KIỂM SOÁT ĐAU

DO THẦN KINH

MỞ ĐẦU

- Đau là biểu hiện thường gặp nhất của bệnh, mặc dù bản chất, vị trí và căn nguyên có khác nhau.

- Việc đánh giá đau thường rất phức tạp, một phần vì đau là một nhận thức hơn là một cảm giác đơn thuần.

- Thông thường chúng ta thường xét đầu vào của đau hơn bản chất của đau

- Mục tiêu của điều trị đau là làm cho chất lượng cuộc sống tốt hơn.

Định Nghĩa Đau ( theo IASP )

Đau: Là cảm giác khó chịu và một kinh nghiệm

cảm xúc liên kết với sự tổn thương của mô hoặc

khi có nguy cơ tổn thương của mô

Đau là sự cảm nhận các kích thích có hại xuất

phát từ sừng sau tủy sống và ảnh hưởng tới toàn

bộ tủy sống và não bộ

( Merskey, H. and Bogduk, N. Editors, Classification of Chronic Pain, 2nd edition, I.A.S.P.

Press, Seattle, 1994)

Các cơ quan cảm thụ

Các thụ thể nhạy cảm với các kích thích đau

Tận cùng tự do của các neurone lưỡng cực

Nerone cảm giác thứ nhất ở ngoại biên

Thân neurone ở hạch sau tủy sống hay hạch của các

thần kinh sọ.

Có sợi trục lưỡng cực

Sợi ngoại biên tiếp nhận các thụ thể cảm giác

Sợi trung ương tiếp hợp tại sừng sau tủy

Đường dẫn truyền cảm giác đau

•Cảm giác đau dẫn truyền theo các sợi :

•Sợi A δ có myeline ( dẫn truyền nhanh )

Tốc độ 5-30 m/giây

•Sợi C không bao myeline ( dẫn truyền chậm )

Tốc độ 0.5-2 m/giây

•Khi cảm thụ bị kích thích sẽ có cảm giác đau

nhói ( sợi Aδ ) sau đó có cảm giác đau âm ỉ

kéo dài hơn ( sợi C )

Tận cùng trung ương của

neurone lưỡng cực

Chất xám tủy sống Tại sừng sau tủy

Chất dẫn truyền thần kinh Chất P

Glutamate ( thụ thể NMDA )

Vasoactive intestinal peptide

( các nội tạng )

Đường dẫn truyền cảm giác đau

Neurone tiếp nhận cảm giác thứ hai

Ở sừng sau tủy hay phần thấp của nhân dây thần kinh

V ở hành não.

Các neurone đặc biệt chỉ tiếp

nhận cảm giác đau

Các tế bào cảm giác diện rộng;

nằm ở lớp sâu hơn và tiếp nhận

các cảm giác xúc giác

Dorsal

horn

A-delta fiber

A-delta fiber

C fiber

Đường dẫn truyền cảm giác đau

Các nhân đồi thị

Nhân bụng bên đồi thị tiếp nhận bó gai-thị

20-40% Tiếp nhận cảm giác đau, phần còn lại tiếp nhận cảm giác xúc giác và tư thế.

Phân bố theo sơ đồ thân thể; phần dưới cơ thể nằm phía ngoài, phần trên cơ thể nằm phía trong

Tổn thương đồi thị làm mất mọi cảm giác nửa người đối bên

Vai trò của vỏ não

Nhân bụng bên phóng chiếu tới vỏ não thùy đính

Tại đây có sự phân bố vùng tiếp nhận cảm giác theo hình người đão ngược

Vai trò của vỏ não là định vị và phân tích

Tổn thương vỏ não làm mất cảm giác tinh vi nhưng cảm giác đau vẫn còn.

Các đường ức chế và kích thích cảm giác đau

Hệ viền

Đồi thị

Thân não

Tủy sống

Sợi dẫn truyền cảm giác đau

Neurone liên hợp

Bó gai-thị

Bó gai lưới

Bó vỏ não-hành tủy

Vỏ não cảm giác

Thùy đính

Tiếp nhận

Phân tích

Xúc cảm

Kiểm soát

Đường hướng tâm

hay cảm nhận đau Đường ức chế

Hay hướng lên

Acute pain

Chronic pain

Breakthrough pain

Recent onset, transient, identifiable cause

Persistent or recurrent pain, beyond usual course of acute illness or injury

Transient pain, severe or excruciating, over baseline of moderate pain

Có hai

loại đau

có mấy loại đau ?

Đau do thần kinh (Neuropathic Pain)

Đau thực thể (Nociceptive Pain)

Cảm giác đau do sự dẫn truyền của các đương

cảm giác; khởi phát từ da hay khớp, qua thần

kinh ngoại biên sau cùng tiếp nhận tại não

Gặp trong đau khớp, đau cơ, chấn thương, K

Đau do xáo trộn hoạt động hay tổn thương

nguyên phát ở thần kinh ngoại biên hay thần

kinh trung ương

Chiếm tỷ lệ 25-50% các trường hợp đau

Thường ít được đánh giá và điều trị đúng mức

Đau thực

thể hay

đau do

Kích thích

cảm thụ

Đau khu trú, có thể qui chiếu được đau nội tạng

Kích thích gây cảm giác đau thường rõ ràng

Đau tương tác các chứng đau thực thể khác

Cơn đau giảm nếu dùng thuốc kháng viêm hoặc

Giảm đau gây ngủ

Một hay nhiều đặc điểm

Đau do

bệnh

Thần kinh

Đau thường không khu trú rõ ràng

Không có một kích thích rõ ràng nào gây đau cả

Đau thất thường (không liên tục) không giống

Như đau thực thể

Dùng thuốc giảm đau gây ngủ ít hiệu quả

Một hay nh iều đặc điểm

Phaân loaïi kieåu ñau theo thôøi gian

Pattern of Pain distingguished by temporal Profile

Kieåu ñau Ví duï

Ñau caáp moät pha Sau phaãu thuaät hay sau chaán thöông:ñau boûng

buoát

Ñau caáp taùi phaùt Ñau ñaàu, (migain, maïch maùu, co cô CSC) xuaát

huyeát noäi soï, nhieãm truøng, ñau cô, ñau khôùp caáp,

Ñau maõn tính tieán

trieån.

Beänh xöông aùc tính, u aùc, beänh huyeát hoïc, beänh

thaàn kinh ngoaïi bieân- xuaát huyeát, vaøi theå ñau

khôùp

Ñau maõn tính lieân

quan tieán trieån chaäm

hay khoâng

Ñau khôùp, thoaùi hoaù coät soáng, hoäi chöùng ñau

TK(TKNB, trung taâm ñau, reflex sympathetic

dystrophy…)ñau lieân quan taâm lyù taâm thaàn.

phaân loaïi theo cô cheá beänh sinh

Classification of Pain by Inferred Pathophysiology

Theå cô cheá sinh beänh Bieåu hieän

Ñau do caûm thuï

ñau

Caùc thuï theå caûm gíac bieân

do chaàn thöông hay MM

bò hoaïi töû

Ñau xuaát hieän töø toån

thöông:khôùp, xöông, vieâm

nhieãm, u cuïc, cheøn eùp TK

Ñau do thaàn kinh Toån thöông heä thoáng caûm

giaùc trung uông vaø ngoaäi

bieân.

Ñau kòc phaùt, coù khoaûng

trô, taùi phaùt coù theå xaùc

ñònh vò trí hoaëc khoâng.

Ñau noäi sinh hay

nguyeân phaùt

Khoâng xaùc ñònh toån

thöông caùc cô quan coù

lieân quan ñau

Bieán theå, thay ñoåi, khoâng

lieân tuïc, yeáu toá taâm lyù coù

vai troø thuùc ñaåy ñau taêng

Ñau taâm thaàn Ñau lieân quan caùc yeáu toá

taâm thaàn hay taâm lyù

Raát bieân theå vaø caên

nguyeân taâm lyù boäc loä roõ

Acute pain

Chronic pain

Breakthrough pain

Recent onset, transient, identifiable cause

Persistent or recurrent pain, beyond usual course of acute illness or injury

Transient pain, severe or excruciating, over baseline of moderate pain

Pain Syndromes

Triệu chứng đau do thần kinh

Triệu chứng vận động

Yếu cơ, teo cơ

Giảm hay mất phản xạ gân cơ

Triệu chứng cảm giác

Giảm hay mất cảm giác

Đau, dị cảm

Triệu chứng giao cảm

Giảm tiết mồ hôi

Rối loạn dinh dưỡng

Triệu chứng đau thần kinh

Triệu chứng chủ

quan:

Rát bõng

Tê bì

Dị cảm

Đau như điện giật

Kiến bò

Triệu chứng khách quan

đau khi có một kích

thích mà bình thường

không gây đau

- Nhiệt

- Cơ học

Hyperalgesia: tăng nhạy

cảm đối với một kích

đau bình thường

Triệu chứng cảm giác của các bệnh thần kinh

Cơ chế ngoại biên đau thần kinh

Hiện tượng ổ phóng điện bất thường của

neurone tổn thương (ectopic neuronal

pacemaker )

Hiện tượng mọc chồi

Hiện tượng mất chi phối thần kinh

Hiện tượng viêm thần kinh

Hiện tượng mọc chồi của sợi trục

Hiện tượng mọc chồi của sợi trục

Ổ phóng điện bất thường

Các neurone bị tổn hương tự phóng điện tại nơi tổn thương

Hiện tượng này có thể gặp dọc theo sợi trục

Bệnh nhân có các cơn

đau nhói như điện giật

ngay tại các vùng mất

cảm giác

Mất chi phối thần kinh

Xảy ra khi một neurone của đường dẫn truyền

cảm giác đau bị tổn thương

Các neurone tiếp hợp với neurone này vẫn tiếp

tục phóng điện

Hiện tượng này xảy ra do sự giao thoa các sợi

trục thần kinh ( cross-talking )

Áp lực, tổn thương tế bào Dẫn truyền tới tủy sống Tăng độ nhạy cảm

Phóng thích K+, PG, BK Phóng thích chất P của các neurone

BK, Histamin, 5HT lân cận

Hiện tượng viêm thần kinh

Loeser JD, ed. Bonica’s Management of Pain. 3rd ed. Phildadelphia, Pa: Lippincott Williams &

Wilkins; 1990.

Các phương pháp đánh giá

Đặc tính cơn đau

Xác định loại bệnh lý gây đau

Ảnh hưởng sinh lý và tâm lý của tình trạng đau

Các triệu chứng thần kinh

Đánh giá mức độ gây thương tật

Hướng điều trị

Các yếu tố lâm sàng của đau thần kinh

Thời gian khởi phát và diễn tiến bệnh

Cường độ cơn đau ( sử dụng các thang điểm )

Vị trí đau. Phân bố một hay nhiều nơi, đau có

phóng chiếu không ?

Tính chất đau : rát bỏng, đau như dao đâm, đau

như xoắn vặn, như điện giật

Yếu tố làm tăng hay giảm cơn đau

Các bệnh đau thần kinh ngoại biên

Hội chứng ống cổ tay

Hội chứng phức hợp đau khu vực

Loạn dưỡng do phản xạ giao cảm

Chứng rát bỏng ( causalgia )

Bệnh lý thần kinh do tiểu đường

Đau thần kinh sau Zona

Đau thần kinh V vô căn

Các bệnh đau thần kinh trung ương

Đau sau tai biến mạch máu não

Bệnh lý tủy

Đau trong xơ cứng rải rác

Đau do chấn thương tủy

Điều trị đau thần kinh

Đau thần kinh có cơ chế khác với đau do kích

thích cảm thụ đau

Các thuốc giảm đau thông thường ít hay không

tác dụng

Phải dùng các thuốc chuyên biệt

Thuốc chống trầm cảm

Thuốc chống động kinh

Thuốc chống loạn nhịp

Thuốc thuộc nhóm á phiện

Thuốc tác dụng tai chổ

Điều trị đau thần kinh

Một số phương pháp điều trị khác

Vật lý trị liệu

Tâm lý liệu pháp

Phẩu thuật

Kích thích điện qua da

Điều trị đau thần kinh

Thuốc chống trầm cảm

Thuốc chống động kinh

Thuốc nhóm á phiện

celebrex

Các thuốc chống trầm cảm

Thường được sừ dụng nhất là nhóm chống trầm cảm ba

vòng

Thuốc tác dụng qua cơ chế ức chế tái hấp thu

norepinephrine và serotonin tại các tiếp hợp thần kinh

Đây là các amines dẫn truyền chính của các đường ức

chế đau

Các nghiên cứu cho thấy có hiệu quả trong điều trị đau

thần kinh sau Zona và bệnh lý thần kinh do ĐTĐ

Các thuốc chống trầm cảm

Amitriptyline liều thấp 10-25mg/ngày và tăng dần tùy đáp ứng ( 75-100mg )

Thuốc còn có hiệu quả với các triệu chứng lo lắng, trầm cảm của các trường hợp đau mãn tính

Tác dụng phụ: khô miệng, ngầy ngật, hạ áp tư thế

Các thuốc ức chế chọn lọc tái hấp thu serotonin (SSRI) như Fluoxetin không có hiệu quả trừ trường hợp bệnh nhân có triệu chứng trầm cảm rỏ rệt do đau kéo dài

Các thuốc chống động kinh

Tác dụng trên các kênh ion làm tăng cường

đường ức chế cảm giác đau trung ương hay

giảm sự kích thích ngoại biên

Thường dùng nhất

Gabapentine

Valproate

Carbamazepine

Lamotrigine

Gabapentine “Gabahasan”

Là thuốc chống động kinh có nhiều nghiên cứu nhất trong điều trị giảm đau thần kinh

Tuy có cấu trúc giống GABA nhưng cơ chế tác dụng lại khác

Thuốc ức chế kênh Ca và tăng lượng GABA trong não

Rất an toàn trong trường hợp bệnh nhân dùng đa trị liệu

Tác dụng : hiệu quả chống đau “có nhiều hứa hẹn”

Liều sử dụng 300-3.600mg/ngày trong đau sau Zona và bệnh lý thần kinh đái tháo đường.

Gabapentine “Gabahasan”

Cần lưu ý liều sử dụng, đa số các trường hợp

không hiệu quả là do dùng chưa đủ liều

Theo Mendell liều tối thiểu trong điều trị đau

thần kinh là trên 1.600mg/ngày

Tác dụng phụ là chóng mặt và ngầy ngật

Pregabalin là thuốc cùng nhóm đang được

nghiên cứu trong điều trị giảm đau

Valproate

Thuốc thường được dùng nhưng có ít nghiên cứu

Tác dụng ức chế kênh Na và làm tăng GABA trong não,

làm giảm phóng điện của các neurone tủy sống

Liều điều trị giảm đau: 600-1.200mg/ngày, hiệu quả trong

50-80% trường hợp đau thần kinh V

Lưu ý chức năng gan

Tác dụng phụ thường gặp: run tay, rụng tóc và tăng cân,

ngầy ngật

Chống chỉ định trong thai kỳ

Carbamazepine

Thuốc có cấu trúc tương tự chống trầm cảm ba vòng, tác dụng trên kênh Na, hiệu quả hơn Valproate

Là thuốc chính trong điều trị đau thần kinh V, hiệu quả trong 70-89% trường hợp

Thuốc làm giảm số cơn và cường độ cơn đau

Có sự liên hệ giửa nồng độ và hiệu quả giảm đau của thuốc ( không dùng loại thải chậm )

Liều 200-600mg/ngày

Cần theo dỏi công thức máu trong hai tháng đầu đề phòng suy tủy.

Thuốc có thể gây dị ứng “Stevens -Johoson syndr”

Carbamazepine

Tác dụng phụ : ngầy ngật, thất điều, chóng mặt

Cần lưu ý tỷ lệ dị ứng rất cao ở người châu Á

Di ứng có thể xảy ra trong hai tuần đầu nhưng có

trường hợp xảy ra sau 6 tháng

Có thể gặp hội chứng Stevens Johnson hay

Toxidermia

Oxcarbazepine có hiệu quả và tác dụng phụ tương

tự, tỷ lệ dị ứng ?

Lamotrigine

Tác dụng ức chế kênh Na và ức chế phóng thích

Glutamate

Với liều 50-600mg có hiệu quả trong đau thần kinh V

đề kháng với CBZ va PHT

Thuốc có thể gây dị ứng da nhất là khi dùng chung

với Valproate.

Rất mắc tiền

Tramadol

Thuốc giảm đau bước 2 không thuộc nhóm á

phiện

Tác dụng trên thụ thể μ của morphine

Nghiên cứu của Harati và cs cho thấy với liều

210mg/ngày có hiệu quả trong điều trị đau do

bệnh lý thần kinh tiểu đường

Oxocodone

Thuốc giảm đau nhóm á phiện

Tác dụng trên thụ thể μ của morphine

Với liều 10mg/ngày thuốc dùng có hiệu quả

trong đau do bệnh lý thần kinh tiểu đường.

Capsaicine

Là chất trích từ trái ớt

Có tác dụng làm cạn kiệt chất P

Dùng dưới dạng kem nồng độ 0.075%

Bôi vùng da bị đau ngày 4 lần

Được chỉ định trong đau do bệnh lý thần kinh tiểu đường

Thường tăng triệu chứng đau và rát bỏng trong những ngày đầu

Nghiên cứu của Zhang và cs cho thấy thuốc hiệu quả trong 73% các trường hợp đau do bệnh lý thần kinh do tiểu đường

Miếng dán Lidocaine

Miếng dán có chứa lidocaine nồng độ 5%

Dán ngay vùng da bị đau

Điều trị đau thần kinh sau Zona rất hiệu quả

Ñau thaét löng cuøng (Low Back Pain)

Phaân loaïi Laâm saøng nguyeân nhaân Höôùng daãn ñieàu trò

Ñau caét ngang thaét

löng-transient LowBack.

Ñau coù thôøi gian ngaén

Do cô hay daân chaèng

Theo doõi vaø löông giaù

tröôùc khi ñieàu trò

Ñau thaét löng caáp

(Acute L.B.Pain)

Sau chaán thöông. Thôøi

gian keùo daøi vaøi ngaøy-

thaùng.

Naèm nghæ, giaûm ñau,

choáng thaàn kinh

Ñau thaét löng dai daúng

(persistent Low Back)

Thôøi gian keùo daøi >3

thaùng.

Ñieàu trò theo nguyeân

nhaân

Ñau thaét löng vaø thaàn

kinh toaï.

Ñau thaàn kinh toaï laø

trieäu chöùng chính

Ñieàu trò thoaùt vò ñóa

ñeäm

Hoäi chöùng ñau maõn

tính

Khoù xaùx ñònh ñieåm

ñau, ñau lan roäng,

Xaùc ñònh caùc yeáu toá

laøm taêng trieäu chöùng

Nguyeân taéc ñieàu trò

1. Cheá ñoä nghæ- haïn cheà laøm vieäc naëng, ñi boä ..

2. Vaät lyù lieäu phaùp.

3. Thuoác giaûm ñau ngoaøi corticoide.

4. Daõn cô

5. Vitamin giuùp taùi taïo chöùc naêng taàn kinh

6. Giaûm ñau thaàn kinh.

7. Xaùc ñòng nguyeân nhaân ñeå ñieàu trò vaø haïn cheá caùc yeáu toá

laøm taêng trieâu chöùng ñau.

Ñau thoaùi hoaù coät soáng coå .

Cervical Spondylosis

THEÅ LAÂM SAØNG THÖÔØNG GAËP

ÑAU COÅ/ ÑAÀU

HOÄI CHÖÙNG REÃ TK

TUYÛ MAØNG TUYÛ

Nguyeân taéc ñieàu trò

1. Cheá ñoä nghæ- haïn cheà laøm vieäc naëng, ñi boä ..

2. Vaät lyù lieäu phaùp.

3. Thuoác giaûm ñau ngoaøi corticoide.

4. Daõn cô

5. Vitamin giuùp taùi taïo chöùc naêng taàn kinh

6. Giaûm ñau thaàn kinh.

7. Xaùc ñònh nguyeân nhaân ñeå ñieàu trò vaø haïn cheá caùc yeáu toá

laøm taêng trieâu chöùng ñau.

8. Ñieàu trò phaãu thuaät ?

Đau thần kinh V

Là bệnh thường gặp ở phụ nữ tuổi trung niên

Có các cơn đau như điện giật tại vùng chi phối thần

kinh V2 và V3, ít gặp ở V1( 4% )

Bệnh nhân có vùng cò súng,

Các tác nhân có thể gây đau : nhai, đánh răng, nói

chuyện, cười…

Sau cơn đau có thời gian trơ khoãng vài phút

Khám thần kinh không có triệu chứng tổn thương thần

kinh V

Đau thần kinh V

Nguyên nhân là do thần kinh V bị các chèn ép vi thể

trong sọ

Thường là do các động mạch bị xơ mỡ hay do các

chồi xương ở mặt trên xương đá

Một số trường hợp do sự mất myeline của thần kinh

V ( bệnh xơ cứng rải rác )

Điều trị vi phẩu thuật nếu phát hiện được nguyên

nhân

Điều trị nội khoa: Carbamazepine, Gabapentin,

chống trầm cảm ba vòng, clonazepam

Đau thần kinh sau Zona

Bệnh gây ra do virus varicella

Sau khi mắc bệnh virus sẽ ở hạch rể sau tủy sống hay

hạch các thần kinh sọ

Virus sẽ tái hoạt động khi có yếu tố thuận lợi gây bệnh

Zona

Da vùng chi phối của rể tổn thương sẽ đau và nổi các

mụn nước, lành sau 7-10 ngày

Một số trường hợp sau khi lành thì vùng da của rể tổn

thương sẽ bị đau

Đau thần kinh sau Zona

Được coi là đau thần kinh sau Zona khi đau kéo dài

trên 1 tháng sau khi da đã lành

15% bệnh nhân bị Zona sẽ bị đau thần kinh

50% các bệnh nhân 60 tuổi và 75% các bệnh nhân 70

tuổi bị đau sau khi bị Zona

Thường gặp tại thần kinh liên sườn, thần kinh V1

Điều trị với Amitriptyline, Carbamazepine, Gabapentin

Miếng dán Lidocaine và kem Capsaicine có kết quả tốt

Ñau phaûn xaï do loaïn döôõng TK giao caûm (noäi sinh- voâ caên)

Reflex Sympathetic Dystrophy.

ccccc

h

Bệnh đa dây thần kinh do ĐTĐ

Bệnh lý thần kinh ngoại biên do tiểu đường có nhiều

thể lâm sàng

10% các bệnh nhân đã có biến chứng thần kinh khi

phát hiện bệnh

50% các bệnh nhân tiểu đường có biến chứng thần

kinh trong quá trình bệnh

Triệu chứng chủ yếu là dị cảm hai chân, sau đó lan

hai tay, giảm hay mất cảm giác

Yếu và teo cơ hai chân, rối loạn dinh dưỡng, giảm

tiết mồ hôi, hạ áp tư thế, loét bàn chân

Caùc bieán chöùng cuûa ñaùi thaùo ñöôøng

Gastropathy

Autonomic Neuropathy

Renal Disease Peripheral

Neuropathy

Retinopathy/ Macular Edema

Hypertension Cardiovascular

Disease

Dyslipidemia

Peripheral Vascular Disease

Erectile Dysfunction

Diabetes

Tyû leä maéc beänh thaàn kinh theo doõi 20 naêm sau

ñaùi thaùo ñöôøng

No neuropathy

10%

Asymptomatic

40%

Symptomatic

50%

Ñaëc ñieåm toån thöông daây TK

- Thoaùi hoaù sôïi truïc theo kieåu cheát ngöôïc: töø

ngoaïi bieân lan höôùng taâm ñeán teá baøo. Thoaùi hoaù

sôïi truïc bao giôø cuõng maát myelin (thoaùi hoaù

Wallerian).

- Toån thöông bao myelin coù theå giaûm hay huyû

ñoàng nhaát hay töøng ñoaïn. Bao giôø cuõng phuïc hoài

neáu coøn sôïi truïc. Nhöng khoâng bao giôø toaøn veïn

nhö luùc ban ñaàu.

BEÄNH ÑA

DAÂY

THAÀN KINH

ÑAËC ÑIEÅM LAÂM SAØNG

Caûm giaùc khaùch quan

Caûm giaùc chuû quan

Vaän ñoäng: yeáu lieät

Phaûn xaï gaân cô

+Moä hay nhieàu trieäu chöùng

Yeáu lieät chi vaø maát caûm giaùc.

Aûnh höôûng sinh hoaït haøng ngaøy

BEÄNH THAÀN KINH TÖÏ CHUÛ

Beänh thaàn kinh töï chuû thöôøng xuaát hieän muoän

hôn TK NB.

Sau 5-10 naêm maéc beänh ÑTÑ xuaát hieän caùc trieäu

chöùng:

1. Roái loaïn heä tieâu hoaù.

2. Heä tieát nieäu.

3. Heä sinh duïc.

4. Tim maïch

CÔ CHEÁ BEÄNH SINH

Chuyeån hoaù:

Polyols, Sorbitol

+ Fructose

Myo-inositol

Na/K ATP

Toån thöông sôïi truïc

Maát bao myelin

Autoimmune

Antiganglioside

Anti GAD

Beänh TK ngoaïi bieân

Thaàn kin töï chuû

Maïch maùu

Ngheõn maïch daây

thaàn kinh

Thieáu maùu vaø

thieáu oxy noäi maïch

Huyû myelin

töøng ñoaïn

CÔ CHEÁ BEÄNH SINH TK. NB. ÑTÑ

1. Thoaùi hoaù maøng vaø toån thöông sôïi truïc gaây maát

myelin. Do toån thöông caáu truùc protein vaän chuyeån vaø

prorotein daãn truyeàn trong doïc sôïi truïc. Vai troø caùc

acid amine vaø caùc vi löôïng (Vitamin B, C. E..).taïo

thaønh caùc sôïi daây thaàn kinh.

2. Caùc beänh nhaân tieåu ñöôøng coù toån thöông coù heä thoáng

gaây roài loaïn vaø thaønh phaàn noäi moâi: hoàng caàu,tieåu

caàu thieáu vitamine B12, taêng acid methylmalonic hay

homocysteine, khaû naêng thieáu vitanime B12 trong ñaùi

ñaùo ñöôøng laø traàm troïng.

Viêm đa dây thần kinh do ĐTĐ

Kiểm soát tốt đường huyết có thể làm giảm tỷ lệ

bệnh

Điều trị với Carbamazepine,

Gabapentine(Gabahasan), chống trầm cảm ba

vòng, Kem Capsaicine

CHÂN THÀNH CẢM ƠN

Pain Management

Robert B. Walker, M.D., M.S.

DABFP, CAQ (Geriatrics)

Robert C. Byrd Center

for Rural Health

Marshall University

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Pain management in the ED:

Review of Available Therapies

Edward A. Panacek, MD, MPH

Professor of Emergency Medicine

Davis Medical Center

University of California

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Pain Pathways and Physiology

Ahmad Beydoun, M.D.

University of Michigan Medical Center

Ann Arbor, Michigan

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Released June 2001Released June 2001

Cosponsored by theCosponsored by the DannemillerDannemiller Memorial Memorial

Educational Foundation andEducational Foundation and ABcommABcomm, Inc., Inc.

Supported by an unrestricted grant from:Supported by an unrestricted grant from:

Abbott Laboratories.Abbott Laboratories.

Acute Pain ManagementAcute Pain Management

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Assessment and Diagnosis

of Pain Disorders

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Etiology and Pathophysiology

of Various Pain Syndromes

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Novel Drug Therapies for Pain

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Có thuốc

giảm đau

nào tốt nhất?

Hãy đến

trung tâm

chống đau

HIỆU THUỐC