهند

ا آشنا ـه احکام مـه بـوجود داشته باشد،باید دیگران را کا آشناست،دانش م ا که به علوم وـالبته،اگر یکی از پیروان م

نیستند،راهنمایی کند و دستورات دین را به آن ها آموزش دهد.در این صورت،او در بهشت با ما خواهد بود.

8

@GamBeGam-Darsi

٤٨

143

؛ علیهم رواة حدیثنا فإنهم حجتی علیکم و أنا حجۀ اللهأما الحوادث الواقعۀ فارجعوا فیها إلی «: دیثبا توجه به ح

».باشم ها می آنحجت خداوند بر ،برشمایند و من ،و در مورد رویدادهاي زمان به راویان ما رجوع کنید که آنان حجت من

:به سؤاالت زیر پاسخ دهید

دربارة کدام موضوع است؟ »اسحاق بن یعقوب«در پاسخ سؤال) عج(حدیث، فرمایش امام عصر این) الف

»رویدادهاي جدید«: پاسخ

دارد؟» یارتباط معنای«آیۀ درس حدیث، با کدام این) ب

الدین ولینذروا قومهم إذا رجعوا ا فیمنهم طآئفۀ لیتفقهووما کان المؤمنون لینفروا کآفۀ فلوال نفر من کل فرقۀ [ :پاسخ

»122توبه،« ] إلیهم لعلهم یحذرون

9

143

باید به مسلمانان در عصر غیبت امام، در کدام مسائل و احکام ؛)]عج(و امام عصر) ص(روایت پیامبراکرم[طبق روایات باال،

ه ایشان مراجعه ـد بـایـنیز ب »اجتماعی« مسائلبلکه،در» فردي«مسائل ه تنها در احکام و ـن: پاسخ فقیه مراجعه کنند؟

.کنند

10

143

مراجعه در احکام و مسائل فردي و اجتماعی مسلمانان به فقیه، ؛)]عج(و امام عصر) ص(روایت پیامبراکرم[روایات باال، طبق

جز با چه چیزي میسر نیست؟پاسخ: جز با؛ «نفی حاکمان طاغوت» و «تشکیل حکومت اسالمی به رهبري فردي فقیه»

11

عهده برها را کدام مسئولیتشـرایط، از ایشان،فقیهان واجـدو به نیابت )عج(بنا به فرمان امام زمان،]ريکب[غیبتدر دورة 143

والیت ظاهري ) 2مرجعیت دینی ) 1: پاسخ دارند؟

12

143

را برعهده دارند و در حد » والیت ظاهري«و » مرجعیت دینی«،چه کسانی دو مسئولیت)عج(زمان امام]کبري[یبتدر دورة غ

توان خود،جامعۀ اسالمی را در مسیر اهداف الهی، هدایت و رهبري می کنند؟ پاسخ: «فقیهان واجد شرایط»

[نکتۀ مهم: در یک جامعه،می تواند در یک زمان چند فقیه وجود داشته باشد و مرجعیت دینی مردم را به عهده بگیرند،

. ]گردد فقط یک نفر به عنوان حاکم اسالمی از میان فقها، انتخاب می عصر،، در هر »والیت ظاهري«لیکن در قسمت

13

143

«پیروي» یا «تقلید» را تعریف نمایید.پاسخ:کسانی که در احکام دین متخصص نیستند،براي آموختن احکام و قوانین آن

ا ی» رويپی« مراجعه، شیوة این به آموزند؛ میاحکام دین را از آنان کنند و می مراجعه) متخصص(واجد شرایطبه فقیهان

.گویند می »تقلید«

14

143

چه؟ است؛یعنی» عقلی«ص یک روش رایج ه متخصمراجعه ب

پاسخ: یعنی، «انسان در امري که تخصص و مهارت ندارد، به متخصص آن مراجعه می کند.»

15

در صغیر متخص راددارد و اف صتخص مسائل و احکام دین، در که فقیهی: پاسخ شود؟ می گفته کسی چه به» مرجع تقلید« 143

.کنند می تقلید و از وي کنند می مراجعه به وي ،این زمینه

16

».ص استرجوع به متخص«: پاسخبه چه معناست؟ » تقلید در احکام« 143 17

143

»دار عهده را دارد، جامعه سرپرستی و والیت اییتوان که فقیهان،کسیاز میان :پاسخگردد؟ می اطالق کسی چه به» فقیه ولی

» فقیه ولی«ت را بر عهده بگیرد،مسئولی که این به فقیهی .آورد را در میرا در جامعه به اجالهی شود و قوانین حکومت می

.گردد اطالق می

18 @GamBeGam-Darsi

٤٩

144

یابند؟ می ادامه و استمرارگونه چ» والیت ظاهري«و » دینیمرجعیت «،دو مسئولیت)عج(امام زمان] کبري[غیبتر عصرد

.یابد می ادامه» فقیه مرجعیت«در شکل » دینی مرجعیت«) 1: پاسخ

.کند می استمرار پیدا» فقیه والیت«به صورت » ظاهري والیت«) 2

19

چهار مورد از شرایط«مرجع تقلید» را بنویسید. 144

. اعلم باشد) 4 . شناس باشد زمان) 3. عادل باشد) 2. باتقوا باشد) 1: پاسخ

20

144 شناخت متخصدرست نادرست. ص دیگر استص در احکام دین، مانند شناخت هر متخص 21

144

انجام دهیم؟براي شناخت مرجع تقلید واجد شرایط باید چه کاري را

.دهیم کار را انجام می همینمعمار یا مهندس براي یافتن بهترین پزشک،که طور ، همان»تحقیق کنیم« باید: پاسخ

22

144

راه هاي شناخت مرجع تقلید را بنویسید.

. د، بپرسیمنده بتواند فقیه واجد شرایط را تشخیصاز دو نفرعادل و مورد اعتماد که ) 1: پاسخ

.شرایط استواجد شود و بداند که این فقیه، مطمئن که انسانمشهور باشد چنان علم آن اهل یانمدراز فقیهان، یکی) 2

23

145

شرایط ولی فقیه را نام ببرید.

. شناس باشد زمان) 3 . عادل باشد) 2 . باشد باتقوا) 1: پاسخ

4 (ر باشدمدیر و مشجاعت و قدرت روحی داشته باشد) 5 . دب.

24

145 باشند؟» شناس زمان«فقیه باید چرا مرجع تقلید و ولی

».تا بتوانند احکام دین را متناسب با نیازهاي روز به دست آورند« :پاسخ

25

145

داشته باشد؟» شجاعت و قدرت روحی«و » و مدبرمدیر «باید ،فقیه چرا ولی

پاسخ: باید مدیر و مدبر باشد؛ «تا بتواند جامعه را در شرایط پیچیدة جهانی رهبري کند.»

باید شجاعت و قدرت روحی داشته باشد؛ «تا بدون واهمه و ترس،در برابر زیاده خواهی هاي دشمنان بایستد.در اجراي

».نترسد و با قدرت، در مقابل تهدیدها بایستد و پایداري کند احکام دین از کسی

26

145

مدیر و مدبر و شناس، زمانباتقوا، عادل،[ که هیفقی: پاسخ چه معناست؟ و به است» مشروع«حکومت و رهبري کدام فقیه،

شجاعت و قدرت روحی داشته باشد.]– یعنی «دیـن» به او اجـازة «رهبري مردم» را داده است.در غیـر ایـن صـورت،

.است »حــرام« از دستورات وي، پیروي

27

145 ت دینی«فقیه،عالوه بر ولیباید داشته باشد؟بنویسید نیز رادیگر کدام ویژگی ،»مشروعی.

پاسخ: «مقبولیت»؛ ایشان باید از جانب «مردم» پذیرفته شده باشد«تا بتواند کشور را اداره کند و به پیش ببرد.»

28

تشکیل نظام و حکومت اسالمی بر چه پایه هایی استوار است؟بنویسید. 145

]تأیید مردم[مقبولیت) 2 ] تأیید دین[مشروعیت) 1: پاسخ

29

چرا انتخاب«ولی فقیه» نمی تواند مانند انتخاب«مرجع تقلید» باشد؟ 145

. است »اسالم کنندة قوانین و مقررات اجتماعی بیان«فقیه، زیرا ولی: پاسخ

30

@GamBeGam-Darsi

٥٠

145

چرا نمی شود که هرکس به طور جداگانه براي خود«ولی فقیه» انتخاب کند؟

رج و مرج و هصورت، غیرایندر پذیراست؛ امکان» یک رهبري«و » یک مجموعۀ قوانین«عه،تنها با ادارة جامزیرا : پاسخ

. هاي سیاسی دنیاست هی در نظامیک امر روشن و بدی آید و این، می تفرقه و پراکندگی پیش

31

145

.توضیح دهید»جمعی دسته«کنند،یا اقدام» فردي«فقیه، باید به صورت انتخاب ولی مردم در

با آگاهی و دارد، رهبري را که شرایط کنند و فقیهی اقدام» جمعی دسته«به صورت فقیه باید ولی ردم در انتخابم: پاسخ

.به وي اعتماد کنند و رهبري جامعه را به وي بسپارند شناخت بپذیرند،

32

145

و

146

توضیح دهیددخالت دارند؟چه طریقی در انتخاب ایشان،دم از و مرگیرد در کشور ما چگونه انجام می فقیه انتخاب ولی.

.غیر مستقیم) 2مستقیم ) 1گیرد؛ به دو صورت انجام می: پاسخ

1) در روش مستقیم؛ مردم کشور ما در زمان انقالب اسالمی با حضور در اجتماعات و راه پیمایی هاي سراسري، والیت

. بستند یمان یاريرا پذیرفتند و با ایشان پ»)ره(امام خمینی«

2) در روش غیرمستقیم؛ در این روش، بنابر «قانون اساسی» مردم ابتدا «نمایندگان خبرة خود»را انتخاب می کنند و آن

بر این مبنا بود .کنند جامعه اعالم می دهند،به تشخیصتر براي رهبري شایسته کهرا کسی آن» فقها«از میان نیز، خبرگان

.جامعه را بر عهده گرفت رهبري مسئولیت »اي خامنه... ا حضرت آیت«؛ )ره(خمینیت امام که پس از رحل

33

را بر عهده خـواهد داشت و تشخیص این امـر، این مسئولیت ا چه زمانی ـرا بر عهده داشته باشد، ت مردمکه رهبري فقیهی 146

.»خبرگان مجلس« - »رهبري را داشته باشد که شرایط تا زمانی«: پاسخ کشور است؟دربر عهدة کدام نهاد

34

146

آید ه دست میـب )السالم علیهم(کریم،روایات و سیرة معصومین که از قرآن]فقیه ولی[مورد از وظایف رهبر جامعۀ اسالمیچهار

تالش براي اجراي احکام و دستورات الهی در جامعه ) 1 :پاسخ. را بنویسید

حفظ استقالل کشور و جلوگیري از نفوذ بیگانگان ) 2

گیري بر اساس مشورت تصمیم) 3

زیستی ساده) 4

35

» .الهی خارج نشوند کوشد جامعه مطابق با دستورات دین اداره شود و مردم از مسیر قوانین رهبر جامعۀ اسالمی می«:عبارت 146

»تالش براي اجراي احکام و دستورات الهی در جامعه« :پاسخ اشاره دارد؟] فقیه ولی[یک از وظایف رهبر کدام به

36

146

.دهید توضیحرا آن»است کشور و جلوگیري از نفوذ بیگانگانحفظ استقالل «،]فقیه ولی[ رهبر از وظایف

هاي مختلف بزرگ، همواره درصدد سلطه بر کشورهاي دیگرند و از روشهاي خصوص قدرت بیگانه،به کشورهاي: پاسخ

با دعوت مردم رهبر .است »قتصادي و روانیفشار ا«هاي آنان، از روش یکی.کنند هدف استفاده می یدن به اینبراي رس

به «استقامت و پایداري» و «بستن راه هاي سلطه»،تالش می کند عزت و استقالل کشور از دست نرود.

37

146

.را شرح دهید آن»است گیري بر اساس مشورت تصمیم« ،]فقیه ولی[رهبر از وظایف

اي ـه گرفتن از اندیشه ا بهرهـتعالی، ب دالت وـه سوي پیشرفت و عـجا که ادارة یک جامعه و رهبري آن ب از آن: پاسخ

ر است،اندیشمندان و متخصا،ـروزه در جامعۀ مـام.گیردالزم را ب هاي تصمیم خبگاننبا مشورت با رهبر باید صان میس

مع تشخیص مج« :دهند،مانند پیوسته به رهبري مشورت می ه صورتـکه بهستند عالوه بر اشخاص،نهادهاي مختلفی

ـوزة علمیۀ ح ملی،جامعۀ مدرسین امنیت عالی اسالمی،شوراي شوراي انقالب فرهنگی،مجلس شوراي عالیمصلحت نظام،

.»علمیه هاي حوزه عالی قم و شوراي

38

@GamBeGam-Darsi

٥١

146

.را شرح دهید آن»است زیستی ساده« ،]فقیه ولی[رهبر از وظایف

پاسخ:رهبربه دنبال توسعۀ مال و ثروت و تشکیل یک زندگی اشرافی و تجمالتی حتی از طریق مشروع، نیست. اگرچه

ها و ترین سرویساستفاده از بهقیمت، گران هاي خانه رؤساي جمهور و پادشاهان،از قبیل داشتن امروزه زندگی اشرافی

رـپهاي برگزاري مهمانیشیک، ها اتومبیل ده واحل و جزایر دنیا،داشتنس مبلمان در خانه،استراحت و تفریح در زیباترین

ا الگو ـا رهبر بـاست، ام ـا با استفاده از اموال عمومی،یک امرعاديبا هزینۀ شخصی یهزینه و شرکت در مجالس لهو،

».کند همواره یک زندگی ساده را دنبال می دین، ايقرار دادن اولی

39

رهبر جامعۀ اسالمی، رهبري چه کسانی را بر عهده دارد؟ 147

.بپیمایند »اسالم قوانین«را در سایۀ » رستگاري«راه خواهند که می کسانی: پاسخ

40

147

.آیا مسئولیت رهبري جامعۀ اسالمی، مانند سایر رهبران دیگر جوامع است؟ توضیح دهید

پاسخ:خیر،بلکه«متفاوت»است؛مردم نیز نگاهی«متفاوت»به رهبري دارند.رهبر،براي آنان پیشوایی است که با قدم گذاشتن

وي ،همت و پشتکار خود کنند با مردم نیز تالش می .خواند را به پیمودن راه فرا می سایر مردم مسیرکمال و عدالت،در

.تنها نگذارندند،کن ها بروز می جا که سختی خصوص در آن ها و به ساالر را در همۀ عرصه کنند و قافله را همراهی

41

در نظام و حکومت اسالمی،چه چیزي پایه و اساس پیشرفت است و بدون آن حکومت اسالمی دستاوردي نخواهد داشت؟ 147

]حضور و مشارکت مردم[ »مردم مشارکت و همراهی«: پاسخ

42

148

مردم نسبت به رهبر مسئولیت هایی دارند،آن ها را نام ببرید. ( ذکر 4 مورد کافی است)

استقامت و پایداري در برابر مشکالت ) 2 وحدت و همبستگی اجتماعی ] حفظ[) 1: پاسخ

مشارکت در نظام همگانی ) 4هاي سیاسی و اجتماعی افزایش آگاهی) 3

اولویت دادن به اهداف اجتماعی) 5

43

147

.توضیح دهیدرا » وحدت و همبستگی اجتماعی]حفظ[«ردم نسبت به رهبر جامعۀ اسالمی،مهاي از مسئولیت

ط مسلر کشور ـگران را ب آورد و سلطه اي در میـبه سرعت یک حکومت را از پ که تفرقه و پراکندگی،طور همان: پاسخ

.اسالمی را به اجرا درآورد هاي دهدکه برنامه کند و به رهبري امکان می اجتماعی،کشور را قوي می همبستگی کند، می

44

147

.را توضیح دهید آن»تقامت و پایداري در برابر مشکالت استاس« به رهبر جامعۀ اسالمی، مردم نسبتهاي از مسئولیت

کـه ـونهگ همان شود؛ رو می ت بزرگ و کوچکی روبههر کشوري در مسیر رسیدن بـه استقالل و کمال بـا مشکال: پاسخ

وان ـفرصت و ت ود،ـخ با استقامت مردم باید پس، .اسالمی مورد تهاجم دشمنان قرارگرفت با از ابتداي انقالم کشور

. مقابله با مشکالت داخلی و خارجی براي رهبر فراهم کنند

45

147

.آن را توضیح دهید؛هاي مردم نسبت به رهبر جامعۀ اسالمی است از مسئولیت ،»هاي سیاسی و اجتماعی آگاهی افزایش«

»روريـض«از شرایط سیاسی و اجتماعی جهان، اطالعهاي ستمگر دنیا، صحیح در برابر قدرت گیري تصمیم براي: پاسخ

تفرقه افکنانۀ آنان بزنیم و هاي ترین ضربه را به مستکبران و نقشه اي عمل کنیم که بیش ما باید بتوانیم به گونه.است

خود،کم ترین آسیب را ببینیم. ناراحتی دشمنان از عمل ما یا خوشحالی و شادي آنان از رفتار ما،می تواند یکی از معیارهاي

.درستی یـا نادرستی عملکرد مـا باشد

46

@GamBeGam-Darsi

٥٢

148

.را توضیح دهید» مشارکت در نظارت همگانی«ردم نسبت به رهبر جامعۀ اسالمی،هاي م از مسئولیت

. اند کشتی در یکد و مانندسوارشدگان ان مسئولیکدیگر هنسبت ب خداوند،همۀ افرادجامعۀاسالمی فرمان اساسبر: پاسخ

اگـر گناهانی در جامعه رواج پیداکند،فقط گناهکاران عذاب نمی شوند،بلکه همۀکسانی که در برابر انجام گناه در جامعه

م و در صورت مشاهدة هاي اجتماعی باشی همۀ ما باید ناظر بر فعالیتبنابراین، .اند نیز باید پاسخگو باشند کرده سکوت

شود مشارکت سبب می نای.درست انجام دهیم هاي را باروش» منکرامر به معروف و نهی از «گناه توسط هرکس،وظیفۀ

» رـت انـآس«اسالمی براي رهبر جامعه یاید و هدایت جامعه به سمت وظایفهمۀ افراد جامعه را پشتیبان خود برهبر، که

.شود

47

148

.را توضیح دهید آننسبت به رهبر جامعۀ اسالمی است، هاي مردم از مسئولیت »اولویت دادن به اهداف اجتماعی«

نافع فردي مد بتوانیم از ـایـبگیرند، فردي قرار میهاي اجتماعی در برابر منافع در برخی موارد که اهداف و آرمان:پاسخ

ه ـداخلی بهاي ه کارخانهـشود ک رید کاالي ایرانی سبب میـمثال خداف اجتماعی تالش کنیم؛ـخود بگذریم و براي اه

سبب کاهش بیکاري شده » غیرمستقیم«این عمل،به طور .دهند و مانع بیکاري صدها هزار کارگر شوندتولید خود ادامه

.تر باشند قو کمک خوبی به حکومت و رهبري است که بتوانند در ادارة جامعه موف

48

ه،مقنن[ ؛ـوةه قـور سـکه امروزه ام هستند »جامعهمسئوالن «و » مدیران«همان : پاسخچه کسانی هستند؟» کارگزاران« 149

مجریرهبرند کنندگان به کیاران و کم ،»کارگزاران«در واقع .دارند را برعهده]هه و قضائی .

49

اگرکارگزاران جامعۀ اسالمی،وظیفۀ خود را به درستی«بشناسند» و به درستی هم«اجرا کنند»، چه نتیجه اي خواهد داشت؟ 149

. یابد می »افزایش«روز م به حکومت،روز بهاعتماد مرد: پاسخ

50

عملکرد غلط کارگزاران در جامعۀ اسالمی،سبب چه نتیجه اي خواهد شد؟ 149

.خواهد شد »حکومت ناکارآمدي«و »افزایش و انباشته شدن مشکالت«سبب : پاسخ

51

149

آن را کسکرده است و هر انکسانی را بیـ مسئولیت چـهعالمانه ،حکیمانه و »عهدنامۀ مالک اشتر«در) ع(علی امیرالمؤمنین

د؟رب می مطالعه کند، به چه چیزي پی

».برد می درکشورداري پی) ع(عظمت فکر و درایت امام علیبه « - »کـارگـزاران«: پاسخ

52

150

:است؛ کامل نمایید» عهدنامۀ مالک اشتر« جدول زیر را که دربارة

علت پیشنهاد آن وظیفه ردیف وظیفۀ کارگزار

] انسان[و ـهمانند تا در آفرینش ـو هستند یـت ا برادران دینیـچون مردم ی

.هستند ؛با همه دوست و مهربان باش 1

رساند و با خشم خواص به تو آسیب نمی زیرا با وجود رضایت عمومی،خشم

.بخشد عموم مردم، رضایت خواص سودي نمی ر خواص، برتري ـرضایت عموم را ب

؛بده 2

کردن درپنهاناز همه د بیش دارند و رهبر جامعه، بـای هایی زیرا مردم عیب

.ها بکوشد آن ؛جویان را از خود دور کن عیب 3

.نیازمندند» عدالت«بیش از دیگران به ] افراد محروم[زیرا این گروه مورد اعتماد افرادي دادن به مسئولیت

ارة طبقات محروم تحقیق ـه دربـک

؛گزارش دهند ويکنند و به

4

.کند گیر می تو را غافل،]شکنی پیمان[ گاهی از این راه زیرا دشمن در صورت پیمان با دشمن، از پیمان

؛شکنی وي غافل نباش 5

53

@GamBeGam-Darsi

٥٣

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

قاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان: طراح

»نفس عـزت« :یازدهمدرس صفحه ردیف

156 »تقویت عزت نفس« :پاسخ. است» ..............«کمال،مسیردر ها ترین قدم از مهم یکی 1

نادرست درست .آن توصیف کرده است خداوند را بهبار 95کریم، بیش از که قرآن است از صفاتی» عزت« 156 2

طبق دیدگاه معصومین(علیهم السالم)، اگر صفت«عزت» [که از ارکان فضایل اخالقی است] در وجود ما شکل بگیرد چه نتیجه اي 156

».خواهد شد ها مانع بسیاري از زشتی« :پاسخ خواهد داشت؟

3

به چه معناست؟ ،»عزت« 157

.است »نبودن تسلیم«و » ناپذیرينفوذ«معناي به:پاسخ

4

معناست؟ است؛ به چه» عزیز« خداوندگوییم وقتی می 157

».ارادة او نفوذ یابد و در کند تواند او را مغلوب نمی کسی«؛ یعنی :پاسخ

5

157 »لتذ« ،دمعناست؟ و به چهشود استفاده میکدام واژه ست در مقابل ر

.است»تسلیم بودنپذیري و مغلوب و شکست«به معنايو ؛»زتـع«: پاسخ

6

به کسی که در برابر مستکبران و ظالمان و همچنین درمقابل هوي و هوس خویش می ایستد و تسلیم نمی شود؛چه چیزي اطالق 157

می گردد؟چرا؟پاسخ:«انسان عزیز»؛چون زیر بارعملی که روحش را آزرده کند و او را حقیر و کوچک سازد، نمی رود.

7

ر ـدهد و ه واري میـه خـن بـان تـمستکبران و زورگویکه در برابر کسی:پاسخشود؟ گفته می کسی به چه» انسان ذلیل« 157

.کار روحش را به گناه آلوده کند که آن هر چند شود، ین تسلیم هوي و هوس خویش میهمچن پذیرد؛ فرمانی را می

8

157

:را بیان نمایید» عزت«دستیابی به در هر کدام از آیات زیر، راه

».خداست ، از آن که هر چه عزت است ]بداند[خواهد، هرکس عزت می؛ یرید العزة فلله العزة جمیعامن کان «) 1

»]خداوند[یعنی مۀ عزت،وصل کردن خود به سرچش«: پاسخ

پاداشی نیک د،کردن کـه نیکوکاري پیشه براي کسانی؛ ذلۀللذین أحسنوا الحسنى وزیادة وال یرهق وجوههم قتر وال «) 2

»ردنک نیکوکاري پیشه«: پاسخ ».نشیند خواري و ذلت نمیتر است و بر چهرة آنان غبار فزونو چیزي

بینند خود می د به اندازة عملجزاي بکردند، پیشهدي که ب آنان؛والذین کسبوا السیئات جزاء سیئۀ بمثلها وترهقهم ذلۀ «)3

»ها کردن از انجام بدي دوري«: پاسخ ».نشیند و بر چهرة آنان غبار ذلت می

9

@GamBeGam-Darsi

٥٤

158

]کنند؟ را براي تقویت عزت بیان می یهای راه چه،)السالم علیهم(کریم و سیرة معصومین قرآن[ .هاي تقویت عزت را فقط نام ببرید راه

خود و نفروختن خویش به بهاي اندك شناخت ارزش) 1: پاسخ

توجه به عظمت خداوند و تالش براي بندگی او) 2

10

158

.را توضیح دهید آن،»است شناخت ارزش خود و نفروختن خویش به بهاي اندك«هاي تقویت عزت راهاز

خوریم و آن را فریب می به آسانی آن را ندانیم، اما ارزش و قیمت طال داشته باشیم، ،مانندقیمتی انگر کاالياگر :پاسخ

فروشیم و بهاي می و به قیمت واقعیشماریم می» زـزیـع«آن را ش را بدانیم،اما اگر ارزش. فروشیم اندك میبه بهاي

. آوریم به دست می را معادل آن

11

158

بسیاري از و بر... آدم را کرامت بخشیدیم فرزندان ،اـم« :فرماید کند و می میر خلقت بیان ها را د خداوند جایگاه ما انسان

دارد؟» ارتباط«هاي تقویت عزت یک از راه خدا، با کدام این فرمایش» .مخلوقات برتري دادیم

خویش به بهاي اندك خود و نفروختن شناخت ارزش) 1

توجه به عظمت خداوند و تالش براي بندگی او) 2

12

159

یک از به کدام» .این مخلوقات را براي تو آفریدم و تو را براي خودم! آدماي فرزند« : خداوند در خطاب به انسان فرمایش

راه هاي تقویت عزت اشاره دارد؟ توضیح دهید.پاسخ: «شناخت ارزش خود و نفروختن خویش به بهاي اندك»؛ خـداونـد

که در آن انسان شتیبه .کرده است و زمین برایش آماده ها ه وسعت همۀ آسمانـبهشتی بداده و به انسان وعدة دیدار

.یابد می داند،دست شناسد و خدا می نمی که خودش هایی حتی به آن زیباییرسد؛ کند، می که تمنا می به هر آرزویی

13

159

جز جان شماهمانا بهایی براي ؛اال الجنۀ فال تبیعوها اال بها ثمنانه لیس لانفسکم «:)ع(امیرالمؤمنین علی فرمایش این

دارد؟ » ارتباط«هاي تقویت عزت یک از راه کدامبا ».تر از آن نفروشید به کم] خود را[پس ،بهشت نیست

»خویش به بهاي اندك خود و نفروختن شناخت ارزش«:پاسخ

14

159

ارتباط هاي تقویت عزت است، یکی ازراه هک» خویش به بهاي اندك خود و نفروختن شناخت ارزش«زیر، بـایک از موارد کدام

ندارد؟ 1) همانا بهایی براي جان شما جز بهشت نیست،پس[خود را] به کم تر از آن نفروشید

ودماین مخلوقات را براي تو آفریدم و تو را براي خ! اي فرزندآدم )2

تو را آزاد آفریده استا خداوند، زیر ش؛مثل خودت نبا کسیبندة )3

و بر بسیاري از مخلوقات برتري دادیم... ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم )4

15

159

.را توضیح دهید» ظمت خداوند و تالش براي بندگی اوتوجه به ع«هاي تقویت عزت، از راه

است » ناپذیر شکست«ود ـاو وج.هاست ها و عزت و منبع همۀ قدرتاست،سرچشمه که خالق تمام هستی خدایی:پاسخ

که هیچ کس توانایی ایستادن در برابر قدرت او را ندارد. بنابراین،هر کس به دنبال عزت است،بـایـد خـود را بـه ایـن

سرچشمه وصل کند.امام علی(ع) در وصف انسان هایی که عزت خود را در«بندگی خدا»، یافته اند می فرماید: «خالق جهان

» .کوچک شد ؛ غیرخدا در نظر آنانو در نتیجه در نظر آنان عظیم است

16

159

ان ـآننظر خدا درغیر آنان عظیم است و در نتیجه،جهان در نظر ـقخال«):ع(حضرت علی با توجه به فرمایش امیرالمؤمنین

کوچک شد.» بنویسید؛وقتی که انسان به چنین شناخت و ایمانی رسید چه نتایجی براي وي دارد؟ پـاسـخ:بـه طور طبیعی؛

.ماند ناپذیر باقی می تسلیم عزیز و در مقابل غیرخدا،) 3 .پذیرد بندگی او را می) 2 . شود خدا می تسلیم) 1

17

@GamBeGam-Darsi

٥٥

159

با ».و را آزاد آفریده استودت نباش؛ زیرا خداوند، تی مثل خبندة کس «:فرماید که درآن می) ع(علیجملۀ امیرالمؤمنین

دارد؟» ارتباط«هاي تقویت عزت یک از راه کدام

خویش به بهاي اندك خود و نفروختن شناخت ارزش) 1

توجه به عظمت خداوند و تالش براي بندگی او) 2

18

160

پیشوایان مـا چگونه توانستند در سخت ترین شرایط، عزت مندانه زندگی کنند و هیچ گاه تن بـه ذلت و خواري ندهند؟ و این

تري دارد؟ دام یک از آیات درس، ارتباط بیشکبا مطلب

»من کان یرید العزة فلله العزة جمیعا« -»خداوند و پیوند با او ه بر بندگیتکیبا «: پاسخ

19

:کنید را کامل است» عزت در برابر ستمگران هاي اسوه«معرف جدول زیر که

ایشانمندانۀ کار عزت اسوة عزت شرح واقعه

، وعدة ایشان به بزرگان شهر مکه که[ اگر اینان: فرمود

د خورشی، ]دادند ثروت و قدرت و ریاست بر این شهر می

م بگذارند، ت چپاه را در دسم و مراست تدسرا در

. شوم دارم و تسلیم نمی ت بر نمیاز راه حـق دس

ـه وعدة ثروت و قدرت و ریاست بر مکه ب

بزرگان این شهر از سوي) ص(پیامبراکرم

هنگام در محاصرة که ایشان در آن درحالی

ـز ود و جـمشرکان مکه بطاقت فرسـاي

) س(خدیجه و حضرت) ع(ابوطالب حضرت

؛اي نداشت اندك و فقیر، پشتوانهو یارانی

)ص(اکرمپیامبر

لـت، بهتر مرگ با عـزت از زندگی با ذ«: فرمـود

». است زار ـه یـا بیش از سـه یزیدیان بـک زمانی

را محاصره کـردند و از او جنگجو، ایشان

؛خواستند که زیر بار بیعت با یزید برود

)ع(امام حسین

در این « : ا قدرت فرمودـب] )س(حضرت زینب [

». ندیدم زیباییجز واقعه، کـه انبوه مصـائـب و سختی را در حـالـی

تحمل کرده بود، در پاسخ بـه جملۀ تحقیر

: بن زیاد، حاکم کوفه که گفت... آمیز عبیدا

دیدي خدا چه بر سر خاندان شما آورد؟

)س(حضرت زینب

20

161

.دهیدکند؟ توضیح تواند ایستادگی تمایالت چگونه میانسان در برابر

پاسخ:با«تمرین»؛ هر انسانی در درون خود،گاه و بی گاه با تمایالت و خواسته هایی روبه رو می شود که پاسخ مثبت دادن

ادامه اگر این پاسخگویی حال.دهد کند و انسان را به سوي خواري و ذلت سوق می می» ضعیف«ها، عزت نفس را آن به

یابد،خواري و ذلـت،انسان را احاطه می کند به طوري که در برابر هر خواست نامشروع درونی و بیرونی مقاومت نمی کند

.شود و به سرعت تسلیم می

21

161

.کدام است؟توضیح دهیدگاه، دادن به تمایالت گاه و بی بهترین زمان براي پاسخ منفی

پاسخ:«نوجوانی» و «جوانی»؛ انسانی که در این دورة سنی به سر می برد،هنوزبه گناه عادت نکرده و خواسته هاي نامشروع

در وجود او ریشه دار نشده است و به تعبیر پیامبر اکرم(ص)، چنین کسی به آسمان نزدیک تر است.یعنی، «گرایش به

منفی را تواند ایستادگی در برابر تمایالت بنابراین؛ نوجوان وجوان، بهتر از هر آدمی می» .تر است ها در وي قوي خوبی

.تمرین کند و عزت نفس خود را تقویت کند

22

@GamBeGam-Darsi

٥٦

لت باشد؟تواند راهگشاي مناسب ما براي رسیدن به عزت و دوري از ذ پاسخ به کدام سؤال، می 161

»در وجود انسان چیست؟]گاه بیو گاه[ریشۀ تمایالت« :پاسخ

23

. انسان داراي چند دسته تمایالت است؟بنویسید 161

دانی ) 2 عالی) 1؛ دو دسته: پاسخ

24

161

تمایل به دانایی، عدالت، شجاعت، حیا، ایثار و مانند تمایالت عالی و برتر :پاسخ .را توضیح دهیدانسان » تمایالت عالی«

موفقیت و کمال ن تمایالت،احساسـا رسیدن به ایـا بـم .انسان هستند» معنوي و الهی« بعد لق،که مربوط بهخ حسن

.بریم ها لذت می کنیم و از آن می

25

161

غذاهاي لذیذ، زیورآالت و رفاه مادي، مانند تمایل به ثروت، تمایالت مادي،:پاسخ. انسان را توضیح دهید» تمایالت دانی«

بریم و می ها لـذت یابیم،از آن ـن تمایالت دست میو وقتی به ای انسان است» اییـیـی و دنـوانـحی«بعدکه مربوط به

ها الزمۀ زندگی دهند؛زیرا این می امور میل دارند و عالقه نشانبه این قبیل طورطبیعی،ها به انسان .شویم خوشحال می

.شود سخت و مشکل می توان زندگی کرد یـا زندگی، ا نمیها یـ در دنیا هستند و بدون آن

26

د« در ذات خود » انی و دنیاییحیو« آیا تمایالت بعد 161 هستند؟»بـ

خیر،اما نسبت به تمایالت بعد«معنوي و الهی»،بسیارناچیز و پایین ترند و قابل مقایسه با آن تمایالت نیستند.

27

161

شوند؟ می» بـد« چه زمانی» حیوانی و دنیایی«تمایالت بعد

پاسخ: زمانی که انسان،ایـن تمایالت را «اصـل و اسـاس زندگی خود» قرار دهد و فقط در فکر رسیدن به آن ها باشد و

. غافل بماند ،»معنوي و الهی«تمایالت از

28

161

.داند؟ توضیح دهید را چه کسی می» حیوانی و دنیایی«حد و مرز توجه به تمایالت بعد

پاسخ: «خـداوند»؛ و اوست که با احکام خود، چگونگی بهره مندي از این تمایالت را مشخص کرده تـا انسان بتواند در

.برسد »خود رشد و کمال واقعی« به ها، مندي از آن عین بهره

29

161

و

162

.هر انسانی در درون خود با چند دعوت روبرو است؟بنویسید

پاسخ: «دو دعــوت»؛

به تمایالت فروتر پاسخ دهیم و فرصتی د نیاز ـواهد در حـخ ا میـاز م

کنیم تـا تمایالت معنوي و الهی در مـا پـرورش پیـدا کند و آن فراهم

.وجودمان را فرا بگیرد ،ها زیبایی

لوامه نفس 1 دعوت عقل و وجدان

رگرم و مشغول باشیم و حیوانی سبعد خواهد فقط به تمایالت ا میـاز م

.از تمایالت عالی و برتر غافل بمانیم

اماره نفس 2 دعوت هوي و هوس

30

162

انسانی که به هوي و هوس پاسخ «مثبت می دهد و تسلیم آن می شود»،چه نتایجی براي وي دارد؟توضیح دهید.

برابر ستمگران و در وقتی،که مرحله است از این پس.ماند زمیاـد بـگذاشته و از مسیر رش» تـلذ وادي«قدم در : پاسخ

مقابل دیگران که در کسیبنابراین،.شود ها هم می هاي آن رود و تسلیم خواسته ت میـلار ذـزیر بقدرتمندان قرارگرفت،

» قدرتمندان«و » نزورگـویا«مغلوب شده و سپس ـورده و تسلیمخ شکست» خود درون«دهد،ابـتـدا در ن به ذلـت میت

.آنان شده است هاي و تابع خواسته گردیده

31 @GamBeGam-Darsi

٥٧

162

چه کسانی هستند؟ ؛» جامعه مفید و نیکوکار هاي انسان«و» مجرمان و گناهکاران«دهد که اکثر تحقیقات نشان می

که اکثر حالیدارند،در»عزت نفس بسیار پایینی«ا ـیهستند » زت نفسفاقد ع« اکثر مجرمان و گناهکاران افرادي:پاسخ

.شوند می »تر مرتکب گناه کم«باشند و می »داراي عزت نفس باالیی«مفید و نیکوکار جامعه، هاي انسان

32

@GamBeGam-Darsi

٥٨

تعالی باسمه

96، پایۀ یازدهم، بر اساس چاپ )2(دین و زندگی به درسدرس سؤاالت جزوة

قاسم مندوانی، سرگروه معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان: طراح

»ـدسقـد مـونـیـپ« :دوازدهمدرس صفحه ردیف

1 طبق فرمایش نبی مکرم اسالم حضرت محمد(ص)،«هیچ بنایی نزد خدا،محبوب تر از ........ نیست.» پاسخ: «ازدواج» 168

168

.توضیح دهیدکدام است؟ین نهاد و بناي اجتماعی نزد خدا،تر مقدس

پاسخ: «خانواده»؛این نهاد،با ازدواج زن و مرد به وجود می آید و با آمدن فرزندان کامل می شود.با تولد فرزندان،زن و مرد،

.دهند پرورش میکنند و فرزندان را در دامان خود مادر و پدر بودن را تجربه می

2

170

دارد؟چرا؟ ]زن یـا مرد[کریم؛ اختصاص به جنس خاص ر قرآند» ناس«و » آدم بنی«،»انسان«، »نسإ«آیا کلمات

پاسخ: خیر،[به زن و مرد، هر دو مربوط می شود]؛زیرا حقیقت انسان را «روح» او تشکیل می دهد و روح انسان، نه مذکر

. است و نه مؤنث

3

170

برسند؟» بهشت جاوید«و » قرب الهی«توانند به ونه مین، چگزنان و مردا

گیري که با بهرهي فطري یکسان و هدف مشترکی دارندها ، استعدادها و ویژگی»نوع بشر«ها به عنوان افراد آن: پاسخ

.برسند» بهشت جاوید«و » الهی قرب«یعنی توانند به هدف مشترك، میها یژگیاز آن و

4

چه؟ عنیییکدیگر باشند،» زوج«آفریده که اي خداوند، زن و مرد را به گونه 171

».کنند گیرند و یکدیگر را کاملهم قرار یعنی در کنار«: پاسخ

5

171

.بنویسیدزن و مرد را » خصوصیت متفاوت«و » خصوصیت مشترك«

ا از جهت کرده است، ام اوند براي هر دو هدف واحدي معینبا هم مشترك هستند و خد» هاي انسانی ویژگی«در :پاسخ

.که هر دو را به هم نیازمند کرده است اي است گونه ها به تفاوت البته، این .با هم متفاوتند» خصوصیات جسمی«

6

برتري یکی بر دیگري است؟چرا؟آیا تفاوت میان زن و مرد، به معنی 171

پاسخ: خیر؛زیرا برتري هر کس نزد خدا، به«تقواست» و هر انسانی می تواند آن را در وجود خود«پرورش» دهد.

7

171

.هاي میان زن و مرد، به چه جهت است؟توضیح دهید تفاوت

ا ـه از آنا هر کدام ـنهاده است تظایف مختلفی است که خالق حکیم بر عهدة هر یک از زن و شوهر به جهت و: پاسخ

. را پدید آورند» متعادلخانوادة «را بر عهده بگیرند و یک هاي خاصی نقش بتوانند در زندگی مشترك و خانوادگی

8

ها قرار داده است؟ را براي چه چیزي در آن» تر مردان قدرت جسمی بیش« و » توانمندي عاطفی باالي زنان«خداوند، 171

».باشد خانوادهآور نان، کارکردنمرد با«و » زن با محبت مادري، فرزندان را رشد دهد« تـا؛: پاسخ

9

173

.شود؟توضیح دهید می» پذیري مسئولیت«حلۀزمانی وارد مر انسان،چه

ه مخاطب ـآورد ک ه دست میـه سن بلوغ و دورة جوانی برسد؛ وي در این دوره، این شایستگی را بـکه ب زمانی: پاسخ

ریزي برنامهدر آینـدة نزدیک تشکیل خواهد داد،ه ـک اي ود و خانوادهـو از هم اکنون براي سعادت خخداوند قرار بگیرد

.نماید

10 @GamBeGam-Darsi

٥٩

173

.وجود دارند را بنویسید »تشکیل خانواده« که در مورد هایی ترین برنامه مهم

تقویت عفاف و پاکدامنی در خود از آغاز بلوغ) 1: پاسخ

خود از تشکیل خانواده هاي کردن هدف مشخص) 2

هاي همسر مناسب شناخت معیارها و شاخص )3

هاي روحی زن و مرد شناخت ویژگی) 4

11

173

.را توضیح دهید» تقویت عفاف و پاکدامنی«هاي تشکیل خانواده، ترین برنامه از میان مهم

اي عمر انسان است و دورة گذر از کودکی و ـه ترین و ارزشمندترین دوره از حساس ازدواج، یکیا ـدورة بلوغ ت: پاسخ

اگر نوجوان و جوان، این دوره را با پاکی و پاکدامنی بگذارند . هاي زندگی است ورود به بزرگسالی و پذیرش مسئولیت

و در حالی به زندگی مشترك با همسرش وارد شـود که آلوده به فحشا و گناه نشده باشد، راه رسیدن به «بهشت» را

.کرده استبراي خود و فرزندانش بسیار هموار

12

پیشه کنند؟» عفاف«خواهد قبل از ازدواج، حتما کریم از دختران و پسران می چرا قرآن 173

».دهد زندگی آنان را سامان ،خداوند به بهترین صورت ات« :پاسخ

13

174

ا جنس مخالف ب] چه پنهان،چه آشکار[هیچ وجه در پی رابطۀ غیرشرعی هخواهد که ب پسران میکریم از دختران و را قرآنچ

نباشند؟ پاسخ: زیرا که؛ 1) ضرر و زیان آن تا قیامت، دامن گیر آنان خواهد شد.

.خواهد گذاشت هاي آنان تأثیر بدي در نسل) 2

14

174

جوان به طور فطري خواستار ازدواج با چه کسی است؟هر

.خود را حفظ کرده باشد قبل از ازدواج پاکدامنی )1که؛ کسی: پاسخ

.نداشته استمخالف رابطۀ غیر شرعی با جنس) 2

15

174

چرا هرکس خواستار آن است تا دیگران به اعضاي خانوادة او نظر سوء نداشته باشند،خودش هم باید چنین باشد؟

ان، ـهـن جـاز آن در ای» قسمتی«العملی دارد که عکسکس،هر عمل.استوار است» عدالت«زیرا نظام هستی بر :پاسخ

.آخرتدر جهان » تمام آن«شود و ظاهر می

16

.کنیم و هوشمندانه وارد این مرحله از زندگی شویمیج دربارة هدف خود از ازدواج فکرکه به تدر شایسته است 174

درست نادرست

17

.در متون دینی ذکر شده است را بنویسید که براي تشکیل خانواده از اهدافیچهار مورد 175

رشد اخالقی و معنوي ) 4 رشد و پرورش فرزندان) 3 نس با همسرا) 2 جنسیپاسخ به نیاز ) 1: پاسخ

18

175

.را توضیح دهید ،آن»است یاز جنسیپاسخ به ن« انواده در متون دینی ذکر شدهکه براي تشکیل خ از اهدافی

س آن از دوران بلوغ آغاز این نیاز که احسا.زمینۀ ازدواج، نیاز جنسی مرد و زن به یکدیگر است» ترین ابتدایی«: پاسخ

بر . دهد سوق میوي تشکیل خانواده ـه سـان را بـکند و آن ه را میان مرد و زن ایجاد میـاذبـاولین کشش و جشود، می

.رسند می» آرامش روانی«کدام از مرد و زن، به یک نیاز، هر ر ازدواج و پاسخ صحیح به اینـاث

19

175

.را توضیح دهید آن،»است انس با همسر«متون دینی ذکر شدهانواده در براي تشکیل خکه از اهدافی

پاسخ: هر یک از زن و مرد،عالوه بر نیاز جنسی،نیازمند بـه زندگی بـا دیگري هستند و این نیاز نیز، پس از بلوغ آشکار

از ـکند، ب برطرف کند اما بدون همسر زندگی هاي نامشروع آن را اي است که اگر فردي از راه گونه این نیاز، به. شود می

.شود دهد که فقط با بودن در کنار همسر برطرف می قراري و ناآرامی او را آزار می هم یک بی

20

@GamBeGam-Darsi

٦٠

175

.را شرح دهید» رشد و پرورش فرزندان«انواده،از اهداف ازدواج و تشکیل خ

پاسخ:خانواده،بستر رشد و بالندگی فرزندان است و هیچ نهادي نمی تواند جایگزین آن شود. فرزند،ثمرة پیوند مـرد و

ذت ـد و بالندگی او لـبینند و از رش ود را در فرزند میـود خـدوام وج انـآن.هاست ندت روحی آـبخش وح زن و تحکیم

ادر سپرده است ـدر و مـود را به پـن از بندگان خـچند ت که خداوند، تربیت و پرورش کدام افتخار باالتر از آن.برند می

.قرار داده است »خود طاعت و عبودیت«و احترام و اطاعت از والدین را هم ردیف

21

175

.را شرح دهید» رشد اخالقی و معنوي«تشکیل خانواده، از اهداف ازدواج و

را تجربه پذیري کنند،مسئولیت فساد را از خود دور می هاي زمینهخانواده،از همان ابتدا ا تشکیلجوان بپسر و دختر:پاسخ

ها و سختی دارا و تحملـت و مـذشـگ اـب دهند، رورش میـود پـو فرزندان را در خهمسر هـب مهر و عشق نمایند، می

.شوند هاي زندگی، به درجات معنوي باالتري نایل می ناگواري

22

کدام است؟؛دهد سوي تشکیل خانواده سوق می آنان را به که، مرد و زن کشش و جاذبه میان اولین 175

رشد اخالقی و معنوي) 4 رشد و پرورش فرزندان) 3 انس با همسر) 2 پاسخ به نیاز جنسی) 1

23

.»مناسبانتخاب همسر « : پاسخ شود؟ چیزي مطرح می اج، چهپس از تعیین هدف ازدو 175 24

طبق مقررات اسالمی،رضایت کامل چه کسانی براي ازدواج «ضروري» است و اگر عقدي به زور،انجام بگیرد؛چه حکمی دارد؟ 175

پاسخ: «پسر و دختر»- «باطل» است و «مشروعیت» ندارد.

25

175

و

176

.را توضیح دهید» آینده مسئولیت«و » انتخاب همسر«رابطۀ

د بر ـایـب ،براي موفق شدن در این مسئولیت. استآور و در عین حال،مسئولیتشمند قدرت انتخاب، ارزداشتن : پاسخ

ه یک شخص، ـعالقه و محبت ب که ایم دیدههمواره .کرد ا چشم بـاز عملـشور و احساس جوانی تسلط کامل داشت و ب

:است از همین قبیل مربوط به مواردي) ع(م علیخن امااین س .راند بندد و عقل را به حاشیه می چشم و گوش را می

»م ـصـعـمـی و یی الشـیء ـبکند کر میکور و آدم را چیزي، به ]شدید[عالقۀ ؛ح.«

26

176

کنیم؟»مشورت«آینده، با پدر و مادر خود انتخاب همسرکه در مورد اند ا پیشوایان دین از ما خواستهچر

پاسخ: «تا به انتخابی درست برسیم»؛ پدر و مادر به علت محبت به فـرزنـد، معموال مصلحت و خوشبختی او را در نظر

.کنند بینی توانند خصوصیات افراد را دریابند و عاقبت ازدواج را پیش شان، بهتر می گیرند و به علت تجربه و پختگی می

27

پدران و مادران، نباید نظرخود را بر فرزندانشان تحمیل کنند و آن ها را به ازدواجی ناخواسته بکشانند. 176

نادرست درست

28

» شنیدن نظرات یکدیگر و ترها ه بزرگـدلی، اعتماد ب محیط هم«:پاسخ باشد؟چرا؟ محیطیشایسته است خانواده، چگونه 176

».شود تر به حسرت و پشیمانی منجر و کم گرفته شودها صمیمت تا بهترین« -

29

چیست؟ ترین معیار همسر شایسته مهم ؛کریم از نظر قرآن 176

».با ایمان بودن اوست«: پاسخ

30

.خواهد بود» ..........« شایستگی وي براي همسريباشد، » تر قوي«یک فرد،» ایمان«هر قدر 176

»تر بیش«: پاسخ

31

@GamBeGam-Darsi

٦١

عالوه بر«با ایمان بودن همسر»، چهار معیار دیگر مؤثر در انتخاب وي را به عنوان«زوج» بنویسید. 176

عدم ارتباط قبلی با جنس مخالف) 2 اصالت خانوادگی) 1: پاسخ

...و پوشش مناسب اسالمی ) 4 انجام عبادات، به خصوص نماز) 3

32

تحقیق دربارة همسر آینده را نباید با کدام معاشرت ها، اشتباه گرفت؟ 177

.است» هاي زودگذر هوس«تنها ، منشأ آنکه هایی معاشرت: پاسخ

33

177

چرا خداوند به ما اجازة معاشرت هایی که منشأ آن تنها هوس هاي زودگذر است، نداده است؟

مانند شناخت روحیۀ همسر و یا پی بردن به نقاط تفاهم یکدیگر هایی ا عنوانهر چند بها، ونه معاشرتگ این زیرا: پاسخ

باشد، نتیجه بخش نیست و آثار زیـان بـار دیگري دارد که به خاطر همان آثار، خداوند، اجازة این گونه معاشرت ها را به

ما نداده است. در ایـن نـوع معاشرت ها،معموال احساسات بر هر دو نفر حاکم می شود و پسر و دختر شخصیت واقعی

. ا محبوب دیگري واقع شودـد تچه هست نشان ده ود را بهتر از آنـر طرف اصرار دارد خـکنند و ه ود را پنهان میـخ

.انجامد می» جدایی«و »سستی رابطه«ها به تر این معاشرت معموال، بیش

34

35 عقلی و فکري) 2 جنسی ) 1؛ »دو بلوغ« :پاسخ .نیازمند چند بلوغ است؟بنویسید ،آمادگی براي ازدواج 178

نادرست درست . رسد تی پس از بلوغ عقلی و فکري فرا میبلوغ جنسی، مد 178 36

ریزي کند؟ اش برنامه یابد که باید زندگی خود را بسیار جدي بگیرد و براي آینده با رسیدن جوان به کدام بلوغ، در می 178

»بلوغ عقلی و فکري«: پاسخ

37

178

.را نام ببریددر انسان هاي بلوغ عقلی و فکري چهار مورد از نشانه

هاي همسر فکر کردن دربارة ویژگی) 2توجه به داشتن شغل و پیدا کردن کار ) 1: پاسخ

بودن برنامه دوري از بی) 4 تنظیم خرج و هزینۀ خود ) 3

38

. با زمان ازدواج، زیاد شود و تشکیل خانواده به تأخیر افتد] فکري[نباید فاصلۀ میان بلوغ جنسی و عقلی 178

نادرست درست

39

178

.اند که چگونه شرایط الزم را براي ازدواج فرزندان خود فراهم کنند؟توضیح دهید پیشوایان ما، از پدران و مادران خواسته

پاسخ: «با کنار گذاشتن رسوم غلط»؛ همچنین، از آن ها خواسته، بـه خاطر پندارهاي باطل همچون فراهم شـدن همۀ

. نسازند» آسیب«نکشانند و جامعه را گرفتار » گناه«به امکانات زندگی، فرزندان خود را

40

178

حفظ کرده است؛ پس باید براي حفظ نصف دیگر، از که ازدواج کند، نصف دین خود را کسی«: فرماید می) ص(پیامبر اکرم

رساند؟ را به خوبی می ؛ این جملۀ کوتاه، اهمیت چه چیزي» .خدا پروا داشته باشد

پاسخ: «ازدواج»؛ نشان می دهد که چگونه نیمی از دینداري انسان با ازدواج، حفظ و نگهداري می شود.

41

179

کنید؟ راهم، امکان ازدواج فدختران و پسران خود براي: فرماید می) ص(چرا پیامبر اکرم

. اخالقشان را نیکو کند) 1تـا خـداونـد؛ : پاسخ

. ها توسعه دهد در رزق و روزي آن) 2

.ها را زیاد گرداند عفاف و غیرت آن) 3

42

@GamBeGam-Darsi

٦٢

. خواند د میمازي است که شخص مجررکعت ن» .....« رکعت شخص متأهل، برتر از ».....« ):ع(طبق فرمایش امام صادق 179

.»هفتاد« - »دو«: پاسخ

43

».خلقت است گویی به فع نیازهاي طبیعی و پاسخربراي «: پاسخ شود؟ ازدواج، براي چه چیزي انجام می 179 44

ها دقت کنیم؟ گویی به نیازهاي طبیعی ازدواج، به کدام ویژگی شایسته است در پاسخ 179

شیوة صحیح ) 2 زمان مناسب ) 1: پاسخ

45

179

.فواید ازدواج، در زمان مناسب را بنویسید

رشد طبیعی) 3 سالمت جسمی و روحی ) 2شادابی ) 1: پاسخ

سالمت اخالقی جامعه) 6 کاهش فشار جنسی) 5 احساس رضایت درونی ) 4

46

تأخیر در ازدواج سبب چه نتایجی می شود؟ 179

هاي اجتماعی روابط نامشروع و آسیب -2 افزایش فشارهاي روحی و روانی -1: پاسخ

47

179

اگرفردي بخواهد به شیوه اي غیر از ازدواج به عبارت دیگر، به شیوة ناصحیح، به نیازجنسی خود پاسخ دهد؛چه نتایجی دارد؟

کند و شخصیت می چندي روح و روان فرد را پژمردهاه، پس از ـدر آن صورت لذت آنی و زودگذر برخاسته از گن:پاسخ

اه کشیده گنبه افراط در درست، براي فرار از این پژمردگی به جاي بازگشت به مسیرگونه اشخاص، این.شکند او را می

می شوند؛اما نمی دانند که روحشان مانند تشنه اي است که هرچه بیش تر از آب شور دریا می نوشد،بر تشنگی اش افزوده

.یابد اش شدت می قراري شود و بی می

48

»قاسم مندوانی، دبیر معارف اسالمی و فلسفه و منطق شهرستان شادگان«: راحط

: چند نکته

.استفاده از جزوه کامال رایگان است - 1

.اح جزوه، خودداري نماییدلطفا از تغییر مشخصات طر - 2

.ودداري بفرماییداضافه کردن لینک به جزوه خبراي استفادة مناسب داوطلبان از - 3

) !و لینک را در متن استفاده نکردم ام ه بنده نیز براي دسترسی این عزیزان،وبالگ را در پایان همین صفحه آورد(

http://www.dinida59.blogfa.com @GamBeGam-Darsi