GAEILGE NA SRAITHE SÓISEARAÍ - Folens · bhfuil an téacsleabhar Gaeilge Abú! 3 in oiriúint do...

CÚRSA IOMLÁN DON ARDLEIBHÉAL

GAEILGE NA SRAITHE SÓISEARAÍ

Leabhar an Mhúinteora

SEÁN GREIFSÉAMUS Ó FIONNAGÁIN

LEATHANAIGH SHAMPLACHA

IJ9764_JC_Irish_PEP.indd 1 1/23/20 9:38 PM

Eolas don mhúinteoir xx

Súil ar chlár Gaeilge Abú! 3 xx

Súil ar chlár an téacsleabhair xx

Acmhainní digiteacha xx

Acmhainní digiteacha i gclár Gaeilge Abú! 3 xx

Súil ar an tSraith Shóisearach nua xx

Príomhscileanna xx

Príomhscileanna agus an leabhar Gaeilge Abú! 3 xx

Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí xx

Snáitheanna na sonraíochta agus an leabhar seo xx

Litríocht xx

Liosta Téacsanna Dualgais don dara agus don tríú bliain (T2) xx

Múineadh an chúrsa litríochta xx

Measúnú Rangbhunaithe xx

Scrúdú Deiridh na Sraithe Sóisearaí xx

An phunann teanga xx

Pleanáil xx

Scripteanna don chluastuiscint xx

Freagraí xx

Clár CD xx

Eolas don mhúinteoir 1

Súil ar chlár Gaeilge Abú! 3 2

Súil ar an tSraith Shóisearach nua 3

Príomhscileanna agus an leabhar Gaeilge Abú! 3 4

Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí 7

Snáitheanna na sonraíochta agus an leabhar seo 8

Pleanálaí: Aonad 1 10

Clár Leabhar an Mhúinteora

Clár an leabhráin seo

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

xx

DRÉA

CHT

xx

xx

DRÉA

CHT

xx

Gaeilge Abú! 3

DRÉA

CHT

Gaeilge Abú! 3

Súil ar an tSraith Shóisearach nua

DRÉA

CHT


Príomhscileanna agus an leabhar DRÉA

CHT

Príomhscileanna agus an leabhar Gaeilge Abú! 3DRÉA

CHT

Gaeilge Abú! 3

Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí DRÉA

CHT

Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí DRÉA

CHTClár Leabhar an Mhúinteora

DRÉA

CHTClár Leabhar an Mhúinteora


1

Eolas don mhúinteoir

Eolas don mhúinteoirFáilte chuig Leabhar an Mhúinteora. Leabhar cuimsitheach atá ann le treoracha do chúrsa Gaeilge na Sraithe Sóisearaí.

Tugtar léargas duit ar an tsonraíocht agus léirítear go bhfuil an téacsleabhar Gaeilge Abú! 3 in oiriúint do chúrsa nua na sraithe sóisearaí. Gheobhaidh tú réimse leathan acmhainní anseo, teimpléid phleanála, scrúduithe breise do gach aonad, scripteanna don chluastuiscint, agus freagraí ar thascanna an téacsleabhair.

Anuas air sin, tugtar moltaí duit conas clár Gaeilge Abú! 3 a úsáid chun cabhrú le do chuid múinteoireachta, mar shampla:

ü an téacsleabhar le cluastuiscintí

ü an Phunann Scileanna

ü acmhainní breise sa lámhleabhar seo

ü acmhainní digiteacha ar FolensHive.ie

Mo Phunann Scileanna



GAEILGE NA SRAITHE SÓISEARAÍTacaíocht do Mhúinteoirí agus Daltaí do Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí

Tá an Phunann Scileanna seo deartha go cúramach chun tacú leis na deich n-aonad de théacsleabhar an dalta Gaeilge Abú! 3, agus le riachtanais shonraíocht na Sraithe Sóisearaí. Oiriúnach don seomra ranga nó don bhaile, cabhraíonn sé le daltaí a scileanna teanga a chleachtadh, a bheith cruthaitheach agus a bheith mar fhoghlaimeoirí féinfheasacha; agus ag an am céanna, cothaíonn sé grá don teanga.

Príomhghnéithe den Phunann Scileanna:

Rannóg scileanna teanga: Tascanna dírithe, scafláilte a thugann deis cleachtadh a dhéanamh agus scileanna teanga a fhorbairt.

Rannóg taifead oibre: Cothaíonn sé cruthaitheacht, tugann sé deis príomhscileanna a chleachtadh agus spreagann sé na daltaí chun tascanna cumarsáide a chríochnú.

Rannóg féinmheasúnaithe: Spreagann sé daltaí chun measúnú a dhéanamh ar a ndul chun cinn agus machnamh a dhéanamh ar a gcuid foghlama.

Rannóg féinmheasúnaithe: Tá aonad faoi leith ag deireadh na punainne a chabhraíonn leis na scoláirí MRB 1 (Punann Teanga) agus MRB 2 (Tasc Cumarsáideach) a chomhlánú.

Le fáil chomh maith i gclár Gaeilge Abú!:

Leabhar an Mhúinteora

Téacsleabhar an Dalta agus ríomhleabhar

Acmhainní an scoláire ar FolensOnline.ie

Acmhainní teagaisc ar FolensOnline.ie

1X 9

999

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT


2

Súil ar chlár Gaeilge Abú! 3

Súil ar chlár Gaeilge Abú! 3Clúdaíonn Gaeilge Abú! 3 gach gné de chúrsa nua na sraithe sóisearaí. Cabhraítear le scoláirí a gcuid scileanna a fheabhsú i bhfoghlaim na teanga.

éisteacht

labhairt

idirghníomhú cainte

scríbhneoireacht

léitheoireacht.

Buanna an chláir seo:

Téacsleabhar:

Cur chuige téamach le deich gcaibidil atá in oiriúint do chúrsa nua na sraithe sóisearaí.

Spreagtar na scoláirí chun tuiscint níos fearr a bheith acu ar chultúr na Gaeilge le míreanna cultúir sa leabhar.

Spreagtar na scoláirí chun an teanga a úsáid go héifeachtach, muiníneach, i gcomhthéacs phearsanta agus i gcumarsáid le húsáideoirí eile.

Tugtar cur chuige scafl áilte do scoláirí chun cabhrú leo cumarsáid agus idirghníomhú cainte a dhéanamh.

Forbraítear scileanna éisteachta le tascanna cluastuisceana comhtháite. Cuirtear giotaí gramadaí os comhair na scoláirí i bhfoirmeacha

spraíúla le Gúrú na Gaeilge. Fócas ar na príomhscileanna: cumarsáid, a bheith cruthaitheach, a bheith

liteartha, a bheith uimheartha, eolas agus smaointeoireacht a bhainistiú, mé féin a bhainistiú, fanacht folláin agus obair le daoine eile.

Deiseanna do scoláirí tuiscint agus meas a léiriú ar litríocht na Gaeilge ar mhaithe le taitneamh agus tairbhe a bhaint as an litríocht.

Anailís ar ábhair scrúduithe ag deireadh gach aonaid. Tugtar treoirlínte agus leideanna do scoláirí faoin scrúdú. Tugtar freagraí samplacha san aonad scrúduithe (Ullmhú don scrúdú).

Punann Scileanna:

Tugtar Punann Scileanna do scoláirí chun machnamh a dhéanamh ar a gcuid foghlama agus chun a gcuid dul chun cinn a thaifead. Tá tascanna ann freisin chun a gcuid scileanna teanga a fheabhsú.

Tugtar deis don scoláire punann teanga a chruthú agus Measúnú Rangbhunaithe a dhéanamh sa tríú leabhar ina bhfuil réimse leathan samplaí de shaothair an scoláire.

Bíonn deis ag an scoláire a theanga labhartha a fhorbairt agus a fheabhsú sna tascanna cumarsáideacha, agus nótaí machnamhacha a dhéanamh faoin dul chun cinn atá déanta acu.

Leabhar an Mhúinteora:

Leabhar an Mhúinteora — le réimse leathan acmhainní, teimpléid phleanála, scrúduithe breise, scripteanna don chluastuiscint, agus freagraí ar thascanna ina measc.

Tá nótaí cruinn faoin gcur chuige don Mheasúnú Rangbhunaithe agus an Tasc Cumarsáideach atá le déanamh sa tríú bhliain i leabhar 3.

Gaeilge Abú! 3

DRÉA

CHT

DRÉA

CHT

Spreagtar na scoláirí chun an teanga a úsáid go héifeachtach, muiníneach,

DRÉA

CHT

Spreagtar na scoláirí chun an teanga a úsáid go héifeachtach, muiníneach, i gcomhthéacs phearsanta agus i gcumarsáid le húsáideoirí eile.

DRÉA

CHTi gcomhthéacs phearsanta agus i gcumarsáid le húsáideoirí eile.Tugtar cur chuige scafl áilte do scoláirí chun cabhrú leo cumarsáid agus

DRÉA

CHTTugtar cur chuige scafl áilte do scoláirí chun cabhrú leo cumarsáid agus

Forbraítear scileanna éisteachta le tascanna cluastuisceana comhtháite.

DRÉA

CHT

Forbraítear scileanna éisteachta le tascanna cluastuisceana comhtháite.Cuirtear giotaí gramadaí os comhair na scoláirí i bhfoirmeacha

DRÉA

CHT

Cuirtear giotaí gramadaí os comhair na scoláirí i bhfoirmeacha

Fócas ar na príomhscileanna: cumarsáid, a bheith cruthaitheach, a bheith

DRÉA

CHT

Fócas ar na príomhscileanna: cumarsáid, a bheith cruthaitheach, a bheith liteartha, a bheith uimheartha, eolas agus smaointeoireacht a bhainistiú,

DRÉA

CHT

liteartha, a bheith uimheartha, eolas agus smaointeoireacht a bhainistiú, mé féin a bhainistiú, fanacht folláin agus obair le daoine eile.

DRÉA

CHT

mé féin a bhainistiú, fanacht folláin agus obair le daoine eile.Deiseanna do scoláirí tuiscint agus meas a léiriú ar litríocht na Gaeilge ar

DRÉA

CHT

Deiseanna do scoláirí tuiscint agus meas a léiriú ar litríocht na Gaeilge ar mhaithe le taitneamh agus tairbhe a bhaint as an litríocht.

DRÉA

CHT

mhaithe le taitneamh agus tairbhe a bhaint as an litríocht.Anailís ar ábhair scrúduithe ag deireadh gach aonaid.

DRÉA

CHT

Anailís ar ábhair scrúduithe ag deireadh gach aonaid.Tugtar treoirlínte agus leideanna do scoláirí faoin scrúdú.

DRÉA

CHT

Tugtar treoirlínte agus leideanna do scoláirí faoin scrúdú.Tugtar freagraí samplacha san aonad scrúduithe (DR

ÉACH

T

Tugtar freagraí samplacha san aonad scrúduithe (DRÉA

CHT


DRÉA

CHT

3


Súil ar an tSraith Shóisearach nuaTrí shonraíochtaí Gaeilge na Sraithe Sóisearaí forbraíonn, daingníonn agus leathnaíonn an scoláire a thuiscint ar an nGaeilge. Cuirtear ar chumas an scoláire cumarsáid éifeachtach, idirghníomhach, mhuiníneach a dhéanamh i suíomhanna foirmiúla agus neamhfhoirmiúla an phobail teanga. Cuirtear béim ar chothú agus ar fhorbairt na feasachta; an fheasacht teanga, an fheasacht chultúrtha mar aon le féinfheasacht an scoláire mar fhoghlaimeoir teanga. Féachtar chun na scileanna a thugann an scoláire leis go dtí an iar-bhunscoil a bhuanú agus a fhorbairt. Cuirtear ar chumas an scoláire úinéireacht a ghlacadh ar an nGaeilge, cumas a sheasfaidh leis sa saol.

Spreagtar an scoláire chun:

teanga a úsáid go héifeachtach, muiníneach, i gcomhthéacs phearsanta agus i gcumarsáid le húsáideoirí eile sa phobal teanga

taitneamh a bhaint as cumarsáid chruthaitheach agus nuálach a dhéanamh trí Ghaeilge

meas a bheith aige ar an nGaeilge agus fonn a bheith air í a labhairt agus a úsáid

féinléirithe trína scileanna litearthachta a dhaingniú

triail a bhaint as gnéithe teanga atá nuafhoghlamtha

dul i ngleic le raon leathan téacsanna, i meáin éagsúla, ar mhaithe le foghlaim, le taighde, le caithimh aimsire

tuiscint agus meas a bheith aige ar litríocht na Gaeilge ar mhaithe le taitneamh agus tairbhe a bhaint as litríocht

tuiscint níos fearr a bheith aige ar chultúr na Gaeilge agus meas agus tuiscint a bheith aige ar chultúir agus ar theangacha eile

(Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí T2 lch 7)

Ráitis foghlamaLéirítear sa tábla thíos conas a nascann an tsonraíocht seo don Ghaeilge (T2) sa tsraith shóisearach le cuid de na ráitis foghlama a luaitear sa Chreat don tSraith Shóisearach.

Ráitis foghlama ábhartha Samplaí den fhoghlaim ábharthaRF 2: Éisteann, labhraíonn, léann agus scríobhann an scoláire sa T2 agus i dteanga amháin eile ag leibhéal inniúlachta atá ag teacht lena c(h)umas féin.

Glacfaidh an scoláire páirt i raon leathan gníomhaíochtaí teanga chun forbairt a dhéanamh de réir a chumais féin ar a chumarsáid labhartha agus scríofa i réimse leathan comhthéacsanna.

RF 3: Déanann an scoláire réimse leathan téacsanna a chruthú, a thuiscint agus a léirmhíniú go criticiúil.

Rachaidh an scoláire i ngleic le réimse leathan téacsanna, chun taitneamh a bhaint astu, chun an t-ábhar iontu a thuiscint agus a mheas.

RF 6: Tuigeann an scoláire mar a chuireann luachanna, creidiúintí agus traidisiúin éagsúla leis na pobail agus leis an gcultúr ina maireann sé/sí agus tá meas aige/aici orthu.

Trí fhoghlaim agus úsáid na teanga, tuigfidh an scoláire cultúr na Gaeilge agus mar thoradh air sin beidh meas aige ar chultúir eile agus ar éagsúlacht chultúrtha.

RF 16: Déanann an scoláire cur síos ar Phatrúin agus ar choibhneasa agus déanann sé/sí iad a léiriú, a léirmhíniú, a thuar agus a mhíniú.

Léireoidh an scoláire tuiscint ar struchtúir agus ar dhul na Gaeilge sa chaint agus sa scríobh.

RF 24: Úsáideann an scoláire an teicneolaíocht agus uirlisí na meán digiteacha chun foghlaim, chun cumarsáid a dhéanamh, chun obair agus chun smaoineamh go comhoibríoch agus go cruthaitheach ar bhealach freagrach agus eiticiúil.

Bainfidh an scoláire úsáid chuí as teicneolaíochtaí digiteacha chun tacú le foghlaim agus le húsáid na teanga.

(Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí T2 lch 8)


DRÉA

CHT

4

Príomhscileanna agus an leabhar Gaeilge Abú! 3Is cuid lárnach iad na príomhscileanna den chreat sóisearach. Tá na príomhscileanna fi te fuaite i ngach aonad sa leabhar seo. Aibhsítear iad ag tús gach aonaid leis na deilbhíní seo.

A bheith cruthaitheach A bheith liteartha A bheith uimheartha Cumarsáid

Eolas agus smaointeoireacht a bhainistiú Mé féin a bhainistiú Fanacht folláin Obair le daoine eile

Tugtar deis do na scoláirí na príomhscileanna seo a fhorbairt le tascanna áirithe agus feicfi dh an múinteoir na deilbhíní in aice leis na tascanna ina n-úsáidtear príomhscil áirithe.

Príomhscil Gné(ithe) na príomhscile

Deiseanna chun an scil a chleachtadh sa leabhar

Samplaí

A bheith cruthaitheach

Ag foghlaim go cruthaitheach

Beidh deiseanna ag scoláirí a bheith cruthaitheach agus scagaire contae a dhearadh.

Beidh deiseanna ag scoláirí a samhlacha nua-aimseartha féin a chumadh.

Dearfaidh na scoláirí póstaeir. Scríobhfaidh na scoláirí dráma agus cruthóidh

siad vlag

Téacsleabhar Mo Shaol ar Líne: Contaetha na

hÉireann (lgh 134–135)

Samhlacha: Meaitseáil (lch 172)

Fuinneamh in-athnuaite: Plaisteach (lch 267)

An Phunann Scileanna Cum dráma

(lch 8) Cur i láthair vlag

(lch 41)A bheith liteartha

Smaointe a chur in iúl go soiléir agus le cruinneas. Téacsanna éagsúla a fhiosrú agus a chruthú, lena n-áirítear téacsanna ilmhódacha

Forbróidh an scoláire feasacht níos grinne maidir le conas a oibríonn teanga.

Roghnaíodh téacsanna ón liosta litríochta oifi giúil don dara agus don tríú bliain don leabhar seo. I ngach aonad tá píosa litríochta ann, ina measc, scéalta, amhráin, dánta dráma, gearrscéalta agus úrscéal.

Tugann an rannóg ‘Léamh ar mhaithe le taitneamh’ deis do scoláirí a scileanna liteartha a chleachtadh.

Tabharfaidh an scoláire faoi phleanáil, dréachtú agus scríbhneoireacht i réimse seánraí, ag léiriú feasachta atá ag dul i méid ar spriocghrúpa agus stíl.

Scríobhfaidh na scoláirí ríomhphoist, litreacha, blaganna agus ailt.

Forbrófar a gcuid stór focal le Gluais ag deireadh an leabhair.

Téacsleabhar Réamfhocail shimplí agus an t-alt

(lch 44) An gearrscéal: An Cluiche Mór

(lgh 226–29) Léamh ar mhaithe le taitneamh: The

Wizard of Oz as Gaeilge (lch 14)

An Phunann Scileanna Scríobh ríomhphost (lch 6)

Príomhscileanna agus an leabhar Gaeilge Abú! 3


DRÉA

CHT

5




Samplaí

A bheith uimheartha

Patrúin, treochtaí agus coibhneas a fheiceáil

Féachfaidh an scoláire ar ghnéithe ar nós aoiseanna, dátaí agus dobhriathra ama.

Bainfi dh an scoláire leas as an nuatheicneolaíocht dhigiteach chun meastachán, tuar agus ríomh a dhéanamh agus a smaointe a chur in iúl go matamaiticiúil.

Tabharfaidh an scoláire faoi ghníomhaíochtaí foghlama teanga ar nós eolas a bhailiú ó shuirbhéanna agus ó cheistneoirí sa rang.

Bíonn ar an scoláire pátrúin a mheas i samplaí chun an riail ghramadaí a fheiceáil. Cabhraíonn Gúrú na Gaeilge leis sin.

Téacsleabhar Aoiseanna agus blianta.

(lgh 16–17) Suirbhé le déanamh

(lch 309) Cén cineál foghlaimeoir thú?:

Ráiteas (lch 48–9) Gúrú na Gaeilge

An tuiseal ginideach: (lch 75)

An Phunann Scileanna Suirbhé faoin idirlíon (lch 44)

Cumarsáid Teanga a úsáid Cuirfi dh an scoláire feabhas ar a scileanna cumarsáide trí bheith ag úsáid teanga a bhaineann lena s(h)aol féin agus leis an saol i gcoitinne.

Cabhróidh na comhráite samplacha leo agus cuirtear béim ar leith ar an bhfoghraíocht leis an rannóg Foghraíocht fhuncaí!

Gheobhaidh sé nó sí taithí ar a bheith ag cur faisnéise agus tuairimí i láthair ar a s(h)on féin nó ar son grúpa trí mheán na Gaeilge. Sa leabhar tugtar a lán deiseanna do scoláirí chun an teanga labhartha a chleachtadh. Ina measc, tá tascanna ar nós Abair é! agus Labhraígí le chéile.

Téacsleabhar Labhraígí le chéile

(lch 13) Abair é! (lch 165) Éisteacht:

Foghraíocht fhuncaí (lch 133)

An Phunann Scileanna Plé oscailte

(lch 83)

Eolas agus smaointeoireacht a bhainistiú

Athmhachnamh agus meastóireacht ar mo chuid foghlama

Déanfaidh an scoláire machnamh agus meastóireacht ar aiseolas faighte trí fhéinmheasúnú nó trí phiarmheasúnú (ó scoláirí eile) agus aiseolas ó mhúinteoirí, chun teacht ar shlite inar féidir leis nó léi a bheith níos cruinne ina tháirgeadh teanga féin (scríofa agus labhartha), agus níos feasaí air nó uirthi féin mar fhoghlaimeoir teanga.

Chun cabhrú leis an gcaint, tugtar Scafl áil don chomhrá.

Tugtar Critéir ratha do na scoláirí agus iad i mbun oibre ar thascanna áirithe.

Ag deireadh an aonaid tugtar deis do scoláirí machnamh a dhéanamh ar a gcuid foghlama.

Téacsleabhar Piarmheasúnú

(lch 221) Scafl áil don chomhrá (lch 13)

An Phunann Scileanna Critéir ratha (lch 21)


DRÉA

CHT

6




Samplaí

Mé féin a bhainistiú

Spriocanna pearsanta a shocrú agus a bhaint amach

Tuigfi dh an scoláire an tábhacht a bhaineann le machnamh, le heagar agus le soiléireacht ar mhaithe le spriocanna a bhaint amach go héifeachtach agus in am, agus é nó í ag plé agus ag cruthú téacsanna Gaeilge. Ag deireadh gach aonaid tá deiseanna measúnú ann –

Féinmheasúnú agus Piarmheasúnú. Tugtar deis do na scoláirí a fheabhas féin a mheas le Dialann féinmhachnaimh sa phunann scileanna.

Measúnú Rangbhunaithe 1: Punann Teanga

Tugtar deis do na scoláirí nóta machnamhach a dhéanamh tar éis dóibh obair a chríochnú sa phunann. Tá sampla de nóta machnamhach líonta chun cabhair agus treoir a thabhairt don scoláire

Measúnú Rangbhunaithe 2:Tasc Cumarsáideach

Nathanna úsáideacha Tá neart nathanna úsáideacha sa leabhar a chabhróidh leis na scoláirí an nóta machnamhach a líonadh.

Téacsleabhar Measúnú leanúnach

(lgh 65–6) Cá bhfuil mé? (lch 2)

An Phunann Scileanna Dialann féinmhachnaimh (lch 37)

Teimpléad don nótamachnamhach (MRB1) (lch 92)

Sampla de nótamachnamhach (MRB1) (lch 93)

Teimpléad don nóta machnamhach (MRB2) (lgh 96)

Sampla de nótamachnamhach (MRB2) (lgh 97)

Nathanna ar féidir a úsáid chun an nóta machnamhach a líonadh (lgh 98–9)

Fanacht folláin A bheith dearfach faoin bhfoghlaim

Forbróidh an scoláire meon dearfach i leith fhoghlaim na teanga agus é nó í ag dul i ngleic le tascanna agus gníomhaíochtaí éagsúla teanga, agus ag machnamh air nó uirthi féin mar fhoghlaimeoir teanga.

Téacsleabhar

Conas atá tú? / Fanacht folláin (lch 198)

An Phunann ScileannaFanacht folláin (lch 62)

Obair le daoine eile

Foghlaim le daoine eile

Rachaidh an scoláire i gcomhairle agus i gcomhpháirt lena c(h)omhfhoghlaimeoirí agus le daoine eile, chun sochair a fhoghlama féin agus fhoghlaim a chéile.

Tuigfi dh an scoláire a thábhachtaí is a thairbhí is atá sé éisteacht le daoine eile agus a bheith measúil orthu, agus é nó í ag cur raon leathan de ghníomhaíochtaí agus tascanna i gcrích. Tá neart tascanna sa leabhar a chabhróidh le hobair bheirte agus obair ghrúpa.

Téacsleabhar Taighde (lch 24) Labhraígí le chéile (lch 178)

An Phunann Scileanna Suirbhé (lch 44) Ransú smaointe (lch 34)


DRÉA

CHT

7

Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí

Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe SóisearaíDíríonn an tsonraíocht seo ar bhuanú scileanna teanga agus litearthachta trí shnáitheanna comhtháite:

Cumas cumarsáide

Feasacht teanga agus chultúrtha

Féinfheasacht an fhoghlaimeora

Dearadh í d’íosmhéid 240 uair an chloig de rannpháirtíocht an scoláire ar an gclár ama thar thrí bliana na sraithe sóisearaí.

Torthaí foghlamaFéachaimis anois ar na torthaí foghlama go léir leis na trí shnáithe chomhtháite faoi mar a eagraítear iad.

Snáithe 1: Cumas cumarsáide

Cuimsíonn cumas cumarsáide ábaltacht an scoláire sna cúig scil seo a leanas: éisteacht, léamh, labhairt, idirghníomhú cainte agus scríobh atá ag teastáil uaidh chun cumarsáid a dhéanamh le húsáideoirí eile. Bíonn ar chumas an scoláire feidhmiú i suíomhanna idirphearsanta cumarsáide. Bíonn ar a chumas príomhtheachtaireachtaí na cumarsáide a thuiscint agus a úsáid. Baineann sé taitneamh as a bheith páirteach sa chumarsáid le húsáideoirí eile agus as idirghníomhú leo. Léann sé raon leathan téacsanna, téacsanna ilmhódacha san áireamh atá in úsáid sa phobal teanga agus baineann sé tuiscint as na príomhtheachtaireachtaí atá iontu. Cumann sé a théacsanna ábhartha féin le haghaidh cumarsáide le húsáideoirí eile.

Snáithe 2: Feasacht teanga agus chultúrtha

Tugann an scoláire cruinnúsáid agus saibhreas teanga faoi deara. Tuigeann sé na difríochtaí suntasacha idir an Ghaeilge agus an Béarla chun míchruinneas a sheachaint sa labhairt agus sa scríobh. Déanann sé machnamh ar an gcaoi a n-oibríonn an teanga i dtreo is go sealbhóidh sé dul na teanga sa labhairt agus sa scríobh. Cuireann sé aithne mhaith ar bheochultúr na Gaeilge agus fásann meas ann ar an gcultúr sin agus ar phobal na Gaeilge agus spreagtar é leis an teanga a úsáid.

Snáithe 3: Féinfheasacht an fhoghlaimeora

Díríonn an scoláire ar na tréithe aonair atá aige féin mar fhoghlaimeoir teanga. Tuigeann sé conas straitéisí foghlama atá oiriúnach dó féin a úsáid. Tuigeann sé an spreagadh pearsanta atá aige i leith fhoghlaim na teanga agus glacann sé úinéireacht phearsanta ar an teanga féin agus ar phróiseas sealbhaithe teanga.

(Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí T2 lgh 21–3)


DRÉA

CHT

8

Snáitheanna na sonraíochta agus an leabhar seoSn

áith

eann

a na

son

raío

chta

agu

s an

leab

har

seo

Léir

íonn

an

clár

seo

con

as a

chl

údaí

tear

trí s

hnái

the

na s

onra

íoch

ta s

a le

abha

r.

Snái

thGn

éTo

rthaí

fogh

lam

aAs

Sonr

aíoc

ht G

haei

lge

na Sr

aith

e Só

isear

aí T2

lgh

21–3

Aona

d1

23

45

67

89

10Cu

mas

cu

mar

sáid

eÉis

teac

ht1.1

prío

mhthe

achta

ireac

htaí n

a cum

arsá

ide G

aeilg

e bain

teach

leis

an ng

náths

haol

a thu

iscint

chom

h fad

a is a

tá an

chain

t ar g

hnáth

luas a

gus s

oiléir

üü

üü

üü

üü

üü

1.2 s

onra

í áiri

the ar

ghná

thnith

e coit

ianta

sa ch

aint a

aithi

ntü

üü

üü

üü

üü

1.3 l

éiriú

ar th

aitne

amh a

bhain

t as é

istea

cht le

Gae

ilge

üü

üü

üü

ü

1.4 á

bhar

agus

foins

í éist

each

ta a r

oghn

ú agu

s a ro

innt, a

g úsá

id tei

cneo

laíoc

htaí d

igitea

cha

üü

üü

ü

1.5 c

anúin

tí na G

aeilg

e a ai

thint

üüüüü

üü

üü

ü

Léam

h1.6

úsá

id a b

haint

as ra

on st

raité

isí dí

chód

aithe

cuí

üü

üü

üü

üü

ü

1.7 p

ríomh

shon

raí a

bhain

eann

le gn

áthnit

he co

itianta

a ait

hint i

dtéa

csann

a Gae

ilge

üü

üü

üü

üü

üü

1.8 p

ríomh

theac

htaire

achta

í a bh

aint a

s téa

csann

a Gae

ilge a

bhain

eann

leis

an ng

náths

haol

üüüüüüüü

üü

1.9 t

aitne

amh a

bhain

t as t

éacsa

nna á

bhar

tha dí

lse ch

un cu

mas l

éithe

oirea

chta

a fho

rbair

tü

üü

üü

üü

üü

ü

1.10

téacsa

nna d

ílse a

aims

iú ag

us a

úsáid

chun

taigh

de a

dhéa

namh

üü

üü

üü

ü

Labh

airt

1.11

teach

taire

achta

í pea

rsanta

cuma

rsáide

a ch

ur in

iúl a

bhain

eann

leis

an ng

náths

haol

üü

üü

üü

üü

üü

1.12

téacsa

nna ó

bhéa

l a ch

ruthú

, a ch

ur i l

áthair

ina a

onar

agus

/nó m

ar bh

all de

ghrú

pa ag

us tu

iscint

a léi

riú ar

luch

t éist

each

ta ü

üü

üü

üü

üü

1.13

focail

Gha

eilge

a fh

uaim

niú i s

lí sho

thuigt

he ch

ruinn

üüüüüüüüü

ü

1.14

taitne

amh a

bhain

t as b

heith

ag cu

marsá

id trí

Gha

eilge

üü

üü

üü

üü

üü

1.15

a stór

foca

l pea

rsanta

féin

a thr

eisiú

ar gh

náthn

ithe a

gus á

bhar

ar sp

éis le

is féi

nüüüüü

üü

üü

ü

1.16

cuma

rsáid

ó bhé

al a d

héan

amh f

aoin

méid

atá cl

oiste

aige

üü

üü

üü

1.17

cuma

rsáid

ó bhé

al a d

héan

amh b

unait

he ar

théa

csann

a ábh

artha

Gae

ilge

üü

üü

üü

üü

1.18

tuairi

mí pe

arsa

nta a

fhor

bairt

agus

a ch

osain

t ar n

ithe a

bhain

eann

le há

bhair

ar sp

éis le

is féi

nü

üü

üü

üü

üü

Idirg

hnío

mhú

ca

inte

1.19

idirgh

níomh

ú le c

omhs

colái

rí/le

húsá

ideoir

í eile

Gae

ilge (

agus

lasm

uigh d

e pho

bal n

a sco

ile)

üü

üü

üü

üü

ü

1.20

freag

airt d

o the

achta

ireac

htaí g

an ch

oinne

le lin

n com

hrá

üü

üü

üü

ü

1.21

cuma

rsáid

a cho

imeá

d sa s

iúl ag

us dé

ileáil

le de

acra

chtaí

tuisc

eana

ü

üü

üü

üü

üü

ü

1.22

soilé

iriú n

ó athr

á a lo

rg üü

üü

üü

üü

üü

1.23

eolas

a sh

eiceá

il, a d

heim

hniú

agus

a mh

alartú

üü

üü

üü

üü

üü

1.24

cuma

rsáid

ó bhé

al a d

héan

amh a

g úsá

id tei

cneo

laíoc

htaí d

igitea

cha

üü

üü


DRÉA

CHT

9

Snáitheanna na sonraíochta agus an leabhar seo

Snái

thea

nna

na s

onra

íoch

ta a

gus

an le

abha

r se

oLé

irío

nn a

n cl

ár s

eo c

onas

a c

hlúd

aíte

ar tr

í shn

áith

e na

son

raío

chta

sa

leab

har.

Snái

thGn

éTo

rthaí

fogh

lam

aAs

Sonr

aíoc

ht G

haei

lge

na Sr

aith

e Só

isear

aí T2

lgh

21–3

Aona

d1

23

45

67

89

10Cu

mas

cu

mar

sáid

eÉis

teac

ht1.1

prío

mhthe

achta

ireac

htaí n

a cum

arsá

ide G

aeilg

e bain

teach

leis

an ng

náths

haol

a thu

iscint

chom

h fad

a is a

tá an

chain

t ar g

hnáth

luas a

gus s

oiléir

üü

üü

üü

üü

üü

1.2 s

onra

í áiri

the ar

ghná

thnith

e coit

ianta

sa ch

aint a

aithi

ntü

üü

üü

üü

üü

1.3 l

éiriú

ar th

aitne

amh a

bhain

t as é

istea

cht le

Gae

ilge

üü

üü

üü

ü

1.4 á

bhar

agus

foins

í éist

each

ta a r

oghn

ú agu

s a ro

innt, a

g úsá

id tei

cneo

laíoc

htaí d

igitea

cha

üü

üü

ü

1.5 c

anúin

tí na G

aeilg

e a ai

thint

üüüüü

üü

üü

ü

Léam

h1.6

úsá

id a b

haint

as ra

on st

raité

isí dí

chód

aithe

cuí

üü

üü

üü

üü

ü

1.7 p

ríomh

shon

raí a

bhain

eann

le gn

áthnit

he co

itianta

a ait

hint i

dtéa

csann

a Gae

ilge

üü

üü

üü

üü

üü

1.8 p

ríomh

theac

htaire

achta

í a bh

aint a

s téa

csann

a Gae

ilge a

bhain

eann

leis

an ng

náths

haol

üüüüüüüü

üü

1.9 t

aitne

amh a

bhain

t as t

éacsa

nna á

bhar

tha dí

lse ch

un cu

mas l

éithe

oirea

chta

a fho

rbair

tü

üü

üü

üü

üü

ü

1.10

téacsa

nna d

ílse a

aims

iú ag

us a

úsáid

chun

taigh

de a

dhéa

namh

üü

üü

üü

ü

Labh

airt

1.11

teach

taire

achta

í pea

rsanta

cuma

rsáide

a ch

ur in

iúl a

bhain

eann

leis

an ng

náths

haol

üü

üü

üü

üü

üü

1.12

téacsa

nna ó

bhéa

l a ch

ruthú

, a ch

ur i l

áthair

ina a

onar

agus

/nó m

ar bh

all de

ghrú

pa ag

us tu

iscint

a léi

riú ar

luch

t éist

each

ta ü

üü

üü

üü

üü

1.13

focail

Gha

eilge

a fh

uaim

niú i s

lí sho

thuigt

he ch

ruinn

üüüüüüüüü

ü

1.14

taitne

amh a

bhain

t as b

heith

ag cu

marsá

id trí

Gha

eilge

üü

üü

üü

üü

üü

1.15

a stór

foca

l pea

rsanta

féin

a thr

eisiú

ar gh

náthn

ithe a

gus á

bhar

ar sp

éis le

is féi

nüüüüü

üü

üü

ü

1.16

cuma

rsáid

ó bhé

al a d

héan

amh f

aoin

méid

atá cl

oiste

aige

üü

üü

üü

1.17

cuma

rsáid

ó bhé

al a d

héan

amh b

unait

he ar

théa

csann

a ábh

artha

Gae

ilge

üü

üü

üü

üü

1.18

tuairi

mí pe

arsa

nta a

fhor

bairt

agus

a ch

osain

t ar n

ithe a

bhain

eann

le há

bhair

ar sp

éis le

is féi

nü

üü

üü

üü

üü

Idirg

hnío

mhú

ca

inte

1.19

idirgh

níomh

ú le c

omhs

colái

rí/le

húsá

ideoir

í eile

Gae

ilge (

agus

lasm

uigh d

e pho

bal n

a sco

ile)

üü

üü

üü

üü

ü

1.20

freag

airt d

o the

achta

ireac

htaí g

an ch

oinne

le lin

n com

hrá

üü

üü

üü

ü

1.21

cuma

rsáid

a cho

imeá

d sa s

iúl ag

us dé

ileáil

le de

acra

chtaí

tuisc

eana

ü

üü

üü

üü

üü

ü

1.22

soilé

iriú n

ó athr

á a lo

rg üü

üü

üü

üü

üü

1.23

eolas

a sh

eiceá

il, a d

heim

hniú

agus

a mh

alartú

üü

üü

üü

üü

üü

1.24

cuma

rsáid

ó bhé

al a d

héan

amh a

g úsá

id tei

cneo

laíoc

htaí d

igitea

cha

üü

üü

Snái

thGn

éTo

rthaí

fogh

lam

aAs

Sonr

aíoc

ht G

haei

lge

na Sr

aith

e Só

isear

aí T2

lgh

21–3

Aona

d1

23

45

67

89

10Cu

mas

cu

mar

sáid

eSc

ríobh

1.25

téacsa

nna á

bhar

tha a

chum

adh (

ríomh

phois

t, blag

anna

, cun

tais,

téacsa

nna

crutha

ithea

cha a

gus t

éacsa

nna i

lmhó

dach

a) le

tuisc

int ar

luch

t a lé

ite

1.26

dréa

chtú,

léam

h siar

agus

athd

hréa

chtú

a dhé

anam

h

1.27

teach

taire

achta

í scrí

ofa a

roinn

t, ag ú

sáid

teicn

eolaí

ochta

í digi

teach

a

1.28

tuairi

mí pe

arsa

nta a

chur

in iú

l agu

s a m

híniú

1.29

freag

airt p

hear

santa

do th

éacsa

nna

Feas

acht

te

anga

agu

s ch

ultú

rtha

Ag d

íriú

ar th

eang

a na

Ga

eilg

e m

ar ch

óras

2.1 d

ifríoc

htaí s

untas

acha

ó tha

obh g

rama

daí a

gus c

omhr

éire i

dir an

Gha

eilge

, Béa

rla

agus

tean

gach

a eile

a tha

bhair

t faoi

dear

a chu

n mích

ruinn

eas a

shea

chain

t

2.2 e

arrá

idí pe

arsa

nta i l

abha

irt ag

us i s

críob

h na t

eang

a a th

abha

irt fa

oi de

ara a

gus n

a cú

isean

na le

o a th

uiscin

t

2.3 p

atrúin

tean

ga m

ar ch

omhr

éir, b

hriat

hra,

ainmf

hoca

il, srl

., a ai

thint

agus

a ús

áid

2.4 l

itriú

agus

ponc

aíoch

t che

art a

aithi

nt ag

us a

úsáid

2.5 t

aifea

d a ch

oinne

áil ar

dhús

hláin

phea

rsanta

a bh

ainea

nn le

cruin

núsá

id na

tean

ga

trí bh

lag fo

ghlam

a pea

rsanta

a ch

ruthú

Ag co

thú

feas

acht

a i

leith

chul

túr n

a te

anga

2.6 g

né(it

he) d

e chu

ltúr n

a Gae

ilge a

rogh

nú ag

us ta

ighde

a dh

éana

mh ui

rthi a

gus í

a ch

ur i l

áthair

ar sh

lí nuá

lach c

hruth

aithe

ach

2.7 t

ionscn

aimh/

cur i

látha

ir ó b

héal

a dhé

anam

h ar g

hnéit

he de

bheo

chult

úr na

Ga

eilge

Ag co

thú

feas

acht

a i

leith

an

dáth

eang

acha

is2.8

cos

úlach

taí ag

us di

fríoc

htaí id

ir ph

obail

iltea

ngac

ha a

fhios

rú

2.9 a

aiste

ar pe

arsa

nta fé

in i d

treo a

n ilte

anga

chais

a léi

riú

Féin

fhea

sach

t an

fh

oghl

aim

eora

Ag co

thú

féin

tuisc

eana

m

ar fh

oghl

aim

eoir

tean

ga

3.1 s

tíl ph

earsa

nta fo

ghlam

a a ai

thint

agus

stra

itéisí

fogh

lama a

fhor

bairt

sna s

cilea

nna

ar fa

d chu

n cur

leis

an bh

foghla

im éi

feach

tach

3.2 ú

sáid

a bha

int as

aise

olas m

ar fh

oghla

imeo

ir ch

un ai

dhme

anna

fogh

lama p

earsa

nta

a lea

gan a

mach

Ag fo

rbai

rt na

fogh

lam

a fé

inria

ir3.3

cinn

tí nea

mhsp

leách

a fao

in bh

foghla

im a

dhéa

namh

3.4 f

éinmh

easú

nú a

dhéa

namh

ar dh

ul ch

un ci

nn

3.5 a

iseola

s a ro

innt le

comh

scolái

rí ar

an bh

foghla

im ph

earsa

nta sn

a scil

eann

a tea

nga

agus

fogh

lama

3.6 a

cmha

inní te

anga

a ús

áid (f

oclói

rí ag

us rí

omhf

hocló

irí, g

raim

éir, s

eiceá

laithe

gra

mada

í agu

s litr

ithe,

srl.)

Ag fo

rbai

rt tu

iscea

na a

r sp

reag

adh

pear

sant

a i

leith

na

tean

ga

3.7 t

uiscin

t a lé

iriú a

r a sp

reag

adh p

earsa

nta i l

eith f

hogh

laim

na te

anga

.

3.8 a

idhme

anna

fogh

lama p

earsa

nta a

úsáid


DRÉA

CHT

10

Pleanálaí: Aonad 1

Pleanálaí: Aonad 1 Plean don Aonad

Ábhar an aonaid foghlama: Mé féin agus mo chairde nua

Bliain/Téarma: An dara bliain/téarma 1

Fad an aonaid: 5-6 Seachtaine

Snáithe Gné Torthaí foghlamaAs Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí T2 lgh 21–3

Cumas cumarsáide

Éisteacht 1.2 sonraí áirithe ar ghnáthnithe coitianta sa chaint a aithint1.3 léiriú ar thaitneamh a bhaint as éisteacht le Gaeilge1.5 canúintí na Gaeilge a aithint

Léamh 1.7 príomhshonraí a bhaineann le gnáthnithe coitianta a aithint i dtéacsanna Gaeilge

1.8 príomhtheachtaireachtaí a bhaint as téacsanna Gaeilge a bhaineann leis an ngnáthshaol

1.9 taitneamh a bhaint as téacsanna ábhartha dílse chun cumas léitheoireachta a fhorbairt

Labhairt 1.11 teachtaireachtaí pearsanta cumarsáide a chur in iúl a bhaineann leis an ngnáthshaol

1.12 téacsanna ó bhéal a chruthú, a chur i láthair ina aonar agus/nó mar bhall de ghrúpa agus tuiscint a léiriú ar lucht éisteachta

1.13 focail Ghaeilge a fhuaimniú i slí shothuigthe chruinn1.15 a stór focal pearsanta féin a threisiú ar ghnáthnithe agus ábhar ar spéis leis

féinIdirghníomhú cainte 1.20 freagairt do theachtaireachtaí gan choinne le linn comhrá

1.22 soiléiriú nó athrá a lorg1.23 eolas a sheiceáil, a dheimhniú agus a mhalartú

Scríobh 1.25 téacsanna ábhartha a chumadh (ríomhphoist, blaganna, cuntais, téacsanna cruthaitheacha agus téacsanna ilmhódacha) le tuiscint ar lucht a léite

1.26 dréachtú, léamh siar agus athdhréachtú a dhéanamh1.27 teachtaireachtaí scríofa a roinnt, ag úsáid teicneolaíochtaí digiteacha1.29 freagairt phearsanta do théacsanna

Critéir ratha

Ag deireadh an aonaid seo beidh an scoláire in ann -

ü Anailís a dhéanamh ar dhán

ü Ainm, áit chónaithe, aois, cuma fhisiciúil a chur in iúl

ü Cur síos a dhéanamh ar dhaoine

ü An chopail ‘is’ a úsáid

ü Urú agus séimhiú a úsáid

ü Blag a scríobh

ü Ríomhphoist a scríobh


DRÉA

CHT

11


Snáithe Gné Torthaí foghlamaAs Sonraíocht Ghaeilge na Sraithe Sóisearaí T2 lgh 21–3

Feasacht teanga agus chultúrtha

Ag díriú ar theanga na Gaeilge mar chóras

2.1 difríochtaí suntasacha ó thaobh gramadaí agus comhréire idir an Ghaeilge, Béarla agus teangacha eile a thabhairt faoi deara chun míchruinneas a sheachaint

2.3 patrúin teanga mar chomhréir, bhriathra, ainmfhocail, srl., a aithint agus a úsáid2.4 litriú agus poncaíocht cheart a aithint agus a úsáid

Ag cothú feasachta i leith chultúr na teanga

2.6 gné(ithe) de chultúr na Gaeilge a roghnú agus taighde a dhéanamh uirthi agus í a chur i láthair ar shlí nuálach chruthaitheach

2.7 tionscnaimh/cur i láthair ó bhéal a dhéanamh ar ghnéithe de bheochultúr na Gaeilge

Ag cothú feasachta i leith an dátheangachais

2.8 cosúlachtaí agus difríochtaí idir phobail ilteangacha a fhiosrú2.9 a aistear pearsanta féin i dtreo an ilteangachais a léiriú

Féinfheasacht an fhoghlaimeora

Ag cothú féintuisceana mar fhoghlaimeoir teanga

3.1 stíl phearsanta foghlama a aithint agus straitéisí foghlama a fhorbairt sna scileanna ar fad chun cur leis an bhfoghlaim éifeachtach

3.2 úsáid a bhaint as aiseolas mar fhoghlaimeoir chun aidhmeanna foghlama pearsanta a leagan amach

Ag forbairt na foghlama féinriair

3.4 féinmheasúnú a dhéanamh ar dhul chun cinn

3.5 aiseolas a roinnt le comhscoláirí ar an bhfoghlaim phearsanta sna scileanna teanga agus foghlama

3.6 acmhainní teanga a úsáid (foclóirí agus ríomhfhoclóirí, graiméir, seiceálaithe gramadaí agus litrithe, srl.)

Ag forbairt tuisceana ar spreagadh pearsanta i leith na teanga

3.7 tuiscint a léiriú ar a spreagadh pearsanta i leith fhoghlaim na teanga.

3.8 aidhmeanna foghlama pearsanta a úsáid

Téacsanna/áiseanna féideartha don cheacht:

Dán: An Ghealach le Caitríona Ní Chléirchín (lch 4)

Moltaí eile ón gcúrsa litríochta:

Gearrscéalta: ‘Punk’ le Ré Ó Laighléis

Dán: ‘Dán do Lara, 10’ le Michael Hartnett

Léamh ar mhaithe le taitneamh: ‘The Wizard of Oz as Gaeilge’ (lch 14)

Comhrá: Tú féin a chur in aithne (lch 2)

Ag nochtadh tuairimí (lch 9)Tá naisc sheachtracha ar fáil chuig suíomhanna gréasáin úsáideacha eile ar FolensHIVE.ie.

Fís don fhoghlaim san aonad

Cur síos imlíneach ar an bhfoghlaim

Tugtar deiseanna do scoláirí cumarsáid ó bhéal a dhéanamh a bhaineann leo féin agus a gcairde. Spreagtar comhrá idir na scoláirí ionas go mbeidh siad in ann teachtaireachtaí pearsanta cumarsáide a chur in iúl a bhaineann leis an ngnáthshaol. Múintear an córas teanga a bhaineann leis an chopail ‘is’ chomh maith le conas urú agus séimhiú a úsáid. Cabhraítear leis an bhfoghlaim le píosaí léitheoireachta agus scríbhneoireachta.


DRÉA

CHT

12


Príomhdheiseanna measúnaithe an aonaid

Samplaí Treoracha

Cur i láthair a dhéanamh ar an topaic.

Plé a dhéanamh ar an dán agus cuntas a scríobh faoi.

Ríomhphost a sheoladh faoi theach do charad.

Ceisteanna a fhreagairt ó bhéal

Gramadach

Tascanna le déanamh sa phunann scileanna

Féinmheasúnú

Scrúdú

Cur i láthair ar theaghlach cáiliúil le déanamh

(Punann Scileanna, lch 4) Tasc labhartha agus scríofa ar an dán

(Téacsleabhar: lgh 4–7) (Punann Scileanna: lch 5)

Ríomhphost le déanamh sa Phunann Scileanna (lch 6)

Deiseanna cainte leis na tascanna ‘Labhraígí le chéile’

(Téacsleabhar: lgh 3, 9, 13, 16, 18, 19, 20, 24)

Cleachtaí labhartha a dhéanamh ar na briathra neamhrialta (Téacsleabhar: lch 8)

Éisteacht: Scéal T-Rex (lch 1) Scríbhneoireacht (lch 3) Cur i láthair (lch 4)

Tascanna measúnaithe ag deireadh an aonaid (Téacsleabhar: lch 34)(Punann: lch 9)

Ceisteanna samplacha scrúdaithe (Téacsleabhar: lgh 30–31)

Cur i láthair: Pléigh na critéir ratha leo roimh ré agus tabhair aiseolas dóibh ag an deireadh.

Dul i ngleic le téacs eile litríochta (m.sh. an t-amhrán ‘Ná hAbair é Déan é!’ le J.J Ó Dochartaigh) a bhaineann le cúrsaí dóchais sula léitear an dán An Ghealach: Iarr ar na scoláirí léirmheas a dhéanamh ar an dán ‘An Ghealach’ sa phunann.

Scríbhneoireacht: Mínigh na critéir ratha leo roimh ré agus is féidir sampla a dhéanamh ar an gclár bán chun cabhrú leo. Is féidir píosa cainte a bheith agaibh ar ábhar na scríbhneoireachta. Tabhair aiseolas dóibh tar éis an taisc.

Labhairt: Is féidir ciorcal cainte a dhéanamh sa rang go háirithe leis na tascanna ‘Labhraígí le chéile’. Is féidir rólimirt a dhéanamh ón bpunann (lch 7). Tar éis an taisc, mínigh na botúin is coitianta leo ar an gclár bán.

Gramadach: Mínigh na rialacha roimh ré. Is féidir comórtas a dhéanamh ar na rialacha. Is féidir scrúdú a dhéanamh as na tascanna sa leabhar freisin. Ceartaigh na botúin ar an gclár bán agus iarr orthu machnamh a dhéanamh ar a mbotúin féin.

Iarr ar na scoláirí an tasc éisteachta, scríbhneoireachta, taighde, cur ar láthair ó bhéal, taifead ar an gcur i láthair, piarmheasúnú agus na tascanna measúnaithe a dhéanamh ag deireadh an aonaid.

Measúnú: Ba chóir do na daltaí scrúduithe a dhéanamh agus scór a choimeád. Iarr orthu machnamh a dhéanamh ar na torthaí.

Is féidir díriú isteach ar leideanna don scrúdú agus an bealach ina bhfreagraítear na ceisteanna.

Ag cruthú eispéiris foghlama

Féidearthachtaí i rith an aonaid foghlama

Deiseanna foghlama féideartha Samplaí Treoracha Aidhmeanna foghlama pearsanta a phlé agus

a scríobh. Féach ar an vlag agus na pointí is tábhachtaí

a aithint ó thaobh foghraíochta de agus iad a phlé agus a roinnt i ngrúpaí.

Dán a léamh agus príomhtheachtaireachtaí an dáin sin a phlé ó bhéal.

Tugtar deiseanna do scoláirí cur lena stór focal, cleachtadh cainte a dhéanamh le chéile agus cur síos a dhéanamh ar dhuine.

Plé oscailte faoi ilchultúrachas agus ainmneacha ó thíortha eile atá sa rang a phléigh

Loga foghlama a choinneáil ar an bhfoghlaim teanga (stór focal, nathanna cainte, cruinneas) agus ar na hacmhainní a úsáideadh chun cur leis an gcruinneas (foclóirí, graiméir, suíomhanna idirlín).

Vlag : Ailbhe (Téacsleabhar: lch 2) An dán ‘An Ghealach’ a léamh

(Téacsleabhar: lch 4) Inis dom fút féin

(Téacsleabhar: lgh 12, 13) Ainmneacha ó thíortha eile

(Téacsleabhar: lch 27)

Cuir ceisteanna orthu ar na rudaí a d’fhoghlaim siad.

Freagair na ceisteanna bunaithe ar an vlag.

Ceisteanna a fhreagairt ar an dán agus freagraí pearsanta gairide a scríobh faoin dán.

Labhraígí le chéile. Iarr ar na scoláirí ceisteanna a chur ar a chéile fúthu féin.

Iarr ar na scoláirí an tasc scríofa a dhéanamh agus ansin faigh amach cé mhéad dalta atá sa rang le hainmneacha ó thíortha eile.


DRÉA

CHT

13


Príomhscileanna

Seo liosta roinnt deiseanna chun príomhscileanna a fheabhsú in aonad 1.

Príomhscil Deiseanna chun an scil a fheabhsú san aonad

Samplaí Treoracha

Cumarsáid Éisteacht ‘Abair é!’

Vlag: Ailbhe (Téacsleabhar: lch 2)

An dán ‘An Ghealach’ (Téacsleabhar: lch 4)

Éist leis an vlag agus foghlaim na nathanna. Iarr ar na scoláirí a vlag féin a chruthú.

Déan an tasc ‘Abair é!’ chun tuairimí a nochtadh faoin dán.

Obair le daoine eile ‘Labhraígí le chéile’ Spraoi leis an teanga Piarmheasúnú

Comhrá i mbialann (Téacsleabhar: lch 3)

Cluiche cathlonga (Téacsleabhar: lch 32)

Piarmheasúnú (Téacsleabhar: lch 33)

Beidh na scoláirí ag ullmhú comhrá le chéile idir bheirt atá i mbialann.

Beidh na scoláirí ag obair i mbeirteanna i mbealach spraíúil.

Ceartóidh na scoláirí obair a chéile.

A bheith cruthaitheach Mo chraobh ghinealaigh Cultúr na gCeilteach

Dear do chraobh ghinealaigh féin (Téacsleabhar: lch 25)

Obair ealaíne (Téacsleabhar: lch 28)

Iarr ar na scoláirí cur síos a dhéanamh ar a gcraobh ghinealaigh agus croch suas iad ar an mballa.

Iarr orthu pictiúr a tharraingt bunaithe ar na huirlisí troda a bhí in úsáid ag na Ceiltigh.

A bheith liteartha Spreagfar scoláirí chun léamh le píosaí léitheoireachta agus fi líochta.

Spreagfar scoláirí chun léamh freisin leis an rannóg ‘Léamh ar mhaithe le taitneamh’.

An dán ‘An Ghealach’ a léamh (Téacsleabhar: lch 4)

Léamh ar mhaithe le taitneamh: ‘The Wizard of Oz as Gaeilge’ (Téacsleabhar: lch 14)

Ainmneacha ó thíortha eile (Téacsleabhar: lch 27)

Na Ceiltigh (Téacsleabhar: lch 28)

Iarr orthu an dán a léamh agus a phlé.

Iarr orthu an scéal a léamh agus a phlé.

Iarr orthu na hailt a léamh agus a phlé

A bheith uimheartha Dáta breithe Aoiseanna agus blianta Airde Ag comhaireamh daoine

Dáta breithe (Téacsleabhar: lch 15)

Aoiseanna agus blianta (Téacsleabhar: lch 16)

Airde (Téacsleabhar: lch 19) Ag comhaireamh daoine

(Téacsleabhar: lch 21)

Déan plé agus cleachtadh ar an ngramadach atá i gceist.

Deiseanna foghlama féideartha Samplaí Treoracha Spraoi leis an teanga

Measúnú leanúnach

Cluiche Stop an bus! agus Sudoku (Téacsleabhar: lch 32)

Piarmheasúnú (Téacsleabhar: lch 33) Féinmheasúnú (Téacsleabhar: lch 34)

Iarr ar na scoláirí na cluichí a imirt agus ceartaigh iad sa rang.

Iarr ar na scoláirí an piarmheasúnú a dhéanamh agus obair a bpáirtí a cheartú.

Iarr ar na scoláirí an féinmheasúnú a dhéanamh agus ceartaigh é sa rang.


GERMAN

Dive In! … to J

unior Cycle First Year English

Fiona Kirwan Edel O’Donovan

ENGLISH

Higher and Ordinary Level PE

PERFORMANCEFOR LEAVING CERTIFICATE

PEAK

Fergal Lyons, Sarahjane Belton, Nichola Crean and Eoin Joy

PEAKPERFORMANCEFOR LEAVING CERTIFICATE

PE

Gavin Duffy

BUSINESSDOWN TO

Leaving Certificate Business

BUSINESS

Carmel EnrightMaureen Flynn

ORDINARY & HIGHER LEVEL

Leaving CertificateHome Economics

SKILLS

HOME EC

Leaving Certificate SpanishHigher and Ordinary Level

Españolen Acción

2nd Edition

Elaine Higgins

SPANISH

Our NEW Post Primary Programmes for 2020

Visit Folens.ie for more information and to try our Digital Resources.

Contact your Folens Rep to book a meeting.

Leaving Certificate

Niamh Cooper

Leaving Certificate Oral German

FRENCH

Leaving Certificate Oral French

Lauren Johnston

and Ailbhe Smyth

Junior Cycle LC Oral Language

IRISH



CÚRSA IOMLÁN DON GNÁTHLEIBHÉAL




LCVP LINK MODULES

MAKING IT HAPPEN

CAROLINE MCHALE3RD EDITION

LCVP

1X 9

999


GAEILGE NA SRAITHE SÓISEARAÍ - Folens · bhfuil an téacsleabhar Gaeilge Abú! 3 in oiriúint do...

Documents

Transcript of GAEILGE NA SRAITHE SÓISEARAÍ - Folens · bhfuil an téacsleabhar Gaeilge Abú! 3 in oiriúint do...