Dylatacja - czym jest i kiedy należy ją stosować?

26 października 2015 · MG Projekt

Dylatacja budynku

W budownictwie często spotkać się można z określeniem dylatacja. Dylatację stosuje się do oddzielenia poszczególnych elementów budowli, czy budynku.

Czym jest dylatacja?

Dylatacja to specjalna przerwa lub szczelina, której funkcja polega na usprawnieniu pracy zdylatowanych części w domu, zwłaszcza przy większych wymiarach, czy rozpiętościach. Dzięki zastosowaniu w odpowiednich miejscach dylatacji, uniknie się problemów na budowie, a także przy późniejszym użytkowaniu domu. Dylatacja wykonywana jest np. ze styropianu lub specjalnego sznura dylatacyjnego z liny budowlanej, zabezpieczonego materiałem izolacyjnym, uszczelniającym i przeciw nasiąkliwym lub z systemowego sznura dylatacyjnego wykonanego ze spienionego polietylenu z zamkniętymi porami, czy z pianki polipropylenowej o zamkniętej strukturze komórkowej. Czasami pozostawia się tzw. przerwę technologiczną na sznur dylatacyjny bez użycia uszczelniacza, tak by mógł on swobodnie rozszerzać się i kurczyć, dzięki czemu elementy domu także będą mogły swobodnie pracować. Zazwyczaj sznury takie posiadają przekrój okrągły o średnicy od kilku milimetrów do kilku centymetrów, w zależności od rodzaju zastosowania i miejsca w budynku, w którym

Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl

mają być położone. Dylatacja np. przy łączeniach ścian, czy murach fundamentowych, układana jest z pasków ciętego styropianu grubości muru nośnego i o szerokości od 2-4cm.

Dylatacja betonu

Rodzaje dylatacji

Rozróżniamy następujące rodzaje dylatacji stosowane na budowie:

• dylatacja konstrukcyjna, która wykorzystywana jest do oddzielenia części i elementów konstrukcyjnych budynku, co pozwala na prawidłowe osiadanie tych elementów. Dotyczy przede wszystkim statyki w budynku, a zastosowanie takiej dylatacji pozwala na swobodną pracę elementów i ich prawidłowe odkształcanie, które są pod wpływem różnych czynników, takich jak różnice temperatur, obciążenia w budynku, czy warunki gruntowe. Stosowana jest często przy posadowieniu fundamentów, przy długich odcinkach poziomych, przy różnych poziomach, czy przy zmianach w konstrukcji lub przy nowo dobudowanych częściach do istniejącego już obiektu.

• dylatacja technologiczna, standardowo stosowana tam gdzie może nastąpić pęcznienie lub skurczanie się materiałów, które wykorzystano do budowy, np. przy wylewkach betonowych, których pole powinno być zbliżone do kwadratu 6m x 6m wewnątrz pomieszczeń i 4m x 4m na zewnątrz na otwartych przestrzeniach.

• dylatacja termiczna, która ma zastosowanie np. w drogownictwie, szczególnie przy budowie mostów, czy szyn przy torach kolejowych. Zapobiega odkształceniom

Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl

termicznym na skutek naprężeń, związanych z różnicą temperatur. Może być także stosowana w budownictwie przy konstrukcjach stalowych. W budownictwie jednorodzinnym pojawia się na tarasach,podjazdach, balkonach, czy przy dachach z ceramicznym pokryciem, itp.

• dylatacja przeciw drganiowa, stosowana w budownictwie na tzw. szkodach górniczych lub tam gdzie występują trzęsienia ziemi. Stosowana jest także na budowie przy pracy dużych urządzeń, przy których powstają duże i uciążliwe drgania. Wówczas taką izolację stosuje się pomiędzy płytą, czy fundamentem na którym umieszczono urządzenie budowlane.

Kiedy warto zastosować dylatację?

Dylatacje stosuje się nie tylko pod względem konstrukcyjnym, czy technologicznym, ale także pod względem estetycznym. Dzięki nim unikamy pojawiania się w budynku pęknięć, czy zarysowań na posadzkach, ścianach, stropach, itp. Zapobiegają również niepożądanym odkształceniom, takim jak

pęknięcia i wybicia płytek na podłogach, zwłaszcza przy dużych powierzchniach.

Innym newralgicznym elementem budynku, gdzie należy wykonać dylatacje są miejsca przy ścianach nośnych, czy ciężkich ściankach działowych, których nie można stawiać bezpośrednio na posadzkach, gdyż ich ciężar zniszczył by warstwy posadzki. Wtedy ściany stawia się na warstwie nośnej - płycie betonowej zbrojonej siatką, a pomiędzy ścianami a podłogą wykonuje się właśnie dylatacje, np. stosując listwy styropianowe, czy drewniane o grubości około 2cm. To rozwiązanie trzeba zastosować zawsze przy przewidywanym układaniu ogrzewania podłogowego. Nie można na jastrychu, czy specjalnym styropianie ze szczelinami na rurki ogrzewania podłogowego stawiać ścianek - te elementy muszą zostać rozdzielone i zdylatowane.

Ważnym jest, aby przy zastosowaniu dylatacji pozostawić odpowiednią przestrzeń technologiczną w zależności od rodzaju dylatacji i jeśli dodatkowo dylatacja ma być uszczelniająca to dobrze jest wcześniej miejsce pod dylatację zaimpregnować i zagruntować. Do niedawna stosowano emulsje na bazie bitumu, teraz są to nowoczesne uszczelniacze na bazie akrylu, czy silikonu. Oczywiście odpowiednie materiały i uszczelniacze dobiera się według wytycznych i zaleceń producenta do poszczególnych rodzajów materiału dylatacyjnego oraz przeznaczenia dylatacji.

Warto tutaj przy okazji wspomnieć o tym, iż przy układaniu papy na posadzkach, czy stropodachach układa się ćwierćwałki dylatacyjne, lub styropianowe o średnicy do 5cm, czy o przekroju trójkąta o wysokości do 5cm, tak by wyłożona na ścianę papa nie pękała, tylko swobodnie pracowała. Jeśli się tego nie zastosuje to na zgięciach papa popęka i straci swoja izolacyjność, a w budynku dojdzie w takich miejscach do przeciekania.

Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl

Dylatacje powierzchniowe, stosowane często przy posadzkach wykonuje się nacinając powierzchnię równą grubości płyty np. tarasowej, czy płytek na dużej powierzchni. Następnie szczelinę wypełnia się odpowiednio dobranym materiałem dylatacyjnym.

Dylatacje konstrukcyjne, które biegną wzdłuż całego przekroju pionowego budynku, lub stanowią oddzielenia elementów betonowych, żelbetowych, czy murowanych:

• ścian, • stropów, • schodów, • fundamentów.

Brak wykonania dylatacji, zwłaszcza przy fundamentach będzie miał ogromny wpływ na pracę i osiadanie domu, co w konsekwencji może w niedługim czasie doprowadzić do pojawiania się pęknięć na posadzkach i na ścianach budynku. Rozwiązanie i dobór odpowiedniej dylatacji, wraz ze wskazaniem miejsc w budynku oraz ewentualne detale wykonania powinny zostać zawarte w dokumentacji projektowej, a następnie ściśle z wytycznymi i specyfikacją producenta danego produktu, czy materiału wykonane na budowie pod nadzorem osoby z odpowiednimi uprawnieniami.

Dowiedz się więcej - Dylatacja - czym jest i kiedy należy ją stosować? ⋆ Blog Budowlany MG Projekt MG Projekt Pracownia Architektoniczna s. c.

Under Creative Commons License: Attribution Follow us: @mgprojekt on Twitter | mgprojekt on Facebook

Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl