7/21/2019 Dk Karbonlu eliklerde Normalizasyon Scakl Seimi

1/7

Dk Karbonlu eliklerde Normalizasyon ScaklSeimi

elik malzemeler, farkl amalar iin farkl zellikler kazandrlarak kullanlabilen metalikmalzemelerin banda elmektedir!Bu almada dk karbonlu elik malzemelerde ince taneli ve homojen ferrit-perlit yapsn

oluturmak iin 45 dakika sreyle !!" 5!" #!! ve #5!$% scaklklarda d&rt farkl normalizasyonsl ilemi uy'ulanmtr( )sl ilem sonras detayl k mikroskobu ile mikroyap ve entik alarakkrlan &rneklerde de *+, ile krlma yzey incelemeleri 'erekletirilmi ve uy'ulanabilecek enuy'un normalizasyon scakl belirlenmitir( .nahtar /elimeler0 1k /arbonlu 2elik"3ormalizasyon avlamas" /rlma zeyi

"! #iri2elik malzemeler" farkl amalar iin farkl &zellikler kazandrlarak kullanlabilen metalikmalzemelerin banda 'elmektedir( 6rnein uy'un alam elementi ilavesi" deformasyon ve slilem kombinasyonu ile istenen malzeme &zelliklerini karlayabilir ve bu yolla 'erek biim" 'erekfiziksel &zellik olarak 'eni bir aralkta malzeme arzn kapatr( 2elik malzemelere7 tokluk" sertlik"

sneklik ve ilenebilirlik &zelliklerini 'elitirmek" tane yapsn inceltmek" artk 'erilmeleri 'idermekve anma direncini 'elitirmek iin farkl sl ilemler uy'ulanmaktadr( Bunlarn en okkullanlanlarndan biri normalizasyon sl ilemidir( 3ormalizasyon ilemi ile dzensiz" kaba tanelimikroyap" niform" ince taneli ferrit-perlit yapsna d&ntrlr( Bu ilem kritik scaklk olan .8scaklk zerinde alam kompozisyonuna da bal olarak 8!-5! 9% fazla scaklklarda uy'unsrelerde uy'ulanr :;ekil

7/21/2019 Dk Karbonlu eliklerde Normalizasyon Scakl Seimi

2/7

$ekil "! eitli sl ilemler iin scaklk blelerini steren %e&' dene diyaram ()*

$ekil )! Normalizasyon ilemi zaman&scaklk&dnm erisi (+*3ormalizasyon sonras elde edilen mikroyap" uy'ulanan soutma hzna baldr :;ekil @= >A?(1eformasyon uy'ulanm eliklere uy'ulanacak normalizasyon ilem scaklnn tam olarakbilinmedii durumlarda krlma serisinden faydalanlarak uy'ulanmas 'ereken scaklk ve sl ilemkoullar belirlenebilir(

ablo "! Kullanlan malzemenin kimyasal analizi)! Deneysel alma1k karbonlu elik malzemelerde en uy'un &stenitleme scakl ve bunun belirlenmesi olduka'tr zira bir yandan seilmesi 'ereken scaklk yksek olduu 'ibi etkileyen se're'asyon 'ibibaka parametreler de vardr( 2alma iin seilen malzemenin kimyasal analizi ablo

7/21/2019 Dk Karbonlu eliklerde Normalizasyon Scakl Seimi

3/7

;ekil 4te farkl scaklklarda normalizasyon ilemi uy'ulanm &rneklerin mikroyap oluumlarverilmitir( 3

7/21/2019 Dk Karbonlu eliklerde Normalizasyon Scakl Seimi

4/7

7/21/2019 Dk Karbonlu eliklerde Normalizasyon Scakl Seimi

5/7

,alzeme ii sreksizlik olarak yer alan se're'asyon y&releri malzemenin hasara uramasnda&nemlilik arz etmektedir( Bu tr y&reler ve oluumlar 'evrekleme eilimini arttrp" malzemeninerken hasara uramasna katkda bulunurlar( Bu nedenle farkl scaklklarnda normalizasyon ilemi'&ren 4 numune mikroyap incelemelerinin ardndan krlarak krlma yzeyleri tarama elektronmikroskobunda :*+,= incelenmitir :;ekil 5=( 3

7/21/2019 Dk Karbonlu eliklerde Normalizasyon Scakl Seimi

6/7

7/21/2019 Dk Karbonlu eliklerde Normalizasyon Scakl Seimi

7/7

/! Sonular

m numunelerde yaplan mikroyapsal ve krlma yzey incelemeleri sonucunda numunelereuy'ulanan normalizasyon ileminin malzeme ii sreksizlik olarak ifade edilen ve bu nedenle yapdabulunmas istenmeyen se'ra'asyonlarn 'iderilmesinde etkili olduu '&zlemlenmitir( .rtannormalizasyon scaklna bal olarak ferrit-perlit tanelerinin inceldii ve daha homojen bir yapnnelde edildii belirlenmitir( 2almada kullanlan dk karbonlu elik iin en uy'un normalizasyonscaklnn uy'ulanan sl ilem tesleri snrnda #5! $% olduu belirlenmitir(

0! Kaynaklar>