Doko.vn 162444 Quy Trinh Cong Nghe Che Bien Rong Bien
-
Upload
real-marid -
Category
Documents
-
view
51 -
download
7
Transcript of Doko.vn 162444 Quy Trinh Cong Nghe Che Bien Rong Bien
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 1
LI M U
Vit Nam c h ng vt, thc vt v cng phong ph, c nhiu gen qu
him c trng cho kh hu nhit i nng m. Mt trong nhng iu kin to nn
s phong ph v giu c y chnh l vng bin nhit i rng vi b di hn 3000
km bao bc ht pha ng v nam t nc. Mt trong nhng ngun ti nguyn
phong ph v c gi tr m vng bin ban tng cho chng ta l rong bin.Ti vng
bin Vit Nam c khong 800 loi rong bin thuc tt c cc b ca cc ngnh
rong c cng b trn th gii.
Trn th gii, rong bin thuc vo loi ti nguyn qu him c gi tr kinh
t v c khai thc t nhiu nm nay phc v cho nhiu mc ch khc nhau ca
nn kinh t quc dn. Trong s nhng gi tr v mt kinh t ca rong bin, phi k
n nhng sn phm c gi tr ln nht m rong bin cho chng ta l cc
polysaccharide.
Cc polysaccharide t nhin c cu trc mng li, l ngun ng v tn
ca rong bin. Ngoi chc nng l lm vt liu to nn thnh t to, cc
polysaccharide gi nhiu chc nng quan trng khc i vi t bo nh trao i
cht v bo v t bo nn chng c bn c hc cao. V bn cht nu trn kt
hp vi mt s tnh cht c bit ca chng nh to gel nng thp xp x
1%, nht cao rt d to mng, m cc polysaccharide c s dng rng ri
tronh nhiu ngnh kinh t nh: cng ngh thc phm( ch bin tht, sa, lm bnh
ko ) lm thuc nh rng, dng trong m phmngoi ra chng cn l ngun
nguyn liu lm dc phm.
Da vo tnh cht d to mng, c th dng polysaccharide t nhin to
mng polyme sinh hc. Khi s dng polysaccharide lm vt liu ch to mng
sinh hc, mng ny gi li nhiu tnh cht tt ca polysaccharide t nhin. Ngoi
ra, cn c th bin tnh chng thu c nhng tnh cht cn thit phc v
yu cu thc t, khc phc nhng nhng nhc im ca mng polyme ha hc.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 2
Mng polyme sinh hc t cc polysaccharide ny c th p ng c cc
nhu cu thc t nh: bao thuc cha bnh, bo qun thc phm, thm thu, siu
lc, lm cht mang cho cc cht c hot tnh sinh hc, dng trong s l mi
trngMt iu quan trng l cc ph thi ca chng ( mng sau khi s dng )
khng gy i nhim mi trng, v cc vt liu ny sau khi thi ra mi trng s
dn phn hy bi cc h vi sinh vt c sn trong t nhin.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 3
TNG QUAN TI LIU
Nhng th rau trn mt t giu vitamin bao nhiu th cc loi rong bin li
cha nhiu cht khong by nhiu. V th i vi ngi n chay khng th b qua
cc loi rong bin b sung cht khong. Rong bin l mt loi hi sn
"rau xanh", mt mn qu thin nhin qu gi v ngoi dng lm thc n, rong bin
cn c dng lm thuc, thc n h tr cha bnh cho con ngi.
Nhiu loi rong bin c th lm thc n cho con ngi, Vit Nam thng
c dng nhiu nht l "rong cu" (rau cu), rong mt, rong sn, rong m, rong
nho Mt s khc ngi ta tch chit carrageenan t loi rong bin nh: rong
sn, rong , rong hng vn, rong m Trc y rong bin c khai thc trong
t nhin t thp nin 1960 nhiu nc chu nh Hn Quc, Nht Bn, Trung
Quc ngi ta trng rong bin lm lng thc.
Theo T chc Lng nng Lin Hip Quc (FAO), t sn lng rong bin
nm 1960 ch 150.000 tn n nay tng n 1,6 triu tn mi nm. Chu tiu
th nhiu rong bin nht, n 90% tng sn lng ton th gii, chu u ch tiu
th 1%. Hng nm, M chi 10 triu USD nhp cc sn phm rong bin m phn
ln lm thc phm cho ngi n king. Trong cc phng php dng sinh ca
nhiu dn tc trn th gii, rong bin c coi l thc n to s do dai, khe
mnh v th cht v tinh thn cho con ngi
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 4
CHNG I:
THNH PHN DINH DNG CA RONG BIN V GII
THIU V CARRAGEENAN
1.1. Phn tch gi tr thnh phn dinh dng ca rong bin
- Rong bin rt giu dng cht, ngoi thnh phn m rt cao rong bin
cn cha rt nhiu khong cht, cc yu t vi lng v vitamin, cht x trong
ni bt l it ( yu t vi lng ti cn thit cho tuyn gip). Hm lng sinh t A
trong rong bin cao gp 2 - 3 ln so vi c rt, gp 10 ln trong b, hm lng
canxi cao gp 3 ln so vi sa b, vitamin B2 cao gp 4 ln trong trng, gp 7 ln
trong trng, vitamin C, E cao gp nhiu ln trong rau qu.
Nghin cu ca y hc hin i cho thy rong bin cn cha cc dng cht
sau:
- Vitamin C: trong rong bin l cht dinh dng rt cn thit cho s trao
i cht ca t bo, thc y s hnh thnh collagen trong c th, lm vt thng
mau lnh v c tc dng phng chy mu chn rng.
- It l cht khong rt cn thit cho tuyn gip, c nhiu trong rong bin.
Thiu it s mc bnh bu c.
- Vitamin B2 trong rong bin c tc dng tham gia truyn dn trong qu
trnh xy ha ca c th. Nu c th thiu vitamin B2 ko di s gy ri lon trao
i cht ca cc t bo.
- Axit bo trong rong bin c tc dng thc y c th thi loi cholesterol,
khng ch lng cholesterol trong mu, t ngn nga bnh cao huyt p v
bnh tim mch. Ngoi ra, rong bin cn cha DHA, canxi v mt s dng cht
khc cn thit cho sc khe.
- Cht khong trong rong bin rt giu cht khong nh calcium, photpho,
st, mui
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 5
Qua nghin cu v thc nghim lm sng, cc chuyn gia y hc thy rng,
rong bin c tc dng b mu, tt cho tim, thn, h tun hon, h bi tit v cc c
quan sinh dc. Rong bin lm do dai cc mch mu v cc m t bo, gip iu
ha hot ng gia cc h thng trong c th.
Thnh phn quan trng trong rong bin l cht fertile clement - c tc dng
iu tit mu lu thng, tiu c, loi b cc cn b trong c th. Trong rong bin
c cha polysaccharide, c tc dng hp thu cholesterol thi ra ngoi c th, khin
hm lng cholesterol trong huyt dch duy tr mc cn bng.
Nhiu nghin cu khoa hc trong thi gian gn y cng xc nhn, rong
bin c tc dng phng chng virus v ung th. Cc chuyn gia y hc pht hin
ra huyt dch ca nhng bnh nhn ung th mang tnh axit, trong khi rong bin
li l thc n mang tnh kim cha nhiu canxi, v th, c tc dng iu tit v cn
bng axit v kim trong mu.
Cht cellulose c nhiu trong rong bin kch thch s co bp ca rut, y
nhanh qu trnh bi tit, h thp nng nhng cht c nguy c gy ung th trong
ng rut, t lm gim mc ung th kt trng v ung th trc trng.
Di gc nhn ca y hc hin i, rong bin l loi thc n thng c
dng phi hp trong thc n cho nhng ngi bo ph, ngi mc bnh tiu
ng, ngi cao huyt p v ngi b suy tuyn gip trng.
Lm sch rut, nga to bn Thnh phn Alga alkane mannitol c trong rong bin l loi ng c hm
lng calo thp, gip nui dng cc vi khun c li cho rut, lm cho thc n
tiu ho nhanh v sm loi b cc cc cht cn b lu li trong rut. Nh , rut
tr nn sch s, tng kh nng hp th canxi. Cng chnh v vy m rong bin tr
thnh thc phm nga to bn v thc y s bi tit hu hiu.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 6
Gim huyt p Trong rong bin hm cha mt lng cht khong rt phong ph. Thc t,
khoa hc chng minh rng rong bin hp thu t nc bin hn 90 loi khong
cht vi hm lng mui thp v canxi cao. Chnh v l m rong bin l thc
phm c u tin hng u i vi nhng ngi b cao huyt p.
Gim cholesterol Cuc sng ngy nay ai cng s cc thc phm giu cholesterol, nguyn
nhn gy nn bnh bo ph. Vy nn cc thc phm vi hm lng calo thp
nhng vn m bo ngon ming nh rong bin ang rt c coi trng. Cc gia
nh nn p dng mn canh rong bin trong thc n hng ngy ca mnh.
Dit khun, lm sch mu Thnh phn quan trng nht c trong rong bin l fertile clement. y l
cht c tc dng iu tit mu lu thng, tiu c, loi b cc cn b c trong c
th. Thm vo , n cn l cht khng th thiu ca tuyn gip trng, ni tit ra
hooc-mn sinh trng, gip c th pht trin. Chnh v l m ph n c thai v
tr em c khuyn khch n cc thc phm lm t rong bin.
Cht bo trong rong bin c tc dng iu ha lng cholesterol trong mu,
ngn chn bnh cao huyt p v tim mch. Ngoi ra, trong rong bin cn cha
nhiu Iot, vitamin B2, DHA, v mt s dng cht khc cn thit cho sc khe
thai ph.
Mt s li ch ca rong bin vi thai ph l - Ngn nga chng to bn: Cht cellulose trong rong bin kch thch s co
bp ca rut, y nhanh qu trnh bi tit, gip i tiu u n. ng thi,
cellulose cn gim thiu nhng cht gy ung th ng rut, phng nga ung th
kt trng v ung th trc trng.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 7
- Phng chng d tt thai: Mt s nghin cu chng minh, cc cht dinh
dng c trong rong bin c tc dng gip ngn nga khuyt tt bo thai. Axit
align v alignic c tm thy trong nhiu loi rong bin, c chc nng ngn chn
c t t mu m c vn chuyn vo bo thai. Li ch ca rong bin vi thai
ph, Y t - thit b. n rong bin khng ch gim nguy c b ung th v cn trnh
c nhng khim khuyt v gene. Cc nh khoa hc Nht Bn coi rong bin nh
v thuc chng phng x v c t cho c th.
- p da, p tc: Cht dinh dng c trong rong bin c tc dng gip da
khe, p v tng n hi. Nhiu ngi m chia s, khi n rong bin, tnh trng
mn trng c v rn da khi mang thai c gim thiu r rt.
n rong bin cng gip cho mng v tc c khe p. L do vui l khi
y, bn khng cn phi lo lng chuyn dng tc trong thai k hoc nguy c nh
hng t thuc dng tc n b.
Ngn nga chy mu chn rngVitamin C c trong rong bin l cht cn
thit cho s trao i cht ca t bo, thc y s hnh thnh collagen trong c th,
gip ngn chn tnh trng chy mu chn rng - du hiu d gp khi mang bu.
T rong bin ngi Nht to mn n nori, ngi Hn Quc to mn kim
hay gim, ngi Hoa vi mn pinyin... VN c nhiu mn n c sn c ch
bin t rong bin: gi rong bin, nm rau cu, canh rong bin, rong bin xo tm
tht, rong bin hm sn non, rong bin chin
V thc ung c tr rong bin v c bit cc dng nc gii kht t rong
bin dn gian nh nc sm rong bin,
1.2. Gii thiu v carrageenan t rong bin
1.2.1. Lch s pht hin ra Carrageenan
Carrageenan bt u c s dng hn 600 nm trc y, c chit xut
t ru Irish moss (Loi rong Chondrus crispus) ti mt ngi lng trn b bin
pha Nam Ireland trong mt ngi lng mang tn Carraghen.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 8
Vo nhng nm 30 ca th k XX, carrageenan c s dng trong cng
nghip bia v h si. Cng trong thi k ny nhng khm ph v cu trc ha hc
ca carrageenan c tin hnh mnh m.
Sau ny, carrageenan c chit xut t mt s loi rong khc nh
Gigartina stelata thuc chi rong Gigartina. Nhiu loi rong khc cng c
nghin cu trong vic chit tch carrageenan ng dng trong nhiu lnh vc
khc nhau.
Ngy nay, sn xut cng nghip carrageenan khng cn gii hn vo chit
tch t Irish moss, m rt nhiu loi rong thuc ngnh Rhodophyta c s
dng. Nhng loi ny gi chung l Carrageenophyte. Qua nhiu nghin cu, c
hng chc loi rong bin c khai thc t nhin hay nui trng sn xut
carrageenan.
1.2.2. Cu to ca carrageenan
Carrageenan l mt polysaccharide ca galactosegalactan. Ngoi mch
polysaccharide chnh cn c th c cc nhm sulfat c gn vo carrageenan
nhng v tr v s lng khc nhau. V vy, carrageenan khng phi ch l mt
polysaccharid n l, c cu trc nht nh m l cc galactan sulfat. Mi galactan
sulfat l mt dng ring ca carrageenan v c k hiu ring. V d: , ,
, carrageenan.
Trong qu trnh chit tch, do tc ng ca mi trng kim cc -,-,-
carrageenan d chuyn ha thnh -,-, - carrageenan tng ng. Cc carrageenan
c mc sulfat ha khc nhau, th d carrageenan (25 % sulfat), carrageenan
(32 % sulfat), carrageenan (35 % sulfat). Cc sn phm ny c thng mi
ha, chim v tr quan trng trong th trng polysaccharide.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 9
1.2.3. Tnh cht
* tan
Carrageenan tan trong nc nhng tan ca n ph thuc vo dng, nhit
, pH, nng ca ion v cc cht tan khc.
Nhm carrageenan c cu ni 3,6-anhydro khng a nc, do cc
carrageenan ny khng tan trong nc. Nhm carrageenan khng c cu ni th d
tan hn. Th d nh -carrageenan khng c cu ni 3,6-anhydro v c thm 3
nhm sulfat a nc nn n tan trong nc iu kin bt k. i vi
carrageenan th c tan trung bnh, mui natri ca carrageenan tan trong
nc lnh nhng mui kali ca carrageenan ch tan trong nc nng.
* nht
nht ca cc dung dch carrageenan ph thuc vo nhit , dng, trng
lng phn t v s hin din ca cc ion khc trong dung dch. Khi nhit v
lc ion ca dung dch tng th nht ca dung dch gim. Cc carrageenan to
thnh dung dch c nht t 25 500 Mpa, ring carrageenan c th to dung
dch c nht ti 2000 Mpa.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 10
S lin quan t l thun gia nht v trng lng phn t ca
carrageenan c th m t bng cng thc cn bng ca Mark-Houwink nh sau:
[] = K(Mw)
Trong : : nht
Mw: trng lng phn t trung bnh
K v : hng s ph thuc vo dng ca carrageenan v dung mi ha tan
* Tng tc gia carrageenan vi protein
y l mt trong nhng tnh cht quan trng ca carrageenan v cng l
c trng cho tt c cc cht to gel cng nh cc cht khng to gel l xut hin
phn ng vi protein. Phn ng ny xy ra nh cc cation c mt trong cc nhm
protein tch in tc dng vi nhm sulfat mang in m ca carrageenan v c
tnh quyt nh n bn c hc ca gel. Trong cng nghip sa, nh vo tnh
cht lin kt vi cc protein trong sa m carrageenan c s dng (vi nng
0,015 0,025 %) lm tc nhn ngn chn s tch lng v lm n nh cc ht
coca trong sa scla.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 11
* To gel
Carrageenan c mt tnh cht v cng quan trng l to gel nng thp
(nh hn 0,5 %). dng gel cc mch polysaccharide xon vng nh l xo v
cng c th xon vi nhau to thnh khung xng khng gian ba chiu vng cht,
bn trong c th cha nhiu phn t nc (hay dung mi). T dng dung dch
chuyn sang dng gel l do tng tc gia cc phn t polyme ha tan vi cc
phn t dung mi bn trong, nh tng tc ny m gel to thnh c bn c
hc cao. Phn xon vng l xo chnh l nhng mm to gel, chng li ko cc
phn t dung mi vo vng lin kt.
S hnh thnh gel c th gy ra bi nhit thp hoc thm cc cation vi
mt nng nht nh. Qu trnh hnh thnh gel din ra phc tp, c thc hin
theo hai bc:
- Bc 1: khi h nhit n mt gii hn no trong phn t
carrageenan c s chuyn cu hnh t dng cun ngu nhin khng c trt t sang
dng xon c trt t. Nhit ca qu trnh chuyn i ny ph thuc vo dng
v cu trc cc carrageenan, cng nh ph thuc vo dng v nng ca mui
thm vo dung dch carrageenan. Do , mi mt dng carrageenan c mt im
nhit to gel ring.
- Bc 2: gel ca cc polyme xon c th thc hin cc cp xon.
Trong trng hp u, s phn nhnh v kt hp li s xut hin cp xon
thng qua s hnh thnh khng y ca xon kp, theo hng mi chui
tham gia vo xon kp vi hn mt chui khc. Trong trng hp th hai, cc
phn pht trin y ca a xon t hp li to thnh gel. Cn di cc iu
kin khng to gel, cc nng polyme thp s hnh thnh v hp li ca cc
xon s dn n tng nht.
Qua , c th m t c ch to gel nh sau: trc ht l xut hin s
chuyn i cu hnh t dng cun sang xon l xo, tip sau l s kt hp cc xon
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 12
v t hp li c trt t to thnh xon kp gel. Nh vy, gel l tp hp cc xon
c trt t hay cn gi l xon kp.
1.2.4. ng dng
Ngy nay th ngi ta bit thm nhiu loi rong c kh nng sn xut
carrageenan. Nhng nhin cu chi tit v cc loi rong ny cho php ngi ta
c th trng chng trn quy m ln v do p ng c nhu cu nguyn liu
cho ngnh cng nghip sn xut carrageenan.
Trong nhng nm cui th k 20 th trng tiu th carrageenan khng
ngng tng. Theo thng k nm 2000 hn 80% sn lng carrageenan c sn
xut t cc cng ti ca cc quc gia sau:
+ FMC ca M
+ CP kolco ca M
+ Danisco ca an Mch
+ Degussa ca c
+ Ceamsa ca Ty Ban Nha.
Hin nay cng nghip sn sut carrageenan khng ch pht trin mnh cc
nc M v Ty u m cn ang pht trin mnh cc quc gia Chu . Trong
phi k n Trung Quc, Nht Bn, Philipin... Vit Nam cng c nhiu
cng trnh nghin cu v sn xut carrageenan vi hiu xut thu hi cao, hn n
kh hu ca chng ta thch hp cho vic pht trin cy rong sn ngun nguyn liu
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 13
chnh sn xut carrageenan y l thun li ln chng ta tin hnh m nh
my sn xut carrageenan.
Carrageenan c ng dng rng ri trong nhiu lnh vc thc phm v phi
thc phm. Trong cng ngh thc phm Carrageenan c s dng l mt cht
iu chnh chc, trng thi, tnh cht cm quanChc nng ca n l to nh
tng, keo t v tnh kt ni. Ngoi ra n cn ng dng trong cng ngh khc
nh:cng nghip dt, sn xut kem nh rng, k ngh sn
Ngy nay vi tc pht trin ca khoa hc, con ngi khm ph ra nhng
li ch ca Carrageenan trong nhiu lnh vc.
Trong thc phm Carrageenan ng vai tr l cht ph gia trong thc phm to ng t,
to tnh mm do, ng nht cho sn phm v cho im nng chy thp.
Carrgeenan c dng trong cc mn n trong thc phm: cc mn thch, hnh
nhn, nc ung
- Carrageenan c b sung vo bia, ru, dm lm tng trong.
- Trong sn xut bnh m, bnh bicquy, bnh bng lancarrageenan to
cho sn phm c cu trc mm xp.
- Trong cng ngh sn xut chocolate:b sung Carrageenan vo lm tng
ng nht, c nht nh.
- Trong sn xut ko:Lm tng chc, c cho sn phm
-Trong sn xut phomat, sn xut cc loi mt ng, mt do.
c bit ng dng nhiu trong lnh vc ch bin thy sn:Carrageenan
c ng dng to lp mng cho sn phm ng lnh, lm gim hao ht v trng
lng v bay hi nc, trnh s mt nc ca tht gia cm khi bo qun
ngTrong bo qun ng hp cc sn phm tht, b sung vo surimi v gi
ch..
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 14
Do Carrageenan tch in m ca gc SO42+ nn c kh nng lin kt vi
protein qua gc amin mang in tch dng khi pH nm di im ng
in.Chnh nh im ny m trn 50%tng lng Carrageenan c s dng
trong cng nghip sa. Vai tr ca Carrageenan l lm cho cc sn phm sa c
n nh kh cao, khng cn dng n tinh bt hoc lng trng trng..
Trong y dc v dc phm Dng sn xut cc loi dc phm quan trng. Carrageenan l cht nh
ha trong ngnh dc phm sn xut cc loi sn phm nh: Cc loi thuc
dng nhn, nh tng thoa ln cc vt thng lm vt thng mau lnh, lm
mng bao cho thuc.
Cng da vo tnh cht l Carrageenan mang in tch m nn c ng
dng trong vic iu ch thuc lot d dy v ng rut.Khi thnh d dy b lot,
men pepsin s tn cng protein ti ch lot lm cho acid tng ln nhng khi c
mt ca Cargeenan th n tng tc vi pepsin v lm c ch tc dng ca pepsin.
Trong cc ngnh khc Gi c nh enzyme v t bo: Carrageenan l mi trng c nh enzym,
l cht xc tc trong cng nghip tng hp v chuyn ha cc cht khc.
Hn hp I_Carrageenan v K_Carrageenan v cc cht to nh tng c b
sung vo dung dch sn nc to ng nht, kh nng nh ha tt hn cho
sn.
B sung vo kem nh rng chng li s tch lng, s bo mn trng
thi, to cc c tnh tt cho sn phm.
Carrageenan c ng dng trong cng nghip si nhn to, phim nh, sn
xut giy.
Carrageenan c s dng nhiu dng khc nhau trong nhiu sn phm
m chng ta s dng hng ngy, nht l trong lnh vc thc phm v bnh ko.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 15
Cc sn phm c s dng carrageenan c s dng ph bin trong
nhiu th k. Nhiu nghin cu chng minh an ton ca carrgeenan, n
khng gy c, khng c du hiu gy vim lot trn c th v c th s dng
trong thc phm vi mt lng khng gii hn.
T chc FDA ca M xp carrageenan vo danh mc cc cht an ton
i vi cc sn phm thc phm. Tnh ph bin ca carrageenan c th hin 4
c im sau:
- Tham gia nh mt cht to ng i vi mt s sn phm nh: kem, sa,
b, pho mt.
- Lm bn nh tng, gip cho dung dch trng thi nh tng cn bng
vi nhau m khng b tch lp.
- C th thay i kt cu ca sn phm vi tnh cht ha l, c hc mong
mun, to ra cc sn phm ng c c bn dai.
- Gip n nh cc tinh th trong cc sn phm bnh, ko ngn chn ng
v nc b kt tinh.
Chnh v vy, carrageenan c ng dng rng ri trong cc ngnh kinh t
quc dn. Gp phn a dng ha cc sn phm thc phm.
T l s dng carrageenan trong cc sn phm khc nhau
Tht v gia cm, 30.39%
B sa, 43.14%
Nc dng gel, 14.71%
Kem nh rng, 7.84%
Cc sn phm khc, 3.29%
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 16
* ng dng trong cng nghip sa
Carrageenan c kh nng lin kt vi protein ca sa, lm cho ht nh
tng sa nc bn vng. Chnh v tnh cht ny m carrageenan khng th
thiu c trong cng nghip ch bin sa. Sa nng c cha carrageenan c
lm lnh s to gel, gi cho nh tng ca sa vi nc c bn vng, khng b
phn lp. Tc nhn chnh trong qu trnh to gel l do lin kt gi cc ion sulfat
vi cc ui mang in ca cc phn t protein v cc cation Ca2+, K+ c mt
trong sa.
Mc to gel ca carrageenan vi sa cng khc nhau: carrageenan v
carrageenan khng tan trong sa lnh, carrageenan tan trong sa lnh.
Chnh v vy, carrageenan c ng dng nhiu hn trong cng ngh ch bin
sa.
* ng dng trong cc ngnh thc phm khc
Carrageenan c ng dng trong nhiu lnh vc ch bin thc phm khc
nhau nh: kem, phomat, bnh pudding, si r, ung lnh, mt t ng v sa
chua.
Cc cng ty ch bin tht cng s dng carrageenan trong ch bin tht v
carrageenan c kh nng tng hiu sut cc sn phm bng cch gi nc bn
trong sn phm. Ngoi ra, carrageenan cn c thm vo bia hoc ru to
phc protein v kt lng chng lm cho sn phm c trong hn.
Vi c tnh trn, phng php chit tch carrageenan t mi loi rong
cng khc nhau. Nhng v nguyn tc, chit tch carrageenan bao gi cng tun
theo cc bc chnh c bn sau:
- La chon v lm sch nguyn liu cho mi sn xut
- Kh mu
- Chit bng nc
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 17
- C c
- Kt ta vi ru hoc vi KCl
- Sy
- Xay nghin
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 18
CHUONG II: QUY TRNH SN XUT CARRAGEENAN T MT S
LOI RONG BIN I. Rong sn ( Kappaphycus alvarezii )
1. Gii thiu v rong sn
Rong sn c tn thng mi l Cottonii, k hiu l KA thuc:
- Ngnh: Rhodophyta - Lp: Rhodophyceae - Phn lp: Florideophycidae - B: Gigartinales - H: Areschougiaceae - Ging: Kappaphycus - Loi: alvarezii
1.1. Ngun gc rong sn Rong sn l loi rong bin nhit i c ngun gc t Philippin. Thng 2 nm
1993 trong chng trnh hp tc khoa hc Vit Nam v Nht Bn phn vin khoa hc vt
liu Nha Trang nhp v Vit Nam mt bi rong sn 240g. Thng 10 nm 1993 vi s
gip ca phn vin khoa hc vt liu Nha Trang, trung tm khuyn ng Ninh Thun
nhn 5kg rong sn v trng th nghim ti m Sn Hi. Hin nay rong sn c
trng rng ri ti mt s vng trong tnh v cc tnh khc nh Khnh Ho, Ph Yn, Ph
Quc, Bnh Thun. V vy c th khng nh rng rong sn l i tng trng ph hp
vi nhiu loi hnh mt nc c nh gi l c nhiu u im so vi mt s loi rong
bin hin c a phng. Rong sn to ra ngun nguyn liu cho ch bin v xut
khu
1.2. Vng nguyn liu
Rong sn c trng Vit Nam t nm 1993 tnh Ninh Thun l tnh th
nghim u tin. Ban u ch c khong 15 h trng rong sn n nay con s
ln n 500 h vi tng din tch l 6000 ha din tch mt nc. Khi tnh Ninh
Hnh nh cy rong sn
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 19
Thun thnh cng trong vic trng rong sn mt s tnh khc cng hc hi lm
theo nh M Ho, C N, m Khnh Hi . Hng nm cung cp 300 - 400 tn
rong sn kh cho th trng trong nc v xut khu.
Hin nay khi m nhu cu v rong sn th trng trong nc v trn th
gii cao. Nhu cu thu mua rong sn ca cng ty rong bin Vit nam l 1500 tn
/thng nhng thc t 3 tnh Ninh Thun, Khnh Ho v Tuy Ho ch mi p ng
1500
tn /nm v vy trung tm khuyn ng cc tnh trn ang khuyn khch u t
m rng din tch trng rong sn to cng n vic lm v hng pht trin mi
cho nghnh sn xut v ch bin rong sn
Hng pht trin: Nhng nm trc ngh trng rong sn vn cn hn ch do ngi dn cha
c nm bt k thut trng rong sn nn nng sut thp v vy trong thi gian ti
phi hng dn ph bin v tp hun k thut, kho st, quy hoch v xut cc
gii php k thut pht trin ngh trng rong sn.
Ngh trng rong sn v ang tng bc pht trin mang li hiu qu kinh t
ng k cho ngi trng. Rong sn c xc nh l i tng to cng n vic
lm, tng thu nhp l mt trong nhng bin php hu hiu xo i gim ngho cho
cc dn c vng ven bin. n nay ngh trng rong sn thu ht v to cng
n vic lm cho trn 4000 h dn vi din tch trng la 400 ha din tch mt nc
trong cc vng m bi, vng bi ngang ven bin, ao, a nui tm v vy tn
dng c cc din tch mt nc lu nay b trng, hot ng km hiu qu. Hng
nm ngi trng thu trn 300 tn rong sn kh cung cp cho th trng trong nc
xut khu.
1.3. c im sinh hc ca rong sn
Rong sn l loi rong nhp ni, c c tnh dn d gy khi ti.V vy cc nh khoa hc ti phn vin khoa hc vt liu Nha Trang thng nht t tn Vit
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 20
Nam cho loi rong ny l rong sn. c im ny cng c s dng phn bit vi cc loi rong hin c Vit Nam, trong sn xut giao dch thng mi trao i t liu. Rong sn c thn dng tr trn. ng knh thn chnh c th t ti 20 mm. T trng lng 100g ban u sau mt nm Rong sn c th tng trng thnh bi rong, nng 14 - 16 kg. Rong sn chia nhnh rm rp, kiu t do khng theo quy lut, th cht trn nht keo sn, c mu nu xanh, thn dn d gy, khi kh thnh si cng nh sng. Rong sn c tc tng trng ti 10%/ngy.
Rong pht trin tt nhit 25 - 280C. Trong t nhin rong c th sng v
pht trin nhit t 20 - 34,50C. mn thch hp cho rong sinh trng pht
trin cho nng sut cao cht lng tt l t 29 - 34%. Tuy nhin trong iu kin
mn t 20 - 28% rong sn vn cho t l tng trng ln hn 5%/ngy. Rong sn
sinh sn ch yu l hnh thc dinh dng. C th mi hnh thnh t nhng
nhnh, nhng bi nt ra t c th ban u.
Yu cu v dinh dng i vi rong sn khng cao. Trong iu kin nhit
bnh thng 300C c nc trao i thng xuyn rong sn hu nh khng i
hi nhiu v cc cht dinh dng. Cc cht dinh dng c trong nc bin
cung cp cho rong sn pht trin.
Trong iu kin nc tnh nh ao, a t c trao i nc nhit nc
cao vo ma h rong sn i hi dinh dng. Do , cn lu n vic bn phn
N, P, K vi liu lng 1 - 3kg /1000m3 /ngy gip rong sn c kh nng chng
chu c iu kin nng nng cng chiu sng.
1.4. Thnh phn ho hc v gi tr dinh dng
1.4.1. Thnh phn ho hc
Thnh phn ho hc ca rong sn lun thay i ph thuc trng thi sinh
l, thi gian sinh trng iu kin sng ( cng bc x, thnh phn ho hc
ca mi trng ).
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 21
Trong rong sn hm lng nc chim 77 - 91% cn li v phn trm cht
kh. Trong cht kh cha ch yu l gluxit, prtin, cht khong, lipip, sc t,
enzim
Bng thnh phn ho hc ca rong sn
Tn thnh phn ho hc % khI lng
Glucid
40-45 %
cht khong
20%
Prtin
5-22%
Thnh phn ho hc khc
13 - 35%
1.4.2. Nc
Hm lng nc chim 77 - 91% hm lng nc gim theo thi gian sinh
trng giai on tch lu cht dinh dng nc t 79 % .
1.4.3. Glucid
Monosaccarit v disacarit - Galactoza trng thi kt hp vi acid gluxric to hp cht khng bn
c th b chit sut bi ancol cao ( >90o )
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 22
- Mannoza trng thi kt hp vi acid gluric v natri to hp cht
mannozido glyxeratnatri l disaccarid chim t l l 15%.
Polysaccarid Carrageenan l polysacarit c trong rong sn. N l mt hn hp phc tp
ca t nht 5 loi polyme: Carrageenan cu to t cc gc D-galactoza v
3,6 anhydro D-galactoza. Cc gc ny lin kt vi nhau bng lin kt 1,4 v 1,3
lun phin nhau .Cc gc D-galactoza c sunfate ho vi t l cao. Cc loi
carrageenan khc nhau v mc sulfate ho .
- Mch polysaccharide ca cc carrageenan c cu trc xon kp. Mi
vng xon do 3 n gc disaccharide to nn. Cc polysaccharide ph bin
ca carrageenan l kappa-, iota-, lambra. Kappa - carrageenan l mt loa
polymer ca D - galactoza 4 sunfate v 3,6 anhydro D galactoza .
- Iota carrageenan cng c cu to tng t kappa carrageenan, ngoi
tr 3,6 anhydro D - galactoza b sulfate ho C s 2.
- Lambra - carrageenan c monomer hu ht l cc D- galactoza - 2 -
sulfate ( lin kt 1,3 ) v D - galactoza 2,6- disulfate ( lin kt 1,4 )
- Mu v nu carrageenan khi c x l bng kim s chuyn thnh kappa
v iota carrageenan.
Cu to ca Carrageenan
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 23
1.4.4. Prtin
Hm lng prtin ca rong sn dao ng trong khong 5 - 22%
( theo vin nghin cu Nha Trang ). Hm lng prtin ca rong sn giao ng
vi bin kh ln ph thuc giai on sinh trng, v tr a l, mi trng
sng.
Theo nghin cu hm lng prtin tng dn theo thi gian sinh trng v
t gi tr cc i giai on sinh sn .
S thay i hm lng prtin theo thng trong nm :
Thng trong
nm
1-2 3-4 5-6 7-8 9-10 11-12
Hm lng
prtin
7,52 9,55 19,15 16,3 16,8 13,9
1.4.5. Lipid
Hm lng lipid trong rong sn khng ng k nhng mt s nh nghin
cu cho rng mi tanh ca rong l do lipid gy ra.
1.4.6. Sc t
Trong rong sn c cha mt s sc t nh sc t vng (xanfoful) sc t
xanh lam (phycoxfanyn), sc t dip lc t (chlorofil). Sc t ca rong sn km
bn hn sc t ca cc loi rong khc, v vy loi rong ny c th c ty mu
bng phng php t nhin l phi nng.
1.4.7. Cht khong
Hm lng cht khong trung bnh trong rong sn khong 20% trng lng
kh thnh phn ch yu ca cht khong trong rong sn l: Ca, K, S, v cc
nguyn t khc nh: Mg, Al, Ba, Sn, Fe, Si nng iod trong rong sn nh hn
nhiu so vi rong nu.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 24
Hm lng khong ph thuc vo iu kin sng, giai on sinh trng
rong sng trong m thng c hm lng khong thp hn rong trng trn bin
v trong nc bin hm lng cc cht khong nhiu hn nc trong m.
1.4.8. Enzyme
Trong rong sn c th chit tch c enzyme proteaza phn gii protein.
Da vo s hot ng c proteaza trong cy rong sn trn nhiu c cht khc nhau
ngi ta xp n vo nhm enzim papain hay cathepxin (tazawa, Mw 1953).
Ngoi ra trong rong sn cn cha enzyme thu phn glucid gm hai loi
men oxydaza:
- Mt loi chuyn ho ng n thnh acid tng ng nh: Glucoza thnh gluconic. - Loi 2 chuyn ho ng thnh zn.
1.5. Gi tr dinh dng ca rong sn
Trong rong sn cha hm lng cht khong rt cht vi lng cng mt s
axit amin cn thit v nhiu vitamin quan trng nh vitamin A, C, B12..., thc t
hoa hc chng minh rng rong bin hp th t nc bin hn 90 loi cht
khong vi hm lng mi thp v canxi cao chnh v l m rong bin l thc
phm c u tin hng u i vi nhng ngi b cao huyt p.
Rong sn c thnh phn ch yu l carrageenan chim 40%. Carrageenan
c trong thnh phn ca cc loi rong khng cha agar nh chondris,
gigartnastell (cng b vi rong sn) v hypnea lng cht kh c trong rong sn
cht ny c c tnh lin kt rt tt cc phn t prtin ca ng thc vt c th
dng carrageenan vi mt hm lng thch hp lm ph gia gi ch tng mc
lin kt prtin ca tht.
Gi tr quan trng nht ca rong sn l c dng lm nguyn liu ch bin
ra loi bt carregeenan c tc dng to ng, n nh, kt dnh... rt cn thit trong
sn xut cc mt hng cng nghip nh: thc phm (sa, kem, bnh, mt, ko,
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 25
thch, tht c hp, xc xch, mt s nc gia v...), m phm (du gi u, kem
nh rng, m phm...), dc phm (cc loi thuc dng dch keo, v bc thuc,
dp vin...), dt (h vi, in hoa...), giy, sn, cng ngh sinh hc (mi trng nui
cy vi sinh vt v m thc vt...).
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 26
II. QUY TRNH SN XUT CARRAGEENAN T RONG SN
Xay nghin
Ngm trong nc
Ra sch
X l kim
Ra trung tnh
Nu chit
Phi, sy
Lnh ng, tan gi
Dch lc
Lc
Carrageenn
HCl
Bao gi
KCl Len men lactic
B
Phn bn
- Nhit 300C - Thi gian 40 pht - Nng NaOH 5%
- Nhit 95-1000C - Thi gian 60-65 pht - T l nc/rong:52/1
Rong sn kh
Quy trnh sn xut carrageenan t rong sn
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 27
THUYT MINH QUY TRNH
2.1. Ra sch, ngm trong nc
Mc ch: Rong sn thu mua v ( dng kh ) c ra sch loi b cc
tp cht, ct, bi cn bm, ln li rong trong qu trnh thu hoch v phi kh.
Sau khi ra sch, ta tin hnh em ngm rong sn qua m nhit
thng vi nhit thng vi t l nc/nguyn liu l 10:1. Mc ch ca vic
ngm rong qua m l lm cho rong sn trng n. Sau ra sch li 1 ln na
v tin hnh qu trnh x l kim.
2.2. X l kim
Sau khi rong sn ra sch ta tin hnh qu trnh x l bng NaOH 5%,
nhit : 300C, thi gian: 40 pht y l ch x l kim ti u ca rong sn.
Mc ch ca qu trnh x l kim: phng php ny dng dung dch
NaOH x l rong trc khi nu chit Carrageenan. Tc dng ca dung dch
NaOH nh sau:
- Thu phn bo mn mng xenluloza v ph v nhiu lp t bo sc t,
kh sc t trong rong
- Mi trng kim kh c lipit v mt s protein tan trong kim.
- Dng NaOH cn c tc dng kh ion SO42- c trong mixen carrageenan
lm tng sc ng ca carrageenan.
ROSO2 + NaOH ROH + NaSO2 + OH. Phn ng ca NaOH vi cc gc Sunfat to thnh Na2SO4 ho tan trong
nc v c loi ra.
Vic s dng kim NaOH x l cho rong mang li nhiu u im. Tuy
nhin mt s khong Ca, Mg,li khng tch c trong mi trng kim.
NaOH cng nh hng ln n lin kt mch Carrageenan cho nn cn nghin
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 28
cu ch x l v hm lng, nng nhit , thi gian nh hng n sc
ng ca Carrageenan sau ny.
Khi nng kim tng c tc dng bo mn v ph v cu trc t bo tng
hiu xut thu hi carrageenan. c bit NaOH c tc dng kh bt cc nhm
SO3- do lm cho sc ng ca carrageenan tng ln
ROSO3H + NaOH ROH + Na2SO4 + H2O. Tuy nhin, nu tng nng kim qu cao s lm t mch ca phn t
carrageenan do s li lm gim sc ng ng k.
Sau khi x l kim xong ta tin hnh ru trung tnh bng acid HCl trung
ha ht lng NaOH cn d li trong qu trnh x l kim.
2.3. Nu chit carrageenan
C s k thut nu chit Carrageenan Nu chit Carrageenan l khu quan trng v ch yu ca ton b quy trnh
sn xut Carrageenan. Mc tiu ca cng on ny l phi t hiu sut thu hi
carrageenan cao v m bo cht lng ca carrageenan. Trong qu trnh nu chit
c nhiu yu t nh hng ti hai mc tiu trn nh mi trng nu, nhit , thi
gian, lng nc, thit b.
Mi trng nu chit Theo nhiu nghin cu cho thy mi trng nu chit kim long pH=8.5
l mi trng cho sc ng ca Carrageenan cao nht. Khi nu trong mi trng
kim long: Kim long ph v mng t bo ca cy rong gii phng
carrageenan ra dung dch ng thi s gp phn trung ho lng acid to thnh, do
sc ng ca carrageenan tng.
Nhit nu chit Carrageenan khng tan trong nc lnh v nc thng, mun nng cao
hiu sut chit rt Carrageenan cn phi nu chit nhit cao hn nhit ho
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 29
tan ca n trong mi trng kim long nhit nu chit carrageenan ca rong
sn thng t 95 - 100oC p sut thng .
Nu nhit ln hn 100oC, thi gian nu chit gim nhng Carrageenan
b thu phn cch mch sc ng gim. Nhiu tp cht do xenluloza b nhit phn
to glucoza ho tan gim cht lng Carrageenan.
Nu nhit nh hn 95oC, thi gian nu ko di Carrageenan cng b thu
phn ct mch sc ng gim mt khc mc ho tan ca Carrageenan gim,
hiu sut chit ly gim.
Vic nu chit carrageenan nhit gn 100oC cn c nhng u im c
bn l: tc chit rt nhanh, nht dung dch thp, cho php dng cht to i
trng vi nng thp hn gim chi ph ph.
Thi gian nu chit Thi gian nu chit ph thuc vo phng php x l rong trc khi n
chit, mi trng nu chit v nhit nu chit.
Vic x l rong trc khi nu chit bng dung dch kim NaOH 5% nhit
95 - 100oC th thi gian nu chit 1 - 1.5 gi.
Nu thi gian nu chit qu di lm cho mt s phn t Carrageenan b
thu phn ct mch lm cho chc ca thch gim xung.
T l nc nu Lng nc nu nh hng ln n t l thu hi v chc ca
Carrageenan.
Nu lng nc nu qu ln: To dung dch keo c nng thp, chc
km khng thao tc c cc cng on sau nht l khu p. th tch cha thch
ln,cng knh, gy tn km cho thao tc tch nc. nhg c u im l d lc
hiu sut chit cao.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 30
Nu lng nc nu qu t: Thch chc khc phc c cc nhc im
trn nhng li xut hin nhc im sau: Do nng dch keo cao, nht ln rt
kh lc tc ho tan ca Carrageenan t nguyn liu km do nht cao h s
khuych tn gim, chnh lch nng gia nguyn liu v dung dch gim. Do
vy trong thc t cn phi xc nh lng nc nu hp l sau khi nu dch keo
tho mn yu cu sau:
+ Dch keo d lc
+ Thch ng chc vi cng va phi c th thao tc cc cng on sau
d dng
Theo kinh nghim lng nc nu thng gp 40 - 50 ln lng rong
Thit b chit - Ni hai v
-Thng inox c np t h thng dn hi nc hay cc ni inox, ni gang
un la trc tip .
khuy o hn hp cn nu thng lp t h thng, cnh khuy hay
bm i lu dung dch t pha y ni ln pha trn .
2.4. Lc
Thnh phn hn hp dch keo rong sau khi nu chit bao gm :
- Carrageenan ho tan v l thnh phn chnh, l sn phm sau ny.
- B rong (tp cht c hc ):c kch thc t nh n ln, nht c th l
4 mm. Nh nht th dng huyn ph l lng trong dung dch.
Tp cht ho tan gm c khong, sc t, cc cht hu c ho tan nh:
glucoza, axit amin ,
loi cc tp cht ra khi dung dch keo ta s dng bin php lc tch
tp cht c hc , tch tp cht ho tan dng phng php lc hp th.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 31
Tch tp cht c hc C th s dng lng hoc lc tch tp cht c hc, vi bin php lng do
nht ca keo ln lm km hm qu trnh lng xung ca cc ht. Do qu
trnh lng ng phi tin hnh nhit khng di 900C. Thi gian lng ng
di nh hng n cht lng ca carrageenan.
tch tp cht c hc thng s dng phng php lc. y l phng
php n gin cho hiu qu cao. Nu chn vt liu lc thch hp th tp cht c
hc s c loi b hon ton, v vy dch lc s kh trong.
Tch tp cht ho tan Sau khi tch b tp cht c hc, dch carrageenan cn cha cc tp cht
cng ho tan nh sc t, cht v c, cht hu c ho tan. tinh ch lm sch
dch keo rong, nng cao cht lng carrageenan c th dng phng php lc
hp ph.
Cht hp ph thng dng l than hot tnh. dch keo sau khi loc thc
trn vi than hot tnh xp cao. ty mu trong iu kin lin tc khuy o
nhit 95 - 980C. Tt nht un si hn hp 15 - 20 pht, ri lc tch tp cht
bng my lc p c lp mng ngn lc bng xenlul. Lng than ph thuc vo
tnh hp ph ca loi than v mu sc ca dch.
Sau khi qu trnh lc xong ta c dch lc v ta b sung KCl vo cho php
ta thu c sn phm vi hiu sut cao hn.
2.5. Lnh ng tan gi
Tch nc t dch keo Dung dch carrageenan l dch keo nht cha 95 - 99% l nc. Do
trc khi lm kh phi c cng on tch nc cho carrageenan. tch nc cho
carrageenan c th thc hin phng php lnh ng tan gi.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 32
Nguyn l ca phng php Khi h nhit xung di 150Cnc lin kt trong carrageenan b ng
bng cn carrageenan dng keo t. Khi tan gi nc ng bng chy ra cn
carrageenan khng tan, kt qu nc tch ra khi carrageenan.
Phng php lm lnh ng. C th s dng phng php lnh ng nhanh hoc lnh ng chm lnh
ng dch keo.
- Khi ng nhanh: tinh th nc nh v cc trung tm kt tinh trong lng
khi keo.
- Khi lng ng chm: kch thc tinh th ln phn b dy lp ngoi
cc men carrageenan kt hp vi nhau thnh kch thc ln, khi tan gi gim kh
nng ht nc tr li.
Tan gi tch nc Trong qu trnh chy ng, mt phn hi nc tch khi khi thch nh s
thng hoa hi nc iu kin nhit thp. lng noc cn li tch khi khi
keo theo ng tan gi v bay hi.
Tan gi tch nc c th tin hnh theo 2 cch :
- Tan gi t nhin ( bng khng kh )
- Tan gi trong nc.
Khi tan gi bng khng kh: nc tan ra t lch qua cc khe h ca
coagen chy nh git xung. Bn thn carrgeenan c phin lc cao phn t, nn n
thc y qu trnh tan nc , cng nh s bay hi nc tan. Nh vy nc s
tch khi coagen theo ng hng: mt phn nc thng hoa, mt phn bay hi
v phn ln s tan nh git.
Thng thng ngi ta s dng tan gi trong nc ri sau ly tm tch
ly carrgeenan.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 33
Sau khi tan gi trng lng ca carrageenan gim i khong 75%. iu
kin chy ng v tan gi, tan gi thch ng nh hng rt ln n hiu qu tch
nc.
Sau khi sn phm ng ri ta a ra ngoi x tch ly sn phm ( nu si
sn phm xp c cha nhiu nc th dng cn tch phn nc cn li v cng
loi b mt phn mu lm chom sn phm sng hn ).
2.6. Phng php sy kh carrageenan
Sy kh n m 20 - 22% l cng on cui cng ca cng ngh sn
xut to ng. Qu trnh lm kh carrageenan c th tin hnh trong iu kin
nhit thp hay nhit cao, di p sut hay trong chn khng hoc bng cc
tia bc x
Ch sy, phng php chun b gel trc khi sy kh sn phm quyt
nh nhiu n mu sc hnh dng v cht lng ca cht to ng kh V vy
vic chon phng php sy, ch sy thit b sy ng vai tr quan trng trong
cng ngh sn xut cc loi keo rong.
Trong qu trnh sy cc yu t: Thi gian, nhit sy, pH ca carrageenan
t l nhng yu t chnh quyt nh n tnh cht l, ho hc v cht lng ca
sn phm kh.
Thng s dng phng php sy kh nhit thp sy carrageenan.
Lm kh t nhin Tri carrageenan trn cc gin phi vi dy 3mm em phi nng sau 2-3 ngy
nng tt carrageenan kh hon ton. Kiu lm kh ny n gin nhng
carrageenan d nhim tp do tip xc vi mi trng xung quanh.
Lm kh bng qut thi khng kh Tc gi15-20m/s sy bng 5-6 gi cht lng kiu l kh ny cao nhng
thi gian kh di. Sau cng phi sy li hay phi nng li mi t m 20-22%.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 34
gim thi gian sy c th s dng thit b sy phun. Sau khi c c
carrageenan trong ni chn khong vi nng 7% khng nn c c hn v lc y
dch keo c nht cao, tnh lu ng km d ng vn lm gim nng sut my.
Dch keo lin tc theo ng p vo b mt ca a trong bung sy, to thnh
nhng tia mng. Di tc dng ca lc ly tm keo phun to thnh dng bi lung
khng kh sch c t nng n nhit 120 - 1300C chuyn ng thng v
hng ri ca ht bi keo. Thi gian sy kh nhanh chng trong vng vi giy.
Khng kh thot khi bung sy i qua my lc kh v tch khi ht carrageenan.
Sau khi sy kh carrageenan c ng gi bng thit b ng gi.
3. Mt s sn phm khc t rong sn
3.1. Sn phm rong kh
a. i vi rong kh cha ra mui
Rong sau khi thu hoch c loi b tp cht, b rc ri ra sch bn t
bng nc ngay ti m, ao trng. Sau phi hoc sy rong kh n m
18-20%. C th s dng cc thit b sy nh sy hm hoc sy phun.
Bao gi
Rong ti
Loi b tp cht
Sy kh
Ra bn
Bo qun
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 35
Nu s dng phng php phi nng phi tr nhiu ln cho rong mau kh
v kh u.
b. i vi rong ra mui
Rong sau khi thu hoch cng c loi b tp cht bn t sau ra li
bng nc ngt(nc ging, nc my) v trong nc bin c mt lng ln vi
sinh vt gy nh hng n cht lng sau sy kh bao gi v bo qun.
c. Sn xut rong sun ng lnh
Bao gi
Rong sn sau khi thu hoch
Loi b tp cht
Sy kh
Ra li bng nc ngt
Bo qun
Cp ng
Rong nguyn liu
Ngm ra sch
Ct nh
Ra li bng nc mui
Bo qun
Xp khun
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 36
Sn phm rong sn ng lnh thng lm mt, ch bin gi salat, nu canh
nu sp.
III. RONG HNG VN ( Eucheuma gelatinae )
Nguyn liu sn xut carrageenan c s dng l rong hng vn
Eucheuma gelatinae.
Rong hng vn ( Eucheuma gelatinae ) thuc : - H solieriaceae.
- B Gigrtinales.
- Nghnh Rhodophyta.
Rong mc t nhin vng Ninh Hi ( Ninh Thun ) sau c di ging v
nui trng Khnh Ha ( Nha Trang ). Rong c dng bi dp, b bm rt chc
trn san h cht, ni sng c nc trong, mui l 28 31%, su 1 3m.
Rong di 10 20cm, cht sn, mu nht hoc nu hng. Chia nhnh khng c
quy lut, hai bn mp nhnh c gai ngn hnh chy, mt di c nhiu mn, mt
trn nhn. Rong pht trin tt nht khong thng 3 6, thu hoch vo thng 6 7.
Hnh nh cy rong hng vn
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 37
Kappa-carrageeman l mt polysacarit c tch chit t rong Hng Vn
(Eucheuma gelatinae) ca Vit Nam. N c kh nng to gel nhit thp hoc
khi c mt ca mt s ion kim loi kim v kim th. N c ng dng rng ri
trong cc ngnh kinh t quc dn nh cng nghip ch bin sa, thc phm, dc
phm... Chnh v vy bi i su nghin cu cc yu t nh hng n qu trnh to
gel,
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 38
IV. QUY TRNH SN XUT CARRAGEENANT RONG HNG VN
Lc
Dch chit nhit thng
ng gi
Xay nghin
Sy
Sn phm
X l lnh v ri lnh Dch chit 3
Dch chit 1
un c khy
Ra sch
Dch chit 2
Lc nng Ngm qua m
B khng tan
Rong kh
Carrageenan
Phn bn
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 39
THUYT MINH QUY TRNH
Rong thu mua v ( dng kh ) c ra sch loi b ct bi, sau ngm
qua m nhit thng vi t l nguyn liu:nc = 1:10 cho trng n. Sau
bp sch, phn dung dch c gi li cho s l tip sau, cn nguyn liu tch
ra c a vo ni nu vi t l nguyn liu : nc = 1:30 ( nguyn liu kh ban
u ). Sau va qua nhit va khy nh nhit 900C trong 2 gi, lc nng
thu ly dch chit, b cn li cho thm nc vo nu tip. Qu trnh nu chit lp
li ba ln, gom dch li c c n nng nht nh. ra khay, ngui, cho
vo phng to gel cng v n nh. Sau kha thnh si, ng 4 5 gi,
ri a ra ngoi x tch ly sn phm ( nu si sn phm xp c nhiu nc, th
dng cn tch nc v ty bt 1 phn mu lm cho sn phm trong sng hn ).
Sy nhit 50 600C, thu c sn phm c hm m t 10 12%.
Dch chit ln th 3, do qu long c gi li lm nc chit 1 trong quy trnh
chit. B cn li ch yu l cellulose v protit c b sung thm dinh dng cho
len men lactic lm phn bn.
Phn dung dch chit nhit thng, c ly tm ( hoc gia nhit, sau
lc nng ) thu ly phn dch trong, c c v tch sn phm nh trn. S thu
c phn loi carrageenan c trng lng phn t thp hn v xn mu.
Dy chuyn cng ngh Cp 350 lit nc sch v 10kg nguyn liu vo ni nu. un v gi nhit
80 900C trong 2 gi.
Khy o u hn hp trong ni nu vi tc moto 15 20 pht. Khi ni
th nht n nh nhit 80 900C th bt u np liu cho ni th 2 v
ngc li.
Khi hn hp t trng thi bo ha, th tho dung dch qua my lc khung
bn, thu hi dch lc a vo thit b c c n nng nht nh, ri a vo
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 40
khay to gel kha cnh thnh si v trong my lam2 lnh nhit lnh n -
100C.
Sau 4 6 gi x trong thit b x bng nc lnh, tch ly sn phm
a sang my sy c qut thi gi nng hon ton nhit 50 600C.
Sn phm sau khi ly c a qua my xay, nghin ( dng nghin mn )
ri ng gi , dn nhn. l sn phm 1.
Trong thi hai ni nu lm vic, phn dch chit nhit thng c
a vo thit b c c, cho gia nhit lm nng dung dch, sau qua my lc
khung bn lc nng ly dch trong v x l tng t nh qu trnh tch sn phm
chnh. Sn phm thu c l sn phm ph c phn t lng thp, xn mu hn
sn phm chnh l sn phm 2.
Dch chit th 2 ca mi m sau lc khi b c thu gom vo thng cha
dung tch 400 lit, sau bm vo ni nu lm nc chit u cho m tip theo.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 41
KT LUN
Rong bin l mt loi thc phm giu dinh dng v cht khong. Rong
bin c hm lng i-t cao hn so vi rt nhiu thc phm t bin khc
Rong bin (cn gi l to b) l thc n rt giu dng cht. Trong cc
phng php dng sinh ca nhiu dn tc trn th gii, rong bin c coi l
thc n to s do dai, khe mnh v th cht v tinh thn cho con ngi. Rong
bin kh rt giu cht bt ng, cht x, m, sinh t v cht khong.
Ngy nay th ngi ta bit thm nhiu loi rong
c kh nng sn xut caraageenan. Nhng nghin cu chi tit v loi rong
ny cho php ngi ta c th trng chng trn quy m ln v do p ng
c nhu cu nguyn liu cho ngnh cng nghip sn xut caraageenan.
-
Quy trnh cng ngh ch bin rong bin Lp: C3SH2
http://www.ebook.edu.vn 42
TI LIU THAM KHO
1. www.langviet.net/forums/lofiversion/index.php/t54539.html - 15k
2.www.vietlinh.com.vn/dbase/VLTTShowContent.asp?ID=3493 - 18k
3.www.rauhoaquavietnam.vn/default.aspx?ID=19&LangID=1&tabID=5&Ne
wsID=1805 - 113k
4. www.nongthon.net/apm/modules.php?name=News&file=article&sid=449
- 59k
[5] Trn th luynwww.sinhhocvietnam.com/forum/showthread.php?t=1018 -
100k