TÜRK EXİMBANK KREDİ PROGRAMLARI, İHRACAT KREDİ

SİGORTASI VE GARANTİSİ

Hazırlayan: ARİF ŞAHİN Şube Müdürü

Eylül – 2008

İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

2

A. TÜRK EXİMBANK KREDİ PROGRAMLARI

1. KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ

1.1. SEVK ÖNCESİ İHRACAT KREDİLERİ Sevk Öncesi Türk Lirası İhracat Kredisi (SÖİK-TL) ve Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi (SÖİK-DVZ)’nden oluşan Sevk Öncesi İhracat Kredileri, bütün sektörleri kapsayan ve ihracatçıların imalat aşamasından başlanarak desteklenmesi amacıyla kullandırılan kısa vadeli kredilerdir. Sözkonusu kredilerde, firma ve ihracat riski aracı banka tarafından üstlenilmektedir. Bu sistemin en önemli fonksiyonu ise, çok sayıda firmaya yönelik kredi işleminin yürütülebilmesine olanak sağlamasıdır. Kredinin Amacı İhracatçı, imalatçı ve imalatçı-ihracatçıların ihracata hazırlık aşamasında finansman ihtiyaçlarını karşılamaktır. Kimler Yararlanabilir Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ), imalatçılar, imalatçı-ihracatçılar, ihracatçı firmalar. Kullandırım Şartları Kredi, Türk menşeili malların serbest dövizle, kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığında kullandırılmak üzere aracı bankalara tahsis edilmektedir. 1.1.1. SEVK ÖNCESİ TÜRK LİRASI İHRACAT KREDİSİ (SÖİK-TL) Kredi Kullandırılması • Limit tahsis edilen aracı bankalar vasıtası ile kullandırılmaktadır. • Aracı bankalar, uygun buldukları firmaların kredi başvuru formlarını Türk Eximbank’a

gönderirler. • Türk Eximbank kredi taleplerini değerlendirir. • Kabul edilmesi halinde kredi, firma hesabına aktarılmak üzere aracı bankaya

ödenmektedir.

3

• Aracı bankalar hesaplarına intikal eden kredi tutarlarını aynı gün ilgili firma hesabına aktarırlar.

• Firmalar aracı bankanın krediyi kullandırım tarihinde, kendilerine

ödediğini/ödemediğini 5 işgünü içinde yazılı olarak teyit ederler. Firma Limiti Firma limiti 6 milyon YTL'dır. Kredi Tutarı Kredi tutarı, FOB ihracat taahhüdünün % 100’ünün TCMB Döviz Alış Kuru üzerinden hesaplanan YTL karşılığıdır. Kredinin Vadesi Kredinin vadesi azami 360 gündür. Kredinin Faiz Oranı ve Firma Maliyeti Krediye uygulanacak faiz oranları, para piyasaları yakından takip edilerek, Türk Eximbank tarafından belirlenmektedir. Firmanın Eximbank nezdindeki riskine ve sigortalılık durumuna göre değişkendir. Aracı bankalar, bu oranların üzerine azami yıllık 1 (bir) puan ilave ederek firmalara yansıtabilirler. Kredinin Geri Ödenmesi • 120 ve 180 gün vadeli kullandırılan kredilerde, kredinin anapara ve faizi en geç kredi

vadesinde ödenmektedir. • 360 gün vadeli kullandırılan kredilerde ise anapara 180. ve 360. günlerde iki eşit

taksitte,her iki dönemde de o dönem için tahakkuk edecek faizler ile birlikte geri ödenmektedir.

İhracat Taahhüdü Kredi vadesi içinde fiilen gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade etmektedir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması Firmalar, kredi talep aşamasında beyan ettikleri mallarla, taahhüt ettikleri FOB ihracat tutarının % 100’ünü kredi vadesi içinde gerçekleştirerek ihracat taahhütlerini aracı bankalar vasıtasıyla kapatacaklardır. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler

4

Geri ödeme aşamasında tespiti halinde; cari faiz oranlarından en yüksek olanının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak faiz ile birlikte tahsil edilmektedir. Taahhüt kapatma aşamasında tespiti halinde; cari faiz oranlarından en yüksek olanının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak faiz tutarı ile kredi kullanıcı firmadan daha önce tahsil edilmiş bulunan faiz tutarı arasındaki fark tahsil edilmektedir. BSMV Türk Eximbank tarafından KKDF ve Damga Vergisi ise aracı bankalar tarafından tahsil edilmektedir. 1.1.2. SEVK ÖNCESİ TÜRK LİRASI KALKINMADA ÖNCELİKLİ YÖRELER İHRACAT KREDİSİ Kimler Yararlanabilir Kanuni veya iş merkezlerinin yanısıra, ekonomik ve ticari faaliyetlerini de Kalkınmada Öncelikli Yörelerde (Gaziantep ili dahil) icra eden imalatçı, imalatçı-ihracatçı ve ihracatçı (ihracatçının KÖY'de mukim olması ve ihraç konusu malın KÖY'de üretilmesi kaydıyla) firmalar. Firma Limiti Tüm firmalar için 6 milyon YTL'dır. Kredinin Vadesi Kredinin vadesi azami 360 gündür. Kredinin Faiz Oranı ve Firma Maliyeti Firmanın Eximbank nezdindeki riskine ve sigortalılık durumuna göre değişkendir. Aracı bankalar, bu oranların üzerine azami yıllık 1 (bir) puan ilave ederek firmalara yansıtabilirler. 1.1.3. SEVK ÖNCESİ DÖVİZ İHRACAT KREDİSİ (SÖİK-DVZ) Kredinin Kullandırım Şartları Türk menşeili malların serbest dövizle kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığında kullandırılmaktadır. Firma Limiti Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi firma limiti 10.000.000,- ABD Doları’dır. Kredi Tutarı Kredi tutarı, taahhüt edilen FOB ihracat tutarının azami % 100’üdür.

5

Kredinin Vadesi Kredinin vadesi 540 gündür. Kredinin Döviz Cinsleri USD / EUR / JPY / GBP cinsinden döviz kredisi başvurusu yapılabilmektedir. Kredinin Faiz Oranı ve Firma Maliyeti • Firmanın Eximbank nezdindeki riskine, sigortalılık durumuna ve vadeye göre

değişkendir. • Aracı bankalar, bu oranların üzerine azami yıllık 0,50 puan ilave ederek firmalara

yansıtabilmektedir. Kredi Geri Ödenmesi • 120 ve 180 gün vadeli kullandırılan kredilerde, kredinin anapara ve faizi en geç kredi

vadesinde ödenmektedir. • 360 gün ve 540 gün vadeli kredilerde ise 6 aylık dönemler itibariyle anaparası eşit

taksitlerle her dönem için tahakkuk edecek faizleri ile birlikte geri ödenir. Kredi döviz veya YTL cinsinden ödenebilmektedir.

• YTL olarak ödemelerde Türk Eximbank'ın bildirdiği kur kullanılır. Kredinin vadeden

önce kısmen veya tamamen geri ödenme imkanı da mevcuttur. İhracat Taahhüdü Kredi vadesi içinde kredinin anapara, faiz ve aracı banka komisyonu toplamı kadar gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade etmektedir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması Firmalar; kredi talep aşamasında beyan ettikleri mallarla kredinin anapara, faiz ve aracı banka komisyonu toplamı kadar FOB ihracatı kredi vadesi içinde gerçekleştirerek, ihracat taahhütlerini aracı bankalar vasıtasıyla kapatacaklardır.

1.2. DIŞ TİCARET ŞİRKETLERİ KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ İhracatçılarımızın Eximbank’dan direkt olarak kredi kullanmalarına imkan sağlayan Dış Ticaret Şirketleri Kısa Vadeli İhracat Kredisi ile Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ)’nin ihracata hazırlık dönemi finansman ihtiyaçlarının uygun vade ve maliyet ile karşılanması, böylece ihracat performanslarının artışının teşvik edilmesi amaçlanmaktadır. Kredi, Yeni Türk Lirası ve döviz cinsinden, Türk Eximbank Genel Müdürlüğü ile İstanbul ve İzmir şubeleri tarafından doğrudan kullandırılmaktadır.

6

1.2.1. DTŞ KISA VADELİ TÜRK LİRASI İHRACAT KREDİSİ Bu kredi programının aşağıda belirtilenler dışında kalan özellikleri Sevk Öncesi İhracat Kredisi Programı’nda açıklanan hususlar doğrultusunda düzenlenmiştir. Kredinin Amacı Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ)’nin ihracat faaliyetleri ile ilgili finansman ihtiyaçlarını karşılamaktır. Kimler Yararlanabilir Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca, takvim yılı itibariyle DTSŞ ve SDŞ statüsü verilmiş ve kredibiliteleri Türk Eximbank tarafından olumlu bulunan firmalar. Kredinin Kullandırılması • Limit tahsis edilen firmalara doğrudan Türk Eximbank tarafından kullandırılmaktadır. • Türk Eximbank kredi taleplerini değerlendirir. • Kabul edilmesi halinde teminatların tesis edilmesi ve Genel Kredi Sözleşmesi’nin

imzalanmasından sonra kredi, en kısa sürede EFT sistemi aracılığıyla firmanın banka hesabına aktarılmaktadır.

Firma Limiti Firmanın bir önceki takvim yılı performansı, kredibilitesi, limit kullanım oranı ve diğer faktörler dikkate alınarak, Türk Eximbank tarafından ABD Doları bazında tek bir limit olarak belirlenmektedir. Kredi Tutarı Kredi tutarı, FOB ihracat taahhüdünün % 100’ünün TCMB Döviz Alış Kuru üzerinden hesaplanan YTL karşılığıdır. Kredinin Vadesi Kredinin vadesi azami 180 gündür. İhracat Taahhüdü Kredi vadesi içinde fiilen gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade etmektedir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması

7

Firmalar; kredi vadesi içinde taahhüt edilen tutar kadar gerçekleştirilen ihracata ait belgelerle Türk Eximbank’a başvuruda bulunurlar. Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Kredinin ödenmesi gereken tarihten fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için, kredi vadesi itibariyle Türk Eximbank DTŞ Kısa Vadeli TL İhracat Kredisi’ne uygulanan cari en yüksek faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi ile vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. 1.2.2. DTŞ KISA VADELİ DÖVİZ İHRACAT KREDİSİ Bu kredi programının aşağıda belirtilenler dışında kalan özellikleri Sevk Öncesi İhracat Kredisi Programı’nda açıklanan hususlar doğrultusunda düzenlenmiştir. Kredinin Amacı Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ)’nin ihracat faaliyetleri ile ilgili finansman ihtiyaçlarını karşılamaktır. Kimler Yararlanabilir Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca takvim yılı itibariyle DTSŞ ve SDŞ statüsü verilmiş ve kredibiliteleri Türk Eximbank tarafından olumlu bulunan firmalar. Kredinin Kullandırılması • Limit tahsis edilen firmalara doğrudan Türk Eximbank tarafından USD/JPY/EUR/GBP

cinsinden kullandırılmaktadır. • Türk Eximbank kredi taleplerini değerlendirir. Kabul edilmesi halinde teminatların tesis

edilmesi ve Genel Kredi Sözleşmesi’nin imzalanmasından sonra kredi (YTL karşılığı), en kısa sürede EFT sistemi aracılığıyla firmanın banka hesabına aktarılmaktadır.

Firma Limiti Firmanın bir önceki takvim yılı performansı, kredibilitesi, limit kullanım oranı ve diğer faktörler dikkate alınarak, Türk Eximbank tarafından ABD Doları bazında tek bir limit olarak belirlenmektedir. Kredi Tutarı Kredi tutarı, FOB ihracat taahhüdünün % 100’ünün kullanım gününde Türk Eximbank tarafından tespit edilen döviz alış kuru üzerinden hesaplanan YTL karşılığıdır. Kredinin Vadesi

8

Kredinin vadesi azami 360 gündür. İhracat Taahhüdü Kredi vadesi içinde; kredinin anapara ve faiz toplamı kadar gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade etmektedir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması Firmalar; kredi vadesi içinde, kredinin anapara ve faiz toplamı kadar gerçekleştirilen ihracata ait belgelerle Türk Eximbank’a başvuruda bulunurlar. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Geri ödeme aşamasında, taahhüdün gerçekleşmediğinin tespiti halinde, taahhüdün gerçekleşmeyen kısmı için; kredi kullandırım tarihinde Türk Eximbank DTŞ Kısa Vadeli Döviz İhracat Kredisi’ne uygulanmakta olan cari en yüksek faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi ile vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. Taahhüt kapatma aşamasında, taahhüdün gerçekleşmediğinin tespiti halinde; taahhüdün gerçekleşmeyen kısmı için; Türk Eximbank DTŞ Kısa Vadeli Döviz İhracat Kredisi’ne uygulanmakta olan cari en yüksek faiz oranının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak temerrüt faiz tutarı ile daha önce tahsil edilen faiz tutarı arasındaki fark ve vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Kredi anapara ve faizlerinin ödenmesi gereken tarihten, fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için, Türk Eximbank DTŞ Kısa Vadeli Döviz İhracat Kredisi’ne uygulanan faiz oranlarından cari en yüksek olanının 1,2 katı üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi, vergi ve fonlar tahsil edilmektedir.

1.3. İHRACATA HAZIRLIK KREDİLERİ

İhracatçılarımızın Eximbank’dan direkt olarak kredi kullanmalarına imkan sağlayan İhracata Hazırlık Kredileri ile ihracata yönelik mal üreten imalatçı ve ihracatçıların uluslararası piyasalarda rekabet güçlerinin artırılması ve ihracat projelerinin ihracata hazırlık aşamasında desteklenmesi amaçlanmaktadır. Kredi, Türk Lirası ve döviz cinsinden, Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ) dışındaki firmalara aracı banka olmaksızın doğrudan kullandırılmaktadır. 1.3.1 İHRACATA HAZIRLIK TL KREDİSİ Kimler Yararlanabilir

9

Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri hariç, imalatçı/ihracatçı ihracatçı veya ihraca yönelik mal üreten, imalatçı vasfını haiz firmalar. Kredi Kullandırım Şartları Söz konusu krediden son üç takvim yılı ortalama veya kredi başvuru tarihinden geriye dönük 12 (on iki) aylık ihracat performansının en az 200 bin ABD Doları tutarında olan veya ihracata yeni başlayan firmalar yararlanır. Kredi, ihracat taahhüdü karşılığında ve malların serbest dövizle ihraç edilmesi koşulu ile kullandırılmaktadır. Kredinin Kullanılması Firma analizini müteakip, başvurusu uygun bulunan ve kendilerine limit tahsis edilen firmalara kredi EFT sistemi aracılığı ile aktarılmaktadır. Firma Limiti Firma limiti, Yeni Türk Lirası ve döviz kredilerinin toplamı olmak üzere azami 10.000.000,- ABD Doları olup, Yeni Türk Lirası limiti 6 milyon YTL ile sınırlıdır. Bu tutarlar, firma performansı ile bağlantılı ve nispi olarak Eximbank’ca belirlenecektir. İhracata yeni başlayan firmalara kullandırılacak Yeni Türk Lirası ve döviz kredilerinin toplamı ise azami 100.000,- ABD Doları’dır. Kredi Tutarı FOB ihracat taahhüdünün % 100’ü kredilendirilmektedir. Kredinin Vadesi Kredinin vadesi azami 360 gündür. Kredinin Geri Ödenmesi 120 gün ve 180 gün vadeli kullandırılan kredilerde, kredinin anapara ve faizi en geç kredi vadesinde geri ödenir. 360 gün vadeli kullandırılan kredilerde ise anapara 180. ve 360. günlerde iki eşit taksitte, her iki dönem için tahakkuk edecek faizleri ile birlikte geri ödenmektedir. Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Kredi anapara ve faizinin ödenmesi gereken tarihten, fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için, Türk Eximbank İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredisi’ne uygulanmakta olan faiz oranlarından cari en yüksek olanının 1.2 katı üzerinden hesaplanacak faiz, vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. İhracat Taahhüdü

10

Kredi vadesi içinde fiilen gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade etmektedir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması Firmalar, kredi vadesi içinde taahhüt edilen tutar kadar gerçekleştirilen ihracata ait belgelerle kredi vadesini takip eden 30 gün içerisinde Türk Eximbank’a başvuruda bulunurlar. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Geri ödeme aşamasında, Türk Eximbank İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredileri’ne uygulanan cari en yüksek faiz oranının 1.2 katı oranında temerrüt faizi, vergi ve fonlar tahsil edilecektir. Taahhüt kapatma aşamasında, Türk Eximbank İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredileri’ne uygulanan faiz oranlarından cari en yüksek olanının 1.2 katı üzerinden hesaplanacak faiz tutarı ile kredi kullanıcısı firmadan daha önce tahsil edilmiş bulunan faiz tutarı arasındaki fark ile vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. 1.3.2. İHRACATA HAZIRLIK DÖVİZ KREDİSİ Bu kredi programının aşağıda belirtilenler dışında kalan özellikleri Sevk Öncesi İhracat Kredisi Programı’nda açıklanan hususlar doğrultusunda düzenlenmiştir. Kimler Yararlanabilir Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri hariç, imalatçı/ihracatçı, ihracatçı veya ihraca yönelik mal üreten, imalatçı vasfını haiz firmalar. Kredi Kullandırım Şartları • Söz konusu krediden son üç takvim yılı ortalama veya kredi başvuru tarihinden geriye

dönük 12 (on iki) aylık ihracat performansının en az 200 bin ABD Doları tutarında olan veya ihracata yeni başlayan firmalar yararlanmaktadır.

• Kredi, ihracat taahhüdü karşılığında ve malların serbest dövizle ihraç edilmesi koşulu ile

kullandırılmaktadır. Kredinin Kullanılması • Firma analizini müteakip, başvurusu uygun bulunan ve kredilerine limit tahsis edilen

firmalar, krediyi ABD Doları, EUR, GBP veya JPY olarak kullanabilmektedir. • Kredinin YTL karşılığı EFT sistemi aracılığı ile firmaya aktarılmaktadır. Firma Limiti

11

• Firma limiti, Yeni Türk Lirası ve döviz kredilerinin toplamı olmak üzere azami 10.000.000,- ABD Doları olup, bu tutarlar, firma performansı ile bağlantılı ve nispi olarak Eximbank’ca belirlenmektedir.

• İhracata yeni başlayan firmalara kullandırılacak Yeni Türk Lirası ve döviz kredilerinin

toplamı ise azami 100.000,- ABD Doları’dır. Kredi Tutarı Kredi tutarı; FOB ihracat taahhüdünün % 100’ünün kullanım gününde Eximbank tarafından tespit edilen döviz alış kuru üzerinden hesaplanan TL karşılığıdır. Kredinin Vadesi Kredinin vadesi azami 540 gündür. Kredinin Geri Ödenmesi • 120 gün ve 180 gün vadeli kullandırılan kredilerde, kredinin anapara ve faizi en geç

kredi vadesinde YTL veya döviz olarak geri ödenmektedir. • 360 gün vadeli kullandırılan kredilerde anapara 180 inci ve 360 ıncı günlerde iki eşit

taksitte; 540 gün vadeli kullandırılan kredilerde ise anapara 180 inci, 360 ıncı ve 540 ıncı günlerde 3 eşit taksitte her dönem için tahakkuk edecek faizleri ile birlikte YTL veya döviz olarak geri ödenmektedir.

Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Kredi anapara taksitleri ve dönem faizlerinin ödenmesi gereken tarihten, fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için, Türk Eximbank İhracata Hazırlık Döviz Kredisi'ne uygulanmakta olan faiz oranlarından cari en yüksek olanının 1.2 katı üzerinden hesaplanacak faiz, vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. İhracat Taahhüdü Kredi vadesi içinde, kredinin anapara ve faiz toplamı kadar gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade etmektedir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması Firmalar; kredi vadesi içinde kredinin anapara ve faiz toplamı kadar gerçekleştirilen ihracata ait belgelerle kredi vadesini takip eden 30 gün içerisinde Türk Eximbank’a başvuruda bulunmaktadır. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler

12

Geri ödeme aşamasında, Türk Eximbank İhracata Hazırlık Döviz Kredileri’ne uygulanan cari en yüksek faiz oranının 1.2 katı oranında temerrüt faizi, vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. Taahhüt kapatma aşamasında, Türk Eximbank İhracata Hazırlık Döviz Kredileri’ne uygulanan faiz oranlarından cari en yüksek olanının 1.2 katı üzerinden hesaplanacak faiz tutarı ile kredi kullanıcısı firmadan daha önce tahsil edilmiş bulunan faiz tutarı arasındaki fark ile vergi ve fonlar tahsil edilmektedir.

1.4. KOBİ İHRACATA HAZIRLIK KREDİLERİ

Yasal statüsü ne olursa olsun, bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişiye ait olup; 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden, yıllık net satış hasılatı ve / veya mali bilançosu yirmibeş milyon YTL'nı aşmayan, bağımsız işletme tanımına giren, imalatçı, imalatçı - ihracatçı özelliğine sahip mikro, küçük ve orta büyüklükteki işletmeler kısaca "KOBİ"ler, ihracat taahhüdü karşılığında ve malların serbest dövizle ihraç edilmesi koşulu ile kredilendirilir. Limiti 100.000.-Dolar, vadesi 540 gün olan bu kredi için teminat olarak, anapara ve faizin % 50'si oranında banka teminat mektubu ile anapara tutarında teminat senedi alınmaktadır. 1.4.1. KOBİ İHRACATA HAZIRLIK TL KREDİSİ Kimler Yararlanabilir İmalatçı/ihracatçı, ihracata yönelik mal üreten, imalatçı vasfını haiz KOBİ niteliğindeki firmalar yararlanır. KOBİ Tanımı Yasal statüsü ne olursa olsun, bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişiye ait olup, 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden, yılık net satış hasılatı ve / veya mali bilançosu yirmibeş milyon YTL'nı aşmayan, bağımsız işletme tanımına giren, imalatçı, imalatçı - ihracatçı özelliğine sahip mikro, küçük ve orta büyüklükteki işletmeler kısaca "KOBİ" olarak adlandırılmaktadır. Bir işletme; Başka bir işletmenin % 25 veya daha fazlasına sahip değilse, herhangi bir tüzel kişi veya kamu kurum ve kuruluşu veya birkaç bağlı işletme tek başına veya müştereken bu işletmenin % 25 veya daha fazla hissesine sahip değilse, konsolide edilmiş hesaplar düzenlemiyorsa ve konsolide hesaplar düzenleyen başka bir işletmenin hesaplarında yer almıyorsa ve bu nedenle bağlı bir işletme değilse, bağımsız işletme olarak kabul edilmektedir. Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) aşağıdaki şekilde sınıflandırılırlar • Mikro İşletme: On kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da

mali bilançosu bir milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan çok küçük ölçekli işletmeler. • Küçük İşletme: Elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yılık net satış hasılatı ya

da mali bilançosu beş milyon yeni Türk lirasını aşmayan işletmeler.

13

• Orta Büyüklükteki İşletme İkiyüzelli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net

satış hasılatı yada mali bilançosu yirmibeş milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan işletmeler.

Kredi Kullandırım Şartları Kredi, ihracat taahhüdü karşılığında ve malların serbest dövizle ihraç edilmesi koşulu ile kullandırılacak olup, aşağıda belirtilen kriterleri sağlayan firmalar bu programdan yararlanabileceklerdir: Etik ve hukuki kriterler • Firmanın ödenmemiş vergi borcunun bulunmaması -ilgili vergi dairesinden alınacak

yazı ile belgelenecektir. (Firma, taksite bağlanmış ve/veya mahsup talepli vergi borcu olması durumunda, diğer kriterleri yerine getirmesi kaydıyla krediden yararlandırılır.)

• Firmanın, % 10 ve daha fazla hisse sahibi gerçek ve tüzel kişi ortaklarının, Yönetim

Kurulu Başkan ve üyelerinin; * Müflis olmamaları veya konkordato ilan etmiş olmamaları (müflis olmadıklarına ilişkin

firma merkezinin bulunduğu ilçedeki İflas Müdürlüğü'nden, konkordato ilan etmediklerine ilişkin ise, yine firma merkezinin bulunduğu ildeki İcra Hakimliği'nden alınacak yazılar ile),

* Ağır hapis veya 5 (beş) yıldan fazla hapis yahut zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık,

dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlardan mahkumiyetlerinin bulunmaması ve vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymemiş olmaları (firma beyanı aranacaktır),

• Son bir yıllık dönemde firma ve ortaklarınca karşılıksız çek keşide edilmemiş olması,

protestolu senedinin bulunmaması (Eximbank’ca tespit edilecektir. T.C.M.B. kayıtları veya ilgili bankanın yazılı beyanı çerçevesinde ödendiğinin görüldüğü durumda eski kayıt dikkate alınmaz.),

• İhracat taahhütlerinin Teşvik Mevzuatının cevaz verdiği sürelerde ve oranlarda düzenli

olarak kapatılması, • Kredi başvurusunda bulunan firma ve ithalatçı firma (alıcı firma) arasında yapılan

ihracat bağlantısını gösterir belge ibrazı (satış sözleşmesi, sipariş formu, proforma fatura vb.),

• Kredi kullanıcısı firma ve gerçek / tüzel kişi ortaklarının/müşterek borçlu müteselsil

kefillerin taşınır ve/veya taşınmazlarına ilişkin mal beyanları ibrazı Kredinin Kullanılması

14

Firma analizini müteakip, başvurusu uygun bulunan ve kendilerine limit tahsis edilen firmalara kredi EFT sistemi aracılığı ile aktarılmaktadır. Teminat Oranı Türk Eximbank tarafından uygun bulunan kredi başvurusu için, kredinin anapara ve faiz tutarının % 50’si oranında kesin banka teminat mektubu ve kredi tutarında emre muharrer senet (bono) alınmaktadır. Firma Limiti Firma limiti, Yeni Türk Lirası ve Döviz Kredileri’nin toplamı olmak üzere azami 100.000,-ABD Doları’dır. Kredi Tutarı FOB ihracat taahhüdünün % 100’ü kredilendirilmektedir. Kredinin Vadesi Kredinin vadesi 540 gündür. Kredinin Faiz Oranı KOBİ - İHK - YTL (KOBİ İhracata Hazırlık Kredisi) (%) 540 gün 14 Kredinin Geri Ödenmesi Kredinin anaparası 180 inci, 360 ıncı ve 540 ıncı günlerde 3 eşit taksitte her dönem için tahakkuk edecek faizleri ile birlikte geri ödenmektedir. Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Kredi anapara ve faizinin ödenmesi gereken tarihten, fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için, Türk Eximbank KOBİ İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredisi'ne uygulanmakta olan cari faiz oranının 1.2 katı üzerinden hesaplanacak faiz, vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. İhracat Taahhüdü Kredi vadesi içinde fiilen gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade etmektedir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması

15

Firmalar, kredi vadesi içinde, taahhüt edilen tutar kadar gerçekleştirilen ihracata ait belgelerle kredi vadesini takip eden 30 gün içerisinde Türk Eximbank'a başvuruda bulunurlar. Ayrıca, kredi kullanıcısı firmanın gerçekleştirilen ihracata ait Gümrük Beyannameleri'nde mutlaka imalatçı olarak yer alması gerekmektedir. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Geri ödeme aşamasında, Türk Eximbank KOBİ İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredileri’ne uygulanan cari en yüksek faiz oranının 1.2 katı oranında temerrüt faizi, vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. Taahhüt kapatma aşamasında, Türk Eximbank KOBİ İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredileri’ne uygulanan faiz oranlarından cari en yüksek olanının 1.2 katı üzerinden hesaplanacak faiz tutarı ile kredi kullanıcısı firmadan daha önce tahsil edilmiş bulunan faiz tutarı arasındaki fark ile vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. 1.4.2. KOBİ İHRACATA HAZIRLIK DÖVİZ KREDİSİ Bu kredi programının aşağıda belirtilenler dışında kalan özellikleri Sevk Öncesi İhracat Kredisi Programı’nda açıklanan hususlar doğrultusunda düzenlenmiştir. Kimler Yararlanabilir Krediden; İmalatçı/ihracatçı, ihraca yönelik mal üreten imalatçı vasfını haiz, KOBİ niteliğindeki firmalar yararlanır. Kredi Kullandırım Şartları Kredi, ihracat taahhüdü karşılığında ve malların serbest dövizle ihraç edilmesi koşulu ile kullandırılacak olup, aşağıda belirtilen kriterleri sağlayan firmalar bu programdan yararlanabileceklerdir: Etik ve hukuki kriterler • Firmanın ödenmemiş vergi borcunun bulunmaması -ilgili vergi dairesinden alınacak

yazı ile belgelenecektir. • Firmanın, % 10 ve daha fazla hisse sahibi gerçek ve tüzel kişi ortaklarının, yönetim

kurulu başkan ve üyelerinin; * Müflis olmamaları veya konkordato ilan etmiş olmamaları, * Ağır hapis veya 5 (beş) yıldan fazla hapis yahut zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık,

dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlardan mahkumiyetlerinin bulunmaması ve vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymemiş olmaları (firma beyanı aranacaktır),

16

• Son bir yıllık dönemde firma ve ortaklarınca karşılıksız çek keşide edilmemiş olması, protestolu senedinin bulunmaması,

• İhracat taahhütlerinin Teşvik Mevzuatının cevaz verdiği sürelerde ve oranlarda düzenli

olarak kapatılması, • Kredi başvurusunda bulunan firma ve ithalatçı firma (alıcı firma) arasında yapılan

ihracat bağlantısını gösterir belge ibrazı (satış sözleşmesi, sipariş formu, proforma fatura vb.),

• Kredi kullanıcısı firma ve gerçek / tüzel kişi ortaklarının/müşterek borçlu müteselsil

kefillerin taşınır ve/veya taşınmazlarına ilişkin mal beyanları ibrazı Kredinin Kullanması ABD Doları, EUR, GBP veya JPY olarak kullanabilmektedir. Kredinin YTL karşılığı EFT sistemi aracılığı ile firmaya aktarılmaktadır. Teminat Oranı Türk Eximbank tarafından uygun bulunan kredi başvurusu için, kredinin anapara ve faiz tutarının % 50’si oranında kesin banka teminat mektubu ve kredi tutarında emre muharrer senet (bono) alınmaktadır. Firma Limiti Firma limiti, Yeni Türk Lirası ve Döviz Kredileri’nin toplamı olmak üzere azami 100.000,-ABD Doları’dır. Kredi Tutarı Kredi tutarı; FOB ihracat taahhüdünün % 100’ünün kullanım gününde Eximbank tarafından tespit edilen döviz alış kuru üzerinden hesaplanan YTL karşılığıdır. Kredinin Vadesi Kredinin vadesi 540 gündür. Kredinin Faiz Oranı KOBİ - İHK - DVZ (KOBİ İhracata Hazırlık Kredisi) (%) 540 gün LIBOR+0,75 Kredinin Geri Ödenmesi

17

Kredinin anaparası 180 inci, 360 ıncı ve 540 ıncı günlerde 3 eşit taksitte her dönem için tahakkuk edecek faizleri ile birlikte YTL veya döviz olarak geri ödenmektedir. Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Kredi anapara taksitleri ve dönem faizlerinin ödenmesi gereken tarihten, fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için, Türk Eximbank KOBİ İhracata Hazırlık Döviz Kredisi'ne uygulanmakta olan cari faiz oranının 1.2 katı üzerinden hesaplanacak faiz, vergi ve fonlar tahsil edilmektedir. İhracat Taahhüdü Kredi vadesi içinde, kredinin anapara ve faiz toplamı kadar gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade etmektedir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması Firmalar, kredi vadesi içinde, taahhüt edilen tutar kadar gerçekleştirilen ihracata ait belgelerle kredi vadesini takip eden 30 gün içerisinde Türk Eximbank'a başvuruda bulunurlar. Ayrıca, kredi kullanıcısı firmanın gerçekleştirilen ihracata ait Gümrük Beyannameleri'nde mutlaka imalatçı olarak yer alması gerekmektedir.

18

FAİZ ORANLARI

TÜRK LİRASI KREDİLER

SÖİK-TL, İHK-TL (%) (*) 500.000 YTL' na Kadar 500.000 YTL Üzeri

GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün) Sigortalı Sigortasız Sigortalı Sigortasız 120 13,5 14,5 15 16 180 15,5 16,5 16,5 17,5 360 16,5 17,5 17 18

SÖİK-KÖY (%) (*) 500.000 YTL'na Kadar 500.000 YTL Üzeri

GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün) Sigortalı Sigortasız Sigortalı Sigortasız 120 12,5 13,5 14 15 180 14,5 15,5 15,5 16,5 360 15,5 16,5 16 17

DTŞ-TL (%) (*) 500.000 YTL'na Kadar 500.000 YTL Üzeri

GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün) Sigortalı Sigortasız Sigortalı Sigortasız 120 13,5 14,5 15 16 180 15,5 16,5 16,5 17,5

TURİZM-TL, UNPK-TL (%) (*) 500.000 YTL'na Kadar 500.000 YTL Üzeri

GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün) 120 14,5 16 180 16,5 17,5 360 17,5 18

KOBİ-İHK-TL (%) (*)

GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün) 540 (3 taksit) 14

(*) 21.07.2008 tarihinden itibaren kullandırılan krediler için geçerlidir. SÖİK-TL: Sevk Öncesi Türk Lirası İhracat Kredisi SÖİK-KÖY: Sevk Öncesi Türk Lirası Kalkınmada Öncelikli Yöreler İhracat Kredisi İHK-TL: İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredisi KOBİ-TL: KOBİ İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredisi DTŞ-TL: DTŞ Kısa Vadeli TL İhracat Kredisi

19

TURİZM-TL: Turizm Pazarlama Kredisi UNPK-TL: Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi SİGORTALI: Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası yaptırmış firmalar SİGORTASIZ: Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası yaptırmamış firmalar

DÖVİZ KREDİLERİ

SÖİK-DVZ, İHK-DVZ (%) (*)

GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün) Sigortalı Sigortasız 120 LIBOR+1,00 LIBOR+1,25 180 LIBOR+1,00 LIBOR+1,25

360 (2 taksit) LIBOR+1,25 LIBOR+1,50 540 (3 taksit) LIBOR+1,50 LIBOR+1,75

DTŞ-DVZ (%) (*)

GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün) Sigortalı Sigortasız 120 LIBOR+1,00 LIBOR+1,25 180 LIBOR+1,00 LIBOR+1,25

360 (2 taksit) LIBOR+1,25 LIBOR+1,50

KOBİ-İHK-DVZ (%) (*) GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün)

540 (3 taksit) LIBOR+1,25

TURİZM-DVZ,UNPK-DVZ (%) (*) GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün)

120 LIBOR+1,25 180 LIBOR+1,25

360 (2 taksit) LIBOR+1,50 540 (3 taksit) LIBOR+1,75

SÖRK (%) (*)

GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün) 120 LIBOR+0,75 180 LIBOR+1,00

360 (2 taksit) LIBOR+1,25

İSKONTO (%) (*) GERİ ÖDEME SÜRESİ (Gün)

120 LIBOR+0,75 180 LIBOR+1,00

20

(*) 02.06.2008 tarihinden itibaren kullandırılan krediler için geçerlidir. (**) Euro cinsinden kullandırılan kredilerde EURIBOR, İngiliz Sterlini cinsinden

kullandırılan kredilerde STG LIBOR, Japon Yeni cinsinden kullandırılan kredilerde TIBOR için aynı spread’ler geçerlidir.

SÖİK-DVZ: Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi İHK-DVZ: İhracata Hazırlık Döviz Kredisi DTŞ-DVZ: DTŞ Kısa Vadeli Döviz İhracat Kredisi KOBİ-DVZ: KOBİ İhracata Hazırlık Döviz Kredisi TURİZM-DVZ: Turizm Pazarlama Kredisi UNPK-DVZ: Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi SÖRK: Sevk Öncesi Reeskont Kredisi İSKONTO: İhracat Alacakları İskonto Programı

VADE YAPILARI

Kısa Vadeli İhracat Kredileri vadesi TL Kredileri için azami 360 gün, Döviz Kredileri için azami 540 gündür. ( DTŞ Kredileri hariç ) TL ve Döviz İhracat Kredi Programlarının vade yapıları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

TL KREDİLERİ DÖVİZ KREDİLERİ Kredi Türleri Vade (gün) Kredi Türleri Vade (gün)

SÖİK-TL 360 SÖİK-DVZ 540 SÖİK-TL KÖY 360 İHK-DVZ 540 İHK-TL 360 KOBİ-DVZ 540 KOBİ-TL 360 DTŞ-DVZ 360 DTŞ-TL 180 SÖİK-TL: Sevk Öncesi Türk Lirası İhracat Kredisi SÖİK-TL KÖY: Sevk Öncesi Türk Lirası Kalkınmada Öncelikli Yöreler İhracat Kredisi İHK-TL: İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredisi KOBİ-TL: KOBİ İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredisi DTŞ-TL: DTŞ Kısa Vadeli TL İhracat Kredisi SÖİK-DVZ: Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi İHK-DVZ: İhracata Hazırlık Döviz Kredisi KOBİ-DVZ: KOBİ İhracata Hazırlık Döviz Kredisi DTŞ-DVZ: DTŞ Kısa Vadeli Döviz İhracat Kredisi

1.5. SEVK ÖNCESİ REESKONT KREDİSİ

Sevk Öncesi Reeskont Kredisi kapsamında imalatçı, ihracatçı ve imalatçı-ihracatçı firmaların, borçlu olarak düzenleyecekleri, Eximbank nezdinde kısa vadeli teminat mektubu limiti olan bankalardan birinin avalini taşıyan bonolar iskonto edilmektedir. Sözkonusu bonoların Eximbank’ca Kabul Finansmanı Programı çerçevesinde T.C. Merkez Bankası (TCMB) reeskontuna götürülmesi suretiyle iskonto edilmesi esastır.

21

Bu çerçevede, TCMB yurt dışı muhabir bankaları listesinde yer alan veya işlem bazında TCMB değerlendirmeleri sonucu uygun görülecek diğer yurt dışı bankalarca; amir banka sıfatıyla açılmış, gayrıkabili rücu, akreditifli veya, aynı bankaların aracılık edeceği vesaik mukabili ödeme şekline göre yapılacak ihracat işlemlerine veya, Eximbank değerlendirmeleri sonucu uygun bulunan amir banka sıfatıyla açılmış, gayrıkabili rücu, akreditifli veya, aynı bankaların aracılık edeceği vesaik mukabili ödeme şekline göre yapılacak ihracat işlemlerine veya, mal mukabili ödeme şekline göre yapılacak ihracat işlemleri için düzenlenecek bonolara ilişkin reeskont talepleri dikkate alınmaktadır. Başvurular doğrudan Eximbank Genel Müdürlüğü’ne yapılmaktadır. Değerlendirme Kriterleri Eximbank’ca yapılacak değerlendirme sonucunda, kredibilitesi uygun bulunan ve Eximbank’dan kullandığı kredilere ilişkin ihracat taahhüt açığı olmayan firmalar bu programdan yararlandırılmaktadır. Teminat Kredinin asli teminatı firmaların düzenleyecekleri yukarıda belirtilen özellikleri taşıyan bonolardır. Ancak, ihracat taahhüdünün yerine getirilmemesi halinde uygulanacak müeyyideleri karşılamak üzere Türk Eximbank tarafından belirlenen tutarda teminat senedi alınmaktadır. Vade Program kapsamında vadesine 360 gün kalan bonolar iskonto edilecektir. Program kapsamında vadesi 180 günden uzun işlemler için biri 180 gün vadeli diğeri satış sözleşmesi/akreditifte belirtilen ödeme vadesi ile aynı vadede olmak üzere eşit tutarda iki bono düzenlenecektir. Satış sözleşmesi/akreditifte yer alan ödeme vadelerinin azami kredi vadesinden uzun olduğu durumlarda bono vadeleri 360 günü aşamaz. Döviz Cinsi USD, EURO, GBP ve JPY döviz cinsleri üzerinden işlem yapılmaktadır. Firma Limiti • Program kapsamında iskonto edilecek bonolar için firma bazında uygulanacak limit 5

Milyon YTL olup, bu tutarın ilgili döviz cinsinden karşılığı iskonto tarihindeki TCMB döviz alış kuru dikkate alınarak hesaplanmaktadır.

• Firma limiti TCMB Kabul Finansmanı Programı kapsamında uygulanan Kısa Vadeli

İhracat Alacakları İskonto Programı işlemlerini de kapsayacak şekilde geçerlidir. Faiz Oranı

22

Geri Ödeme Süresi (BonoVadesi Gün) Faiz Oranı (*) 120 Güne Kadar LIBOR + 0,75 121 - 180 Güne Kadar LIBOR + 1,00 181 - 360 Gün Kadar (İki Taksit) LIBOR + 1,25 (*) EURO cinsinden kullandırılan kredilerde EURIBOR; İngiliz Sterlini cinsinden

kullandırılan kredilerde STG LIBOR, Japon Yeni cinsinden kullandırılacak kredilerde TIBOR için aynı spread’ler geçerlidir.

1.6. KISA VADELİ İHRACAT ALACAKLARI İSKONTO PROGRAMI

Kısa Vadeli İhracat Alacakları İskonto Programı ile imalatçı, ihracatçı ve imalatçı-ihracatçılara ülke riskinden arındırılmış olarak yeni ve hedef pazarlara yönelmeleri ve bu pazarlarda vadeli satış imkanları ile rekabet şanslarının artırılması amacına yönelik olarak kısa vadeli ve sevk sonrası finansman desteği sağlanmaktadır. Söz konusu program, T.C. Merkez Bankası’nın (TCMB) “Banka Kabullerine İlişkin Reeskont İşlemleri” esas ve şartları doğrultusunda Eximbank’a tahsis etmiş olduğu limit çerçevesinde yürütülmekte olup, program kapsamında; Poliçe veya bonoya bağlı kabul kredili ihracat işlemlerinden doğacak alacaklar ve Gayrikabili rücu vadeli ihracat akreditiflerine dayalı ihracat alacakları iskonto edilmektedir. Program Kapsamındaki Alternatif Uygulamalar I. Kabili Rücu İşlemler I.I. İskonto Kredisi I.II. Türk Eximbank Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Kapsamında Yürütülecek İskonto Kredisi İşlemleri Kabili Rücu İşlemlerde, iskonto konusu alacak tutarının vadesinde esas borçlusundan tahsil edilememesi halinde, iskonto kredisinin vadesinde Eximbank’a geri ödenmesinden iskonto ettiren firma sorumludur. II. Gayrikabili Rücu İşlemler İskonto konusu alacak tutarı vadesinde kredi kullanıcısı firmaya rücu edilmeyecek şekilde iskonto edilmektedir. Değerlendirme Kriterleri

23

Eximbank’ca yapılacak değerlendirme sonucunda, kredibilitesi uygun bulunan ve Eximbank’dan kullandığı kredilere ilişkin ihracat taahhüt sorunu olmayan firmalar bu programdan yararlandırılmaktadır. Vade Vadesine en fazla 180 gün kalan ihracat alacakları iskonto edilmektedir. Döviz Cinsi Bu program kapsamında yapılacak işlemler için düzenlenecek kontrat, akreditif, sevk vesaiki, poliçe/bono vb. her türlü belgeler T.C. Merkez Bankası’nca alım satım konusu yapılan konvertibl dövizlerden USD, EURO, GBP ve JPY cinsinden düzenlenecektir. Firma Limiti Program kapsamında iskonto edilecek senetler için firma bazında uygulanacak limit 5 Milyon YTL olup, bu tutarın ilgili döviz cinsinden karşılığı iskonto tarihindeki TCMB döviz alış kuru dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Firma limiti TCMB Kabul Finansmanı Programı kapsamında uygulanan Sevk Öncesi Reeskont Kredisi işlemlerini de kapsayacak şekilde geçerlidir. Faiz Oranı Geri Ödeme Süresi (Senet Vadesi Gün) Faiz Oranı-Bankacılık Hizmet Komisyonu (*) 120 Güne Kadar LIBOR + 0,75 121 - 180 Gün LIBOR + 1,00 (*) EURO cinsinden kullandırılan kredilerde EURIBOR; İngiliz Sterlini cinsinden

kullandırılan kredilerde STG LIBOR, Japon Yeni cinsinden kullandırılacak kredilerde TIBOR için aynı spread’ler geçerlidir.

24

2. ÖZELLİKLİ KREDİLER Türk Eximbank, ihracatçıları ve yurt dışında yatırım yapan müteşebbisleri özellikli kredi programları ile de desteklemektedir. Sözkonusu kredi programları, standart kredi ve garanti programlarının dışında kalan, ancak bunları tamamlayıcı nitelikteki programlardır.

2.1 YURT DIŞI MAĞAZALAR YATIRIM KREDİSİ Bu kredi programı ile; ihracatta kalıcı pazarlar edinilmesi ve net döviz girdisinin artırılmasını teminen, Türk firmalarının değişik pazarlarda Türk menşeili her türlü tüketim malı niteliğindeki ürünleri doğrudan pazarlaması amacıyla, herhangi bir ülkede değişik ürünlerin sergilendiği çeşitli bölümleri içeren satış mağazaları ile bir ya da birden fazla firmanın bir araya gelerek kuracakları alışveriş merkezleri oluşturulmasına yönelik yatırım harcamaları finanse edilmektedir. Kredinin Amacı Kredinin amacı, ihracatta kalıcı pazarlar edinilmesi ve net döviz girdisinin arttırılmasını teminen, Türk firmalarının yurtdışında marka tanıtım faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla kendi markası ile yurtdışında açacakları mağazaların yatırım harcamaları ile değişik pazarlarda Türk menşeili her türlü tüketim malı niteliğindeki ürünleri doğrudan pazarlama amacıyla, değişik ürün gruplarının sergilendiği çeşitli bölümleri içeren satış mağazaları veya bir ya da birden fazla firmanın biraraya gelerek kuracakları alışveriş merkezleri oluşturulmasına yönelik yatırımlara destek vermektir. Kimler Yararlanabilir Kredi, krediye konu olan yatırım projesi Türk Eximbank’ca uygun bulunan ve Türkiye’de yerleşik, yurt içi ve yurt dışında daha önce benzer işlerde deneyim sahibi olan firmalara kullandırılmaktadır. Krediden Yararlanma Koşulları Kredi; Kredi vadesi içerisinde Türk Eximbank tarafından tesbit edilen tutarda Türk ürünleri ihraç ve/veya satışının gerçekleştirilmesi ve Krediye ilişkin Vergi Resim Harç İstisna Belgesi (VRHİB) taahhüdünün kapatılması taahhüdü karşılığında kullandırılmaktadır. Asgari Yatırım Tutarı • Türk Eximbank tarafından incelenerek tespit edilen yurt dışı sabit tesis yatırım tutarı

200.000,- ABD Doları’nın altında kalan işlemler bu program kapsamında kredilendirilmez.

• Kendi markası ile yurtdışında mağaza açacak firmaların kredilendirmeye esas yatırım

tutarının tesbitinde reklam giderleri ve yatırım konusu mağazada satılacak ilk mal stokuna ilişkin tutarlar da dikkate alınmaktadır.

25

Kredi Tutarı Kredi konusu proje için Eximbank’ca uygun görülen yurt dışı yatırım tutarının azami % 85’i kredilendirilir. Kredi Vadesi Kredi vadesi azami 7 yıldır. Ancak kredi vadesi ve geri ödeme şartları (geri ödemesiz dönem ve taksitlendirme) her bir proje bazında münferiden Türk Eximbank tarafından tespit edilmektedir. Kredinin Geri Ödenmesi Kredi anapara ve faizi Türk Eximbank tarafından proje bazında belirlenen geri ödeme dönemlerinde YTL veya döviz olarak geri ödenmektedir. VRHİB Taahhüdünün Kapatılması VRHİB taahhüdünün T.C. Merkez Bankası tarafından kapatılmasını takiben TCMB tarafından bildirilen sonuca göre işlem yapılmaktadır. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler Krediye ait VRHİB taahhüdünün belge vadesi içerisinde kısmen veya tamamen yerine getirilememesi halinde, kredi faiz oranı 1,2 katına yükseltilerek bulunan cezai faiz oranı üzerinden hesaplanacak faiz tutarı ile kredi kullanıcısı firmadan daha önce tahsil edilmiş bulunan faiz tutarı arasındaki fark tahsil edilir. Krediye ilişkin istisna edilmiş olan vergi, resim ve harçlar tahsil edilmektedir. Geri Ödemelerin Yapılmaması ya da Zamanında Yapılmaması Durumunda Uygulanacak Cezai Müeyyideler Kredinin geri ödenmesi gereken tarihten fiilen ödendiği tarihe kadar geçen süre için kredi faiz oranının 1,2 katı oranında temerrüt faizi, vergi ve fonlar tahsil edilecektir.

2.2. ÖZELLİKLİ İHRACAT KREDİSİ

Program kapsamında, Türkiye'de yerleşik ihracata yönelik mal üreten firmaların Türk Eximbank'ın mevcut kredi programları çerçevesinde kredilendirilemeyen ancak Eximbank’ca uygun bulunan mal ve hizmet projelerine orta vadeli finansman imkanı sağlanmaktadır. • Kredi; ihraç edilecek malın üretim süreci ya da satış koşulları nedeniyle 12 aydan uzun

vadeli finansman ihtiyacı bulunan firmalar ile yeni pazarlara yeni ürün ihracı gibi özellik arz eden ihracat projelerine destek sağlamak amacıyla, proje bazında belirlenen koşullarla kullandırılmaktadır.

• Kredi vadesi ve faiz oranı proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenmektedir.

26

• Kredilendirme oranı proje bazında Türk Eximbank’ca belirlenir, ancak bu oran FOB

ihracat taahhüdünün % 80’ini aşamaz. • Krediye konu olan ve ihracı taahhüt edilen malın asgari % 50 yerli katkı oranını ihtiva

etmesi gerekmektedir. • Kredi için Eximbank’ca doğrudan kullandırılan kredilerde uygulanan teminat unsurları

aranacak olup, bu teminatların dışında ve ilave olarak başka teminatlar da alınabilecektir. Alınacak teminatların tutar ve kompozisyonu Eximbank’ca işlem bazında belirlenecektir.

2.3. GEMİ İNŞA VE İHRACATI FİNANSMAN PROGRAMI

Amacı Gemi inşa/ihraç edecek Türk firmalarının gemi inşa aşamasındaki finansman ihtiyaçlarının karşılanması, rekabet güçlerinin desteklenmesi, yurtdışındaki müşterileri ve kreditör kuruluşlar nezdindeki kredibilitelerinin arttırılması hedeflenmektedir. Kredi: Program kapsamında kullandırılacak krediler ile; Alıcı firma ile imzalanmış belli bir kontrat kapsamında, gemi inşa/ihraç edecek Türk firmalarının gemi inşa aşamasındaki harcamaları proje bazında finanse edilmektedir. Teminat Mektubu: Program kapsamında düzenlenecek teminat mektupları ile; * Geminin finansmanı amacıyla inşa süresince alıcı firma, alıcının bankası/finansman

kurumu tarafından yapılacak avans niteliğindeki ödemeler ve bunlara ilişkin doğabilecek faizler,

* Proje konusu gemide kullanılacak makina ve ekipmanların vadeli ithalatı ile vadeli

yurtiçi tedarik işlemlerine ilişkin ödeme yükümlülükleri, * Türk Eximbank tarafından belirlenen limit çerçevesinde garanti kapsamına alınmaktadır. Kimler Yararlanabilir Teminat mektubuna konu olan gemi projesi Türk Eximbank’ca uygun bulunan ve Türkiye’de yerleşik, gemi inşa ve/veya ihracında deneyim sahibi olan firmalar yararlanır. Asgari Özkaynak Katkısı / Asgari Yerli Katkı Payı Proje konusu gemiye firma özkaynak katkısının sağlanmasını teminen, proje genelinde gemi kontrat bedelinin en az % 15’ine tekabül edecek tutarda harcamanın firma özkaynaklarından yapılması ve proje konusu geminin yerli katkı oranı ya da katma değer oranının asgari % 25 olması hususları aranmaktadır.

27

İhracat Taahhüdünün Kapatılması İhracat taahhüdünün kredinin orijinal vadesi/teminat mektubunun orijinal vadesi içerisinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Fiili ihraç tarihi olarak; GB'nin arka yüzünde kayıtlı "malların yurtdışı edildiğine ilişkin tarih" veya A hanesinde kayıtlı tarihten hangisi firma lehine ise o tarih esas alınmaktadır. Gerçekleşmenin tesbitinde FOB ihraç değerine bakılmaktadır. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler İhracat taahhüdünün kısmen veya tamamen yerine getirilememesi halinde; • Kredi faiz oranı 1,2 katına yükseltilerek bulunan cezai faiz oranı üzerinden hesaplanacak

faiz tutarı ile kredi kullanıcısı firmadan daha önce tahsil edilmiş bulunan faiz tutarı arasındaki fark tahsil edilmektedir.

• Nakdi kredi faizi / tahsil edilen garanti komisyonları üzerinden hesaplanacak Banka ve

Sigorta Muameleleri Vergisi, Gider Vergisi Kanunu’na göre Eximbank’ca ödenir ve aynen firmaya yansıtılmaktadır.

• Taahhüdün kısmen veya tamamen gerçekleştirilmemesinden dolayı, başlangıçta istisna

edilmiş olan vergi, resim, harç ve damga vergisi ile ilgili yükümlülükler, muafiyetin kalktığı kendisine bildirilen ilgili vergi dairesince 6183 sayılı Kanuna göre tahsil edilmektedir.

• Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu'na ilişkin yükümlülükler için ilgili Karar, Tebliğ

ve Genelge hükümleri uyarınca işlem yapılmaktadır.

2.3. YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİNE YÖNELİK TEMİNAT MEKTUBU PROGRAMI

Kredinin Amacı Müteahhitlik sektöründe faaliyet gösteren firmaların mevcut pazarlarda kalıcılığının sağlanmasının yanısıra, yeni pazarlara açılmalarını teminen yurt dışında üstlenilen projelerin teminat mektubu ile desteklenmesi amaçlanmaktadır. Firma Limiti • Program kapsamında Türk bankalarının kontrgarantisi karşılığında, bir firma lehine

düzenlenecek toplam garanti tutarı 25 Milyon ABD Doları'nı aşmayacaktır. • Herhangi bir firmanın belirli bir andaki riskinin tesbitinde, müteahhit firmaların

oluşturacakları konsorsiyumlar kapsamında üstlenecekleri proje içindeki payları dikkate alınmaktadır.

28

Proje Limiti Firma limitini aşmayacak şekilde işveren ihale makamı ile yapılmış sözleşmede belirtilen tutarın ya da ihale bedelinin azami % 25'ine kadar teminat mektubu verilebilmektedir. Ülke Limiti Ülke bazında teminat mektubu tahsisi toplam program limitinin % 20'sini geçmeyecektir. Müracat Şekli Sözkonusu programdan yararlanmak isteyen firma/konsorsiyum temsilcisi firma; işveren ihale makamı, ihtiyaç duyulan teminat mektubu türü, verilecek mektup örneği, talep edilen teminat mektubunun tutarı, süresi, kime hitaben düzenleneceği, işveren ihale makamının bankası, firmasına ilişkin özet bilgi ve belgeleri içeren Niyet Mektubu Talep Formu, Türkiye Müteahhitler Birliği'nce onaylanan Proje Bilgileri Onay Formu ve kontrgaranti düzenleyecek Türk bankasının niyet mektubu ile Türk Eximbank'a Niyet Mektubu için müracaat edecektir.

2.4. TÜRK EXIMBANK ÇEVRE UYGULAMA ESASLARI

Amaç ve Kapsam İşbu “Çevre Uygulama Esasları”, OECD İhracat Kredileri ve Kredi Garantileri Grubu (İKG)’nun üzerinde mutabakata vardığı; resmi destekli ihracat kredisi sağlayan üye ülkelerin İhracat Kredi Kurumları’nın sağladıkları desteğe ilişkin politikalar ile “çevre”nin korunmasına yönelik politikalar arasında tutarlılık sağlamak, resmi destekli ihracat kredilerinden faydalanan yeni ve/veya kurulu “Proje”lerin çevre değerlendirmesi konusunda ortak yöntemler geliştirmek ve bu Projeler’in “potansiyel çevre etkilerinin” en aza indirilmesi amacına yönelik olarak benimsenen “Çevre ve Resmi Destekli İhracat Kredileri Üzerine Ortak Yaklaşımlar Tavsiye Kararı” uyarınca hazırlanmış ve Türk Eximbank tarafından uygulamaya konulmuştur. Çevre Uygulama Esasları, geri ödeme dönemi iki yıl ve daha uzun vadeli olan “resmi destekli ihracat kredileri” için uygulanmaktadır.

29

3. DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER KAPSAMINDAKİ KREDİLER

3.1. ULUSLARARASI NAKLİYAT PAZARLAMA KREDİSİ (KARAYOLU/DENİZYOLU/HAVAYOLU)

Amaç Uluslararası nakliyat firmaları, uluslararası lojistik işletmeciliği yapan firmalar ile uluslararası taşıma işleri organizatörlüğü yapan firmaların finansman ihtiyaçlarının karşılanarak rekabet güçlerinin artırılması ve bu yolla ülkenin döviz kaynaklarının zenginleştirilmesidir. Kapsam I. Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Uluslararası karayolu nakliyat işi gerçekleştiren, * Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi (varsa), * 2 Yetki Belgesi bulunan veya, * L2 Yetki Belgesi bulunan II. Uluslararası Denizyolu Taşımacılığı Uluslararası denizyolu nakliyat işi gerçekleştiren, * Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi (varsa), * Gemi Tasdiknamesi / Kira Sözleşmesi bulunan, III. Uluslararası Havayolu Taşımacılığı Uluslararası havayolu nakliyat işi gerçekleştiren; * Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi (varsa), * İşletme Ruhsatı bulunan Türkiye'de yerleşik nakliyat firmaları ile uluslararası lojistik işletmeciliği yapan firmalara kredi vadesi içerisinde yapacakları taşımacılık hizmetlerinin finansmanına yönelik olarak kullandırılmaktadır. Taşımacılık Hizmeti Tüzel kişiliği haiz uluslararası nakliyat firmaları ile uluslararası lojistik işletmeciliği yapan firmalar tarafından;

30

* Yurtdışına ihraç malı / yükü götürülmesi, * Yurtdışından yurtiçine ithal malı /yükü getirilmesi, * Transit mal / yük taşımacılığı yapılması “Taşımacılık Hizmeti” olarak belirlenmiştir. Firma Limiti Firma limiti, bir önceki takvim yılı veya kredi başvuru tarihinden itibaren geriye dönük on iki (12) aylık döneme ilişkin Eximbank’a beyan edilen navlun bedelinin % 20’si ile sınırlı olup, her halükarda kredi riski 2.000.000.- ABD Dolarını aşamaz. Performans Kriteri Başvuruda bulunan firmaların, bir önceki takvim yılı veya kredi başvuru tarihinden itibaren geriye dönük on iki ( 12 ) aylık dönem itibariyle, navlun bedellerine ilişkin faturaları bazında en az 500.000.- ABD Doları ya da muadili döviz tutarında taşımacılık hizmetini gerçekleştirdiklerini belgelemeleri gerekmektedir. Kredi Tutarı Firma limitini aşmamak kaydıyla kredi süresi içinde gerçekleştirilecek navlun hizmetinin % 100’ü kredilendirilmektedir. Kredinin Döviz Cinsleri Kredi, YTL ve döviz olarak kullandırılmakta olup, döviz kredisi başvuruları ABD Doları, EURO, İngiliz Sterlini ve Japon Yeni cinsinden yapılabilmektedir. Teminat ve Dokümantasyon Türk Eximbank tarafından uygun bulunan kredi başvurusu için, kredinin anapara ve faiz toplamının % 100’ü oranında aşağıda belirtilen asli teminatlar tesis edilir. Ancak, KGF Kefaleti ile kullandırılacak kredilerde kredi tutarı KGF' nin firma için belirleyeceği kefalet tutarı dikkate alınarak Eximbank’ca belirlenmektedir. Kredi Vadesi * YTL kredilerinde azami 360, * Döviz kredilerinde ise azami 540 gündür. Belgeli kredilerde kredi vadesi Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi süresini aşamaz.

31

TL KREDİSİ

VADE FAİZ ORANI(%) 500.000 YTL'na Kadar 500.000 YTL Üzeri

120 gün 14,5 16 180 gün 16,5 17,5 360 gün 17,5 18

DÖVİZ KREDİSİ

VADE FAİZ ORANI 120 gün LİBOR+1,25 180 gün LİBOR+1,25 360 gün LİBOR+1,50 540 gün LİBOR+1,75

EURO cinsinden kullandırılacak kredilerde EURIBOR, İngiliz Sterlini cinsinden kullandırılacak kredilerde STG LIBOR, Japon Yeni cinsinden kullandırılacak kredilerde ise TIBOR için aynı spreadler geçerlidir. Kredinin Geri Ödenmesi * 120 gün ve 180 gün vadeli kullandırılan kredilerde, kredinin anapara ve faizi en geç

kredi vadesinde YTL veya döviz olarak geri ödenmektedir. * 360 gün vadeli kullandırılan kredilerde anapara 180 inci ve 360 ıncı günlerde iki eşit

taksitte; 540 gün vadeli kullandırılan kredilerde ise anapara 180 inci, 360 ıncı ve 540 ıncı günlerde 3 eşit taksitte her dönem için tahakkuk edecek faizleri ile birlikte YTL veya döviz olarak geri ödenmektedir.

* Belgesiz kullandırılan kredilerde ayrıca; ara dönemlerde ve vade sonunda tahsil edilecek

faiz üzerinden Banka Sigorta ve Muameleleri Vergisi tahsil edilmektedir. Döviz Getirme Zorunluluğu Kredi taahhüdü tutarındaki navlun bedellerinin, Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi kapsamında kullanılan kredilerde VRHİB süresi içerisinde, Belgesiz kullandırılan kredilerde ise kredi vadesi içerisinde yurda getirilerek Döviz Alım Belgesi'ne bağlatılması zorunludur. Taahhüdün Yerine Getirilmemesi Halinde Uygulanacak Müeyyideler Kredi taahhüdünün; kısmen veya tamamen kapatılmaması halinde, sağlanmış olan menfaatler gerçekleşmeme oranında tahsil edilmektedir.

3.2. TURİZM PAZARLAMA KREDİSİ

32

İhracat ve yurt dışı müteahhitlik hizmetlerini kredi, garanti ve sigorta programları ile destekleyerek ülkemizin döviz girdisinin artmasına önemli katkılarda bulunan Türk Eximbank, bu doğrultudaki çalışmalarını çeşitlendirerek sürdürmek amacıyla Turizm Pazarlama Kredisi programını uygulamaya koymuştur. Kredi YTL ve döviz cinsinden kullandırılmaktadır. Kredinin Amacı Tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin finanse edilmesi suretiyle özel havayolu şirketleri ile seyahat acentalarımızın güçlenmesi, bu hizmetler kapsamında sağlanan turizm döviz girdilerinin artırılması yoluyla ödemeler dengesine katkıda bulunulması amaçlanmaktadır. Kimler Yararlanabilir Bir önceki takvim yılı itibariyle, bankalarca düzenlenmiş döviz alım belgesi bazında yurda en az 500.000,-ABD Doları ya da muadili tutarda döviz getirdiğini tevsik eden; * TÜRSAB üyesi, A grubu seyahat acentaları, * Ticari hava taşıma işletmeciliği yapmaya ilişkin, T.C. Ulaştırma Bakanlığı işletme

ruhsatı sahibi Türkiye’ye yurt dışından yolcu taşıyan Türkiye’de mukim özel havayolu şirketleri krediden faydalanmaktadır.

Şirket Limiti Şirket limiti, TÜRSAB üyesi, A-Grubu belgeli seyahat acentaları için; Pazarlama Projesi tutarının %80'i ile sınırlı olmak üzere, döviz girdisi tutarının azami %10'una kadar limit (ABD Doları) tahsis edilir. Kredi riski her halükarda 2.000.000,-ABD Doları'nı aşamaz. Ancak T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca tespit edilecek tur operatörü niteliğine haiz A Grubu belgeli seyahat acentaları ile özel havayolu şirketleri için, döviz girdisi tutarının azami %15'ine kadar limit (ABD Doları) tahsis edilebilir. Bu durumda kredi riski her halükarda 4.000.000,-ABD Doları'nı aşamaz. Turizm Hizmeti * Tüzel kişiliği haiz seyahat acentaları tarafından yurt dışından getirilen turistlere yurt içi

ve yurt dışında verilen her türlü acentalık faaliyetlerine ilişkin hizmetler, * Tüzel kişiliği haiz özel havayolu şirketleri tarafından yurt dışından taşınan yolculara

verilen her türlü ulaşım faaliyetine ilişkin hizmetler. Kredinin Vadesi Kredi vadesi, kredinin Döviz yada YTL kullanılmasına bağlı olarak farklılık arzeder. Döviz kredileri azami 540 gün vadeli kullandırılmaktadır. YTL Krediler

33

* TÜRSAB üyesi, A-Grubu belgeli seyahat acentalarına; azami 360 gün, * Bakanlık tarafından tespit edilecek tur operatörü niteliğine haiz A Grubu Belgeli Türsab

üyesi seyahat acentaları ile özel havayolu şirketlerine azami 36 ay , vadeli kullandırılmaktadır. VRHİB kapsamında kullandırılacak kredilerde kredi vadesi VRHİB vadesini aşamaz. Kredinin Faiz Oranı

FAİZ ORANI YTL(%) VADE 500.000 YTL'na Kadar 500.000 YTL Üzeri

FAİZ ORANI DÖVİZ

120 gün 14,5 16 Libor+%1,25 180 gün 16,5 17,5 Libor+%1,25 360 gün 17,5 18 Libor+%1,50 540 gün Libor+%1,75

* Program kapsamında 1 yıldan uzun vadeli kullandırılacak TL kredilere uygulanacak faiz

oranları, Türk Eximbank tarafından her bir kredi bazında belirlenmektedir. Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi veya Kredi Taahhüdünün Kapatılmaması Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler Kredinin vadesinde geri ödenmemesi veya kredi taahhüdünün kapatılmaması halinde, * Döviz ve 1 yıla kadar vadeli kullandırılan TL kredilerde Turizm Pazarlama Kredilerine

uygulanan cari faiz oranının 1,2 katı oranında, * 1 yıldan uzun vadeli kullandırılan TL kredilerde, kredi için belirlenen faiz oranının 1,2

katı oranında, cezai faiz uygulanır. Vergi, resim ve harç istisnaları kaldırılmaktadır. Taahhüt Hesaplarına Sayılmayan Dövizler * Bedeli yurt dışında bırakılan veya döviz tevdiat hesabında tutulmakta olan hizmet bedeli

dövizler, * VRHİB kapsamında kullandırılan kredilerde VRHİB süresinin dışında, Belge

kapsamında kullanılmayan kredilerde ise kredi süresi dışında gelen hizmet bedeli dövizler,

* 1618 sayılı Kanun’un 7. maddesinde belirtilen yasak faaliyetler karşılığında getirilen

dövizler, * Kredi kullanıcısı şirketlerin, turizm hizmeti dışında elde ettiği dövizler.

34

VRHİB Taahhüdünün Kapatılması VRHİB kapsamında kullanılan krediler için; VRHİB taahhüdünün TCMB tarafından kapatılmasını takiben TCMB tarafından bildirilen sonuca göre işlem yapılmaktadır. VRHİB kapsamında kullanılmayan krediler için; Kredi vadesi içerisinde döviz kredilerinde kredi anapara, faiz ve varsa masraflar toplam tutarı kadar, YTL kredilerde ise kredi anapara tutarında, kredi kullanıcısı şirket tarafından "yurtdışı turizm hizmeti" faaliyetleri çerçevesinde düzenlenen hizmet faturaları ve Döviz Alım Belgelerinin dökümünü gösteren liste ile Türk Eximbank tarafından kapatılmaktadır.

3.3 DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER KREDİSİ

Türkiye’de yerleşik firmaların yurtdışında gerçekleştirecekleri döviz kazandırıcı hizmetler ile yurtdışına ihraç edilecek proje niteliğindeki yazılım, projelendirme ve danışmanlık gibi hizmetlerin finansmanına yönelik olarak hazırlanan Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi programını uygulamaya koymuştur. Belirtilen alanlardaki projeler Eximbank’ca değerlendirilerek uygun bulunan firmalara, YTL veya döviz cinsinden kullandırılacak krediye ilişkin koşullar işlem bazında Türk Eximbank tarafından belirlenmektedir. Kredinin Amacı Türkiye’de yerleşik firmaların, * Yurtdışında gerçekleştirecekleri döviz kazandırıcı hizmetlere yönelik harcamaları, * Yazılım, projelendirme, danışmanlık gibi hizmetler kapsamında, yurtdışına

gerçekleştirilecek proje niteliğindeki hizmet ihracına yönelik harcamalarının finanse edilmesi amaçlanmaktadır.

Kimler Yararlanabilir Eximbank’ca yapılan istihbarat ve değerlendirme çalışması sonunda mali analiz, ticari etik açısından yeterli görülen ve bu alanlarda faaliyet gösteren firmalar bu programdan yararlandırılmaktadır. Krediden Yararlanma Koşulları Türkiye’de yerleşik firmalara kredi konusu proje için imzalanmış sözleşme kapsamında yapacakları harcamaların finansmanına yönelik kredi, Vergi Resim Harç İstisna Belgesinin (VRHİB) kapatılması taahhüdü karşılığında proje bazında kullandırılır. Bu uygulama Esaslarında açıklık olmayan hallerde Teşvik ve Kambiyo Mevzuatındaki genel düzenlemeler dikkate alınmaktadır. Firma Limiti

35

Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi Programı kapsamında bir firmaya tanınan azami limit tutarı 4 milyon ABD Doları’dır. Proje Limiti Firma limitini aşmamak kaydıyla belirlenecek olan proje limiti, hizmet veren ve hizmet alan firmalar arasında imzalanan sözleşme hükümleri dikkate alınarak ve sözkonusu sözleşme bedeli içerisindeki Türk mal ve hizmet tutarları toplamının % 85’ini aşmamak kaydıyla proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenir. Proje konusu sözleşme hükümlerinde hizmet veren firmaya avans ödenmesi öngörülmüş ise proje limiti, sözleşme bedelinden avans tutarı düşüldükten sonra kalan tutar içerisindeki Türk mal ve hizmet tutarları toplamının azami % 85’i olacak şekilde belirlenmektedir. Kredinin Vadesi Kredi vadesi, krediye ilişkin Vergi Resim Harç İstisna Belgesi süresi ile sınırlı kalmak kaydıyla proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenmektedir. Kredinin Vadesinde Geri Ödenmemesi veya Kredi Taahhüdünün Kapatılmaması Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler Kredinin vadesinde geri ödenmemesi veya kredi taahhüdünün kapatılmaması halinde, cari faiz oranının 1,2 katı oranında cezai faiz uygulanır. Vergi, resim ve harç istisnaları kaldırılmaktadır. İhracat Taahhüdünün Kapatılması VRHİB taahhüdünün T.C Merkez Bankası tarafından kapatılmasını takiben TCMB tarafından bildirilen sonuca göre işlem yapılmaktadır. Taahhüdün TCMB tarafından kapatılmasından sonra Eximbank nezdinde bulunan ve firma lehine tesis edilmiş olan teminatlar iade edilmektedir.

36

4. İSLAM KALKINMA BANKASI (İKB) KAYNAKLI KREDİLER Türk Eximbank, ihracatçılarımıza sunduğu finansman imkanlarını artırma gayreti içerisindedir. Bu çerçevede, İslam Kalkınma Bankası (İKB) ile işbirliği içerisinde sevk sonrası ihracat finansmanı ve ithalat finansmanı programlarına Türkiye Milli Acentası konumunda aracılık yapmaktadır. Söz konusu programlar, İslam ülkeleri arasındaki ticaret hacmini geliştirmek üzere yürürlüğe konulmuş olup, alıcı kredisi niteliğindedir. 4.1. İHRACAT FİNANSMANI PROGRAMI (EXPORT FINANCING SCHEME – EFS)

İslam Kalkınma Bankası (İKB) ile Türk Eximbank arasında 1988 yılında imzalanmış olan anlaşma uyarınca, İKB bünyesindeki finansman programlarından İhracat Finansmanı Programı'na Türk Eximbank aracılık etmektedir. Sözkonusu program, alıcı kredisi niteliğinde olup, İKB tarafından yapılan son düzenlemelerle İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) üyesi ülkelere gerçekleştirilecek ihracatların yanısıra İslam ülkesi olmayan diğer ülkelere yapılacak ihracatların da program kapsamında finansmanı mümkün hale getirilmiştir. Anılan finansman programının ihracatçılarımızın kredili satış olanakları ile mevcut ve yeni pazarlarda rekabet imkanlarını arttırabileceği düşünülmektedir. Aracılık İşlemleri Eximbank’ın aracılık etmekte olduğu işlemlerde İslam Konferansı Teşkilatı üyesi ülkelerde mukim ithalatçıların riski İKB tarafından üstlenilmekte olup, kredi onay yetkisi İKB'na aittir. Programdan yararlanmak isteyen Türk ihracatçılarının Eximbank’a başvuruda bulunmaları gerekmekte olup, Eximbank’ca yapılan inceleme sonucunda olumlu bulunan başvurular, İKB'na gönderilmektedir. Mal bedeli, akreditif tahtında gerçekleştirilen sevkiyatı müteakip İKB tarafından ihracatçıya ödenmektedir. Limit Kapsamındaki İşlemler Türk Eximbank anılan program kapsamında yürütmekte olduğu aracılık faaliyetlerinin yanısıra, İKB'ndan temin etmiş olduğu limit çerçevesinde; ithalatçı riskini doğrudan üstlenmek suretiyle de İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) üyesi ülkelere gerçekleştirilecek ihracatların yanısıra İslam ülkesi olmayan diğer ülkelere yönelik ihracata da finansman desteği sağlamaktadİr. Söz konusu program kapsamında, ihracat bedelinin ödenmesine ilişkin fon ihtiyacı İKB tarafından sağlanmaktadır.

4.2. İHRACATA YÖNELİK İTHALAT FİNANSMAN KREDİSİ (IMPORT TRADE FINANCING OPERATIONS: ITFO LINE)

İKB bünyesinde yürütülmekte olan bu program kapsamında ihracatçılarımızın İslam Konferansı Teşkilatı'na üye olan veya üye olmayan diğer ülkelerden yapacakları ithalatın finansmanı amacıyla Eximbank’a İKB tarafından 9.049.866,- EURO tutarında bir limit tahsis edilmiştir. Bu program kapsamında; ihraç konusu malın üretiminde girdi olarak kullanılan ara

37

malları ve hammaddelerin ve ihracata yönelik üretimin gerçekleştirilmesinde kullanılacak yatırım mallarının ithalatına finansman desteği sağlanmasıdır.

38

5. DÜNYA BANKASI KAYNAKLI KREDİLER

5.1. İHRACAT FİNANSMANI ARACILIK KREDİSİ (EFIL IV)

Kredinin Amacı Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. ( Türk Eximbank) ile Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (Dünya Bankası) arasında imzalanan İhracat Finansmanı Aracılık Kredisi Anlaşması 7539-TU (EFIL-IV) çerçevesinde; gemi/yat yapımı ve makine imalat sektörlerinde faaliyet gösteren imalatçı-ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten imalatçı vasfını haiz firmalarımızın orta/uzun vadeli işletme sermayesi ve sabit sermaye yatırımlarının finansmanı amaçlanmaktadır. Kredinin Tutarı Kredinin toplam tutarı 300 milyon ABD Doları olup, ABD Doları ve EURO olmak üzere iki ayrı para biriminden kullanılması/kullandırılması hedeflenmektedir. Kimler Yararlanabilir Bu krediden imalatçı-ihracatçı veya ihracata yönelik mal üreten imalatçı vasfını haiz gemi/yat yapımı, tersane yatırımı yapan ve makine imalat sektörlerinde faaliyet gösteren Türkiye'de yerleşik firmalar yararlanabilir. Ayrıca firmaların kredi alındıktan sonraki dönem dahil borç/özkaynak oranının azami 85/15, borç ödeme gücü oranının ise asgari 1,1 olması gerekmektedir. Kredi Programının Genel Koşulları * Kredi, harcama belgeleri karşılığında; * İhracatın finansmanı, * İhracat amaçlı yatırımlar için yerel piyasalardan sağlanacak ya da ithal edilecek mal ve

yapı harcamaları için kullanılabilir. * Desteklenecek ihracat ve yatırım projelerinin ülkemiz çevre mevzuatına, iş sağlığı ve

güvenliği mevzuatına uygun, Dünya Bankası çevre kurallarına uyumlu olması şartı aranmaktadır.

* Desteklenecek ihracat ve yatırım projelerinin Dünya Bankası satınalma/ihale usul ve

esaslarına uygun olması şartı aranmaktadır. * Krediler kapsamında yer alan mal alımı ve yapı harcamaları "IBRD (Dünya Bankası)

Kredileri ve IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği) Kredileri kapsamında Satınalma Kılavuzu"nun hükümlerine uygun olarak satın alınır. Krediler için kullanılabilecek satınalma yöntemleri;

39

* Yerel Ticari Uygulama: Tahmini sözleşme maliyeti 10,000,000.-ABD Doları'nın altında olan mallar/yapı işleri, yerleşik ticari uygulamalar çerçevesinde ve yapılacak sözleşmeler kapsamında satın alınmaktadır.

* Uluslararası Rekabete Açık İhale: Sözleşme bazında tahmini maliyeti 10,000,000.-ABD

Doları'nın üzerinde olan mal alım ve yapı işleri alımları için kullanılır. Dünya Bankası'nın ön incelemesine tabidir.

* İlk iki kredi ile 5 milyon ABD Doları'nın üzerindeki tüm kredi talepleri Dünya

Bankası'nın ön onayına tabidir. Firma Limiti Bu program kapsamında kredilendirilecek işlemler için esas alınacak firma/grup limiti azami 20.000.000,- ABD Doları'dır. Kullandırılacak kredinin tutarı ve vadesi, alıcı ve satıcı firmalar arasında imzalanan sözleşme hükümlerinin veya fiziki yatırım projesinin değerlendirilmesi sonucunda muhtemel özkaynak katkısı dikkate alınarak proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenmektedir. Döviz Taahhüdünün Kapatılması Kullanılan kredilerin belge (döviz) taahhüdünün kapatılması amacıyla firmaların Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) kapsamında kullandıkları krediler için belge süresi sonunda bağlı bulundukları İhracatçı Birliklerine, Yatırım Teşvik Belgesi (YTB) kapsamında kullandıkları krediler için ise Hazine Müsteşarlığı'na başvurarak belge taahhütlerini kapatmaları ve taahhüdün kapandığını ilgili kurumlardan Eximbank’a hitaben getirecekleri yazı ile belgelemeleri gerekmektedir. İhracat Taahhüdünün Kapatılması * İhracat taahhüdünün, Gemi Yapımı kredilerinde krediye konu gemi/yat yapımı ile

kapatılması zorunludur. * İşletme sermayesine yönelik kullandırılan diğer kredilerde ihracat taahhüdünün kredi

anapara, faiz ve varsa masraflar toplamı tutarında firmanın faaliyet konusu mallarının ihracı ile kapatılmaktadır.

* Türk Ticaret Filosunda Türk bayrağı ile taşıma yapacak olan gemilerin yapımına yönelik

olarak kullandırılan kredilerde ihracat taahhüdü, kredi kullanıcısı firma tarafından kredi vadesi içerisinde kredi anapara, faiz ve varsa masraflar toplamı kadar, taahhüt edilen "Taşımacılık Hizmeti" faaliyeti çerçevesinde düzenlenen navlun faturaları ve Döviz Alım Belgeleri'nin dökümünü gösteren listelerin kredi vadesini takip eden 30 gün içerisinde Türk Eximbank'a ibraz edilmesi ile kapanmaktadır.

40

B. ÜLKE KREDİ/GARANTİ PROGRAMI ÜLKE KREDİ/GARANTİ PROGRAMININ AMACI VE KAPSAMI

Türk Eximbank, Türkiye’nin dış politikası ve ekonomik hedefleri çerçevesinde önem arzeden ülkelerle kalıcı ve uzun süreli ilişkilerin tesis edilebilmesine hizmet etmek amacıyla, bu ülkelerde Türk yüklenicileri tarafından gerçekleştirilecek projelere Ülke Kredi/Garanti Programı çerçevesinde finansman desteği sağlamaktadır.

Ülke Kredi/Garanti Programına ilişkin finansman desteğinin çerçevesi, Türk

Eximbank’ın Yıllık Programları dahilinde belirlenmektedir.

Türk Eximbank projelere nakdi kredi veya garanti mekanizması aracılığı ile finansman desteği sağlamaktadır.

Projenin gerçekleştirileceği ülke hükümetinden kredi anapara ve faiz geri ödemelerini

garanti altına almak amacıyla “Devlet Garanti Mektubu” alınması esastır.

Borçlu, ilgili ülke hükümeti tarafından tayin edilen muhatap banka(lar) veya resmi kurum/kuruluşlar olmaktadır.

Türk Yüklenicinin, Türk Ticaret Kanunu ve/veya ilgili mevzuat hükümlerine göre

kurulmuş bir şirket olması gerekmekte, mali yapısının sağlam ve ticari itibarının yüksek olması, benzer projelerde deneyimli olması beklenmektedir. Türk yüklenici, gerçekleştirilecek olan projede, ana müteahhit firma statüsünde olabileceği gibi, proje için oluşturulacak ortaklığın/uluslararası konsorsiyumun ortağı veya taşeronu da olabilir.

Projenin kredi açılacak ülkenin önceliklerine ve iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin

geliştirilmesine yönelik olması tercih nedenidir.

Türk Eximbank, projenin sorunsuz bir şekilde yürütülmesi açısından işverenle yüklenici arasında imzalanan kontratın FIDIC (Uluslararası Mühendis Müşavirler Federasyonu) kurallarına uygun olmasına özen göstermektedir.

Projenin Türkiye katkısının yüksek olması, ihraç mallarının çeşitlendirilmesine ve katma

değeri yüksek ürünlerin ihracına katkı sağlaması beklenmektedir.

Projenin teknoloji aktarımına ve yüksek oranda döviz cinsinden net fon yaratma yeteneğine sahip olması tercih edilmektedir.

Projeler, genel kabul görmüş proje değerlendirme kriterleri çerçevesinde

değerlendirilmekte ve finansman aşamasında prensip olarak OECD normları uygulanmaktadır.

41

C. İHRACAT KREDİ SİGORTASI 1989 yılında Türk Eximbank bünyesinde uygulanmaya başlanan ihracat kredi sigortası programları ile ihracatçı firmaların ihraç ettiği mal bedellerinin, ticari ve politik risklere karşı belirli oranlarda teminat altına alınması ve sigortalı firmaların gerek Türk Eximbank nezdinde doğmuş veya doğacak alacak haklarını ticari bankalara temlik etmek suretiyle, gerekse kambiyo senedine bağlı vadeli alacaklarını ister Türk Eximbank'da, isterse Türk Eximbank onayı ile ticari bankalarda iskonto ettirmek suretiyle hem sevk öncesi, hem de sevk sonrası dönem için düzenli finansman imkanına erişmeleri amaçlanmaktadır.

1. KISA VADELİ İHRACAT KREDİ SİGORTASI

İhracatçıların bir yıl içinde, Türk Eximbank tarafından kapsama alınan ülkelerdeki çeşitli alıcılarına gerçekleştirdiği ve fiili ihraç tarihinden itibaren en fazla 360 güne kadar vade tanıdığı tüm sevkiyatları ticari ve politik risklere karşı teminat altına alınmaktadır. İhracatçının her bir sevkiyatı için ayrı ayrı sigorta sözleşmesi düzenlenmesine gerek kalmaksızın Türk Eximbank’ca kabul edilen ülkelerdeki limitleri onaylanmış alıcılara yapılacak tüm sevkiyatlar tek bir poliçe ile sigorta kapsamına dahil edilmektedir.

Programda 170’den fazla ülkeye yönelik sevkiyat, sigorta teminatı altına

alınabilmektedir. Tazminat oranı doğacak zararın % 90’ıdır.

Program kapsamında ülkeler riskliliklerine göre 7 grupta toplanmaktadır. Uygulanan prim oranları, alıcının bulunduğu ülkenin risk grubuna, alıcının türüne, ödeme şekline ve vadeye göre binde 1,9 ile yüzde 4 arasında değişmektedir.

Ayrıca Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası kapsamında ihracat bedeli alacaklarını

teminat altına aldıran ihracatçı firmalar Türk Eximbank’ın uyguladığı Kısa Vadeli İhracat Alacaklarını İskonto Programı çerçevesinde söz konusu alacaklarını iskonto edebilmektedir.

İş Bankası ve Akbank ile birlikte Türk Eximbank tarafından yürütülen Sevk Sonrası

İhracat Alacaklarını İskonto Programı çerçevesinde, sigorta teminatı altında, ihracatçıların vadeli akreditifleri ile senede bağlı kabul kredili işlemlerinin iskontosu yoluyla finansman temini sağlanmaktadır.

42

2. ORTA VE UZUN VADELİ İHRACAT KREDİ SİGORTASI PROGRAMLARI 2.1. SPESİFİK İHRACAT KREDİ SİGORTASI Spesifik İhracat Kredi Sigortasının Amacı İhracatçıların tek bir satış sözleşmesine bağlı olarak 5 yıla kadar vadeli ödeme koşuluyla yapacakları sermaye malı ihracından doğan alacaklarını sevk öncesi ve sevk sonrası dönemlerde ticari ve politik risklere karşı teminat altına almak ve teminat altına alınan ihracat işlemi ile ilgili olarak ticari bankalardan finansman teminine olanak sağlamaktır.

Motorlu taşıt araçları, gemiler, tarım ve madencilik araç ve gereçleri, haberleşme araçları, inşaat makinaları, kompresörler, torna tezgahları vb. sermaye ve yarı sermaye malı niteliğindeki ürünlerin ihracatını kapsamaktadır.

Spesifik İhracat Kredi Sigortası kapsamında sigortalanacak 2 yıl ve daha uzun vadeli

ihracat işlemlerinde sözleşme bedelinin en az % 15’inin malın teslimine kadar ihracatçıya ödenmiş olması gerekmektedir.

Prim oranı, alıcının türüne, alıcının bulunduğu ülkenin risk derecesine, malın teslim

süresi ve ödeme vadesine göre belirlenmektedir.

Doğacak zarar, sözleşme bedelinin % 85'inin azami % 90'ına kadar tazmin edilmektedir. Sevk Sonrası Politik Risk Programı Sevk Sonrası Politik Risk Poliçesi orta vadeli ödeme koşuluyla satılan, yerli katkı oranının en az % 60 olduğu, Türk Eximbank’ca verilecek form çerçevesinde ve ilgili Sanayi ve/veya Ticaret Odası tarafından hazırlanıp onaylanan ekspertiz raporu ile belgelenmiş olan; motorlu taşıt araçları, tarım ve madencilik araç ve gereçleri, haberleşme araçları ve dayanıklı tüketim malları gibi sermaye ve yarı sermaye malı niteliğindeki ürünlerin ihracatını kapsamaktadır. Sigorta kapsamına alınan işlemle ilgili olarak ticari bankaların Poliçe’yi yeterli bir teminat olarak görmesi halinde, ihracatçı Poliçe’den kaynaklanacak tazminat alacağını ticari bankaya temlik ederek finansman olanağı yaratabilir. Bu program kapsamında sigortalanacak 2 yıl ve daha uzun vadeli ihracat işlemlerinin en az % 15’inin malın teslimine kadar ihracatçıya ödenmiş olması gerekmektedir. Prim tutarları sigorta kapsamına alınan ihracat işleminin vadesine ve alıcının ülkesinin risk durumuna bakılarak işlem bazında belirlenmektedir. Doğacak zarar, sözleşme bedelinin % 85’inin azami % 90'ına kadar tazmin edilmektedir. Sevk Sonrası Kapsamlı Risk Programı

43

Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Kapsamlı Risk Programı, Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Politik Risk Programı ile sağlanan desteğin daha da genişletilerek ticari risklerin de sigorta teminatı altına alındığı bir programdır. Söz konusu işlemler kapsamındaki ihracat bedeli vadeli alacakların, ticari bankalar tarafından iskonto edilmek suretiyle finanse edilmesini teminen ticari bankalar lehine garanti mektubu da verilmektedir. 2.2. ORTA VE UZUN VADELİ İHRACAT KREDİ SİGORTASI

İhracatçıların tek bir satış sözleşmesine bağlı olarak beş yıla kadar vadeli ödeme koşuluyla yapacakları sevkiyatlardan doğan alacakları Spesifik İhracat Kredi Sigortası Programı ile teminat altına alınmaktadır. Bu Program ile sermaye ve yarı sermaye malı niteliğindeki ürünlerin ihracatı kapsanmaktadır.

Spesifik İhracat Kredi Sigortası kapsamında Cezayir’e yönelik sevkiyatlardan doğan ve

Türk Eximbank’ca tazmin edilerek Borç Erteleme Anlaşması’na bağlanan, faiz dahil 47,1 milyon ABD Doları tutarındaki alacağa ilişkin olarak, 2001 yılında 2,5 milyon ABD Doları tutarında tahsilat gerçekleştirilmiştir. Söz konusu anlaşma kapsamında tahsil edilen toplam tutar 14,2 milyon ABD Doları’ na ulaşmıştır.

İhracatçıların özellikle Orta–Batı Asya cumhuriyetlerine yapacakları orta ve uzun vadeli

ihracatlarını sevkiyat sonrasında ortaya çıkabilecek politik risklere karşı teminat altına almak amacıyla uygulanan Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Politik Risk Programı ile orta-uzun vadeli ihracata konu sermaye ve yarı sermaye mallarının ihracatına sağlanan desteğin daha genişletilerek ticari risklerin de sigorta teminatı altına alındığı Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Kapsamlı Risk Programı uygulanmaktadır.

Söz konusu işlemler kapsamındaki ihracat bedeli vadeli alacakların, ticari bankalar

tarafından iskonto edilmek suretiyle finanse edilmesine teminen ticari bankalar lehine garanti mektubu verilmesi uygulaması sürdürülmüştür.

Yurt dışında yatırım yapan yatırımcılarımızın politik risklere karşı sigorta teminatı altına

alınacağı Yurt Dışı Yatırım Sigortası Programı ile ilgili çalışmalara da devam edilmiştir.

44

3. YURT DIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ TEMİNAT MEKTUPLARININ HAKSIZ NAKDE ÇEVRİLME SİGORTA PROGRAMI

Amaç Programın amacı, yurt dışında iş üstlenmek üzere teklif verme aşamasında ya da iş üstlendikten sonra, kamu işveren makamlarına verilen geçici, avans veya kesin teminat mektuplarının veya işveren makamın bankasına muhatap düzenlenen kontrgaranti şeklindeki teminat mektuplarının haksız nakde çevrilmesi riskine karşı, türk müteahhitlerinin “Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Teminat Mektuplarının Haksız Nakde Çevrilme Sigorta Poliçesi” (Poliçe) ile teminat altına alınmasıdır. Kapsam Türk Eximbank, müteahhit firmanın kusuru, hatası veya ihmalinden kaynaklanmaması şartıyla, tamamen müteahhit firmanın kontrolü dışında ve poliçe tarihinden sonra ortaya çıkan olay ve şartlar neticesinde teminat mektubunun haksız nakde çevrilmesi sonucu, müteahhit firmanın kendisi lehine teminat mektubunu düzenleyen türk ticari bankası ile imzaladığı genel kredi sözleşmesi (GKS) kapsamında bu bankaya ödemekle yükümlü olduğu tutara istinaden tazminata konu tutarın belirli bir oranını, sigorta sözleşmesi’nde belirtilen şartlar ve sınırlar içinde tazmin etmektedir. İşleyiş Müteahhit firma, sigorta kapsamına alınmasını talep ettiği işlemle ilgili bilgileri ihtiva eden “Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Teminat Mektuplarının Haksız Nakde Çevrilme Sigorta Poliçesi Teklifnamesi” ile Türk Eximbank’a başvurmaktadır. Başvurunun değerlendirilebilmesi için bahse konu teminat mektubunun başvuru öncesinde henüz düzenlenmemiş; teklifnamenin eksiksiz olarak doldurulmuş, ek olarak istenen bilgi ve belgelerin tamamlanmış ve başvuru ücreti 500 YTL’nin Türk Eximbank’ın hesabına yatırıldığına dair dekontun da teklifname ekinde gönderilmiş olması gerekmektedir. Bu programın amacı ve kapsamına uygun olan yurt dışı müteahhitlik hizmetlerine ilişkin Teklifname’ler değerlendirmeye alınmaktadır. Prim Prim tutarı sigorta kapsamına alınan teminat mektubunun vadesine ve işveren makamın ve işveren makamın ülkesinin risk durumuna bakılarak işlem bazında belirlenmektedir. Prim tutarı, kabul formu’nun müteahhit firma tarafından onaylanarak Türk Eximbank’a verilmesinden önce kabul formunda belirlenen şekilde ödenmektedir. Poliçe prim tutarının ödenmesini müteakiben tanzim edilmektedir.