EAU 2012

Tanım: İnfertilite cinsel yönden aktif,korunmasız cinsel ilişkiye

rağmen bir çiftin 1 yıl içerisinde gebe kalamamasıdır---WHO,1995

Çiftlerin yaklaşık %15 i 1 yıl içerisinde gebelik gerçekleştirememekte ve infertilite için tedavi arayışına girmektedir

Erkek infertilitesineki azalma: -kongenital veya edinsel ürogenital bozukluklar -ürogenital sist.enfeksiyonları -Skrotal ısı bozuklukları -Endokrin bozukluklar -Genetik anomaliler -İmmünolojik faktörler ----%30-40 idiopatik erkek infertilitesi

İnfertilitenin süresi Primer veya sekonder infertilite Semen analizi bulguları Kadın partnerin yaş ve fertilite durumu

Erkek infertilitesinde sık görülen bazı durumlar üzerinde durulmalıdır

Erkekte anormallikler bulunsa bile kadın partnerde de eş zamanlı tetkikler yapılmalıdır.Çünkü fertilite problemi olan 4 çiftten birinde hem erkek hemde kadında sorun bulunmaktadır

İki ayrı semen analizi,mümkünse en az 1-2 hafta ara ile alınmalı

Toplama işeleminden önce 2-7 günlük cinsel perhiz yapılmalı

Daha uzun süre volümün ve sayının artmasına neden olabilirken, motilite negatif yönde etkilenir

Masturbasyon yolu ile yada sperme zararlı maddeler içermeyen prezervatifler ile toplanabilir

Evde yada laboratuvarda toplanabilir ancak laboratuvarda toplanması tercih edilir

Taşıma sırasında örnek , oda yada vücut ısısında tutulmalı ve 30 dk içerisinde değerlendirilmelidir

30-60 dk likefaksiyon için beklenir Semenin fiziksel özellikleri -likefaksiyon,vizkosite,ph,renk ve koku Volüm Sayı Motilite ve progresyon Morfoloji Lökosit sayısı

Semen parametreleri için verilen referans değerlerin gebelik için minimum değerler olmadığı ve semen değerleri bu aralıkta olmayan erkeklerin de fertil olabileceği unutulmamalıdır

Bu değerlere sahip olanlar 12 ay içerisinde gebelik elde eden erkeklere aittir

Değerler kriterlere göre normalse tek test yeterlidir Bulgular anormalse semen analizi yinelenmelidir Oligoozospermi Astenoozospermi Teratozospermi OAT sendromu

Kimlere hormonal değerlendirime yapalım

-----Azospermi -----Seksüel işlevlerde bozulma(ed,azalmış libido) -----Spesifik bir endokrinopatiyi yada hipogonadizmi

düşündürebilecek klinik bulgular

İlk aşama ------Fsh ,testesteron Testesteron düşükse ------Serbest t ,lh , prolaktin Jinekomasti varsa ------estradiol

Yüksek gonadotropin düzeyi ile birlikte spermatogenez bozukluğu, sık görülen bir problemdir ve genellikle endokrin sistem bozukluğundan kaynaklanmaz

Kongenital:klinefelter sendromu,anorşi,kriptorşidizm (disgenez),y kromozom mikrodelesyonları

Edinsel:orşit,testis torsiyonu,testis tm ,sistemik hastalık,sitotoksik tedavi

Düşük gonadotropin düzeyleri hipofiz veya hipotalamus disfonksiyonuna bağlı olarak nadir görülür

Kongenital anomaliler:idiopatik,kalmann sendromu Edinsel anomaliler:edinsel hipofiz bezi

hastalığı(tm,granulamatöz hastalık,hiperprolaktinemi) Ekzojen faktörler:ilaçlar(anabolik

steroidler),radyasyon,obezite Açıklanamayan hipogonadotropik hipogonadizm varsa mr

veya bt çekilmeli

Mikrobiyolojik değerlendirme endikasyonları arasında idrar tetkik anormalliği,üriner sistem enfeksiyonları,cinsel yolla bulaşan hastalıklar,erkek aksesuar gland enfeksiyonları yer almaktadır

Semen örneğinde saptanan lökositlerin klinik anlamı henüz belirlenememiştir .Ancak ejakulat hacminin az olması ile birlikte ,lökosit varlığı prostat veya seminal veziküllerin enfeksiyonuna ve buna bağlı ejakulatuar kanalların (kısmi) obstruksiyonuna işaret edebilir

Genital enfeksiyonlar spermatotoksik serbest oksijen radikallerinin üretilmesine neden olabilir

Gonore ve clamidya enfeksiyonlarıda genital sistemde obstruksiyona neden olabilir

Ancak erkek aksesuar gland enfeksiyonlarının a.b ile tedavisi semen parametrelerinde iyileşme sağlasada gebelik oranlarını belirgin arttırmaz

47 xxy Hipergonadotropik hipogonadizm Bilateral testisler küçüktür ve tübüler skleroz eşlik eder Hastaların yaklaşık %60 ında , androjen replasmanı

gerektiren yaşa bağlı testesteron düzeylerinde azalma görülür

X kromozomuna bağlı en sık bozukluk 1/10-60 bin Hipogonadotropik hipogonadizm Anosmi Kriptorşidzm ve atrofik testis Fasyal ve aksiller kıllanma yokluğu İnce ses Libio ve erektil kapasitede azalma İnfertilite Fasyal asimetri,yarık amak, renk körlüğü,sağırlık, kas

kitlesine azalma, renal kardiak anomaliler Hrt den fayda görürler

Semen kalitesi aşırı derecede düşük olan erkeklerde kalıtsal olabilen kromozom translokasyonları ve delesyonları bulunabilir

Bunlar habitüel abortuslara ve bir sonraki nesilde kongenital malformasyonlara neden olabilir

Azospermi veya OAT olgularında y kromozomunun azospermik faktör (AZF) bölgesinde delesyonlar ortaya çıkabilir. Y delesyonları bu grupta azımsanmayacak düzeydedir (yaklaşık %5)

Y delesyon varlığı defektin erkek çocuklara geçeceği ve bunlarında daha sonra infertil olacağı anlamına gelmektedir

Ejakulatın olmaması veya düşük hacimli olmasından retrograd ejakulasyon,emisyon sorunu,ejakulatuar duktal obstruksiyon,hipogonadizm yada bilateral vazdeferenslerin kongenital yokluğu sorumlu olabilir

Hipogonadizm veya bvdky tanısı almayan hastalarda ejakulat hacmi 1 ml nin altında ise postejakulatuar idrar analizi yapılmalı

Her sahada 10-15 sperm varlığı retrograd ejakulasyon tanısı koydurur

İnfertil erkeklerde trusg endikasyonları -semen analizinde 1,5 ml den düşük hacim Anormal dre Anejakulasyon ve ağrılı ejakulasyon Hematospermi

En önemli endikasyon düşük seminal hacimli azospermik hastalar

Prostat ,ejakulatuar kanallar ve sv lerin incelenmesinde ilk basamak

Ejakulatuar kanal obstruksiyonu: --genişlik 1 mm den fazla olacak şekilde sv dilatasyonu --dilate ejakulatuar duktus --duktus içinde veya verrüde taş --verrüye yakın yada orta hat kistleri

Usg , intraskrotal defektleri belirlemede yararlıdır Skrotal renkli doopler ile infertil erkeklerin yaklaşık %30

unda varikosel saptanabilir , yaklaşık %0,5 erkekte testis tm saptanabilir

Renal usg bilateral vaz deferenlerin yokluğunda endikedir

Ejakulatuar duktus obstruksiyonu ,seminal vezikül agenezisi,inmemiş testis

Kranial patoloji: -hipogonadizm ile birlikte 2 katına çıkmış prolaktin

Tanısal testis biopsisi endikasyonları:testis hacmi ve fsh düzeyleri normal olmasına karın azospermi veya aşırı oat bulunmasıdır

Biopsi ile testiküler yetersizlik ve erkek genital sistemdeki obstruksiyonunun ayırıcı tanısının yapılması amaçlanmaktadır

Patolojik sınıflama: Seminifer tübüllerin yokluğu Yanlızca sertoli hücrelerinin varlığı Maturasyon arresti Hipospermatogenez

TEŞEKKÜRLER