მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის...
Transcript of მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის...
![Page 1: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/1.jpg)
კ ვლე ვ ი ს ა ვტორი : ჯ არჯი ხ მ ალ ა ძ ე
მო მ ხ ს ე ნ ე ბ ელი : გუ გ ა მ ი ქ ა ბ ერი ძ ე
კ ვლე ვ ა დაფინ ა ნ ს ე ბული ა , , პრ ეზიდე ნტის გრ ა ნტე ბ ი ა ხ ალგ აზრდა მ ე ც ნ ი ერთათვი ს ’ ’ პრო ე ქტი ს
ფ არგლებ შ ი , ეროვ ნული ს ა მ ე ც ნი ერო ფონდის მ ი ერ ( პროე ქტი ს ნო მ : P G / 2 0 / 6 - 2 6 0 / 1 3 )
მაღალტემპერატურული ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი
2014წ. 22 დეკემბერი ,თავისუფალი უნივერსიტეტი
![Page 2: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/2.jpg)
კვლევის ავტორი 2
ფრიბურგის უნივერსიტეტის დოქტორანტი
ჯარჯი ხმალაძე
![Page 3: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/3.jpg)
მოხსენების გეგმა
მოკლედ ზეგამტარების შესახებ
საკვლევი ამოცანის ჩამოყალიბება
ნივთიერების სინთეზი
ნივთიერების შესწავლის მეთოდები:
რენტგენო სტრუქტურული დიფრაქცია (XRD)
ვიბრაციული მაგნეტომეტრი
მიღებული შედეგების ანალიზი
დასკვნა
3
![Page 4: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/4.jpg)
მოკლედ ზეგამტარების შესახებ
აღმოჩენა: ჰაიკე კამერლინგ ოესი 1911 წ.
წინაღობა ზუსტად ნული
მაგნიტური ველის გამოდევნა
კრიტიკული ტემპერატურა Tc
კრიტიკული დენის ძალა
კრიტიკული მაგნიტური ველი
Dutch physicist Heike Kamerlingh Onnes
April 8, 1911
4
![Page 5: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/5.jpg)
ზეგამტარის ლევიტაცია მაგნიტურ ველში
ზეგამტარი და იდეალური გამტარი
მაისნერის ეფექტი
ზეგამტარი
იდეალური გამტარი
T > Tc
Bo ≠ 0 T < Tc
Bo ≠ 0 T < Tc
Bo = 0
5
![Page 6: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/6.jpg)
პროექტის მიზანია მაღალტემპერატურული ზეგამტარის
(TC > 77K), კონკრეტულად YBa 2CU 3O 7-X (YBCO)-ს სწრაფი
სინთეზის მეთოდის შემუშავება.
აქამდე არსებული მეთოდი:
• ათეულობით ან ასეულობით საათი
• გამოწვის ტემპერატურა 800-1200OC
• დამატებით გამოწვა ჟანგბადში
საკვლევი ამოცანის ჩამოყალიბება
6
![Page 7: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/7.jpg)
ზეგამტარების მნიშვნელობა 7
Yamanashi MLX01
მაგნეტო-რეზონანსული ტომოგრაფია (MRI)
ცერნის ამაჩქარებელი
სუპერკომპიუტერი
![Page 8: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/8.jpg)
ნივთიერების სინთეზი
იტრიუმ-ბარიუმ-კუპრუმის ოქსიდი
YBa2Cu3O7-x
Tc=93K
2 (BaCO3)+ 0.5(Y2O3)+ 3CuO → YBa2Cu3O7−x + CO2
რეაგენტების შერევა და ნაყვა 30 წუთი
ღუმელში გამოწვა 970–9750C-ზე 30, 45 ან 60 წუთი
დამატებით ჟანგბადში გამოწვა 5000C–ზე 6 საათი
8
![Page 9: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/9.jpg)
რენტგენო სტრუქტურული დიფრაქცია (XRD)
• რენტგენის სხივების წყარო λ = 1.5406 Å
• ნიმუშების დასადები
• დეტექტორი
9
2d sin(θ)=nλ
Rigaku-ს დანადგარზე ,ფრიბურგის უნივერსიტეტში (შვეიცარია)
![Page 10: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/10.jpg)
არეკვლილი სხივის ინტენსივობა VS კუთხე 10
![Page 11: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/11.jpg)
ყველაზე ნაკლები მინარევების მქონე ნიმუშის XRD-გაზომვის შედეგი
11
![Page 12: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/12.jpg)
Y2O3-ის მინარევული წილი 12
![Page 13: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/13.jpg)
CuO-ს მინარევული წილი 13
![Page 14: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/14.jpg)
ვიბრაციული მაგნეტომეტრი
• ზეგამტარული მაგნიტი (Bmax=5T)
• ინდუქციური კოჭა
• თერმომეტრი
14
თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, კონდენსირებული გარემოს ფიზიკის ლაბორატორია
![Page 15: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/15.jpg)
ზეგამტარული წილის განსაზღვრა 15
საბოლოოდ ხუთივე ნიმუშში გამოვლინდა 100% ზეგამტარული ფაზა (±5%)
T oK
![Page 16: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/16.jpg)
კრიტიკული დენის ძალის განსაზღვრა
ბინის მოდელის მიხედვით ჰისტერეზისის მარყუჟიდან კრიტიკული დენის სიმკვრივის(Jc)განსაზღვრა მაგნიტომეტრზე
D-ნიმუშის მარცვლის
დიამეტრის ზომა ~10-3
სმ
16
∆ M=M(+)
-M(-)
Jc=∆𝑀
𝐷
![Page 17: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/17.jpg)
კრიტიკული დენის სიმკვრივე VS მაგნიტური ველი
17
![Page 18: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/18.jpg)
დასკვნა
დამზადდა 5, სხვადასხვა პირობებში გამომწვარი ზეგამტარი ნიმუში
პირველად განხორციელდა YBCO-ს ნიმუშების სწრაფი, კონკრეტულ დროისა და ტემპერატურის კონდიციებში დამზადება და შემდგომ მათი თვისებების კვლევა
ყველაზე მაღალი კრიტიკული დენის სიმკვრივით ხასიათდება 9700 C-ზე, 60 წუთი გამომწვარი ნიმუში
ყველაზე სუფთა (ნაკლები მინარევების მქონე) ნიმუში აღმოჩნდა ის რომელიც გამოიწვა 9700 C-ზე, 45 წუთის განმავლობაში
ხუთივე ნიმუშში ფიქსირდება 100% მოცულობითი ზეგამტარული ფაზა (ცდომილება 5%)
მინარევული ფაზის სიდიდის ზრდას თან ახლავს კრიტიკული დენის სიმკვრივის ზრდა, რაც ნიმუშებში პინინგ ცენტრების არსებობაზე მიუთითებს
18
![Page 19: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/19.jpg)
გამოყენებული ლიტერატურა
ალექსანდრე შენგელაია, სალექციო კურსი მასალათმცოდნეობაში A.C. Rose, E.H. Rhoderik, Introduction to superconductivity R. Baquero, Brief Introduction to Superconductivity L C Pathak and S K Mishra Supercond. Sci. Technol 2005 18 R67–R89 A.Agostino, P.Benzi et all Supercond. Sci. Technol. 2004 17 685–688 V.M.Ievlev et all Inorganic materials 2008 44 705-712 J.C.Hor et all Nature Matter 2008 7 62 Z.V.Dzibuti et all Tech.Phys.Lett 1997 23 746-747 S.A. Avsarkisov, Z.V.Jibuti et all Tech.Phys.Lett 2006 32 259-261 Z.V.Jibuti et all Tech.Phys.Lett 2008 53 808 D.Daraselia, D.Japaridze, Z.Jibuti, A.Shengelaia Bull.Georg.Acad.Sci vol.5 No1 pp.116-118 C. P. Bean, Phys. Rev. Lett. 8, 250 (1962); Rev. Mod. Phys. 36, 31 (1964) C. P. Bean, J. Appl. Phys. 41, 2482 (1970) Wikipedia.org
19
![Page 20: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/20.jpg)
სრ .პროფესორი ა .შენგელაია
პროფესორი დ .დარასელია
პროფესორი დ .ჯაფარიძე -თბილისის ს ა ხ ელმწიფო უნი ვ ერსიტეტი , კონდენ სირე ბული გ არ ე მოს
ფიზი კი ს დეპ არტა მ ე ნტი
სრ .პროფესორი კ .ბერნარდი
-ფრიბურგი ს უნი ვ ერსიტეტი ( შ ვ ე იც არი ა ) , მ ყ არი ს ხ ეულების ფიზი კი ს დეპ არტა მ ე ნტი
განსაკუთრებული მადლობა კვლევის ხელშეწყობისა და თანამშრომლობისთვის
![Page 21: მაღალტემპერატურუილი ზეგამტარის სწრაფი სინთეზი Mikaberidze.pdf · დასკვნა დამზადდა](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022021703/5e104f2769c1f17fb42c5d12/html5/thumbnails/21.jpg)
გმადლობთ ყურადღებისთვის 21