Frá QIS3 til QIS4Sigurður Freyr Jónatansson 5. febrúar 2008

lánamarkaður

verðbréfa-markaður

lífeyris-markaður

vátrygginga-

markaður

2

Frá QIS3 til QIS4

3

QIS3

Skýrsla CEIOPS um QIS3 kom út 20. nóvember 2007, sjá www.ceiops.eu

Markmið QIS3 voru eftirfarandi: Fá upplýsingar um hvort þeir útreikningar sem beðið var um væru raunhæfir og

nothæfir Áhrif nýrra reglna á efnahagsreikning Hvort kröfur SCR og MCR væru raunhæfar Áhrif á samstæður

4

Þátttaka í QIS3

Þátttaka frá 28 af 30 ríkjum EES 1027 vátryggingafélög skiluðu niðurstöðum

samanborið við 514 í QIS2

330 líftryggingafélög 511 skaðatryggingafélög 158 samsett félög

5

Fjárhagsleg áhrif í QIS3

Vátryggingaskuld lækkar Vátryggingaskuld í hlutfalli af Solvency I aðferðum á

bilinu: 70-100% fyrir skaðatryggingafélög 90-102% fyrir líftryggingafélög

98% af vátryggingafélögum uppfyllir MCR Yfirleitt lækkar gjaldþolshlutfallið (m.v. SCR) 16% félaganna uppfylla ekki SCR

6

Breytingar í QIS4 frá QIS3

Mat á eignum og skuldbindingum Mat á vátryggingaskuld Eiginfjárgrunnur SCR Staðalaðferð SCR Innra líkan MCR

7

Mat á eignum og skuldbindingum

Í QIS3 komu fram mismunandi aðferðir við að mæla virði illseljanlegra eigna og skuldbindingar aðrar en vegna vátrygginga

Nákvæmar leiðbeiningar í QIS4:(i) Markaðsvirði þar sem það er mögulegt(ii) Útreiknað virði (mark to model)(iii) Sjá töflu um mat skv. IFRS(iv) Við sérstaklega tilgreindar aðstæður má nota tölur skv. "hefðbundnum"

reikningsskilaaðferðum

8

Mat á eignum og skuldbindingum - Meðalhófssjónarmið

Ekki þörf á sérstökum ráðstöfunum

9

Mat á vátryggingaskuld - QIS3

Erfiðast að reikna út þar sem virði er háð hegðun vátryggingartaka Líftryggingafélög notuðu flest löggenga (deterministic) aðferð Í skaðatryggingum var tjónaskuld oft reiknuð með

tryggingastærðfræðilegum aðferðum Iðgjaldaskuld oftast byggð á bókfærðu gildi Við mat á áhættuálagi notuðu flest félögin hjálparörkina. Aðferðin

þótti samt erfið

10

Heimild til að nota einfaldanir í QIS4

Samningarnir eru ekki flóknir (t.d. engin valákvæði)OG

Vátryggingagreinin telst vera einföld (t.d. dánaráhætta, kaskótryggingar)

OG Öðrum skilyrðum fyrir eðli og flækju viðkomandi skuldbindingar

fullnægtOG

Skuldbindingin er ekki stór (sjálfstætt eða hlutfallslega)

11

Mælikvarði á stærð skuldbindinga

Einfalda aðferðin gefur í heild niðurstöðu sem er lægri en 50M€ fyrir líftryggingafélög og 10M€ fyrir skaðatryggingafélög

EÐA (Gildi einföldu aðferðarinnar ekki meira en 5% af vátryggingaskuld

OG Summa allra einfaldana er ekki meira en 15% af heild)

12

Nálganir (proxies) í QIS4

Gagnaskilyrðið: Skortur á fullnægjandi gögnum í vátryggingafélaginu

Sérfræðiskilyrðið: Skortur á tryggingastærðfræðilegri sérfræðiþekkingu (eingöngu notað í QIS4)

Ákvörðunartré vegna vals á nálgunum

13

Dæmi um tilvik þar sem gagnaskilyrðið er uppfyllt Ný vátryggingagrein sem er óþekkt á markaðnum Ný vátryggingagrein hjá félaginu Lagabreytingar breyta eðli samninga Vátryggingafélagið eða greinin ekki af nægilegri stærð

til að byggja upp gagnlega sögu

14

Eiginfjárgrunnur - QIS3

Beðið var um flokkun eiginfjárliða í eiginfjárþætti í samræmi við eiginleika tilskipunarinnar

95% eiginfjárliða voru flokkaðir í A Mörg vátryggingafélög sögðu leiðbeiningarnar

ófullnægjandi

15

Eiginfjárgrunnur - QIS4

CEIOPS hefur einsett sér að skýra betur: Eiginleika vegna flokkunar Hvað telst til nógu langs tíma í eiginleika (4) Hvað átt sé við með orðalaginu "að verulegu leyti" í

skilgreiningu á eiginfjárþáttum

16

Nýir eiginleikar skilgreindir af CEIOPS

1. Öll fjárhæðin víkjandi við slit2. Liðurinn er nothæfur til að mæta tapi í fullum rekstri3. Liðurinn er ódagsettur eða til nógu langs tíma4. Laus við skyldu eða hvata til innleysa nafnvirði5. Ekki um að ræða skyldubundinn fastan kostnað6. Ekki um aðrar kvaðir að ræða

17

Túlkun CEIOPS

Blandaðir (hybrid) og víkjandi liðir teljast til eiginfjárþáttar A ef mögulegt er að breyta þeim í hlutafé á álagstímum

Ef hægt er að fresta afborgunum af blönduðum eða víkjandi liðum á álagstímum geta þeir talist til eiginfjárþáttar B

Hlutafjárloforð verður að teljast öruggt til að geta talist til eiginfjárþáttar B

18

SCR Staðalaðferð - QIS3

Hjá líftryggingafélögum var markaðsáhætta 70% af SCR Hjá skaðatryggingafélögum var skaðatryggingaáhætta

75% af SCR

19

Markaðsáhætta í QIS3

Boðið upp á að undanskilja "frjálsar eignir" Óraunhæft að þróun gjaldmiðlaáhættu sé öll í sömu átt Mismunandi áföll eftir svæðum í fasteignaáhættu? Vaxtaáhættuútreikningur of einfaldur fyrir stór félög eða of flókinn

fyrir smá félög Of há krafa á vogunarsjóði í hlutabréfaáhættu Flytja skuldatryggingaáhættu aftur undir mótaðilaáhættu Taka tillit til landfræðilegrar og atvinnugreinasamþjöppunar vegna

samþjöppunaráhættu

20

Markaðsáhætta í QIS4

Ekki heimilt samkvæmt tilskipun að undanskilja frjálsar eignir Ef mögulegt er skal meta SCR vegna hlutdeildarfélaga á grundvelli

samstæðuuppgjörs (look-through approach) Að öðrum kosti skal draga hlutdeildina frá Heimilt að meta vaxtaáhættu með meðallíftíma Hægt að meta hlutabréfaáhættu á grundvelli áfalla á vísitölu

21

Líftryggingaáhætta í QIS3

Krafa byggðist á áfallaprófi Smærri félög máttu nota einfaldari aðferð

22

Líftryggingaáhætta í QIS4

Endurbættar einfaldanir sem reyna að líkja eftir áfallaprófi

23

Skaðatryggingaáhætta í QIS3

Notaðar voru fasthlutfallsaðferðir (factor based) Stórtjónaáföll skilgreind af CEIOPS og heimaeftirlitum Ekki tekið tillit til væntanlegs hagnaðar eða taps

24

Skaðatryggingaáhætta í QIS4

Ný skilgreining á heilsutryggingum Langtímaheilsutryggingar á tæknilegum grunni Skammtímaheilsutryggingar (t.d. slysa) Atvinnuslysatryggingar

Heimilt að nota eigin parametra ef sama líkindadreifing er undirliggjandi Staðalfrávik í iðgjalda- og sjóðsáhættu Mismunandi kröfur gerðar til sögu eftir vátryggingagreinum

Breyttar aðferðir við útreikning stórtjónaáhættu - horft til einstakra greina

25

Skaðatryggingaáhætta í QIS4 (2)

Tekið tillit til landfræðilegrar dreifingu áhættunnar

26

Mótaðilaáhætta í QIS3

Óskýrt hvernig reikna eigi endurnýjunarkostnað (replacement cost)

Ekki gert ráð fyrir endurreisn fjárhags

27

Mótaðilaáhætta í QIS4

Breyting á meðhöndlun endurtrygginga innan samstæðu - horft á lánshæfi endanlegs endurtryggjenda utan samstæðunnar

28

Rekstraráhætta í QIS3

Aðferðin þótti of einföld Ekki tekið tillit til samlegðaráhrifa Engin umbun fyrir góða stýringu á áhættunni

29

Rekstraráhætta í QIS4

Óbreytt formúla Umbun vegna áhættustýringar komi frekar fram í

kröfum Pillar II

30

Einfaldanir í QIS4

Sambærileg skilyrði og varðandi vátryggingaskuld Vátryggingagrein skipt út fyrir áhættuflokk

31

Kröfur til áhættustýringargerninga

1. Horfa skal á raunveruleg áhrif, ekki lagaleg einkenni2. Lagalegt öryggi, virkni og framkvæmd3. Greiðsluhæfi og öryggi um virði4. Lánshæfi mótaðila5. Önnur skilyrði

a) Vátryggingafélag á beina kröfu á verndb) Gildi verndarinnar er óumdeiltc) Mótaðili getur ekki dregið verndina til bakad) Mótaðili skuldbundinn til að veita verndina tímanlega

Að auki gerðar sérstakar kröfur til skuldaafleiðna

32

SCR Innra líkan - QIS3

13% af þátttakendum notuðu niðurstöður innra líkans Skortur á líkönum eða vilja til að deila niðurstöðum? Hlutalíkön helst vegna vaxta-, hlutabréfa- og

fasteignaáhættu Að meðaltali 25% lægri niðurstaða, helst vegna

skaðatryggingaáhættu

33

SCR Innra líkan - QIS4

Allir þáttakendur eru eindregið hvattir til að svara spurningum

Markmiðin með QIS4 eru: Að fá tölulegar upplýsingar um áhrif líkana sem eru í

notkun Að safna upplýsingum um eðli þeirra líkana sem eru í

notkun Að safna almennum upplýsingum frá öllum

vátryggingafélögum varðandi núverandi stöðu og framtíðaráform

34

MCR - QIS3

Svokölluð "modular" aðferð prófuð Kom ágætlega út fyrir skaðatryggingafélög En illa fyrir líftryggingafélög, sér í lagi þau sem veita

ágóðahlutdeild

35

MCR - QIS4

Svokölluð línuleg aðferð verður prófuð Einfaldari en "modular" aðferðin Línulegir stuðlar á vátryggingaskuld,

vátryggingafjárhæðir líftrygginga og iðgjöld í skaðatryggingum

Gögn úr QIS3 hafa verið notuð til að ganga úr skugga um að nokkuð líklegt er að línulega aðferðin virki

36

Nokkur góð ráð frá FME

Mikilvægt er að huga vel að dreifingu verkefna – ekki er nóg að biðja einhvern einn að sjá um þetta

Nýta ber allan þann tíma sem gefinn er – ómögulegt er að gefa sér t.d. viku í að klára verkefnið

Gefið ykkur tíma í að velta fyrir ykkur hvað niðurstöðurnar þýða fyrir félagið

Svarið spurningunum – það er góður undirbúningur fyrir Solvency II að gefa sér tíma í að svara þeim

37

Mikilvægi QIS4

Tækifæri til að prófa einfaldari aðferðir þar sem það á viðLeiðbeiningar og þjónusta af hálfu CEIOPS hafa aldrei verið betriNiðurstaðan er líkleg til að vera í líkingu við endanlega útgáfu Solvency IIVið komum að mikilvægi QIS4 fyrir samstæður 28. febrúar – sjáumst öll þá!