ELEKTRONİK PAZARYERLERİ (B2B E-MARKETPLACES)

Yrd.Doç.Dr. Cihad DEMİRLİ

Sunu içeriği kaynağı: İyiler, Z.(2009). Elektronik Ticaret ve Pazarlama. T.C. BAŞBAKANLIK Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, Ankara

Giriş

Günümüzün rekabet ortamında bilgi ve iletişim altyapıları; iş ağları (network) ve ilişkilerin önemini

stratejik düzeyde algılamayı ve firma uygulamalarını buna göre biçimlendirmeyi dayatmaktadır.

Giriş• Artık birbiriyle rakip olan ama yine de bir iş ağı içinde, bu

ortamın imkanlarını birlikte oluşturan ve kullanan firmalar dışarıdakilere göre daha avantajlı konumdadır.

• Nitekim, internet iş ağlarının bir ağıdır.

• Dijital dünyada, ilişki iş ağları aracılığıyla birbirine bağlı firmalardan oluşan küresel bir dünya öngörülmektedir.

İş ağları (ağ, network)

İş ağları;• Gerekli, minimum altyapının maliyetlerini düşürme;

• Ağdaki her ortağın erişimini artırmak;

• Tüm iş ağlı üyelerinin aynı anda ürün ve hizmetleri değişimini ve bilgilenmesini sağlama görevlerini yerine getirir.

İş ağları ve e-pazaryeri

• İnternet temelli iş modelleri müşterilerin özellikle hız, kıyaslama ve fiyat açısından hizmet beklentilerini artırmaktadır. Bu gelişmeler pazarlama stratejilerini temelden değiştirmiştir.

• İnternetin ve özel ağların sunduğu imkanlardan faydalanmanın bir başka boyutu sektörel veya genel, küresel/bölgesel veya ülke bazlı elektronik pazaryerlerinde, doğru bir yaklaşımla yer almaktır.

Ön Hazırlıklar

• İşletmelerin elektronik rehberlerde ve e-pazaryerlerinde yer alırken öncesinde yapılmış olması gereken çalışmalar vardır.

• Bu çalışmalar öneri niteliğini taşımaktadır.

Ön Hazırlıklar

• Site mümkün olduğunca profesyonel görünmelidir.

• Firma ismine uygun, etkileyici bir logo olmalıdır.

• Sitenin tüm bölümleri işlevsel, çalışır halde olmalıdır. Kırık, açılmayan sayfalar, “yapım aşamasında” gibi ibareler firmanın imajını bozar.

• Sayfadaki görseller tam ve hızlı yüklenmelidir.

Ön Hazırlıklar

• Rehber İngilizce ise sitenin İngilizce bölümü olmalıdır.

• Site haftanın her günü ulaşılabilir olmalıdır.• Adresin her sayfada açıkça görünmesini

sağlanmalı. Telefon numaraları ve e-posta adresi doğru, çalışır durumda olmalıdır.

• Ana sayfanın başlığı firma ismini doğrulayacak şekilde olmalıdır.

Ön Hazırlıklar• Rehberde doğru kategoride yer almaya özen gösterilmeli.

Bulunulan sektör ve sektörle ilgili deyimler doğru tespit edilmeli.

• Sitede, işle ilgili tanım yapılacaksa abartmadan, gerçekçi yapılmalı.

• Rehberlere kayıt için otomatik değil, elle takip edilecek yöntemleri seçilmeli.

• Mümkünse firmanın ismi “A” harfi ile başlasın önerisi yapılmaktadır. Firmaların sıralaması alfabetik olduğu için en üstte yer alma imkanı olacaktır.

E-Pazaryeri Nedir?Tanım 1: Katılımcı olan alıcı ve satıcıların fiyatlar ve ürün özellikleri

hakkında bilgi değişimine imkan veren kurumsal bilgi sistemleri olarak tanımlanabilir.

Tanım 2: Tedarikçiler, dağıtımcılar, ticaret hizmet sağlayıcıları, altyapı sağlayıcıları ve interneti iletişim ve işlem amaçlı kullanan müşterilerden oluşan ayrı bir sistem’dir.

Tanım 3: Çok sayıda alıcı ve satıcının ve başka katılımcıların ek hizmetlerle desteklenen dinamik ve merkezi bir pazaryeri sayesinde iletişimde bulunmalarını ve işlem yapmalarını sağlayan kurumlar arası bilgi sistemidir.

E-Pazaryeri Nedir?

• Bu sitelerin türleri;

• Alıcı ve/veya satıcı firma profili ve ürün detaylarını içeren rehberler,

• Alım ve satım talebine yer verenler,

• Ya da her ikisini birden yapanlar şeklinde olabilir.

E-Pazaryeri Nedir?

B2B pazaryerleri yapılan ticari işleme göre şu şekilde sınıflandırılabilir:

1. Alım ve Satım İlanı Verme (Matchmaking)

2. Satım İlanları (2. El, Kullanılmış Makina gibi)

3. Açık Artırma (Auction)

4. Ters Açık Artırma (Reverse Auction)

Firmalara Faydaları• Çok sayıda geniş pazara erişim• Yeni ortaklıklar için daha büyük potansiyel• Yönetim ve haberleşmede esneklik• Uygunluk (24/7 saat erişilebilme)• Bilgi• Gelişmiş müşteri servisi• Bilginin güncellenmesi• Düşük işlem maliyetleri• Ürün/hizmetlerin farklılaştırılması• Büyük firmaların tedarik zincirine girme becerisi

KOBİ’lerin Engelleri• E-pazaryerlerini kuran işleticilerin küçük firmaları değil,

büyükleri hedeflemeleri ve giriş ücretlerini yüksek tutmaları.

• Firmada yönetimin ve iş ortamının değişime direnmesi, faydaları anlamaması.

• KOBİ’lerin e-pazaryerlerinin kendilerine sağlayacağı faydaları anlayamaması ve bu nedenle gerekli yatırımı yapmaması

KOBİ’lerin Engelleri• Her pazaryerinin kendine özgü standardı geliştirmesi, sanayiye

veya teknolojiye göre ortak uygulamaların kullanılmaması. Ne kadar e-pazaryeri varsa neredeyse o kadar firma/ürün tanımlama standardı vardır. Kullanılan teknolojinin sayısı ve karmaşıklığı KOBİ’leri ürkütmektedir.

• KOBİ’ler genellikle internetin ve e-pazaryerlerinin yapısını, firma işinde, yönetim ve pazarlamadaki pozisyonunu anlayamamaktadır.

KOBİ’lerin Engelleri• Küçük firmalar uluslararası tedarik zincirindeki gelişmeleri,

dünyanın değişik bölgelerinde yapılan üretimlerin tek bir üründe birleştirilmesi sürecini, bu süreçte elektronik yöntemlerin kolaylaştırıcı ve destekleyici rolünü anlayamamıştır.

• KOBİ’ler genellikle internetin ve e-pazaryerlerinin yapısını, firma işinde, yönetim ve pazarlamadaki pozisyonunu anlayamamaktadır.

• Kısa dönemde fayda alınamayacağını düşünme, bu işe uzun dönemli bakamama.

KOBİ’lerin Engelleri• Ticaretin fiziksel tarafı yabancı dil, kültür farklılığını ve

ihracat/ithalat prosedürlerini ayrıca ele almayı, yani zaman, emek ve katılımı gerektirir.

• Bazı e-pazaryeleri alıcılar için avantajlıdır. Satıcılar bunu bildiklerinde girmeyeceklerdir.

• E-pazaryerlerinde yapılan işlemlerde bilgi güvenliğine güvenmeme.

• Planlama, yazılım ve donanım, bakım ve haberleşme masrafları.

Mülkiyet Modelleri

• Aracılar: Çeşitli sanayi sektörlerini kapsayan, alıcılarla satıcılara açık artırma ve diğer kayma değerli hizmetlerle hizmet sunan modeller.

• Konsorsiyum: Aynı sanayide yer alan rakipler ortak bir pazar yerinde toplanarak tedarikçi olarak büyük firmaların alım listesine girmeye çalışırlar.

Mülkiyet Modelleri

• Hiyerarşik Yapılar: Özel olarak çok büyük kuruluşlar ve kamu otoriteleri kendi pazaryerlerini kurarak alım ve ihale işlemlerini buradan gerçekleştirirler. Büyük yatırım ve teknik uzmanlık gerektirirler.

• Kooperatifler: Gelecekte sayılarının artacağı tahmin ediliyor. Özel bir amaçla kurulmuş veya belirli bir bölgeyi ve sanayiyi kapsıyor olabilirler. Katılımcıların belirli payı vardır.

İşlem Mekanizmaları

• Çok sayıda işlem mekanizmaları vardır:

• On-line kataloglar• Açık artırmalar• Alım satım (exchange)• Müzakare

Bunların kendi içinde de alt kategoriler olduğu belirlenmiştir. Örneğin On-line açık artırmada 30 çeşit üretilmiştir.

Ücretlendirme Modeli

İşlem başına alınan ücret, lisans ücreti, reklam ve pazarlama verilerinin satışı, yıllık/dönemlik

üyelik bedeli gibi modeller olabilir.

Ücretlendirme Modeli

• E-pazaryerlerinin ana gelir kaynakları şunlardır:– Üyelik bedeli– Temel/basit hizmetlerden daha fazla ürün bilgisi sunulması

durumunda talep edilen bedel– Reklam (banner ve link)– İşlem tutarının yüzdesi– Tamamlanan her işlem için sabit bir tutar– Firmanın ürün kataloğunu host etmek için alınan bedel– E-ticaret yazılımının satımı veya leasingi– Derlenen, sanayi ile ilgili bilginin satışı– Lojistik ve finansal hizmetler gibi ilave hizmet bedelleri– Danışmanlık bedeli

E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

Bazı B2B Siteleri1. http://www.africa-business.com2. http://www.algomtl.com/3. http://allactiontrade.com4. http://allproducts.com5. http://arabtradepoint.com6. http://www.asiakingworld.com/7. http://auriga.ice.it/opportunitaaffari/offertaitaliana/web_new/Visualizza11.asp?pagina=PreparaRicercaAttivita.asp (İtalyan Ticaret Merkezi-ICE)8. http://b2b.tradeholding.com9. http://elcamino.citd.org10. http://eng.trade.su (Rusya, Ukrayna, Beyaz Rusya, Kazakistan vd.)11. http://exportbureao.com12. http://gbx.worldchambers.com13. http://iserve.wtca.org14. http://marketmeeting.com15. http://mintportal.bvdep.com16. http://tradescandinavia.com17. http://tradeturkey.com

Bazı B2B Siteleri18. http://tradewithlatinamerica.com19. http://www.aimlink.com/partner.html20. http://www.abc-d.fr (Fransa’ya özgü)21. http://www.abcinfos.com (Balkan ülkeleri Ticaret Odaları üst kuruluşu)22. http//www.about.com23. http://www.alibaba.com24. http://www.allactiontrade.com25. http://www.allproducts.com26. http://www.ameinfo.com (Ortadoğu Ülkeleri- Bahreyn, Mısır, İran, Kuveyt, Lübnan, Umman,Katar, Suriye, Suudi Arabistan, BAE)27. http://www.arabia.com (Arap Dünyası)28. http://www.asia.manufacturers.globalsources.com29. http://www.asiannet.com30. http://www.asiatrade.com/forum/index.php31. http://www.b2bpointer.com32. http://www.bikudo.com33. http://www.bisnis.doc.gov (Türk Cumhuriyetleri)34. http://www.bizeurope.com (Dünya geneli ithalatçı ve distribütörleri)

Bazı B2B Siteleri35. http://www.bsbin.com36. http://www.business.com (İnternetin en çok ziyaret edilen iş sitelerinden. Alexa’da 1.786. sırada.Buraya mutlaka kaydolun)37. http://www.busytrade.com (ücretsiz tanıtım, ücretsiz satın alım talebi yerleştirme, alım taleplerinecevap verme)38. http://www.buysellco.com/ (Teknoloji, savunma)39. http://www.chinabusinessworld.com40. http://www.citd.org41. http://www.cometotrade.com (globaltradevillage.com ile aynı site)42. http://www.commerce.com.tw43. http://www.commerceasia.com/services.htm44. http://www.consupro.net45. http://www.corporateinformation.com (Yatırımcılar için firma araştırması)46. http://www.directindustry.com (önemli bir sitedir)47. http://www.distributorcentral.com48. http://www.distributormatch.com (Distribütör ve üretici-ücretsiz)49. http://www.distributor-search.com50. http://www.dubai-bizdirectory.com51. http://www.e-worldtrade.com (ücretsiz talep ve tanıtım yerleştirme)

Bazı B2B Siteleri52. http://www.easytrade.com53. http://www.ebr.org (ücretli) European Business Register)54. http://www.ec21.com55. http://www.ec51.com56. http://www.eceurope.com57. http://www.ecoframeb2b.com/sell.asp58. http://www.ecplaza.net59. http://www.ecvv.com60. http://www.ecrobot.com61. http://www.emarketservices.com (b2b site rehberidir.)62. http://www.emerix.de63. http://www.exportbureau.com64. http://www.exporters.sg65. http://exportid.com (alım-satım acentaları için)66. http://www.europages.com (Avrupa)67. http://www.europeansourcing.com68. http://www.eurotradeconcept.nl (International Distribution Network Associated Importers &Distributors )

Bazı B2B Siteleri69. http://www.eximinfo.com70. http://www.eximturk.com71. http://www.export.gov/eac/trade_leads.asp72. http://www.exporthotline.com73. http://www.export-leads.com74. http://www.exportpages.com75. http://www.export-worldguide.com76. http://www.exportyellowpages.com (ABD’deki ihracatçı firmaların iletişim ve kontak bilgileri.B2b çalışıyorsanız, ara malı üretiyorsanız buradan firma adresi bulabilirsiniz.)77. http://www.extrade.net78. http://www.fita.org79. http://www.foreign-trade.com80. http://www.freetradefront.com81. http://www.freemarkets.com82. http://www.fuzing.com83. http://www.germanybusinesshub.com84. http://www.globalsources.com85. http://www.go4worldbusiness.com

Bazı B2B Siteleri86. http://gulfbusiness.tradeholding.com (Körfez ve İslam ülkelerinde izlenme oranı yüksek. Alexasıralaması yüksek)87. http://www.hellotrade.com88. http://www.hoovers.com89. http://www.ibo.or.jp (Japon talep eşleştirme kuruluşu)90. http://www.impexpobiz.com91. http://www.importers.com92. http://www.importers-trade-leads.com93. http://www.import-export-guide.com94. http://www.indiamart.com95. http://www.inetgiant.com96. http://www.infousa.com (ABD ve Kanada)97. http://www.infobel.com/en/world/index.aspx (telefon rehberi)98. http://www.industrystock.com (İtalya, Brezilya, Almanya, Türkiye ve Fransa’dan ziyaretçisayısı çok)99. http://www.jigsaw.com (İnternetin en önemli iş ve firma bilgisi toplayan bilgi sitelerinden. Buradayer almak sadece talep bulmak olarak değil, önemli bir ortamda bilgi sergilemek açısındançok önemlidir.)100. http://www.KobiExport.com101. http://www.kobinet.org.tr102. Türk Firmaları Rehberi: http://trfirms.com

İnceleme…

İGEME tarafından hazırlanan “B2B e-Ticaret ve e-Pazaryerleri” konulu raporu inceleyiniz.

www.igeme.org.tr/bilkay/assets/epazaryerleri.pdf