РИБИ

Shark = ајкула Angel shark = ангелска ајкула White shark = бела ајкула Blue shark = сина ајкула Hammerhead shark = чекан ајкула Cod = бакалар Haddock = вид бакалар Barracuda = баракуда Barbell = барбун Lake white fish = езерска бела риба Mountain white fish = планинска бела риба Dace = белоперка Roach fish = црвеноока,бодорка Loach = вијун Gambusia = гамбузија European perch = костреш, гргеч Yellow perch = жолт гргеч Tule perch of California = калифорниски гргеч Guppy = гупа Sturgeon = есетра Needle fish = игла, иглица Eel = јагула Gold fish = златен караш Maple = клен Carp = крап Salmon = лосос Rat fish = морско глувче,химера Sea horse = морско коњче Dog fish = морско куче Muraena = мурина Trout = пастрмка Brook trout = поточна пастрмка Piranha = пирана Bat fish = риба лилјак Arche fish = риба стрелец Swordfish = сабјарка Sardella = сардела Sheath fish = сом Bluefin tuna = туна Herring = харинга Sargassum fish = шарак, шпар Scorpion fish = шкрапина

1

ФАКУЛТЕТ

Апсолвент = senior undergraduate Администрација = administrative service Деканат = faculty administration Катедра = department Шеф на катедра = head of department Помлад асистент = junior assistant Асистент = senior assistant, lecturer, teaching assistant Магистратура = MA (Master of Arts) Докторска дисертација = doctoral/PHD dissertation Диплома од факултет = BA (Bachelor of Arts) Лектор = lecturer, lector Доцент = associate professor Секретар на катедра = secretary of department Јавна администрација = public administration Административни работи = paper work Државна администрација =government administration Сојузна/федерална администрација = federal administration Агенција за меѓународен развој = agency for international development Авторска агенција = copyright agency Авторски права = royalties Новинарска агенција = news agency,press agency Пропагандна агенција = advertising agency Туристичка агенција = travel agency Академија на ликовни уметности = Academy of fine arts, Fine arts academy Академија на науки и уметности = Macedonian academy of sciences and arts Педагошка академија = teacher training college Полициска академија = police academy Воена академија = military academy

ЕКОНОМИЈА

Акредитиви = credentials(во дипломатија), letters of credit (во банка) Акт за основање = charter of foundation, foundation charter

Нормативни акти = enactments, normative deeds Подзаконски нормативни акти = by-law normative acts

ММФ (меѓународен монетарен фонд) = IMF (international monetary fund) Актива = asset Смрзнува актива = to freeze the assets

2

Побарувања = claims (една фирма има побарувања од друга фирма) Актива и пасива = asset and liability Долгорочна актива = long-term assets Краткорочна актива = short-term assets Ликвидна актива = quick assets Материјална актива = tangible property/assets Мртва актива = dead assets Неликвидна актива = unmarketable assets Нето актива = net assets, net wealth Бруто актива = gross assets Амандман = amendment Амбалажа = packing container, wrappings Неповратна амбалажа = throw-away packaging Лимена амбалажа = tin container Амбасадор = ambassador Вонреден амбасадор = extraordinary ambassador Општа амбуланта = general practitioner’s office, local doctor’s office,

local clinic, general practitioner’s Месна амбуланта = neighbourhood clinic Фабричка амбуланта = first aid station Конзулат = consulate Административен апарат = apparatus Фотокопир = copying machine,photocopier,xerox

Шапилограф = duplicating machine, duplicator Бирократски апарат = bureaucratic apparatus Државен апарат = state/government apparatus Електричен апарат = electric appliance apparatus Домашна аптека = first aid kit Банка член(ка) = member bank Банка на податоци = databank (во компјутер) Банка со големи овластувања = a bank authorized for major foreign exchange operations Банка за меѓународни пресметки = a bank for international settlements Банка за обнова и развој = reconstruction and development bank Банка за надворешна трговија = foreign trade bank Аграрна/земјоделска банка = land agricultural bank Аксептна банка = acceptance house Акредитивна банка = opening/issuing bank Централна банка = bank of issue Депозитна банка = deposit bank Акционерска банка = joint stock bank Дисконтна банка = discount bank Емисиона банка = bank of issue Есконтна банка = discount bank Европска инвестициона банка = European investment bank Хипотекарна банка = mortgage bank

3

Интерна банка = company/in-house bank Исплатна банка = paying bank Извозно-увозна банка = export-import bank Клириншка банка = clearing bank Општинска/комунална банка = municipal/communal bank Кредитна банка = credit bank Наплатна банка = collecting bank Народна банка = national/central bank Основна банка = basic bank Светска банка = world bank Здружена банка = associated/consolidated/allied bank Банкнота = (bank)note,bill Фалсификувана банкнота = forged bill, counterfeit money Благајник = teller Банкомат = automatic teller Биро за информации = information office Биро за најдени работи = lost-and-found office Биро/завод за вработување = employment agency/office, labour exchange Дактилографско биро = typing pool Извршно биро = executive bureau Проектантско биро = architectural design office Туристичко биро = travel office Благајник на исплатна благајна = paying teller Благајник на уплатна благајна = receiving teller Благајна = cash office,cashier’s office Благајна во самопослуга = cash desk, check-out counter Шалтер каде што се исплаќаат парите = teller’s window Сеф = safe,strongbox Број на порачка(на чек) = order number Број на полиса = insurance policy number Бинарен број = binary number Главни броеви = cardinal numbers Индексен број = index point Контролен број = check number/digit Куќен тел. број = extension/house number Локал = extension (локал 149) Матичен број = personal identification number Извод од матична книга = birth certificate Непарни броеви = odd numbers Парни броеви = even numbers Поштенски број = post code,zip code Повикувачки број = area code Произволен број = random number Реден број = ordinal number Сериски број = serial number Складиштен број = stock number,inventory number

4

Буџет на држава = state budget Буџет на капитал = capital budget Рестриктивен буџет = tight budget Дефицитарен буџет = deficient revenue Приход = revenue Изгласан буџет = voted budget Неврамнотежен буџет = adverse budget Семеен буџет = family budget Општ буџет = multiple-service budget Привремен буџет = interim/caretaker budget Производствен буџет = production budget Променлив буџет = variable/flexible budget Специјализиран буџет = single-service budget Берза = (stock)exchange, stock market Берза на ефекти = stock exchange/market Берза на трудот = labour exchange Вишок = surplus Берза на слободни вишоци = spot market Берза на хартии од вредност = stock exchange Црна берза/сива економија = black/grey market Тезгароштво = moonlighting Девизна берза = foreign exchange market Неслужбена берза = outside/unofficial/street/curb market Стоковна берза = commodity exchange/market Царина – customs(service/administration) Царинарница (зградата) = customs house/office Царина (за плаќање) = customs duty/tariff Царинска стапка = tariff Царина АД ВАЛОРЕМ = AD VALOREM duty (царина на вредност на робата) Царина на земјоделски производи = agricultural tariff Царина на земјата-цел = customs office of destination Царина од земјата од каде што тргнува робата = customs office of departure Дампинг/ниски цени = dumping prices Анти-дампинг цени = anti-dumping duties Диференцијални царини = discriminatory/differential duties/rates Додатна царина = additional duty,supplementary tariff Фискална царина = fiscal duties,revenue tariffs Казнена царина = retaliatory duties Мешовита царина = compound tariff Повратна царина = drawback duty,refund duty Транзитна царина = transit duty/taxes Снижена царина = reduced tariff Увозна царина = entrance duty,import duty Центар за електронска обработка на податоци = electronic data processing centre Центар за информации и документација = information and documentation centre,

5

clearinghouse Центар за обука = training centre Центар за стручно оспособување = vocational training centre Струка = vocation Конгресен центар = congress centre Мултимедиски центар = media resource centre Деловен центар = business centre/district, downtown area Пат од прв ред = 1st class main road Асфалтиран пат = paved/metalled road Магистрален пат = arterial highway,express way Калдрма = gravel road Неасфалтиран пат = dirt/unpaved/unimproved road Патарина = pay-toll Рампа = ramp Цена на чинење = cost price,cost of production Цена на мало = retail price Цена на неслужбена берза = street price Цена на светскиот пазар = world market price Цена на големо = wholesale price На големо и мало = wholesale and retail Цена по единица на производ = unit price Цена по каталог = catalogue/list price Цена на земјоделски производи = farm prices Цена на понуда/набавна цена = supply price Цена на побарувачка = demand price Цена при испорака = delivery price Цена на трудот = labour costs Цена со осигурување и возарина = cost, insurance and freight (CIF) Фактура = invoice Цена на соба = room tariff Цена во мигот на затворање на берзата = closing rate/quotation Цена во готово = cash price Административна цена – government fixed price Багателна цена – bargain price, low price Бруто цена – gross price Фактурна цена – invoice price Малопродажна цена – retail/shop/consumer price Минимална цена – minimum price, threshold price Набавна цена – purchase/buying/original price (cost) Нето цена – net price Паушална цена–flat rate,blanket price,all-round price Поволна цена – favourable/attractive price Продажна цена – sales price, selling price Снижена цена – cut price Замрзнати цени – frozen prices Член на арбитражен суд – arbitrator

6

Член без право на глас – non-voting member Член-основач – founder/founding/charter member Повелба – charter Член по функција – member by virtue of one’s office Член со право на глас – voting member Член од некој договор – article Страни на договорот (тие што потпишуваат) – parties of an agreement Дописен член – corresponding member Вонреден член – associate member Почесен член – honorary member Редовен член – full/regular member Полноправен член – full member

ДИПЛОМАТИЈА

Обединети Нации = United Nations - Macedonia was admitted to the membership of UN. Генерално Собрание = General Assembly Совет за безбедност = Security Council Генерален Секретар = Secretary General Посредници,олеснувачи = mediators, facilitators Специјален пратеник = special envoy Европска Унија = European Union/Community Апелационен суд = Court of appeal ОБСЕ = OSCE(organization for security and cooperation of Europe) Извршна власт = Executive authorities Законодавна власт = Law-making authorities Премиер = prime minister Министер = minister МНР = Ministry of/for foreign affairs МВР = Ministry of enterior Министерство за одбрана = ministry of defence Mинистерство за труд и социјала = Мinistry of labour and social policy Министерство за земјоделство и шумарство = Ministry of agriculture

and forestry Министерство за локална самоуправа = Ministry of local self-governance

Министерство за финансии = Ministry of finance Министерство за економија = Ministry of economy Министерство за градежништво = Ministry of civil engineering

Министерство за транспорт = Ministry of transportation Министер без ресор = minister without portfolio Разузнавачка служба=intelligence service/CIA(Am.E.) Државен секретар = secretary of state

7

Стопанска комора = economic chamber Претседател на собрание = speaker Парламент = parliament/assembly Пратеници = members of parliament Заменик министер = deputy minister Рамковен договор = Framework agreement Применување на договор = implementation of agreement Сецесионистичка,во процес на отцепување = a break-away republic Спор за нешто = a dispute over sth Спорен регион = a disputed region Устав = constitution 2 завојувани страни = 2 warring parties Преговара = to negotiate Прекинати и обновени преговори = broken and resumed negotiations Примирје = truce/treaty(archaic) Мировен договор = peace agreement Воведува ембарго = to impose an embargo Зони на забрането летање = no fly zones Воведува полициски час = to impose curfew Вонредна состојба = state of emergency Укинува ембарго = to lift an embargo Прелевање = a spill-over mission Бегалска криза = refugee crisis Внатрешно раселени лица = internally displaced persons Превентивно распределување на сили/трупи = United Nations’

Preventive Deployment Килибарна лисица = amber fox Наменски сили лисица = task force fox Бомбардирање = shelling Сојузничка хармонија = allied harmony Тампон зона = buffer zone

ЦРКВА

игуманија = abbess игумен = abbot трпеза на љубовта = agape недела (ден на сите светци)=Sunday(All Saints’ Day) олтар = altar света трпеза = altar table Благовестие = Annunciation Просфора = antidoron Апокрифи (световни дела) = apocrypha Архиепископ = archbishop Архиѓакон = archdeacon Владика/епископ = bishop

8

Вознесение = ascension Успение = assumption/dormition Атеизам/безбожништво = atheism/godlessness Искупување = atonement Крштение = baptism Крстилница = baptismal font Благослов = benediction Блаженства = beatitudes Бигамство = bigamy Богохулење = blasphemy Погребание = burial Свеќа = candle Смртен грев = capital sin Веронаука = catechism Неженство = celibacy Кандило = censer Путир (за Причесна) = chalice Капела = chapel Миро = chrism (света вода која тече од местото каде што е закопан

светец) Мошти = relics Причесна = communion Исповед = confession Осветување (НЕ:одмазда) = consecration Епархија = diocese Отпуст = dismissal Велигден = Easter Свештен = ecclesiastical Откровение,богојавление = epiphany Рамноапостоли = equal to the apostles The last thing to happen = eschatology Причесна = efharistia Евангелисти = evangelists Евангелие = gospel Ерес = heresy Пустиник,аскет,испосник = hermit Часослов = horologion Икона = icon Иконоборство = iconoclasm (breaking of icons) Иконостас = iconostasis (an icon-stand) Камилафки = kamilafki Пост = lent Мантија = mantle Жртва,маченик = martyr Митрополит = metropolitan Митра (капа на митрополит) = mitre

9

Манастир = monastery Именден = name day Искушеник = novice Цветници = Palm Sunday Амвон = pulpit (подиум од каде што зборува свештеникот) Света столица = Holy Seat (во Рим) Синод = synod Свето место за чување нешто) = tabernacle Чудотворци = miracle-workers Предание = tradition Унијати = uniats Вигил,бдеење = vigil

КРИВИЧНО ПРАВО

Азил – asylum (засолниште на странци во туѓа земја) Алиментација – alimony Амнестија – amnesty Апелационен суд – court of appeal Апсолутна застарба – absolute prescription Основен суд – principal court Безобзирна одмазда – unscrupulous vengeance Крвнина – vendetta Бигамија – bigamy Похота – lust Блуд – fornication Божји суд – ordeal Браколомство,прељуба – adultery Бунт – insurrectior Велепредавство – high treason Вештак – expert Вина – guilt Виновник – culprit Виновност – culpability Виша сила – vis major Воен злосторник – war criminal Извршител – perpetrator of war crime Воспитна мерка – measure of education Притвор – detention Зона за пушење – detention zone Гонење – persecution Грабеж – robbery Грабнување – kidnapping Грабнување на воздухоплов – hijacking

10

Лажно сведочење – perjury Давање мито,поткуп – bribe Двобој – dual Деликвенција – delinquency Престап,деликт – delict Делотворно каење – active repentance Директна умисла – dolus directus Дисциплинска казна – disciplinary punishment Дисциплински престап – disciplinary offence Еутаназија – euthanasia Екстрадиција – extradition Ексхумација – exhumation Заблуда – error Заведување – enticement Заговор – plot, conspiracy Закана – threat Заклетва – oath Закон на линч – lynch law Законик – code Законитост – legality Записник – minutes Записничар – the minutes Затајување – detournement Затајување данок – tax evasion Злонамерен – ill-intentioned Злостор – crime Злосторничко здружување – criminal association Злоупотреба – misuse Знак за вредност – securities Извршител – perpetrator Измама – swindling Изнуда – extortion Имотна казна – patrimonial penalty Имотна корист – property benefits Имотно кривично дело – patrimonial delict Имунитет – immunity Исказ на обвинетиот – allegation Истап – petty offence Истрага – investigation Истрагата е во тек – the investigation is underway Исражен затвор – detention on suspicion Истражен судија – examining magistrate Јурисдикција,надлежност – jurisdiction Јуриспреденција (правна наука) – jurisprudence Казна – punishment Казна-лишување од слобода – imprisonment

11

Казнена политика – criminal policy Казнено-поправна установа – penitentiary Казнив – punishable Казниво дело – punishable act Казнивост – punishability Кастрација – castration Клевета – slander Кодекс,законик – code Кодификација – codification Кожодер,лихвар – usurer, usurious Кожодерство – usury Колективно кривично дело – collective offence Комар – gambling Користољубие – self-interest Корпус деликти – corpus-delicti (предмет што го докажува кривичното дело) Кражба – larceny

Разбојништво – robbery Крајбрежно море – marginal sea Крајна нужда – necessity Крвна одмазда – blood vengeance Кривичен закон – criminal law Кривичен законик – penal code Кривична одговорност – criminal responsibility Кривична постапка – criminal trial Кривично дело – crime Кривично дело со несторување – dellict by omission Кривично дело со сторување – offence committed by a positive act Кривично право – criminal law Кривично-правна наука – criminal legal science Кривоклетство – perjury Криминологија – criminology Лажно претставување – usurpation of functions Лажно пријавување – false denunciation Линч – lynch Малолетник – minor (14 – 18год.) Малолетнички затвор – prison for minors Малтртирање,злоставување – abuse Мародер – marander (лице што ги ограбува ранетите и загинатите) Мито – bribe, bribery Навреда – insult Надомест на штета – amends Надрилекарство – quackery Надриписар – hedge lawyer Намалена пресметливост – diminished responsibility Намера – intent Неверство – adultery

12

Неодговорен – unjustifiable (неспособен за кривична одговорност) Непресметливост – non-imputability Непријателска пропаганда – hostile propaganda Неприкосновест – immunity Несвесна небрежност – negligence Нужна одбрана – self-defence Објект на заштита – object of crime Одмерување на казната – sentence Окривен – accused Олеснувачка околност – extenuating circumstance Општествена одбрана – social defence Општествена опасност – social danger Ороводец (шеф на банда) – ringleader Осуденик – convict Отежнувачка околност – aggravating circumstance Откажување од обид – desistance Отповикување (на условна осуда) – withdrawal (of the conditional sentence) Ослободување од казна – relief from criminal punishment Осуда – conviction Оштетен – victim Парична казна – fine Пенологија (наука за извршување казни) – penology Побуда – motive Повеќекратен поврат – multi-recidivism Повратник – recidivist Повратно дејство – retro-activity Подбуцнување – instigation Подведување – pandering Политичко кривично дело – political crime Помагање – abetment Пометнување – abortion Помилување – pardon Послуга – use Постапка – proceeding Постпенална помош – after-care Поткуп – corruption Правна заблуда – error of law Правно средство – legal remedy Право на азил – right of asylum Праворек, пресуда – verdict Правосилност – legal force Предавство – treason Предумисла – dolus praemeditatus Преки судови (вонредни судови во случај на војна) – court martial Прекршок – misdemeanor Пресметливост – imputability

13

Преседан – precedent Пресумпција – presumption Прикривање – receiving stolen goods Принуда, присилба – compulsion Причиност – causality Прогон – persecution Проневера – peculation Протерување – banishment Противправен – unlawful Противправност – illegitimateness Противприроден блуд – unnatural offence Путативен деликт – putative offence

МЕДИЦИНА

Повраќа = throw up Eg.I threw up only on one occasion.

Столица = bowels Eg.Do you have any trouble with your bowels?

Запек = constipation Eg.Do you have constipation?

Цревен испразнок = B.M Eg.How frequently do you have B.Ms? Eg.Do you move your bowels every day? Пролив = diarrhea Eg.Have you ever had diarrhea? Грчеви = cramping Eg.Any cramping?

Лаксатив = physics Eg.Sometimes I’m obliged to take physics.

Мокрење = passing water Eg.Do you have any difficulty in passing water?

Мокри = urinate Eg.Do you ever wake up at night to urinate?

Почеток на млазот = starting of the stream Eg.Do you have difficulty starting your stream?

Капи = dribble Eg.Does it dribble?

Мокрача = urine Eg.I don’t have any trouble with my urine?

14

15