ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
-
Upload
lookus-scientific -
Category
Documents
-
view
251 -
download
3
description
Transcript of ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
Türkiye Acil Tıp DerneğiAsistan Oryantasyon Eğitimi
ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Doç. Dr. Özlem GÜNEYSELMarmara Ü Acil Tıp AD
Son Güncellenme Tarihi: 14.12.2010
Uz. Dr. Şebnem BOZKURTFatih Sultan Mehmet EAH
Uzm Dr Onur YeşilÜmraniye EAH Acil Tıp Kliniği
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Olgu 1
Yerde bilinci kapalı yatan bir kişi ile sokakta karşılaştınız.
Bu hastaya nasıl yaklaşmalısınız?
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Olgu 2
Sahilde sudan bilinci kapalı bir şahıs çıkardılar 112 yolda sizden yardım istediler Hastanın havayolunu nasıl açarsınız?
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Olgu 3
45 yaşında bayan Göğüs ağrısı olduğunu söyledi Hemen sonrasında yere düştü Değerlendirmede ilk yapılacak?
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Kaynaklar
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Kardiyopulmoner resusitasyon (KPR)
Kardiyak arrestte altta yatan neden geri döndürülünceye kadar, etkili dolaşımın ve solunumun sürdürülmesi amacıyla;
Hastanın ilk değerlendirilmesinin yanı sıra, göğüs kompresyonları, hava yolu açıklığının ve ventilasyonun sağlanmasını kapsayan uygulamadır.
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Erişkin yaşam zinciri etkili olarak uygulandığında VF’ye bağlı hastane dışı şahitli kardiyak arrestte sağ kalım oranı %50’ye ulaşabilmektedir.
Erken KPR VF’ye bağlı ani kardiyak ölümde VF süresini uzatır, sağ kalımı 2‐3 kat arttırır.
Erken defibrilasyon ile sağ kalım %49‐75 artar
Müdahale edilmeyen her dakika sağ kalım şansı %7‐10 azalır.
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Erişkin Temel Yaşam Desteği
Temel yaşam desteğini eğitim almış herkes uygulayabilir.
2010 rehberlerinde TYD oldukça basitleştirilmiştir ve sağlık personeli olanlar ve olmayanlar için farklı yaklaşımlar önerilmektedir.Türkiye Acil Tıp
Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Temel Yaşam Desteği
2010 rehberlerindeki temel değişiklikler;
Göğüs kompresyonunun önemi artarak devam ediyor TYD özellikle eğitimsiz kurtarıcılar için daha basit hale getirildi
112’nin erken aktivasyonu vurgulandı TYD’nin ABC’si CAB “Bak‐dinle‐hisset” kaldırıldı
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Erişkin yaşam zinciri
Kardiyak arrestin erken tanınması ve acil sağlık hizmetlerinin (112/mavi kod) erken aktivasyonu
Erken kardiyak kompresyon Erken defibrilasyon Etkili Erişkin İleri Yaşam Desteğinin başlanması Kardiyak arrest sonrası bakım
Travers, A. H. et al. Circulation 2010;122:S676-S684
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Erişkin Temel Yaşam Desteği Basamakları
DolaşımHavayolu Solunum
CABTürkiye Acil Tıp
Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Temel Yaşam Desteği Basamakları
1. BASAMAK Olay yerinin ve sizin güvende olduğunuzdan emin olun
Yanıtsızlığın değerlendirin Bilinç açık mı Solunumu var mı? Agonal solunum, gasping varsa arrest olarak değerlendir.
İYİ MİSİNİZ?
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Temel Yaşam Desteği Basamakları
2. BASAMAK: Bilinç açık, Cevap veriyorsa, Güvenli bir pozisyon verin veya bir tehlike söz konusu değilse olduğu pozisyonda bırakın
Sorunun ne olduğunu anlamaya çalışın Gerekirse yardım çağırın Yardım gelene kadar sık sık tekrar değerlendirinTürkiye Acil Tıp
Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Derlenme (koma) pozisyonu
Dolaşımı ve solunumu etkili ancak bilinci kapalı bireylerde
Havayolunu açık tutmak ve aspirasyon riskini azaltmak için
Hastayı supin pozisyona getirin, kendi tarafınızdaki kolunu abdüksyona, dirseği
90 derece fleksiyona getirin
Diğer elini el sırtı hastanın yanağına
gelecek şekilde dayayın
Karşı taraftaki dizi fleksiyona getirin, hastayı
omuz ve dizinden kavrayarak kendinize
doğru çevirin
Derlenme pozisyonunun önden görünüşü, hastayı
tekrar tekrar değerlendirin
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
2. BASAMAK
Bilinç açık solunum sıkıntılı: Yabancı cisim aspirasyonu??
Hastaya sorun: “Boğuluyor musunuz?”
Ses çıkaramıyorsa: Heimlich manevrası uygulayın, veya
Her iki skapula arasına sertçe el ayasıyla birkaç kez vurun
Bilinç kapanırsa KPR’ye başlayın
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Heimlich Manevrası
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
2. BASAMAK: Cevap vermiyorsa, Yardım çağırın, 112’yi arayın Kimse yoksa 112’yi siz arayın
Ani kardiyak arrest ise 112’yi arayın, defibrilatör bulun, kardiyak masaj için geri dönün
Boğulma, travma, intoksikasyon veya herhangi bir yaşta asfiksi olgusunda 5 tur (2 dakika) KPR uygulayın sonra 112’yi arayın
112’yi arayin
Defibrilatör getirin
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
3. BASAMAK
Nabız Kontrolü Hastayı supin pozisyona getirerek nabız kontrolü yapın
Sağlık personeli olmayan kurtarıcılara önerilmez. Bu kurtarıcılar solunumun yokluğu veya yüzeyelliğine göre göğüs kompresyonuna başlar Türkiye Acil Tıp
Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Nabız kontrolü
Karotis arterden İşaret ve orta parmaklarınızla Maksimum 10 sn sürmeli 10 sn içinde nabız alamadıysanız veya emin olamadıysanız hastayı kardiyak arrest kabul edin
Hemen göğüs kompresyonlarına başlayın
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
4. BASAMAK
Göğüs kompresyonlarına başlayın Efektif göğüs kompresyonu için,
Hastayı sert bir zemin üzerine yatırın Sternumun alt yarısına el ayanızı koyun Diğer elinizi de üzerine yerleştirin ve parmaklarınızı kenetleyin
Göğüs duvarını en az 5 cm çökecek şekilde
Hızlı ve güçlü basın Göğüs kafesinin geri gevşemesine izin verin
Dakikada en az 100 bası
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Göğüs basısı
Göğüs kompresyonları sırasında, Dirseklerinizin bükülmemesine özen gösterin Kompresyonlara minimal ara verin Kompresyon/ventilasyon oranı: 30:2, 5 tur = 2 dakika Sağlık personeli olmayan kurtarıcılarda sadece göğüs kompresyonu önerilmekte
Efektif ve sürekli göğüs kompresyonu ile sağlanabilecek sistolik kan basıncı 60‐80 mmHg’ye çıkabilmektedir, diastolik basınç ise çok daha düşüktür.
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Uygun göğüs basısı
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Hava yolu açıklığı
30 kompresyon sonrası 2 soluk verin Hava yolu açıklığını sağlayın
Baş geri‐çene yukarı manevrası
Çene itme manevrası (sağlık personeli olmayana önerilmez)
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Kurtarıcı soluklar
Normal bir nefes alarak ağızdan ağıza/ağızdan buruna/maskeyle 2 kez soluk verin
Her bir soluğu 1 sn’de verin Göğüs kafesinin soluk verme esnasında kalkması etkili soluk verildiğini gösterir
Soluk vermek için göğüs kompresyonlarına minimum ara verin (tek kurtarıcı varsa ilk 2 dakika sadece göğüs kompresyonu uygulanabilir)
Sık ve aşırı ventilasyondan kaçının
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Kurtarıcı soluk
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
5. BASAMAK
Defibrilasyon
Defibrilatör/OED gelince ritmi kontrol edin,
Şoklanabilir ritim ise 1 kez defibrile edin
Defibrilasyon sonrası ritmi kontrol etmeden hemen KPR’ye devam edin, 2 dakika/ 5 tur uygulayın
Şoklanabilir ritim değilse KPR’ye devam edin
Her 2 dakika/5 turda bir ritim ve nabız kontrolü yapın
Yardımcı sağlık ekibi gelene kadar devam edin
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Defibrilasyon
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Defibrilasyon
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
Erişkin temel yaşam desteği algoritmasıYanıtsız hasta
Solunum yok ya da anormal (gasping)
112’yi ara Defibrilatör getir
İkinci bir kurtarıcı varsa arama ve getirme işini yapabilir
Nabız kontrolü yap (10 sn)
5‐6 sn’de bir 1 soluk verHer 2 dakikada bir nabız
kontrolü yap
30 KOMPRESYON: 2 SOLUK olacak şekilde KPR’ye başla
OED/Defibrilatör gelince: Ritmi kontrol etŞoklanabilir ritim mi?
1 şok verHemen KPR’ye başla, 5 tur/2
dakikada bir ritmi ve nabzı kontrol et
KPR’ye devam et, 5 tur/2 dakika da bir ritmi ve nabzı kontrol et
Nabız var
Nabız yok
Şoklanabilir ritim değil
Şoklanabilir ritim
Etkili KPR için,• Dakikada 100 bası• Kompresyon derinliği en az 5 cm• Her kompresyon sonrası göğsün geri gevşemesine izin ver• Göğüs kompresyonlarına minimum ara ver• Aşırı ventilasyondan kaçın
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Erişkin temel yaşam desteği algoritmasıSağlık personeli olmayanlar için
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Sonuçlar
ABC CAB Derlenme pozisyonu 112 Kompresyon/ventilasyon oranı: 30:2, 5 tur = 2 dakika Dakikada en az 100 bası (Kaliteli KPR) Göğüs duvarı en az 5 cm çöktürülmeli (Kaliteli KPR) Sık ve aşırı ventilasyondan kaçın Defibrilatör/OED
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2011
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr