eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

PATIËNTPARTICIPATIE & EHEALTH

Datum 24 januari 2017

Auteur(s)

Björn Brusse, Marinka de Jong, Mariska de Jonge Bettine Pluut, Barbara van Rest, Charlotte Schreuder

Samenvatting 'eConsult, van belofte naar praktijk' is een digitaal kennismagazine dat is samengesteld door Nictiz naar aanleiding van de bijeenkomst die wij op 24 januari 2017 hebben georganiseerd. Dit in het kader van de Nederlandse eHealthweek die van 21 t/m 27 januari plaatsvond.

2 24 januari 2017 eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

INHOUDSOPGAVE

Inleiding - eConsult als veelbelovende eHealth-dienst 3

Belangrijkste inzichten 3

De gebruiker aan het woord 5

Actieagenda - Een actieagenda voor het eConsult bij de huisarts: van

belofte naar praktijk 6

Customer journeys 7

Blog | Anne-Miek Vroom – ‘Alleen ga je snel, samen kom je verder’ 11

Blog Johan Krijgsman – Het eConsult verdient een extra impuls 12

Interview met huisarts Bart van Pinxteren - 'En toen was ik ineens

eHealth huisarts!' 13

Nictiz Platformkalender 2017 & Contactgegevens 16

3 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

Inleiding - eConsult als veelbelovende eHealth-dienst eHealth biedt prachtige kansen om de toegankelijkheid en patiëntvriendelijkheid van onze zorg te vergroten. Het eConsult is een goed voorbeeld van zo’n veelbelovende eHealth-dienst. Hierbij doelen wij specifiek op de digitale berichtuitwisseling tussen zorgverlener en patiënten, bijvoorbeeld via een portaal of online platform.

Dit klinkt misschien als een bekende toepassing en de voordelen lijken evident, maar toch blijft het gebruik van eConsulten achter. Waarom is dit het geval? Wanneer en hoe krijgt het eConsult meerwaarde ten opzichte van een bezoek aan de huisartsenpraktijk? Wat is ervoor nodig om te zorgen dat patiënten en zorgverleners hier enthousiast gebruik van gaan maken? Workshop De eHealth-week, die van 21 t/m 27 januari 2017 werd georganiseerd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport en ECP, vormde het decor waartegen wij op zoek zijn gegaan naar de antwoorden op bovenstaande vragen. In samenwerking met IKONE en Growtivity organiseerde Nictiz een workshop in het Design Thinking Center. Zo’n 40 mensen namen deel: patiënten, huisartsen, praktijkondersteuners, verzekeraars, beleidsmedewerkers, leveranciers, ontwikkelaars, adviseurs, een jurist en een communicatie-adviseur. Samen beschikten zij over alle expertises die nodig zijn om het eConsult een impuls te geven. Actieagenda Onder de bevlogen leiding van, Erik Gerritsen, Secretaris-Generaal van het ministerie van VWS zijn aan het einde van de workshop alle inzichten verzameld. Ook is een eerste stap gezet richting een gezamenlijke actieagenda. In dit kennismagazine benoemen we zeven belangrijke actiepunten, die tezamen bijdragen aan een breder, effectief en efficiënt gebruik van eConsulten bij de huisarts. De komende tijd gaan wij op zoek naar partijen die hier gezamenlijk uitvoering aan willen geven. Want dat is de bedoeling: samen de schouders eronder! Samen kom je verder De workshop heeft maar weer eens bewezen hoeveel wij van elkaar kunnen leren door het delen van kennis en ervaringen. Nictiz wil deze kennis lessen toegankelijk maken voor een breder publiek. Daarom hebben wij van de uitkomsten uit deze workshop dit online kennismagazine samengesteld, aangevuld met achtergrondinformatie. Wij hopen dat dit de eerste impuls gaat zijn voor de bredere en effectievere inzet van het eConsult bij huisartsen. Meewerken? Ziet u een rol voor uzelf weggelegd bij één van de acties van de actieagenda? Of denkt u na het lezen van dit kennismagazine ‘ik heb nuttige ervaringen of inzichten die hier ontbreken’? Laat het ons weten via patientparticipatie@nictiz.nl

Belangrijkste inzichten

De belangrijkste conclusies van de dag zijn hieronder opgesomd. Deze conclusies komen voort uit de customer journeys en uit de discussies en gesprekken gedurende de dag en de afsluitende sessie onder leiding van Erik Gerritsen (Secretaris-Generaal VWS). Wat zijn de voordelen van een eConsult voor de huisarts, POH en assistent? Huisartsen, POH-ers en assistenten zagen vooral de volgende voordelen van een eConsult:

4 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

Je gaat met de tijd mee: eHealth heeft de toekomst Je kunt zelf bepalen wanneer je de vragen beantwoordt (efficiëntie) Een deel van de consulten kun je hiermee online afhandelen (minder volle wachtkamers) Je kunt nog even iets opzoeken voordat je antwoord geeft

1. Hoe geven we een impuls aan het eConsult?

Het hebben van een duidelijke visie op het eConsult: wat is de meerwaarde ervan voor huisarts, praktijkondersteuner en patiënten?

Enthousiasme generen onder huisartsen, bijvoorbeeld door collega’s met goede ervaringen als ambassadeurs voor het eConsult

Het eConsult moet meerwaarde hebben, anders zullen patiënten gebruik maken van de hun bekende diensten

Het uitdragen van het belang van eHealth in het algemeen, en eConsulten in het bijzonder, door koepels en beleidsmakers

Hulp bij de communicatie richting patiënten: voorbeelden hoe je het eConsult onder de aandacht van de patiënten brengt (multi-chanelstrategie)

Het moet duidelijk zijn op welke termijn je een antwoord krijgt op je eConsult

Gebruiksvriendelijkheid van systemen, zowel aan de kant van de huisarts als aan de kant van de patiënt

Rekening houden met verschillen in (digitale) gezondheidsvaardigheden zoals laaggeletterdheid of andere (fysieke) beperkingen.

Het kunnen koppelen van de eConsult-applicatie aan het HIS: het beantwoorden van een eConsult zou direct in de actielijst opgenomen moeten worden

Meer aandacht voor het eConsult in de opleiding en in vakbladen voor huisartsen

Duidelijkheid over de financiering van het eConsult Een cursus eConsult: waarom, wat, hoe?

2. Voor welke vragen gebruik je een eConsult?

Patiënten gaven aan dat het eConsult zich vooral leent voor:

Vragen die niet direct een antwoord behoeven

Vragen die te klein zijn voor een bezoek aan de praktijk maar te belangrijk om niet te stellen

Situaties waarbij een eigen zoektocht via “Dokter Google” tegenstrijdige antwoorden oplevert

Vragen die patiënten liever schriftelijk stellen dan in persoon (schroom of schaamte)

3. Wat zijn de belangrijkste voordelen van een eConsult bij de huisarts voor patiënten? Patiënten gaven tijdens de workshop aan het eConsult vooral meerwaarde heeft als

Het bezoek aan de huisarts je veel energie kost

Je moeite hebt met in een volle wachtkamer te zitten

Als je het moeilijk vindt je tot een zorgverlener te wenden (zorgmijdend)

Als je niet in de gelegenheid bent tijdens werktijd naar de huisarts te gaan

Als het uitspreken van een zorg op een door jouw gekozen moment je gemoedsrust geeft

Je te druk bent voor het bezoek aan de huisarts

5 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

De gebruiker aan het woord Anne-Miek Vroom - 'Alleen ga je snel, samen kom je verder' Anne-Miek beschrijft tijdens haar inleiding op de dag een voor meerderen herkenbaar beeld. Als je de stap zet om een eConsult te proberen, kom je allerlei demotiverende obstakels tegen: 'lappen tekst over wel en niet van het eConsult, ingewikkelde inlog- en registratieprocedures die je al moet begrijpen als je niet zo digitaal vaardig bent, onduidelijkheden over responstijd. Dus dan krijg je al een beetje frustratie, en denk je ‘wat ben ik aan het doen?’. De keuze voor het thema Het eConsult bij de huisarts komt niet uit de lucht vallen, benadrukt Anne-Miek tijdens de opening van de workshop. 'We zijn geïnspireerd door de eHealth-monitor die Nictiz in 2016 uitbracht. In die tijd schreef ik een blog waarbij ik voorstelde om de speedboot met zijn allen te pakken.' De speedboot-route is nodig om voortgang in onder meer gegevensdeling te stimuleren! Het eConsult is door een aantal huisartsen erg voortvarend opgepakt, en snel ingevoerd. Maar gaan patiënten daar dan ook mee aan de slag? En komen we dan ook verder? 'Dat is volgens mij echt iets dat je met patiënten en zorgverleners moet oppakken. Samen aan de slag gaan, om het eConsult succesvol te implementeren.' 'Daarom is het zo geweldig dat we hier vandaag in het Design Thinking Centre samen aan de slag gaan' sluit Anne-Miek af. 'Om te kijken hoe we het eConsult vanuit al jullie ervaringen en expertisen anders kunnen vormgeven, en een stevige actieagenda op te stellen om dat waar te maken. Laten we samen in de speedboot stappen!' Anne-Miek Vroom is oprichter en directeur van Stichting IKONE. Vanuit haar ervaring als medisch socioloog én patiënt initieerde zij deze stichting, die zich in zet voor de versterking en het faciliteren van patiëntperspectief binnen de gezondheidszorg. Samen met Nictiz en Growtivity organiseerde zij deze workshop. -- Eugen Zuiderwijk -'Dit is innovatie. En het duurt een hele tijd voor je überhaupt kunt berekenen wat het oplevert. Maar het levert wel wat op!' Eugen Zuiderwijk Huisarts Eugen Zuiderwijk is een voorloper wanneer het gaat om het inzetten van digitale dienstverlening en presenteert praktische tips op basis van zijn ervaringen. Hij benadrukt dat een eHealth-dienst voor patiënten zo gemakkelijk mogelijk moet zijn. Daarnaast noemt hij drie succesfactoren. Vaandeldragers Een belangrijke succesvoorwaarde voor het eConsult bij de huisarts is de aanwezigheid van een zorgprofessional als vaandeldrager, die het enthousiasme naar zijn collegae kan uitstralen. Een collega die de nieuwe manier van werken als het ware kan verkopen. Daarnaast heb je bij grotere organisaties ook commitment van de directie nodig en eventueel van de Raad van Toezicht of Raad van Commissarissen. Voor deze laatste groep is het belangrijk dat duidelijk is dat je met innovatie bezig bent. En, zo geeft Zuiderwijk aan 'Het duurt een hele tijd voor je überhaupt kunt berekenen wat innovatie oplevert. Maar het levert wel wat op!' Betrokkenheid zorgverleners Eugen pleit ook voor meer betrokkenheid van zorgverleners bij de invoering van eConsulten. Hij geeft aan dat in veel discussies over eHealth onvoldoende aandacht is voor de nieuwe zorgrelatie

6 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

tussen arts en patiënt. Als je niet erkent dat het hier om echte innovatie van zorg gaat, blijft eHealth iets wat zorgverleners er een beetje bij doen. Om dit te voorkomen pleit Eugen er dan ook voor dat zorgverleners beter betrokken worden bij de ontwikkeling en nieuwe inrichting in werkprocessen. Marketing is nodig! Afsluitend daagt hij de aanwezigen uit met een vraag over de affiniteit van de zorg met marketing. Dat is iets wat men in de zorg niet gewend is te doen. In zijn project bij het gezondheidscentrum zijn ze er steeds meer achter gekomen dat ze patiënten beter moeten informeren, uitnodigen en enthousiast maken. 'Met flyers, op de narrowcasting, via de mailing laten weten wat de mogelijkheden zijn! Anders is het aanbod er wel, maar dan weet het de vraag niet te vinden – en andersom. Als we dát met deze workshop kunnen oplossen zijn we denk ik een hele stap verder.' Een mooie kickoff. Eugen Zuiderwijk, is huisarts bij Gezondheidscentrum Maarssenbroek, waar men sinds 5 jaar bezig is met zelfmanagement en eHealth. Eugen is tevens directeur van ketenzorgNU, de zorggroep voor chronische ketenzorg in regio Noordwest Utrecht, een regio met 200.000 inwoners. In 2017 besloten zij om een persoonsgebonden omgeving te implementeren. Door chronische patiënten een eigen platform te geven, willen we patiënten nog meer een regierol te geven.

Actieagenda - Een actieagenda voor het eConsult bij de huisarts: van belofte naar praktijk Een belangrijk doel van de workshop op 24 januari was het benoemen van praktische oplossingen om het achterblijvende gebruik van eConsult bij de huisarts vlot te trekken. Onder leiding van Erik Gerritsen (Secretaris-Generaal VWS) hebben de deelnemers aan het einde van de workshop acties benoemd voor een gezamenlijke actieagenda. Hieronder presenteren we zeven acties, die elk bijdragen aan een breder, effectief en efficiënt gebruik van eConsulten bij de huisarts. De komende tijd gaan wij op zoek naar partijen die hier gezamenlijk uitvoering aan willen geven. Wilt u betrokken zijn bij een van de actiepunten? Laat het ons dan weten via patientparticipatie@nictiz.nl. Actiepunt #1 Dit actiepunt heeft als doel om een overzichtelijke, praktische communincatietoolkit te ontwikkelen en deze aan te bieden aan huisartsen om het eConsult bekend te maken bij patiënten. Dit maakt het huisartsen, POH’ers en assistenten makkelijker om goed over het eConsult te communiceren. Zo kunnen zij doen waar ze het beste in zijn: goede zorg leveren. Mogelijke onderdelen van de toolkit zijn: het eConsult in het belmenu van de praktijk, websiteteksten over het eConsult, voorbeeldfolders, links naar externe websites en de wachtkamer als leerkamer. Actiepunt #2 Het eConsult kost (zeker in het begin) veel huisartsen meer tijd dan dat het oplevert. Het doel van deze actie is het ontwikkelen van een overzichtelijke, praktische ‘How to eConsult’-cursus. Zodat we huisartsen helpen het eConsult slim te incorporeren in het primaire proces. Actiepunt #3 Om het effectief gebruik van eConsulten te verhogen, is het belangrijk dat er een bondige handreiking komt waarin helder staat wat de meerwaarde van eConsulten bij de huisarts is, voor wie het meerwaarde heeft, en voor welke situaties. Koepelorganisaties en expertisecentra kunnen

7 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

deze handreiking vervolgens bij huisartsen en huisartsenpraktijken onder de aandacht brengen en zelf uitdragen richting hun achterban. Actiepunt #4 Om eHealth (en het eConsult in het bijzonder) te stimuleren is een landelijk eHealth-programma een boeiende optie. Dit actiepunt verkent de verschillende manieren waarop eHealth onder huisartsen kan worden versneld en gestimuleerd vanuit landelijke of regionale regieprogramma’s.

Actiepunt #5 Tijdens de workshop bleek dat de gebruiksvriendelijkheid van eConsult-applicaties vaak te wensen over laat. Voor zowel huisarts(praktijk) als patiënt is dit een struikelblok. Met dit actiepunt stellen we een lijst van wensen samen op het gebied van gebruiksvriendelijkheid, die we vervolgens namens een brede groep stakeholders delen met de belangrijkste leveranciers.

Actiepunt #6 Behalve praktische en technische knelpunten zijn er stakeholders die menen dat er financiële belemmeringen zijn. Zijn die er? En zo ja, wat kunnen we hier aan doen?

Actiepunt #7 De ontwikkeling van een werkend prototype van een interoperabel eConsult is het streven van deze actie. Er wordt verkend hoe een eConsult efficiënt kan worden ingezet door een koppeling met o.a. huisartsinformatiesystemen. Ook wordt gekeken hoe deze optimaal is af te stemmen op andere ketenpartners, zoals apothekers.

Customer journeys Tijdens de workshop op 24 januari in het Design Thinking Center in Amsterdam zijn de deelnemers over vijf groepen verdeeld en aan de slag gegaan met het in kaart brengen van de knelpunten en verbeterpunten van het eConsult bij de huisarts. Wij deden dat aan de hand van 'customer journey mapping'. In een customer journey wordt met een persona (een fictief persoon) alle stappen doorlopen die hij of zij voorafgaand, tijdens en na het eConsult zet. Deze methode zorgt ervoor dat mensen vanuit het perspectief van eindgebruikers naar een vraagstuk kijken. Drie van de groepen maakten een journey voor een patiënt die het eConsult gebruikt, de overige twee groepen maakten een journey voor een huisarts. In de groepen was een mix van verschillende deelnemers aanwezig: artsen/praktijkondersteuners, patiënten, juristen, beleidsmakers, communicatieadviseurs, leveranciers, verzekeraars. Van elk van de vijf journeys die op 24 januari zijn opgesteld, vindt u hieronder een samenvatting. Daarbij lichten we de belangrijkste knelpunten en verbeterkansen toe. Janneke – ‘Ik vind het leven zwaar’ Janneke is 38 jaar en woont met haar twee kinderen van 8 en 10 in Zeist. Zij is 3 jaar geleden gescheiden van haar man en heeft daar wat lichte schulden aan overgehouden. Janneke heeft reuma, met een wisselend verloop en wisselende mobiliteit. Zij werkt parttime als controller in een ziekenhuis. Zij is actief op social media en heeft een groot sociaal netwerk van vrienden en familie. Ze is een piekeraar en maakt zich dus ook vaak zorgen over haar gezondheid. Janneke’s Journey Twee weken geleden heeft Janneke van haar reumatoloog nieuwe medicatie gekregen. In de afgelopen weken heeft zij meer klachten gekregen en ze vraagt zich af of dat door de nieuwe medicatie komt. Traplopen is nog pijnlijker dan normaal en ook kan ze zich niet goed concentreren. Omdat ze op internet veel tegenstrijdige informatie vindt, besluit Janneke een eConsult op te

8 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

starten. Het inloggen via de site van haar huisarts kost haar niet heel veel moeite, al moet ze wel haar DigiD van zolder halen. Het invullen van de verschillende schermen gaat haar gemakkelijk af. Ze gaat ervan uit dat de huisarts op de hoogte is van haar reuma en ziektegeschiedenis en besluit het dus bij een korte en bondige vraag te houden. Via een e-mail krijgt ze de bevestiging dat het eConsult ontvangen is. Na twee dagen krijgt ze de melding dat er een antwoord van de huisarts is. Dat werd tijd, want ze begon zich alweer zorgen te maken. Het inloggen met DigiD gaat al een stuk makkelijker en na het lezen van het antwoord van de huisarts is Janneke gerust gesteld. Positieve Punten - Janneke kiest voor een eConsult omdat ze vanuit haar huis vragen kan stellen op het moment dat het haar uitkomt. Het bezoek aan de huisarts kost haar bovendien veel energie die ze niet heeft. - Janneke wordt blij van een eConsult omdat ze hoopt dat ze zo snel antwoord krijgt en dat haar zorgen weggenomen kunnen worden Verbeterkansen - Als patiënten niet goed weten welke informatie hun huisarts heeft, bestaat het risico dat ze veel meer informatie geven dan nodig is. Als ze inzage in het dossier zou hebben, zou ze kunnen zien welke informatie haar huisarts over haar heeft met betrekking tot haar reuma. - Voor patiënten moet het duidelijk zijn op welke termijn ze een reactie kan verwachten. Patiënten zijn erbij gebaat op zo’n kort mogelijke termijn antwoord op hun vraag te krijgen. Als een eConsult bij huisartsen goed ingebed is, moet het mogelijk zijn eConsulten binnen 24 uur (op werkdagen) te beantwoorden. Harrie- ‘Laat mij maar met rust’ Harrie Jansen is 46 jaar en woont zijn hele leven in Den Haag. Hij is alleenstaand en groot ADO-fan. Hij werkt in een garage, rookt en heeft COPD. Naast zijn werk is hij mantelzorger van zijn ouders. Harrie is laaggeletterd en heeft een sociale fobie – feestjes, borrels, wachtkamers, daar gaat hij liever niet naar toe. Harrie houdt er ook niet van om naar de huisarts te gaan en is zorgmijdend. Hij vindt het eng. Harrie’s Journey Harrie heeft een plek op zijn been, en hij wil weten of het iets ergs is. Wat heb ik? Moet ik er iets mee? Hij klaagt over het plekje op een verjaardag en geeft daarbij aan dat hij niet naar de huisarts wil. Zijn neef stelt terloops voor om voor zijn vraag een eConsult te gebruiken, zodat hij dan niet naar de huisarts hoeft. Hij vertrouwt op het advies van zijn familie, en besluit het eConsult te onderzoeken met behulp van zijn neef. Mede door zijn laaggeletterdheid gaat het stellen van zijn vraag via deze digitale weg Harrie niet gemakkelijk af. Het in de gaten houden van zijn e-mail na het verzenden van zijn vraag is ook nieuw voor hem. Uiteindelijk lukt het allemaal wel en ontvangt hij een antwoord van de huisarts. Ook hier helpt zijn neef hem om het antwoord te begrijpen. Positieve Punten -Het eConsult geeft Harrie uitsluitsel over zijn (mogelijke) kwaal. En de drempel om contact met zijn huisarts te leggen is lager op deze (digitale) manier. -Harrie vindt het fijn dat hij geen vrij hoeft te nemen van de garage. Ook krijgt hij snel antwoord én hoeft hij niet in de wachtkamer te gaan zitten. Verbeterkansen -Voor zorgmijders met sociale fobie kan juist het eConsult uitkomst bieden. Om die groep op die mogelijkheden te wijzen, is voorlichting nodig die is toegespitst op deze groep burgers.

9 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

-Laaggeletterden (maar ook andere gebruikers) hebben baat bij weinig tussenstappen en een intuïtieve, visueel duidelijke interface met weinig tekst. Zoals uitleg bij een vraag in de vorm van filmpjes. Iwona – ‘Druk, druk, druk’ Iwona is 30 jaar. Ze woont in Utrecht met haar fulltime werkende partner, en hun kindje van 10 maanden. Zelf werkt ze parttime. Ze is hoogopgeleid, digitaal vaardig en heeft medische kennis die ze ook inzet om informatie over medische zaken op internet op te zoeken. Ze is chronisch ziek, maar zelfredzaam. Wanneer het om de gezondheid van haar baby gaat, is ze overbezorgd. Iwona woont met haar gezin op loopafstand van de huisartsenpraktijk. Iwona’s Journey Iwona’s kindje kijgt ineens uitslag. Omdat ze via internet geen sluitend antwoord op haar vragen leest, behalve dat de uitslag ongevaarlijk is, schiet ze een eConsult in. Niks levensbedreigends, dus een mooi moment om het eConsult eens te proberen! Het inloggen roept meteen wat vragen op: Heb ik al een account? Waarom moet ik me eerst inschrijven? Dit aanmelden duurt wel lang allemaal; zal ik gewoon maar bellen? Ze zet door, ook wanneer het portaal niet repsonsive is met haar mobiel. Ze werkt zich ook door de disclaimer heen: geen warm welkom. Eenmaal hierdoorheen is het wel handig dat ze een foto direct kan uploaden, en een autoreply krijgt dat ze binnen drie werkdagen een antwoord kan verwachten. Positieve Punten - Iwona vindt het prettig dat duidelijk is wanneer ze een antwoord kan verwachten en dat ze de gegevens later terug kan lezen. -Het zelf in kunnen plannen van wanneer ze het eConsult inschiet, past goed bij haar drukke dagelijks leven en het ritme van haar baby. -Ook al woont ze op loopafstand van de huisarts, het eConsult bespaart haar veel tijd. De wachtkamer zit immers altijd vol. Verbeterkansen -Het inloggen/aanmelden is onhandig. Het is dat ze gedreven was om het eConsult nu eens te testen, anders was ze afgehaakt en had ze ‘gewoon’ gebeld. Een oplossing in de vorm van eerdere registratie voor het eConsult (bijvoorbeeld bij inschrijving in de praktijk) of een eenvoudiger inschrijf-/aanmeldtraject kan hier uitkomst bieden. - Als je voor de eerste keer het eConsult start, krijg je vaak een disclaimer met ingewikkelde juridische taal. Is dit nodig? Of kan deze ook op een andere plek/manier aangeboden worden? - De interface van de eConsult-app is niet geoptimaliseerd voor gebruik op de telefoon. Als dit wél gebeurt dan verlaagt het de drempel voor gebruik van het eConsult. Sam – ‘Hoog Sammie, kijk omhoog!’ Sam is een huisarts van 'onder de 40'. Hij werkt in Amsterdam Noord, in een overgangswijk naar de grote stad. Het gezondheidscentrum waar hij werkt is op zoek naar manieren om te vernieuwen. Sam is gescheiden en heeft twee kinderen, een meisje en een jongen van 7 en 4. Sam is een wereldverbeteraar en zoekt de samenwerking op. Hij wil maatschappelijk werk doen, intervisie bewerkstelligen, samenwerken met gezondheidscentra. Hij vindt de balans tussen werk en gezin belangrijk. Voor hem persoonlijk zijn sociaal netwerk, financiën, daten en tennis belangrijk. Sam’s Journey

10 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

Sam wil het eConsult gaan gebruiken in zijn praktijk omdat het spreekuur vaak overvol is. Hij vindt het leuk om met dit eConsult-project aan de slag te gaan. Hij neemt contact op met collega huisartsen, oriënteert zich op verschillende producten en doet vooronderzoek bij patiënten. Na een softwarepakket gekozen te hebben, volgt de implementatie van het consult. Daarbij komen zaken om de hoek als marketing, communicatie en het leren omgaan met het product. Maar hoe doe je dat? Sam richt een feedbackmoment in voor patiënten: hij onderzoekt variabelen als verstoringen, efficiëncy en de mate van gebruik. Belangrijke conclusie is dat het systeem niet doet wat Sam ervan verwacht en hoopte. Aangezien hij de drijvende kracht achter het project is leidt dit tot grote frustratie. Dit blijkt hardnekkig, en Sam stopt het project. Positieve punten Sam heeft een duidelijke visie op het eConsult en de meerwaarde daarvan voor zijn praktijk. Door duidelijk verwachtingsmanagement en zich vooraf goed te oriënteren blijft Sam lang enthousiast, zonder dit enthousiasme was Sam er waarschijnlijk niet eens aan begonnen. Verbeterkansen - Het gebruik van het eConsult komt niet van de grond, zijn patiënten blijken niet te weten dat een eConsult mogelijk is. Met een toolkit met voorbeelden hoe je reclame kunt maken voor het eConsult, zou hij de beste methoden voor zijn praktijk kunnen selecteren en inzetten. - Het systeem doet niet wat hij ervan verwacht. Het gebruik is ingewikkeld en sluit niet goed aan op zijn HIS. Als het gebruiksvriendelijker was geweest zou hij al een stuk geholpen zijn. Suzanne – ‘Goed idee, maar waar haal ik de tijd vandaan?’ Suzanne Oversteegh is 43 jaar, zij woont samen met haar partner en 2 kinderen. Zij is parttime huisarts in een groepspraktijk in Zeist. Ze ziet eHealth als een goede aanvulling op de traditionele zorg, maar ziet ook nog veel beren op de weg. Suzanne werkt hard, zo hard dat er bijna geen andere dingen naast kunnen. Suzanne’s Journey Suzanne heeft het erg druk in haar praktijk en is aan het einde van de dag blij dat het werk er weer op zit. Ze denkt dat haar patiënten tevreden zijn met de dienstverlening die ze biedt (maar dat is nooit gemeten). Op een dag vraagt een patiënt of hij geen eConsult kan doen, dat lijkt hem zo prettig. De praktijk heeft deze dienst wel in het pakket, maar zij heeft zich er nooit in verdiept en gevraagd die mogelijkheid in haar HIS uit te zetten. Nu ze de vraag krijgt besluit ze zich erin te verdiepen. Ze wordt vooral enthousiast als ze een paar collega’s vraagt die het al gebruiken. Die vertellen haar de voordelen die het voor hun oplevert. Eén van haar collega’s biedt aan dat Suzanne even meekijkt met een eConsult dat nog beantwoord moet worden. Daarbij ziet ze wel dat het haar ook wat op kan leveren en ze besluit erin te duiken: ze wil een eerste test doen met de patiënt die er naar vroeg. Het systeem is niet heel gemakkelijk en ze gaat nog een aantal keren terug naar haar meer ervaren collega om haar op weg te helpen. Als ze het systeem een beetje snapt, vraagt ze een patiënt of hij een test-eConsult aan wil vragen. Na de geslaagde test besluit ze het eConsult open te zetten voor al haar patiënten. Elke dag opent ze haar actielijst die aan haar HIS gekoppeld is, maar de lijst met binnengekomen eConsulten blijkt over het algemeen leeg. Ze voelt zich wat alleen op een eiland, de mogelijkheden zijn er, maar er wordt nauwelijks gebruik van gemaakt. Ze vraagt zich af hoe ze hier nou verder mee komt. Positieve punten Suzanne is blij dat ze van haar collega’s positieve ervaringen hoort, zonder die verhalen zou ze er nooit aan begonnen zijn. Het eConsult is geïntegreerd in het HIS, nieuwe vragen komen dus direct in haar actielijst. Het uitproberen met een collega, maar vooral met de patiënt zorgde dat ze echt enthousiast werd; nu is het zaak dat vast te houden.

11 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

Verbeterkansen Het zou goed zijn als de mogelijkheden van eHealth-diensten al in de opleiding een plek hebben. Ook zou het helpen als er in vakbladen meer aandacht aan eHealth en de voordelen geschonken wordt. Het systeem werkt niet intuïtief, dat zou gebruikersvriendelijker moeten zijn. Ook zou het haar helpen als er demo-filmpjes beschikbaar zijn voor het werken met eConsult. Ze denkt dat dit voor haarzelf maar vooral voor patiënten veel duidelijk maakt. Dan zou het gebruik ook wel eens toe kunnen nemen. Het is noodzakelijk dat je de beschikbaarheid van het eConsult communiceert naar patiënten, anders zal het gebruik niet vanzelf toenemen. Het moet duidelijk worden wie haar hier de praktijk mee zou kunnen of moeten helpen. De HIS leverancier? De zorggroep? Of de praktijk zelf?

Blog | Anne-Miek Vroom – ‘Alleen ga je snel, samen kom je verder’ Tijdens de eHealth-week had ik een volle agenda met activiteiten door het hele land. Zes keer spreken in een week is eigenlijk niet mogelijk vanwege mijn bindweefsel-aandoening. De mogelijkheid van videoverbindingen zorgde er echter voor dat ik zonder fysieke belemmeringen 'ja' kon zeggen op alle zes verzoeken. Geweldig en ook een spannende ervaring, want hoe komt zo'n online lezing binnen bij het publiek? Wordt het gehoord en gevoeld? De reacties waren net zo positief als anders: mensen waren ook door de videopresentatie geroerd en geïnspireerd. Ik begreep dat het muisstil was geweest in de zaal. En ook, dat deze vorm een extra dimensie toevoegde. Mijn aanwezigheid via pixels werd ervaren als een best practice: de kracht van online verbindingen. Door de gekozen vorm werd aangetoond dat het kán. Dat het werkt. Achteraf verbaast het mij dat een videopresentatie nog altijd verrassend is. We ervaren immers allemaal dagelijks dat digitale communicatie vaak een uitkomst is. We gebruiken allemaal e-mail en we app’en ons drieslag in de rondte. In onze gezondheidszorg blijven die mogelijkheden achter. De laatste eHealth-monitor bevestigde dat beeld ook weer. Als reactie op die monitor riep ik mensen daarom in een eerder blog op om vaart te maken met digitalisering in de zorg: ‘Tijd voor de speedboot-route.’ De eHealth-week was een uitgelezen kans om met een concreet vraagstuk aan de slag te gaan. Het programma Patiëntparticipatie en eHealth van Nictiz zocht daarom de verbinding met Growtivity en IKONE en gedrieën organiseerden wij een dag in het Design Thinking Center in Amsterdam over het eConsult in de huisartsenpraktijk. Vragen die centraal stonden waren: Waarom maken huisartsen weinig gebruik van de mogelijkheden van deze asynchrone berichtuitwisseling? En wanneer huisartsen het wel aanbieden, waarom maken hun patiënten er dan zo weinig gebruik van? Ik mocht de dag aftrappen met een korte uiteenzetting van de visie van IKONE en onze ervaring met het werken vanuit het patiëntenperspectief. Gezamenlijk wisten we meer dan veertig deelnemers enthousiast te krijgen voor deze dag en juist het multidisciplinaire karakter van dit gezelschap trof mij. Ik kon dan ook niet anders dan deze dag starten met het Keniaanse gezegde: alleen ga je snel, samen kom je verder. Later die dag heb ik ervaren dat dit gezegde de kern is van het ‘design thinking proces’. Alle stakeholders worden in kaart gebracht. En niet alleen dat. Al onze deelnemers verbonden zich met de twee hoofdrolspelers van ons vraagstuk: de patiënt en de huisarts. Wat zijn de knelpunten vanuit hun leven, activiteiten, wensen en hun persoonlijkheid? In dialogen werden alle nuances afgetast. Waar loopt een werkende en bezorgde moeder met een grieperig kind tegenaan als ze digitaal de huisarts wil consulteren? Hoe komt een digibeet door het inlogproces? Of hoe

12 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

organiseer je als huisarts deze nieuwe berichtenstroom? Het was opvallend dat dergelijke uitdagingen vaak vrij eenvoudig om te draaien zijn naar verbeterkansen. Kleine praktische aanpassingen die kunnen zorgen voor een heel andere gebruikersbeleving. Mooi was ook om te zien hoe enthousiast patiënten kunnen zijn over het eConsult. Eén van onze patiënt-expertise teamleden vroeg aan een deelnemende en digitaal actieve arts: 'Kan ik naar jullie praktijk overstappen'? Juist het samenwerken tijdens de workshop motiveerde om aan de slag te gaan. Ik zag deelnemers die bevlogen wilden helpen om het eConsult in Nederland serieus van de grond te krijgen. Secretaris Generaal-Erik Gerritsen wist deze bevlogenheid, samen met de deelnemers, bovendien om te zetten in een actieagenda. Nu is het zaak daar een goed, bevlogen vervolg aan te geven. Samen kom je verder, maar er moet wel iemand die zwaailichten aanzetten.

Blog Johan Krijgsman – Het eConsult verdient een extra impuls Het eConsult is een bekende toepassing en de voordelen lijken evident. Waarom blijft het gebruik van het eConsult dan toch achter? Er zijn van die vragen waarvoor je niet per se langs hoeft bij je huisarts, maar die je het liefst snel even online zou willen stellen. Bijvoorbeeld als je bij het consult met je arts nog iets bent vergeten te vragen, of als je een vraag hebt over je medicatie. Of misschien zijn er wel vragen die je face-to-face lastig stelt. Als je een drukke baan hebt komt bezoek aan de huisarts eigenlijk nooit uit. En als je een (chronische) ziekte hebt, kost een bezoek aan een zorgverlener veel schaarse energie of zelfs pijn. Vanwege de belofte van gemak en tijdsbesparing zou je verwachten dat het ‘eConsult’ behoorlijk veel gebruikt wordt. Mensen zijn gewend om zoveel zaken online te regelen en dit 24/7 te kunnen doen, dan is het toch opmerkelijk dat dit voor zoiets belangrijks als je gezondheid nog geen goede gewoonte is. Bekendheid en gebruik De eHealth-monitor van Nictiz en het NIVEL volgt al een aantal jaren de ontwikkelingen van het eConsult in Nederland. Wat daarbij in de eerste plaats opvalt, is dat een belangrijk deel van de huisartsen meldt dat het nu al mogelijk is om bij hen online een vraag te stellen via een e-mail of een website. Het gaat dan om zo’n 60% van de huisartsen. Bij de huisartsen die het eConsult aanbieden, loopt het gebruik ervan door patiënten overigens niet echt storm. Bij 16% van de artsen gebeurt het dagelijks dat patiënten online een vraag stellen. Bij ongeveer een derde gebeurt dat minimaal wekelijks en bij iets minder dan een derde tenminste maandelijks. Dit heeft veel te maken met onbekendheid met de mogelijkheden. Mensen die in het afgelopen jaar de huisarts bezochten, blijken niet goed op de hoogte van wat er kan. Maar liefst 62% weet niet of bij hun huisarts een eConsult mogelijk is. Meerwaarde van het eConsult? Het eConsult mag dan door veel zorgverleners als mogelijkheid worden geboden en de voordelen lijken evident, toch kunnen we zeggen dat het gebruik van eConsulten achter blijft bij wat je zou verwachten. Dat roept vragen op. Waarom is dit het geval? Wat is ervoor nodig om patiënten en zorgverleners hier wel enthousiast voor te maken? En in welke situaties biedt het eConsult meerwaarde ten opzichte van een bezoek aan, of een belletje met, de huisartsenpraktijk? Wat leert de theorie?

13 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

Volgens een bekende formule uit de theorie van het verandermanagement is verandering mogelijk als er 1) ontevredenheid is met de huidige situatie, 2) er een duidelijke visie is op een wenselijk alternatief en 3) er praktische concrete stappen mogelijk zijn om daar te komen. Die factoren moeten alle drie aanwezig zijn. Verder moeten ze samen groter zijn dan de weerstand tegen de verandering. Deze theorie biedt in het geval van het e-consult wel een paar aanknopingspunten. Slechts een deel van de patiënten zal écht een probleem hebben met het feit dat ze voor de meeste zaken langs de zorgverlener moeten. Verder hebben de meeste patiënten nog niet genoeg zicht op de beschikbaarheid van het alternatief en weten ze niet goed hoe ze een eConsult zouden kunnen gebruiken. eConsult van belofte naar praktijk brengen We moeten dus meer weten over wat patiënten nu precies zélf problematisch, belangrijk en handig vinden en hoe dat per patiëntengroep verschilt. We moeten ook beter meer kennis krijgen hoe je als zorgverlener de inzet van eConsulten handig kunt organiseren. Patiënten moeten op de hoogte zijn van het alternatief, het makkelijk kunnen vinden en gebruiken én vertrouwen hebben in een goede en snelle afhandeling van hun vragen. Van andere eHealth-innovaties weten we dat de oplossing vaak ligt in samenwerking en dat we voor dergelijke veelzijdige vraagstukken diverse soorten expertise nodig hebben. Dat betekent dat de verschillende stakeholders en deskundigen bij elkaar moeten komen: patiënten, zorgverleners, leveranciers, onderzoekers, beleidsmakers. Workshops, waarbij inhoudelijk kennis wordt uitgewisseld tussen mensen uit verschillende zorgverlenerspraktijken, kunnen daarbij een belangrijke rol spelen. Daarbij moeten concrete ervaringsverhalen van patiënten en zorgverleners het uitgangspunt vormen. Keer op keer blijkt kennisdeling tussen praktijkmensen cruciaal te zijn om verder te komen. Dat is nodig als we het eConsult in 2017 samen een nieuwe impuls willen geven zodat de belofte van gemak en tijdsbesparing voor een grotere groep mensen de praktijk wordt. Johan Krijgsman is programmaleider van de eHealth-monitor die Nictiz jaarlijks samen met het NIVEL uitbrengt. Website eHealth-monitor Rapport eHealthmonitor

Interview met huisarts Bart van Pinxteren - 'En toen was ik ineens eHealth huisarts!' Het implementeren van het eConsult is een proces van vallen en opstaan, zegt Bart. Uit nieuwsgierigheid en interesse in vernieuwing is hij met een paar collega’s aan de slag gegaan met eConsults. Aan het begin is het soms wel een gestuntel, beaamt hij. 'Je moet het vaak uitleggen en een beetje bijsturen. Dus het gaat heel erg hands-on.' Bart van Pinxteren raakte geïnspireerd door farmacotherapeutisch kompas en het diagnostisch kompas: hij wilde een omgeving waarin huisartsen die iets met het eConsult wilden een stukje wegwijs kregen. Via social media en workshops ging hij de boer op. Juist omdat het clubje zo klein blijft kwamen veel mensen uit de media, vanuit de leveranciers, producenten, universiteiten, scholingsinstellingen die op zoek zijn naar huisartsen en eHealth altijd 2, 3 of 4 dezelfde mensen tegen. Onderdeel van de normale workflow Bart en zijn collega’s hebben het eConsult weten in te passen in het primaire proces van hun praktijk. Ze hebben de eConsults zodanig gerouteerd dat ze bij de eigen huisarts terecht komen. Zo helpt het de huisartsen om hun volle agenda meer te regisseren.

14 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

Behapbare Reactietermijn Wat is de doorlooptijd eigenlijk? 'Wij hebben drie werkdagen als reactietermijn gekozen. We hebben het ons nog een beetje makkelijk gemaakt. Wij zijn allemaal parttimers, drie dagen in de week ongeveer. Om het behapbaar te maken doen we het zo. Op het moment dat ik een antwoord heb gegeven, dan krijgt mijn patiënt een email dat het antwoord er is.' Bezorgdheid is onterecht Een bekende hobbel is de balans tussen privacy en gebruiksvriendelijkheid. Denk aan het inloggen met DigiD met SMS-authenticatie. Aan het begin ervaarden Bart en zijn collega’s daar ook problemen mee. 'Toen we overgingen van een gebruikersnaam en wachtwoord combinatie naar DigiD met SMS-authenticatie gaf het wel wat onrust en gemopper. Maar ik hoor daar nu eigenlijk weinig meer over.' Hij begrijpt de bezorgdheid van zijn collega’s omtrent de vraag of een eConsult je wel in staat stelt goede zorg te leveren. In de workshops die hij geeft merkt Bart dat daar veel huiver voor is. Dat heeft deels met techniek te maken, maar voor een belangrijk deel vragen collega’s zich ook af of het wel zorginhoudelijk verantwoord is. 'eConsulten bevatten over het algemeen echt vragen die goed te behappen zijn. Die zich er goed voor lenen. Mensen kunnen dat redelijk tot goed zelf inschatten. Dat er allemaal ingewikkelde dingen zijn zoals 'ik heb buikpijn' of 'ik ben zo benauwd', dat gebeurt eigenlijk bijna niet. En als dat wel gebeurt, dan vraag ik ze een afspraak te maken.' Omzeil de hobbels – betrek de eindfgebruiker Volgens van Pinxteren kunnen hobbels die hij tegenkwam anderen bespaard blijven. Dat vergt een stuk interactie met eindgebruikers: 'Als de ontwikkelaars in een vroeg stadium met hun gebruikers om tafel gaan zitten, dan kun je die applicatie zo mooi maken, en zó geïntegreerd dat de implementatie veel succesvoller en makkelijker verloopt.' We praten verder over het betrekken van eindgebruikers bij het proces van ontwerpen en implementatie. 'Dat is een andere belangrijke voorwaarde, vind ik. We zijn nu zelf met UMC Utrecht, met FocusCura, een applicatie aan het ontwikkelen voor mensen met hoge bloeddruk, die thuis hun bloeddruk kunnen meten. Die waarde wordt doorgestuurd vanuit een app naar een online platform. Vanuit mijn HIS heb ik een viewer op dat platform. Dat betekent dat die mensen niet naar de dokter hoeven te komen, die kunnen gewoon thuis hun bloeddruk meten. En ik kan op afstand waar nodig bijsturen.' Bij het proces met het UMC en FocusCura zitten vanaf het begin patiënten aan tafel, maar ook huisartsen, specialisten, verpleegkundigen, de softwareontwikkelaar en projectleiding. Het levert resultaat op, zegt Bart, omdat er steeds naar voren komt bij wie er problemen optreden. “Als die constante interactie er niet zou zijn, zou een ontwikkelaar tussentijds zeggen: ‘Zo, technisch werkt het. Nu gaan we opschalen’. Maar doordat er verschillende eindgebruikers meepraten kan iemand aan de bel trekken en bijvoorbeeld zeggen: dat gaan we niet doen. De reden kan bijvoorbeeld zijn dat de software nog onvoldoende is geïntegreerd, of dat een arts nog op te veel plekken haar of zijn informatie moet halen. Werk maar eerst door aan verder integratie, en dán gaan we pas opschalen. Zonder ingrijpen zou die applicatie gewoon zijn gelanceerd. En dan was het mogelijk een mislukking geworden, waardoor leveranciers zeggen: zie je wel, die dokters willen niet. De eindgebruikers – niet alleen de patiënten, maar ook de dokters- die moet je er bij betrekken.' Wat kan je morgen doen met een eConsult? 'Het succes van het eConsult hangt ook heel erg samen met hoe je het zelf promoot. Als ik het heel druk heb, komt het er ook niet van. Als je er weer even aan denkt, of het is wat rustiger, dan zeg je het tegen je mensen ook. Dan bied je elke keer als je een consult afsluit aan: je kunt voor de uitslag of voor een vervolgafspraak gebruik maken van het eConsult. En dat helpt heel erg: als je dat mensen in de spreekkamer uitlegt.' En op de langere termijn? 'Wat mij betreft is de diepe integratie met het EPD heel belangrijk. Dat is eigenlijk iets, dat moeten de HIS leveranciers organiseren. Je moet het echt goed aan laten sluiten op het HIS! Huisartsen denken vanuit het HIS.'

15 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

Het eConsult implementeer je niet van de een op de andere dag. Het is evenmin een wondermiddel dat direct de werkdruk omlaag brengt en kwaliteit van zorg vergroot. Wel is het een tool met groot potentieel. eConsults kunnen bijdragen aan meer regie voor de patiënt, betere afstemming tussen patiënt en zorgverlener(s), betere zorg doordat voor en na reguliere consults vragen kunnen worden gesteld, en minder volle wachtkamers. Praktische problemen als lang telefonisch in de wacht staan, vrij nemen voor doktersbezoek of -in geval van chronische ziekte- regelmatig afreizen naar je huisartsenpraktijk kunnen ook worden opgelost door het gebruik van eConsults. Inmiddels plukken verschillende huisartsenpraktijken, waaronder die van Bart van Pinxteren, de vruchten van eConsults. Dat vergt inspanning op meerdere gebieden: aandacht voor gebruiksvriendelijkheid, in- en externe communicatie functionaliteit, een mindset van ‘gewoon doen’, en het betrekken van eindgebruikers bij vormgeving en implementatie. 'Je wilt eigenlijk een coalitie vormen van mensen die denken: dit is een goed idee. Dit gaan we oppakken, hier gaan we voor lobbyen, hier gaan we op allerlei niveaus over aan de bel trekken.' Eén emailadres Bart legt uit hoe hij denkt dat een gepersonaliseerde email voor patiënten en zorgverleners mogelijk een oplossing kan bieden voor het delen van informatie. 'Als alle BIG-geregistreerde zorgverleners én alle patiënten een aan DigiD gekoppeld zorgemailadres hebben Dan kan je zorgen dat er beveiligde applicaties voor komen, dat er beveiligd berichtenverkeer tussen die adressen kan worden geregeld. En dan is the sky the limit. We zijn nu natuurlijk allerlei prachtige applicaties aan het bouwen, zonder dat er koppeling is. Ik ben niet van huis uit ICT ’er, dus ik weet niet of het reëel is, wat ik zeg of wil. Maar dat is wel wat ik mis, dagelijks. 'Het is voor een deel onduidelijk bij wie dit dan belegd is: wie moet dat dan gaan regelen dat alle Nederlanders een zorgmailadres krijgen? Het probleem is eigenlijk vrij simpel, maar tegelijk ook te groot voor individuele partijen om het aan te pakken. Daar heb je dus een soort coalities voor nodig waar alle stakeholders in vertegenwoordigd zijn: patiëntenorganisaties, de overheid, zorgverleners. Dit is mijn idee, ik weet niet of het hét idee is! Ik zou dit wel met een paar hele slimme mensen willen doorakkeren. Incorporeren in opleidingen 'Ik ben altijd op zoek naar jonge dokters die ook mee willen doen', zegt Bart. Hoewel er allerlei mogelijkheden zijn waar het eConsult belangrijk gemaakt kan worden blijft juist innovatie achter in de opleidingen. “In onze praktijk hebben altijd huisartsen in opleiding en coassistenten. Basisopleiding en huisartsenopleiding dus. Daar is te weinig aandacht voor innovatie en ICT. Er zal wel wat veranderen, hoor, maar het gaat allemaal wat langzaam voor mijn gevoel. Om het eConsult breder te populariseren ziet Van Pinxteren twee trajecten. Eén waarbij een breed gedragen visie wordt geëtaleerd, én vanuit een individuele opleiding die van de daken schreeuwt waar ze mee bezig zijn. 'Wij leiden de huisarts van 2030 op, dus kom hier je opleiding doen!' Deze twee trajecten kunnen synchroon plaatsvinden, waarbij het ene traject het andere versterkt en vice versa. Afhandeling eConsult Bart geeft een actueel voorbeeld: 'ik heb nu 3 eConsults – ik ben nu thuis en dan log ik even in het HIS in, dat kan vanuit huis. En ik heb nu een vraag van iemand die waarschijnlijk een ernstige ziekte onder de leden heeft, en daarvoor in onderzoek is bij allemaal specialisten. Diegene houdt mij op de hoogte. Dus die stuurt mij dan een berichtje met ‘ik heb nu een afspraak in het ziekenhuis, dit speelt, en ik houd je op de hoogte’. Iemand anders mailt over de hypertensie app, en nog iemand over hoge bloeddruk. Die laatste patiënt heb ik gevraagd een week lang thuis zelf de bloeddruk bij te houden. Die stuurt mij nu haar bloeddruk, en vraagt naar de te zetten stappen. Dus die hoeft niet naar het spreekuur te komen, wat diegene anders wel zou doen. Het zijn vaak mensen met een chronische aandoening, die wat gemonitord moeten worden en niet de acute nieuwe hulpvragen. Dat zie ik niet zoveel.' Bart van Pinxteren is huisarts van huisartspraktijk Oog in Al (Utrecht) en is al ruim 10 jaar bezig met de ontwikkeling en implementatie van eConsults.

16 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

Nictiz Platformkalender 2017 In het decembernummer van ICT & Health staat een interview met Marinka de Jong en Bettine Pluut, van het Programma patiëntparticipatie & eHealth. In het artikel benadrukken Bettine en Marinka het belang van kennisdeling omtrent de ontwikkeling en invoering van eHealth-diensten voor patiënten. Door het bij elkaar brengen van partijen binnen het platform Patiënt & eHealth willen zij voorkomen dat wielen opnieuw worden uitgevonden. Door bijeenkomsten te organiseren waarbij mensen van verschillende zorgorganisaties de door hun opgedane inzichten en ervaringen delen, versnellen zij de succesvolle inzet van eHealth-diensten die patiëntparticipatie bevorderen. Bekijk de Nictiz Platformkalender 2017. Bettine Pluut en Marinka de Jong voeren bij Nictiz samen het management van het programma Patiëntparticipatie & eHealth. Zij houden zich bezig met activiteiten die de positie van de patiënt in het zorgproces versterken. Bij deze activiteiten benadrukken zij dat ontwikkeling van eHealth-diensten niet zonder de inzet van patiëntexpertise kan. Bekijk hier het artikel in ICT&Health

Samenwerkingspartners Growtivity IKONE

Links naar artikelen & websites Artikel over platform Patiënt & eHealth in ICT&Health Nictiz Platformkalender 2017. Website eHealth-monitor Rapport eHealthmonitor Blog Anne-Miek Vroom Kennismagazine #1 - Online inzage, hoe regel ik dat?!

Contact email - patientparticipatie@nictiz.nl website- www.nictiz.nl/patientparticipatie twitter - @Nictiz / #eConsult

17 24 januari 2017 | eConsult bij de huisarts, van belofte naar praktijk

Optimale toepassing van eHealth en ICT in de zorg kan niet zonder standaardisatie. In nauwe samenwerking met zorgverleners, koepelorganisaties, standaardisatieorganisaties en industrie draagt Nictiz zorg voor de ontwikkeling en beschikbaarheid van de noodzakelijke standaarden. We doen dit door het organiseren van gemeenschappelijke ontwikkelprojecten, kennisoverdracht en kwaliteitstoetsing. Nictiz Postbus 19121 2500 CC Den Haag Oude Middenweg 55 2491 AC Den Haag T 070 - 317 34 50

@Nictiz info@nictiz.nl www.nictiz.nl