Farklılıkların Yönetimi

30
Farklılıkların Yönetimi Prof. Dr. İsmet Barutcugil 1

description

Organizasyonlarda ve toplumlarda farklılıkların çatışmacı sorunların değil; gücün, gelişmenin ve zenginliğin kaynağı olması gerekir. Bunu sağlamak için özellikle yöneticilerin bilinçlendirilmesi ve uygun becerilerle donatılması büyük önem taşır. Küreselleşmenin ve demografik değişimin bir sonucu olarak artan farklılıkların etkin yönetimi 21. yüzyılın temel sorunlarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Transcript of Farklılıkların Yönetimi

Page 1: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıkların YönetimiProf. Dr. İsmet Barutcugil

1

Page 2: Farklılıkların Yönetimi

Farklılık Nedir?

Farklı olmak, benzersizlik, çeşitlilik, türdeş olmama, başkalık, ayrımlılık…

Doğal, sosyal ve benzeri her olayı ve olguyu diğerlerinden ayıran özellik

Irk, din, kültür, fiziksel ve zihinsel yetenekler, yaş, cinsiyet, cinsel tercih ve diğer karakteristiklerden doğan deneyimlerin ve bakış açılarının çeşitliliği

2

Page 3: Farklılıkların Yönetimi

Farklılık, bakış açısına ve yaklaşıma göre bir güç ve zenginlik kaynağı olarak görülebileceği gibi bir sorun kaynağı olarak da görülebilir.

Farklılık Nedir?

3

Page 4: Farklılıkların Yönetimi

Farklılık Nedenleri

Doğuştan (kontrol edilemeyen nedenler) Irk, cinsiyet, özürlü,

Sonradan Kazanılan (etkilenebilir nedenler) din, dil, eğitim, kültür, gelir

Seçilen (tümüyle kontrol edilebilir nedenler) yaşam tarzı, bağımlılık, giyim ve görünüm

4

Page 5: Farklılıkların Yönetimi

Bireysel FarklılıklarBireysel Farklılıklar

İnsanİnsan

YaşYaş

FizikselFizikselözelliklerözelliklerEtnik Etnik

kökenköken

CinsiyetCinsiyetKişilikKişiliközellikleriözellikleri CinselCinsel

eğilimlereğilimler

Sosyo-Sosyo-EkonomikEkonomiközelliklerözellikler

IrkIrk

YeteneklerYetenekler DilDil

ÖzelÖzelihtiyaçlarihtiyaçlar

5

Page 6: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıkların Dört Düzeyi

Yaş

Irk

Cinsiyet

Etnik Köken

Fiziksel

Yetenek

Cinsel Yönelim

KİŞİLİK

Coğrafi

Yerleşim

Medeni Durum

Ebeveyn Durumu

Dış Görünüm

Eğitim Geçmişi

Dini İnanç

Gelir Düzeyi

Alışkanlıklar

Hobiler

Yönetim Konumu

Uzmanlık Alanı

Kıdem

Bölüm / Birim

İşyerinin Konumu

İşin Niteliği

Sendika/Örgüt Üyeliği

Kişilik İçsel Faktörler Dışsal Faktörler Organizasyonel Faktörler

6

Page 7: Farklılıkların Yönetimi

Kültür FarklılıklarıKültür Farklılıkları Gelenekler – Görenekler

Giyim ve görünüm

Davranış

Yiyecek – içecekler

Müzik ve sanatlar

Selamlaşma – görgü kuralları

İnançlar, Tutumlar, Dünya Görüşü

Kendine ve topluma değer verme

Düşünme ve eyleme geçme

Rekabet ve işbirliği

Kadere veya çalışmaya inanma

Temel Değerler

Çevreyle ilişkinin anlamı

Gerçeğin niteliği

Zaman ve mekân algılaması

İnsanın doğası 7

Page 8: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıkların EtkileriFarklılıkların Etkileri Bireysel etkilerBireysel etkiler İnsanlar arası etkilerİnsanlar arası etkiler Kurumsal etkilerKurumsal etkiler Toplumsal etkilerToplumsal etkiler Uluslar arası etkilerUluslar arası etkiler

Farklılıkları AnlamakFarklılıkları Anlamak

8

Page 9: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıkların Etkileri: Bireysel

Mutsuzluk, moral bozukluğu Yalnızlık İçe kapanma Depresyon, psikolojik sorunlar Verimsizlik, düşük performans Suça yönelme, saldırı, zarar verme İntihar

9

Page 10: Farklılıkların Yönetimi

Verimsizlik Düşük performans Yanlış kararlar ve hatalı uygulamalar Gizli ya da açık direnme Müşteri, pazar, imaj ve gelir kayıpları Yüksek işgücü devri

10

Farklılıkların Etkileri: Kurumsal

Page 11: Farklılıkların Yönetimi

Sınıf çatışmaları Siyasal ve sosyal bunalımlar Otorite boşlukları Anarşi Suç artışları Sosyal huzursuzluk Toplumsal gerginlikler

11

Farklılıkların Etkileri: Toplumsal

Page 12: Farklılıkların Yönetimi

FarklılıklarınUluslar arası Etkileri

Savaşlar Siyasi gerginlikler, çatışmalar Uluslar arası müdahaleler Gerilla savaşları İsyanlar, yerel ayaklanmalar Terör olayları

12

Page 13: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıklardan Kaynaklanan İnsanlar arası İlişki Sorunları

İletişimsizlik Çatışma Kıskançlık, kavga Bozulan ilişkiler ve işler Ayrılma ve boşanmalar

13

Page 14: Farklılıkların Yönetimi

Önyargı İnsanlar, gruplar

veya varlıklar hakkında kişisel tiplemelere dayalı olumsuz duygularla zihinde önceden verilmiş karar veya belirlenmiş tutumdur

14

Farklılıklardan Kaynaklanan Sorunların Nedenleri

Page 15: Farklılıkların Yönetimi

Stereotipleme (Basmakalıp İzlenim)

İnsanları varsayımlara, beklentilere ve deneyimlere dayalı olarak zihinsel anlamda gruplandırma ve sınıflandırmadır.

Yalnızca diğer grupların farklılıklarını dile getirmekle kalmayıp, onları küçük düşürmek, istenmeyen olarak ilan etmek ve yargılamaktır.

15

Farklılıklardan Kaynaklanan Sorunların Nedenleri

Page 16: Farklılıkların Yönetimi

Ayırımcılık, Dışlama

Bir kişinin grup kimliğine dayalı olarak ona karşı önyargıların sözlü ve sözlü olmayan davranışlarla sergilenmesi

16

Farklılıklardan Kaynaklanan Sorunların Nedenleri

Page 17: Farklılıkların Yönetimi

Cinsel Taciz ve Mobbing

Cinsel taciz, cinsiyete dayalı önyargılarla yapılan bir tür ayırımcılıktır. Psikolojik zarar anlamında ciddi sonuçlar doğurur.

Mobbing, birine karşı cephe oluşturmak, duygusal saldırıda bulunmak ve psikolojik terör yaratmaktır.

17

Farklılıklardan Kaynaklanan Sorunların Nedenleri

Page 18: Farklılıkların Yönetimi

Farklılık Sorunlarının Diğer Kaynakları

EtiketlendirmeBir kişi için etiket olarak nitelendirilecek sıfatlar kullanmak

Espriler ve fıkralarMizahın, esprilerin, şakaların olumsuz yönde kullanılması

İletişim duyarsızlığıİnsanlara ne söylediğimizin ve nasıl söylediğimizin etkisi

AtfetmeBaşkalarının davranışlarına gerekçeler, nedenler atfetme

18

Page 19: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıklardan Kaynaklanan Sorunlar

İLETİŞİM SORUNLARI Önyargılı dinleme Yanlış algılama, anlamama, yanlış yorumlama Anlatamama Güvensizlik Anlaşmazlık - Çatışma

19

Page 20: Farklılıkların Yönetimi

EKİP ÇALIŞMASI SORUNLARI İletişimsizlik Güvensizlik Rekabet – Çatışma Stres Verimsiz çalışma Süreksizlik Destek ve dayanışmanın olmaması

Farklılıklardan Kaynaklanan Sorunlar

20

Page 21: Farklılıkların Yönetimi

YÖNETİM SORUNLARI Karar alamama Sorunların çözülememesi İşbirliği ve iletişimin olmaması Verimsiz çalışma Koordinasyon sorunları

Farklılıklardan Kaynaklanan Sorunlar

21

Page 22: Farklılıkların Yönetimi

Farklılık Yönetim Modelleri

Farklılığı yok saymak, görmezden gelmek Asimilasyon – Baskı – İnkâr

Farklılığı kabullenmek-değer vermek Anlayış – hoşgörü – pozitif ayırımcılık

Farklılığı yönetmek Yapının, politikaların, süreçlerin, sistemlerin

insanların sahip oldukları farklılıkları geliştirmeleri ve kullanmaları yönünde değiştirilmesidir.

22

Page 23: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıklara Farklı Yaklaşımlar

ASİMİLASYON: Eritme Kazanı Farklı insanların adeta yeni bir ırka dönüştürülmesi, birleştirilmiş, bütünleştirilmiş ortak bir kültürün oluşturulması

23

Page 24: Farklılıkların Yönetimi

ÇOĞULCULUKİnsanların bir taraftan kendi kültürel kimliklerini korumaları, diğer taraftan da topluma bağlılığı ve ulusal yaşama aktif katılımı sürdürmeleri anlamına gelir.

Farklılıklara Farklı Yaklaşımlar

24

Page 25: Farklılıkların Yönetimi

ÇOK KÜLTÜRLÜLÜKToplumlarda ve kurumlarda çok ve çeşitli kültürlerin kabul edilmesi, değer verilmesi ve geliştirilmesidir.

Farklılıklara Farklı Yaklaşımlar

25

Page 26: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıkların Yönetimi Nedir?

Farklılıkları görmek, kabul etmek, bireysel farklılıklara sahip insanlara değer vermek ve onları takdir etmektir.

Farklılıkları kurum performansını iyileştiren, hizmet ve ürünlerini zenginleştiren ve toplumsal katkılarını arttıran önemli bir boyut olarak görmektir.

Farklılıkları, organizasyona üstünlük kazandıran, değişik deneyimler ve bakış açıları sağlayan bir özellik olarak kabul etmektir.

26

Page 27: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıkların Yönetimi

YÖNTEMLERYÖNTEMLER Eğitim Yasal düzenlemeler Sosyal etkinlikler Sivil toplum kuruluşları Gönüllü çalışmalar Toplum kültürüne müdahale Kurumlar ve uluslar arası işbirlikleri

27

Page 28: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıkların Yönetimi

BECERİLERBECERİLER Farkındalık geliştirme İletişim becerileri Hoşgörü ve anlayış Kültürler arası yetkinlikler Danışmanlık – koçluk –

mentorluk becerileri Eğitim becerileri Yönetim becerileri

28

Page 29: Farklılıkların Yönetimi

Farklılıkları Avantaja Dönüştürmek

Adalet duygusu, barış , huzur ortamı Karşılıklı saygı ve güven Yaratıcılık ve üretkenlik Daha geniş ve zengin bir dünya Öğrenme ve kişisel gelişim Yeteneklerin ve kapasitenin artışı Değişim ve esneklik

29

Page 30: Farklılıkların Yönetimi

Teşekkürler…

30

www.rcbadoor.com