Februari 2011 - NV MexicoMAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO JAARGANG 48, NR 1,...
Transcript of Februari 2011 - NV MexicoMAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO JAARGANG 48, NR 1,...
Februari 2011
MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 1
Februari 2011 POLDERS OM DE POPOCATEPETL Jaargang 48, nr 1
China, wandelen, vakantie, trouwen, bruiloft, GR-‐paden, Mexico
VAN DE REDACTIE Mocht het jullie nog niet zijn opgevallen, de PoPo heeft een nieuwe kaft, met niet alleen een nieuwe voor-‐kant, maar ook nieuwe advertenties. Deze kaft gaan we de komende drie jaar gebruiken om de PoPo in te stoppen. Wat vinden jullie trouwens van het gaatje in de voorkant? Nu we dit schrijven hebben wij ook nog niet gezien hoe het uitvalt, hopelijk zit het op de goede plaats en komen de datum van het nummer er precies onder. In ieder geval scheelt het een ronde stickertjes plakken. Wij danken Stephan Toonen en Edwin Hassinks voor hun voorstellen voor de voorkant. Het definitieve ont-‐werp is gemaakt door Georgina G. Lira over wie we in het volgende nummer meer info hopen te hebben. Edwin moeten we niet alleen bedanken voor zijn inbreng rond de kaft, maar zeer zeker ook voor zijn voorstel-‐len tot de lay-‐out van de binnenkant. Hij heeft hier veel tijd en energie in gestoken. Helaas hebben maar en-‐kele van zijn voorstellen kunnen overnemen. We hopen dat de nieuwe kaft en de iets aangepaste lay-‐out tot nog meer leesplezier leiden. Mochten jullie op-‐ of aanmerkingen hebben ten aanzien van de kaft of de lay-‐out van de binnenkant, stuur dan een mailtje naar [email protected]. In deze aflevering stelt Barry van Soest zich voor aan de Nederlandse gemeenschap in de rubriek “Ik ben ....”, vertelt Frank van Schaik over een mazzelmigrant in Mexico en leidt daar bij een stukje in van Marjolein van de Water over wat minder mazzelende migranten op doorreis naar het vermeende paradijs in het Noorden, houdt Kees Burk ons op de hoogte van wat voorvallen in Nederland die onze aandacht niet mogen ontsnap-‐pen, vervolgt Poul van Bremen Mulder zijn verhaal over de Mixes in een vierde aflevering, denkt ons redactie-‐lid Ad door over discriminatie en vertelt een ander redactielid, Jacob, over het wel en wee van zijn laptop adapter. Verder in dit nummer iets over de komende activiteiten waaronder natuurlijk het oranjebal, een stukje van de bestuurstafel van onze voorzitter Henk Keizer, een MSN-‐gesprek tussen onze nieuwe bestuursleden Janneke de Geus en Roeland Delfgauw, iets over Nederlandse pensioenen online en tenslotte een in memoriam voor Andre van Marweijk. Van de Ambassade hebben we de eerste aflevering van een serie, deze over de land-‐bouwafdeling. Verder een uitnodiging van de ambassadeur voor de Koninginnedagreceptie en de gebruikelij-‐ke culturele rubriek.
Ad, Jacob en Yolanda
2 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
INHOUDSOPGAVE
Van de redactie 1 Inhoudsopgave 2 Colofon 2 Komende activiteiten 3 Ik ben Barry van Soest 4
door Barry van Soest Van de bestuurstafel 6
door Henk W. Keizer André van Marweijk overleden 6 De Nederlandse ambassade in Mexico, de afdeling Landbouw 7
door Leonora Hammer Mazzelmigrant in Mexico 11
door Frank van Schaik Alle pensioenen online 12
bron: www.denederlandsevereniging.nl Wisten jullie . . . ? 13
door Kees Burk 13 Onze nieuwe bestuursleden 15
door Roeland Delfgauw en Janneke de Geus Uitnodiging ambassadeur voor Koninginnedagreceptie 16 Migranten bestaan niet echt 17
door Marjolein van de Water, foto’s Nico Jankowski Verboden doordenkertjes 19
door Ad ten Kate Nederlandse cultuur in Mexico 21
door Annebeth Wijtenburg De Mixes (deel 4) 23
door Poul van Bremen Mulder Een positieve ervaring in Mexico 27
door Jacob Vaarkamp Algemene informatie van de Nederlandse Vereniging in Mexico 28
COLOFON
De PoPo is het officiële blad van de Nederlandse Vereniging in Mexico en verschijnt zes maal per jaar. Abonnement Het ontvangen van een papieren versie van de PoPo is verbonden aan een betaald lidmaatschap van de Nederlandse Vereniging in Mexi-‐co. Redactie Yolanda Carati Ad ten Kate Jacob Vaarkamp Kopij Kopij is van harte welkom. Wij ont-‐vangen artikelen, foto’s, tips, op-‐roepjes, etc. graag per e-‐mail op [email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor alle ingezonden kopij zonder overleg te wijzigen, in te korten, niet te plaatsen, etc. Advertenties Advertenties kosten: 1 pagina: $2.500 per jaar ½ pagina: $1.250 per jaar ¼ pagina: $ 625 per jaar Speurders : $ 100 per keer
Ontwerp kaft Oplage 120 stuks
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 3
KOMENDE ACTIVITEITEN
Zaterdag 26 maart Wandelen in Tepotzlan (Morelos) De idyllische vallei van Tepotzlan ligt in de buurt van Cuernavaca. Daar waar de steile bergwanden eindigen, organiseren we op zaterdag 26 maart een wandeling door een uniek landschap. De wandeling duurt ca. vier uur en is geschikt voor jong en oud (kinderen vanaf ca 12 jaar). Ditmaal is alles lichtglooiend en beslist niet zwaar of vermoeiend. Gezien de specifieke biotoop daar kunnen er geen honden mee. Een ervaren lokale gids brengt ons naar een verborgen vallei via een nog maar pas ontdekt, 1000 jaar oud, Aztekenpad. Aan het einde van de tocht zal er een verfrissing zijn en voor de liefhebbers een goede hap in de tuin van mede-‐organisator Kees van Rooy. Om 9.30 uur verzamelen we voor het Panteon in Tepoztlan, men kan er goed en gratis parkeren. Kosten voor de wandeling zijn 100 pesos per persoon. Aanmeldingen via de website. Kees van Rooy [email protected] en Willy van Iersel [email protected].
Zaterdag 30 april Oranje Gala 2011 Op 30 April 2011 zijn alle Nederlanders met hun Nederlandse of Mexicaanse familie, vrienden en zakenrelaties uitgenodigd voor het galafeest ter gelegenheid van Koninginnedag. Deze stijlvolle en elegante avond zal plaatsvinden in het Sheraton hotel Maria Isabel. Het dakterras van het Sheraton, met direct zicht op el Ángel de la Independencia, is een prachtige locatie voor een chic en stijlvol gala. Om deze toplocatie te kunnen bemachtigen hebben we bijna een half jaar voor het evenement een paar Ne-‐derland liefhebbende bedrijven bereid gevonden te sponsoren. Met bijzondere dank aan de eerste sponsors (in willekeurige volgorden); Leaseplan, Kamino Tours, HWK International, Mexpack, BR Medical, Neso, Mon-‐dex, Brand Loyalty, Dragamex en Heineken. Dankzij het enthousiasme van deze eerste sponsors en de bedrij-‐ven die ongetwijfeld binnenkort ook hun steentje gaan bijdragen vertrouwen we op een bijzonder feest. De aanvang is om 19.00 uur en het gebeuren zal beginnen met een welkomstborrel aangeboden door de sponsors. Om 20.00 uur begint het diner en vanaf 22.00 tot 2.00 uur is er live muziek verder is er een verloting en zijn er diverse verrassingen. Voor de aanschaf van uw entreebewijs verzoeken wij u 800 pesos te storten op de Banamex rekening van de Nederlandse Vereniging in Mexico op naam van: Wilhelmus Josef Van Iersel Den Berk Sucursal: 4271 Cuenta: 129066 Clabe: 002180427101290663 Bij de betaling graag vermelden wie de betaling doet en het overmakingbewijs bewaren en meenemen. Op onze website www.nvmexico.com vindt u meer informatie over het feest. Zou u bijzondere wensen hebben of interessante ideeën voor het galafeest naar voren willen brengen, dan kunt u ons, Niels van Vliet (Nxtl 55 9115 2963) en Roeland Delfgaauw (Nxtl 55 3094 2440), altijd per telefoon bereiken. Voor de meest recente lijst met komende activiteiten, zie onze website, www.nvmexico.com ✘
4 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
IK BEN BARRY VAN SOEST
door Barry van Soest
Eind september 2010 ben ik in Mexico aangekomen wat betekent dat ik nu pas vijf maanden hier verblijf en dus nog midden in de voor velen onder ons be-‐kende ontgroeningsperiode zit. In mijn voormalige functie als Export Manager heb ik ongeveer zeven jaar de hele wereld bereisd voor mijn Nederlandse werkgever Cordstrap. Ons bedrijf is wereldwijd toonaangevend producent van polyester omsnoe-‐ringsbanden en eenmalige ladingvastzetsystemen; wij bieden een nieuw, innovatief, veilig en kostenef-‐ficiënt alternatief aan diverse industrieën voor hun dagelijkse omsnoerings-‐, transport-‐ en ladingvast-‐zetproblemen (veelal concurrerend met de alombe-‐kende staalband en kettingen). Mexico stond al jaren op de shortlist voor een toe-‐komstige eigen vestiging, sterker nog: de “SA de CV” werd op papier al in 2001 opgericht. Een en ander is in een stroomversnelling geraakt nadat ik medio 2008 tijdens een reguliere zakenreis op een binnen-‐landse vlucht van Mexico City naar Monterrey naast de mooie Mexicaanse Fernanda kwam te zitten. Na ruim 2,5 jaar skypen, bellen en elkaar telkens enkele
dagen met tussenpozen van enkele maanden ont-‐moeten vonden we dat het tijd begon te worden om aan een structurele oplossing te werken. Zo gezegd, zo gedaan: na een gedegen voorbereidingsperiode vanuit Nederland werk en woon ik nu dus enkele maanden in Mexico. Tja, en dan zit je plots downtown Mexico City . . . woooow! Dan komt er even een orkaan met wind-‐kracht 10 voorbij gieren. Zonder in de welbekende clichés te vervallen weten de meesten van jullie dan voor een groot gedeelte wel waar ik op doel. Pas dan kom je erachter dat werken, wonen en zakelijk iets van de grond proberen te tillen in deze om-‐geving toch nog net even iets anders in elkaar steekt dan je je van te voren vanuit je mooie kantoor in Nederland hebt bedacht of hetgeen je normaliter ervaart tijdens een van de vele zakenreizen voor een of twee weekjes. Gelukkig houdt mijn Mexicaanse wederhelft me goed in balans als ik weer eens met mijn nuchtere Nederlandse mentaliteit tegen een van die ongehoord dikken betonnen muren ben aangelopen.
Het is met name nu in deze opstartfa-‐se flink aanpoten geblazen; je krijgt niets cadeau en het zal ons zeker niet komen aanwaaien. Ik heb ook de in-‐druk dat mijn vrienden en familie in Nederland nu pas echt beginnen te begrijpen dat ik hier niet zit om zeven dagen per week vakantie te vieren. Uiteindelijk realiseer ik me terdege dat ik niet mag klagen, dankzij mijn werkgever heb ik mogelijkheid gekre-‐gen om privé te settelen en carrière-‐technisch gezien blijft dit een ‘once in a lifetime opportunity’. In deze eerste vijf maanden heb ik bij wijze van spre-‐Ook ik heb mijn geliefde dit overbekende stukje Nederland laten zien
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 5
Twee toepassingen van onze producten
ken al meer geleerd en nieuwe ervaringen opgedaan dan de afgelopen vier jaar in Nederland bij elkaar. Een unieke kans, zo voel en beleef ik het ook, dag in dag uit. Gelukkig begint een en ander nu wat meer op zijn plek te vallen en komen de eerste resultaten van al dat harde werken langzaam maar zeker in zicht, met de nadruk op ‘langzaam’ natuurlijk, we zijn per slot van rekening in Mexico en het berucht / beroemde woordje “ahorita” is ook bij mij inmiddels meer dan bekend. Wie ben ik om al na deze ultra-‐korte periode gefun-‐deerd te kunnen oordelen over alle Mexicaanse pro’s en contra’s en alle lokale gebruiken / eigen-‐aardigheden, maar laat ik stellen dat ook ik zeer veel herken uit de verhalen van eerdere schrijvers. Van-‐zelfsprekend hebben we nog bergen werk te ver-‐zetten en aan uitdagingen geen gebrek maar ge-‐voelsmatig zitten we op de goede koers. De uitein-‐delijke doelstelling is om hier binnen een paar jaar een volwaardige, stabiele verkooporganisatie met een landelijke dekking te realiseren (in de VS, Wis-‐consin, hebben we een productiefaciliteit dus daar-‐voor is vooralsnog geen noodzaak) maar zover zijn we nog niet. Eén van de meest gecompliceerde onderwerpen waar ik hier tegenaan loop is het vinden van gekwa-‐lificeerd en met name loyaal en gecommitteerd ver-‐kooppersoneel (accountmanagers met een indu-‐striële – lees logistieke/technische – achtergrond). Ik
houd me bij deze aanbevolen voor tips, adviezen en/of aanbevelingen. Zoals jullie begrijpen is het mede door deze enorm drukke eerste maanden nog niet volwaardig gelukt om optimaal te genieten van al het moois wat Mexi-‐co te bieden heeft. Maar ik ben ervan overtuigd dat ook dit, naarmate de tijd vordert, steeds meer vorm zal gaan krijgen (ook al is dit land voor mij reeds be-‐hoorlijk bekend terrein in al zijn uithoeken). Privé ben ik logischerwijs vrij snel opgenomen in de lokale Mexicaanse vrienden-‐ en familiekring van mijn vriendin Fernanda en dat is natuurlijk ook de beste wijze om het integratieproces te ondergaan. Waar we uiteindelijk zullen belanden, na mijn initi-‐ële contractduur van drie jaar, dat zien we tegen die tijd wel. De kans zit er best in dat we voor langere tijd in Mexico zullen verblijven, temeer omdat mijn ervaring me toe nu toe heeft geleerd dat het inte-‐gratieproces in Nederland voor mijn partner naar verwachting vele malen moeilijker zal zijn dan voor mij hier in Mexico. Alleen weet ik in dat geval niet of Mexico City dé locatie qua woon-‐ / werkplek blijft; ik zie zakelijk bijvoorbeeld geen enkel nadeel voor ons bedrijf en privé alleen maar voordelen om op ter-‐mijn een rustigere suburb als Queretaro als stand-‐plaats te opteren. Wie weet wat er ons dus nog al-‐lemaal te wachten staat, een ding is zeker: never a dull moment in Mexico! ✘
6 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
VAN DE BESTUURSTAFEL
door Henk W. Keizer
Als u dit leest betekent dit dat er wederom een PoPo bij u is bezorgd. Om elke keer weer zo'n knap maga-‐zine op tafel te krijgen wordt er echt hard gewerkt door de redactie. Ze mogen dus best wel eens in het zonnetje gezet worden. Ad, Jacob en Yolanda enorm bedankt voor jullie "bimestrale" inspanningen en het schenken van zoveel leesplezier aan zovelen. In deze turbulente tijden van als domino-‐stenen om-‐tuimelende regimes in Tunesië, Egypte en Libië lijkt het in Mexico relatief rustig. De democratie hier, hoewel ook niet perfect, geeft de Mexicaanse maat-‐schappij genoeg ventilatie om dergelijke explosies te voorkomen. We zijn daar allemaal mee gebaat ! Ondertussen hebben we hier de goed bezochte Nieuwjaarsreceptie in januari al weer achter de rug (met dank aan de NL Ambassade en Nuffic Neso) en komen er al weer nieuwe activiteiten in zicht. Er moet de komende maanden natuurlijk weer ge-‐tennist worden maar ook wordt er geprobeerd weer een Carnaval te organiseren. Best moeilijk met zo weinig zuiderlingen maar Maurice en Eric duwen door. Ook verwachten we een groot aantal wande-‐laars in Tepotzlan de 26ste maart. De organisatoren zijn Willy van Iersel en Kees van Rooy. Een mooi ini-‐tiatief! Daarna in april weer Paaseieren zoeken, dit-‐maal op de Ajusco. Op 30 april organiseren Roeland en Niels het Oranjebal (in het Hotel Maria Isabel Sheraton, tegenover "el Angel"), dat belooft een prachtig spektakel te worden. Ook vermeld moet worden dat de nieuwe website van de NL Vereniging uitermate succesvol draait dankzij het intensieve werk van Eric van Nuland. De site www.nvmexico.com is zeer interactief en het blijkt dat deze virtual community opzet aanslaat bij heel veel internetters. Niet alleen in het DF maar in heel Mexico en zelfs in Nederland. Er hebben zich nu
ruim 200 mensen ingeschreven in onze site en dat aantal stijgt nog steeds. Activiteiten alom dus en laten we er gezamenlijk aan werken om van dit jaar 2011 een prima NL Vereni-‐gingsjaar te maken. ✘
ANDRÉ VAN MARWEIJK
OVERLEDEN Op 2 januari 2011 is André van Marweijk te Cuerna-‐vaca overleden. Begin 2010 werd bij hem een hersentumor gecon-‐stateerd en met zijn bekende optimisme en doorzet-‐tingsvermogen heeft hij tot het einde dapper ge-‐streden. Hij is 56 jaar geworden. Ons medeleven en onze condoleances gaan uit naar zijn vrouw Elena, dochter Alessandra en zoon Robert en naar de gehele familie van Marweijk. Moge hij rusten in vrede. ✘
André samen met zijn dochter Aleesandra en zijn vrouw Elena
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 7
DE NEDERLANDSE AMBASSADE IN MEXICO,
DE AFDELING LANDBOUW door Leonora Hammer
Onder de Nederlanders in Mexico wordt er vaak gesproken over “onze” ambassade en wat ze daar wel of juist niet voor ons doen. Soms zijn dit positieve gesprekken maar zeker zo vaak wordt er ook gemopperd. Maar wat weten we nu eigenlijk van die ambassade, de mensen die er werken en wat zij doen? Om wat meer zicht te krijgen op wat er in die wasmachine in Santa Fe gebeurt heeft de redactie van de PoPo de ambassade uit-‐genodigd om in een reeks van artikelen iets over zichzelf te schrijven. Deze, eerste, keer de visie van Leonora Hammer op de afdeling Landbouw. Ik ben Leonora Hammer, Landbouw Assistent, in het Spaans "Asesor del Departamento Agrícola" van de Nederlandse Ambassade te Mexico. Ik doe dit sinds november 2002 toen ik mijn avontuur met de Nederlandse cultuur begon. Mijn werkervaringen tot dat moment hadden altijd te maken met talen, internationale handel en net-‐werken tussen Mexico en andere landen. Dus vond ik deze baan uitstekend voor mijn verdere profes-‐sionele en persoonlijke ontwikkeling. Per–soonlijk was ik ook enthousiast om met Europese collega's, organisaties en bedrijven samen te werken, een nieuwe taal te kunnen leren en een deel van mijn bi-‐culturele achtergrond, ik heb voor een deel Duits bloed in mijn aderen, te kunnen gebruiken.
Landbouw binnen de ambassade De Landbouw Afdeling is onderdeel van de Neder-‐landse ambassade, niet alleen hier in Mexico maar ook in veel andere Nederlandse ambassades in de wereld. Sinds kort valt deze afdeling onder het Mi-‐nisterie van Economische Zaken, Landbouw en In-‐novatie, het resultaat van de fusie in 2010 van de ministeries van Economische Zaken en van Land-‐bouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De werkvelden die we hebben zijn de land-‐ en tuinbouwsector, de verwerkende industrie inclusief levensmiddelen, visserij en natuurontwikkeling. Voor Mexico is de tuinbouw de belangrijkste sector, gevolgd door de veehouderij (melkkoeien, kippen en varkens). Ons team bestaat uit vier mensen: de Landbouwraad Gabrielle Nuijtens-‐Vaarkamp, Anna-‐Maria Zomer-‐
dijk als Administratief Medewerkster, Mario Martinez, chauffeur/assistent en ondergetekende als Landbouw Assistent.
Wat doet een Landbouw Assistent Een Landbouw Assistent is de ogen en oren in het bui-‐tenland voor Nederland in relatie tot de landbouw in de meest brede zin van het woord. Mijn klanten zijn de regering, ministeries, organisaties, bedrijven en ook personen die informatie willen voor hun projec-‐ten, bij voorbeeld hier in Mexico. Van een lokale landbouw assistent wordt verwacht dat deze goede kennis heeft van beide landen: Nederland en hier, Mexico. Informatie betekent niet alleen statistieken of markt studies, maar ook advies over bepaalde projecten, mensen en bedrijven, onderhandelingen over van markttoegang, netwerken en ook lijsten met moge-‐lijke contacten om handelsactiviteiten op gang te krij-‐gen. Een belangrijke activiteit hier is de dagelijkse se-‐lectie van belangrijk nieuws over veranderingen in wetgeving of subsidies die de handel of investerings-‐projecten aangaan. Daarvoor hebben we onze maan-‐delijkse Agri News Mexico, een nieuwsbrief die aan meer dan 1.000 Nederlandse contacten wordt opge-‐stuurd. Ook interessant en heel dynamisch is het om han-‐delsmissies te organiseren, vaak in samenwerking met Nederlandse en Mexicaanse belangenorganisaties. Deze activiteiten zijn arbeidsintensief maar hebben
8 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
Ons team, v.l.n.r. Leonora Hammer, Gabrielle Nuijtens-‐Vaarkamp, Anna-‐Maria Zomerdijk en Mario Martinez
aan het einde meestal goede lange termijn resultaten voor de Nederlanders en de Mexicanen. Zo organiseren we voor de tuinbouw jaarlijks een grote Holland inzen-‐ding met Nederlandse bedrijven actief in de tuinbouw op de belangrijkste tuin-‐bouwbeurs van Mexico in Irapuato (Guana-‐juato) en organiseren we voor de dierlijke sector dit jaar een roadshow door Mexico waar geïnteresseerde Nederlandse be-‐drijven zich in de belangrijkste Mexicaanse provincies met veehouderij kunnen pre-‐senteren en we potentieel zakenpartners voor ze zoeken. Wist u dat Mexicanen de grootste consumenten ter wereld zijn van eieren? Gemiddeld eten ze vier eieren per dag. Dit maakt dat er hier een grote pluimvee sector is, met Bachoco natuurlijk als een belangrijk voorbeeld.
Onze werkvelden Ons belangrijkste doel is om Nederlandse en Mexi-‐canen met elkaar in contact te brengen om succes-‐volle landbouwprojecten te kunnen ontwikkelen. Ook kunnen bedrijven bij ons terecht als ze vragen hebben over de invoermogelijkheden van land-‐bouwproducten in Mexico en in Neder-‐land/Europa. Maar ook vragen over de invoer van huisdieren die worden meegenomen door reizigers die tussen Nederland en Mexico vliegen, is een onderwerp dat door onze afdeling wordt behan-‐deld. Per jaar behandelen we zo’n 250 vragen die gaan over invoertrajecten, subsidiemogelijkheden en waar de belangrijkste kansen liggen. We hebben in onze werk heel duidelijk gekozen voor twee prioriteitssectoren, zoals gezegd de tuinbouw en de dierlijke sector, omdat daar de meeste vraag naar is aan Mexicaanse zijde en een goed passend aanbod aan Nederlandse kant. Tuin-‐bouw is wel onze topprioriteit, gemiddeld 70% van onze tijd zijn we bezig met onderwerpen die op tuinbouwgebied liggen. Op dit moment is dat vooral de voedingstuinbouw in kassen, dat wil zeg-‐gen vooral veel tomaten (Mexico is de grootste
tomatenexporteur ter wereld) en paprika’s die naar Amerika worden geëxporteerd. Rond Querétaro zijn een tiental Nederlandse bedrij-‐ven gevestigd die zich bezig houden met de tuinbouw: van de productie van paprika’s, biologische bestrijding (bestrijding van ziektes met insecten) tot vestigingen van Nederlandse bedrijven die actief zijn in de kas-‐senbouw en de inrichting van kassen (verwarming, goten, beluchting, sorteermachines etc.). Daarnaast zijn alle grote bedrijven die zaden ontwikkelen, pro-‐duceren en verkopen, hier in Mexico gevestigd en die hebben van origine een sterke link met Nederland, omdat Nederland sinds jaar en dag een belangrijk land is voor verdeling van gewassen maar de meeste bedrijven inmiddels zijn overgenomen door grote multinationals als Bayer en Monsanto. Tot slot is Mexico al een aantal jaren de belangrijkste buiten-‐landse markt voor Nederlandse kassen. Dus als je rondrijdt in Mexico en je ziet in met name in de Bajio regio een glazen kas: grote kans dat die door Neder-‐landers is geleverd en gebouwd! Voor deze sector, die dus al stevig in Mexico aanwezig is, zoeken we naar nieuwe investeringsmogelijkheden, proberen we een nieuwe groep bedrijven deze kant op te krijgen en staan we de bedrijven bij als ze pro-‐blemen hebben aan de grens bij de export en/of im-‐port van hun producten. Wij zijn dan degene die dat
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 9
Mexico is een belangrijke producent van eieren
bij de Mexicaanse autoriteiten aankaarten en sa-‐men, kijkend naar de regelgeving aan beide kan-‐ten, zoeken naar oplossingen of lobbyen voor aan-‐passing van de regelgeving. De tweede prioriteit is dus de dierlijke sector en daar zien wij op dit moment mogelijkheden die we proberen te verkopen aan het Nederlandse be-‐drijfsleven. Daar zetten we ook een ander type ac-‐tiviteiten voor op, meer gericht op marktstudies, onderhandelen of we de Nederlandse producten toegelaten krijgen door de Mexicaanse autoritei-‐ten (die proberen te voorkomen dat bepaalde dier-‐ziektes met de producten mee ingevoerd worden) en marktverkenning samen met de bedrijven door het organiseren van bedrijfsbezoeken, seminars en match making. Het grote voordeel is, is dat we een goed netwerk hebben van overheden, organisaties en bedrijven, zowel in Nederland als in Mexico. Vaak zijn een paar telefoontjes of mailtjes genoeg om bedrijven met elkaar in contact te brengen dan wel dat een organisatie aan de slag gaat om ons te helpen bij de organisatie van onze activiteiten. Bovendien staat Nederland, als tweede agrarisch exporteur ter wereld, zeer goed bekend als landbouwland, naast natuurlijk de bekende klompen, molens en tulpen. Wat die tulpen betreft: Mexico betrekt bij-‐na alle bloembollen uit Nederland om ze hier te
laten bloeien voor productie van verse tulpen of in een potje te stoppen en te verkopen. Door de focus die we hebben aangebracht in de meest kansrijke sectoren in de Mexicaanse staten die het beste passen bij het Nederlandse aanbod, kunnen we doelgericht te werk gaan met de beperkte midde-‐len die we hebben en successen benutten voor nieu-‐we projecten. Het is niet zo dat we andere type pro-‐ducten niet behandelen, maar dat doen we meer re-‐actief.
Wat we niet doen of minder leuk vinden om te doen Vaak zijn we voor bedrijven het eerste aanspreekpunt als ze plannen hebben om actief te worden in Mexico. Vaak hebben we dan een studie op de plank liggen die een eerste blik geeft op de potentiële marktkansen. Maar er zijn ook bedrijven die voor een groot aantal producten dezelfde vraag (wat zijn mijn kansen) naar onze ambassades in meerdere landen sturen. Die be-‐drijven sturen we meestal een kort berichtje terug met het verzoek meer specifieke informatie aan te leveren alvorens wij aan het werk gaan. Vaak hoor je dan niets meer terug, wat voor ons het signaal was dat men niet echt serieus met Mexico verder wil. Het is dus dat we best bereid zijn om hard voor een be-‐drijf te werken maar we gaan niet het (huis)werk voor het bedrijf doen. Ook vragen over leuke vakantieplek-‐ken, het maken van vertalingen of verzoeken voor
hotelreserveringen wijzen we vriendelijk doch dringend af: daarvoor zijn we niet en je kunt je afvragen hoe zelfstandig een bedrijf met die voorbereiding op de Mexicaanse markt kan functioneren. Het inhuren van een consultant is dan meer op zijn plek. Wat ook wel eens jammer is, is dat bedrijven met name contact opnemen als er iets fout is gegaan (containers staan vast, subsidies niet worden uitbetaald): dat zijn vaak momenten dat de ondernemer in de stress zit en we soms moeten concluderen dat zaken echt niet op orde zijn en we weinig
10 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
Op werkbezoek met een groep Nederlandse bedrijven op het agropark in Queretaro
meer kunnen doen. Dat zijn niet altijd de meest leuke gesprekken maar als we duidelijk en open aangeven waarom we bepaalde zaken niet kun-‐nen/willen doen (bijvoorbeeld fout ingevulde pa-‐pieren herstellen of ladingen die niet voldoen aan de Mexicaanse regelgeving) dan is er ook wel vaak begrip. En soms werken we heel hard aan iets op verzoek van het bedrijfsleven en dan horen we daarna niets meer. Dat zijn momenten waarop je denkt: hoe kan ik dit de volgende keer voorkomen. Zo zijn we al een jaar bezig om de uitvoer van een wolf uit Nederland naar een safaripark in Mexico mogelijk te maken. De overheidsdiensten die zich bezig houden met de importvoorwaarden (in Mexico Senasica van het Ministerie van Landbouw en in Nederland de Voedsel en Warenautoriteit) hebben via ons al heel wat informatie over ziektes waarop het dier moet worden gecontroleerd en de beno-‐digde papieren uitgewisseld. Hebben we de papie-‐ren eindelijk rond blijkt dat de kopende partij al tijden geen contact meer heeft gehad met de ver-‐kopende partij en het nog maar de vraag is of de verkoop doorgaat.
Waar we trots op zijn We zijn al lange tijd actief in de kas tuinbouw sector. In 2005 begonnen we met een kleine stand
op de nationale tuinbouwbeurs Expo Agro Guanajuato in Irapuato. We waren helemaal alleen als landbouw afdeling aanwezig met promotiemateriaal over de Nederlandse tuinbouwsector maar met veel energie om de Nederlandse producten en diensten aan de Mexicaanse groentetelers te laten zien. Onze concept begon te groeien: al in 2007 hadden we meer dan 20 Nederlandse bedrijven in ons Nederlandse Paviljoen verwelkomen en hebben we een groep van meer dan 50 mensen die bijna allemaal regelmatige aan onze jaarlijkse tuinbouw-‐missie en expo deelnemen en met goede handels-‐ en investeringsresultaten!
Mijn laatste woorden Mexico is in een proces om zijn handels en investe-‐ringspartners te verbreden naar andere landen dan de Verenigde Staten. Veel sectoren in de landbouw groeien en Mexicaanse producten zoals groenten en fruit winnen nog steeds aan positie in de internationa-‐le markten. Die zijn goede kansen voor Nederlandse bedrijven die met Mexico handel en investeringen willen aangaan. En we zijn dus hier om deze Neder-‐landers te informeren, te introduceren in netwerken en om ze te ondersteunen bij hun activiteiten. Maar uiteindelijk zijn de bedrijven zelf verantwoordelijk voor hun resultaten. Meer en meer zien we bedrijven die na een eerste investering in Mexico verder willen gaan door er een eigen bedrijf te openen. Ook wordt de stap gezet om na een vertegenwoordiging door importeurs en agen-‐ten zelf hier een eigen vertegenwoordiging te openen. Dat zijn positieve signalen. Onze afdeling is bekend bij de Nederlandse en Mexicaanse bedrijven, autoriteiten en organisaties, we hebben een goed en groeiend netwerk. Nu is Mexico op zoek naar een beter niveau aan machines, kassen, ingrediënten. Nederlands heeft een goed imago in de landbouw en andere sectoren. En Mexico wil leren, wil kopen, wil samenwerken. En wij zijn hier we om beide kanten te informeren en te adviseren!
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 11
MAZZELMIGRANT IN MEXICO
door Frank van Schaik
Soms bekruipt me een gevoel van schaamte. Anne, onze drie kinderen en ik wonen nu ruim anderhalf jaar in een dorpje aan de rand van de stad Oaxaca, en eigenlijk zit alles mee. Anne had al een baan in Mexico toen we aankwamen, is inmiddels wel van baan gewisseld, maar dat ging relatief gemakkelijk. Binnen twee maanden hadden we een FM3 ver-‐blijfsvergunning, ook voor mij en de kinderen. Anne verdiende goed genoeg dat ik het eerste jaar alle aandacht aan de kinderen, hun school, Facebook en de hangmat kon wijden. We wonen in een prachtig huis van ruim 100m2 met een tuin van 200 m2 en een schitterend uitzicht over de bergen en de stad. En de huur is 4400 pesos (280 euro). O ja, oma is ook nog meeverhuisd, woont 100 meter verderop in een eigen schattig huisje, en past regelmatig op zodat we ook nog wel eens de stad in kunnen voor een film en een cocktail op het zócalo. Alsof dat allemaal nog niet genoeg is, schijnt elke dag de zon (in het regenseizoen afgewisseld met een verfrissende bui), is het altijd tussen de 20 en 30 C, en is iedereen in het dorp heel erg aardig tegen ons en onze kinderen, die vaak een aai over de blonde bol krijgen. Op welk moment van de dag ook, we worden altijd vriendelijk (te-‐rug)gegroet. Geduldig leggen onze dorps-‐genoten de lokale gebruiken uit, bijvoor-‐beeld als we niet snappen wat er op de Dag van de Vlag gebeurt of als we niet weten waar je een traditionele Jalisco-‐jurk kan huren voor het schoolfeest vanwege 100 jaar revolutie. Ze brengen onze kinderen thuis als die per ongeluk verdwalen, en de abarottista vindt het niet erg als we 30 pesos te weinig bij ons hebben – dat komt morgen wel. De buurvrouw doet onze was voor 100 pesos per keer, en haar zus geeft de kinde-‐
ren Spaanse les, en blijft rustig een halfuur langer dan waarvoor we haar betalen. We krijgen ook gra-‐tis drinkwater van ze. Onze kinderen mogen altijd komen spelen en meeëten -‐ en hun kinderen (en hond) komen ook bij ons. Toen we op vakantie wa-‐ren en een waterwagen per ongeluk met 5000 liter water door het beton van onze septische tank zakte, hebben diezelfde buren alles geregeld, en werd het twee dagen na onze terugkomst keurig gerepareerd. We worden door iedereen in het dorp van harte ge-‐feliciteerd met het Nederlandse voetbalteam, en mensen vragen vaak geïnteresseerd hoe koud, ver, mooi, groot of druk Nederland eigenlijk is. En wat we daar eten, drinken, doen, lezen, kijken, horen. Als we een (kinder)feestje geven, komen (bijna) alle genodigden, keurig gekleed, op tijd en met een lief kadootje. De (Mexicaanse) kinderen gedragen zich (een enkele uitzondering daargelaten) ook nog voorbeeldig. We doen ons best om zoveel mogelijk Spaans te praten, maar dat lukt niet altijd (onze kin-‐deren kunnen het inmiddels aardig, maar praten liever Nederlands met ons). En ook dat lijkt niemand erg te vinden.
Stef laat zich deze knapperige chapulín goed smaken
12 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
Probeer je nu te verplaatsen in een latino-‐migrant op weg (of illegaal in) de VS, of een moslimmigrant in Nederland anno 2011 (wat overigens in beide ge-‐vallen eigenlijk onmogelijk is tenzij je er een bent). Wat een wantrouwen, minachting, agressie en/of regelrechte haat krijgt hij of zij niet over zich heen. Het is oneerlijk verdeeld in de wereld. In dit verband en zeer sterk aanbevolen het verhaal op pagina 17 van deze PoPo van Marjolein van de Water, een Nederlandse activiste/journaliste die afgelopen december samen met fotograaf Nico Jan-‐kowski een stuk heeft meegereden op de beruchte goederentrein (“La Bestia”) die migranten uit Mid-‐den-‐Amerika van Tapachula (Zuid-‐Oost-‐Chiapas) richting de VS-‐Mexico-‐grens in Tamaulipas brengt – gratis, maar tegen een hoge prijs. Lees en huiver. Tot slot: kijk allemaal de indrukwekkende film “Sin Nombre” (Cary Fukunaga, 2009) die zich voor een groot deel afspeelt op en rond deze trein. En prijs uzelf gelukkig. ✘
ALLE PENSIOENEN ONLINE
bron: www.denederlandsevereniging.nl
De pensioenoverzichten van alle Nederlanders, ook van hen die in het buitenland wonen, staan nu onli-‐ne (www.mijnpensioenoverzicht.nl). Hier is te vin-‐den wat Nederlanders aan pensioen hebben opge-‐bouwd naast hun AOW en bij welke pensioenuit-‐voerder (pensioenfonds of -‐verzekeraar) dit geld zit. Ook wat nabestaanden krijgen bij overlijden is in-‐zichtelijk gemaakt. De pensioengegevens zijn alleen toegankelijk met DigiD. Dat betekent dat Nederlanders in het buiten-‐land weinig tot geen toegang hebben, omdat zij niet in de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) staan ingeschreven. Dat is namelijk een vereiste om een DigiD te krijgen. Alleen wanneer zij AOW ontvangen kunnen deze Nederlanders via de Sociale Verzeke-‐ringsbank (SVB) om een DigiD vragen. De overheid werkt aan een mogelijkheid voor overige Nederlan-‐ders in het buitenland. Naar verwachting is deze in 2012 gereed. ✘
Willy de Winter
Officieel tolk-‐ vertaler bij diverse Mexicaanse instanties en als
zodanig erkend door praktisch alle ambassades van Amerika en Europa
Nederlands (Vlaams) -‐ Frans -‐ Duits -‐ Engels -‐ Spaans -‐
Italiaans -‐ Portugees en andere talen.
Avenida Horacio 528 (404), Colonia Polanco, 11570, Mexico D.F.
Tel.: 5545 5764 / 5254 7446, Fax: 5531 0348
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 13
WISTEN JULLIE . . . ?
door Kees Burk
… dat het gecremeerd worden in een kartonnen kist, mede ingegeven door milieuaspecten, niet meer moge-‐lijk is. Het levert gevaar op voor de medewerkers nabij de ovens. De licht ontvlambare kist vliegt vaak al in de fik voor hij geheel in de oven is geplaatst. … dat op 2 december j.l. het "duurzame" schip Ecolution van Wubbo Ockels door onbekenden, doelbewust, zwaar is beschadigd en tot zinken gebracht. Het miljoenen kostende schip, één van de meest innovatieve ter wereld, lag bij een scheepswerf nabij Groningen. De reparatie van het schip zal ca. 1,5 miljoen gaan kosten. … dat bij baggerwerkzaamheden, nodig voor de aanleg van de Tweede Maasvlakte, een hyenakeutel is opge-‐vist. De gefossiliseerde keutel wordt een leeftijd van 30 tot 40.000 jaar toegekend en zijn geproduceerd door een grottenhyena. Toentertijd werd de, nog niet bestaande Noordzee, o.a. bevolkt door mammoeten, sabel-‐tandtijgers, etc. De drol is inmiddels volkomen reukloos. … dat een omvangrijk geval van kindermisbruik in een Amsterdams kinderdagverblijf "Het Hofnarretje" aan het licht is gekomen. Een verdachte, invalskracht Robert M. (27), heeft bekend, dat hij met 83 kinderen on-‐tucht heeft gepleegd. Ook werden foto's en video-‐opnamen gemaakt en verspreid. De Nederlandse politie werd op het spoor gezet door Amerikaanse autoriteiten. Dat apart van deze zaak, ook de 50-‐jarige eigenaar van een kinderopvang "Onze Boerderij" in Ens is opgepakt op verdenking van misbruik van twee meisjes van 8 en 12 jaar. … dat de PC Hooft-‐prijs 2011 is toegekend aan schrijver en essayist Henk Hofland (83). De prijs waaraan een bedrag van 60.000 euro is verbonden zal hem op 19 mei 2011 worden uitgereikt. … dat oud-‐voetballer Frans de Munck alias "De Zwarte Panter" op 24 december j.ongtsleden op 88 jarige leef-‐tijd is overleden. Hij speelde als keeper 31 interlands in het Oranjelftal. Zijn legendarische bijnaam verwierf hij door zijn charismatische verschijning, zwart haar, zwart shirt en katachtige bewegingen. … dat de zogenoemde "pluk-‐ze-‐regeling" waarbij crimineel verkregen geld door het Openbaar Ministerie wordt teruggevorderd, in 2010 het bedrag van 55 miljoen heeft opgebracht. Het OM heeft nog zo'n 700 mil-‐joen uitstaan en als het aan OM baas Brouwer ligt zal de stand voor de komende jaren zeker 100 miljoen per jaar worden. Natuurlijk is dit slechts een fractie van wat er in het criminele circuit rond gaat. … dat de jaarlijkse oliebollentest het afgelopen jaar is gewonnen door bakker Voskamp uit Spijkenisse. Olie-‐bollenbakker Visser uit Rotterdam, die de laatste zeven jaar de test had gewonnen werd dit keer maar 16e. De slechtste oliebol werd gebakken door de oliebollenkraam aan het Gildeplein in Purmerend. In het laatste ge-‐val spreken de onderzoekers van "een economisch delict". … dat het aantal moorden in Nederland in 2010 licht is gedaald. In 2009 was er sprake van in totaal 178 per-‐sonen die door een geweldsmisdrijf zijn omgekomen; in 2010 was dat 171.
14 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
… dat politiechef van Zuidwest Drenthe Gerda Dijksman is geschorst n.a.v. een door haar verzonden twitter-‐bericht. Nadat bekend werd, dat er in een flat in Meppel twee doden waren gevonden suggereerde Dijksman, dat het hier zou gaan om huiselijk geweld. In werkelijkheid zijn de twee personen omgekomen door koolmo-‐noxidevergiftiging. Al eerder werd zij op het matje geroepen na aanleding van een twitterbericht waarin zij de PVV fascistisch noemde. … dat de Rotterdamse haven kan terugzien op een voorspoedig 2010. Er werd 11,1% meer aan-‐ en afgevoerd dan in het crisisjaar 2009 en zelfs 2,1% meer dan in het vorige recordjaar 2008. Ook voor het volgend jaar zijn de vooruitzichten optimistisch. … dat op 4 januari jongstleden de oud-‐voetballer Coen Moelijn is overleden. De bekende dribbelaar die altijd op de linksbuitenplaats excelleerde is 73 jaar geworden. Moulijn staat symbool voor het Rotterdamse motto "geen woorden maar daden" en nam deel aan 38 interlandwedstrijden. Het Feyenoordlegioen heeft op de Coolsingel passend afscheid van hem genomen. … dat er weer een nieuwe ouderenpartij is opgericht onder de naam van 50Plus. Jan Nagel is de drijvende kracht achter dit project. De bedoeling is, dat 50Plus mee gaat doen aan de verkiezingen van de Provinciale Staten op 2 maart aanstaande. Volgens de peilingen gedaan door Maurice de Hond, zou de partij op dit mo-‐ment 1 zetel in de Kamer kunnen bezetten. … dat op 14 januari jongstleden Peter Post is overleden. De oud-‐wielrenner en ploegleider, "Keizer van de vierdaagsen" is 77 jaar geworden. … dat Leo Beenhakker door het bestuur van Feyenoord op non-‐actief is gesteld, mede na aanleiding van een door hem gegeven persconferentie waarbij hij mededeelde, dat zijn contract niet zou worden verlengd. De reden die was opgegeven, zijn gevorderde leeftijd, had hem een "klotegevoel" gegeven. … dat de Rotterdamse Erasmus Universiteit hofleverancier blijkt te zijn voor AEX bedrijven. De meeste be-‐stuursvoorzitters en toezichthouders hebben er gestudeerd. Dat meldt Intermediair die er een onderzoek naar heeft gedaan. … dat de 10e Nationale IQ-‐test dit jaar weer georganiseerd is door zendgemachtigde BNN. De winnaar, met een IQ van 131, is geworden de Bekende Nederlander (BNer) Marc de Hond (já, de zoon van..). Tot laagste score, met een IQ van 81, kwam de nieuwe BNster, zangeres Shary-‐an. … dat de "dekkingsgraad" van het pensioenfonds ABP per 31 december 2010 op 105,4 % is geëindigd en hier-‐mee weer boven het minimum staat. … dat de orde van paters Salesianen van Don Bosco zich bereid heeft verklaard een collectieve schadevergoe-‐ding te geven aan de slachtoffers van seksueel misbruik. De Salesianen zijn daarmee de eerste congregatie die dat doet. In een brief aan alle slachtoffers wordt spijt betuigd en een ruimhartige schadevergoeding in het vooruitzicht gesteld zonder juridische procedure. De orde loopt hiermee vooruit op het rapport van de com-‐missie Deetman. ✘
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 15
ONZE NIEUWE BESTUURSLEDEN
door Roeland Delfgauw en Janneke de Geus
Janneke dice: Hallo Roeland, ik begrijp dat jij ook nieuw bent in het bestuur van de Nederlandse Vereniging? Roeland dice: Ja, dat klopt en ik heb er best zin in Janneke dice: Woon je al lang in Mexico? Ik geloof niet dat we elkaar al eerder tegen zijn gekomen.... Roeland dice: Sinds 1/1/98! Ik ken je naam via de Nederlandse ambassade, jij werkte daar toen, maar in het begin had ik haast geen kontakt met andere Nederlanders, vond ik toen niet zo nodig, ik had zelf mijn handen vol om spaans te leren, de Mexikaanse mentaliteit te leren begrijpen, het land te verkennen en bovenal hard te werken. Ik kwan echt als ´vreemde´dit land binnen . En jij, je zit hiet dus al een tijdje? Janneke dice: Haha, wat grappig want mijn eerste vlucht naar Mexico was op 8/1/98, maar dat was voor stage en ik woon hier sinds 1999. Ik heb Romaanse talen en culturen gestudeerd in Groningen en ben daarna direct naar Mexico gegaan. Ik heb inderdaad lange tijd op de culturele afdeling van de Ambassade gewerkt en sinds 2009 werk ik voor Nuffic op het kantoor in Mexico (Nuffic Neso), we promo-ten het Nederlandse hogere onderwijs in Mexico dmv samenwerkingsverbanden tussen NL en Mex universiteiten en door studenten te informeren over de mogelijkheden om in NL te studeren. Roeland dice: Lijkt me een leuke job. Ikzelf ben via wat omzwervingen bij een international verhuisbedrijf – Mexpack – terecht gekomen, dat houdt zich voornamelijk bezig met verhuizingen vanuit en naar Mexico toe van expats van de grote internationale bedrijven in geheel Mexico en ik zelf doe ook wat project lading. Vandaar dat ik de laatse jaren meerdere Holanders heb leren kennen en zodoende wat meer kontakt kreeg met o.a. The Dutch Busines Club, de Nederlandse Ambassade . Ja, dan is een stap naar het bestuur toe al snel wat kleiner. En sinds wanneer zit jij in het bestuur en waar ga je je mee bezig houden? Weet je dat al? Janneke dice: Sinds oktober 2010 maar m´n taken zijn nog niet zo duidelijk. Toen ik gevraagd werd was de mededeling van de bestuursleden dat ¨een frisse wind¨ altijd welkom is dus ik denk dat het goed is om nieuwe ideeen aan te dragen en te zien wat we kunnen doen om niet alleen de vereniging maar ook het ledenbestand ed levendig te houden. Maar om daar een goede kijk op te krijgen heb ik nog even wat tijd nodig denk ik...maar met de hulp van de andere bestuursleden komt er vast iets goeds uit....denk je niet? Roeland dice: Vorig jaar werd ik vanuit het bestuur gevraagd om samen met Niels van Vliet en Eric van Nuland het Oranje Gala te organiseren. Dat was een heuse opgave en ja dan kom je de bestuursleden vaker tegen en die vroegen me in het bestuur te komen. Ze hadden ´vers bloed nodig´ of een frisse wind zoals ze dat naar jou vertaalde. Roeland dice: Dus zullen we dan ons presenteren als de nieuwste ´jonkies´ aan de rest van de gemeenschap! Janneke dice: Doen we! We hebben onze leeftijd in ieder geval mee... Roeland dice: Het valt me trouwens op dat niet alle Hollanders in Mexico echt lid zijn, waar zo dat nou aan liggen. Tijd voor nieuwe ideeen en activiteiten? Wat denk jij? Janneke dice: Janneke dice: Geen idee waar het precies aan ligt, maar we moeten er wat aan doen...dus bij deze..... Roeland en Janneke invitan a todos los holandeses en México ser miembro de la asociación vía www.nvmexico.mx Tot snel bij de volgende vergadering! Groetjes!!
Harer Majesteits Ambassadeur te Mexico
Cora Minderhoud
heeft het genoegen Nederlanders woonachtig in Mexicouit te nodigen voor een ontvangst ter gelegenheid van
Koninginnedag
op woensdag 27 april van 19.00 tot 21.00 uurin de patio van het Museum Franz Mayer
Avenida Hidalgo 45, Centro Histórico in Mexico-Stad.
*** RSVP ***Tel: 52 58 99 21 tst. 213
Uitnodiging voor 2 personen
Tenue de ville
Om veiligheidsredenen wordt u verzocht een identificatiebewijs bij u te dragen.
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 17
MIGRANTEN BESTAAN NIET ECHT door Marjolein van de Water, foto’s Nico Jankowski
"Ik hoorde alleen de vrouwen gillen. Ik sprong zo snel mogelijk van de trein af en vluchtte de bergen in.” Ignacio kijkt strak voor zich uit. Hij heeft een vuilniszak over zijn bovenlichaam getrokken en draagt daaronder een kapotgesneden spijkerbroek die weinig meer bedekt. “Ze hebben me alles afge-‐nomen, tot mijn kleren aan toe. Ik heb helemaal niks meer”, zegt hij terwijl hij de rode striemen op zijn borst laat zien. Samen met zo’n driehonderd andere mannen, vrouwen en kinderen, beklom de Hondurese Ignacio donderdagavond een goederentrein in Arriaga, een stad in het zuiden van Mexico. De veelal uit Centraal-‐Amerika afkomstige migranten hebben geen visum en reizen ongedocumenteerd door Mexico. Ze klimmen met honderden tegelijk op de treinen omdat het de enige manier is om gratis het land te doorkruisen. Op 16 december 2010, rond middernacht, werden de migranten een paar uur na vertrek opgeschrikt door een politierazzia. Militairen, federale politie en de migratiedienst klommen de wagons op om de reizigers in te rekenen. In paniek sprongen de mi-‐granten van de wagons en probeerden de bergen in te vluchten. “Het was te donker om te kun-‐nen zien wat er precies gebeur-‐de”, vertelt de zestienjarige Wil-‐mer uit Honduras. “Ik kon alleen hun lampen zien en hoe ze de mensen daarmee neersloegen.” Verschillende migranten raakten gewond door de sprong van de trein of door de klappen van de autoriteiten. Volgens de migra-‐tiedienst zijn 92 van de opzitten-‐den gearresteerd. De rest wist te
ontkomen en velen van hen slaagden erin even ver-‐derop terug de trein op te klimmen.
Kapmessen “We dachten dat we het gered hadden”, vertelt Ignacio. “Maar het ergste moest nog komen.” Want de overgebleven migranten werden vrij snel daarna opgeschrikt door tien in het zwart geklede mannen die met wapens van zwaar kaliber de trein op-‐kwamen. “Ze schreeuwden dat we ons geld moesten geven”, zegt de verlegen Ignacio zacht. “Ze hadden kapmessen waarmee ze ons sloegen. Ik gaf vijftig pesos maar ze vonden het niet genoeg. Ik gaf ze nog honderd maar ze begonnen te schreeu-‐wen en duwden met hun geweren op mijn borst. Toen dwongen ze me mijn bovenkleding uit te trek-‐ken en af te geven. Mijn broek scheurden ze kapot met hun kapmes, ze scheerden rakelings langs mijn kruis. Ik moest zelfs mijn schoenen leegschudden.” Wilmer is zijn vader kwijt geraakt tijdens de overval. “In paniek sprongen we van de trein maar we ren-‐den allebei in een andere richting. Ik hoorde scho-‐ten. Misschien is hij ontvoerd, of vermoord, zoals ze zo vaak doen met migranten.”
In Arriaga staat de trein een paar uur stil voordat hij vertrekt
18 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
Van de driehonderd migranten die in Arriaga opstapten, is de volgende ochtend nog maar een handjevol over
Vrouwen verdwenen Als de trein om acht uur ’s ochtends door Juchitan rijdt, resten er nog maar twintig migranten, allemaal jonge mannen. Hun kleding gescheurd, gewond en van al hun bezittingen beroofd. “De vrouwen en kinderen zijn opgepakt of meegenomen door de overvallers”, zegt Francisco, een jonge El Salvadoraan. “We weten allemaal wat er dan met hen gebeurt.” Soepel ontwijkt hij de takken van de bomen langs het spoor die langs zijn hoofd scheren. Terwijl de trein rijdt, springt hij van de ene wagon op de andere. “Ik weet precies hoe ik een controlepost van de migratiedienst kan herkennen”, zegt hij ter-‐wijl hij in de verte tuurt. Het is voor Francisco de derde keer dat hij bovenop de trein naar de VS reist. “Vroeger was er meer poli-‐tie. Die beroofde me en sloeg me in elkaar. Nu zijn er Los Zetas, die martelen je, en snijden je kapot als je familie geen losgeld betaalt.”
Los Zetas Los Zetas is een Mexicaanse criminele organisatie die migranten ontvoert en losgeld eist van hun fami-‐lie. De organisatie ontstond toen een door de VS getrainde elite-‐eenheid van het Mexicaanse leger zich afscheidde, en zich verhuurde aan het Golfkar-‐tel, een van de rivaliserende drugskartels in het noorden van Mexico. Na een conflict begonnen Los Zetas onafhankelijk te opereren. Ze waren tot voor kort voornamelijk actief op de binnenlandse drugsmarkt. Het ontvoeren van migranten is een relatief nieuwe bezigheid van Los Zetas. “Migranten zijn een winstgevende handel voor een heleboel mensen.” Pater Solalinde runt het opvang-‐huis voor migranten in Ixtepec, Oaxaca. Van geweld tegen migranten kijkt hij allang niet meer op. “Poli-‐tie, lokale bendes, Los Zetas, de migratiedienst, zelfs de machinist van de trein verdient geld aan ze. Ze
hebben geen rechten en iedereen kan met ze doen waar ze zin in hebben. Ze bestaan officieel niet echt.” Het opvanghuis van de priester ligt pal aan het spoor waar de migranten die het gered hebben deze och-‐tend binnendruppelen. Ze krijgen eten, een stuk zeep en voor Ignacio is er een nieuwe broek. Het moeilijkste deel van het traject moet nog komen, weten ze. Verderop in het noorden is de kans op ontvoeringen en verkrachtingen alleen maar groter.
Geen twijfel Toch twijfelt niemand eraan verder te gaan: “Ik heb niks te verliezen”, zegt Francisco. “In Honduras is geen werk en is het geweld van gewapende bendes onhoudbaar geworden. Ik ga liever dood op de trein dan dat ik niet probeer te ontsnappen uit die ellen-‐de.” Hij woonde ruim tien jaar in de VS maar werd vijf maanden geleden gedeporteerd omdat hij geen verblijfsvergunning had. Ook Elena, die met haar man en twee zoons van ze-‐ven en twee jaar oud, het eerste deel van de reis gehaald heeft, zal de sprong wagen. Ze kwam een week geleden al aan en kijkt deze vrijdagmorgen stil toe hoe de gehavende mannen het opvanghuis bin-‐nenstrompelen. De berichten over tenminste vier vrouwen die in handen zijn gevallen van de ontvoer-‐ders, lijken haar niet te raken. “Wij halen heelhuids de overkant”, zegt ze met een felle blik in haar ogen. “Omdat God het wil.” ✘
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 19
VERBODEN DOORDENKERTJES
door Ad ten Kate
Iedereen schijnt het erover eens te zijn dat discri-‐minatie uit den boze is. Of het nu gaat om joden, black people, latino’s, vrouwen, homosexuelen of anderesoortige minderheden, er bestaat weinig twij-‐fel over een ieder’s plicht om ze allemaal gelijk te behandelen, en als er maar het geringste vermoe-‐den is dat dat niet het geval is, staan de getroffenen onmiddellijk op hun achterste benen. Er worden ook wetten aangenomen die discriminatie verbieden en die wetten moeten natuurlijk nageleefd worden. Dat is niet eenvoudig. Het is namelijk helemaal niet zo makkelijk om aan te geven wat discriminatie nu precies inhoudt. Ten eer-‐ste moet je duidelijk maken om welke groepen het gaat. Als je dat nalaat, wordt het voortrekken van je eigen kinderen boven die van de buurman al discri-‐minatie en dat kan toch niet de bedoeling zijn. Laatst zag ik dat HIV-‐positieven zich beklaagden over discri-‐minatie bij sollicitatie en ik kan me daar wat bij voor-‐stellen. Zo kan je een eindeloos aantal groepen be-‐denken die vatbaar zijn voor discriminatie en kan je je afvragen waar het toe zou leiden als die allemaal gelijk behandeld zouden moeten worden. Ten tweede is het allerminst duidelijk waar de frase “gelijke behandeling” nu precies voor staat. In prin-‐cipe zou je zeggen dat iedereen voor de wet gelijk moet zijn, en dat is natuurlijk zo, maar zelfs dan hebben gelijke verordeningen dikwijls zeer ongelijke gevolgen voor verschillende groepen mensen. Het klassieke voorbeeld is het verbod om onder bruggen te slapen, dat dan algemeen van toepassing is op iedereen, ongeacht huidskleur, geslacht, geloof en met of zonder baard. Dat pakt toch wat anders uit voor de Parijse clochards dan voor de Rothschilds. Allemaal gelijk behandeld, maar de één een beetje gelijker dan de ander, zoals George Orwell het zo pakkend uitdrukte.
Een derde vraag is welke handelingen als discri-‐minatie kunnen worden aangeduid en welke niet. Stel je voor dat ik m’n tong uitsteek naar een Afro-‐amerikaan – wat ik uit veiligheidsoverwegingen ove-‐rigens nooit zou doen – dat zou toch moeten kun-‐nen. Of als ik vanwege de mogelijkheid van zwan-‐gerschapsverlof liever een man dan een vrouw in de gevaarlijke leeftijd in dienst neem. Dat lijkt toch een redelijk argument. Bovendien, als dat opeens niet meer mag, zijn er toch altijd wel onpartijdige nepcri-‐teria te bedenken waarop de jongere vrouwen uit-‐geselecteerd worden. En dan is er tenslotte de vraag of het verbod van discriminatie voor iedereen geldt, of dat er een on-‐derscheid gemaakt moet worden tussen de particu-‐liere en de publieke sector. Ik heb daar zelf een zeer uitgesproken mening over die ik nooit ergens ver-‐tolkt heb gezien. Vreemd eigenlijk. Zelfs Friedrich Hayek die toch heel diep na heeft gedacht over hoe grondwetten er eigenlijk uit moeten zien (Zie zijn “The Constitution of Liberty”) maakt dat onder-‐scheid niet. Ja, ik vind dat ieder particulier het volste recht heeft naar hartelust te discrimineren, de een voor te trek-‐ken boven de ander, de een lief te hebben en de ander te haten, over de een te roddelen en over de ander lovende woorden te spreken, en ga zo maar door. Vanzelfsprekend zolang daarbij geen wetten worden overtreden. Dat recht is geen moreel recht. Daar gaat het niet om. Vanuit een moreel standpunt is het wellicht beter niet te haten, niet te roddelen en niet voor te trekken, maar er bestaat geen expli-‐ciet verbod op dat soort handelswijzen en gevoe-‐lens, zelfs niet als die handelswijzen zich richten te-‐gen kwetsbare groepen. Daaraan ligt het principe ten grondslag dat in een vrije rechtsstaat ieder indi-‐vidu alles mag wat niet expliciet verboden is. Dat is vrijheid.
Bij de publieke sector ligt dat heel anders. In een democratische rechtsstaat mogen de overheid, en ook de wetgevende en rechtsprekende machten, niet alles doen wat niet verboden is, maar alleen dat waar ze uitdrukkelijk toe bevoegd zijn. Ze hebben een mandaat van de kiezers en dat mandaat sluit ongelijke behandeling, vriendjespolitiek en bevoor-‐deling van de een boven de ander uit. Daar zijn de centjes van de belastingbetaler niet voor. Daar ben ik het helemaal mee eens. Of het nodig is om in een rechtsstaat een aparte wet tegen de discriminatie aan te nemen blijft een open vraag. De meeste grondwetten beginnen met een artikel waarin aan alle onderdanen een gelijke be-‐handeling en gelijke rechten worden toegekend. Nu zijn grondwetten er voor een groot deel om burgers te beschermen tegen machtsmisbruik van de over-‐heid, maar ook weer niet uitsluitend. Bovendien zijn de beschikkingen van de grondwet dikwijls niet erg duidelijk, dus kan het wenselijk zijn daar een wat explicietere betekenis aan te geven door middel van
specifieke wetten. Daarin wordt dan bijvoorbeeld uitgelegd wat “gelijk” betekent. In Mexico werd in 2003 de “Ley Federal para Preve-‐nir y Eliminar la Discriminación” aangenomen. Una-‐niem, er was niemand tegen. ´t Was nog tijdens de regering Fox. Daarin worden wat pogingen onder-‐nomen om wat meer duidelijkheid te scheppen over wat gelijkheid inhoudt en over de groepen die voor discriminatie vatbaar zijn. Niet al te succesvol naar mijn smaak, maar zo is het met de meeste wetten, die fundamenteel onduidelijke begrippen duidelijk willen maken. ´t Is vaak zo dat één grote twijfel ver-‐vangen wordt door een groot aantal kleinere twij-‐fels. Je schiet er weinig mee op, behalve dan dat je werkgelegenheid schept voor vele dure advocaten. Ook wordt er in die wet nauwelijks onderscheid ge-‐maakt tussen de publieke en de particuliere sector. Ik vind dat zorgwekkend, maar blijf als particulier toch gewoon m’n tong uitsteken tegen wie ik vind dat hij of zij daarvoor in aanmerking komt. Hopelijk loopt niet slecht met me af. ✘
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 21
NEDERLANDSE CULTUUR IN MEXICO
door Annebeth Wijtenburg
Mark Manders in Museo Carillo Gil Mark Manders is een Nederland beeldend kunstenaar die geroemd wordt om de consis-‐tente wijze waarop hij met heldere beeldtaal een intrigerende eigen wereld weet te scheppen”. Zijn werk laat “alle ruimte voor vrije associatie” en “zet zich vast in het ge-‐heugen”. Waar: Museo de Arte Carillo Gil Wanneer: 2 februari 2011 – 17 april 2011 Meer informatie: www.museodeartecarrillogil.bellasartes.gob.mx,
www.markmanders.org
‘Plank’ en ‘Stand van de Sterren’ op Cine Festival Ambulante De Nederlandse films Plank en Stand van de Sterren zullen dit jaar te zien zijn tijdens het bekende reizende film festival Ambulante. Beide regisseurs van de films Billy Pols (Plank) Leonard Retel Helmrich (Stand van de Sterren) zullen respectievelijk in februari en april op het festival hun films toelichten die beide het thema raken van globalisering en de daarbij behorende moeilijkheden. Het festival zal in vier maanden door 12 verschillende steden reizen. Waar: 12 steden, start in Mexico Stad Wanneer: 11 februari 2011 – 11 juni 2011 Meer informatie: www.ambulante.com.mx
Michael Szulc Krzyzanowski’s ‘Beautiful People’ in Museo de la SCHP Het fotoproject The Most Beautiful People in the World van Michael Szulc Krzyzanowski heeft wereldwijd naam gekregen door de echtheid van zijn foto’s. Over de hele wereld konden mensen zich opgeven om zich te laten fotograferen als the ‘Most Beautiful Pe-‐ople’. Uit zijn expositie Cruce de Caminos zijn een aantal altijd foto’s geselecteerd die eind maart tot eind mei in het Museo del Antiguo Palacio del Arzobispado de la Secre-‐taría de Hacienda y Crédito Público te zien zullen zijn. Waar: Museo del Antiguo Palacio del Arzobispado de la Secretaría de
Hacienda y Crédito Público Wanneer: 24 maart 2011 – 22 mei 2011 Meer informatie: www.themostbeautifulpeople.org, www.szulc.info,
www.hacienda.gob.mx
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 23
DE MIXES (DEEL 4) door Poul van Bremen Mulder
Op dertig oktober vertrok de fanfare van de kerk met een hele stoet dorpsbewoners richting begraaf-‐plaats. Die was vanaf het hotel te zien omdat er een dennenbos omheen lag. Ik liep achter de stoet aan en we kwamen bij de begraafplaats: alleen maar kruizen met namen erop maar geen grafstenen. Ge-‐woon een langwerpig heuveltje met een kruis erop. Alles eenvoudig en netjes geordend. De fanfare speelde, geen treurmuziek maar hier en daar een vrolijke of romantische deun voor de overledenen, hun eigen geliefde muziek. Ze gingen van graf tot graf om ze wakker te maken, want het was de be-‐doeling dat de "zielen" mee zouden gaan om de maand der doden te vieren. Na enkele uren vertrok de stoet met de fanfare weer naar het dorp, nu in gezelschap van de dorpszielen. Ieder ging zijns weegs en ik werd uitgenodigd bij de familie Santos García. Er was eerst een ceremonie van een geofferde kip en de sterke drank mezcal waarvan een beetje op de vloer werd gedruppeld. De kip werd klaargemaakt voor de soep en voor de tamales: maïsmeel met kippenvlees verpakt in maïs-‐bladeren en verwarmd opgediend. Ik zou de cere-‐monie nog vele malen herhaald zien in de komende weken, want de hele maand november werd ieder-‐een door iedereen uitgenodigd zoals de traditie van het dorp voorschrijft en zoals het, volgens hen, in de bijbel vermeld staat. Overal kon je de weggegooide maïsbladeren op de paden vinden. Het waren heer-‐lijke tamales, met kip en met donkere bonen en chi-‐les. De mensen waren hartelijk voor ons als onder-‐wijzers en dankbaar dat we hun kinderen lesgaven. Ik werd ook uitgenodigd door Don Victoriano en het was de eerste keer dat ik bij hem thuis kwam. Het huis lag wat verder weg van het centrum, op een kleine heuvel en was omringd door een omheining met maar een ingang. Ze waren heel hartelijk en Ciro speelde wat muziek op zijn gitaar.
Wat opviel als je in het dorp liep waren de mannen met hun machete in een leren foedraal die met een lus onder hun arm hing, en met hun guaraches. De vrouwen ook met sandalen, vaak van plastic en met hun omslagdoek, de reboso. Als ze elkaar ontmoe-‐ten riepen ze hun groet "Mayeppe" en hielden stil om een praatje te maken of liepen gewoon door. De paden waren vaak bemodderd en hier en daar slipperig door de uitbundige regenval. Kinderen volgden hun ouders en werden nooit bij de hand genomen. Om het huis heen waren altijd wel een paar scharrelende kippen en honden te vinden. Die honden hielden 's avonds vaak een concert, een soort samengeblaf, zeker om de nieuwste klets-‐praatjes op hun hondenmanier te vertellen. Ze had-‐den echt een functie: het huis bewaken of het maïs-‐veld, de milpa. De huizen waren brandschoon en er was zelfs geen enkele kakkerlak te vinden. De meeste mensen in het dorp waren arm en de regeringsorganisatie DIF deelde maïsmeel en bonen uit. Verder was er een kleine kliniek met een paar hospitaalbedden, een verpleegster en een dokter die af en toe spreekuur kwam houden. Op dinsdag was het marktdag en kwamen er vrachtwagens met hun waar naar het dorp. Er werd van alles verkocht: van gedroogde visjes tot aan 33-‐toerenplaten en van kippen tot warme dekens, groenten en plaatselijke bananen in oranjerode schil. Op dinsdag was het gezellig en druk want dan kon iedereen iedereen ontmoeten, zoals ook op zondag, maar dan wel op een andere manier. Zondag's gingen veel mensen naar de kerk die zwaar bewierookt werd met copal. Voor de beelden aan de zijkant werd geknield en gebeden. Vaak was er geen priester beschikbaar omdat die dienst deed in een ander dorp en nam de mayordomo de taak over. De mayordomo is de opzichter van de kerk en heeft een
24 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
Een traditionele keuken
belangrijke functie. Aan het begin van zijn functie ontvangt hij alle benodigdheden voor een jaar, zoals grote dikke kaarsen en ook kleinere kaarsen, wie-‐rook en alle andere materialen om kerkceremonies uit te voeren. Iemand die mayordomo is geweest mag de titel van "Don" voeren. De school ging het goed. We kregen er een onder-‐wijzer bij, die we "Mexicapan" doopten. De twee groepen leerlingen deden het goed met enkele uit-‐blinkers die alleen maar tienen haalden. 's Maan-‐dags hadden we de vlagceremonie en iedereen stond in de houding met zijn gestrekte rechterhand over het hart het volkslied te zingen, waarbij ik een beetje klungelig aan de kant stond, en, wat ik be-‐langrijk vond, niemand was in schooluniform. Ik vond het zo belangrijk om geen uniform te hebben op school omdat dat weer een extra uitgave zou be-‐tekenen. Het dorp was arm, straatarm, maar de kin-‐deren waren wel gezond, zagen er netjes en ver-‐zorgd uit en de mensen in het dorp hadden een bloeiend sociaal leven als zijnde een grote familie. De Kersttijd brak aan met het vieren van posada's. In heel Mexico wordt hetzelfde gedaan. Vanaf de zes-‐tiende december wordt er onderdak gevraagd met een ellenlang lied dat door de posadavragenden wordt geopend en door de mensen binnenshuis wordt beantwoord. Uiteindelijk wordt er onderdak gegeven. In Zacatepec was het leuker: er werd aan een huis posada gevraagd, maar dit werd geweigerd, er werd doorgevraagd tot men aan het huis kwam waar onderdak werd geboden. Dit gebeurde al vanaf begin december. Natuurlijk deden alle schoolmees-‐ters mee, want we hoorden helemaal bij het dorp. De vakantie brak aan en de avond voordat we naar Oaxaca zouden gaan viel directeur Pedro van een buitentrap: dronken. Alcohol was zijn probleem. Hij zei niets, maar het werd ons door de dorpelingen verteld. Pedro verdween in de bus om nooit meer naar Zacatepec terug te keren. Ik had aantekeningen gemaakt van mijn observaties en had nu mooi de tijd om ze uit te werken. Ook had
ik een lijstje met Mixe woordjes gemaakt dat ik net-‐jes wilde uittikken. Dit waren de resultaten van mijn gesprekken met Sergio en Wietshk. Ik was bijna elke middag bij Doña Julia geweest en had zelfs een te-‐kening gemaakt van de gezellige traditionele en sfeervolle keuken. 0p een verhoging van planken aan de wand lag hout opgestapeld dat met een paar vonken direct vlam vatte. Er was een grote waterkan in de vorm van een voet waarin water voor de koffie heet gemaakt werd, met de punt van de voet gericht op het vloer, drie stenen en de bakplaat. Dat was in iedere Mixe keuken te vinden. Koffie en de onaf-‐scheidelijke grote tortillas (tlayudas) met kip en chi-‐les vergezeld met een praatje: dat waren mijn her-‐inneringen aan de keuken van Doña Julia. 0ud en Nieuw vierde ik in Oaxaca Stad bij de Ve-‐lasco's. Juan ontmoette ik op het Zocalo en we praatten onder andere over de val van Pedro. Juan merkte op dat hij in ieder geval zacht gevallen was, duidend op de corpulente verschijning van Pedro.
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 25
Begin januari gingen we weer terug naar Zacatepec, maar directeur Pedro zat niet in de bus. Ook de vol-‐gende dagen verscheen er geen Pedro en Juan en ik besloten om Spaans en wiskunde onder Juan en Mexicapan te verdelen, zodat de leerlingen in ieder geval verder konden. Twee weken later gingen we gedrieën naar de Federale Scholen 0rganisatie in Oaxaca Stad om het verzuim van Pedro te melden en te vragen wat we moesten doen. We hadden een officiële brief van burgemeester Filadelfo bij ons om onze woorden kracht bij te zetten. Een vertegenwoordiger van de Federale Scholen Organisatie vertelde ons dat Pedro plotseling met pensioen was gegaan waarop wij vertelden dat we door konden en wilden gaan met de school totdat er een nieuwe directeur zou zijn. Daar was niets op tegen als we maar iedere veertien dagen een brief van onze aanwezigheid getekend door de autoriteit zouden geven aan de organisatie. Dat beloofden we en de maandag daarop stonden we weer voor de klas in Zacatepec. Deze situatie zou duren tot een week na Pasen toen er een nieuwe directeur kwam, begeleid door een onderwijzer die ons eindelijk liet zien hoe een normaal geleide school er uit behoorde te zien. Inmiddels was er geen vlagvertoon ieder maandagochtend en was het probleem van wel of geen schooluniformen verschoven naar later. Het dorpsleven ging zijn gewone rustige gang en mijn eigen lessen bij Doña Julia, Sergio en Wietshk gingen gewoon verder onder het genot van een kom koffie en een pluk brood. Ik zag hoe Wietshk iedere keer het been van haar broer verbond en kon ook zien hoe groot de open wond was. Wietshk was een geweldige verpleegster die haar werk met veel liefde en geduld deed. Van Sergio leerde ik wat Mixe en ik schreef bij gelegenheden de woordjes op. Niet veel en ik vroeg wat voor mij belangrijke woorden waren. Er kwamen hierbij wat culturele bijzonderheden bo-‐ven. Bijvoorbeeld als je over het erf van een dorps-‐genoot wilde lopen "Naash" moest zeggen, zoiets van: "Ik kom er aan en kom over jouw grond". Naash betekent aarde. Een soort waarschuwing dat je over de grond van je dorpsgenoot gaat lopen zonder dat
je hoeft te wachten op toestemming. En als je elkaar buiten het dorp op een van de modderige paden ontmoet, zeg je "Mayeppe" of in het kort "May", een vriendelijke groet voor iedereen in de hele Mixe Regio. De menselijke warmte van Doña Julia, Sergio, Etel-‐berto, Australberta en vooral Wietshk deed me veel goed. Ik kwam nu dagelijks langs voor een praatje met Sergio die me veel vertelde over het dorp en zijn gewoontes. Zeg Zacatepec dan zeg je muziek, was Sergio's stelling. Behalve de muzieklessen op de zeer jonge leeftijd van vier/vijf jaar en de fanfare was er ook veel belangstelling voor muziek door tri-‐o's, ranchero -‐ en vooral música tropical. Sergio kon muziek schrijven en schreef tropical muziekstukken. Bijna iedereen deed iets met muziek en Etelberto had zijn eigen band, speelde en zong, een man van veel talenten! Sergio vertelde over de aanleg van de weg van Mitla naar Zacatepec. Toen de weg bij Tlahuitoltepec aan-‐gekomen was werd dit dorp aangewezen door de autoriteiten in Oaxaca als plek voor een muziek-‐school, terwijl deze plaats eigenlijk aan Zacatepec toekwam. Zacatepec was juist het dorp dat het initi-‐atief had genomen om naar andere dorpen te gaan en het gebruik van de verschillende instrumenten te tonen en te onderwijzen. Sergio benadrukte dat de eer voor een muziekschool zoals de CECAM aan Za-‐catepec toekwam. Het dorp kon gemakkelijk twee fanfarebands bemannen, zelfs drie. Muziek -‐ muziek – muziek. Doña Julia was weduwe en hield de familie bij el-‐kaar. Ze woonde in een stevig huis met een mooie traditionele keuken aan een patio waar een van haar zoons woonde met vrouw en kinderen. Haar oudste dochter was onderwijzeres en woonde met haar familie in een buitenwijk van Oaxaca. Doña Julia woonde met haar kinderen Sergio, Wietshk, Alejan-‐dra en Shanna en haar kleinzoon Ruben. Een patio beneden haar woonden Etelberto, Australberta en Daisy. Etelberto hielp zijn moeder wanneer ze zijn
26 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
Het altaar Santa Cecilia
hulp nodig had en hij kwam vaak even langs voor een praatje met Sergio. Sinds Doña Julia's man was overleden had Etelberto zijn plaats voor een groot deel ingenomen. Hij was altijd druk, wist van alles wat, was erg sociaal, speel-‐de in een van de fanfares, had zijn eigen banda tro-‐pical, zong en speelde gitaar op de zaterdagse dorpsfeesten. Hij was onderwijzer op de lagere school in het buurdorp Metaltepec. Zoals de mees-‐ten in het dorp wist hij hoe een maïsveld te verzor-‐gen en oogsten en alles van het telen en verzorgen van de koffiestruiken. Hij vertelde me over de com-‐ponist Don Rito Rubirosa die al over de negentig was. Vroeger was Don Rito gevlucht uit zijn geboor-‐tedorp Cacalotepec en was in Zacatepec gekomen. Hij was de componist van het bekende Fandango Mixe en vele muziekstukken meer. Op aanwijzingen van Etelberto klom ik naar boven langs het pad dat naar het altaar van Santa Cecilia leidde. Don Rito was thuis met zijn vrouw en had net een takkenbos bij elkaar gesprokkeld. Ruim negentig jaar en nog steeds aan het sprokkelen! Taai en on-‐verzettelijk. Hij schreef nog steeds muziek met een ongelofelijke vaste hand. Zijn vrouw bood me de onvermijdelijke kom koffie aan en Don Rito vertelde over vroeger en over zijn zoon die priester was ge-‐worden. Hij was volkomen tevreden in Zacatepec.
Het schrijven voor een hele fanfareband moet een ingewikkelde zaak zijn en Don Rito deed het met liefde en plezier. Het was rustig daar, halverwege het pad naar het altaar van Santa Cecilia, de schuts-‐patroon van de musici. Op een goede dag was er feest in het buurdorp San Pedrito aan de andere kant van de rivier. Enkele van mijn leerlingen vertelden me dat er een lange Engel-‐se jongeman in het dorp was aangekomen. Hij sprak geen Spaans, maar ze hadden met het Engels dat ze geleerd hadden kunnen opmaken dat hij uit Enge-‐land kwam en drie dagen naar San Pedrito zou gaan om feest te vieren en in het basketbalteam van San Pedrito te spelen. Ik was tevreden dat ze zoveel in-‐formatie uit hem hadden weten te krijgen. De zaterdag daarop ging ik met Juan en de leerlin-‐gen naar San Pedrito. Het gaat om een dorp met maar 700 zielen dat afhankelijk is van het grotere dorp Alotepec. Er is echter veel meer kontakt met Zacatepec. San Pedrito heeft ernstige problemen met de watervoorziening. Speciaal voor de gelegen-‐heid was er een priester gekomen om de kerkdien-‐sten te leiden. De trompetist van de fanfare was een aardige jongen die zelf ook muziek schreef. Hij leid-‐de ons rond en vertelde me over het waterprobleem en de geschiedenis ervan. Ik beloofde hem om te proberen er iets aan te doen als het schooljaar ach-‐
ter de rug was. De basketbalwedstrij-‐den waren spannend en werden vol vuur gespeeld. Ik weet niet meer wie er won, maar er werd hier en daar hard gespeeld, hoewel het wel sportief bleef natuurlijk. De Engelsman bleek een gewone avonturier te zijn die van de geijkte toeristenwegen was afgeraakt. Ze had-‐den hem in Ayutla verteld van het dorpsfeest in San Pedrito en hij was erop afgegaan. Hij vond het geweldig bij de Mixes, iets waar hij nooit over had kunnen dromen, zei hij. ✘
JAARGANG 48, NR 1, FEBRUARI 2011 27
EEN POSITIEVE ERVARING IN MEXICO
door Jacob Vaarkamp
Iedereen kent ze wel, de verhalen dat je in Mexico goed op je spullen moet passen. Voordat je het weet ben je wat kwijt. En als je iets ergens laat liggen is de kans dat je het later nog eens terug krijgt vrijwel ni-‐hil. Daarom schrijft ik dit stukje. Een paar weken geleden waren wij op vakantie in de staat Oaxaca en sliepen we onder andere een nacht in Hotel Ines (www.hotelines.com) in Puerto Escond-‐ido. Bij aankomst in ons volgende hotel ontdekten we dat we de adapter van onze laptop kwijt waren. Al snel kwam in tot de conclusie dat we hem in het stopcontact van onze kamer in Hotel Ines hadden laten zitten. Ondanks dat we geen hoge verwachtin-‐gen hadden belde we de volgende ochtend toch maar even. We kregen we een beetje het verhaal dat we verwacht hadden te horen, men wist van niets en er zaten nog mensen op onze kamer, dus
kijken was niet mogelijk. Maar we mochten 's mid-‐dags wel nog een keer bellen. 's Middags was het verhaal een stuk positiever, ster-‐ker nog, ze hadden ze adapter gevonden en zouden hem ergens neerleggen zodat we de week erop, als we weer thuis waren, afspraken konden maken over het opsturen etc. Op maandag werd het verhaal nog beter, ze zouden de adapter opsturen en de kosten voorschieten. Uiteraard wel met het verzoek om de kosten zo snel mogelijk terug te storten op hun bankrekening, wat we uiteraard ook gedaan hebben. En ja hoor, op woensdag werd een netjes ingepakte adapter bij ons afgeleverd. Wij zijn de mensen van Hotel Ines zeer dankbaar voor hun bijzonder nette afhandeling van dit gevalletje. ✘
Marijke J. Larenas-‐Linnemann
Drs. Spaanse taal en letterkunde Lerares M.O. Spaans Beëdigd tolk-‐vertaler
Privé-‐ en groepslessen Spaans, Engels, en Nederlands
Vertaalwerk Spaans, Portugees, Engels, Frans, Duits en Nederlands
Clases privadas y en grupo de Español, Inglés y Holandés Traducciones Español, Portugués, Inglés, Francés, Alemán y Holandés
TEL./FAX: (5) 675 44 04
28 POPO, MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING IN MEXICO
ALGEMENE INFORMATIE VAN DE NEDERLANDSE
VERENIGING IN MEXICO Bestuur Nederlandse Vereniging in Mexico Ere-‐Voorzitter Harer Majesteits Ambassadeur drs. Cora Minderhoud Voorzitter (interm) Henk W. Keizer 5846 1586 [email protected] Vice Voorzitter Machteld Caminada 5520 2707 [email protected] Secretaris Hans van den Bongard 5543 3314 [email protected] Penningmeester Willy van Iersel [email protected] Leden Christina Keizer 5846 1586 [email protected] Roel van Halen 5291 6131 [email protected] Janneke de Geus 5254 4013 [email protected] Roeland Delfgauw 3094 2440 [email protected] Walter Elderink 1106 3657 [email protected] Ledenadministratie en website Eric van Nuland 5662 1033 [email protected] PoPo Ad ten Kate 5559 0143 [email protected] Vertegenwoordiger NL ambassade Jan Bijl 5520 3189 [email protected] Lidmaatschap Het lidmaatschap bedraagt 500 pesos per familie per kalenderjaar. Leden kunnen deelnemen aan alle activi-‐teiten die georganiseerd worden door de vereniging en ontvangen tweemaandelijks het verenigingsblad de PoPo. Aanmelding nieuwe leden Na betaling van het lidmaatschap een kopie van het stortingsbewijs, naam, adres, telefoonnummer en liefst een e-‐mail adres sturen naar enola-‐[email protected] Betalen lidmaatschap Bedrag van 500 pesos storten op reke-‐ningnummer 12.90.66 bij Banamex su-‐cursal 4271 ten name van Wilhelmus van Iersel. Voor elektronische storting is de CLABE: 002180427101290663. Kopie stortingsbewijs met vermelding van naam sturen naar Willy van Iersel. Website www.nvmexico.com
DÉSIRÉE LARENAS LINNEMANN Alergologe en kinderarts (kinderen en volwassenen)
HOSPITAL MÉDICA SUR
Puente de Piedra n° 150
Col. Toriello Guerra - Del. Tlalpan 14050 Mexico D.F.
Torre 2, consultorio 602 tel/fax: (52-55) 5171-2248, 5606-6222 ext.4372
Celular: (52 of 044)-55-8509.5950 www.dra-desiree-larenas.medem.com
Officieel bedrijfsarts van de Nederlandse Ambassade
Opleiding: Rijksuniversiteit Utrecht. Instituto Nacional de Pediatría, México