Erindi 14.10. 2005 á málþingi 3f um fjarnám og –kennslu
description
Transcript of Erindi 14.10. 2005 á málþingi 3f um fjarnám og –kennslu
Á öndverðum meiði eða allt í bland?
Um þróun kennsluaðferða og tæknilausna í fjarkennslu -
(Spáð í spilin!)
Erindi 14.10. 2005 á málþingi 3f um fjarnám og –kennslu
Sólveig Jakobsdóttir, [email protected]ósent í fjarkennslufræðum KHÍ
Keltneski krossinn?
Undirstaðan?
Hvílir á?Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Hvílir á?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Hvílir á?
Hvílir á?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð/nútíð?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Nýliðin fortíð/nútíð?
Staðan (púlsinn tekinn)?• Spjallaði við fulltrúa* allra 29
framhaldskólana** - svör fengust frá 28 (97%); 14:14 (höf.:landsbyggð)
• Skoðaði lauslega vefi allra viðkomandi skóla• Allir tóku mér mjög vel!• Gagnasöfnartæki: (gamli góði) síminn.
*yfirleitt skólatjórnenda, en stundum lykilpersóna sem tengdust fjarnámi
**ath. sleppti sérhæfðum skólum á framhaldskólastigi s.s. lista-, hústjórnar-, tannsmíða,..)
Staða: fjar/dreif/blanda?
Staða: fjar/dreif/blanda?• Engin “hrein” fjarkennslustofnun – þar sem eingöngu
fer fram fjarnám. Ef notuð er t.d. skilgreining Simonsen o.fl. (2003) að fjarnám hafi 4 megineinkenni: – stofnanabundið; – kennari & nemandi aðskildir; – gagnvirkni, samsk. með fjarskiptatækni;– sameinast um gögn, upplýsingar (námsreynslu)
• Ríflega fjórðungur skóla (8-9) hefur fjarnámssíður eða vefi og 2 í viðbót sérstakar dreifnámssíður eða vefi, eða samtals um 38% framhaldsskóla. Þar af eru um 6-7 skólar (20-25%) sem gefa upp manneskju eða kemur að umsjón slíks náms.
Fjarnámsvefir+skilgr. stöður?
Skóli Vefur Staða (heiti)?FÁ x FjarnámsstjóriVMA x Kennslustjóri fjarkennsluFAS x Umsjónarmaður fjarnámsFG x FjarkennlustjóriVersló x FjarnámsstjóriIR x aðstoð v. fjarkennslukerfi+FSU xVA xME (x) Fjarnámstenging vísar á IR
Dreifnámsvefir+skilgr. stöður?
Skóli Vefur Staða (heiti)?Borgarh. x Verkefnisstjóri dreifnámsFB x
Flokkur 1 (14%)?
• Stað+Fjar: 4/28 (14%). Sterkir stofnar, stór hluti nema stundar fjarnám, fjar+stað misjafnlega mikið aðskilið eða mikil skörun eða blanda.
• FÁ og VMA (netið)• FAS og VA (fjarfundabúnaður+netið)
• Höf.:landsb.: 1:3
Flokkur 2-3 (29%)?
• Stað+Fjar: 2/28. Fjarnám vaxandi sproti af stofni - töluverður-mikill gangur.– Versló– IR
• Stað+Fjar: 5/28 Dreif-/fjarnám álitlegur sproti, hægari eða lítill vöxtur?– Borgarholtssk., FG, FB– ME, FÍV, FSH
Höf.:landsb.: 4:3
Flokkur 4-5 (25%)?
• Staðnám en vísir að fjarnámi– Fyrir hópa
• FSU, MH (ath. líka styttan skóladag)
– Við einstaklinga (utanskóla)• ML, Kvennó, Laugar (ath. einnig ME, FSU, FÍV)
• Dreifnám farið að einkenna staðnámið (minni viðvera í hefðb. kennslust; nám verkefnamiðað; fjarkennsluk.); – FSN (+utanaðkomandi ”gestakennarar”); Hraðbraut
Flokkur 6-7 (11%)?
• Notkun (fjar)kennslukerfa almenn eða í mjög örum vexti, ekki farin að hafa áhrif á stundatöflu– Flensborg, MSund, MK
• Notkun innra nets (oft heimasmíðaðra kerfa) almenn eða í örum vexti, stundatafla óbreytt– Kvennó
Höf.-landsbyggð: 4:0
Flokkur 8-9 (25%)?
• Kennslukerfi, innra net,eða vefsvæði en notkun ekki orðin almenn eða vöxtur e.t.v.hægari en í flokki 6-7; stundum verið að skoða hlutina vel og ýmislegt í deiglunni t.d. námskeið f. kennara (s.s. MA, Flaug), stundum láta grasrótina um málin
• FSS, IH, MA,MR, FVA, Flaug, MÍ (FÍV, ML, FSH),
Tæknilausnir?
Tæknilausnir - kennslukerfiWebCT Angel TLM MySchool MoodleFÁVMAMKMEFlaugIH?Versló(VA)
FSUFSNMHMA
VerslóIR
FlensborgFGHraðbrautMRMSund
FBBorgh.FASVA?
21 af 28 eða 75% skóla komnir með (fjar)kennslukerfiML, VA, IR, IH. Fjögur kerfi standa upp úr.
Tæknilausnir – Innra net o.fl.
Heima-smíðað
Share-point
Ótil-greint
Vefir Blogg Tölvu-póstur
Kvennó (Laupur)FVA (Plútó)
FSSIR
FSSFSUFASFÍVFSH
MÍ IRMH
VMAMLFÍVFSHFLaug
Tæknilausnir – annað
Fjarfunda-búnaður
Upptökuver Sérhæfðforrit- bún.
FASVAMEFSHFÍV
Versló IRIHBorgh.
Hvernig hópar
Hvernig gengur hjá fólki?
Hvernig gengur?
• Hvaða hópum gengur vel (lítið brottfall), t.d.?– Grunnskólanemendum sem hafa lokið samr. prófi
og eru að flýta fyrir sér (síður þeim sem eru að taka valáfanga
– Eldra fólki sem er að bæta við sig/bæta sér upp það sem það hefur áhuga á
– Þar sem næst góður félags/hópandi
• Talað um að nemendur séu yfirleitt ánægðir þegar kennslukerfi eru tekin í notkun
Vandamál -úrlausnir?
Vandamál -úrlausnir?
• Stafræn gjá - eldra fólk, oft konur?- fjarfundabúnaður t.d. fyrir austan í meira mæli en net/tölvur
• Yngra fólk , skortir mörg hver ábyrgð og sjálfsaga – freistingar v. afþreyingar og skemmtana, erfitt að halda sig að vinnu - meiri mætingarskylda, stoð
Nám/færni í UST, 7.-10.bekk?
FFustust= 0,5*Á= 0,5*Á
F= Meðalfj. færniatriða á sviði USTÁ= Ár reiknað frá 1983 (uþb þegar einkatölvur fóru að koma fram)1984=1, osfrv.
Færni 7.-10.bekk, 1998, 2002, 2004
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1983
1985
1987
1989
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2003
2005
2007
2009
2011
Ártal
Með
alfj.
færn
iatr
iða Alls
Stúlkur 7-8
Stúlkur 9-10
Piltar 7-8
Piltar 9-10
Linear (Alls)
Vandamál (2004)
*“netfíkn”? - Eyði allt of miklum tíma á Neti, kemur niður á námi, samsk. við vini/fjölsk.**“spilafíkn”? Eyði allt of miklum tíma í spil/leiki í tölvu/á Neti, á erfitt að hætta þó vilji
22 25
11
34
44 41
15 12 10
24 24 21
0
10
20
30
40
50
Líkamleg vandamál
% se
m te
lur
mið
lung
s, m
ikið
eða
mj.
mik
ið
Stúlkur
Piltar
6 95
11 107 6 613
18
0
10
20
30
40
50
Stríð
ni í
illkv
ittnu
mtö
lvus
amsk
iptu
m
Kyn
ferð
isle
gár
eitn
i t.d
á sp
jalli
Fjár
svik
"Net
fíkn"
*
"Spi
lafík
n"**
Félagsleg/önnur vandamál
% se
m te
lur
mið
lung
s, m
ikið
eða
mj.
mik
iðStúlkur
Piltar
•Líkamleg einkenni: Mest er kvartað yfir augn/höfuðverk en næst koma verkir í öxlum og/eðahálsi, minnst kvartað yfir verkjum íolnboga. Kynjamunur – sjá næstu glæru.
Kennsluaðferðir
Kennsluaðferðir• Miðlun efnis frá kennara til nemanda orðin mjög
algeng: áætlanir, skipulag áfanga, verkefni.• Oft eru nemendur látnir skila verkefnum á
Netinu – yfirleitt þannig að aðrir en kennarinn hafi ekki aðgang.
• Sumir minnast á að prófin séu nýtt.• Umræðumögleikar s.s. vefráðstefnur og spjall
mun minna nýtt (enda oft mikil staðkennsla í bland) – þó undantekningar t.d. í Borgarholtsskóla og greinilegur áhugi fyrir kennsluháttum á fleiri stöðum.
Kostir
• Kemur til móts við hópa sem annars gætu ekki stundað nám
• Auðveldara að halda úti fámennari hópum í fjarnámsáföngum (FG)
• Notkun kennslukerfa: Mikil þægindi fyrir nemendur og kennara að hafa allt á einum stað – miklu skilvirkara
Gallar• Tæknivandamál s.s. samskiptavandamál við
INNU vegna notkunar margra kerfa samhliða....en miklu betra orðið að nýta fjarfundabúnað með IP
• Sumir kennarar lengi að taka við sér (að mati leiðandi skólastjórnenda)
• Mikil vinna fyrir kennara ekki síst í upphafi og/eða þegar/ef verið er að skipta um kerfi
• Stundum skortur á forystu, stefnumótun, aðgerðum skólastjórnenda (að mati leiðandi frumkvöðla)
Áhyggjur von?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Áhyggjur/von?
Allra næsta framtíð?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Svar?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Svar?
Hvað hjálpar?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Hvað hjálpar?
Viðkomandi í stöðunni?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Viðkomandi í stöðunni?
Ráðvilt/hálfrugluð,takmörkuð/þröngur stakkur skorinn,
og valda/áhrifalaus?
Niðurstaða?
Undirstaðan?
Nýliðin fortíð?
Áhyggjur/von?
Svar?
Hvaðhjálpar?
Viðkomandií stöðunni ?
Niðurstaða?
Allra næstaframtíð?
Niðurstaða?
Stefnur og straumar?
Straumar?• Félagsleg hugsmíðahyggja, kenningar um
dreifða vitsmuni – hvernig stuðlum við sem kennarar að myndun náms- og fagsamfélaga og nýtum orkuna sem fæst úr hópum til góðs fyrir einstaklingana í hópnum og út fyrir hann? Nýir samskiptamöguleikar á Neti.
• Þróun opins hugbúnaðar einn angi af þessu• Ath. í samhenginu um mun á:
– heildstæðri menntun og – þjálfun í afmarkaðri færni eða uppbyggingu
þekkingar á mjög afmörkuðu sviði
Straumar?• Félagsleg hugsmíðahyggja, ... Kennslumódel í
net/fjarkennslu, lýst t.d.
• Námsbrautarvef í tölvu- og upplýsingatækni KHÍ. http://tolvupp.khi.is • Vefur námskeiðs um upplýsingatækni í menntun og tölvumenning skóla.
http://soljak.khi.is/umts04• Sólveig Jakobsdóttir. (2001). Uppbygging námsbrautar og þróun
námsamfélags á Neti. Erindi var flutt 2.11.2001 á málþingi um fjarkennslu á háskólastigi á vegum rekstrardeildar og kennslusvið HA, Akureyri. Sótt af http://soljak.khi.is/erindi/uppbyggingnetnams.ppt
• Sólveig Jakobsdóttir . 2002 . United we stand - divided we fall! Development of a learning community of teachers on the Net . Designing instruction for technology-enhanced learning (ritstj. Patricia L. Rogers ), bls. 228-247 . Hershey, PA , Idea Group Publishing.
• Vefur námskeiðs um fjarnám og –kennslu. http://tolvupp.khi.is/disted
Straumar?
Straumar?
• Meiri áhugi en áður fyrir ekki eingöngu vefráðstefnum (ekki í rauntíma, asynchronous) heldur líka rauntímasamskiptum á Neti og jafnvel meiri stað+fjarkennslu í bland (blended learning).
Straumar?
• Hvernig nýtum við okkur möguleika til að efla afmarkaða færni t.d. með sýnikennslu - hreyfimyndum og örkennslu eða með öðru rafrænu námsefni
• Hvernig er haldið utan um slíkt framboð?
Straumar?
• Hvernig bregst hið opinbera, stofnanir og samtök við og halda utan um fjarnám og –kennslu; fjarkennara og –nema?
Lokaorð?