Friskijkers, Dwarsdenkers, Koplopers en Kantelaars
-
Upload
janrotmans -
Category
Business
-
view
992 -
download
0
description
Transcript of Friskijkers, Dwarsdenkers, Koplopers en Kantelaars
Friskijkers, Dwarsdenkers,Koplopers en Kantelaars
Jan Rotmans Amsterdam, 23 Januari 2014
www.twitter.com/janrotmans
We leven niet in tijdperk van verandering
maar in een verandering van tijdperken
Unieke Kanteling
1. weefsel van de samenleving verandert
2. structuur van de economie verandert
3. disruptieve technologische doorbraken
Laatste Kantelperiode
Modernisering
1850-1920
industriële revolutie staal, elektriciteit, verbrandingsmotor
fundament voor Nederland 2.0
onderwijs, kiesrecht, zorg, sociale structuren
vernieuwing in kunsten architectuur, schilderkunst, literatuur
25 jaar
DoorontwikkelingsfaseVoorontwikkelingsfase
25 jaar
Transitie naar Samenleving 3.0
Horizontaal
Decentraal
Bottom-upKa
ntel
perio
de Verticaal
Centraal
Top-down
Tijd
O
pbou
w va
n du
urza
me
sam
enle
ving
We zitten hier
Kantelfase
energiebedrijven vallen om
massale ontslagen in thuiszorg
welzijnsorganisaties verdwijnen
bouwbedrijven saneren op grote schaal
Paradigma Wisseling
oude wereldbeeld nieuwe wereldbeeld
exploitatie co-operatie
structuren mensen
onnatuurlijk natuurlijk
ontlenen waarde creëren
lineair cyclisch
Samenleving 3.0
do it ourselves society
samenleving van onderop
participatiesamenleving
burgerkracht sociaal doe het zelven
Economie 3.0
CO2-arm
biobased kleinschalig
circulair
maatwerk cross-sectoraal
nieuwe maakindustrie
Evolutionaire Revolutie
silo’s worden afgebroken
nieuwe instituties ontstaan
mensen breken door structuren heen
glocalisering
Waar zien we die verandering?
energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam
welzijn van zorgen voor naar zorgen dat
bouw van aanbod & product naar vraag & dienst
zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht
Voorbeelden
Burgerinitiatieven
500 lokale energie initiatieven
60 lokale zorgcoöperaties
collectief particulier opdrachtgeverschap
tientallen lokale munteenheden
Buurtzorg
brengt verpleging en verzorging weer bij de mensen
zelfsturende buurtzorgteams met wijkverpleegkundigen
zorg op maat in de buurt
integratie in sociaal netwerk (gezin, vrienden, buurt)
platte, horizontale organisatie zonder managers
Bedrijven
Philips transformeert tot zorgbedrijf
DSM transformeert tot fijn/biochemie
schoonmaakbedrijf stapt in de zorg
energiebedrijven gaan in verzekeringen
http://www.agro-chemie.nl/assets/sites/3/Green-Chemistry-Campus-2.jpg
Green Chemistry Campus
pearl of the biobased economy
campus created by petrochemical company SABIC
SABIC opens their laboratories for entrepreneurs
results in biobased radical innovations
biopolymers, biobased building materials, bio natural colours
maakt papier van oud papier
C2C deels doorgevoerd
is duurzame koploper en in 2020 energieneutraal
wil pad inslaan van circulaire economie
papier van gras uit de regio [miscanthus]
kan groeien op mijnheuvels in Limburg
Van Houtum
Verduurzaming Gebouwde Omgeving
alle woningen, gebouwen, bedrijventerreinen,
kerken, sportverenigingen energieneutraal in 2030
organiseren via gemeenschappen
via lokale & regionale netwerken
Lessons
Lessons
nieuwe industriële revolutie
digitale revolutie in de maakindustrie
fundamentele verandering van:
hoe wij dingen maken en vooral wie het maakt
álles kan op een pc worden gemaakt!
iedereen wordt producent
Nieuwe Maakindustrie
prosument: nieuwe macht, digitaal georganiseerd
prosument: wordt ontwerper, bouwer, fabrikant
prosument: maakt eigen huis, kleding, voedsel
van consument tot prosument tot fabricent
Consumenten worden Fabricenten
Waartoe leiden nu deze
koploper initiatieven?
aantal koploper initiatieven geëxplodeerd
vertienvoudiging de afgelopen 5-10 jaar
sociale en economische entrepreneurs
van geitewollensokken tot ondernemerschap
Status
schatting
10.000 koplopers
250.000 mensen betrokken
voedsel, energie, bouw, zorg, welzijn, cultuur, onderwijs
Status
kritische omslag bereikt bij 20%
15 miljoen volwassenen
12.5 miljoen mensen ouder dan 20 jaar
2.5 miljoen mensen is omslagpunt
Kantelpunt
koploper projecten geïsoleerd
verbindende kracht ontbreekt
wordt te weinig geleerd van elkaar
weinig samenwerking tussen sectoren
Echter
koplopers zijn vooral inhoudelijk gericht
koplopers binden zich niet eenvoudig
koplopers hebben innovatieruimte nodig
veel koplopers zijn geen kantelaars
Koplopers
Hoe kunnen we de
transitie versnellen?
macht = vermogen om hulpbronnen te mobiliseren voor een bepaald doel
hulpbronnen mensen, kennis, grondstoffen, materialen infrastructuur, lobbykracht, fondsen, geld
transformatieve macht herverdeling van hulpbronnen
Nieuwe Macht Nodig
nog meer kennis delen met elkaar
alles wordt ‘open source’
delen van kennis wordt machtsfactor
Kennis Delen
meer verbindingen realiseren
tussen projecten, mensen, organisaties
zijn 1000 verbinders per jaar nodig
nieuwe verdienmodel voor verbinden?
Verbinden
hybriditeit is manifestatie van kanteling
samenwerking grote bedrijven en entrepreneurs
koplopers hebben grote bedrijven nodig
grote bedrijven hebben koplopers nodig
Hybride Samenwerking
lobbykracht is essentie van nieuwe macht
vanuit gemeenschappelijk belang
vergt competenties, kennis en expertise
Lobbykracht
It is the process, stupid!
in wat voor samenleving willen we leven?
waar verdienen wij ons geld mee over 20 jaar?
geen blauwdruk, maar stip op de horizon
consistent beleid over langere periode
Visie, Strategie, Actie
Leiderschap
kantelaars: koplopers die sector/branche/domein/regio laten kantelen
uitzonderlijke mensen
inhoudelijk, organisatorisch, empathisch, authentiek
wie is de eerste pinguin?
wie is de tweede pinguin?
Ode aan Friskijkers en Dwarsdenkers
“ Op degenen die het anders zien. Die niet gek zijn op regeltjes en
geen respect hebben voor de stand van zaken. Je kunt ze napraten,
tegenspreken, ophemelen of omlaaghalen. Het enige wat je niet
kunt is om ze heen. Want zij brengen verandering, brengen
Nederland verder. En waar sommige mensen malloten zien, zien wij
genieën. Omdat de mensen die gek genoeg zijn om te denken dat
ze de wereld kunnen veranderen, degenen zijn die het doen. ”