İL TÜTÜN KONTROL KURULLARI ve DENETİM MEKANİZMALARININ ÖNEMİ ANKARA İL TÜTÜN KONTROL KURULU
Dünyada tütün kontrolü deneyimi, WHO önerileri
-
Upload
brittnee-noble -
Category
Documents
-
view
47 -
download
2
description
Transcript of Dünyada tütün kontrolü deneyimi, WHO önerileri
2007 Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Dünyada tütün kontrolü deneyimi, WHO önerileriDünyada tütün kontrolü deneyimi, WHO önerileri
Dr. Toker ErgüderDünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün Kontrol Program Sorumlusu (Bloomberg Girişimi)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Sigara Kullanımını Azaltmak için
Bloomberg Girişimi
Dr. Toker ERGÜDERDünya Sağlık Örgütü
Ulusal Tütün Kontrol Program Sorumlusu (Bloomberg Girişimi)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Sigara Kullanımı Dünyanın En Önemli Ölüm Nedenidir
5
3.9
3
1.8 1.71.2 1
0.6
0
1
2
3
4
5
6
Ölü
mle
r yı
l/mily
on
Eğer gerekli önlemler alınmazsa sigara kullanımına bağlı ölümler iki katına çıkarak bu yüzyılda 1 milyar kişiye ulaşacaktır.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Diğer hastalıklarla karşılaştırıldığında sigara ile mücadeleye çok az para ayrılmaktadır.
$0
$5
$10
$15
$20
AIDS TB Sıtma Tütün
Kü
res
el F
on
lar
($ M
ilya
r)
0
1
2
3
4
5
Yıll
ık Ö
lüm
ler
(mily
on
)
Fon miktarı, 2007 (tümkaynaklar, $ milyar)
Yıllık Ölümler
World Health Organization
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Hibe Yardım
• $125 milyon iki yıllığına (M. Bloomberg)
• Düşük ve orta gelirli ülkelere yönelik
• Dünya genelinde sigara içenlerin 2/3’ünün yaşadığı 15 ülkede uygulanacaktır: Çin, Hindistan, Endonezya, Rusya, Bangladeş, Brezilya, Meksika, Türkiye, Pakistan, Mısır, Ukrayna, Filipinler, Tayland, Vietnam ve Polonya.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
5 Ortak Kuruluş
• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ-WHO)
• Campaign for Tobacco Free Kids
• Centers for Disease Control and Prevention Foundation
• Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health
• World Lung Foundation (UNION)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Bloomberg Girişimi 2007-2008 (Türkiye)
1. Ulusal Tütün Kontrolü Program Sorumlusu, Surveyans Sorumlusu; idari asistan
2. Ulusal Tütün Kontrol Eylem Planı 2008-2012 (teknik ve finansal destek)
3. İrlanda çalışma gezisi
4. 4207 yasa çalışmalarına destek
5. Medya kampanyası ve web destegi
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Bloomberg Girişimi 2007-2008 (Türkiye)
6. Ülke Tütün Kontrol Raporu
7. Sağlık Çalışanları Anketi (5600 kişi)
8. Tütün Ekonomisi Çalışması
9. Milletvekili Calışması
10. Gazeteci egitimleri
11. Dünya Sigarasız Günü
12. MPOWER Tercümesi (23 Aralık 2008)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Bloomberg Girişimi 2007-2008 (Türkiye)
13. 81 il LOT kalite (32.000 hane)
14. Kapasite degerlendirme calışması (9-20 Şubat 2009)
15. Il tütün kontrol toplantıları (3 Aralık 2008)
16. Tütün Kontrolünde Liderlik Egitimi (16 -19 Aralık 2008)
17. Proje Destekleri
18. Proje Destekleri (Teknik – Finansal) ve eğitimleri (SB, Yesilay, SSUK-Türk Toraks Derneği)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
http://www.tobaccocontrolgrants.org/
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
tütün kontrolü
Toplumun; – tütün ürünleri tüketimini ve – tütün dumanına maruz kalmasını
önleyerek veya azaltarak sağlıkdüzeylerini yükseltmeyi amaçlayan,
– arz, – talep ve – zararı azaltma
stratejileridir;
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
TÜTÜN KONTROL POLİTİKALARI
1. TÜTÜNE TALEBİ AZALTMAYA
YÖNELİK ÖNLEMLER
2. TÜTÜN ARZININ AZALTILMASINA
YÖNELİK ÖNLEMLER
3. İZLEME VE DEĞERLENDİRME
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
TÜTÜNE TALEBİ AZALTMAYA YÖNELİK ÖNLEMLER
1. Fiyat ve vergi önlemleri
2. Reklam, promosyon ve sponsorluk
3. Tütün dumanından korunma (SHS)
4. Tütün ürünlerinin içerikleri ve ifşası ile ilgili
düzenleme
5. Tütün ürünlerinin paketlenmesi ve etiketlenmesi
6. Öğretim, iletişim, eğitim ve toplumsal bilinç
7. Sigaranın bırakılması (tütün bağımlılığı ve tütünün
bırakılması ile ilgili talep azaltıcı önlemler)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
TÜTÜN ARZININ AZALTILMASINA YÖNELİK ÖNLEMLER
1. Tütün ürünlerinin yasa dışı ticareti
2. Çocuklara ve çocuklar aracılığıyla
satış yapılması
3. Ekonomik açıdan uygun alternatif
faaliyetler için destek sağlanması
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
• Gelişmiş ülkeler sigara içmenin bedelini ödediler, sıra gelişmekte olan ülkelere geliyor, zira sigara pazarı oraya kayıyor
• Önlem alınmazsa 2030 yılında 8-10 milyon ölüm olacak çoğu da gelişmekte olan ülkelerde...
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT) dünyanın en büyük üç sigara üretici firmasıdır. 2002 yılında toplam gelirleri
121 milyar ABD dolarıdır.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Bu miktar
Tümünün gayrisafi yurtiçi hâsılalarının toplamından daha fazladır.
Arnavutluk, Bahreyn, Belize, Bolivya, Botswana, Kamboçya, Kamerun, Estonya, Gürcistan, Gana, Honduras, Jamaika, Ürdün, Makedonya, Malawi, Malta, Moldova, Moğolistan, Namibya, Nepal, Paraguay, Senegal, Tacikistan, Togo, Uganda,
Zambiya ve Zimbabwe’nin (27 ÜLKE)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
2003 yılında, British American Tobacco (BAT)’ın başkanının yıllık geliri
4.25 milyon dolardır.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi
TKÇS - FCTC"
"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi
TKÇS - FCTC"
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Tütünle mücadele birkaç nedenden ötürü zorluklar taşımaktadır:
– Tütünde bulunan nikotin bağımlılık yapmaktadır. – Tütün endüstrisi değişik yöntemlerle tütünle mücadeleyi
olumsuz yönde etkileme potansiyeline sahiptir.– Sigara satışlarından kamu maliyesi önemli gelir elde
etmektedir. – Bazı ülkelerde ve meslek gruplarında tütünün zararları
konusunda yeterli bilgilendirme yapılmamaktadır. – Tütünle mücadelede politik kararlılık en önemli faktördür.– Üst düzeyde sektörler arası koordinasyon ve işbirlikleri
gerekir.– Konuyla ilgili tüm kamu kurumların ve Sivil toplum
örgütlerinin görevlerini hassasiyetle sürdürmeleri gerekir.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Tütünle mücadele birkaç nedenden ötürü zorluklar taşımaktadır:
• Diğer taraftan tütün salgını uluslararası bir sorundur ve özellikle gelişmekte olan ülkeler gelecekte bunun getireceği yük ile daha fazla karşı karşıya kalacaklardır.
• Avrupa ve Kuzey Amerika’da sigara karşıtı düzenlemelerin artışı, sigara içmenin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri konusundaki bilinçlenme ve sigara satışlarının azalması, sigara üreten çok uluslu şirketlerin ve küresel tütün endüstrisinin faaliyetlerini yeni pazarlar bulmak amacıyla gelişmekte olan ülkelere kaydırmasına neden olmuştur.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi TKÇS"
• Tütün kullanımının giderek artmasına, sağlık üzerine olan tehdidine ve tütün şirketleri tarafından gelişmekte olan ülkelerde pazar oluşturma stratejilerine karşı olarak geliştirilen ve dünyada tütün kontrolüne yönelik ilk uluslararası anlaşma olan “Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi” 21 Mayıs 2003 tarihinde Cenevre’de Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 56. Dünya Sağlık Asamblesi’nde kabul edilmiştir.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi TKÇS"
• Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi, Sağlık Bakanımız Prof. Dr. Recep AKDAĞ tarafından 28 Nisan 2004 tarihinde imzalanmış ve TBMM onayından sonra 30 Kasım 2004 tarihinde 25656 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
• Birleşmiş Milletler tarihinin en hızlı bir biçimde, en fazla ülkeyi içeren ve en etkileyici sözleşmesi olarak 27 Şubat 2005 tarihinde uluslararası anlaşma haline gelmiştir.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi TKÇS"
• 40 ülkenin imzalamasını takiben 27 Şubat 2005 tarihinde yürürlüğe giren Sözleşmeyi, 1 Aralık 2008 tarihi itibariyle 161 ülke imzalayarak Sözleşmenin tarafı haline gelmişlerdir. Türkiye, Sözleşmeyi imzalayan 43. ülkedir.
• Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesine ilişkin faaliyetler, tüm ülkelerde Sağlık Bakanlıkları tarafından yürütülmektedir. Bu sözleşme, 4207 sayılı Kanun’dan sonra ülkemizde sigara ile mücadele konusunda atılan önemli adımlardandır.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi TKÇS"
• Ülkemiz, sözleşme görüşmelerinin başladığı 1998 yılından itibaren tüm görüşmelere Sağlık Bakanlığı başkanlığındaki heyetlerle aktif olarak katılmıştır.
• En son olarak 30 Haziran – 6 Temmuz 2007 tarihleri arasında Bangkok’da düzenlenen II. Taraflar toplantısında Türkiye, “Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi Avrupa Bölgesi Koordinatörlüğü”ne seçilmiştir.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi"
• Toplum bazında
– Tütün talebini azaltmak ve kaçakçılığı önlemek için fiyat ve vergi düzenlemeleri (Madde 6 & 15)
– Tütün dumanına maruz kalmaktan koruma (Madde 8)– Tütün ürünlerinin paketleme ve etiketlenmesi (Madde 11 & 12)– Tütün reklamı, promosyonu ve sponsorluğunun yasaklanması
(Madde 13)– İzleme ve değerlendirme (Madde 20 & 21)
• Birey bazında
– Tütün bağımlılığını azaltma ve bıraktırma (Madde 14)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
TÜTÜN SALGININA BAĞLI ÖLÜM SAYILARI
• 20. yüzyılda 10 milyon kişi öldü
• Halen her yıl 5.4 milyon kişi ölüyor
• Acil önlem alınmadığı takdirde :
– 2030 yılına gelindiğinde her yıl 8 milyondan fazla ölüm olacak
– 2030 yılındaki ölümlerin %80’i gelişmekte olan ülkelerde olacak
– 21. yüzyıl boyunca 1 milyar kişinin öleceği tahmin ediliyor
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
“Dünyanın tüm ülkelerinde tümüyle “korunabilir” vasıftaki bu salgın en önemlihalk sağlığı sorunu olarak kabul edilmeli ve karar verici kişiler, bu salgının önlenmesini en önemli gündem maddeleriolarak görmelidirler.”
Dr. Margaret Chan, DSÖ Genel Direktörü
Şimdi Harekete GeçmeliyizŞimdi Harekete Geçmeliyiz
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
DSÖ’ nün mpower
paketindeki 6 politika ile tütün salgını kontrol edilebilir ve
neden olduğu ölümler azaltılabilir.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
WHO FCTC
Tütün Kontrolü için Kanıta Dayalı Araç
Madde 6,15 Madde 11,12Madde 8
Madde 14 Madde 20,21Madde 13
r p w
e o m
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
mpower
Monitor tütün kullanımını ve koruyucu
uygulamaları izle
Protect toplumu tütün dumanından koru
Offer sigarayı bırakmaya yardım et
Warn tütünün zararları konusunda uyar
Enforce tütün reklam, tanıtım ve sponsorluğunu yasaklamayı destekle
Raise tütün vergilerini artır
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
kuvvet
• Pasif sigara dumanı etkileniminden KORU• Sigarayı bırakmak için UYGUN yardım öner• Tütün üzerindeki VERGİYİ artır• Tütün ürünlerinin reklam, tanıtım ve
sponsorluğunu kısıtlama konusunda VAR OLAN mevzuatı güçlendir
• Sigaranın zararları konusunda toplumu EĞİT• Tütün kullanımını ve koruyucu çalışmaları
TAKİP ET
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
• Sigaranın zararları konusunda uyar
• Sigarayı bırakmak için yardım et
• Pasif sigara dumanı etkileniminden koru
• Reklam, tanıtım ve sponsorluğu yasakla
• Sigara vergilerini artır
• Bütün bu çalışmaları izle ve değerlendir
Küresel Tütün Kullanım Salgını Kanıtlanmış 6 Yöntem ile Tersine Çevrilebilir (MPOWER)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Monitor: Tütün kullanımı ve ilgili önlem politikalarını izleme
Doğru izlem çok önemli:– Tütün kullanım yaygınlığı (prevalansı)– Önleme politikalarının etkileri– Tütün endüstrisinin pazarlama, promosyon ve
lobi
çalışmaları
TAKİP EDİLMELİDİR.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Protect: Kişileri tütün dumanından koruma
• Pasif içicilik için “güvenli” bir seviye yok!– “Tütün dumanından tümüyle korunmuş ortamlar”
sigara içmeyenleri tütün dumanından korur iken, içenlerin bırakmasına yardımcı olur.
• Sadece tümüyle dumansız ortamlar etkili- hiç bir istisna olmamalı!
• %100 dumansız ortam ile ilgili kanunlar çok gündemde ve işyerlerine ekonomik açıdan anlamlı boyutta zarar vermediği bilimsel olarak kanıtlanmış- hatta uzun vadede kar artıyor.
• Değerli bir iş güvenliği ölçütü
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Offer: Bırakmak isteyenlere yardım sağlamak
• Nikotin bağımlılık yapar (ruhsal, fiziksel)
• Sağlık sistemi tütün bağımlılığını tedavi etmek konusunda birincil sorumluluk sahibidir– Sigara bırakma hatlarının
da etkili olduğu gösterilmiş
Nicotine replacement therapy can double quit rates
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Warn: Tütün mamüllerinin zararları konusunda eğitmek ve
uyarmak
• Çoğu kişi tütüne bağlı sağlık etkilerinin tümünü bilmiyor; pasif içiciliğinin zararlarından ise habersiz
• Tütün karşıtı mesajlar, tütüne ait imajın değişmesini sağlayacaktır.
2/3 want to quit
3/4 approve of warningsMore
than half changed opinions
Pack warnings are effective, especially if they have pictures covering half of pack
Impact of pack warnings in Brazil
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
RESİMLİ UYARILAR
TAYLAND BREZİLYA
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Enforce: Tütün reklamları, promosyonları ve sponsorluğuna engeller getirmek
• Her yıl milyarlarda dolar tütün kullanımını desteklemek için harcanıyor– Reklamlar satışlarındaki artış,beraberinde hastalık ve ölümleri de arttırıyor
• Yasaklar etkili ancak “kapsamlı” olmak koşulu ile:
– Medyada her tür reklam yasaklanmalı
– Tüm pazarlama/promosyon aktiviteleri yasaklanmalı
– Cezalar olmalı, tam uygulanmalı
9 times faster reduction in consumption with ban than without after 10 yrs
Comprehensive advertising bans amplify effects of other interventions
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
1,5 SAATLİK BİR “FORMULA 1 ARABA YARIŞI”NDA, ÇOCUKLAR VE GENÇLER EN AZ 45 DAKİKA SİGARA REKLAMLARINA MARUZ KALMAKTADIRLAR.*(Sağlık İçin Sigara Alarmı, 1(2):45.)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Raise: Tütün vergilerini arttırmak
• Tütün kullanımını azaltmanın en etkili yolu vergileri arttırmak:
– Özellikle genç ve fakir kesimde içmeyi azaltıyor
– Vergilerdeki artış, enflasyon ile uyumlu artmalı ve kişilerin harcama/alım gücü arttıkça vergi de arttırılmalı
• Vergilerin artması genellikle yüksek kabul gören bir uygulamadır.
• Vergilerin artması, geliri arttırır, tütün kontrolü ve diğer sağlık/sosyal programlara para aktarımı sağlar.
Tax rates vs. consumption, South Africa
Higher tobacco taxes reduce consumption
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
€ 1,5 - 2
€ 8
€ 5
€ 6,5
€ 7,5
€ 4,5
€ 2,8
€ 4
€ 3
€ 1,5
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
FİYAT VE VERGİLENDİRMEFİYAT VE VERGİLENDİRME
Fiyat değişimi
Tüketim değişimi
Gelişmiş Ülkeler
Gelişmekte olan Ülkeler
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Tüketim ve vergi geliri ilișkisi, Türkiye, 2006
Tüketimdeki azalmanın vergi gelirine etkisi ne olur?
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Ulusal Tütün Kontrol
Programı
12 Aralık 2007
Ulusal Tütün Kontrol
Programı
12 Aralık 2007
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
http://www.euro.who.int/Turkey
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
12 Aralık 2007 / ANKARA / WHOTUR12 Aralık 2007 / ANKARA / WHOTURLaunch of National Tobacco Control Programme – Launch of National Tobacco Control Programme –
12 December 2007 / ANKARA / WHOTUR12 December 2007 / ANKARA / WHOTUR
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)“Struggling against tobacco is as important as struggling against terrorism”
12 Aralık 2007 / ANKARA / WHOTUR12 Aralık 2007 / ANKARA / WHOTURLaunch of National Tobacco Control Programme – Launch of National Tobacco Control Programme –
12 December 2007 / ANKARA / WHOTUR12 December 2007 / ANKARA / WHOTUR
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
12 Aralık 2007 / ANKARA / WHOTUR12 Aralık 2007 / ANKARA / WHOTURLaunch of National Tobacco Control Programme – Launch of National Tobacco Control Programme –
12 December 2007 / ANKARA / WHOTUR12 December 2007 / ANKARA / WHOTUR
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
12 Aralık 2007 / ANKARA / WHOTUR12 Aralık 2007 / ANKARA / WHOTURLaunch of National Tobacco Control Programme – Launch of National Tobacco Control Programme –
12 December 2007 / ANKARA / WHOTUR12 December 2007 / ANKARA / WHOTUR
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Negotiations of Comprehensive TC Law Grand National Assembly 27 December 2007
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
WHO CO Letter to Parliamentary Commission on Health
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
WHO CO Letter to Parliamentary Commission on Health
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Completed on
3 January 2008
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
66 65 65 64 64 6568
7073 74
77 7881
84
91
95 96
101
109
114112 112
110108109
107108 107106104
10096
92
0
20
40
60
80
100
120
TÜRKİYEDE TÜTÜN KULLANIMI (BİN TON) TÜRKİYEDE TÜTÜN KULLANIMI (BİN TON)
4207 Sayılı Yasanın yürürlüğe girmesi (1996)
Kaynak: Tekel ve TAPDK, 2006 Verileri
Türkiye’de yabancı sigara fabrikalarının kurulması (1993)
Amerikan Sigaralarının İthalatı ve Satışı (1985)
Ilk sigara ile mücadele kanununun VETO edilmesi (1992)
Yeni Kanun (2008)
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Philip Morris dökümanları1994 bütçesi:
“Sabancı’yı rahmetli Özal’la iyiilişkileri olduğu içintutmuştuk. Şimdi odaklanmış hükümetilişkilerimiz Sabancı’daniyi”
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
İrlanda kanun öncesi tartışmalar
• Havalandırma sistemleri
• Özgürlüklerin ihlali
• Toplumun gelenek ve yaşam biçimine
aykırılık
• Ekonomik kayıplar
• Konukseverlik sektöründe iş gücü kayıpları
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
19 MAYIS 2008
19 Temmuz 2009
Türkiye Sigara Dumansız Olacak
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Ülke İlk mevzuat Son mevzuat Sağlık kurumları Eğitim kurumları Devlet daireleri Restoranlar Meyhane ve barlarKapalı işyerleri ve
ofislerTiyatro ve sinemalar
Türkiye 1996 2008 Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
İrlanda 1990 2004 Yasakb Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
Fransa 1991 2008 Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
Finlandiya 1994 2007 Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
Almanya 2002 2008 Yasak yasak yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
Norveç 1988 2004 Yasak Yasak Yasak Yasake Yasak Yasak Yasak
İtalyac 1975 2005 Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
Maltac 1987 2005 Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
İsveçc 1994 2005 Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
Birleşik Krallık 2007 Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
Estonya 2001 2007 Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak Yasak
İsrail 1984 2001 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Kısıtlama
Bosna Hersek 2005 Yasak Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Yasak Yasak
Makedonya 1995 2003 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Yasak
Belçika 1991 2006 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Yasak
Bulgaristan 1974 2005 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Yasak
Yunanistan 1979 2002 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Yasak
Arnavutluk 2006 İsteğe bağlı İsteğe bağlı İsteğe bağlı Kısıtlama yok Kısıtlama yok İsteğe bağlı İsteğe bağlı
Macaristan 1999 2001 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Yasaka
İzlanda 1984 1999 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Yasak
Slovakya 1997 2004 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Yasak
İspanya 1988 2006 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Yasak
Andorra 1991 2004 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Yasak
Slovenya 1996 2002 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Kısıtlama
Avusturya 1957 2005 Yasak Yasak Yasak İsteğe bağlı İsteğe bağlı Yasak Yasak
Hollanda 1990 2004 Yasak Yasak Yasak İsteğe bağlı İsteğe bağlı Yasak Yasak
Türkmenistan 2000 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama yok Kısıtlama yok Yasak Yasak
Litvanya 1999 2007 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Yasak
Karadağ 1995 2005 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama
Belarus 2003 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama yok Kısıtlama
Azerbaycan 2002 Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Yasak
Ermenistan 2005 Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama
Çek Cumhuriyeti 1989 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Yasak Yasak
Portekiz 1983 2008 Yasak Yasak İsteğe bağlı İsteğe bağlı İsteğe bağlı İsteğe bağlı Yasak
Lüksemburg 1989 2005 Yasak Yasak Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Yasak
Moldova 2001 2003 Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama Kısıtlama
Letonya 1999 2006 Kısıtlama Yasak Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama
Hırvatistan 1999 Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama
Danimarka 1995 2004 Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama Kısıtlama
Polonya 1995 1999 Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama
Romanyac 2002 Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama
İsviçre 1993 Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama
Kazakistan 2002 Yasak Yasak Yasak Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Yasak
Gürcistan 2003 Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama
Ukrayna 1998 2006 Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama
Rusya 2001 Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama Kısıtlama
Kırgızistan Yasak Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok
Özbekistan Kısıtlama Kısıtlama Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama
Tacikistan Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok Kısıtlama yok
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
The International picture….• Protection from Environmental Tobacco Smoke through legislation
with comprehensive smoking bans (including those in restaurants and bars with smoking areas being completely prohibited) are now adopted:
• In fourteen countries - Ireland, Norway, New Zealand, Bhutan, Scotland, Uruguay, Lithuania, Iceland, Northern Ireland, Wales, Slovenia, Denmark, England and France;
• Fourteen US States and the District of Columbia; • Eleven out of sixteen German States; • Two Canadian Territories and eight Provinces; • All Australian States, except for the Northern Territory, and • Bermuda, Guernsey and Puerto Rico.• Other nations have implemented laws that provide significant
protection. These include Italy, Sweden and Malta, while Turkey has passed a law prohibiting smoking in public places, it will be implemented in full after the President has signed it into law.
http://www.otc.ie/article.asp?article=243
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Diğer Ülke Yasalarına Üstünlükleri
• Açık havada yapılan her türlü spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin yapıldığı yerler ile bunların seyir yerlerinde tütün ürünleri kullanılamaz. (Avustralya’da plajlar)
• Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez. (Hindistan sinema filimleri)
• İlan ve reklam giderleri gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak gösterilemez.
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
1989 - 2006 ARASI YAPRAK TÜTÜN VE SİGARA ÜRETİMİ, SİGARA TÜKETİMİ
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
Tüketim
Tütün Üretimi
Sigara Üretim
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi) 79
18 YAŞ ve ÜZERİNDE TÜTÜN KULLANIMI ORANLARI (TÜRKİYE)18 YAŞ ve ÜZERİNDE TÜTÜN KULLANIMI ORANLARI (TÜRKİYE)
0
10
20
30
40
50
60
Kadın
Erkek
Toplam
Kadın 13.5 19.45 16.6
Erkek 57.8 52.9 50.6
Toplam 33.6 33.79 33.4
1993 2004 2006
Kaynaklar: 1993 Sağlık Bakanlığı Araştırması,
2004 Sağlık Bakanlığı Ulusal Hastalık Yükü Çalışması,
2006 Aile Araştırma Kurumu ve TÜİK Aile Yapısı Araştırması
%
2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)
Bilmek Yetmez Uygulamamız Lazım.
Niyetli Olmak Yetmez Yapmamız Lazım.
Johann Wolfgang von Goethe(1749–1832)
TEŞEKKÜR EDERİM