EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek...

49
EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ Doç.Dr. Sema Turan

Transcript of EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek...

Page 1: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ

Doç.Dr. Sema Turan

Page 2: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECMO SUNU PLANI

• Tanımı

• Tarihsel gelişimi

• Fizyolojisi ve mekaniği

• Endikasyonları/kontrendikasyonları

• Takip

• Komplikasyonları

• Güncel son bilgiler

Page 3: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

EKSTRACORPOREAL LİFE SUPPORT (ECLS)

Mekanik cihazların; kardiyopulmoner yetmezlik sırasında, organın iyileşmesi yada transplantasyon gerçekleşene kadar, geçici olarak kalp veya akciğer fonksiyonlarını desteklemesi (parsiyel veya total).

Extracorporeal Life Support Organization (ELSO) Guidelines, April 2009

Page 4: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECLS

ECMO

ECLA

ILA

ECCO2R AVCO2R

ECV

PECCO2R

Page 5: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

- Kanı oksijenlendirme ve karbondioksitten temizleme

- Kardiyak destek

ECMO

Page 6: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ExtraCorporeal Lung Assist

(ECLA)

ExtraCorporeal Life Support

(ECLS)

Pompasız

A-V

Pompalı

V-V Pompalı

V-A

AVCO2-R

(iLA)

ECCO2-R ECMO VA-ECMO

„cardiac“-ECMO

CO2-Elimination

Lung protection

Oxygenation

+ Rescue (Life-

Support)

Page 7: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

• 1953 : Gibbon, (açık kalp cerrahisi)

• 1954 : Lillehei, (konjenital kardiyak cerrahide)

• 1955 : Kirklin, (ASD onarımı)

• 1965 : Rashkind, (Bubble oxygenator)

• 1969 : Dorson, (Membrane oxygenator)

• 1971 : Bartlett, (İlk başarılı ECLS)

• 1972 : Bartlett, (ECMO- sol yetmezlik, Yenidoğan)

ECMO TARİHÇESİ

Page 8: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Esperanza (Umut) - ECMO Baby

1972

Page 9: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Genç Esperanza - ECMO BABY

Page 10: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Dr. Bartlett - 2000. ECMO Baby

2011

Page 11: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECMO EKİPMANI

Ana komponentler

• Kan pompası (Roller vs Sentrifugal)

• Venöz rezervuar

• Oksijenatör (Bubble, membran ve hollow-fiber)

• Isı değiştirici

Güvenlik aletleri ve monitörler

• Hava kabarcık dedektörleri

• Arteriyel hat filtresi

• Basınç monitörleri

• Venöz oksijen saturasyon monitörü

• Isı monitörü

Page 12: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler
Page 13: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Tekniğin Seçimi

Venoarteriyel

VA Venovenöz

VV

Page 14: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECMO Kanülasyonu

Venoarteriyel

Santral bir venden kanın alınması ve daha sonra arteriyel sisteme verilmesidir.

Hem kardiyak hem solunum desteği sağlar

Periferik ve santral kanülasyonla yapılabilir.

VA Venovenöz

Santral bir venden kanın alınıp daha sonra santral bir vene verilmesidir.

Sadece oksijenasyon desteği sağlar

Periferik kanülasyonla yapılabir.

VV

Page 15: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

VV ve VA ECMO farkları

VV ECMO arteriyel sistemin yaralanma ihtimali yok

Hava ve pıhtı embolizasyonu düşük.

Düşük basınçlı bir sistem bu nedenle kanüller ve oksijenatörde daha az stress

ve böylece daha uzun süre kullanım

Daha az hemodinamik değişiklik; ECMO flow artışı CVP’de değişiklik yapmaz.

Tam bir hemodinamik ve respiratuar destek sağlar.

Postkardiyotomi sonrası kardiyak yetmezliklerde ve kalp transplantasyonu öncesi kullanılabilir.

ECMO flow artışı CVP’yi düşürmekte ve pulmoner kan akımı azaltmaktadır.

Page 16: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

VENOARTERİYEL ECMO

• PERİFERİK

• SANTRAL

Page 17: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

VENOVENÖZ ECMO

• Femoral venden internal juguler vene

• Double lümen kanül ile internal juguler vene

Page 18: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Double Lümen Venöz Kanül

Page 19: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Mutlaka ULTRASON ve EKOKARDİYOGRAFİ eşliğinde takılmalıdır.

Double Lümen Venöz Kanül

Page 20: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler
Page 21: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECMO FİZYOLOJİSİ

Pompa akım hızı Oksijen akım hızı

Page 22: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Artmış 02 akım hızı kanda CO2 azaltmakta

ve bu etki hiperventilasyonun

arteriyel PCO2’yi düşürme etkisine benzemektedir.

Oksijen akım hızı pompa

akım hızının 2 katıdır.

Pompa akım hızı yaklaşık

olarak kardiyak debinin 2/3’ü

kadar

ECMO FİZYOLOJİSİ

Page 23: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Yetişkin hastalarda ECMO endikasyonları

Akut kardiyak

yetmezlik

Akut respiratuar yetmezlik

Page 24: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

AKUT RESPİRATUAR YETMEZLİK

• ARDS,Pnömoni

• Dekompanse KOAH

• Tedaviye dirençli status astmatikus

• Akciğer Transplantasyonuna köprü

• Akciğer Transplantasyonu sırasında

• Akciğer Transplantasyonu sonrası greft yetersizliği

• Masif Pulmoner Emboli

Page 25: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECMO Kontrendikasyonları MUTLAK KONTRENDİKASYONLAR

• Akut ciddi kafa travması

• Terminal kronik ve malign hastalık

• Ciddi kanama

• Yaygın damar içi pıhtılaşma

• İleri yaş

• İmmunsupresyon

• Heparinin indüklediği trombositopeni

RÖLATİF KONTRENDİKASYONLAR

• Mekanik ventilasyon > 6 days

• Septik şok

Page 26: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECMO/ECLA öncesi cevaplanması gereken sorular

Nörolojik durum ve diğer organ

sistemleri yeterli fonksiyona sahip

midir?

ECMO kararı vermek için hastanın konvansiyonel tedavi ile tahmin edilen mortalitesi > % 80 olmalıdır.

Page 27: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECMO takılması kararı • FiO2 1.0 iken PaO2/FiO2 oranı < 100 olması

• Oksijenasyon İndeksi (OI)= (MAP x FiO2 x 100) / PaO2

• P(A-a)O2 > 600 mmHg veya Murray Akciğer skoru > 3.0

• pH < 7.20 olan, kompanse edilemeyen hiperkapni

• Yaşın < 65 olması

• 7 günden fazla mekanik ventilasyon gereksinimi varlığı

• Antikoagulasyon için bilinen kontrendikasyon olmaması

• Hastaların durumlarının ölümcül olmaması ve yoğun bakım tedavisine kontrendike bir durum olmaması

Page 28: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECMO’LU hastada ventilatör ayarları

FiO2: % 21-30

PİP: 15-25 cmH2O

PEEP: 5-8 cmH2O

MOD: SIMV

Frekans: 10-20

soluk/dk

Page 29: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Komplikasyonlar

ECMO ekipmanı ile ilgili mekanik

sorunlar

Kanama

İnme

İnfeksiyon

Damar hasarı

Page 30: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Arteryal basınçda ani artma

Uzun süreli arteriyal basınç yüksekliği (Kullanılan kanülün küçük olması)

Venöz basınçda ani düşüş olması. (Kanül pozisyonunun değişmesi, Kanülün trombus ile tıkanması, Hipovolemiye bağlı atriyal kollaps)

Uzun süreli düşük venöz basınç (Kanül çapının küçük olması,tamponat)

Hemoliz

Sistem içinde hava oluşumu

Pompa başlığından ses gelmesi (Trombüse bağlı olabilir)

ECMO ekipmanı ile ilgili mekanik

sorunlar

Komplikasyonlar

Page 31: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ILA (Interventional Lung Assist)

Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır.

Özel oksijenatörler aracılığıyla direnç azaltılır. Bu sayede A-V basınç farkı ile sistem çalıştırılır.

MAP>70 mmhg,total CO2 temizlenmesi için kan akımı kardiyak debinin %10-15 ve gaz akımı > 5 lt/dk olması gerekmektedir.

Page 32: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

İLA

Page 33: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ILA ve ECCO2R uygulamalarında koruyucu akciğer ventilasyonuna

basamaklı geçiş.

Page 34: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ECCO2-R

GATTİNONİ 1978,BJA

Page 35: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Akut solunum yetmezliklerinde ECLA kullanımının mortalite üzerine etkisi

Page 36: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

‘’The key to the success of ECLS may be the time

of initiation”

Plotkin et al., 1994

Page 37: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

ALGORİTMA: ARDS YBÜ’NE KABULÜNDEN SONRAKİ İLK 24 SAATTE

YBÜ Kabulü

Hedef düzenlemeleri >koruyucu ventilasyon<

Hasta hipoksemik?

paO2/FiO2 < 60-70 (FiO2 1.0 iken)

Hayır

>Koruyucu< ventilasyona devam

Yardımcı tedavileri değerlendir

paO2/FiO2 < 60-70 ve PIP > 35 cmH2O

Hayır

paCO2 > 80 mmHg ve/veya pH < 7,2

+

PIP > 35 cmH2O ve/veya SS > 20

ve/veya VT > 4-6 ml/kg IBW

Hayır Evet

ILA >Koruyucu< ventilasyona devam

Evet

Recruitment Potansiyeli?

HFOV düşün

ECMO eğer > 2 st

paO2/FiO2 < 50

ECMO

Page 38: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

DEVAM EDEN TEDAVİ ( 2. GÜNDEN İTİBAREN)

Hedef düzenlemeleri >koruyucu ventilasyon<

>Koruyucu< ventilasyona devam

ILA Sedasyonu sonlandır,

Spontan solunumu başlat

ECMO

paO2/FiO2 < 80

paCO2 > 70 mmHg

paO2/FiO2 > 80

pH < 7,2

paCO2 < 70 mmHg

paO2/FiO2 > 80

ILA Sedasyonu sonlandır,

Spontan solunumu başlat

ECMO

>Koruyucu< ventilasyona devam

Page 39: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler
Page 40: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler
Page 41: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler
Page 42: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

CESAR

ECMO grubunda survival oranı %63 Konvansiyonel tedavi grubunda% 47

Primer Sonuç: Ölüm yada taburculuk sonrası 6 aylık morbidite.

Ciddi akut solunum yetmezlikli olgularda geleneksel ventilasyon tedavileri ile ECMO uygulamasının klinik

etkinliği,güvenliği ve maliyet karşılaştırılması yapılmış.

Page 43: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler
Page 44: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler
Page 45: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Yeni jenerasyon ECLA

sistemlerinde

Kanülasyon

Membran akciğerler

Antikoagülasyon

Pompa ve flow

Page 46: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Gelecekte Pulmoner arter-Sol atriyum arasına yerleştirilecek membran akciğerler ile uygun solunum desteği sağlanabilecek

ECMO 3 (2016-20??)

Page 47: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

YENİ ENDİKASYONLAR

Page 48: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

Teknoloji çağında ya iyi bildiğimiz, güvendiğimiz eski

klasik yöntemlere bağlı kalacağız ya da gelecek için yeni yöntemleri yaşamımıza adapte edecek kadar cesur

olacağız

Page 49: EKSTRAKORPORAL AKCİĞER DESTEKLERİ · 2020. 5. 5. · Bu sistem pompa kullanımına gerek duyulmadan hastanın arteriyovenöz basınç farkı ile çalışır. Özel oksijenatörler

TEŞEKKÜRLER