EKRANIZACJE I ADAPTACJE FILMOWE

LITERATURY POLSKIEJ NA PODSTAWIE KSIĄŻEK ZE

ZBIORU „MAŁEGO MUZEUM KSIĄŻKI”

W PUBLICZNYM GIMNAZJUM W NOWEJ WSI

1.ALEKSANDER FREDRO (1793- 1876)

„Zemsta” (1834)

„ZEMSTA” W REŻYSERII ANDRZEJA WAJDY

ANDRZEJ WAJDA Andrzej Witold Wajda (ur. 6 marca 1926 w Suwałkach) – polski reżyser

filmowy i teatralny, w latach 1989–1991 senator I kadencji. Kawaler Orderu Orła Białego.

Twórczość Andrzeja Wajdy charakteryzuje się nawiązywaniem do polskiego symbolizmu i romantyzmu, a także rozrachunkiem z mitami występującymi w świadomości narodowej Polaków. Reżyser za swoje zasługi w rozwoju kinematografii był wielokrotnie nagradzany, między innymi za całokształt twórczości otrzymał w 2000 roku Nagrodę Akademii Filmowej – Oscara.

2. ADAM MICKIEWICZ (1789- 1855) „Pan Tadeusz” (1834)

„PAN TADEUSZ” W REŻYSERII ANDRZEJA WAJDY

3. JÓZEF IGNACY KRASZEWSKI (1812-1887) „ Stara Baśń” (1876)

„STARA BAŚŃ” W REŻYSERII JERZEGO HOFFMANA

JERZY HOFFMAN Jerzy Hoffman (ur. 15 marca 1932 w Krakowie) – polski reżyser i

scenarzysta filmowy. Działalność reżyserską rozpoczął jako dokumentalista, współpracując z Edwardem Skórzewskim, z którym nakręcił także filmy fabularne Gangsterzy i filantropi oraz Prawo i pięść. Sławę zdobył przede wszystkim jako twórca adaptacji sienkiewiczowskiej Trylogii (Pan Wołodyjowski, Potop, Ogniem i mieczem), osadzonej w czasach XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Był także realizatorem filmów obyczajowych i wojennych.

4. ELIZA ORZESZKOWA (1841- 1910) „Nad Niemnem” (1888)

„NAD NIEMNEM” W REŻYSERII ZBIGNIEWA KUŹMIŃSKIEGO

ZBIGNIEW KUŹMIŃSKI Zbigniew Kuźmiński (ur. 4 listopada 1921, zm. 12 marca

2005 ) – polski reżyser filmowy i scenarzysta. W 1937 roku ukończył bydgoskie gimnazjum kupieckie,

a następnie uczęszczał na kursy maturalne dla eksternistów. W 1945 roku pracował jako referent w Zarządzie Kin w Szczecinie. W następnym roku był słuchaczem Kursu Przygotowania Filmowego w Krakowie. Od 1947 roku pracował jako asystent reżysera, m.in. przy filmie wojennym Aleksandra Forda „Ulica graniczna” i „Domu na pustkowiu” Jana Rybkowskiego. Debiutował jako reżyser filmów dokumentalnych w 1950 roku, a od 1961 roku- filmów fabularnych. W latach 1976–1980 pełnił funkcję dyrektora gdańskiego oddziału wytwórni TV „Poltel”. Największą popularność przyniosła mu filmowa adaptacja powieści Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem” w 1986 roku

5. HENRYK SIENKIEWICZ (1846- 1916) „ Ogniem i mieczem’’ (1884) „ Potop” (1886) „Pan Wołodyjowski” (1888) „Quo vadis” (1896) „Krzyżacy” (1900) „W pustyni i w puszczy” (1912)

„OGNIEM I MIECZEM” W REŻYSERII JERZEGO HOFFMANA

„POTOP” W REŻYSERII JERZEGO HOFFMANA

„PAN WOŁODYJOWSKI” W REŻYSERII JERZEGO HOFFMANA

„QUO VADIS” W REŻYSERII JERZEGO KAWALEROWICZA

JERZY KAWALEROWICZ Jerzy Kawalerowicz (ur. 19 stycznia 1922 w Gwoźdźcu koło

Kołomyi, zm. 27 grudnia 2007 w Warszawie) – polski reżyser i scenarzysta ormiańskiego pochodzenia, poseł na Sejm PRL (1985).

Reżyser filmowy i współscenarzysta prawie wszystkich swoich filmów. W latach 1946-49 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, a w trakcie studiów odbył Kurs Przygotowania Filmowego. Współzałożyciel i pierwszy prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich. 23 marca 1998 roku uhonorowany doktoratem honoris causa Sorbony. Twórczość Kawalerowicza wykazuje doskonałe opanowaniu warsztatu realizatorskiego, wyczulenie na kompozycję plastyczną kadru. W dziełach swych podejmuje refleksję nad naturą człowieka i jego pozycją w świecie w sferze psychologicznych i politycznych uwarunkowań.

„KRZYŻACY” W REŻYSERII ALEKSANDRA FORDA

ALEKSANDER FORD Aleksander Ford (ur. 24 listopada 1908 w Kijowie, zm. 4 kwietnia

1980 na Florydzie) – polski reżyser filmowy i scenarzysta. Pochodził z rodziny żydowskiej, jego prawdziwe imię i nazwisko to

Mosze Lifszyc. Swój talent reżyserski odkrył już w czasie studiowania historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Tworzył wówczas filmy krótkometrażowe, takie jak „Tętno polskiego Menchesteru” (1929). Był również współzałożycielem Stowarzyszenia Miłośników Kina Artystycznego „Start”. Warto wspomnieć o nakręconym w 1930 roku obrazie zatytułowanym „Mascotte”, który był pierwszym filmem fabularnym nakręconym przez Forda.

„W PUSTYNI I W PUSZCZY” W REŻYSERII WŁADYSŁAWA ŚLESICKIEGO

WŁADYSŁAW ŚLESICKI Władysław Ślesicki (ur. 5 stycznia 1927 w Warszawie,

zm. 9 grudnia 2008 tamże) – polski reżyser filmowy. Studiował historię sztuki na UW. Początkowo pracował w

Wytwórni Filmów Dokumentalnych realizując filmy dokumentalne, z których wiele wyróżniono nagrodami w kraju i zagranicą. W 1955 roku ukończył studia na Wydziale Reżyserii PWSF w Łodzi.

W 1969 roku otrzymał indywidualną Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia oraz nagrodę filmową INTERFILM za film Ruchome piaski na MFF w Edynburgu. Otrzymał również w 1976 roku Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. W 1971 roku, również za film Ruchome piaski otrzymał III nagrodę na MFF w Kolombo.

„W PUSTYNI I W PUSZCZY” W REŻYSERII

GAVINA HOODA

GAVIN HOOD Gavin Hood (ur. 12 maja 1963) –

południowoafrykański reżyser. Zanim Gavin rozpoczął swoją przygodę

z reżyserią i pisaniem scenariuszy, przez kilka lat pracował jako aktor, głównie w filmach karate. Można go obejrzeć w takich pozycjach, jak "American Kickboxer", "Human Timebomb”.

Gavin Hood jest absolwentem londyńskiego The Actors Centre, hollywoodzkiego Film Actors Workshop Studio, ukończył także wydział filmu i telewizji na University of California w Los Angeles. Niedawno prestiżowe czasopismo "Variety" uznało go za jednego z najlepszych i najbardziej perspektywicznych reżyserów młodego pokolenia na świecie.

6. BOLESŁAW PRUS (1847-1912) „Lalka” (1890) „Faraon” (1897)

„LALKA” W REŻYSERII WOJCIECHA HASA

WOJCIECH HAS Wojciech Jerzy Has (ur. 1 kwietnia 1925 w Krakowie, zm. 3

października 2000 w Łodzi) – polski reżyser filmowy, scenarzysta, producent.

Studiował w krakowskiej ASP. Ukończył kurs Przysposobienia Filmowego w Krakowie. Swą pracę jako reżyser rozpoczął w Wytwórni Filmów Dokumentalnych.. Wojciech Has to wielka indywidualność w dziedzinie reżyserii filmowej. Szczególne sukcesy odniosły jego adaptacje literatury pięknej, m.in. film "Rękopis znaleziony w Saragossie" wg powieści J. Potockiego (nagrody na festiwalach filmowych w Edyngurgu, San Sebastian), "Lalka" wg powieści B. Prusa, a także ekranizacja prozy B. Schulza pt. "Sanatorium pod Klepsydrą".

Za swą twórczość otrzymał wiele prestiżowych nagród, m.in. Krzyż Komandorski z Gwiazdą Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia artystyczne oraz zasługi w pracy dydaktycznej oraz Polską Nagrodę Filmową w kategorii: Nagroda za osiągnięcia życia. W 1998 r. w Łodzi na ul. Piotrkowskiej odsłonięto jego gwiazdę w Alei Gwiazd.

„FARAON” W REŻYSERII JERZEGO KAWALEROWICZA

7. WŁADYSŁAW REYMONT (1867- 1925) „Chłopi” (1901-1909)

„CHŁOPI” W REŻYSERII JANA RYBKOWSKIEGO

JAN RYBKOWSKI Jan Rybkowski (ur. 4 kwietnia 1912 w Ostrowcu Świętokrzyskim, zm. 29

grudnia 1987 w Konstancinie-Jeziornie) – polski reżyser i scenarzysta. Ukończył Wydział Architektury Wnętrz w Szkole Sztuk Zdobniczych w

Poznaniu w 1930 roku, a następnie w 1939 roku scenografię na Wydziale Sztuki Reżyserskiej PIST w Warszawie oraz w 1949 roku Wydział Reżyserski PWSF w Łodzi.

8. STEFAN ŻEROMSKI (1864- 1925) „Popioły” (1902) „Przedwiośnie” (1924)

„POPIOŁY” W REŻYSERII ANDRZEJA WAJDY

„PRZEDWIOŚNIE” W REŻYSERII FILIPA BAJONA

FILIP BAJON Filip Michał Bajon (ur. 25 sierpnia 1947 w Poznaniu) – polski prozaik,

scenarzysta oraz reżyser filmowy i teatralny. Profesor sztuk filmowych (2012).

Jeden z najwybitniejszych scenarzystów i reżyserów współczesnego kina polskiego. Jest absolwentem wydziału prawa na UAM., które ukończył w 1970 r. Cztery lata później uzyskał dyplom na wydziale reżyserii łódzkiej PWSFTviT. Swój pierwszy film fabularny pt. "Powrót" zrealizował w 1977 r. i otrzymał za niego Złotą Kamerę, nagrodę dla najlepszego debiutanta. Prawdziwy sukces odniósł dopiero dwa lata później, kiedy nakręcił głośny film "Asria dla atlety". Film został obsypany nagrodami na festiwalach krajowych i zagranicznych a nazwisko Bajona zaczęło być znane nie tylko w Polsce, ale i na świecie.

Artysta oprócz kina zajmuje się literaturą. Jest autorem kilku powieści i opowiadań. Za wydaną w 1971 r. powieść "Białe niedźwiedzie nie lubią słonecznej pogody" otrzymał prestiżową nagrodę im. Wilhelma Macha. Bajon odnosi sukcesy również jako reżyser teatralny. Do największych jego osiągnięć w tej dziedzinie należą inscenizacje "Płatonowa" Czechowa w krakowskim Teatrze Starym oraz "Szaleństwa Jerzego III" Benneta w warszawskim Teatrze Dramatycznym. Od kilu lat Filip Bajon jest szefem studia filmowego "Dom".

9. MARIA DĄBROWSKA (1889-1965)

„Noce i dnie”

„NOCE I DNIE” W REŻYSERII JERZEGO ANTCZAKA

JERZY ANTCZAK Jerzy Antczak (ur. 25 grudnia 1929) – polski

reżyser teatralny i filmowy. Znany polski reżyser. Podczas wojny był

uczestnikiem ruchu oporu. Jego debiut aktorski przypada na rok 1952. W latach 1957-1958 był dyrektorem Teatru "7.15",następnie był aktorem i reżyserem w Teatrze Nowym w Łodzi. Wyreżyserował wiele spektakli teatru TVP. Jest laureatem Nagród RTV. W 1980 roku wyemigrował do USA. Do kraju powrócił na początku lat 90-tych. Po napisaniu z Jadwigą Barańską scenariusza filmu fabularnego p.t. "Chopin" Antczak przygotowuje się do jego realizacji. Obecnie jest profesorem w Szkole Filmowej UCLA. w Los Angeles.

10. JAROSŁAW IWASZKIEWICZ (1894-1980)

„Panny z Wilka”

„PANNY Z WILKA” W REŻYSERII ANDRZEJA WAJDY

11. ALEKSANDER KAMIŃSKI (1903-1978) „Kamienie na szaniec” (1944)

„AKCJA POD ARSENAŁEM” W REŻYSERII

JANA ŁOMNICKIEGO

JAN ŁOMNICKI Jan Łomnicki (ur. 30 czerwca 1929, zm. 18 grudnia

2002) – polski reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych i fabularnych. Brat aktora Tadeusza Łomnickiego.

Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim i WSNS. W 1954 ukończył Wydział Reżyserii PWSTTviF w Łodzi. W latach 1989–1991 był członkiem Komitetu Kinematografii. Jako reżyser debiutował w 1954 krótkim filmem dokumentalnym pt. Ziemia czeka. W następnych latach zrealizował szereg kolejnych dokumentów, z których największe uznanie zdobył obsypany międzynarodowymi nagrodami film Narodziny statku (1961). W 1963 wyreżyserował swój pierwszy film fabularny; dramat obyczajowy pt. Wiano. Często w swoich późniejszych filmach poruszał tematykę wojenną; były to m.in. Ocalić miasto (1976), Akcja pod Arsenałem (1977). Jednak największą popularność i uznanie przyniósł mu 25-odcinkowy serial obyczajowy Dom, którego realizacja z przerwami zajęła mu 20 lat. Opowiadający o powojennych losach mieszkańców warszawskiej kamienicy serial cieszy się od lat niesłabnącym zainteresowaniem widzów.

„KAMIENIE NA SZANIEC” W REŻYSERII ROBERTA GLIŃSKIEGO

ROBERT GLIŃSKI Robert Ignacy Gliński (ur. 17 kwietnia 1952)

– polski reżyser. Były rektor Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi.

W 1971 r. ukończył XXXV Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Prusa w Warszawie. Absolwent wydziału architektury Politechniki Warszawskiej (1975). W 1979 r. ukończył Wydział Reżyserii PWSFTviT w Łodzi. Obecnie profesor Gliński jest dyrektorem Teatru Powszechnego im Z. Hubnera w Warszawie. Jego największymi sukcesami były filmy: w 2001 - Cześć Tereska, który zdobył nagrodę na 26. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 2005 - Wróżby kumaka, na podstawie książki Güntera Grassa.17 kwietnia 2008 został wybrany na stanowisko rektora PWSFTviT.Jest mężem aktorki Joanny Żółkowskiej. Jego bratem jest Piotr Gliński

PODCZAS TWORZENIA PREZENTACJI KORZYSTAŁAM Z : Google grafika akademiapolskiegofilmu.pl Wikipedia.pl Filmweb.pl Filmotekanarodowa.pl

PREZENTACJĘ PRZYGOTOWAŁA WERONIKA SAWICKA W RAMACH PROJEKTU POLONISTYCZNEGO „MAŁE

MUZEUM KSIĄŻKI.”