Factors Influencing the Strength of Community Enterprises … · 2018-10-10 ·...

C H A P T E R 10

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

285

ปจจยทสงผลตอความเขมแขงในการบรหาร วสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร

Factors Influencing the Strength of Community Enterprises Management in Surin Province

พระศกด วรฉตร* Peerasak Worrachat

* ผชวยศาสตราจารย ภาควชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยมหาสารคาม Asst. Prof., Department of Curriculum and Instruction, Faculty of Education, Mahasarakham Univerisity

พระศกด วรฉตร

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 10 ฉบบท 2

286

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาลกษณะการบรหารวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร เพอศกษาปจจยทสงผลตอความเขมแขงวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร และเพอศกษาขอเสนอแนะในการสรางความเขมแขงของวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร ซงเปนการวจยผสมผสานการวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพ เกบรวบรวมขอมลจากกลมผประกอบวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร เครองมอทใชในการวจยเชงปรมาณ คอ แบบสอบถาม สวนการวจยเชงคณภาพใชแบบสมภาษณชนดกงโครงสรางและแบบบนทกการสงเกต ประชากรในการวจยครงนคอผปฏบตงานและมความเกยวของกบการประกอบอาชพในวสาหกจชมชนในพนทจงหวดสรนทร กลมตวอยางในการวจยเชงปรมาณ คอ ประชาชนทประกอบการวสาหกจชมชน จ านวน 672 คน ท าการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multistage random sampling) กลมตวอยางในการวจยเชงคณภาพ คอ ประชาชนทประกอบวสาหกจชมชนทจดทะเบยนแลว จ านวน 35 คน วเคราะหขอมลดวยคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสนและการวเคราะหการถดถอยพหคณ

ผลการศกษา พบวา 1) ลกษณะการบรหารงานของวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร องคกรปกครองสวนทองถนและนโยบายของรฐบาลอ านวยประโยชนดานเงนทนและชองทางการจดจ าหนาย สวนใหญใหความส าคญกบภมปญญาและความคดสรางสรรคทผสมผสานกบการพาพงตนเองตามหลกเศรษฐกจพอเพยง เลอกใชเทคโนโลยทเหมาะสมพฒนาและตอยอดภมปญญา มกระบวนการสรางความเชอมนในคณภาพมาตรฐานของผลตภณฑ เสรมสรางภาวะผน าในการประกอบการและสรางผน ารนใหมสบทอดตอกน การด าเนนธรกจทมความรบผดชอบตอผบรโภค สงคม และสงแวดลอม ยดธรรมาภบาลในการด าเนนงานรวมกนใชความไดเปรยบเชงพนทและวฒนธรรมน าไปสการสรางสรรคผลงานทเปนเอกลกษณ ขยายเครอขายพนธมตรทางการคาและการผลต เพอการสรางความเขมแขงทางสงคม 2) ปจจยทสงผลตอความเขมแขงของวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร ทง 12 ดานมคาเฉลยโดยรวมสง ( 4.04) ทกดานมคาเฉลยในระดบสง โดยปจจยดานแนวคดเศรษฐกจพอเพยงสงทสด ( 4.15) สวนปจจยดานนโยบายของรฐมคาเฉลยต าสด ( 3.94) และตวแปรทกตวสงผลตอความเขมแขงในระดบสง ปจจย

C H A P T E R 10


287

ทง 12 ดานมความสมพนธทางบวกกบความเขมแขงของวสาหกจชมชน โดยคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสนอยระหวาง 0.53 - 0.84 ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01

ผลการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรพยากรณกบตวแปรเกณฑมความสมพนธกนเชงเสนตรงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และสามารถอธบายการด าเนนงานทเขมแขงของวสาหกจชมชนในพนทจงหวดส รนทร ได รอยละ 76.90 (R2 = .769) ท ระดบความคลาดเคลอนมาตรฐานในการพยากรณเทากบ ± 0.262 3) ขอเสนอแนะในการสรางความเขมแขงของวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร ดานการตลาด พบวา ควรสงเสรมใหผลตสนคาตรงกบความตองการของตลาด โดยใหความส าคญกบพฤตกรรมผบรโภคและแนวโนมการบรโภค กอนทจะลงมอประกอบการหรอพฒนาผลตภณฑ ราคาจะตองไมเกนความเปนจรง หนวยงานทงภาครฐและเอกชนเขามามสวนรวมในการสงเสรมการตลาด สงเสรมใหกลมมความสามารถในการจดท าบญชรายรบ ในสวนของผลตภณฑและการออกแบบผลตภณฑ การแสวงหาความรวมมอกบหนวยงานของรฐ สรางมาตรฐานผลตภณฑพฒนาการตดตอสอสารและสรางเครอขายในระบบวสาหกจชมชนใหครบวงจร ค าส าคญ: วสาหกจชมชน, ความเขมแขง, ปจจยทสงผล, การบรหาร, สมประสทธสหสมพนธ



288

Abstract This research aimed 1) to study on the management characteristics of the community enterprises in Surin province; 2) to study on the factors affecting on strength of the community enterprises in Surin province; and, 3) to study on suggestions for strength forming in the community enterprises in Surin province. This research was mixed between qualitative and quantitative research by the data was gathered from the group of community enterprises’ entrepreneurs in Surin province. The instrument used in the quantitative research was the questionnaire while the qualitative research used the semi-structure interview form and record of observation. Populations of this research were the operators and those associated in the community enterprises occupation in Surin provincial area. The group of samples in the quantitative research was 672 entrepreneurs of community enterprises selected from the multistage random sampling method, while the group of samples for the qualitative research was the 35 listed entrepreneurs of community enterprises. Data were analyzed by the values of Pearson's correlation coefficient and the multiple regression analysis.

It was found from the results of the study that 1) the management characteristics of community enterprises in Surin province, local administration organization and the government policy had facilitated for the capital cost benefits and channels of distribution. Mostly, attention was paid to the wisdom and creativeness together with self-sufficiency economic philosophy in order to select the suitable technologies development and top up the intellectual properties. It required having the process to form confidence on standard and quality of product, to enhance the leadership in the enterprising business and to from up the young leaders. Business running with responsibility toward consumers, social and environment with the holding and conform to the principle of good governance for the cooperation to gain the area competitiveness. Moreover ,

C H A P T E R 10


289

cultures would lead toward the unique outcomes, expanding the trade, and the production networks in strength forming for the society. 2) Factors affected the strength of enterprises in Surin province from all 12 aspects, they had the rather high average by the factor of self-sufficiency economics concept had the top score with the least value on government policy. All variables can affect on strength at high level. All 12 factors had the positive relationship with strength of community enterprise by the Pearson's coefficient correlation values were between 0.53 - 0.84 at the statistical significance level of 0.01. The testing results on the relationship between prediction variables and the criteria variables had the linear relationship at the statistical significance level of 0.01. It can explain on the strength of community enterprises cooperation in Surin province at 76.90 percent (R2 = .769) and at the level of predictive standard deviation of ± 0.262. 3) Suggestions to form strength for the community enterprises in Surin province; on the marketing aspect, it was found to support on the production of goods to serve right to the needs of the market. The importance must be paid on the consumer behaviors and consumption trends. Before starting on the business or product development, the price must not exceed the reality. Both the public and private units shall join in marketing promotion and promote the group to be able to make the paid and received accounts. On the part of production design was to seek for the public unit coordination and products standardization, communication development and forming the complete networks in the community enterprise system. Keywords: Community enterprise, Strength, Influencing factor, Administration, Correlation coefficient,



290

บทน า การพฒนาชมชนไทยในอดตมกพบวา ภาครฐตองผลกดนนโยบายและทรพยากรตงแตทศทางการพฒนา วธการท างาน ความร การบรหารจดการ ฯลฯ เขาไปสชมชนในลกษณะของการพฒนาจากบนลงลาง ท าใหมอาจตอบสนองตอความตองการและความจ าเปนทแทจรงของชมชนได และเปนไปอยางสญเปลา ผทสามารถตอบไดดทสดวาชมชนมปญหาหรอมความตองการอะไรกคอคนในชมชน (ครรชต พทธโกษา, 2554, หนา 1) การสรางภมคมกนใหคนไดเรยนรตลอดชวต ตระหนกในคณคาวฒนธรรมและภมปญญาไทย จงเปนอกทางเลอกในการสรางความเขมแขงใหกบสงคม และสรางภมคมกนทางสงคม ในขณะเดยวกนภมปญญาทองถนททรงคณคาบางเรองไดถกน ามาใชจดการกบปญหาทเกดขน สรางความมนคงทางสงคม วฒนธรรมและเศรษฐกจแบบพงพาตนเองและยงคงรกษาเอกลกษณทภาคภมใจรวมทงวฒนธรรมอนดงาม ซงภมปญญาเหลาน นอกจากจะแสดงเอกลกษณความเปนไทยอยางหนงแลวยงเปนตวชวดความเจรญและพฒนาการของคนในชาต บนดาลความผาสก สงบรมเยน ไมระส าระสาย มความเปนอสระ สามารถสรางสรรคและสงสมภมปญญาเฉพาะตนขนมาได (จกรพนธ โสมะเกษตรน, 2551, หนา 1) การปรบตวเรยนรเพอการอยรอดของบคคลชมชนและสงคม ภมปญญาทองถนจงเปนปจจยทส าคญตอการพฒนาชวต และไดถายทอดสานตอกนมาหลายชวงอายคน (กนกพร ฉมพล, 2555, หนา 1) ศกยภาพและภมปญญาทสงสมมาเปรยบเสมอนฐานรากในการพฒนาตนเอง ใหเกดความเอออาทรผกพนรกใครสามคค ชวยเหลอแบงปน สามารถควบคมและจดการปญหาทองถนดวยภมปญญาของตนเองในดานตางๆ สรางเปนชมชนทเขมแขง และพรอมรบการปรบตวใหเขากบการพฒนาภายนอกได (อทย ดลยเกษม และอรศร งามพทยาพงศ, 2540, หนา 8 – 10) เปาหมายหลกของการพฒนาเศรษฐกจสวนหนงอยทการสรางคณภาพในการด ารงชวต (living standard) ของประชาชน การกระจายผลประโยชนจากการพฒนาเศรษฐกจอยางเปนธรรม (equity distribution of development benefits) และการพฒนาอยางยงยน (sustainability) (Fitzgerald and Leigh, 2002, p. 224 ) แนวทางในการพฒนาเศรษฐกจ ดวยการก าหนดนโยบายการสงเสรมการลงทน การประกอบอาชพและการด าเนนกจกรรมตางๆ ในชมชนอยางเปนระบบมความมงหวงทจะพฒนาทรพยากรบคคลใหมทกษะฝมอทจ าเปนในการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจระดบชมชน ตลอดจนสงเสรมใหประชาชนกลมผดอยโอกาสมทกษะ

C H A P T E R 10


291

ทเพยงพอในการประกอบอาชพดแลตนเองไดตามอตภาพ พงพาตนเองได การจดตงกลมหรอองคกรชมชนเพอพฒนาอาชพ สรางรายไดใหกบครวเรอน ชมชน รวมกลมในแกไขปญหาดวยตนเองสรางการเรยนรรวมกน ใหเกดการพงพาตนเองเปนไปตามหลกการแนวคดวสาหกจชมชน ซงสอดคลองกบรปแบบการผลตของคนไทยในชนบทในอดตทมการผลตเพอยงชพหรอเพอกนเพอใชเองและเพอแลกเปลยนระหวางสมาชกในสงคมสรางอาชพ รายได น ามาซงการพงตนเองทางเศรษฐกจและสงคมของครอบครว ชมชน ตลอดจนภาพรวมของประเทศ และพฒนากอรปเปนวสาหกจชมชนในระยะยาว (เสร พงศพศ, 2548, หนา 35) ประกอบกบมยทธศาสตรชาตทสนบสนนการเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ใหเตบโตอยางสมดลตามศกยภาพของพนท และเชอมโยงกบเศรษฐกจระหวางประเทศทสนบสนนการความเตบโตของวสาหกจชมชนอกทางหนง (ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม, 2554, หนา บ-8) ผลการด าเนนงานตามยทธศาสตรดงกลาว พบวา การบรหารจดการ การพฒนารปแบบผลตภณฑ กระบวนการผลต รวมถงการรวมกลมและเชอมโยงเครอขาย สามารถด าเนนธรกจไดโดยใชความร ความคดสรางสรรค นวตกรรมและเอกลกษณทางวฒนธรรม ทงในระดบสาขาธรกจและระดบผประกอบการ และมงสนบสนนตามระยะการเตบโตของธรกจ สงผลใหเกดการใหค าปรกษาแนะน าเชงลกดานการออกแบบและพฒนาผลตภณฑชมชน จงอาจถอเปนความส าเรจในระดบหนงทไดองคความรในดานการออกแบบ การสรางแรงจงใจ ตลอดจนการหาแนวทางในการพฒนาผลตภณฑ ใหตอบโจทยความตองการตลาดเพอเสรมสรางใหผประกอบการมความสามารถในการด าเนนธรกจทสงขน และสามารถแขงขนไดในระดบสากล สงเสรมการสรางความรวมมอกนเปนเครอขายระหวางกลมอาชพตางๆ กอใหเกดวงจรการผลตและการบรโภคทหมนเวยนกนภายในชมชน และพงพาตนเองไดมากขน นอกจากน ประชาชนไดมประสบการณในการเรยนรรวมกนทจะคดและแกไขปญหาของตนเองในระยะยาว (มงสรรพ ขาวสะอาด, 2547, หนา 5) การพฒนาวสาหกจชมชนใหมขดความสามารถในการบรหารจดการและพงพาตนเองไดนน ควรก าหนดมาตรการแกไขปญหาใหครอบคลมในทกๆ ดานอยางเพยงพอและสมดลกน ดวยการสรางความรวมมอใหเกดขนดวยความจรงใจ เปดโอกาสใหประชาชนไดรวมคดและไดฝกฝนจนมความสามารถเพยงพอทจะพงพาตนเองได จงจะกอใหเกดการพฒนาความเจรญเตบโต



292

ทางเศรษฐกจทงในสวนภมภาคและประเทศอยางยงยนตอไป ถงแมวาจะมปญหาในการขบเคลอนการพฒนาวสาหกจชมชนทพบวายงขาดความชดเจนในทศทางการพฒนา เนองจากมปญหาการรวมกลมกน การสนบสนนจากภาครฐ การตอรองจดซอปจจยการผลตและการขอสนบสนนเงนทน มเพยงผน าและแกนน าด าเนนการของกลมเปนหลก ขาดแผนการพฒนาวสาหกจชมชนทชดเจน ท าใหการพฒนาวสาหกจชมชนด าเนนการไปไดชาและไมตอเนอง ดงนน จงควรมกลยทธในการพฒนาวสาหกจชมชนทสอดคลองเหมาะสม เพอใหเกดการเรยนรในการพงตนเองและการพฒนาทยงยน (สกญญา อธปอนนต และคณะ, 2550, หนา 19) ประชาชนในจงหวดสรนทรมความแตกตางในเชงพหลกษณทางวฒนธรรม มรปแบบทางวฒนธรรมทผสมผสานระหวางคนไทยทพดภาษากลาง ภาษาอสาน ภาษาเขมร และภาษากย มความหลากหลายทางชวภาพแตสามารถด ารงชวตรวมกนอยางมความสข ดวยการเขาใจอนดและ จรงใจตอกน จงนบวาเปนโอกาสในการใชความแตกตางดงกลาวสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจของชมชน การเปลยนแปลงดานเศรษฐกจในปจจบนสงผลใหวสาหกจชมชนไดรบการพฒนาโดยล าดบ และสรางชอเสยงใหกบจงหวดทงทางดานเกษตรกรรมและอตสาหกรรม ถงแมวาจะมแนวโนมดานแรงงานในภาคเกษตรกรรมลดลงและหนไปประกอบอาชพในเมองใหญ และสมรสกบชาวตางชาตมากขนแตกพบวา มโอกาสทางเศรษฐกจเพมขนและเกดจากความเชอมโยงกบประเทศเพอนบานภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและประเทศในอนภมภาคลมแมน าโขง สวนดานสงคม มประชากรอพยพยายถนเขามาอยในภมภาคเพมขน สดสวนการเปลยนแปลงสงคมชนบทเปนเมองมากขน ชองวางระหวางรายไดและวยเพมสงขน และสงผลกระทบตอกจกรรมทางวฒนธรรมและความเชอของชมชน (สรยา จนทรกระจาง, 2554, หนา 22) สภาพการณดงกลาวจะสงผลตอความส าเรจในการบรหารธรกจระดบชมชนในระดบหนง และมปจจยบางประการทเปนอปสรรคตอการพฒนาสการพงพาตนเอง ซงเปนอปสรรคส าคญของการแขงขนทางธรกจ ดงนน การศกษาถงปจจยทสงผลตอความเขมแขงของวสาหกจชมชน จงอาจเปนค าตอบทสามารถท าใหการพฒนาวสาหกจชมชนตามนโยบายของรฐบาลเปนไปตามแนวทางทคาดหวงไวในทสด

C H A P T E R 10


293

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาลกษณะการบรหารวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร 2. เพอศกษาปจจยทสงผลตอความเขมแขงของวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร

3. เพอศกษาขอเสนอแนะในการสรางความเขมแขงของวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร กรอบแนวคดการวจย กรอบแนวคดการวจยแสดงดงภาพตอไปน

ตวแปรอสระ

ปจจยดานการวางแผน ปจจยดานการปฏบตงาน ปจจยดานการตรวจสอบ ปจจยดานการปรบปรงผลการปฏบตงาน ปจจยดานการพฒนาผลตภณฑ ปจจยดานการพฒนาดานการตลาด ปจจยดานนโยบายของรฐ ปจจยแนวคดการพฒนาแบบมสวนรวม ปจจยแนวคดภมปญญาทองถน ปจจยแนวคดการพงพาตนเอง ปจจยแนวคดเศรษฐกจพอเพยง

ตวแปรตาม

ความเขมแขงในการบรหารวสาหกจชมชน ในจงหวดสรนทร



294

วธการวจย 1. ขนตอนการวจย การวจยครงนเปนแบบผสานวธ ผวจยก าหนดขนตอนการวจย ดงน ขนท 1 ศกษาขอมลจากแหลงทตยภม ใชวธการศกษาเอกสาร แลววเคราะหหาความสมพนธระหวางปญหาการวจยและแนวคด ทฤษฎตลอดจนงานวจยทเกยวของ ขนท 2 เกบรวบขอมลการบรหารงานวสาหกจชมชนทผานมา ว เคราะหกลมเปาหมาย ในการสมภาษณกลมวสาหกจชมชนจาก 10 อ าเภอ ประกอบดวย อ าเภอเมองสรนทร ทาตม ชมพลบร รตนบร จอมพระ กาบเชง เขวาสนรนทร ปราสาท ศขรภม และศรณรงค วเคราะหและสงเคราะหถงความส าเรจ ปญหา อปสรรค ผลกระทบในการด าเนนงาน ตลอดทงขอเสนอแนะในการพฒนาวสาหกจสความเขมแขง ขนท 3 สรางและพฒนาเครองมอในการวจย ซงประกอบดวยแบบสอบถาม ส าหรบการวจยเชงปรมาณ แบบสมภาษณกงโครงสรางและแบบบนทกการสงเกตส าหรบการวจยเชงคณภาพ และพฒนาคณภาพของเครองมอตามกระบวนการ โดยแบบสอบถามมคาดชนความสอดคลองของผเชยวชาญท 0.60 จากนนน าแบบสอบถามไปทดลองใช (Pretest) และหาคาความเทยงและคาความเชอมน ซงผลเฉลยทงฉบบได 0.786 แบบสมภาษณใชวธการตรวจสอบสามเสาและปรบใหมความสมบรณกอนน าไปใชเกบขอมลในพนทวจย ขนท 4 ด าเนนการเกบขอมลจากประชาชนทประกอบการวสาหกจชมชน ส าหรบการวจยเชงปรมาณ และเกบรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณจากประชาชนทประกอบวสาหกจชมชนทจดทะเบยนแลวส าหรบการวจยเชงคณภาพ ขนท 5 น าแบบสอบถามมาด าเนนการลงรหสและวเคราะหขอมลเชงปรมาณ น าแบบสมภาษณมาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เพอใหไดผลการศกษาตามประเดนทก าหนด ขนท 6 สรป อภปรายผลและน าเสนอรายงานการวจย

C H A P T E R 10


295

2. ประชากรและกลมตวอยาง 2.1. ประชากร ในการศกษาครงนประชากรทใชเปนผทปฏบตงานและม ความเกยวของกบการประกอบอาชพในวสาหกจชมชนในพนทจงหวดสรนทร ทกอ าเภอ รวมทงสน 17 อ าเภอ จ านวน 3,640 คน 2.2. กลมตวอยาง กลมตวอยางในการวจยครงนแบงเปน 2 สวน คอ สวนแรกกลมตวอยางทใชในการวจยเชงปรมาณ ค านวณขนาดตวอยางตามตารางในทศนะของ เครชซ อารว และ มอรแกน ด ดบบลว (Krejcie, R.V. and Morgan, D.W. อางถงใน สจตรา บณยรตพนธ, 2542, หนา 181- 182) ไดขนาดตวอยาง 672 คน ท าการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multistage random sampling) สวนท 2 กลมตวอยางทใชในการวจยเชงคณภาพ ท าการเลอกตวอยางโดยใชใชวธการเลอกแบบลกบอลหมะ (snow ball) จากกลมวสาหกจทด าเนนการ จ านวน 5 กลม กลมละ 7 คน รวม 35 คน 3. การวเคราะหขอมล 3.1 ขอมลเชงคณภาพ โดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) โดยการตความ ระบทศทางและแนวโนมของความสมพนธระหวางแนวคดอธบายและโตแยงตความและเชอมโยงความสมพนธเชงเหตผลตามกรอบแนวคดการวเคราะห ถาหากขอมลมลกษณะอมตวหรอ ไมมขอมลใหมเพมเตมแลว สรปผลการวเคราะหขอมลรวมกบขอมลเชงปรมาณโดยน าเสนอตารางประกอบเพอเชอมโยงความ สมพนธระหวางแตละแนวคด แลวน าไปสบทสรป 3.2 ขอมลเชงปรมาณ วเคราะหโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต สถตทใชในการวเคราะหขอมลประกอบดวยสถตเชงพรรณนา ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลยเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนการวเคราะหดวยสถตเชงอนมานประกอบดวย การวเคราะหลกษณะการแจกแจงของตวแปร คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน และการวเคราะหการถดถอยพห



296

ผลการวจย 1. ลกษณะการบรหารวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร พบวา ผลการด าเนนการตามนโยบายของรฐบาลทงในอดตและปจจบนมอทธพลตอความส าเรจในการด าเนนงานของกลมนคอนขางมาก มปจจยบวกอกประการหนง คอ การแบงกลมจงหวดตามศกยภาพการผลตเพอรองรบการพฒนาประเทศในอนาคต ตามยทธศาสตรการน าประเทศไทย 4.0 สงผลใหมศกยภาพการแขงขนเพมขน โดยเฉพาะอยางยงการผลตขาวหอมมะลอนทรย ซงไดรบการรบรองมาตรฐานจากสหภาพยโรป แตมอปสรรคทกระทบตอผลผลต คอ ยงขาดแคลนปยอนทรยทงทางดานปรมาณและคณภาพ บรษทเอกชนมบทบาทในการสงเสรมการผลตขาวไรซเบอร โดยมตลาดทอยในกลมประเทศสหภาพยโรปและสหรฐอเมรกา มเครอขายการผลตทใหความรและสงเสรมทางการตลาดกนอยางเปนรปธรรม สรางมลคาเพมไดเปนอยางด และมหลายกลมสนคาทพยายามพฒนาไปสระดบหาดาว กลมหตถกรรมและสงทอ มจดแขงของกลมคอความละเอยด งามงาม ดวยฝมอการถกทอทประณต หลากหลายรปแบบและสสน มระบบการจดจ าหนายหลายชองทาง ผบรโภคสามารถเขาถงขอมลไดงาย กลมวสาหกจศลปกรรม เปนกลมทมความช านาญในการชางฝมอ มความประณตและพถพถนในการผลต พบวา มอปสรรคทมวสดประเภทอนทดแทนกนไดและมราคาถกและหาไดงายกวา ประกอบกบคนรนใหมไมคอยใหความสนใจและไมมความอดทนพอกบการประกอบอาชพชางฝมอเหลาน ในขณะทบางกลมประสบดานวตถดบสงผลกระทบตอราคา และคาขนสง ผลตภณฑของกลมจงมราคาคอนขางสง กลมหตถกรรมเครองประดบเงน มการพฒนารปแบบผลตภณฑเพอสนองความตองการของผบรโภคและมศกยภาพการแขงขนกบสนคาทผลตจากโรงงานอตสาหกรรมทงในและตางประเทศทเขามามสวนแบงในตลาดเครองประดบ เยาวชนรนใหมใหความสนใจในการเลอกใชเครองเงนโบราณทมความละเอยดและประณตลดนอยลง และหนมาใหความสนใจกบกระแสนยมแฟชนเครองประดบทมรปแบบ สสน และลวดลายอนแทน วกฤตและขอจ ากดดงทกลาวมา ท าใหจ านวนและขนาดของกลมมจ านวนลดลง ตองปรบตวพฒนารปแบบผลตภณฑอนๆ ตามสมยนยมและราคาเพอใหสามารถแขงขนไดในทสด

C H A P T E R 10


297

กลมวสาหกจประเภทเฟอรนเจอรไม ไดสรางรายไดและชอเสยงในระดบผลตภณฑ โอทอป 5 ดาว ถงแมวาสภาพการณในปจจบนจะมขอจ ากดดานวตถดบ และจ านวนของชางฝมอลดลง แตกมลทางการตลาดทแจมใส เนองจากขอไดเปรยบดานความคงทนและราคาไมสง กลมวสาหกจชมชนประเภทอนๆ อาท กองทนเงนกเพอสนบสนนกจการวสาหกจชมชน เปนอกชองทางในการสนบสนนนโยบายวสาหกจชมชนของรฐบาล ทพยายามผลกทนลงมาสรากหญา เพอฟนฟการผลตและการสรางความเขมแขงใหกบประชาชนตามนโยบายของรฐบาล สงผลใหกลมวสาหกจมความคลองตวและสามารถใชบรการกองทนไดเตมท สรางรายไดสประชาชน ท ากจกรรมทเปนประโยชนตอสงคม ซงรายไดของบรษทมาจากสวนแบงของรายไดทเพมขนของชมชนทไปชวยเหลอ ไมมการปนผลใหผถอหน เงนของบรษท จะเอาไวชวยเหลอสงคมและชมชน 2. การวเคราะหปจจยทสงผลตอการด าเนนงานทเขมแขงของวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร วเคราะหจากขอมลเชงปรมาณ จากขอมลทไดจากกลมตวอยางจ านวน 672 คน พบวา สวนใหญเปนเพศหญง มสถานภาพสมรสแลว จบการศกษาภาคบงคบ สวนใหญเปนเกษตรกร มรายไดต ากวา 9,000 บาท กลมตวอยางเปนสมาชกกลมวสาหกจชมชนดานเกษตรมากทสด รองลงมาคอ กลมวสาหกจอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอม และนอยทสดคอ กลมวสาหกจศลปกรรม โดยเพศชายมระยะเวลาทเปนสมาชกกลม มากทสดคอ 2 – 5 ป สวนเพศหญงมระยะเวลาทเปนสมาชกกลมมากทสดเปนระยะเวลานอยกวา 2 ป ปจจยทสงผลตอการด าเนนงานทเขมแขงของวสาหกจชมชนในพนทจงหวดสรนทรโดยรวมทง 12 ปจจย ไดแก ไดแก ปจจยดานการวางแผน ปจจยดานการปฏบตงาน ปจจยดานการตรวจสอบ ปจจยดานการปรบปรงผลการปฏบตงาน ปจจยดานการพฒนาผลตภณฑ ปจจยดานการพฒนาดานการตลาด ปจจยดานนโยบายของรฐ ปจจยแนวคดการพฒนาแบบมสวนรวม ปจจยแนวคดภมปญญาทองถน ปจจยแนวคดการพงพาตนเอง ปจจยแนวคดเศรษฐกจพอเพยง และปจจยแนวคดสงคมและวฒนธรรมทองถน อยในระดบสง (X 4.04) เมอพจารณารายปจจย พบวา ปจจยดานเศรษฐกจพอเพยง มคาเฉลยสงสด (X 4.15) รองลงมา คอ ปจจยดานการตรวจสอบ (X 4.12) สวนปจจยดานนโยบายของรฐมคาเฉลยต าสด (X 3.94)



298

ผลการศกษาความสมพนธระหวางปจจยการด าเนนงานทเขมแขงของวสาหกจชมชน ในพนทจงหวดสรนทร พบวา ปจจยทง 12 ปจจยมความสมพนธกบความเขมแขงของวสาหกจชมชนในระดบสง และมลกษณะความสมพนธทางบวกโดยมคาสมประสทธสหสมพนธระหวาง 0.53 – 0.84 ผลการศกษาตวแปรในการพยากรณการด าเนนงานทเขมแขงของวสาหกจชมชนในพนทจงหวดสรนทร พบวา ผลการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรพยากรณทง 12 ตว มความสมพนธกนเชงเสนตรงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยตวแปรทงหมดมความสามารถพยากรณ การด าเนนงานท เขมแขงของวสาหกจชมชนไดรอยละ 76.90

2(R 0.769) มความคลาดเคลอนมาตรฐานในการพยากรณเทากบ ± 0.262 3. แนวทางการพฒนาการด าเนนงานของวสาหกจชมชนในจงหวด มดงน 3.1. ดานการตลาด ผประกอบการจะตองเปลยนวธการผลต จากการผลต น าการตลาดมาเปนการตลาดน าการผลต ดวยการศกษาความตองการของตลาดกอน ซงหนวยงานภาครฐควรจะเขามามบทบาทดานนเพมมากขน สรางความรวมมอเชงบรณาการกบองคกรปกครองสวนทองถน ใหผประกอบการวสาหกจชมชนสามารถน าสนคาของตนมาแสดงไดโดยไมเสยคาใชจาย และเขามามบทบาทในการเปนตวกลางระหวางวสาหกจชมชนกบผบรโภคเพมมากขน ส าหรบโอกาสทางการตลาด พบวา จดแขงคอ ความไดเปรยบดานวตถดบ และภาวะความเปนผน าของกลม จดออนคอ อปกรณขาดความทนสมย และขาดดานสวนแบงตลาด โอกาส คอ กระแสนยมในการใชผลตภณฑทผลตจากวสดธรรมชาต จ านวนคแขงขนมไมมากและจ านวนลกคามมาก และอปสรรคคอ การออมของประชากรยงมนอย ขาดการรบรองมาตรฐานสนคาจากหนวยงานทเกยวของและรายไดของประชากรยงอยในระดบต า 3.2. ดานระบบบญชและการเงน ควรก าหนดระเบยบเรองการท าบญชของวสาหกจชมชน และมการตรวจบญชจากภาครฐอยเสมอ เพอใหสามารถบรหารงานการเงนไดตามความเปนจรง เพอใหสามารถค านวณรายรบ - รายจาย และตนทนการผลตทแทจรงไดตอไป 3.3 ดานการออกแบบผลตภณฑ หนวยงานภาครฐ จะตองท าหนาท เปน ผประสานงานหรอสอกลางระหวางวสาหกจชมชนในพนทกบสถาบนการศกษาทงของรฐและเอกชน โดยใหนกศกษาเขาไปฝกประสบการณในกลมวสาหกจชมชนและมคณาจารยเขาไปสนบสนน

C H A P T E R 10


299

3.4. ดานการผลต รฐจะตองสนบสนนการใชวตถดบทในทองถน พฒนาความร ความเขาใจดานการอนรกษทรพยากรทน ามาใชเปนวตถดบในการผลตใหเกดความสมดลและยงยนในระบบนเวศวทยา การพฒนาฝมอแรงงาน สนบสนนวสาหกจชมชนใหพฒนาตนเองไปสการไดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมตางๆ ดวยการใหความร ความเขาใจ และพฒนาดานตางๆ 3.5. ดานการตดตอสอสาร ภาครฐจะตองเปนหนวยงานหลกในการด าเนนการใน การกระตน การสราง แรงจงใจ การจดอบรมดานภาษา และการประสานงานกบสถาบนการศกษาตางๆ ประกอบกบการประชาสมพนธชองทางการจ าหนายสนคาในลกษณะสากล เพอสรางโอกาสใหกลมวสาหกจตางๆ สามารถสอสารผานชองทางนวตกรรมยคใหมได 3.6. ดานตนทนการผลต ผบรหารวสาหกจชมชนจะตองเปลยนวธการจายคาแรงจากการจาย คาแรงเปนรายวนเปลยนมาจายคาแรงสมาชกผผลตสนคาเปนรายชน พจารณาถงศกยภาพในการด าเนนวสาหกจชมชนตามแนวคดการพฒนาทยงยน ตามลกษณะทน 4 มต ไดแก ทนกายภาพ ทนมนษย ทนทางสงคมและทนธรรมชาต โดยพบวา ทนกายภาพเปนมตทวสาหกจชมชนมความส าคญตอความเขมแขงมากทสด รองลงมาไดแก ทนธรรมชาต ทนทางสงคม และทนมนษยตามล าดบ

อภปรายผล 1. ลกษณะการบรหารวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร พบวา สวนใหญน าเอาภมปญญาทเปนเอกลกษณโดดเดนของแตละพนทมาพฒนาผลตภณฑ โดยการรวมกลมผทมฝมอ และทกษะในการท างานแตละประเภทเขาดวยกน แลวแบงงานกนท าตามความถนดใหความส าคญกบภมปญญาชาวบาน ทสบทอดหรอผลตซ ามาจากบรรพบรษ มความสมพนธในการอยรวมกนของชมชนในลกษณะของการตอสเพอการมอยมกนสอดคลองกบผลการศกษาของก าไร แกวเฮยง (2542, หนา 28) ทศกษาถงองคความรจากภมปญญาทองถนสงผลใหชาวบานน าภมปญญาเหลานนมาใชเพอการตอยอดและสรางสรรคผลตภณฑ ผลตภณฑจงมความเปนเอกลกษณของชาวสรนทร ทมสสนและลวดลายเฉพาะตว สวนใหญยงมการด าเนนธรกจท ไมจ าเปนตองใชความรและเทคโนโลยเปนฐาน ในการแขงขนท าใหขาดความตระหนกความสนใจ ในการใชเทคโนโลยเพอการประกอบการผลการศกษายงสอดคลองกบผลการศกษาของกนกพร



300

ฉมพล (2555, หนา 305) ทใหความส าคญกบการจดการความรดานภมปญญาทองถนสการพงตนเองดวยการด าเนนการของชมชน ดวยวธการน าระบบความคดดานเศรษฐกจ เทคโนโลย ทรพยากรธรรมชาต จตใจ สงคมและวฒนธรรมมาผสมผสานในการพงตนเอง สวนการพฒนาผลตภณฑ และพบวาขาดแคลนบคลากรทงปรมาณและคณภาพ โดยเฉพาะในระดบชางเทคนค เพอรองรบการยกระดบ และการถายทอดเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ ซงจะเปนปจจยทก าหนดความส าเรจและความลมเหลวในการด าเนนงานวสาหกจชมชน ผลการวจยสอดคลองกบณรงค เพชรประเสรฐ (2542, หนา 78), วทยา จนทะวงศศร (2547, และนพา กบค า (2550) และอรพนท บญสน (2556, บทคดยอ) ซงพบวา วสาหกจชมชนวาควรสรางความรจากทนทางปญญาทสรางมลคาเพมใหเกดขนโดยการตอยอดจากของเดมไปสสงใหม นอกจากนยงพบวา ผลการวจยสอดคลองกบปรยานช อภบณโยภา (2554) ซงพบวา วสาหกจชมชนขาดการก าหนดแผนการตลาดส าหรบผลตภณฑแตละประเภท รวมทงยงไมไดใหความส าคญกบการส ารวจความพอใจของลกคาและมปจจยบางประการทสงผลตอการยอมรบผลตภณฑ ท าการผลตสนคาภายใตตราสนคาของผจางผลตและมความสามารถในการขายสนคาสผบรโภคปลายทางนอย สวนใหญจะจ าหนายใหผคาสงหรอตวแทนการคามากกวา และผลการวจยไดสอดคลองกบ ผลการศกษาถงปจจยทสงผลตอสถานการณวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมของณฐพล นมมานพชรนทร (2552) ทพบวา กลมวสาหกจขาดความสามารถในการรวมกลม เปนไปในลกษณะการท างานเฉพาะตว มปญหาตอการขยายตวดานการตลาดสงผลตอความออนแอและลมเลกกจการ ดานศกยภาพของแรงงานและทรพยากรมนษย พบวา คณลกษณะผน ามอทธพลตอความส าเรจของกลม สอดคลองกบผลการศกษาของพรศร ยงคฤประพนธ (2547) และการทวสาหกจชมชนจะสามารถพงตนเองไดอยางยงยนนนตองอาศยขอจ ากดในการเขาถงแหลงเงนทน รวมทงมปญหาตนทนการกยมในอนาคต ผลการวจยยงสอดคลองกบผลการศกษาของทรงพล พรมสาขา ณ สกลนคร และอทศ สงขรตน (2556, หนา 48) ทพบวา ศกยภาพของผน ากลมวสาหกจชมชนมอทธพลตอการพฒนาธรกจและความตอเนองของการด าเนนกจการในวสาหกจชมชน

C H A P T E R 10


301

ในประเดนของธรรมาภบาลการบรหาร พบวา สวนใหญยงมขอจ ากดดาน ธรรมาภบาล ทงในเรองการจดท าระบบบญชทโปรงใส การด าเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอผบรโภค สงคม และสงแวดลอม สอดคลองกบผลการศกษาของรตตการณ จงวศาล (2552, หนา 76-94) แสดงวาผประกอบการทมภาวะผน าสงจะมทศนคตตอธรรมาภบาลสงมธรรมาภบาลสง และมความส าเรจในการประกอบธรกจสงดวย ผลการวจยยงเปนไปตามขอสรปของรชน รปหลอ (2555) ซงสรปวา จดแขงทส าคญของวสาหกจในจงหวดสรนทร คอ เปนเขตพนททมศกยภาพดานการทองเทยวทส าคญแหงหนงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ท าใหมอตราการเตบโตของนกทองเทยวจากพนทตางๆ ทงในประเทศและตางประเทศ ท าใหสนคาเชงสญลกษณหรอสนคาเอกลกษณของไทยและของจงหวดสรนทรยงเปนทตองการของตลาดอย างตอเนอง ซงประเดนนยงสอดคลองกบธนยมย เจยรกล (2557, หนา 177-191) ซงไดเสนอแนะวา ควรสรางโอกาสดวยการสงเสรมการสรางความรวมมอใน ภมภาคอาเซยนในการพฒนาสนคาเชงอนรกษ/ เอกลกษณ หาคนมาชวยเตมเตมใหธรกจมความเขมแขง และสามารถแขงขนไดงายขน ผลการวจยยงสอดคลองกบผลการศกษาของธเนศ ศรวชยล าพนธ (2555) ทพบวา การน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงมาสการปฏบตในชมชน ระบบคณธรรมจรยธรรมในการด าเนนกจกรรมตางๆ และกระบวนการถายทอดเรยนรของชมชน การพฒนาระบบเศรษฐกจ เพอการพงตนเอง ระบบการเรยนร โดยมภมปญญาทองถนเปนแกนกลาง การพฒนาอนรกษและฟนฟระบบนเวศและสภาพแวดลอมทเออตอวถชวต เปนการพฒนาความเขมแขงใหยงยนตอไปและมเปาหมาย จะกอใหเกดความรบผดชอบ ทางสงคมในระยะยาวตอไป (ศภวฒน ปภสสรากาญจน, 2558, หนา 31-43) 2. การวเคราะหปจจยทสงผลตอการด าเนนงานทเขมแขงของวสาหกจชมชนในพนทจงหวดสรนทร มปจจยทสงผลตอการด าเนนงานทเขมแขงของวสาหกจชมชน จ านวน 12 ปจจย โดยพบวาปจจยดานเศรษฐกจพอเพยง มคาเฉลยสงสด (X 4.15) แสดงใหเหนวา นโยบายรฐบาลทเนนการพฒนาโดยใหเปนศนยกลางในการพฒนา เมอคนสามารถพงพาตนเองไดอยางเขมแขงแลว กจะสงผลตอการพฒนาอาชพ และกอใหเกดรายได ชวยเหลอตนเองได สรางความมงคงในทสด สอดคลองกบผลการศกษาของสมชาย ศรเอยด (2553) ทหวงใหชมชนสามารถพงตนเองไดดวยปจจยพนฐาน ลดรายจาย ครอบครวมกน สวนทเหลอกน าไปขาย ท าใหการอย การกนไมเดอดรอน ความสมพนธทงภายในครอบครว และภายในชมชน เปนความสมพนธแบบ



302

พงพาอาศยกน เกอกลกน ซงเปนรากฐานสความเขมแขงทางเศรษฐกจ มผลงานศลปกรรม ทท าใหเกดรายไดเพมขน เกดระบบความสมพนธทดในครอบครว ภายใตความสมพนธแบบไววางใจซงกนและกน ภายใตระบบเครอญาต และระบบอปถมภ สงผลใหเกดความรวมมอกน นอกจากน เสรมศร สทธสงค และคณะ (2555) สรปใหเหนวาจดเนนใน การจดการวสาหกจชมชน ซงประกอบดวยการจดการแบบพงพาตนเอง การจดการทนชมชนและการจดการเรยนรของชมชน มความสมพนธกบชมชนมภมคมกนทดสอดคลองกบการศกษาของ Guntalee, R. (2009) ไดศกษาการประยกตใชหลก ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงสการวางนโยบายของธรกจและแผนการตลาดของธรกจขนาดกลางและขนาดยอม นอกจากน ชฎากาญจน เจรญรบ และคณะ (2555, หนา 1- 5) เปนการสงเสรมใหประชาชนมคณธรรมมการพฒนาอาชพและความเปนอยใหพงพาตนเองได สอดคลองกบแนวทางการประยกตหลกการจดการธรกจตามหลกเศรษฐกจพอเพยงกบการด าเนนงานวสาหกจในจงหวดสรนทร ของอารยา องไพบลยกจ และลภวน ทองน า (2556, หนา 12-19) ฉะนน วสาหกจชมชนมความเปนไปไดในการการประยกตหลกการจดการธรกจตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เนองจากทงหลกการด าเนนธรกจของวสาหกจชมชนและหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงนนมหลกการแนวคดพนฐานคลายคลงกน มงเนนใหมการผลตโดยอาศยความรของตนเอง เรมจากการผลตเพอบรโภคในครวเรอนกอน หากเหลอจากการบรโภคแลวจงคอยน าไปจ าหนาย ส าหรบปจจยดานนโยบายของรฐ พบวา มคาเฉลยต าสด (X 3.94) ซงผลการศกษาของสกญญา อธปอนนต และคณะ (2550, หนา 9) ไดสรปใหเหนวามจดเสยงในการด าเนนงาน แมวาจะมจดเนนทการด าเนนการวสาหกจชมชนดานการบรหารจดการ การจดระบบการบรหารจดการแบบมสวนรวม การเชอมประสานเครอขาย องคกรทองถน ภาครฐและเอกชน การจดท าระบบ การท าบญช และการบนทกขอมล แลกเปลยนเรยนรเพอการพงตนเองในการประชมสมมนาอบรม การศกษาดงาน และประชาสมพนธเผยแพร ลดความซ าซอนในการท างาน และมเปาหมายทชดเจน มงผลสมฤทธ และแกปญหาใหไดตรงจด และสมควรสงเสรมใหชมชนน าตนทนในชมชน ดวยองคความรใหม ใชฐานขอมลระบบสารสนเทศและเทคโนโลยทเหมาะสม จะท าใหครวเรอนมรายไดเพมขน มคณภาพชวตทด โดยด าเนนวถชวตตามแนวเศรษฐกจพอเพยงน าไปสการมชมชนทเขมแขง และสอดคลองกบผลการศกษาของรชน รปหลอ และคณะ (2552, หนา 168) ทกลาวถงปญหาในการด าเนนงานวสาหกจชมชนกยงมจดออน คอ ขาดความรความเขาใจในการบรหารจดการ การตลาด ขาดการ

C H A P T E R 10


303

พฒนาผลตภณฑ และผลการศกษายงพบวา มคาสมประสทธสหสมพนธระดบสงอยระหวาง 0.53–0.84 คาความสมพนธทางบวกมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยคาส มประสทธสหสมพนธของตวแปรปจจยดานการปฏบตงานกบตวแปรปจจยดานการปรบปรงผลการ ปฏบตงาน และปจจยดานพฒนาดานการตลาด กบปจจยดานนโยบายของรฐบาล แสดงใหเหนวา การบรหารวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทรใหเกดความเขมแขง มปจจยทเกยวของ คอ การปฏบตงานของกลมวสาหกจชมชน ทจะตองเรมจากการคดวางแผนรวมกนโดยอาศยจดแขงซงเปนภมปญญาทองถน และปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาเปนกรอบในการคดด าเนนกจการ ในขณะเดยวกนตองมการปรบปรงผลการปฏบตงานอยางตอเนองและมกระบวนการตรวจสอบการท างานทโปรงใส มสวนรวมจากทกกลม สอดคลองกบผลการศกษาของณรงค เพชรประเสรฐ (2542); เสร พงศพศ (2548); วทยา จนทะวงศศร (2547); นพา กบค า (2550); ณฐพล นมมานพชรนทร (2552); รชน รปหลอ และคณะ (2552); ยพนพร ข าคมเขต (2553); ปรชา โสภณนา (2553); สกญญา ดวงอปมา (2557) และศภวฒน ปภสสรากาญจน (2558) ทศกษาความเขมแขงในการด าเนนงานวา ผลผลตทเกดขนไดจากการรวมมอกนในการพฒนารปแบบและวธการด าเนนกจกรรมใหสอดคลองกบความตองการของผบรโภค มตลาดรองรบผลตภณฑ มชองทางการจดจ าหนายทหลากหลายชองทาง รวมถงกระบวนการควบคมคณภาพการผลตใหไดคงท 3. แนวทางการพฒนาการด าเนนงานของวสาหกจชมชนในพนทจงหวดสรนทร พบวา ในประเดนดานการตลาด ควรสงเสรมใหผลตสนคาใหตรงกบความตองการของตลาด ซงอาจจะเปนผลมาจากการสงเกตพฤตกรรมผบรโภคและแนวโนมการบรโภค กอนทจะลงมอประกอบการ หรอพฒนาผลตภณฑ สอดคลองกบนพา กบค า (2550) ซงพบวา การก าหนดราคาของสนคาวสาหกจชมชนจะตองไมเกนความเปนจรง หรอสงเกนไปส าหรบผบรโภค ผลการวจยสอดคลองกบผลการศกษาของณฐพล นมมานพชรนทร (2552) ซงพบวา ควรใหหนวยงานทงภาครฐและเอกชนเขามามสวนรวมในการสงเสรมการตลาด พจารณาสงเสรมหรอเพมชองทางการจดจ าหนาย ส าหรบระบบการเงนและบญช ควรไดรบการพฒนา สงเสรมใหกลมมความสามารถในการจดท าบญชรายรบ รายจาย เพอตรวจสอบสถานทางการเงนของกลม และชองทางการสะสมเงนออมเพอพฒนาหรอขยายกจการในอนาคต ดวยการขอความรวมมอกบหนวยงานภาครฐ หรอฝายสงเสรมกจการวสาหกจเปนพเลยงในระยะเรมตน เชนเดยวกบทผลการวจยสอดคลองกบ



304

อรพนท บญสน (2556) ซงพบวาผลตภณฑและการออกแบบผลตภณฑมความส าคญทจะสงผลตอความเขมแขงของวสาหกจชมชน แนวทางทอาจท าได คอ การแสวงหาความรวมมอกบหนวยงานของรฐทท าหนาทเกยวของกบวสาหกจชมชนโดยตรง ตลอดทงสถาบนการศกษาในทองถนมารวมถายทอดประสบการณ และอาจจดเปนสถานทฝกประสบการณใหกบนกศกษาไปพรอมๆ กน ผลการวจยสอดคลองกบผลการศกษาของสมบรณ ธรรมลงกา (2556) ในประเดนการพฒนาผลตภณฑ ซงพบวา ควรแสวงหาหรอใชวตถดบในทองถน ทคณภาพด มราคาไมสงมากจะไดเปรยบในการก าหนดราคาผลตภณฑและสามารถแขงขนไดด โดยวสดทน ามาใชควรเปนมตรกบสงแวดลอม หากสามารถพฒนาไดกควรจดหานวตกรรมในการผลตเขามาชวยเพอลดความสญเสยอนรกษและรกษามรดกภมปญญา ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สรางมาตรฐานผลตภณฑสนคาใหไดรบการรบรองมาตรฐานการผลต และอยางนอยควรอยในกลมของผลตภณฑหนงต าบลหนงผลตภณฑระดบ 5 ดาว ผลการวจยสอดคลองกบธเนศ ศรวชยล าพนธ (2555) ในประเดนดานการตดตอสอสาร ซงพบวา การตดตอสอสารและเครอขายวสาหกจชมชนควรสงเสรมใหสมาชกมโอกาสพฒนาทกษะการพด การสอสารทงภาษากลาง และภาษาสากล เพอใชเปนศลปะในการจดจ าหนาย ตลอดทงอาจจะใชเปนชองทางในการจดท าชองทางการสอสารทางอเลคทรอนคส เวปเพจตางๆ สอดคลองกบผลการศกษาของณรงค เพชรประเสรฐ (2542); ก าไร แกวเฮยง (2542); วทยา จนทะวงศศร (2547); ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร (2551), รชน รปหลอ และคณะ (2552); ยพนพร ข าคมเขต (2553); ปรชา โสภณนา (2553); ปรยานช อภบณโยภา (2554) และสกญญา ดวงอปมา(2557) ทสรปตรงกนถง การด าเนนงานวสาหกจชมชนตองใหความส าคญในการท างานรวมการ การเสรมสรางภาวะผน าของผประกอบการและวสยทศนในการก าหนดรปแบบผลตภณฑ การบรรจภณฑจะสงผลตอความส าเรจในการด าเนนการ เพอสรางความเขมแขงในการพงพาตนเองตอไปในอนาคต

C H A P T E R 10


305

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะส าหรบการวจยในครงน 1. ปจจยเกยวกบแนวคดดานเศรษฐกจพอเพยง ทองถนควรสงเสรมสรางเงอนไขการ

พฒนาผน าทางการผลตและแสวงหาความรวมมอกบกลมประชาชนทมศกยภาพในการผลต เพอสงเสรมการรวมกลมพฒนาอาชพของคนในชมชนใหสามารถพงพาตนเองได

2. ปจจยเกยวกบนโยบายของรฐ ควรแสวงหาแนวทางรวมกนกบกลมผประกอบวสาหกจชมชนระดบภมภาค หรอระดบจงหวดเพอก าหนดนโยบายใหครบวงจรการพฒนาทชดเจน ตอเนอง และครบวงจร จดท าเครอขายการพงตนเองของกลมผผลต ลดขนตอนทเปนอปสรรคตอการสงเสรมและพฒนาวสาหกจชมชน รวมถงจดระบบและหวงเวลาในการก ากบ ตดตามประเมนผล ใหกระชบและลดความซ าซอน

3. ปจจยดานผลตภณฑ ควรไดรบการจดระบบความรดานภมปญญา โดยประสานงานสถาบนการศกษาและองคกรปกครองสวนทองถน จดท าทะเบยนภมปญญาและจดระบบสรางองคความรเกยวกบวชาชพ สบสานงานอาชพในรปแบบของการฝกอาชพระยะสน ตอยอดภมปญญาใหเกดความเขมแขงในระยะยาว

4. ปจจยดานการตลาด กลมผผลตเองกตองพฒนาศกยภาพของตนเอง ใหสามารถสราง ชองทางการสอสารทางการตลาดใหไดหลายทาง รวมทงแสวงหาขอมลทางการตลาด ขอมลผบรโภคมาใชในการวางแผนพฒนาภมปญญาทองถนกบกระบวนการผลตและสรางความมงคงใหกบวสาหกจของตนเองอยางตอเนอง

5. ปจจยดานการบรหารจดการ มงเนนการใหความส าคญกบทนมนษย ตองมคณธรรมจรยธรรมในการท างานรวมกบบคคลอน เปนตนแบบของความสามารถ ความเออเฟอเผอแผ และความไววางใจ นอกจากนหลกการทใชในการบรหารจดการกลมตองมธรรมาภบาลและสราง ธรรมาภบาลในการด าเนนงาน



306

ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป 1. ควรใหมการขยายขอบเขตการวจยออกไปครอบคลมพนทในกลมยทธศาสตรการพฒนาจงหวดทงนครราชสมา ชยภม สรนทร และบรรมย

2. ควรพฒนาตอยอดองคความรใหไดค าตอบในเชงผลลพธ ดวยการพฒนาตนแบบวสาหกจชมชนทสงผลใหเกดความมงคงและยงยน ในอาณาบรเวณเขมรปาดง ทประกอบดวยพนทการวจยทเปนแนวราบใหมขอบเขตกวางขนกวาเดม

3. สมควรใหมการศกษาการพฒนาเครอขายวสาหกจ เพอตอบโจทยความเขมแขง คงและยงยนในการพฒนาเศรษฐกจฐานราก ทจะเปนฐานการพฒนาเศรษฐกจในระดบมหภาคของประเทศ และสอดรบกบนโยบายการพฒนาประเทศไทย 4.0

C H A P T E R 10


307

รายการอางอง กนกพร ฉมพล. (2555). รปแบบการจดการความรภมปญญาทองถนดานหตถกรรมเครองจกสาน : กรณศกษาวสาหกจชมชนจงหวดนครราชสมา. วทยานพนธปรชญาดษฏบณฑต, สาขาพฒนาสงคมและการจดการสงแวดลอม, สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. ก าไร แกวเฮยง. (2542). การสบทอดแนวคดของชมชนในการอนรกษทรพยากรปาไม. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการศกษานอกระบบ, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเชยงใหม. ครรชต พทธโกษา. (2554). คมอการพฒนาชมชนแหงการเรยนรฉบบสมบรณ. กรงเทพฯ:

ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต. จกรพนธ โสมะเกษตรน. (2551). การจดการภมปญญาทองถนศรสะเกษเพอการแขงขนอยาง ยงยน. รายงานการวจย. กรงเทพฯ: ส านกงานการวจยแหงชาต. ชฎากาญจน เจรญรบ และคณะ. (2555). การพฒนาวสาหกจชมชนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง. เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนา ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฏร, 1(124). ณฐพล นมมานพชรนทร. (2552). การจดการเชงกลยทธ : ศลปะในการจดการ. สยามวชาการ, 9(13). ณรงค เพชรประเสรฐ. (2542). ธรกจชมชนเสนทางทเปนไปได. กรงเทพฯ: กองทนสนบสนน การวจย. ทรงพล พรหมสาขา ณ สกลนคร และอทศ สงขรตน. (2556). แนวทางการพฒนาการด าเนนงาน ของวสาหกจชมชนในเขตลมทะเลสาปสงขลา. ภาคนพนธภาควชาสารตถศกษา, คณะศลปศาสตร, มหาวทยาลยสงขลานครนทร. ธเนศ ศรวชยล าพนธ. (2555). การพฒนาเศรษฐกจชมชน. เชยงใหม: คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. ธนยมย เจยรกล. (2557). ปญหาและแนวทางการปรบตวของ OTOP เพอรองรบการเปด AEC. วารสารนกบรหาร มหาวทยาลยบรพา, 34(1).



308

นพา กบค า. (2550). ปจจยทมผลตอการด าเนนงานวสาหกจชมชน : กรณศกษากลมแมบาน เกษตรกรบานเชตวน ต าบลหวทง อ าเภอลอง จงหวดแพร. วทยานพนธศลปศาสตร มหาบณฑต, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยรามค าแหง. ปรชา โสภณา. (2553). ปจจยเชงสาเหตทมผลตอความเขมแขงของหมบานชมชนชนบท ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลางของประเทศไทย. วารสารมหาวทยาลยราชภฏ มหาสารคาม, 4(2), 63-73. ปรยานช อภบณโยภา. (2554). มมมองลกคาทมตอผลตภณฑวสาหกจชมชน. กรงเทพฯ : สถาบนวจยและพฒนาแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. พรศร ยงคฤประพนธ. (2547). วสาหกจชมชนกบการพงตนเอง กรณศกษาการแปรรป ผลผลต จากตนตาล ชมชนบานเหลาขวญ ต าบลทอแท อ าเภอวดโบสถ จงหวดพษณโลก. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาพฒนาสงคม, คณะสงคมศาสตร, มหาวทยาลยนเรศวร. มงสรรพ ขาวสอาด.(2547). ทนสงคมและการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารจดการ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. เอกสารประกอบการสมมนาทางวชาการมลนธ สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย ประจ าป 2547 ณ โรงแรมแอมบาสซาเดอร ซต จอมเทยน ชลบร ระหวางวนท 27 - 29 เมษายน 2547. รตตการณ จงวศาล. (2552). ธรรมาภบาลของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมไทย. วารสารพฤตกรรมศาสตร, 15(1). รชน รปหลอ และคณะ. (2552). แนวทางการพฒนาสความยงยนและเจรญเตบโตของวสาหกจ ชมชน. คณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล สวรรณภม วทยาเขตพระนครศรอยธยา. ยพนพร ข าคมเขต. (2553). การวเคราะหศกยภาพของวสาหกจชมชน กรณศกษาบรษทสขสนต การทออ าเภอกมลาไสย จงหวดกาฬสนธ. รายงานการคนควาอสระคณะเศรษฐศาสตร, มหาวทยาลยเชยงใหม.

C H A P T E R 10


309

วทยา จนทะวงศศร. (2547). ปจจยทมผลตอความส าเรจของกลมวสาหกจชมชน อ าเภอ กนทรวชย จงหวดมหาสารคาม. วทยานพนธเศรษฐศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชา เศรษฐศาสตรธรกจ บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยขอนแกน. วภาดา มกดา. (2557). แนวทางการบรหารจดการของกลมผผลตสนคาหนงต าบลหนงผลตภณฑ จงหวดตาก. วารสารมหาวทยาลยสวนดสต, 10(1). ศภวฒน ปภสสรากาญจน. (2558). ความเขมแขงและศกยภาพขององคกรชมชนในจงหวด สพรรณบร. วารสารการบรหารทองถน, 8(3). สมชาย ศรเอยด. (2553). การพฒนาชมชนแบบพงตนเอง : ศกษากรณแหลงเรยนรการเกษตร เพอการพงตนเองและสงแวดลอมทองถน บานคลองทเรยน อ าเภอวงน าเขยว จงหวด นครราชสมา. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชารฐศาสตร, มหาวทยาลย รามค าแหง. สมบรณ ธรรมลงกา. (2556). รปแบบการเสรมสรางความเขมแขงของชมชนโดยใชภมปญญา ทองถนเปนฐานในจงหวดเชยงราย. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, คณะ ศกษาศาสตรและพฒนศาสตร, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สกญญา ดวงอปมา. (2557). แนวทางการพฒนาศกยภาพการจดการทด ของวสาหกจชมชน ในจงหวดกาฬสนธ. วารสารการพฒนาชมชนและคณภาพชวต, 2(2), 133-140. สกญญา อธปอนนต และคณะ. (2550). กลยทธการพฒนาวสาหกจชมชนเพอการพงตนเอง ป 2550. กรงเทพฯ: กรมสงเสรมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ. ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม. (2554). แผนการสงเสรมวสาหกจขนาด กลางและขนาดยอม ฉบบท 3 (2555 - 2559). กรงเทพฯ : กระทรวงเกษตรและ สหกรณ. สจตรา บญยรตนพนธ. (2542). ระเบยบวธวจยสาหรบรฐประศาสนศาสตร (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: จนพบลชชง. สรยา จนทรกระจาง. (2554). สภาพอนาคตดานการพฒนาของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ.

ใน เอกสารประกอบการประชมวชาการการจดการภยพบตธรรมชาตในภาคตะวนออกเฉยงเหนอเพอการพงพาตนเองของทองถนอยางยงยน. กรงเทพฯ: ส านกงานพฒนาเศรษฐกจและสงคมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ.



310

เสรมศร สทธสงค และคณะ. (2557). ความสมพนธระหวางการจดการวสาหกจชมชนกบหลก ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง : กรณศกษาวสาหกจ ชมชนผผลตผา ไหม ภาค ตะวนออกเฉยงเหนอ. วารสารวชาการและวจยสงคมศาสตร, 9(5). เสร พงศพศ (2548). เครอขายยทธวธ เพอประชาคมเขมขน ชมชนเขมแขง. กรงเทพฯ: สถาบน สงเสรมธรกจ. อารยา องไพบลยกจ และลภวน ทองน า. (2556). การประยกตหลกการจดการธรกจตามหลก ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงกบวสาหกจชมชนในจงหวดสรนทร. วารสารวชาการและวจย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร, ฉบบพเศษ, 12-19. อรพนท บญสน. (2556). ตวแบบเชงสาเหตทนทางปญญา ความรเชงกระบวนการจดการความร ประสทธผลการปฏบตงาน และอตสาหกรรมเชงสรางสรรคของสมาชกผประกอบการ วสาหกจชมชน. Viridian E- Journal, 6(2), 457-474. อทย ดลยเกษม และอรศร งามวทยาพงศ. (2540). ระบบการศกษากบชมชน. กรงเทพฯ: แปลน พบลชชง จ ากด. Fitzgerald, J. & Nancy, G. L. (2002). Economic Revitalization: Cases and Strategies for City and Suburb. California: SAGE Publications. Ruenrom, G. (2009). The model of corporate environmentalism : The effect of perceived market and regulation uncertainties upon Marketing. Social and Environmental Performance, faculty of Commerce and Accountancy, Chulalongkorn University.

Factors Influencing the Strength of Community Enterprises … · 2018-10-10 ·...

Documents

Transcript of Factors Influencing the Strength of Community Enterprises … · 2018-10-10 ·...