11

Elektrik İşlerinde GüvenlikElektrik İşlerinde Güvenlik

BEKİR ÇETİNBEKİR ÇETİN

30031100153003110015

22

Elektrik TehlikeleriElektrik Tehlikeleri

Elektrik Öldürebilir.Elektrik Öldürebilir.

25 V AC veya 60 V DC gerilimin üzeri ölümcül 25 V AC veya 60 V DC gerilimin üzeri ölümcül kazalara neden olabilir.kazalara neden olabilir.

Ölümle sonuçlanan kazaların çoğunluğu yerüstü ve Ölümle sonuçlanan kazaların çoğunluğu yerüstü ve yer altı elektrik kablolarına temastan yer altı elektrik kablolarına temastan kaynaklanmaktadır.kaynaklanmaktadır.

33

Kaza sonuçlarıKaza sonuçları

• Ölümle Ölümle sonuçlanmayan sonuçlanmayan kazalar ise ciddi kazalar ise ciddi ve sürekli kalan ve sürekli kalan yaralarla yaralarla sonuçlanmaktadır.sonuçlanmaktadır.

44

Kaza sonuçlarıKaza sonuçları

• Yalnızca elektriği kullanan Yalnızca elektriği kullanan kişiler risk altında olmamakta, kişiler risk altında olmamakta, kötü elektrik tesisatları veya kötü elektrik tesisatları veya arızalı ekipmanların sebep arızalı ekipmanların sebep olduğu yangınlar diğer olduğu yangınlar diğer kişilerinde ölümüne veya kişilerinde ölümüne veya yaralanmasına sebep yaralanmasına sebep olmaktadır.olmaktadır.

55

Güvensiz Ortam

66

GÜVENSİZ ORTAMGÜVENSİZ ORTAM

Elektrik tesisatının güvenli Elektrik tesisatının güvenli olmamasıolmaması

Elektrik ekipmanının Elektrik ekipmanının güvenli ve uygun güvenli ve uygun seçilmemesiseçilmemesi

Elektrik ekipmanının aşırı Elektrik ekipmanının aşırı derecede ısınmasıderecede ısınması

Elektrikli aletlerin kısa Elektrikli aletlerin kısa devre yapmasıdevre yapması

Elektrikli aletlerin aşırı Elektrikli aletlerin aşırı derecede yüklenmesiderecede yüklenmesi

77

Elektrik TehlikeleriElektrik Tehlikeleri

Elektrikten geçen en büyük tehlike vücuttan geçen Elektrikten geçen en büyük tehlike vücuttan geçen elektrik akımının sebep olduğu elektrik şokudur. elektrik akımının sebep olduğu elektrik şokudur. Vücuttan geçen elektrik akımının sonuçları:Vücuttan geçen elektrik akımının sonuçları:

• Çarpılma ( Bunlar elektrik akımı geçerken Çarpılma ( Bunlar elektrik akımı geçerken kasların istem dışı kasılmalarıdır),kasların istem dışı kasılmalarıdır),

• Kalbin durması,Kalbin durması,

• Elektrik akımının vücuda girdiği veya vücudu Elektrik akımının vücuda girdiği veya vücudu terk ettiği yerde dahili ve harici yanıklar.terk ettiği yerde dahili ve harici yanıklar.

88

Elektrik Şoku TehlikeleriElektrik Şoku Tehlikeleri

• Elektrik kaçağı olan bir Elektrik kaçağı olan bir yüzeye dokunmak, veyayüzeye dokunmak, veya

• Bir arkın oluşması için Bir arkın oluşması için elektrik kaçağı olan bir elektrik kaçağı olan bir yüzeye yeterince yaklaşmak yüzeye yeterince yaklaşmak

Elektrik akımının vucuttan Elektrik akımının vucuttan geçmesine neden olur.geçmesine neden olur.

99

Elektrik Kaçağı Olan Yüzeylerin Elektrik Kaçağı Olan Yüzeylerin ÖnlenmesiÖnlenmesiBir çok elektrik şoku, elektrik kaçağı olmaması gereken Bir çok elektrik şoku, elektrik kaçağı olmaması gereken

yüzeylerde elektrik kaçağı olmasından kaynaklanmaktadır.yüzeylerde elektrik kaçağı olmasından kaynaklanmaktadır.

• Yanlış kablo bağlantılarıYanlış kablo bağlantıları

• Ekipman veya kablonun hasar görmesiEkipman veya kablonun hasar görmesi

• Elektrikli aletlerin yalnış kullanılmasıElektrikli aletlerin yalnış kullanılması

1010

Elektrik Tesisatının Güvenli SeçimiElektrik Tesisatının Güvenli Seçimi

• Elektrik tesisatı kanuni şartlara Elektrik tesisatı kanuni şartlara uygun olarak yetkili ve ehliyetli uygun olarak yetkili ve ehliyetli kişilere yaptırılmalıdır.kişilere yaptırılmalıdır.

• Mevcut elektrik tesisatının düzenli Mevcut elektrik tesisatının düzenli bakımı yapılmalıdır.bakımı yapılmalıdır.

• Yeterli elektrik prizi Yeterli elektrik prizi sağlanmalıdır. Prizlerin adaptör sağlanmalıdır. Prizlerin adaptör kullanılarak aşırı yüklenmesi kullanılarak aşırı yüklenmesi yangına sebep olabilir.yangına sebep olabilir.

• Topraklama yapılmalıdır.Topraklama yapılmalıdır.

1111

Güvenli ve Uygun Elektrikli Güvenli ve Uygun Elektrikli Ekipmanın SağlanmasıEkipmanın Sağlanması

• Çalışma ortamı için uygun olan elektrik Çalışma ortamı için uygun olan elektrik ekipmanı seçilmelidir.ekipmanı seçilmelidir.

• Elektrikli aletlerin yerine alternatifleri Elektrikli aletlerin yerine alternatifleri araştırılıp kullanılmalıdır.araştırılıp kullanılmalıdır.

• Elektrikli ekipman alındığında emniyetli Elektrikli ekipman alındığında emniyetli olup olmadığı kontrol edilmeli ve olup olmadığı kontrol edilmeli ve güvenli şartlarda muhafaza edilmelidir.güvenli şartlarda muhafaza edilmelidir.

• Acil bir durumda elektriği kesmek için Acil bir durumda elektriği kesmek için her bir sabit elektrikli makinenin yanına her bir sabit elektrikli makinenin yanına net bir şekilde tanımlanmış ve kolay net bir şekilde tanımlanmış ve kolay ulaşılabilir elektrik düğmesi konmalıdır.ulaşılabilir elektrik düğmesi konmalıdır.

1212

Güvenli ve Uygun Elektrikli Güvenli ve Uygun Elektrikli Ekipmanın SağlanmasıEkipmanın Sağlanması

• Taşınabilir elektrikli Taşınabilir elektrikli ekipmanlar için acil bir ekipmanlar için acil bir durumda bağlantının durumda bağlantının kolaylıkla kesilebileceği kolaylıkla kesilebileceği soket çıkışları soket çıkışları kullanılmalıdır.kullanılmalıdır.

• Kabloların zarar görmüş Kabloların zarar görmüş kısımları tümüyle kısımları tümüyle değiştirilmelidir.değiştirilmelidir.

• Kabloları uzatmak için uygun Kabloları uzatmak için uygun bağlantılar kullanılmalıdır. Uçları bağlantılar kullanılmalıdır. Uçları açık birleştirilmeler yapılmamalıdır.açık birleştirilmeler yapılmamalıdır.

• Kullanım sırasında kolaylıkla zarar Kullanım sırasında kolaylıkla zarar görebilecek aydınlatma lambası, vb. görebilecek aydınlatma lambası, vb. diğer ekipmanlar korunmalıdır. diğer ekipmanlar korunmalıdır. Kırıldıklarında elektrik şoku Kırıldıklarında elektrik şoku bulunmamalıdır.bulunmamalıdır.

• Parlayıcı / patlayıcı ve yanıcı Parlayıcı / patlayıcı ve yanıcı maddelerin bulunduğu ortamlarda maddelerin bulunduğu ortamlarda kıvılcım çıkarmayan elektrikli kıvılcım çıkarmayan elektrikli ekipmanlar kullanılmalıdır.ekipmanlar kullanılmalıdır.

1313

Güvenli ve Uygun Elektrikli Güvenli ve Uygun Elektrikli Ekipmanın SağlanmasıEkipmanın Sağlanması

1414

Aşırı Isınma TehlikeleriAşırı Isınma Tehlikeleri

Isınma ile ilgili tedbirler:Isınma ile ilgili tedbirler:

• Kullanımda olmadıklarında elektrikli aletlerin Kullanımda olmadıklarında elektrikli aletlerin düğmeleri kapatılmalıdır.düğmeleri kapatılmalıdır.

• Adaptör kullanılmamalıdır.Adaptör kullanılmamalıdır.

• Elektrikli aletlerin üstü kapatılmamalıdır.Elektrikli aletlerin üstü kapatılmamalıdır.

• Önerilen dereceden daha yüksek sigorta Önerilen dereceden daha yüksek sigorta kullanılmamalıdır.kullanılmamalıdır.

• Yanıcı maddeler ısınabilir elektrikli aletlerin yanında Yanıcı maddeler ısınabilir elektrikli aletlerin yanında depolanmamalıdır.depolanmamalıdır.

1515

Kontrol ve BakımKontrol ve Bakım• Tehlikelerin önlenmesi için tüm Tehlikelerin önlenmesi için tüm

elektrik tesisatının düzenli bakımı elektrik tesisatının düzenli bakımı yapılmalıdır.yapılmalıdır.

• Bakım programı uygun bir görsel Bakım programı uygun bir görsel kontrol sistemi ve gerektiğinde test kontrol sistemi ve gerektiğinde test etmeyi de kapsamalıdır.etmeyi de kapsamalıdır.

• Denetimlerin sıklığı ekipmanın tipine, Denetimlerin sıklığı ekipmanın tipine, hangi sıklıkta ve hangi ortamda hangi sıklıkta ve hangi ortamda kullanıldığına bağlı olacaktır.kullanıldığına bağlı olacaktır.

1616

Kontrol ve BakımKontrol ve Bakım

Elektrikli ekipmanların görsel olarak kontrolü ile Elektrikli ekipmanların görsel olarak kontrolü ile problemin farklı türleri tanımlanabilir.problemin farklı türleri tanımlanabilir.

• Fiziksel olarak hasarlı kasalar,Fiziksel olarak hasarlı kasalar,

• Hasarlı veya bir fişe bağlı olmayan kablolar,Hasarlı veya bir fişe bağlı olmayan kablolar,

• Aşırı ısınmayı gösteren yanık işaretleri ve Aşırı ısınmayı gösteren yanık işaretleri ve

• Bir arızayı işaret edebilen kıvılcımlar.Bir arızayı işaret edebilen kıvılcımlar.

Bu tarz görsel kontroller yapılmalıdır.Bu tarz görsel kontroller yapılmalıdır.

• Hasarlı ekipmanlar kullanımdan kaldırılmalı ve üzerine Hasarlı ekipmanlar kullanımdan kaldırılmalı ve üzerine ‘‘Arızalı kullanmayınızArızalı kullanmayınız’ uyarısı konulmalıdır. Tamir ’ uyarısı konulmalıdır. Tamir edilmedikçe ve ehliyetli bir kişi tarafından kullanım için edilmedikçe ve ehliyetli bir kişi tarafından kullanım için onay verilmedikçe de kullanıma konulmamalıdır.onay verilmedikçe de kullanıma konulmamalıdır.

• Elektrikli aletlerin şu görsel olmayan belirtileri de Elektrikli aletlerin şu görsel olmayan belirtileri de kontrol edilmelidir.kontrol edilmelidir.

• Aşırı ısınmaAşırı ısınma• Kıvılcım çıkarmaKıvılcım çıkarma• Hasarlı ekipman rapor edilmeli ve yetkili bir kişi Hasarlı ekipman rapor edilmeli ve yetkili bir kişi

tarafından tamir edilmeden kullanılmamalıdır.tarafından tamir edilmeden kullanılmamalıdır.

1717

Kontrol ve BakımKontrol ve Bakım

1818

Elektrikli Ekipmanlarla İlgili YönetimElektrikli Ekipmanlarla İlgili Yönetim• Kuruluştaki tüm elektrikli ekipmanlar Kuruluştaki tüm elektrikli ekipmanlar

tanımlanmalıdır.tanımlanmalıdır.• Tüm elektrikli ekipmanların belli aralıklarla Tüm elektrikli ekipmanların belli aralıklarla

bakımını sağlayacak düzenlemeler yapılmalıdır.bakımını sağlayacak düzenlemeler yapılmalıdır.• Tüm ilgili personelin elektrik güvenliği ile ilgili Tüm ilgili personelin elektrik güvenliği ile ilgili

İş Güvenliği materyalini bildiğinden emin İş Güvenliği materyalini bildiğinden emin olunmalıdır.olunmalıdır.

• Elektrikli ekipmanla yalnızca ehliyetli Elektrikli ekipmanla yalnızca ehliyetli personelin çalışmasına izin verilmelidir.personelin çalışmasına izin verilmelidir.

• Elektrikli ekipmanların hasarlı olup olmadıkları Elektrikli ekipmanların hasarlı olup olmadıkları zaman zaman kontrol edilmelidir.zaman zaman kontrol edilmelidir.

• Enerji hatlarında çalışanlar tehlikelerin Enerji hatlarında çalışanlar tehlikelerin bilincinde olmalı ve kişisel koruyucu donanım bilincinde olmalı ve kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır.kullanılmalıdır.

• Vinçler, damperli kamyonlar, iş platformları, Vinçler, damperli kamyonlar, iş platformları, merdivenler vb. iletken ekipman 50.000 Volt’a merdivenler vb. iletken ekipman 50.000 Volt’a kadar olan hatlarda 3 m’ den fazla kadar olan hatlarda 3 m’ den fazla yaklaştırılmamalıdır.yaklaştırılmamalıdır.

1919

Enerji HatlarıEnerji Hatları