FETHİYE GİRMELER 4 YILDIZLI TERMAL OTEL VE ...2 1. YÖNETĠCĠ ÖZETĠ 1.1.Projenin Gerekçesi Bu...

FETHİYE GİRMELER 4 YILDIZLI TERMAL OTEL VE SAĞLIK MERKEZİ FİZİBİLİTE RAPORU

2

1. YÖNETĠCĠ ÖZETĠ

1.1.Projenin Gerekçesi

Bu fizibilite etüdü, Fethiye Girmeler Köyü bölgesinde yapılması düĢünülen 4 yıldızlı

termal otele yöneliktir.

GeliĢmiĢ ve geliĢmekte olan ülkelerde değiĢen dünya görüĢü ile beraber yaĢam

kalitesine verilen önemin artması, insan sağlının korunmasında doğal kaynakların

kullanılmasına öncelik verilmesiyle doğal tedavi unsuru olan termal suların, daha verimli

kullanılması büyük önem kazanmaktadır.

2000‟li yıllarda nüfusunun % 17‟si 65 yaĢın üzerinde olan Avrupa‟da bu oranın 2025

yılında % 20‟ye yükseleceği tahmin edilmektedir. Özellikle alım gücü çok yüksek olan 3.

kuĢak olarak tabir edilen 50 yaĢ ve üstü insanlar, sağlıkta önleyici tedavi ve zinde kalma

arzusu ile sürekli artan yüksek kaliteli SPA, wellness olanaklarına yönelik talep

oluĢturmaktadır.

3

Gerek tedavi, gerekse zinde kalma ihtiyacında yaĢlanan Avrupa nüfusunun daha fazla

termal kür gereksinimini ortaya çıkarmaktadır. Ġklim avantajları nedeniyle özellikle romatizmal

hastalıkların görüldüğü Kuzey Avrupa ve Ġskandinav ülkelerinde bu talep daha yoğunlukla

hissedilmektedir. Ayrıca, coğrafi yakınlık faktörü de göz önünde bulundurulduğunda Ortadoğu

ülkeleri için de Türkiye önemli bir termal destinasyon ülkesi olabilecek konumdadır.

Ayrıca geliĢmiĢ ülkelerde sağlık giderlerinin fazla olması nedeniyle hastaların tedavi

hizmetlerini azaltmaya yönelik olarak sağlık hizmetlerinin daha düĢük maliyetli ülkelerden

temin edilmesi eğilimi artmaktadır. Ġsveç, Norveç ve Danimarka‟dan sonra Almanya ve

Hollanda‟daki bazı özel sigorta Ģirketlerinin de termal tedavileri için Türkiye‟ye göndereceği

hastalarının masraflarını karĢılama kararı almaları ülkemiz termal turizmi açısından önemli bir

pazar payı oluĢturmaktadır.

SanayileĢme ve kentleĢme sürecine girmiĢ bulunan Türk Halkı da yüzyıllardan beri

sürdürdüğü “kaplıca-yaylacılık” geleneğine sahip bulunmaktadır. Termal merkezlere gitmek,

ülke düzeyinde yaygın bir toplumsal olay niteliğindedir. Ülkemizde resmi olmayan kayıtlara

göre 10 milyondan fazla insanın romatizma hastalığına sahip olduğu söylenmektedir. Bu

talebin yanı sıra Türkiye‟de denize ve kıyılara gitmeyen , ekonomik durumu yeterli olan ve

harcama potansiyelleri yüksek önemli bir müĢteri kitlesi bulunmaktadır.

4

Fizibilite konusu tesisin yer aldığı Fethiye bölgesi değiĢik turizm faaliyetlerine (kıyı,

kültür, kıĢ, yamaç paraĢütü) sahiptir. Ancak bölgede (Dalaman‟da bulunan tesis hariç) termal

turizm tesisi bulunmamaktadır. Fizibilite konusu tesisin faaliyete geçmesi ile Fethiye bölgesi

bir termal tesise de kavuĢacak ve böylece bu yönde de turizm çeĢitlenecektir. Ayrıca termal

turizm Fethiye bölgesinde diğer turizm çeĢitleri ile sinerji de yaratacaktır.

Bütün bu tespitler doğrultusunda ve yatırımcının talebi de dikkate alınarak, yapılan

teknik, ekonomik ve mali analizler sonucunda Fethiye Ġlçesi Girmeler Köyü bölgesinde, 100

oda-200 yatak kapasiteli ve kür (sağlık) merkezi bulunan 4 yıldızlı termal otel yatırımının

yapılmasının uygun olduğu sonucuna varılmıĢtır.

1.2.ġirket Hakkında Özet Bilgiler

Fizibilite konusu tesis yatırımı XYZ Anonim ġirketi tarafından yapılacaktır. ġirket, 15 Mart

2008 tarihinde, Ģirket merkezi Ġstanbul olmak üzere 150.000 TL sermaye ile kurulmuĢtur.

ġirket sermayesinin % 90‟ı ...... ya, % 10‟u ...... ya aittir. 10 ġubat 2010 tarihinde Ģirket

merkezi Fethiye‟ye nakledilmiĢtir. ġirket bünyesinde henüz ticari bir faaliyet

bulunmamaktadır.

5

1.3.Projenin Adı

XYZ A.ġ. ġirketi‟nin Fethiye Girmeler‟de yaptırmak istediği Termal Otel ve Sağlık

Merkezi “Girmeler Termal Otel ve Sağlık Merkezi“ adını taĢıyacaktır.

1.3.1. KuruluĢ Yeri

Termal tesis, Muğla Ġli, Fethiye Ġlçesi, Girmeler Köyü sınırları içerisinde yapılacak olup,

tesis arsası Turizmi TeĢvik Kanunu uyarınca ilan edilen herhangi bir Kültür ve Turizm Koruma

ve GeliĢim Bölgesi ile Turizm Merkezi kapsamında bulunmamaktadır. Termal otel ve sağlık

merkezinin yapılacağı bölgenin yakınında Girmeler Kaplıcaları bulunmaktadır.

1.3.2.Tesisin Sınıfı, Kapasitesi

Fethiye Girmeler‟de yapılması planlanan termal otel ve kür merkezi, 4 yıldızlı otel

niteliğinde olup, tesiste 100 oda – 200 yatak bulunacaktır.

Tesiste yer alacak olan 7 adet terapi pavyonunda çeĢitli sağlık sorunları olan hastalar

için fizik tedavi ve rehabilitasyon hizmeti verilmesinin yanı sıra bazı kozmetik amaçlı

uygulamalar da yapılacaktır.

6

1.3.3. Toplam Yatırım Tutarı

Sabit Yatırım Tutarı (Arsa dahil) 14.761.159-TL

ĠĢletme Sermayesi Tutarı 426.175 TL

Yatırım Dönemi Faizleri 540.000-TL

Toplam Yatırım Tutarı (Yatırım dönemi

faizleri hariç)

15.187.334-TL

Toplam Yatırım Tutarı (Yatırım dönemi

faizleri dahil)

15.727.334-TL

1.3.4. Öngörülen Finansman Kaynakları

Öz Kaynaklar 9.187.334 TL %60

Yabancı Kaynaklar 6.000.000-TL %40

Toplam Finansman

Kaynakları

15.727.334-TL %100

7

1.3.5. Yatırım Süresi ve Uygulama Planı

Yapılacak tesise ait etüt-proje çalıĢmalarının 2011 yılının Ocak ayı baĢında baĢlayıp,

aynı yılın Mart ayı sonuna kadar devam edeceği öngörülmüĢtür.

Tesis inĢaatının 2011 yılı Nisan ayı baĢında baĢlayacağı ve 2012 yılı Mayıs ayı sonunda

tamamlanacağı varsayılmıĢtır.

Tesisat iĢlerinin 2011 yılı Eylül ayı baĢında baĢlayacağı, 2012 yılı Ağustos ayı sonunda

tamamlanacağı kabul edilmiĢtir.

TefriĢ ve teçhizat çalıĢmalarının ise 2012 yılı Eylül ayında baĢlayıp, 2012 yılı Aralık

sonunda tamamlanacağı öngörülmüĢtür.

1.3.6. Yatırımın Faydalı Ömrü

Tesisin faydalı ömrü 20 yıl olarak alınmıĢtır.

8

1.3.7. Tam Dolulukta ĠĢletme Gelir ve Giderleri

1.3.8. Doluluk Oranları

Doluluk Oranları (%) 2013 2014 2015 2016 +

- Sezon 60 65 70 80

- Yarı Sezon 40 45 50 50

Ortalama 47 52 57 60

1.3.9. Borç Ödeme Gücü (B.Ö.G.)

YILLAR B.Ö.G.

2013 2,32

2014 1,46

2015 1,28

2016 1,61

2017 1,85

2018 2,28

2019 3,77

Yıllık ĠĢletme Gelirleri : 11.203.448 TL

Yıllık ĠĢletme Giderleri : 5.526.833 TL

9

1.3.10. Geri Ödeme Süresi

7 yıl, 4 ay

1.3.11.Net Bugünkü Değer (NBD)

Net Bugünkü Değer: 1.213.738 TL

( %15 Iskonto oranına göre)

Fayda Maliyet Oranı: 1,1

1.3.12. Ġç Verimlilik Oranı (IRR)

16,32

Tam Dolulukta Ġstihdam

Tam dolulukta 119 kiĢi istihdam edilecektir.

10

1.4.Değerlendirme Sonuç ve Önerileri

Teknik Analiz Sonuçları:

Yatırım 100 oda-200 yatak ve kür merkezi olarak inĢa edilecektir. Gerek tesisin toplam

yatırım tutarı, gerekse yörenin fiziki ve ekonomik koĢulları dikkate alındığında yapılacak

tesisin sınıf ve kapasitesinin bu düzeyde olması uygun görülmüĢtür.

Tesisin otel bölümü bodrum kat + zemin kat + 3 yatak katı Ģeklinde yapılacaktır. Diğer

taraftan tesiste; özel banyolar, terapi havuzları, çamur havuzları duĢları, genel termal

havuzler, Kneipp havuzu, hidro masaj küvetleri, dört bölümlü termal banyo ve Santorini maxi

jakuzi bulunacaktır.

Ekonomik Analiz Sonuçları:

Fizibilite konusu tesis Fethiye Ġlçesi Girmeler Köyü‟nde, yatırımcının satın alacağı arsa

üzerinde inĢa edilecektir. Termal Turizm Master Planı doğrultusunda öncelikli olarak

geliĢtirilmesi düĢünülen, Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢim Bölgelerinde de

bulunmamaktadır. Bu bölgelerde, arazinin planlanması, elektrik, haberleĢme, içme suyu

temini, kanalizasyon, ulaĢım gibi teknik alt yapı yatırımları Kültür ve Turizm Bakanlığı‟nca

yapılmaktadır. Termal suyun dağıtımı da Bakanlığın yetkisindedir. Ayrıca, 2634 sayılı Turizm

11

TeĢvik Kanunu‟na göre bu bölgeler için haberleĢme kolaylıkları, elektrik, havagazı ve su

ücretlerinde indirim, yabancı personel ve sanatkar çalıĢtırılması, alkollü içki satıĢı vb. yönelik

teĢviklerde verilmektedir. Dolayısıyla, fizibilite konusu yatırım anılan bölgelerde olmadığı için

bu hizmet ve teĢviklerden yararlanamayacaktır.

Sektörde yaĢanan en büyük sorunlardan biri, özellikle kür ünitesinde çalıĢacak olan fizik

tedavi ve rehabilitasyon uzmanları, balneolog, fizyoterapist gibi tıbbi uzmanlık gerektiren

personelin temin zorluğudur. Konuyla ilgili olarak ciddi araĢtırmalar yapılması ve istihdamı

teĢvik edici unsurların geliĢtirilmesi gerekmektedir.

Termal tesislerde, tedavi süreleri 14 ile 21 günlük bir süreci kapsamaktadır. Otelde

konaklayanların bu uzun süreçte sıkılmamaları için alana özgü fiziksel, doğal, görsel değerler

turizm amaçlı olarak kullanılmalıdır. Özellikle Fethiye‟de turizmin her alanında faaliyetler

bulunduğundan. Konaklayanların Fethiye‟deki diğer turizm aktivitelerinden yararlanmaları da

sağlanmalıdır.

Fizibilite konusu termal otel 4 yıldızlı otel konforunda olacağı ve kür merkezinde

teknolojik olarak geliĢmiĢ makine ve teçhizatlar bulunacağından Avrupa ülkelerindeki termal

tesislerle fiziksel donanım olarak rekabet edebilecek standartlara sahip olacaktır. Dolayısıyla

hitap edilecek kitle ağırlıklı olarak iç pazar olsa da dıĢ pazara da hizmet verileceği

12

varsayılmıĢtır. YurtdıĢı müĢteriler, özel sigortaları ve sosyal güvenlik kurumları kanalları ile

ülkemizdeki termal tesislere gelmektedir. Yatırım aĢamasında bu ülkelerin sosyal güvenlik

kurumları ve özel sigortalar ile görüĢülerek, tesisin niteliklerinin anlatılması, onların istedikleri

özel projelendirmeler varsa onların yapılması ve pazarlama faaliyetlerine baĢlanılması

önerilir.

Mali Değerlendirme Sonuçları:

Kurulması planlanan tesisin teknik olarak kuruluĢ kapasitesinde belirlenen esaslara göre

yapılması, ekonomik değerlendirme bölümünde öngörülen varsayımlar, doluluk oranları, satıĢ

fiyatlarında hizmet vermesi ve finansman ihtiyacının öngörülen Ģekilde karĢılanması

durumunda mali göstergelerin ve değerlendirme sonuçlarının olumlu bulunduğu tespit

edilmiĢtir.

13

2. HĠZMETĠN TANIMI VE YARARLANACAK OLANLAR

2.1.Hizmetin Tanımı

Fethiye Girmeler köyünde yapılması düĢünülen termal tesis, 4 yıldızlı otel niteliğinde

olup, 100 oda – 200 yatak kapasitelidir. Ayrıca bünyesinde kür merkezi ve kür parkı da

bulunacaktır.

Kür merkezindeki sağlık hizmetleri 7 adet terapi pavyonunda sağlanacaktır. Terapi

Pavyonlarında 2 adet jakuzi, 2 adet buhar banyosu, 2 fin hamamı, 2 adet biyo sauna, 4 adet

solaryum bulunacaktır. Burada uzman doktorlar (Ortopedi, Dahiliye, Üroloji) görev yapacaktır.

Ayrıca;

Tuz Mağarası, Terapi Havuzu, Soğuk Hava Kabinleri, CO2 Kurugaz – CO2 Yoğun

Banyolar, Banyo Üniteleri, Sualtı Masajı, Fango Ünitesi, Jimnastik Ünitesi, Tıbbi Fitness

Aletleri, Egzersiz Havuzları, Elektroterapi ve Ġnhalasyon, Carbomovtret ve 2 adet Kozmetik

Ünitesi bulunacaktır.

Kür Parkı: DıĢ mekanların doğal yapısı ve arazinin eğimi, mümkün olduğu kadar

korunacaktır. Tesis arazisinde yürüyüĢ yolları ve bu yollar üzerinde dinlenme pavyonları

14

yapılacaktır. Tesis arazini oluĢturan parseller sadece yayalara açık kemer Ģeklinde bir köprü

ile birbirine bağlanacaktır. Arazinin güney kısmında gizli derenin gün yüzüne çıktığı noktada

Kneipp havuzu yapılacak ve burada Kneipp terapisi uygulanacaktır. Ayrıca burada bir Cafe

Hause inĢa edilecektir. Arazide 3 adet yüzme havuzu bulunacak ve arazi içinde ulaĢım akülü

araçlar ile sağlanacaktır.

2.2.Yararlanacak Olanlar

Fizibilite konusu yatırıma iliĢkin konaklamalar iki grupta toplanmıĢtır. Birinci grubu, tedavi

olmaya (sağlık amaçlı) gelen hastalar, ikinci grubu ise dinlenme ve tatil amaçlı olarak tesiste

konaklayanlar oluĢturmaktadır.

Tedavi amaçlı gelen hastaların Ortopedik, romatizmal, nörolojik, solunum sistemi ve

dermotolojik rahatsızlıkları uzman hekim denetiminde ve tıbbi ekipmanlarla tedavi edilecektir.

Ayrıca tesiste SPA hizmetleri de verilecektir.

15

3.EKONOMĠK DEĞERLENDĠRME

3.1.Türkiye’de Turizm Sektörü

Dünya turizm hareketleri hızla geliĢme gösterirken, Türkiye gerek ekonomi politikaları

kapsamında ve gerekse mikro bazda turizm sektöründe çok hızlı bir büyüme göstermiĢtir.

Turistik amaçlı yatırımlardaki artıĢ, milli gelir içinde turizm payının yükseliĢi, hizmet

sektöründe öncelikli istihdam alanı haline dönüĢmesi, ödemeler dengesine olumlu katkısı,

yabancı sermayeyi ülkeye çekmesi sektörün önemini açıkça göstermektedir.

Ġhracat ağırlıklı büyüme modelimizde ve dünya ekonomisi ile bütünleĢme çabalarında

potansiyeli yüksek olan sektör, uluslararası pazarlarda rekabet gücünü kanıtlamıĢ ve son

20-25 yıl içinde dünya ortalamasının üzerinde büyüme performansı göstermiĢtir. Bu

geliĢmede turizm yatırımlarına verilen ağırlığın ve yatırımlar sonucu artan yatak

kapasitesinin payı büyüktür. 2011 yılı itibariyle 2625 adet turizm iĢletme belgeli tesis,

608.765 yatak kapasitesi ile sektörde hizmet vermektedir.

1982 yılında yürürlüğe giren “Turizm TeĢvik Yasası” ve 1985 yılında turizmin

“Kalkınmada Özel Önem TaĢıyan Sektör” kapsamına alınması sektör için canlanma

16

döneminin baĢlangıcı kabul edilir. Yıllar itibariyle Türkiye‟ye gelen yabancı sayısı ve turizm

gelirlerinin geliĢimi aĢağıda verilmiĢtir.

Tablo 3-1: Dünya Turizmi ve Uluslararası Turizm Ġçinde Türkiye’nin Payı

Kaynak: Dünya Turizm Örgütü (WTO), Türsab, T. Turizm Yatırımcıları Derneği

* Ocak-Ağustos 2010 (TYD) ** Ocak-Temmuz 2010 (TYD) *** WTO tahmini

Yıllar Uluslararası Turist Sayısı

(milyon)

Türkiye’ye Gelen Yabancı

Sayısı

Uluslararası turizm

Gelirleri(milyar USD)

Türkiye’nin Turizm Gelirleri

(milyon USD)

1980 277 1.288.060 102 326

1985 330 2.614.924 116 1.482

1990 455 5.389.308 255 3.225

1995 581 7.726.886 380 4.957

2000 687 10.412.000 481 7.636

2005 806 21.124.886 593 18.154

2010 1.006 19.648.882* 682 10.043**

2020 1.561***

17

1980 yılında uluslararası turist sayısı 277 milyon iken Türkiye‟ye gelen turist sayısı

1.288.060 olmuĢtur. Yıllar itibariyle uluslararası turist sayısı sürekli artarak 2005 yılında 806

milyon seviyesine yükselmiĢtir. Türkiye‟nin payı ise Dünya ortalamasının üstünde artarak

2005 yılında 21 milyon düzeyine yükselmiĢtir.

Türkiye‟de Turizm sektörü, son yıllardaki ekonomik kalkınmanın arkasındaki en önemli

itici güçlerden biri olmuĢtur. YaklaĢık 1,7 milyon kiĢiye istihdam sağlayan sektörde (toplam

istihdamın % 7,2‟si), 2011 yılında 95,3 milyar TL değerinde ekonomik faaliyet gerçekleĢmiĢtir.

Bu rakam Türkiye‟nin toplam GSYĠH‟sının yaklaĢık % 10,2‟sine denk gelmektedir.

WTO (World Tourism Organization)‟nun hazırladığı rapora göre, 2020 yılında turist

sayısının dünya genelinde 1,6 milyar civarında olacağı tahmin edilmektedir. Dünya turizm

pastasının hacminin ise 2 trilyon dolar civarında olacağı beklenmektedir. Türkiye turizminde,

2011 yılında 27 milyon turist gelmiĢ ve 22 milyar dolar gelir elde edilmiĢtir.

Uluslararası turist varıĢları açısından ilk sekiz ülke Tablo 2‟de gösterilmektedir. Tabloyu

incelediğimizde Fransa‟nın ve daha sonra Ġspanya, ABD ve Ġtalya‟nın önemli bir üstünlüğünü

görürüz. Diğer yandan geliĢme trendi olarak Türkiye ve Çin dikkat çekicidir. Türkiye, 1990

yılında Dünya genelinde 24. sırada bulunmakta iken 2010 yılında 7. sıraya yükselmiĢtir.

18

Tablo 3-2: Ülkeleri ziyaret eden Turist Sayıları ve Ülke Sıralaması

Ülkeler/ Yıllar Turist VarıĢları (milyon kiĢi) Dünya Genelinde Ülke

Sıralaması

1990 1995 2000 2005 2010 1990 2005 2010

Fransa 52.5 60.1 71.4 76.0 74.2 1 1 1

Ġspanya 34.1 39.3 51.9 55.6 52.2 4 2 3

ABD 39.4 43.3 46.9 49.4 54.9 2 3 2

Çin 10.5 23.3 27.0 46.8 50.9 12 4 4

Ġtalya 26.7 31.0 35.8 36.5 43.2 4 5 5

Ġngiltere 18.0 24.0 25.7 30.0 28.0 7 6 6

Meksika 17.2 20.0 20.2 21.9 21.5 8 7 9

Türkiye 5.3 6.6 7.5 21.1 27 24 8 7

Kaynak: Dünya Turizm Örgütü (WTO), (1990-2009), World tourismstatisticsandrankings , 2010

19

Bu tablonun yanı sıra WTO‟nun yayınlamıĢ olduğu raporlara göre, Çek Cumhuriyeti‟nin

2020 yılında turizm sektöründe dünya genelinde ilk on ülke içinde yer alacağı tahmin

edilmekte, günümüzün cazibe merkezlerinin zamanla önemini kaybederek yeni yerlerin daha

çekici hale gelebileceği öngörülmektedir. Günümüz itibariyle Ģunu diyebiliriz ki Avrupa, hem

turist giriĢi ve çıkıĢı hem de uluslararası turizm gelirleri açısından Dünyanın en önemli

bölgesidir.

2005-2010 döneminde Türkiye‟ye ziyaretçi gönderen ülkeler arasında Almanya, Ġngiltere

ve Rusya Federasyonu ilk sıralarda yer alırken, bu üç ülkenin vatandaĢları Türkiye‟ye gelen

yabancı ziyaretçilerin yaklaĢık % 36‟sını oluĢturmaktadır. Bu ülkelerle sağlık turizmi alanında

yapılacak çalıĢmalara özel önem verilmelidir.

Yukarıdaki verilere ek olarak, turizm sektöründe gelecekteki eğilimlere bakacak olursak;

WTO‟ya göre Çin‟in 2020 yılında 137,1 milyon turist giriĢi ve % 8,6‟lık turizm geliri payıyla

Dünya genelinde lider ülke konumuna geleceği belirtilmiĢtir. ABD‟nin ise 2020 yılında 102,4

milyon turist giriĢi ve % 6,4‟lük gelir payıyla dünya sıralamasında 2. sırada bulunacağı tahmin

edilmektedir.

20

Tablo 3, uluslararası turizm kazançları açısından ilk dokuz ülkenin turizm gelirleri ve

sıralamalarını göstermektedir. Tabloya bakıldığında, ABD, Ġtalya, Ġspanya ve Fransa‟nın

önemli bir üstünlüğü olduğu göze çarpmaktadır. Tabloda yine Çin‟in önemli bir geliĢme

gösterdiği görülmektedir. Türkiye ise 1990 yılında Dünya genelinde 21.sırada bulunmakta

iken 2010 yılında 9. sıraya yükselmiĢtir.

Türkiye‟nin turizm sektöründeki büyüme hızı sektörün küresel büyüme hızının

üzerindedir. Türkiye‟ye gelen yabancı ziyaretçilerin küresel toplam içindeki payı 1990 yılında

% 1,1 iken, 2008 yılında % 2,7‟ye ulaĢmıĢtır. Aynı Ģekilde, 1990 yılında % 1,2 olan turizm

gelirlerinin GSYĠH‟si içindeki payı da 2008 yılında % 2,3‟e yükselmiĢtir.Türkiye 2008 yılında,

dünya çapında kötüleĢen koĢullara rağmen, 26 milyonu yabancı ve 4 milyonu yerli olmak

üzere toplam 30 milyon ziyaretçi ağırlayarak tarihinin en iyi yılını geçirmiĢtir.

21

Tablo 3-3: Uluslararası Turizmden ÇeĢitli Ülkelerin Sağladığı Kazançlar

Ülkeler/ Yıllar

Gelirler (milyar USD) Dünya Genelindeki Ülke

Sıralaması

1990 1995 2000 2005 2010 1990 2010

ABD 43.0 61.1 82.4 81.8 94.2 1 1

Ġtalya 20.0 27.4 27.5 35.4 40.2 3 4

Ġspanya 18.5 25.3 30.0 48.0 53.2 4 2

Fransa 20.1 27.5 30.8 44.0 48.7 2 3

Ġngiltere 14.9 19.1 21.9 30.7 30.1 5 7

Çin 2.2 8.7 16.2 29.3 39.7 25 5

Avusturya 13.4 14.6 9.8 16.1 21.8 6 8

Almanya 11.4 12.8 18.7 29.2 34.7 7 6

Türkiye 2.7 4.9 7.6 18.2 21.3 21 9

Kaynak: Dünya Turizm Örgütü (World Tourism Organisation, World tourism statistics and rankings ,

2010, www.Wikipedia.org (19.01.2011 tarihli araĢtırmaya göre)

http://www.wikipedia.org/

22

3.2. Sektörün Tanımı ve Yasal Çerçeve

3.2.1.Sektörün Tanımı

Birtakım hastalıkların iyileĢtirilmesi için içmeler, kaplıcalar, ılıcalar, deniz, dağlar,

mağaralar, sanatoryumlar, prevantoryumlar ve benzerlerinden, yararlanmak üzere yapılan

seyahatler “Sağlık Turizmini” oluĢturmaktadır. Termomineral su banyosu, içme, inhalasyon,

çamur banyosu gibi çeĢitli yöntemlerin yanında iklim kürü, fizik tedavi, rehabilitasyon,

egzersiz, psikoterapi, diyet gibi destek tedavilerinin birleĢtirilmesi ile yapılan kür ( tedavi)

uygulamalarının yanı sıra termal suların eğlence ve rekreasyon amaçlı kullanımı ile meydana

gelen turizm hareketi “Termal Turizm” olarak tanımlanmaktadır.

Ġdeal bir termal turizm tesisinin, konaklama, kür merkezi ve kür parkı birimlerinin

entegrasyonundan oluĢması gerekir;

23

1-Termal Otel:

En az üç yıldız standardında bir konfor düzeyine sahip olan, talebe göre yıl boyunca aynı

hizmet olanaklarını sunabilen, hem geceleme yapan hem de günübirlik ziyaretçilere hizmet

verebilecek donanım, mekân ve personele sahip olan tesistir.

Kür: Tedavi etkeninin belli dozda, seri halde, düzenli aralıklarla belli sürelerle

tekrarlanarak verilmesi ile uygulanan tedavi yöntemidir.

Kaplıca Kürü: Toprak, yeraltı ve deniz kaynaklı mineralli sular, gazlar, peloidler

(çamurlar) ve iklimsel unsurlar gibi doğal tedavi unsurlarının yöredeki iklim olanakları ve

gerekli görülen diğer tedavilerle birlikte kür Ģeklinde uygulandığı bir tedavi sistemidir. Kür

süresi tıbbi deneylere dayanılarak kabul edilen maksimum 21 günlük bir süredir.

24

2-Termal Kür Merkezi:

Termal turizm iĢletmelerinde teĢhis-tedavi birimlerinin bulunduğu ve kür uygulamalarının

yapıldığı bölümdür. Kür merkezi bünyesindeki birimler Ģöyle sıralanabilir.

a-) Balneoterapi Birimleri:

Termomineral sular, peloidler ve gazlar gibi doğal tedavi unsurları ile yapılan kür

uygulamalarını kapsar. Genel yüzme havuzu, terapi havuzu, çamur banyosu, duĢlar, buhar

banyosu, masaj gibi birimlerde gerekli görülen diğer tedavilerle birlikte küristlere tedavi

amaçlı kullandırılmak suretiyle hizmet verilir.

Ġnhalasyon Uygulamaları; Termomineral su buharı ile yapılan soluma uygulamalarıdır.

Ġçme Kürleri; Mineralli sularla kaplıcalarda ya da yaĢanan yerde yapılan içme kürleridir.

Peloıdterapi ( ġifalı çamur); Doğal, jeolojik ve/veya biyolojik olaylar sonucu oluĢan

organik ve/veya inorganik maddeler olan peloidlerin bir balneoterapi yöntemi olarak

kullanılmasıdır.

Klimaterapi; Hava sıcaklığı, nem, rüzgar Ģiddeti ve hızı, güneĢ ıĢını ve benzeri faktörlerin

sistematik ve dozlanmıĢ kür tarzında uygulanmasıdır.

25

Hidroterapi; Termomineral sular ile yapılan yıkama, duĢ, dökme gibi uygulamalardır.

Ayrıca, her kürist için özel olarak düzenlenen ve ideal olarak amaca uygun inĢa edilmiĢ

havuzlarda gerçekleĢtirilen sinir-kas-iskelet sistemiyle ilgili fonksiyonları geliĢtirme-iyileĢtirme

amaçlı bir havuz tedavi programı uygulamasıdır.

b-) Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Birimleri:

Tesisin büyüklüğü oranında geniĢletilebilen bu birimlerde, kaplıca tedavisinde kullanılan

elektroterapi, egzersiz-masaj tedavisi ve ıĢın tedavisi uygulamaları yapılır.

c-) Medikal Tedavi:

Kaplıca tedavisi sırasında hastaya lokal veya sistematik olarak uygulanan ilaç tedavi

yöntemidir.

d-) Destek Uygulamalar:

Sağlık eğitimi, diyet uygulamaları, günlük yaĢam aktivitelerinin düzenlenmesi, davranıĢ

değiĢikliği eğitimleri ve psikolojik destek yöntemidir.

26

3- Kür Parkı:

Termal tesise gelen kullanıcıların kür uygulaması dıĢındaki zamanlarını dolduracak

aktiviteleri içeren ünitelerden oluĢmaktadır. Açık-kapalı spor alanları, yürüme parkurları, çay

bahçeleri, oyun salonları, alıĢveriĢ merkezi, açık ve kapalı yüzme havuzları gibi tesisin

büyüklüğüne bağlı olarak çoğaltılabilen hizmetlerin sunulduğu ve tesise ek kazanç sağlayan

çeĢitli hizmet birimlerini içerir.

Termal turizm, termal su ile sadece her gün 2-3 kez banyo yapmak değildir. Amaç;

termal suyun tıbben belirlenmiĢ endikasyon ( Ģifa ) özelliği ile uzman doktor denetiminde etkin

ve uygun bir tedavinin yanı sıra; dinlenme, rekreasyon, eğlence, spor gibi özellikle insan

sağlığını korumak, zinde kalmak amacıyla sağlıklı bir yaĢam ortamı sunmaktadır. Termal su

kullanacak termal tesisler ne bir hastane, klinik ne de bir hamamdır. Termal turizmi oluĢturan

ana unsurlar, doğa güzelliği, güneĢ, temiz hava, uygun iklim ile birlikte termal suyun

özelliklerinin doğru kullanımı sayesinde insan sağlığı ve turizm olgularını birleĢtirmektir.

27

Nitelikli Bir Termal Tesiste Olması Gereken Standartlar :

Termal turizm tesislerinin nitelikli termal bir tesis olabilmesi için bir takım standartları

sağlaması gerekmektedir. Termal turizm tesisinde bulunması gereken standartlar aĢağıda

yer almaktadır.

Balneo-terapinin su evsafına uygun Ģeklinin olması,

Klima-terapi imkanlarının bulunması,

GüneĢ terapi imkanlarının sağlanması,

Açık hava terapi imkanlarının sağlanması,

Aktif ve pasif hareket, terapi ve değiĢik Ģekilde terapatik jimnastik ve sağlık kazandırıcı

spor imkanlarının bulunması,

Hidro-terapi imkanlarının sağlanması,

Thermo- terapi imkanlarının bulunması,

IĢın tedavi imkanlarının bulunması,

Ġnhalasyon-terapi imkanlarının sağlanması,

Parafin ve çamur banyosu imkanlarının bulunması,

Aletli, aletsiz masaj imkanlarının olması,

Diyet-terapi imkanı,

28

Diognastikimkanlar,

Rötgen ve laboratuvar imkanları,

Tedavi imkanlarına uygun uzman hekim, terapist ve hastabakıcı bulunması,

Otel etrafında, kür parkı yapılma imkanları yoksa ağaçlandırma ve çiçeklendirme ile bir

park yapılması,

Açık hava spor imkanlarının bulunması (tenis, mini golf, açık yüzme havuzu vb.),

Kür merkezinin otelin çatısı altında yapılmamasının mümkün olmaması halinde, otel ile

kür merkezi arasında ısıtılmıĢ bir yeraltı tüneli gibi kapalı bir bağlantı biriminin mevcut olması,

Otel odalarındaki banyolarda termal su bağlantısının olması,

Yıldız kategorisine göre otel konforunun sağlanması.

29

3.2.2.Yasal Çerçeve ve TeĢvik Durumu

- Termal Sularla Ġlgili Mevzuat

Termal sular arazi mülkiyetine tabi olup, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır.

“Madenlerin Arama ve ĠĢletilmesi Hakkındaki 4268 ve 6977 Sayılı Kanun” ile “Sıcak ve Soğuk

Maden Sularının Kullanılması ile Kaplıcalar Tesisatı Hakkındaki 927 Sayılı Kanuna” göre;

termal suların arama, çıkarma, kullanma, kiralama ve tahsis yetkisi Ġl Özel Ġdarelerine

verilmiĢtir. Özel Ġdareler bu yetkilerini Belediyelere, Köy Tüzel KiĢiliklerine devredebilir.

1593 sayılı Umumi Hıfsızsıhha Kanununa göre; Türkiye Cumhuriyeti arazisi dahilinde

bulunan her nevi maden suları ile kaplıcaları iĢletmek için özel hükümlere bağlı olarak

alınması gerekli izin ile birlikte, bu suların Ģifa özelliklerinin Sağlık Bakanlığı tarafından

onaylanması gerekmektedir. Bakanlıkça Ģifa özellikleri veya kaplıca tesisatının tekniğe

uygunluğu tasdik edilmeyen maden suları, bu ad ve unvan ile ticarete çıkarılamayacağı gibi

kaplıcalara da tedavi amacıyla ziyaretçi kabul edilemez.

Maden suları ve kaplıcalar sağlık yönünden, Sağlık Bakanlığı‟nın denetimine tabidir.

Bakanlık tesisatın yeterliliğine ve müracaat eden hastaların sayısına göre sağlıklı iklim

30

yöresinde yer alan içme ve kaplıcalarda fenni hususlardan da sorumlu olmak üzere

Bakanlıkça ihtisası onaylı bir hekimin istihdamını yatırımcı veya iĢletmeden talep edebilir.

27.10.1988‟de 2634 sayılı Turizm teĢvik Kanunu‟na ilave edilen 3487 sayılı kanunla;

termal suların yatırım yapmak isteyen özel sektör tarafından kullanılmasını teĢvik etmek,

kaplıcaları çağdaĢ düzeye çıkarmak, iyileĢtirmek, kamu tarafından kullanılan suların özel

sektörle birlikte değerlendirilmesini, doğru olarak kullanılmasını teminen, Ġl Özel Ġdarelerine

ait yetkiler “Turizm alan ve Merkezleri” içerisinde (rüsum ve temettü hakları saklı kalmak Ģartı

ile) Kültür ve Turizm Bakanlığı‟na geçmiĢtir. Bu alanlarda yer alan, kullanılmayan veya artan

termal sular, etrafındaki kamu arazileri ile birlikte Kültür ve Turizm Bakanlığı‟nca imar planları

hazırlanarak, tahsisi çıkarılıp 49 yıllığına yatırımcılara kiralanabilir.

Turizm alan ve merkezlerinde yer alan termal suyun ve suyun kullanıldığı termal kür

merkezi tesislerine ( kaplıcaya ) ait projelerin Kültür ve Turizm ile Sağlık Bakanlığı tarafından

belirlenmiĢ olan teknik koĢullara uygunluğu Sağlık Bakanlığı tarafından da onaylanmasını

takiben kür merkezleri ile konaklama tesisi ve diğer birimlere ait projeler birlikte incelenerek

“Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesi ve Niteliklerine ĠliĢkin Yönetmelik” hükümlerine uygun

bulunması halinde onaylanarak tesise “Turizm Yatırım Belgesi“ verilir.

31

-Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine ĠliĢkin Yönetmelik

21.06.2005 tarih ve 25852 sayılı resmi gazetede yayınlanan “Turizm Tesislerinin

Belgelendirilmesine ve Niteliklerine ĠliĢkin Yönetmelik” „in 29. Maddesinde termal tesisler

tanımlanmıĢtır.

“Madde 29 - Termal tesisler; toprak, yer altı, deniz ve iklim kaynaklı doğal

tedavi unsurlarının tedavi edici faktör olarak kullanıldığı kaplıcalar, içmece ve

iklim kür merkezleri ile buralarda kurulan tedavi ve rekreasyon amaçlı üniteleri

içeren, bu maddenin (a) ve (b) bentlerinde yer alan tanımlardan birine giren

tesislerdir. Bu tesislerdeki tedavi edici unsurların özellikleri, bu unsurların tıbbi

yönden değerlendirilmeleri ile doğal özelliklerinin ve çevrelerinin korunmalarına

iliĢkin esaslar, tedavi sırasındaki tıbbi ve teknik koĢullar, tıbbi personelin nitelik ve

nicelikleri gibi konular Sağlık Bakanlığınca belirlenir. Turizm yatırımı ve iĢletme

belgesi taleplerinde bu Bakanlıktan alınacak izin yazısı ile Bakanlığa baĢvurulur.

32

a) Termal konaklama tesisleri; Bu Yönetmelikte tanımlanan asli konaklama

tesisleri ile birlikte iĢletilip belgelendirilen ve bünyesinde yer aldıkları konaklama

tesislerinin tür ve sınıfı da belirtilerek isimlendirilen termal tesislerdir. Bu tesisler

ilave olarak aĢağıda belirtilen nitelikleri taĢırlar:

1) Tesis bünyesinde bulunmaması halinde ikinci sınıf lokanta,

2) ÇeĢitli spor aktivitelerine imkan verecek düzenlemeler,

3) Açık alanlarda özenli çevre düzenlemesi.

b) Termal kür tesisleri: Bünyesinde konaklama yapılmadan kür programı

çerçevesinde iĢletilip belgelendirilen termal tesislerdir. Bu tesisler aĢağıda

belirtilen nitelikleri taĢırlar:

1) GiriĢ tesisleri ve satıĢ ünitesi,

2) Birinci sınıf lokanta veya ikinci sınıf lokanta ile kafeterya,

3) ÇeĢitli spor aktivitelerine imkan verecek düzenlemeler,

4) Açık alanlarda özenli çevre düzenlemesi. “

33

- Termal Tesis Yatırımlarında Yetkili Birimlerden Alınması Gereken Onaylar:

Termal tesis yatırımının yapılabilmesi için, yeterli ve uygun sıcak mineralli suyun

bulunduğu sahanın jeoloji-hidrojeloji-jeofizik-sondaj, koruma alanları vb. etütleri yapılarak

jeotermal potansiyelin belirlenmiĢ ve özel idareden jeotermal iĢletme ruhsatının alınmıĢ veya

ruhsat sahibinden kiralanmıĢ olması,

Sağlık Bakanlığı‟ndan bu suyun endikasyon raporunun alınmıĢ olması,

Kaplıca sahasının imar planının yapılmıĢ olması,

Eğer tesis turizm belgeli olacaksa Kültür ve Turizm Bakanlığı‟ndan Turizm Yatırım

Belgesinin alınarak inĢaata baĢlanması,

Tesis iĢletmeye açıldığında konaklama tesisi için Kültür ve Turizm Bakanlığı‟ndan

iĢletme belgesi, kür merkezi için Sağlık Bakanlığı‟ndan kaplıca iĢletme ruhsatı alması gerekir.

Kaplıca Yönetmeliği gereği kaplıca iĢletme ruhsatı olmayan tesis termal tedavi merkezi olarak

hizmet veremez.

Ayrıca tesiste fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezi bulunacaksa Sağlık Bakanlığı‟nca

“Ayakta tedavi Kür” merkezi olarak ruhsatlandırılması gerekir. Aksi takdirde Sosyal Güvenlik

Kurumu kanalıyla tesise tedavi amaçlı gelecek hastalara hizmet veremez.

34

-Yöre Ġçin Öngörülen Devlet Yardımları ve TeĢvikler

Muğla ili ve ilçeleri Yatırımlarda Devlet Yardımları yönünden 1nci bölge kapsamında yer

almaktadır. Ġldeki teĢvik belgeli yatırımlar 19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı Resmi Gazete‟de

yayımlanan 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” çerçevesinde

1nci bölgedeki baĢlıca destek unsurları aĢağıdaki gibidir;

Gümrük Vergisi Muafiyeti: TeĢvik belgesi kapsamındaki yatırım mallarının ithalinde,

yürürlükteki Ġthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken gümrük vergisinden muaftır.

Katma Değer Vergisi Ġstisnası: TeĢvik belgesi kapsamında uygun görülen makine ve

teçhizatın ithali ve yerli teslimleri katma değer vergisinden istisna edilir.

Sigorta Primi ĠĢveren Hissesi Desteği: Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama

kapsamında desteklenen yatırımlardan, tamamlama vizesi yapılmıĢ teĢvik belgesi

kapsamında kayıtlı istihdamı aĢmamak kaydıyla ;

- Komple yeni yatırımlarda, teĢvik belgesi kapsamında gerçekleĢen yatırımla sağlanan,

35

- Diğer yatırım cinslerinde, yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma baĢlama

tarihinden önceki son 6 aylık dönemde Sosyal Güvenlik Ġl Müdürlüğü‟ne verilen aylık prim ve

hizmet belgesinde bildirilen ortalama iĢçi sayısına ilave edilen,

Ġstihdam için ödenmesi gereken sigorta primi iĢveren hissesinin asgari ücrete tekabül

eden kısmı aĢağıda belirtilen sürelerde MüsteĢarlıkça karĢılanır.

Bölgeler 31.12.2013 tarihine

kadar baĢlanılan yatırımlar

31.12.2013 tarihinden sonra baĢlanılan

yatırımlar

I 2 yıl -

Vergi Ġndirimi: Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında

gerçekleĢtirilen yatırımlarda, kurumlar vergisi veya gelir vergisine uygulanacak indirim

oranları ile yatırıma katkı oranları aĢağıdaki gibidir.

Bölgesel Uygulama Büyük Ölçekli Yatırımlar

Bölgeler Yatırıma Katkı

Oranı (%)

Kurumlar veya Gelir Vergisi

Ġndirim Oranı (%)

Yatırıma Katkı Oranı (%)


Ġndirim Oranı (%)

I 10 30 20 30

36

Ancak yatırıma iliĢkin teĢvik belgesi varsa ve yatırıma 31.12.2013 tarihine kadar baĢlanılmıĢsa;

Bölgesel Uygulama Büyük Ölçekli Yatırımlar

Bölgeler Yatırıma Katkı

Oranı (%)


Ġndirim Oranı (%)

Yatırıma Katkı Oranı (%)


Ġndirim Oranı (%)

I 15 50 25 50

Ġndirilen kurumlar veya gelir vergisi tutarı, yatırıma katkı tutarına ulaĢıncaya kadar

indirimli vergi uygulamasına devam edilir.

Arazi-arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tabi olmayan diğer harcamalar yatırıma

katkı tutarının tespitinde dikkate alınmaz ve bu harcamalar indirimli vergi uygulamasından

yaralanamaz.

Yatırım Yeri Tahsisi: Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel desteklerden yararlanacak

yatırımlar için Maliye Bakanlığı‟nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis

edilebilir.

TeĢvik mevzuatına göre Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢtirme Bölgelerinde yapılacak

turizm yatırımlarından bölgesel desteklerden yararlanabilecek turizm konaklama yatırımları

37

5nci bölgeye uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabilir. Fethiye Girmeler bölgesi Kültür

ve Turizm Koruma ve GeliĢtirme Bölgelerinden değildir. Bu nedenle Muğla ilinin de dahil

olduğu 1nci bölge için öngörülen bölgesel teĢviklerden yararlanma durumundadır. Fethiye

ilçesinde sadece Seki-Eren Dağı KıĢ Sporları Merkezi Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢtirme

Bölgeleri içindedir.

3.3. Dünyada ve Türkiye’de Termal Turizm ve Önemi

3.3.1.Dünyada Termal Turizm Ve Önemi

Dünyada çeĢitli ülkeler, termal turizmin insan sağlığında önemli bir yeri olduğunun

bilincinden hareketle termal turizm konusuna önem vermektedir. Termal turizm amaçlı olarak

yılda, Almanya ve Macaristan‟a 10 milyon kiĢi, Rusya‟ya 8 milyon kiĢi, Fransa‟ya yaklaĢık 1

milyon kiĢi, Ġsviçre‟ye 800.000 kiĢi gitmektedir. 126 milyon nüfuslu Japonya‟nın Beppu

kentine sadece 13 milyon kiĢinin termal turizmden faydalanma amaçlı olarak gittiği

bilinmektedir.

Termal turizmde geliĢme göstermiĢ Avrupa ülkeleri Almanya, Fransa, Ġtalya, Macaristan,

Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Ġsviçre, Ġspanya, Yunanistan, Belçika ve Ġngiltere olarak

sıralanabilir. Amerika‟da termalizmin önemi Avrupa‟ya göre daha geç fark edilmiĢ olmakla

38

beraber özellikle Arkansas ve Colarado Eyaletlerinde nitelikli tesisler yer almaktadır.

Rusya‟da termal merkezler bulunmasına rağmen tesisler yeterli düzeyde değildir. Japonya,

Çin, Cezayir ve Tunus da termal turizmde önemli ülkeler arasında sayılabilmektedir.

Termal turizm Avrupa ülkelerinden özellikle Almanya‟da önemli bir sektör haline

gelmiĢtir. Almanya yaklaĢık olarak 260 adet resmi belgeli termal merkezi ile toplam 750.000

yatak kapasitesine sahip olup, yılda termal turizm amaçlı gelen 3 milyon turist tarafından

ziyaret edilmektedir. Almanya‟nın Stuttgart kentinde bulunan Das Leuze Kaplıca ve

Rekreasyon Tesislerini yaz aylarında günde 8.000 kiĢi tarafından ziyaret edilmektedir. Bu

rakam da yıllık ortalama 3.000 kiĢi/gün olmaktadır. Almanya‟da bulunan 200‟den fazla termal

turizm tesislerinde direkt ve indirekt yaratılan ekonomik faaliyet yılda 30 milyar $ civarındadır.

Almanya‟daki Kür ve Tedavi Merkezlerinin sayısı 241 olup, bu tesislerdeki geceleme sayısı

65 milyon, toplam ziyaretçi sayısı ise 12 milyon‟dur. Almanya, hekim teĢhisi ve raporu olması

Ģartıyla, kaplıca tedavilerinin hem özel hem de kamu sağlık sigorta Ģirketleri tarafından tam

veya kısmen karĢılandığı ülkelerden biridir.

Macaristan‟da sağlık ve termal turizminin hızla geliĢmekte olduğu, yılda 10 milyondan

fazla turistin termal turizm amaçlı olarak ülkeye geldiği bilinmektedir. Ülkede 120 tedavi edici

termal merkez bulunmakta olup, bunların 80‟den fazlası BudapeĢte‟dedir. Her sene bu ülkeye

39

gelen insanların % 22‟si bu merkezlere gitmektedir. Macaristan‟da, hekim teĢhisi ve raporu

olması kaydıyla, mevcut olan sosyal sağlık sigorta sistemi, tedavi masraflarının tümünü veya

bir kısmını karĢılamaktadır.

Fransa‟da yalnızca 120 kadar termal su kaynağı bulunduğu ve resmi olarak 104 adet

termal merkezden turizm amaçlı yararlanıldığı bilinmektedir.

Çek Cumhuriyeti ve Slovakya‟da son yıllarda çok geliĢmiĢ tedavi edici kaplıca merkezleri

kurulmuĢtur. Ġki ülkede yaklaĢık olarak 60 adet tedavi edici termal merkez bulunmakta olup,

yılda 500.000‟e yakın hastaya tedavi hizmetleri verilmektedir. Bu ülkelerde de sigorta

Ģirketlerince, hekim raporuna dayanılarak tedavi masraflarının tamamı veya bir kısmı

karĢılanmaktadır.

Doğu Avrupa ülkesi olan Romanya‟da insan sağlığına yararlı yaklaĢık 160 adet termal su

kaynağı bulunmakta olup, toplam 56.000 yatak kapasitesi ile yaklaĢık 15 adet termal tedavi

merkezi yıl boyu hizmet vermektedir. Ancak Romanya‟da tesislerin eskimiĢ ve önemlerini

yitirmiĢ olduğu bilinmektedir.

40

Avusturya‟da 300 adedi sadece kür ve 100 adedi ise hastane Ģeklinde termal su, çamur

ve buhar ile tedavi yapan nitelikli tedavi merkezleri yer almakta olup, buradaki kür

merkezlerinde 200.000‟den fazla termal otel odası bulunmaktadır.

Ġspanya‟da 128 adet termal tesis bulunmakta olup, yılda 400.000 turist gelmektedir.

Ġtalya‟da ise 360 civarında termal tesis bulunmaktadır. Japonya‟da ise 1.500 adet merkezde

100 milyon geceleme kapasiteli termal turizm yapılmaktadır. Beppu‟da 1.000 litre/saniye

jeotermal su termal turizm amaçlı kullanılmaktadır. Amerika BirleĢik Devletleri‟ndeki Arkansas

eyaletinde ise 55 bin kiĢinin yararlanacağı termal tesislerin yapılmıĢ olduğu, Hawai‟de de

turizmin 12 aya yayılması amacıyla, termal turizm ağırlıklı uygulamalara baĢlanıldığı

bilinmektedir


kalitesine verilen önemin artması, insan sağlının korunmasında, doğal kaynakların

kullanılmasına da öncelik verilmesiyle doğal tedavi unsuru olan termal suların daha verimli



yılında % 20‟ye yükseleceği tahmin edilmektedir. Özellikle alım gücü çok yüksek olan 3.

41

kuĢak olarak tabir edilen 50 yaĢ ve üstü insanlar, sağlıkta önleyici tedavi ve zinde kalma

arzusu ile sürekli artan yüksek kaliteli wellness olanaklarına yönelik talep oluĢturmaktadır.

Gerek tedavi gerekse zinde kalma ihtiyacında yaĢlanan Avrupa nüfusunun daha fazla







temin edilmesi eğilimini artmaktadır. Ġsveç, Norveç ve Danimarka‟dan sonra Almanya ve




Ülkemiz çok zengin jeotermal potansiyele ve tedavi edici özeliği yüksek termal sulara

sahip olmasına rağmen kür parkı, kür merkezi ve konaklama tesisi bütünlüğü sağlayan

tesislerin nicelik ve nitelik yönünden yetersizliği, uluslar arası standartlarda termal tesislere

42

sahip termal kent niteliğindeki destinasyonların oluĢturulamaması nedenleriyle Avrupa

ülkeleri ile rekabet ortamı sağlanamamıĢtır.

Tablo 3-4: Bazı Avrupa Ülkelerinde Kaplıca sayısı ve Tedavi Masrafları

Ülke Kaplıca

Sayısı

Tedavi Masrafları (Euro)

7 Günlük 14 Günlük 21 Günlük

Almanya 250-300 900-1.200 1.700-2.200 2.600-3.300

Macaristan 120 450-900 800-2.000 1.400-2.400

Çek Cum. Ve

Slovakya 60 950-1.500$

Kaynak: AYDIN, Dursun, Sağlık Turizmini GeliĢtirme Derneği, “Yurt DıĢı Kaplıcaların Genel

Değerlendirmesi”, (www.saglikturizmi.org.tr /10.09.2010)

(*) Fiyatlar, konaklama, her türlü otel imkanından faydalanma ve hekim eĢliğinde tedavi dahil

olmak üzere HD (HerĢeyDahil) kiĢi baĢı fiyatlarıdır.

http://www.saglikturizmi.org.tr/

43

3.3.2.Türkiye’de Termal Turizm ve Önemi

- Jeotermal Kaynak Potansiyeli

Ülkemizin genel jeolojik konumuna göre; Batı Anadolu‟da graben sistemlerinde, Orta ve

Doğu Anadolu‟da volkanik alanlarda ve Kuzey Anadolu boyunca yoğun sıcak su kaynakları

bulunmaktadır.

Ülkemiz, derin kırık fay hatları, aktif deprem kuĢakları, zengin ve çeĢitli maden

yataklarının bulunduğu yapısal duruma bağlı olarak yeryüzünün derinliklerinden gelen ve

yüzey sularının derinlere inerek ısınması, maden eriyikleriyle yüklenmesi ve basınç

kazanarak tekrar yüzeye çıkması sonucu oluĢan sıcak ve soğuk maden suları bakımından

zengin kaynaklara sahip bulunmaktadır.

Jeotermal kaynak kısaca yer ısısı olup, yerkabuğunun çeĢitli derinliklerinde birikmiĢ

ısının oluĢturduğu, kimyasallar içeren sıcak su, buhar ve gazlardır.

Türkiye jeotermal kaynaklar açısından Dünyada ilk yedi ülke arasında yer almakta olup,

Avrupa‟da kaynak potansiyeli açısından birinci, kaplıca uygulamaları konusunda ise üçüncü

44

sıradadır. Ülkemiz, sıcaklıkları 20 – 110 ºC arasında, debileri ise 2 – 500 lt / sn arasında

değiĢebilen 1.500‟ den fazla kaynağa sahip bulunmaktadır.

Türkiye Jeotermal Kaynaklar Haritası (MTA)

Alpin-Orojenik KuĢağı olarak adlandırılan genç bir dağ zinciri ve aynı zamanda önemli

bir jeotermal kuĢağın Akdeniz bölümünde yer alan ülkemizde 1.500‟ün üzerindeki kaynaktan

temin edilen termal sular, gerek debi ve sıcaklıkları gerekse de çeĢitli fiziksel ve kimyasal

özellikleri ile Avrupa‟daki termal sulardan daha üstün nitelikler taĢımaktadır.

45

Ülkemiz, yüksek mineralizasyon içeriği sayesinde etkin tedavi edici özelliklere sahip

termal su potansiyelinin, zengin kültürel, doğal değerleri ve iklimsel özellikleri ile birleĢmesi

sonucunda benzersiz bir sağlık ve termal turizm ortamı sunmaktadır.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Türkiye‟deki bütün sıcak su kaynaklarının 350

milyon litre/günlük debisi olduğunu belirtmiĢtir. Bu da Sağlık Bakanlığı ve Kültür ve Turizm

Bakanlığı‟nın verilerine göre termal sulardan günde 1 milyon kiĢinin yararlanabileceği

anlamına gelmektedir.

Maden suları sıcaklık derecelerine göre sınıflandırıldığında; Türkiye‟de soğuk su

kaynakları (19ºC ye kadar olanlar); Ġç Anadolu, Marmara, Ege Bölgelerinde, sıcak su

kaynakları (36ºC – 45º C arası); Ege, Ġç Anadolu, Marmara Bölgelerinde, çok sıcak su

kaynakları (46ºC üzeri); Ege, Marmara, Ġç Anadolu Bölgelerinde yoğunlaĢmıĢtır. Toplam Ģifalı

su kaynaklarının en yüksek bölümünü çok sıcak sular grubu oluĢturmaktadır. En fazla Ģifalı

su kaynağına sahip olan bölge Ege Bölgesidir. Ege Bölgesini Marmara, Ġç Anadolu, Doğu ve

Güneydoğu Anadolu, Karadeniz ve Akdeniz Bölgeleri takip etmektedir.

46

Ülkemiz, yüksek mineralizasyon içeriği sayesinde etkin tedavi edici özelliklere sahip

termal su potansiyelinin, zengin kültürel, doğal değerleri ve iklimsel özellikleri ile birleĢmesi

sonucunda benzersiz bir sağlık turizmi ortamı sunmaktadır.

- Mevcut Durumun Değerlendirilmesi

Doğal zenginliklerden, tedavi edici özelliği olan termal suları, birçok Avrupa ülkesinin

gerek iç, gerekse dıĢ turizminde önemli yer tutmaktadır. Türkiye, Termal turizmin

hammaddesi olan 1300 dolayındaki termal su kaynağı ile zengin bir termal turizm

potansiyeline sahiptir. Ancak bunlardan sadece 229 adedi tedavi amacıyla kullanılmaktadır.

Termal kaynakların çoğunluğu belediye veya özel idareler tarafından iĢletilmektedir. Yerel

idarelerin deneyim, bütçe, mevzuat darboğazları nedeniyle mevcut tesislerin çoğunluğu

nicelik ve nitelik olarak yetersizdir ve daha çok hamam olarak kullanılmaktadır.

Türkiye‟de sağlık turizmi kesiminde en önemli dar boğazlardan biri, özellikle dıĢ aktif

turizm açısından, talep oluĢturma hususundaki yetersizliktir. ĠĢletmelerin tanıtım ve

promosyon oluĢturmada daha gayretli olmaları gerekmektedir. Kamu ve Özel Sektör

iĢletmeleri kendi sivil teĢkilatlarını kurarak, ihtiyaçları doğrultusunda (Pazar araĢtırma,

finansman, sektördeki tıbbi-teknik geliĢmeleri izleme, turist eğilimlerini araĢtırma, seyahat

47

acenteliği vs.) icraata geçmeleri ve yabancı ülkelerdeki sosyal kurum ve sigortalarla

anlaĢmalar yapmaları gerekmektedir.

Özellikle son yıllarda sağlıklı ve zinde insan olma arzusu ile daha nitelikli ve kaliteli bir

turizm arzı talep edilmektedir. Bu kapsamda, Türkiye‟de de bir yanda tedavi imkanlarının

diğer yanda da eğlence ve dinlence olanaklarının sunulduğu termal turizm tesislerinin

oluĢturulması giderek önem kazanmaktadır. Ülkemiz insanının tarihi ve geleneksel olarak

yıkanma ve Ģifa bulma amaçlarıyla yoğun olarak kaplıcalara gitme talebi ile birlikte iç

turizmde sağlık ve termal turizm alanında geliĢmeler yaĢanmaktadır. Ancak termal turizmin

dıĢ turizme açılması ve dünya ülkeleriyle rekabet edebilir seviyeye ulaĢması nitelikli tesislerin

oluĢturulması ve konaklama, kür merkezi ve kür parkı entegrasyonunun uluslar arası

niteliklere sahip olan tesislere entegre edilmesiyle mümkün olabilecektir.

Termal tesislerin bünyesindeki kür merkezleri, maliyetleri yüksek olan yatırımlardır. Her

otel için tek bir merkez açılması yerine, oteller grubu ve özel idare-belediye ortaklığı (birlik)

vasıtası ile ortak Ģekilde kullanılacak, çevre tesislere hizmet verebilecek uluslararası düzeyde

ve sertifikalı merkezi bir tesisin yapılması sonucu gereksiz yatırımların önlenmesi sağlanmıĢ

olacaktır. Ayrıca kaliteli uzman personel temini kolaylaĢacak, yatırım ve iĢletme maliyetleri de

48

azalmıĢ olacaktır. Bu grupların kuracağı spesifik seyahat acenteleri aracılığı ile tanıtım ve

pazarlama yapılarak etkin müĢteri kitlesi oluĢturulabilecektir

Son dönemlerde Özel sektör ve kamu yatırımları ile ülkemizde termal turizmde var olan

potansiyel verimli bir Ģekilde değerlendirilerek iç turizmin bu anlamda hareketlendirilmesi için,

uluslararası düzeyde, termal otel + kür merkezi + kür parkı entegrasyonunu sağlayan nitelikli

tesisler oluĢturulmaya baĢlanmıĢtır. Böylelikle dıĢ turizmin ülkemize çekilerek turist sayısının

arttırılması ve sonuç olarak ekonomik kalkınmanın gerçekleĢtirilmesi amaçlanmaktadır.

Ancak, Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılan tahsis sayılarının ve belgelendirilen tesis

sayılarının diğer turizm tesislerine oranla oldukça düĢük olduğu görülmektedir.

Kültür ve Turizm Bakanlığından termal amaca yönelik olarak (Sağlık Bakanlığınca kür

merkezi uygun görülen) turizm yatırım belgesi almıĢ 16 tesisin yatak sayısı 8.435, turizm

iĢletme belgesi almıĢ 50 tesisin yatak sayısı ise 16.302dir. YaklaĢık olarak 6.174 yatak

kapasiteli 35 tesis ise yerel idare tarafından belgelendirilmiĢtir.

49

Tablo 3-5: Termal Turizm Tesislerinin Sayı ve Yatak Kapasiteleri

2006 2010

Termal Turizm Tesisleri Tesis Sayısı

Yatak Kapasitesi

Tesis Sayısı

Yatak Kapasitesi

Turizm ĠĢletmesi Belgeli 37 9.736 50 16.302

Turizm Yatırımı Belgeli 8 2.438 16 7.757

Belediye Belgeli 33 5.593 35 6.174

Toplam 78 17.767 101 30.233

Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Ülkemizde Kaplıcalar Yönetmeliğine göre Sağlık Bakanlığından kaplıca iĢletme izni alan

tesis sayısı 140, izinli Talassoterapi merkezi sayısı 10 ve izinli peloid tesisi sayısı 5‟dir.

Tablo 3-6: Sağlık Bakanlığından Ruhsatlı-Ġzinli Tesis Sayıları (Nisan 2011)

ĠġLETME ĠZĠNLĠ KAPLICA SAYISI 140

ĠZĠNLĠ TALASSOTERAPĠ MERKEZLERĠ 10

ĠZĠNLĠ PELOĠD TESĠSLERĠ 5

(http://www.saglik.gov.tr/TSHGM)

http://www.saglik.gov.tr/TSHGM/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF

50

-Termal Turizmi Alanında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Planlama ÇalıĢmaları:

2007 yılında hazırlanan Türkiye Turizm Stratejisi, turizm sektöründe, kamu ve özel

sektörlerin iĢbirliğini gündeme taĢıyan ve stratejik planlama çalıĢmalarının yönetim ve

uygulanmasına yönelik açılımların sağlanmasını hedefleyen bir çalıĢmadır. Katılımcı

planlama anlayıĢı doğrultusunda Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanan Türkiye Turizm

Stratejisi ve Eylem Planı ile üretim, yönetim ve uygulama süreçlerinde turizm sektörünün

önüne bir yol haritası konularak yönlendirilmesi temel amaç olarak kabul edilmiĢtir.

Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Eylem Planı 2007-2013 çalıĢmasının Türkiye Turizmi

için en önemli açılımı, ülkemizin sahip olduğu alternatif turizm potansiyellerinin tespiti ve

planlı bir Ģekilde koruma-kullanma dengesi içerisinde ülke turizmine kazandırılması için

izlenecek olan stratejileri belirleyip eylem planı haline getirmiĢ olmasıdır. Bu kapsamda

ülkemizin sahip olduğu jeotermal potansiyele bağlı olarak en önemli alternatif turizm

türlerinden biri olan Termal Turizm konusunda öncelikli olarak ülke genelindeki potansiyel

alanlar belirlenmiĢ ve bu potansiyel alanlar bölgeleme esasına göre analiz edildikten sonra

genel planlama yaklaĢımı içerisinde Termal Turizm Master Planı hazırlanmıĢtır.

51

Termal Turizm Master Planı kapsamında ülkemizdeki jeotermal potansiyeller dikkate

alınarak öncelikli olarak geliĢtirilecek dört bölge ve 17 ilde toplam 42 adet kaplıca alanı yeni

turizm merkezi ilan edilmiĢ veya sınırları geniĢletilmiĢtir. Ülkemizin zengin Ģifalı termal

kaynaklarının, kültürel ve doğal güzellikler ile bütünleĢtiği, benzer iklimsel özelliklere ve ortak

ulaĢım imkanlarına sahip olan, diğer turizm türleri ile entegre olabilecek ve destinasyon

oluĢturabilecek kapasiteye sahip olan;

Güney Marmara Termal Turizm Bölgesi (Çanakkale, Balıkesir, Yalova)

Frigya Termal Turizm Bölgesi (Afyonkarahisar, Kütahya, UĢak, EskiĢehir, Ankara)

Güney Ege Termal Turizm Bölgesi (Ġzmir, Manisa, Aydın, Denizli)

Orta Anadolu Termal Turizm Bölgesi (Yozgat, KırĢehir, NevĢehir, Niğde, Aksaray) öncelikli geliĢtirilecek bölgeler olarak belirlenmiĢtir.

Termal Turizm Master Planı ile termal yatak kapasitesinin kısa dönemde (2007-2012)

50.000, orta dönemde (2012-2017) 100.000 ve uzun dönemde 500.000 yatağa ulaĢtırılması

hedeflenmektedir.

52

Termal Turizmin Avantajları

Alternatif bir turizm türü olan termal turizmin kitle turizmine göre bazı avantajlara sahip

olması yanında, ülkemiz de termal turizmin geliĢmesi, Avrupa ve Dünya ülkeleriyle rekabet

edebilecek düzeye ulaĢmasında birçok avantaja sahiptir. Termal turizmin gerek ülke

ekonomisine katkısı yönünden gerekse termal turizme özgü özellikler açısından sahip olduğu

avantajlar aĢağıdaki Ģekilde sıralanmaktadır :

12 ay turizm yapma imkanı,

Tesislerde yüksek doluluk oranına ulaĢılması,

Sürekli istihdam oluĢturulması,

Diğer alternatif turizm türleri ile kolay entegrasyon oluĢturarak bölgesel dengeli

turizm geliĢmesinin sağlanması,

Termal tesislerde insan sağlığını iyileĢtirici aktiviteler yanı sıra sağlıklı - zinde

insan yaratma, eğlence ve dinlenme olanaklarının da bulunması,

Kür merkezi (tedavi) entegrasyonuna sahip tesislerin maliyetini çabuk geri ödeyen

karlı ve rekabet gücüne sahip yatırımlar olması,

Yatırım ve iĢletme karlılığı (kür uygulamalarının 10-21 gün arasında olması),

Yüksek iç turizm talebi,

53

Bölgesel kalkınma aracı olması,

YaĢlanan Avrupa nüfus yapısı,

Orta Doğu pazar payının olması.

3.4.Arz ve Talep Durumu

3.4.1.Türkiye’de Termal Turizm Konaklama Arzı

T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve ĠĢletmeler Genel Müdürlüğü‟nden temin edilen

verilere göre 2007-2010 yılları arasında Turizm Yatırımı ve Turizm ĠĢletmesi Belgesi‟ne sahip

Termal Otellerin tesis, oda ve yatak sayısındaki geliĢmeler aĢağıdaki tabloda

gösterilmektedir.

2007 yılında 2.795 yatak kapasitesine sahip 12 termal otel mevcutken 2010 yılına

gelindiğinde termal otel sayısı yaklaĢık %316 oranında artarak 50‟ye ve yatak kapasitesi ise

yaklaĢık %483 artarak 16.302 rakamına ulaĢmıĢtır. Halen yatırım aĢamasında bulunan 8.435

yatak kapasitesine sahip 16 termal otelin hizmete girmesiyle yatak kapasitesinin yaklaĢık

%52 artarak 24.737 düzeyine ulaĢması beklenmektedir.

54

Tablo 3-7: Turizm Belgeli Termal Tesislerin Sınıflarına Göre Tesis, Oda, Yatak Sayıları

Turizm Yatırımı Belgeli Turizm ĠĢletmesi Belgeli

Tesis Sayısı

Oda Sayısı Yatak Sayısı Tesis Sayısı

Oda Sayısı Yatak Sayısı

2007

5 YILDIZLI 6 1 587 4 348 3 748 1 692

4 YILDIZLI 1 400 1 593 1 150 303

3 YILDIZLI 3 216 458 7 350 758

2 YILDIZLI - - - 1 21 42

TOPLAM 10 2 203 6 399 12 1 269 2 795

2008

5 YILDIZLI 6 1 587 4 348 3 769 1 764

4 YILDIZLI 1 400 1 563 1 207 417

3 YILDIZLI 3 216 458 7 350 758

2 YILDIZLI - - - 2 55 110

TOPLAM 10 2 203 6 369 13 1 381 3 049

2009

5 YILDIZLI 6 1 460 3 654 5 1 251 3 132

4 YILDIZLI 3 530 1 917 9 1 186 2 519

3 YILDIZLI 2 140 294 6 406 849

2 YILDIZLI - - - 2 55 110

TOPLAM 11 2 130 5 865 22 2 898 6 610

55

2010

5 YILDIZLI 10 2 432 5 480 17 4 151 9 296

4 YILDIZLI 5 971 2 795 17 2 457 4 896

3 YILDIZLI 1 80 160 9 626 1 307

2 YILDIZLI - - - 3 122 251

1 YILDIZLI - - - 1 47 104

ÖZEL TESĠS - - - 3 205 448

TOPLAM 16 3 483 8 435 50 7 608 16 302


Tablo 8 „de de görüleceği üzere özellikle son 10 yıl içinde Afyon, Denizli-Pamukkale,

Ġzmir-ÇeĢme, Ankara-Kızılcahamam ve NevĢehir-Kozaklı bölgelerinde önemli tesisler

iĢletmeye açılmıĢtır.

ÇeĢme‟de termal turizmini geliĢtirme yönünde yeni projeler hazırlanmıĢtır. Ġzmir Ġl Özel

Ġdaresi, yerel yönetim ve özel sektör kuruluĢlarının katılımıyla kurulan ÇEġTAġ Ģirketi, ilçede

“Jeotermal 2001 Projesi” isimli bir proje yürütmektedir. Bir termal su köyünü ihtiva eden

ÇeĢme Termal Tedavi Merkezi Projesi için Ġl Özel Ġdaresi arsa tahsisi yapacaktır. Yapılması

hedeflenen kür merkezi ile bölge deniz, kum, güneĢ, kültür, kent ve sağlık turizmi türlerini

kapsayan geniĢ bir ürün yelpazesine sahip olacaktır.

56

Son yıllarda termal turizm alanında önemli bir geliĢme gösteren diğer bir bölgede

NevĢehir-Kozaklı turizm merkezidir. 1970‟li yıllarda küçük çaplı konaklama tesislerinin

iĢletmelerin mevcut olduğu bölge, son yıllarda gerçekleĢtirilen yatırımlarla ivme kazanmıĢtır.

Tablo 3-8: Turizm ĠĢletme Belgeli Termal Oteller ( 2010 )

ĠL ĠLÇE ĠSĠM SINIF TÜR ODA YATAK

AFYON MERKEZ ĠKBAL TERMAL OTEL

H5 OTEL+TERMAL TUR. TES.

286 604

AFYON SANDIKLI SANDIKLI TERMAL PARK OTEL

H5 TERMAL OTEL 188 380

AFYON KÜTAHYA YOLU

KOREL TERMAL OTEL


AFYON KÜTAHYA YOLU

ORUÇOĞLU TERMAL RESORT


AMASYA MERKEZ GÖZLEK TERMAL TESĠSLERĠ

H2 OTEL + TERMAL TESĠS

28 63

ANKARA KIZILCAHAMAM PATALYA TERMAL OTEL


ANKARA KIZILCAHAMAM ABUHAYAT RESORT OTEL

H3

OTEL+SAĞLIK VE TERMALTUR. TES.

93 203

ANKARA KIZILCAHAMAM ġĠFA HAYAT SUYU KAPLICA OTELĠ


ANKARA KIZILCAHAMAM ASYAFĠN H5 TERMAL OTEL 94 190

57

ANKARA HAYMANA DOKTORUN YAġAM OTEL


ANKARA HAYMANA SARAÇOĞLU TERMAL OTEL


ANTALYA KEMER TURKĠZ OTEL H5 TERMAL OTEL 152 324

AYDIN KUġADASI

NATUR-MED DOĞAL TEDAVĠ VEKAPLICA KÜR OTELĠ


BALIKESĠR MERKEZ ASYA PAMUKÇU TERMAL


BALIKESĠR EDREMĠT ADRAMĠS TERMEL OTEL


BALIKESĠR GÖNEN GÖNEN KAPLICA OTELĠ


BALIKESĠR EDREMĠT ENTUR TERMAL OTEL

H3 OTEL + TERMAL TESĠS

38 80

BALIKESĠR EDREMĠT GÜRE SARUHAN TERMAL OTEL


BOLU MERKEZ BOLU TERMAL OTELĠ


BURSA OSMANGAZĠ KERVANSARAY TERMAL OTEL


BURSA OSMANGAZĠ GÖNLÜFERAH OTELĠ


58

BURSA OSMANGAZĠ MARĠGOLD TERMAL OTEL&SPA


ÇORUM MERKEZ ÇORUM TERMAL PENEZ OTEL


DENĠZLĠ MERKEZ PAM TERMAL OTEL


DENĠZLĠ MERKEZ COLOSSEA HOTEL THERMAL


DENĠZLĠ MERKEZ LYCUS RĠVER OTELĠ


DENĠZLĠ PAMUKKALE RĠCHMOND OTEL H4 TERMAL OTEL 315 642

DENĠZLĠ SARAYKÖY UMUT TERMAL OTEL


HATAY MERKEZ ANTAKYA OTTOMAN PALACE THERMAL RESORT


ĠSTANBUL TUZLA TUZLA ĠÇMELER OTEL


ĠZMĠR BALÇOVA BALÇOVA TERMAL OTEL


ĠZMĠR ÇEġME DELMAR OTEL H3 TERMAL OTEL 92 192

ĠZMĠR ÇEġME RADĠSSON BLU RESORT & SPA


ĠZMĠR ÇEġME ALTINYUNUS TATĠL KÖYÜ


59

ĠZMĠR ÇEġME SHERATON ÇEġME HOTEL RESORT&SPA


ĠZMĠR ÇEġME ILICA SPA & WELLNESS THERMAL RESORT


KIRġEHĠR MERKEZ BÜYÜK OTEL TERME


KÜTAHYA ESKĠġEHĠR YOLU

GÜRAL HARLEK TERMAL OTEL VE SPA

ÖZEL TESĠS 98 200

MANĠSA SALĠHLĠ HOTEL LĠDYA SARDES TERMAL &SPA


MUĞLA DALAMAN SPA OTEL CLUB THERMEMARĠS


NEVġEHĠR KOZAKLI YAPISEL OTEL H2 TERMAL OTEL 60 120

NEVġEHĠR KOZAKLI ROSA RESORT OTELĠ


NEVġEHĠR KOZAKLI KOZAKLI GRAND TERMAL OTEL


NEVġEHĠR KOZAKLI TERMALYA TERMAL OTEL


NEVġEHĠR KOZAKLI DADAK TERMAL SPA & WELLNESS HOTEL


60

RĠZE ÇAMLIHEMġĠN

KAPLICA TESĠSLERĠ FĠZĠK VE REHABĠLĠTASYON MERKEZĠ

ÖZEL TESĠS(SAĞLIK MERKEZĠ)

SAMSUN HAVZA ANCERE TERMAL OTEL


SAKARYA AKYAZI KUZULUK TERMAL OTEL


YALOVA TERMAL YALOVA TERMAL KAPLICALARI

ÖZEL TESĠS 107 248

YOZGAT SARIKAYA MEHMETOĞULLARI OTEL


TOPLAM 7.608 16.302


Turizm iĢletme belgeli termal otellerde Ġzmir bölgesi toplam 3806 yatak kapasitesi ile

toplam yatak arzından %23‟lük bir pay almaktadır. Ġzmir‟i sırasıyla 2432 yatak kapasitesi ile

Denizli ve 2388 yatak kapasitesi ile Afyon bölgesi takip etmektedir. Ancak, Afyon bölgesinde

6 adet modern tesis toplamda 4002 yatak kapasitesi ile yatırım aĢamasındadır. Önümüzdeki

yıllarda bu tesislerin iĢletmeye açılmasıyla yatak kapasitesi 6390 adete ulaĢacaktır. Son

dönemlerde termal turizm için cazibe merkezi olmaya baĢlayan bölge, ülke bazında en fazla

yatak kapasitesinin olduğu il konumuna gelecektir.

61

Tablo 3-9: Turizm Yatırımı Belgeli Termal Oteller (2010)

ĠL ĠSĠM SINIF TÜR ODA YATAK

AFYON FUAR TERMAL OTEL 5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 377 860

AFYON SAFRAN AQUA RESORT SPA & TERMAL KAPLICA

4 YILDIZLI TERMAL

OTEL 320 648

AFYON SĠDAR THERMAL OTEL & SPA 5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 305 640

AFYON PALA'S PREMĠUM TERMAL & SPA CENTER

5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 123 286

AFYON ALĠLA ROYAL TERMAL RESORT OTEL & SPA

5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 193 672

AFYON ALĠLA ROYAL TERMAL RESORT OTEL & SPA

5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 138 456

AFYON KIRKPINAR TERMAL OTEL 5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 320 440

AKSARAY ATASU TERMAL OTEL 5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 156 344

ANKARA BAġAK TERMAL OTEL 4 YILDIZLI TERMAL

OTEL 110 268

ANKARA SOĞUKSU MĠLLĠ PARKI ÇAM OTEL

5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 198 396

ANTALYA RAĠNBOW CLUB OTEL 3 YILDIZLI TERMAL

OTEL 80 160

BOLU SAROT KOZA TERMAL OTEL 4 YILDIZLI TERMAL

OTEL 74 152

62

ĠZMĠR HAMMAM OTEL 4 YILDIZLI TERMAL

OTEL 400 1593

KIRġEHĠR ARTEKS TERMAL OTEL 5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 200 418

NĠĞDE NARLIGÖL TERMAL OTEL 4 YILDIZLI TERMAL

OTEL 67 134

YOZGAT DEDEMAN CAVLAK TERMAL & SPA

5 YILDIZLI TERMAL

OTEL 422 968

TOPLAM 3.483 8.435


Türkiye‟de Turizm Bakanlığı‟nca belgeli 50 adet tesisten (tablo 8) çok azı fizik tedavi

ünitelerini bünyesinde barındırmaktadır. Afyon ilindeki oteller, Ġzmir Ġlindeki Balçova Termal

Otel, Ankara Ġlindeki Ab-u Hayat ve Asyafin, Balıkesir ilindeki Gönen Kaplıca Oteli bu tarzdaki

otellerin baĢlıcalarıdır.

Türkiye‟de turizm iĢletme belgeli tesisler dıĢındaki kaplıca tesislerinin büyük bir

çoğunluğu mevsimlik olarak iĢletmecilik faaliyetinde bulunmaktadır. Yıllık olarak faaliyet

gösterebilmeleri için, öncelikle geniĢ yatak kapasitesine sahip nitelikli konaklama ve yan

hizmet birimlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Çünkü ülkemizdeki söz konusu iĢletmelerin büyük

bir çoğunluğu, küçük yatak kapasiteli aile iĢletmeleri veya belediyelerin sınırlı mali olanakları

çevresinde gerçekleĢtirdikleri niteliksiz iĢletmelerdir. Termal merkezlerdeki konaklama

63

iĢletmelerinden nitelikli olanların çoğunlukla otel ve motel türünde olmalarına karĢılık,

niteliksiz olanların pansiyon ve baraka türünde oldukları görülmektedir. Açıklamalardan da

anlaĢılacağı gibi, Türkiye‟de termal su potansiyeli ile termal yatak arzı arasında önemli bir

farklılık bulunmaktadır. Büyük bir termal su potansiyeli olmasına karĢın, mevcut yatak

kapasitesinin sayıca çok az olması ve iĢletmelerin elveriĢsiz Ģartlarda bulunması, varlık içinde

yokluk çekilmesinin en belirgin örneği olmaktadır.

2010 yılı itibariyle Türkiye genelinde 6.174 yatak kapasiteli 35 tesis ise yerel idare

tarafından belgelendirilmiĢtir. Belediye belgeli kaplıcaların sayıları, oda ve yatak kapasiteleri

2007-2010 dönemi itibariyle tabloda gösterilmektedir.

Tablo 3-10: Belediye Belgeli Kaplıca Tesis, Oda ve Yatak Sayıları

TESĠS SAYISI ODA SAYISI YATAK SAYISI

2007 33 2.021 5.593

2008 33 2.021 5.593

2009 34 2.088 5.883

2010 35 2.226 6.174


64

3.4.2.Türkiye’de Termal Turizm Konaklama Talebi

Dünyada ve Türkiye‟de, insanlar giderek dinlenme ve tatil dönemlerinde sağlıklarının

düzenli bir geliĢim sağlamasını amaçladıklarından, termal turizmine olan talebin derecesi de

artmakta ve dolayısıyla termal merkezlerde tatillerin geçirilmesi de yaygınlaĢmaktadır.

SanayileĢme ve kentleĢme süresine girmiĢ bulunan Türk halkı da yüzyıllardan beri

sürdürdüğü "kaplıca-yaylacılık” geleneğine sahip bulunmaktadır. Termal merkezlere gitmek,

ülke düzeyinde yaygın bir toplumsal olay niteliğindedir. Türkiye‟de resmi olmayan kayıtlara

göre 10 milyondan fazla insanın romatizma hastalığına sahip olduğu söylenmektedir. Bu

talebin yanı sıra Türkiye‟de denize ve kıyılara gitmeyen, ekonomik durumu yeterli olan ve

harcama yapabilecek önemli bir müĢteri potansiyeli bulunmaktadır.

Türk Ekoloji ve Hidro-Klimatoloji Derneğinin yaptığı bir araĢtırmaya göre; Türkiye‟de

daha çok orta yaĢ (40 – 60 yaĢ) grubu kaplıcalara gitmektedir. Küristlerin % 42‟sinin

romatizmal hastalıklar, % 26‟sının genel vücut ağrıları, % 11‟inin bel ağrısı, % 2‟sinin kadın

hastalıkları, % 2‟sinin refakat, % 11‟inin de gezi amacıyla kaplıcalara gittiği tespit edilmiĢtir.

Kaplıcalara giden küristlerin % 42‟sinin doktor tavsiyesi ile gittiği ve gidenlerin % 75‟inin

kaplıcalarda 10 gün kaldığı tespit edilmiĢtir.

65

Türkiye‟deki termal turizm iĢletme belgeli tesislerde konaklayan kiĢiler ve yapılan

gecelemelerle ilgili olarak sağlıklı ve sistemli istatistiki verilere ulaĢılamamıĢtır. Kültür ve

Turizm Bakanlığı konaklama istatistikleri incelendiğinde yıllar itibariyle konaklama ve

geceleme sayılarında tutarsızlıklar olduğu gözlenmiĢtir. Dolayısıyla bu çalıĢmada daha

gerçekçi olduğuna inanılan 2010 yılı verileri esas alınmıĢtır. AĢağıdaki tabloda Turizm ĠĢletme

Belgeli Tesislere milliyetlere göre geliĢ, geceleme sayıları ve ortalama kalıĢ süreleri

verilmiĢtir. Görüldüğü üzere yabancı turistlerin tesise geliĢ sayılarına göre toplam içindeki

payı yaklaĢık %6,5, gecelemelere göre ise %14 civarındadır. Termal tesisleri ziyaret eden

yabancı turistlerin yaklaĢık %44‟ü Avrupa orijinlidir. Buna rağmen termal turizm için gelen

turist sayısına ülke bazında bakıldığında 2.712 kiĢiyle Suriye birinci, 2.684 kiĢiyle Almanya

ikinci, 2.611 kiĢiyle Norveç üçüncü sırada yer almaktadır. Ortalama kalıĢ sürelerine

bakıldığında ise 13,3 gün ile Norveç birinci, 9 gün ile Hollanda ikinci, 6,7 gün ile Almanya

üçüncü sıradadır.

66

Tablo 3-11:Turizm ĠĢletme Belgeli Termal Tesislerde Milliyetlerine Göre Konaklama Sayıları

ĠKAMET ÜLKESĠ TESĠSE GELĠġ SAYISI GECELEME ORT. KALIġ

SÜRESĠ

GENEL TOPLAM 284.250 657.365 2,30

TÜRKĠYE 265.611 563.232 2,10

YABANCI TOPLAM 18.639 94.133 5,10

TOPLAM AVRUPA 8.177 64.424 7,90

SURĠYE 2.712 5.095 1,90

ALMANYA 2.684 17.993 6,70

NORVEÇ 2.611 34.814 13,30

YUNANĠSTAN 987 2.913 3.0

ĠNGĠLTERE 405 1.399 3,50

ĠTALYA 312 567 1,80

B.D.T. 287 1.473 5,10

A.B.D. 268 966 3,60

HOLLANDA 266 2.406 9,00

FRANSA 212 841 4.0

JAPONYA 183 298 1,60

RUSYA FED. 178 987 5,50


67

Tablo 12 „de 2010 yılı itibariyle Belediye Belgeli Tesislere milliyetlere göre geliĢ,

geceleme sayıları ve ortalama kalıĢ süreleri verilmiĢtir. Görüldüğü üzere yabancı turistlerin

toplam içindeki payı yaklaĢık %9,3 civarındadır. Kaplıca tesislerini ziyaret eden yabancı

turistlerin yaklaĢık %78‟i Avrupa orijinlidir. Gelen turist sayısına ülke bazında bakıldığında

17.513 kiĢiyle Almanya birinci, 1.968 kiĢiyle Fransa ikinci, 1.559 kiĢiyle ABD üçüncü sırada

yer almaktadır. Ortalama kalıĢ sürelerine bakıldığında ise 4,7 gün ile BDT birinci, 3,6 gün ile

Rusya ikinci, 1,3 gün ile Almanya ve Ġspanya üçüncü sıradadır.

68

Tablo 3-12: Belediye Belgeli Kaplıca Tesislerinde Milliyetlerine Göre Konaklama Sayıları

ĠKAMET ÜLKESĠ TESĠSE GELĠġ SAYISI GECELEME ORT. KALIġ SÜRESĠ

GENEL TOPLAM 319.449 778.034 2,4

TÜRKĠYE 289.671 738.069 2,5

YABANCI TOPLAM 29.778 39.965 1,3

TOPLAM AVRUPA 23.173 30.506 1,3

ALMANYA 17.513 23.465 1,3

FRANSA 1.968 2.256 1,1

A.B.D. 1.559 1.604 1.0

POLONYA 1.064 1.084 1.0

BELÇĠKA 818 857 1.0

ĠSVEÇ 485 529 1,1

ĠSPANYA 394 494 1,3

B.D.T. 335 1.579 4,7

JAPONYA 296 357 1,2

RUSYA FED. 232 835 3,6

DANĠMARKA 178 178 1.0

SLOVAKYA 156 156 1.0


69

Tablo 13‟de 2007-2010 dönemi için Belediye Belgeli tesislere geliĢ sayısı, geceleme,

ortalama kalıĢ süresi ve doluluk oranları verilmektedir. 2009 yılı itibariyle yabancı ve yerli

turistler, belediye belgeli tesisleri turizm belgeli tesislere göre daha çok tercih etmiĢtir.

Belediye belgeli tesisleri 2010 yılında 319.449 kiĢi ziyaret etmiĢken turizm belgeli tesisleri

284.250 kiĢi ziyaret etmiĢtir. Söz konusu dönem itibariyle belediye belgeli tesislere geliĢ

sayısı ve ortalama kalıĢ süresinde de artıĢ eğilimi gözlenmektedir.

Tablo 3-13: Kaplıcalara GeliĢ Sayısı, Geceleme, Ort. KalıĢ Süresi, Doluluk Oranı

Yıllar TESĠSE GELĠġ SAYISI GECELEME ORT. KALIġ SÜRESĠ DOLULUK

ORANLARI (%) YABANCI YERLĠ TOPLAM YABANCI YERLĠ TOPLAM YABANCI YERLĠ TOPLAM

2007 13.118 236.048 249.166 15.779 610.575 626.354 1,2 2,6 2,5 38,51

2008 15.668 413.984 429.652 20.218 835.098 855.316 1,3 2,0 2,0 42,38

2009 18.702 256.383 275.085 34.748 668.738 703.486 1,9 2,6 2,6 33,83

2010 29.778 289.671 319.449 39.965 738.069 778.034 1,3 2,5 2,4 35,68


70

Tablodan da anlaĢılacağı gibi ziyaretçiler tesislerden daha çok günü birlik ya da hafta

sonu ziyaretleri Ģeklinde faydalanmaktadır. Oysa özellikle tedavi amaçlı olarak termal

kaynaklardan faydalanma durumlarında kalıĢ sürelerinin daha uzun olması beklenmektedir.

Tesislerin fiziki donanım yetersizliği ve uzman kadro eksiklikleri kısa süreli ziyaretlerin

baĢlıca nedeni olarak gösterilebilir. Daha önce de ifade edildiği gibi bu tesislerin çoğu küçük

yatak kapasiteli aile iĢletmeleri ya da belediyelerin sınırlı bütçeleriyle geliĢtirdikleri düĢük

kaliteli iĢletmelerdir.


kalitesine verilen önemin artması, insan sağlının korunmasında, doğal kaynakların

kullanılmasına da öncelik verilmesiyle doğal tedavi unsuru olan termal suların daha verimli



yılında % 20‟ye yükseleceği tahmin edilmektedir. Özellikle alım gücü çok yüksek olan 3. kuĢak

olarak tabir edilen 50 yaĢ ve üstü insanlar, sağlıkta önleyici tedavi ve zinde kalma arzusu ile

sürekli artan yüksek kaliteli wellness olanaklarına yönelik talep oluĢturmaktadır.

71

Gerek tedavi gerekse zinde kalma ihtiyacında yaĢlanan Avrupa nüfusunun daha fazla







temin edilmesi eğilimini artmaktadır. Ġsveç, Norveç ve Danimarka‟dan sonra Almanya ve




72

3.5.Pazar Analizi ve Pazarlama

3.5.1.Sektörün Rekabet Durumu ve Pazarlama Stratejileri

Zengin jeotermal kaynaklara sahip olan ülkemizde, kaynakların en verimli Ģekilde

kullanılarak insan sağlığı için iyileĢtirici, dinlendirici ve zinde kalma etkilerini kullanmak

amacıyla son yıllarda sektöre olan ilgi artmaya baĢlamıĢtır. ÇalıĢmanın baĢlarında da

anlatıldığı üzere özellikle Kültür ve Turizm Bakanlığı 2007 yılında Türkiye Turizm Stratejisi ve

Eylem Planı doğrultusunda “ Turizm Master Planı” hazırlamıĢ ve ülkemizdeki 17 Ģehri öncelikli

geliĢtirilmesi gereken termal kentler ilan etmiĢtir. Öncelikli bölgeler kapsamında olan Afyon,

NevĢehir ve Ġzmir illerinde faaliyet gösteren termal otellerden örnekler verilmeye çalıĢılacaktır.

Afyon Bölgesi :

Termal sularının sıcaklıkları, debileri ve içerdiği mineralizasyon çeĢitliliği açısından diğer

illere nazaran daha yüksek seviyede olan Afyon ili, son yıllarda termal turizmi konusunda ciddi

yatırımlar kazanmıĢtır. Ġstanbul, Ankara, Antalya ve Ġzmir gibi önemli destinasyonlara yakınlığı

yanında termal tedavi konusunda geniĢ imkanları ile ülkenin en tanınmıĢ termal Ģehridir. Ġl,

birçok büyük Ģehri birbirine bağlayan karayollarının kesiĢtiği noktada yer alması nedeniyle

özellikle termal turizm ve kongre turizmini birbiriyle entegre etmeyi baĢarmıĢtır. Ayrıca, sağlık

73

amaçlı uzun konaklamalar dıĢında karayolları transit bölgesinde olmasından dolayı güneye

veya batıya tatile giden insanların 1-2 günlük konaklamaları ile tatil baĢlangıç noktası da

olmaktadır. Havaalanının olmayıĢı ilin en büyük dezavantajıdır. Ancak, Afyon-Kütahya arasına

yapılmakta olan Zafer Havaalanı inĢası hızla devam etmekte olup, 2012 yılında iĢletmeye

açılacağı yetkililerce ifade edilmektedir.

Bölgede faaliyet gösteren 5 yıldızlı 4 adet otelde balneoterepi dıĢında, fizik tedavi ve

rehabilitasyon hizmetleri de verilmektedir. Bölgedeki iĢletmecilerle yapılan görüĢmelerde

ortalama yıllık doluluk oranlarının % 70-80 „ler seviyesinde olduğu öğrenilmiĢtir. Termal

tesislerin en önemli pazarı Ġstanbul‟dur. Ġkinci sırada Ankara yer almaktadır. Temmuz ve

ağustos aylarında ise yurt dıĢında oturan Türkler tarafından tercih edilmektedir. ġehir

merkezine yakın olmalarından dolayı iĢletme gelirleri açısından günübirlik termal müĢterileri

de önemli bir paya sahiptir.

Sağlık Bakanlığı‟ndan ruhsatlı olan Fizik tedavi üniteleri için Sosyal Güvenlik Kurumu ile

anlaĢmalıdırlar. Ayrıca yurt içi özel sağlık sigortalarından olan Acıbadem, Promed gibi sigorta

Ģirketleri ile de çalıĢılmaktadır. Yurt dıĢı taleplere yönelik olarak daha çok Hollanda‟da

yaĢayan Türkler tarafından tercih edilen Hollanda orijinli AGĠS Sigorta ġirketi ile de

çalıĢtıklarını ifade etmiĢlerdir. Fizik tedavi hizmetleri için ünitelerine gelen hastalarından,

74

hastalık tanısı için bir defaya mahsus olmak üzere 80 TL muayene ücreti, diğer iĢlemlerden

ise yapılacak tedavi çeĢidine göre günlük 50 ile 70 TL arasında ücret talep edilmektedir.

YurtdıĢından Özel Sağlık Sigortası kanalıyla tedavi amaçlı gelen hastalardan alınan ücret ise

30 Euro ile 60Euro arasında değiĢmektedir.

NevĢehir-Kozaklı Bölgesi :

NevĢehir Ġli, Kozaklı Turizm Merkezi‟nde Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre bir

adet 5 yıldızlı, 3 adet 4 yıldızlı ve 1 adet 2 yıldızlı olmak üzere toplamda 5 termal otel sektörde

hizmet vermektedir. Termal havuzlar, uzman hekim denetimi olmadan müĢteriler tarafından

eğlenme ve dinlenme amaçlı olarak kullanılmaktadır. Otellerde, fizik tedavi üniteleri teknik

olarak mevcut olmasına rağmen, balneolog, fizyoterapist, uzman hekim gibi tıbbi elemanların

temininin zorluğu ve maliyetlerinin yüksekliğinden dolayı faaliyete geçememiĢtir. Bölgedeki

termal otellerdeki en dikkat çekici nokta özellikle yaz aylarında devre tatilcilerin yoğunluğudur.

Otellerde hafta içi ve hafta sonları için farklı fiyat uygulamaları yapılmaktadır. KırĢehir, Kayseri,

Gaziantep, Kahraman MaraĢ gibi civar illerden talep almaktadır. Otel yetkilileri ile yapılan

görüĢmelerden bölgedeki ortalama doluluk oranının %60-%65‟ler civarında olduğu

öğrenilmiĢtir.

75

Ġzmir Bölgesi :

Ġzmir Bölgesindeki Balçova Termal Tesisleri termal otel+kürmerkezi+kür parkı

entegrasyonu ile Avrupa standartlarını en iyi yakalayabilmiĢ termal kompleksidir. Tesis son 15

yıldır dıĢ turizme dönük olarak çalıĢmaktadır. Norveç Sağlık Bakanlığı ile yapılan anlaĢmaya

göre nisan-kasım ayları arasında Norveçli turistler tesiste konaklamaktadır. Norveçliler dıĢında

Danimarka, Almanya ve Hollanda‟dan da tedavi amaçlı hastalara hizmet verilmektedir.

Norveçli turistler tesiste 28 gün konaklarken, diğer Avrupa ülke vatandaĢlarında konaklama 14

gündür. Otelde konaklayan genel müĢteri profiline göre Nisan-kasım aylarında %80 yabancı

müĢterilere hizmet verilirken, Kasım-nisan ayları arasında %70 Türk, %30 yabancı müĢteri

geceleme yapmaktadır. Ġzmir gibi metropolde bulunmasından dolayı ayakta tedavi olan

hastalar ve termal havuzları günübirlik kullanan müĢteri sayısı da oldukça yoğundur.Tesisteki

ortalama doluluk oranları yaz aylarında %100‟lere ulaĢırken, kıĢ aylarında bu oran %70-

%80‟lerde seyretmektedir.

76

3.5.2.Termal Amaçlı Konaklama Tesislerinde Uygulanan Fiyatlar

Fizibilite konusu yatırıma emsal olabilecek termal tesislerde 2011 yılı itibariyle sezon

fiyatları aĢağıda verilmiĢtir.

Balçova Termal Otel (H4) Ġzmir (KDV Dahil Yarım Pansiyon)

Tek KiĢi Konaklama:170 TL Çift KiĢi Konaklama: 250 TL (*) Emekli Sandığı, SSK ve Bağkur Emeklilerine %25 indirim uygulanmaktadır. Oruçoğlu Termal Otel (H5) Afyon(KDV Dahil Yarım Pansiyon) Tek KiĢi Konaklama: 210 TL Çift KiĢi Konaklama: 300 TL “ 7 gece kal 5 gece öde kampanyası” Tek KiĢi Konaklama: 150 TL Çift KiĢi Konaklama: 220 TL Korel Termal Otel (H5) Afyon (KDV Dahil Yarım Pansiyon) Tek KiĢi Konaklama: 180 TL Çift KiĢi Konaklama: 270 TL

77

“ 7 gece kal 5 gece öde kampanyası” Tek KiĢi Konaklama: 130 TL Çift KiĢi Konaklama: 200 TL “Sağlık Paketi” Sağlık Giderlerinin SGK tarafından karĢılanması koĢuluyla tedavi amaçlı konaklama yapan hastalara uygulanan konaklama fiyatları:

Çift KiĢinin 14 gece Konaklama yapması halinde KiĢi baĢı Yarım Pansiyon Konaklama ücreti : 85 TL/gece

Çift KiĢinin 10 gece Konaklama yapması halinde KiĢi baĢı Yarım Pansiyon Konaklama ücreti : 95 TL/gece

Sandıklı Termal Park Otel (H5) Afyon (KDV Dahil Yarım Pansiyon) Tek KiĢi Konaklama: 175 TL Çift KiĢi Konaklama: 250 TL “ 7 gece kal 5 gece öde kampanyası” Tek KiĢi Konaklama: 125 TL Çift KiĢi Konaklama: 180 TL Gönen Park Termal Park Otel (H4) Gönen-Balıkesir (KDV Dahil Yarım Pansiyon) Tek KiĢi Konaklama: 140 TL Çift KiĢi Konaklama: 190 TL

78

RosaTermal Otel (H5) Kozaklı-NevĢehir (KDV Dahil Yarım Pansiyon) Tek KiĢi Konaklama: 110 TL Çift KiĢi Konaklama: 145 TL Asya Termal Otel (H5) Kızılcahamam-Ankara (KDV Dahil Yarım Pansiyon) Tek KiĢi Konaklama: 160 TL Çift KiĢi Konaklama: 260 TL

Kaplıcalarda SGK Ödemeleri:

Termal kompleksler, bir hastane veya klinik değildir. Hepsi birbirinden ayrı özellikte

çalıĢan sistemlerdir. Geleneksel kaplıca uygulamalarıyla birlikte çeĢitli tedavi merkezlerinin

bulunduğu sistemlerden (kür merkezi, klinik, hastane vb.) insanlar yararlanırken aynı zamanda

farklı özellikteki konaklama tesislerinde konaklayarak tüm ihtiyaçlarını karĢılamaktadır.

“Kaplıcalar Yönetmeliği” ne göre Sağlık Bakanlığı‟ndan kaplıca iĢletme ruhsatı almıĢ olan

kaplıcalardaki tedavilerin bir kısmını Devlet karĢılamaktadır. Sağlık Bakanlığı‟nca yayınlanan

Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) 2010 da kaplıca tedavilerinin SGK tarafından karĢılanma Ģekli

“4.5.4.L” bölümünde açıklanmıĢtır.

79

- “4.5.4. L” Kaplıca tedavileri

(1) Kaplıca tedavileri için, resmi sağlık kurumlarınca en az bir fiziksel tıp ve

rehabilitasyon veya tıbbi ekoloji ve hidroklimatoloji uzman hekiminin yer aldığı sağlık kurulları

tarafından sağlık kurulu raporu düzenlenecektir. Sağlık raporunda tanı, önerilen tedavi, seans

ve gün sayısı bilgilerinin yer alması zorunludur.

(2) Sağlık kurulu raporunun düzenlendiği tarihten itibaren 6 (altı) ay içerisinde tedaviye

baĢlanamaması halinde yeniden sağlık kurulu raporu düzenlenmesi gerekmektedir.

(3) Kaplıca tedavisine gerek görülenler, Sağlık Bakanlığınca iĢletme izni verilen kaplıca

tesislerine müracaat edebilirler. Sağlık Bakanlığınca iĢletme izni verilmeyen kaplıcalarda

tedavi görenlerin, kaplıca tedavilerine ait bedeller Kurumca karĢılanmaz.

(4) Sağlık Bakanlığınca iĢletme izni verilen kaplıca tesisleriile sözleĢme yapılıncaya

kadar kaplıca tedavilerine ait giderler, hasta tarafından karĢılanacak olup tedaviye iliĢkin

fatura ve sağlık raporuna dayanılarak her bir gün için bir adet olmak üzere, SUT eki EK-8

Listesinde 702.020 kodu ile yer alan “banyo-kaplıca” bedeli hastaya ödenir. SUT‟ta yer alan

diğer iĢlemler faturalandırılsa dahi bedelleri ödenmez.

80

(5) Kaplıca tedavileri ile ilgili yol, gündelik ve refakatçi giderleri SUT‟un 5 numaralı

maddesi hükümlerine göre karĢılanır.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hizmetlerinde SGK Ödemeleri:

Sağlık Bakanlığı‟ndan onaylı fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezlerinde Sağlık

Uygulama Tebliği (SUT) 2010 da belirtildiği üzere tedavilerinin SGK tarafından karĢılanma

Ģekli “4.5.4.F” bölümünde açıklanmıĢtır. Aynı tebliğin EK-8 , 7.5 bölümünde tedavilerin

fiyatları tek tek verilmiĢtir. Hizmetlerin paket olarak uygulanması durumunda; hastalıklar aynı

tebliğ EK-9 da A, B, C ve D olarak gruplara ayrılmıĢ ve her bir grup ayrı fiyatlandırılmıĢtır.

Fiyatlar seans baĢı 20 TL ile 85 TL arasında değiĢmektedir.

En çok fizik tedavi gerektiren, kas geliĢtirme, el, ayak ve bacaklara yapılan uygulamalar D

grubunda olup, SGK tarafından seans baĢına ödenecek ücret 20 TL olarak açıklanmıĢtır. Bel-

boyun fıtığı gibi nörolojik rahatsızlarla ilgili fizik tedaviler ise A grubunda değerlendirilip seans

baĢına ödenecek ücret 85 TL olarak belirlenmiĢtir. SGK‟nın “B” grubuna ödeyeceği seans

ücreti 60 TL, “C” grubu ise 30 TL‟dır.

81

3.6.Fethiye Ġlçesi Turizm Potansiyeli

3.6.1.Tarihçe

Antik çağlardaki adı Telmessos olan Fethiye, Anadolu uygarlıklarının en eskilerinden biri

olan Likya Devletinin batıda Karya sınırındaki en önemli kentidir. KuruluĢuna iliĢkin kesin bir

bilgi bulunmamasına rağmen elde edilen yazılı belgelerde kentin geçmiĢinin M.Ö 5.YY a kadar

uzandığı belirtilmektedir. Bir Likya efsanesine göre Finike Kralı Agenor‟un kızına sevdalanan

Tanrı Apollon küçük bir köpek kılığına girerek kral kızının gönlünü çalar ve bu evlilikten doğan

çocuklarının ismini de Telmessos koyarlar. Apollon‟un kurduğu kente de oğluna ithafen

Telmessos adı verilir. Adını Tanrı Apollon‟un oğlundan aldığı söylenen kent MÖ 547 yılında

Pers Kralı Harpagos‟un tüm Likya ve Karya kentleri ile birlikte Telmessos‟u da ele

geçirmesiyle Perslerin 1. Satraplığını oluĢturur. MÖ 5. YY ortalarında kurulan Attik-Delos

Birliğine katılan Telmessos bir müddet sonra bağımsız bir kent olarak birlikten ayrılmasına

rağmen MÖ 4.YY a kadar birlikle iliĢkisini sürdürmeye devam eder.

MÖ 344-343 kıĢında Asya seferine çıkan Büyük Ġskender tarafından ele geçirilen kent, bir

rivayete göre kendi isteği ile Büyük Ġskender‟e teslim olmuĢ, bir baĢka efsanede ise

“Anadolu‟yu fethe çıkan Büyük Ġskender donanması ile Telmessos Limanına girer

82

.Kumandanları Nearkos o dönemin kent yöneticisi Antipatrides‟ten müzisyen ve esirlerin kente

girmeleri için izin ister. Ġsteği kabul edilince flüt kutularının içine gizledikleri silahlarıyla kente

giren savaĢçılar gece düzenlenen Ģölenler sırasında Akropol‟u ele geçirirler” diye

anlatılmaktadır.

MÖ 240 yılında 3.Ptolomy tarafından Lysimachos‟un oğluna verilen kent MÖ 189 yılında

Magnasia savaĢından sonraki antlaĢmada Romalılar tarafından Bergama Kralı Eumenes‟e

verilmiĢtir. Bergama Krallığının çöküĢünden sonra MÖ 133 yılında Likya Federasyonuna

bağlanan Telmessos, federasyonun en önemli 6 kentinden biri durumundaydı. 8.YY da kentin

adı Bizans Ġmparatoru II.Anastasios‟un onuruna Anastasiopolis olarak değiĢtirildi.1284 yılında

MenteĢeoğullarının eline geçen kent,1424 yılında Osmanlı topraklarına katılmasıyla uzak

Ģehir anlamında Meğri adını aldı.1934 yılında ġehit Pilot Fethi Beyin anısına Ģehre “Fethiye”

adı verilmiĢtir.

83

3.6.2.Coğrafi Durum ve Ġklim

Doğa güzellikleri ve zenginlikleri ile olduğu kadar da tarihi ve turistik önemiyle dikkati

çeken Muğla Ġline bağlı Fethiye ilçesi; Anadolu‟nun Güneybatısında, 37 00 Kuzey, 36 15‟ 28

50‟batı, 29 50 doğu boylamı çizgileri arasında, güneyde EĢen Çayı‟nın Akdeniz‟e döküldüğü

Çayağzı ve KaĢ ilçesi, batıda Kapıdağ Yarımadası ve Dalaman Ġlçesi; doğuda Korkuteli,

Elmalı, kuzeyinde Gölhisar ve Çameli Ġlçeleriyle çevrili olarak, Akdeniz bölgesi ile Ege

bölgesini ayıran hattın Akdeniz bölgesi içinde kalan tipik bir kıyı kentidir.

Yüzölçümü 2686,411 Km2 olup, önemli Akarsuları Kargı ve EĢen çayıdır. En yüksek

dağları sırasıyla Babadağ, Akdağ, Mendos ve Girdev Dağları teĢkil etmektedir. Önemli ovaları

EĢen ve Fethiye ovalarıdır. Ġlçe hudutlarında birbirinden güzel çoğunluğu Denize dik olarak

inen 180 koy-körfez bulunmaktadır. Kıyı uzunluğu 167 Km. olan Ġlçede 18 adet ada mevcut

olup, bu adaların önemlileri ġövalye, Kızılada, Katrancı, Tersane, Domuz, Yassıca, Gemile,

Ayanikola, Karacaören adalarıdır.

Karakteristik Akdeniz ikliminin görüldüğü ilçede; yazlar sıcak ve kurak, kıĢlar ılık ve

yağıĢlı geçer. Ġlçe yüzölçümünün %72‟lik bölümü ormanlık ve makiliklerle alanlarla kaplıdır.

84

3.6.3. Doğal ve Kültürel Değerler

Florasında 10.000 tür bitki yer alan Fethiye‟yi, çam ve sedir ormanlarıyla kaplı Toros

Dağları çevreliyor. Bölgedeki ekolojik yapının değerini keĢfetmek isteyenler ve doğa – tarih –

kültür meraklıları için Fethiye çok ilginç değerlere sahip.

Ölüdeniz

Yüzme ve su sporları için ideal özelliklere sahip, kristal berraklığında turkuvaz renkli

denizi, bembeyaz kumsalı ve gökyüzünden hiç eksik olmayan güneĢi ile dünyanın gözde tatil

merkezi. Durgun suyu ve korunaklı yapısıyla ölü bir denize benzeyen lagün: Kumburnu Ulusal

Parkı ve Belcekız Plajı doğal bir cennet manzarası içinde tatil yapma olanağı sunuyor.

Kelebekler Vadisi

Pieri Rapos, Euglapia Quadripunctia, Danaus Chtsippus ve diğerleri. Derin bir vadinin

tabanında yer alan Kelebek vadisi Fethiye‟nin en güzel koylarından birisidir. Vadide Ġlkbahar

aylarından baĢlayarak yılın büyük bölümünde Jersey Tiger (kaplan Kelebekleri) nin de

aralarında olduğu 40 dan fazla tür kelebeği gözlemlemek mümkündür.

85

Saklıkent

Saklıkent, Fethiye‟nin hemen arkasında, yüksek Toros Dağlarından gelen coĢkun suların

aĢındırması ile oluĢan bir doğal güzelliktir. Sıcak yaz günlerinde kanyonda sular içinde

yapılacak bir yürüyüĢle serinlenilir, yöre mutfağından örneklerin ve taze alabalıkların

sunulduğu restoranlarda yemek yenilebilir. 300 m. derinliğinde ve 18 km uzunluğundaki

kanyon, fotoğraf meraklılarının da gözdesidir.

ÇalıĢ Plajı

Kent merkezine 5 km. mesafede, ġövalye Adası karĢısındadır. 4 km‟lik kumsal boyunca

oteller, pansiyonlar, kampingler ve lokantalar bulunmaktadır. Yeryüzünde gün batımının en

güzel izlendiği yerlerden biri olarak nitelendirilen ÇalıĢ Plajı, su sporlarına elveriĢli denizinin

yanında, “Caretta caretta” adıyla bilinen deniz kaplumbağası türünün kuluçka alanlarından biri

olması dolayısı ile de ilçe turizminin en gözde yerlerinden biridir.

86

Gemiler Koyu ve Adası

Kaya Köyünün arkasındaki tepeyi aĢarak gelen yol, zeytin ve çam ağaçlarıyla

çevrelenmiĢ bir baĢka güzelliğe, Gemiler Koyuna ulaĢıyor. Gemiler Koyunun tam karĢısındaki

kaplı St. Nicholas (Gemiler Adası), Bizans döneminden kalma kalıntılarla doludur. 1990

yılında bir Japon Arkeoloji heyetinin Fethiye Müzesi ile birlikte baĢlattığı kazılarda gün ıĢığına

çıkartılan buluntulardan, adanın erken Hıristiyanlık döneminde önemli bir ziyaret merkezi

olduğu ve denizler azizi Nicholas‟ın bu adada yaĢadığı anlaĢılıyor.

Günlüklü (Küçük Kargı)

Orman içi dinlenme kampı olarak kullanılan Günlüklü, Latince Liquidi-Ambar Orientalis

olarak adlandırılan Günlük (Sığla) ağaçlarıyla kaplı bir ulusal parktır. Çadır tatili ve günübirlik

piknik için her türlü olanağa sahip olan kampingin Ģirin bir plajı da bulunmaktadır.

Katrancı

Fethiye – Muğla karayolunun 15nci kilometresinde çam ağaçlarının denizle kucaklaĢtığı,

irili ufaklı koylarla çevrelenmiĢ olan Katrancı da bir Orman içi dinlenme kampı olarak hizmet

vermektedir. Çadır turizmi – kampçılık için ideal olanaklara sahip olan Katrancı parkında

günübirlik piknik yapmak da mümkündür.

87

Kıdrak

Belceğiz‟in 3 km. güneyindeki koy, sık çam ağaçları, temiz kumsalı ve berrak denizi ile

ideal bir günü birlik dinlenme yeridir.

Girmeler (Gebeler) Kaplıcası

Tlos hamamlarını hatırlatan Girmeler Kaplıcası, birçok hastalığa Ģifa veren yüksek klorin

ve sülfat içerikli termal su kaynaklarıyla bölgenin ilginç bir sağlık merkezidir. YaklaĢık 15 metre

derinlikteki kuyulardan alınan termal suyun romatizma ve çeĢitli cilt hastalıklarının tedavisinde

yarar sağladığı belirtilmektedir.

Kaya Köyü

Tarihi Fethiye Kalesinin arkasından güneye doğru giden dağ yolunu izlenirse, 7 km ötede

Anadolulu Rumların 1922 yılına kadar yaĢadıkları büyüleyici bir yerleĢim yerine ulaĢılır.

GeçmiĢte Kaya Köyü, “Levissi” olarak isimlendirilmiĢti. 1922 yılında iki ülke arasında yapılan

bir nüfus değiĢimi anlaĢması gereği, Trakyalı Türkler ve Anadolulu Rumlar karĢılıklı olarak yer

değiĢtirmiĢler, ancak bu bölgeye gelen Trakyalı göçmenler çevre koĢullarına uyum

sağlayamadıkları için, köyü kısa sürede terk etmiĢlerdir. Kaya Köyü, 1923 yılından buyana

terkedilmiĢ bir “hayalet kent” görüntüsüyle ziyaretçilerini ağırlıyor.

88

Yakapark

Ġnsan emeği ve yaratıcılığı ile doğanın engin zenginliğinin birlikte oluĢturduğu, su sesi ve

kuĢ sesinin gizeminde unutulmaz anların yaĢanacağı bu eĢsiz dinlenme yerine Yaka

köyünden 2 km‟lik bir yolla ulaĢmak mümkündür.

Göcek

Fethiye‟ye 30 km. uzaklıkta, Fethiye-Muğla karayolu üzerindedir. ġirin bir balıkçı kasabası

görünümünde olan Göcek, son yıllarda yat turizminin en önemli merkezlerinden biri haline

gelmiĢtir. Doğal limanının yanı sıra etrafını çevreleyen çamlık tepeleri, yakınındaki ören

yerleri, çok sayıdaki adaları ve koyları ile eĢsiz bir turizm cennetidir. Son yıllarda sayıları hızla

artan modern konaklama tesisleri ve marinası ile eĢsiz bir turizm cenneti olma yolunda olan

Göcek, Dalaman Havaalanı‟na 20 km. mesafededir.

Adalar

Birbirinden güzel sayısız koylarla süslü Kapıdağı Yarımadası ve adalardan oluĢan,

balıkçıların “Karanlık Ġçi” olarak tanımladıkları bölge mavi yolculukların vazgeçilmez uğrak

yerlerinden biridir. Fethiye ve Göcekten düzenlenen günü birlik turlarla da ulaĢılabilen Yassıca

Adalar, Hamam Koyu, KurĢunlu Koyu, Yavansu, Bedri Rahmi Koyu, Tersane Adası, Göbün

89

Koyu, Boynuzbükü, Göcek Adası, Domuz Adası, Zeytin Adası, Kızıl Ada yörede “12 Adalar”

olarak da anılmakta ve önemli bir çekim alanı özelliğini taĢımaktadır.

Oyuktepe Koyları

Ġlçedeki iki büyük tatil köyünün de yer aldığı yarım adadaki MempaĢa, Küçük Samanlık,

Boncuklu, Kuleli, Aksazlar, Akvaryum, Turunç Pınarı gibi doğal koylar, özellikle yöre halkının

sıkça gittiği günü birlik mesire yerleridir.

Hisarönü – Ovacık

Ölüdeniz beldesinde bulunan bu iki tipik Türk köyü, son yıllarda turizm potansiyellerini

yoğun konaklama, alıĢveriĢ ve eğlence merkezi haline dönüĢtürebilmiĢlerdir. Ölüdeniz,

Babadağ, Kaya köyü gibi çekim alanlarına da yakın olan bu iki köy, günümüzde özellikle

yabancı turistlerin büyük ilgisini çekmektedir.

Araxa

Fethiye'ye 40 km. uzaklıkta Antik Xanthos Çayının çıktığı yerde kurulmuĢtur. Bu olağan

üstü su kaynağı mitolojik öykülere konu olmuĢtur. Bugün Ören Köyü sınırları içerisinde kalan

kentten günümüze sur kalıntıları, hamam ve Bizans dönemine ait su yolu kalmıĢtır.

90

Tlos

Fethiye'ye 45 km. uzaklıktadır. Likya Federe Birliğinin 6 büyük kentinden biri ve birliğin

''spor merkezi'' dir. Uçan kanatlı atı Pegasus ile ünlenen Mitolojik kahraman Bellaforonte'nin

yaĢadığı kent olarak bilinir. Likya bölgesindeki en eski kent olduğu ve kuruluĢunun M.Ö.

2000'lerden önceye dayandığı arkeoloji kazıları ile tespit edilmiĢtir. Kent akropolünün doğal

kayası üzerinde oluĢturulan mezarlığı, Likya'nın en güzel ev tipi mezarları ile süslenmiĢtir.

Nekropoldeki Ġ.Ö. yy.a tarihlenen kral tipi mezarın ise Bellaforonte'ye adandığı bilinir.

Letoon

Fethiye'ye 55 km. uzaklıkta, Likya Federe Birliğinin dinsel merkezidir. Tanrıça

Leto,Tanrıça Artemis ve Tanrıça Apollon'a adanmıĢ 3 tapınağı ile ünlüdür. Arkeoloji kazıları

1962 yılından bu yana sürdürülen Letoon'da bölgenin erken Hıristiyanlık dönemine iliĢkin

kiliseleri de ortaya çıkartılmıĢtır.

Pinara

Akdağ'ın eteklerinde Fethiye'ye 55 km uzaklıktadır. Likya'nın en büyük kentlerinden

biridir. Bölgedeki ilk güzellik yarıĢmasının yapıldığı kent olarak bilinir ve tanrıça Afrodit'e

91

adanan ilginç mimari özellikteki tapınağı ile önem kazanmıĢtır. Yüzlerce ''güvercin yuvası''

biçiminde hazırlanmıĢ halk tipi mezarları Nekropolis'ini benzersiz kılar.

Cadianda

Fethiye'den 25 km. uzaklıktaki Üzümlü sınırlarındadır. Likya Federe Birliğine en son

katılan kent olarak bilinir. Ġlginç fizik yapısı içinde kurulan kent doğal nedenlerle oldukça

yıpranmıĢtır. Fethiye Müzesince gerçekleĢtirilen kazılar sonrası ortaya çıkan Tiyatrosu,

Agorası,Stadyum-Hamam kompleksi ve anıt mezarları ile son yıllarda bölgenin ilgi odağı

haline gelmiĢtir.

Likya Kaya Mezarları

ġehir içinde Likya döneminden kalma M.Ö. 4. yüzyıl eserleri dikkati çeker. Bunlar, Ģehrin

simgesi haline gelen doğal kayaya oyulmuĢ mezarlardır. Çok sayıda düzgün basamaklarla

mezarların en güzel ve en görkemlisi olan Amintas'a ulaĢılır. Bu mezar aĢağıdaki düzlükten de

kolaylıkla görülür ve yaklaĢtıkça, büyüklüğü karĢısında duyulan hayranlık artar. Soldaki

sütunun orta kısmında, M.Ö. 4. yüzyıl alfabesi ile ''herpamiasoğlu amintas'' yazılıdır. Bu kiĢinin

kimliği tam olarak bilinmemektedir. Ġlçede görülmeye değer pek çok lahit mezar

bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi Likya dönemine ait olanıdır. Deniz içerisinde yükselen

92

mezarın ilginç bir görünümü vardır. Ġki katlı ön yüzünde dörtgen, ahĢap kiriĢleri andıran

oymalar ve gotik stili kemerli bir kapağı bulunmaktadır. Kapağın her iki yanı savaĢları

resmeden fresklerle bezenmiĢ olup, bunların kiĢinin yaĢamı ile ilgili olduğu sanılmaktadır.

Cezayirli Cami

Cami, 1791 yılında Cezayirli Hasan PaĢa tarafından yapılmıĢtır. Hasan PaĢa ayrıca

Kemer Köprüsü, Yayla yolundaki PaĢa Hanı, Yaka köyündeki su kemerleri gibi birçok yapıtı

Fethiye'ye kazandırmıĢtır.

Fethiye Kalesi

ġehrin güneyinde yükselen kalenin, Aziz John'un Ģövalyelerine ait olduğu sanılmaktadır.

Duvarlara oyulmuĢ birkaç yazı, tarihi belirsiz bir sarnıç dıĢında, tepenin doğu yüzünde küçük

ve basit iki kaya mezarı bulunmaktadır.

Hanlar

Fethiye'nin baĢlıca hanları; Ilıca Hanı (Üzümlü yolu üstünde), Ġncir Hanı, Karatoprak Hanı

(Ġnbecik yolunda), Kemer-Seki yolunda PaĢa Hanı, Daydur Hanı ve Naldöken Hanlarıdır.

93

Sportif Etkinlikler

Yamaç ParaĢütü: Fethiye'de 1975 metre yükseklikteki Babadağı'n doruklarından

gerçekleĢtirilen yamaç paraĢütüne ilgi tüm dünyada bir çığ gibi büyümektedir. Termik

noktalarının zengin ve yaygın olması, atlayıĢtan sonra, daha da yükselerek deniz üzerinde

uçabilme özelliği, çevredeki bitki örtüsünün zenginliği, doyumsuz güzellikteki Ölüdeniz

manzarası, denize sıfır inen tatlı bir eğim ve daha pek çok nedenle Babadağ, rakipsiz bir

yamaç paraĢütü merkezi konumundadır.

Diving (DalıĢ): Fethiye'de çok sayıda dalıĢ okulu ve kulübü tarafından dalıĢ turları

düzenlenmektedir.

Rafting: Seyahat Acentaları tarafından EĢen çayı ve Dalaman Çaylarında rafting ve kano

hizmeti verilmektedir.

3.6.4.Sosyo-Ekonomik Durum

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt sistemine göre (27/01/2009 tarihi itibariyle);

Fethiye Merkez 68.285 Ġlçeye bağlı 12 Beldede 50444 ve 72 Köyde 62686 olmak üzere

Toplam:181.415 kiĢi ilçede ikamet etmektedir. Nüfus yoğunluğu kilometre kareye 56 kiĢidir.

94

Fethiye‟nin eğitim altyapısı görece olarak iyi durumdadır. Ġlçede okuryazar oranı % 95,5

iken Türkiye genelinde bu oran % 87,30‟dur. Ġlçede 75 ilköğretim okulu, 16 ortaöğretim

kurumu bulunmaktadır. Ġlçe Milli Eğitim Müdürlüğü‟nün 2009 yılı verileri incelendiğinde 117‟si

ana sınıfı olmak üzere toplam 208 sınıf, 2.370‟i ana sınıf öğrencisi olmak üzere toplam 32.482

öğrenci ve 48‟i ana sınıfı öğretmeni olmak üzere toplam 1.644 öğretmen bulunmaktadır.

Fethiye‟de sağlık hizmetleri 18 Sağlık Ocağı, Verem SavaĢ Dispanseri, Halk Sağlığı

Labaratuvarı, 112 Acil Sağlık Hizmetleri Ġstasyonu, AÇS ve AP Merkezi, Çamköy Sağlık

Birimi, 1 No‟lu Enjeksiyon–Pansuman Sağlık Birimi, Çiftlik Sağlık Birimi, Karadere Sağlık

Birimi, Fethiye Devlet Hastanesi, Ağız ve DiĢ Sağlığı Merkezi, 15 adet Özel Hastane ve

Poliklinikler ile sağlanmaktadır.

Fethiye verimli toprakları ve elveriĢli iklimiyle tarım sektöründe söz sahibi olan ilçelerden

birisi olmuĢtur. 2000 yılı verilerine göre GSYĠH‟nın % 1,1‟lik kısmını Fethiye tarım sektörüyle

karĢılamaktadır. Bu Fethiye‟de tarımın önemini gözler önüne seren önemli bir göstergedir.

Ġlçede arazi çeĢitleri büyüklükleri incelendiğinde verimli arazi büyüklüğünün 2007 yılına

göre 2009 yılında arttığı gerçeği görülmektedir. 2007 yılında verimli olmayan ürün getirmeyen

arazi 37.850 hektardan 2009 yılında 40.245 hektar olmuĢtur. Çayır-mera alanı büyüklüğü

değiĢmeyip 35.000 hektarda, orman akanı büyüklüğü de değiĢmeyip 166.100 hektarda

95

kalmıĢtır. Fakat tarım arazisi iki yılda 66.800 hektardan 64.405 hektara gerilemiĢtir. Bu tarım

arazilerinin 38,5 bin hektarı sulu tarım arazisi, 25,9 bin hektarı kuru tarım arazisidir. Tarım

arazilerinin %54.8‟i tarla arazisi olarak kullanılmaktadır. Fethiye ilçe sınırları içinde bulunan

20.642 çiftçi haneden 1.700 hanesi kendi toprağına sahip değildir.

Ġlçede birçok sebze ve meyvenin üretimi yapılmaktadır fakat bu sebze ve meyveler

arasında GSYH‟ya en büyük katkıyı yapan ve bölge meyve sebze ihracatının %97‟sini

oluĢturan en önemli kalem “domates”tir. 2009 yılında Fethiye‟de 65.875.875 kg domates ihraç

edilmiĢ ve bu ihracatın GSYH‟ya katkısı 52.700.696 TL değerinde olmuĢtur. Bu değer 2007 ve

2008 yıllarına göre yaklaĢık 15 milyon kg daha azdır çünkü son yıllarda domateslerde görülen

bir tür böcek domates üretimini oldukça olumsuz etkilemiĢtir. Domatesin ihracatı yıllardır

birçok dünya ülkesine yapılmaktadır. Bu ülkelerden ihracat hacmi en fazla olanlar Bulgaristan,

Romanya, Ukrayna, Rusya, Yunanistan ve Polonya‟dır. Bu ülkelerle geliĢen ihracatın bir

nedeni de denizyolu taĢımacılığı ile bu ülkelere kolaylıkla taĢımacılığın

gerçekleĢtirilebilmesidir.

Domates ihracatı dıĢında biber, greyfurt, hıyar kabak, kavun, limoni mandari, marul, nar,

patlıcan, portakal, Ģeftali ve fasulye ihracatı da yapılmaktadır. Bunlar Fethiye‟nin toplam yaĢ

sebze meyve ihracatının %3‟nü oluĢturmaktadır.

96

Ġlçede sera alanlarının toplamı 24.180 dekardır. Sera alanlarının yıllara göre artıĢ

gösterdiği gözlenmektedir. Örtü altı yetiĢtiriciliğinde %80 oranında yılda iki ürün alınmaktadır.

Örtü altı sebzecilikte domates, patlıcan, kavun, salatalık, fasulye ve biber yetiĢtirilmektedir.

Tarım dıĢında Fethiye‟de hayvancılık da gittikçe yaygınlaĢan bir geçim kaynağıdır. 2009

yılında hayvansal ürünlerden elde edilen GSYĠH 32.765.000 TL olmuĢtur. BaĢta sığır ve

koyun olmak üzere ilçede keçi, kanatlı, tek tırnaklı ve arı yetiĢtiriciliği de yaygındır.

97

Fethiye sınırları içinde birçok su kaynağı bulunduğu gibi balıkçılık da önemli bir geçim

kaynağıdır. Fethiye‟de avcılık ve yetiĢtiricilik yöntemleri ile balık üretimi gerçekleĢtirilmektedir.

Avcılık yönteminin 2008 ve 2009 yıllarında gelir miktarı değiĢmeyerek 1.500.000 TL olmuĢtur.

Fakat yetiĢtiricilik yöntemlerinde 2008 yılında toplam 18.000.000 TL gelir elde edilirken, 2009

yılında 32.900.000 TL gelir elde edilmiĢtir.

Fethiye‟nin güzel ormanları geniĢ bir alana yayılmıĢtır. Ġlçe arazilerinin % 58‟i ormanlık

alanlardır. Bu oran yaklaĢık 179.000 hektar alan demektir. Orman ilçeye güzellik ve zenginlik

katarken yangın tehlikesi ile de karĢı karĢıya kalmaktadır. 2009 yılında çeĢitli nedenlerden

dolayı 48 adet yangın yaĢanmıĢ ve 36 hektarlık orman arazisi zarar görmüĢtür.

Yatırımın yapılacağı yer ise Girmeler Köyüdür. Girmeler Köyü‟nün Adrese Dayalı Nüfus

Kayıt Sistemi 2009 yılı verilerine göre toplam nüfusu ..... kiĢidir.

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Seracılık köyün en baĢta gelen

uğraĢılarındandır.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Tar%C4%B1m

http://tr.wikipedia.org/wiki/Hayvanc%C4%B1l%C4%B1k

98

3.6.5.UlaĢım

Uçakla :

Dalaman havalimani Fethiye sehir merkezine 30 dakika mesafededir. Dalaman

havalimanindan kiralanacak bir araçla veya transfer yapan firmalar ile Fethiye‟ye

gelinebileceği gibi, 10 dakika taksi ile Dalaman merkezine gelip buradan Fethiye`ye 30

dakikada bir kalkan otobüsler ile de ulaĢım sağlanabilir.

Karayolu ile:

Hemen hemen tüm büyük Ģehirlerden Fethiye`ye direkt olarak otobüs bulunmaktadır.

Özel araç ile Fethiye‟ye gelmek de mümkündür. Karayolları düzgün ve akıcıdır.

http://www.fethiyede.com/fethiye.html

99

Denizyolu ile:

Tekne ve yat ile de Fathiye‟ye gelinebilir. Fethiye‟de yat limanı bulunmakta olup oldukça

iyi bir konumdadır. Ggüzergâh üzerinde birçok doğal koylar bulunmaktadır.

Girmeler köyü Muğla iline 162 km, Fethiye ilçesine 32 km uzaklıktadır. Dalaman

havaalanına uzaklığı ise 80 km‟dir. Köye ulaĢımı sağlayan yol asfalttır.

Fethiye-Ankara 635 km.

Fethiye-Antalya 199 km.

Fethiye-Denizli 217 km.

Fethiye-Ġstanbul 814 km.

Fethiye-Ġzmir 359 km.

Fethiye-Marmaris 130 km.

Fethiye-Dalaman 55 km.

100

3.7. Fethiye Konaklama Arzı

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı‟ndan elde edilen verilere göre 2010 yılı itibariyle Fethiye

Ġlçesinde Turizm ĠĢletmesi Belgeli 64 adet konaklama tesisi 6.829 oda – 15.955 yatak

kapasitesi ile hizmet vermektedir. Bu tesislerin dökümü Tablo 14‟de verilmiĢtir. Ġlçede ayrıca,

Turizm yatırım belgeli 8 tesis bulunmaktadır. Yerel belgeli tesislerin sayısı 700 adettir.

Tablo 3-14: Fethiye Ġlçesi Belgeli Otel, Oda ve Yatak Sayıları

YILLAR TURĠZM YATIRIMI BELGELĠ TURĠZM ĠġLETMESĠ BELGELĠ

TESĠS SAYISI ODA SAYISI YATAK SAYISI TESĠS SAYISI ODA SAYISI YATAK SAYISI

2007 29 2.949 5.424 68 5.598 11.980

2008 2009 5 1.499 3.485 61 5.774 12.272

2010 8 2.012 4.575 64 6.829 15.955


Tablo 3-15: Fethiye Ġlçesi Belediye Belgeli Otel, Oda, Yatak Sayıları

YILLAR Tesis Oda Yatak

2008 2009 750 26.845

2010 700 - 22.550


101

Tablo 3-16: Tesislerin Sınıflara Göre Dağılımı (2010)

Turizm ĠĢletme Belgeli Tesisler Turizm Yatırım Belgeli Tesisler

Türü Adedi Oda Yatak Türü Adedi Oda Yatak

5 yıldızlı tatil köyü 6 3369 8784 5 yıldızlı tatil köyü 3 1457 3401

4 yıldızlı otel 9 1013 2086 4 yıldızlı otel 2 357 778



1 yıldızlı otel 1 10 20

Özel tesis 2 74 176

Pansiyon 3 49 96

Apart 1 29 94


102

Yakın Bölgede Termal Turizm

Dalaman ilçesinde Sağlık Bakanlığı ve Turizm Bakanlığından ruhsatlı kaplıcalar

arasında yer alan ve çevresinde kükürtlü göl, içinde astım mağarası bulunan, Termal suyu ve

çamuru en yüksek mineralizasyon oranına sahip olan SPA ve ThermeMaris Termal Otel kıĢ

aylarında da yerli ve yabancı misafirlere hizmete hizmet sunmaktadır. Otelin pazarlama ve

satıĢ müdürü otelin bölgedeki tek termal otel olması, özel plajı, engellilere özel odası ve Ģehir

merkezine 10 kilometre, uluslararası Dalaman havalimanına 4 kilometre mesafede olması

ThermeMaris Spa Termal Otel‟in cazibesini daha da artırdığını belirtmektedir. Yaz aylarında

yüzde 70 Rus, yüzde 30 iç pazar misafirleriyle doluluk oranının yüzde yüzlere ulaĢtığını

belirten pazarlama ve satıĢ müdürü, bu yıldan itibaren kıĢ aylarında da açık olan otelde yöre

insanına da günlük olarak hizmet vermeye hazır olduklarını kaydetti.

Tesisin termal özelliğinin birçok rahatsızlıklarda alternatif olarak kullanıldığını ve sağlık

turizmine ağırlık verdiklerini söyleyen müdür yaptığı açıklamada “SPA ve Thermal Hotel

ThermeMaris‟te tüm uygulamalar doktor kontrolünde gerçekleĢtiriliyor. Sağlık Merkezi, Fizik

Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi (Fizyoterapi , Balneoterapi , Hidroterapi, Talassoterapi)

Likya Tai Masaj, Doktor Balıklar, Doğal Astım Mağarası bulunuyor. Yapılan incelemelerde

birçok deri hastalıkları, kemik eklem hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları ve akciğer

103

hastalıklarında yüksek tedavi edici özelliği olduğu belirlenmiĢtir. Bu, tesisin doğal iklim ve

termal kaynaklarından dolayı eĢi olmayan bir özelliğe sahip olmasından kaynaklanmaktadır.

Genel olarak bu kaynaklar yüksek miktarda Potasyum iyonları, Magnezyum, Kükürt,

Hidroksil, Çinko ve diğer elementlerle zenginliğe sahip. Tesiste bulunan havuzlar farklı

mineral yoğunluğunda ve farklı hastalıkların tedavilerinde kullanılıyor. 5 adet termal havuzun

her birinden saniyede 10 lt. termal kaynak suyu göle karıĢıyor ve bu termal suların sıcaklıkları

27-28 derece ve yılın on iki ayı değiĢmiyor. Kapalı alanda bulunan jakuzili havuzlardaki

termal suyun sıcaklığı 35 derece ve romatizmal hastalıkların tedavisinde öneriliyor. Tesiste

Uzman sağlık personeli ve tecrübeli elemanlar görev yapıyor”

Doğal Mağaralar ve Doktor Balıklar

“ThermeMaris in olağanüstü önemli faktörlerinden biride karstların (sarkıtların) ve tuz

minerallerinin bulunduğu doğal mağaralardır. Bu mağaralarda tamamen steril hava ortamında

yüksek miktarda aeronlar bulunmaktadır. Özellikle astım mağarasında bunları destekleyen

termal su kaynağının oluĢumu bu mağaranın tedavi önemini arttırmaktadır. Diğer Galitlerin

olduğu yüksek tansiyonu düĢürmek, bronkiyolların spazmnı çözmek, anti alerjik iltihap çözücü

özelliklerdir. Böbrek üstü bezleri stimule etmekle kortikoitlerin yüksek ifrazını sağlamak

hususuna da sahiptir. Tesiste zooterapi yani Kangal‟ın ünlü “doktor” balıklarının da sedef

104

hastalığının tedavisinde kullanılması dikkat çekici faktörlerdendir. Ġki çeĢidi bulunan balıklar

iki ayrı havuzda tedavi etmektedirler. Birinciler operatör olarak ölü deri dokusunu (keratoz)

temizlemekle, ikinciler epitel hücrelerinin rejenerasyonunu sağlamakla tedavi ediyorlar.

Zooterapi ile birlikte kükürtlü termal sular, güneĢ, deniz banyoları ve özel ThermeMaris

çamuru psoriazis (sedef) tedavisinde %90 hastalarda baĢarı sağlamaktadır”dedi.

Termal suların ve Tersakan çayının beslediği gölde bulunan ve otel müĢterileri tarafından

günün her saati gözlemlenebilen Nil Kaplumbağalarının bulunduğu (Trionyx) ThermeMaris

gölünün Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF)) tarafından koruma altında olduğu da bildirildi.

Görüldüğü gibi bölgede termal turizme önemli bir talep vardır ve bu konuda sadece tek

bir otel hizmet vermektedir. Fethiye‟de bu tesisin yapılması diğer turizm çeĢitleri ile sinerji

yaratacak ve Fethiye‟de turizmin geliĢmesine katkıda bulunacaktır.

105

3.8.Fethiye Ġlçesi Konaklama Talebi

Diyarbakır ili genelinde Turizm ĠĢletmesi Belgeli tesislerde yapılan geceleme, ortalama

kalıĢ süreleri ve doluluk oranları Tablo 17‟de verilmektedir.

Tablo 3-17: Fethiye Ġlçesi Turizm Belgeli Tesislere GeliĢ Sayısı, Geceleme, Ort. KalıĢ Süresi, Doluluk Oranı

TESĠSE GELĠġ SAYISI GECELEME ORTALAMA KALIġ SÜRESĠ DOLULUK

ORANI (%)

YABANCI YERLĠ TOPLAM YABANCI YERLĠ TOPLAM YABANCI YERLĠ TOPLAM

2007 227.345 99.564 326.912 1.118.943 252.632 1.371.575 5 3 4 58

2008

2009 363.834 298.252 662.086 1. 65

2010 525.364 314.535 839.899 500.000 300.000 800.000 15 10 25 72


2007 yılında Fethiye Ġlçesi turizm belgeli tesisleri yerli ve yabancı olarak toplam 326.912

kiĢi ziyaret etmiĢken 2010 yılına gelindiğinde bu rakam 839.899 kiĢiye ulaĢmıĢtır. Ġlçe

genelinde bakıldığında 2007 yılında % 58 olan tesis doluluk oranı da yıllar itibariyle artarak

2010 yılında % 72 düzeyine yükselmiĢtir. Turistlerin ortalama kalıĢ sürelerine bakıldığında ise

2007 yılında 4 gün olan kalıĢ süresi 2010 yılına gelindiğinde de değiĢmeyerek aynı düzeyde

106

kalmıĢtır. Dolayısıyla ilçe genelinde tesis doluluk oranının artmasında gelen turist sayısındaki

artıĢ etken olmuĢtur.

3.9.Fizibiliteye ĠliĢkin Doluluk Oranları, Varsayımlar ve Fiyatlar

Fethiye ilçesi Girmeler bölgesinde inĢa edilecek olan fizibilite konusu termal tesiste

sağlık amaçlı konaklamalar yanında dinlenme, eğlenme, zinde kalma (tatil) amaçlı

konaklamalar da yapılacağı varsayılmıĢtır. Tesisin, profesyonel iĢletmeci kadrosu ile

iĢletileceği ve tesis bünyesinde uzman sağlık personelinin çalıĢtırılacağı öngörüsü altında,

fizibilite konusu yatırımın iĢletmeciliğine iliĢkin ekonomik varsayımlar aĢağıda verilmiĢtir.

a-) Tesisin Yıl Ġçinde ĠĢletmeye Açık Olma Süresi:

Fizibilite konusu tesisin tüm yıl iĢletmeye açık olacağı varsayılmıĢ olup, sezon ve sezon

dıĢı çalıĢma süreleri aĢağıdaki gibidir.

Sezon Gün Sayısı 122 gün (1.6-30.09)

Yarı Sezon Gün Sayısı 243 gün (1.1.-30.5/1.10-31.12)

107

b-) Öngörülen Doluluk Oranları :

Fizibilite çalıĢmalarının hazırlanmasında özellikle konaklama talebine yönelik olarak sağlıklı

istatistiki verilere ulaĢılamamıĢtır. Dolayısıyla piyasa araĢtırması yapılarak Kültür ve Turizm

Bakanlığı‟nca termal tesis olarak belgelendirilmiĢ otellerin yetkilileri ile görüĢülmüĢ ve

tesislerde yıllar itibariyle gerçekleĢen doluluk oranları araĢtırılarak ortalama doluluk oranları

belirlenmeye çalıĢılmıĢtır.

Doluluk Oranları (%) 2013 2014 2015 2016 +

- Sezon 60 65 70 80

- Yarı Sezon 40 45 50 50

Ortalama 47 52 57 60

c-) Öngörülen Varsayımlar ve Fiyatlar (KDV Hariç)

Kür Merkezi yani sağlık hizmetleri ile ilgili varsayımların oluĢturulmasında, emsal

otellerde uygulanan sağlık paketleri, yurtdıĢı özel sağlık kuruluĢlarının Türkiye için karĢılamıĢ

olduğu tedavi giderleri ve sosyal güvenlik kurumunun bu tür tedavi hizmetlerine uygulamıĢ

olduğu fiyatların ortalaması dikkate alınarak, ortalama bir sağlık paketi fiyatı verilmeye

çalıĢılmıĢtır.

108

ÇalıĢmada tedavi amacıyla konaklama yapanlarla, tatil amaçlı tesiste konaklama

yapanlar ayrı değerlendirilmiĢtir. Toplam gecelemelerin %50‟sinin tedavi (sağlık) amaçlı,

fizyoterapi, hidroterapi, inhalasyon, soğuk hava kabinleri vs. gibi tesisteki mevcut terapi

ünitelerinden yararlanacakları, bu hizmetlerin sağlık paketi kapsamında pazarlanacağı ve

konaklamaların da 14 gün, tam pansiyon olarak yapılacağı varsayılmıĢtır.

Tedavi amaçlı müĢterilerin yurt içi ve yurt dıĢından SGK, özel sigorta kanalları ve kendi

finansman olanakları (özellikle Ortadoğulu müĢteriler) ile gelecekleri varsayılarak ortalama

fiyatlar verilmiĢtir.

Dinlenme amaçlı müĢteriler otelin termal havuzlarından ücretsiz olarak yararlanacak ve

yarım pansiyon konaklama yapacaklardır.

Tedavi (Sağlık) Amaçlı Konaklamalar :

- Çift KiĢi Konaklama Oranı % 100

- Tam Pansiyon Alma Oranı % 100

- Alkollü Ġçecek Alma Oranı % 30

- Alkolsüz Ġçecek Alma Oranı % 100

- Ekstra Yiyecek Alma Oranı % 30

- Diğer Gelirler Oranı % 5

109

KiĢi baĢı ortalama SPA hizmetleri fiyatı: 100 TL KiĢi baĢı ortalama sağlık (kür-terapi) paketi fiyatı : 65 TL

Tedavi + Tam Pansiyon Konaklama Fiyatları (TL)

Sezon Yarı Sezon

- Çift KiĢi (*) 320 290

(*) Çift kiĢilik odada iki kiĢinin tam pansiyon (sabah+öğle+akĢam yemeği) konaklama ve ortalama sağlık harcamalarının toplamıdır. Bu tutarın açılımı aĢağıdaki gibidir; Sezon Sezon DıĢı Çift kiĢi tam pansiyon konaklama ücreti 190 TL 160 TL Çift kiĢi Sağlık harcamaları tutarı 130 TL 130 TL Toplam 320 TL 290 TL Tatil Amaçlı (Dinlenme, zinde kalma, eğlenme )Konaklamalar:

- Çift KiĢi Konaklama Oranı % 100

- Yarım Pansiyon Alma Oranı % 100

- Alkollü Ġçecek Alma Oranı % 30

- Alkolsüz Ġçecek Alma Oranı % 100

- Ekstra Yiyecek Alma Oranı % 70

- Diğer Gelirler Oranı % 5

110

Tedavisiz KonaklamaYarım Pansiyon Fiyatları (TL)

Sezon Yarı Sezon

- Çift KiĢi 195 165

Her Ġki Grup Ġçin Yiyecek-Ġçecek Fiyatları :

Yiyecek Fiyatları (kiĢi baĢı) (TL) - Kahvaltı 9

- Tabldot (tek öğün) 20

- Ortalama Ekstra Yiyecek Harcaması 15

Ġçecek Fiyatları (kiĢi baĢı) (TL)

- Alkollü Ġçecek 13

- Alkolsüz Ġçecek 6

d-) Otel MüĢterilerinin Kür –Terapi (Sağlık) ve SPA Hizmetlerinden Yararlanma

Oranı

- Kür-Terapi (Sağlık) Hizmetlerinden Yararlanma Oranı: % 50

- SPA Hizmetlerinden Yararlanma Oranı : % 10

111

Tablo 3-18: Tam Dolulukta ĠĢletme Gelirleri Tablosu (TL)

SATIġ BĠRĠM FĠYATLAR TOPLAM MĠKTARI GELĠRLER

SEZON 12.200 oda 4.000.563

Tedavili Konaklama Oda Gelirleri 561.200 -Çift Yatak 6.100 oda 92 561.200 Tedavisiz Konaklama Oda Gelirleri

835.700

-Çift Yatak 6.100 oda 137 835.700 Yiyecek Gelirleri

1.134.600

-Yarım Pansiyon 12.200 kiĢi 29 353.800 -Tam Pansiyon 12.200 kiĢi 49 597.800 -Ekstra Yiyecek 12.200 kiĢi 15 183.000 Ġçecek Gelirleri

241.560

-Alkollü 7,320 kiĢi 13 95.160 -Alkolsüz 48.800 kiĢi 6 146.400 Kür Merkezi Gelirleri

1.037.000

-Fizik Tedavi-Hidroterapi 12.200 kiĢi 65 793.000 -SPA 2.440 kiĢi 100 244.000 Diğer Gelirler

190.503

112

YARI SEZON 24.300 oda 7.202.885

Tedavili Konaklama Oda Gelirleri

753.300 -Çift Yatak 12.150 oda 62 753.300 Tedavisiz Konaklama Oda Gelirleri

1.300.050

-Çift Yatak 12.150 oda 107 1.300.050 Yiyecek Gelirleri

2.259.900

-Yarım Pansiyon 24.300 kiĢi 29 704.700 -Tam Pansiyon 24.300 kiĢi 49 1.190.700 -Ekstra Yiyecek 24.300 kiĢi 15 364.500 Ġçecek Gelirleri

481.140

-Alkollü 14.580 kiĢi 13 189.540 -Alkolsüz 48.600 kiĢi 6 291.600 Kür Merkezi Gelirleri

2.065.500

-Fizik Tedavi-Hidroterapi 24.300 kiĢi 65 1.579.500 -SPA 4.860 kiĢi 100 486.000 Diğer Gelirler

342.995

TOPLAM ĠġLETME GELĠRLERĠ 11.203.448

113

3.10.Tam Dolulukta ĠĢletme Giderleri

-Yiyecek Giderleri: Yiyecek gelirlerinin % 30‟u alınmıĢ olup, yıllık 1.018.350 TL

hesaplanmıĢtır.

-Ġçecek Giderleri: Ġçecek gelirlerinin % 22'si alınmıĢ olup, yıllık 158.994 TL

hesaplanmıĢtır.

-Pazarlama ve Tanıtım Giderleri: Tam doluluktaki iĢletme gelirlerinin % 5‟i alınmıĢ olup,

560.172 TL hesaplanmıĢtır.

-Diğer Giderler: Diğer gelirlerin % 50' si alınmıĢ olup, yıllık 266.749 TL hesaplanmıĢtır.

-ĠĢletme Malzemesi Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 4'ü alınmıĢ

olup, yıllık 448.138 TL hesaplanmıĢtır.

-Elektrik Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 2'si alınmıĢ olup, yıllık


-Yakıt Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 1'i alınmıĢ olup, yıllık


114

-Su Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 1,5'u alınmıĢ olup, yıllık


-ĠĢçilik ve Personel Giderleri:

Otel Bölümü:

Personel Sayı

Genel Müdür 1

Genel Müdür Asistanı 1

Muhasebe Müdürü 1

Muhasebe ġefi 1

Muhasebe Bölümü ÇalıĢanları 2

ġef Kasiyer 1

Satın Alma Ambar ġefi 1

Satın Alma Elemanları 3

Bütçe-Maliyet Sorumlusu 1

Bütçe-Maliyet Bölümü ÇalıĢanları 1

Personel ġefi 1

Ġnsan Kaynakları ÇalıĢanları 2

Yiyecek-Ġçecek Müdürü 1

AĢçı BaĢı 1

AĢçı BaĢı Yardımcısı 1

115

Mutfak Bölümü ÇalıĢanları 6

BulaĢıkçı 2

ġef Garson 1

Servis Elemanları 12

Önbüro Müdürü 1

Önbüro ÇalıĢanları 3

Rezervasyon Elemanı 2

Halkla ĠliĢkiler Müdürü 1

Halkla ĠliĢkiler Bölümü ÇalıĢanları 2

Güvenlik ġefi 1

Güvenlik Elemanları 2

ÇamaĢırhane ġefi 1

ÇamaĢırhane ÇalıĢanları 3

Aktivite ġefi 1

Aktivite sorumluları 2

Kat Hizmetlileri ġefi 1

Kat Hizmetlileri 18

Bellboy 3

Teknik ġef 1

Teknik Bölüm ÇalıĢanları 4

Bahçe ÇalıĢanları 2

ġoför 2

Toplam 90

116

Otel bölümünde tam dolulukta toplam 90 kiĢinin çalıĢacağı varsayılmıĢtır. Ortalama aylık

brüt personel gideri 1.270 TL/kiĢi kabul edilmiĢ ve yıllık personel ve iĢçilik gideri 1.371.600 TL

olarak hesaplanmıĢtır. Ancak yatırım teĢvik belgeli olacağından ilk iki yıl Sosyal Sigorta Primi

iĢveren payı (asgari ücret üzerinden) istisnası olacaktır. Bu istisna 2011 yılında 163

TL/kiĢidir‟dir.

Kür Ünitesi:

Personel Sayı

Doktor 2

Fizyoterapist 7

Masör-Masöz 6

HemĢireler 2

Hidroterapi Teknikeri 2

Fizyoterapi Teknikeri 2

Laborant 2

Röntgen Teknisyeni 1

Diyetisyen 1

Estetisyen 2

Termal Havuz Sorumluları 2

Toplam 29

117

Kür Ünitesi bölümünde tam dolulukta toplam 29 kiĢinin çalıĢacağı varsayılmıĢtır.

Ortalama aylık brüt personel gideri 2.250 TL/kiĢi kabul edilmiĢ ve yıllık personel ve iĢçilik

gideri 783.000 TL olarak hesaplanmıĢtır. Sosyal sigorta primi iĢveren payı istisnası burada da

geçerlidir.

-Bakım-Onarım Giderleri: Tam doluluktaki toplam iĢletme gelirlerinin % 2,5‟ u alınmıĢ

olup, yıllık 280.085 TL hesaplanmıĢtır.

-Genel Giderler: Buraya kadar olan hizmet gider kalemleri toplamının % 1'i kabul

edilmiĢ olup, yıllık 53.912 TL hesaplanmıĢtır.

-Beklenebilecek Farklar: Genel Giderler dahil buraya kadar olan hizmet gider kalemleri

toplamının % 2 'si kabul edilmiĢ olup, yıllık 81.677 TL hesaplanmıĢtır.

118

Tablo 3-19: Tam Dolulukta Yıllık ĠĢletme Giderleri Tablosu

GĠDER UNSURLARI TUTAR (TL) SABĠT DEĞĠġKEN

1-Yiyecek Giderleri 1.018.350 100%

2-Ġçecek Giderleri 158.994 100%

3-Pazarlama ve Tanıtım Gider. 560.172 90% 10%

4-Diğer Giderler 266.749 100%

5-ĠĢletme Malzemesi Giderleri 448.138 100%

6 - Elektrik 224.069 70% 30%

7 - Yakıt 112.034 70% 30%

8 - Su 168.052 30% 70%

9 - ĠĢçilik-Personel 2.154.600 50% 50%

10 - Bakım-Onarım 280.085 90% 10%

11 - Genel Giderler 53.912 80% 20%

12 - Beklenebilecek Farklar 81.677 30% 70%

TOPLAM ĠġLETME GĠDERLERĠ 5.526.833

Sabit Giderler Toplamı 2.186.853

DeğiĢken Giderler Toplamı 3.339.981

119

3.11.ĠĢletme Sermayesi Ġhtiyacı

Otel için:

Dört yıldızlı bir otelde yatak baĢı iĢletme sermayesi ihtiyacı 3.880 TL‟dir. 2013 için

öngörülen ortalama doluluk oranı % 47 olduğundan 2013 yılı için iĢletme sermayesi ihtiyacı:

3.880 * 200 (yatak) * 0,47 (ort. doluluk) = 364.720 TL.

Kür Ünitesi için:

Kür ünitesi için, benzer tesislerle yapılan değerlenditmede bu ünitenin 30 günlük giderlerine

karĢılık gelecek tutarda iĢletme sermayesine ihtiyaç duyulacağı belirlenmiĢtir.

Kür ünitesi iĢletme giderlerinin gelirlenin % 40‟ı olacağı değerlendirilmektedir.

Tam dolulukta kür ünitesi toplam geliri: 3.102.500 TL

Tam dolulukta kür ünitesi toplam iĢletme gideri: 3.102.500 * 0,4 = 1.241.000 TL

Giderlerin % 25‟i sabit % 75‟i değiĢkendir.

120

Sabit gider oranı : %25 Sabit gider tutarı : 310.250 TL

DeğiĢken Giderler Oranı : %75 DeğiĢken giderler Tutarı : 930.750 TL

2013 yılı için beklenen ortalama doluluk % 47. 2013 yılı için beklenen gider toplamı:

Sabit giderler (310.250) + değiĢken gider * ort. doluluk (930.750 * 0,47) = 747.703 TL.

2013 yılı için iĢletme sermayesi ihtiyacı: 747.703 * 30/365 = 61.455 TL.

OTEL + KÜR ÜNĠTESĠ ĠġLETME SERMAYESĠ ĠHTĠYACI (2013): = 426.175 TL olarak

hesaplanmıĢtır.

121

4.TEKNĠK ANALĠZ

4.1.Projenin Tanımı

Fethiye ilçesi Girmeler köyünde yaptırılmak istenen termal otel ve sağlık merkezi için

satın alınacak arazi 2 parselden oluĢmaktadır. Her iki parsel kurumuĢ bir dere yatağı ile

birbirinden ayrılmaktadır. Parsellerden biri Fethiye ilçesi Girmeler Köyü, .......... Mevkii‟nde

olup 30.614 m² yüzölçümlüdür. Arsa tapuda .... ada ve .... No‟lu parselde kayıtlıdır. Diğer

parsel, Girmeler Köyü, ...... Mevkii‟ nde olup, yüzölçümü 60.220 m²dir. Arsa tapuda ..... Ada

ve ...... parsel olarak kayıtlıdır. Arazilerin imar izni .......... tarihinde alınmıĢtır.

Tesisin yapılacağı yer Muğla Ġli Fethiye Ġlçesi Girmeler Köyü sınırları içerisinde olup,

Turizmi TeĢvik Kanunu uyarınca ilan edilen herhangi bir Kültür ve Turizm Koruma ve GeliĢim

Bölgesi ile Turizm Merkezi kapsamında bulunmamaktadır.

122

Fethiye'ye 35 km. mesafede, Saklıkent yolu üzerinde, Girmeler (Gebeler) Köyü‟ne 100

m. mesafede bulunan Girmeler Kaplıcası, mağaralar içinde bulunmaktadır. Üç ayrı kaynağın

sıcaklığı 36 C civarındadır. Kaplıca yolu, çam ormanları ve doğal zeytinlikler arasından geçer.

Sular, üç mağaradan kaynar. Kaynaklardan birine 50 basamakla inilir. Derinliği 15 metredir.

Daha uzaktaki mağaraya ise 20 basamakla inilir. Derinliği 5 metredir. Bu kaynaktan 30 metre

ilerdeki mağaranın derinliği ise 3 metredir. Kaynaklardan birinden dıĢarıya alınan su, köy

tüzel kiĢiliğine ait arazide yapılan kapalı havuza aktarılmıĢtır. Diğer kaynaklar, mağara

içerisinde oluĢturdukları havuzlardan sonra labirentler içerisinde kaybolmaktadır. Kaplıcanın

bulunduğu mağaraların önünde 50 odalı ve köye ait konaklama tesisleri mevcuttur. Tesis yaz

aylarında açıktır. Tesisin açık olduğu dönemde günübirlik ve konaklayan yaklaĢık 2.000-

3.000 kiĢinin kaplıcayı ziyaret ettiği belirtilmektedir.

Fethiye Ġlçesi Girmeler Köyü‟nde yapılması planlanan Termal Otel ve Sağlık Merkezi

sadece bir termal otel olmayıp, aynı zamanda fizik tedavi, rehabilitasyon, kozmetik ve sağlıklı

beslenme üzerine hizmet verecek olup, uygulanacak tedavi metotları Avrupa‟da uygulanan

en yeni metotlar olacaktır. Tesisin yapılması ile bölgenin kalkınmasına ve istihdam

yaratılmasına da olanak sağlanacaktır.

123

4.2.Girmeler Termal Suyunun Özellikleri

Fiziksel

Özellikler Hipotonik (72,80 milimol/lt)

Kimyasal

Özellikler

Klorür, sülfat, sodyum, kalsiyum, hidrojen sülfür ve bromür ve

karbondioksit içermektedir

Fiziko Kimyasal

Özellikler Ph:7,35

Toplam

Mineralizaston 3118,5423 mg/lt

Sıcaklık 36,5°C

124

Termal Suyun Tedavi Edici Özellikleri:

Yrd. Doç. Dr. AyĢen DAVRAZ'ın araĢtırmasına göre, Gebeler Kaplıcasının suyu sodyum

klorürlü (Na-Cl) sular sınıfına girdiğinden, su içerisinde bulunan kükürt, demir ve magnezyum

miktarından dolayı romatizmal hastalıklara, deri hastalıklarına, kadın hastalıklarına, göz

hastalıklarına, solunum yolu rahatsızlıklarına iyi geldiği; su ile temas içinde olmanın bağıĢıklık

sistemini uyararak stres karĢıtı hormonların üretimini hızlandıracağı; hidroterapinin kan

dolaĢımı ve metabolizmayı canlandıracağı, ağrıları hafifleteceği; suyun cilde teması ile sinir

uçlarını uyarılacağı, örneğin suyun enseye ve yüze dokunuĢunun nevraljiden (sinir iltihabı)

migrene, kas tutulmasından eklem atrozlarına kadar birçok soruna çözüm olabileceği; damar

çeperlerini de etkileyen suyun, hemeroid (basur) ve varisleri rahatlatacağı, dolaĢım

bozukluklarını düzelteceği bulgularına ulaĢılmıĢtır.

4.3.Termal Su Miktarının Hesaplanması

Termal tesislerin termal su miktarının hesaplanmasında, T.C. Turizm Bakanlığı‟nın

Turizm Alan ve Merkezlerinde Yer Alan Termal Suların Kullanma Hakkı ve ĠĢletilme Usul ve

Esasları Hakkında Yönetmeliği ve T.C. Sağlık Bakanlığı Kaplıcalar Yönetmeliği‟nden

yararlanılmıĢtır.

Termal su otel odalarında kullanılmayacak olup sadece kür merkezinde kullanılacaktır.

125

Kür Merkezi için Su Miktarı:

Özel Banyolar:

Bir günde bir kiĢinin 400 litre su kullanacağı varsayılmıĢtır. Özel banyo sayısı 35, bir

kiĢinin banyodan faydalanma süresi ise 1 saat olarak kabul edilmiĢtir.

12 saat çalıĢacak 35 özel banyo için gerekli su miktarı:

35 banyox12 saat/günx400 l/saat/banyo =168 000 l/gün=168m³/gün(1,94 l/sn)

Terapi Havuzları:

Boyutları 5m x 8m x 1,5m olan, günde 8 saat çalıĢacak ve 8 saatte bir suyu değiĢecek

olan 7 adet terapi havuzu için gerekli su miktarı;

5m x 8m x 1,5m x 7 = 420 m³/gün (4,86 l/sn)

126

Çamur Havuzları DuĢları:

Havuzlar günde 8 saat çalıĢacak olup, her birinde kiĢi baĢına 400 litre (400 l/kiĢi) termal

su kullanılacaktır. 21 adet termal duĢ için gerekli su miktarı;

8 saat x 21 adet x 400 l/kiĢi = 67 200 l/gün = 67,20 m3/gün (0,777 l/sn)

Genel Termal Havuzlar:

Suları 12 saatte bir değiĢtirilecek olan ve boyutları (10m x 5m x 1,5m) olan 5 adet, (20m

x 30m x 1,5m) olan 1 adet ve (10 m x 7 m x 1,5 m ) olan 3 adet termal havuz için gerekli su

miktarı;

10m x 5m x 1,5m x 5 = 375 m³/gün

20m x 30m x 1,5m x 1= 900 m³/gün

10m x 7m x 1,5m x 3 = 315 m³/gün

Toplam 1.590 m³/gün (18,40 l/sn)

127

Kneipp Havuzu:

Boyutları 5m x 10m x 0,40m olan bir adet Kneipp havuzu için su miktarı;

5m x 10m x 0,40m x1 = 20 m³/gün (0,23 l/sn)

Hidro Masaj Küvetleri:

3 No‟lu Terapi Pavyonunda yer alan 4 adet hidro masajlı küvetten bir hastanın günde

ortalama 20 dakika faydalanacağı ve bu ünitenin günde 8 saat çalıĢacağı kabul edilmiĢtir.

Buna göre hidro masaj hizmetinden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 8 saat x 3 = 96 kiĢi /gün olarak bulunmuĢtur.

Boyutları 1,85 m x 1,40 m x 0,75 m olan masaj küvetleri için kullanılarak termal su

miktarı:

1,85 m x 1,40 m x 0,75 m x 96 kiĢi/gün = 186,48 m3/gün (2,16 l/sn)

128

Dört Bölümlü Banyo:

5 No‟lu Terapi Pavyonunda yer alan 2 adet dört bölümlü banyodan bir hastanın günde

ortalama 40 dakika faydalanacağı ve bu ünitenin günde 8 saat çalıĢacağı kabul edilmiĢtir.

Buna göre Dört Bölümlü Banyo ünitelerinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat x 60 dakika / 40 dakika = 24 kiĢi/gün olarak bulunmuĢtur.

Dört Bölümlü Banyolarda bir hasta için kullanılacak termal su miktarı ortalama 0,25

m3‟tür. Buna göre bu banyolarda yapılacak termal su tüketimi:

0,25 m3 x 24 kiĢi/gün = 6,0 m3/gün (0,069 l/sn)

129

Santorini Maxi Jakuzi:

6 No‟lu Terapi Pavyonunda yer alan 4 adet Santorini Maxi Jakuziden bir hastanın günde

ortalama 30 dakika faydalanacağı, bu sürenin sonunda suyun yenileneceği, her jakuzinin 5

kiĢi kapasiteli olduğu ve jakuzilerin günde 8 saat çalıĢacağı kabul edilmiĢtir. Jakuziler,

ortalama 1,420 m3 su alarak çalıĢmaktadırlar. Buna göre Santorini Maxi Jakuzilerin termal su

tüketimi:

4 x 1,42 m3 x 8 saat x 2 = 90,88 m3/gün (1,052 l/sn)

GENEL TERMAL SU MĠKTARI TOPLAMI = 2 548,56 m3/gün = 29,50 l/sn’dir.

Termal su,en fazla büyük termal havuzlarda sarf edilmektedir. Sağlık ve Turizm

Bakanlıkları arasında yapılan protokolde havuzlara filtrasyon ve ilaçlama koĢulu getirilmiĢtir.

Havuzlardan çıkan kirli sular su arıtma sisteminde arıtılarak bahçe sulamasında

kullanılacaktır.

130

4.4.Tesis Hakkında Bilgiler

4.4.1.KuruluĢ Yeri

Tesis Muğla Ġli, Fethiye Ġlçesi, Girmeli Köyü sınırları içerisinde yer alacaktır. Tesis

Fethiye Ġlçesine 32 km. Dalaman Havaalanına 80 km. uzaklıktadır.

4.4.2.Altyapı

UlaĢım: Fethiye ve Dalaman havaalanından karayolu ile ulaĢım imkanı vardır. Yol asfalt

kaplıdır.

Elektrik: Köyde elektrik vardır ve tesisin elektriği Ģebekeden sağlanacaktır.

Su ve kanalizasyon: Ġçme suyu Ģebekesi vardır ancak kanaizasyon Ģebekesi yoktur.

Arıtma: Bölgede halen arıtma tesisi bulunmamaktadır.

131

4.4.3.Kapasite

Fethiye Girmeler‟de yapılması düĢünülen termal tesis 4 yıldızlı otel niteliğinde olup, 100

oda – 200 yataklıdır.

Tesisin ana binası 4 katlı olacaktır. Toplam kapalı inĢaat alanı 10 355 m2, yatak baĢına

düĢen kapalı alan ise yaklaĢık 50 m²‟dir.

4.4.4.Mekânsal Düzenleme

Otel binası, garaj, terapi pavyonları, dinlenme pavyonları, yüzme havuzları ve yürüyüĢ

yollarından meydana gelecek olan termal tesiste bulunacak mekanlar aĢağıda ayrıntıları ile

verilmiĢtir.

OTEL BÖLÜMÜ

Otel ana binası, bodrum kat + zemin kat + 3 yatak katı Ģeklinde projelendirilmiĢtir.

Ana binanın her iki tarafında yer alan ek binaların yüksekliği ana binaya göre daha az

olacaktır. Çünkü arazinin bu kısımları daha düĢük kotta bulunmaktadır. Otel ana binası

arazinin en yüksek kottaki noktasında yer alacaktır.

132

Bodrum Kat:

Yarı açık yarı kapalı yüzme havuzu, konferans salonu ve yer altı otoparkı bulunacaktır.

Zemin Kat:

Resepsiyon, ön büro, personel hacimleri (WC ve soyunma mahalleri), asansör, bar, bay-

bayanWC‟leri, mutfak, soğuk hava deposu, yiyecek içecek deposu, restoran, konferans

salonu ve CafeTeehouse yer alacaktır.

Yatak Katları : (1- 2 - 3 katlar)

Yatak katlarında, 100 adet iki yataklı oda bulunacaktır.

Terapi Pavyonları : (7 adet)

Terapi Pavyonları prefabrik yapılardır. Bodrum + zemin + 1. kat olmak üzere 3 katlı

olarak planlanmıĢtır. Terapi Pavyonları arazinin batı kısmındaki en eğimli noktasında yer

alacaktır.

Bodrum Kat : Terapi havuzu, tuz mağarası ve hamam yer alacaktır.

133

Terapi Pavyonlarının en önemli özelliği zemin kat ve 1. katlarda sabit bölme duvarlarının

olmayıĢıdır. Mekanlar paravan duvarlarla birbirinden ayrılacaktır.

Terapi Pavyonlarında 2 adet jakuzi, 2 adet buhar banyosu, 2 fin hamamı, 2 adet biyo

sauna, 4 adet solaryum bulunacaktır. Burada uzman doktorlar (Ortopedi, Dahiliye, Üroloji)

görev yapacaktır. Ayrıca;

Soğuk Hava Kabinleri,

CO2Kurugas – CO2 Yoğun Banyolar

Banyo Üniteleri

Sualtı Masajı

Fango Ünitesi

Jimnastik Ünitesi

Tıbbi Fitness Aletleri

Egzersiz Havuzları

Elektroterapi ve Ġnhalasyon

Carbomovtret ve

2 adet Kozmetik Ünitesi bulunacaktır

134

KÜR PARKI

DıĢ mekânların doğal yapısı ve arazinin eğimi, mümkün olduğu kadar korunacaktır.

Tesis arazisinde yürüyüĢ yolları ve bu yollar üzerinde dinlenme pavyonları yapılacaktır. Tesis

arazini oluĢturan parseller sadece yayalara açık kemer Ģeklinde bir köprü ile birbirine

bağlanacaktır. Arazinin güney kısmında gizli derenin gün yüzüne çıktığı noktada Kneipp

havuzu yapılacak ve burada Kneippterapisi uygulanacaktır. Ayrıca burada bir CafeHause

inĢa edilecektir. Arazide 3 adet yüzme havuzu bulunacak ve arazi içinde ulaĢım akülü araçlar

ile sağlanacaktır.

FĠZĠK TEDAVĠ TEÇHĠZATI

Fizik Tedaviye yönelik teçhizatlar ve bunlara ait yapılacak harcamalar genel baĢlıklar

halinde aĢağıda verilmiĢtir:

135

Teçhizat Grubu Birim Fiyat (Euro) Adet Tutar (Toplam)

Tuz Mağarası 80 200

Lenfatik Drenaj 5 200 2 10 400

Masaj Sedyesi 600 2 1.200

TitreĢimli Antrenman 4 990 6 29 940

Soğuk Terapisi için Kabinler 60 112,50 2 120 225

Hidro Masaj 9 255 4 37 020

IĢık Terapisi 3 255 4 13 020

Elektro-Akustik Terapi 11 200 4 44 800

Masaj Sedyesi Comfort XIV 2 180 4 8 720

Kozmetik Kabinleri 2 482 4 9 928

Elektro Terapi 11 235 4 44 940

Masaj Sedyesi 900 6 5 400

Enfraruj IĢını Ünitesi 920 4 3 680

Konveksiyon Çamur ile Kompres 1 350 3 4 050

Kozmetik Kabin Hidrolik 2 482 4 9 928

136

TheraVital Ünitesi 4 900 6 29 400

MotomedViva 2 egzersiz terapisi 2 800 4 11 200

Dört Bölümlü banyo 9 725 2 19 450

Fitness salonu (komple paket) 120 000

Santorini Maxi Jakuzi 16 849 4 67 396

Manyetik Terapi 16 298 2 32 596

Lazer ile Terapi 6 225 2 12 450

No-Needle Mezoterapi Sistemi 6 675 2 13 350

GENEL TOPLAM 729.293

1 Euro = 2,2 TL‟den toplam tutar 1.604.445 TL‟dir. Yukarıda dökümü verilen fizik tedavi

teçhizatı, tesiste yer alan 7 adet Terapi Pavyonunda bulunmaktadır. Günde 8 saat çalıĢacağı

varsayılan fizik tedavi cihazlarında, iki kullanıcı arasında geçen süre de düĢünülerek, bir

hasta için ortalama kullanım süresi hesaplanmıĢtır. Buna göre tedavi ünitelerinin bir günde

tedavi edebileceği maksimum hasta kapasiteleri aĢağıda verilmektedir:

137

Terapi Pavyonu 1

Tuz Mağarası:

150 m2 büyüklüğündeki Tuz Mağarasından aynı anda 10 hastanın yararlanabileceği, bir

hastanın ortalama 30 dakika kalacağı ve ünitenin günde 8 saat çalıĢacağı varsayılmıĢtır.

Buna göre Tuz Mağarasından faydalanacak kiĢi sayısı:

10 hasta x 8 saat x 2 = 160 kiĢi/gündür.

Lenfatik Drenaj:

2 adet Lenfatik Drenaj Ünitesinde bir hastaya yapılan tedavinin süresi yaklaĢık 60

dakikadır. Buna göre Lenfatik Drenaj Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat = 16 kiĢi/gündür.

TitreĢimle Antrenman Ünitesi:

6 adet TitreĢimle Antrenman Ünitesinden bir hastanın 15 dakika yararlanacağı

öngörülmüĢtür. Buna göre TitreĢimle Antrenman Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

6 x 8 saat x 4 = 192 kiĢi/gündür.

138

Terapi Pavyonu 2

Soğuk Terapisi Ġçin Kabinler:

2 adet Soğuk Terapisi Kabinlerinde bir hastanın 15 dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna

göre Soğuk Terapisi Kabinlerinden faydalanacak kiĢi sayısı:


Terapi Pavyonu 3

Hidro Masaj:

4 adet Hidro Masaj ünitesinde bir hastanın ortalama 20 dakika kalacağı öngörülmüĢtür.

Buna göre Hidro Masaj ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:


IĢık Terapisi:

4 adet IĢık Terapisi ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı öngörülmüĢtür.

Buna göre IĢık Terapisi ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:


139

Terapi Pavyonu 4

Elektro Akustik Terapisi:

4 adet Elektro Akustik Terapisi ünitesinde bir hastanın ortalama 15 dakika kalacağı

öngörülmüĢtür. Buna göre Elektro Akustik Terapisi ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:


Terapi Pavyonu 5

Elektro Terapi:

4 adet Elektro terapi ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı öngörülmüĢtür.

Buna göre Elektro terapi ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:


Enfraruj IĢını Ünitesi:

4 adet Enfraruj IĢınıünitesinde bir hastanın ortalama 45 dakika kalacağı öngörülmüĢtür.

Buna göre Enfraruj ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 8 saat x 60 dakika / 45 dakika = 43 kiĢi/gündür.

140

Konveksiyon - Çamur ile Kompres Ünitesi:

3 adet Konveksiyon - Çamur ile Kompres Ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika

kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre Konveksiyon - Çamur ile Kompres Ünitesinden

faydalanacak kiĢi sayısı:


Kozmetik Kabinler:

Kozmetik bakımların yapılacağı 4 adet kabinde bir kiĢinin yaklaĢık 60 dakika kalacağı

öngörülmüĢtür. Buna göre Kozmetik Kabin Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 8 = 32 kiĢi/gündür.

Thera Vital Ünitesi:

Aktif-pasif egzersizlerin yapıldığı 6 adet TheraVital Ünitesinde bir kiĢinin yaklaĢık 30

dakika kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre TheraVital Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:


141

Motomed Viva 2 Egzersiz Terapisi:

Tekerlekli sandalye kullanıcıları, yürüme problemleri olanlar, parmak – el fonksiyonu

sorunu ve/ veya görme bozukluğu olanlar için kullanılan egzersiz cihazları olan 4 adet

MotomedViva 2 Egzersiz Terapisi ünitesinde bir hastanın yaklaĢık 20 dakika kalacağı

öngörülmüĢtür. Buna göre MotomedViva 2 Egzersiz Terapisi Ünitesinden faydalanacak kiĢi

sayısı:


Dört Bölümlü Banyo:

2 adet Dört Bölümlü Banyo Ünitesinde bir hastanın ortalama 40 dakika kalacağı

öngörülmüĢtür. Buna göre Dört Bölümlü Banyo Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:

2 x 8 saat x 60 dakika /40 dakika = 24 kiĢi/gündür.

Fitness Salonu:

Fitness Salonunda 8 adet jimnastik aletinin bulunduğu ve bir kiĢinin salonda ortalama 60

dakika egzersiz yaptığı varsayılmıĢtır. Buna göre Fitness Salonundan faydalanacak kiĢi

sayısı:

8 x 8 saat = 64 kiĢi/gündür.

142

Terapi Pavyonu 6

Santorini Maxi Jakuzi:

Her biri 5 kiĢi kapasiteli 4 adet Santorini Maxi Jakuzide bir kiĢinin ortalama 30 dakika

kalacağı varsayılmıĢtır. Buna göre Santorini Maxi Jakuzilerden faydalanacak kiĢi sayısı:

4 x 5 kiĢi x 8 saat x 2 = 320 kiĢi/gündür.

Terapi Pavyonu 7

Manyetik Terapi:

2 adet Manyetik Terapi Ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı

öngörülmüĢtür. Buna göre Manyetik Terapi Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:


143

Lazer ile Terapi:

2 adet Lazer ile Terapi Ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika kalacağı

öngörülmüĢtür. Buna göre Lazer ile Terapi Ünitesinden faydalanacak kiĢi sayısı:


No-Needle Mezoterapi:

Ġğne kullanılmadan yapılan cilt yenileme, saç dökülmesini önleme ve selülit tedavisi gibi

bakımların yapıldığı 2 adet No-Needle Mezoterapi Ünitesinde bir hastanın ortalama 30 dakika

kalacağı öngörülmüĢtür. Buna göre No-Needle Mezoterapi Ünitesinden faydalanacak kiĢi

sayısı:


144

4.5.Yatırım Kalemleri Hesabı ve Yıllara Dağılımı

4.5.1.Arsa Yatırımı

2 adet parsel için 64.000 TL harcama hesaplanmıĢtır.

4.5.2.Etüt - Proje Giderleri

Etüt-proje giderleri olarak 700.000 TL hesaplanmıĢtır.

4.5.3.Teknik Hizmet Giderleri

Teknik hizmet ve kontrollük bedeli olarak 400.000 TL harcama yapılacağı

öngörülmüĢtür.

145

4.5.4.ĠnĢaat, Tesisat, TefriĢ Ve Teçhizat Değerlendirme Esasları

ĠnĢaat ĠĢleri

Tesisin inĢaat maliyeti 2010 yılı yatak baĢı ortalama maliyetlerinden 4 yıldızlı oteller için

ortama maliyet olan 26.896 TL/yatak üzerinden hesaplanmıĢ ve 2010 yılı yeniden değerleme

oranı olan % 7,7 fiyat farkı uygulanmıĢtır.

Buna göre inĢaat harcaması:

(26.896 TL/ yatak x 200 yatak) x 1,077 = 5.793.398 TL olarak hesaplanmıĢtır.

Mekanik ve Elektrik Tesisatı

Tesisin tesisat maliyeti 2010 yılı yatak baĢı ortalama maliyetlerinden 4 yıldızlı oteller için

ortalama maliyet olan 15.328 TL/ yatak üzerinden hesaplanmıĢtır.

Buna göre tesisat harcaması:

(15.328 TL/ yatak x 200 yatak) x 1,077 = 3.312.421 TL.

146

TefriĢ Giderleri

Tesisin tefriĢ maliyeti 2010 yılı yatak baĢı ortama maliyetlerinden 4 yıldızlı oteller için

ortalama maliyet olan 5.748 TL/ yatak üzerinden hesaplanmıĢtır.

Buna göre tefriĢ harcaması:

(5.748 TL/ yatak x 200 yatak) x 1,077 = 1.238.119 TL olarak hesaplanmıĢtır.

Teçhizat Giderleri

Tesisin konaklama ünitelerine ait teçhizat maliyeti 2010 yılı yatak baĢı ortama

maliyetlerinden 4 yıldızlı oteller için ortalama maliyet olan 2.371 TL/ yatak üzerinden

hesaplanmıĢtır. Bulunan maliyete terapi ünitesine ait teçhizat bedeli ilave edilmiĢtir.

Buna göre konaklama ünitelerine ait teçhizat harcaması:

(2.371 TL/ yatak x 200 yatak) x 1,077 = 510.713 TL olarak hesaplanmıĢtır.

Terapi Pavyonlarında yer alan ithal fizik tedavi teçhizatına ait harcama ise 1.604.445

TL‟dir.

Buna göre tesisin toplam teçhizat harcaması 2.115.158 TL‟dir.

147

4.5.5.TaĢıma ve Sigorta Giderleri

Tesiste, 7 adet terapi pavyonunda yer alacak ithal teçhizat için FOB bedelinin %10‟u

kadar navlun gideri ile, FOB bedeli + Navlun giderinin % 3‟ü düzeyinde sigorta gideri

hesaplanmıĢtır.

Buna göre:

729.293 Euro x 0,10 = 72.929 Euro Navlun gideri

(729.293 + 72.929) x 0,03 =24.067 Euro Sigorta gideri

TOPLAM 96.996 Euro TaĢıma Sigorta gideri verilmiĢtir.

TL karĢılığı = 96.996 * 2,2 = 213.391 TL.

4.5.6.Ġthalat Ve Gümrükleme Giderleri

Tesiste yer alacak olan teçhizatın teĢvik belgesi kapsamında ithal edileceği

varsayıldığından Ġthalat Gümrükleme harcaması öngörülmemiĢtir.

148

4.5.7.Genel Giderler

Genel giderler inĢaat, tesisat, tefriĢ ve teçhizat harcamaları toplamının %3‟ü olarak

verilmiĢtir.

4.5.8.Beklenebilecek Farklar

Yapılacak sabit tesis yatırım tutarının % 4‟ü olarak verilmiĢtir.

4.5.9.Yatırımın Termin Planı

Yapılacak tesise ait etüt-proje çalıĢmalarının 2011 yılının Ocak ayı baĢında baĢlayıp,

aynı yılın Mart ayı sonuna kadar devam edeceği öngörülmüĢtür.

Tesis inĢaatının 2011 yılı Nisan ayı baĢında baĢlayacağı ve 2012 yılı Mayıs ayı sonunda

tamamlanacağı varsayılmıĢtır.

Tesisat iĢlerinin 2011 yılı Eylül ayı baĢında baĢlayacağı, 2012 yılı Ağustos ayı sonunda

tamamlanacağı kabul edilmiĢtir.

TefriĢ ve teçhizat çalıĢmalarının ise 2012 yılı Eylül ayında baĢlayıp, 2012 yılı Aralık

sonunda tamamlanacağı öngörülmüĢtür.

149

Tablo 4-1: Toplam Yatırım Tutarı ve Yıllara Dağılımı Tablosu (TL)

YILLAR KÜMÜLATĠF 2011 2012

YATIRIM UNSURLARI TOPLAM ĠÇ DIġ ĠÇ DIġ ĠÇ DIġ

A - Arsa Yatırımı 64.000 64.000 0 64.000

B - Sabit Tesis Yatırımı 14.697.159 12.980.404 1.716.755 3.731.284 0 9.249.119 1.716.755

1 - Etüd, Proje 700.000 700.000 0 700.000 0

2 - Teknik Yardım ve Lisans 400.000 400.000 0 120.000 280.000

3 - ĠnĢaat 5.793.398 5.793.398 0 2.027.688 3.765.710

4 - Tesisat 3.312.421 3.312.421 0 662.484 2.649.937 0

5 - TefriĢ 1.238.119 1.238.119 0 0 1.238.119 0

6 - Teçhizat 2.115.158 510.713 1.604.445 0 510.713 1.604.445

7 - TaĢıma ve Sigorta 213.391 213.391 0 0 213.391 0

8 - Ġthalat ve Gümrükleme 0 0 0 0 0

9 - Genel Giderler (%3) 373.773 325.640 48.133 80.705 244.934 48.133

10 - Beklenebilecek Farklar(%4) 550.899 486.722 64.178 140.407 0 346.315 64.178

SABĠT YATIRIM TUTARI (Arsa Dahil)

14.761.159 13.044.404 1.716.755 3.795.284 0 9.249.119 1.716.755

Yatırım dönemi faizler 540.000 540.000 162.000 378.000

150

5.MALĠ ANALĠZ

5.1.Mali Değerlendirmeye Yönelik Varsayımlar

5.1.1.Finansal Varsayımlar

Bütün Hesaplamalar TL cinsinden yapılmıĢtır.

Iskonto oranı % 15 olarak dikkate alınmıĢtır.

ĠĢletme gelir ve giderlerinin yıllık % 6 oranında artacağı kabul edilmiĢtir.

5.1.2.Öngörülen Özkaynak ve Yabancı Kaynak KoĢulları

Toplam yatırım tutarının %60‟ının özkaynaklarla ve % 40‟ının yabancı kaynaklarla

finanse edileceği hesaplanmıĢtır.

Fizibilite konusu yatırımın sabit tesis harcamalarının finansmanında kullanılmak üzere

6.000.000 TL yatırım kredisi öngörülmüĢ ve 3 dilim halinde kullanılacağı varsayılmıĢtır.

Yatırım kredisi, 2 yılı anapara ödemesiz dönem olmak üzere toplam 7 yıl vadelidir ve faiz

oranı % 10‟dur.

151

5.1.3.Yatırımın Yararlanabileceği TeĢvik Tedbirleri

Yatırım için teĢvik belgesi alınacağı ve Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, Sigorta

primi iĢveren hissesi desteği, vergi indirimi desteklerinden yararlanabileceği öngörülmüĢtür.

5.2. Yatırımın Finansman Ġhtiyacı ve Kaynakları

Toplam Finansman Ġhtiyacı ve Kaynakları Tablo 5-1‟de verilmektedir.

Tablo 5-1: Toplam Finansman Ġhtiyacı ve Kaynakları Tablosu (TL) YILLAR KÜMÜLATĠF 2011 2012

TOPLAM FĠNANSMAN ĠHTĠYACI TOPLAM ĠÇ DIġ ĠÇ DIġ ĠÇ DIġ

A - Arsa Yatırımı 64.000 64.000 64.000

B - Sabit Tesis Yatırımı 14.697.159 12.980.404 1.716.755 3.731.284 9.249.119 1.716.755

C – Yatırım Dönemi Faizleri 540.000 540.000 162.000 378.000

Sabit Yatırım Toplamı 15.301.159 13.584.404 1.716.755 3.957.284 9.627.119 1.716.755

D- ĠĢletme Sermayesi Yatırımı 426.175 426.175 426.175

GENEL YATIRIM TUTARI (TOPLAM FĠNANSMAN ĠHTĠYACI)

15.727.334 14.010.579 1.716.755 3.957.284 10.053.294 1.716.755

TOPLAM FĠNANSMAN KAYNAKLARI

A - Özkaynaklar 9.187.334 8.010.579 1.716.755 2.277.284 5.733.294 1.716.755

1 - Sermaye 9.187.334 8.010.579 1.716.755 2.277.284 5.733.294 1.716.755

B - Yabancı Kaynaklar 6.000.000 6.000.000 1.680.000 4.320.000

1 - Orta ve Uzun Vadeli Borçlar 6.000.000 6.000.000 1.680.000 4.320.000

- Öngörülen TL Yatırım Kredisi 6.000.000 6.000.000 1.680.000 4.320.000

TOPLAM FĠNANSMAN KAYNAKLARI 15.727.334 14.010.579 1.716.755 3.957.284 10.053.294 1.716.755

152

5.3. Nakit Akım Tablosu

Nakit akım tablosu Tablo 5-2‟de verilmiĢtir.

Tablo 5-2: Nakit Akım Tablosu (TL)

Yıllar 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022

Doluluk Oranları (%) 47 52 57 60 60 60 60 60 60 60

Toplam ĠĢletme Geliri 5.265.621 6.175.341 7.175.271 8.006.091 8.486.457 8.995.644 9.535.383 10.107.506 10.713.956 11.356.794

Toplam ĠĢletme Giderleri 3.585.563 3.971.547 4.596.246 4.991.359 5.290.841 5.608.291 5.944.789 6.301.476 6.679.565 7.080.339

Amortismanlar 1.507.750 1.235.602 1.032.327 878.176 759.383 786.131 552.542 505.424 464.561 694.969

Vergi Matrahı 172.308 968.192 1.546.699 2.136.556 2.436.233 2.601.222 3.038.052 3.300.605 3.569.831 3.581.486

Vergi 17.231 96.819 309.340 427.311 487.247 520.244 607.610 660.121 713.966 716.297

Vergi sonrası kar 155.077 871.373 1.237.359 1.709.245 1.948.986 2.080.977 2.430.442 2.640.484 2.855.865 2.865.189

Amortismanlar (geri ekleme) 1.507.750 1.235.602 1.032.327 878.176 759.383 786.131 552.542 505.424 464.561 694.969

Nakit akımı 1.662.827 2.106.974 2.269.685 2.587.421 2.708.369 2.867.109 2.982.984 3.145.909 3.320.425 3.560.158

Yıllar 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032

Doluluk Oranları (%) 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60

Toplam ĠĢletme Geliri 12.038.201 12.760.494 13.526.123 14.337.691 15.197.952 16.109.829 17.076.419 18.101.004 19.187.064 20.338.288

Toplam ĠĢletme Giderleri 7.505.159 7.955.469 8.432.797 8.938.764 9.475.090 10.043.596 10.646.212 11.284.984 11.962.083 12.679.808

Amortismanlar 344.215 327.004 310.654 295.121 280.365 266.347 253.029 240.378 228.359 216.941

Vergi Matrahı 4.188.828 4.478.021 4.782.673 5.103.805 5.442.497 5.799.887 6.177.178 6.575.642 6.996.622 7.441.539

Vergi 837.766 895.604 956.535 1.020.761 1.088.499 1.159.977 1.235.436 1.315.128 1.399.324 1.488.308

Vergi sonrası kar 3.351.062 3.582.417 3.826.138 4.083.044 4.353.997 4.639.909 4.941.742 5.260.513 5.597.297 5.953.231

Amortismanlar (geri ekleme)

344.215 327.004 310.654 295.121 280.365 266.347 253.029 240.378 228.359 216.941

Nakit akımı 3.695.277 3.909.421 4.136.792 4.378.165 4.634.362 4.906.256 5.194.772 5.500.891 5.825.657 6.170.172

Tablolarda teĢvikler dikkate alınmıĢtır.

153

5.4. Net Nakit Akımları

Net Nakit Akımları Tablo 5-3 verilmiĢtir.

Tablo 5-3: Net Nakit Akımları Tablosu (TL)

Yıllar 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021

Nakit Akımı 0 0 1.662.827 2.106.974 2.269.685 2.587.421 2.708.369 2.867.109 2.982.984 3.145.909 3.320.425

Sabit Yatırım Giderleri -3.957.284 -11.343.874 0 0 0 0 0 0 0 0 0

ĠĢletme Sermayesi 0 -426.175 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Ek iĢletme sermayesi 0 -70.797 -77.712 -64.941 -38.377 -40.680 -43.121 -45.708 -48.451 -51.358

Artık Değer 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Kur Farkları 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Net Nakit Akımı -3.957.284 -11.770.049 1.592.031 2.029.263 2.204.744 2.549.043 2.667.689 2.823.988 2.937.276 3.097.458 3.269.068

Yıllar 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032

Nakit Akımı 3.560.158 3.695.277 3.909.421 4.136.792 4.378.165 4.634.362 4.906.256 5.194.772 5.500.891 5.825.657 6.170.172

Sabit Yatırım Giderleri 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

ĠĢletme Sermayesi 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Ek iĢletme sermayesi -54.439 -57.706 -61.168 -64.838 -68.728 -72.852 -77.223 -81.856 -86.768 -91.974 0

Artık Değer 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.624.871

Kur Farkları 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Net Nakit Akımı 3.505.719 3.637.571 3.848.253 4.071.954 4.309.437 4.561.510 4.829.033 5.112.915 5.414.124 5.733.683 7.795.043

154

5.5.Borç Ödeme Gücü

Borç ödeme gücü Tablo 5-4‟de verilmiĢtir.

Tablo 5-4: Borç Ödeme Gücü

Yıllar 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

A. Net Nakit Akımı 1.592.031 2.029.263 2.204.744 2.549.043 2.667.689 2.823.988 2.937.276

B. Faiz ödemeleri 448.816 675.182 608.873 471.418 333.965 196.510 76.714

C. Ana para ödemeleri

238.700 710.323 1.110.624 1.110.624 1.110.624 1.041.566 701.536

Borç ödeme gücü (A/(B+C)

2,32 1,46 1,28 1,61 1,85 2,28 3,77

155

5.6. Değerlendirme Sonuçları

5.6.1.Geri Ödeme Süresi

Geri ödeme süresi 7 yıl 4 ay olarak bulunmuĢtur.

5.6.2.Net Bugünkü Değer

% 15 ıskonto oranına göre 1.213.738 TL olarak hesaplanmıĢtır.

5.6.3.Fayda Maliyet Oranı

Fayda maliyet oranı‟ye göre hesaplanmıĢ olup, 1,1‟dir.

5.6.4.Ġç Verimlilik Oranı

% 16,32 olarak hesaplanmıĢtır.

FETHİYE GİRMELER 4 YILDIZLI TERMAL OTEL VE ...2 1. YÖNETĠCĠ ÖZETĠ 1.1.Projenin Gerekçesi Bu...

Documents

Transcript of FETHİYE GİRMELER 4 YILDIZLI TERMAL OTEL VE ...2 1. YÖNETĠCĠ ÖZETĠ 1.1.Projenin Gerekçesi Bu...