Esra Ki̇tap Son Hali̇

8/11/2019 Esra Ktap Son Hal

1/201

HALKLA LKLER

Mitler ve Gerekler

ESRA KELOLU-LER

Gazi niversitesi letiim ak!ltesi


2/201

Esra Kelolu-ler

Halkla likiler

Mitler ve Gerekler

ISBN: 978-975-483-748-3

Birinci Bask, e!!u" #$$7

%! &aklar sakl'r

(a"i )ni*ersi+esi le+ii! ak%l+esi

Krknc l Ki+a.l No:4

Ka.ak asar!: /u&'an 0"un

Bask: (a"i )ni*ersi+esi le+ii! ak%l+esi Bas!e*i

II


3/201

Elinizde tuttuunuz kitap, uzun ve yorucu bir tez

almasndan oluturulmutur. atkda bulunanlara teekk!r

etmek isterim. "ata #ro$. %r. r$an Erdoan olmak !zere &yt!l

'amer ve (ebnem %izdar, almann $arkl aamalarnda

yardmc oldular. Eim udret ler)e, aileme ok ey

borluyum.

itab, beni b!y!ten *at ve +etta elolu)na ita$

ediyorum.

Esra elolu-ler

&nkara, //0

III


4/201

I1


5/201

"#$EKLER

B2) I: (/6666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666663

S/0N666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666 4

/I/ S/0/I666666666666666666666666666666666666666666666668

2NE666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666 4

B2) II: K KE/ N;EEEE/6666666666 #3

NI, / 1E K0/ B


6/201

B2) 1: /ISE (EII 1E =IK/66666683

K KE/ 2N;ES

K KE/66666666666666666666666666666666666666666666666666683

K KE/N =IKII:

K BN(I=/666666666666666666666666666666666666666666666666688

roDes@onel si@asal Daali@e+ olarak Aeli!esi6666666666666689

irke+ iin roDes@onel aali@e+ olarak (eli!esi66666669

/N; )FIIN BI 1E

K =IK/6666666666666666666666666666666666666666666666666694

B/N; >)N S1I SN0 1E

B))K K/F /SI666666666666666666666666666666666666666666666666$3

9#9- 949 /SI: =2K)EN FE/E666666666666666666

95$G>EN ()N))FE K KE/6666666666?

B2) 1I: K KE/ E)S/NN EES666666666666666665?

B2) 1II: SN0=/666666666666666666666666666666666666666666666666666?3

KNK=666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666683

1I


7/201

%#S%&

Esra Kelolu-ler, Hu ki+aH &alkla ilikilerin ne ol'uu@la

ilAili akla!alar, Hu akla!alarla ilAili ara+r!alar,

kura!lar *e &alkla ilikilerin +ari&sel Aelii!i srasn'aki

'eii!leri *e &alkla ilikiler ei+i!in'eki @neli!in 'oas

konularn incele!ek iin +asarla'6 a"ar, konusunu @%ksek

lisans +e"in'en al' Hu ki+aHn'a, +e"in'e kullan' HilAileri

*e *ar olan @eni HilAileri @eni'en anali" e'erek +e"'en a@r

"A%n Hir @a.+ or+a@a ko@'u6 Bu a!ala +an!, +ari&, kura! *e

ei+i!le ilAili HirHirine Hal +e!el kura!sal *arsa@!lar sun'u

*e +ar++6 alkla ilikilerin ne ol'uu &akkn'aki +an!lar

+ari&sel .ers.ek+iD iin'e ele al. ir'ele'i6 an!lar k+klarkura!sal ere*elere o+ur+arak +an! okluunun asln'a a@n

kura!sal @a.'an *e &alkla ilikiler Daali@e+lerin'en &areke+

e'erek @a.lan !erula+rc akla!alar ol'uunu Helirle'i6

alkla ilikilerin ei+i!i@le ilAili sorunu, &alkla ilikiler

ei+i!inin A%n%!%"'eki eAe!en @neli!inin ne ol'uunu

en'%s+ri@el @nlen'ir!e ara@lar ile Hirlik+e incele'i6 B%+%n

Hunlar @a.arken, a!a &alkla ilikiler ei+i!i +ar+!alarn

+o.lu!sal %re+i! ilikileri@le Hala@arak, sorunun sa'ece

aka'e!ik Hir sorun ol!a'n Daka+ aka'e!ik '%n@a ile i'%n@as arasn'aki A% *e kar ilikileri *e '%n@a Ar%leri@le

Han+l Hir sorun ol'uu *arsa@!n ir'ele!ek+i6 Bu

Hala!'a, !erika, *ru.a *e %rki@eG'eki &alkla ilikiler

ei+i!inin sos@al Hili!ler *e !eslek 'erslerin'en oluan kar!a


8/201

Hir karak+ere sa&i. ol'uunu Hul'u6 En'%s+ri@el Hasklar *e

ka.i+alis+ %re+i! ilikilerinin karak+eri ne'eni@le, ei+i!'e

@neli!in !esleki 'erslerin ar+!as *e a"alan sos@al Hili!ler

'erslerinin ieriinin eAe!en %re+i! +ar"nn i'eoloCisini

'es+ekle!esi @n%n'e ol'uunu sa.+a'6

Sonu olarak, Hu ki+a.+a &alkla ilikiler +an!, ile* *eei+i!inin karak+eri *e Hu karak+erle ilAili Ar%lerin !a+er@al

%re+i! ilikileri@le Han+l ol'uu *arsa@! @an+lan': &alkla

ilikilerin +an!, +ari&i *e ei+i!inin nasl ol'uu *e nasl

ol!as Aerek+ii %"erin'eki Ar%ler Hu Han eAe!en *e

al+erna+iD "elliklerini @ans+r6

rDan Er'oan

nkara, a"iran #$$7

#


9/201

'%LM (

GR

Bu Hl%!'e ki+a.+a ne @a.laca aklanarak ki+aHn

%"erin'e 'ur'uu konu Helirlen'i6 Bu Helirle!e, ara+r!alara*e +an!lara 'a@anan +ar+!alar'an &areke+ e'erek ina e'ilen

kura!sal Aerekeler *e aka'e!ik Aereksini!ler %"erin'e

'urularak @a.l'6 B@lece sa'ece konu Helirlen!e'i, a@n

"a!an'a &e! ki+aHn a!a *e ne!i olu+urul'u &e! 'e Hu

a!a *e ne!in ere*esinin &alkla ilikiler'eki aka'e!ik

Airii!ler'e eAe!en olan irke+ karlarn Aerekle+ir!e

+e!eline 'a@anan @akla! *e incele!eler'en Darkl ol!as

Aerek+ii *urAulan'6

ncelenecek konu Helir+il'ik+en sonra, konu@la ilAili *arolan HilAi ele aln' *e ki+aHn @akla! +ar" Ha"n'a

ir'elenerek 'eerlen'iril'i6 B@lece &e! ki+a.la ilAili

Aerekelerin +u+arll *e Aeerlilii A"'en Aeiril'i &e! 'e

@n+e! *e anali"le ilAili Da@'al HilAiler el'e e'il'i6 @n

"a!an'a HulAularn 'eerlen'iril!esine @ar'! e'ecek +e!el

&a"rlan'6

)%nc% olarak ki+aHn Airi+en i+iHaren olu+urulan kura!sal

@a.s Aerekeli Hir ere*e iine o+ur+ul'u6 Ki+a. kura!sal Hir

@a.@a sa&i. ol'uu *e anali"'e Aeni kura!sal +ar+!asunul'uu iin +ekrar'an kan!a a!ac@la ok a@rn+l Hir

kura!sal +ar+!a @a.l!a'6

3


10/201

>r'%nc% olarak Airii "e+le@en ksa Aerekeler *erilerek

ara+r!a sorular olu+urul'u6 Bu 'r+ +e!el aa!a'an Aeerek

ki+aHn incele@ecei sorun HelirAin Hir Hii!'e or+a@a kon'u6

S/0N

alkla ilikiler #$6 @%"@ln Hir Deno!eni olarak

Hilin!ek+e'ir6 Bu alan 9$$G%n Halarna ka'ar .roDes@onel *e

en'%s+ri@el Hir u@Aula!a alan olarak Ar%l!e!i+ir6 alkla

ilikiler #$$$ @lna, !erika 'n'a 'a rekla! *e !e'@a

en'%s+rileri@le i ie Daali@e++e Hulunan 'e* Hir en'%s+ri@el

@a.nn, Sc&iller, EJen, Kellner *e Hen"erlerinin 'e@i!i@le

Hilin en'%s+risinin .arasL olarak Air!i+ir6 %rki@e, "ellikle

98$G ler'en Heri k%reselle!e s%recinin &"lan'rl!as@la

Hirlik+e &"la '%n@a@a @a@lan &alkla ilikiler rA%+len!esi *eDaali@e+lerinin 'n'a kal!a!+r6 alkla ilikiler kuru!lar'a

*e "el irke+ler'e ar+k sa'ece ara sra konuulan Hir konu

ol!ann +esin'e Hir @er al!a@a Hala!+r6 /ekla! aCanslar

iin'e *e@a Ha!s" &alkla ilikiler irke+leri kurul!a@a

Halan!+r6 Ka!u kuru!lar *e "el irke+ler ken'i H%n@eleri

iin'e &alkla ilikiler Hl%!leri kur!a@a M'a&a nce'en

kurul!usa, Aeli+ir!e@e *e 'a&a ak+iD Daali@e+ olanaklar

*er!e@e Hala!+r6 %! '%n@a'a ol'uu AiHi %rki@eG'e 'e

&alkla ilikiler Daali@e+leri ile+ii! aralarn kullanarak A%nl%k

@aa! .ra+iklerini .lanlan! karlar 'orul+usun'a '%"enle!e

!ekani"!alarna @eni Hir ekle!e'ir6

Ka.i+alis+ en'%s+ri@el sis+e!in @ara++ Hir !eslek alan

olarak HalanAcn'an Hu @ana @aanan Aeli!eler srasn'a

4


11/201

&alkla ilikiler +an!, ile*, ai+lik, ki!lik, e+ik, ei+i! *e sos@al

soru!luluk AiHi ei+li sorunlarla @%"@%"e Ael!i+ir6 Bu

sorunlarn ne!li Hir ks! "%!len!e@erek @llar Ho@u 'a&a

kar!ak Hir &al al!+r6 Sorunlarn Ha"lar &e! en'%s+ri &e!

'e aka'e!ik Daali@e+ler'e @a@An Hir ekil'e ilenirken,

'ierleri ne!li ol!alarna ra!en @a A%n'e! ' Hrakl!

@a 'a !arCinal olarak ele aln!+r6 2rnein, &alkla ilikilerle

ilAili @a.lan +e"ler Aenellikle Dir!a sorunlarn'an &areke+le

@a.lan, kura!s" *e aka'e!ik olarak Aerekesi" sorular olan,

@ne+i!sel He+i!le@ici ara+r!alar'r6 ne+i!sel ara+r!alar

elHe++e Aerekli'ir Daka+ Hili!in *e e.is+e!oloCinin Dir!a

karlar 'orul+usun'a @eni'en Hii!len'iril!esi *e

!e+o'oloCinin i!aC @a.lan'r!a@la .a"ar a!alarn

Aerekle+ir!e Daali@e+lerinin nasl ol!as Aerek+ii %"erin'e

neri-ree+eler sun!a iine koul!as, Hili!in Hil!e *e

akla!aL a!acn en a"n'an sa.+r!ak *e k+%@e

kullan!ak+r6 >ola@s@la, Hili!sel incele!e alan *e@a konusu

olarak &alkla ilikilerin ele aln!as, Dir!a sorunlarn "!ek,

&alkla ilikiler Hl%!leri, irke+leri *e u"!anlarnn kullan!as

iin e+kili *e@a Haarl &alkla ilikiler nerileri %re+!ek

ere*esi iin'e kal'n'a, Hili!sel *e aka'e!ik e+ik

@oksunluu konusu or+a@a kar, %nk% Hili!in *e aka'e!ik

Airii!in a!ac "el karlara, "ellikle "nel karlar iin

+o.lu!u @nlen'ir!e Airii!lerine @ar'! e+!ek 'eil'ir6 a!

aksine, +o.lu!sal Da@'a'an &areke+ e'erek &alkla ilikilerin'oasn soru+ur!ak+r6 Bu ne'enlerle, Hu @a.+, eitimciler,

alkla ilikilerin 1erek bir meslee d2n!mesi iin lider rol

oynamaldr. Meslek incelenerek, meslekle il1ili aratrmalar

yaplmal ve sekt2rde alan pro$esyonellerin kullanmalar iin

5


12/201

yeni $ikirlerle ve bil1ilerle beslenmelidir. "u da alkla ilikiler

$ak!ltesinin doal rol!d!rL 'i@e "e+leneHilecek Hir Ar%%

Heni!se!ek+e *e '%r%s+, a&lakl *e insancl Hul!a!ak+a'r6 En

a"n'an, %nk%:

Ma Bili!in *e ei+i!in Hirincil a!ac Hu 'eil'ir6

MH !erikaG'a on Hinlerce ara+r!a @llar'r "a+en Hu *eHen"eri a!alarla @a.l!ak+a'r6 Bu ara+r!alarn

Hili!sellii *e e+ii 'ai!a ci''i sorAula!a konusu

ol!u+ur6

Mc n+e!i Helli a!alar iin araL olarak kullanan Hu +%r

ara+r!alarn aka'e!ik 'eerleri %.&eli'ir *e ou

ke" +o.lu! %"erin'en Da@'a sala@an A%l% kar

e*relerinin a!alarn Aerekle+ir!e eksenin'e

Hii!len'iril!i+ir6

alkla ilikilerle ilAili ka@naklar, @a.lan &alkla ilikiler+e"lerini *e &alkla ilikiler'eki @a.+lar incele'ik+en sonra,

@ukar'aki +e!el Aerekeler'en &areke+le, Hu ki+a. aka'e!ik

ne!i H%@%k l%'e i&!al e'il!i *e@a &en%" anlal!a@a

Halanan HirHirine Hal % sorunlu konu@u incele!e@i

e.is+e!oloCik Hir Aereklilik olarak Ar!%+%r6 Bu HalanA

e.is+e!oloCik *e !e+o'oloCik Ha"lar'a "orunlu ilk a'!'r6 En

a"n'an, Hili!sel karak+er +a@an aka'e!ik incele!eler Hu

ki+a.+aki +%r'en @a.lar %"erin'e anla!l akla@c inalarla

Aelecek+ir6 Ki+a.+a Hu % sorunlu konu u ekil'e Helirlen'i:M alkla ilikilerin ne ol'uu@la ilAili +an! sorunu6

M# Bu sorunun +ari&sel Aelii! s%reci iin'e kura!la olan

Halan+ sorunu6

?


13/201

M3 En'%s+ri@el .ra+ikler *e a!alar ile Hirlik+e Aelien

&alkla ilikiler ei+i!inin 'oas sorunu6

ElHe++e konu@la ilAili @eAane sorunlar Hunlar 'eil'ir6

Bunlarn @ansra, rnein &alkla ilikiler en'%s+risinin +ari&sel

k, Aeli!esi, rA%+len!esi *e i @a. Hii!leri, +o.lu!sal

sonular AiHi sorunlar ci''i olarak %"erin'e 'urul!as Aerekenkonular'r6 alkla ilikilerle ilAili &er konunun salkl olarak

incelen!esi iin, +an!la, ile*le, ei+i!le *e kura!la ilAili

Halarn, en'%s+ri@el karlarn 'ar ere*esi 'n'a ele aln.

ir'elen!esi Aerek!ek+e'ir6

Bu @a.+, &alkla ilikiler'e i&!al e'ilen *e@a kas+l olarak

Hir kenara i+ilen kura! *e +ari&selliiL aka'e!ik ara+r!a@a

Aeri Ae+ir!e@i a!ala@arak ci''i Hir eksiklii +a!a!la!a'a ilk

a'! a+arken, a@n "a!an'a ilk ke" Hir ki+a.+a +an!, kura!,

ei+i! *e en'%s+ri@el @a. arasn'a Ha kurarak, &alkla ilikileriAeni sos@al @a. iine @erle+ir!ek+e'ir6

Ki+aHn ilk iki ara+r!a sorunsal &alkla ilikiler alann'a,

aka'e!is@enler +araDn'an or+ak olarak kaHul e'ilen Hir +an!

ol!a' AiHi, +an! karAaas ol'uu '%%ncesi %"erine ina

e'il!i+ir6 alkla ilikiler alann'a, aka'e!is@enlerin u"laarak

kaHul e++ikleri Hir +an!n ol!a!as sonucu, 'oal olarak Helli

kura!sal ere*elere *e i'eoloCik @akla!lara Are Darkl

e+kinliklere Hal olarak Aelen Darkl +an!la!alar

@a.l!ak+a'r6 Bu +an!la!alar, &alkla ilikilerin son @%"@l'a

"el irke+ *e ka!u @ne+i!i alanlarn'a Ai'erek ne!

ka"an!as@la Hirlik+e, Daali@e+ler'en Aeerek @a.lan

He+i!le!eler karak+erini +a!ak+a'r6 Bu Hala!'a al!ann

a!ac, &alkla ilikileri +ari&sel "a!an *e @er Hala! iin'e ele

7


14/201

alarak incele!ek, ai+ ol'uklar kura!sal ere*elere o+ur+!ak

*e ile*sel *e kura!sal @a.lar'an &areke+le Darkllklarn

kanl!a" ol'uunu ne'enleri ile akla!ak+r6 B@lece &alkla

ilikiler'e +an! konusu %"erine kura!sal *e ele+irel Hir a'an

eil!ek a!alan!ak+a'r6

alkla ilikiler'e +an!, +ari& *e kura! ile ilAili sorunsal'aulal!ak is+enen +e!el a!a, &alkla ilikilerin ne ol'uu

&akkn'aki He+i!le!eleri +ari&sel olarak ele al. ir'ele@erek, ai+

ol'uklar kura!sal ere*elere o+ur+!ak *e +an!

Darkllklarnn kanl!a" ol'uunu ne'enleri@le akla@.

&alkla ilikilerin ki!lii *e ai+liine aklk Ae+ir!ek+ir6

alkla ilikiler ei+i!i@le ilAili sorunsal ise, &alkla ilikiler

ei+i!inin A%n%!%"'eki eAe!en @neli!inin ne ol'uu *e Hu

Hala!'a @nlen'ir!e ara@lar ile Hirlik+e incelen'i6 B%+%n

Hunlar @a.arken a!a, &alkla ilikiler ei+i!i +ar+!alarn+o.lu!sal %re+i! ilikileri@le Hala!ak, sorunun sa'ece

aka'e!ik Hir sorun ol!a'n, aka'e!ik '%n@a ile i '%n@as

arasn'aki kar *e '%n@a Ar%leri@le Halan+l Hir sorun

ol'uunu akla!ak, Hu Ha'an &areke+le, ei+i! .oli+ikalar *e

Hu .oli+ikalar'aki eAe!enlik ilikilerine *e Hu eAe!enliin

i'eoloCisine ulal'n or+a@a kar+!ak ol!u+ur6

/I/ S/0/I

=al!ann snrlarnn i"il'ii ele alnan konularn

ka.sa!na nelerin Airi. nelerin Air!e'iini Helirle@en ara+r!a

sorular % Aru. iin'e Helirlen'i6

8


15/201

)* Halkla ilikilerin ne +l,.nn /alkla ilikilerin

tari/sel 0elimesine 1a.l2 +larak ekillenmesi

Ki+aHn kura!sal Aerekesine Are, +an! en Aeni

anla!@la &er &anAi Hir Deno!enin 'oasn akla@an

He+i!le!e'ir6 alkla ilikilerin ne ol'uunun ere*esini i"en

+an! konusu, kar a!al Hir rA%+l% Daali@e+in +ari&i@leHirlik+e oluan, 'eii!i@le 'eien *e ei+len!esi@le

ei+lenen Hir karak+ere sa&i.+ir6 Bu ne'enle +an! konusu,

+an! okluu *e@a +an! karAaas i''ialarnn +esin'e,

+ari&sel, ilikisel *e rA%+l% A% *e kar ilikileri Hala! iin'e

ele alnrsa, ok 'a&a 'oru Hir ekil'e anlalaHilir63 alkla

ilikileri ele alan ara+r!aclarn ne!li Hir ks! Hir ok

+an!la!a'an &areke+ e'erek @a @eni Hir +an! Ae+ir!e

aHasna Air!i @a 'a karAaa ol'uunu ne s%r!%+%r6 Bu +%r

@akla!lar, sa'ece Ar%nen ile*'en @ola karak ne ol'uunu

akla@an He+i!le!eler se*i@esin'e kal! *e anla!l Hir

sen+e"e ulaa!a!+r6 @n "a!an'a, ou +an! +ari&sel

Hala!'an @oksun @a.l' iin 'eerlen'ir!e &a+alar

@a.l!ak+a'r6 Bu al!ann kura!sal *arsa@!na Are, +an!

okluu *e Meer *arsa +an! karAaas, &alkla ilikilerin

+ari&sel Aelii!in'e Helli @er *e "a!an'a ken'ini %re+!esinin

Hir Donksi@onu'ur6 Bir rA%+l% @a. ken'ini nasl %re+i@orsa,

'oru +an!la!a 'a Hu %re+i! eklin'en Aeerek @a.laHilir6

>ola@s@la %"erin'e 'urul!as Aereken ilk soru &alkla ilikiler

+an!larnn, &alkla ilikilerin Aeli!e +ari&i iin'e naslHirHirini 'es+ekle@en Hir ekil'e nicel okluk *e ni+el

'eerlen'ir!elerle Darklla+'r6 Bu HirHirini 'es+ekle@ici Hir

3 ari&sel Aeli!e ka*ra! Helli "a!an *e Helli @er'eki Helli koullar anla!na kullanl'6

9


16/201

Darklla!a'r6 =%nk% Darkl Ar%nen *e@a Darkl isi!len'irilen

Daka+ a@n DelseDe@e 'a@anan Hu +an!lar &alkla ilikilerin

Daali@e+lerinin !ekaniine Haklarak %re+ilenler ou ke"

Aerei 'eil, Aerekler &akkn'a i!aClar @ara+!a@a @nelik

Hasi+ *eO*e@a sa&+e He+i!le!eler'ir6 Bu ne'enle, &alkla ilikiler

+an!larnn aralarn'a As+er'ii Darkllklar *e Hu Darkllklarn

anla! ancak +ari&sel Aeli!e Hala! iin'e @a.lan Hir

incele!e *e 'eerlen'ir!e@le 'oru Hir ekil'e aklanaHilir6

Bu ksa Aereke'en *e Airi+e sunulan a@rn+l +ar+!a'an

&alkla ilikiler +an!larnn &alkla ilikilerin +ari&sel Aelii!i

iin'e nasl Aeli+iiL sorusu k+6 Bu soru al+n'a +ari&sel

Hala!'a &alkla ilikiler +an!larnn &anAi kri+erlere Are

+an!lan', +an!lar arasn'aki Han ne ol'uu, Darkllklar

*e Hen"erlikleri al+-sorularna ce*a. aran' *e +an!larn

ile*lerinin ne ol'uu sorusu +ar+l'6

3* 4an2mlar2n 1elli kramsal 5a62lara 1a.l2 +lmas2

Bu ki+aHn kura!sal @akla!na Are, A%n%!%"e ka'ar

@a.lan ara+r!alar'a, &alkla ilikiler'e +an! okluu *e

kar!aas sonular kar+lrken, +an!larla kura!lar arasn'a

@a Ha kurul!a!+r @a 'a @anl Ha kurul!u+ur6 alkla

ilikilerin ne ol'uunu Hili!sel olarak akla!ak iin +an!larn

kura!sal ere*eler iine @erle+iril!esi Aerekir6 =%nk%

+an!lar, +an!la@ann ni@e+in'en Ha!s" olarak, k+klar

+ari&sel 'ne!lerin kura!sal inalarnn H%+%nleik .aralar'r6

alkla ilikiler'e Ar%len +an! okluu e.is+e!oloCik olarak

anla!l Hir Darkll anla+!a"6 =%nk% &alkla ilikiler +an!lar

sonun'a i'ealis+ *e +ari&sel !a+er@alis+ e.is+e!oloCinin iki ana

kura!sal ere*esin'en Hiri iine '%ecek+ir6 >ola@s@la &er

$


17/201

+an! Hir DelseDi, e.is+e!oloCik *e kura!sal @a.@a ai++ir6 an!

okluu kura! okluunu 'eil, +an!larn, +ari&sel Aelii!i

iin'e ei+lenen A%nl%k Daali@e+lere 'a@anarak @a.l!asn'an

ka@naklanan okluu iDa'e e'er6 an!lar'aki asl Darkll

@ara+an o +an!larn ai+ ol'uu kura!lar'aki Darkllklar'r6

alkla ilikilerle ilAili aka'e!ik incele!eler'e kura!sal Ha

i&!al e'il!i+ir6 Bu i&!al 'e aka'e!ik Ha"'a ne!li Hir Holuk

or+a@a kar+!+r6 Bu Holuk, +an!larla kura!larn Hann

'oasnn ne ol'uuL sorusunun incelen!esi Aereini

Ae+ir!i+ir6 =al!a, ikinci sorunsal olarak Hu soru@u ele al'6

B@lece, &alkla ilikiler +an!lar, &alkla ilikilerin +ari&sel

Aelii!i iin'e &anAi kura!sal @a. iine '%!ek+e'irPL sorusu

ikinci ara+r!a sorusu olarak or+a@a k+6 Bu soru@a Hal

olarak +ari&sel Aelii! iin'e +an!larn &anAi kura!sal @a.@a

ai+ ol'uu *e Hu kura!sal @a.larn o "a!an *e @er'eki

ile*lerinin ne ol'uu sorularna ce*a. aran'6 Bu Helirle!e

+an!lar'aki Darkllklarn asln'a ne ka'ar a" ol'uu

*arsa@!n sna' *e a@n kura!sal ere*e iin'e @er alan

+an!larn Darkllklarn *e Hen"erliklerini ir'ele'i6

7* niversiteler,eki /alkla ilikiler e.itiminin ,+.as2

alkla ilikilerin +an!@la QneQ ol'uunun He+i!le!esi

@a.lr *e Hu He+i!le!e@e &alkla ilikilerin 'oas &akkn'a

+e!el Hir ere*e i"ilir6 alkla ilikilerin 'eerlen'iril!esi Hu

ere*e@e 'a@anarak @a.lr6 Bu +an!la!a@la *e +an!la!ann

'a@an' kura!sal @a.@a Hal olarak &alkla ilikiler

ei+i!inin nasl ol!as Aerek+ii 'e or+a@a kar6 alkla

ilikiler'e aka'e!ik kura!sal @an asln'a ;&o!sk@Gnin

Helir++ii AiHi M997 i'eoloCik @an'r *e kuru!sal @a.@la


18/201

akr6 >ier Hir 'e@i!le, &alkla ilikilerin 'oasnn ne ol'uu

&akkn'aki '%%nce +ar" &alkla ilikilerin ei+i!inin Haskn

olan @a.sn'a 'a kanl!a" olarak @ans+l!a@a allacak *e

@ans+lacak+r6 >ola@s@la +an!, +ari& *e kura! Ha@la oluan

Hilin, ei+i! .oli+ikalar *e u@Aula!alarn'a 'a ken'ini

As+erecek+ir6 Bu Hilin &alkla ilikiler ei+i!in'e a!acn ne

ol'uuna *e Hu a!aca u@Aun 'erslerin *e ieriklerin

Helirlen!esin'e nc%l%k e'ecek+ir6 Ei+i!in 'oasn'a +an!,

kura! *e onlarn Hal ol'uu i'eoloCik @a.@a sk sk@a

Hal'r6 B%+%n Hunlar'an Ha!s" olarak sos@al Hili!ler

ei+i!in'e s%reAelen Hir ei+i! anla@ *ar'r6 lAili

incele!eler Hu anla@n &er "a!an *e &er @er'e &alkla ilikiler

+an!@la Aelen Hilin @a.sna u@Aun '%!e'iini

As+er!ek+e'ir6 Bu 'a 'oal olarak &alkla ilikiler ei+i!in'e

Darkl Ar% *e u@Aula!alarn k!asna ne'en ol!u+ur6 Bu

Darkllklar iki ana Aru. al+n'a +o.la!ak !%!k%n'%r6 alkla

ilikilerin en'%s+ri@el .ra+iini re+!e@e @nelik 'ersler Hir

@neli!i *e liHeralOele+irel +e!el sos@al Hili! 'ersleri 'ier

@neli!i olu+urur6 Bu Hala!'a ki+aHn ana *arsa@!na Are,

&alkla ilikiler ei+i!in'e A%n%!%"'e liHeral sos@al Hili!ler

Aeleneini *e !eslee @nelik 'ersleri Hirlik+e ieren kar!a Hir

sis+e! eAe!en'ir6 Bu kar!a sis+e!'e &alkla ilikiler ei+i!in'e

liHeral Aelenein !i @oksa !esleki @neli!in !i eAe!en

ol'uu o +o.lu!un +ari&sel Aelii!ine Hal olarak ekillenir6

Bu kura!sal Aereke@e Hal olarak ncelikli olarak Hilin!esiAereken Hirka soru or+a@a k!ak+a'r: (%n%!%"'e &alkla

ilikiler ei+i!in'e Haskn olan !%Dre'a+ @a.snn 'oas

ne'irP Bu 'oa +ek'%"e Hir @a.@a ! @oksa anla!l

Darkllklarn ol'uu Hir @a.@a ! iare+ e+!ek+e'irP Bu @a.

#


19/201

&alkla ilikiler'e ei+i! .oli+ikas Hak!n'an neler i!a

e+!ek+e'irP Bu son sorular ki+aHn %%nc% sorunsal olan

ei+i!le ilAili incele!e sorular'r6 Ei+i! konusu sa'ece

okullarn iin'e ka.al kalan Hir sorun 'eil'ir6 ksine "ellikle

&alkla ilikiler'e "el sek+r%n kur'uu *e@a "el sek+r%n

ka+l' 'ernekler &alkla ilikiler ei+i!inin nasl ol!as

Aerek+ii %"erin'e neriler'e Hulunur6 Bu neriler Donlarla

'es+eklenen .ara Ae+irenL Daali@e+leri *e akre'i+as@onL AiHi

!ekani"!alar Heni!se@en ei+i!ciler @olu@la ei+i!

sis+e!in'e 'eiiklikler @a.l!as @n%n'e 'enen @olu

A%len'irir6 Bu Hala!'a, rnein, "el sek+r%n %ni*ersi+e@i

Helli @n'e Hii!len'irilen ara+r!a *e Aeli+ir!e

Daali@e+leri@le 'es+ekle!esi ci''i e+kiler *e 'eiikliklerin

!e@'ana Ael!esini kanl!a" kl!+r6 Bu Hala!, a@n

"a!an'a, aka'e!ik !%Dre'a+n Hii!len!esinin al+n'a @a+an

kar @a.larnn karak+erinin ara+rl!asn *e Hu kar

@a.larnn &alkla ilikiler ei+i!i &akkn'a neleri ne'en

'%%n'%%n%n Hilin!esini Aerek+irir6 Ki+a. Hu Hala!'a n'e

Aelen &alkla ilikiler ce!i@e+lerinin *e Hen"eri kurulularn

&alkla ilikiler ei+i!ine @akla!larnn 'oasn, @eri

Ael'iin'e ir'ele'i6 Bu ir'ele!e@e &alkla ilikilerle ilAili

ce!i@e+lerin *e kurulularn &alkla ilikiler ei+i!i &akkn'aki

Ar%leri ne'irPL sorusun'an @ola klarak Halan'6 B@lece,

&alkla ilikiler ei+i!in'e '%"enlen!i !%Dre'a+n ar'n'a

@a+an Aerekeler *e Hu Aerekelerin Hal ol'uu Aenel [email protected] Hakl'6 Bu @a.@la &alkla ilikiler ei+i!in

'%"enlen!esin'e Da@'ann nasl *e ne@e Are Hii!len'iril'ii

aklan'6 a@'a Aenel +o.lu! iin nasl Hii!len'iril!i+irP

2renci@e Da@'a nasl *e ne'en Aeerek +an!lan!+rP Bu

3


20/201

+an!la!ann ar'n'a @a+an kura!sal @a. *e Hu @a.nn k.

Ael'ii %re+i! ilikilerinin karak+eri ne'irP B@lece, kura!sal

@a. ile +an!, kura! *e ei+i!in r+%+%% *arsa@!n'an

&areke+ e'il'i6

Bu ki+a. @ukar'a Aerekelerle Helirlenen sorular %"erine

ina e'il'i6 Bu ina, or!an'aki +ek Hir aac anla!a@aalrken, +%! or!an Ar!e"lik+en Ael!e AiHi 'ar Hir ere*e

iin'e @a.l!a' *e "ellikle sonu 'eerlen'ir!elerin'e

+o.lu!sal @a.larla ilikilen'irilerek akla!alar Ae+iril'i6

2NE

=al!a &alkla ilikiler'e +an!, ile*, kura! *e ei+i!

Han incele@erek en'%s+ri@el @a. arasn'a iliki@i kuran

kura!sal, +ari&sel, niceliksel *e ni+eliksel Hir ara+r!a olarak+asarlan'6 >ola@s@la, al!a @n+e!Hili! M!e+o'oloCi

Ha"n'a Hir'en Da"la +asar! +%r%n% Hirle+ir!ek+e'ir6

1eri +o.la!a, anali" *e 'eerlen'ir!e HirHirine Hal %

ara+r!a sorusu ere*esin'e Hii!len'iril'i6 an!larn &alkla

ilikilerin +ari&sel Aeli!esine Hal olarak ekillen!esi *e

&alkla ilikiler +an!larnn Helli kura!sal @a.lara Hal ol!as

sorunsal@la ilAili *eri +o.la!a *e 'eerlen'ir!e ka@na olarak

nAili"ce, rans"ca *e %rke @a"l !a+er@aller kullanl'6 Bu

a!ala ki+a.lar, aka'e!ik 'erAiler, @llklar, re+i! %@elerininken'ilerinin &a"rla'klar in+erne+-'ers no+lar *e &alkla

ilikiler 'erneklerinin @a@nlarn'an Da@'alanl'6 Bu *eri

ka@naklarna ki+a.lar, in+erne+, nkaraG'aki %ni*ersi+elerin *e

"el kiilerin k%+%.&aneleri kullanlarak ulal'6

4


21/201

Bu ka@naklar'an, &alkla ilikiler +an!larnn &alkla

ilikilerin +ari&sel Aelii!i Hala! iin'e nasl Aeli+iiL *e

&alkla ilikiler +an!larnn &alkla ilikilerin +ari&sel Aelii!i

Hala! iin'e &anAi kura!sal @a. iine '%+%%L ile ilAili

HilAiler +o.lan'6 er&anAi Hir nicel 'n%%!e ura+l!aks"n

ni+eliksel olarak 'eerlen'iril'i6 an!lar, +ari&si" ierik *e

+ari&si" !e+in anali"i iin'e ele aln. incelen!e'i, %nk%

ki+aHn +asar! Hu +%r @n+e!leri 'ar'a Hrak!ak+a'r6 >a&a

nceki kura!sal Aerekeler'e a@rn+l olarak Helir+il'ii AiHi

&alkla ilikiler +an!nn, &alkla ilikilerin k!as *e Aeli!esi

s%reci iin'e ele aln. incelen!esi Aerekir6 =%nk% +an!la

&alkla ilikilerin ne ol'uu He+i!len!ek+e'ir6 ncak +ari&sel

Hala! iin'e &alkla ilikilerin ne ol'uu 'oru Hir Hii!'e

+an!lanarak aklanaHilir *e 'oru kura!sal Halar kurulaHilir6

Bu ne'enle, +an! konusu ana ak! @akla!larn +ari&si" s+a+ik

+an!la!alar ele aln. 'eerlen'irilirken *e kura!sal @a.lar

iine @erle+irilirken, !erikaG'a .roDes@onel rA%+l% Daali@e+

olarak k. Aeli!esi *e %rki@e 'a&il '%n@a@a @a@l!as

Hala! iin'e ele aln'6 Bu +ari&sel Hala!a Are +an!lar,

kura!, ei+i! *e en'%s+ri Ha 'eerlen'iril'i6

ra+r!ann ilk iki sorunsal M+an! *e kura! +ekrar'an

kan!ak iin +ari&sel Aeli!e iin'e Hirlik+e ele aln.

incelen'i6 Bu Hirlik+e incele!e'e sis+e!lilii @i+ir!e!ek iin

anali" nce +an!n +ari&sel Han, sonra kura!sal Han

ir'ele'i6

an! konusunu *e +an!la kura! Han +ari&sel Hala!

iin'e incele!ek Aerekliliin'en &areke+ e'erek nce

ara+r!aclar +araDn'an sunulan sonra 'a a@n Hala!'a

5


22/201

al!ann ken'i "A%n *arsa@!larn'an Halan'6 >a&a sonra

&alkla ilikilerin e+i!oloCik Hir sunu!u @a.l'6 an!, +ari&sel

Hala! iin'e incelenirken &alkla ilikilerin HalanAcnn

+ari&sel olarak nasl ele aln'n'an &areke+ e'ilerek kar!lar

@a.l'6 Eer Hir +an!a ras+lan'@sa, Hu +an!la &alkla

ilikilerin Helli @er *e "a!an'a &anAi koullar'a nasl

He+i!len'ii Helirlen'i *e 'eerlen'iril'i6

an!larn ne@i nasl anla!lan'r'klarn'an @ararlanlarak

@ine +ari&sel Hala! iin'e kura! Ha kurul'u6 an!lar

kura!sal Hir @a. iine @erle+ir!ek iin, +an!n incelenen

+ari&sel "a!an iin'e n'e Aelen kura!lar'an &anAisinin iine

'%+%% sa.+an'6 Bu sa.+a!a u ekil'e @a.l': ari&sel

'ne!'eki +an!la!alarn i'eoloCik @neli!i Helirlen'i6 Bu

i'eoloCik @neli! a@n @neli!i +a@an kura!sal @a.@la

ele+iril'i6 'eoloCik @neli!, &alkla ilikiler +an!nn *ar olan

&alkla ilikiler .ra+iini nasl @ans++ Ha"n'a l%l'%6 Nasl

@ans++ ise, %l% Hir ka+eAori iin'e ele aln': M 1ar olan

.ra+ii ei+li ni+ele!elerle olu!la!a'an i'ealle+ir!e@e ka'ar

ei+lenen 'es+ekle@ici +an!lar M# alkla ilikiler .ra+iini &i

Hir 'eerlen'ir!e, i'ealle+ir!e, olu!la!a, !i+le+ir!e *e@a

ol'uun'an Darkl As+er!e aHasna Air!e@en +an!lar6 M3

alkla ilikileri ka.i+alis+ %re+i! +ar" *e ilikileri Hala!n'a

ele alan +an!lar6 B@lece +an!larn ne +%r Hir kura!sal

ere*e iine '%+%% Helirlen'i6

an!larn &alkla ilikiler en'%s+risi@le olan Hann 'oas,

+an!'aki &areke+ nok+asna Are Helirlen'i6 areke+ nok+alar,

rnein %re+i! Hii!i, %re+i! ilikileri, !%lki@e+ @a.s, &alkla

ilikiler en'%s+rilerinin e+kinlik +%rleri Mile*leri olaHilir6

?


23/201

an!'aki &areke+ nok+asnn ni+eliklerine Hakarak en'%s+ri@el

@a.@la olan ilikisinin 'es+ekle@ici *e@a ele+irel karak+eri

Helirlen'i6 B@lece +an!, kura! *e en'%s+ri Ha kurul'u *e

ir'elen'i6

alkla ilikiler ei+i!i ile ilAili Aenel HilAiler iin nce

alann Aeli+ii !erikaG'aki +ari&sel s%rece *e konu@la ilAiliincele!elere Hakl'6 >a&a sonra *ru.a *e %rki@eG'eki

Aeli!elerle konu@la ilAili incele!eler ele aln'6 B@lece

&alkla ilikiler ei+i!inin Aenel Hir .roDili kar+l'6

)ni*ersi+eler'eki &alkla ilikiler ei+i!inin A%n%!%"'eki

eAe!en 'oas@la ilAili *eriler Darkl 'iller'eki ka@naklar'an

+o.lan'6 Bu ka@naklar iin ncelikle %ni*ersi+elerin H%l+enleri,

'ers .roAra!lar, &alkla ilikiler ce!i@e+lerinin ei+i!le ilAili

HelAeleri *e ilAili !akaleler kullanl'6 alkla ilikiler

Hl%!lerinin &anAi Dak%l+e @a 'a okul al+n'a ol'uu, 'ers.roAra!lar *e 'erslerin ier'ii konular ken'i JeH

sa@Dalarn'an el'e e'il'i6

>ersler Hili! 'ersleri *e !esleki ei+i! 'ersleri olarak iki

ana @neli!e Haklarak incelen!i+ir6 Bili! 'ersleri liHeral

ei+i! Aelenei ka.sa! iin'eki 'ersler olarak +an!lan'6 Bu

'ersler sos@al Hili!ler, Den Hili!leri, e'eHi@a+, sana+

alanlarn'aki aka'e!ik 'ersleri ka.sar6 esleki ei+i! 'ersleri

ise en'%s+rinin kaliDi@e ele!an Aereksini!lerini karla!ak iin

ile+ii! alann'a .roDes@onel .ra+ii re+!e *e Heceri@i

ka"an'r!a a!ac@la ilAili u@Aula!a, u"!anlk, s+aC, +asar!

a'lar al+n'a +o.lanan 'ersler olarak +an!lan'6

alkla ilikiler ei+i!inin 'oas konusun'a ara+r!a

n%Dusu olarak !erika, *ru.a *e %rki@eG'en Ha!s"

7


24/201

rnekle!ler aln'6 !erikaG'a nce &alkla ilikiler Hl%!%

olan okullar Helirlen'i *e sonra Hu okullar arasn'an +esa'%Di

rnekle!le okullar seil'i6 !erikaG'a &alkla ilikiler Hl%!%

olan H%+%n okullar sa.+a!ak %"ere #$$? @lnn Hasks

e+ersonGs (ui'eGa Hakl'6 Buna Are !erikaG'a +o.la! #3

%ni*ersi+e'e &alkla ilikiler alann'a ei+i! *eril!ek+e'ir6 Bu

sa@ ara+r!ann rnekle! ere*esini olu+ur'u6 Bu

ere*e'en Hasi+ ras+lan+@la 38 okul rnekle! olarak seil'i6

2rnekle!e ula! in+erne+ @olu@la salan'6

*ru.aG'a rnekle! ere*esi Helirlenirken &er %lke'e

&alkla ilikiler ei+i!i *eren okullarn kesin Hir sa@sna

ulala!a!+r6 @rca &alkla ilikiler alan *ru.a iin 'e

'ar'an Aelerek Aelien Hir alan ol'uu iin !erikaG'a

ol'uunun aksine .ek ok okulun H%n@esin'e

Hulun!a!ak+a'r6 Bu seHe.le *ru.aG'a ancak 7 okula

ulalaHil'i *e sa@ @e+erli Ar%n'%%n'en rnekle! olarak Hu

okullarn &e.si incelen'i6

%rki@eG'e ise #$$7 @l i+iHari@le +o.la! #9 le+ii!

ak%l+esi Hulun!ak+a'r6 B%+%n ile+ii! Dak%l+elerinin #5

+anesin'e &alkla ilikiler Hl%!% Hulun!ak+a'r6 alkla ilikiler

Hl%!% Hulunan % %ni*ersi+e'e MErci@es, ra+ *e Er"uru!

+a+%rk ise Hl%! kurul!u ol!asna ra!en &en%" lisans

rencilerine 'ers *eril!e!ek+e'ir6 ra+r!a'a #

%ni*ersi+enin 'ers .roAra!na ulal' *e kullanl'6

alkla ilikiler ei+i!i iki @llk !eslek okullarn'a 'a

*eril!ek+e'ir6 Bu okullarn @neli!i aka Hilin'ii iin, Hu

okullar incele!e alan 'n'a Hrakl'6 Sa'ece 'r+ @llk

ei+i! *eren okullar rnekle! ere*esini olu+ur'u6

8


25/201

alkla ilikiler ei+i!in'eki @neli!i 'a&a salkl

Helirle!ek iin HirHirini +a!a!la@an Hirka *eri +o.la!a *e

anali" @n+e!i kullanl':

M Birinci @n+e!'e, Hu %ni*ersi+eler'e *erilen &alkla

ilikiler 'ersleri Hulun'u6 !erikaG'a Aeleneksel liHeral ei+i!

eAe!en ol'uu iin lisans ei+i!in'e alnan 'erslerin en a"@ars aka'e!ik karak+ere sa&i.+ir6 Bu ne'enle, !erikaG'a

nceR sa'ece &alkla ilikiler Hl%!lerin'e *erilen 'erslerin

'al! Helirlen'i6 B@lece &alkla ilikiler 'ersleri@le ilAili

'al! *e @neli! sa.+an'6 Bu Hala!'a kura!sal Heklen+iR

!esleki 'erslerin arlk+a olaca@'6 kinci olarak, &alkla

ilikiler'en !e"un ol!ak iin Aerekli kre'i sa@sna Are

'ersler, sos@al Hili! 'ersleri *e !esleki 'ersler olarak

snDlan'rl'6 B@lece !erikaG'a &alkla ilikiler ei+i!inin

*eril'ii ile+ii! okullarnn eAe!en @neli!i Helirlen'i6 Bu

'ersler renci@e &er aka'e!ik alan'a +e!el HilAileri *eren

Hili! 'ersleri *e en'%s+ri@el @a.nn Aereksini!lerini karla@an

!esleki 'ersler olarak iki@e a@rl'6 o.lanan *eriler 'erslere *e

@neli!e Are ile*sel +an!la!a@la l%leHilir &ale Ae+irili.

nicel olarak iDa'e e'il'i *e Drekans 'al!@la anali" e'il'i6

B@lece &alkla ilikiler ei+i!in'e 'erslerin Ma neler ol'uu *e

niceliksel 'al! Helirlen'i MH Hili! *e en'%s+ri !erke"li

'al! sa.+an' Mc %lkeler'eki *e '%n@a'aki Haskn eili!i

Hul!ak iin Aerekli 'al! "e+leri @a.l'6

%rki@e *e *ru.aG'a ise, &alkla ilikiler Hl%!%n'en

!e"un ol!ak iin Hir rencinin al' "orunlu 'ersler *e

se!eli 'ersler Helirlen'i ar'n'an Hu 'ersler Hili! *e !eslek

'ersleri olarak iki@e a@rl'6

9


26/201

le*sel +an!la!a'a 'ersler Hen"erliklerine Are

Aru.lan'rl'6 Ben"erlik isi!sel r+%!e *e@a Haka Hir 'erse

ai+ ol!a@acak @aknlk+a ol!as@la +an!lan'6 neli! 'ers

.roAra!nn ieriinin aka'e!ik HilAi@e !i @oksa en'%s+ri@el

u@Aula!a@a ! MHu iki Aru.+an &anAisine arlk *er'iine Are

+an!lan'6 neli!'eki arlk 'erslerin iki Aru. iin'e @er

al' nicel 'al!n @%"'esi@le iDa'e e'il'i6

M# kinci @n+e!e AreR &er okulun &alkla ilikiler .roAra!

a!acnn ne ol'uu Helirlen'i6 Bu Helirle!e iin okullarn

H%l+enlerin'eki He+i!le!eler kullanl'6 B@lece, &alkla ilikiler

ei+i!in'e okullarn sa.+a'klar a!alar'an &areke+ e'erek

&alkla ilikiler ei+i!inin okullar'aki Aenel aka'e!ik

@neli!leri Helirlen'i6 Bu ni+eliksel *eriler, nicel olanlarla

Hirlik+e, anali"in "enAinle+ir!e@e @ar'! e++i6

M3 Bu l!eler'e %"erin'e 'urul!as *e "%!len!esiAereken Hir sorun or+a@a k+: >erslerin Hili! 'ersi ka+eAorisi

iine '%!esi l%+% @e+erli 'eil'ir6 >ier Hir 'e@i!le,

'erslerin ne!li Hir ks!nn Hili! 'ersi olarak +e!el 'ersler

ka.sa!na Air!esi, &alkla ilikiler ei+i!inin en'%s+ri @neli!li

ol!a'n As+er!e"6 Sa'ece Hili! 'erslerinin ok *e .ra+ie

@nelik 'erslerin a" ol'uuna iare+ e'er6 aka+ sos@al Hili!

ei+i! Aeleneinin ieriinin nasl ol'uu &akkn'a HilAi

*er!e"6 Bili! 'erslerinin ierii en'%s+ri@el @a.nn i'eoloCik

sa*unusu Hii!in'e olaHilir *e@a ele+irel Hir karak+er

+a@aHilir6 >es+ekle@ici @neli! "ellikle ile+!e *e ka!u

@ne+i!i Hl%!lerin'e Heklenen Hir sonu+ur6 Bu ne'enle, Hir

%%nc% l!e @n+e!i olarak sos@al Hili!lerle ilAili 'ersler

+e!el iki AruHa a@rl': na ak! i'eoloCi@i *e@a kura!lar

#$


27/201

@ans+an aka'e!ik @neli! *e ele+irel @akla! +ar"n

@ans+an @neli!6 Bunu l!ek iin 'erslerin isi!lerine *e

"e+lerine Haklarak karar *eril'i6 Karar *erile!e'ii 'uru!'a

re+i! %@esinin i'eoloCik @neli!ine, kullanlan "orunlu

ki+aHn @a"arna *e ieriine Hakl'6 Bu karar'a ele+irel *e@a

ana ak!n kullan' ka*ra!lar *e s%reler Helirle@ici l%ler

olarak kullanl'6 Bu ka*ra!lar *e s%reler nce'en

Helirlen!e'ii iin, ka*ra! *e s%relerin &anAi kura!a

Air'iine kura!sal *arsa@!larla ilikilen'irilerek karar *eril'i6

B@lece &alkla ilikiler ei+i!inin 'oas a!a *e 'erslerin

karak+erin'en &areke+ e'ilerek Helirlen'i6

M4 alkla ilikiler ei+i!inin 'oasnn Helirlen!esin'e

&alkla ilikiler en'%s+risinin ei+li @ollar'an Aeerek @a.+

e+kiler *ar'r6 Bu @ollar'an en n'eAelenlerin'en Hiri 'e &alkla

ilikiler 'erneklerinin Airii!leri'ir6 Ei+i!'e &alkla ilikilerle

ilAili 'ernek *e kurulularn &alkla ilikiler ei+i!i &akkn'aki

Ar%lerinin ne ol'uuL sorusu@la ilAili *eriler Hu 'ernek *e

kurulularn 'k%!anlar@la 'ier @a"l HelAeler +o.lan'6

Bunlar ni+el olarak anali" e'il'i *e ei+i!le ilAili olarak

+ale.lerinin 'oas 'eerlen'iril'i6

Ni+el 'eerlen'ir!eler'e Hiri! olarak okunan !akalenin,

'k%!ann, !a+er@alin +%!% ele aln'6 Biri!'e +o.lan!ak

is+enen *eri@le ilAili "ellikler kar+l' *e 'eerlen'iril'i6 Bu

ki+aHn @a"l!asn'a, or!a+ 5+& s+ili kullanl'6 Bu s+ile

Are !e+in ii reDeranslar, 'i.no+lar, ka@naka '%"enlen'i6

e+in ii reDerans+a, eer 'oru'an aln+ @a.l!a'@sa, sa'ece

so@a' *e @l Helir+il'i6 Eer 'oru'an aln+ @a.l'@sa *e@a

#


28/201

aln+ Helli Hir sa@Da'an ise, !e+in iin reDeransa sa@Da nu!aras

eklen'i6

Ki+a.+a, ei+i!le ilAili incele!e'e n%Dus lisans se*i@esi@le

snrlan'6

Ki+aHn ncele!esi .o"i+i*is+-a!.irik @akla!n

.ara!e+rik *arsa@!@la Ael!e'ii *e ni+eliksel +asar!karak+erine sa&i. ol'uu iin, a!.irik Aenelle+ir!e *e

.o"i+i*is+ a!.irik s%relerle kurulan nesnellik +ar+!as s"

konusu 'eil'ir6 Bunun Hir anla! 'a, Hu ki+aHn @akla!

.o"i+i*is+ler +araDn'an ni+eliksel +asar!a @nel+ilen ele+irilere

ak+r6

nali" @a"l HelAelerin incelen!esine *e Hu incele!e'en

ni+eliksel sonular kar+!a@a 'a@an' iin Aeerlilii *e

A%*enirlii 'k%!anlarn karak+erine *e ara+r!acnn anla!a,

ne'ensellik Halar kur!a, sonular kar+!a *e 'eerlen'ir!e@e+eneine *e elHe++e aka'e!ik e+iine Hal'r6 Ben"er sorun

elHe++e ki+aHn oku@ucu *e 'eerlen'iricileri iin 'e Aeerli'ir6

Ei+i!le ilAili @a"l 'k%!anlar'a Helir+ilenler ile Aerek

ei+i! arasn'a Dark olaHilecei olasl 'ai!a *ar'r6 Bu

'uru! 'a el'e e'ilen *erilerin iare+ e++ii Aerek ile @aanan *e

'ene@i!lenen Aerek arasn'a Dark ol!as olasln or+a@a

kar+r6

##


29/201

'%LM ((

HALKLA LKLER #8ELEMELER

alkla ilikiler incele!elerine Hakl'n'a sa@s"

ara+r!alar Ar%l%r, Daka+ Hu ara+r!a enDlas@onu arasn'aHili!sel karak+er +a@an incele!elere ras+la!ak ok "or'ur6

>ola@s@la, &alkla ilikiler ara+r!alarn nce @ne+i!sel *e

Hili!sel ara+r!alar olarak a@r!ak Aerek!ek+e'ir6 Sonra

Hili!i ara olarak kullanan @ne+i!sel ara+r!alarn Hili!sel

Aeerliliinin soru+urul!as Aerekir6 =%nk%, Er'oanGa Are

M#$$ *e #$$?, "ellikle %rki@eG'e @a.lan @ne+i!sel

ara+r!alarn ne!li Hir Hl%!% ci''i @n+e!Hili!sel

sorunlara sa&i. ol!alar ne'eni@le Aeersi"'ir6 @n "a!an'a,

Dir!ann .a"ar kon+rolu *e Aeli!esi ere*esi iin'e alan@ne+i!sel ara+r!alarn @ne+i!sel karar *er!e'e, "ellikle

%rki@eG'e kullanl!as Heklene!e"6

Ki+aHn konusu@la ilAili olarak &alkla ilikiler konusun'a %

'il'e elli@e @akn ki+a.+an *e 'r+ Darkl &alkla ilikiler 'erAisi

#3


30/201

iin'e olan @%"%n %"erin'e ara+r!a'an Da@'alanl'6 @n

"a!an'a, %rki@eG'e &alkla ilikiler'e 99#G'e @a.l!a@a

Hala@an @%ksek lisans *e 'ok+ora +e"leri +aran'6 2K

lis+esin'e ara+r!ann @a.l' +ari& M#$$7 i+iHari@le, &alkla

ilikilerle ilAili 5# @%ksek lisans *e 'ok+ora +e"i Hulun'u6

%rki@eG'e +an!, kura! *e &alkla ilikiler ei+i!i konularn

'oru'an ele alan, Hunlar arasn'a Ha kuran Hir incele!e@e

ras+lan!a'6 %rki@eG'eki +e"ler en'%s+ri@el .ra+iklerin

sorunlar@la ilAili u@Aula!al incele!eL *e@a anke+le *eri

+o.la@. 'eerlen'iren 'uru! anali"iL ni+eliin'eki 'ar

ka.sa!l *e aka'e!ik karak+eri sorunlu "ellikler +a!ak+a'r6

irke+ler *e@a kuru!larla ilAili Hir konu@u ele alan Hu

incele!eler kura!sal Hir al+ @a. kur!aks"n aka'e!ik

Aerekesi ol!a@an Ha" sorular or+a@a a+!ak+a *e anke+ler, Hasi+

A"le! *e@a !%laka+ @olu@la *eri +o.la@arak @ne+i!sel

He+i!le@ici ara+r!a @a.!ak+a'r6 Sorunun +e!eli @ne+i!sel

ara+r!a'a 'eil, @ne+i!sel sorun'an &areke+ e'erek

ara+r!a @a.!ak en son *e en kola@ seenek ol!asn'a

@a+!ak+a'r6 Bu ekil'e incele!eler 'e @a.laHilir a!a,

@ukar'aki 'eerlen'ir!e'en kola@ca anlalaca AiHi &e!

+e"ler &e! 'e 'erAiler'e a@n karak+eri +a@an !akaleler,

e.is+e!oloCik *e !e+o'oloCik @oksunluk *e@a ci''i eksiklikleri

ne'eni@le aka'e!ik karak+er +a!a!ak+a'r6 Er'oanGn

Helir++ii AiHi M#$$ aka'e!ik karak+erlerin ol!a!as,

kullan'klar !e+o'oloCi@i @e+erince Hil!e!elerin'en *e@a@anl Hil!elerin'en ka@naklan!ak+a'r6 >a&a k+%s%, @ne+i!

sorunlarnn aka'e!ik Hir incele!e karak+erine sa&i. olaHil!esi

iin, sorunun kura!sal Hir ere*e@e o+ur+ul!as, kura!sal

Aerekelerin &a"rlan!as, M&e!en &e.si alan ara+r!as

#4


31/201

+%r%n'e ol'uu iin u@Aun *eri +o.la!a @n+e!inin seil!esi

Aerek!ek+e'ir6 Bu ara+r!alar'a Hunlarn 'oru olarak

@a.l'na "or ras+lan!ak+a'r6 BulAularn @ne+i! sorunu@la

Hile ilikilen'iril!e!esi *e incelenen konu'a Hirik!i HilAi@le

Ha kurul!a!as 'uru!u 'a&a 'a k+%le+ir!ek+e'ir6

%rki@eG'e konu@la ilAili HilAi Hiriki!inin +aran!asn'a,%rki@eG'e &alkla ilikileri Hilinli Hir Hii!'e kura!sal

ere*e@e o+ur+an *e kura!sal *arsa@!lar'an &areke+ e'erek

sorular kar+. aka'e!ik karak+er +a@an Hir eser olu+uran

+asar!a ras+lan!a'6

N6S6B6 (ras, lan /auc&er, /ic&ar' e'loJ *e S+uar+ EJen

n'e Aelen 4 &alka ilikiler +ari&isi'ir6

(eri (ras @eni Hir &alkla ilikiler +ari&i@le iliAili Hir kura!

%re+!e!i+ir, Daka+ kronoloCik Hir !o'el +asarla! *e &alkla

ilikilerin Aeli!esini i '%n@asnn +o.lu!un'a @ara++'eiikler Hala!n'a +an!la!+r6 #6 *e 86 @%"@l arasn'a

+e!el &alkla ilikiler, &alka Helli Hir iin nasl @a.+n

+an+!ak+6 kinci 'ne! olan 86 *e 96 @%"@llar arasn'a

ka!unun elinin i '%n@asn'an ekil!esi +aleHi Ael'i, H@lece

i '%n@as "A%rce rekaHe+ e'eHilecek+i6 9$G'en 945Ge ka'ar

i '%n@as ile 'e*le+ arasn'aki iliki &akkn'aki inanlar +ekrar

'ei+i6 En'%s+ri li'erleri @eni .oli+ikalar Aeli+ir'iler6 Bu

.oli+ikalar &alkn !e!nun e'ilerek kan'rl!asn a!alarken

'a&a sonraki Aelii!'e &alk HilAilen'ir!e@e 'oru Hir se@ir

i"len!i+ir6

/auc&er, irke+ &alkla ilikileri +ari&ini Aeli+ir!e@i

a!ala!+r6 ar++ +e!el nok+a ise, &alkla ilikilerin

HaHasL I*@ eeGnin Dikirleri *e e+kinlikleri ol!u+ur6 na Are

#5


32/201

Dir!a &alkla ilikileri, I*@ eeG'en nce, si@asal Hir ara olarak

Hala+l!+r6 >e!ir@ollar Dir!alar +an+! u"!anlar

kirala!lar'r6 !a &alkn '%%ncelerine i '%n@asnn ne!

*er'iini As+er!ek+i6 Bu @akla! &alk *e @ne+ici arasn'a iki

@nl% Hir @ol ol'uu Dikrini Aeersi" @a.!ak+a'r M/auc&er,

9?86 =%nk% I*@ ee "a!ann'an Hu @ana u@Aula!aclar

ka!uo@unu Hil!e @n+e!lerin'e A%*enilir !e+o+lar

kullan!a!lar'r6 a.lan, iki @nl% @ol 'eil, Hasi+ Dir!a

s+ra+eCisi@'i6 Bunun kkeni ise en'%s+rinin H%@%!esinin

Ae+ir'ii sos@al kar!akla *e @eni ile+ii! @n+e!leri@le

ken'ini a@arla!a aHalarna 'a@an!ak+a'r6 alkla ilikiler'eki

!eslek u"!anla!as, ki+le ile+ii!in'en Aeerek ile+ii!'e

Hulun!a i&+i@acn'an k+6 B%@%!e *e kar!aklk @eni

.oli+ikalarL %re+!e i&+i@acn 'our'u a!a ken'i Halarna

&anAi +i. .oli+ikalarn Heni!seneceini sa.+a@a!a'lar6

S+e.&an i"+Aeral'Ga Are "orluk &alkla ilikilerL s"%n%n

anla!n'a 'eil, anla!nn neleri si!Aele'iin'e'ir6 S&ell

e+rolleri Hakan 6 >*auT ise &alkla ilikileri @alan *e

&a+ann eAe!en ol'uu @er'e Aerei @eni'en ina e+!ekL

olarak +an!la!+r6 ElHe++e, >e*auT @alann eAe!enliiL

'erken, Hu @alann Aerei @eni'en ina e'enlerL +araDn'an

@a.l'n A" ar' e+!ek+e'ir6 (erei +an!la@an kiilerin

konu!larna *e +ari&sel Hala!'a iin'e Hulun'uklar koullara

*e kar ilikilerine Hakl' "a!an, ne'en H@le

+an!lan'n anla!ak kola@lar6

Bu ka'ar ok +an!n or+a@a k!asna, Daali@e+in

!ekaniine 'a@anarak +an!larn @a.l!as *e Aerei

'n%+%r!e@le ina e+!ek "orunluluunun &isse'il!esi ne'en

#?


33/201

ol!ak+a'r6 >oal olarak &er +an!, +an! @a.an kii @a 'a

kuru!un karna Are @eni'en '%"enlen!ek+e'ir6

%rkeG@e alkla likiler'e Ele+irel akla!larL a' ile

e*rilen ki+a.lar'aki @a"arlar ele+irel okula ai+ 'eil'ir *e

ki+a.larn iin'eki @a"lanlar 'a ele+irel @akla! karak+erine

sa&i. 'eil'ir6 Bir e@i ele+ir!ek, ele+ireni ele+irel okula'a&il e+!e"6 alkla ilikilerin ele+irel +ari&i@le 'oru'an

ilAilenen @a.+lara S+uar+ EJen *e ElisaHe+& EJen 'n'a

ras+lan!a'6 alkla ilikilerin 'os@la ilAili olarak Er'oanGn

#$$?G'a @a"' eori *e ra+ik+e alkla likiler @a.+nn

sa'ece @ars *e son Hl%!% &alkla ilikileri *e eAe!en

anla+lar ele+irel @akla! asn'an ele al. ir'ele@en +ek

%rke ka@nak+r6 (eri Kellner, Er'oan, ;&o!sk@, Sc&iller,

Bau'rillar', osco *e a++elar' AiHi a@'nlar @a.+larn'a

&alkla ilikileri *e +ari&ini ele+irel M+ari&sel-!a+er@alis+ *e@a

neo-!arksis+ a'an ele al. ir'ele!ek+e'ir, Daka+ Hunu sa'ece

&alkla ilikileri ele alan +ek Hir @a.+ iin'e ele al!a!ak+a'r6

(erek +ari&, Aerek Daali@e+ *e e+kiler, Aerek ei+i! %"erine

&anAi &alkla ilikiler ki+aHna @a 'a incele!esine Haklrsa

Haklsn, .ek ok +an!n Hulun'uu *e &erkesin %"erin'e

anla+ Hir +an! ol!a' or+ak Hir sorun olarak

Helir!ek+e'ir6 akn'an Hakl'n'a *ar olan HilAi Hiriki!in'e

sunulan +an!larn, &alkla ilikileri Daali@e+L olarak akla!a'a

Hir anla!lla sa&i. ol'uu Ar%l%r6 =%nk% Ha" +an!lar

sa'ece !erula+rc Are* Ar%rken, Ha"lar ncelikle

nor!a+iD a!alara &i"!e+ e'erek !erula+r!a@

Aerekle+ir!ek+e'ir6 >ier Ha"lar ise, !erula+r!a +esine

Ai'erek &alkla ilikiler en'%s+risini *e .ra+iklerini

#7


34/201

@%cel+!ek+e'ir6 Ba"lar ise &alkla ilikilerin 'a&il ol'uu

rA%+l% ilikiler Aereini @%cel+!enin +esin'e, sun'uklar

He+i!le!elerle sa&+e i!aClar '%n@as @ara+!a@a al!ak+a'r6

B%+%n Hu +an!la!alarla &alkla ilikilerin ne ol'uu

anla+lrken, a@n "a!an'a i"ilen ere*enin 'n'a

Hrak+klar@la ne ol!a' 'a Helir+ilir, 'ola@s@la

A%n%!%"'eki Haskn .a"ar @a.snn *e ilikilerinin '%n@a

Ar%% *e i'eoloCisi sunulur6 Bu '%n@a Ar%% *e i'eoloCi .a"ar

@a.s *e ilikilerinin 'oasn 'a! S!i+&G'en Hala@an *e

A%n%!%"'e @eni-liHeral +eori@le Haskn &ale Aelen ken'i

karlarn Aerekle+iren Hire@, a@n "a!an'a +o.lu!un 'a

karlarn Aerekle+irirR 'ola@s@la ken'ini Aeli+iren Hire@

a@n "a!an'a +o.lu!u 'a Aeli+irirL anla@na 'a@anarak

akla!ak+a'r6 Bu akla!a rA%+l% @aa! *e Hu @aa!'a @er

alan &alkla ilikilerin 'oasn 'oru olarak sun!a!ak+a'r6

alkla ilikiler ile ilAili aka'e!ik 'erAiler'eki !akalelere

Hakl'n'a ne!li Hir ks!nn e+kili &alkla ilikilerin nasl

@a.laca &akkn'a ol'uu Ar%l%r6 Bu Hala!'a incele!elerin

a!ac e.is+e!oloCik, !e+o'oloCik *e@a aka'e!ik ka@AOilAi

'eil'irR e+kinin n%n'eki enAellerin neler ol'uu, Hu enAellerin

%s+esin'en nasl Aelinecei *e H@lece Dir!ann *eri!liliinin

nasl ar+rlaca *e@a e+kili &alkla ilikilerin nasl @a.laca'r6

Bu incele!eler'e e+ki,L Heklenen Mis+enen, aranan sonu

olarak +an!lanr6 s+enen sonu .o"i+iD i!aCa 'a@anan Hasi+ Hir

'%%nsel ka+l!a *e@a i!aC @a.lan'r!a@la Aelen iknaara@n'an &er&anAi Hir %r%n sa+n ar+r!a@a @nelik

'a*ran @nlen'ir!e ara@na ka'ar 'eiir6

#8


35/201

(r%l'%% %"ere, &alkla ilikiler ka.i+alis+ .a"arn

%re+i!'en 'a+!a, +%ke+i!'en +%ke+i! sonrasna ka'ar &er

iliki saD&asn'a sa+L aHasnn Haarsna @nelik .lanl

e+kinliklerin ne!li Hir .aras olarak @er al!ak+a'r6 Sa+n

Aerekle!esi iin Hilin *e 'a*ran @ne+i!ine @nelik

s+ra+eCik Airii!ler'e Hulun!ak Aerekli'ir6 Bu Airii!ler'e

sa+l!ak is+enen e@ !a+er@al Hir %r%n, %r%n%n i!aC, Dir!a *e@a

kuru! *e Dir!ann *e@a kuru!un i!aC, si@asal Hir i'eoloCi, Hir

si@ase+i, Hir iliki olaHilir6 Sa+n salanaHil!esi iin ne@in

alc @a 'a +%ke+ici@i e+kile@eHilecei sa.+an!al'r6 Bunu

@a.arken 'e alc @a 'a +%ke+icinin ken'isini alc @a 'a +%ke+ici

olarak Ar!e!esi Aerek!ek+e'ir6 alkla ilikilerin ne!i

Hura'a or+a@a kar6 alkla ilikiler'e sa+, Hilincin

&a"rlan!as *e Hilincin @ne+i!i@le ol!ak+a'r6 Bu ki+a. iin

incelenen !akaleler'e Ar%l'%% AiHi, aka'e!is@enler

ara+r!alar *e nerileri@le Hu aHa@a ka+k'a

Hulun!ak+a'rlar6 ncele!eler *e neriler Aenellikle s+ra+eCi,

konu@la ilAili s+an'ar+lar, ile+ii! Hecerileri, *eri!lilik AiHi

Dak+rler al+n'a +o.lan!ak+a'r: 2rnein, Ma S+ra+eCik ol!ak

MH le+ii! kur!ak *e Drekans ar+r!ak iin ura!ak Mc

alkla ilikileri +ak! aHas &aline Ae+ir!ek M alkla

ilikileri s%relerin'en Aeerek @eni'en 'eerlen'ir!ek M'

roHle!leri 'a&a karla!a'an nce kes+iri. nle!ini al!ak,

realis+ik Heklen+ileri koru!ak Me !alara kar "%!leri

l!ek, AiHi Halklar Hu +i. incele!elerin al+ Halklar'r6alkla ilikiler, a@n "a!an'a rekla! 'a ieren H%+%n Hir .a"ar

s+ra+eCisinin .aras olarak +an!lan!ak+a'r6 alkla ilikilerin

al+n i"'ii 'ier s+ra+eCik alar 'a e+kili sa+ iin kla*u"luk

e+!ek+e'ir Me*ins,9936

#9


36/201

lAili incele!eler'e, &er 'uru!'a ni&ai a!a klasik ile+ii!

!o'elin'eki An'ericininL !a+er@al *e@a !a+er@al ol!a@an

karnn Aerekle!esini sala!ak+r6 B%+%n !akaleler *e

+e"ler'eki Ar%lere Are, An'ericinin karnn Aerekle!esi

'e!ek, a@n "a!an'a alcnnL 'a karnn Aerekle!esi

'e!ek+ir6 Bu *arsa@!n ne 'enli Aeerli ol'uu ok %.&eli'ir6

Bu ki+aHn kura!sal *arsa@!na Are, An'ericinin karnn

Aerekle!esinin a@n "a!an'a alcnn karn 'a

Aerekle+ir!esi ancak iki +araDn'a kar Heklen+ilerinin a@n

*e@a a@n@a @akn ol!as *e 'a&a ne!lisi el'e e'ilen Da@'a@

.a@la!a'a ei+ *e@a ei+e @akn Hir 'al!nO.a@la!n

ol!as Aerek!ek+e'ir6 Bir eDen'i ile kle arasn'aki kar

or+akl *e Da@'a .a@la!n'a, An'erici@eL MeDen'i@e

*er'ii Aeri Hesle!e@leL kle@e salanan kar ancak klelii

@eni'en %re+ir *e kleliin Aaran+isini Ae+irir MEr'oan, 9976

2"e+le, &alkla ilikiler ile ilAili aka'e!ik Hii!'e olan *e

.i@asa@a @nelik @a.+lara Hakl'n'a, ne!li Hir ks!nn @a

irke+ .oli+ika *e karn Aerekle+ir!e a!ac@la Hir konu@u

ele al. incele'ii @a 'a a@n a!ala e+kili &alkla ilikilerin

nasl @a.laca &akkn'a ol'uu Ar%l%r6 ncele!elerin ou

*eri!liliin *eO*e@a e+kinin n%n'eki enAellerin ne ol'uu *e

Hu enAellerin nasl %s+esin'en Aelinecei %"erin'e

'ur!ak+a'rlar6 2rnein, %ni*ersi+e rencilerinin @aa! +ar"

*e Hu .a"ara @nelik ile+ii! s+ra+eCileri, kuru! ki!lii

olu+ur!a'a &alkla ilikilerin ne!i, ile+!eler'e &alklailikiler Donksi@onu, +o.lulua seslen!e, "el s.or salonlarn'a

&alkla ilikiler Daali@e+lerinin e+kinlii, rekla! *e +an+!n'a

al+erna+iD s+ra+eCiler, &alkla ilikiler'e !i"a& Hasnnn @eri,

3$


37/201

&alkla ilikiler Daali@e+lerinin kuru!sal ki!lik *e kuru!sal

i!aCna e+kisi, ile+!eler'e !%+eri ilikileri @ne+i!i, &alkla

ilikiler asn'an re&Herin ne!i, ile+!eler'e sa+ Aeli+ir!e

Daali@e+leri *e karlalan sorunlar Hunlar'an Hirka'r6

an!lar 'a kullanlan ere*e iin'e

Hii!len'iril!ek+e'ir6 Ei+i!in 'oas Hu ere*e@i@ans+!ak+a'rR eer @e+erince @ans+!@or olarak Ar%l%@orsa,

'a&a Da"la @ans+!as is+en!ek+e *e neriler sunul!ak+a'r6

=ok en'er kurulan kura!sal Ha Hu ere*e@e Are

&a"rlan!ak+a'r6 ari&sel Ha @ok+urR +ari& incele!enin

@a.l' anla Hala!ak+a *e Hi+!ek+e'ir6 ari&+en kas+e'ilen

incele!enin @a.l' "a!an'r6 Ei+i!'e +ari&sel Ha irke+ler

'%n@asnn Helirle'ii Aerekle Hii!len'iril!ek+e'ir6

>ola@s@la, rnein Hu Haskn Aerek iin'e Hir kura! 'ersi

Aerekliliini *e Da@'asn @i+ir!i olarak Ar%n%r6 Bu +%r

eAe!enlik+e, &alkla ilikiler ka!.an@as nasl @a.lr *e

@%r%+%l%r, e+ki nasl salanr, +%ke+ici nasl ekilir, renkler *e

'%kkan'aki raD '%"eni nasl @a.lrsa sa+ ar+ar, s+ra+eCik

@ne+i!, i!aC @a.lan'r!a, ikna @n+e!leri *e 'a*ran

.sikoloCisi AiHi konular en Da@'al *e Aereki 'ersler *e

ara+r!a konular olarak ne s%r%l%r6

alkla ilikiler incele!eleri ne @a"k ki H%@%k ounlukla

&e! +ari&, &e! +an!, &e! 'e u@Aula!alarla ilAili

incele!eler'e ile+ii! *e !e'@a alann'aki aka'e!ik

Aeli!eleri 4$ @l Aeri'en +aki. e+!ek+e'ir6 alkla ilikiler

incele!elerinin A%ncelliin'eki Hu Aeri kal!lk, !erikan

.raA!a+i"!i *e en'%s+ri@el Aereksini!lere Are incele!elerin

Hii!len'iril!esi Hala!n'a A%n%!%"'e ok @oun olarak

3


38/201

Ar%l!ek+e'ir6 Bu alan'aki incele!eler, "ellikle .o"i+i*is+

sos@al Hili! .ra+ii ere*esin'e a!.irik alan ara+r!as

+ekniini kullanarak aka'e!ik 'eerleri %.&eli sa@s" @a.+

or+a@a ko@!ak+a'r6 Bu @neli! aka'e!ik alan'a @a.lan

+e"ler'e 'e ken'ini As+er!ek+e'ir6 2rnein %rki@eG'e &alkla

ilikiler'e son #$ @l'a @a.lan +e"lerin &e!en &e.si alan

ara+r!as +ekniini kullan!ak+a *e aka'e!ik Airii! @erine

Helli Hir Dir!a sorununu ele alarak @ne+i! ara+r!as

@a.!ak+a'r6 Bu ne'enle, @ne+i!sel ara+r!a ol!a +esin'e

aka'e!ik 'eerleri ol'uu .&eli'ir6 >a&a k+%s% Hu +e"ler'e

&er&anAi Hir e.is+e!oloCik Haa *e kura!sal ere*e@e Are

Hii!len'iril!i Aeerli *arsa@!lar 'a Hulun!a!ak+a'r6 Bu

ne'enlerle, Hu +e"i ol!a@an +e"ler,L eer @ne+i!sel ara+r!a

s%relerine u@'ularsa, ancak @ne+i!sel ara+r!a karak+erine

sa&i. olaHilirler6

NI, / 1E K0/ B


39/201

+an!la!alar ier!ek+e'ir6 S"% Aeen +an!lar, kura! Ha

kur!a@an, +ari&si", s+a+ik *e e*renselle+iril!i +an!la!alar'r6

Bu +an!lara Are, &alkla ilikiler ei+li kuru!lar, Dir!alar,

+o.luluklar iin ile+ii!i &er iki +araD a'na 'a sala!akla

Are*li Hir arac kuru!'ur6 Bu +%r kurulan Hala!'a, &alkla

ilikiler rA%+sel @a.lar'a kuru!sal e+kinlii *e sos@al

soru!luluu ar+ran *e 'ola@s@la +o.lu!un i@i al!asn

sala@an, &erkese Da@'al 'e!okra+ik Hir kuru! olarak or+a@a

k!ak+a'r6

"nlk+a olan ikinci +%r +an!lar &alkla ilikileri +ari&sel

Hala! iin'e ele al. incele@en ele+irel @akla!lar +araDn'an

sunul!ak+a'r6 Bu @akla!lar ele+irel @a.an, +an!la *e@a

ile*le ilAili ele+iri Ae+ir!eleri 'eil'irR &alkla ilikileri sos@al

%re+i! +ar" *e ilikilerin'en &areke+ e'erek ele al.

anla!lan'r!alar'r6 Bu @akla!lar, ki+aHn ilAili Hl%!%n'e

a@rn+l olarak Ar%lecei AiHi, &alkla ilikiler'e +an!, +ari& *e

kura! Han Helli @er *e "a!an'aki Aeli!elerle ele al.

'eerlen'ir!ek+e'ir6 Bu 'eerlen'ir!eler'en or+a@a kan

+e!el sonuca Are A%n%!%"'eki &alkla ilikiler, ka.i+alis+

%re+i! Hii!inin @ara++ *e Helli sorunlar "!ek iin

ekillen'ir'ii Hir rA%+len!e *e Daali@e+ Hii!i'ir6 Bu

rA%+len!e Dir!aOkuru! iin'e Hir Hl%! olarak *e@a ken'i

Hana Hir Dir!a olarak ekillen!i+ir6 an! *e ile*i +ari&sel

Aelii! iin'e Darklla! *e Aeli!i+ir6 aka+ +e!el olarak

Are*i, ka.i+alis+ %re+i! ilikilerin'e %re+i!i, 'a+! *e+%ke+i!i 'es+ekle@en *e @a@Anla!asn sala@an Hilin

@ne+i!i'ir6 Bu Hilin @ne+i!i, '%%nceleri e+kile!ek *e Hu

e+ki@le 'a*ranlar @nlen'ir!ek iin @a.l!ak+a'r6 Bu +%r

33


40/201

'eerlen'ir!e EJen, ;&o!sk@, Sc&iller, Bau'rillar', S!@+&e,

a++elar+, osco, aren+i, Kellner, Sc&u'son *e Er'oan AiHi

aka'e!is@enlerin incele!elerin'e Ar%l%r6

Birinci +%r @akla!lar, &alkla ilikiler .ra+iklerini sanki

e*rensel Aerek AiHi kaHul e'erek ie Hala@an *e &alkla

ilikileri nor!alle+iril!i *e &a++a i'ealle+iril!iDaali@e+lerin'en &areke+ e'erek +an!la@an incele!eler'ir6

kinci +%r'ekiler &alkla ilikileri insanlk +ari&inin Helli Hir

'ne!ine 'enk '%en, Helli %re+i! Hii!i *e ilikilerinin

.aras olan Hir rA%+len!e, e+kinlik olarak ele al!ak+aR &alkla

ilikilerin +an! *e ile*ini ka.i+alis+ %re+i!in Hilincinin .lanl

olarak @ara+l!as Hala!n'a incele!ek+e'irler6 Bu

Hala!'aki incele!eler'e &alkla ilikiler +an!, en i@i

Hii!i@le, &alkla ilikilerin A%nl%k ile*lerin'en kar+lan

He+i!le!e'ir6 Bu +an!la!a@a rnek olarak &alkla ilikiler

.ra+iinin HaHas olan E6 Berna@sGn Darkl "a!anlar'aki

+an!la!alar rnek *erileHilir: Berna@s 9#3G+e &alkla

ilikileri, ka!u *e orAani"as@on arasn'aki u@u!u *e anla@

sala!a olarak +an!la!+r6 955 @ln'a Hu +an! &er&anAi

Hir Daali@e+ Me@le!, 'a*a Ma!a, &areke+ *e@a kuru! iin,

enDor!as@on, ikna *e u@arla!a Ma@arla!a @olu@la, ka!u

'es+eini sala!a aHas'rL eklin'e @eni'en

Hii!len'iril!i+ir6 99 @lna Aelin'iin'e Berna@s &alkla

ilikilerin u@Aula!al Hir sos@al Hili! ol'uunu *e sos@al

.sikoloCi, an+ro.oloCi, sos@oloCi, .sikoloCi, ekono!i *e +ari&anla@n u@Aula'n Helir+!i+ir6 aka+ Hunu ancak ken'isi

AiHi ok a" kiinin @a.+n s@le!i+ir MEJen,99?:4$$6

sln'a Berna@sUn 9#3 @ln'aki +an! ile 955 *e 99

34


41/201

@llarn'aki He+i!le!eleri arasn'a anla!l Hir Dark @ok+ur6

Berna@s 99$Glar'a &alkla ilikilerin sos@al Hili!lerin

kullanl!as, "ellikle ara+r!ann kullanl!as Aerek+iini,

Daka+ @e+erince kullanl!a'n Helir!ek+e'ir6 Ben"er ekil'e

en ok Hilinen &alkla ilikiler +an!larn'an Hiri (runiA *e

un+Gn M984 anaAinA uHlic /ela+ionsL ki+aHn'a

sunul!u+ur6 an!a Are &alkla ilikiler Hir orAani"as@on ile

&alklar arasn'aki ile+ii! @ne+i!iL olarak aklan!ak+a'r6

>ier &alkla ilikiler +an!larn'a 'a @ne+i!, orAani"as@on *e

ka!uO&alkL ana&+ar keli!eleri olarak sk sk kullanl!ak+a'r6

Bu rnek+e 'e &alkla ilikiler rA%+ *e &alk arasn'aki ile+ii!in

.lanl @ne+i!i olarak ele aln!ak+a'r6 B@le ele al!ak elHe++e

ki i@i Hir HalanA+r, Daka+ &alkla ilikileri, A%nl%k +e!el

Daali@e+lerinin .lanlan!as *e@a Hu .lanla!ann Aerekliliini

Helir+!ek+en +e .ek Ai+!e!ek+e'ir6 Ben"er Hirok +an!

@olu@la, &alkla ilikiler, +ek Hir kar @a.s iin 'eil, +o.lu!un

Aeneli iin Aerekli *e Da@'al Hir Daali@e+ olarak sunulu.

!erula+rl!ak+a'r6 2rnein ;u+li., ;en+er *e Broo!Gun

M985 EDDec+i*e uHlic /ela+ionsL ki+aHn'aki +an! Huna i@i

Hir rnek+ir: alkla ilikiler Hir orAani"as@on ile o

orAani"as@onun Haarsn *e@a Haars"lnn Hal ol'uu

&alklar arasn'a karlkl Da@'a sala!a@a @nelik ilikiler

kuran *e s%r'%ren @ne+i! Donksi@onu'ur6L Karlkl Da@'a *e

anla@aL 'a@anan +an!la!alar &alkla ilikiler 'erneklerinin

+an!la!alarn'a 'a @er al!ak+a'r6 Bu +%r +an!lar karar*er!e'e A% ilikilerini A" n%n'e Hulun'ur!a@an, en'%s+ri'e

Dir!alararas *e Dir!a ile &alklar arasn'aki ilikinin 'oasn

anla!a@an *e@a anla@. kas+l olarak A"ar' e'en Hir '%%nce

+ar"na sa&i.+ir6 Bu +ari&si" *e en'%s+ri@el Daali@e+i i'ealle+ir!e

35


42/201

+e!eli %"erine ina e'ilen +an!lar'a, ilAili &alkla ilikiler

Hl%!%n%n &alka &i"!e+ e'ecei, 'enAe kuraca, 'u@ars"

irke+leri u@araca *e karlkl or+ak Da@'a sala@aca i''ias

ok sorunlu *e aHar+l! karak+er +a!ak+a'r6 Buna ra!en

Ha"lar @ine 'e i@i!ser *e u!u+lu sonular sun!ak+a'r6

2rnein Sei+elGe Are M99# &alen u@Aula!aclar'an @akasn

kur+ara!a@an Aenel &alkla ilikiler +an!lar kaHul e'il!esine

ra!enL sa&ann ak olarak anlal!asna 'oru ne!li Hir

Aeli!e *ar'r6

ukar'a sunulan +an!lar HirHirin'en Darkl A"%kseler Hile

asln'a &e.si or+ak Helirle@ici ele!anlara sa&i.+ir6 Bu nok+a'a

sorun, +an!larn +ek @nl% @ne+i!sel iliki@i iki @nl% olarak

sun!asn'a'r6 nsann A%n'elik esas e+kinliini, ekono!ik

kar *e Dir!a a!alarn'an so@u+la@arak 'oru ol!a'

&issini *eren *e@a i'ealle+iren +an!la!alar @a.l!ak+a'r6

kinci +%r incele!eler'e "ellikle &alkla ilikilerin ne

ol'uu, +o.lu!sal ile* *e sonular +ari&sel Hala! iin'e

sos@al %re+i!in @a.sn'an &areke+le ir'elen!ek+e'ir6 2rnein

S+uar+ EJen, /V Social is+or@ D S.inL isi!li @a.+n'a

&alkla ilikilerin ne ol'uunu or+a@a k *e +ari&sel Aeli!esi

Hala!n'a ele al. incele!i+ir: 9$$Glerin Ha *e I6 >%n@a

Sa*a @llar arasn'aki 'ne!'e rnek olarak, !erikaG'a

H%@%k i '%n@asnn eAe!en .ra+iklerine kar &alk+a oluan

Aeni k"Anla ce*a. olarak irke+ &alkla ilikileri Hala!+r6

lerici !uckrakinAL 'u@ur!a Daali@e+lerin'en *e !erikan

en'%s+ri@el i A%c%n%n ak seik iDa'e e'ilen sal'rAanln'an

uckrakinA Aa"e+ecilii A%n%!%"'eki ara+r!ac Aa"e+eciliin+e!elini a+an Aa"e+ecilik +%r%'%r

3?


43/201

ok kork+uklar iin H%@%k irke+ler kri+ik ka!ulara a!alar@la

ilAili karlarn aka 'eklare e+!ek *e Mor+a snDa ra!en

r"a@ sala!ak iin &alkla ilikiler irke+leri@le al!a@a

Hala!lar'r6 >eiik @ollarla &alkla ilikiler Hu 'ne!

Ho@unca Aereklere 'a@anan arA%!anlar *e Ha"en 'e so!u+

e@le!lerle i '%n@asna karL arA%!anlar @an+la!a@a *e

"el +eeHH%s sis+e!i ile ka!u kar arasn'aki or+aklklar

iDa'e e+!e@e al!+r6 EJenGn 'a Helir++ii AiHiR I6>%n@a

Sa*a Ho@unca ilericilik a"alarak, sal'rAanL *e Q+e&likeliQ

Ar%len alan snD .lanl Hir ekil'e '%"enlen!i Hask

.roAra!lar@la e"il!i+ir6 B@lece &alkla ilikilerin 'oas

'ei!e@e Hala!+r6 Sa*a "a!an ;o!!i++ee on uHlic

InDor!a+ionL +araDn'an @a.lan .ro.aAan'ann Haarsn'an

il&a! alarak *e sos@al .sikoloCi kura!lar@la A%len'irilerek,

irke+ &alkla ilikileri ka!u &i"!e+iL i'ealin'en u"akla!+r,

Ai++ike ar+an Hir ekil'e insan akln @ne+!e, ru&unu ikna

e+!e *e @nlen'ir!e a!acna 'oru @nel!i+ir6 9#$Glerin

Han'an sonuna ka'ar &"la oalan Hir &alkla ilikiler u"!an

kalaHal, se!Hollerle !ani.las@onu, insan He@nini e+kile!ek

iin &alkla ilikileri e+kili Hir s+ra+eCi olarak kullan!a @oluna

Ai+!i+ir MEJen, 99?:4$6 nali" Hl%!%n'e a@rn+l olarak

Ar%lecei AiHi, Hu ikinci +%r @akla!'a &alkla ilikiler +an!

*e Aeli!esi +ari&sel Hir .ers.ek+iD iin'e ele aln!+r6

Ele+irel okullar 'n'a, +an! *e kura! arasn'a Ha kuran

incele!elere .sikoloCi 'isi.linin'en 'e ka+k Ael!i+ir6 Bu ka+k,rnein se!Holik e+kilei!ciler AiHi, Helli Hir '%%nce

ere*esin'e kal!a@an *e o ere*e@i kranlar'an Ael!i+ir6

(or'on M997 In+er.re+inA >eDini+ions oD uHlic /ela+ionsL

37


44/201

a'l !akalesin'e, se!Holik e+kilei!cilik ere*esin'en &alkla

ilikiler +an!larn ara+r! *e +an!larla ile*ler arasn'a

Ha kurarak incele!esini @a.!+r6 Bu +%r al!alar 'ier

@akla!lar'an 'a&a anla!l Hir karak+er As+er!ek+e'ir6

>ikka+ e'ilirse, kura!la Ha kuran incele!eler sa'ece

ele+irel Hir ina@a sa&i. incele!eler'ir6 Bu kura!sal @akla!'n'a kalan incele!elerin H%@%k ounluun'a &e! kura!

Ha kurul!a!ak+a &e! 'e kura! i&!al e'il!ek+e'ir6 alkla

ilikiler 'erAilerin'eki +ara!a'a .o"i+i*is+-a!.irisis+ Aelenee

u@Aun alan ara+r!as Msur*e@ researc& @a.anlarn

incele!elerin'e @a &i kura!sal ere*e i"!e'ikleri @a 'a

Ha" Hasi+ Aerekeleri kura!sal ere*e olarak sun'uklar

Ar%l'%6 %rki@eG'eki incele!eler'e M"ellikle +e"ler'e

kura!sal ere*e @erine ka*ra!sal ere*e a' al+n'a Ha"

kura!lar sralan!ak+a'r6 Bu srala!ann kura!lar arasn'a Ha

kur!akla &iHir ilAisi Hulun!a!ak+a'r6 Kura!la ilAili

sunu!lar ilAisi" *e Holuk+a kal!ak+a'r6

K KE/ E


45/201

aka'e!is@enler +araDn'an @a.lan Hili!sel incele!eler *ar'r6

kinci Aru.+a @ine aka'e!is@enler +araDn'an ele alnan, &alkla

ilikiler en'%s+risinin, .ra+is@enlerinin *e 'erneklerinin nerileri

'orul+usun'a sek+re ele!an @e+i+iril!esi iin al!alar

Hulun!ak+a'r6 )%nc% Aru. incele!eler, &alkla ilikiler'e 'ers

!%Dre'a+nn ieriinin &a"rlan!as *e a@rn+l olarak

sunul!as@la ilAili ara+r!alar'r6 Bu son +%r ara+r!alar

"ellikle &alkla ilikiler ce!i@e+leri *e akre'i+as@on kurulular

+araDn'an @a.lan *e@a @a.+rlan incele!eler'ir6

ka'e!ik karak+ere sa&i. incele!eler @a Aeleneksel klasik

liHeral ei+i! Aeleneinin sa*unusu Hii!in'e

@a.lan'rl!ak+a @a 'a &alkla ilikiler ei+i!inin en'%s+ri@e

@a+kn *e ilk &a"rlk Hecerilerini ka"an! ele!anlar

@e+i+ir!e Aerei %"erin'e 'ur!ak+a'r6 Ba" ara+r!alar Hu iki

u arasn'a Hir @ere '%!ek+e'ir6 2rnein, >ean KruckeHerA

!akalelerin'e M995 *e 999 u"!anlarn, &alkla ilikiler

'erneklerinin, aka'e!ik 'erneklerin *e aka'e!is@enlerin Hir

ara@a Ael!esi@le Aelecein .roDes@onellerine *erilecek

Dor!as@onu +ar+!ak+a'r6 le+ii! alann'aki aka'e!ik ilAi,

&alkla ilikiler !esaClarnn e+kisi, !esaClarn aln.

aln!a'nn l%l!esi AiHi en'%s+ri@el @a.nn ka@A *e

sorunlarn "!e @n%n'e ol!ak+a'r MS&ell, 9936 arkl Hir

Ar%e rnek olarak, alH M99# 'e #lace o$ #ublic 4elation

in Hi1er Education5 &noter 6pinionL ile S+acks, Bo+an *e

urk M999 +araDn'an @a"lan #erceptions o$ #ublic 4elationsEducationL !akaleleri rnek *erileHilir6

alkla ilikiler ei+i!inin 'oas@la ilAili incele!eler'e

en'%s+ri@el @a.@a &i"!e+i n .lana alan incele!eler 'oal

39


46/201

olarak en'%s+ri *e !eslek kurulular ile &alkla ilikiler

'ernekleri +araDn'an @oun Hir ekil'e 'es+eklen!ek+e'ir6

2rnein, B>Gnin ile+ii! aka'e!is@enlerinin +o.lan'

'ernekler'en Hiri olan (a"e+ecilik *e Ki+le le+ii!i Ei+i!i

;e!i@e+iGnin alkla likiler Bl%!% MuHlic /ela+ions

>i*ision oD +&e ssocia+ion Dor E'uca+ion in Wournalis! an'

ass ;o!!unica+ion *e 'ier Hen"eri 'ernekler &alkla

ilikiler ei+i!inin nasl ol!as Aereklilii %"erine Aenel

.rensi.ler, kla*u"lar olu+ur!ular'r6 ncele!eler *e

Airii!ler sa'ece Hu se*i@e'e kal!a!, 'erslerin neler olaca

*e ieriklerinin nasl 'ol'urulaca 'a &alkla ilikiler ei+i!i@le

ilAili incele!eler'e a@rn+l olarak sunul!u+ur6 2rnein,

XakeDiel' M993 #ublic 4elations 7ase as a 'eacin1 'oolL

Halkl !akalesin'e, &alkla ilikiler u@Aula!aclarna

.roDes@onel karar *er!ek iin *aka anali"i !e+o'oloCisi

kullan!alarn %+le!ek+e *e ar'n'an Aerek+e Hi" Aelecein

u@Aula!aclarn Hu +%r kararlar *er!ek iin &a"rla@acak

ekil'e &alkla ilikiler ola@lar 'ersini re+i@or !u@u"PL

sorusunu sor!ak+a'r6 B@lece, "a+en '%n@a Ar%% olarak

nce'en ce*a.lan'r'klar Hir soru@u incele@erek 'es+ek

ara!ak+a'r6 Bu +%r ara+r!alarn oun'a 'a ce*a. olarak

+an!lar'a *e @akla!lar'a kar!aa ol'uu ileri s%r%l!ek+e *e

&alkla ilikiler ei+i!i *e .ra+iin'e u@Aun +an!lar *e

@akla!lar u@Aula!a "a!an Ael'iini Helir+!ek+e'irler6 Bu

@n'e, H%@%k *e A%l% &alkla ilikiler kurulular MI/ &alklailikiler ei+i!ini s+an'ar+la+r!a@a al!ak+a'r6 Bunu

@a.arken 'e 'ers .roAra!larn '%"enle!e *e akre'i+as@on

sis+e!leri@le u@u! sala!a Aerekeleri ek ne'enler olarak

sunul!ak+a'r6 e!el Aereke olarak 'a &alkla ilikiler

4$


47/201

ei+i!inin #$6 @%"@l'a kari@ere &a"rla@acak Hir .roAra!

ol!as Aerek+ii ne s%r%l!ek+e'ir6 Bu a!ala @llar'r ei+li

ko!is@onlar kurul!ak+a, +o.lan+lar @a.l!ak+a *e ra.orlar

&a"rlan!ak+a'r6 alkla ilikiler alann'aki u"!anlar, &alkla

ilikiler 'ernekleri *e 'ier alanlar'aki u"!anlar, aka'e!ik

'ernekler *e aka'e!is@enler +o.lan!ak+a *e ei+i!

kuru!larnn, @arnn .roDes@onellerini nasl en i@i ekil'e

&a"rla@acaklarn +ar+!ak+a'r MKruckeHerA, 9996 Bu

+o.lan+ *e ra.orlarla Aerek aka'e!is@enlerin Aerek sek+r'en

u@Aula!aclarn 'es+ei alnarak ei+i!e, &alkla ilikiler alanna

'a&a i@i &i"!e+ *erecek renciler @e+i+ir!ek %"ere @n

*eril!e@e all!ak+a'r6 (eri Hu ko!is@onlar ei+i!

kuru!larna sa'ece Aeli+ir'ikleri .roAra!lar Hala!n'a

neriler'e Hulun!ak+a'rlar6 ncak Hu neriler, akre'i+as@on

.roAra!larnn Hii!len'iril!esi iin kullanl'n'an &alkla

ilikiler ei+i!ini 'e e+kile!ek+e'ir6

>ikka+ e'ilirse, &alkla ilikiler ei+i!i .ek ok !eslek *e

'isi.lin'en A%l% Hii!'e e+kile!ek+e'ir6 Kolek+iD *e +ek +ek

rolleri 'e ko!is@onlar +araDn'an @eni'en 'eerlen'iril!ek+e'ir6

Ko!is@on nerilerin'e, '%n@ann H%+%n %lkelerin'eki ei+i!

kuru!larnn +a*si@elerini 'eerli Hulaca *e An%ll% olarak

Hunlara ka+laca Helir+il!ek+e'ir6 Forla!a ol!a'

Helir+il!esine ra!en, *ru.a Birlii u@u! s%recin'e %rki@e

rnein'eki AiHi %lkelerin ei+i! !%Dre'a+larn'a kkl%

'eiiklikler @a.!alar is+en!ek+e'ir6 Bu akla!alar'an 'aanlalaca AiHi a@n "a!an'a &e! ko!is@onlar &e! 'e

akre'i+as@on kuru!larnn sa'ece !erika *e *ru.a 'eil

'ier '%n@a %lkelerin'e 'e &alkla ilikiler ei+i!ini e+kile!esi

4


48/201

a!alan!ak+a'r6 Bu 'a An%ll% ka+l! olarak sunularak

'e!okra+ik Hir Ar%n%! *eril!ek+e'ir6

alkla ilikiler ei+i!i Ha+l %lkelerin .ek oun'a ile+ii!

Dak%l+eleri H%n@esin'e 'eil, ile+!e Dak%l+eleri, @ne+i!

Hili!leri @a 'a @%ksek okullarn H%n@elerin'e al+n'a @er alr6

%rki@eY'eki 'uru!a A" a+l'n'a alkla ilikiler ei+i!inin,9?5 @ln'a 0nescoGnun ka+klar@la ilk HalanAlarn'an

Hirini @a.+ s@leneHilir6 Bunu !%+eakiHen .ek ok 'ier

okullar'a 'a &alkla ilikiler Hl%!leri al!a@a Halan'6

(%n%!%"e Aelin'iin'e "ellikle "el %ni*ersi+elerin ilk

a+klar Hl%! &alkla ilikiler ol!ak+a'r6 Q%s+eri-renciQ

ek!ek iin i'eal Hl%!ler &aline Aelen &alkla ilikilere &er

Aeen A%n @enileri eklen!ek+e'ir6

(%n%!%"'e &alkla ilikiler, @ne+ici ol!ann +e!el

Donksi@onlarn'an Hiri &aline Ael!i+ir6 eni@le eski arasn'aki+e!el Dark u'ur: Bask *e A" korku+!a@la salanan r"ann

@erini &alkla ilikiler *e Hilin @ne+i!i@le salanan r"a

al!+r6 Bu an Han'an ellili @llara ka'ar @ne+i!i

incele@en ekoller &alkla ilikileri @ok sa@!+r6 Bu A%n a'a

@ne+i!inR rA%+le!e, eA%'%!, .ersonel @ne+i!i, 'ene+i!,

!ali @ne+i! @ann'a &alkla ilikiler Donksi@onu 'a

Hulun!ak+a'r6 ncak @ne+icilere Hu HilAileri *eri.,

@e+eneklerini Aeli+irecek olan okullar'a &alkla ilikiler 'ersleri

@ok+ur6 Ka!usal alanla ilAili en ka.sa!l &alkla ilikiler 'ersi

%rki@e *e r+a'ou !!e 'aresi Ens+i+%s%n'e

oku+ul!ak+a'r6 le+!e ak%l+elerin'e ise &alkla ilikiler

Ha!s" Hir 'ers olarak oku+ul!a!asna karn ile+!e *e

.a"arla!a ki+a.lar iin'e Hir Hl%! olu+ur!ak+a'r6 Bu alann

4#


49/201

asAari "ellikleri *e +ekniklerinin Hilin!esinin &e! Hire@sel

&e! 'e kuru!sal H%@%k @ararlar *ar'r6 Kuru!larn @aln"ca i

*e +eknik ile+ii!leri 'eil e*re ile ilikileri, ile+ii! an'a

H%@%k ne! +a!ak+a'r6 alkla ilikileri anla!l &ale

Ae+ir!enin +e!el koulu onu nce ekono!ik, si@asal *e

@ne+sel Hala! iine o+ur+!ak sonra 'a onu al+r. ar+larn

*e eksilerini Ar!ek+ir6 Bu @ol, rA%+ iin'e .ek ok e@i

sa@'a!la+racak *e rA%+%n e*re@i 'a&a i@i +an!asn

sala@acak+r6 Bunun Aerekle+iril!esi iin, &alkla ilikiler

alannn si@asal Hili! *e +o.lu! Hili! asn'an "elliklerini

aa kar!ak *e Han+larn akla!ak Aerekli'ir6 @rca,

&alkla ilikilerle 'a*ran Hili!leri, +uri"!, o+elcilik *e ile+!e

alanlarn'a alanlar 'a ilAilenil!ek+e'ir6

43


50/201

'%LM (((

KURAMSAL A"(KLAMALAR(# $OAS(

o.luluk+a @aa@an insan, sa'ece ken'i *arlnn ne'en *e

a!acn 'eil, a@n "a!an'a @aa' AruHun, +o.lu!un,'%n@ann *arlk ne'enini *e a!acn '%%nerekR ken'ince Ha"

ce*a.lar %re+ir, B@lece A%nl%k @aa!'aki %re+i! ilikileri@le

Hu ne'en *e a!alarn 'e*a!na *eO*e@a 'ei+iril!esine

ka+k'a Hulun!ak+a'r6 Bu '%%ncelerin *e @an+larn

.roDes@oneller +araDn'an sis+e!li *e +u+arl Hir Hii!'e

aklan!as, en Aeni anla!@la, kura! olarak ni+elen!ek+e'ir6

Kura!lar akla!a@a al+klar ilikiler '%n@asna Helli

Hii!ler'e Hal'r6 Bu Ha, akla'nn e*renselle+irili.

!erula+rl!asn'an ele+irel soru+ur!asna ka'ar ei+lilikAs+er!ek+e'ir6 er +%r akla!a, akla'klarn'an Ha!s",

akla'klarnn %"erin'e, +esin'e *e 'n'a 'eil'ir6

kla!alar, aklanann 'ille anla+!'r6 unan klelik

sis+e!ini e*rensel 'oa ile akla@an o "a!ann Dilo"oDlar *e

a!"n Ha" Hili! a'a!lar@la, Hu 'oalln !%lki@e+

ilikilerinin @a.a@ '%n@asnn @a.a@ Hir Aerei ol'uunu

Helir+en Hili! a'a!larnn arasn'a e.e@ Dark Hulun!ak+a'r6 Bu

Dark Hi"i Hili!in +araDs"l *e +araDll, Hili!in nesnellii *e

i'eoloCisi, eAe!enlik *e !%ca'ele, +ari&in nasl *e ki!ler

+araDn'an @a"l' konularna *e Hunlar arasn'aki Halarn

%"erin'e soru+ur!a Aereine A+%r!ek+e'ir MEr'oan, #$$$6

aa! akla@a!a@an kura! sorunlu'ur *e@a Aeersi"'ir6

>ola@s@la +an!, kura!, ei+i! *e rA%+l% @aa! arasn'a


51/201

i&!al e'ile!e" Hir Ha *ar'r6 alkla ilikiler Hala!n'a Hu

Ha en a" iki @n'e kurulaHilir: M alkla ilikilerin rA%+l%

@a.s *e .ra+iini e*rensel Hir Aerek AiHi ele al!ak,

akla!ak, sorunlarna "%!ler ara!ak, Aeli+ir!e@e

al!ak6 M# alkla ilikileri +o.lu! +ari&i iin'eki

Aeli!elerin Hir sonucu *e .aras olarak ele al!ak, %re+i!

Hii!i *e ilikileri iin'e 'oasn incele!ek6 Bu ki+a., ikinci

kura!sal @neli!i Hirinci'en ok 'a&a anla!l, 'oru *e

akla@c olarak Hularak +asar!a ere*e olarak se!i+ir6

=al!ann *arsa@!na Are, &alkla ilikiler'e +an! okluu

*e kar!aa ol'uunu Helir+en @a.+lar'a ounlukla &alkla

ilikiler ei+i!inin u@Aula!a !erke"li ol!as Aereklilii ne

s%r%l!ek+e'ir6 Bu sonuca &alkla ilikilerin A%n'elik

e+kinliklerine Hakarak *ar'klar *e sonular kura!sal Hir

@a.@a o+ur+!a'klar iin Hu +an!lar @e+ersi" akla!alar'r6

>ola@s@la Hu ki+a. kesinlikle (runiA *e un+Gn M984

Helir++ii QHirilerinin Hu !eslei anali" e+!esi, !eslekle ilAili

ara+r!alar @%r%+!esi *e alan'a alanlar .ra+ik+e

u@Aula@aHilecekleri @eni Dikirlerle Hesle!esi AerekirL eklin'eki

Ar%e ka+l!a!ak+a'r6 =%nk% Ba+'a "ellikle !erikaG'a

Hinlerce ara+r!a @llar'r "a+en Hu *e Hen"eri a!alarla

@a.l!ak+a'r6 @rca Hu +%r ara+r!alarn aka'e!ik 'eerleri

%.&eli'ir6 Belli kar e*resi +esin'e Aenel +o.lu! iin Da@'al

'eil'ir6 Bu ne'enle ki+a.+a H@le Hir @ol +u+ul!ak+an kanl'6

Bu ki+aHn +e!el Ar%%ne Are &alkla ilikiler Dir!a sorunlar*e &alkla ilikiler u"!anlarna e+kili *e@a Haarl &alkla

ilikiler nerileri %re+!e ere*esi 'n'a aka'e!ik olarak

4?


52/201

incelen!eli'ir6 a.+, Hu ci''i Holuu *e Aereksini!i

karla!a@a ka+k'a Hulun!ak iin +asarlan'6

alkla ilikiler en'%s+risinin nasl rA%+len'iine, ilerini

nasl +an!la'klarna, nasl @a.+klarna, e+ik *e soru!luluk

&akkn'aki sunu!larna, li'erlerinin ne s@le'iine, aka'e!ik

alan'a &alkla ilikiler ei+i!inin nasl Hii!len'iril'iine *e Hualan'aki aka'e!is@enlerin &alkla ilikileri nasl

anla!lan'r'na, &alkla ilikilerin +an!larna *e +ari&ine

Hakl'n'a Darkl kura!sal @akla!lar ol'uu Ar%l%r6

ka'e!ik kura!sal @an asln'a ;&o!sk@Gnin Helir++ii AiHi

M997 'ok+riner @an'r *e kuru!sal @a.@la r+%%r6

N KI KI/

Sa'ece &alkla ilikiler alanna "A% Hir kura! @ok+ur, %nk%&alkla ilikiler ken'i Hana Hir Hili! alan 'eil'ir6 alkla

ilikiler .sikoloCi'en sos@oloCi@e, si@ase+ Hili!in'en ekono!i@e

*e +ari&e ka'ar ei+lenen Hir ok alan'aki kura!larla

aklan!ak+a'r6 alkla ilikilerle ilAili al!alar'aki eAe!en

kura!lar, !erikan .raA!a+i"!i, u@aran-+e.ki !o'eline

'a@anan 'a*ran .sikoloCisi *e ile+ii!'eki e+ki !o'ellerine

'a@an!ak+a'r6 Bunun @an sra, &alkla ilikilerin +eorik Aeri

kal!l "ellikle ara+r!a @n+e!lerin'e Helli Hir kuru!sal

soruna eil!esi, irke+ sorunlarna eil!esi *e 97$Gler'eAi'erek ar+an Hir ekil'e kura!s" u@Aula!al ara+r!a

@a.l!as Aelenein'en ka@naklan!ak+a'r6 alkla ilikiler

ara+r!alarn'aki kura!sal @oksunluk a@n "a!an'a

ara+r!aclarn aka'e!ik ilAi @erine en'%s+ri@el karlar

47


53/201

Aerekle+ir!e@e @nel!elerin'en ileri Ael!ek+e'ir6 Bu

ne'enle, &alkla ilikiler'e kura!sal Aerekelere 'a@anan Hir

ara+r!a Hul!ak ok "or'ur6 an!lar, en'%s+ri@el

Daali@e+ler'en &areke+le *e o Daali@e+leri !erula+r!ak

a!ac@la @a.l' iin, &e! incele!e'e &e! 'e +an!'a

kura!sal Hir Ha kur!a ka@As 'a or+a'an kalk!+r6

>ola@s@la, &alkla ilikiler'e +an! *e +ari&, Helli "a!anlar'a

Helli kiilerin, kuru!larn *e@a irke+lerin @a.+klar

MHaar'klar olarak He+i!len!ek+e'ir6 alkla ilikiler'e ei+i!

konusu, +o.lu!un +%!%ne !al e'ilen en'%s+ri@el Heklen+ilere

u@Aunluk Hala!n'a ele aln!akla HeraHer Heklen+ileri *e

Aereksini!leri karla!a' Helir+il!ek+e'ir6 Bu ne'enle 'e

a@arla!alar @a.l!as Aerek+ii ele+irileri Ael!ek+e'ir6

alkla ilikileri Helli @n'e +an!la@an *e incele!eleri 'e

Hu +an!la!a'an &areke+le olu+uran '%n@a Ar%% Hu nok+a'a

ne!li rol o@na!+r6 Bu ne'enle ki ile+ii! 'enil'iin'e akla

&e!en An'erici, !esaC *e alc s%reci Ael!ek+e'ir6 alkla

ilikiler 'enil'iin'e Hu s%recin kura!sal ere*eler +o.lu!,

ile+ii!, !e'@a *e &alkla ilikilerin +ari&sel Aereini @ara+!a

Hala!n'a @ans!as olan Hir alan olarak '%%n%l!ek+e'ir6

@n "a!an'a, eAe!en ile+ii! kura!lar !e'@ann, ile+ii!in

*e &alkla ilikilerin +o.lu!sal rollerini, 'e!okrasinin *e

"A%rl%%n +an!@la, si@asal A%c%n .ra+ikleri@le *e A%nl%k

&a@a+n s%releri@le ilikilen'ir!ek+e'ir6 Bu ilikilen'ir!e'e,

.o"i+i*is+-a!.irisis+ okul Aeleneksel olarak &alkla ilikileri'e!okra+ik *e "A%r sos@al .ra+iklerin .aras *e Aeli+iricisi

olarak ni+ele!ek+e'ir6 >a&a ak Hir 'e@ile, &alkla ilikiler

'e!okra+ik +o.lu!lar'a HilAilen'iril!i, a@'nla+l!

48


54/201

@ur++alar *e soru!lu @ne+i!in *arlnn Aaran+isi olarak

sunul!ak+a'r6 Bu ne'enle, &alkla ilikilerle ilAili olarak ki+a.+a

ir'elenen +%r'e +an!la!alar'a Holluk *ar'r6 alkla ilikiler

en'%s+rilerini, en'%s+ri@el Daali@e+lerini *e sonularn

ol'uklarn'an Darkl As+eren ana ak! @akla!lar, &alkla

ilikileri Hili!sel olarak akla!a'a @anl *e @e+ersi"

kal!ak+a'r6 2"ellikle 9?$Glar'an Heri ar+an Hir ekil'e, Hu ana

ak! @akla!lar, arksis+ si@asal ekono!i *e k%l+%rel

incele!eler Aelenei +araDn'an ele+iril!i *e ile+ii!e +ari&sel

*e ele+irel Hir @akla! Ae+iril!i+ir6

alkla ilikilerle Halan+l olan n'e Aelen kura!lar

ekono!ik Hala!'a 'a! S!i+&Gin si@asal ekono!i

Ar%%n'en Hala@arak, a@lori"!, or'i"!, rie'!anGn neo-

liHeral si@asal ekono!isi *e #$$$Glerin .os+-Dor'i"!ine 'oru

Hir +ari&sel Aeli!e se@ri As+er!i+ir6 Bu kura!lar'a &alkla

ilikiler ekono!ik e+kinlii Aeli+iren Hir Dak+r olarak @er

al!ak+a'r6

Sos@oloCi M*e si@ase+ Hili!i Hala!n'a &alkla ilikiler

9$$Glerin !uckcrackinAL Aa"e+ecilik @akla!n'an,

9#$Gler'e Xal+er i..!annGn ka!uo@u anla@ *e aka'e!ik

si@asal Hili!in kurucusu arol' assJellGin .ro.aAan'a

@akla!na 'oru Aeli!i+ir6 i..!annGa Are 'e!okrasi'e

r"a %re+i!iL 'i@e a'lan'rlan @eni Hir sana+ *ar'r6 /"a

%re+i!i@le &alkn seenekleri *e +u+u!lar onlara s@lenil'ii

ekil'e ina e'il!ek+e'ir6 B@lece Aerek 'e!okrasi@e sa&i.

olun!ak+a'r6 i..!ann AiHi, assJellGin 'e +e!el Dikri

'e!okra+la!ann Ae+ir'ii sorunlar ne'eni@le, .ro.aAan'a

!ekani"!alarn kullanarak insanlarn '%%ncelerini kon+rol

49


55/201

e+!e @n%n'e'ir M;&o!sk@,9976 !erikan sos@oloCisinin

@a.sal ile*sel @akla! MDonksi@onali"!i kucakla!as@la

Hirlik+e, &alkla ilikilerin sos@oloCik akla!alar Hir al+ sis+e!in

M&alkla ilikilerin H%@%!e, Darklla!a *e en+eAras@on'a

ile*sellii Ha"n'a ele aln!ak+a'r6 Buna Are, &alkla ilikiler

+o.lu!'a Da@'al Hir Are* @a.!ak+a'r6

sikoloCi@e 'a@anan kura!lar Hala!n'a &alkla ilikiler

reu'Gun .sikanali"i *e a*lo*Gun ar+lan! reDleks

@akla!@la Hala@an, 9$$Glerin 'a*ranl@la 'e*a! e'en

*e H%@%k ounlukla 'enAe anla@na 'a@anan 'enAe

kura!lar@la 'a*ranl Hirle+irerek insan Hilincini *e

'a*ranlarn @nlen'ir!e@i ara@an 'uru!a ula!+r6

alkla ilikiler u@Aula!aclarnn *e &alkla ilikiler

en'%s+risi iin sa&a ara+r!as @a.anlarn ounluunun Hu

kura!larn Darkn'a ol!as Heklene!e"6 aka+ al!alarnaHakl'n'a +asar!larnn +e!elin'e H%@%k ounlukla

.sikoloCi *e sos@al .sikoloCinin kura!larn'an, "ellikle e+ki

sorunsaln ele alanlar'an Hirinin @a++ Ar%l%r6 Bu .aralel'e,

rnein ei'er *e NeJco!HGun 'enAe kura!na Are M94?

kiinin ken'i iin'e M*e@a kiiler arasn'a AerAinlik

olu+uun'a, kii, ken'ini M*e@a 'ierini ikna @olu@la

AerAinlii a"al+!a@a @nel!ek+e'ir6 Kura!a Are kiinin

'enAe'e &isse+!esi iin % @ol *ar'r: Ma Ka@nak *e alc ikisi

'e Hir e@'en &olan!a"lar *e a@n "a!an'a HirHirlerin'en

&olanrlarR 'ola@s@la ra&a+lk *e 'enAe &isse'erler6 MH

Ka@nak *e alc Hir oHCe@e *e@a Dikre *e HirHirlerine kar

.o"i+iD +u+u! +arlarR 'ola@s@la @ine 'enAe 'uru!u *ar'r6 Mc

Ka@nak *e alc &e! Hir Dikir &e! 'e oHCe %"erin'e anla!a"lar

5$


56/201


57/201

2+e @an'an, kiinin 'eerleri *e +u+u!larna u@Aun

enDor!as@on ara!as &i.o+e"i 'a&a ok 'es+ek Hul!u+ur6

es+inAerY'e Qu@u!su"lukOelikiQ +erci& @a.lnca@a ka'ar

or+a@a k!a"R 'ola@s@la, es+inAer sei! &akkn'a nce'en

Hir +a&!in @a.!a!+r6 aka+ kiinin e+kinliklerinin 'oruluu

&akkn'aki is+ei Helli Hir seenek &akkn'a karar *er!esini

e+kile!ek+e'ir6 Eer konu@a &er&anAi Hir Hall @oksa *e

&anAi seenein en i@i ol'uun'an e!in 'eilse, seeneklerin

le&in'e olan enDor!as@on e!in ol!a@ ar+rr MEr'oan,

#$$#:$?6 Bu kura! insanlarn nasl karar al'@la ilAili

olarak en Da"la kullanlaHilecek !ikro .sikoloCi kura!larn'an

Hiri'ir6 alkla ilikilerin insanlarn An%ll% ka+l!n sala!ak

a!acna u@Aun '%erek, &a"rlanacak .lanl Daali@e+ler'e

sunulan seenein en i@i seenek ol'uunu *e Hu seenek

&aricin'e '%%n!e!e@i sala@arak An%ll% ka+l! sala!ak

Hir anla!'a Hilinli *e@a Hilinsi" Hir ekil'e sek+r'eki

u@Aula!aclar +araDn'an Aerekle+iril!ek+e'ir6 sln'a Hura'a

kiinin eliki@e '%eHilecei Hir enDor!as@on karsn'a nasl

karar *er!esi Aerek+iin'en nce, An'erilecek enDor!as@onun

Hile Hir s%"Ae+en Aeirilerek An'eril!esi 'uru!u 'a s"

konusu'ur6 Bu 'a insanlarn is+enilene u@Aun '%%n!esi *e

'a*ran!asn Ae+irecek+ir6 s+enilene u@Aun '%%nce *e

'a*ran+a or+a@a kacak elikiler 'e "a+en Hir +e&like

olu+ur!a@acak '%"e@'e olacak+r6 2rnein eer en'%s+ri,

insanlarn 'a&a Da"la +%ke+ici ol!as konusun'a enDor!as@onlaAelirse *e Hunu !o'a aracl@la @a.arsa .ek ok kiinin karar

*erirken elikisi, +%ke+!e!ek 'eil &anAisini +%ke+eceine

ilikin olacak+r *e Hu eliki sonras alnacak &er karar

5#


58/201

en'%s+rinin iine @ara@acak+r6 B@lece, Aenellikle Hu +i.

enDor!as@onlarla kua+l! Hir @aa! or+a@a k!ak+a'r6

alkla ilikiler .ra+iklerinin Haars *e Aeli!esine @ar'!

e'en *e Helki 'e &alkla ilikiler Daali@e+lerinin 'oasn'aki

Haskn *arsa@! akla@an Hir 'ier @akla! o*lan', Wanis

*e Kell@Gnin M9?7 'es+ekle!e kura!'r6 Bu @akla!Kla..erGin M9?$ e+ki ile ilAili HulAularn @an+la@an Hir

anla@a sa&i.+ir6 Kura!a Are +u+u! 'eii!i 'ikka+, ka*ra!a

*e kaHullen!e AiHi alanlar'a 'es+ekle!e@le %re+ilen Dikir

'eii!i@le sonulan!ak+a'r6 >ola@s@la !esaC 'ikka+ ekici

*e kola@ anlalr ol!al'r6 >a&a 'a ne!lisi, !esaC Dikrin

Aeerliliini 'es+ekle@en ekil'e sunul!al'r6 >es+ekle!e

kura! 'es+ein ne ol'uunu +an!la!a", Daka+ 'es+ek asln'a

iki @n'en ele alnaHilir6 Ma Sa+l!ak is+enen &i"!e+, !al *e@a

Dikrin &e'eD ki+le@e .o"i+iD @%klerle sunul!as, @eni'en

sunul!as6 MH Bire@in se*'ii e@lere, Heklen+ilerine,

+u+u!larna, inanlarna u@Aun olan *er!ek6 ElHe++e, a *e H

arasn'a u@u! olursa, 'es+ekle!e@le Heklenen sonu kola@ca

el'e e'ileHilir6 aka+ eer 'es+eklenen e@ Hire@in inanlarna

a@kr@sa, +u+u! 'eiiklii Hekle!ek i@i!serlik+ir Mle!'ar *e

Er'oan, #$$#6

u+u! 'eii!inin sa'ece Helli Hirka koul 'n'a

@a.la!a' sonucu@la Aelen ara+r!alara ra!en Ha"

@akla!lar 'eii! %"erin'e 'ur!ular'r6 2rnein e++@ *e

;acio..oGnun ElaHora+ion ikeli&oo'L !o'eline Are M98?

ikna @n%n'e iki @ol *ar'r: na *e @an @ol6 na @ol !esaC'a

ikna@ a@rn+lal'r!a'an Aeerek .o"i+iD @n'e ne!li Hir

+u+u! 'eii!i %re+eHil!ek+e'ir6 an @ol, +u+u!'a en a"

53


59/201

'eii!le en aHuk ce*a. @ara+an al+ +%r !esaC kullanr: M

Karlkl ol!a@ *urAula@an sana i@ilik @a.+!L6 MH 0@u!u

*urAula@an o ancak Hu @olla, H@le @a.lrL6 Mc Sos@al kan+

*urAula@an &erkes @a.@orL6 M' Se*!e@i *urAula@an Heni *e

Heni! Dikri!i se*i@orsunL6 Me +ori+e@i *urAula@an %nk% Hen

@le s@l%@oru!, is+i@oru!L6 MD "l *urAula@an !alOe@a

a" !ik+ar'a ksa s%re sonra Hi+ecek, in'iri!'e son A%n6L Bu

kura!, klasik u@aran - +e.ki +eorisine 'a@anan @akla!lar'an

Hiri'ir6

Ba" kura!lar 'a*rann ne'enleri %"erin'e 'ur!as

ne'eni@le en'%s+ri@el Hilin @ne+i!i @a.!ak+a'r6 B@lece

.a"arla!a *e sa+ Airii!lerin'e Da@'al ol!ak+a'r6 2rnein

ei'erGin a+D +eorisi insanlarn niinL ile Hala@an sorular

nasl ce*a.la' *e nasl ne'ensel a+Dlar @a.+@la ilAili'ir6 Bu

kura! ncelikle sos@al alAla!a sorular@la ilAilenir6 @rca

kiinin ken'isini A"le!le@erek Henliini alAla!as

Hak!n'an +eorik al!alar arasn'a @er alr6 eori, ne Hil'ii,

'a&a 'a ne!lisi Hil'iini Hil!e s%reci@le ile*sel'ir6 E+kiler,

ne'enlerin'en sonra Ael!ek+e'ir6 SaD M'oal .sikoloAlar olarak

sra'an insanlar @oru!lar @a.arak ilikilerinin ne'enleri@le

ilAili olarak, ken'ilerinin *e 'ierlerinin e@le!lerine a+D+a

Hulunurlar6 o+ansi@el ne'enler Ha!s" 'eiken'ir *e e+ki

M'a*ran Ha!l 'eiken'ir6 >ierleri a@n 'uru!'a a@n

e@i @a.+n'a ce*a. +u+arl, is+ikrarl olursa, ce*a.lar

u@arclarla a@r a@r Hirle+iin'e u@arc@a *er'iklerice*a.larna 'a&a ok A%*enirler6 B@lece a@r+ e'icilik, u"la!a

*e +u+arllk alA'a A%*eni .eki+irir6 Eer Haka !akul *e &akl

seHe.ler *arsa, Helli Hir e+kinin M'a*ran %re+i!in'e Helli Hir

54


60/201

ne'enin rol% &esa.+an '%%l%r6 Eer Hir 'a*ran iin e+kin '

seHe.ler *arsa onun ken'i i ne'enleri &esa.+an '%%l%r6 >

seHeHin '%%k ol!as &alin'e insanlar 'a*ranlarn ken'i i

'uru!larna a+De'erler6 nsanlarn a+Dlarn kola@la+ran ne'en

e!alar *ar'r6 Sonular 'a&a ser+ ol'uun'a alAla@cnn

soru!luluu Hakasna a+De+!e i&+i@acnn ar++ Ar%l!ek+e'ir6

ei'er, ancak Hire@in 'a*ran sonularnn a!alarn

alAla'!" "a!an kii@e a+D @a.laHileceini '%%n!ek+e'ir6

ei'er M958 kiileraras ilikilerin .sikoloCisi a'l ki+aHn'a

a

Esra Ki̇tap Son Hali̇

Documents

Transcript of Esra Ki̇tap Son Hali̇