ENGELLİ - sivildusun.netsivildusun.net/wp-content/uploads/2017/10/6316_engell_haklari_el... ·...

ENGELLİ

HAKLARI

ENGELLİ HAKLARI EL KİTAPÇIĞI

1

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

Madde 23:

…..

1. Herkesin çalışma, işini özgürce seçme, adil ve

elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı

korunma hakkı vardır.

2. Herkesin, herhangi bir ayrım gözetilmeksizin,

eşit iş için eşit ücrete hakkı vardır.

3. Çalışan herkesin, kendisi ve ailesi için insan

onuruna yaraşır bir yaşam sağlayacak düzeyde,

adil ve elverişli ücretlendirilmeye hakkı vardır; bu,

gerekirse, başka toplumsal korunma yollarıyla

desteklenmelidir.

2

ENGELLİ

HAKLARI EL KİTAPÇIĞI

HAZIRLAYAN

ENGENÇDER MEVZUAT KOMİSYONU

KOORDİNATÖR

COŞKUN GÖK

ANKARA-2017


3

“Bu kitapçık Sivil Düşün AB Programı kapsamında

Avrupa Birliği desteği ile hazırlanmıştır.”

“Bu broşürün içeriğinin sorumluluğu tamamıyla Engelliler ve Gençlik

Eğitim Kültür Sağlık Spor ve Yardımlaşma Derneği’ne aittir ve AB'nin

görüşlerini yansıtmamaktadır.”

4

İÇİNDEKİLER 1) GİRİŞ ...........................................................5

2) ENGELLİ KİMDİR? ...................................8

3) SAĞLIKLA İLGİLİ HAKLAR .................12

4) EĞİTİMLE İLGİLİ HAKLAR ..................21

5) VERGİYLE İLGİLİ HAKLAR .................47

6) İSTİHDAMLA İLGİLİ HAKLAR ............60

7) EMEKLİLİKLE İLGİLİ HAKKI ............110

8) ENGELLİ HAKLARI ÖZETİ .................112

9) EKLER .....................................................127


5

GİRİŞ

Engelliler, toplumumuzun önemli bir

çoğunluğunu oluşturmakla beraber, toplum ve

toplumsal aktörler (aileler, kurum ve kuruluşlar

vs.) tarafından görmezden gelinmektedir. Öyle

ki bugün engellilerle ilgili kullanılan resmi

istatistiki veriler 10-15 yıl öncesine aittir.

Ülkemizde yaşayan engelli nüfus sayısı tam

olarak bilinmemekte, yaklaşık %12 civarında

olduğu tahmin edilmektedir. “Resmi” durum iç

açıcı olmaktan uzak olsa da engellilerin

toplumsal hayata katılmalarının önündeki

engellerin kaldırılması, “engellenen” değil

engelli birey olmalarının ortaya konması ve

insanca yaşama hakkının tanınması Anayasamız

başta olmak üzere, yasalarımız, İnsan Hakları

Evrensel Beyannamesi, Türkiye’nin de 2009

6

yılında onayladığı Birleşmiş Milletler

Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmesi ile

güvence altına alınmıştır.

Eğitime ve istihdam sürecine katılımın dünya

ortalamasının oldukça altında olması

engellilerin toplumsal hayata katılımlarının

sınırlı olmasının hem sebebi hem de aynı

zamanda sonucu olmaktadır.

Engellilik; insani yönünün bulunmasına rağmen

sebep ve sonuçları açısından sınıfsal bir konu

olma özelliği taşımaktadır. Toplumsal hayata

katılım, okur yazarlık düzeyi, istihdam sürecine

katılım kısaca insanca yaşama şartlarına sahip

olup/olmama durumu sınıfsal bir durumdur.

Genel olarak engellilerin yoksul kesim

içerisinde yaşıyor olması yasalarda kendilerine


7

tanınmış olan hakları ve bu haklara ulaşmanın

yollarını bilmeleri hayati bir önem taşımaktadır.

Hazırlamış olduğumuz “Engelli Hakları El

Kitapçığı” ile engellilerin haklarını ve haklara

ulaşma yollarını gösterme ve sorunlarına çözüm

bulma konusunda küçük bir adım atma amacı

taşımaktayız.

İnsanlar biyolojik olarak engelli olabilirler.

Ancak, dünyada insanca yaşamın önündeki

engelleri kaldırmak, insanların elindedir.

Engelliler ve tüm insanlar için engellerin

kalktığı ve eşitliğin egemen olduğu bir dünya ve

yaşam dileği ve umuduyla…

8

1. ENGELLİ KİMDİR?

Bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve sosyal

yeteneklerini çeşitli derecelerde doğuştan veya

sonradan kaybetmesi nedeniyle toplumsal

yaşama uyum sağlama ve günlük

gereksinimlerini karşılama güçlükleri olan ve

korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve

destek hizmetlerine ihtiyaç duyar durumda

bulunan kişiler engellidir.

Ortopedik, görme, işitme, zihinsel, dil ve

konuşma, ruhsal ve duygusal olmak üzere

engelli ve süreğen hastalıklar şeklinde

sınıflandırma yapılmaktadır.

Dünya nüfusunun ve buna paralel olarak

ülkemiz nüfusunun yaklaşık %12’si yukarıda

tanımı yapılan engelli bireylerden oluşmaktadır.


9

Yani ülkemizde yaklaşık 10 milyon engelli

insan bulunmaktadır.

16.07.2016 tarih ve 26230 sayılı Resmi

Gazete’de yayımlanan ve yürürlüğe giren

Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırılması ve

Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları

Hakkında Yönetmelikle engellilere sağlanan hak

ve hizmetlerden faydalanabilmek için belirtilen

yönetmeliğe uygun olarak Sağlık Kurulu

Raporu alınması gerekmektedir. Sağlık Kurulu

Raporunda engel oranının %40 ve üzerinde

olması durumunda ilgili kişi engelli kabul

edilmektedir. Özel eğitim hizmetlerinden

yararlanılması için bu oran %20 olarak

uygulanabilmektedir.

10

Engellilere verilen Sağlık Kurulu raporunun

%40 ve üzerinde olması durumunda engelliler

ana hatlarıyla aşağıdaki haklarını kullanabilirler;

Engelli kimlik kartı almak,

Özel eğitim ve rehabilitasyon

hizmetlerinden faydalanmak,

Engellilere tanınan istihdam kota ve

olanaklarından faydalanmak,

Bakım hizmetlerinden faydalanmak,

Bakım aylığı almak,

H sınıfı sürücü belgesi almak,

Çeşitli vergi muafiyet ve istisnalarından

faydalanmak,

Engelli aylığı almak (2022 sayılı “65

Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz

Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması

Hakkında Kanun gereğince)


11

Bazı ürünlerde Özel Tüketim Vergisi

muafiyetlerinden yararlanmak,

Yerel yönetimlerce sağlanan haklardan

faydalanmak

Bu kitapçıkta yer verilen haklardan nasıl

yararlanılacağına dair mevzuat ve pratik bilgiler

aktarılacaktır.

12

2. SAĞLIKLA İLGİLİ HAKLAR

Sağlık alanında engelliler için sağlık raporu,

koruyucu tedavi ve rehabilitasyon/habilitasyon

hizmetleri verilmektedir.

Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporu

Söz konusu Sağlık Kurulu Raporu, Özürlülük

Ölçütü, Sınıflandırılması ve Özürlülere

Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında

Yönetmeliğe göre (Ek-1)’de yer alan listede

belirtilen sağlık kuruluşlarından alınır. Engelli

Sağlık Kurulu Raporu engel durumuna göre tüm

vücut fonksiyon kaybı oranları cetveli dikkate

alınarak verilir.


13

Engelliler kendilerine verilen Sağlık Kurulu

raporlarına itirazı Sağlık Müdürlüğü kanalıyla

Engelli Sağlık Kurulu Raporu vermeye yetkili

hakem hastanelerine (Ek-2) yaparlar.

18.03.1998 tarih ve 23290 sayılı resmi Gazete’

de yayınlanan “Özürlülere Verilecek Sağlık

Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik” ve

Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırılması ve

Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları

Hakkında Yönetmelik” uyarınca, engellilere

verilen Sağlık Kurulu Raporunda “sürekli”

ibaresi bulunması durumunda engellinin engel

durumunda bir değişiklik olmadığı müddetçe

sağlık kurulu raporunun yenilenmesine gerek

yoktur. Diğer durumlarda raporlarda belirtilen

geçerlilik süresi sonunda raporun yenilenmesi

gerekmektedir.

14

Engellilik tanısı konulan/başvuru yapılacak

yerler

Sağlık Kurulu Raporu almak için rapor vermeye

yetkili tam teşekkülü özel veya kamu

hastanesine şahsen başvurmak gerekmektedir.

Tam teşekküllü hastanede yapılan tetkikler

sonucunda verilen rapordaki engellilik oranı

%40 ve üzerindeyse şahıs resmi olarak engelli

kabul edilmektedir.

Engelli sağlık kurulu rapor alımı Sağlık

Bakanlığına bağlı devlet hastanelerinde

ücretlendirilmiştir (Ağustos 2014). Mart

2013’de Sağlık Uygulama Tebliği yayınlanana

dek ücretsiz olan sağlık rapor işlemleri artık

ücretlidir. Sadece Engelli Sağlık Raporları ilk

kez alınıyorsa ücretsiz, ancak, yenilenen

raporlar ücretli hale getirilmiştir.


15

Öte yandan, hamilelik döneminde bebeğin

fiziksel ve zihinsel engelli olup olmadığının

saptanması amacıyla genetik danışma

merkezlerinde genetik danışma hizmeti

sunulmaktadır.

Rehabilitasyon ve Habilitasyon Hizmetleri

Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle

engelli durumda olan bireylerin gerek engel

durumlarını ortadan kaldırmak gerekse en aza

indirerek engelli bireyin sosyal hayatında

kendine ve topluma yeterli olabilmesini

sağlamak amacıyla rehberlik hizmetleri

sunulmaktadır. Uygun raporlama yapıldığında

Sağlık Uygulama Tebliğine göre Fizik Tedavi

ve Rehabilitasyon hizmeti alınmaktadır.

16

Diğer taraftan engellinin keşfedilmemiş yeni

beceri ve yeteneklerinin ortaya çıkarılmasını

sağlamak üzere Habilitasyon hizmetleri de

sunulmaktadır. Fakat ülkemizde daha yaygın

olarak sunulan hizmetler rehabilitasyon

başlığında gerçekleşmektedir. Rehabilitasyon

hizmetleri “Tıbbi Rehabilitasyon

Merkezlerinde” verilmektedir. Buna ek olarak

özel rehabilitasyon merkezleri de engellilere

yönelik olarak çalışma yürütmektedirler.

Sağlık yönünden gerçekleştirilen rehabilitasyon

hizmetlerinin yanı sıra mesleki bilgi, beceri

kazanmak, yeni meslekler edinmek üzere

mesleki rehabilitasyon hizmetleri de Türkiye İş

Kurumu ile ilgili kurum ve kuruluşların

işbirliğiyle gerçekleştirilmektedir.


17

Engellilerin toplumsal katılımında kritik rolü

olan tıbbi yardımcı araç gereçler her yıl Bütçe

Uygulama Talimatında belirtilen miktarda

Engelli Sağlık Kurulu raporuna göre Sosyal

Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmaktadır.

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından

karşılanmayan kısımlar il ve ilçelerde bulunan

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma

Vakıflarınca karşılanmaktadır. Bunun için

valilik ve kaymakamlıklara başvuru yapılması

gerekmektedir.

Detaylı bilgi için Sosyal Güvenlik Kurumu

Ankara İl Müdürlüğünün aşağıda belirtilen

iletişim adreslerinden yararlanılabilmektedir.

18

İletişim

E-Posta [email protected]

Faks : (312) 466 71 57

Telefon : (312)457 81 00

Adres:

Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü

Remzi Oğuz Arık Mahallesi Atatürk

Bulvarı No:225, 06680

Kavaklıdere/Çankaya/ankara

Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü (SYGM)

Adres Eskişehir Yolu Söğütözü Mah. 2177.

Sok. No: 10/A Kat: 17-18-19 06510

mailto:[email protected]


19

Çankaya/Ankara

Telefon (312) 705 8000 - (312) 705 8001

(Ana Hat)

Bakıma Muhtaç Engelliler

Engellilik sınıflandırmasına göre, ağır engelli

olduğu sağlık kurulu raporuyla belgelenen,

günlük yaşamını devam ettirme konusunda

başkasının yardımına ihtiyaç duyan kişilerden

aileye ait tüm gelirlerden engelliye düşen pay

asgari ücretin 2/3’ünden az ise, bu kişi bakıma

muhtaç kabul edilmektedir. Bu durumda olan

engelliye ya Sosyal Hizmetler ve Çocuk

Esirgeme Kurumu (SHÇEK) bakım

merkezlerinde veya özel bakım merkezlerinde

bakım hizmeti verilmekte ya da yakınları

tarafından evde bakılanlar için bakan kişiye

ayda bir asgari ücret tutarında bakım yardımı

yapılmaktadır.

20

Bu hizmetten faydalanmak için SHÇEK

tarafından aşağıdaki belgeler istenmekte olup,

başvurular İl veya İlçe Sosyal Hizmetler

Müdürlüğüne yapılmalıdır.

T.C. Kimlik numaralı nüfus cüzdanı,

Engelli Sağlık Kurulu Raporu

Evde bakım yapılmayacaksa

mahkemeden alınacak vesayet altına alınması,

vasi atanması ve bakım merkezine

yerleştirilmesi kararı

Bakmakla yükümlü olunan kişiye ait

gelir durumu beyanı ve bu beyanı destekler

nitelikteki belgeler ile taahhüdü,

Fotoğraf,

Öğrenim durumunu gösterir belge.


21

3. EĞİTİMLE İLGİLİ HAKLAR

Engelli bireylerin hayatında en fazla zorluk

yaşadıkları ve hizmetlerin sunulmasında da daha

fazla heterojenik durum taşıyan konu eğitim

konusudur. Bu durumun temel nedeni her engel

grubu ve engel gruplarının da kendi içinde engel

düzeylerine göre farklı eğitim model, süreç ve

şartların gerekliliğidir. Bu zorluğa ek olarak

diğer şartlar da birleşince ülkemizde engellilerin

%23’ünün okuma yazma bilmediği bir tablo

ortaya çıkmaktadır. Engel grup ve oranına

bakılmaksızın eğitilebilir durumda olan her

engellinin eğitim hakkından faydalanmasının

olanakları -Devlet tarafından yaratılmak

durumundadır. Öğle ki, uzun süre hastanede

yatan çocuklar için bazı hastaneler bünyesinde

“hastane ilköğretim okulları” bulunmaktadır.

Bu uygulama engelliler için yapılması

22

gerekenlere güzel örnek olmakla birlikte

yaygınlaştırılması gerekmektedir.

Ankara ilinde özel ve resmi olmak üzere

engellilere yönelik Rehberlik ve Araştırma

Merkezi (RAM), Özel Eğitim Uygulama

Merkezi, Özel Eğitim İş Uygulama Merkezi,

Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi, Özel

Eğitim İş Uygulama Merkezi ve okul (ilkokul,

ortaokul ve lise) şeklinde yapılandırılmış 112

tane özel eğitim kurumu/kuruluşu

bulunmaktadır (Ek-3). Bu sayı Türkiye

genelinde 1471’dir.

Engellilerin eğitim olanaklarına ulaşımlarını

kolaylaştırmak için birtakım çalışmalar/projeler

de bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi ulaşım

sorununun çözümüne yönelik olarak


23

hazırlanmış olup, engellilerin eğitim

imkanlarından faydalanması açısından önemli

bir çalışmadır.

Söz konusu “Özel Eğitime İhtiyacı Olan

Öğrencilerin Okullara ve Kurumlara Erişiminin

Ücretsiz Sağlanması Projesi” özel eğitime

gereksinim duyan çocukların okullara erişiminin

ücretsiz sağlanması ile eğitimde fırsat eşitliğinin

sağlanması ve engelli öğrencilerin okumaya

teşvik edilmesi amacıyla Başbakanlık Özürlüler

İdaresi Başkanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı

Özel Eğitim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri

Genel Müdürlüğü işbirliğinde hazırlanmıştır.

Proje kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı

bünyesindeki;

Görme Engelliler Okullarında,

İşitme Engelliler Okullarında

24

Ortopedik Engelliler Okullarında

Otistik Çocuklar Eğitim-İş Eğitim

Merkezlerinde

Zihinsel Engelliler Okullarında

Uyum Güçlüğü Olanlar Okulunda

Özel Eğitim Okulları Bünyesinde Anasınıfında

Özel Eğitim Sınıflarında eğitim alan öğrenciler

ücretsiz taşınmaktadır."

a)Zihinsel Engellilerin Eğitimi

Anayasa ve yasalarımıza göre, hiç kimse

engelinden dolayı eğitim hakkından mahrum

bırakılamaz. Engelli bireylerin özel durumları

ve farklılıklarının dikkate alınarak

bütünleştirilmiş ortamlarda ve engelli


25

olmayanlarla beraber eğitim haklarından

yararlanması temel kıstastır. Fakat engelli

çocuğun özel eğitim alması gereken durumlarda

sağlık kurulu raporunda engel oranının en az

%20 olması şartıyla Rehberlik ve Araştırma

Merkezlerinin (RAM) değerlendirmesi

sonucunda engelli çocuk özel eğitim alabilir.

Özel eğitime ihtiyacı olan çocuk için zorunlu

eğitim dönemi 3-14 yaş aralığıdır. Bu

eğitimlerden Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)

sorumludur.

Zihinsel engelliler eğitilebilir ve öğretilebilir

olarak iki ayrı grup okulda eğitim almaktadırlar.

Bunlar özür derecelerine göre yapılandırılmış

okullarda ya da kaynaştırma okulları veya

sınıflarında eğitim alabilmektedirler.

26

Zorunlu öğrenim çağında özel eğitime ihtiyacı

olmasına rağmen sağlık problemleri nedeniyle

okul öncesi, ilkokul veya özel eğitim

programlarının örgün eğitiminden

yararlanamayan engellilere eğitim hizmetinin

evde sunulması öngörülmektedir.

Özel eğitim alması gereken engellilere eğitim

hizmetleri RAM’lar tarafından sunulmaktadır.

Ülkemizde her ilde resmi RAM’lara ek olarak

268 özel eğitim okulu ve 351 özel eğitim ve

rehabilitasyon kurumu bulunmaktadır.

Özel Eğitim Hizmetlerinden Yararlanma

Koşulları

Özel eğitim hizmetlerinden faydalanmak isteyen

engellilerin ilçelerde bulunan RAM’lara

(Ankara’da bulunan RAM listesi Ek-4’de


27

sunulmuştur) eğitsel değerlendirme ve

tanımlama işlemi için şu belgelerle başvurması

gerekmektedir.

Engellinin, velisinin veya devam

etmekte olduğu okul/kurumun

yöneticisinin yazılı talebi,

Herhangi bir okula devam eden

engelliler için bireysel gelişim raporu,

Herhangi bir okula devam etmeyenlerin

başvurdukları RAM’ın bölgesinde

oturduklarını gösterir ikametgâh belgesi,

Engelliye ait sağlık kurulu raporu,

Nüfus cüzdanı.

Bu belgelerle yapılan başvuru sonucunda Özel

Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından engelli

çocuğun özel eğitim alıp almaması gerektiğine

karar verilir.

28

Özel eğitim almasına karar verilen engelli

çocuklar için bağlı bulundukları RAM’a; sağlık

kurulu raporu, kimlik fotokopisi, veli dilekçesi

ve 3 adet fotoğrafla başvuru yapılır. İlçe

RAM’larda değerlendirilen ve farklı ilçedeki

özel eğitim okuluna, sınıfına veya kaynaştırma

sınıfına gitmesine karar verilen çocukların İl

Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu tarafından

yerleştirmesi yapılır.

Özel eğitime ihtiyaç duyulduğu “Özel Eğitim

Değerlendirme Kurulu” raporuyla tespit edilen

engellilerin özel eğitim almasına ilişkin

harcamalar Bütçe Uygulama Talimatı uyarınca

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanır. Bu

kişilerin okullara ulaşımı da ücretsiz olarak

sağlanmaktadır.


29

6-14 yaş arasında olan öğretilebilir zihinsel

engelliler Eğitim uygulama okullarında,16 yaş

üzerinde olan engellilere ise İş Eğitim

Merkezlerinde 1-3 yıl arasında becerilerini

geliştirme ve çeşitli alanlarda mesleki kurslar

verilmektedir. (Ankara’da bulunan eğitim

uygulama ve iş eğitim merkezlerinin listesi EK-

3’de yer almaktadır).

21 yaşından gün almış ve ilköğretim mezunu

olan engelliler ise iş okullarına (iş okullarının

listesi EK-3) devam ettirilirler. Bu okullarda

eğitimlerini tamamlayan zihinsel engelliler lise

eğitimini almış sayılırlar.

b)İşitme ve Konuşma Engellilerin Eğitimi

Türkiye’de 3 milyon işitme engelli

yaşamaktadır. Fakat bu kadar yüksek bir nüfus

popülasyonunun ancak %15’i ilköğretim ve

30

liseye devam edebilmektedir. Ankara’da işitme

engelliler için 5 adet ilkokul, 5 adet ortaokul ve

1 adet lise bulunmaktadır (Ek-3). Bu okullarda

erken tanılama, erken cihazlandırma, erken

eğitim ve aile eğitimi verilmektedir. Bu

okullarda işitme engelliler sınıf öğretmeni ve

özel eğitim öğretmeni tarafından eğitim

verilmektedir. En az %40 işitme ve konuşma

kaybı olduğu sağlık kurulu raporuyla belgelenen

engellilerin bu okullara kayıt yaptırma hakkı

bulunmaktadır.

İşitme engellilere okul öncesi, ilköğretim ve

ortaöğretim düzeyinde gündüzlü ve yatılı olarak

eğitim hizmeti verilmektedir. İşitme engelliler

ortaöğretimi tamamladıktan sonra meslek

liselerine sınavsız olarak yerleşmektedirler. Bu


31

okullarda okuyan engellilerin taşınması da yine

ücretsiz sağlanmaktadır.

c) Otistik Çocukların Eğitimi: Otistik

Çocuklar Eğitim Merkezi (OÇEM)

Otizmli çocukların eğitimi Milli Eğitim

Bakanlığı ve özel kuruluşlar tarafından

sağlanmaktadır. Otistik çocukların tam bağımsız

olmaları, ya da en az bağımlı hale

getirilebilmeleri için gerekli ve yaşına uygun

özbakım, zihinsel, sosyal ve iletişim becerilerini

kazanmaları için verilen eğitimdir. Eğitimde

öncelikle çocukların çeşitli becerileri kazanması

sağlanır. Çocuklar daha sonra kaynaştırma

programına alınır ve yaşıtlarıyla, çevreleriyle

iletişim hâlinde olmalarına yardımcı olunur.

Bununla birlikte, otizmli çocuklar için

uygulanan farklı eğitim programları da

32

bulunmaktadır. Hangi eğitim programının

uygulanacağı genellikle çeşitli testler

yapıldıktan ve veri toplanıp profil çıkarıldıktan

sonra belirlenir. OÇEM’lerde 3-16 yaş arası

otizm/yaygın gelişimsel bozukluk tanısı almış

çocuklar eğitim görebilmektedir.

Otistik çocukların eğitiminde genellikle şu

modeller/aşamalar kullanılır;

Uygulamalı Davranış Analizi

Etkinlik Çizelgeleriyle Öğretim

Model Alma Yöntemi

Fırsat Öğretimi

İşlevsel Değerlendirme ve Analiz

Sosyal Öyküler


33

Ankara’da otistik çocuklara yönelik olarak

eğitim vermekte olan 5 adet okul

bulunmaktadır.(Okul listesi için Ek-3).

d)Görme Engellilerin Eğitimi

Türkiye genelinde 18 adet görme engelliler için

ilkokul/ortaokul bulunmaktadır. Bu okulların 3

tanesi Ankara’da bulunmaktadır (Ek-3).

Doğum öncesi, doğum anı ve doğum sonrası

olarak meydana gelen görme engellilerin

eğitimleri; program, personel, eğitim ortamları

ve araç-gereç yönünden genel eğitimden

farklılıklar göstermektedir. Özellikle Braille

(kabartma) yazılı materyallerin okunması görme

engellilerin eğitim-öğretim çalışmalarında

önemli bir yer tutmaktadır. Görme engelliler

okullarında öğrencilerin tercih ettikleri duyu

kanalları dikkate alınmaksızın, dokunma ve

34

işitme ağırlıklı eğitim yapılmaktadır. Bu

okullarda öğrencisi sayısı 10’u geçmeyen

sınıflarda eğitimler yapılmaktadır. Bu

eğitimlerin içerikleri; özbakım becerileri, ev

idaresi, bilgisayar, müzik, yabancı dile vs özel

önem verilmektedir. Görme engelliler için

eğitim veren okulların yanında “özel sınıf

düzenlemesi” yöntemi de uygulanmaya

başlanmıştır. Bu düzenlemeyle birincisi normal

okullarda görme engelliler için özel sınıfların

oluşturulması düzenlemesidir. Ülkemizde

Antalya, Kayseri ve Mardin’de görme

yetersizliği olan çocuklarını devam ettiği üç

özel sınıf bulunmaktadır. Özel sınıf

düzenlemelerinin ikincisi ise; Ankara Mitat Enç

Görme Engelliler İlköğretim Okulu Bünyesinde

bulunan az gören sınıflarıdır.


35

Görme engellilere okul öncesi dönemde

gündüzlü, ilköğretim düzeyinde yatılı ve

gündüzlü olarak eğitim verilmektedir.

İlköğretim okulunu bitiren görme engelli

öğrenciler öğrenimlerine normal okullarda

kaynaştırma yoluyla devam etmektedirler.

Braille yazılmış ortaöğretim ders kitapları

görme engelliler akşam sanat ve basım evi

matbaasında basılıp ihtiyaç sahiplerine talep

halinde ulaştırılmaktadır.

Üniversite sınavı sırasında görme engelli

bulunanlar için uygun düzenlenmiş sınav

mekanları hazırlanır, görme engelliler ve az

görenler için 30 dakikalık ek sınav süresi verilir,

sınav sorularını okuyacak ve söylenecek

yanıtları yazacak uygun eğitimde ve düzgün

36

diksiyonlu “yardımcı refakatçi” eşliğinde sınava

girme olanağı tanınır.

Özel yetenekle üst öğrenime geçiş yapmak

isteyen ve özel yetenek sınavını kazanan

bedensel, zihinsel, görme ve işitme engel

grubundaki öğrenciler için YGS taban puanı 20

Aralık 2013 tarihinde 100 puan olarak

belirlenmiştir. Üstün yetenekli öğrencilerin

YÖK tarafından değerlendirilmesi sonucu

uygun görülmesi halinde YGS’ye girmeden

Güzel Sanatlar Bölümlerine kayıt olabilmeleri

hakkı getirilmiştir. Bu nedenle otizmli, zihinsel,

bedensel, görme ve işitme engelli üstün

yetenekli çocuklar da bu haktan

yararlanabileceklerdir. Üniversitede okuyan

görme engelli ve az görme engelli öğrenciler de

okullarına başvurarak sınavlarda soruların


37

büyük puntolu olması, seslendirme yapılması

veya refakatçi verilmesini talep edebilirler.

e)Ortopedik/Bedensel Engellilerin Eğitimi

Ortopedik Yetersizlik: İskelet, kas ve

eklemlerdeki hastalık, bozukluk ve

yetersizlikten dolayı, bireyin eğitim

performansının ve sosyal uyumunun olumsuz

yönde etkilenmesi durumudur. Bu engel

grubunda görülen belli başlı özellikler şunlardır:

Bağımsız hareket edebilme becerileri, devimsel

koordinasyonları sınırlıdır. Hareketten çekinir,

pasif kalmayı tercih ederler. Sıklıkla

yorgunluktan şikâyet ederler. Yetersizlikten

etkilenme düzeylerine göre uyum, konuşma ve

öğrenme güçlükleri de görülebilir. Düşük benlik

algısı görülebilir.

38

Ortopedik/bedensel engellilerin eğitimlerinde şu

hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir;

Ortopedik engelli öğrencilerin bulunduğu sınıf,

mümkün olduğu kadar giriş katında ve sınıf

içindeki yerleri de kapıya yakın, kolaylıkla girip

çıkabilecekleri bir yerde olmalıdır.·Bedensel

engelli öğrenciler için, çok lüzumlu durumlarda

merdivenlere veya kapı eşiklerine rampa

yaptırılmalıdır.·Ellerini kullanmakta zorluk

çeken öğrencilere derslerde ve sınavlarda daha

fazla zaman tanınmalı, ellerini hiç kullanamayan

öğrencilerin sınavları, öğrencinin uygun bir

görevliye cevapları söyleyerek yazdırması

şeklinde olmalıdır.·Bedensel yetersizliği olan

öğrenci, normal okula ve sınıfa devam ederek

sınırlılıklarını kabul etmeyi, onları

ödüllendirmenin yollarını ve erken yaşlardan


39

itibaren yaşam sorunlarını çözmeyi ve

yetersizliği olmayanlarla yarışmayı öğretir.

Bedensel engelli çocuk ya da sınıf

arkadaşlarının birbirine karşı anlayış

kazanmaları büyük ölçüde öğretmene ve

öğretmenin bedensel yetersizliği olan çocuğa

yönelik tutumlarına bağlıdır. Bedensel

yetersizliği olan çocukların pek çoğunun

zorunlu olarak sık sık hekime gitmesi, hastanede

ve evde yatması nedeniyle okula devamları

aksamaktadır. Bu çocuklardan bazıları olağan

öğretim süreçlerinden yararlanırken bazıları için

özel öğretim süreçlerine yer vermek

gerekmektedir.

Çocuğun bedensel engeli yanında zihinsel

engeli yoksa normal okullarda eğitim

görmelerinin mümkün olduğunca desteklenmesi

sağlanmalıdır.

40

Ankara’da ortopedik engellilere yönelik olarak

1’er adet ilkokul, ortaokul ve lise bulunmaktadır

(Ek-3). Doğan Çağlar Özel Eğitim Meslek

Lisesi tam gün yatılı olarak engellilere hizmet

vermektedir. Bu lisede bilişim teknolojileri,

muhasebe-finansman, giyim üretim

teknolojileri, el sanatları teknolojileri

alanlarında eğitim verilmektedir. 125 öğrenci

kapasiteli okulda 31 öğretmen görev

yapmaktadır

f)Cerebral Palsy (Beyin Felçli) Çocukların

Eğitimi

Tüm dünyada çocuklukta en yaygın görülen

fiziksel engellilik halidir. Dünya Sağlık

Örgütü’nün 2013 yılında açıkladığı rakamlara

göre dünya genelinde 17 milyon Cerebral

Palsy’li insan olduğu bilinmektedir.


41

Cerebral Palsy (CP)’’nin 4 Farklı Çeşidi

Vardır:

Spastik: En yaygın görülen çeşittir. Kaslar

sertleşmiş ve sıkı haldedir. Motor Kortekste

oluşan zedelenme sonucu ortaya çıkmaktadır.

Ataksik: Titrek hareketler sonucu karakterize

edilmiştir. Kişinin pozisyon hissini

(propriyosepsiyon) ve dengesini etkilemektedir.

Beyincik zedelenmesinden kaynaklanmaktadır.

Diskinetik: İstemsiz hareketler sonucu

karakterize edilmiştir. Bazal Ganglionda oluşan

zedelenmeden kaynaklanmaktadır.

Karışık Tip: Yukarıdaki 3 tipin bir arada

görüldüğü durumdur.

42

CP'li çocuklarda; görme problemleri, öğrenme

sorunları, dikkat ve algılama problemleri,

konuşma sorunları, duygu bozuklukları,

davranış farklılıkları, sosyal ilişkilerde sorunlar,

iç organların ve bağışıklık sisteminin

çalışmasında aksamalara diğer çocuklardan daha

sık rastlanıyor.

CP’nin bilinen kesin bir tedavisi bulunmuyor ve

bu sorun yaşam boyu sürüyor. Bu sorun söz

konusu olduğunda tedaviden çok rehabilitasyon

ve eğitim daha ön plana çıkmaktadır (Metin

Sabancı Özel Eğitim Okulları için

http://www.tscv.org.tr/ adresi, 0850 220 07 07

telefon numarası veya [email protected] mail

adresi kullanılabilir.).

http://www.tscv.org.tr/



43

CP’li bireylerin eğitimi ve topluma belirli

oranlarda entegrasyonu ülkemizde olanaklar

dahilinde gerçekleşiyor. Bu kapsamda CP’li

bireyler özel eğitim ve rehabilitasyon

merkezlerinde ve özel hastanelerde eğitim veya

rehabilitasyon hizmeti alabiliyorlar.

Serebral palside rehabilitasyonun amacı,

öncelikle çocuğun kendi kendine yetebilmesi

için çalışmalar yapmaktır. Bu günlük yaşam

egzersizleri olarak adlandırılır. Günlük yaşam

egzersizlerini başaramayan çocuk ileride

bağımsız olabilmeyi öğrenemeyecektir. Bu

nedenle ilk adım günlük yaşam egzersizlerini

öğrenmektir. Bunlar giyinme, beslenme, tuvalet

eğitimidir. Bütün bunları kazanabilmesi için

çocuğun doğumundan itibaren aileye eğitim

vermek ve spastik çocuğun eğitimi konusunda

aile ile iş birliği içinde çalışmak gerekmektedir.

44

Devlet okullarında kaynaştırma eğitimiyle CP’li

bireylerin topluma entegrasyonu amaçlanıyor.

Engellilere özel dizayn edilen ve eğitim verilen

özel eğitim ve uygulama merkezi okulları

bulunsa da, meslek edindirmeye ve sosyal

yaşama adaptasyona yönelik yeteri kadar eğitim

kurumunun bulunmayışı, ülkemizde CP’li

bireylerin karşılaştığı en önemli sorunlar

arasında yer alıyor.

CP’li çocukların okullarında bulunması

gereken özellikler:

-Bina girişlerinde eğimli yüzeyler olmalı.

-Tekerlekli sandalyeye uygun genişlikte dizayn

edilmiş kapı, koridor, sınıf ve tuvaletler

bulunmalı.

-Koridor, merdiven ve tuvaletlere tutunma

barları yapılmalı.


45

-Çocuğa uygun sınıf içi oturma düzeneği olmalı.

-Asansör bulunmalı.

-Sivri köşeler yumuşak maddelerle kaplanmalı.

-Sınıf içinde kullanılacak aparatlar bireyin

engellilik durumuna göre düzenlenmeli.

-Öğrencinin bireysel ihtiyacına uygun

destekleyici ürünler bulunmalı.

4. VERGİYLE İLGİLİ HAKLAR

Engellilerin hayat standartlarının iyileştirilmesi

ve geliştirilmesi anayasal güvence altına

alınmıştır. Anayasamızın 61 inci maddesinde,

Devletin engellilerin korunmalarını ve toplum

hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirleri alacağı

ve bu amaçlarla gerekli teşkilat ve tesisleri

46

kuracağı veya kurulmasını sağlayacağı hüküm

altına alınmıştır. Bu doğrultuda vergi

hukukunda çeşitli düzenlemeler yapılmıştır.

Bunlardan biri engelli ücretlilerin gelir vergisi

matrahlarının hesaplanmasında dikkate alınan

engellilik indirimi uygulamasıdır. Gelir Vergisi

Kanununda yapılan düzenlemelerle de engellilik

indiriminin kapsamı genişletilmiş, engellilik

indiriminden yararlananların arasına; hizmet

erbabının bakmakla yükümlü olduğu engelli

kişiler, engelli serbest meslek erbabı ve serbest

meslek erbabının bakmakla yükümlü olduğu

engelli kişiler ile basit usulde vergilenen bütün

mükellefler de dâhil edilmiştir. Gelir vergisine

ek olarak emlak vergisi, motorlu taşıtlar vergisi

gibi vergisel muafiyet ve istisnalar getirilmiştir.


47

Gelir Vergisi Kanununun 31 inci maddesinde

engelliler engel oranlarına göre ve buna

istinaden uygulanacak engellilik indirimleri

sınıflandırmaya tabi tutulmuştur.

Şöyle ki;

Çalışma gücünün;

-asgari % 80’ ini kaybetmiş bulunanlar birinci

derece engelli,

-asgari % 60’ ını kaybetmiş bulunanlar ikinci

derece engelli,

-asgari % 40’ ını kaybetmiş bulunanlar ise

üçüncü derece engelli

sayılmışlardır.

Vergisel indirimlerden faydalanmak için, tam

teşekküllü hastanelerden alınan sağlık kurulu

raporlarının Merkez Sağlık Kurulunca

48

değerlendirilerek onaylanmış olması

gerekmektedir.

Kimler Engellilik İndiriminden Yararlanabilir?

Gelir Vergisi Kanununa göre engellilik indirimi

uygulamasından;

• Engelli ücretli,

• Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi

bulunan ücretli,

• Engelli serbest meslek erbabı,

• Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi

bulunan serbest meslek erbabı,

• Basit usulde vergilendirilen engelliler

yararlanabilir.


49

Engellilik İndiriminden Yararlanmak İçin

Ne Yapılmalıdır?

Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen

engelliler aşağıda belirtilen belgelerle birlikte;

Vergi Dairesi Başkanlığı olan illerde ilgili Grup

Müdürlüğüne, Vergi Dairesi Başkanlığı

olmayan illerde ise Defterdarlıklara (Gelir

Müdürlüğüne), Bağımsız Vergi Dairesi bulunan

ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, Vergi

Dairesi bulunmayan ilçelerde ise mal

müdürlüklerine bir dilekçe ile başvuracaklardır.

Sigortalı olarak çalışan engellilerden istenen

belgeler:

• Müracaat formu - Dilekçe (EK: 5)

• Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair

işveren tarafından imzalanıp kaşelenmiş yazı

• T.C. Kimlik Numarası

50

• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu

Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli

örneği

Sigortalı Çalışanın Bakmakla Yükümlü

Olduğu Engelli Kişilerinden İstenen Belgeler:

• Müracaat formu - Dilekçe

• Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair

işveren tarafından imzalanıp kaşelenmiş yazı

• Bakmakla yükümlü kişinin ve engelli kişinin

T.C. Kimlik Numarası

• Bakmakla yükümlü olduğuna dair belge



örneği


51

Engelli Serbest Meslek Çalışanından İstenen

Belgeler:

• Müracaat formu – Dilekçe

• Vergi kimlik numarasını gösteren belge (Vergi

levhasının fotokopisi)



Raporu olanlar için rapor aslı ya da noter

tasdikli örneği

Serbest Meslek Sahibinin Bakmakla

Yükümlü Olduğu Engelli Kişiler İçin İstenen

Belgeler:




• Bakmakla yükümlü kişinin ve engelli kişilerin

T.C. Kimlik Numarası

• Bakmakla yükümlü olduğuna dair belge

52


Raporu olanlar için rapor aslı ya da noter

tasdikli örneği

Engellilik İndiriminden Yararlanma

Hakkına Sahip Basit Usulde Vergilendirilen

Engellilerden İstenen Belgeler:







örneği

Başka Amaçlarla Alınmış Raporlar

Engellilik İndiriminde de Geçerli midir?

Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen

vatandaşların diğer kurumların sevki sonucu


53

aldıkları raporlar (rapor aslı veya noter onaylı

örneği) ilgili yönetmelik hükümlerine ve ekinde

yer alan engelli sağlık kurulu raporu formatına

uygun olmaları durumunda engellilik indirimi

yönünden de geçerlidir.

İşyerini Değiştiren Ücretliler Ne

Yapacaklardır?

Herhangi bir şekilde iş yeri değiştiren

ücretlilerin daha önce işlem tesis ettirdikleri

Müdürlüklere yeni iş yerlerinin adreslerini

bildirerek buradan yeni iş yerlerine hitaben yazı

almaları yeterli olacaktır. Bu engellilerin

yeniden rapor almalarına gerek yoktur.

Bulundukları il sınırları dışına giden ücretliler

de aynı şekilde hareket edebileceklerdir.

54

Engellilik İndiriminden Faydalanan Hizmet

Erbabı Asgari Geçim İndiriminden de

Faydalanabilir mi?

Engellilik indiriminden yararlanan bir ücretlinin

indirim nedeniyle gelir vergisi matrahının

kalmaması durumunda gelir vergisi tevkifti

yapılamayacağı için asgari geçim indirimi

uygulamasından yararlanması mümkün değildir.

Asgari geçim indirimi uygulamasında esas olan,

ücretlinin vergi matrahının doğması ve bu

matrah üzerinden de gerçek usulde gelir vergisi

tevkifatının yapılmış olmasıdır. Ancak,

engellilik derecesine göre engellilik indirimi

uygulaması sonrasında ücretlinin gelir vergisi

matrahının kalması veya hizmet erbabına aylık

maaş ödemesi dışında vergiye tabi olan ücret ve

ücret sayılan ödemelerin yapılması durumunda,

yapılan gelir vergisi tevkifatını aşmamak üzere,


55

ücretlinin asgari geçim indiriminden

yararlanması mümkün bulunmaktadır.

Engelliler için vergisel konularda tanınan

istisna ve muafiyetler şunlardır;

Gümrük Kanununun 167 nci maddesinin

12/a fıkrasında malul ve engellilerin

kullanımına mahsus eşyanın gümrük

vergilerinden muaf olduğu belirtilmiştir.

Engellilik Derecesı %90 veya üzerinde

olanların yurt içinde taşıt alımlarında istisna

uygulanır.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun

“İstisnalar” başlıklı 4 üncü maddesinin birinci

fıkrasının (c) bendinde, engellilik dereceleri %

90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin

adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malûl ve

56

engellilerin, bu durumlarına uygun hale

getirilmiş özel tertibatlı taşıtların motorlu

taşıtlar vergisinden istisna tutulmuştur.

H sınıfı sürücü belgesine sahip olan

engelliler yurt içinden aldıkları özel tertibatlı

otomobillerde, katma değer vergisi indiriminden

yararlanmakta ve taşıt alım vergisinden muaf

tutulmaktadır.

H sınıfı sürücü belgesi olan engellilerden

uygun şartları taşıyanların yurt dışından

getirtecekleri özel tertibatlı otomobiller için

gümrük vergisi muafiyeti vardır.

El ve ayak fonksiyonunu tamamen

yitirmiş bulunan engellilerin yurt dışından

getirtecekleri özel tertibatlı minibüsler gümrük

vergisinden muaftır.

4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi

Kanunu’nun 7. maddesine göre, II sayılı


57

listedeki kayıt ve tescile tabi mallardan,

münhasıran aracı sakatlığına uygun hareket

ettirici özel tertibatı bulunanların malul ve

sakatlar tarafından beş yılda bir defaya mahsus

olarak bizzat kullanılmak üzere ve %90 ve üstü

oranda raporu bulunan tüm engelliler yeni

otomobil ve bir kısım ticari araçlarda

Ö.T.V.’den muaf tutulmuşlardır.

Emlak Vergisi Kanununun değiştirilen 8

inci maddesine göre; Türkiye sınırları içinde

brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskene veya tek

meskende hisseye sahip olan (intifa hakkına

sahip olunması hali dahil) engelliler, indirimli

bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından

yararlanarak emlak vergisi ödememektedirler.

Serbest meslek erbabı ve ücretli çalışan

engelli vatandaşlarımız ile kendisi engelli

olmasa bile ailesinde engelli kişi bulunan

58

serbest meslek erbabı ile ücretliler vergi

indiriminden yararlanırlar

Engelli vatandaşlarımız kendi işini

kurduğunda gelir vergisi indiriminden

yararlanabilir.

5. İSTİHDAMLA İLGİLİ HAKLAR

Dünya genelinde %44 olan engelli nüfusun

istihdam sürecine katılım oranı Türkiye’de %22

düzeyindedir. Yani her 100 engelliden 78’i

herhangi bir işte çalışma olanağına sahip

bulunmamaktadır.

Başka bir açıdan engelliliğin fiziki ve zihinsel

yönden getirdiği dezavantajlara ek olarak,

yukarıda da belirtildiği üzere varsıl-yoksul

durumu engellilerin engellerini daha fazla

artırmaktadır.


59

Dünya genelinde engellilerin işsiz kalma

ihtimali engelsizlere göre 2,5 kat daha fazladır.

Dünya genelinde 600 milyondan (engellilerin %

64’ü) fazla engelli insan işsizken, Ülkemizde

dünya ortalamasının hayli üzerine çıkmakta ve

engellilerin yaklaşık % 80’i üretim sürecine

katılamamaktadır, yani işsizdir.

İstihdam konusunda yaşanan bu sıkıntının bir

anlamda telafisi ise, 2022 sayılı 65 Yaşını

Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk

Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında

Kanun kapsamında;

Engellilerin,

% 27 si aylık almakta,

60

% 11 ‘i Sosyal Yardımlaşma Dayanışma

Genel Müdürlüğünün ayni nakdi

yardımlarından istifade etmekte,

% 6’sı Sosyal Hizmetler Çocuk

Esirgeme Kurumundan destek görmekte,

% 4’lük bölümü toplumdaki hayırsever

vatandaşların desteğini almaktadır.

Engellilerin istihdamını etkileyen faktörler

kısaca;

İşverenlerin tutumları

Diğer çalışanların tutumları

Ailenin tutumu

Engellilerin kendilerinden kaynaklanan

şartlar olarak sayılabilir.

Ülkemizde engellilerin işçi olarak kamu ve özel

sektörde işe yerleştirilmesinden Türkiye İş


61

Kurumu (İŞKUR) (iletişim bilgileri için Ek-6)

sorumludur.

Engelliler İŞKUR il müdürlükleri veya hizmet

merkezlerine sağlık kurulu raporlarıyla

doğrudan başvurarak kayıtlarına

yaptırabilecekleri gibi www.iskur.gov.tr

adresinden kendileri de kayıtlarını

yaptırabilirler. Bu durumda sağlık kurulu

raporlarını İŞKUR’a götürerek onaylatmaları

gerekmektedir.

Engellilerin İŞKUR’a kayıt şartları;

14 yaşını doldurmuş olmak

T:C: kimlik numarasına, yabancıların ise

İçişleri Bakanlığı tarafından verilen

yabancı kimlik numarasına sahip olmak,

http://www.iskur.gov.tr/

62

Sağlık kurulu raporuna sahip olmak (bu

rapor İŞKUR’a sunulana kadar şahıslar

sistemde engelli olarak

değerlendirilmezler.),

Sağlık kurulu raporunda engel oranının

en az %40 olması,

Sağlık kurulu raporunda çalışamaz

ibaresinin bulunmaması.

Engellilerin istihdamı işçi ve memur istihdamı

olarak 2 şekilde yapılmaktadır.

a) Engellilerin İşçi Olarak İşe

Yerleştirilmeleri

50 ve üstünde işçi çalıştırılan özel sektör

işyerlerinde çalışan işçi sayısının %3’ü,

kamu işyerlerinde ise %4’ü kadar engelli

işçi çalıştırılmak zorunludur.


63

Tarım ve orman işyerlerinde de 51 ve

daha fazla işçi çalıştıran işyerleri için de

aynı kural geçerlidir,

Engelliler sağlık kurulu raporunda

çalıştırılamayacağı belirtilen işlerde

çalıştırılamazlar,

Engelliler www.iskur,gov.tr adresinde

bulunan açık iş ilanlarına doğrudan

internet üzerinden kendileri veya

kuruma giderek başvurabilirler,

Yasal kotasının üzerinde engelli işçi

çalıştıran işverenlerin sigorta primlerinin

yarısı devlet tarafından karşılanır.

Engelli çalıştırma zorunluluğu bulunmasına

rağmen engelli çalıştırmayan işverenlere

çalıştırmadığı her engelli için ve çalıştırmadığı

her ay için 2017 yılında 2.296,00TL idari para

cezası uygulanır. Bu idari para cezalarından

http://www.iskur,gov.tr/

64

toplanan paralar; “Engelli ve eski hükümlü

çalıştırmayan işyerlerinden toplanan idari para

cezalarını kullandırmaya yetkili komisyon”

tarafından engellilerin mesleki eğitimleri,

rehberlik ve istihdam projelerinin

gerçekleştirilmesi ve engellilerin kendi işini

kurması projelerinde kullandırılır.

Engelli İşçi Talebi

Kamu ve özel sektör işverenleri, çalıştırmakla

yükümlü bulundukları işçileri, yükümlülüğün

doğmasından itibaren 5 iş günü içinde

niteliklerini de belirterek Kurumdan talep eder.


65

Taleplerde, iş yerinde yapılan işin gerektirdiği

ağırlıklı vasıfların üstünde istihdamı zorlaştırıcı

şartlar öne sürülemez.

Engelli statüsündeki işçi taleplerinde, işin

niteliği gerektirmediği sürece, engellilik oranına

üst sınır getirilemez ve engel grupları arasında

ayrım yapılamaz.

Engelli İşçi Talebinin Karşılanması

Özel sektör işvereni, engelli açığını

yükümlülüğün doğduğu andan itibaren 30 gün

içinde karşılamak zorundadır.

İŞKUR, özel sektör işvereninin engelli talep

tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde,

başvuranlardan nitelikleri uygun engellileri

durumlarını ve niteliklerini belirten belgelerle

66

birlikte işverenle görüştürür. İşveren bu

görüşmeden itibaren engelli açığını, en geç 15

gün içinde, Kurum tarafından görüştürülenler ya

da Kurum portalında kayıtlı diğer engelli iş

arayanları bizzat seçerek veya kendi

imkanlarıyla temin edeceği engelliler arasından

karşılar. İşe alınanları ve alınmayanları,

alınmayış nedenlerini de belirterek Kuruma

bildirir.

Çalışırken Engelli Olanlar

Çalışırken engelli olan ve iş akdi fesih

edilmeyenler için tescil talebinde bulunulması

halinde gerekli belgelerine istinaden Kurumca

engelli olarak tescilleri yapılır.


67

Engellilerin Çalıştırılamayacağı İşler

1. Yer altı ve su altı işlerinde engelli işçi

çalıştırılamaz.

2. Engelliler, sağlık kurulu raporunda

çalıştırılamayacakları belirtilen işlerde

çalıştırılamaz.

b) Engellilerin Memur Olarak İşe

Yerleştirilmeleri

Engellilerin devlet memuru olarak işe girmeleri

ve sürecin yürütülmesinden Başbakanlık Devlet

Personel Başkanlığı (DPB) sorumludur. DPB

ÖSYM eliyle 2 yılda bir yaptırdığı Engelli

Kamu Personel Seçme Sınavı (EKPSS)

aracılığıyla engelli memur alımlarını

gerçekleştirir. EKPSS sonu çift rakam ile biten

yıllarda yapılmaktadır (örneğin;

68

2014,2016,2018..gibi). EKPSS’de alınan

puanlar 2 yıl süreyle geçerlidir.

EKPSS ve kura yolu ile engellilerin Devlet

memurluğuna alınması şartları, 07/02/2014 tarih

ve 28906 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile

yürürlüğe giren “Engelli Kamu Personel Seçme

Sınavı Ve Engellilerin Devlet Memurluğuna

Alınmaları Hakkında Yönetmelik” ile

düzenlenmiştir.

Engellilerin Devlet memuriyetine alınması

EKPSS ve kura yöntemi olmak üzere iki yolla

gerçekleşir:


69

EKPSS’ye girme şartları:

Sağlık kurulu raporunda belirtilen

engelli oranının en az %40 olması

Sağlık kurulu raporunda “çalışamaz”

ibaresinin “olmaması”

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

Taksirli suçlar ile 1 yıldan fazla hapis

cezası almamak ve affa uğramış olsa da

devletin şahsiyetine yönelik suçlar ve

rüşvet, zimmet, hırsızlık, dolandırıcılık,

sahtecilik, inancın kötüye kullanılması

gibi suçlardan hüküm giymemiş olmak

Mezuniyet durumunun aşağıda belirtilen

kriterlere uygun olması

-Ortaöğretim,

70

-Önlisans,

-Lisans düzeyinde eğitim veren

kurumların birinden mezun veya sınavın

geçerlik süresi içerisinde mezun

olabilecek durumda olması gerekir.

Mezuniyet durumu EKPSS’ye girmeye uygun

olmayan

-İlkokul,

-Ortaokul

-İlköğretim

Özel eğitim iş uygulama merkezi veya

okulundan mezun veya yerleştirme tarihinde

mezun olacak durumda olanlar noter huzurunda

yapılan kura çekimi yöntemiyle devlet

memurluğuna atanırlar. Adaylar, Tercih


71

Kılavuzunda kura ile yerleştirme talep eden

kamu kurum veya kuruluşlarından durumlarına

uygun koşulların bulunduğu kadrolar için

tercihte bulunmak suretiyle kuraya katılırlar.

Yerleştirmede Aranan Şartlar

Adaylarda, yerleştirme işlemine son başvuru

tarihi itibarıyla 657 sayılı Kanunun 48 inci

maddesinde yer alan genel ve özel şartlarla

birlikte atanacakları kadro için Tercih

Kılavuzunda ilan edilen diğer şartlar aranır.

Genel şartları şöyle özetleyebiliriz:

-Türk vatandaşı olmak,

-18 yaşını tamamlamış olmak,

72

-Atanacağı kadro için istenilen öğrenim

düzeyine sahip olmak,

-Kamu haklarından mahrum bulunmamak,

-Devlet memuriyetine engel suçlardan hükümlü

olmamak,

-Askerlikle ilişiği bulunmamak,

Özel şartlar ise adayların tercih edecekleri

kadronun karşısında yer alan yeterlik, sertifika,

bonservis, yabancı dil şartı gibi genel şartlar

kapsamı dışında sahip olmaları gereken diğer

şartlardır.


73

Yerleştirme Sonuçları Nasıl Öğrenilir?

Engelli memur adayları, yerleştirme sonuçlarını

sahip oldukları elektronik şifre ile ÖSYM’nin

internet sayfası www.osym.gov.tr adresinden

öğrenebilirler. Adaylara yerleştirme sonuçlarına

ilişkin postayla herhangi bir sınav sonuç belgesi

gönderilmeyecektir.

Yerleşen Memur Adayları Ne Yapmalı?

Adaylar, yerleştirildikleri kamu kurum ve

kuruluşlarına, Tercih Kılavuzunda istenilen

belgeler ile birlikte süresi içinde başvurur.

Bir kadroya yerleşen aday atanmak üzere

doğrudan yerleştirildiği kuruma başvuru

yapacaktır. Atanmak için gerekli belgeler ve bu

http://www.osym.gov.tr/

74

belgelerin hangi tarihe kadar nereye teslim

edileceğine ilişkin bilgiler adayın yerleştirildiği

kurumdan öğrenilecektir.

Kamu kurum ve kuruluşları, yerleştirmeye

ilişkin olarak atamaya yetkili amirin onayı ile

beş kişiden oluşan bir değerlendirme komisyonu

kurar. Bu komisyon, atanmak üzere başvuran

adayları, aranılan nitelikler yönünden

inceleyerek, nitelikleri uyanların atamalarının

yapılmasını teklif eder. Bu adaylar, kamu kurum

ve kuruluşlarınca başka bir sınav veya mülakat

yapılmaksızın atanır.

Atamasının yapılması uygun görülen adaylar,

atama işlemleri yapılmadan önce, kamu kurum

ve kuruluşları tarafından hazırlanan atama

başvuru formu ile adli sicil ve askerlik durumu


75

ile ilgili beyanda bulunurlar. Bu hususlarda

adaylardan yazılı beyanları dışında ayrıca bir

belge talep edilmez. Adayların bu beyanlarının

doğruluğu yetkili mercilerden kurumlarca teyit

edilir. Adayların atanma işlemleri, atama

başvuru formunda belirtilen bilgilerin teyidi

sürecinin tamamlanması beklenmeksizin

sonuçlandırılır.

Gerçeğe aykırı belge verdiği veya beyanda

bulunduğu tespit edilenlerin atamaları yapılmaz,

atamaları yapılmış ise iptal edilir, bu kişiler

hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk

Ceza Kanunu hükümleri uygulanır. Gerçeğe

aykırı belge verdikleri veya beyanda

bulundukları tespit edilen adaylar hakkında

yapılacak işlemler, atama başvuru formunda

kamu kurum ve kuruluşları tarafından yazılı

olarak belirtilir.

76

c) Türkiye İş Kurumu Tarafından

Sunulan Diğer Hizmetler;

Türkiye İş Kurumu tarafından işe yerleştirme

hizmetlerinin dışında engellilere yönelik olarak

sunduğu hizmetler şunlardır;

Desteklenecek projeler;

1- Engellilerin istihdam edilebilirliklerini

artırıcı mesleki eğitimine yönelik

projeler.

2- Engellilerin kendi işini kurmalarına

yönelik projeler,


77

3- Engellinin işe yerleştirilmesi, işe ve

işyerine uyumunun sağlanmasına

yönelik projeler,

4- Engellinin iş bulmasını sağlayacak

destek teknolojilerine yönelik projeler,

5- Korumalı işyeri desteğine yönelik

projeler.

1- Engellilere yönelik Meslek Edindirme

Kursları (MEK)

Engelliler, engelli ve eski hükümlü

çalıştırmayan işverenlerden tahsil edilen idari

para cezaları kullandırmaya yetkili komisyon

tarafından onaylanan; dernekler, vakıflar, kamu

kurum ve kuruluşları, özel sektör işverenleri

tarafından uygulanan meslek edindirme

kurslarına katılabilirler.

78

Mesleki eğitim kurslarına katılacak

kursiyerlerde;

- İŞKUR’a kayıtlı işsiz olması,

- Bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve

sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerle

kaybetmesi nedeniyle işgücü kaybının

en az % 40 olduğunun “Engellilere

Verilecek Sağlık Kurulu Raporları” ile

belgelendirilebilmesi,

- En az 15 yaşını tamamlamış olması,

- Emekli olmaması,

- Kurs ve programlara katılmama yönünde

yaptırım uygulanmıyor olması,

- Örgün öğretimde (özel eğitim ve

rehabilitasyon dahil) öğrenci olmaması,

- İki kurs arasında en az altı ay beklemiş

olması,


79

- Daha önce aynı meslekte İŞKUR

aracılığı ile eğitim almamış olması,

- Tamamlayıcı meslekler hariç, aynı proje

sahibinin bir başka kursuna katılmamış olması

şartları aranır.

Engellilere yönelik açılacak meslek edindirme

kursları Mart ve Eylül ayları sonunda toplanan

ilgili komisyon kararıyla belirlenir. Engelliler

açılacak kurslarla ilgili bilgileri üyesi oldukları

dernek/vakıf vs.’den veya Türkiye İş Kurumu

Engelli ve Eski Hükümlü Kurslar Servisinden

edinebilirler.

Engelliler katılacakları Meslek Edindirme

Kursunu başarıyla bitirmeleri durumunda

İŞKUR ve Milli Eğitim Bakanlığı onaylı

Meslek Edindirme Kursu Sertifikası sahibi

80

olmaktadırlar. Ayrıca engellilere kursa devam

ettikleri gün başına (istihdam garantili kurslarda

35,00TL, istihdam garantisiz kurslarda

25,00TL) harçlık İŞKUR tarafından

ödenmektedir.

2- Engellilerin Kendi İşini Kurmalarına

yönelik projeler

Türkiye iş Kurumu tarafından aşağıdaki şartları

taşıyan engellilere hazırlayacakları projeye

istinaden kendi işini kurmak üzere geri

dönüşsüz hibe vermektedir. Bu destekten

faydalanmak isteyen engellilerin aşağıdaki


81

şartlara eksiksiz olarak sahip olması

gerekmektedir;

a) İŞKUR’a kayıtlı olmak,

b) Bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve

sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerle

kaybetmesi nedeniyle işgücünün en az %

40’ından yoksun olduğunu “Engellilere

Verilecek Sağlık Kurulu Raporları” ile

belgelendirebilmek,

c) 18 yaşını tamamlamış olmak, Hangi

sebeple olursa olsun emekli olmamak,

Kendi üzerine aktif olarak kayıtlı

işyeri/işletme olmamak,

d) (Proje başvuru rehberi yayım tarihi

itibari ile proje konusu meslekte vergi

kaydı ve terk mükellefi olmamak),

İşyerinin kurulacağı il sınırları içinde

ikamet etmek,

82

e) Girişimcilik eğitim programı

sertifikasına sahip olmak,

f) Kurulacak iş ile ilgili başka

mevzuatlarda aranılan diploma, sertifika,

izin vb. belgelere sahip olmak ve

aranılan diğer şartlara haiz olmak.

Girişimcilik sertifikası; İŞKUR, Büyükşehir ve

ilçe belediyeleri, KOSGEB (iletişim bilgileri

için EK-7), Türkiye Esnaf ve Sanatkârları

Konfederasyonu, engelli dernek ve vakıfları

tarafından gerçekleştirilen kurs sonunda

verilmektedir.


83

Neler Desteklenecektir?

İlgili Komisyon değerlendirmesi sonrasında

kaynak tahsis edilmesine karar verilen

projelerde, başvuru sahibinin talep etmesi

halinde, aşağıdaki maliyetler karşılanabilecektir:

a) Kuruluş işlemleri desteği: İşyeri kuruluşu

için yapılan resmi işlemler, onaylar, izinler,

ruhsatlar ve sigorta gibi masraflar için belge

karşılığı olmak üzere en fazla 2.000 TL.

b) İşletme gideri desteği: Sözleşme imza

tarihinden sonra 12 ay süre ile belge karşılığı

olarak işletme giderlerinin (su, elektrik,

iletişim, ısınma, tanıtım) en fazla % 60’ını

geçmeyecek şekilde yıllık toplamda en fazla

4.000 TL.

c) Kuruluş desteği: Sözleşme imza tarihinden

itibaren 12 ay boyunca belge karşılığı olmak

84

üzere işletmenin temel faaliyet alanı ile ilgili

makine, teçhizat, yazılım, donanım, ofis

malzemesi gibi maliyetler için vergiler dahil

en fazla 30.000 TL.

Söz konusu ödemeler, işyeri kuruluşunu

gerçekleştiren engellinin harcamayı yaptığına

dair fatura/makbuz vb harcama belgelerini

İŞKUR’a ibraz etmesi üzerine yapılmaktadır.

Destek verilmeyecek maliyetler nelerdir?

Hazırlanacak projelerde hiçbir şekilde;

- İşyeri kirası,

- Depozito,

- Su, elektrik, iletişim vb. abonelik

ücretleri,


85

- Çalışanların ücretleri,

- İşlenerek veya doğrudan satılacak

ürünlerin bedelleri,

- Vergi, resim, harç, çeşitli üyelik

ücretleri, cezalar,

- İşin konusu ile doğrudan ilgisi olmayan

ve işin kurulmasına engel olmayan

demirbaş ve diğer malzemelerin

bedelleri,

- Kurulmuş bir işletmenin geliştirilmesini,

değiştirilmesini amaçlayan giderler,

- Engellilerin erişebilirliklerini sağlayıcı

olması şartı ile inşaat, tadilat ve bakım

giderlerinin toplam kuruluş desteğinin

yüzde 10’unu aşan kısmı,

desteklenmeyecektir.

86

Dikkat edilmesi gereken hususlar;

“Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu

Raporları”nda yer alan engellinin

çalışamayacağı alanlarda ya da işlerde

kurulmak istenen işlere ilişkin projeler

kabul edilemez.

Proje sahibinin kuracağı işletme ile ilgili

alacağı ruhsat vb. izinler ile ilgili

yükümlülükler proje sahibine aittir.

Engellinin fiili olarak kendilerinin işin

başında olacakları projeler

desteklenmektedir

Proje başvurusu yapan kişinin üzerinde

hangi amaçla olursa olsun bir işyerinin

olması durumunda yeni bir işyeri desteği

verilmemektedir.


87

Başvuru sahibinin hangi şekilde olursa

olsun emekli olması durumunda projesi

kabul edilmez.

Başka kurum veya kişilerden destek

alınan projelerde, aynı maliyet

kalemlerine engelli kendi işini kurma

hibe desteği kapsamında destek

sağlanmaz.

Hibe desteği sağlanması kararı verilen

projelerin ödemeleri, sözleşme imza

tarihinden sonra fatura veya fatura

yerine geçen belgeler karşılığı

yapılacağından; fatura veya belge

olmaksızın önceden ödeme yapılmaz.

Sözleşme imza tarihinden önceki

tarihlerde düzenlenen faturaların

karşılığı ödenmez.

88

Destek verilen proje kapsamında kurulan

işletmenin sözleşme tarihinden itibaren

en az 3 (üç) yıl fiili olarak faaliyetine

devam etmesi şart olup, hangi sebeple

olursa olsun aksi durumun tespiti halinde

“kuruluş desteği” olarak yapılan

ödemeler yasal faizi ile birlikte geri

alınır.

Kendi işini kurma projelerinde, işin

yürütülmesi sırasında ortaya çıkabilecek

zararlara karşılık üç yıl süre ile proje

kapsamında destek verilen demirbaşları

ve işyerini her türlü riske karşı koruyucu

şekilde kapsamlı sigorta yaptırılması

zorunludur.

6 aylık kontrollerde kurum tarafından

alınan malzemelerin eksik olması

durumunda tamamlanması yazılı olarak


89

istenecek, tamamlanmaması durumunda

ise projenin devamını etkileyen bir husus

olup olmadığına bakılarak gerekmesi

halinde proje iptal edilerek kuruluş

desteği yasal faizi ile geri alınır.

Hangi evraklarla başvuru yapılacaktır?

1- Talep dilekçesi,

2- Proje Başvuru Formu,

3- Kimlik fotokopisi,

4- Kurulacak işin konusu ile ilgili

mevzuatında zorunlu belge istenmesi

durumunda, bu mesleki bilgiyi gösteren

diploma, sertifika gibi belgenin örneği,

5- Girişimcilik eğitim programı

sertifikasının örneği,

6- Proje kapsamında diğer kurum ve

kuruluşlarla işbirliğine ilişkin belgeler

(varsa),

90

7- Bütçe tablosu (Başvuru Formunun

ekindeki EK-1/A doldurulacaktır.

“Kuruluş desteği” kapsamında verilen 30

bin TL ve uygun görülmeyen kalemler

dikkate alınarak proje sahibinin kendi

katkısı ile Komisyondan talep edilen

kalemlerin ayrıntılı olarak belirtilmesi

gereklidir),

8- Engelli Sağlık Kurulu Raporu’nun aslı

gibi yapılmış örneği (Hastane, İŞKUR il

müdürlüğü gibi resmi kurumlarca aslı

gibi yapılması gerekir),

9- Vergi Dairesinden son başvuru

tarihinden önceki bir ay içinde alınmış,

proje sahibinin güncel vergi mükellefiyet

durumunu gösterir belge,

10- Hayvancılık ve tarım projelerinde Gıda,

Tarım ve Hayvancılık İl/İlçe


91

Müdürlüklerinden alınacak “İşletme

Belgesi” örneği (Proje başvuru

tarihinden 3 ay öncesine kadar işletmede

hayvan hareketliliği olup olmadığı ayrıca

belirtilmelidir.)

3- Engellinin işe yerleştirilmesi, işe ve

işyerine uyumunun sağlanmasına yönelik

projeler,

Engelli bireylerin kendi yaşamının

sorumluluğunu alabilen bağımsız bireyler

olmasına katkıda bulunup, işe kabulü için

hazırlanmasını, işe yerleşmesini, işe ve işyerine

uyumunun sağlanmasını temin edecek

projelerdir. Bu projeleri belediyeler, başta

engellilere yönelik çalışma yapanlar olmak

üzere sivil toplum kuruluşları, özel sektör

92

işyerleri, üniversiteler vb kurum ve kuruluşlar

yürütebilmektedirler.

Proje kapsamında engellilere; en az 10 gün

süre ile, işe ve işyerine uyumu için

motivasyon, iş oryantasyonu, kişisel gelişim,

mülakat-iş görüşmesi, temel yaşam becerileri

gibi konuları içeren danışmanlık hizmeti

verilmesi zorunludur. Engelli bireylerin

özelliğine, becerilerine ve tercihine göre iş

seçmesi, iş ortamına ve sosyal hayata uyumu

gibi konularda katkıda bulunmak için

hazırlanacak projelerin en az 6, en fazla 12

ay, istihdam süresi en az 4 ay ve proje

sonucunda istihdam edilecek engelli sayısı

projeye katılan engelli sayısının %25’i olmak

zorundadır. Bu şekilde İstihdam edilecek

engellinin, son 1 yıl öncesine kadar


93

istihdamın gerçekleştiği işyerinin çalışanı

olmaması gerekmektedir.

4- Engellinin iş bulmasını sağlayacak

destek teknolojilerine yönelik projeler,

Engellinin bir işyerinde istihdam edilmesi, işe

uyumunu, etkin ve güvenli bir şekilde

çalışmasını sağlayacak destek teknolojileri ile

ilgili projeleri, İŞKUR’a kayıtlı belediyeler,

sivil toplum kuruluşları, özel sektör işyerleri,

üniversiteler vb. sunabilmektedir.

Engelli istihdam etme taahhüdü karşılığında

proje sunan kuruluşun;

Engellinin işini yapmasını sağlayacak

veya kolaylaştıracak araç ve gereçler,

diğer alt teçhizatlar ile bunları

kullanmaya yarayan aparatlar,

94

İşverenin engelliyi işe alması halinde

bilgisayar kullanmasını kolaylaştıracak

yazılım ve donanım desteği,

Engellinin işini yapmasını sağlayacak

kabartma harfler (braille alfabesi)

kullanılmış teknolojileri gibi teknolojik

destek talepleri İŞKUR tarafından

karşılanmaktadır.

5- Korumalı işyeri desteğine yönelik

projeler.

26.11.2013 tarih 28833 sayılı Resmi Gazete’de

yayımlanan Korumalı İşyerleri Hakkında

Yönetmelik ve 20.04.2016 tarih 29699 sayılı

Resmi Gazete’de yayımlanan Korumalı

İşyerlerinde Çalışan Engellilerin Ücretlerine


95

Karşılık İşverene Yapılacak Ödeme Hakkında

Yönetmelik ile bu alandaki usul ve esaslar

çerçevesinde İŞKUR tarafından korumalı

işyerlerine destek sunulmaktadır.

Korumalı işyeri statüsü almış, en az 8 zihinsel

ve ruhsal engellinin çalıştığı ve çalışanların en

az %75’nin engelli olduğu işyerleri destekten

faydalanabilmektedir. Bu kapsamda İŞKUR

tarafından desteklenen işyerlerinin 3 (üç) yıl

boyunca faaliyetine devam etmesi ve 8 zihinsel

ve ruhsal engelliden az olmamak üzere

çalışanlarının %75’nin engelli olması

gerekmektedir.

Bu kapsamda hazırlanan ve kabul edilen

projeler karşılığında korumalı işyerine;

1- Kuruluş sermayesi desteği: Korumalı

işyerinin kuruluşu veya kurulan işletmenin

96

kapasitesinin artırılması için gerekli olan

sermayenin % 60’ı kuruluş tarihinden

itibaren bir yıl içerisinde hibe olarak tahsis

edilecektir. Hibe rakamı en fazla 150 bin TL

olabilecektir.

2- Engelli ücret desteği: Proje başlangıcından

itibaren korumalı işyerinde çalışacak engelli

işçilerin ücret giderleri, brüt asgari ücret

üzerinden ilk bir yıl boyunca İŞKUR

tarafından ödenecektir.

3- İşletme giderleri desteği: Sözleşme imza

tarihinden itibaren bir yıl boyunca işletme

giderlerinin (su, elektrik, ısınma, iletişim,

tanınırlık) fatura bedellerinin % 60’ı

desteklenecektir. İşletme gider desteğinin

%25’ini geçmeyecek tutarda tanınırlık için

ödeme yapılacaktır.


97

Engellilerin İstihdamı Sorununa Çözüm

Önerileri

Engellilerin sorunlarının çözümüne başlamak

için öncelikle ülkemizde yaşayan engellilerin

sayısının, coğrafi bölgelere göre dağılımının,

engel gruplarına göre dağılımının, işsizlik

oranlarının, mesleki beceri ve tecrübelerinin,

ülke ekonomisinden Engellilere ayrılacak payın

ve işverenlerin ihtiyaçlarının belirlenmesi

gerekmektedir. Bunların hepsini kapsayacak

şekilde yapılacak planlamaların günübirlik

siyasi atmosfere göre değişmeyen, uzun erimli

devlet politikası haline getirilmesi

gerekmektedir.

Bu perspektifle, Engellilerin istihdam

sorununun çözümünde yapılabilecekleri şu

şekilde özetleyebiliriz.

98

1.Engellilerin Kayıtlarının Tutulması:

Engellilerin istihdamına yönelik bir politika

oluşturmak için öncelikle ülkemizde yaşayan

engelli sayısının belirlenmesi gerekir.

Engellilerle ilgili son sayısal verilerin 2011

yılına ait olduğu1 düşünülürse acil olarak engelli

nüfusun belirlenmesiyle işe başlanmalıdır.

1.1-Genel Nüfus Sayımının Yapılması:

Genel nüfus sayımı yapılırken engelli nüfus

verisinin sağlıklı şekilde belirlenebilmesi için ek

önlemler alınması gerekmektedir. En sağlıklı

sonucu verecek olan bu yöntemde özel önlem

alınmaması durumunda genel politikaları da

etkileyecek yanıltıcı veriler ortaya çıkabilir

1

http://eyh.aile.gov.tr/data/56179f30369dc5726c063e73/B%C3%BClten_Temmuz2016.pdf




99

1.2-Özel sayımın yapılması:

Genel nüfus sayımına göre daha zor olmakla

beraber izlenebilecek bir yöntem olabilir.

1.3- Kayıt tutulması:

Bazı hizmetlerden sadece başvuranların

faydalanıcı olduğu ve başvuranların kaydının

tutulacağı bir yöntemdir. Fakat hizmetlerden

başvuranların faydalanamayacak olması

adaletsizliğe sebep olacağı için sıkıntılı bir

yöntemdir.

1.4-Gönüllü Kuruluşların Destekleri:

Engellilerle ilgili hak temelli çalışma yapan

gönüllü kuruluşların verilerinden faydalanmak

sınırlı bir veri sunacak olsa da

değerlendirilmelidir.

100

2.Engellilere Mesleki Eğitimin Verilmesi

Bugün engelliler için istihdam edilmelerinin

önündeki engellerin başında mesleki bir beceri

ve yeterlilikten yoksun olunması gelmektedir.

Engelsiz kişilere karşı engellerinden dolayı var

olan dezavantaja yeni bir dezavantaj daha

eklememek ve diğer taraftan da işverenlerin

Engellileri istihdam konusunda teşvik edecek

olması açısından mesleki eğitimin ve bu

eğitimin niteliğinin artırılması gerekmektedir.

Planlanacak eğitimin iş hayatında ihtiyacı

karşılar nitelikte olması gözetilmelidir.

Yapılacak mesleki eğitimlerin; kişilerin var

olan/kaybedilen becerilerini geliştirici yönüyle

rehabilitasyon, yeni beceriler kazandırma

yönüyle de habilitasyon sağlayıcı olmalıdır.

Meslek edindirme eğitimlerinin;


101

Meslek öncesi eğitim,

Mesleki eğitim,

İstihdam sonrası hizmet içi eğitim olarak

aşamalara ayrılması gerekmektedir.

3.Farklı İstihdam Yöntemlerinin Denenmesi

3.1- Engellilerin normal yollarla iş bulmasının

sağlanması,

3.2- Engellilerin engel gruplarına uygun işlerin

belirlenmesi ve uygun meslek üzerinden

planlama ve istihdam edilmesi girişimlerinde

bulunulması,

3.3- Asıl olarak Engellilerin fiili olarak

işyerinde istihdam edilmesi temel düşünce

olarak kabul edilmelidir. Fakat engellinin engel

durumu/düzeyi evden ayrılmasına izin vermiyor

ise, bu kişinin bilfiil iş yapacak şekilde evde

102

istihdam edilmesi yolu tercih edilebilir. Fakat

buradaki kritik nokta, işverenlerin Engellileri

idare etme, ortalıkta görünmesi vs gerekçelerle

işyerinden uzak tutma durumunun olmamasıdır.

3.4- Engellilerin kendi işini kurma projesi

kapsamında işyerlerini açmaları ve burada hem

kendilerini hem de başkalarını istihdam

etmeleri. Türkiye İş Kurumu tarafından

sağlanan kendi işini kurma desteklerinin

engellilerin ihtiyacını karşılar miktarda

olmasının sağlanması ve öncesinde engellilere

kuracakları işle ilgili ihtiyacı karşılayıcı bir

eğitim verilmesi gerekmektedir.

3.5- Korumalı işyeri uygulamasında işyerinin

Engelliler için uygun olmasının gözetilerek,

prosedürlerin kolaylaştırılması sağlanmalıdır.

Korumalı işyeri ve Korumalı istihdam modeli


103

yaygınlaştırılmalıdır. Fakat bu uygulamada,

Engellilerin sadece kendisi gibi olanlarla değil,

diğer engel grubundakilerle ve engelsizlerle de

zaman geçirmesinin sağlanması gerekmektedir.

3.6-İşyerlerinin engellilerin çalışmasına uygun

hale getirilmesi ve işyerlerinin Engelliler için

ergonomik olmasının sağlanması gerekir.

Gerekirse devletin bu konuda işverenlere

teşvikler sağlaması planlanabilir.

3.7-Yasalara yaptırım gücü olan tedbir ve cezai

uygulamaların konulması sağlanmalıdır. Bu

cezai tedbir ve yaptırımların uygulaması ve

denetimi gerçekleştirilmelidir.

3.8- Cezai tedbirlerden daha fazla işverenleri

teşvik edici uygulamalara ağırlık verilmelidir.

Sigorta primi, vergi indirim veya muafiyeti,

makine teçhizat desteği, işyerinin engelli için

104

uygun hale getirilmesi yönünde destekler veya

faizsiz kredi verilmesi, engelli çalışanın ürettiği

ürünün devlet tarafından satın alınması vb.

işvereni teşvik edici destekler sağlanmalıdır.

3.9- 50+ işçi çalıştıran özel sektör için % 3,

Kamu Kurumları için % 4 olan engelli

çalıştırma yükümlülüğünde kendi içinde engel

grupları için de kotalar konması gerekebilir.

3.10-İstihdamı sağlanan engellilerle ilgili aktif

bir denetim mekanizması oluşturulmalıdır. Bu

konuda hem kamu kurumlarına hem de

engellilerle ilgili STÖ’lere denetim anlamında

sorumluluk verilmelidir.

3.11-Engellilerin toplumsal uyumunu artırmak

için okullarda kaynaştırma eğitimleri

yaygınlaştırılmalıdır.


105

3.12- Uzun vadeli bir planlama yapmak üzere

“Ulusal Engelli Strateji Planı” toplumsal

aktörlerin ortak katılıyla hazırlanmalıdır.

3.13- Kurumsal ve yasal mevzuat dağınıklığını

gidermek üzere, her ilde örgütü bulunan taşra

yapılanmasıyla “Engelli Hakları Bakanlığı”

kurulması için, Engellilerle ilgili tarafların da

aktif katılımcı oldukları çalışmanın

planlanmasına acil olarak başlanması

gerekmektedir.

3.14- Engelli kota açığı olan işyerlerine yönelik,

kota açıklarını kapatmalarını sağlamak üzere

planlamalar, çalışmalar yapılmalıdır.

3.15- Türkiye İş Kurumu, her ilde Engellilerin

meslek edindirme eğitimlerinden

faydalanmalarını sağlamak üzere birimler

oluşturmalıdır.

106

3.16- Türkiye İş Kurumu, her ilde İş ve Meslek

Danışmanlarının en az %10’nu sadece

Engellilerin istihdamını sağlamak üzere

görevlendirmelidir.

6.EMEKLİLİKLE İLGİLİ HAKLAR

5510 sayılı Kanuna göre; ilk defa sigortalı

olduğu tarihten sonra meslekte kazanma

gücünü yüzde 60 ve üzerinde kaybetmiş olanlar

10 yıl 1800 gün prim ödeme şartları ya da

bakıma muhtaç ise sigortalılık süresi

aranmaksızın 1800 gün prim ödeyerek emekli

olabilirler. Bu emeklilik malulen emekliliktir.

Engelli olarak emekli olmanın ise 2 şekli

bulunmaktadır;


107

1-Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı

tarihten önce yüzde 60 ve daha fazla oranda

hastalık veya engeli bulunan ve bu nedenle

malullük aylığından yararlanamayanlara, en az

15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960

gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi

bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı

bağlanır.

2-Yetkili sağlık kurullarınca usulüne uygun

düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî

belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık

Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;

a) Yüzde 50 ilâ yüzde 59 arasında olduğu

anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri

sigortalı olmaları ve 4320 gün,

108

b) Yüzde 40 ilâ yüzde 49 arasında olduğu

anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri

sigortalı olmaları ve 4680 gün,

şartlarını yerine getirenler engelli olarak emekli

olma hakkını kazanır.

01.10.2008 tarihinden önce işe girişleri olan ve

işe başlarken %60 ve üzeri engelli olanlar yaş

haddine bakılmaksızın 15 yıl sigortalılık süresi

ve az 3600 gün malullük, yaşlılık ve ölüm

sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla yaşlılık

aylığından yararlanırlar.


109

7.ENGELLİ HAKLARI ÖZET LİSTESİ

1) Devlet tiyatroları, gösterilerini

engellilere ücretsiz sunmaktadır.

2) Türk Hava Yolları ile seyahat halinde

belirlenen esaslar doğrultusunda engelliler %40

indirimden yararlanabilir.

3) Devlet Demir Yolları ana hat yolcu

trenleri ile seyahat halinde engelliler %20

indirimden yararlanabilir.

4) Turkcell (Destekcell) cep telefonlarında

görüşme ücretinden indirimli olarak

yararlanılabilir.

5) Türk Standartları Enstitüsü ile birlikte

engelliler için özel düzenlemeleri içeren

standartlar hazırlanmaktadır.

6) Engellilerle ilgili sivil toplum örgütleri,

2908 sayılı Kanuna göre dernekler,

110

federasyonlar ve konfederasyon şeklinde

örgütlenmiştir.

7) Trafik akışını engellememek koşuluyla

park etmeye elverişle alanlara araç park

edebilirler.

8) Oy kullanırken seçim kurullarının

engelliler için düzenleme yapmaları

gerekmektedir (572 sayılı Bazı Kanunlarda

Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

Hükmünde Kararname Madde 26-27).

9) Belediyeler 572 sayılı kanun hükmünde

kararname gereğince engellilere uygun

düzenlemeleri standartlara uygun olarak

yapmak zorundadır. (572 sayılı Bazı

Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında

Kanun Hükmünde Kararname Madde 3-4).

10) Belediyeler toplu taşıma araçlarından

engellileri ücretsiz veya indirimli olarak


111

yararlandırmak zorundadır (572 sayılı Bazı

Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında

Kanun Hükmünde Kararname Madde 3-4).

11) 1580 Sayılı Belediyeler ve 3030 sayılı

Büyükşehir Belediyeleri Yasası, belediyelere ait

ve belediyeler tarafından işletilen veya kiraya

verilen büfeler, otoparklar gibi işyerlerinin

engelliler tarafından işletilmesi konusunda

kolaylık getirmiştir (572 sayılı Bazı Kanunlarda

Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

Hükmünde Kararname Madde 3-4).

12) 18 yaşını bitirmiş ve herhangi bir yerden

geliri olmayanlar emekli sandığına veya

bulunduğu yerdeki valilik veya kaymakamlık

makamlarına başvuru yaparak 2022 sayılı

Kanun gereğince aylık bağlanmasını talep

edebilir.

13) Engellilerin kullandığı araç ve gereçler il

ve ilçe sosyal yardımlaşma ve dayanışma

112

vakıfları tarafından karşılanabilmektedir (572

sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması

Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Madde

17).

14) İmar Mevzuatına ulaşılabilirlikle

(fiziksel engellerin kaldırılmasıyla) ilgili

hükümler eklenmiştir. Buna göre, kaldırımlar,

yaya yolları, konutlar ve umumi binalar

engellilerin ulaşabilirliğine uygun olarak

yapılmak durumundadır.

15) Engelliler H sınıfı sürücü belgesi alarak

özel tertibatlı araç kullanabilirler.

16) H sınıfı sürücü belgesine sahip olan

engelliler yurt içinden aldıkları özel tertibatlı

otomobillerde, katma değer vergisi indiriminden

yararlanmakta ve taşıt alım vergisinden muaf

tutulmaktadır.


113

17) H sınıfı sürücü belgesi olan engellilerden

uygun şartları taşıyanların yurt dışından

getirtecekleri özel tertibatlı otomobiller için

gümrük vergisi muafiyeti vardır.

18) El ve ayak fonksiyonunu tamamen

yitirmiş bulunan engellilerin yurt dışından

getirtecekleri özel tertibatlı minibüsler gümrük

vergisinden muaftır.

19) Sosyal Güvenlik kuruluşlarınca

karşılanan araç ve gereçlerin standartlara uygun

olarak sağlanması gerekmektedir (572 sayılı

Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması

Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Madde

20-22-23).

20) Engelli çocuğun resmi veya özel eğitim

merkezlerinde aldıkları gelişim ve eğitime

ilişkin giderlerin bir kısmı çalışılan kurum,

emekli sandığı ve sosyal sigortalar kurumu

114

tarafından bütçe uygulama talimatları

çerçevesinde karşılanmaktadır.

21) Yükseköğretim kurumuna girmeye hak

kazanan ve kayıt yaptırarak öğretime başlayan

öğrenci ilk yılında bulunduğu ilin valiliği

bünyesindeki Sosyal Yardımlaşma ve

Dayanışma Vakfı’na başvurması durumunda,

başbakanlık bursundan yararlandırılır. Ayrıca

yardımcı ders araç gereçlerinin temini

konusunda engelli öğrenciye destek

verilmektedir.

22) Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel

Müdürlüğünün öğrenci yurtlarından engelli

öğrenciler istemde bulunmaları halinde

yararlanabilmektedirler.

23) Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından

uygulanan harç ve öğrenim kredisi tahsisinde

%40 ve üzerinde engelli olduğunu


115

belgeleyenlere öncelik tanımakta ve harç

kredisinin geri ödenmesinde yönetim kurulu

kararı ile %50 indirim yapılmaktadır.

24) 197 Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi

Kanunu’nun 4 üncü maddesine göre, bizzat

maluller tarafından kullanılan ve %90 ve üstü

oranda raporu bulunan tüm engelliler motorlu

taşıtlar vergisinden müstesnadır.

25) Serbest meslek erbabı ve ücretli çalışan

engelli vatandaşlarımız ile kendisi engelli

olmasa bile ailesinde engelli kişi bulunan

serbest meslek erbabı ile ücretliler vergi

indiriminden yararlanırlar.

26) Kamu kurumlarının engelli memur

çalıştırma yükümlülüklerinin yerine

getirilmesinin takip ve denetiminden

Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı

sorumlu ve yetkilidir. Kurumlarca engelli

vatandaşlarımıza ayrılan boş devlet memuru

116

kadroları için her yılın Nisan-Mayıs, Temmuz-

Ağustos veya Ekim-Kasım dönemlerinde sınav

açılmaktadır. Sınav duyuruları Devlet Personel

Başkanlığı tarafından resmi gazetede, tirajı

yüksek ulusal gazetelerde ve TRT Televizyon

ve radyo kanalları aracılığıyla yapılmaktadır.

Kurumlar sınav duyurularında işin özelliği

gerektirmediği sürece özür grupları arasında bir

ayrım yapamayacağı gibi özür oranında da üst

sınır getiremeyeceklerdir. Sınavlarda engelin

özelliğine göre kurumların refakatçi

bulundurması gereklidir.

27) Ayrıca engelli grupları dikkate alınarak

sınav sorusu hazırlamak ve değerlendirmek

üzere özel sınav kurulu oluşturulur.

28) İşverenlerin belirli bir mesleği olan

engellileri öncelikle meslekleri ile ilgili işlerde

çalıştırmaları gerekmektedir.


117

29) Kurum ve kuruluşlar çalışma yerlerini

engelli vatandaşlarımızın çalışmasını

kolaylaştıracak şekilde düzenlemek, gerekli

tedbirleri almak ve engelli vatandaşlarımızın

çalışmaları ile ilgili özel araç ve gereçleri temin

etmek zorundadır.

30) EKPSS 2 yılda bir (çift yıllar)

yapılmakta ve sınav sonuçları 2 yıl geçerli

olmaktadır.

31) Engelli vatandaşlarımızın çalıştığı kamu

kurum ve kuruluşu özelleştirme kapsamındaysa,

kapatma ve tasfiye halleri dışında engelli

vatandaşlarımız işten çıkartılamaz.

32) Özelleştirme sonucunda engelli

vatandaşlarımızın çalıştığı kurum veya

kuruluşun tasfiye edilmesi veya kapatması

halinde işine son verirse bulunulan ildeki

Türkiye İş Kurumuna başvurulmalıdır. Bu

durumda iş kaybı tazminatı, kanunun diğer

118

çalışanlara tanıdığı hakların iki katı oranında

ödenmektedir.

33) Meslek edindirme kurslarından

yararlanan engelli vatandaşlarımıza işe

yerleştirmede öncelik tanınır. Gerek kamu

gerekse özel sektörde engelli işçi olarak iş

bulmayı sağlayacak kurum Türkiye İş

Kurumudur.

34) Engelli işçiler, diğer işçilere yapılan

sosyal yardımlardan aynen yararlanırlar. Toplu

iş görüşmelerinde engelli işçiler aleyhine

hükümler konulamaz.

35) Engelli vatandaşlarımız kendi işini

kurduğunda gelir vergisi indiriminden

yararlanabilir.

36) 50 ve daha fazla işçi çalıştıran kamu %4,

özel sektör işletmeleri % 3 engelli çalıştırmak

zorundadır.


119

37) Ceza paraları engelli vatandaşlarımızın

istihdamı, mesleki eğitim ve mesleki

rehabilitasyonu için kullanılmaktadır.

38) Yasal kotasının üstünde engelli çalıştıran

işverenleri sigorta primlerinin yarısı devlet

tarafından karşılanmaktadır.

39) Türkiye İş Kurumu işini kurmak isteyen

engelliye 36.000,00 TL’ye kadar hibe desteği

sunmaktadır.

40) Tüm illerde Rehberlik ve Araştırma

Merkezleri bulunmaktadır. Engelli çocuğu olan

aileler buralara başvurarak çocukları hakkında

danışmanlık hizmeti alabilirler. Okullarda

kaynaştırma eğitimine ağırlık verilmektedir.

41) Görme engellilere okul öncesi dönemde

gündüzlü, ilköğretim düzeyinde yatılı ve

gündüzlü olarak eğitim verilmektedir.

120

42) İlköğretim okulunu bitiren görme engelli

öğrenciler öğrenimlerine normal okullarda

kaynaştırma yoluyla devam etmektedirler.

43) Braille yazılmış ortaöğretim ders

kitapları görme engelliler akşam sanat ve basım

evi matbaasında basılıp ihtiyaç sahiplerine talep

halinde ulaştırılmaktadır.

44) İşitme engellilere okul öncesi, ilköğretim

ve ortaöğretim düzeyinde gündüzlü ve yatılı

olarak eğitim hizmeti verilmektedir.

45) İşitme engelli öğrenciler meslek

liselerine sınavsız yerleşebilmektedirler

Ortopedik engellilere yatılı ve gündüzlü olmak

üzere okul öncesi, ilköğretim ve meslek lisesi

düzeyinde eğitim olanağı sunulmaktadır.

46) Zihinsel engelliler eğitilebilir ve

öğretilebilir olarak iki ayrı grup okulda eğitim

almaktadırlar. Bunlar özür derecelerine göre


121

yapılandırılmış okullarda ya da kaynaştırma

okulları veya sınıflarında eğitim

alabilmektedirler.

47) Uzun süre hastanede yatan çocuklar için

bazı hastaneler bünyesinde “hastane ilköğretim

okulları” bulunmaktadır.

48) Üniversite sınavı sırasında ortopedik ve

görme engeli bulunanlar için uygun

düzenlenmiş sınav mekanları hazırlanır, görme

engelliler ve az görenler için 30 dakikalık ek

sınav süresi verilir, sınav sorularını okuyacak ve

söylenecek yanıtları yazacak uygun eğitimde ve

düzgün diksiyonlu “yardımcı refakatçi”

eşliğinde sınava girme olanağı tanınır. Az gören

üniversite öğrencileri fakülte/yüksekokul/bölüm

amirliklerine yazılı olarak başvurarak sınav

sorularını büyük puntolu harflerle yazılmış

olarak sağlayabilirler.

122

49) Rehabilitasyon hizmeti, tıbbi

rehabilitasyon merkezlerinde verilmektedir.

50) Ülkemizde hamilelik döneminde bebeğin

fiziksel ve zihinsel engelli olup olmadığının

saptanması amacıyla genetik danışma

merkezlerinde genetik danışma hizmeti

sunulmaktadır.

51) Ankara ve İstanbul’da engellilere

yönelik hizmet götüren iki diş kliniği

bulunmaktadır.

52) Sosyal güvenlik kurumlarında Bağ-Kur

hariç olmaz üzere (SSK,Emekli Sandığı)

iyileştirme hükümleri sayesinde engelsiz

sigortalılara nazaran daha erken emekli olma

imkanı sağlanmıştır.


123

EKLER

Ek-1 ENGELLİ SAĞLIK KURULU

RAPORU VERMEYE

YETKİLİ HASTANELER

1) Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

2) Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi

3) Ankara Numune Eğitim ve Araştırma

Hastanesi

4) Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi

Eğitim ve Araştırma Hastanesi

5) Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi

6) Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı

124

ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi

7) Dr. Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji Eğitim

ve Araştırma Hastanesi

8) Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma

Hastanesi

9) Gazi Mustafa Kemal Devlet Hastanesi

10) Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları

Hemotoloji Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi

11) Çubuk Halil Şıvgın Devlet Hastanesi

12) Sincan Dr. Nafiz Körez Devlet Hastanesi

13) Etimesgut Prof.Dr. Celal Ertuğ Devlet

Hastanesi


125

14) Elmadağ Dr. Hulusi Alataş Devlet Hastanesi

15) Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi

16) Beypazarı Devlet Hastanesi

17) Yenimahalle Devlet Hastanesi

18) Polatlı Duatepe Devlet Hastanesi

19) Kızılcahamam Devlet Hastanesi

20) Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina ve

Dikimevi Hastanesi

21) Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi

22) Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi

23) Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Dr. Rıdvan Ege

126

Sağlık Araştırma Uygulama Merkezi

24) Turgut Özal Üniversitesi Tıp Fakültesi

Araştırma ve Uygulama Merkezi Hastanesi

25) Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi

26) Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesi

27) Ankara Asker Hastanesi

28) Etimesgut Asker Hastanesi

29) Beytepe Asker Hastanesi


127

EK-2 ENGELLİ SAĞLIK KURULU

RAPORU VERMEYE YETKİLİ HAKEM

HASTANE

ENGELLİ SAĞLIK KURULU RAPORU VERMEYE YETKİLİ HAKEM HASTANE LİSTESİ

SIRA NO

İLİ KURUMU HASTANE

1 ANKARA SAĞLIK

BAKANLIĞI

Ankara Eğitim ve

Araştırma Hastanesi

2 ANKARA SAĞLIK

BAKANLIĞI

Numune Eğitim ve


3 ANKARA SAĞLIK

BAKANLIĞI

T.C. Sağlık Bakanlığı

Yıldırım Beyazıt

Üniversitesi Ankara

Atatürk Eğitim ve


4 ANKARA SAĞLIK

BAKANLIĞI

Dışkapı Yıldırım Beyazıt

Eğitim ve Araştırma

Hastanesi

5 ANKARA SAĞLIK

BAKANLIĞI

Ankara Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları Hematoloji

Onkoloji Eğitim ve

128


6 ANKARA SAĞLIK

BAKANLIĞI

Dr. Sami Ulus Kadın

Doğum Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları Eğitim ve


7 ANKARA ÜNİVERSİTE

Gazi Üniversitesi Sağlık

Araştırma ve Uygulama

Merkezi

Ek-3 Ankara’da Bulunan Özel Eğitim Okul

ve Kuruluşlar Listesi

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum

Adı Okul/Kurum Adresi

AKYU

RT

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Büğdüz Özel

Eğitim İş

Uygulama

BÜĞDÜZ KÜME

EVLER NO 52

AKYURT


129

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Merkezi

(Okulu)

AKYU

RT

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Büğdüz Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

BÜĞDÜZ KÜME

EVLER NO 52

AKYURT

AKYU

RT

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Büğdüz Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

BÜĞDÜZ KÜME

EVLER NO 52

AKYURT

ALTI

NDAĞ

Üstün veya

Özel

Yeteneklile

r

Altındağ İnönü

Bilim ve Sanat

Merkezi

SAKARYA MAH.

İNCİ SK. NO: 2

ALTINDAĞ /

ANKARA

130

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


ALTI

NDAĞ

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Altındağ

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

ALTI

NDAĞ

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Çağdaş Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

ALTI

NDAĞ

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Çağdaş Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

ÖRNEK

MAHALLESİ

HIZIRREİS

CADDESİ NO:1

ALTINDAĞ-

ANKARA ALTI

NDAĞ

Özel

Eğitim Çağdaş Özel Örnek Mah. Hızır


131

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

Reis Cad. No.1

P.Kodu 06090

Altındağ / ANKARA

TürkTelekom A.Ş.

Karşısı Aydınlıkevler

ALTI

NDAĞ

Meslek

Lisesi

(Ortopedik

Engelliler)

Doğan Çağlar

Özel Eğitim

Meslek Lisesi

ÖRNEK

MAHALLESİ FAİK

SUAT CADDESİ

NO:35 ALTINDAĞ-

ANKARA

ALTI

NDAĞ

İlkokul

(Görme

Engelliler)

Göreneller

Görme

Engelliler

İlkokulu

ÖRNEK MAH.FAİK

SUAT

CAD.672.SOKAK

NO:2

ALTIDAĞ/ANKAR

A

ALTI Ortaokul Göreneller ÖRNEK MAH.FAİK

132

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


NDAĞ (Görme

Engelliler) Görme

Engelliler

Ortaokulu

SUAT

CAD.672.SOKAK

NO:2

ALTIDAĞ/ANKAR

A

ALTI

NDAĞ

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Görme

Engelliler

III.

Kademe)

Göreneller

Görme

Engelliler Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

ÖRNEK MAH.FAİK

SUAT

CAD.672.SOKAK

NO:2

ALTIDAĞ/ANKAR

A

ALTI

NDAĞ

İlkokul

(İşitme

Engelliler)

Kemal

Yurtbilir

İşitme


133

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Engelliler

İlkokulu

ALTI

NDAĞ

Ortaokul

(İşitme

Engelliler)

Kemal

Yurtbilir

İşitme

Engelliler

Ortaokulu

ÖRNEK

MAH.ADALIHALİL

SK.NO:14

ALTINDAĞ

ALTI

NDAĞ

Özel

Eğitim

Anaokulu

Kemal

Yurtbilir Özel

Eğitim

Anaokulu

ALTI

NDAĞ

Meslek

Lisesi

(İşitme

Engelliler)

Kemal

Yurtbilir Özel

Eğitim Meslek

Lisesi

Aydınlıkevler mah.

Çağdaş sokak No:113

Aydınlıkevler

ANKARA

ALTI

NDAĞ

İlkokul

(İşitme

Engelliler) Yahya Özsoy ALTINPARK

134

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


İşitme

Engelliler

İlkokulu

CADDESİ NO:6

AYDINLIKEVLER

ALTINDAĞ

ANKARA

ALTI

NDAĞ

Ortaokul

(İşitme

Engelliler)

Yahya Özsoy

İşitme

Engelliler

Ortaokulu

ALTI

NDAĞ

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Yahya Özsoy

Özel Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

BEYP

AZAR

I

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Beypazarı

Özel Eğitim

ÜREĞİL

MAHALLESİ


135

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Kademe) Uygulama

Merkezi I.

Kademe

NO:226

BEYPAZARI-

ANKARA

BEYP

AZAR

I

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Beypazarı

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

ÜREĞİL

MAHALLESİ

NO:226

BEYPAZARI-

ANKARA

BEYP

AZAR

I

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Beypazarı

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

KURTULUŞ

MAHALLESİ

OKULLAR SOKAK

İLÇE HALK

KÜTÜPHANESİ

ÜST KATI

BEYPAZARI

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Uygulama

Ankara Lions

Kulübü Özel

AŞIKPAŞA

MAH.VEDAT

136

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Merkezi (I.

Kademe) Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

DALOKAYA

CD.214.SOK NO:88

ÇANKAYA/ANKAR

A

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Ankara Lions

Kulübü Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

AŞIKPAŞA

MAH.VEDAT

DALOKAYA

CD.214.SOK NO:88

ÇANKAYA/ANKAR

A

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Çankaya Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

METİN AKKUŞ

MAH.752

CAD.105/A İLKER

ANKARA


137

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


ÇANK

AYA

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Çankaya

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

100.YIL İŞÇİ

BLOKLARI

MAH.1505.SOK.NO:

6

ÇANKAYA/ANKAR

A

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Mehmet

Ulucan Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

AHMET TANER

KIŞLALI MH. 2758.

SK. NO:3

ÇAYYOLU

ÇANKAYA

ANKARA

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Mehmet

Ulucan Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

AHMET TANER

KIŞLALI

MAH.2758.SOK.NO

3ÇAYYOLU 06810

138

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Kademe

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Mehmet

Ulucan Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

AHMET TANER

KIŞLALI MH. 2758.

SK. NO:3

ÇAYYOLU

ÇANKAYA

ANKARA

ÇANK

AYA

İlkokul

(Ortopedik

Engelliler)

Milllî Eğitim

Vakfı

Gökkuşağı

İlkokulu

ÇANK

AYA

Ortaokul

(Ortopedik

Engelliler)

Milllî Eğitim

Vakfı

Gökkuşağı

Ortaokulu

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim Milllî Eğitim


139

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Anaokulu Vakfı

Gökkuşağı

Özel Eğitim

Anaokulu

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Nimet Dr.

Erdoğan Meto

Özel Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

ÇİĞDEM MH. 1554.

SK. NO:16

ÇANKAYA/ANKAR

A

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Nimet Dr.

Erdoğan Meto

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

ÇİĞDEM MAH.

1554. SK. NO16:

ÇANKAYA/ANKAR

A

ÇANK Özel Nimet Dr. ÇİĞDEM MH. 1554.

140

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


AYA Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Erdoğan Meto

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

SK. NO:16

ÇANKAYA/ANKAR

A

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Süha

Alemdaroğlu

Özel Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Süha

Alemdaroğlu

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

BİRLİK MAH.

450.SOK. NO:40

ÇANKAYA-

ANKARA


141

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Kademe

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Süha

Alemdaroğlu

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

ÇANK

AYA

Üstün veya

Özel

Yeteneklile

r

Yasemin

Karakaya

Bilim ve Sanat

Merkezi

ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Yusuf

Karaman Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

YUKARI DİKMEN

MAHALLESİ 786.

CAD. NO:1

DİKMEN VADİSİ 3.

ETAP ÇANKAYA

ANKARA

142

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


ÇANK

AYA

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Yusuf

Karaman Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

YUKARI DİKMEN

MAHALLESİ 786.

CADDE NO:1

DİKMEN VADİSİ 3

ETAP

ÇUBU

K

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Çubuk Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

ÇUBU

K

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Çubuk Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

ATATÜRK

MAH.ZİRVE BİR

SOKAK NO:14

ÇUBUK/ANKARA


143

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


(Okulu)

ÇUBU

K

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Çubuk Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

ATATÜRK

MAH.ZİRVE BİR

SOKAK NO:14

ÇUBUK/ANKARA

ÇUBU

K

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Çubuk Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

ÇUBU

K

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Çubuk

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

YAVUZ SELİM

MAHALLESİ

SELİMİYE SOKAK

NO:6

ÇUBUK/ANKARA

144

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


ETİM

ESGU

T

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Eryaman Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

ERYAMAN MAH.

3.CAD.

3.SOK.NO.19

ETİMESGUT/ANKA

RA

ETİM

ESGU

T

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Eryaman Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

ERYAMAN MAH.

3.CAD.

3.SOK.NO.19

ETİMESGUT/ANKA

RA

ETİM

ESGU

T

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Eryaman Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

ERYAMAN MAH.

3.CAD.

3.SOK.NO.19

ETİMESGUT/ANKA

RA ETİM

ESGU

Üstün veya

Özel Etimesgut ERYAMAN MAH.


145

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


T Yeteneklile

r Bilim ve Sanat

Merkezi

276 SK. NO: 9

ETİMESGUT /

ANKARA

ETİM

ESGU

T

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Etimesgut

Özel Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

ETİLER MAH.

ETİLER CAD. NO: 1

ETİMESGUT/ANKA

RA

ETİM

ESGU

T

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Etimesgut

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

ETİLER

MAHALLESİ 1444.

SOK NO:1

GÖLB

AŞI

(ANK

ARA)

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Gölbaşı Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

146

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


(Okulu)

GÖLB

AŞI

(ANK

ARA)

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Gölbaşı Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

EYMİR

MAHALLESİTEİAŞ

LOJMANLARI NO:2

GÖLBAŞI/ANKARA

GÖLB

AŞI

(ANK

ARA)

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Gölbaşı Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

GÖLB

AŞI

(ANK

ARA)

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Gölbaşı

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

BAHÇELİEVLER

MAH. 285/1 SOK.

NO 1 GÖLBAŞI

ANKARA KAZA

N

Özel

Eğitim İş Kazan KUMPINAR MAH.


147

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Belediyesi

Özel Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

NO:25

KAZAN/ANKARA

KAZA

N

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Kazan

Belediyesi

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

KUMPINAR MAH.

NO:25

KAZAN/ANKARA

KAZA

N

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Kazan

Belediyesi

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

KUMPINAR MAH.

NO:25

KAZAN/ANKARA

148

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


KEÇİ

ÖREN

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Keçiören Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

BASIN CAD. NO:13

KEÇİÖREN

KEÇİ

ÖREN

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Keçiören Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

BASIN CAD. NO:13

KEÇİÖREN

KEÇİ

ÖREN

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Keçiören

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

GÜMÜŞDERE

MAH.FATİH

CAD.NO:37

KEÇİÖREN

KEÇİ

ÖREN

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

Uygur Özel

Eğitim İş

OSMANGAZİ

MAHALLESİ


149

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


(III.

Kademe) Uygulama

Merkezi

(Okulu)

BÖLÜK CADDESİ

NO:63

UFUKTEPE/KEÇİÖ

REN/ANKARA

KEÇİ

ÖREN

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Uygur Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

OSMANGAZİ

MAHALLESİ

BÖLÜK CADDESİ

NO:63

UFUKTEPE/KEÇİÖ

REN/ANKARA

KEÇİ

ÖREN

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Uygur Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

OSMANGAZİ

MAHALLESİ

BÖLÜK CADDESİ

NO:63

UFUKTEPE/KEÇİÖ

REN/ANKARA

KIZIL Rehberlik Kızılcahamam İSMET PAŞA MAH.

150

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


CAHA

MAM

ve

Araştırma

Merkezi

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

ESKİ TİCARET

LİSESİ BİNASI

NO:01

KIZILCAHAMAM-

ANKARA

MAM

AK

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Ali Gültekin

Özel Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

TUZLUÇAYIR

MAH.593.SOK.NO:1

7

MAMAK/ANKARA

MAM

AK

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Ali Gültekin

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

TUZLUÇAYIR

MAH.593.SOK.NO:1

7

MAMAK/ANKARA

MAM

AK

Özel

Eğitim Ali Gültekin TUZLUÇAYIR


151

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

MAH.593.SOK.NO:1

7

MAMAK/ANKARA

MAM

AK

Üstün veya

Özel

Yeteneklile

r

Ankara Bilim

ve Sanat

Merkezi

MAM

AK

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Başkent Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

KARAAĞAÇ MAH.

GAZNELİ

MAHMUT CAD.

252. SOK. NO:4

MAMAK/ANKARA

MAM

AK

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Başkent Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

KARAAĞAÇ MAH.

GAZNELİ

MAHMUT CAD.

252. SOK. NO:4

MAMAK/ANKARA

152

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


MAM

AK

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Hurin

Yavuzalp Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

MAM

AK

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Mamak Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

Cengizhan mah.

Natoyolu cad no:15

mamak

MAM

AK

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Mamak Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

CENGİZHAN MAH.

NATOYOLU CAD.

NO: 15

MAMAK/ANKARA


153

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Kademe

MAM

AK

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Mamak Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

Cengizhan mah.

Natoyolu cad no:15

mamak

MAM

AK

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Mamak

Özkent

Akbilek Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

MAM

AK

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Mamak

Rehberlik ve

Araştırma

BAHÇELERÜSTÜ

MAH. ARİF

YALDIZ CAD.NO:

154

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Merkezi 111 SAİMEKADIN –

MAMAK/ ANKARA

MAM

AK

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Şehit Polis

Fehmi Şahin

Özel Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

MAM

AK

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Yıldız Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

NALL

IHAN

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Nallıhan

Rehberlik ve

NASUHPAŞA

MAHALLESİ


155

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Araştırma

Merkezi

CUMHURİYET

ALANI

3.SK.NO:14/1

POLA

TLI

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Polatlı

Huzurevi Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

Şehitlik Mahallesi

Elçibey Cad Yenice

sokak 26

POLA

TLI

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Polatlı Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

POLA

TLI

Özel

Eğitim

Uygulama

Polatlı Özel

Eğitim

İSTİKLAL M.

AVCILAR C. 50/1

156

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Merkezi (I.

Kademe) Uygulama

Merkezi I.

Kademe

POLATLI ANKARA

POLA

TLI

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Polatlı Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

POLA

TLI

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Polatlı

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

ŞEHİTLİK

MAHALLESİ

ELÇİBEY CADDESİ

YENİCE SOKAK

NO:26

PURS

AKLA

R

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Faruk Duman

Özel Eğitim

Uygulama

AYYILDIZ MAH

MİTHAT PAŞA

SOK NO:9


157

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Merkezi I.

Kademe

PURSAKLAR/ANK

ARA

PURS

AKLA

R

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Faruk Duman

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

AYYILDIZ MAH

MİTHAT PAŞA

SOK NO:9

PURSAKLAR/ANK

ARA

SİNC

AN

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Ali Aktürk

Özel Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

GOP MH

YAŞARDOĞU CD

NO:34 FATİH

SİNCAN ANKARA

SİNC

AN

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Ali Aktürk

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

GOP MH

YAŞARDOĞU CD

NO:34 FATİH

SİNCAN ANKARA

158

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


SİNC

AN

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Ali Aktürk

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

GOP MH

YAŞARDOĞU CD

NO:34 FATİH

SİNCAN ANKARA

SİNC

AN

Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Sincan Özel

Eğitim

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

GAZİ OSMAN

PAŞA MAH. ASIN

SOK. NO:14

SİNCAN

SİNC

AN

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Sincan Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

Fevzi Çakmak Mah.

Kazım Karabekir

Cad. no:13 Sincan


159

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


SİNC

AN

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Sincan Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

SİNC

AN

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Sincan

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

GOP MAH AYVAZ

SOK . NO:1

SİNCAN/ANKARA

SİNC

AN

İlkokul

(İşitme

Engelliler)

Yılmaz

Balaban İşitme

Engelliler

İlkokulu

G.O.P. MAH.

AYVAZ SOK. NO:1

SİNCAN/ANKARA

SİNC

AN

Ortaokul

(İşitme

Engelliler)

Yılmaz

Balaban İşitme

Engelliler

Ortaokulu

G.O.P. MAH.

AYVAZ SOK. NO:1

SİNCAN/ANKARA

160

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


ŞERE

FLİKO

ÇHİS

AR

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

Şereflikoçhisar

Özel Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

İSTİKLAL MAH.E-

90 KARAYOLU

ÜZERİ YBO

KAMPÜSÜ İÇİ

ŞEREFLİKOÇHİSA

R/ANKARA

ŞERE

FLİKO

ÇHİS

AR

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Şereflikoçhisar

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

İSTİKLAL MAH.E-

90 KARAYOLU

ÜZERİ YBO

KAMPÜSÜ İÇİ

ŞEREFLİKOÇHİSA

R/ANKARA

ŞERE

FLİKO

ÇHİS

AR

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Şereflikoçhisar

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

İSTİKLAL MAH.E-

90 KARAYOLU

ÜZERİ YBO

KAMPÜSÜ İÇİ


161

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Kademe ŞEREFLİKOÇHİSA

R/ANKARA

ŞERE

FLİKO

ÇHİS

AR

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Şereflikoçhisar

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

KALE MAH.

ANKARA CAD.

NO:131

ŞEREFLİKOÇHİSA

R/ANKARA

YENİ

MAH

ALLE

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Kademe)

İller Bankası

Özel Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(Okulu)

ÇAMLICA MAH.

147.SOK. 7/D

YENİMAHALLE/A

NKARA

YENİ

MAH

ALLE

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

İller Bankası

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

ÇAMLICA MAH.

147.SOK. 7/D

YENİMAHALLE/A

NKARA

162

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


YENİ

MAH

ALLE

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

İller Bankası

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

ÇAMLICA MAH.

147.SOK. 7/D

YENİMAHALLE/A

NKARA

YENİ

MAH

ALLE

İlkokul

(Görme

Engelliler)

Mitat Enç

Görme

Engelliler

İlkokulu

Abant Sokak No:13

Teknik

Okullar/Yenimahalle

YENİ

MAH

ALLE

Ortaokul

(Görme

Engelliler)

Mitat Enç

Görme

Engelliler

Ortaokulu

ABANT SOK.NO:13

TEKNİKOKULLAR

BEŞEVLER

YENİMAHALLE

YENİ

MAH

ALLE

Özel

Eğitim İş

Uygulama

Merkezi

(III.

Sait Ulusoy

Özel Eğitim İş

Uygulama

BATIKENT ERGAZİ

MAHALLESİ BATI

BULVARI 1835.


163

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Kademe) Merkezi

(Okulu)

SOKAK NO:1

YENİMAHALLE

ANKARA

YENİ

MAH

ALLE

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi (I.

Kademe)

Sait Ulusoy

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi I.

Kademe

BATIKENT ERGAZİ

MAH.(BATI

BULVARI)1835.SO

K.NO:1

YENİMAHALLE/A

NKARA

YENİ

MAH

ALLE

Özel

Eğitim

Uygulama

Merkezi

(II.

Kademe)

Sait Ulusoy

Özel Eğitim

Uygulama

Merkezi II.

Kademe

BATIKENT ERGAZİ

MAHALLESİ BATI

BULVARI 1835.

SOKAK NO:1

YENİMAHALLE

ANKARA

YENİ

MAH

ALLE

Özel

Eğitim

Mesleki

Ümit Kaplan

Özel Eğitim

25 MART MAH.

KAŞİFLER SOK.

164

Okul/K

urumun

İlçesi

Okul

Tür

ü

Okul/Kurum


Eğitim

Merkezi

(Zihinsel

Engelliler

III.

Kademe)

Mesleki

Eğitim

Merkezi

(Okulu)

NO:5

YENİMAHALLE/A

NKARA

YENİ

MAH

ALLE

Üstün veya

Özel

Yeteneklile

r

Yenimahalle

Bilim ve Sanat

Merkezi

YUNUS EMRE

MAH. GÜNEY SK.

YUNUS EMRE

İLKOKULU BLOK

NO: 2

YENİMAHALLE /

ANKARA

YENİ

MAH

ALLE

Rehberlik

ve

Araştırma

Merkezi

Yenimahalle

Rehberlik ve

Araştırma

Merkezi

tanzimat cad.varlık

mah.no:21

Yenimahalle


165

EK-4 ANKARA’DA BULUNAN

REHBERLİK ARAŞTIRMA

MERKEZLERİ

ÇANKAYA Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Özveren sok.No:24 4.Kat. Demir tepe

Yönetici Gürcan ÖZHAN

Telefon (312) 230 17 42 – 229 58 09

Faks (312) 229 58 09


KALECİK Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Ankara cad. Hükümet Konağı

Yönetici Yaşar ERTUĞRUL

Telefon (312) 857 10 04

Faks 857 14 11

ÇUBUK Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Sağlık Meslek Lisesi Zemin Kat.

Yönetici Tülay ZENGİN

Telefon (312) 838 35 50


166

Faks 838 43 59


GÖLBAŞI Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Haymana Cad. No: 22 İmam Hatip Lisesi içi

Yönetici Gülümser UZUNGER

Telefon (312) 485 06 44

Faks 485 06 44


Internet Adresi http://www.golbasiram.com

KIZILCAHAMAM Rehberlik ve Araştırma

Merkezleri

Adres İmam Hatip Lisesi Kat:3

Yönetici Veysel ÖZTÜRK

Telefon (312) 736 66 08

Faks 736 66 09


Internet Adresi http://www.kizilcahamamram.8m.com/

NALLIHAN Rehberlik ve Araştırma Merkezleri



http://www.golbasiram.com/


http://www.kizilcahamamram.8m.com/


167

Adres Nasuhpaşa Mhl. Eski Belediye Binası. No 14

Yönetici Asiye OĞUZMAN

Telefon (312) 785 18 38

Faks 785 18 38


BEYPAZARI Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Beypazarı Öğretmen evi Yönetim Binası Alt

Kat.

Yönetici Hasan ULUIŞIK

Telefon (312) 762 72 35

Faks 762 72 35


Ş.KOÇHİSAR Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres E 90 Karayolu üzeri. YİBO Kampüsü

Yönetici Yalçın DEMİR

Telefon (312) 687 62 66

Faks 687 62 66


Internet Adresi http://skochisarram.stemynet.com

POLATLI Rehberlik ve Araştırma Merkezleri




http://skochisarram.stemynet.com/

168

Adres İstiklal Mahl. Avcılar Sok. No: 6

Yönetici Sibel YILMAZ

Telefon (312) 625 55 08

Faks 625 55 59


ETİMESGUT Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Piyade mahl. 422.Sok. No: 26

Yönetici Necdet AKDENİZ

Telefon (312) 244 81 45

Faks 245 15 66


SİNCAN Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres GOP Mahl. Ayvaz Sok. No:1 Fatih

Yönetici Adem KAHRAMAN

Telefon (312) 272 11 34

Faks 273 94 34


KEÇİÖREN Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Kanuni Lis. B blok. Gata karşısı Aşağı Ayrancı

Yönetici Mehmet YILMAZ





169

Telefon (312) 322 23 72

Faks 322 23 72


ALTINDAĞ Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Örnek Mah. Adalı Halil Sok. Kemal Yurtbilir

İşitm. Eng. Meslek Lisesi 2.Kat. Telsizler

Yönetici Elif ÇORUHLU

Telefon (312) 347 61 94

Faks 318 36 09


Internet Adresi www.altindagram.gov.tr

MAMAK Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Bahçeler üstü Mhl. Recep Yazıcı oğlu Cad.105

Saimekadın

Yönetici Şule GÜNGÖR

Telefon (312) 368 10 40 368 25 45

Faks (312) 368 42 44

E-Posta mamak [email protected]

[email protected]

Internet Adresi http://www.mamakram.com/



http://www.altindagram.gov.tr/



http://www.mamakram.com/

170

YENİMAHALLE Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Adres Varlık Mah. Yakacık Sk. No:2

Yönetici Altan YAMAKOĞLU

Telefon (312) 341 69 06

Faks 384 14 29




171

EK-5 VERGİ İNDİRİMİ MÜRACAAT DİLEKÇE

ÖRNEĞİ

172

EK-6 İŞKUR İLETİŞİM BİLGİLERİ

Ankara - Çankaya Hizmet Merkezi

Telefon

(0 312) 431 02 34 - (0 312)

431 02 33 - (0 312) 431 02 30

- (0 312) 431 03 28

Faks (0 312) 431 03 40


İl/Şube

Müdürü

Adres Sağlık Sok. No:1 Sıhhıye

ANKARA

Ankara - Altındağ Hizmet Merkezi

Telefon (0 312) 317 03 62

Faks (0 312) 347 18 21


İl/Şube


173

Müdürü

Adres Altındağ Cad.No.47 Dışkapı /

ANKARA

Ankara - Ostim Hizmet Merkezi

Telefon (0 312) 385 78 14 - (0 312) 385

79 94 - (0 312) 354 80 57

Faks (0 312) 354 80 55


İl/Şube

Müdürü Nesrin ŞENEL

Adres

Ahi Evran Caddesi Balkaya İş

Merkezi 19/B Ostim

Yenimahalle/ANKARA

Ankara - Sincan Hizmet Merkezi

Telefon (312) 269 40 10

Faks (312) 269 40 11


174

İl/Şube

Müdürü Rahime ÖZBEDEL

Adres

Atatürk Mahallesi Korkmaz

Sokak Çağrı Apt. No: 16

Daire 17-18

Ankara - Polatlı Hizmet Merkezi

Telefon (312) 623 51 52 - 623 59 59 -

623 45 55 - 623 48 58

Faks (312) 623 51 52


İl/Şube

Müdürü Ali Fuat EREN

Adres

Battalgazi Cad. Perpa İş

Merkezi 2. Kat No: 59 - 60

Polatlı / ANKARA


175

EK-7 KOSGEB İLETİM BİLGİLERİ

KOSGEB ANKARA OSTİM MÜDÜRLÜĞÜ Cevat Dündar Cad. No:156 P.K:06370 Ostim Eposta: [email protected] Tel:0312 592 84 00 Fax: 0312 354 54 85

KOSGEB ANKARA SİNCAN MÜDÜRLÜĞÜ 1. Organize Sanayi Bölgesi Dökümcüler Sitesi No:203 06935 Sincan / ANKARA Eposta: [email protected] Tel:0312 589 10 00 Fax: 0312 267 02 88

KOSGEB ANKARA SİTELER MÜDÜRLÜĞÜ Samsun Devlet Yolu 1.Cad. 88/1 Demirciler Sitesi P.K.:06130 Siteler Eposta: [email protected] Tel:0312 351 51 37 Fax: 0312 351 15 19

Polatlı TO - KOSGEB Temsilciliği Cumhuriyet Mah. Karapınar Cad. Şen Sok. 2/3 Polatlı Ankara




176

Eposta: [email protected] Tel:0312 623 10 84 Fax: 0312 623 10 84

Kızılcahamam Belediyesi - KOSGEB Temsilciliği Yenice Mah. , Cengiz Topel Cad. No: 8 Kızılcahamam Ankara Eposta: [email protected] Tel:0312 736 10 30 Fax: 0312 736 30 02

Başkent OSB - KOSGEB Temsilciliği Başkent OSB Malıköy-Temelli-Sincan Ankara Eposta: [email protected] Tel:0312 640 11 00 Fax: 0312 640 11 11

Beypazarı TO - KOSGEB Temsilciliği Gazi Gündüzalp İş Merkezi Kat:1 No:61 06730 Beypazarı Ankara Eposta: [email protected] Tel:0312 762 89 89 Fax: 0312 762 89 88

Ankara TO - KOSGEB Temsilciliği






177

Söğütözü Mah. No:5/a 2180 Cad. (Eski 2. Cadde) Ankara Eposta: [email protected] Tel:0312 201 81 00



179

ENGELLİ - sivildusun.netsivildusun.net/wp-content/uploads/2017/10/6316_engell_haklari_el... ·...

Documents

Transcript of ENGELLİ - sivildusun.netsivildusun.net/wp-content/uploads/2017/10/6316_engell_haklari_el... ·...