dmsc2.dmsc.moph.go.th › popup › special › 1_แผน... · Web view...

แผนปฏบตการการตรวจวเคราะหเชอไขหวดใหญและไขหวดนก

ทางหองปฏบตการกรณเกดการระบาดใหญ

กรมวทยาศาสตรการแพทย

27 ธนวาคม 2549

แผนปฏบตการการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการไขหวดนก 5/17/2023กรมวทยาศาสตรการแพทย

1

สารบญ

หนาบทนำา 3วตถประสงค 4 แผนปฏบตการทางหองปฏบตการ (L1, L2 , L3, L4)

7 , 11การกำาหนดพนทรบผดชอบ

4จำานวนผตรวจวเคราะห 4รอบการตรวจวเคราะห 4การปฏบตงานและการบรหารจดการหองปฏบตการเคลอนท

4การตดตามสถานการณและการประสานงานกบหนวยงานในพนท

4ภาคผนวก 1 สถานทตรวจวเคราะหไขหวดใหญและไขหวดนก กรมวทยาศาสตรการแพทย

15ภาคผนวก 2 บทบาทหนาทและรายชอผประสานงาน

17ภาคผนวก 3 บทบาทหนาทและรายชอผตรวจวเคราะห 19ภาคผนวก 4 บทบาทหนาทและรายชอคณะนกวทยาศาสตรทปรกษาการตรวจวเคราะห

23ภาคผนวก 5 บทบาทหนาทและรายชอคณะนกวทยาศาสตรการแพทยอาวโส

24ภาคผนวก 6 รายชอนำายาและสารเคมทจำาเปนในการตรวจวเคราะหไขหวดใหญและไขหวดนก 25ภาคผนวก 7 แนวทางการเกบตวอยางสงตรวจวเคราะห

26o วธเกบและสงตวอยางเพอตรวจวนจฉยผปวยสงสยไขหวดนกและไขหวด

ใหญ ภาคผนวก 8 แบบฟอรมสงตวอยางตรวจชนสตรเชอไขหวดใหญและไขหวดนก

28


2

ภาคผนวก 9 แนวทาวการตรวจวเคราะหและรายงานผล 30

o แนวทางการตรวจวเคราะหเชอไขหวดใหญและไขหวดนกo การรายงานผลการตรวจวเคราะห

ภาคผนวก 10 วธปฏบตงานตรวจไขหวดใหญและไขหวดนกในรถ Mobile 32

ภาคผนวก 11 Flow chart การตรวจชนสตรไขหวดใหญและไขหวดนกของ ศวก./สวส./Mobile Lab 33ภาคผนวก 12 การสรางความปลอดภยในการปฏบตงานในหองปฏบตการเกยวกบ

สงสงตรวจจาก 34ผปวยสงสยตดเชอไขหวดนกและผปวยตดเชออนตรายสง o ระเบยบการปฏบตทวไปในการบรหารจดการหองปฏบตการo ระเบยบปฏบตในหองปฏบตการดานจลชพo เครองมอทเหมาะสมกบการปฏบตงานo ระดบความปลอดภยของหองปฏบตการทางชววทยาทเหมาะสมกบงานo ระเบยบปฏบตของบคลากรo การกำาจดขยะตดเชอo ขอปฏบตกรณเกดอบตเหต

ภาคผนวก 13 แบบฟอรมสงรายงานฉบบจรง 38

ภาคผนวก 14 สำาเนาแตงตงคณะทำางานจดทำาแผนและดำาเนนการซอมแผนรองรบการระบาดใหญ 39

ของไขหวดใหญและไขหวดนก ในสวนของกรมวทยาศาสตรการแพทย

แผนปฏบตการการตรวจวเคราะหเชอไขหวดใหญและไขหวดนกทางหองปฏบตการ

กรณเกดการระบาดใหญของกรมวทยาศาสตรการแพทย

1. บทนำาโรคไขหวดนกไดเร มระบาดในประเทศไทยปลายป พ.ศ.2546 โดยพบการระบาด

ของโรคไขหวดนก(Avian influenza)สายพนธH5N1 ในสตวปกและเชอสามารถตดตอมาสคนได จากสถานการณทผานมาพบวาการระบาดของโรคไขหวดนกมแนวโนมทจะเกดขนเปนประจำาทกป จนถงอาจมการระบาดคร งใหญเกดขนไดหากไมไดรบดำาเนนการหา


3

มาตรการปองกนหรอรองรบเรองนอยางจรงจง และจะกอใหเกดความเสยหายตอชวตสงผลถงผลการสญเสยทางเศรษฐกจอยางมากมาย

กรมวทยาศาสตรการแพทยตระหนกวาปญหาโรคไขหวดใหญ และการควบคมปองกนการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ (Influenza Pandemic) รวมถงโรคไขหวดนก(Avian influenza) เปนเร องทสำาคญอยางยง จงไดดำาเนนการเฝาระวงโรคทางหองปฏบตการอยางเปนระบบมาเปนระยะเวลานาน ดงนนเพอเปนการแกไขและปองกนปญหาทจะเกดอยางรวดเรวมประสทธภาพ กรมวทยาศาสตรการแพทยจงจำาเปนอยางยงทจะตองเตรยมพรอมรองรบการระบาดของโรคไขหวดนกและการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ(Influenza Pandemic) โดยการจดใหมแผนปฏบตการรองรบการระบาดไขหวดใหญและไขหวดนก ขนมา

การแบงสถานการณการระบาดของโรคไขหวดใหญและไขหวดนกในแผนเตรยมความพรอมของกระทรวงสาธารณสข ไดแบงระยะของการระบาดโรค

ไขหวดใหญและไขหวดนก ออกเปนระดบตามการจดสถานการณขององคการอนามยโลก (WHO) คอ

1. ระยะกอนการระบาดใหญ (Interpandemic period) ระดบท 1 (M1) : พบเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมในสตว ในประเทศอน

ยงไมพบในคนระดบท 2 (M2) : พบเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมสตว ในประเทศไทย

ยงไมพบในคน มความเสยงตดเชอในคน2. ระยะเตอนภยการระบาดใหญ (Pandemic alert period)

ระดบท 3 (M3) : พบคนตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมจากสตว ระดบท 4 (M4) : พบคนตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมจากคน ในกลม

เลกๆ กลมเดยวระดบท 5 (M5) : พบการตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมจากคนสคน

หลายๆกลม ในพนทจำากด3. ระยะการระบาดใหญ (Pandemic period)

ระดบ 6 (M6) : พบการตดเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมจากคนสคน ในวงกวางอยางตอเนอง4. ระยะหลงการระบาด (Postpandemic period)

ระดบ 7 (M7) : การระบาดชะลอตว จำานวนผปวยลดลงอยางตอเนองระดบ 8 (M8) : การระบาดสงบ ไมมรายงานผปวยเลยในระยะเวลาตดตอ

กนนาน 1 เดอน


4

ในสวนของการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ จะแบงสถานการณตามสมมตฐานทวา ยงไมมรายงานการตรวจพบไขหวดใหญสายพนธใหมในประเทศอนเลย ซงหากเราใชการตรวจทางหองปฏบตการโดยวธปจจบนซงเฝาระวงเฉพาะไวรสไขหวดนกหรอไวรสไขหวดใหญทมอยเดม อาจจะไมทนตอการควบคมหรอปองกนการแพรระบาดไดหากมไวรสไขหวดใหญสายพนธใหมเกดขนครงแรกในประเทศไทย เนองจากการตรวจพสจนสายพนธไวรสไขหวดใหญและไขหวดนกในกรณเรงดวนจะตรวจหาการเปลยนแปลงคณสมบตทางพนธกรรมเฉพาะสวน haemagglutinin และ neuraminidase เทานน หากมการเปลยนแปลงในพนธกรรมสวนอนซงไมเคยมรายงานมากอนแลวทำาใหไวรสมความสามารถในการแพรระบาดไดงายหรอมความรนแรงสงขน กจะทำาใหไมเขาสขบวนการควบคมและปองกนของแผนการเตรยมความพรอม ดงนนในสวนของหองปฏบตการจะแบงสถานการณ โดยใชจำานวนผปวยหรอจำานวนตวอยางทสงตรวจเปนพนฐานในการแบงสถานการณ

การแบงสถานการณตามจำานวนตวอยางทตรวจวเคราะห 4 ระดบ คอ 1. ระดบกอนการระบาด (L1) คอ ไมมรายงานการระบาดของไขหวดนกในสตวใน

พนท หรอมตวอยางสงตรวจไวรสไขหวดใหญ นอยกวา 10 รายตอวน (M 1-2)

2. ระดบปานกลาง (L2) คอ มรายงานการระบาดของไขหวดนกในสตวในพนท หรอมตวอยางสงตรวจไวรสไขหวดใหญ 11-25 รายตอวน (M 3-4)

3. ระดบรนแรง (L3) คอ มรายงานผปวยโรคไขหวดนก H5N1 ในพนท หรอมตวอยางสงตรวจไวรสไขหวดใหญ มากกวา 25 รายตอวน (M 5-6)

4. ระดบการระบาดชะลอตวและหลงการระบาด (L4) คอ จำานวนผปวยลดลงอยางตอเนอง และไมมรายงานผปวยเลยในระยะเวลาตดตอกนนาน 1 เดอน (M 7-8)

2. วตถประสงคของการเตรยมความพรอมทางหองปฏบตการ1. เพอใหหองปฏบตการของกรมวทยาศาสตรการแพทย มความพรอมและสามารถ

ใหบรการตรวจวเคราะหเชอไวรสไขหวดใหญและไขหวดนกไดอยางรวดเรวและถกตอง ในสถานการณการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญและไขหวดนกทงนเพอการรกษาผปวย การควบคมและปองกนการระบาดของโรค

2. เพอเกบและรวบรวมตวอยางเชอไวรสในการศกษาตดตามการเปลยนแปลงของไวรส และการพฒนาการตรวจวนจฉยทางหองปฏบตการ และการพฒนาและวคซน

3. แผนปฏบตการทาง หองปฏบตการ


5

7 -1 4 )

4. กำาหนดพนทความรบผดชอบของหนวยงาน

ศนยวทยาศาสตรการแพทย ตดตามสถานการณและใหบรการในพนททรบผดชอบ และสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข รบผดชอบพนทสวนกลาง ไดแก กรงเทพฯ ปทมธาน นนทบร สมทรปราการ อยธยา อางทอง สพรรณบร นครนายก สระบร

5. จำานวนผตรวจวเคราะหในการตรวจวเคราะหไขหวดใหญและไขหวดนกเพอใหการตรวจวเคราะห มความ

รวดเรวและมประสทธภาพในการปฏบตงาน ไดกำาหนดใหมจำานวนผตรวจวเคราะหใหเหมาะสมกบระดบปรมาณตวอยางทตองตรวจวเคราะหในแตละวนเปน 4 ระดบดงน

1. ระดบ L1 ควรมจำานวนผตรวจวเคราะหอยางนอย 2 คน2. ระดบ L2 ควรมจำานวนผตรวจวเคราะหอยางนอย 3 คน3. ระดบ L3 ควรมจำานวนผตรวจวเคราะหอยางนอย 6 คน4. ระดบ L4 ควรมจำานวนผตรวจวเคราะหอยางนอย 2 คน

ไปหนาสารบญ

6. กำาหนดจำานวนรอบการตรวจวเคราะหไปหนาสารบญ

ใหแจงรอบเวลาของการตรวจใหหนวยงานทเกยวของในพนททราบดงน ในการตรวจวเคราะหไขหวดใหญและไขหวดนกจะแบงรอบการตรวจวเคราะหในแตละ

วนเปน 3 ระดบดงน1. ระดบกอนการระบาด (L1) ใหมการตรวจวนละ 1 รอบ

o เรมตรวจเวลา 15.00 น.. รายงานผลเวลาประมาณ 15.00 น. ของวนถดไป

o แตหากมผปวยทมประวตและอาการบงชวาสงสยตดเชอไขหวดนก (ผปวยทอยในพนททมประวตสตวปกตายผดปกตและมประวตการตรวจพบ H5N1 ในสตวปก) ใหทำาการตรวจวเคราะหเปนกรณเรงดวน

2. ระดบการระบาดปานกลาง (L2) ใหมการตรวจวนละ 2 รอบo รอบแรก เวลา 09.00 น. รายงานผลเวลาประมาณ 18.00

น.o รอบทสอง เวลา 15.00 น. รายงานผลเวลาประมาณ 24.00

น.2. ระดบระบาดรรแรง (L3) ใหมการตรวจวนละ 3 รอบ คอ

o รอบแรก เวลา 09.00 น. รายงานผลเวลาประมาณ 18.00


6

น.o รอบทสอง เวลา 14.00 น. รายงานผลเวลาประมาณ 23.00

น.o รอบทสาม เวลา 18.00 น.หรอตามความเหมาะสม รายงานผล

เวลาประมาณ 9.00 น. ของวนถดไป อนงการกำาหนดรอบและเวลาในการตรวจอาจเปนไปตามขอตกลงระหวางศนยวทยาศาสตรการแพทยกบพนทกได

10. การปฏบตงานและการบรหารจดการหองปฏบตการเคลอนท (Mobile Lab)

1. ในสถานการณปกต สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข จะเปนหนวยงานทรบผดชอบดแลฝกอบรมเจาหนาททจะปฏบตงานในหองปฏบตการเคลอนททสวนกลาง และศนยวทยาศาสตรขอนแกนดแลหองปฏบตการเคลอนททขอนแกน

2. ศนยวทยาศาสตรการแพทยรายงานเหตผลความจำาเปนเพอขอความเหนชอบใหอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยสงการใหหองปฏบตการเคลอนทลงไปปฏบตงานในพนท

3. ในการปฏบตงานในพนท ใหผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยทรบผดชอบพนทเปนผรบผดชอบในการจดเจาหนาทปฏบตงาน จำานวนไมเกนครงละ 3 คน (ทำาหนาทตรวจวเคราะหตวอยาง และลงขอมลการตรวจวเคราะห) หมนเวยนครงละ 1-2 สปดาห

4. ใหศนยวทยาศาสตรการแพทยบรหารจดการ และสนบสนนการตรวจวเคราะห จดงบประมาณสนบสนนงานของหองปฏบตการเคลอนท

11. การตดตามสถานการณ และการประสานงานกบหนวยงานในพนท1. ผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยเปนผตดตาม และประสานงานกบ

หนวยงานในพนทเพอตดตามสถานการณการระบาด เชน สาธารณสขจงหวด โรงพยาบาล ขาวทองถนเกยวกบสตวปกตายในพนท ชาวบาน และ อนๆ

2. ผลการตรวจปกตจะรายงานใหหนวยงานสงตรวจและผเกยวของในพนทโดยตรงเมอผานขนตอนการตรวจวเคราะหโดยสมบรณเทานน หากการตรวจยงสรปไมชดเจน จะยงไมรายงานใหทราบ เพอปองกนการความสบสน และผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทย จะเปนผใหขอมลเทานน


7

ในกรณผลการตรวจเบองตนพบเชอไวรสไขหวดนก และจำาเปนตองตรวจซำาโดยวธอนๆอก ใหรายงานอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยทราบ และตดตอสงตรวจอกครงทหองปฏบตการสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข นนทบร



8

3. แผนเตรยมการและปฏบตการตรวจทางหองปฏบตการ ตาราง L1 : สถานการณปกต (L1 : ตวอยางสงตรวจนอยกวา 11 ราย/วน) (Flow chart L1)

ไปหนาสารบญวตถประสงค กจกรรม ตวชวด ผรบผดชอบ

1. ตดตามสถานการณการระบาด และประสานงานกบหนวยงานในพนท

กำาหนดผตดตอประสานงานในพนท รวมเปนกรรมการประสานงานในพนท

รายชอผประสานงานในพนท ( ภาคผนวก 2 หนา 17)

สวส. และ ศวก

2. ใหบรการตรวจวเคราะหและชนสตรโรคทางหองปฏบตการ

กำาหนดสถานทใหบรการตรวจวเคราะห ทอย และโทรศพท

กำาหนดรายชอผปฏบตงานในหองปฏบตการในและนอกเวลาราชการ

รายชอสถานทตรวจวเคราะห กรมวทยาศาสตรการแพทย ( ภาคผนวก 1 หนา 15)

รายชอและหนาทผปฏบตงานตรวจวเคราะห ผรบตวอยาง และชวงเวลาทปฏบตงาน ( ภาค ผนวก 3 หนา 19)

สวส. และ ศวก.

3. จดเตรยมขนตอนการตรวจวเคราะหทเปนมาตรฐาน และมการควบคมคณภาพทกขนตอน

กำาหนดวธการตรวจวเคราะหและการแปลผลทเปนมาตรฐานและขนตอนการรายงานผล (SOP)

กำาหนดวธการเกบตวอยางสงตรวจมาตรฐาน

มแนวทางการตรวจวเคราะหและการรายงานผล (ภาคผนวก 9 หนา 30)

มวธการตรวจวนจฉยโรคไขหวดนกดวยวธ RT-PCR รหส SOP: - 13-02-013





L1)

9

ควบคมคณภาพการตรวจวเคราะห มแนวทางการเกบตวอยางสงตรวจและแบบฟอรมสงตวอยาง ( ภาคผนวก 7 หนา 26)

มแผนการประเมน การตรวจวนจฉย Proficiency testing (PT)

ตาราง L1/2 : สถานการณปกต (L1 : (ตวอยางสงตรวจนอยกวา 11 ราย/วน) (ตอ) (Flow chart L1)ไปหนาสารบญ

วตถประสงค กจกรรม ตวชวด ผรบผดชอบ3. จดเตรยมขนตอนการ

ตรวจวเคราะหทเปนมาตรฐาน และมการควบคมคณภาพทกขนตอน (ตอ)

พฒนาและประเมนวธการตรวจวเคราะหของหองปฏบตการ (Lab Research : primer selectivity & sensitivity)

จดใหม Lab comparison ระหวางหองปฏบตการ

มผลการศกษาวจย

มผลการเปรยบเทยบระหวางหองปฏบตการ

มรายชอนกวทยาศาสตรทปรกษาการตรวจวเคราะหดานหองปฏบตการ ทอยและโทรศพทตดตอ ( ภาคผนวก 4 หนา 23)




4. เตรยมความพรอมบคคลากร

จดอบรมเจาหนาทตรวจวเคราะห ประชมซกซอมความเขาใจของผปฏบต

มแผนการจดอบรมปฏบตการเจาหนาทตรวจวเคราะหและรบ

สวส.


10

งาน ตวอยาง5. จดเตรยมทรพยากรท

จำาเปนตามจำานวนทเหมาะสมกบสถานการณ

จดเตรยมวสดวทยาศาสตรใหเพยงพอสำาหรบการระบาดแตละระดบ

เตรยมความพรอมหองปฏบตการเคลอนท

มรายชอวสด และจำานวนทตองมไวในแตละสถานการณการระบาด และผรบผดชอบในการจดหา ( ภ าคผนวก 6 หนา 25)

มวธปฏบตงานและขนตอนการตรวจวเคราะหสำาหรบหองปฏบตการเคลอนท ( ภาคผนวก 10, 11 หนา 32, 33)


6. เสรมสรางและปรบปรงความพรอมแผนการปฏบตงาน

ซกซอมแผนการปฏบตงาน

ปรบปรงแผนปฏบตงาน

มแผนซกซอมการปฏบตงานในสถานการณสมมต (เดอนธนวาคม)

มการประชมปรบปรงแผนการปฏบตงานระดบผบรหาร และผปฏบตงาน



ตาราง L2 : สถานการณระดบทปานกลาง (L2 : ตวอยางสงตรวจ 11-25 ราย/วน) (Flow chart L2)ไปหนาสารบญ

วตถประสงค กจกรรม ตวชวด ผรบผดชอบ1. เพมศกยภาพในการ ผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการ รายงานอธบดเบองตนโดยวาจา ผอำานวยการ สวส.


11

ตรวจวเคราะห ณ ศนยวทยาศาสตรการแพทย

แพทย /สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข รายงานสถานการณตออธบด กรมวทยาศาสตรการแพทย

อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย พจารณาจดตง “ศนยอำานวยการตดตามและสนบสนนการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการกรณฉกเฉน”

สรปรายงานเปนเอกสาร /ศวก.

นกวทยาศาสตรอาวโส ลงพนทใหคำาแนะนำาการตรวจวเคราะห

มรายชอนกวทยาศาสตรอาวโส (ภาคผนวก 5 หนา 24)

ศนยอำานวยการ (กองแผนงาน) / สวส./ศวก.

ศวก. ประสานงาน ฝายไวรสทางเดนหายใจ สวส. เพอขอสนบสนนวสดวทยาศาสตรทจำาเปนในการตรวจวเคราะหเบองตน และเสนอกรมฯ พจารณาจดงบประมาณเพมเตมใหหนวยงานในพนทโดยตรงตอไป

ศวก. ขอนกวทยาศาสตรจากพนทอนสนบสนน

มรายชอวสดวทยาศาสตรและจำานวนตามทกำาหนดๆไว ( ภาค ผนวก 6 หนา 25)

มประมาณการคาใชจายในการตรวจวเคราะห

รายชอเจาหนาทตรวจวเคราะหจากพนทอนเพอสนบสนน ( ภาค

ศวก. ใชงบประมาณของศนยฯจดซอ

สวส. สนบสนนวสดวทยาศาสตรในกรณฉกเฉน

สวส./ศวก. จดทำาคำาของบประมาณเพมเตมตอศนยอำานวยการฯ ตอไป


12

ผนวก 3 หนา 19) ศวก. สรปรายงานสถานการณ มรายงานการตรวจวเคราะหทก

วน มรายงานสถานการณทกสปดาห

ศวก./สวส.

ตาราง L3 : สถานการณระดบรนแรง (L3 : ตวอยางสงตรวจมากกวา 25 ราย/วน) (Flow chart L3)ไปหนาสารบญ

วตถประสงค กจกรรม ตวชวด ผรบผดชอบ1. เพมศกยภาพในการ

ตรวจวเคราะห ณ ศนยวทยาศาสตรการแพทย และพนทระบาดสง

ผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทย /สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข รายงานสถานการณตออธบด กรมวทยาศาสตรการแพทย

รายงานอธบดเบองตนโดยวาจา สรปรายงานเอกสาร

ผอำานวยการ สวส. /ศวก.

อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย พจารณาจดตง “ศนยอำานวยการตดตามและสนบสนนการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการกรณฉกเฉน”

คำาสงตงกรรมการอำานวยการ ฯ กองแผนงาน

จดคณะนกวทยาศาสตรอาวโสประจำาในพนท

มผเชยวชาญการตรวจสอบผปวยบางรายทสงสย

รายชอนกวทยาศาสตรอาวโส ( ภาคผนวก 5 หนา 24)

มแพทยเพอประสานงานดานคลนค

สำานกวชาการ สวส./ศวก. สวส.


13

ในกรณทมพนทระบาดหางไกลจากศนยวทยาศาสตรการแพทยเขต และมจำานวนสงตรวจมากกวา 50 รายตอวน ศนยอำานวยการฯ พจารณาสงหองปฏบตการเคลอนท (Mobile Lab)ไปประจำาพนท

(ในกรณทมการระบาดใหญใหสมเกบตวอยางเฉพาะรายทสำาคญเทานน เนองจากไมจำาเปนตองรอผลเพอการรกษา)

มหองปฏบตการเคลอนทไปปฏบตงานในพนท

มรายชอเจาหนาทตรวจวเคราะหปฏบตงานท Mobile Lab ( ภาค ผนวก 3 หนา 19)

สวส. / ศวก. ขอนแกน เตรยมความพรอมเบองตน mobile Lab

ศวก. บรหารจดการ Mobile Lab ในพนท

L4 : สถานการณระดบการระบาดชะลอตวและหลงการระบาด (L4 : ตวอยางสงตรวจลดลงตามลำาดบและไมมตวอยางเลย) (Flow chart L4)วตถประสงค กจกรรม ตวชวด ผรบผดชอบ

ตดตามสถานการณ และใหบรการปกต

เชนเดยวกบระยะ L2 และ L1 เชนเดยวกบระยะ L2 และ L1 ( หนา 6-8)

ศวก. / สวส.


14

ใหบรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ

กำาหนดสถานท ใหบรการทอย และหมายเลข โทรศพท กำาหนดรายชอ ผปฏบตงาน ในและนอกเวลา ราชการ

สถานการณ L1


สถานการณ L-2


ตดตามสถานการณและประสานงานกบหนวยงานในพนท

กำาหนดผตดตอ ประสานงาน และผ เปนกรรมการ ประสานงาน

เตรยมขนตอนการตรวจวเคราะหทเปนมาตรฐานและมคณภาพทกขนตอน

กำาหนดวธวเคราะห กำาหนดวธการเกบ ตวอยาง พฒนาและประเมน วธการตรวจ วเคราะห Lab comparison

เตรยมความพรอมบคลากร

จดอบรมผตรวจ วเคราะห ประชมซกซอม ความเขาใจ

เตรยมทรพยากรทจำาเปน

จดเตรยมวสด และเครองมอให เพยงพอตอการ ระบาดแตละ ระดบ เตรยมพรอม

เสรมสรางและปรบปรงความพรอม

ซกซอมแผนการ ปฏบตงาน ปรบปรงแผน ปฏบตงาน

1 2 3

45

6

สวส.+ศวก.สวส.+ศวก.

สวส.+ศวก.สวส.

สวส.+ศวก.


75

9

65

33

0

น . 7 ( ตาราง

น . 9 ( ตาราง L2)



15



เพมศกยภาพการตรวจวเคราะห ณ ศวก.

รายงานสถานการณตอกรมวทยาศาสตรการแพทย

ดวยวาจา ดวยเอกสาร

ศวก.+สวส.


เพมศกยภาพการตรวจวเคราะห ณ ศวก.และพนทระบาดสง

1

31

กรมวทยาศาสตรการแพทยตง“ศนยตดตามและสนบสนนการ

ตรวจวเคราะหกรณฉกเฉน”

สำานกวชาการ+กองแผนฯ+


2นกวทยฯอาวโสลงพนทใหคำาแนะนำาการตรวจวเคราะหกบ Lab ศวก.

ศวก. แจงขอสนบสนนนกวทยฯจากหนวยสนบสนนทเตรยมไว

สรปรายงานสถานการณแจงกรม

รายงานการตรวจ วเคราะหทกวน รายงานการตรวจ วเคราะหทก

ศวก.

ศวก.+ สวส.

ศวก.

4

3

ศวก.

จดซอวสดจากงบ ปกต และประสาน สวส. ขอสนบสนน วสดทจำาเปนใน การตรวจวเคราะห

รวมกบ สวส.จดทำา คำาของบประมาณ เพมเตมใหพนท

5 6

ศวก.+สวส. +กองแผนฯ

4

9

5

น . 10 ( ตาราง L3)

กรมวทยาศาสตร-การแพทย ตง

“ศนยตดตามและสนบสนนการตรวจ

วเคราะหกรณฉกเฉน”

สำานกวชาการ+กองแผนฯ+


2

16





ศวก./สวส.

สง Mobile Lab ไปประจำา กรณมพนทระบาดหางไกล จาก ศวก.และมตวอยางสง ตรวจ 50 ราย/วน สงนกวทยฯอาวโสประจำา พนท สงผเชยวชาญตรวจสอบ ผปวยบางรายทสงสย สมตรวจตวอยางเฉพาะราย ทสำาคญเทานนในกรณทม การระบาดใหญ


สำานกวชาการ+ศวก.+สวส.





ตดตามสถานการณและใหบรการปกต

ปฏบตการเชนเดยว กบระยะ L2 และ L1


1 2

4

L4)

17



L1)

18

ภาคผนวก 1

สถานทตรวจวเคราะห ไขหวดใหญและไขหวดนก ของกรมวทยาศาสตรการแพทยสวนกลาง ไปหนาสารบญ

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ตงอย กรมวทยาศาสตรการแพทย อาคาร 1 เลขท 88/7 ถนนตวานนท ตำาบล

ตลาดขวญ อ. เมอง จ.นนทบร 11000 โทรศพท 025912153, 029510000 ตอ 99248 โทรสาร : 025912153

สวนภมภาค1. ศนยวทยาศาสตรการแพทยเชยงราย ตงอย ณ เลขท 148 หม 3 ต.นางแล อ.เมอง จ.เชยงราย 57100

โทรศพท : (053) 793149-50 โทรสาร : (053) 7931482. ศนยวทยาศาสตรการแพทยเชยงใหม

ตงอย ณ เลขท 191 หม 5 ต.ดอนแกว อ.แมรม จ.เชยงใหม 50180 โทรศพท : (053) 112188-90 โทรสาร : (053) 112194 3. ศนยวทยาศาสตรการแพทย นครสวรรค

ตงอย ณ บรเวณโรงพยาบาลจตเวชนครสวรรค 2 หม 4 ต.ทานำาออย อ.พยหะคร จ.นครสวรรค 60130

โทรศพท : (056) 267423, (056) 267428 โทรสาร : (056) 2674334. ศนยวทยาศาสตรการแพทยพษณโลก ตงอย ณ ศนยราชการ ต.หวรอ อ.เมอง จ.พษณโลก 65000 โทรศพท : (055) 247581-2 โทรสาร : (055) 247581-2 ตอ 2125. ศนยวทยาศาสตรการแพทยชลบร ตงอย ณ เลขท 59/2 หม 3 ต.เสมด อ.เมอง จ.ชลบร 20000 โทรศพท : (038) 784006-7, (038) 784532-3, (038) 455379

โทรสาร : (038) 4551656. ศนยวทยาศาสตรการแพทยสมทรสงคราม ตงอย ณ เลขท 136 หม 4 ถนนเอกชย ต.ลาดใหญ อ.เมอง จ.สมทรสงคราม

75000 โทรศพท : (034) 720668 โทรสาร : (034) 7205407. ศนยวทยาศาสตรการแพทยขอนแกน ตงอย ณ เลขท 400/2 ถนนหนาศนยราชการ อ.เมอง จ.ขอนแกน 40000 โทรศพท : (043) 240800 โทรสาร : (043) 2408458. ศนยวทยาศาสตรการแพทยนครราชสมา


19

ตงอย ณ ถนนราชสมา-โชคชย หลกกโลเมตรท 7 ต.หนองบวศาลา อ.เมอง จ.นครราชสมา 30000

โทรศพท : (044) 258713-4 โทรสาร : (044) 2958699. ศนยวทยาศาสตรการแพทยอดรธาน ตงอย ณ เลขท 54 หม 1 ต.บางไผ อ.เมอง จ.อดรธาน 41330 โทรศพท : (042) 207364-6 โทรสาร : (042) 207367

10. ศนยวทยาศาสตรการแพทยอบลราชธาน ตงอย ณ หม 11 ถนนคลงอาวธ ต.ขามใหญ อ.เมอง จ.อบลราชธาน 34000 โทรศพท : (045) 312231-4 โทรสาร : (045) 31223111. ศนยวทยาศาสตรการแพทยตรง ตงอย ณ หม 4 ต.บานควน อ.เมอง จ.ตรง 92000 โทรศพท : (075) 501050-3 โทรสาร : (075) 50105612. ศนยวทยาศาสตรการแพทยสงขลา ตงอย ณ เลขท 616/1 หม 2 เชงสะพานตณสลานนท ต.พะวง อ.เมอง

จ.สงขลา 90000 โทรศพท : (074) 447024-8 โทรสาร : (074) 33380913. ศนยวทยาศาสตรการแพทยสราษฎรธาน ตงอย ณ นคมซอย 2 บานวงหวาย ต.ขนทะเล อ.เมอง จ.สราษฎรธาน 84100 โทรศพท : (077) 355303 โทรสาร : (077) 35530014. ศนยวทยาศาสตรการแพทยภเกต

ตงอย ณ เลขท 353 ถนนเยาวราช ต. ตลาดใหญ อ. เมอง จ. ภเกต 83000 โทรศพท : (076) 354611,354613 โทรสาร (076) 354612

หมายเหต: ศนยวทยาศาสตรการแพทยภเกต มหนาทประสานและสงตอตวอยางใหศนยวทยาศาสตรการแพทยสราษฎรธาน หรอ สถาบนวจยวทยาศาสตร

สาธารณสข เพอตรวจวเคราะห



20

ภาคผนวก 2ผประสานงาน

หนาทของผประสานงาน ไปหนาสารบญ

1. ประสานงานในอำานาจหนาททไดรบมอบหมายในการตรวจวเคราะหไขหวดใหญและไขหวดนก กบหนวยงานภายนอก ซงตงอยในพนทรบผดชอบ เชน สาธารณสขจงหวด โรงพยาบาล สำานกงานควบคมโรคเขต สำานกระบาดวทยา กรมควบคมโรค ศนยปฏบตการควบคมการระบาดไขหวดใหญและไขหวดนก กระทรวงสาธารณสข เพอตดตามสถานการณ แลกเปลยนขอมล จดทำาแผนปฏบตการ ฯลฯ

2. ประสานงานในอำานาจหนาททไดรบมอบหมายในการตรวจวเคราะหไขหวดใหญและไขหวดนก กบหนวยงานภายใน กรมวทยาศาสตรการแพทย เพอถายทอดขอมล สงตอกจกรรม ปรบปรงการปฏบตงาน สรปใหบคคลทเกยวของรบทราบ

3. อนๆตามทไดรบมอบหมายรายชอผประสานงาน

ชอ ตำาแหนง โทรศพทมอถอ

e-mail

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข นนทบร1. น.พ. ปฐม สวรรคปญญาเลศ

ผอำานวยการฯ 0816124480

[email protected]

2. น.ส.กรองแกว ศภวฒน

รองผอำานวยการฯ 0819104043

[email protected]

3. น.ส.ศรมา ปทมดลก รองผอำานวยการฯ 0819874989

[email protected]

4. น.พ. รงเรอง กจผาต นายแพทย 8 วช. 0817420646

[email protected]

5. นายบณฑร พานชกล เจาหนาทรบตวอยาง 0892045802

[email protected]


21

025912153

ศนยวทยาศาสตรการแพทย อดรธาน1. นายศรพงษ ณ นาน ผอำานวยการศนยฯ 01-

9751823

[email protected]

2.นายสรศกด หมนพล นกเทคนคการแพทย 7 วช

01-9654402

[email protected]

3.นางบญนภา สวรรณกาล

นกเทคนคการแพทย 6 ว

01-8727244

[email protected]

4.นายประมวล แสงทอน เจาพนกงานวทยาศาสตรการแพทย 6

01-0595624

5. นางจนตนา วองวไลรตน

นกเทคนคการแพทย 8 วช

06-2192891

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย เชยงใหม1. นางสธวรรณ ศรอปโย ผอำานวยการศนย 08-

1885-7140

[email protected]

2. นางสลกจต ชตพงษวเวท


08-1881-4319

[email protected]

3. นายยทธการ ยะนนโต นกเทคนคการแพทย 7 วช

08-9700-8394

[email protected]

4. นายสมคด ธจกร นกเทคนคการแพทย 7 วช

08-1022-2436

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย นครสวรรค1. น.ส. จารวรรณ ลมสจจะสกล

ผอำานวยการศนย 08-1962-1473

[email protected]

2. นางสาวศรพร ทองประกายแสง

นกวทยาศาสตรการแพทย 6

086-6807915

[email protected]

3. นางสาวพรนภา ธรรมาธวฒน


086-2161096

[email protected]


22

mailto:[email protected]




ชอ ตำาแหนง โทรศพทมอถอ

e-mail

4. นางสมาล ขนพลนาควาส

เจาหนาทบนทกขอมล 5

089-8602787

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย เชยงราย1. นายสงคม คณตวทยา


[email protected]

2.นางสาวอมรา โยวง นกเทคนคการแพทย 6 ว

08-9853-2240

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย พษณโลก1. น.พ. ชนะ คณาธรรม ผอำานวยการศนย 08-1475-

[email protected]

2. นางสาวศนสนย ตนตจธม

นกเทคนคการแพทย 8 วช.

08-1039-1538

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย ขอนแกน1. น.ส. ลกษณา ลอประเสรฐ


[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย สมทรสงคราม1. นายมงคล เจนจตตกล


[email protected]

4. นางปานทพย ศรโชต นกวทยาศาสตรการแพทย 7

08-41316522

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย ชลบร1. นายสมเกยต บญญะบญชา


[email protected]

2. น.ส.วรางคณา ออนทรวง


08-18357818

[email protected]

3. นายยงยทธ พรหมพนธใจ

นกเทคนคการแพทย 5

08-13655467

ศนยวทยาศาสตรการแพทย นครราชสมา1. นางจรภรณ บณยวง ผอำานวยการศนย 08-1878- jureporn@dmsc.


23



mailto:sansanee@dmsc




ศจโรจน 0440 moph.go.thศนยวทยาศาสตรการแพทย อบลราชธาน1. ภก.วรวทย กตตวงศสนทร


[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย ตรง1. นายธระศกด สภาไชยกจ


[email protected]

2. นางสาวเกษร บญยรกษโยธน


08-7280-2659

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย สราษฎรธาน1. นายบำารง คงด ผอำานวยการศนย 08-1892-

[email protected]

2.นางสาวสธาทพย ฤทธาภรมย

นกเทคนคการแพทย 4 08-9977-9113

Kate_MT_WU @hotmail.com

3.นางสาวจราภรณ เพชรรกษ

นกวทยาศาสตรการแพทย 8 ว

08-18113352

jiraporn@ dmsc.moph.go.th

ศนยวทยาศาสตรการแพทย สงขลา1.นายเกรก รตอาภา ผอำานวยการศนย 08-1990-

[email protected]

2. นางสาว เยาวมาลย สตวจตร


08-19570521

[email protected]

3.นางสาววรรธน สงขหรญ


089-4653623

[email protected]


ผตรวจวเคราะหหนาทของผตรวจวเคราะห ไปหนาสารบญ

1. ตรวจวเคราะหตวอยางทสงสยไขหวดใหญและไขหวดนก2. แปลผลและรายงานผลการตรวจวเคราะห3. อนๆทรบมอบหมาย


24

คณสมบตของเจาหนาทผตรวจวเคราะห 1. เปนนกเทคนคการแพทยหรอนกวทยาศาสตรการแพทย2. เคยปฏบตงานดานการตรวจวเคราะห PCR (Polymerase Chain Reaction)

มากอน / เคยผานการฝกอบรมหรอปฏบตงานการตรวจวเคราะหไขหวดใหญและไขหวดนก

รายชอผตรวจวเคราะห

ชอ ตำาแหนง อายงาน (ขอ 2)

(ป/ป)

โทรศพทมอถอ

e-mail

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข1. นางปราณ ธวชสภา นกวทยาศาสตรการ

แพทย 8 ว35 081-

6515651

[email protected]

2. น.ส.มาลน จตตกานพชย


21/3 081-8752792

[email protected]

3. นางสรพรรณ แสงอรณ


7/3 089-7701144

[email protected]

4. น.ส. สนทรยา วยเจรญ


12/3 086-3101544

[email protected]

5. น.ส.ธนสภา ธนเดชากล


2/2 081-9477708

6. นายตรวฒน วฒนะโชคชย

นกวทยาศาสตรการแพทย

2/2

7. น.ส.อรณรศม เกตสมบรณ


2/2 088-40864831

8. น.ส.ชมพนท นดศภร


2/2

ศนยวทยาศาสตรการแพทยเชยงราย 1.นายธวช จอมใจ นกเทคนคการแพทย 12/0 089 - -


25



6 ว 7571269

2.นางสาวอมรา โยวง นกเทคนคการแพทย 6 ว

8/1 089 - 8532240

[email protected]@hotmail.com

3. นางสาวอรทย สมเงน


3/1 089 – 4306157

[email protected]

4.นางสาวจราภรณ อทธยง

เจาพนกงานวทยาศาสตรการแพทย 2

1/1 089 – 6345391

[email protected]


(ป/ป)


e-mail

ศนยวทยาศาสตรการแพทย เชยงใหม 1. นางสลกจต ชตพงษวเวท


15/3 08-1881-4319

[email protected]

2.นายยทธการ ยะนนโต นกเทคนคการแพทย 7 วช

3 /3 08-9700-8394

[email protected]

3.นายสมคด ธจกร นกเทคนคการแพทย 7 วช

11/1 08-1022-2436

[email protected]

4. นางสาวจารรน วณสอน


1/1 08-9191-6112

[email protected]

5.นางสาวพรรณราย วระเศรษฐกล


11/3 08 9433 8612

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย นครสวรรค 1. นางวาสนา พโลนพงศธร


5 / 2 089-5655336

[email protected]


26





2. นายเจตน วนแตง นกเทคนคการแพทย 3

1 /1 086-9337137

[email protected]

3. นางสาวปารชาต กญญาบญ


3 /3 087-8198221

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย พษณโลก 1. น.ส. ศนสนย ตนตจธม


29/3 08-1039-1538

[email protected]

2. นายชวลต เกยรตวชชกล


21/3 08-1680-9994

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย ชลบร 1. น.ส.วรางคณา ออนทรวง


15 08-18357818

[email protected]

2. นายยงยทธ พรหมพนธใจ


18 08-13655467

[email protected]

3. น.ส.ปฐธนวรรณ ลมสกลศรรตน


13 08-11769939

[email protected]

4. น.ส.วรดา เตรยาสงห นกเทคนคการแพทย 1 08-58381238

[email protected]

5. น.ส.วรนตร พรณรกษ


30 08-90308149

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย สมทรสงคราม 1. นายเอกวฒน อณหเลขกะ


9/3 08-58108083

[email protected]

2. นายวรวฒน แดงสกล นกวทยาศาสตรการแพทย 5

5/3 08-63815663

[email protected]

3. นายนพนธ อทรวฒนา


2/2 08-95037737

[email protected]

4. นางปานทพย ศรโชต นกวทยาศาสตรการแพทย 7

10/3 08-41316522

[email protected]

5. น.ส.กนกวรรณ นกเทคนคการแพทย 2/0 08-1835475

[email protected]


27
























เทยนมณ 7 6ศนยวทยาศาสตรการแพทย ขอนแกน 1.นางปรศนา วงศวรขนธ


25/3 086-8642812

[email protected]

2.นางสทศนย วมลเศรษฐ


25/3 089-5732732

[email protected]

3.นางวจนา ชางทอง นกเทคนคการแพทย 7 วช

15/1 081-3805038

[email protected]

4.นางอรณ ชศรยง นกเทคนคการแพทย 7 วช

10/3 086-2278476

[email protected]


(ป/ป)


e-mail

ศนยวทยาศาสตรการแพทย นครราชสมา 1. นางสาวเพญนภา ยทธยงค


10/1 0866052814,0872459068

[email protected],[email protected]

2. นางสาวชนฤด คลงกระโทก


8/1 0810748787

[email protected]

3. นางสาวสวน สกลไพศาล


1/1 0812667254

[email protected]

4. นายธราธป เรองวทยานนท


10/2 0867239982

[email protected]

5. นายประเสรฐ คอยสนเทยะ


10/1 0898654093

[email protected]

6. นางจราภรณ พลเพม

เจาพนกงานวทยาศาสตรการ

8/1 0850241543

[email protected]


28



แพทย 67. นางองกมล นาสวาสด


0/1 0818789124

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย อดรธาน1. นายสรศกด หมนพล นกเทคนคการแพทย

7 วช10/3 081-

[email protected]

2. นางบญนภา สวรรณกาล


6/3 081-8727244

[email protected]

3. นางสาวภทรพร เชยประทม

นกเทคนคการแพทย 3 1/1 09-6228508

[email protected]

4. นางสาวจารณย แสนเสนา


3/3 084-5111821

[email protected]

5. นางสาวธดาภรณ วงศพฒ


2/2 081-7297864

[email protected]

6. นายวสนต จนทะนด นกวทยาศาสตรการแพทย

1/1 087-8655120

[email protected]

7. นางสาววนเพญ กองคำา


1/1 086-8549975

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย อบลราชธาน 1.นายสทศ จนทรพนธ นกเทคนคการแพทย

7 วช.3/3 089-

[email protected]

2.นายพงษ โภคสวสด นกเทคนคการแพทย 8 วช.

2/2 081-0637650

[email protected]

3.นายอดชย แสนทวสข นกเทคนคการแพทย 5

2/2 089-1892562

[email protected]

4.นส.จนทรฉาย คำาแสน นกเทคนคการแพทย 7 วช.

5/0 081-0677242

[email protected]

5.นางวภาวด เจยรกล นกเทคนคการแพทย 7 วช.

1/0 081-0682882

[email protected]

6.นางขวญใจ วงคะฮาต นกเทคนคการแพทย 7 วช.

12/0 085-1191213

[email protected]


29


(ป/ป)


e-mail

ศนยวทยาศาสตรการแพทย สงขลา 1.น.ส.ชณฐกานต แสงศรคำา


11/3 089-7329521

[email protected]

2.น.ส.วรรธน สงขหรญ นกวทยาศาสตรการแพทย 6 ว

10/3 089-4653623

[email protected]

3.นางวไลลกษณ กาญจนะพน


10/3 081-0992033

[email protected]

4.น.ส.เสาวภาวณ ธานรตน

นกเทคนคการแพทย3

1/1 089-8783418

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย สราษฎรธาน 1.นางสาวสธาทพย ฤทธาภรมย


3/3 08-9977-9113

Kate_MT_WU @hotmail.com

2. นางสาวรชน ศรสวรรณ


1/1 08-9290-9105

[email protected]

3. นางสาวเกษรนทร กวเฉงโหย


1/1 08-6270-2095

[email protected]

ศนยวทยาศาสตรการแพทย ตรง1. นางสาวเกษร

บญยรกษโยธนนกเทคนคการแพทย 8 วช

12/2 08-7280-2659

[email protected]

2. นายอตเวทย เศวตะดล


5/2 08-1083-8449

-

3. น.ส. ทพวรรณ กงแฮ


3/1 08-9651-5762

[email protected] [email protected]

4. นางยนด นำาเพชร จพง. วทยาศาสตร 9/1 08-9469- Y-แผนปฏบตการการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการไขหวดนก 5/17/2023กรมวทยาศาสตรการแพทย

30

การแพทย 6 8970 [email protected]


คณะนกวทยาศาสตรทปรกษาการตรวจวเคราะห

หนาทนกวทยาศาสตรทปรกษาฯ ไปหนาสารบญ

1. ใหคำาปรกษาดานเทคนคเกยวกบการตรวจยนยนเชอไขหวดนกและการแปลผลตรวจวเคราะห

2. เสนอแนวทางการดำาเนนการและพฒนาคณภาพมาตรฐานและประสทธภาพการตรวจยนยนเชอไขหวดนก

รายชอคณะทปรกษาการตรวจวเคราะหชอ ตำาแหนง ทอย โทรศพท e-mail

1. นายวฒนา อวาณชย

นกวทยาศาสตรการแพทย 9 ชช

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

02-9510000 ตอ 99150 หรอ081-8112926

[email protected]

2. นางปราณ ธวชสภา นกวทยาศาสตร สถาบนวจย 081-651565

[email protected]


31

การแพทย 8 ว วทยาศาสตรสาธารณสข

1

3. นางสาวมาลน จตตกานตพชย



081-8752792

[email protected]

4. นางสรพรรณ แสงอรณ



089-7701144

[email protected]


คณะนกวทยาศาสตรการแพทยอาวโส

หนาทคณะนกวทยาศาสตรการแพทยอาวโส ไปหนาสารบญ

1. ตรวจสอบและกำากบการปฏบตงานตรวจยนยนเชอไขหวดนกของผปฏบตงาน ณ ศนยวทยาศาสตรการแพทยและหนวยบรการเคลอนทตรวจยนยนไขหวดนกใหมความถกตองตามหลกวชาการ

2. ใหคำาแนะนำาเกยวกบการตรวจยนยนเชอไขหวดนกแกผปฏบตงาน

รายชอคณะนกวทยาศาสตรการแพทยอาวโสชอ ตำาแหนง ทอย โทรศพท e-mail


32



มอถอ1. นายวฒนา อ

วาณชยนกวทยาศาสตรการแพทย 9ชช


029510000 ตอ 99510 หรอ0818112926

[email protected]

2. นางสลกจต ชตพงษวเวท


ศนยวทยาศาสตรการแพทยเชยงใหม

08-1881-4319

[email protected]

3. นางสาวเยาวมาลย สตวจตร


ศนยวทยาศาสตรการแพทยสงขลา

08-19570521

[email protected]

4. นางสาวเกษร บญยรกษโยธน


ศนยวทยาศาสตรการแพทยตรง

08-7280-2659

[email protected]

5. นางสาวศนสนย ตนตจธม


ศนยวทยาศาสตรการแพทยพษณโลก

08-1039-1538

[email protected]

ภาคผนวก 6ไปหนาสารบญ

รายชอนำายาและสารเคมทจำาเปนในการตรวจวเคราะหไขหวดใหญและไขหวดนก


33



ชอวสดวทยาศาสตร หนวย จำานวน/เดอน ราคา/หนวย(บาท)

กอนการ

ระบาด

ระบาดปานกลาง

ระบาดรนแรง

จำานวนตวอยางสงตรวจ 50 500 1,5001. นำายาสกด RNA Tests 50 500 1,500 1602. Single step RT-PCR

Tests 100 1,000 3,000 195

3. Agarose gel ขวด 1 2 4 6,0004. DNA marker หลอด 1 5 10 3,2005. Tris-buffer ขวด 1 5 10 2,2006. Plastic ware กลอง 1 5 10 5,0007. Gloves กลอง 2 5 10 1608. mask (100 pcs/box)

กลอง 2 5 10 70

9. Goggle อน 2 4 4 50010. Rnase inhibitor หลอด 1 10 30 2,35011. DNA marker หลอด 1 10 30 3,21012. DTT หลอด 1 5 30 7,00013. Real-time PCR probe & reagents

ตวอยาง

10 200 300 1,600

14. Disposable Gown

ชด 10 50 200 80



34


แนวทางการเกบตวอยางสงตรวจไขหวดใหญและไขหวดนก

วธเกบและสงตวอยางเพอตรวจวนจฉยผปวยสงสยไขหวดใหญและไขหวดนกไปหนาสารบญ

o ตวอยางเพอการตรวจหาสารพนธกรรมดวยวธ PCR (Polymerase Chain Reaction) และการ

แยกเชอ ไวรส (Viral isolation & IFA)ควรเกบตวอยางใหเรวทสด เมอพบผปวยในระยะแรกทเร มปรากฏอาการของ

โรค การ เก บ ใช ว ธ ไ ร เ ช อ (aseptic technique) ต วอย างแยกเ ช อ ไ ด แ ก Nasopharyngeal aspiration, Throat swab แ ล ะ Nasopharyngeal swab

Nasopharyngeal aspiration เกบโดยใชพลาสตกทตอกบเครองดดสอดใสเขาในชองจมก ดดสารคดหลงจากทางเดนหายใจประมาณ 2-3 มล. ใสในหลอดทปราศจากเชอ กรณดดเสมหะไดนอย ใช Viral Transport Media ลางเซลลทคางสายลงในหลอด การเกบจาก Nasopharyngeal aspirate ใหคา Yield ในการตรวจชนสตรสงทสด ถอเปนวธการเกบตวอยางทดทสด

หมายเหต อาจเกบโดยวธ Suction จาก Endotracheal tube ในผปวยทมอาการรนแรง

Throat swab เกบโดยใช sterile dacron หรอ rayon swab ทมดามเปนพลาสตกปายภายในลำาคอบรเวณ posterior-pharyngeal ไมควรใช swab ทมสวนประกอบของ calcium alginate หรอ cotton ทมดามเปนไม แชสวนปลาย swab ในนำายา transport media โดยหกดามสวนมอจบทงปดฝาใหสนท

Nasopharyngeal swab1. ผเกบตวอยางตองปองกนตนเองจากการตดเชอและการแพรเชอสชมชน2. อธบายใหผปวยคลายความวตกกงวล วาวธการเกบตวอยางไมมอนตราย

อาจมการระคายเคองขณะเกบตวอยางไดบาง3. ตองเตรยมผปวย โดยการใหผปวยแหงนหนาขนจนสด และคางไว4. วดลวดสวอบ (Nasopharyngeal swab) จากปลายจมกถงตงหของผ

ปวย แลวหกครงใหลวดสวอบทำามม 90 องศา5. ใหผปวยหายใจเขาลก ๆ และหายใจออกยาว ๆ หลงจากนนใหผปวยกลนหาย

ในในขณะทหายใจออก


35

6. ผเกบตวอยางควรเขาเกบตวอยางจากดานหลงของผปวย เพอปองกนการตดเชอมาสผเกบตวอยาง

7. สอดลวดสวอบ (Nasopharyngeal swab) เขาจนสดของครงทไดหกไว (ถาสอดเขาไมไดจนสด แสดงวาปลายสวอบเขาไมถงตำาแหนงบรเวณ Nasopharynx) ใหพยายามขยบทศทางของลวดเลกนอยจนสอดเขาไดจนสดลวด การสอดลวดสวอบควรสอดในทศทางตงฉากกบใบหนาของผปวย จะทำาใหสามารถสอดลวดสวอบเขาจนสดได ถงรปท 1 (คลายเทคนคการใส NG Tube)

8. หมนลวดสวอบโดยรอบประมาณ 3 วนาท แลวดงลวดสวอบออก9. จมปลายสวอบลงใน Viral Transport Media และตดปลายลวดสวนเกด

จากหลอดเกบตวอยาง10. ปดฝาและนำาสง ตวอยางสงตรวจเหลานตองปดจกใหสนท พนดวยเทป

ปดฉลาก แจงชอผปวยชนดของตวอยาง วนทเกบ บรรจใสถงพลาสตก รดยางใหแนน แชในกระตกนำาแขง (ดงรปท 6) รบนำาสงทนทถาจำาเปนตองรอควรเกบไวในตเยน (4 องศาเซลเซยส) หามแชในชองแขงของตเยน ถาตองการเกบนานเกน 72 ชวโมง ใหเกบทอณหภม –70 องศาเซลเซยล

หมายเหต Viral Transport Media ขอไดทสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข และศนยวทยาศาสตรการแพทยทกแหง

o เกบตวอยางเพอตรวจหาแอนตบอดในซรมเจาะจากเสนเลอดดำาประมาณ 3-5 มล. ปนแยกซรมใสหลอดไรเชอ ปดจกให

สนท ปดฉลากเกบใสตเยน (4 องศาเซลเซยล) รอจนไดซร มครงท 2 บรรจรวมใสถงพลาสตด รดยาง แชในกระตกนำาแขงสงตวอยางพรอมกน พรอมตดเครองหมาย Biohazard

ควรเจาะเลอดตรวจ 2 ครง เจาะเลอดในระยะเรมเปนโรค (acute serum) และระยะโรคทเลา (convalescent serum) หางประมาณ 14 วน ทำาการตรวจซรมดวยเทคนค Micro-neutralizing test

หมายเหต ผลการตรวจซรมจะใชเพอการวนจฉยในรายทมปญหาจากการตรวจวเคราะหสารคดหลงระบบทางเดนหายใจ และเปนขอมลดานการแพทยและสาธารณสข ดงนน ผลการตรวจซรมจะไมมการรายงานดวยระบบการรายงานผลการตรวจวเคราะหทงในระบบปกตและระบบเรงดวน ยกเวนในรายทคณะกรรมการวนจฉยโรคใชผลการตรวจซรมประกอบการวนจฉย


36


แบบนำาสงตวอยางเพอตรวจวนจฉยผปวยสงสยโรคไขหวดนกกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข

กรณากรอกขอมลใหครบถวน

ชอผปวย ………………………… เพศ …… อาย …… ป เดอน…… อาชพ ทอยเลขท……………… หมท……… ……… ตำาบล……………

อำาเภอ……………… จงหวด วนทเรมปวย………………… วนทรบไว………………… ……………..... รกษาทโรงพยาบาล ………………… HN ……………………ชอแพทยผตรวจ …………………………

ประวตการสมผสและการเดนทาง1. ในระยะ 7 วนกอนปวยมผปวยในครอบครวหรอเพอนบานใกลเคยงมอาการปวยเหมอนกน หรอไม [ ] ไมม [ ] ม2. ในระยะ 7 วนกอนปวยทานไดพดคยหรอไปเยยมผปวยทเปนโรคไขหวดใหญหรอปอดอกเสบหรอไม [ ] ไมม [ ] ม3. ในระยะ 7 วนกอนปวยทานไดจบตองไกทมชวต หรอ เพงตายหรอไม

[ ] ไมม [ ] ม4. ในระยะ 7 วนกอนปวยทานไดเดนทางเขาฟารมไกหรอไม [ ] ไมม [ ] ม5. ในระยะ 7 วนกอนปวยมการเดนทางไปพกแรมทอนหรอไม [ ] ไมม [ ] ม

อาการ กรณาทำาเครองหมาย / ในชอง [ ] [ ] ไข เปนมา …… วน อณหภม ……o ซ [ ] ปอดบวม[ ] ปวดเมอยกลามเนอ [ ] ปอดอกเสบ[ ] ปวดศรษะ [ ] เจบคอ[ ] ไอ [ ] หลอดลมอกเสบ[ ] คดจมก [ ] มเสมหะ[ ] นำามกไหล [ ] หอบ หายใจลำาบาก[ ] ออนเพลย อยางมาก [ ] ถายเหลวอาการแทรกซอนอน ๆ ………………………………………………………………………………………………

ผลการทดสอบ Rapid test Positive Negative ชอชดทดสอบ…………………………การวนจฉยของแพทย …………………………………………………………………………………………

ภาคผนวก

37

คำาแนะนำาวธเกบและสงตวอยางเพอตรวจวนจฉยผปวยสงสยไขหวดนก

ตวอยางเพอการแยกเชอ/ตรวจหาสารพนธกรรมควรเกบตวอยางใหเรวทสด เมอพบผปวยในระยะแรกทเรมปรากฏอาการของโรค การ

เกบใชวธไรเชอ (aseptic technique) ตวอยางแยกเชอไดแก nasopharyngeal aspiration, , throat swab และ nasopharyngeal swab

Nasopharyngeal aspirate เกบโดยใชสายพลาสตกทตอกบเครองดดสอดใสเขาในชองจมก ดดประมาณ 2–3 มล.ใสในหลอดทปราศจากเชอหรอบรรจลงในอาหารเกบเชอ (Viral Transport Media : VTM)

Throat swab ใช sterile dacron หรอ rayon swab ทมดามเปนพลาสตกปายภายในลำาคอบรเวณ posterior-pharyngeal ไมควรใช swab ทมสวนประกอบของ calcium alginate หรอ cotton ทมดามเปนไม แชสวนปลาย swab ในนำายา transport media โดยหกดามสวนมอจบทงปดฝาใหสนท

Nasopharyngeal swab ใชลวด swab ทเกบตวอยาง ใหแชสวนปลายลวดพนสำาลใน VTM ใชกรรไกรตดดามลวดสวนมอจบทง หามแชลงทงหมด หามพบลวดโดยปลายอกดานโผลออกนอก ปดเกลยวหลอด VTM ใหสนท ตวอยาง swab ทใชลวด free


38

calcium algenate ใชเฉพาะสงตรวจวธ PCR เทานน ( กรณ rapid test ใหใชอปกรณของ rapid test หรอตามคำาแนะนำาของชดตรวจนนๆ )

ตวอยางสงตรวจตองปดเกลยวจกใหสนท พนดวยเทป ปดฉลาก ตดชอผปวย ระบชนดของตวอยาง วนทเกบ ใสถงพลาสตก รดยางใหแนน บรรจในกระปองพลาสตก(กระปองยา) แชเยนในกลองโฟม รบนำาสงทนท หรอเกบไวในตเยน(4o ซ) หามแชในชองแชแขงของตเยน

การสนบสนนวสดอปกรณ รายการ 1 และ 2 ขอรบไดท งานระบาดของ สำานกงานสาธารณสขจงหวด

- รายการท 1.Viral transport media(VTM) ขอรบไดทศนยวทยาศาสตรการแพทยหรอสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

- รายการท 2.ลวดพนสำาลชนด free calcium algenate และชดตรวจเบองตน(Rapid Test) ขอรบไดทสำานกงานควบคมปองกนโรค

ตวอยางเลอดเพอตรวจหาแอนตบอดเจาะเลอด 2 ครง ครงแรกในระยะเรมเปนโรค (acute serum)หรอวนทผปวยมา

รกษา และครงท 2 ระยะโรคทเลา (convalescent serum) หางจากครงแรก 10-14 วน หากเจาะครงเดยวอาจตรวจหา IgM จาก convalescent serum ตวอยางเลอดน จะไมไดรายงานผล ใชเปนขอมลประกอบการยนยนหรอหาสาเหตการเกดโรคอนๆ

อยาลม ผสงควรโทรศพทประสานกอนทกครง สงไดทกวนไมเวนวนหยดราชการ

ศนยวทยาศาสตรการแพทย.........................ทอย...........................................

โทรศพท ....................................โทรสาร ......................................

นอกเวลาราชการตดตอโทร ................... ชอ...................................โทร ................... ชอ...................................โทร ................... ชอ...................................โทร ................... ชอ...................................โทร ................... ชอ...................................

ขดของ-สงสยตดตอสอบถาม นพ.รงเรอง 081-989-1978, ดร.วฒนา

081-811-2926


39

อยาลม ใบนำาสงน ใหใสซองตดทขางกลอง เพอตรวจสอบกอนรบตวอยาง ( หามบรรจรวม ไวในกลอง )



แนวทางการตรวจวเคราะหเชอไขหวดใหญและไขหวดนก

การตรวจวเคราะหใชวธมาตรฐานตามกรมวทยาศาสตรการแพทย ชอ SOP: การตรวจวนจฉยโรคไขหวดนกดวยวธ RT-PCR รหส SOP: - 13-02-013 (ตามภาคผนวก 8)

เงอนไขสำาคญในการตรวจวเคราะหตองดำาเนนการ ดงน1. ในพนททมการประกาศใหเปนเขตทตองมการเฝา

ระวงอยางเขมงวด หรอ พนททมการระบาดของเชอไขหวดนกในไก หรอมการระบาดของเชอไขหวดใหญ

ตรวจ FLUA/B, H5 (1 primer set) (ในกรณผปวยรายทนาสงสยตดเชอไขหวดนก ควรจะตรวจวเคราะห H5 ดวย primer 2 sets ไปพรอมกนเพอความรวดเรว)

หาก FLUA/B -, H5- ใหรายงานผลเบองตนไปกอนแลวตรวจ H1, H3 ตอไป เมอไดผล H1, H3 แลวใหจงรายงานฉบบจรง

หาก FLUA -, H5+ (1 set) - ใหตรวจดวย H5 ทง 2 sets อกครง - แบงตวอยางสง NIH เพอตรวจยนยนพรอมกนไป - รายงานผลเบองตนใหคณะผเชยวชาญของกรมวทยาศาสตรการแพทยและอธบด

ทราบ - การรายงาน H5+ ใหโรงพยาบาลทราบขอใหผานการเหนชอบของอธบดกอน2. ในพนทอนทไมมการระบาดของเชอไขหวดนกในไกหรอไมมการระบาดของเชอไข

หวดใหญo กรณผปวยไมมประวตสมผสไกหรอไมมอาการรนแรง (pneumonia)

ตรวจ FLUA/Bหาก FLUA-/B+ หรอ FLUA/B - รายงานโรงพยาบาลหรอ สสจ.หาก FLUA+ ตรวจ H1, H3, H5 (1 primer set) หาก H5 + ดำาเนนการตามขอ 1

o กรณผปวยมประวตสมผสไกหรอมอาการรนแรง (ม pneumonia)


40

ใหตรวจวเคราะหตามขอ 1 โดยใช primer H5 2 sets3. ในกรณทมขอสงสยเรองการอานผลวเคราะห ขอใหโทรศพทตดตอปรกษา คณะท

ปรกษาทางหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย (ภาคผนวก 4) โดยอาจจะสงรปถายภาพ gel มาใหตรวจสอบโดยทาง e-mail กได

ให ศวก. ตดตามสอบถามจากแพทยหรอพยาบาลผรกษาเพอตดตามอาการของผปวย ถงแมวาผลตรวจจะใหผลเปนลบในเบองตน

4. ในรายสำาคญทผปวยมอาการรนแรงหรอการตดตามใกลชดในพนท ใหผตรวจวเคราะหแจงผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยทราบเพอรายงานใหอธบดทราบ และแจงนายแพทยรงเรอง กจผาต เพอตดตามอาการทางคลนกของผปวยตอไป

5. ในกรณทพบผลบวกของ H5 ดวย primer 1 หรอ 2 set ใหตรวจดวา- จะไมเกดจากการปนเป อนของ positive control (ใหดวาความเขมของ band

ของ H5 ของตวอยางไมควรมากกวา control เพราะปรมาณไวรสในตวอยางจะนอยมาก และควรตรวจวเคราะหซำาอกครง)

- ใหตรวจสอบจากประวตผปวยวามประวตสมผสไกและม pneumonia หรอไม ถาไม แสดงวาอาจจะเกดความผดพลาดจากการตรวจหรอเตรยมตวอยาง ควรขอตวอยางใหมมาตรวจซำาอกครง และสงตวอยางทกครงมาตรวจท สวส. พรอมกนไปดวย

- ใหโทรศพทปรกษาผลวเคราะหกบนกวทยาศาสตรทปรกษาของหองปฏบตการ สวส. ดวย และรายงานผลเบองตนถงทานอธบด

- การรายงานผลบวก H5 ใหโรงพยาบาลทราบ ตองรอผลยนยนจากทาง สวส. กอน และรายงานอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยทราบ

การแปลผลและรายงานผลการตรวจวเคราะหกรณผลเปน FluA/B -, H1-, H5 - ไมพบสารพนธกรรมของเชอไวรสไขหวดใหญและไขหวด

นกFluB +, H1-, H5 - พบสารพนธกรรมของเชอไวรสไขหวดใหญชนด B

แตไมพบสารพนธกรรมของ เชอไขหวดนกFluA + H1-, H5 - พบสารพนธกรรมของเชอไวรสไขหวดใหญชนด A แต

ไมพบสารพนธกรรมของ เชอไขหวดนก


41

FluA +, H1+, H5 - พบสารพนธกรรมของเชอไวรสไขหวดใหญชนด A สายพนธ H1 แตไมพบสารพนธกรรมของเชอ

ไวรสไขหวดนกFluA +, H3+, H5 - พบสารพนธกรรมของเชอไวรสไขหวดใหญชนด A

สายพนธ H3 แตไมพบสารพนธกรรมของเชอ ไวรสไขหวดนก

FluA +, H1-, H5 + พบสารพนธกรรมของเชอไวรสไขหวดนกFluA -, H1-, H5 - และ internal control (human cell) - ตวอยางไมได

คณภาพ (เกบตวอยางสงตรวจอกครง)

ระบบรายงานผลการตรวจวเคราะหระบบการรายงานผลการตรวจวเคราะห ศนยวทยาศาสตรการแพทยจะรายงานผล

การตรวจทนทเมอทราบผลการตรวจวเคราะห ดงน1. รายงานผลการตรวจผานระบบโทรสาร ไปยงทกหนวยงานทเกยวของ - แพทยผรกษาผปวย- หนวยงานควบคมโรคในระดบพนท เชน สำานกงานสาธารณสขจงหวด, สำานกงาน

ปองกนควบคมโรคเขต2. รายงานผลผานสอเทคโนโลยสารสนเทศ และสามารถเขาตรวจสอบผลการตรวจว

เคราะหทเวปไซตของกรมวทยาศาสตรการแพทย (www.dmsc.moph.go.th) หรอทระบบการตรวจวเคราะหและเฝาระวงโรคไขหวดนกทางหองปฏบตการ สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย <http://www.cctls.org>

3. รายงานผลการตรวจวเคราะหตามระบบปกตโดยหนวยงานศนยวทยาศาสตรการแพทยทง 13 แหง ไปยงทกหนวยงานทเกยวของ

กรมวทยาศาสตรการแพทย ไดจดตงสายดวนการตรวจวเคราะหโรคไขหวดนก (Call center) สำาหรบ สอบถามขอมลการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ โดยสามารถตดตอไดท โทร. 0 2951 0000-11 หรอ โทรตลอด 24 ชวโมง


วธปฏบตงานตรวจไขหวดใหญและไขหวดนกในหองปฏบตการเคลอนท (Mobile Lab)


42

http://www.cctls.org/

http://www.dmsc.moph.go.th/


1. การรบตวอยาง- รบตวอยาง 24 ชวโมง ทกวน ไมเวนวนหยดราชการ นำาสงตวอยางไดทหองปฏบตการ

เคลอนท- วธการรบตวอยางดำาเนนการตามทกรมกำาหนด และใหบนทกขอมลในฐานขอมล- ศกษาประวตผปวยในแบบนำาสงอยางละเอยด

2. การตรวจชนสตร- ดำาเนนการตามวธการทกรมกำาหนดและตามหลกวชาการอยางเครงครด โดยดำาเนนการ

ตรวจชนสตร วนละ 3 รอบ (9.00 น. 14.00 น. และ 18.00 น. ) - ตวอยางทตรวจไมพบ Human RNA ใหรายงานวาไมสามารถตรวจชนสตรได

เนองจากตวอยางดอยคณภาพ ขอใหเกบตวอยางตรวจซำา โดยประสานงานใหแพทยผรกษาผปวยทราบทนท

- การรายงานผลใหระบหมายเหตขอความทกำาหนดทกครง หากอาการผ“ปวยไมดขน ใหเกบตวอยางสงตรวจซำา “

- บนทกผลการตรวจชนสตรในฐานขอมล- ตวอยางทเปน Probable Case และมขอมลสนบสนนจากทม SRRT ( นพ.รงเรอง

จะแจงผานผอ.ศนย) ใหแบงตวอยางสงเขากรมดวย เพอตรวจควบคกนไป3. ประสานงานอยางใกลชดกบทมผเชยวชาญของกรม4. การรายงานผลการตรวจชนสตร- ออกรายงานผลฉบบชวคราว 2 รอบ(เวลา 18.00 น. และ 23.00 น.)

โดย FAX แจงผลถงหนวยงานทนำาสง และนายแพทยสาธารณสขจงหวดนนๆ และรายงานศนย

ประสานงานกบกรมตามระบบ - ขณะเดยวกนใหพมพรายงานฉบบจรง พรอมหนงสอราชการลงนามผวเคราะห และผ

ตรวจสอบใหเรยบรอย แลวรวบรวมสง ศวก.หรอหนวยงานตรวจทรบผดชอบพนท เพอดำาเนน

การตามระบบสารบรรณตอไป5. หากจำาเปนตองรายงานผลการชนสตรทางโทรศพท ตองทวนสอบวาบคคลนนเปนผทม

สทธไดขอมลหรอไม ( ผมสทธทราบขอมลผลการตรวจไดแกแพทยผรกษา/นายแพทยสาธารณสขจงหวด/ผประสานงานระดบจงหวดทแจงชอไว)

6. ควรระบหมายเลขโทรศพทมอถอของเจาหนาทประจำารถ Mobile ในรายงานผลการชนสตรดวย (ใสทหมายเหต) เพอความสะดวกในการประสานงาน

7. การปฏบตงาน ใหดำาเนนการตาม Work Flow ทกำาหนด (กรมและ ศวก.) อยางเครงครด


43

8. ตวอยางทเหลอจากการตรวจชนสตร ใหเกบรวบรวมในภาชนะทจดให (Dry Ice Box) เพอนำาสงเกบท หนวยงานตรวจทรบผดชอบพนท

9. รายทเปน Probable Case หรอรายทใหผลบวก หรอมขอสงสยใหรายงานหนวยงานตรวจทรบผดชอบพนท ทนท

10. การปฏบตงานหากมปญหาใหรายงานผอำานวยการหนวยงานตรวจทรบผดชอบพนททนท


Flow chart การตรวจชนสตรไขหวดใหญและไขหวดนกของศวก./สวส./Mobile Lab


รบตวอยางสง

กรณเรง กรณ

ตรวจ ตรวจชนสตรวนละ 3 รอบ คอ เวลา 9.00 ,

ใหผลลบ (Negat

ใหผลบวก (Positive)


รายงานผลH1/H3 --> รายงานผลH5 --> ประสานขอรบคำาแนะนำาจากทมทปรกษาจากกรมฯ และประสานผอ.ศวก. หรอนพ.รงเรอง ดำาเนนการตามคำา

ผอำานวยการเรยนอธบดทนท


ใหผลบวก (Positive) ผอำานวยการพจารณา

ดำาเนนการ

แจงผอำานวยการทนทและเตรยมสงตอตวอยางเขากรม

ผอำานวยการปรกษาผเชยวชาญอกครง

รายงานผล2 รอบ (เวลา

18.00 น. และ

รายงานผล ทนท

ใหผลบวก (Positive)

44


ภาคผนวกท 12

การสรางความปลอดภยในการปฏบตงานในหองปฏบตการเกยวกบสงสงตรวจจากผปวยสงสยตดเชอไขหวดนก

และผปวยตดเชออนตรายสง

o ระเบยบการปฏบตทวไปในการบรหารความปลอดภยในหองปฏบตการ1. ตองมปายแสดงทบรเวณทางเขาพนทปฏบตการ2. ตองแสดงปายชอหองปฏบตการ3. ตองตดปายเครองหมายชวภยสากล (universal biohazard symbol) หนา

หองปฏบตการ ตแชแขงและตเกบของ ทใชปฏบตงานเกยวกบเชอโรค4. ประตหองปฏบตการตองปดอยเสมอและอนญาตใหผานเขาออกไดเฉพาะบคลากรท

มหนาทเทานน5. การขนยายสารพษ เชอจลชพ ภาชนะทแตกหกได จากบรเวณปฏบตงานไปยงทอน

ๆ ตองทำาความสะอาดดวยความระมดระวง โดยบรรจในภาชนะทแขงแรงและปดมดชดอาจใชรถเขนสำาหรบขนยายกรณจำาเปน

6. การทำาความสะอาดบรเวณหองปฏบตการตองเปนไปตามความเหมาะสมของลกษณะงานทปฏบต

7. ตองมการทดสอบและซอมแซมอปกรณทใชเพอความปลอดภย เชน เครองตรวจสอบควน ฝกบวฉกเฉน (shower) HEPA filter ตดดควน (Hood) ฯลฯ ใหใชงานไดตามวตถประสงค อยางนอยปละ 1 ครง

8. ตองมการตรวจสอบและปรบปรงสภาพแวดลอม ภายในหนวยงาน การไหลเวยนของอากาศระบบไฟฟา ระบบกำาจดของเสยง โครงสรางตก เปนตน ใหปลอดภยและเหมาะสมกบการปฏบตงานอยางนอยปละ 1 ครง

9. ตองมแผนกำาจดสตวรบกวน เชน มด ปลวก หน ฯลฯ เพอปองกนการแพรกระจายของเชอ

10. ตองมการตรวจและบนทกสขภาพบคลากร ปละ 1 ครง


ใหรายงานผลการดำาเนนงานประจำาวนสง เวลา 18.00 น. ของทกวน ตามแ บ บ ท ก ำา ห น ด โ ด ย ส ง โ ท ร ส า ร ห ร อ e-mail :

45

11. ตองมแผนการฉดวคซนทจำาเปน ใหแกบคลากรทปฏบตการเสยงตอการตดเชอเฉพาะ

12. ทกหองปฏบตการตองจดใหมชดปฐมพยาบาล และดแลใหพรอมทจะใชงานไดอยตลอดเวลา

13. ตองมการบนทกเกบรกษาขอมลทจำาเปน สำาหรบใชในการตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผล ดานความปลอดภยของหองปฏบตการ

14. ตองใหความรและฝกอบรมบคลลากรทเกยวของ ใหสามารถไดตามระบบปฏบตเพอความถกตองและปลอดภย

o ระเบยบปฏบตของบคลากร มดงน1. ในขณะทำางานตองปดประตหองปฏบตการ2. หามเกบอาหารหรอเครองดมในตเกบเชอหรอสารเคม3. งดเวนการสบบหร ดมเครองดม หรอรบประทานอาหารในหองปฏบตการ4. งดเวนการแตงหนา และการใส contact lens ในบรเวณทปฏบตงาน5. หามใชปากดดไปเปต ควรใชเครอง automatic pipette หรอลกยาง6. ระมดระวงการหกกระจาย หรอการฟงกระจายของวตถตวอยาง7. ตองใสเสอคลมตลอดเวลาในการปฏบตงานและตองถอดเสอคลมทกครงทออก

จากพนทปฏบตงาน และตอง ระวงการปนเป อนเวลาถอด

8. ตองใสถงมอทกครงทมการปฏบตงานเกยวกบตวอยางและถอดถงมอทกครงทออกจากหองปฏบตงานและตองการปนเป อนเวลาถอด

9. ขณะใสถงมอ หามจบตองสงของทไมเกยวของกบการปฏบตงาน เชน ลกบดประต โทรศพท และหนงสอ เปนตน

10. ตองใสผาปดปากทกครงทปฏบตการเกยวกบตวอยาง หรอเชอจลชพทมอนตรายสง11. ตองทำาความสะอาดโตะปฏบตการหลงจากการปฏบตงานเสรจทกครง

ดวยนำายาฆาเชอทมประสทธภาพ (disinfectant containing detergent)

12. ลางมอทกครงหลงการจบตองตวอยางหรอปฏบตการเกยวกบตวอยาง13. วธการดำาเนนงานทกขนตอนจะตองไมทำาใหเกดการฟงกระจายโดยเฉพาะ

จากการใชเคร อง sonication หรอ vortex ควรทำาในต biological safety cabinet

14. ของเสยทางจลชววทยาทกชนดตองไดรบการฆาเชอดวย autoclave กอนนำาไปทง


46

15. เครองมอและอปกรณทใชในการเพาะเชอหรอปนเป อนเชอจลนทรย ควรฆาเชอหลงการใชงานถาไมสามารถฆาเชอดวยตอบฆาเชอ (autoclave) ใหแชเครองแกวในนำายาฆาเชอ เชน 0.5% sodium hypochlorite เปนเวลาอยางนอย 30 นาท

16. สงของตาง ๆ ทนำาออกจากหองทดลองไปยงตอบฆาเชอ (autoclave) จะตองปดฝาใหสนท และใสภาชนะทแตกไมไดอกชนหนง ในขณะทอบฆาเชอจะตองเปดใหไอนำาเขาไดทกสวน

o อนตรายทเกดจากการปฏบตงานเกยวกบจลชพ สามารถเกดขนได 3 ทาง คอ1. การฟงกระจาย (Aerosol) ซงเกดจากการบด (homogenization) การป นแยก

(centrifugation) การสนสะเทอนความถสง (ultrasonic vibration) การแตกของเครองแกว (broken glassware) การดดสารละลาย(pipetting)

2. การกน (Ingestion) ซงเกดจากการดดเชอจลชพโดยใชปาก (mouth pipetting) การกนอาหารหรอสบบหรในหองปฏบตการ การลางมอทไมสะอาดหลงการปฏบตงาน

3. การซมเขาทางผวหนง (Skin penetrating) ซงเกดจากการถกเขมแทง บาดแผลจากเศษแกว จลชพรวไหลปนเป อนมออนเกดจากภาชนะทรวไหล การหยบอวยวะปนเป อน การกระเดน เขาตา และการถกสตวทดลองกด

ดงนน ผปฏบตงานทกคนจงควรตระหนกถงความสำาคญของการปองกนอนตรายจากการปฏบตงาน เกยวกบจลชพ ทงนเพอปองกนการตดเชอจลชพทางการปฏบตงาน และลดหรอปองกนไมใหเชอจลชพกระจายไปสสงแวดลอม ซงการปองกนดงกลาวมองคประกอบทสำาคญ คอ

1. เครองมอทเหมาะสมกบการปฏบตงาน2. ระดบความปลอดภยของหองปฏบตการทางชววทยาทเหมาะสมกบงาน3. ระเบยบปฏบตของบคลากร

o เครองมอทเหมาะสมกบการปฏบตงานเครองมอทใชในการปฏบตงานดานจลชพทสำาคญ คอ ตปลอดเชอ (Safety

cabinet) เพราะชวยปองกนไมใหเชออนตรายฟงกระจายในหองปฏบตการ ซงทำาใหผปฏบตงานไดรบอนตรายจากการหายใจเอาเชอโรคเขาสรางกายได


47

ตปลอดเชอ แบงออกเปน 3 แบบ คอ1. Class 1 Cabinet ใชกบจลชพชนดไมมอนตรายมาก เปนตประเภทเปดดานหนา

ปองกนผปฏบตงานมใหปนเปอนดวยเชอโรค โดยใหอากาศจากภายในหองปฏบตงานเขาต และออกสภายนอกทางปลองทางออก โดยม air filter กรองอากาศกอน ออกสภายนอก ความเรวของอากาศอยระหวาง 0.4 - 1.0 เมตรตอวนาท

2. Class 2 Cabinet เปนตชนดเปดดานหนาไดบางสวน ตชนดนจะปองกนทงผปฏบตงานและสงของทกำาลงทดลองและสงแวดลอมภายนอกมใหปนเป อน โดยดดอากาศเขาสตผาน air filter และดดออกอกดานหนงโดยผาน filter อกชดหนงกอนปลอยสภายนอก อากาศทเขาออกจะตองปรบใหสมดล โดยใหมคาความเรวของอากาศไมนอยกวา 0.4 เมตรตอวนาท ตชนดนใชกบจลชพชนดอนตรายตำาและปานกลาง ตปลอดเชอแบบนจำาแนกออกเปน 2 ชนด คอ class II-A และ class II-B

3. Class 3 Cabinet เปนตชนดทปดฝาชนด ทม glove sleeve สำาหรบสอดแขนเขาปฏบตงาน อากาศจะถกดดเขาสตผาน air filter และดดอากาศออกผาน air filter อก 2 ตวตอเนองกน ตชนดนจะปนเป อนระหวางผปฏบตกบสารทตรวจและสงแวดลอมภายนอก เหมาะสำาหรบใชกบเชอ จลชพทกกลมภายในตจะเปน nagative pressure ความเรวของอากาศผานเขาตไมตำากวา 0.75 เมตรตอวนาท

o ระดบความปลอดภยของหองปฏบตการทางชววทยาทเหมาะสมกบงานหองปฏบตการทมสภาพแวดลอมเหมาะสมจะเพมความปลอดภยในการปฏบตงานดาน

จลชพดวยดงนน การจดหองปฏบตการใหมความเปนระเบยบเรยบรอย มระบบการถายเทอากาศทด และเหมาะสมจงเปนสงสำาคญและจำาเปนในการปองกนอนตรายไดอกทางหนง เพราะจะสามารถลดหรอกำาจดไอหรอกาซจากสารพษทเปนอนตรายตอสขภาพจากหองปฏบตการได

นอกจากน ระดบของหองปฏบตการทจะกอใหเกดความปลอดภยตอผปฏบตงานทางดานจลชพยงเปนสงสำาคญทจะตองจดใหมขน ซงสามารถแบงระดบของหองปฏบตการออกไดเปน 4 ระดบ คอ

1. Biosafety Level 1 เหมาะสำาหรบการปฏบตงานจลชพทว ๆ ไป ทไมเปนอนตรายตอมนษย สำาหรบการฝกอบรม หรอการสอน

2. Biosafety Level 2 เหมาะสำาหรบการปฏบตงานจลชพทมความเสยงปานกลางในการกอใหเกดโรคในชมชน ซงสามารถปฏบตงานไดดวยความปลอดภยใช open bench หรอมการฟงกระจายตำา งานทดำาเนนในหองปฏบตการระดบน ไดแก การปฏบตงานทางคลนก การตรวจวนจฉยหรอการสอน

3. Biosafety Level 3 เหมาะสำาหรบการปฏบตงานจลชพทอาจเปนสาเหตของโรคตดเชอซงกอใหเกดโรคทรนแรงหรอเปนอนตรายตอชวตเมอตดเชอ มความเปนไปไดในการ


48

ตดตอโดยทางหายใจ ซงการปฏบตงานเกยวกบจลชพควรใชตปลอดเชอ Class 2 Cabinet และภายในหองตองมการตดตงระบบการถายเทอากาศชนดพเศษ งานทดำาเนนการในหองปฏบตการระดบน ไดแก การปฏบตงานทางคลนก การตรวจวนจฉย และงานวจยเกยวกบจลชพทกอใหเกดโรคตดเชอในคน

4. Biosafety Level 4 เหมาะสำาหรบการปฏบตงานจลชพทเปนสาเหตของโรคตดเชอซงกอใหเกดโรคทอนตรายหรอโรคตดตอทไมมในบานเรา ซงมความเสยงสงในการตดตอในคนและชมชน หรอโรคทไมมวคซนหรอยาทใชรกษา ซงการปฏบตงานเกยวกบจลชพควรใชตปลอดเชอ Class 3 Cabinet และควรจะเปนตกทแยกออกจากหองปฏบตการอน ๆ และภายในหองตองมการตดตงระบบการถายเทอากาศชนดพเศษ และระบบการกำาจดของเสย

o การกำาจดขยะตดเชอ1. กอนทจะนำาขยะตดเชอไปทง ตองเกบไวในภาชนะทปองกนการรวซม และ

แยกจากขยะทวไป และขยะอนตรายอน ๆ ตองปดภาชนะใหสนทขณะทำาการขนยาย

2. ตองฆาเชอขยะทกชนดทปนเป อนดวยเชอจลชพ และใหใสถงดำาสำาหรบขยะตดเชอทมเครองหมาย เฉพาะ และนำาไป เผาในเตาของหนวยงาน

3. การฆาเชออาจทำาในบรเวณหองปฏบตการ หากเคลอนยายไปฆาเชอทบรเวณอนตองใสในภาชนะทปดมดชด

4. การฆาเชอขยะดวยวธอบไอนำา ตองทำาท 120 องศาเซลเซยส เปนเวลาอยางนอย 15 นาท

5. การฆาเชอขยะดวยเตาอบ ตองใชความรอนท 160-170 องศาเซลเซยส เปนเวลา 2-4 ชวโมง

o ขอปฏบตกรณเกดอบตเหต1. เมอภาชนะบรรจเชอแตกหรอเชอหก ใหใชผาชบนำายาฆาเชอจนชมวางทบบน

บรเวณทเชอหก ปดทงไวอยางนอย 10 นาท แลวจงนำาเศษภาชนะและผาออก เชดซำาอกครงดวยนำายาฆาเชอ นำาสงของทปนเป อนเชอทงหมดไปฆาเชอ

2. เมอถกเขมแทง แกวบาด หรอถกขดขวนขณะปฏบตงานกบเชอโรค ใหถอดเสอคลมออกลางมอ และบรเวณบาดแผล ทานำายาฆาเชอบรเวณบาดแผล ใหเหมาะสมและตรงไปยงหองปฐมพยาบาลทนท แจง.ผมหนาทรบผดชอบถงสาเหตและชนดของเชอททำาใหเกดบาดแผล หากพบวาจำาเปนใหปรกษาแพทย


49

และปฏบตตามคำาแนะนำาของแพทย บนทกการเกดอบตเหต3. เมอเกดอบตเหตเชอเขาปาก ใหถอดเสอคลมออก และตรงไปยงหอง

ปฐมพยาบาลทนท แจงใหแพทยทราบเกยวกบเชอทกนเขาไป และปฏบตตามคำาแนะนำาของแพทย บนทกและเกบรกษาขอมลทจำาเปน

4. เมอเกดการฟงกระจายของเชอทอาจเปนอนตรายในอากาศ บคลากรทกคนตองออกจากบรเวณ นนทนท พรอมทงแจงหวหนาหองปฏบตการ ตดปายหามทกคนเขาไปในหองปฏบตการนนเปนเวลาอยางนอย 1 ชวโมง หลงจาก 1 ชวโมง ใหเขาไปทำาการฆาเชอ และผทสงสยวาอาจไดรบเชอใหไปพบแพทยทนท

5. เมอเกดเชอรวไหล หรอภาชนะบรรจเชอแตกหกในเครองป นขณะทเครองป นกำาลงทำางานอย ตองปฏบตดงน- เมอสงสยวาภาชนะแตกหกขณะทเครองกำาลงทำางาน ใหหยดเครองทนท

และปดฝาเครองตอ อกอยางนอย 30 นาท- หากพบวามภาชนะแตกหกหลงจากเครองหยดแลว ใหปดฝาเครองตออก

อยางนอย 30 นาท- รายงานหวหนาหองปฏบตการเกยวกบอบตเหตทเกดขน- เกบเศษภาชนะออกจากเครองโดยใชคมคบ และใชคมคบสำาลชบนำายาฆาเชอ

เชด ภายใน chamber ผปฏบตงานตองสวมถงมอขณะปฏบตงานดงกลาว เชด chamber ซำาอกครงหลงปลอยทงไวขามคน

- ฆาเชอเศษภาชนะ buckets และ rotor โดยใช (autoclave) หรอแชในนำายาฆาเชอทมประสทธภาพทำาลายเชอทปนเป อนไดดอยางนอย 24 ชวโมง

รายงานผลการตรวจวเคราะห สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวง

สาธารณสขถนนตวานนท อ.เมอง นนทบร 11000


ภาคผนวก

50

วนทรบตวอยาง : 10 พฤศจกายน 2549 เวลา 15.58 น.หองปฏบตการไดรบตวอยาง: 10 พฤศจกายน 2549 เวลา 16.05 น.วนททำาการวเคราะห : 10 พฤศจกายน 2549 ผสงตรวจ : โรงพยาบาล................................................รายละเอยดสงสงตรวจ :

1. ชนดสงสงตรวจ ……………………. 2. ลกษณะตวอยาง ................................ 3. จำานวน ตวอยาง

วตถประสงค : ตรวจหาสารพนธกรรมไวรสไขหวดใหญและไขหวดนก

(influenza A, influenza B, influenza A/H1, influenza A/H3 และ A/H5)

วธทดสอบ : RT-PCRวนทรายงานผล : 20 พฤศจกายน 2549

ชอ นามสกล อาย (ป)

ผลการตรวจวนจฉย

ไมพบสารพนธกรรมของเชอไวรสไขหวดใหญและไขหวดนก

รายผลการตรวจวเคราะห

ผวเคราะห

………………………………………ผรบรองรายงานผล ( ...............................................


51

) ………………………………… ตำาแหนง 20 พฤศจกายน 2549


(สำาเนา) ภาคผนวก 14ไปหนาสารบญ

คำาสงกรมวทยาศาสตรการแพทยท 794 / 2549

เรอง แตงตงคณะทำางานจดทำาแผนและดำาเนนการซอมแผนรองรบการระบาดใหญของไขหวดใหญและไขหวดนก ในสวนของกรมวทยาศาสตรการแพทย

………………………………..

เพอใหการจดทำาแผนและการดำาเนนการซอมแผนรองรบการระบาดใหญของไขหวดใหญและไขหวดนก ในสวนของกรมวทยาศาสตรการแพทย เปนไปโดยมประสทธภาพ กรมวทยาศาสตรการแพทยจงแตงตงคณะทำางานจดทำาแผนและดำาเนนการซอมแผนรองรบการระบาดใหญของไขหวดใหญและไขหวดนกในสวนของกรมวทยาศาสตรการแพทย ประกอบดวยบคคลดงตอไปน

1. รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย ประธาน (นายแพทยพงศพนธ วงศมณ)

2. หวหนาสำานกวชาการวทยาศาสตรการแพทย หรอผแทน คณะทำางาน3. ผอำานวยการสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข หรอผแทน คณะทำางาน4. ผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยชลบร หรอผแทน คณะ

ทำางาน5. ผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยสมทรสงคราม หรอผแทน คณะ

ทำางาน6. ผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยนครสวรรค หรอผแทน คณะ

ทำางาน7. เลขานการกรม หรอผแทน คณะทำางาน8. ผอำานวยการกองแผนงานและวชาการ หรอผแทน คณะทำางาน


52

9. นางสาวกรองแกว ศภวฒน คณะทำางาน10. นางปราณ ธวชสภา คณะทำางาน11. นางกาญจน หวงถรอำานวย คณะทำางาน12. นายวฒนา อวาณชย คณะทำางานและเลขานการ13. ร.ต.อ.รงเรอง กจผาต คณะทำางานและผชวย

เลขานการ14. นางสาวสนทนา ปยะนกล คณะทำางานและผชวยเลขานการ15. นายบณฑร พานชกล คณะทำางานและผชวยเลขานการ

โดยใหมอำานาจหนาทดงน 1. จดทำาแผนรองรบการระบาดใหญของไขหวดใหญและไขหวดนก ในสวน

ของกรมวทยาศาสตรการแพทย ใหสอดคลองกบแผนของกระทรวงสาธารณสขและของหนวยงานอนทเกยวของ เพอเสนอใหกรมวทยาศาสตรการแพทยอนมต

2. ดำาเนนการซอมแผนรองรบการระบาดของไขหวดใหญและไขหวดนก ในสวนของกรมวทยาศาสตรการแพทย

3. หนาทอนตามทไดรบมอบหมาย4. หนาทขอ 1. ใหดำาเนนการใหแลวเสรจ ภายใน 15 วนทำาการ นบแตวนท

ออกคำาสงน5. หนาทขอ 2. ใหดำาเนนการใหแลวเสรจ ภายใน 20 วนทำาการ นบแตวนท

แผนไดรบการอนมต

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป

สง ณ วนท 20 ตลาคม พ.ศ. 2549

นายพงศพนธ วงศมณ (นายพงศพนธ วงศมณ) รองอธบด ปฏบตราชการแทน

อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย


53

-------------------------------------------------------------------

คณะผเรยบเรยง

1. นายวฒนา อวาณชย นกวทยาศาสตรการแพทย 9 ชช สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

2. นายธระศกด สภาไชยกจ ผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยตรง

3. นายบำารง คงด ผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยสราษฎรธาน

4. นางสาวจารวรรณ ลมสจจะสกล ผอำานวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยนครสวรรค

5. นางปราณ ธวชสภา นกวทยาศาสตรการแพทย 8 ว สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

6. นางสาวมาลน จตตกานตพชย นกวทยาศาสตรการแพทย 7 ว สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

7. นางสรพรรณ แสงอรณ นกวทยาศาสตรการแพทย 8 ว สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

8. ร.ต.อ. น.พ. รงเรอง กจผาต นายแพทย 8 วช สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

----------------------------------------------------------------------



54

dmsc2.dmsc.moph.go.th › popup › special › 1_แผน... · Web view...

Documents

Transcript of dmsc2.dmsc.moph.go.th › popup › special › 1_แผน... · Web view...