Dldp – Udhëtime studimore 15. – 21. Dhjetor 2013
description
Transcript of Dldp – Udhëtime studimore 15. – 21. Dhjetor 2013
Prof Stefan Pfäffli
Ndihmesa nga dldpPlani strategjik i zhvillimit dhe parashikimi buxhetor afatmesëm dhe afatgjatë dhe më shumë
Dldp – Udhëtime studimore15. – 21. Dhjetor 2013
Slide
Përmbajtja
1. Plani strategjik i zhvillimit dhe parashikimi buxhetor - përse2. Veçoritë e një metodike të mirë dhe parashikimi buxhetor3. SDPeMTBP sipas dldp4. Sfidat aktuale5. Oferta shtesë të parashikuara në dldp, në Fazën 3
2
Slide 3
1.Përse?
Slide
«GOUVERNER, C’EST PRÉVOIR»TE QEVERISËSH DO TË THOTË TË PARAPRISH
Émile de Girardin (1802-1881)
4
Slide
Marrëveshja shoqërore mbi zhvillimin e dëshiruar Përcaktimi i prioriteteve strategjike Përgatitja e Marrëdhënieve të qëndrueshëme me aktorët e
jashtëm dhe të brendshëm te komunave Orientimi i efektshëm: më shumë efektivitet nepërmjet
vendosjes së drejtuar të resurseve sipas qëllimeve të zhvillimit Transparencë të lartë mbi politikën e synuar të komunave,
komunikim më i mirë mes organeve të zgjedhura komunale, të punësuarit në administratë, banorëve dhe rretheve të tjera të interesuara
Krijimi i përgjegjësisë për zhvillimin e komunave
5
Themeli i planit strategjik të zhvillimit të komunave (1/2)
Burimi: Strategic development planning and performance based budgeting in the medium term, p. 52
Slide
Themeli i planit strategjik të zhvillimit të komunave (2/2)
Ndihmë orientimi: Mirëkuptim për kursin e zhvillimit Inkurajim për lojën e përbashkët: Shpirt skuadre, koordinim
6
Slide
Parashikimi buxhetor – përse? 1/3Sqarim pyetjeve themelore ekonomike
7
Mirë1
Mirë2
x0
x1
x2
x3
x4
Efiçenca prodhuese (çfarë të prodhosh?)
Efiçenca alokative (Si të prodhosh?)
Buxheti si pasqyrë, reflekton vendimin e një shoqërie për alokimin e resurseve të pakta dhe ekzistuese.
(Schiavo-Campo and Tommasi)
Slide 8
1. Funksioni ekonomik- Qështja e ndarjes së fondeve
(çfarë fokusim pasurie)- Funksioni balancues ndermjet të
ardhurave dhe shpenzimeve shtetërore
- Funksioni makroekonomik (ndikimet në konjunktur)
- Funksioni drejtues (nxitje nga taksat dhe shpenzimet)
2. Funksioni juridik- Shteti është i detyruar të
parashikojë buxhetin por jo ekonomia private
- Ndarja e kompetencave buxhetore:Shpenzimet dhe të ardhurat
- Rregullat e devijimit buxhetor: kreditë shtesë, mbartjet buxhetore, dislokimi i fondeve
3. Funksion planifikimi- Funksioni admininstriv i
planifikimit: detyra të vjetra dhe të reja; Metodë efiçente; llogaritja e shpenzimeve të personelit dhe te kapitalit material; kontributet financiare të klientëve dhe të tretëve; investime dhe shpenzime ne vijim, kosto të tjera…
4. Funksioni drejtues dhe kontrollues- Funksioni ekzekutiv përdorimit
të fondeve në kuptimin e qëllimeve strategjike
- Liri veprimi në pjesmarrje- Vendosje kufiri për Kontroll
Parashikimi buxhetor përse 2/3Katër funksionet e buxhetit
A ka kuptim?
9Burimi: USAID, 2012, S. 59
Të ardhurat lokale në % të PBB dhe të të gjitha të ardhurave publike
Slide 10
2. Si?
Slide
Çfarë e bën të mirë një plan zhvillimi të komunave PZHK? Fonde të drejtuara për synime zhvillimi afatgjata dhe afatmesme Zhvillim plani në bazë pjesëmarrjeje gjithëpërfshirëse Orientim afatgjatë Niveli matës i zbatimit (Monitoring) I miratuar zyrtarisht nga organet përkatëse I publikuar
11
PZHK e SDP
Sektori Plani 1
Sektori Plani 2
IAFP bzw. MTBPBuxheti vjetor
Slide
Elementë të rëndësishëm në një plan të mirë zhvillimi të komunave
1. Analiza e situatës: Natyra, Historia, Kultura, zhvillimi i popullsisë, veçori socio-ekonomike te komunave
2. Potenciale zhvillimi dhe mundësi strategjike: Teknologji, nevoja ekonomike dhe shoqërore, nevoja kombëtare dhe rajonale
3. Vendime strategjike: vizioni dhe misioni, qëllime zhvillimi, projekte të rëndësishme strategjike (duke përfshirë vlerësimet e çmimeve), përgjegjësitë
4. Sistemi i referencave: lidhja e synimeve dhe objektivave me aktivitetet dhe nevojën përkatëse për fonde
5. Sistemi i Monitorimit: përcaktimi i proceseve monitoruese, përgjegjësitë, kriteret matëse dhe vlerat e synuara
12
Slide
Pjesë përberëse të rëndësishme të një buxheti afatshkurtër dhe afatmesëm – Informacione të përgjithëshmeElementet e informimit Nënelementet
Pranimi i planifikimit
Informim mbi prioritetet strategjike Përmbledhje e projekteve të rëndesishmë (t-1…t+3)
Në tërësi (Buxhetit dhe MTBP(Program me buxhet afatmesëm)
Detyrat federale që subvencionet për një qëllim të caktuar t’i përgasin buxhetit (conditional grants), Principi BrutoPunët komunale (utilities) etj. të përfshihen ne buxhet
Lidhja e buxhetit me PZHK (SDP Plan zhvillimi i qëndrueshëm)
Identifikimi i rrezikut të planifikimit
Metodika monitorimi të synuara Përshkrimi i proceseve të planifikimit duke përfshirë pjesemarrjen
Caktimi i funksioneve tek programet
13
Slide
Pjesë përberëse të rëndësishme të një buxheti afatshkurtër dhe afatmesëm – informacione financiare
14
Elementet e informimit Nënelementet
Rezultat financiar i pritur Gjendja e borxheve të organit territorial në fillim të vitit
Pjesë përbërëse të pasurisë , vlera në fillim të vitit Shuma treguese të të ardhurave të planifikuara (fiscal package) (t-1…t+3) me sqarime
Përpilim i detajuar i të ardhurave (t-1…t+3)
Përpilim i detajuar i shpenzimeve (t-1...t+3) Ndarje funksionale dhe ekonomike e programit
Shpenzive për investim: Në të kaluaren t-5… t+3
Analiza e trendit të të ardhurave Analiza e trendit të detyrave në bazë të ndarjes ekonomike
Shifër dalluese financiare Vështrim i përgjithshëm, sqarim, analizë
Slide
Pjesë përberëse të rëndësishme të një buxheti afatshkurtër dhe afatmesëm – informacionet e programit
15
Elementet e informimit Nënelementet
Titulli i programit
Përshkrim i detyrave të programit
Sfidat aktuale
Synimet e programit Përshkrimi i synimeve, lidhja me strategjitë
Synimet e detajuara tek synimet kryesore
Projekte të rendësishme Vështrim i përgjithshëm, kostot e projektit, fillimi dhe fundi i projektit
Sistem matës i rezultatit Indikatorët e arritjes, vlerat aktuale dhe vlerat e synuara të planifikuara për çdo vit
Shpenzimet vjetore të programit Kostot për personelin, ndërmarrjet dhe banesat, shpenzimet e investimeve, tarifa të tjera,
Financimi i programit Kontributet për një qëllim të caktuar, kontribute të tjera, fonde nga taksat
Slide 16
Projekte&
ArritjeFinancim
MTBP me një miks informacioni të balancuar
Slide 17
3. SDPeMTBP?
Slide
SDPeMTBP Methodikë nga dldp
18
Zëra të integruar me 5 PFM (masa pedagogjike të nxitjes) synime të reformës: • Parashikim buxheti i orientuar sipas strategjisë• Lidhja e planit financiar me atë politik, • Planifikim afatmesëm i detajuar• Formësim politik gjithpërfshirës, • Me synime të orientuara drejt arritjeve
Arritjet:• PZHK të gjeneratës se dytë te përmirësuar: me formë të gjatë dhe të
shkurtër• Planifikim financiar afatmesëm• MTBPs gjithpërfshirëse : afatgjatë dhe afatmesëm
Dldp-mbështetje:• Trainim dhe përgatitje për ngritjen e PZHK(SDP) dhe e MTBP si dhe të
përdorimit të programeve elektronike të planifikimit financiar FPT• Material trainimi, ndihmë planifikimi:
- Manual për planifikimin financiar dhe strategjik, afatmesëm dhe afatgjatë- Tekst mësimor: Strategic development planning and medium-term budgeting- Programe elektronike për planifikimin financiar FPT me manuale- Udhëzim për përpilimin e versioneve të shkurtra të GEP dhe MTBP
Nivel i implementimit SDPeMTBP(Pranverë 2013)
19
4 & 5 Sfidat
Si vazhdohet më tej?
Slide
Sfidat aktuale
21
Thellimi i të kuptuarit të metodologjisë së re të PFM ; përdorimi i potencialit reformues për menaxhimin e komunave. Gouverner, c’est prévoir! Ndryshimi kulturor ka nevojë për kohë.
Komunat e vogla shpesh me potencial të vogël reformues. Qështje të hapura të përcaktuara / madhësia e buxhetit. Pavarësi e lartë e komunave nga subvencionet shtetërore;
potencial i kufizuar tek fondet e veta (own revenues); megjithatë shpesh potencial i pashfrytëzuar plotësisht. Taksimi i ndarë të zhvillohet me tej (shared taxes) .
Prognozat e të ardhurave kryesisht për financa publike të qëndrueshme, për përmbajtjen e disiplinës financiare. Sfida të mëdha në zona lokale.
Ku gjendemi ne tek dldp, si vazhdohet me tej?
22