DIURETICI

From Knauf & Mutschler Klin. Wochenschr. 1991 69:239-25070%20%5%4.5%0.5%Volume 1.5 L/day Urine Na 100 mEq/LNa Excretion 155 mEq/day100% GFR 180 L/day Plasma Na 145 mEq/L Filtered Load 26,100 mEq/dayInhibitori ugljene anhidrazeProksimalni tubulDiuretici Henleove petljeHenleova petljaTiazidiDistalni tubulDiuretici koji stede KSabirni kanaliciAscedentni dio petlje

Mehanizam djelovanja diuretikaDiuretici djeluju samo onda kad postoji Na+ na mjestu njihovog djelovanja. Jaina dejstva diuretika zavisi od koliine Na+. Diuretici koji djeluju na razliitim mjestima u nefronu mogu pokazivati sinergistiki efekat.

TIAZIDNI DIURETICIIzluuju se u lumen proksimalnih tubula putem transportnog sistema za organske kiseline.Djeluju u distalnim tubulima tako to inhibiu transport natrijuma i hlora, to dovodi do blage diureze.Takoe poveavaju i izluivanje kalijuma i magnezijuma.Smanjuje izluivanje kalcijuma i urata.Nisu efikasni kod niske glomerularne filtracije

Osnovna struktura tiazidnih diuretika

FarmakokinetikaBrza apsorpcija iz GIT-a.Brzo se distrubuira u ekstracelularni prostor.Eliminie se u nepromjenjenom obliku preko bubrega.Ima promjenjivu kinetiku eliminacije i poluivot eliminacije (nekoliko sati do nekoliko dana).

Klinika primjena tiazida1)HIPERTENZIJATiazidi smanjuju krvni pritisak i na taj nain rizik od CVI i MI Spadaju u prvu liniju lijeenja hipertenzije (efikasni, sigurni i jeftini)Mehanizam djelovanja u hipertenziji je jo nejasan- ukljuuje vazodilataciju koja nije direktan efekat tiazida nego posljedica njegovog djelovanja na natiurezu.

Klinika primjena tiazida2) EDEM (srani, jetreni, bubreni)IDIOPATSKA HIPERKALCIURIJAPonavljano stvaranje bubrenih kamenaca zbog poveanog izluivanja kalcijumatiazidni diuretici preveniraju gubitak kalcijuma i tite bubrege4) DIABETES INSIPIDUSDjeluju antidiuretiki

Neeljena dejstva tiazidaUkoliko se daju u visokim koncentracijama imaju vie neeljenih reakcija. HIPOKALIJEMIJADEHIDRATACIJA (posebno u starijih) izaziva posturalnu hipotenzijuHIPERGLIKEMIJA mogue je da hipokalijemija sekundarno oteuje oslobaanje inzulinaHIPERURIKEMIJA tiazidi i urati se kompetitivno izluuju tubularnom sekrecijom

Neeljena dejstva tiazidaHIPERLIPIDEMIJA mehanizam je nepoznat ali su poveanja holesterola uglavnom mala (1% poveanje)IMPOTENCIJAHIPONATRIJEMIJA zbog ei, gubitka natrijuma, neadekvatne sekrecije ADH (mogua konfuzija u starih)prolongirana primjena

Rjee neeljene reakcijeREAKCIJE PREOSJETLJIVOSTI- intersticijalni nefritis, pankretaitis, osip, krvne diskrazije METABOLIKA ALKALOZA poveanje natrijuma u distalnim tubulima stimulie pumpu natrijuma/hidrogen dovodei do reapsorpcije natriujam a izluivanje hidrogenaHIPERKALCEMIJANeeljena dejstva tiazida

DIURETICI HENLEOVE PETLJEIzluuju se u proksimalnim tubulima kao organske kiseline.Djeluju u uzlaznom dijelu petlje inhibiui transport natrijuma i hloridaIzaziva mnogo veu natriurezu od tiazida.Efikasni su i u sluaju niske glomerularne filtracije (koja se javlja kod hronine bubrene insuficiejncije), gdje su tiazidi nedjelotvorniPoveavaju izluivanje kalijuma, kalcijuma i magnezijuma.Smanjuju izluivanje urata

DIURETICI HENLEOVE PETLJEDodatni ne-tubularni efekti1. Bubrena vazodlatacija i redistribucija toka krvi2. Poveanje oslobaanja renina3. Poveanje venskog kapaciteta

Ovi efekti su rezultat oslobaanja prostaglandina iz bubrega.

FarmakokinetikaBrza apsorpcija iz GIT-a. Moe se davati im i iv.U velikom procentu se vee za proteine plazme.Uglavnom imaju kratak poluivot (iznimka toresemid)Eliminiu se nepromijenjeni preko bubrega ili se metaboliu konjugacijom u jetri i izluuju preko ui.

Klinika primjena diuretika Henleove petljeEDEMI kod hronine srane insuficijencije, nefrotskog sindroma ili cirozeAkutna srana insuficijencija sa PLUNIM EDEMOMHIPERKALCEMIJANije u irokoj primjeni u lijeenju hipertenzije (jedino u posebnim sluajevima npr hipertenzija u bubrenoj bolesti)

Neeljena dejstva

Hipokalemija, metabolika alkaloza hiperholesterolemija, hiperurikemija, hiperglikemija, hiponatrijemijaDehidratacija i posturalna hipotenzijaHipokalcemija (suprotno tiazidima)HipersenzitivnostOtotoksinost (posebno ako se daje u brzom iv bolusu)

Stanja koja se lijee diureticimaEdemiHipertenzijaNefrogeni dijabetes insipidusSindrom neadekvatne sekrecije ADH)Poveanje ili smanjenje izluivanja jona Ca++, K+ ili H+

Diuretici koji tede kalijum- su blagi diuretici koji se obino kombinuju sa jaim diureticima radi poboljanja diuretikog efekta, ali i normalizovanja nivoa kalijuma.SpirinolaktonTriamterenAmilorid

Diuretici koji tede kalijumSpirinolakton je antagonist aldosterona, tedovodi do pojaanog luenja natrijuma, hlorai vode, dok se kalijum ne lui.IndikacijeEdem kod cirozeEdem kod nefrozeSrani edemNeeljeno dejstvo-hiperkalemija

Diuretici koji tede kalijumTriamteren i amilorid nisu antagonisti aldosterona.Izazivaju umjereno poveavanje u izluivanju natrijuma i vode ali i znaajno smanjenje u izluivanju kalijuma.IndikacijeEdemHipertenzija

Osmotski diuretici-djeluju tako to za sebe veu veu koliinu vode osmotskim mehanizmom.Manitol-se nakon iv primjene ( 5% do 25%) izluuje u nepromijenjenom obliku povlaei osmozom sa sobom veliku koliinu tenosti.

Osmotski diureticiIndikacijespreavanje anurije poslije hemolize, traume, krvarenje, hir.zahvataTrovanje barbituratima i salicilatimaPovien intrakranijalni pritisakPovien intraokularni pritisak

Inhibitori karbo-anhidrazedjeluju tako to inhibiu enzim karbo-anhidrazu i dovode do pojaanog izluivanja bikarbonata, kalijuma i vode.Acetazolamid je glavni predstavnik.IndikacijeGlaukom (smanjuje stvaranje one vodice)Akutna visinska bolest (smanjuje stvarnje likvora i sniava pH)epilepsija