Droga do jakościDroga do jakości

Zespół Szkół Integracyjnych Zespół Szkół Integracyjnych

we Wrocławiuwe Wrocławiu

Główne zadanie – poprawa jakości pracy szkołyGłówne zadanie – poprawa jakości pracy szkoły

Jakość jest tym, czego brak oznacza straty dla wszystkich.Jakość jest tym, czego brak oznacza straty dla wszystkich. G. TaguchiG. Taguchi

Jakość w edukacji jest najważniejsza – nie da się poprawić usterek w ramach Jakość w edukacji jest najważniejsza – nie da się poprawić usterek w ramach gwarancji.gwarancji.

Jakość nigdy nie jest dziełem przypadku, zawsze jest wynikiem wysiłku Jakość nigdy nie jest dziełem przypadku, zawsze jest wynikiem wysiłku człowieka.człowieka.

Rozwiązania doraźne na rzecz jakości już nie wystarczają, aby ją zapewnić – Rozwiązania doraźne na rzecz jakości już nie wystarczają, aby ją zapewnić – liczą się rozwiązania systemowe. Poza tym w żadnej organizacji jakość nie liczą się rozwiązania systemowe. Poza tym w żadnej organizacji jakość nie przychodzi z zewnątrz, nie może być zapewniona przez działania otoczenia; przychodzi z zewnątrz, nie może być zapewniona przez działania otoczenia; jakość powstaje wewnątrz szkoły jakość powstaje wewnątrz szkoły

Zamiast szkołę zmieniać z zewnątrz, nauczmy ją, jak się ma zmieniać sama.M. Miles

Wewnątrzszkolny System Zapewniania Jakości – oparty na znanym w literaturze ekonomicznej zarządzaniu jakością - TQM

TQM - Zarządzanie Jakością lub Kompleksowe Zarządzanie Jakością to rodzaj wszechstronnego, zbiorowego wysiłku: uczniów nauczycieli dyrekcji personelu rodziców członków lokalnej społecznościzorientowanego na ustawiczne doskonalenie szkoły we wszystkich jej obszarach działania

TQMTQM – uniwersalna metoda podnoszenia sprawności, – uniwersalna metoda podnoszenia sprawności, aktywności zespołów ludzkich, zmiany sposobu aktywności zespołów ludzkich, zmiany sposobu myślenia.myślenia.

Doktryna jakości streszcza się w trzech zasadach:Doktryna jakości streszcza się w trzech zasadach:

Stałe doskonalenieStałe doskonalenie: doskonalimy stale, wszystko, : doskonalimy stale, wszystko, wszyscywszyscy

Jedna drużynaJedna drużyna: jesteśmy jednym zespołem, jesteśmy : jesteśmy jednym zespołem, jesteśmy otwarci, lojalni względem siebie i firmy, rozwijamy otwarci, lojalni względem siebie i firmy, rozwijamy współpracę, eliminujemy współzawodnictwowspółpracę, eliminujemy współzawodnictwo

Myślenie systemoweMyślenie systemowe: myślimy o korzyści dla całości: myślimy o korzyści dla całości

Celem TQM jest:

Zaplanowanie mierzenia jakości Wdrożenie tego działania do praktyki Badanie, jak przebiega proces wdrażania Wprowadzenie zmian, wynikających z tych badań

Prawidłowe działanie Wewnątrzszkolnego Systemu Zapewniania Jakości umożliwi uzyskiwanie coraz lepszych wyników we wszystkich obszarach szkoły, takich jak:

     obszar rozwoju i sukcesu ucznia,

     obszar rozwoju organizacji szkoły,

     obszar rozwoju zawodowego nauczycieli,

     obszar współdziałania ze środowiskiem.

Szkoły wdrażające idee TQM nazywane są „szkołami jakości”.

„szkoła jakości” - „ dobrą szkołą”.

Uczniowie mogą tu widzieć szkołę przyjazną, szanującą ich indywidualność, z bogatym życiem wewnętrznym: koła zainteresowań, imprezy, wycieczki, a także partnerskie układy z nauczycielami,

Rodzice mogą rozumieć „ dobrą szkołę” jako taką, która optymalizuje szanse rozwojowe ich dzieci, może poszczycić się dużą liczbą uczniów dostających się na następny szczebel edukacji, bądź zdobywających atrakcyjną pracę.

Dla dyrektora działającego na rzecz doskonalenia jakości pracy szkoły, „ dobra szkoła” powinna oznaczać placówkę, w której dochodzi do:

perspektywicznego programowania pracy szkoły,badania przebiegu wszystkich zachodzących w niej procesów,nieustannego ich doskonalenia.

Szkoła, w której mają miejsce takie działania, jest nie tylko szkołą przyjazną dla ucznia, ale także szkołą torującą mu drogę do sukcesów naukowych i zawodowych.

Każda diagnoza powinna prowadzić do rozwoju szkołyi podwyższenia poziomu jej jakości, tak, aby:

  Jakość zadawalała, a nawet zachwycała klientówE. Deming 

Wprowadzenie kultury jakości wymaga stałej świadomości:

Czy robimy odpowiednie rzeczy Czy to co robimy, robimy dobrze Czy to co robimy, ma zgodę innych i angażuje ich w

działaniu.

  Zmiana jakościowa organizacjiZmiana jakościowa organizacji

Szkoła integracyjna, której zależy na wysokiej jakości Szkoła integracyjna, której zależy na wysokiej jakości pracy dydaktycznej, terapeutycznej, wychowawczej i pracy dydaktycznej, terapeutycznej, wychowawczej i opiekuńczej, musi czerpać wiedzę z wielu znanych opiekuńczej, musi czerpać wiedzę z wielu znanych teorii organizacji i zarządzaniateorii organizacji i zarządzania, a szczególnie tych , a szczególnie tych najnowszych. najnowszych.

Ich zadaniem jest wypracowywanie nowych koncepcji Ich zadaniem jest wypracowywanie nowych koncepcji organizacyjnych w celu uzyskania wzrostu efektywności organizacyjnych w celu uzyskania wzrostu efektywności działania w różnych aspektach. działania w różnych aspektach.

System jest wart tyle, ile warci są ludzie go System jest wart tyle, ile warci są ludzie go tworzący tworzący

i w nim pracujący.i w nim pracujący.J.Juran J.Juran

Zespól Szkół Integracyjnych w świetle Zespól Szkół Integracyjnych w świetle współczesnych teorii zarządzaniawspółczesnych teorii zarządzania

Idee i założenia zarządzania jakością:

Jakość jest sprawą każdej osoby związanej ze szkołą.

Wszystkim zależy na jakości nie tylko w wąskim zakresie wykonywanejprzez siebie pracy, ale w odniesieniu do wszystkich działań w szkolei wszyscy wspólnie się doskonalą

Wysokiej jakości nie osiągnie się w pojedynkę, konieczne jest współdziałanie z innymi.

Przywództwo, kierowanie grupą, zwłaszcza uczniowską, to wspomaganie,a nie grożenie i karanie.

Wszyscy w szkole stanowią rodzinę, z tej idei wynika uprzejmość, partnerstwo, szacunek.

Głos wszystkich jest tak samo ważny i wszyscy mają prawo wprowadzaćwłasne i cudze ulepszenia.

Osiągnięcie celu jest tylko etapem rozwoju, którego nie możnazaprzestać.

Model systemu zarządzania jakością

Planowanie jakości

Doskonalenie jakości Zapewnienie jakości

Sterowanie jakością

Planowanie jakości umożliwia wizja i misja szkoły, program rozwojuszkoły oraz standardy jakości.

Zapewnienie jakości opiera się o procedury osiągania standardówi sprowadza się do zapobiegania nieprawidłowościom i odstępstwomod przyjętych standardów.

Sterowanie jakością obejmuje badanie i korygowanie nieprawidłowości,podejmowanie decyzji i działań w celu osiągnięcia przyjętych standardówna podstawie informacji uzyskanych w wyniku przeprowadzonegomonitorowania i mierzenia jakości pracy szkoły.

Doskonalenie jakości przejawia się podejmowaniem działań w celu poprawy pracy szkoły. Jest wynikiem interpretacji i wykorzystania danych uzyskanych w poprzednich etapach.

Rozwój jakości ludzi powinien być początkiem

każdego programu rozwoju jakości w ogóle.

E. Deming

Kultura organizacyjnaKultura organizacyjna

ilustracja - Flash Press Media

Kultura organizacyjnaKultura organizacyjna

Jest zbiorem Jest zbiorem wartościwartości i i zachowańzachowań organizacyjnych organizacyjnych uznawanych przez wszystkich pracowników organizacjiuznawanych przez wszystkich pracowników organizacji

Wartości i zachowania te wyrażają się w :Wartości i zachowania te wyrażają się w :- ich postawach, - ich postawach, - zasadach postępowania, - zasadach postępowania, - zwyczajach - zwyczajach - i praktykach działania.- i praktykach działania.

Kultura organizacyjnaKultura organizacyjna jest swoistym jest swoistym credo organizacjicredo organizacji, a więc , a więc przekonaniami, poglądami, regułami, zasadami, którymi przekonaniami, poglądami, regułami, zasadami, którymi organizacja się kieruje, będącymi podstawą jej działania. organizacja się kieruje, będącymi podstawą jej działania.

Kultura organizacyjnaKultura organizacyjna

bywa nazywana duszą organizacji, bywa nazywana duszą organizacji,

tworzy obraz samej organizacji i ludzi w niej pracujących, wywiera tworzy obraz samej organizacji i ludzi w niej pracujących, wywiera wpływ na efektywność pracy organizacji, wpływ na efektywność pracy organizacji,

dzięki niej pracownicy mogą się czuć bezpiecznie w organizacji, ma dzięki niej pracownicy mogą się czuć bezpiecznie w organizacji, ma wpływ na humanizację pracy, tworzy możliwość pełnej samorealizacji wpływ na humanizację pracy, tworzy możliwość pełnej samorealizacji pracownika, pracownika,

tworzy etykę postępowania ludzi w organizacji. tworzy etykę postępowania ludzi w organizacji.

Warunkiem zarządzania poprzez jakość w szkole jest osiągnięcie przez Warunkiem zarządzania poprzez jakość w szkole jest osiągnięcie przez szkołę wysokiego poziomu kultury organizacyjnej. szkołę wysokiego poziomu kultury organizacyjnej.

Nie należy więc wobec tego podnosić wyłącznie tematu jakości pracy Nie należy więc wobec tego podnosić wyłącznie tematu jakości pracy szkoły, gdyż kultura organizacyjna i jakość pracy są ze sobą szkoły, gdyż kultura organizacyjna i jakość pracy są ze sobą nierozerwalnie związane i nawzajem się przenikają. nierozerwalnie związane i nawzajem się przenikają.

Proces zmiany powinien się jednak rozpocząć od osiągnięcia przez Proces zmiany powinien się jednak rozpocząć od osiągnięcia przez szkołę możliwie wysokiej kultury organizacyjnej szkołę możliwie wysokiej kultury organizacyjnej

Wysoka kultura organizacyjna szkoły warunkuje jej Wysoka kultura organizacyjna szkoły warunkuje jej prawidłowe funkcjonowanie, a także umożliwia prawidłowe funkcjonowanie, a także umożliwia wprowadzenie zarządzania poprzez jakość. wprowadzenie zarządzania poprzez jakość.

Kultura obejmuje:Kultura obejmuje:

Formy współistnienia jednostki z innymi pracownikamiFormy współistnienia jednostki z innymi pracownikami Miejsce klientów i sposób ich traktowaniaMiejsce klientów i sposób ich traktowania Sposób komunikowania się wewnątrz organizacji i firmy Sposób komunikowania się wewnątrz organizacji i firmy

z otoczeniemz otoczeniem

Kultura towarzyszy funkcjonowaniu każdej organizacji. Kultura towarzyszy funkcjonowaniu każdej organizacji. Może ona być mocna, słaba, negatywna lub mało Może ona być mocna, słaba, negatywna lub mało skuteczna, jednak zawsze każda organizacja posiada skuteczna, jednak zawsze każda organizacja posiada jakąś kulturęjakąś kulturę

Wewnątrzszkolny system zapewniania jakościWewnątrzszkolny system zapewniania jakości

Warunki zapewnienia jakości: Warunki zapewnienia jakości: zdefiniowanie kryteriów jakości dla zdefiniowanie kryteriów jakości dla

wszystkich czynności, niezbędnych dla jej wszystkich czynności, niezbędnych dla jej zapewnienia,zapewnienia,

regularne sprawdzanie efektów, regularne sprawdzanie efektów, badanie przyczyn niedotrzymywania ustalonych badanie przyczyn niedotrzymywania ustalonych

sposobów postępowania. sposobów postępowania.

System - to całość składająca się ze współdziałających ze sobą części dla powodzenia całości.

Systemem zapewniania jakości nie jest jakiś zestaw dokumentów, papierów.

System tworzą ludzie ze sobą współdziałający.

Ocena jakości pracy szkół i placówek, ich rozwojui postępu w osiągnięciach, wymaga ustalenia standardów oraz wskaźników osiągania standardów.

Poziom oczekiwań wobec szkół określa załącznik do rozporządzenia o nadzorze pedagogicznym.

MENiS zobowiązuje organy sprawujące nadzór pedagogiczny do uwzględniania standardów przy mierzeniu jakości pracy, ale przyjmując wskaźniki dostosowane do typu, rodzaju i specyfiki szkół.

Obowiązki wynikające  z wymagań określonych w standardach opisane są w czterech działach,  w 16 obszarach, zawierają 151 przykładowych wskaźników osiągania standardów.  

Poza standardami potrzebne są narzędzia pomiarowe: ankiety, testy, kwestionariusze, wywiady, itp..

Etapy mierzenia jakości pracy szkołyEtapy mierzenia jakości pracy szkoły

ETAP I –ETAP I –Zakres Zakres – wybranie obszaru pracy szkoły, który będzie – wybranie obszaru pracy szkoły, który będzie poddany pomiarowi,poddany pomiarowi,

ETAP II – ETAP II – WzorzecWzorzec – przyjęcie lub opracowanie standardów – przyjęcie lub opracowanie standardów jakości pracy,jakości pracy,

ETAP III – ETAP III – Narzędzia Narzędzia – przygotowanie narzędzi pomiaru – przygotowanie narzędzi pomiaru adekwatnych do badanego obszaru pracy szkoły,adekwatnych do badanego obszaru pracy szkoły,

ETAP IV – ETAP IV – PomiarPomiar – przeprowadzenie badań z wykorzystaniem – przeprowadzenie badań z wykorzystaniem opracowanych narzędzi,opracowanych narzędzi,

ETAP V – ETAP V – PorównaniePorównanie – porównanie uzyskanych wyników – porównanie uzyskanych wyników badań z przyjętymi standardami.badań z przyjętymi standardami.

Wszyscy potrzebujemy trochę zmiany i trochę ciągłości, chociaż w różnych proporcjach. Musimy wciąż szukać kompromisu między ciągłością i zmianą.

Żeby wytrwać wewnątrz systemu, który zmienia się coraz szybciej, żeby się całkiem w pędzie nie zatracić, trzeba mieć niezwykle silną kotwicę fundamentalnych wartości, jasną świadomość, co dla nas jest naprawdę istotne, czego tak naprawdę oczekujemy od życia, od siebie, od innych.

Alvin Toffer

Od SZKOŁY RÓWNYCH SZANS

do SZKOŁY SZANUJĄCEJ INDYWIDUALNOŚĆ I KSZTAŁTUJĄCEJ WRAŻLIWOŚĆ

Główne zasady, którymi będą się kierować pracownicy szkoły to:•Optymalizacja szans rozwojowych uczniów•Indywidualizacja oddziaływań i wymagań•Wzmacnianie pozytywnego oceniania i nagrody jako czynnika aktywizującego•Zagwarantowanie możliwości odnoszenia i przeżywania sukcesów

Zadania dla nauczycieli:•Autorefleksja w następujących obszarach w relacji z dzieckiem:

Co mogę mu zaoferować?Czego od niego oczekuję?Co jest dla mnie najtrudniejsze?Czego muszę się jeszcze nauczyć?

•Budowanie pozytywnej atmosfery pracy grupowej•Uwzględnianie dynamiki grupy•Wzrost wychowawczych kompetencji nauczyciela•Nabywanie umiejętności diagnozowania problemów młodzieży•Nabycie umiejętności integracyjnych i włączanie ich w plany wychowawcze klas.

Wychowanie młodzieży wrażliwej na drugiego człowieka, umiejącej rozpoznać jego potrzeby i potrafiącej go wesprzeć, będzie najwspanialszą pomocą, jakiej moglibyśmy my, nauczyciele, udzielić naszym niepełnosprawnym uczniom. 

I to będzie świadczyło o wysokiej jakości pracy szkoły.

Bibliografia:Bibliografia: Bonstingl J., Bonstingl J., Szkoły jakościSzkoły jakości – – Wprowadzenie do TQM w edukacjiWprowadzenie do TQM w edukacji, ,

Warszawa 1999, CODN.Warszawa 1999, CODN. Durda M., Maciejewska J., Durda M., Maciejewska J., Jak badać i podnosić jakość pracy szkołyJak badać i podnosić jakość pracy szkoły, ,

Poznań, 2002, eMPi2.Poznań, 2002, eMPi2. Koszmider M., O jakości w zarządzaniu praca szkoły, Łódź 2000, Koszmider M., O jakości w zarządzaniu praca szkoły, Łódź 2000,

ANNAŁ.ANNAŁ. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23

kwietnia 2004r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru kwietnia 2004r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego, wykazu stanowisk wymagających kwalifikacji pedagogicznego, wykazu stanowisk wymagających kwalifikacji pedagogicznych, kwalifikacji niezbędnych do sprawowania nadzoru pedagogicznych, kwalifikacji niezbędnych do sprawowania nadzoru pedagogicznego, a także kwalifikacji osób, którym można zlecać pedagogicznego, a także kwalifikacji osób, którym można zlecać prowadzenie badań i opracowywanie ekspertyz.prowadzenie badań i opracowywanie ekspertyz.

Wlazło S., Wlazło S., Jakościowy rozwój szkołyJakościowy rozwój szkoły, Wrocław 2002, MARMAR., Wrocław 2002, MARMAR. Biniok. H. Metody sprawnego zarządzania, Wa-wa1997, PlacetBiniok. H. Metody sprawnego zarządzania, Wa-wa1997, Placet Dr Amir Fazlagić z Akademii Ekonomicznej w PoznaniuDr Amir Fazlagić z Akademii Ekonomicznej w Poznaniu Marketingowe Marketingowe

zarządzanie jakościązarządzanie jakością

Opracowała: Marzanna Nowacka-DudaOpracowała: Marzanna Nowacka-Duda duma@tlen.plduma@tlen.pl