Fo it 94-ta-2-computer components

67
ﻗﻄﻌﺎت راﯾﺎﻧﻪ ﻫﺎ دادﺧﻮاه1 ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت- دادﺧﻮاه

Transcript of Fo it 94-ta-2-computer components

Page 1: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات رایانه هادادخواه

1 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 2: Fo it 94-ta-2-computer components

دسته بندي قطعات پنج گروه کلی قرار دادبه طور کلی میتوان انواع قطعات رایانه را در:

پردازشگر–Processors

حافظه-Memory

ورودي قطعات-Input Devices

خروجی قطعات-Output Devices

ذخیره اطالعات قطعات-Storage Devices

قطعات ارتباطی-Communication Device

پنج گروه کلی قرار دادبه طور کلی میتوان انواع قطعات رایانه را در: پردازشگر–Processors

حافظه-Memory

ورودي قطعات-Input Devices

خروجی قطعات-Output Devices

ذخیره اطالعات قطعات-Storage Devices

قطعات ارتباطی-Communication Device2 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 3: Fo it 94-ta-2-computer components

پردازشگرها

مغز محاسباتی رایانه ها محسوب میشوند.روز به روز در حال قدرتمندتر شدن و در عین حال کوچکتر شدن هستند.

سخت افزاري که بر اساس دستوراتی که دریافت می کند عملیات الزم را روي.داده ها انجام می دهد

قرار گرفتن در حافظه و ،مسولیت هدایت داده ها هنگام ورود به سیستم.بازیابی آنها را در هنگام نیاز بر عهده دارد

شرکتهاي سازنده پردازندهاینتل اي ام دي(AMD)Cyrix

Evergreen

مغز محاسباتی رایانه ها محسوب میشوند.روز به روز در حال قدرتمندتر شدن و در عین حال کوچکتر شدن هستند.

سخت افزاري که بر اساس دستوراتی که دریافت می کند عملیات الزم را روي.داده ها انجام می دهد

قرار گرفتن در حافظه و ،مسولیت هدایت داده ها هنگام ورود به سیستم.بازیابی آنها را در هنگام نیاز بر عهده دارد

شرکتهاي سازنده پردازندهاینتل اي ام دي(AMD)Cyrix

Evergreen3 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 4: Fo it 94-ta-2-computer components

پردازشگرهاي دوهسته اي

هسته اي را عرضه 2، اولین پردازشگر 2005اینتل براي اولین بار در اوایل سال.کرد پردازشگرهاي دو هسته اي، از دو هسته پردازش کننده در یک پکیج واحد تشکیل

.می شوند در واقع قابلیت هاي یک کامپیوتر مجهز به چند پردازشگر را با هزینه کمتر فراهم

.می سازد امکان انجام چندین فعالیت همزمان به کمک پردازشگرهاي دو یا چند هسته اي

.میسر می شود پردازشگرهاي دو یا چند هسته اي براي کسانی مفید است که مایلند چندین

.برنامه یا ابزار متفاوت را به طور همزمان مورد استفاده قرار دهند

هسته اي را عرضه 2، اولین پردازشگر 2005اینتل براي اولین بار در اوایل سال.کرد پردازشگرهاي دو هسته اي، از دو هسته پردازش کننده در یک پکیج واحد تشکیل

.می شوند در واقع قابلیت هاي یک کامپیوتر مجهز به چند پردازشگر را با هزینه کمتر فراهم

.می سازد امکان انجام چندین فعالیت همزمان به کمک پردازشگرهاي دو یا چند هسته اي

.میسر می شود پردازشگرهاي دو یا چند هسته اي براي کسانی مفید است که مایلند چندین

.برنامه یا ابزار متفاوت را به طور همزمان مورد استفاده قرار دهند4 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 5: Fo it 94-ta-2-computer components

(CPU)اجزاء واحد پردازش مرکزي

5 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 6: Fo it 94-ta-2-computer components

(CPU)اجزاء واحد پردازش مرکزي واحد کنترل(CU)

وظیفه هدایت و هماهنگی فعالیتهاي سیستم کامپیوتر را به عهده دارد. این قسمت قادر به اجراي دستورات نیست ولی به قسمتهاي دیگر می گوید

.که چه کاري انجام دهند

واحد محاسبه و منطق(ALU)بخشی ازcpu مقایسه (و منطقی ) ریاضی(است که تمام عملیات محاسباتی

. را انجام میدهد ) ايجمع، تفریق، ضرب و تقسیم: عملیات محاسباتیو مساوي) >(، کوچکتر )<(بزرگتر : عملیات منطقی

واحد کنترل(CU)وظیفه هدایت و هماهنگی فعالیتهاي سیستم کامپیوتر را به عهده دارد. این قسمت قادر به اجراي دستورات نیست ولی به قسمتهاي دیگر می گوید

.که چه کاري انجام دهند

واحد محاسبه و منطق(ALU)بخشی ازcpu مقایسه (و منطقی ) ریاضی(است که تمام عملیات محاسباتی

. را انجام میدهد ) ايجمع، تفریق، ضرب و تقسیم: عملیات محاسباتیو مساوي) >(، کوچکتر )<(بزرگتر : عملیات منطقی

6 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 7: Fo it 94-ta-2-computer components

(CPU)اجزاء واحد پردازش مرکزي

حافظه اصلی(main memory): کلیه دستورالعمل ها و داده ها، براي این که مورد اجرا و پردازش قرارگیرند

نخست باید به حافظه اصلی رایانه منتقل گردند و نتایج پردازش نیز به آنجا . فرستاده شود

حافظه اصلی رایانه از جنس نیمه رسانا است و در نتیجه، سرعت دسترسیبه اطالعات موجود در آنها در مقایسه با انواع دیگر حافظه باالست و قیمت

. آن نیز گران تر استحافظه هاي اصلی نیز به دو دسته تبدیل می شوند :ROM وRAM

حافظه اصلی(main memory): کلیه دستورالعمل ها و داده ها، براي این که مورد اجرا و پردازش قرارگیرند

نخست باید به حافظه اصلی رایانه منتقل گردند و نتایج پردازش نیز به آنجا . فرستاده شود

حافظه اصلی رایانه از جنس نیمه رسانا است و در نتیجه، سرعت دسترسیبه اطالعات موجود در آنها در مقایسه با انواع دیگر حافظه باالست و قیمت

. آن نیز گران تر استحافظه هاي اصلی نیز به دو دسته تبدیل می شوند :ROM وRAM

7 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 8: Fo it 94-ta-2-computer components

(CPU)اجزاء واحد پردازش مرکزي حافظه ثبات(Register)

حافظه هاي ناپایدار براي ذخیره موقتی داده هایی هستند که باید پردازش. قرار گرفته اندcpuشوند و در

این حافظه ها می توانند داده ها و دستور العمل هاي در حال پردازش را به.سرعت دریافت و ذخیره و منتقل کنند

حافظه پنهان(Cache) حافظه کش، یک حافظه سرعت باالي قابل دسترس درونCPU است که

براي افزایش سرعت دسترسی به داده ها و دستورالعملهاي ذخیره شده درون RAMاست.

این حافظه کوچک و سریع میتواند با در دست داشتن اطالعات و دستورالعمل.باعث افزایش کارایی سیستم شود،هایی که اغلب مورد استفاده قرار میگیرند

حافظه پنهان مقدار زیادي از فضاي مفیدcpu را مصرف میکند و پیش بینیدر مراحل بعدي پردازش به چه اطالعاتی نیاز خواهد داشتcpuمی کند که

حافظه ثبات(Register) حافظه هاي ناپایدار براي ذخیره موقتی داده هایی هستند که باید پردازش

. قرار گرفته اندcpuشوند و در این حافظه ها می توانند داده ها و دستور العمل هاي در حال پردازش را به

.سرعت دریافت و ذخیره و منتقل کنند حافظه پنهان(Cache)

حافظه کش، یک حافظه سرعت باالي قابل دسترس درونCPU است کهبراي افزایش سرعت دسترسی به داده ها و دستورالعملهاي ذخیره شده درون

RAMاست. این حافظه کوچک و سریع میتواند با در دست داشتن اطالعات و دستورالعمل

.باعث افزایش کارایی سیستم شود،هایی که اغلب مورد استفاده قرار میگیرند حافظه پنهان مقدار زیادي از فضاي مفیدcpu را مصرف میکند و پیش بینی

8در مراحل بعدي پردازش به چه اطالعاتی نیاز خواهد داشتcpuمی کند که دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 9: Fo it 94-ta-2-computer components

(CPU)اجزاء واحد پردازش مرکزي

9 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 10: Fo it 94-ta-2-computer components

Dynamic RAM در مقابلStatic RAMو استاتیکدینامیک یا پویا: دو نوع حافظه وجود داردحافظه دینامیک:

در این نوع حافظه هر بیت از داده ها درون تراشه حافظه در یک خازن بسیار.ریز ذخیره میشود

خازن ها بعد از مدتی شارژشان را از دست میدهند، بنابراین حافظه هاي.نام دارد، احتیاج دارندRefreshدینامیک به یک عمل که نوسازي یا

میلی ثانیه16تا 4هر . (نوسازي باید هر چند وقت یکبار تکرار شود(در طی این مدت داده ها نمیتوانند خوانده یا نوشته بشوند. بنابراین درRAM دینامیک داده ها به آسانی در دسترس نیستند و نمیتواند

.کار کندCPUبه سرعت حافظه هاي دینامیک از حافظه استاتیک ارزانتر میباشند و همچنین نیروي

.برق به مراتب کمتري استفاده میکنند

و استاتیکدینامیک یا پویا: دو نوع حافظه وجود داردحافظه دینامیک:

در این نوع حافظه هر بیت از داده ها درون تراشه حافظه در یک خازن بسیار.ریز ذخیره میشود

خازن ها بعد از مدتی شارژشان را از دست میدهند، بنابراین حافظه هاي.نام دارد، احتیاج دارندRefreshدینامیک به یک عمل که نوسازي یا

میلی ثانیه16تا 4هر . (نوسازي باید هر چند وقت یکبار تکرار شود(در طی این مدت داده ها نمیتوانند خوانده یا نوشته بشوند. بنابراین درRAM دینامیک داده ها به آسانی در دسترس نیستند و نمیتواند

.کار کندCPUبه سرعت حافظه هاي دینامیک از حافظه استاتیک ارزانتر میباشند و همچنین نیروي

.برق به مراتب کمتري استفاده میکنند10 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 11: Fo it 94-ta-2-computer components

Dynamic RAM در مقابلStatic RAMحافظه استاتیک:

هر بیت داده در یک مدار که فلیپ فالپ نام دارد ذخیره میشود. فلیپ فالپ ها بهRefresh نیازي ندارند بنابراین میتواند داده ها را با تأخیر

.صفر یا خیلی کوچک تحویل دهد برابر حافظه دینامیک است10سرعت حافظه استاتیک بیش از. فلیپ فالپ ها از چندین ترانزیستور ساخته می شوند، به عبارت دیگر آنها از

. یک خازن خیلی بزرگتر هستندتراشه ها داراي -حافظه هاي هاي استاتیک یک چگالی پائین را فراهم میکنند

. ظرفیت کمی هستنددو مشکل دیگر با حافظه هاي استاتیک :

خیلی گران هستندبنابراین حرارت بیشتري تولید میکنند- مصرف برق زیادي دارند.

حافظه استاتیک:هر بیت داده در یک مدار که فلیپ فالپ نام دارد ذخیره میشود. فلیپ فالپ ها بهRefresh نیازي ندارند بنابراین میتواند داده ها را با تأخیر

.صفر یا خیلی کوچک تحویل دهد برابر حافظه دینامیک است10سرعت حافظه استاتیک بیش از. فلیپ فالپ ها از چندین ترانزیستور ساخته می شوند، به عبارت دیگر آنها از

. یک خازن خیلی بزرگتر هستندتراشه ها داراي -حافظه هاي هاي استاتیک یک چگالی پائین را فراهم میکنند

. ظرفیت کمی هستنددو مشکل دیگر با حافظه هاي استاتیک :

خیلی گران هستندبنابراین حرارت بیشتري تولید میکنند- مصرف برق زیادي دارند.

11 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 12: Fo it 94-ta-2-computer components

Dynamic RAM در مقابلStatic RAM با اینکهRAM استاتیک سریعتر ازRAM دینامیک است، ولی

RAMشرایط نامساعدش از استفاده شدن آن در مدارهاي اصلی .جلوگیري میکند

راه حل موجود براي کاهش اثر استفاده از حافظهRAM که کندتر:استCPUاز استفاده از مقدار کمیRAM استاتیک مابینCPU و حافظهRAM این روش حافظه کش نام دارد و امروزه این مقدار کم از حافظه استاتیک درون

CPUقرار دارد.

با اینکهRAM استاتیک سریعتر ازRAM دینامیک است، ولیRAMشرایط نامساعدش از استفاده شدن آن در مدارهاي اصلی

.جلوگیري میکند راه حل موجود براي کاهش اثر استفاده از حافظهRAM که کندتر

:استCPUاز استفاده از مقدار کمیRAM استاتیک مابینCPU و حافظهRAM این روش حافظه کش نام دارد و امروزه این مقدار کم از حافظه استاتیک درون

CPUقرار دارد.

12 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 13: Fo it 94-ta-2-computer components

سلسله مراتب حافظه

13 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 14: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ذخیره سازيانواع حافظه براساس قابلیت خواندن و نوشتن:

RAM :قابلیت خواندن و نوشتن دارد.ROM :حافظه فقط خواندنی

حافظهROMکه در زمان ساخت داده هائی در استیک نوع مدار مجتمع.آن ذخیره می گردد

بوده و پس از خاموش "غیر فرار "داده هاي ذخیره شده در این نوع تراشه ها. شدن منبع تامین انرژي اطالعات خود را از دست نمی دهند

داده هاي ذخیره شده در این نوع از حافظه ها غیر قابل تغییر بوده و یا اعمال.تغییرات در آنها مستلزم انجام عملیات خاصی است

انواع حافظه براساس قابلیت خواندن و نوشتن:RAM :قابلیت خواندن و نوشتن دارد.ROM :حافظه فقط خواندنی

حافظهROMکه در زمان ساخت داده هائی در استیک نوع مدار مجتمع.آن ذخیره می گردد

بوده و پس از خاموش "غیر فرار "داده هاي ذخیره شده در این نوع تراشه ها. شدن منبع تامین انرژي اطالعات خود را از دست نمی دهند

داده هاي ذخیره شده در این نوع از حافظه ها غیر قابل تغییر بوده و یا اعمال.تغییرات در آنها مستلزم انجام عملیات خاصی است

14 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 15: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ذخیره سازي

انواع حافظه هايROMاز لحاظ تکنولوژي استفاده شده در آنها:ROMPROMEPROMEEPROM

ROM: تراشه هايROMاساسی با تراشه هايداراي تفاوتRAMمی باشند . حافظهRAM بمنظور فعال و یا غیرفعال نمودن دستیابی به "ترانزیستور "از

.برخورد سطر و ستون ، استفاده می نماینددر نقاط"سلول "یک تراشه هايROM استفاده می نماید“ دیود"از یک. تراشهROM،مستلزم برنامه نویسی وذخیره داده در زمان ساخت است.

انواع حافظه هايROMاز لحاظ تکنولوژي استفاده شده در آنها:ROMPROMEPROMEEPROM

ROM: تراشه هايROMاساسی با تراشه هايداراي تفاوتRAMمی باشند . حافظهRAM بمنظور فعال و یا غیرفعال نمودن دستیابی به "ترانزیستور "از

.برخورد سطر و ستون ، استفاده می نماینددر نقاط"سلول "یک تراشه هايROM استفاده می نماید“ دیود"از یک. تراشهROM،مستلزم برنامه نویسی وذخیره داده در زمان ساخت است.

15 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 16: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ذخیره سازي

PROM :Programmable Read-Only Memoryاین نوع از تراشه ها با محتویات خالی با قیمت مناسب عرضه می شود. می تواند توسط هر شخص با استفاده از دستگاههاي خاصی کهProgrammer

.نامیده می شوند ، برنامه ریزي گردند ساختار این نوع از تراشه ها مشابهROM بوده با این تفاوت که در محل برخورد

.استفاده می گردد) به یکدیگربراي اتصال( هر سطر و ستون از یک فیوز یک تراشه )خالی ( تمام سلول ها داراي یک فیوز می باشند، درحالت اولیه ،

PROM است"یک"داراي مقدار اولیه. بمنظور تغییر مقدار یک سلول به صفر، از یکProgrammer براي ارسال یک

.جریان خاص به سلول مورد نظر، استفاده می گرددخواهد کرد) سوختن فیوز(اتصال بین سطر و ستون ولتاژ باال، باعث قطع .

.می گویند" Burning the PROM"فرآیند فوق را

PROM :Programmable Read-Only Memoryاین نوع از تراشه ها با محتویات خالی با قیمت مناسب عرضه می شود. می تواند توسط هر شخص با استفاده از دستگاههاي خاصی کهProgrammer

.نامیده می شوند ، برنامه ریزي گردند ساختار این نوع از تراشه ها مشابهROM بوده با این تفاوت که در محل برخورد

.استفاده می گردد) به یکدیگربراي اتصال( هر سطر و ستون از یک فیوز یک تراشه )خالی ( تمام سلول ها داراي یک فیوز می باشند، درحالت اولیه ،

PROM است"یک"داراي مقدار اولیه. بمنظور تغییر مقدار یک سلول به صفر، از یکProgrammer براي ارسال یک

.جریان خاص به سلول مورد نظر، استفاده می گرددخواهد کرد) سوختن فیوز(اتصال بین سطر و ستون ولتاژ باال، باعث قطع .

.می گویند" Burning the PROM"فرآیند فوق را 16 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 17: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ذخیره سازي

PROM: حافظه هايPROMیک بار قابل برنامه ریزي هستند"صرفا. حافظه هاي فوق نسبت بهRAMاز و یک جریان حاصلشکننده تر بوده

الکتریسیته ساکن، می تواند باعث سوخته شدن فیوز در تراشه شده و مقدار یک .را به صفر تغییر نماید

مزایا:داراي قیمت مناسب بوده براي نمونه سازي داده براي یکROM، قبل از برنامه ریزي نهائی

.مطلوبی دارندکارآئی

PROM: حافظه هايPROMیک بار قابل برنامه ریزي هستند"صرفا. حافظه هاي فوق نسبت بهRAMاز و یک جریان حاصلشکننده تر بوده

الکتریسیته ساکن، می تواند باعث سوخته شدن فیوز در تراشه شده و مقدار یک .را به صفر تغییر نماید

مزایا:داراي قیمت مناسب بوده براي نمونه سازي داده براي یکROM، قبل از برنامه ریزي نهائی

.مطلوبی دارندکارآئی

17 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 18: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ذخیره سازي

EPROM :Erasable programmable read-only memory

مشکلROM وPROM : ضرورت اعمال تغییرات و اصالحات در این نوع حافظه ها

تراشه هايEPROMرا می توان چندین مرتبه باز نویسی کرد. در یکEPROMسطر و ستون داراي دو سلول موجود در نقظه برخورد

.ترانزیستور است پاك نمودن محتویات یکEPROM مستلزم استفاده از دستگاه خاصی است

.باشدیک فرکانس خاص ماوراء بنفشکه باعث ساطع کردن فرآیند حذف درEPROM انتخابی نبوده و تمام محتویات آن حذف خواهد

.شد

EPROM :Erasable programmable read-only memory

مشکلROM وPROM : ضرورت اعمال تغییرات و اصالحات در این نوع حافظه ها

تراشه هايEPROMرا می توان چندین مرتبه باز نویسی کرد. در یکEPROMسطر و ستون داراي دو سلول موجود در نقظه برخورد

.ترانزیستور است پاك نمودن محتویات یکEPROM مستلزم استفاده از دستگاه خاصی است

.باشدیک فرکانس خاص ماوراء بنفشکه باعث ساطع کردن فرآیند حذف درEPROM انتخابی نبوده و تمام محتویات آن حذف خواهد

.شد18 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 19: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ذخیره سازيEEPROM:

Electrically Erasable Programmable Read Only Memory

در حافظه هايEEPROMتسهیالت زیر ارائه می گردد:نخواهد بودبراي بازنویسی تراشه نیاز به جدا نمودن تراشه از محل نصب شده .براي تغییر بخشی از تراشه نیاز به پاك نمودن تمام محتویات نخواهد بود. اعمال تغییرات در این نوع تراشه ها مستلزم بکارگیري یک دستگاه اختصاصی

. نخواهد بود

اشعه ماوراء بنفش، می توان الکترون هاي هر سلول را با بجاي استفاده ازبه وضعیت طبیعی یک میدان الکتریکیمحلی و بکمکاستفاده از یک برنامه

. برگردانداین تراشه ها در هر لحظه یک بایت را تغییر خواهند داد.

EEPROM:Electrically Erasable Programmable Read Only Memory

در حافظه هايEEPROMتسهیالت زیر ارائه می گردد:نخواهد بودبراي بازنویسی تراشه نیاز به جدا نمودن تراشه از محل نصب شده .براي تغییر بخشی از تراشه نیاز به پاك نمودن تمام محتویات نخواهد بود. اعمال تغییرات در این نوع تراشه ها مستلزم بکارگیري یک دستگاه اختصاصی

. نخواهد بود

اشعه ماوراء بنفش، می توان الکترون هاي هر سلول را با بجاي استفاده ازبه وضعیت طبیعی یک میدان الکتریکیمحلی و بکمکاستفاده از یک برنامه

. برگرداند19.این تراشه ها در هر لحظه یک بایت را تغییر خواهند داد دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 20: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ذخیره سازيEEPROM:

مشکل:سرعت کم: کند بوده اعمال تغییرات در تراشه هاي فوقفرآیندراه حل: ارائهFlash Memory یک نوع خاص از حافظه هايEEPROM در حافظهFalsh از مدارات از قبل پیش بینی شده در زمان طراحی ، بمنظور

.استفاده می گرددحذفبالك "و یا بخش هاي خاصی از تراشه را که در این حالت می توان تمام"

.نامیده می شوند، را حذف کرد نسبت بهEEPROMکه از طریق بالك هائیسریعتر است ، چون داده ها

نوشته می ) به جاي یک بایت در هر لحظه ( بایت می باشند 512"معموال.گردند

EEPROM:مشکل:سرعت کم: کند بوده اعمال تغییرات در تراشه هاي فوقفرآیندراه حل: ارائهFlash Memory یک نوع خاص از حافظه هايEEPROM در حافظهFalsh از مدارات از قبل پیش بینی شده در زمان طراحی ، بمنظور

.استفاده می گرددحذفبالك "و یا بخش هاي خاصی از تراشه را که در این حالت می توان تمام"

.نامیده می شوند، را حذف کرد نسبت بهEEPROMکه از طریق بالك هائیسریعتر است ، چون داده ها

نوشته می ) به جاي یک بایت در هر لحظه ( بایت می باشند 512"معموال20.گردند دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 21: Fo it 94-ta-2-computer components

ذخیره سازي

ذخیره:فرآیند کامپیوتري نگهداري داده ها براي استفاده در آیندهذخیره ثانویه :

یک وسیله ذخیره سازي که خارج از کامپیوتر است اما کامپیوتر می تواند از آن.داده بخواند

یک روش براي ذخیره سازي داده و اطالعات در خارج از کامپیوترخصوصیات ذخیره سازي:

قابل اطمیناناقتصادي فشردهآسان و مناسب

ذخیره:فرآیند کامپیوتري نگهداري داده ها براي استفاده در آیندهذخیره ثانویه :

یک وسیله ذخیره سازي که خارج از کامپیوتر است اما کامپیوتر می تواند از آن.داده بخواند

یک روش براي ذخیره سازي داده و اطالعات در خارج از کامپیوترخصوصیات ذخیره سازي:

قابل اطمیناناقتصادي فشردهآسان و مناسب

21 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 22: Fo it 94-ta-2-computer components

خصوصیات مشترك انواع حافظهRead/Write:نوشتن و خواندن1. و یا از آن خواند ) درج اطالعات( هر حافظه اي قابلیت دارد که بتوان بر آن نوشت

).واکشی اطالعات( درRAM اما در حافظه اي مانند . و دیسک سخت هم میتوان نوشت هم خواندROM و

CD-ROM فقط میتوان اطالعات را خواند .

Accessability) :آدرس دهی(قابلیت دستیابی2. (Addressability) هر حافظه اي از طریق مکانیسم آدرس دهی مورد دستیابی قرار میگیرد . هر حافظه اي داراي یک شیوه آدرس دهی میباشد که به کمک ان خانه هایش

آرایه اي از بایتهاست که هر کدام یک RAMمثال حافظه . قابل دستیابی میگردد. دارند ) عدد یکتا(آدرس

شماره سکتور/ شماره سیلندر / شماره هد (هارد دیسک به صورت سه جفت عدد (. آدرس دهی میشود

Read/Write:نوشتن و خواندن1. و یا از آن خواند ) درج اطالعات( هر حافظه اي قابلیت دارد که بتوان بر آن نوشت

).واکشی اطالعات( درRAM اما در حافظه اي مانند . و دیسک سخت هم میتوان نوشت هم خواندROM و

CD-ROM فقط میتوان اطالعات را خواند .

Accessability) :آدرس دهی(قابلیت دستیابی2. (Addressability) هر حافظه اي از طریق مکانیسم آدرس دهی مورد دستیابی قرار میگیرد . هر حافظه اي داراي یک شیوه آدرس دهی میباشد که به کمک ان خانه هایش

آرایه اي از بایتهاست که هر کدام یک RAMمثال حافظه . قابل دستیابی میگردد. دارند ) عدد یکتا(آدرس

شماره سکتور/ شماره سیلندر / شماره هد (هارد دیسک به صورت سه جفت عدد (. آدرس دهی میشود

22 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 23: Fo it 94-ta-2-computer components

خصوصیات مشترك انواع حافظهCapacity: ظرفیت 3. هر حافظه اي داراي ظرفیتی است که به بیت یا بایت بیان میشود یا به حجمی

. از بایت 1KB=1024 B=210 B

1MB=1024 KB=220 B

1GB=1024 MB=230 B

1TB=1024 GB=240 B

non volatile /volatile: مانا و نامانا / فرار و غیر فرار 4. حافظه هایی که با رفتن برق اطالعات انها از بین میرود حافظه هاي فرار و

. آنهایی که با رفتن برق داده هاي خود را حفظ میکنند غیرفرار میگویند حافظه هاي اصلی اغلب فرار و حافظه هاي جانبی غیر فرار هستند.

Capacity: ظرفیت 3. هر حافظه اي داراي ظرفیتی است که به بیت یا بایت بیان میشود یا به حجمی

. از بایت 1KB=1024 B=210 B

1MB=1024 KB=220 B

1GB=1024 MB=230 B

1TB=1024 GB=240 B

non volatile /volatile: مانا و نامانا / فرار و غیر فرار 4. حافظه هایی که با رفتن برق اطالعات انها از بین میرود حافظه هاي فرار و

. آنهایی که با رفتن برق داده هاي خود را حفظ میکنند غیرفرار میگویند حافظه هاي اصلی اغلب فرار و حافظه هاي جانبی غیر فرار هستند.

23 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 24: Fo it 94-ta-2-computer components

خصوصیات مشترك انواع حافظهAccess Time: زمان دستیابی 5. نوشتن تا لحظه اي که / مدت زمان بین لحظه صادر شدن دستور خواندن

(Block(یا حافظۀ خارجی (word(دستیابی به داده موجود در حافظه اصلی .انجام می گیرد

زمان دستیابی حافظه هايRAM نانوثانیه است و زمان 120در حدودبرابر 250حدود RAMیعنی. میلی ثانیه است 30دستیابی دیسک حدود . سریعتر از دیسک است

Transfer Rate:نرخ انتقال یا سرعت انتقال 6.کمیتی از اطالعات که در واحد زمان از حافظه قابل انتقال است. واحد آن بایت در ثانیه یا حجمی از آن است.

Access Time: زمان دستیابی 5. نوشتن تا لحظه اي که / مدت زمان بین لحظه صادر شدن دستور خواندن

(Block(یا حافظۀ خارجی (word(دستیابی به داده موجود در حافظه اصلی .انجام می گیرد

زمان دستیابی حافظه هايRAM نانوثانیه است و زمان 120در حدودبرابر 250حدود RAMیعنی. میلی ثانیه است 30دستیابی دیسک حدود . سریعتر از دیسک است

Transfer Rate:نرخ انتقال یا سرعت انتقال 6.کمیتی از اطالعات که در واحد زمان از حافظه قابل انتقال است. واحد آن بایت در ثانیه یا حجمی از آن است.

24 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 25: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ذخیره سازي حافظه به دو دسته تقسیم میشود :

که پردازنده ها جهت اجراي برنامه ) : درون ماشینی–اصلی (حافظه اولیه. مستقیما با آن سروکار دارند

که جهت ضبط اطالعات و فایلها به ) : برون ماشینی–جانبی (حافظه ثانویه.کار میرود

25 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 26: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ذخیره سازي دالیل به کارگیري انواع مختلف حافظه :

حافظه هاي درون ماشین هنوز داراي ظرفیتهاي محدود هستند . تنها آن اطالعاتی که موردنیاز برنامه در حین اجراهستند الزم است در حافظه

. ماشین مقیم شوند رسانه هاي ذخیره سازي سریع غالبا گران هستند . معموال برنامه ها به حافظه بیشتري از انچه که واقعا سیستم میتواند در محیط

. درون ماشین تامین کند احتیاج دارد حجم اطالعات بشر پیوسته در حال افزایش است .

دالیل به کارگیري انواع مختلف حافظه :حافظه هاي درون ماشین هنوز داراي ظرفیتهاي محدود هستند . تنها آن اطالعاتی که موردنیاز برنامه در حین اجراهستند الزم است در حافظه

. ماشین مقیم شوند رسانه هاي ذخیره سازي سریع غالبا گران هستند . معموال برنامه ها به حافظه بیشتري از انچه که واقعا سیستم میتواند در محیط

. درون ماشین تامین کند احتیاج دارد حجم اطالعات بشر پیوسته در حال افزایش است .

26 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 27: Fo it 94-ta-2-computer components

حافظه جانبیانواع حافظه ها از لحاظ دسترسی به اطالعات:

دسترسی ترتیبیدسترسی تصادفی

انواع حافظه هاي جانبی از لحاظ تکنولوژي ساخت به چهار دسته زیر: تقسیم میشوند

کارت و نوارمنگنه : تکنولوژي الکترومکانیکی 1.

نوار مغناطیسی، دیسک مغناطیسی : تکنولوژي الکترومغناطیسی 2.

CDدیسک نوري : تکنولوژي الکترواپتیک 3.

MO : Magnetic Opticدیسکهاي : تکنولوژي مغناطیسی نوري 4.

انواع حافظه ها از لحاظ دسترسی به اطالعات:دسترسی ترتیبیدسترسی تصادفی

انواع حافظه هاي جانبی از لحاظ تکنولوژي ساخت به چهار دسته زیر: تقسیم میشوند

کارت و نوارمنگنه : تکنولوژي الکترومکانیکی 1.

نوار مغناطیسی، دیسک مغناطیسی : تکنولوژي الکترومغناطیسی 2.

CDدیسک نوري : تکنولوژي الکترواپتیک 3.

MO : Magnetic Opticدیسکهاي : تکنولوژي مغناطیسی نوري 4.

27 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 28: Fo it 94-ta-2-computer components

حافظه جانبیکارت و نوارمنگنه

28 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 29: Fo it 94-ta-2-computer components

حافظه جانبیحافظه هاي مغناطیسی:

اطالعات در این نوع حافظه ها به صورت نقاط مغناطیس شده توسط هدهاي.خاصی خوانده و یا نوشته می شود

براي جلوگیري از پاك شدن اطالعاتشان باید از میدان هاي مغناطیسی مانند.آهنرباهاي قوي دور نگه داشته شوند

یک نوار پالستیکی است که روي آن با غشا فرومغناطیسی :نوار مغناطیسی 1..پوشانده شده است

دستیابی به آنها ترتیبی است

حافظه هاي مغناطیسی: اطالعات در این نوع حافظه ها به صورت نقاط مغناطیس شده توسط هدهاي

.خاصی خوانده و یا نوشته می شود براي جلوگیري از پاك شدن اطالعاتشان باید از میدان هاي مغناطیسی مانند

.آهنرباهاي قوي دور نگه داشته شوند

یک نوار پالستیکی است که روي آن با غشا فرومغناطیسی :نوار مغناطیسی 1..پوشانده شده است

دستیابی به آنها ترتیبی است

29 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 30: Fo it 94-ta-2-computer components

حافظه جانبیصفحات گرد پالستیکی ، فلزي و یا سرامیکی : دیسک هاي مغناطیسی2.

مانند اکسید آهن پوشانده می هستند که با یک ماده مغناطیس شونده.شوند

اگر جنس دیسک پالستیکی باشد به آن فالپی دیسک و اگر فلزي یا.سرامیکی باشد به آن دیسک سخت گویند

فالپی دیسک: اینچ که براي محافظت در پوششی مربعی 2/7دیسک هاي قابل حمل ، با قطر

. و از جنس پالستیک قرار داده می شوند مگا بایت دارد1.44نوع معمول آن ظرفیتی برابر با.دور در دقیقه می چرخند 300فالپی درایو با سرعتی حدودا برابر با فالپی در.

صفحات گرد پالستیکی ، فلزي و یا سرامیکی : دیسک هاي مغناطیسی2.مانند اکسید آهن پوشانده می هستند که با یک ماده مغناطیس شونده

.شوند اگر جنس دیسک پالستیکی باشد به آن فالپی دیسک و اگر فلزي یا

.سرامیکی باشد به آن دیسک سخت گویند

فالپی دیسک: اینچ که براي محافظت در پوششی مربعی 2/7دیسک هاي قابل حمل ، با قطر

. و از جنس پالستیک قرار داده می شوند مگا بایت دارد1.44نوع معمول آن ظرفیتی برابر با.دور در دقیقه می چرخند 300فالپی درایو با سرعتی حدودا برابر با فالپی در.

30 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 31: Fo it 94-ta-2-computer components

فالپی دیسک

31 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 32: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک سخت

32 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 33: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک سخت

شیارtrack : از بیرونی ترین ..... (,0,1شماره گذاري از –به دوایر هم مرکز روي رویه ها

)شیار

استوانهSylinder :به شیارهاي هم شعاع بر روي دیسک هاي مختلف

قطاعsector :تقسیمات شیار چگالی . طول سکتورها در شیارهاي خارجی بیشتر از شیارهاي داخلی میباشد

.سکتور هاي داخلی بیشتر است واحد ردو بدل کردن اطالعات بینhardو کامپیوتر یک سکتور می باشد . براي خواندن یکByteسیستم عامل کل سکتور حاوي آن بایت را می خواند.

شیارtrack : از بیرونی ترین ..... (,0,1شماره گذاري از –به دوایر هم مرکز روي رویه ها

)شیار

استوانهSylinder :به شیارهاي هم شعاع بر روي دیسک هاي مختلف

قطاعsector :تقسیمات شیار چگالی . طول سکتورها در شیارهاي خارجی بیشتر از شیارهاي داخلی میباشد

.سکتور هاي داخلی بیشتر است واحد ردو بدل کردن اطالعات بینhardو کامپیوتر یک سکتور می باشد . براي خواندن یکByteسیستم عامل کل سکتور حاوي آن بایت را می خواند.

33 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 34: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک سختدر سیستم عامل ها مختلف چند سکتور با هم خوانده می شوند .

درDos سیستم عامل فایل ها را بصورت مجموعه اي از کالسترها)cluster (.در نظر می گیرد

مزیت کالستر هاي بزرگ و کوچک: کالستر هاي بزرگ (براي فایلهاي بزرگ که پردازش ترتیبی دارند( کالسترهاي کوچک ( براي فایل هاي کوچک(

در سیستم عامل ها مختلف چند سکتور با هم خوانده می شوند . درDos سیستم عامل فایل ها را بصورت مجموعه اي از کالسترها)cluster (

.در نظر می گیردمزیت کالستر هاي بزرگ و کوچک:

کالستر هاي بزرگ (براي فایلهاي بزرگ که پردازش ترتیبی دارند( کالسترهاي کوچک ( براي فایل هاي کوچک(

34 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 35: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک سخت

35 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 36: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک سخت

36 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 37: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک سخت

تصادفی/دسترسی مستقیم :StorageRandom/Direct Access فرآیند بازیابی یک رکورد مشخص از اطالعات از هر ترك از دیسک به صورت

مستقیم

کش دیسک : کش کردن اطالعات دیسک به سیستم اجازه می دهد تا اطالعاتی را که به طور

.ذخیره نمایدRAMمداوم مورد استفاده قرار می گیرند در

تصادفی/دسترسی مستقیم :StorageRandom/Direct Access فرآیند بازیابی یک رکورد مشخص از اطالعات از هر ترك از دیسک به صورت

مستقیم

کش دیسک : کش کردن اطالعات دیسک به سیستم اجازه می دهد تا اطالعاتی را که به طور

.ذخیره نمایدRAMمداوم مورد استفاده قرار می گیرند در

37 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 38: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک سخت

38 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 39: Fo it 94-ta-2-computer components

رده بندي دیسک سختامکان جابجایی1.دیسک هاي با هد ثابت و دیسک هاي (ثابت یا متحرك بودن هد خواندن و نوشتن 2.

)با هد متحرك در دیسک هاي با هد ثابت بازویی که هد خواندن و نوشتن به آن متصل است حرکت نمی

.کند در دیسک هاي با هد متحرك بازو بر روي دیسک حرکت دارد و از شیاري به شیار دیگر

.جابجا می شود در دیسک هاي با هد ثابت هر شیار براي خود یک هد خواندن و نوشتن دارد و نیازي

. به حرکت بازو ندارد *این گونه دیسک ها ، سریعتر ، گرانتر و حساسترند*

)رویه ( مثل دیسک هاي یک یا دو طرفه (Side(طرف تعداد3.

.تعداد صفحاتی که حول محور دوران می کنند 4.

امکان جابجایی1.

دیسک هاي با هد ثابت و دیسک هاي (ثابت یا متحرك بودن هد خواندن و نوشتن 2.)با هد متحرك

در دیسک هاي با هد ثابت بازویی که هد خواندن و نوشتن به آن متصل است حرکت نمی.کند

در دیسک هاي با هد متحرك بازو بر روي دیسک حرکت دارد و از شیاري به شیار دیگر.جابجا می شود

در دیسک هاي با هد ثابت هر شیار براي خود یک هد خواندن و نوشتن دارد و نیازي . به حرکت بازو ندارد

*این گونه دیسک ها ، سریعتر ، گرانتر و حساسترند*

)رویه ( مثل دیسک هاي یک یا دو طرفه (Side(طرف تعداد3.

.تعداد صفحاتی که حول محور دوران می کنند 4.39 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 40: Fo it 94-ta-2-computer components

توسعه ذخیره اطالعات در دیسک

Redundant Arrays of Independent Disks(RAID)

مجموعه اي از دیسک درایوها که به صورت یک واحد یکسان با هم کار می کنند.

هاشورزنی:روشی براي ترکیب چندین درایو فیزیکی به یک واحد ذخیره منطقی

تحمل خطا: توانایی یک برنامه کامپیوتري براي ادامه ي پردازش حتی در زمانی که یک دیسک

.درایو از کار افتاده است

Redundant Arrays of Independent Disks(RAID)

مجموعه اي از دیسک درایوها که به صورت یک واحد یکسان با هم کار می کنند.

هاشورزنی:روشی براي ترکیب چندین درایو فیزیکی به یک واحد ذخیره منطقی

تحمل خطا: توانایی یک برنامه کامپیوتري براي ادامه ي پردازش حتی در زمانی که یک دیسک

.درایو از کار افتاده است

40 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 41: Fo it 94-ta-2-computer components

توسعه ذخیره اطالعات در دیسک

41 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 42: Fo it 94-ta-2-computer components

توسعه ذخیره اطالعات در دیسک

42 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 43: Fo it 94-ta-2-computer components

توسعه ذخیره اطالعات در دیسک

Redundant Arrays of Independent Disks(RAID)آینه اي کردن دیسک ها:

آینه اي کردن یک دیسک عبارتست از نوشتن داده هابصورت همزمان در دودیسک متفاوت

بیشترین نوعRAIDاستفاده شده

شبکه ناحیه حافظه :Storage Area Network (SAN) یک شبکه سریع که به انواع مختلف وسایل ذخیره سازي اجازه می دهد مابین

.کاربران شبکه به صورت مشترك استفاده شوند

Redundant Arrays of Independent Disks(RAID)آینه اي کردن دیسک ها:

آینه اي کردن یک دیسک عبارتست از نوشتن داده هابصورت همزمان در دودیسک متفاوت

بیشترین نوعRAIDاستفاده شده

شبکه ناحیه حافظه :Storage Area Network (SAN) یک شبکه سریع که به انواع مختلف وسایل ذخیره سازي اجازه می دهد مابین

.کاربران شبکه به صورت مشترك استفاده شوند

43 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 44: Fo it 94-ta-2-computer components

توسعه ذخیره اطالعات در دیسک

44 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 45: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک نوري

CD مخفف عبارتCompact Disc یا دیسک فشرده است که حدود.سال قبل اختراع شد20

نام اولیه برايCD عبارت بود ازCD-ROM که معادل بود باCompact Disc-Read-Only Memory اما حضور تکنولوژي هاي

را به CD-RWیا CD-Rنام هاي دیگري مانند ،CDجدیدتر در ساخت .میدان آورد

داده است) مارپیچ(سی دي داراي یک شیار حلزونی .دوایر از قسمت داخل دیسک شروع و به سمت بیرون دیسک ختم می شوند.

CD مخفف عبارتCompact Disc یا دیسک فشرده است که حدود.سال قبل اختراع شد20

نام اولیه برايCD عبارت بود ازCD-ROM که معادل بود باCompact Disc-Read-Only Memory اما حضور تکنولوژي هاي

را به CD-RWیا CD-Rنام هاي دیگري مانند ،CDجدیدتر در ساخت .میدان آورد

داده است) مارپیچ(سی دي داراي یک شیار حلزونی .دوایر از قسمت داخل دیسک شروع و به سمت بیرون دیسک ختم می شوند.

45 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 46: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک نوري

یکCD drive داراي سه بخش اساسی است :

200چرخش موتور فوق . یک موتور که باعث چرخش دیسک می گردد-1. دور دردقیقه با توجه به شیاري است که می بایست خوانده شود500و

را CDیک لیزر و یک سیستم لنز که برآمدگی هاي موجود بر روي -2. خواهند خواند

یک مکانیزم ردیابی بمنظور حرکت لیزر بگونه اي که پرتو نور قادر به -3.دنبال نمودن شیار حلزونی باشد

یکCD drive داراي سه بخش اساسی است :

200چرخش موتور فوق . یک موتور که باعث چرخش دیسک می گردد-1. دور دردقیقه با توجه به شیاري است که می بایست خوانده شود500و

را CDیک لیزر و یک سیستم لنز که برآمدگی هاي موجود بر روي -2. خواهند خواند

یک مکانیزم ردیابی بمنظور حرکت لیزر بگونه اي که پرتو نور قادر به -3.دنبال نمودن شیار حلزونی باشد

46 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 47: Fo it 94-ta-2-computer components

دیسک نوري

چگالی ؟

گپ ؟

47 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 48: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ورودي سخت افزارهایی هستند که از طریق آنها اطالعات و داده ها

... )براي پردازش و یا ذخیره و ( توسط کاربر وارد رایانه میشود

Human-oriented Keyboard Mice / trackball Touch screens Joystick Microphone

Automated ATMs POSs Optical Scanners OMR

MICR

OCR

Voice recognition Sensors Cameras48

Human-oriented Keyboard Mice / trackball Touch screens Joystick Microphone

Automated ATMs POSs Optical Scanners OMR

MICR

OCR

Voice recognition Sensors Camerasدادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 49: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات وروديصفحه کلیداسکنرها

نوشته یا پرینت ) اطالعات(فرآیند تبدیل داده ): پویش کردن(اسکن کردنشده به اطالعات دیجیتالی به صورتیکه بتوان آنها را مستقیما وارد کامپیوتر

.کردبررسی یک تصویر و تبدیل نقاط، خطوط و عالمتها به داده : پیمایش تصویر

هاي دیجیتالترمینال:

ترکیبی از صفحه کلید و صفحه نمایش ویدئویی است که ورودي را گرفته و.روي صفحه نمایش می دهد

Automated Teller Machines (ATMs) Point-of-sale (POS) Terminals

صفحه کلیداسکنرها

نوشته یا پرینت ) اطالعات(فرآیند تبدیل داده ): پویش کردن(اسکن کردنشده به اطالعات دیجیتالی به صورتیکه بتوان آنها را مستقیما وارد کامپیوتر

.کردبررسی یک تصویر و تبدیل نقاط، خطوط و عالمتها به داده : پیمایش تصویر

هاي دیجیتالترمینال:

ترکیبی از صفحه کلید و صفحه نمایش ویدئویی است که ورودي را گرفته و.روي صفحه نمایش می دهد

Automated Teller Machines (ATMs) Point-of-sale (POS) Terminals49 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 50: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ورودي

Optical Character Recognition (OCR) تکنولوژي اي که در آن وسایل اطالعات موجود برروي کاغذ را خوانده و آنها را

.به شکل قابل پردازش براي کامپیوتر در می آورندOptical Mark Reader : یک وسیلهOCR که مکان عالمت هاي تیره را

.برروي فرم بخصوصی در حین پیمایش فرم تشخیص می دهندOptical Character Reader : وسیلهOCR اي که عالوه بر عالمتهاي

.تیره می تواند اطالعات پرینت شده را برروي فرم تشخیص دهدMagnetic Ink Character Recognition : نوعی ازOptical

Character Reader هستند که می توانند اطالعات آماده نوشته شده بوسیلهجوهر مغناطیسی را به صورت نوري بخوانند و یا به طور مغناطیسی دریافت

.نمایند

Optical Character Recognition (OCR) تکنولوژي اي که در آن وسایل اطالعات موجود برروي کاغذ را خوانده و آنها را

.به شکل قابل پردازش براي کامپیوتر در می آورندOptical Mark Reader : یک وسیلهOCR که مکان عالمت هاي تیره را

.برروي فرم بخصوصی در حین پیمایش فرم تشخیص می دهندOptical Character Reader : وسیلهOCR اي که عالوه بر عالمتهاي

.تیره می تواند اطالعات پرینت شده را برروي فرم تشخیص دهدMagnetic Ink Character Recognition : نوعی ازOptical

Character Reader هستند که می توانند اطالعات آماده نوشته شده بوسیلهجوهر مغناطیسی را به صورت نوري بخوانند و یا به طور مغناطیسی دریافت

.نمایند

50 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 51: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ورودي

Optical Character Recognition (OCR)Optical Code Reader : یک وسیلهOCR که براي خواندن بارکد

.استفاده می گردد

رقمی کننده(Digitizer) : یک وسیله ورودي که فاصله هاي معین رااندازه گرفته و آنها را به مقادیر کامپیوتري که قابل پردازش براي

.کامپیوتر باشد تبدیل می کندMouseTouchpad

Light PenJoystickTrackball

Optical Character Recognition (OCR)Optical Code Reader : یک وسیلهOCR که براي خواندن بارکد

.استفاده می گردد

رقمی کننده(Digitizer) : یک وسیله ورودي که فاصله هاي معین رااندازه گرفته و آنها را به مقادیر کامپیوتري که قابل پردازش براي

.کامپیوتر باشد تبدیل می کندMouseTouchpad

Light PenJoystickTrackball

51 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 52: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات وروديرقمی کننده ها

52 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 53: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات خروجی

مانیتورهاپالترهابلندگوپرینترها

پرینترهاي ضربه ايپرینترهاي غیر ضربه اي

مانیتورهاپالترهابلندگوپرینترها

پرینترهاي ضربه ايپرینترهاي غیر ضربه اي

53 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 54: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات خروجینوار آغشته به جوهر(هدچاپگر به یک ریبون : پرینترهاي ضربه اي (

.ضربه زده تا در برخورد با کاغذ کاراکترها را ایجاد نماید اولین نوع چاپگر ضربه اي است که ): سوزنی(نقطه اي –چاپگر ماتریس

از . بوجود می آورد)نقطه) DOTحروف و اعداد را توسط نقاط بسیار ریزي بنام .این چاپگر براي چاپ متن و گرافیک استفاده می شود

شکل ظاهري این چاپگر شبیه گل آفتابگردان می ): چرخی( چرخ آفتابگردانباشد و حروف و عالئم در انتهاي پره ها حک شده است و جهت چاپ یک

حرف پره می چرخد و حروف مورد نظر در جلوي صفحه قرار می گیرد سپس .با ضربۀ چکش حرف بر روي صفحه نقش می بندد

شکلی شبیه تسمه یا زنجیر است و در آن حروف یا عالئم بصورت : زنجیره ايبرجسته وجود دارد این چاپگر داراي سرعت بسیار باالئی است و از کیفیت

. چاپی مناسبی برخوردار است

نوار آغشته به جوهر(هدچاپگر به یک ریبون : پرینترهاي ضربه اي (.ضربه زده تا در برخورد با کاغذ کاراکترها را ایجاد نماید

اولین نوع چاپگر ضربه اي است که ): سوزنی(نقطه اي –چاپگر ماتریساز . بوجود می آورد)نقطه) DOTحروف و اعداد را توسط نقاط بسیار ریزي بنام

.این چاپگر براي چاپ متن و گرافیک استفاده می شود شکل ظاهري این چاپگر شبیه گل آفتابگردان می ): چرخی( چرخ آفتابگردان

باشد و حروف و عالئم در انتهاي پره ها حک شده است و جهت چاپ یک حرف پره می چرخد و حروف مورد نظر در جلوي صفحه قرار می گیرد سپس

.با ضربۀ چکش حرف بر روي صفحه نقش می بنددشکلی شبیه تسمه یا زنجیر است و در آن حروف یا عالئم بصورت : زنجیره اي

برجسته وجود دارد این چاپگر داراي سرعت بسیار باالئی است و از کیفیت . چاپی مناسبی برخوردار است

54 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 55: Fo it 94-ta-2-computer components

نقطه اي–چاپگر ماتریس

55 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 56: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات خروجیپرینترها:فرآیند پرینت به صورتیکه هیچ برخورد فیزیکی : پرینترهاي غیرضربه اي

کاراکترها از طریق فرآیندهاي . بین کاغذ و دستگاه پرینت رخ نمی دهد.گرمایی، شیمیایی و افشانه اي برروي کاغذ ایجاد می شوند

از اشعه لیزر براي پرینت تمام صفحه به طور یکجا استفاده می : پرینتر لیزري.نماید

در این پرینتر جریان کوچکی از جوهر از درون سوراخهاي : پرینتر جوهرافشاندستگاه به صورت نقطه اي برروي کاغذ افشانده می شوند که شکل حروف و یا

.تصاویر مورد نظر را بوجود می آورنددر این پرینتر کاغذ حساس به حرارت و نور در معرض تابش : پرینتر حرارتی

رنگی قرار گرفته و تصویر را برروي ) فیلتر(نور و حرارت از پشت سه ریبون . کاغذ مخصوص انتقال می دهد

پرینترها:فرآیند پرینت به صورتیکه هیچ برخورد فیزیکی : پرینترهاي غیرضربه اي

کاراکترها از طریق فرآیندهاي . بین کاغذ و دستگاه پرینت رخ نمی دهد.گرمایی، شیمیایی و افشانه اي برروي کاغذ ایجاد می شوند

از اشعه لیزر براي پرینت تمام صفحه به طور یکجا استفاده می : پرینتر لیزري.نماید

در این پرینتر جریان کوچکی از جوهر از درون سوراخهاي : پرینتر جوهرافشاندستگاه به صورت نقطه اي برروي کاغذ افشانده می شوند که شکل حروف و یا

.تصاویر مورد نظر را بوجود می آورنددر این پرینتر کاغذ حساس به حرارت و نور در معرض تابش : پرینتر حرارتی

رنگی قرار گرفته و تصویر را برروي ) فیلتر(نور و حرارت از پشت سه ریبون 56. کاغذ مخصوص انتقال می دهد دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 57: Fo it 94-ta-2-computer components

پرینتر جوهرافشان

57 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 58: Fo it 94-ta-2-computer components

پرینتر حرارتی

58 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 59: Fo it 94-ta-2-computer components

قطعات ارتباطی

سخت افزارهایی هستند که از آنها براي ارتباط رایانه با اینترنت و یا.استفاده میشود... سایر رایانه ها در شبکه ها و

مودمکارت شبکه

سخت افزارهایی هستند که از آنها براي ارتباط رایانه با اینترنت و یا.استفاده میشود... سایر رایانه ها در شبکه ها و

مودمکارت شبکه

59 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 60: Fo it 94-ta-2-computer components

مودم

پالس هاي دیجیتال مودم در سر راه خطوط ارسالی قرار می گیرد تا بتواندیا به عبارت دیگر اطالعات رقمی را به صورت سیگنال هاي آنالوگ تبدیل

کند فیبر نوري ، . سپس سیگنال هاي آنالوگ را می توان از طریق خطوط تلفن

.کابل کواکسیال، مایکروویو ، ماهواره مخابراتی و غیره انتقال داد فیبر نوري ، . سپس سیگنال هاي آنالوگ را می توان از طریق خطوط تلفن

.کابل کواکسیال، مایکروویو ، ماهواره مخابراتی و غیره انتقال داد

فرایند تبدیل داده هايdigital بهAnalog راmodulationمیگویند. فرایند تبدیل داده هاAnalog بهdigital راdemodualation

. میگویند

پالس هاي دیجیتال مودم در سر راه خطوط ارسالی قرار می گیرد تا بتواندیا به عبارت دیگر اطالعات رقمی را به صورت سیگنال هاي آنالوگ تبدیل

کند فیبر نوري ، . سپس سیگنال هاي آنالوگ را می توان از طریق خطوط تلفن

.کابل کواکسیال، مایکروویو ، ماهواره مخابراتی و غیره انتقال داد فیبر نوري ، . سپس سیگنال هاي آنالوگ را می توان از طریق خطوط تلفن

.کابل کواکسیال، مایکروویو ، ماهواره مخابراتی و غیره انتقال داد

فرایند تبدیل داده هايdigital بهAnalog راmodulationمیگویند. فرایند تبدیل داده هاAnalog بهdigital راdemodualation

60. میگویند دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 61: Fo it 94-ta-2-computer components

61 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 62: Fo it 94-ta-2-computer components

کارت شبکهکی از مهمترین عناصر سخت افزاري در زمان پیاده سازي یک شبکه ی

.کامپیوتري است سرویس گیرندگان و سرویس ( هر کامپیوتر موجود در شبکه

. ، نیازمند استفاده از یک کارت شبکه است ) دهندگان نظیر کابل ها ي ( کارت شبکه ، ارتباط بین کامپیوتر و محیط انتقال

.را فراهم می نماید) مسی و یا فیبر نوري

وظایف کارت شبکهبرقراري ارتباط الزم بین کامپیوتر و محیط انتقالارائه یک آدرس منحصربفرد سخت افزاري

کی از مهمترین عناصر سخت افزاري در زمان پیاده سازي یک شبکه ی.کامپیوتري است

سرویس گیرندگان و سرویس ( هر کامپیوتر موجود در شبکه. ، نیازمند استفاده از یک کارت شبکه است ) دهندگان

نظیر کابل ها ي ( کارت شبکه ، ارتباط بین کامپیوتر و محیط انتقال.را فراهم می نماید) مسی و یا فیبر نوري

وظایف کارت شبکهبرقراري ارتباط الزم بین کامپیوتر و محیط انتقالارائه یک آدرس منحصربفرد سخت افزاري

62 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 63: Fo it 94-ta-2-computer components

اطالعاتروش هاي انتقالموازيParallel

در این روش همزمان چند بیت اطالعات از مبدأ به سوي مقصد ارسال می. شود کانال 8پس باید . اطالعات ارسال شود)یک بایت(بیت8مثالً اگر در هرلحظه

. بین مبدأ و مقصد برقرار باشدچون . سرعت انتقال اطالعات در روش موازي بسیار بیشتر از روش سري است

کانال همزمان براي انتقال اطالعات استفاده می 8به جاي یک کانال از حداقل . کنیم

ارتباط اطالعاتی بین کامپیوتر و چاپگربه صورت موازي است .

موازيParallel در این روش همزمان چند بیت اطالعات از مبدأ به سوي مقصد ارسال می

. شود کانال 8پس باید . اطالعات ارسال شود)یک بایت(بیت8مثالً اگر در هرلحظه

. بین مبدأ و مقصد برقرار باشدچون . سرعت انتقال اطالعات در روش موازي بسیار بیشتر از روش سري است

کانال همزمان براي انتقال اطالعات استفاده می 8به جاي یک کانال از حداقل . کنیم

ارتباط اطالعاتی بین کامپیوتر و چاپگربه صورت موازي است .

63 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 64: Fo it 94-ta-2-computer components

اطالعاتروش هاي انتقال سريSerial

در این روش بین دو کامپیوتر یا بین کامپیوتر و یک وسیله جانبی فقط یک.کانال برقرار است

اطالعات در این کانال به صورت بیت به بیت ارسال ودریافت می شوند. بنا براین در . بیت ها پشت سرهم به صورت سریال ارسال ودریافت می شوند

.هرلحظه فقط یک بیت در یک کانال رد و بدل می شوداین روش براي انتقال اطالعات پرحجم بسیار کند است .تبادل اطالعات بین دو مودم به روش سري انجام می گیرد.

سريSerial در این روش بین دو کامپیوتر یا بین کامپیوتر و یک وسیله جانبی فقط یک

.کانال برقرار است اطالعات در این کانال به صورت بیت به بیت ارسال ودریافت می شوند. بنا براین در . بیت ها پشت سرهم به صورت سریال ارسال ودریافت می شوند

.هرلحظه فقط یک بیت در یک کانال رد و بدل می شوداین روش براي انتقال اطالعات پرحجم بسیار کند است .تبادل اطالعات بین دو مودم به روش سري انجام می گیرد.

64 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 65: Fo it 94-ta-2-computer components

کارت شبکهبرقراري ارتباط الزم بین کامپیوتر و محیط انتقال تبدیل داده :

داده ها بر روي گذرگاه )bus ) کامپیوتر به صورت موازي حرکت می نمایند . نحوه حرکت داده ها بر روي محیط انتقال شبکه به صورت سریال است. داده ها را از ) یک ارسال کننده و یا دریافت کننده ( ترانسیور کارت شبکه ،

.حالت موازي به سریال و بالعکس تبدیل می نماید

برقراري ارتباط الزم بین کامپیوتر و محیط انتقال تبدیل داده :

داده ها بر روي گذرگاه )bus ) کامپیوتر به صورت موازي حرکت می نمایند . نحوه حرکت داده ها بر روي محیط انتقال شبکه به صورت سریال است. داده ها را از ) یک ارسال کننده و یا دریافت کننده ( ترانسیور کارت شبکه ،

.حالت موازي به سریال و بالعکس تبدیل می نماید

65 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 66: Fo it 94-ta-2-computer components

کارت شبکه ارائه یک آدرس منحصربفرد سخت افزاري

آدرس سخت افزاري)MAC ) درون تراشهROM موجود بر روي کارت. شبکه نوشته می گردد

آدرسMAC در واقع یک زیر الیه از الیهData Link مدل مرجعOSI. می باشد

آدرس سخت افراري موجود بر روي کارت شبکه ، یک آدرس منحصربفرد را.براي هر یک از کامپیوترهاي موجود در شبکه ، مشخص می نماید

پروتکل هائی نظیرTCP/IP آدرس ( از یک سیستم آدرس دهی منطقیIP ). استفاده می نمایند ، در چنین مواردي قبل از دریافت داده توسط کامپیوتر ، می بایست آدرس

منطقی به آدرس سخت افزاري ترجمه گردد

ارائه یک آدرس منحصربفرد سخت افزاري آدرس سخت افزاري)MAC ) درون تراشهROM موجود بر روي کارت

. شبکه نوشته می گردد آدرسMAC در واقع یک زیر الیه از الیهData Link مدل مرجعOSI

. می باشد آدرس سخت افراري موجود بر روي کارت شبکه ، یک آدرس منحصربفرد را

.براي هر یک از کامپیوترهاي موجود در شبکه ، مشخص می نماید پروتکل هائی نظیرTCP/IP آدرس ( از یک سیستم آدرس دهی منطقیIP )

. استفاده می نمایند ، در چنین مواردي قبل از دریافت داده توسط کامپیوتر ، می بایست آدرس

منطقی به آدرس سخت افزاري ترجمه گردد

66 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات

Page 67: Fo it 94-ta-2-computer components

منابع

Information Technology, 3rd Edition James A. Senn

اینترنت

Information Technology, 3rd Edition James A. Senn

اینترنت

67 دادخواه-مبانی فناوري اطالعات