نوجوانیل از ای مرحلهول مراحد و تحان رشت انسه اسدوده کنی محرا س 12-11 بین آن

الگی19-18 تا سالگیه می سد. البتدوده این دانننی محه سرخی زعم باحب ب ص

ا11 از نوجوانی ابتدای مرحله3 به نظرانالگی؛15 تط سوانی اواسا14 نوج 17 ت

شود. این می تقسیم سالگی19 یا18 تا بعد به سالگی17 از نوجوانی اواخر و سالگی

ب فیزیولوژیکی تغییرات و وزن و قد سریع رشد با را مرحلهد می متناسه داننه ک البت

ای جنبهناختی روان هاطی و شوان ارتبیز نوجیرات دوره، این در نل تغیوجهی قاب ت

داشت. خواهد

بحران به تعبیر نوعی به آن از و افتد می اتفاق مرحله این در که ای مالحظه قابل پدیده

یعنی گردد؛ می اطالق نوجوانی مرحله اولین به بلوغ واقع دارد. در نام بلوغ کنند، می

شود. می بارز جنسی بلوغ که زمان آن

واب مورد در نگرانی است؛ هویت بحران نوجوانی، دوره در دیگر بحرانی پدیده این ج

شدن( جدا و مستقل )موجودی استقالل حین همین در « و ؟کیستم من» که سئوال

کند. می تمرین را

اره که شایعی نگرشوانی دوره دربود نوجه، دارد وجر از هم اینکدین نظ از هم و وال

ده قلمداد کودکی اولیه سالهای از دشوارتر دورانی دوران، این نوجوانان نظرت، ش اس

ی گویا مواجهه کند. این می مواجه هایی دشواری با را افراد لذااالن فراموش از بزرگس

د را خودشان نوجوانی دوران های دشوارید می تایینین و کنعیتی چد می وضه توان ب

د تغییرات بررسی برای راستا همین بزند. در آسیب نوجوان با تفاهم و همدلیه چن جانب

دی جمع به تواند می بعدی چند و جامع دیدگاه داشتن آید می نظر به نوجوانی، دوران بن

کند. کمک دوره این فهم و مطالب

) Biopsychosocial ( اجتماعی و روانی – زیستی دیدگاه

ارتباطی و شناختی روان فیزیولوژیکی، های جنبه به توان می مدل این به توجه با

پرداخت. نوجوانی و نوجوان

یز غده فعالیت افزایش به منجر نوجوانی مرحله به ورود ؛ زیستی دیدگاه ازه هیپوف ب

b که را هایی هورمون که شود می صورتی ح ترشح کرد، نمی ترشح قبال این کند. ترش

ده، دیگر داخلی غدد فعالیت به منجر خود نوبه به ها، هورمونح شون ترشای هورم ه

ها هورمون رشد. این های هورمون و جنسی های هورمون مثل شود؛ می باعث را دیگر

1

ده های راه از دیگر های هورمون وا ای پیچیل کنش در هم بتند متقابا هسروی ت پیش

د منظمه را فیزیولوژیکی و جسمانی رشد. آنچد می اتفاق دوره این در برانگیزن افت

یزان به که است نوجوانی نموی جهشاد مریع ازدیا و گردد می اطالق وزن و قد س ب

است. توام جنسی بلوغ

د سریع ازدیاد * بخاطرای دوره، این در وزن و قذایی نیازهان غال در نوجوانای س ه

یابد. می افزایش چشمگیری طور به رشد

یر بدن مختلف اعضاء رشد در تفاوت * بخاطرب در )تغیاء تناسدن(، اعضان ب نوجوان

b ار می پیدا ناخوشایندی احساس موقتارات کنند. اظهدین نظوص در والیرات خص تغی

دهنده. اطمینان و بخش آرامش هم و باشد زننده آسیب هم تواند می نوجوان جسمی

ا آنها سازگاری شود می باعث پسرها، در بخصوص ها استخوان و بدن عضالت * رشد ب

د می مقطع این در والدین که بریزد. گزارشی بهم زمین مرکز و بدن ثقل مرکز این دهن

ر چرا دانیم » نمی که استرمان چی هتر پسه، می بزرگه شای به ج منظم اینک

وان می تنبلی اش شخصی کارهای انجام برای و شه می تر شلخته بشه،د«. نوجا کن ت

الت حجم افزایش با بتواند که هنگامیل در و عضزایش کد افار وزنش و قد کن و بیای

از به موضوع، این درک با توانند می هم والدین و دارد نیاز زمان به بشود سازگارا نی آنه

ه کننده خوشحال و همدالنه بسیار آنها برای موضوع این و بگذارند احترامت. با اس آنه

دهد. می نفس به اعتماد

ه نیاز و رشدی * تغییراتازگاری با ساعث آن بود می بان شه نوجوانیات ب خصوص

ه داشته بسیاری توجه خود جسمانیوش باشند. بودن تیپ خان ب اهمیت خیلی خودش

همساالن، گروه والدین، نظرات تاثیر تحت خیلی تیپی خوش از آنها دهند. تصور می

ه دیگر کشورهای فرهنگی واردات و بومی فرهنگه است. آنچه دارد اهمیت که توج ب

و جسمی تغییرات تاثیر تحت شدت به خودشان از آنها ذهنی تصویر که است مسئله این

Body همان دارد. این قرار فیزیولوژیکی Imageه است. نوجوانی بدن تصویر یعنی در ک

ابتی تصویر به دبستان سنین در و کودکی دورانم از ثودش جسیده خت، رس این اس

دت به و ریزد می بهم راهنمایی، دوره اواخر از نوجوانی دردوران تصویرزت ش نفس ع

ر کند. او می درگیر را اویری این در اگد درگازگاری بتوانبی سا متناسیرات این ب تغی

به اعتماد شاهد برسد، خودش از قبول قابل و واضح تصویر یک به و آورده بدست وسیع

د کمک او به تصویر بود. این خواهیم او در باال نفسرد خواهه کد که بتوانی ب از بخش

د، اگر و « برسد کیستم » من که سئوال این جواباد نرسه اعتماثیر تحت او نفس ب ت

2

ر های حوزه و کارکرد در آن تاثیر حتی آمده، پایین آشفتگی، ایناهد را دیگ خواهیم ش

... . و مدرسه همساالن، با ارتباط خانواده، مثل بود؛

ا »پسر اینکه دهند می گزارش والدین که آنچهرا دانیم نمی موی را وقتش همش چ جل

می کنیم. وقتی نصب اتاقش داخل قدی آینه یک خواسته ما از گذراند. او می آینه

دارم لباس که میاره بهانه همش شویم، می کالفه دستش از مهمانی، برویم خواهیم و ن

میکند«. خودش معطل را ما همش

ند آگاه آن به والدین دارد اهمیت آنچه ؛ شناختی روان دیدگاه از ت این باشه اس ک

ه شناختی توانایی رشد بخاطر نوجوانه کوعی باره نه اشه او ورود بطح بر س تفک

ر زیاد خودش درباره اینکه بر )انتزاعی( دارد. عالوه صوری عملیاتد، می فکور کن تص

ات، شخصیتی، خصوصیات عیبجویانه، موشکافی با هم دیگران کند میار احساس و رفت

د. این نظر زیر را او ظاهرور دارناعث تصود می به شوان کتر نوجه بیشودش ب خ

نین در که است این شود می ابراز والدین سمت از که چیزی شود؛ مشغولوقعیت چ م

ما که گوید می » فرزندمان هایی،ا آیم«.در نمی من بروید شه باید اینجامی ب که پی

ق از کرد. او توجه دهد می انتقال ما به نوجوان که فشاری از بخشی هم نیامدن طری

بپردازد. بیشتر خودش به کند می فرصت اینکه همه و کند می کنترل را کند می احساس

ود می گزارش والدین سمت از مکرره شرا دانیم » نمی کد چا فرزن دوره این در م

اظهار ای مسئله مورد در خواهد می وقتی و است خودش توی بیشتر شده، گیر گوشه

د«. او می غلو و بافد می فلسفه بکند، نظرا کنار این بانطور که همه کد، گفت هم ش

اطر اینکه هم دهد، می کاهش را اش درونی اضطراب از بخشید بخناختی رش اش ش

ر توانایی او به کهردن فکاره کودش دربیرامونش و خد، می را پایی دهیه توان فرض

فه می تمرین را کردن واستدالل سازیافی کند. فلسک بانیزم یاعی مک روانی دف

از آن به دوره این در او که اوست براید نیناختی دارد. رشوان شوان می را نوج در ت

بر عالوه که دهد می را امکان این نوجوان به صوری تفکر توانایی دید؛ مختلف های جنبه

نی پیش نیز را امور احتمالی وضعیت بتواند امور، موجود وضعیت به توجهد. او بیه کن ب

ه کند می کشف و کند می مقایسه را ممکن و موجود همیشه توانایی این مددb ک ا غالب

در کند می کشف دارد. او کم چیزی است موجود آنچهادرش و په ما کک تان ی در زم

وداتی شدند، می محسوب آرمانی موجودی او چشمنی موجتند. می زمید هس در توان

ر مادرهای و پدر های ارزش با را آنها کند، شک مادر و پدر های ارزشه دیگان ک نوجوان

اوت از نوجوان کند. آگاهی مقایسه کنند می درک بیشتر را خودود بین تف ممکن، و موج

ه که کند. چیزی می کمک او شدن سرکش بهور باهده دوران این در وفود می مش ش

3

ذهبی و سیاسی اجتماعی، های نظام از آنان سرسختانه انتقادانوده ماعش و خ و اجتم

b )که جانشین های نظام ساختن به آنان ذهنی اشتغال ت( نظری و مفصل بسیار غالبا اس

ع در وضعیت باشد. این میی واقایی از انعکاسات در او توانتزاعی عملیوری( ان )ص

شود. می محسوب استقالل و شناختی های توانایی تمرین او برای نوعی به و است

له از قبوع وارد اینکتقالل موضویم اسه و بشاز بوان نیرای نوجامین ب حس این ت

رار بررسی مورد را نوجوان جنسی بلوغ مسئله بپردازیم،ه دهیم می قده این کر پدی ب

گذارد؟ می تاثیری چه نوجوان روی

وغ مسئله به چندی طرق از نوجوانی بلود جنسد، می خد رسی از بعفات بررس ص

ایت به که ای است. تجربه شبانه احتالم جنسی، ثانویهرای غوان بر نوجگفت و بک ش

نی مسئله این با وقتی آنها که دانیم نمی دانیم؟ والدین! نمی برای اما باشد می انگیز یع

ر حتی دهند؟ می نشان واکنشی چه شوند می رو روبه فرزندشان جنسی بلوغوه اگ نح

خ اولین در اول وهله در والدین العمل عکس و پاسخوان پاسه نوجوغ بی بل اش جنس

خ باشد( در داشته نقش )کمتر باشد نداشته نقشدی پاسوان بعاس و نوجوغ احس بل

دارد. بسزائی بسیار نقش جنسی( او )هویت جنسی

وص به دخترها، و پسرها از بسیاریالهای اولین در خصوانی سوزش نوج از را الزم آم

ود بیجا، های ترس با و گیرند نمی همساالن یا مدرسه والدین،کنجه را خد می ش و دهن

b می شکنجه را خود بار هزار خود خلوت در به ای زیستی فضای در نوجوان دهند. اساسا

b که برد می سر د داشته او برای جنسی معنای است ممکن چیزی هر تقریبا باشد. هرچن

د افتخار مردانگی نشانه عنوان به نعوظ در خود توانایی به نوجوانال عین در ولی کن ح

رمندگی احساس دچار کند کنترل را واکنش این تواند نمی اینکه از است ممکن و ش

کند. نگرانی احساس بایستد درکالس بخواهد اینکه شود. از نگرانی

دن رو روبه و بلوغ پدیدها شفات به صی، ثانویرش جنسای نگی هیتی و جنس جنس

وه مواقع کند. برخی می درگیر را والدینار نحرز و رفتر طدین فکده از والوغ پدی بل

وط خودشان جنسیت به آنها نگرش به فرزندشان جنسیدینی می مربود. واله ش ک

دو بین رابطه گونه هر یا و دارند خودشان جنسیتی موردمسائل در گونه شرم نگاه

ی بلوغ پدیده به را نگاه این پندارند، می کثیف یا آلود گناه را جنسان جنس هم فرزندش

ول به آسیب یا آفت نوعی را بلوغ خود ذهن اعماق در است ممکن واقع دارند. در محص

اکالم و پود سودک خb )ک د قبالود( ببیننه خک نکفتگی یدی و شدگی. و توانمن بالن

به جدی آسیب غیره و درآوردن سبیل صدا، تغییر مثل تغییراتی با تحقیرآمیز برخوردهای

وان نفس به اعتماد و جنسی هویت احساسد. در می نوجورتیکه زندین صود وال برخ

4

یاری باشند، داشته درستی و معقوالنهای واکنش از بسا دوره این منفی ه می بین از ی

آرامش و آگاهی مسئله، این با صحیح و درست برخورد الزمه شود. پس می کمتر یا رود

پاک باعث مسئله، این به شدن وارد از ترس که شده دیده اوقات آنهاست. اکثر خود

است. شده مسئله صورت کردن

ت؛ نوجوان طلبی استقالل دیگر، مهم بسیار پدیده پس کنم می مخ&&الفت من» اس

ان اصلی تکالیف از استقالل سوی به رفتن «. پیشهستمر نوجوانت. اگوان اس نوج

دچار کند حل را استقالل به ومیل والدین به وابستگی احساس تداوم بین تضاد نتواند

منطقی حدی در تا کند ایجاد خودش در را توانایی این باید شد. نوجوان خواهد مشکالتی

د می سختی به صورت این غیر آورد. در بدست استقالل و شود جدا والدینش ازا توان ب

ار آینده در یا داشته معقول روابطی همساالنشی رفته جنسته ای معقوالند داش باش

شد. خواهد مشکالتی دچار نیز او هویت احساس و شغلی گیری وجهت

وابستگی های مشوق و ها نیست. انگیزه ای ساده چندان کار والدین از واقعی استقالل

ئله شود. این تضاد دچار نوجوان که شوند می باعث و هستند قوی دو هر استقالل و مس

ه شود می مشکل دچار شدن مستقل با مواجهه در حد چه تا نوجوان کهور به کلی ط ب

رش بستگی چیز سهای دارد: الف( نگاعی کلی هاره اجتمتقالل دربان اس در نوجوان

رفتاری الگوی و پروری فرزند های ب( شیوه کند، می زندگی آن در نوجوان که فرهنگی

همساالن. با متقابل ج( کنش و دهند، می نشان او به نوجوان والدین که

ان این آنها همساالن، گروه با ارتباط درباره (؛ )ارتباطی اجتماعی دیدگاه از را امک

ترل چگونگی نوجوان که آورند می بوجودار کناعی رفتاموزد، را اجتمارت او در بی مه

بگذارد. میان در ها آن با را احساساتش و مسائل نیز و شود ایجاد سنش به مربوط های

می توجه همساالن گروه به نوجوانشان چرا که شود ها خانواده گالیه سبب نباید این

ود ارزشی سیستم خانواده اگر اما است طبیعی همساالن گروه از کند. تاثیرپذیری را خ

تدالل حاکمیت با همراه و رای دائم تغییر و نظر اختالف بدون و یکدست صورت به و اس

b باشد، کرده خشونت( ارائه و زور از دور )به منطق اوان نهایتای نوجانواده الگوه را خ

داشته خود فرزندان در را نفوذ بیشترین توانند می زمانی کرد. والدین خواهد اجرا

که نوجوانانی این بر باشند. عالوه آنان به کمک مشتاق و کنند درک را آنان که باشند

ل تفاوتی خود دوستان بهترین و والدین نفوذ بین بینند نمی نیازی دارند والدینی چنین قائ

ه و دارند بیشتری نفس به اعتماد که شوند. نوجوانانیود بد متکی خد می ترن بی توانن

االن یا والدین به متکی شدت به آنکهند همسه و باشاوت باالن بین تفدین و همس وال

کنند. استفاده آنها همه تجارب از بدهند، اهمیتی

5

ان رفتار در آن شاهد ما که آنچه است این واقعیت درون از )کارکردها(، هستیم نوجوان

چگونه نوجوان با ما ارتباط کیفیت عبارتی خیزد. به برمی نوجوان با ما ارتباط

است همان این دارند؟ آنها با والدینشان ارتباط های شیوه از ادراکی چه نوجوان است؟

کنم. می اشاره آنها به زیر در که است معروف پروری فرزند های سبک به که

b خودکامه است ممکن والدین از برخی(1 رفاه باشند)صوان بد نوجه بگویند چ بای

بکند(.

ند مقتدر است ممکن(2وان باشد می ) نوجار توانر اظهد نظمیم در ولی کن تص

ندارد(. دخالتی گیری

ه که هایی بحث در )نوجوان باشند بخش اطمینان و قاطع یا دموکرات(3ارش ب رفت

د می شرکت آزادانه شود می مربوطتی و کنت ممکن حمیم اسیری تص هم گ

ماند(. می باقی والدین دست در نهایی اقتدار ولی بکند،

اوتی چندان فرزندان و والدین )بین باشند طلب مساوات(4اظ از تفی لحه نقش ک

ندارد(. وجود دارند

هل(5یر سند گمیمها باشته جهت در )تصای خواسوان هه نوجود می گرفت و ش

نکند(. اعتنائی والدین های خواسته به است آزاد نوجوان

اطع و دموکرات والدین که دهد می نشان شواهدان قه بخش اطمینال باالیی، احتم ب

اس با و مستقل و زیاد نفس عزت باال، نفس به اعتماد دارای فرزندانیئولیت احس مس

د احساس نوجوانان دارند. اینورد میکننر متند محبت و مهان و هسه والدینشدر ب ق

اصول یا قوانین » عقاید، مورد در والدین که معتقدند و دهند می آزادی آنان به کافی

کنند می تشویق را کالمی روابط والدینی هستند. چنین مسئوالنه« منصف رفتار طرز

د می استفاده والدین عنوان به خود اقتدار از که وقتی ووان و کننیزی از را نوجع چ من

نین می توضیح را وضعیت این برایش دارند، اوانتظار از یا کنند میاطی دهند. چ ارتب

تر که سازی کند. همانند سازی همانند خود والدین با تا میکند تشویق را نوجوانر بیش ب

ایی بی نه است نوجوان به والدین واحترام محبت اساسهل و اعتنان ساری. آنا انگ ب

قه دهی سرمشوان بان نوجد می نشه دهنود کاری خت، ممکن مخت در ولی اس

دموکراتیک. چهارچوب

6

منابع:

یاسائی مهشید ترجمه ، کودک شخصیت و رشد (؛1380) ماسن، هنری(1

ه رفتاری، علوم و پزشکی روان خالصه (؛1378) وسادوک، کاپالن(2رت ترجم نص

ا... پورافکاری

تهران استان بهزیستی پیشگیری معاونت (؛1380) خانواده، زندگی آموزش(3

بیشتر مطالعه برای منابعی

فر عباسی فاطمه شنیدن: ترجمه ها بچه از گفتن، ها بچه به(1

داغی قرچه مهدی : ترجمه نوجوانی شیرین سالهای(2

داغی قرچه مهدی : ترجمه بلوغ شناسی روان(3

براهنی اشرف : ترجمه نوجوان با رفتار(4

پریچهر فرزندان( : ترجمه با رابطه )در تفاهم فرهنگ(5

7