EGZEKWOWANIE PRAWA W DZIAŁALNOŚCI INSPEKCJI OCHRONY

ŚRODOWISKA W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI

Joanna PiekutowskaDyrektor Departamentu Inspekcji i

Orzecznictwa w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska w Warszawie

PODSTAWA DZIAŁANIA Ustawa z dnia 20 lipca 1991 o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz.U. z 2007 nr 44 poz. 287z późn.zm.) –DZIAŁANIA POKONTROLNE: 1) zarządzenie pokontrolne

2) decyzja administracyjna [np. wymierzenie kary pieniężnej, odroczenie terminu płatności kary, wyznaczenie terminu usunięcia naruszenia, wstrzymanie działalności]

3) egzekucja obowiązków wynikających z mocy prawa lub decyzji administracyjnych

4) wniosek do innego organu

2Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ

REGUŁY W POSTĘPOWANIU

• PRZY WYDAWANIU DECYZJI : KODEKS

POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO – ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.)

• POSTĘPOWANIE KONTROLNE NIE JEST POSTĘPOWANIEM

ADMINISTRACYJNYM!

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 3

RODZAJE KONTROLI

• Kontrole planowe• Kontrole pozaplanowe: a) interwencyjne b) inwestycyjne c) sprawdzające po kontrolach

planowych, które wykazały istotne nieprawidłowości lub na wniosek zakładu

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki

odpadami, 18 luty 2011, MŚ4

KRYTERIA WYBORU ZAKŁADÓW DO KONTROLI PLANOWYCH

• Rozporządzenie MG z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz.U. Nr 58, poz. 535 z późn. zm.) – tzw. zakłady ZDR i ZZR [w Polsce mamy ok. 360 takich zakładów]

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 5

KRYTERIA WYBORU ZAKŁADÓW DO KONTROLI PLANOWYCH

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko – Dz. U. Nr 213, poz. 1397 (ustalenie organu właściwego dla danego zakładu).

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 6

KRYTERIA WYBORU ZAKŁADÓW DO KONTROLI PLANOWYCH

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 7

• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości – Dz.U. Nr 122, poz. 1055 (tzw. instalacje IPPC).

W Polsce mamy ok. 3200 takich instalacji.

DYREKTYWY I ROZPORZĄDZENIA Parlamentu Europejskiego i Rady

pozostające w obszarze kontroli Inspekcji Ochrony Środowiska

• 34 dyrektywy i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady, w tym:

• 2006/12/WE [Ramowa dyrektywa w sprawie odpadów]

• 91/689/EWG [w sprawie odpadów niebezpiecznych]

• 75/439/EWG [ w sprawie usuwania olejów odpadowych].

8Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ

Dyrektywa 2008/98/WE zastąpiła dyrektywy:

• 2006/12/WE,• 91/689/EWG• 75/439/EWGz dniem 12 grudnia 2010 roku.

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki

odpadami, 18 luty 2011, MŚ9

DANE ZA ROK 2009 dotyczące odpowiednio dyrektyw: 2006/12/WE;

91/689/EWG i 75/439/EWG

• Liczba skontrolowanych zakładów – 6 815 / 3093/ 445• Liczba stwierdzonych nieprawidłowości – 4 491 (66%) / 1333 (43%) / 100 (22%)• Liczba podjętych działań pokontrolnych – 9 114 / 2698 / 150

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 10

Wybrane zadania IOŚ w projekcie ustawy o odpadach transponującej dyrektywę

2008/98/WE

1) wymierzanie administracyjnych kar pieniężnych :

• zmiana klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne przez ich rozcieńczanie lub mieszanie ze sobą;

• zbieranie odpadów wbrew zakazom;

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 11

Wybrane zadania IOŚ w projekcie ustawy o odpadach transponującej dyrektywę

2008/98/WEcd.• zbieranie lub przetwarzanie odpadów bez

wymaganego zezwolenia;

• prowadzenie działalności bez wymaganego wpisu do rejestru;

• wydobywanie odpadów bez wymaganej decyzji.

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 12

Wybrane zadania IOŚ w projekcie ustawy o odpadach transponującej dyrektywę

2008/98/WE

Administracyjna kara pieniężna za naruszenia wynosi nie mniej niż 5 000zł i nie może przekroczyć 5 000 000zł.

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 13

Wybrane zadania IOŚ w projekcie ustawy o odpadach transponującej dyrektywę

2008/98/WE2)Możliwość wstrzymania działalności

w przypadku naruszenia:

• hierarchii sposobów postępowania z odpadami;

• zakazów dotyczących postępowania z odpadami niebezpiecznymi;

• zakazu przetwarzania odpadów poza instalacjami lub urządzeniami;

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 14

Wybrane zadania IOŚ w projekcie ustawy o odpadach transponującej dyrektywę

2008/98/WE• W przypadku niewykonania przez zarządzającego

spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów obowiązków, o których mowa w art. 149 – 154, wojewódzki inspektor ochrony środowiska, kierując się stopniem niewykonania obowiązków oraz zagrożeniem dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, może wydać decyzję o wstrzymaniu termicznego przekształcania odpadów w tej spalarni lub współspalarni (decyzja fakultatywna).

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ

w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 15

Wybrane zadania IOŚ w projekcie ustawy o odpadach transponującej dyrektywę

2008/98/WE

3) Wstrzymanie obligatoryjne użytkowania składowiska odpadów w przypadku:

• niedopełnienia przez zarządzającego składowiskiem odpadów obowiązku powiadomienia o stwierdzonych na składowisku odpadów zmian obserwowanych parametrów;

• niewykonania obowiązków wynikających z decyzji, zawierającej zakres i harmonogram działań niezbędnych do usunięcia przyczyn i skutków stwierdzonych zagrożeń dla środowiska.

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 16

Wybrane zadania IOŚ w projekcie ustawy o odpadach transponującej dyrektywę

2008/98/WE

4) Opłata karna za składowanie lub magazynowanie odpadów ustalana jest m.in. w przypadku:

• braku stosownego pozwolenia zintegrowanego lub sektorowego

• braku zezwolenia na zbieranie odpadów;

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 17

Wybrane zadania IOŚ w projekcie ustawy o odpadach transponującej dyrektywę

2008/98/WE

• naruszenia warunków składowania lub magazynowania odpadów określonych w decyzjach i przepisach prawa;

• składowania odpadów w miejscu na ten cel nieprzeznaczonym.

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 18

Wybrane zadania IOŚ w projekcie ustawy o odpadach transponującej dyrektywę

2008/98/WE

Tryb postępowania:

• decyzja administracyjna;

• postępowanie dwuetapowe – (kara dobowa, kara łączna);

• możliwość odroczenia terminu płatności opłaty karnej.

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 19

ISTOTNE ZAGADNIENIE

ODPAD, SUBSTANCJA, PRODUKT → Krajowy Panel Dyskusyjny organizowany przez Krajową Izbę Gospodarczą 25 lutego 2011 r., poświęcony Ubocznym Produktom Spalania (UPS) z energetyki.

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 20

OGRANICZENIA W DZIAŁALNOŚCI KONTROLNEJ

• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2010r. Nr 220, poz.1447)• Zasoby kadrowe• Zasoby finansowe

21Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ

IMPEL NETWORK - próba zapewnienia spójnego działania służb kontrolnych w różnych krajach

• IMPEL Network – Implementation and Enforcement of Environmental Law Network (od 1990 r.); http://impel.eu

• Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/331/EC Recommendation providing for minimum criteria for environmental inspections in the Member

States (RMCEI). Planowanie kontroli – jeden z istotnych elementów.

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 22

PROJEKT PL0100 – doskonalenie działalności Inspekcji Ochrony Środowiska

• Projekt polsko-norweski PL0100 „ Wzrost efektywności IOŚ w Polsce na podstawie doświadczeń norweskich”:

• 1) nowy System Kontroli (SK) - około 900 stron dokumentacji

• 2) Informatyczny System Wspomagania Kontroli (ISWK)

• 3) wielokryterialna analiza oceny ryzyka.

Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ 23

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ.

Joanna Piekutowskaj.piekutowska@gios.gov.pl

24Joanna Piekutowska, Egzekwowanie prawa w działalności IOŚ

w zakresie gospodarki odpadami, 18 luty 2011, MŚ