Doğruluk Payı Aylık Rapor Ekim 2014

Ortak Gelecek için Diyalog Derneği tarafından 20 Haziran 2014 tarihinde yayın hayatına başlatılan Doğruluk Payı, herhangi bir partiyle ilişkisi olmayan tamamiyle bağımsız bir sosyal girişim olarak, Türkiye siyasetine etki eden aktörlerin açıklamalarını izleyerek belli kriterlere göre doğruluğunu kontrol etmektedir.

Doğruluk Payı Aylık RaporEkim 2014

1

Geçtiğimiz Ekim ayının Türkiye gündemini incelediğimizde çıkarılacak belki de en önemli sonuç Türkiye’nin çevresindeki gelişmelere gittikçe daha hassas hale geldiği gerçeğiydi. Bu bağlamda yeni yasama döneminin 1 Ekim’de başlaması ile beraber genel kurulun ilk yaptığı oylamanın bir tezkere oylaması olması da çok sürpriz olmadı. Tezkere sonrası gelişmeler ve IŞID’in Kobani’ye yönelik saldırısı karşısında hükümetin tutumunu eleştiren kesimlerin zaman zaman şiddet içeren protesto gösterilerinde bulunması, iç ve dış politika ayrımının ne denli sanal olduğunu da bir kez daha göstermiş oldu. ABD, Kobani’de savaşan ve Türkiye’nin PKK’nın uzantısı olarak gördüğü PYD’ye havadan silah yardımı yaparken,

hükümet tezkerede kendisine verilen yetkiyi kullanarak Kürdistan Bölgesel Yönetimi askeri gücü peşmergelerin Türkiye sınırlarından geçerek Kobani’ye silah yardımı

yapmasına izin verdi. Kobani’deki çatışmalar sürerken, Ortadoğu’daki belirsizliğe karşı uluslararası kamuoyunun polikasızlığı devam ediyor.

6-7 Ekim’de yaşanan Kobani gösterilerinin Türkiye gündemine en büyük katkısı ise hükümetin uzun zamandır üzerinde çalıştığı iç güvenlik reformu oldu. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun grup toplantısında içeriğini açıkladığı reformda toplumsal gösterilerde polisin yetkilerinin artırılması ve suç tanımının genişletilmesinden elektronik ticarette güvenliğe kadar geniş bir yelpazede düzenlemeler yer alıyor. Muhalefet partileri, reformun AB normlarına uygunluğu ile ilgili soru işaretleri bulunduğunu öne sürerken Davutoğlu düzenlemelerin AB Uyum Komisyonu’nda da görüşüleceğinin garantisini verdi.

Her ne kadar iç güvenlik reformunun içinde iş güvenliği ile ilgili düzenlemelerin de yer alacağı vurgulansa da Türkiye kamuoyu, Soma faciası ve Mecidiköy’deki

asansör kazasından sonra bu yıl içinde üçüncü kez başka bir iş kazası ile iş güvenliği sorununu tekrar hatırladı. Karaman, Ermenek’teki bir maden ocağını su basması

nedeniyle mahsur kalan 18 işçi hayatını kaybetti. Son on iki yılda resmi rakamlara göre 15 bini aşkın işçi, bazı durumlarda kaza sayılamayacak ihmaller nedeniyle yaşamlarını yitirdiler. Soma faciasından sonra hükümetin imzalamadığı için eleştirildiği maden ve inşaat iş yerlerinde güvenliği düzenleyen 176 ve 167 sayılı ILO sözleşmeleri 5 ay sonra TBMM genel kurul gündemine nihayet geldi.

Bu ana gündem maddeleri ve diğer öne çıkan konularla ilgili siyasi aktörler çeşitli referanslar kullanarak iddialarda bulunmaya devam ettiler. Türkiye siyasetinde siyasi sorumluluk ilkesini güçlenmesini amaçlayan Doğruluk Payı ekibi bu iddiaların geçerliliğini araştırdı ve sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Özetle, Ekim ayı, dış politika merkezli gündeminden dolayı uluslararası ilişkiler ve sosyal politikalar ile ilgili konuların ağır bastığı ve siyasi aktörlerin tartışmalı iddialarının ortalama olarak kısmen doğru olduğu bir ay olarak arşivlere geçti.

Ortak Gelecek için Diyalog Dernegi; 16 Ocak 2014 tarihinde kuruluş işlemleri tamamlanarak, Türkiye’nin demokratikleşmesi hedefine katkı sağlamak amacı ile kurulmuş; siyasi katılım, temsiliyet, siyasi sorumluluk, şeffaflık alanlarında çalışmalar yaparak Türkiye’de demokrasinin araçlarına ulaşımı ve genç kitleleri bu demokratikleşme hareketine ortak etmeyi kendine amaç olarak belirlemiştir. Adalet, özgürlük, eşitlik, çeşitlilik, insan hakları, hukukun üstünlügü ve müzakerenin içinde bulunduğu temel demokratik değerleri kendi öncelikleri olarak kabul eden anlayışımız ve Türkiye toplumunun her türlü farklılığı ile eşit ve demokratik bir yapıda yaşama kararlılığı, bizlerin en önemli motivasyon kaynagını oluşturmaktadır.

Doğruluk Payı Aylık Rapor Eylül 2014

Editörün Girişi

2

Doğruluk Payı Değerlendirme Kriterlerimiz

Metodoloji

Doğruluk Payı Ölçeği

Bu ölçek Türkiye siyasetini etkileyen aktörlerin açıklamalarında kullandıkları, doğrulanabilir veya yanlışlanabilir özellikteki verileri derecelendiren ölçektir. Bu ölçekle derecelendirilecek açıklamaları aşağıdaki üç soruya verdiğimiz yanıtlara göre seçiyoruz.

· Açıklamada bahsi geçen veri doğrulanabilir veya yanlışlanabilir bir özellik taşıyor mu?· Açıklama tartışmalı mı?· Açıklama önemli mi?

Doğruluk payı ölçeği siyaseti etkileyen aktörlerin yaptığı açıklamalarında yaptıkları iddianın 3 ana özelliğine bakıyor:

1- İddiada dayanak olarak gösterilen nitel ve nicel verilerin doğruluğu2- Başvurulacak kaynakların kalitesi3- İddianın söylenme amacı ve bağlamıyla uyuşması

Bu üç ana kritere ek olarak bazı açıklamalarda iddianın parti ve aktörün genel eğilimleriyle tutarlılığı da dördüncü kriter olarak devreye girecek.

Hedeflerimiz

Daha sorumlu ve daha şeffaf bir siyasi sürece katkıda bulunmak.

Türkiyeli seçmenlerin daha sağlıklı ve bilgili tercihler yapmasına katkı yapmak.

Türkiye kamuoyunda şefafflık, sorumluluk ve demokratik yönetişim prensiplerinin önemi için farkındalığı artırmak.

Temel Prensiplerimiz

Bu site Türkiye siyasetindeki aktörlerin açıklamalarında yer verdiği doğrulanabilir veya yanlışlanabilir verileri izleyip doğruluğunu kontrol etmeyi amaçlamaktadır. Kontrol kapsamımız içine söz konusu aktörlerin siyasi kanaatleri girmemektedir.Siyasi aktörlerin açıklamalarındaki her türlü veri kontrol edilmemektedir. Seçmeni yönlendirme rolü olan daha önemli veriler kontrol edilecek materyal olarak seçilmektedir.Bizim için önemli olan şey söz konusu açıklamaların temel aldığı verilerin, diğer her şeyden bağımsız olarak, doğruluğudur. Aktörün kimliği, siyasi bağı ya da amacı bu değerlendirme içine katılmamaktadır.Sosyal düzlemde kullanılan kavramların yer, zaman ve kişiye göre farklılıklar gösterdiğinin bilincindeyiz.Değerlendirmelerimizde çeşitliliği olabildiğinde içermeye ve one göre değerlendirmeler yapmaya gayret sarfedeceğiz.


Metodoloji

Bu kriterlere bağlı olarak yapılacak ağırlıklandırma ise;

Doğruluk (% 50)Kaynak kalitesi (% 20)Amaç ve bağlamla uyumu (% 30)Tutarlılık (% 10)*

Önemli!

1- Editörlerimiz analiz edilecek iddialardaki nitel ve nicel verileri öncelikle birincil kaynaklardan kontrol edecektir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda ikincil kaynaklara başvurulsa bile bunlar iddia analizinin kaynak kalitesi kriterinde ona göre değerlendirilecektir

2- Tüm siyasi aktörlerin tüm iddialarını kontrol etmek gibi bir durum mümkün olamadığından analiz edilecek iddiaların seçiminde zorunlu olarak öznellik devreye girmektedir. Site dahilindeki sıralamaları bu gerçeği akılda bulundurarak yorumlanmasını tavsiye ediyoruz.

3- İddialarda kurulan nedenselliklerin objektif olarak kanıtlanması epistemelojik bir sorundur. Bu durumu dikkate alıyoruz; fakat kurulan nedensellikleri eleştirme hakkımızın kamuoyunu bilgilendirmenin önemli bir ayağı olduğunu düşünüyoruz. Bu bağlamda, iddialardaki verileri kontrol etmenin yanı sıra iddianın bir seviye arka planındaki nedenselliğin iddia ve verilerle uyumunu ortaya çıkarmayı da önemsiyoruz.

3

Emrullah İşler AK Parti Ankara

Milletvekili

“İŞİD öldürüyor ama işkence yapmıyor”

Analiz için dogrulukpayi.com

Nihat Zeybekçi T.C. Ekonomi Bakanı

“Türkiye dünyanın en uzun köprüsünü Marmara

Denizi’nin üzerine yapmaya başladı”


Analiz edilen demeçlerden

bazıları


Metodoloji

4

Bu kriterlere göre doğruluk payı ölçeğinde 5 seviye oluşmaktadır:

1- doğruluk payı vardır.

İddiada kullanılan veri güvenilir kaynaklardan doğrulanmıştır.Siyasal aktörün amacı ile kullanılan veri ve kurulan nedensellik arasında uyum vardır.

3- kısmen doğruluk payı vardır.

İddiada kullanılan verinin doğru-

lanması konusunda kaynak

uyuşmazlığı vardır.

Bağlantılı alt iddialarda kısmen

doğruluk vardır.Verinin kendisinde

ve yorumunda kısmi hata vardır.

2- kayda değer ölçüde doğruluk payı vardır.

İddiada kullanılan veri kaynaktan doğrulanmıştır.Verinin doğrulandığı kaynak kayda değer ölçüde güvenilir ve kalitelidir.Kurulan nedensellik tam olarak açıklanmamıştır.

4- büyük oranda doğruluk payı yoktur.

İddiada kullanılan veriler kısmen doğru olmakla birlikte nedensel-lik tartışmalıdır ve ciddi oranda yanıltma içermektedir.Kullanılan veri ile aktörün amacı arasında ciddi oranda uyumsuzluk vardır.Kullanılan verinin kısmen hata içermesine karşın aktörün amacıyla uyum içindedir.

5- doğruluk payı yoktur.

İddiada kullanılan veriler hatalıdır.Nedensellik ve göstergeler hatalı ve yanıltıcıdır.Abartılı ifadelere sıkça yer verilmiştir.

Ekim 2014 Rapor

Rapor Bulguları

5

Doğruluk Payı ekibi Ekim 2014 döneminde 30 farklı

siyasi aktörün 38 iddiasını analiz etti ve kamuoyuyla

paylaştı. Bu analizlerin yarısından fazlası AK Partili

aktörlerin iddiaları üzerine yapılırken üçte biri de ana

muhalefet partisi CHP’li siyasetçilerin açıklamaları

üzerine yapıldı. MHP’li milletvekillerinin beş iddiası

analizlere konu olurken HDP ve bağımsız millet-

vekillerin iddiaları üzerine analiz yapılmadı. Analiz

dağılımında AK Parti ve CHP’nin toplam ağırlığı

geçen döneme göre artış gösterdi. Eylül ayında her

dört analizin üçü iktidar ve ana muhalefet partisine

mensup adayların açıklamaları üzerine yapılırken

Ekim döneminde bu oran % 80’i geçti.

Umut Oran CHP İstanbul Milletvekili

“Koskoca İngiliz Kraliyeti 126 milyon lirayla idare ediliyor.

Bizim cumhurbaşkanının yanında Kraliçe Elizabeth fakir

kalıyor”


Muharrem Işık CHP Erzincan Milletvekili

“Aylık geliri 326 liradan az olan kişilerin sayısı 11,5

milyon.”



bazıları

‘Doğruluk Payı’ Analizleri Dağılımı

AK Parti55.3%

28.9%CHP

2.6%Meclis dışı

MHP13.2%

Ekim 2014 Rapor

Rapor Bulguları

6

Ekim 2014 döneminde ortalama analiz skorlarına baktığımızda

ise geçen ayın renk seviyesini sürdürdüğünü görüyoruz.

Editörlerimizin önemli ve tartışmalı gördüğü iddialar üzerine

yapılan analizlerin ortalama doğruluk seviyesinin rengi sarı. Bir

başka deyişle, Türkiyeli seçmenler ortalama olarak kısmen

doğru açıklamalarla karşılaşmışlar. Detaylı puanlandırmalarda

ise hafif ölçekte artışın yaşandığı söylenebilir.

Parti bazında değerlendirmeye baktığımızda ise geçen döneme

göre AK Partili aktörlerin açıklamalarının doğruluk seviyesinde

bir yükseliş, CHP’li ve MHP’li aktörlerin açıklamalarında ise bir

düşüş göze çarpıyor. Analiz edilen MHP’li aktörlerin sayısının az

olmasından dolayı aylık karşılaştırmalar hatalı sonuçlara

götürebilir. Fakat AK Parti ve CHP’deki değişim dikkat çekici.

Ahmet Davutoğlu T.C. Başbakanı

“Avrupa ve ABD’deki uygulamalarda hiçbir

gösteride maske kullanılamaz. Maske kullanan

alıp götürülecek”


Oktay Vural MHP İzmir Milletvekili

‘’İç güvenlik reform yeni değil. Molotof zaten silah

sayılıyordu, yüzünü kapatarak gösteri yapanlara

ceza öngörülüyordu’’



bazıları

Siyasi Partilere göre ‘Doğruluk Payı’ Ortalamaları

Türkiye Siyasetinin ‘Doğruluk Payı’ Ortalaması

Meclis Dışı

Temmuz 2014 Rapor

5

Rapor Bulguları

7

Konu dağılımına baktığımızda baskın bir konu grubu görmüyoruz. Ekonomi, iç politika, sosyal

politikalar ve uluslararası ilişkiler konuları siyasal aktörlerin yaptığı açıklamaların yarısından

fazlasını oluşturuyor. Ortadoğu’daki krizin Türkiye için daha kritik bir hal alması ve bölgedeki

karmaşa ortamının Türkiye’ye yansımaları iç politika ve uluslararası ilişkiler konularının siyasi

aktörlerin gündeminde daha fazla yer almasına neden olduğu çıkarımını yapabiliriz. Önceki

dönemle karşılaştırdığımızda, dış politika merkezli gündemin açıklamalara daha fazla yansıdığını

görmek mümkün.

Genel Konu Kategorilerine göre Analiz Dağılımı

Uluslararası İlişkiler

İç Politika

Mali Politikalar

Savunma ve Güvenlik

Teknoloji

Bayındır İmarve Şehircilik

Sanayi Ticaret ve Finans

Eğitim

Çevre

Ekonomi

Sosyal Politikalar 15.8 %

15.8 %

13.2 %

13.2 %

7.9%

7.9%

5.3%

5.3%

5.3%

2.6%

Tarım, Orman ve Köyişleri 2.6%

2.6%

Sağlık 2.6%

Genel Konu Kategorilerinin Siyasi Gruplara Dağılımı

Konular1. Sosyal Politikalar2. Uluslararası İlişkiler3. Ekonomi4. İç Politika 5. Savunma ve Güvenlik6. Teknoloji7. Eğitim 8. Çevre9. Mali Politikalar10. Sanayi, Ticaret ve Finans11. Bayındır, İmar ve Şehircilik12. Tarım, Orman ve Köyişleri13. Sağlık

Bağımsız Meclis Dışı

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

15.8 15.8

13.2 13.2

7.9 7.9

5.3 5.3 5.3

2.6 2.6

12 13

2.6 2.6

Ekim 2014 Rapor

Kümülatif bulgular

Kümülatif Bulgular

8

Doğruluk Payı’nın aktif olarak çalışmaya başladığı Haziran

ayından bu yana geçen dört aylık süreçte Türkiye siyasetine

etki etme potansiyeline sahip 104 aktörün toplamda 209

iddiası analiz edildi. Bu analizlerin dörtte üçü iktidar ve ana

muhalefet partisine mensup aktörlerin açıklamaları üzerine

yapılırken yaklaşık % 9’u da meclis dışı aktörlerin açıklamalarını

konu aldı. Bu dört ayın doğruluk payı sayacı çalıştığında ise

renk az farkla açık yeşili gösteriyor. Türkiyeli seçmenler genel

olarak kayda değer ölçüde doğru açıklamalarla karşılaşmışlar.

Mahmut Tanal CHP İstanbul Milletvekili

“2002 yılında 59 bin 429 olan toplam hükümlü ve

tutuklu sayısı 2014’te yüzde 300 arttı.”


Nihat Zeybekçi T.C. Ekonomi Bakanı

“Paralel yapının ihaneti sadece 17 ve 25 Aralık’la sınırlı değil. Moody’s ve

Fitch’in iklim değiştirmeye yönelik açıklamalarında bu

yapının parmağı var”



bazıları

‘Doğruluk Payı’ Analizleri Dağılımı

Türkiye Siyasetinin ‘Doğruluk Payı’ Ortalaması

Siyasi Partilere göre ‘Doğruluk Payı’ Ortalamaları

Bağımsız

Meclis Dışı

CHP

AK Parti46.4%

29.2%

4.8 %9.1%

9.1%

Meclis Dışı

HDP1.9%

BağımsızMHP

Kümülatif bulgular

9

Kümülatif Bulgular

Konu kategorisi bazında ise ekonomik verileri konu alan açıklamaların üstünlüğü göze

çarpıyor. 209 analizin yarısından fazlası ekonomi, uluslararası ilişkiler, sosyal politikalar

ve sanayi, ticaret ve finans gruplarını konu alan açıklamalar üzerine yapılmış. AK Partili

aktörlerin toplam açıklamalarının yarısına yakını ekonomi ve uluslararası ilişkiler konu

grupları hakkında olurken ana muhalefet partisi CHP’nin açıklamalarındaki konu

yoğunluğu 5-6 farklı gruba yayılmış durumdadır.

Genel Konu Kategorilerine göre Analiz DağılımıEkonomi

Eğitim

Uluslararası İlişkiler

Sosyal Politikalar

Sanayi Ticaret ve Finans

Çevre

Genel Politika

Teknoloji

Enerji

Tarım, Orman ve Köyişleri

Bayındırlık, İmar & Şehircilik

Savunma ve Güvenlik

İç Politika

Adalet

20.1 %

12 %

11.5 %

11.0%

8.6 %

6.7%

6.2%

5.3 %

3.8 %

3.3 %

2.9 %

2.9 %

2.4 %

1.4 %

1.0 %

Sağlık

1.0 %Mali Politikalar

Genel Konu Kategorilerinin Siyasi Gruplara

Dağılımı

Konular

1. Ekonomi

2. Sanayi, Ticaret ve Finans

3. Uluslararası İlişkiler

4. Sosyal Politikalar

5. İç Politika

6. Eğitim

7. Tarım, Orman ve Köyişleri

8. Teknoloji

9. Bayındır, İmar ve Şehircilik

10. Genel Politika

11. Enerji

12. Çevre

13. Adalet

14. Savunma ve Güvenlik

15. Sağlık

Bağımsız Meclis Dışı

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

11.5 11.0

8.6

6.7 6.2

5.3

3.8 3.32.9

2.4

20.1

12.0

2.9

1.4 1.0

15

1.0

16

Hacımimi Mah. Dibek Sokak No:54 Avcı Apt. Daire:3 Galata Beyoğlu

İstanbul

+90 212 243 59 63 [email protected]

www.dogrulukpayi.com@dogrulukpayicom /Dogrulukpayi /Dogrulukpayi

Doğruluk Payı Aylık Rapor Ekim 2014

Government & Nonprofit

Transcript of Doğruluk Payı Aylık Rapor Ekim 2014