DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören...

20
DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ İkinci inikad 10 -IV -1939 Pazartesi ^•» Mündericat Sayıfa 1 — Sabık zabıt hulâsası 10 2 — Havale edilen evrak 10:12 3 — Riyaset Divanmm Heyeti Umumiyeye maruzatı 12 1 — Altıncı Büyük Millet Meclisinin vazi- feye başlaması münasebetile, Hataylıların Bü- yük Meclise bağlılıklarının ve Ana vatanla Millî Şefe saygılarının arzma dair Hatay Millet Sayıfa Meclisi Başkanlığından gelen telgraf 12:13 4 — Andiçme 13 1 — Sayın üyelerden bazılarının andiçmesi 18 5 — İntihab mazbatalarının tasdiki 13:16 6 — Seçimler 17 1 — Encümenler seçimi 17,18:20 7 — Dr. Refik Saydamın kurduğu Hükü- metin programı 20:25,25:28

Transcript of DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören...

Page 1: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F.

T. B. M. M.

ZABIT CERİDESİ

İkinci inikad 10 -IV -1939 Pazartesi

^ • »

Mündericat Sayıfa

1 — Sabık zabıt hulâsası 10 2 — Havale edilen evrak 10:12 3 — Riyaset Divanmm Heyeti Umumiyeye

maruzatı 12 1 — Altıncı Büyük Millet Meclisinin vazi­

feye başlaması münasebetile, Hataylıların Bü­yük Meclise bağlılıklarının ve Ana vatanla Millî Şefe saygılarının arzma dair Hatay Millet

Sayıfa Meclisi Başkanlığından gelen telgraf 12:13

4 — Andiçme 13 1 — Sayın üyelerden bazılarının andiçmesi 18 5 — İntihab mazbatalarının tasdiki 13:16 6 — Seçimler 17 1 — Encümenler seçimi 17,18:20 7 — Dr. Refik Saydamın kurduğu Hükü­

metin programı 20:25,25:28

Page 2: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

1 — SABIK ZABIT HULASASI Birinci celse

Meclis en yaşlı aza tarafından açılarak mebuslar and içtikten sonra Reislik için rey toplandı ve reylerin tasnifi neticesinde (408) reyle Çankırı mebusu Ab-dtilhalik Rendanm seçilmiş olduğu bildirildi.

Sonra Riyaset Divanı intihabı yapıldı. Reisicumhur intihabı için rey toplandı ve neticede

Ankara mebusu ismet İnönü'nün 413 reyle müttefikan Reisicümhurluğa seçildiği bildirildi.

ikinci celse Reisicumhur ismet inönü alkışlar arasında kürsüye

Lâyihalar 1 — Ankara şehri imar müdürlüğü 1936 yılı he­

sabı katgisi hakkında kanun lâyihası (1/10) (Divanı muhasebat encümenine)

2 - 1937 yılı hesabı katği kanunu lâyihası (1/11) (Divanı muhasebat encümenine)

3 — Gözlükçülük hakkında kanun lâyihası (1/12) Sıhhat ve içtimaî muavenet, Adliye ve Bütçe encü­menlerine)

4 — Devlet havayolları hizmetleri için 1939 malî yılına geçici taahhüd icrası hakkında kanun lâyihası (1/13) (Nafıa ve Bütçe encümenlerine)

5 — Diyanet işleri reisliği teşkilât ve vazifeleri hakkında kanun lâyihası (1/14) (Bütçe encümenine)

6 — inhisarlar umum müdürlüğü 1937 malî yılı hesabı katgisi hakkında kanun lâyihası (1/15) (Di­vanı muhasebat encümenine)

7 — Karadeniz kömür havzasında kömür alacak gemilerin rüsumdan muafiyeti hakkmda kanun lâyi­hası (1/16) (Sıhhat ve içtimaî muavenet, Iktısad, Maliye ve Bütçe encümenlerine)

8 — Orman umum müdürlüğü 1938 malî yılı büt­çesine munzam tahsisat verilmesi hakkmda kanun lâ­yihası (1/17) (Bütçe encümenine)

9 — Posta, telgraf ve telefon umum müdürlüğü 1937 malî yılı hesabı katgisi hakkında kanun lâyihası (1/18) (Divanı muhasebat encümenine)

10 — Türkiye - Almanya arasmda imza edilen Suded Alman menatıkı ile Türkiye arasındaki ticaret mübadelât ve tediyatı tanzime mütedair protokolün tasdiki hakkmda kanun lâyihası (1/19) (Hariciye ve Iktısad encümenlerine).

11 — Türkiye - isveç Ticaret ve kliring anlaşması ile buna bağlı protokol ve mektublarm tasdiki hak­kmda kanun lâyihası (1/20) (Hariciye ve Iktısad en­cümenlerine)

12 — Türkiye - ingiltere ticaret ve kliring anlaş­masına bağlı 4 numaralı listeye tiftiğin de idhali hak­kmda teati edilen notaların tasdikına dair kanun lâyi­hası (1/21) (Hariciye ve Iktısad encümenlerine)

13 — Türkiye - ingiltere müzeyyel ticaret ve kli­ring anlaşmasına merbut mektublardan kliring mura­kıbı Gregory'ye hitaben yazılan mektublarm Türkçe tercümesindeki (Hususî hesaba geçirileceği) ibaresinin

gelerek and içtikten sonra celse tatil edildi.

Üçüncü celse icra Vekilleri Heyetinin istifasile yerine yeniden

tayin olunan heyete dair Riyaseticümhur tezkereleri okundu ve pazartesi günü toplanılmak üzere inikada nihayet verildi.

Başkan Kâtib Kâtib M. A. Renda Niğde Kütahya

Cavid Oral Vedit Uz gören

(geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad encümenlerine)

14 — Türkiye - Yunanistan arasında aktedilen vete­riner mukavelenamesinin tasdiki hakkında kanun lâ­yihası (1/23) (Hariciye ve Ziraat encümenlerine)

15 — Vakıflar kanununun 32 nci maddesine bir fıkra ilâvesine dair kanun lâyihası (1/24) (Dahiliye, Adliye ve Bütçe encümenlerine).

Tezkereler 16 — Ankara şehri imar müdürlüğünün teşkilât

ve vazifelerine dair olan 1351 sayılı kanunun 9 ncu maddesinin tefsiri hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/38) (Dahiliye ve Bütçe encümenlerine)

17 — Aydmm Ortaklar köyünde oturan Bozkırm Akçaturan köyünden Yılankıranoğullarmdan Durmuş-oğlu Kara Memed Yılanın ölüm cezasına çarptırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/14) (Adliye encü­menine)

18 — Bafranın Demşek köyünden Hüseyinoğlu Lûtfi Tanrıverin ölüm cezasına çarptırılması hak­kında Başvekâlet tezkeresi (3/40) (Adliye encüme­nine)

19 — Bandırmanın Çepni köyünden Numanoğlu Kara Hasan Korkakoğlunun ölüm cezasına çarptırıl­ması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/15) (Adliye encümenine).

20 — Bergamanın Arifibey mahallesinden Şerif-oğlu Ali Urkmezin ölüm cezasına çarptırılması hak­kında Başvekâlet tezkeresi (3/16) (Adliye encüme­nine)

21 — Bergamanın Kmık nahiyesinin Karatekeli köyünden Memedoğlu Bekçi Osman Taşırın ölüm ce­zasına çarptırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/17) (Adliye encümenine)

22 — Bodrumun Karakaya köyünden Salih kızı, Hasan karısı Fatma Satılmm ölüm cezasına çarptı­rılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/18) (Ad­liye encümenine)

23 — Burdurun Susuz köyünden Dobricalıoğulla-rından Mustafaoğlu Nuri Denizin ölüm cezasma çarp­tırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/19) (Ad­liye encümenine).

24 — Çalın Hadım köyünden Ahmedoğlu Halil Tufanın ölüm cezasma çarptırılması hakkında Başve-

2 — HAVALE EDİLEN EVRAK

— 10 —

Page 3: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

kâlet tezkeresi (3/20) (Adliye encümenine) 25 — Çinenin Alihan köyünden Bayraktaroğulla-

rmdan Ahmedoğlu Hasan Çayın ölüm cezasına çarp­tırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/21) (Ad­liye encümenine)

26 — Çinenin Kabataş köyünden Kıraliogutların­dan Mustafaoğlu Ali Afşinin ölüm cezasına çarptırıl­ması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/22) (Adliye encümenine)

27 — Çoruh mebusu Asım Us ve eski Giresun me­busu Hakkı Tarık Usun teşriî masuniyetlerinin kal­dırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/3) (Ad­liye ve Teşkilâtı esasiye encümenlerinden mürekkeb Muhtelit encümene)

28 — Çoruh mebusu Asım Usun teşriî masuniye­tinin kaldırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/4) (Adliye ve Teşkilâtı esasiye encümenlerinden mürek­keb Muhtelit encümene)

29 — Çoruh mebusu Asım Usun teşriî masuniye­tinin kaldırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/5) (Adliye ve Teşkilâtı esasiye encümenlerinden mürek­keb Muhtelit encümene)

30 — Çoruh mebusu Asım Usun teşriî masuniye­tinin kaldırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/6) (Adliye ve Teşkilâtı esasiye encümenlerinden mürek­keb Muhtelit encümene)

31 — Düzcenin Efteni Hacısüleymanbey köyünden Havrioğullarmdan Hasan Ali Tonyanm ölüm ceza­sına çarptırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/23) (Adliye encümenine). ,, 32 — Eceabatm Turşun köyünden Memed karısı Didar Savaş ve Memedoğlu Adil Güreyim ölüm ceza­sına çarptırılmaları hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/41) (Adliye encümenine)

33 — Ereğlinin Ömerli köyünden Çolakoğulların-dan Durmuşoğlu Bayram Oktayın ölüm cezasına çarp­tırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/42) (Ad­liye encümenine)

34 — Erzincanm Başköy nahiyesine bağlı Veringâh köyünde mukim Yunanoğlu Beros diğer adı Yaşar Ozdemirin ölüm cezasma çarptırılması hakkmda Baş­vekâlet tezkeresi (3/43) (Adliye encümenine)

35 — Erzurum mebusu General Pertev Demirha-nm teşriî masuniyetinin kaldırılması hakkında Baş­vekâlet tezkeresi (3/7) (Adliye ve Teşkilâtı esasiye encümenlerinden mürekkeb Muhtelit encümene)

36 — Eşmenin Bozlar köyünden Akmcıoğullarm-dan Hüseyinoğlu Mustafa Akıncının ölüm cezasma çarptırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/24) (Adliye encümenine)

37 — Gaziantebin Zambur köyünden Haydaroğlu Abdullah Kirtilin ölüm cezasma çarptırılması hak­kmda Başvekâlet tezkeresi (3/25) (Adliye encüme­nine)

38 — Giresunun Süme köyünden Arifoğullarmdan Alioğlu Yusuf Derenin ölüm cezasma çarptırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/26) (Adliye encü­menine)

39 — içel mebusu Ferid Celâl Güvenin teşriî ma­suniyetinin kaldırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi

(3/8) (Adliye ve Teşkilâtı esasiye encümenlerinden mürekkeb Muhtelit encümene)

40 — istanbul mebusu General Refet Belenin teşriî masuniyetinin kaldırılması hakkmda Başvekâlet tez­keresi (3/9) (Adliye ve Teşkilâtı esasiye encümen­lerinden mürekkeb Muhtelit encümene)

41 — italya tabiiyetine girdiğinden dolayı Konya istiklâl mahkemesi kararile millî hudud dışına çıkarı­lan Suad Remzinin Türk vatandaşlığına kabulünün muvafık olub olmayacağına dair bir karar verilmesi hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/12) (Adliye ve Da­hiliye encümenlerinden mürekkeb Muhtelit encümene)

42 — Kayserinin Hacılar nahiyesinden Memedoğlu Ahmed Baktırın ölüm cezasına çarptırılması hakkm­da Başvekâlet tezkeresi (3/27) (Adliye encümenine)

43 — Kayserinin ispiti köyünden olub Niğdede mukim Eminoğlu Edib diğer adı Memed Gelenin ölüm cezasına çarptırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/45) (Adliye encümenine)

44 — Konyanm Hasandede mescid mahallesinden Mustafa kızı Huriye Senelin ölüm cezasma çarptırıl­ması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/28) (Adliye encümenine)

45 — Lüleburgazm Çeşmekolu köyünden Velioğlu Hasan Altınırmak ve Memedoğlu Receb Çimirin ölüm cezasına çarptırılması hakkında Başvekâlet tez­keresi (3/44) (Adliye encümenine)

46 — Manisanm Uyascılar köyünden Abdullah kızı Fatma Yıldırımın ölüm cezasma çarptırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/29) (Adliye encü­menine)

47 — Muğla mebusu Yunus Nadinin teşriî masu­niyetinin kaldırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/10) (Adliye ve Teşkilâtı esasiye encümenlerinden mürekkeb Muhtelit encümene)

48 — Pınarhisarm Teke köyünden Hüseyinoğlu Hasan diğer adı Karabasan Tarinin ölüm cezasma çarptırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/30) (Adliye encümenine)

49 — Poshofun Humamis köyünden Osmanoğlu Habib Kocakm ölüm cezasına çarptırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/31) (Adliye encümenine)

50 — Rizenin Çamhbel mahallesinden Şatıroğul-larmdan Ibrahimoğlu Memed Salımenin ölüm cezasma çarptırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/46) (Adliye encümenine)

51 — Sivas mebusu Necmettin Sadakm teşriî ma­suniyetinin kaldırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/11) (Adliye ve Teşkilâtı esasiye encümenlerinden mürekkeb Muhtelit encümene)

52 — Sivasın Ulaç nahiyesinden Kostanoğlu Oha-nes diğer adı Celâl Karabulut ile Istepanoğlu Ham-parsanın ölüm cezasına çarptırılmaları hakkmda Baş­vekâlet tezkeresi (3/32) (Adliye encümenine)

53 — Susığırlmın Gurafa köyünden Abdülgafur diğer adı Gafuroğlu Ziya Sönmezyalçın ve Bandırma­nın Ergili köyünden Ramazanoğlu Şaban Kutluerin ölüm cezasına çarptırılmaları hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/33) (Adliye encümenine)

54 — Tefenninin Kır mahallesinden Mesudbeyoğul-

11 —

Page 4: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

I : 2 10-4-1939 C : 1 larmdan Ali Çeliğin ölüm cezasma çarptırılması hak­kında Başvekâlet tezkeresi (3/34) (Adliye encüme­nine)

55 — Tefenninin Söğüt köyünden Bekiroğlu Mc-med Emin özçakırm ölüm cezasına çarptırılması hak­kında Başvekâlet tezkeresi (3/35) (Adliye encüme­nine)

56 — Türk - Romen ticaret anlaşmasına zeylen imza olunan anlaşma, 2294 sayılı kanunun verdiği salâhiyete istinaden mevkii meriyete konulduğundan | keyfiyetin tasdiki hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/39) (Hariciye ve İktısad encümenlerine)

57 — umumî harb senelerinde ihracat ve meni ihtikâr heyetlerinde bulunan eski ticaret nazın Ah-med Nesimi ve merhum Mustafa Şeref Ozkanla ar­kadaşları hakkmda katği bir karar verilmesine dair Başvekâlet tezkeresi (3/13) (Adliye encümenine)

58 — Urfanm Koçviran köyünden Reşidoğullarm-dan Memedoğlu Bozan Ali Gürsoyun ölüm cezasına çarptırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/36) (Adliye encümenine)

59 Vezirköprünün Taşkale mahallesinde mukim Kara Memedoğullarmdan Cemal Sakarın ölüm ceza­sma çarptırılması hakkmda Başvekâlet tezkeresi (3/47) (Adliye encümenine)

60 — Zonguldağm Gaca köyünden Mustafa Reis-oğullarından Yusıflfcoğlu Memed Alkanın ölüm ceza­sma çarptırılması hakkında Başvekâlet tezkeresi (3/37) (Adliye encümenine).

Takrirler 61 — Eski Yozgad mebusu Emin Dramanm, Ar­

zuhal encümeninin 13 - IV - 1936 tarihli haftalık ka-

1 — Altıncı Büyük Millet Meclisinin vazife­ye başlaması münasebetile, Hataylıların Büyük Meclise bağlılıklarının ve ana vatanla Milî Şefe saygılarının arzına dair Hatay Millet Meclisi Başkanlığından gelen telgraf.

BAŞKAN — H a t a y Meclisinden bir te lgraf gelmiştir , oku tuyorum.

rar cedvelindeki 263 sayılı kararın Umumî Heyette müzakeresine dair takriri (4/1) (Arzuhal encümenine)

62 — Eski Yozgad mebusu Emin Dramanm, Ar­zuhal encümeninin 25 - IV - 1938 tarihli haftalık ka­rar cedvelindeki 1402 sayılı kararın Umumî Heyette müzakeresine dair takriri (4/2) Arzuhal encüme­nine)

63 — Eski Yozgad mebusu Emin Dramanm, Ar­zuhal encümeninin 1 - VI - 1938 ve 15 - VI - 1938

j tarihli haftalık karar cedvelindeki 1620 ve 1640 sayılı kararların Umumî Heyette müzakeresine dair takriri (4/3) Arzuhal encümenine).

Mazbatalar 64 — Büyük Millet Meclisi 1938 yılı birinci kâ­

nun ayı hesabı hakkmda murakıblik raporu (5/4) (Ruznameye)

Muhtelif evrak 65 — Bursa vilâyeti iskân işlerinde kullanılmakta

iken vekâlet emrine alman ismail Hakkı hakkında Şûrayi devletçe ittihaz olunan mukarrerata dair Ar­zuhal encümeni mazbatası (5/2) (Adliye ve Maliye encümenlerine).

66 — Kütahya Müstantıkı Memed Saidin hâkim­ler kanununun muvakkat maddesinin (A) fıkrasına tevfikan tekaüde sevkile müddeti hizmetine göre ve­rilmek istenilen paranın vizesi ica bedib etmiyece-ğine dair Divanı muhasebat encümeni mazbatası (5/3) (Adliye encümenine)

67 — Rasim Asım ile Murtaza Kaptan adlarmda iki yurrdaşa aid olan motor hakkmda Arzuhal encü­meni mazbatası (5/1) (Arzuhal encümenine).

Türkiye Büyük Millet Meclisi Yüksek Reisliğine Ankara

13, Antakya 595 Hatay Millet Meclisinin 31 mart 1939 top­

lantısında Büyük İnönü devrinde miUetimizin hakikî mümessil ve hülâsası olan altmcı Büyük

B Î R Î N C İ C E L S E Açılma saati : 15

BAŞKAN — Refet Canrtez KATÎBLER : Vedid Uzgören (Kütahya), Bekir Kaleli (Gazianteb)

BAŞKAN — Celse açılmıştır.

3 — RİYASET DİVANININ HEYETİ UMUMÎYEYE MARUZATI

— 12 —

Page 5: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

t : 2 10-4-1939 C : 1 Millet Meclisinin tarihî vazifesine başlarken sarsılmaz bağlılıklarımızla selâmladığımızın ve izinde yürüdüğümüz büyük anavatana ve kahra­man şefimize duyduğumuz sonsuz sevginin ar­zına ittifakla ve alkışlarla karar verilmiş oldu­ğunu en derin saygılarımla arzetmekle bahtiya-

BAŞKAN — İntihab mazbatalarını reyinize i arzedeceğim. Dokuz intihab dairesi müstesna olmak üzere diğerleri gelmiştir. Gelen mazbata­larda bir gûna itiraz ve şikâyet de yoktur. Şimdi ismi okunan zatın ismi okundukça kendi­sine aid olan mazbatayı birer birer reye arzede­ceğim.

Amasya : Esad Uraz BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. îsmail Hakkı Mumcu BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Nafiz Aktın BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Ankara : Ahmed Ulus BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

rım. Hatay Millet Meclisi Reisi

Abdülğani Türkmen (Alkışlar).

BAŞKAN — Müsaadenizle Riyaset Divanı münasib cevab versin. (Muvafık sesleri).

i Kabul edilmiştir. Aka Gündüz BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Arif Baytın BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Belkis Baykan BAŞKAN T- Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Dr. Taptas BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Eşref Demirel BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Falih Rıfkı Atay BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Fevzi Daldal BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. îsmet inönü BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Muammer Eriş BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Mümtaz Ökmen BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Rifat Araz BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Şakir Kmacı BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Yahya Galib Gargı BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Antalya : Dr. Cemal Tunca BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir.

4 — AND İÇME 1 Sayın üyelerden bazılarının -and içmesi. | (Afyon Karahisar) Hrmza Erkan, (Bilecik) BAŞKAN — Geçen celsede bulunmayan bazı | Dr. Gl. Besim Ömer Akalın, (Tokad) Gl. Sıtkı

arkadaşların tahlifini yapacağız. i Üke nin tahlifleri alkışlar arasında yapıldı.

5 — İNTİHAB MAZBATALARININ TASDİKİ

Afyon Karahisar : Ali Çetin Kaya BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Berç Türker BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Cemal Akçm BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Hamza Erkan BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Haydar Çerçel BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. İzzet Akosman BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Mtebrure Gönenç BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir.

— 13 —

Page 6: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

1 : 2 104-1939 C : 1 Cezmi Ercin BAİŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Dr. Münir Soykam BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Numan Aksoy BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Rasih Kaplan BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Tayfur Sökmen BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Türkân Örs BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Müsaade buyurursanız her dairei intihabiye-

ye aid mazbataları birden reye koyayım, itiraz eden olursa söz alır söyler. (Muvafık sesleri). Kabul edilmiştir.

Aydm: Adnan Menderes, Dr. Hulusi Alataş, Dr. Maz-

har Germen, Dr. Şakir Şener, Mümtaz Kaynak, Nazmi Topcoğlu, Nuri Göktepe.

BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­l e r . . . Kabul edilmiştir.

Balıkesir: Fahrettin Tiritoğlu, Feyzi Sözener, Gl. Kâ­

zım Özalp, Hacim Çarıklı, Hayrettin Karan, Hilmi Şeremetli, ismail Hakkı Uzunçarşılı, Me-med Emir, Muzaffer Akpmar, Osman Niyazi Burcu, Rahmi Selçuk, Yahya Sezai Uzay.

BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­l e r . . . Kabul edilmiştir.

Bilecik: Dr. Gl. Besim Ömer Akalm, Dr. Muhlis Su-

ner, Salih Bozok. BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­

ler . . . Kabul edilmiştir. Bolu : Cemil Özçağlar, Dr. Emin Cemal Suda, Dr.

Zihni Ülgen, Emin Yer likaya, Fethi Okyar, Ha­san Cemil Çambel, Lûtfi Gören.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Burdur : Dr. Ahmed Ruhi Yeşilyurt, İbrahim Necmi

Dilmen, Memed Sanlı. BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler...

Kabul edilmiştir. Bursa : Atıf Akgüç, Dr. Galib Kahraman, Dr. Re­

fik Güran, Dr. Sadi Konuk, Fatin Güvendiren,

i Fazlı Güleç, Gl. Naci Tınaz, Muhittin Baha Pars, Mustafa Fehmi Gerçeker, Nevzad Ayaş, Refet Canıtez.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Çanakkale : Atıf Kamçıl, Avni Yukaruç, Hilmi Ergeneli,

Reşad Nuri Güntekin, Rusuhi Bulayırlr, Ziya Gevher Etili.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Çankırı : Dr. Akif Arkan, Fazıl Nazmi Örkün, Hüse­

yin Cahid Yalçın, M. Abdülhalik Renda, Ziya Esen.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Çoruh : Ali Rıza Erem, Asım Us, Atıf Tüzün, Maz-

har Müfid Kansu. BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler...

Kabul edilmiştir. Çorum : Dr. Mustafa Cantekin, Eyüb Sabri Akgöl,

İsmail Kemal Alpsar, İsmet Eker, Münir Çağıl, Nuri Kayaalp, Süleyman Köstekçioğlu, Şakir Baran.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Denizli : I Dr. Hamdi Berkman, Dr. Kâzım Samanlı, I Emin Aslan Tokad, Fahri Akçakoca Akça, Ne-

cib Ali Küçüka, Tahir Berkay, Yusuf Başkaya. BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler...

Kabul edilmiştir. Diyarbakır : Cahid Çubukçu, Dr. İbrahim Tali Öngören,

Gl. Kiazım Sevüktekin, Rüştü BeMt, Veli Nec­det Sunkitay, Zeki Mesud Alsan, Zülfü Tiğrel.

BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ... Kabul edilmiştir.

Edirne : Dr. Fatma Memik, Faik Kaltakkıran, Fuad

Balkan, Osman Şahinbaş, Şeref Aykut. BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir.

Elâzığ : I Fazıl Ahmed Aykaç, Fethi Altay, Fuad Ağ-

ralı, Fuad Ziya Çiyiltepe, Sabit Sağıroğlu. BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir.

I Erzincan : Abdülhak Fırat, Aziz Samih Üter. İskender

I Artun, Saffet Arıkan, Salih Başotaç.

14 —

Page 7: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

î : 2 10-4-1939 C : 1 BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Erzurum : Aziz Akyürek, Dr. Ahmed Fikri Tuzer, Gl.

Pertev Demirhan, Gl. Zeki Soydemir, Münir Hüsrev Göle, Nafiz Dumlu, Nakiye Elgün, Salim Altuğ, Şükrü Koçak.

BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ... Kabul edilmiştir.

Eskişehir : Emin Sazak, îstamat Özdamar, izzet Arukan,

Osman Işm, Yusuf Ziya özer. BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Gazianteb : Ahmed Aksu, Bekir Kaleli, Dr. Abdurrahman

Melek, Dr. Memed Ali Ağakay, Memed Şahin, Nuri Pazarbaşı, Ömer Asım Aksoy.

BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ... Kabul edilmiştir.

Giresun : Dr. Hasaan Vasıf Somyürek, Fikret Atlı, Gl.

İhsan Sökmen, İsmail Sabuncu, Münir Akkaya, Nafi Atuf Kansu, Talât Onay.

BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ... Kabul edilmiştir.

Gümüşane : Durak Sakarya, Edib Servet Tör, Hasan Feh­

mi Ataç, Şevket Erdoğan, Yusuf Ziya Zarbun. BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. İçel: Ahmed Ovacık, Dr. Muhtar Berker, Emin

İnankur, Ferid Celâl Güven, Gl. Cemal Mersin­li, Turhan Cemal Beriker.

BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­ler . . . Kabul edilmiştir.

İsparta: Hüsnü Özdamar, Kemal Ünal, Mükerrem Un­

sal. BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­

ler . . . Kabul edilmiştir. İstanbul: Abidin Daver, Ahmed Hamdi Denizmen, Ah­

med Şükrü Esmer, Ali Kâmi Akyüz, Ali Rana Tarhan, Atıf Bayındır, Dr, Refik Saydam, Dr. Tuğamiral Hakkı Şinasi Erel, Fakihe Öymen, Galib Bahtiyar Göker, Gl. Kâzım Karabekir, Gl. Refet Bele, İbrahim Alâettin Gövsa, Sadet­tin Uraz, Salâh Cimcoz, Şükrü Âli Ögel, Ziya Karamursal.

BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­ler . . . Kabul edilmiştir.

İzmir Benal Aranan, Celâl Bayar, Dr. Mustafa Ben­

gisu, Halil Menteşe, Hasan Âli Yücel, Kâmil Dursun, Mahmud Esad Bozkurd, Memed Alde-mir, Nazmi İlker, Rahmi Köken, Reşad Mimaroğ-lu, Sadettin Epikmen, Şehime Yunus, Şükrü Sa­raçoğlu.

BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­ler . . . Kabul edilmiştir.

Kars: Esad Özoğuz, Fuad Köprülü, Gl. Muhittin

Akyüz, Hüsrev Kızıldoğan, Kahraman Arıklı, Ömer Küntay, Şerafettin Karacan, Zihni Orhon.

BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­ler . . . Kabul edilmiştir.

Kastamonu: Abidin Binkaya, Dr. Tevfik Aslan, Hacer

Dicle, Hilmi Çoruk, Hüsnü Açıksöz, Muhar­rem Celâl Bayar, Nuri Tamaç, Rıza Saltuğ, Tah­sin Coşkan.

BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­ler . . . Kabul edilmiştir.

Kayseri: Ahmed Hilmi Kalaç, Faik Baysal, Nazmi

Toker, Ömer Taşçıoğlu, Reşid Özsoy, Sadettin Serim, Salih Turgay, Suat Hayri Ürgüblü.

BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­ler . . . Kabul edilmiştir.

Kırklareli: Bürhanettin Denker, Dr. Fuad Umay, Hamdi

Kuleli, Şevket Ödül, Zühtü Akm. BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­

ler . . . Kabul edilmiştir. Kırşehir: Dr. Yusuf ziya Somer, Hazim Börekçi, İz­

zet Özkan, Memed Seyfeli. BAŞKAN — Kabul edenler . . . Etmeyen­

ler . . . Kabul edilmiştir. Kocaeli: Ali Dikmen, Dr. Fuad Sorağman, İbrahim

Dıblan, İbrahim Süreyya Yiğit, İbrahim Tolon. Kemalettin Olpak, Orgeneral Ali Said Akbay-tuğan, Ragıb Akça, Salâh Yargı.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Konya: Ahmed Hamdi Dikmen, Ali Muzaffer Göker, Ali Rıza Türel, Dr. Osman Şevki Uludağ, Fuad Gökbudak, Galib Gültekin, Gl. Ali Fuad Cebe-soy, İzzet Erdal, Kâzım Gürel, Kâzım Okay, Mustafa Ulusan, Naim Hazim Onat, Şevki Er-gun, Tevfik Fikret Sılay, Vehbi Bilgin.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Kütahya: Alâettin Tiridoğlu, Besim Atalay, Dr. Ali

Süha Delilbaşı, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Muh-

— 15 —

Page 8: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

î : 2 104-1939 C : 1 lis Erkmen, Mustafa Bacak, Receb Peker, Sad-ri Ertem, Vedit Uzgören.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Malatya: Dr. Hilmi Oytâç, Emrullah Barkan, Gl. Os­

man Koptagel, Mahmud Nedim Zabcı, Memed Şevket Özpazarbaşı, Mihri Pektaş, Muttalib Öker, Nasuhi Baydar, Osman Taner, Vasıf ÇÎ-nay.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Manisa: Asım Tümer, Dr. Saim Uzel, Faik Kurdoğlu,

Hikmet Bayur, Hüsnü Yaman, Kani Karaos-man, Kâzım Nami Duru, Kenan Örer, Osman Ercin, Refik înce, Rıdvan Nafiz Edgüer, Yaşar Özey.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.

Maraş: Dr. A. Kemali Bayizit, Hasan Reşid Tankud,

Mansur Bozdoğan, Memed Erten, Ziya Kayran. BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler...

Kabul edilmiştir. Mardin: Dr. Rıza Levent, Edib Ergin, Gl. Seyfi Düz-

gören, Hasan Menemencioğlu, îrfan Ferid Al-paya, Muhittin Birgen, Rıza Erten.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler.. Kabul edilmiştir.

Muğla: Cemal Karamuğla, Dr. Hüseyin Avni Ercan,

Hüsnü Kitabcı, Sadullah Güney, Yunus Nadi. BAŞKAN — Kabul edenler... Etmeyenler...

Kabul edilmiştir. Ordu : Ahmed İhsan Tokgöz, Ali Canib Yöntem,

Dr, Vehbi Demir, Hamdi Şarlan, Hamdi Yal­man, Hüseyin Ekşi, İsmail Çamaş, Selim Sırrı Tarcan.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmiyenler... Kabul edilmiştir.

Rize : Ali Zırh, Dr. Saim Ali Dilenire, Fuad Sir-

men, Hasan Cavid, Kemalettin Kami, Raif Dinç. BAŞKAN — Kabul edenler... Etmiyenler...

Kabul edilmiştir. Samsun : Amiral Fahri Engin, Hüsnü Çakır, Meliha

Ulaş, Memed AH Yörüker, Naşit Fırat, Ruşen:! Barkm, Süleyman Necmi Selmen, Zühtü Duru-kan.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmiyenler... Kabul edilmiştir.

Seyhan : Ali Münif Yegena, Damar Arıkoğlu, Gl. Na­

ci Eldeniz, Hilmi Uran, İbrahim Mete, İsmail Safa Özler, Sinan Tekelioğlu, Şemsa İşcen, Tev-fik Tarmen.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmiyenler... Kabul edilmiştir.

Sinob : Cemal Aliş, Cemil Atay, Cevdet Kerim İnce-

dayı, Hulusi Oruooğlu, Yusuf Kemal Tengir-şenk.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmiyenler... Kabul edilmiştir.

Sivas : Abdürrahman Naci Demirağ, Atıf Esembel,

GL Akif Östekin Erdemgil, Hikmet Işık, İsmail Memed Uğur, Mergube Gürleyük, Mitat Şükrü Bleda, Necmettin Sadak, Remzi Çiner, Şemset­tin Günaltay, Ziya Basara.

BAŞKAN — Kabul edenler... Etmiyenler... Kabul edilmiştir.

Tekirdağ : Cemil Uybadm, Faik Öztrak, Nazmi Trak,

Rahmi Apak, Yahya Kemal Beyatlı. BAŞKAN — Kabul edenler... Etmiyenler...

Kabul edilmiştir. Tokad : Cemal Kovalı, Galib Pekel, Gl Sıtkı Üke, Ha-

sip Ahmed Aytuna, Muammer Develi, Nâzım Po-roy, Resai Erişken, Sıtkı Atanç

BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ... Kabul edilmiştir.

Tunceli : Haydar Rüştü Öktem, Mitat Yenel, Sami

Erkman. BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ...

Kabul edilmiştir. Urfa : Ali Saib Ursavaş, Gl. Ahmed Yazgan, Memed

Emin Yurdakul, Refet Ülgen, Sami İşbay, Şeref Uluğ.

BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ... Kabul edilmiştir.

Yozgad : Ahmed Sungur, Celâl Arat, Ekrem Pekel,

Salim Korkmaz, Sırrı İçöz, Veled İzbudak, Ziya Arkant.

BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ... Kabul edilmiştir.

Zonguldak : Halil Türkmen, Hasan Karabacak, Hüsamet­

tin Okan, İbrahim Etem Bozkurd, Mustafa Boz­ma, Şinasi Devrin, Rifat Vardar, Yusuf Ziya Özençi.

BAŞKAN — Kabul edenler ... Etmeyenler ... Kabul edilmiştir.

— 16 —

Page 9: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

î : 2 10-4-1939 C : 1 6 — SEÇİMLER

1 — Encümenler seçimi. BAŞKAN — Encümenler intihabına geçiyo­

ruz: Dahilî nizamnamemize göre 17 encümen in-

tihab edilecektir. Adliye encümenine Arzuhal Bütçe Dahiliye Divanı muhasebat Gümrük ve inhisarlar Hariciye İktisad Kütüpane Maarif Maliye Meclis hesablarmı tedkik] Millî Müdafaa Nafıa Sıhhat ve 1. muavenet Teşkilâtı esasiye Ziraat

intihab edilecektir.

» » » » » » » » » »

L » » » » » »

25 25 35 30 20 20 20 30 5

20 20 10 25 20 20 20 25 aza

Bursa dairei intihabiyesinden başlıyoruz : (Dairei intihabiye srrasile isimler okundu ve

reyler kutulara atıldı) BAŞKAN — Reylerin tasnifi için kura çeki­

yorum. Adliye encümeni için : (Kırşehir) Memed

Seyfeli, (Yozgad) Celâl Arat, (Mardin) Muhit­tin Birgen.

Arzuhal encümeni için : (Çankırı) Fazıl Naz-mi örkün, (Eskişehir) izzet Arukan, (Tekirdağ) Nazmi Trak.

Bütçe encümeni için : (Bolu) Hasan Cemil Çambel, (Urfa) General Ahmed Yazgan, (Kırk­lareli) Zühtü Akm.

Dahiliye encümeni için : (Giresun) Dr. Ha­san Vasıf Somyürek, (Tokad) Sıtkı Atanç, (Manisa) Asım Tümer.

Divanı muhasebat encümeni için : (Ankara)

Şakir Kmacı, (İstanbul) Şükrü Âli Ögel, (Elâ­zığ) Fuad Ağralı.

Gümrük ve inhisarlar encümeni için ; (Ma­latya) Muttalib öker, (İstanbul) Ziya Karamur-sal, (Tokad) Muammer Develi.

Hariciye encsmeni için : (Kütahya) Sadri Ertem, (Denizli) Dr. Kâzım Samanlı, (Aydm) Dr. Mazhar Germen.

İktisad encümeni için : (Konya) İzzet Erdal, (Çoruh) Mazhar Müfid Kansu, (Kars) Esad özoğuz.

Kütüpane encümeni için : (Urfa) Sami İşbay, (Muğla) Hüsnü Kitabcı, (Kastamonu) Abidin Binkaya .

Maarif encümeni için : (Samsun) Naşid Fı­rat, (Yozgad) Ekrem Pekel, (Afyon Karahisar) Ali Çetinkaya.

Maliye encümeni için : (Siird) Şefik özde-mir, (Manisa) Faik Kurdoğlu, (İstanbul) Ali Rana Tarhan.

Meclis hesablan tedkik encümeni için : (İs­tanbul) Ahmed Şükrü Esmer, (Kocaeli) Kema-lettin Olpak. (Kastamonu) Hacer Dicle.

Millî Müdafaa encümeni için : (Kocaeli) Ra-gıb Akça, (Çorum) İsmet Eker, (Siird) Ali Riza Esen.

Nafia encümeni için : (Eskişehir) Emin Sa­zak, (Tokad) Cemal Kovalı, (Elâzığ) Sabit Sa-ğrroğlu.

Sıhhat, içtimaî ve muavenet encümeni için : (Tokad) Gl. Sıtkı Üke, (İstanbul) Gl. Kâzım Ka-rabekir, (Trabzon) Daniş Eyiboğlu.

Teşkilâtı esasiye encümeni için : (Kostamo-nu) Nuri Tamaç, (Erzurum) M. Hüsrev Göle, (İstanbul) Galib Bahtiyar Göker.

Ziraat encümeni için : (Erzurum) Şükrü Ko­çak, (Kayseri) Sadettin Serim, (Manisa) Dıdvan Nafiz Edgüer reyleri tasnife memur edilmiş­lerdir.

Reylerin tasnifine kadar celseyi tatil ediyo­rum. _

Kapanma saati : 16,08

Page 10: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

Î K Î N C Î C E L S E Açılma saati : 16,35

BAŞKAN — Refet Canıtez KÂTIBLER : Bekir Kaleli (Gazianteb), Vedit Uzgören (Kütahya)

BAŞKAN — Celse açılmıştır. Encümen intihablarmm neticesini arzediyo-

rum: Adliye encümenine: Ankara Mümtaz Ökmen, Antalya Numan

Aksoy, Balıkesir Osman Niyazi Burcu, Bingöl Feridun Fikri, Bitlis Süreyya örgeevren, Bur­sa Atıf Akgüç, Bursa Muhittin Baha Pars, Ço­rum Münir Çağıl, Edirne Şeref Aykut, Erzin­can Abdülhak Fırat, Gazianteb Ömer Asım Ak­soy, Kastamonu Abidin Binkaya, Kayseri Re-şid Özsoy, Kayseri Suad Hayri Ürgüplü, Koca­eli Ragıb Akça, Kocaeli Salâh Yargı, Konya Fuad Gökbudak, Konya Galib Gültekin, Mani­sa Refik înce, Mardin Hasan Menemencioğlu, Rize Dr. Saim Ali Dilemre, Rize Fuad Sirmen, Sinob Cemil Atay, Trabzon Faik Ahmed Barut­çu, Zonguldak Şinasi Devrin.

370 er reyle intihab edilmişlerdir. Arzuhal encümenine: Amasya îsmail Hakkı Mumcu, Aydın Ad­

nan Menderes, Balıkesir Fahrettin Tiritoğlu, Balıkesir Hayrettin Karan, Bolu Lûtfi Gören, Bursa Mustafa Fehmi Gerçeker, Bursa Nevzad Ayaş, Çorum Nuri Kayaalp, Denizli Tahir Ber-kay, Gazianteb Memed Şahin, Giresun Gl. ihsan Sökmen, Gümüşane Şevket Erdoğan, Kırşehir Dr. Yusuf Ziya Somer, Kocaeli Kemalettin 01-pak, Ordu Dr. Vehbi Demir, Ordu Hamdi Şar­lan, Ordu İsmail Çamaş, Rize Raif Dinç, Sam­sun, Meliha Ulaş, Samsun Naşid Fırat, Sivas Gl. Akif Öztekin Erdemgil, Sivas Hikmet Işık, Sivas Ziya Basara, Trabzon Süleyman Sırrı Ge­dik, Van Münib Boya.

360 ar reyle intihab edilmişlerdir. Bütçe encümenine: Ankara Yahya Galib Kargı, Bolu Dr. Zihni

Ülgen, Çanakkale Rusuhî Bolayırlı, Diyarbakır Rüştü Bekit, Elâzığ Fethi Altay, Erzincan İs­kender Artım, Gümüşane Durak Sakarya, İçel Turhan Cemal Beriker, İsparta Mükerrem Un­sal, İstanbul Fakihe Öymen, İstanbul Galib Bahtiyar Göker, Kastamonu Tahsin Coşkan, Kay­seri Faik Baysal, Kayseri Sadettin Serim, Kırk­lareli Burhanettin Denker, Kırklareli Şevket Ödül, Kırşehir Memed Seyfeli, Kocaeli Orgl. Ali

Said Akbaytuğan, Konya Ali Rıza Türel, Konya Naim Hazim Onat, Kütahya Alâettin Tirioğlu, Malatya Muttalib Öker, Malatya Osman Taner, Maraş Mansur Bozdoğan, Mardin Rıza Erten, Muğla Hüsnü Kitabcı, Muş Şükrü Ataman, Or­du Hamdi Yalman, Seyhan' Gl. Naci Eldeniz, Sivas Remzi Çiner, Trabzon Raif Karadeniz, Trabzon Sırrı Day, Urfa Sami tşbay, Yozgad Ahmed Sungur, Yozgad Sırrı îçöz.

371 er reyle intihab edilmişlerdir. Dahiliye encümenine : Amasya Esad Uras, Ankara Fevzi Daldal, An.

talya Rasih Kaplan, Balıkesir Yahya Sezai Uzay, Bingöl Necmeddin Sahir, Bursa Fatin Güvendi­ren, Bursa Fazlı Güleç, Çanakkale Hilmi Erge-neli, Çoruh Atıf Tüzün, Çorum İsmail Kemal Alpsar, Edirne Osman Şahinbaş, Erzurum Gl. Zeki Soydemir, Erzurum NaMye Elgün, Giresun Münir Akkaya, İzmir Reşad Mimaroğlu, Kars Esad Özoğuz, Kars Zihni Orhun, Kayseri Ah­med Hilmi Kalaç, Kayseri Nazmi Toker, Konya Şevki Ergun, Malatya Emrullah Barkan, Mar­din Edib Ergin, Samsun Memed Ali Yürüker, Samsun Zühtü Durukan, Sivas Mitat Şükrü Ble-da, Tekirdağ Cemil Uybadm, Tokad Galib Pe-kel, Yozgad Ziya Arkant, Zonguldak İbrahim Etem Bozkurt, Zonguldak Rifat Vardar.

368 er reyle intihab edilmişlerdir. Divanı muhasebat encümenine : Ankara Aka Gündüz, Balıkesir Hilmi Şere-

metli, Balıkesir Muzaffer Akpınar, Bitlis Tev-fik Temelli, Bolu Cemil Özçağlar, Bolu Emin Yerlikaya, Burdur İbrahim Necini Dilmen, Bur­dur Memed Sanlı, Erzurum Nafiz Dumlu, istan­bul Gl. Refet Bele, Kastamonu Hacer Dicle, Kas­tamonu Hilmi Çoruk, Kastamonu Nuri Tamaç, Kırşehir Hazim Börekçi, Maraş Memed Erten, Muğla Cemal Karamuğla, Niğde Faik Soylu, Ordu Ahmed İhsan Tokgöz, Trabzon Mitat Ay­dın, Tunceli Haydar Rüştü Öktem.

372 şer reyle intihab edilmişlerdir. Gümrük ve inhisarlar encümenine : Amasya Nafiz Aktm, Bolu Dr. Emin Cemal

Suda, Çanakkale Atıf Kamçıl, Çorum İsmet Eker, Çorum Süleyman Köstekçioğlu, Çorum

Page 11: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

î : 2 10-4-1939 C : 2 Şakir Baran, Denizli Dr. Kâzım Samanlı, De­nizli Fahri Akaçkoca Akça, Diyarbakır Cahid Çubukçu, Eskişehir tstamat özdamar, istanbul Sadettin Uraz, Kocaeli Ali Dikmen, Konya izzet Erdal, Mardin 01. Seyfi Düzgören, Muğla Dr. Hüseyin Avni Ercan, Niğde Naim Erem, Sinob Hulusi Orucoğlu, Trabzon Daniş Eyuboğlu, Tun­celi Mitat Yenel, Yozgad Ekrem Pekel.

370 er reyle intihab edilmişlerdir.

Hariciye encümenine: Ankara Falih Rıfkı Atay, Antalya Dr. Ce­

mal Tunca, Aydın Mümtaz Kaynak, Bolu Ha­san Gemil Çambel, Çoruh Asım Us, Diyarbakır Dr. ibrahim Tali Öngören, Diyarbakır Zeki Mesud Alsan, Elâğız Fazıl Ahmed Aykaç, Er­zincan Saffet Arıkan, Erzurum Gl. Pertev De-mirhan istanbul Ahmed Şükrü Esmer, istan­bul Salâh Cimcoz, izmir Halil Menteşe, Kars Gl. Muhittin Akyüz, Kocaeli ibrahim Süreyya Yiğit, Konya Ali Muzaffer Göker, Manisa Hik­met Bayur, Sivas Necmettin Sadak, Tekirdağ Yahya Kemal Beyatlı, Tokad Nâzım Poroy.

349 ar reyle intihab edilmişlerdir.

Iktısad encümenine: Afyon Karahisar Berç Türker, Afyon Kara-

hisar Hamza Erkan, Afyon Karahisar izzet Ak-osman, Ankara Ahmed Ulus, Ankara Muammer Eriş, Aydın Nazmi Topcoğlu, Diyarbakır Veli Necdet Sungütay, Edirne Fuad Balkan, Erzin­can Salih Başotaç, Eskişehir Emin Sazak, Ga­zianteb Nuri Pazarbaşı, Giresun ismail Sabun­cu, Gümüşane Edib Servet Tör, içel Dr. Muhtar Berker, istanbul Abidin Daver, istanbul Ahmed Hamdi Denizmen, izmir Benal Anman, izmir Dr. Mustafa Bengisu, izmir Memed Aldemir, Kars Kahraman Arıklı, Kastamonu Muharrem Celâl Bayar, Konya Ahmed Hamdi Dikmen, Konya Kâzım Okay, Kütahya Besim Atalay, Niğde Dr. Rasim Ferid Talay, Rize Hasan Ca-vid, Seyhan Şemsa Işcan, Siird Naki Bekmen, Sinob Yusuf Kemal Tengirşenk, Zonguldak Ha­san Karabacak.

378 er reyle intihab edilmişlerdir. Kütüpane encümenine: Bilecik Dr. Gl. Besim Ömer Akalm, Çorum

Dr. Mustafa Cantekin, Malatya Mihri Pektaş, Niğde Hazim Tepeyran.

370 er reyle intihab edilmişlerdir.

Maarif encümenine : Ankara Belkis Baykan, Antalya Türkân örs,

Balıkesir ismail Hakkı Uzunçarşılı, Çanakkale Avni Yukaruç, Çanakkale Reşad Nuri GünteMn, Giresun Talât Onay, Hakkâri izzet Ulvi Aykurd, içel Emin Inankur, istanbul Ali Kâmi Akyüz, istanbul ibrahim Alâettin Gövsa, izmir Nazmi ilker, izmir Şehime Yunus, Kars Fuad Köprülü,

Manisa Rıdvan Nafiz Edgüer, Ordu Ali Canib Yöntem, Ordu Selim Sim Tarcan, Tokad Hasib Ahmed Aytuna, Trabzon Halil Nihad Boztepe, Trabzon Hamdi Ülkümen, Urfa Refet Ülgen.

363 er reyle intihab edilmişlerdir. Maliye encümenine : Afyon K. Cemal Akçm, Afyon K. Haydar

Çerçel, Ağrı ihsan Tav, Bursa Dr. Galib Kahra­man, Diyarbakır Zülfü Tiğrel, Erzurum Münir •Hüsrev Göle, Gazianteb Ahmed Aksu, istanbul Atıf Bayındır, izmir Kâmil Dursun, Kayseri Ömer Taşçıoğlu, Kırklareli Hamdi Kuleli, Kır­şehir izzet Özkan, Kocaeli ibrahim Tolon, Kon­ya Kâzım Gürel, Malatya Mahmud Nedim Zabcı, Manisa Faik Kurdoğlu, Niğde Dr. Abravaya Marmaralı, Rize Kemalettin Kâmi, Van İbrahim Arvas, Zonguldak Yusuf Ziya özençi.

400 er reyle intihab edilmişlerdir. Meclis hesablan tedkik encümenine : Ankara Rifat Araz, Ankara Şakir Kmacı,

Balıkesir Memed Emir, Çankırı Ziya Esen, Ço­ruh Mazhar Müfid Kansu, istanbul Ziya Kara-mursal, Malatya Dr. Hilmi Oytâç, Muş Hakkı Kılıcoğlu, Seyhan İbrahim Mete, Van Hakkı Ungan.

359 ar reyle intihab eidlmişlerdir. Millî Müdafaa encümenine : Balıkesir Hacim Çarıklı, Bilecik Salih Bo-

zok, Çankırı Dr. Akif Arkan, Çorum Eyüb Sabri Akgöl, Diyarbakır Gl. Kiazım SevükteMn, Er­zurum Aziz Akyürek, Erzurum Salim Altuğ, Erzurum Şükrü Koçak, Gümüşane Hasan Fehmi Ataç, Gümüşane Yusuf Ziya Zarbun, istanbul Dr. Tuğamiral Hakkı Şinasi Erel, Kars Hüsrev Kızıldoğan, Kars Şerafettin Karacan, Konya Vehbi Bilgin, Malatya Gl. Osman Koptagel, Ma­nisa Kâzım Nami Duru, Maraş Hasan Reşid Tankud, Muğla Sadullah Güney, Samsun Amiral Fahri Engin, Samsun Ruşeni Barkm, Seyhan Sinan Tekelioğlu, Sinob Cevdet Kerim Incedayı, Tekirdağ Rahmi Apak, Urfa Gl. Ahmed Yazgan, Yozgad Celâl Arat.

365 er reyle intihab edilmişlerdir. Nafia encümenine : Afyon K. Mebrure Gönenç, Ankara Arif Bay-

tm, Ankara Eşref Demirel, Çoruh Ali Riza Erem, Elâzığ Fuad Ziya Çiyiltepe, Erzincan Aziz Sa-mih Ilter, Eskişehir izzet Arakan, Eskişehir Os­man Işm, İsparta Hüsnü Özdamar, izmir Sadet­tin Epikmen, Kütahya, Sadri Ertem, Malatya Memed Şevket özpazarbaşı, Malatya Vasıf Çi-nay, Manisa Osman Ercin, Niğde Halid Mengi, Sivas Abdurrahman Naci Demirağ, Tokad Gl. Sıtkı Üke, Tunceli Sami Erkman, Urfa Şeref Uluğ, Yozgad Veled Izbudak.

376 şar reyle intihab edilmişlerdir.

— 19 —

Page 12: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

î : 2 10-4-1939 C : 2 Sıhhat ve içtimaî muavenet encümenine: I Ağrı Dr. Hüsamettin Kural, Ankara Dr. Tap- ı

tas, Antalya Dr. Münir Soykan, Aydın Dr. Şa- I kir Şener, Bilecik Dr. Muhlis Suner, Burdur Dr. Ahmed Ruhi Yeşilyurt, Bursa Dr. Refik Güran, Denizli Dr. Hamdi Berkman, Edirne Dr. Fatma Memik, Gazianetb Dr. Memed Ali Ağa-kay, Giresun Dr. Hasan Vasıf Somyürek, Kas­tamonu Rıza Saltuğ, Kayseri Salih Turgay, Ko­caeli Dr. Fuad Sorağman, Konya Dr. Osman Şevki Uludağ, Kütahya Dr. Ali Süha Delilbaşı, Manisa Asım Tümer, Mardin Dr. Rıza Levent, I Tekirdağ Nazmi Trak, Zonguldak Hüsamettin i Okan. |

359 ar reyle intihab edilmişlerdir. I Teşkilâtı esasiye encümenine: j Balıkesir Gl. Kâzım Özalp, Bolu Fethi Ok- I

yar, Çankırı Fazıl Nazmi Örkün, Çankırı Hü- j şeyin Cahid Yalçın, Denizli Necib Ali Küçüka, Eskişehir Yusuf Ziya Özer, tçel Gl. Cemal Mer- j sinli, İstanbul Gl. Kâzım Karabekir, İzmir Celâl j Bayar, İzmir Mahmud Esad Bozkurd, Kasta-monu Dr. Tevfik Aslan, Kırklareli Dr. Fuad i

BAŞKAN — Söz Başvekilindir. (Başvekil Dr. Refik Saydam alkışlar arasında

kürsüye geldi). Bş. V. Dr. REFİK SAYDAM (İstanbul) —

Aziz arkadaşlarım; Büyük Millet Meclisinin intihabının yenilen­

mesi dolayisile kabinenin istifasını Reisicumhu­rumuza takdim ettim. Kabul ve yeni kabinenin teşkilini tekrar bana tevdi buyurdular. Bugün, yeni kabineyi yüksek huzurunuza getiriyorum.

Bu kabine de, şimdiye kadar olduğu gibi mensub olduğumuz Cumhuriyet Halk partisinin programını tahakkuk ettirmek için çalışacak­tır.

Kabinenin, iş bölümü noktasından eskisine nazaran farkı; Nafia ve İktısad vekâletlerinin ikişer vekâlete ayrılmış olmasıdır. Seneler geç­tikçe vazifeleri artan bu iki vekâletin, gördük­leri amme hizmetlerine nazaran bir taksime tâbi tutulması ihtiyacı hissolunuyordu. Bu suretle şimdiye kadar inşa, nakliyat ve muhabere işleri­ni gören Nafia vekâleti, Yalnız inşaatla meşgul bir vekâlet haline getirilmiş, münakale ve mu­habereye aid olan hizmetlerle İktısad vekâletine bağlı deniz nakliyat işleri alınarak (Münakale ve Muhabere vekâleti) ihdas olunmuştur. Keza ticaret ve sanayi işlerini gören İktısad vekâleti, yalnız sanayi ve maadin işlerile meşgul olmak üzere bırakılmış, iç ve dış ticarete aid vazifeler toplanarak (Ticaret vekâleti) teşkil edilmiştir. Bu veçhile vücude gelen vekâletlerle, idare ve teknik bakrmmdan işlerin yürümesinin daha ko-

Umay, Kütahya Hüseyin Rahmi Gürpınar, Kü­tahya Receb Peker, Manisa Kenan Örer, Muğ la Yunus Nadi, Samsun Süleyman Necmi Sel-man, Seyhan Ali Münif Yegena, Tokad Resai Erişken, Urfa Memed Emin Yurdakul.

372 er reyle intihab edilmişlerdir.

Ziraat encümenine: Aydın Nuri Göktepe, Balıkesir Rahmi Sel­

çuk, Denizli Emin Aslan Tokad, Denizli Yusuf Başkaya, Edirne Faik Kaltakkıran, Giresun Fikret Atlı, Elâzığ Sabit Sağıroğlu, İçel Ahmed Ovacık, İzmir Rahmi Köken, Kars Ömer Kün-tay, Kırklareli Zühtü Akın, Kocaeli İbrahim Dıblan, Malatya Nasuhi Baydar, Manisa Hüsnü Yaman, Manisa Kani Karaosman, Manisa Yaşar Özey, Maraş Dr. Abdülkadir Kemali Bayizit, Mardin Muhittin Birgen, Seyhan Damar Arık-oğlu, Seyhan İsmail Safa Özler, Seyhan Tevfik Tarman, Siird Ali Rıza Esen, Siird Şefik Özde-mir, Sivas Atıf Esenbel, Sivas İsmail Memed Uğur.

371 er reyle intihab edilmişlerdir.

lay bir hale konulduğunu ve vekillerin de daha yakından kendi işlerini takib ve kontrol edebi­leceklerini ümid ediyoruz.

Vekâletlerin iş programında bir değişiklik yoktur. Kabinenin programında olduğu gibi, ve­kâletlerin iş programlarında da Cumhuriyet Halk partisinin programı esastır.

Cumhuriyet devrinin en muvaffak prensip­lerinden biri olan denk bütçe esasına dayana­rak hazırlanan 939 - 940 malî sene bütçesi hu­zurunuza takdim edilmiş bulunmaktadır. Mü­zakeresi esnasında gerek şahsen gerek kendile-rile çalışmakla iftihar duyduğum vekil arkadaş­larımın size vereceğimiz izahat bunu göstere­cektir, kanaatmdayım.

Yalnız dahilî, haricî vaziyetlerden bahsede­ceğim.

Dahilde devamlı bir huzur ve sükûn bulun­duğunu ve Türk vatandaşının samimi beraberlik ve güven havası içinde yaşadığını emniyetle söyliyebilirim. (Bravo sesleri, alkışlar). Cumhu­riyet Hükümeti, bu havanm bulanmamasına, Türk vatandaşının endişesiz çalışmasına ve ka­zanmasına, huzur içinde faziletli bir aile hayatı geçirmesine ve istikbalinden emin olmasma bü­tün kuvvet ve gayretile çalışmakta devam ede­cektir. (Alkışlar).

Aziz arkadaşlarım; Dünya vaziyetinin baş döndürücü bir süratle

her an değişiklikler gösteren inkişafı haricî siya­setimizin her zamankinden ziyade müteyakkiz olmasmı icab ettiriyor. Milletleri birbirinin

7 — Dr. REFİK SAYDAMIN KURDUĞU YENİ HÜKÜMETİN PROGRAMI

— 20 —

Page 13: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

î : 2 10-4-1939 O : 2 karşısına diken, bir kaç gün gibi kısa zaman içinde devletlerin ortadan kalkmasına müncer olan bu günkü dünya buhranı, sulha olan kuv­vetli merbutiyetini her zaman ilân ve isbat et­miş bulunan Cumhuriyet Hükümetini tabiatile yakmdan alâkadar etmektedir.

Fakat bütün değişmeler, bu süratli ve esaslı inkişaflar yanmda, Türkiyenin haricî siyaseti bir tebeddül göstermemektedir. Dostluklarına, it­tifaklarına velhasıl sözüne ve imzasına sadık olan Türkiye, sulhu severek ve sulha hizmet et­mek yolundaki azminde ayni iman ile ve ayni itina ile berdevam bulunmaktadır. (Alkışlar).

Bu kargaşalıklar önünde, Cumhuriyet Hükü­metinin büyük, küçük bütün Devletlerle ayni sa­mimiyet ve dürüstî altmda dostane münasebet­lerini idame etmekte bulunduğunu ve bundan sonra da idameye çalışacağını size söyleyebili­rim.

Sulha hizmeti, Hükümetiniz, bu dürüst siya­sette buluyor.

Fikir ve menfaatlerin bu kadar şiddetle çar­pıştığı zamanımızda Türkiye için ne bir fikir ce­reyanı, ne de her hangi bir menfaat hırsı, sulh yolundan inhirafta âmil olmamaktadır, ve ol­mayacaktır. (Sürekli alkışlar).

Milletimizin hayat ve refahmı tehlikeye ata­bilecek hareketler, Hükümetinizden sadır olma­yacaktır. (Bravo sesleri). Elverir ki, iyi niyet­lerimiz ve bütün devletlere karşı besleiğimiz sa­mimî ve dostane bitaraflık doğrudan doğruya ve­ya bilvasıta ihlâl edilmek teşebbüsüne maruz kalmasın.

Çok tehlikeli, buhranlı ve sık tebeddül eden enternasyonal vaziyet içinde haricî siyasetimizin bu ana hatlarını tebarüz ettirmekle iktifa edi­yorum. Yeni vaziyetleri umumî sulh menfaati ve Türk âli menfaati bakımından daimî bir te­yakkuz ve tedkika tâbi tutacağız ve Büyük Mec­lisin murakabe ve karar hakkmı daima zamanın­da ve tam olarak kullanması için lâzmıgelen ih­timamı dikkatle tatbik edeceğiz (Alkışlar).

Türk vatan ve milletinin, Türkiye Cumhuri­yetinin maruz kalabileceği vakayie karşı zama­nında tedbir almak hususunda, Cumhuriyet Hü­kümeti müteyakkiz bulunmaktadır. (Alkışlar).

En yüksek hamaset ve sarsılmaz vatan sev­gisi kaynağı olan büyük Türük ordusuna daya­narak her tehlikeyi ve tecavüzü bertaraf edece­ğimiz kanaatinde olduğumuzu söylemekle ifti­har duyarım. (Bravo sesleri, şiddetli alkışlar).

îşte, arkadaşlar, maruzatım burada bitiyor. Sözüme başlarken arzettiğim gibi, Cumhuriyet Halk Partisinin programına sadık ve onun ta­hakkukuna çalışan arkadaşlarınız olmakla bah­tiyarız. Sizin gösterdiğiniz yolda ve vereceği­niz direktifler dairesinde milletin refah ve saa­detine çalışmak azmindeyiz. Eğer, bizi bu va­

sıflarımızla yüksek maksadlarınıza hizmet ede­cek kabiliyette görüyorsanız itimad reyleeriniz-le taltif, takviye ve işimize devama müsaade bu­yurunuz. (Bravo sesleri, şiddetli alkışlar).

FAZIL AHMED AYKAÇ (Elâzığ) — Bir hü­kümetin en kuvvetli dost veya düşmanı her şey­den evvel kendi efal ve icraatıdır, derler. Şimdi programını okuyarak muhterem heyetinizin iti­madını dileyen Başvekil Refik Saydamı, her za­man bu düstura iman bağlamış bir şahsiyet ola­rak gördük ve saydık.

înkilâb Türkiyesinin prensibleri malûmdur. Yurdun hem içinde, hem dışında her zaman mil­lî ve insanî bir barış havasmın devammı isti­yoruz ve bunu daimî kılmağa çalışıyoruz. Yarm neler olacağını kimse tamamile bilmez. Amma bu gün pek iyi bildiğimizi bir şey varsa o da bütün insanlığı kanlara bulayabilecek mahiyet­teki felâketlerin ağır ihtimallerile dolu bir buh­ran içinde beşeriyetin çırpınmakta bulunuşudur.

Cumhur Reisi tsmet tnönü mütesanid milleti­mizin büyük ideallerini ve yüksek vazifelerini yalçm nutuklarla külçe külçe tesbit etmişti. Şim­di bize aydmlık, muntazam ve insicamlı progra­mını okuyan Başvekil Refik Saydam ise fırkamız prensiblerinin tam bir şuurla tatbiki için dü­şündüklerini mütalea ve takdirinize arzetmiş oluyor. Bu günün en büyük vazifesi bir tanedir ve onu her kes ayni gözle görür : (Şahsî men­faatlerle endişeleri mutlaka millî selâmet ve bü­tünlük mefhumu içinde eritmek zarureti.)

Böyle bir zaruretin amelî icablarmı en ve­rimli şekilde tatbik için elzem olan başlıca unsur da şudur : Kuvvetli Hükümet.

Ancak bir an tahlil edelim. Acaba kuvvetli Hükümet nedir?

Bunun en ileri bir anlayışta cevabmı şöyle verebiliriz : Kuvvetli hükümet, milletin tam itimadına, tam istihkakla lâyik olan, memleke­tin iç ve dış selâmeti namma sarih ve sahih pren-siblere malik bulunarak hariçde vatanm istik­lâl ve şerefini, yurd topraklarında da kanun ve adaleti behemehal hâkimi mutlak kılmak az­mini besleyen irfanlı, imanlı ve nihayet medenî şuurlu hükümettir.

Kuvvetli memleketse, her şeyden evvel bu vasıftaki hükümeti kendi intihab ve ihtiyarile seçebilen, milletin elindeki her türlü kudret un­surunu ahenkli ve insicamlı bir ilerileyiş niza­mına uydurarak mukadderatına cesaretle yürü­yen memlekete derler.

Türkiyede olduğu gibi bu gün iktidar mevkiin­de gördüğümüz Doktor Refik Saydam daima selim aklın, muvazeneli ilim ve iradenin fren tertibatı içinde nizamla, metodla ve tam za-mandaşrmız fen kafasının ölçü kabiliyetle-rile memlekete hizmet etmiş bir millet ada­mıdır. Bu hakikaten hiç yanıltmayıcz bir de-

— 21...—

Page 14: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

î : 2 10-4-1939 C : 2 lilini Başvekilin şimdi beraber alkışladığımız sözlerinde görüyorum. Bu gün milletin yeni in­tihabat neticesinde Kamutaya toplanan muhte­rem vekilleri kendisine şayan olduğu itimadı gösterirse atiye doğru daha büyük emniyetle yü­rüyeceğine şüphe buyurmayınız.

Gerek kendisine ve gerek arkadaşlarına bü­yük başarılar temenni ederim (Alkışlar).

REFÎK ÎNCE (Manisa) — Refik Saydam Hükümetine ikinci defa itimadımızı bildirmek vaziyeti kargısında bulunuyoruz. Bu itimad talebinde Refik Saydam Hükümetinin az za­manda geçen hayatından bizlerde kalan inti­balarla beraber bu gün okuduğu beyanatın he­pimizin yüreklerinde husule getirdiği hakikî emniyet ihtizazı da ehemmiyetli bir rol oynar. Dahilî ve haricî siyasetlerimizi inkisam ettire­rek esasen diğer vekâletlere aid olan siyaset daha evvelden izah edilmiş olduğundan dolayı tekrarından içtinab olunan bu vaziyet karşı­sında sözlerimizi; beyanatı teşkil eden iki si­yasete hasretmek makul olacağı için ben de o yoldan hareket ediyorum. Hükümet teşkilâ­tımızın yeni iki vekâletle zenginleştirilmiş ol­masının manası, yeni Türkiyenin medeniyet yolunda aldığı hızın ve iktisab ettiği kuvvetin ifadesidir. Medeniyet ilerledikçe her meslekde ihtisas şubeleri nasıl çoğalıyorsa, Devlet idare­sinde dahi ihtisas şubelerinin tekâmülü o Dev­let makanizmasının hayatiyeti bakımından za­ruridir. Hatta bu gün iki vekâlet ihdas edil­mişse, bir başka zaman işlerin icabı olarak yi­ne bir iki vakâletin ilâvesini tabiî görmek lâ­zımdır. Bu bakımdan mütekâmil bir sima gös­teren Hükümet organizasyonunun memleket bünyesine çok faydalı olacağına itimadımız ber-kemaldir. Huzur ve sükûn; Cumhuriyet reji­minin tâ ilk günden beri üzerinde hassas bu­lunduğu bir davadır. Çok bahtiyarız ki, huzur ve sükûnun verdiği nimetler içinde yaşayan ve evlâdlarımıza bu nimetin tadını tattıran bir vaziyette bulunuyoruz. Fena niyetlerle her hangi gayriahlâkî menfaatlerin peşinden koş­mak suretile, her hangi bir intrika yapmak su-retile memleket içinde şu veya bu zihniyeti takib edenlerin, Türkiyenin huzura alışmış ve selâmetini onda görmüş muhitinde asla yer al­mamıştır ve almıyacaktır da. Bundan çok emi­niz ve bu emniyetimizi takviye eden, teyid eden sözler bize ayrıca kuvvet ve zevk vermiştir.

Huzur içinde, Hükümetin ifadesince, huzur içinde faziletli bir aile hayatı geçirmek davası Türkün zaten fazilete olan aşkınm, salahiyetli bir dilden tekrarı dolayısile bizim tercümanı hissiyatımız olmuştur.

Arkadaşlar, Başvekilimiz bize cihanın için­de bulunduğu buhranlı ve hakikaten her an endişeler yaratmak vaziyetinde bulunan hava­yı çok güzel tasvir buyurdular. Bu havanın içinde Türkiyeye taallûk eden siyaseti de çok

— 22

güzel izah ettiler. Bütün bu sağdan soldan, ne­reden geleceği meşkûk fakat her halde mevcu­diyeti karşısında bulunduğumuz noktalarda Türk siyasetinin ana hattını; Türkün âli men­faati, Türkün sulha muhabbetile beraber hâ-disat karşısmda müteyakkız bulundukları yo­lundaki teminat ile bağladılar.

Her insanın hakikî kıymeti, muayyen hâ-disat karşısında nasıl tecelli ederse, ricali Devletin de hakikî kıymetleri, ricalden olmayan tecrübeleri nakıs, bilgileri eksik bulunan adam­lar gibi olmayıb büyük hâdiseler karşısında dahi soğuk kanlılıklarını muhafaza ederek, herkesin endişeli olduğu bir zamanda geceleri, karanlık­ları geçerek istikbali gören gözler bu milletin saadet ve selâmetini tayine muktedir olan ka­falardır ki, ricali Devlet sıfat ve salâhiyetini alırlar.

Biz, Cumhuriyet devrinden beri bütün mu­vaffakiyetlerimizi, kendilerine itimad ettiği­miz adamların, yani ricalimizin iktidar ve reviy-yetinde gördük, onlardan itimadımızı esirge­medik. Eminiz, katiyetle eminiz ki, başımız­da bulundurduğumuz bu arkadaşlar da mazide­ki ricalin temin ettikleri muvaffakiyetleri ik­mal ve itmam edecekler ve bize bahsettikleri emniyet ve huzuru, dahilde olduğu gibi hariç­te de, temin edeceklerdir. (Alkışlar).

Hakikî milliyetçiler, millet menfaatini müd­rik olanlar, kendilerinin saadet ve selâmetini başkalarının muvazenesinde, başkalarının te­veccühünde değil, evvelâ kendi imanında ve kuvvetinde bulur, ondan sonra büyük davala­ra iştirakte bulur. Türk millî mücadelesinden evvelki hataları tamamen bir tarafa bırakarak kendine hâs bir emniyetle, herkes tarafından kolu ve kanadı kırılmış olduğu bir zamanda dahi kendine güvenmenin verdiği bir kuvvet ve maneviyatla yürümenin mükâfatı içindedir ve bu mükâfattan inhiraf etmek imkânı yok­tur. Bu bakımdandır ki ricalimize nasıl güve­niyorsak, siyasetimize nasıl güveniyorsak, ri­calimiz ve siyasetimizin temel taşını teşkil eden ordumuza dahi, elbette, o kadar güveniyoruz. (Şiddetli alkışlar). Dimağlarımızın bize emret­tiği teyakkuzun icablarını kuvvetimizin ve bir­liklerimizin yardımı ile temin etmekte, dün olduğu gibi yarm dahi, iman etmiş bir vazi­yette bulunuyoruz. Onun için Hükümete can­dan itimadımızı verirken katiyetle şunu söylü­yorum: Biz millî şeflerin arkasından gitmekte daima kazandık. Onun için Millî Şefin arka­sında Atatürk evlâdları, kendilerine emanet edilen davasını dahilde ve hariçte, hiç bir şey­den yılmayarak, muhafaza etmekte dün olduğu gibi bu gün de yeniden ahdi peyman etmiş va­ziyettedir. işte Hükümete, işinde yürürken, bu kadar kuvvetli ve iradesine sahib bir millete da­yandıklarından emin olmalarını söylemekle sö­züme nihayet veriyorum. (Alkışlar).

Page 15: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

İ : 2 10-4-1939 C : 2 BERÇ TÜRKER (Afyon Karahisar) — Sa­

yın arkadaşlar, sizi sevgi ve hürmetle selâmla­rım.

Necib Türk milletinin her zaman rehberi olan Büyük Millet Meclisinin bu muallâ kürsüsün­den Yüksek Kamutay arkadaşlarıma hitab et­mek şerefine nail olduğum için iftihar eder ve kendimi çok bahtiyar bilirim.

Sayın arkadaşlar, Biz hepimiz bahtiyarız, çünkü Türküz

(Alkışlar). Bahtiyarız; çünkü, bütün Türk milleti­

nin sevgi ve itimadını kazanan fazilet ve kud­ret timsali mücessemi ve bütün varlığm mille­timizin refahı ve yükselmesine hasreden ve çiftçi ve köylünün hamisi olan İsmet İnönü gibi âlice-nab, şanlı ve şerefli bir Millî Şefimiz vardır (Al­kışlar).

Bahtiyarız; çünkü, dünyanm en kuvvetli ve en kahraman ordusu bizim Türk ordumuz­dur. Onun önünde hürmet ve hayranlıkla eğili­riz (Alkışlar).

Bahtiyarız; çünkü, Yüksek Kamutayın her bir üyesi Milletin itimadını kazanmış ve bü­tün varlığı ile bu mukaddes vatanm daima yük­selmesi ve refahı için çalışacağına and içmiştir (Alkışlar).

Bahtiyarız; çünkü, Devlet makanizmasm-da Reisi Cumhurumuzun yüksek direktiflerini daima göz önünde tutan çok muhterem Doktor Refik Saydam zekâsile ,tecrübesile, yüksek ilim ve irfanı ile maruf durendiş, disiplin sever ba­şarıcı bir Başvekilimizdir ve onun yanı başında, dirayetli, fedakâr ve tecrübe sahibi yurdumuzun menfaati için çalışan vekillerimiz vardır. Bina­enaleyh, çok muhterem Başvekile ve kurduğu Vekiller heyetine, sonsuz itimadımız olduğunu beyan ederiz, ve büyük muvaffakiyetler dileriz (Bravo sesleri, alkışlar).

Bahtiyarız; çünkü, Millî Şefimizin yüksek ve değişmez başkanlığı altmda saygı değer bir Halk partisi vardır ki, milletimizin vahdetini, disiplinini, huzurunu temin ve Cumhuriyet reji­minin yüce prensiblerini halkımıza telkin etmiş mühim siyasî bir teşekküldür ve tek parti ol­ması dolayısile tekmil ülkede millî bir vahdet yaratmıştır. Bendeniz müstakil bir saylavım. Fakat Cumhuriyet Halk Partisinin umde ve pren­siblerini benimsemiş bir arkadaşınızım (Bravo).

Saym arkadaşlar, Yurdumuzun haricinde müthiş silâhlanma

yansı devam ederken bir emniyetsilizk ve fırtı­na havası esiyor, ve her gün sulhu ihlâl edici hâ­diseler önünde bulunuyoruz. Bu vaziyetin umu­mî bir harb doğrabilir endişesi şöyle dursun, hariçteki emniyetsizlik ve mütemadi silâhlanma yarışı, ekonomik noktai nazarından dahi, o mil­letleri iflâsa sevkedici bir felâkettir. înşaallah her tarafta aklı selim galebe eder ve dünya ah­vali kesbi salâh eyler. Türk milleti sulhperver ol­

duğunu bütün dünyaya ilân etmiştir. On sekiz milyon Türk, asırların en büyük adamı olan Ebedî Şefimiz Atatürkün teslim ettiği şanlı in-kilâb ve Cumhuriyet bayrağmm altmda, muaz­zez Reisi Cumhurumuzun yanı başmda, şanlı Türk ordusu ile beraber, yekpare bir cisim teş­kil ederek hazır durmaktadır. Binaenaleyh, ken­di kuvvetine güvenen civanmerd Türk milleti, hariçteki karışık vaziyeti ve vahim hâdiseleri itidali demle taMb etmektedir.

Ancak, bütün dünya bilmelidir ki, daima yükselen ve ilerleyen hakşinas ve sulhperver Türkiye Cumhuriyeti, ebedî ve sarsılmaz bir var­lıktır (Bravo sesleri ve alkışlar).

Yaşasın şanlı Türk milleti ve onun muazzez millî Şefi, yaşasm kara, hava ve deniz kahraman Türk kuvvetleri! (Sürekli alkışlar).

EMİN SAZAK (Eskişehir) — Hükümetin programım, çalışma beyannamesini dinledik. Gayet sade, gayet güzel ve hepimize gurur ve­recek mahiyettedir. Çok ciddî ve çalışkan ve saatini dakikasını ihmal etmez zeki Baş­vekilimizle on on beş senedir Kızılayda ar­kadaşlık yaptık. Çalışma tarzının hakika­ten hayranıyız. Hiç bir şey ihmal etmez ve mutlaka nüfuz eder. Büyük Şefin bidayet-tenberi mesai arkadaşı olması kendisinin mümtaz bir çok vasıflarından başka cümlemize kendisini itimada lâyik görmeği sevinçle kabul ettirir. Memleketin dahilî işleri şimdiye kadar taayyün etmiş olduğu istiakmette geçmiş Cum­huriyet Hükümetlerinin izinde itilâya yürüye­cektir. Buna şüphe yoktur. Haricî işlere ge­lince, bütün millet gibi emniyetle istikbale baka­biliriz. Ne Trablusgarb gibi bir gaflet ve ne de Balkan harbi gibi bir beceriksizlik ne de Harbi umumide olduğu gibi bir emri vaki karşısında bu­lunacağız. Bu gördüğümüz felâketlerin hiç bi­rini görmeyeceğiz. Buna katiyen eminiz. Bu vazifede bu Hükümetin çalışkan arkadaşları ile memleketin yükselmesine ve yürümesine çalışa­caklarında şüphe yoktur. Bilhassa Hariciyede mucibi iftiharımız olan Saraçoğlu her işin en ince noktalarına nüfuz etmeğe vakfı nefseden bir recüldür. Bilhassa milletin başında bulu­nan ve Mudanya mütarekesi gibi her kesin kes-tiremediği zamanlarda karanlık perdenin arka­sını gören ve Lozandaki muvaffakiyetile Cum­huriyet Hükümetinin kurulmasında yüksek bir kabiliyet gösteren ve hepimizin kestiremediği­miz atiye ışık veren ve hakikaten milleti kurta­ran Atatürkün yanmda vazife alan, modern bir Hükümet teşkil eden mucibi iftiharımız büyük millî Şefimiz ortadadır. Hükümetin vazifesi budur. Bize ve millete düşen vazife bir zaru­ret hâsıl olursa bizi davet ettiği zaman millet Hükümete inanarak ve icab ederse ölerek arka­sından gitmektir.

Arkadaşlar; bu istilâ edilen memleketler hak­kında bir acı duyayım dedim, duyamadım. Çün-

— 23 —

Page 16: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

î : 2 10-4-1939 C : 2 kü ölmesini bilmeyen bir millet yaşayamaz. Bi- I zim başımıza bir çok felâketler geldi. Trablu-su gördük, Hicaz vaziyetini biliyoruz. Bir avuç Türk nerede ve ne vaziyette olursa olsun ne ölümü düşündü, ne yokluğu düşündü. Çalıştı. İstiklâl böyle elde edilir. Yoksa her hangi bir millet kendi bahçesine girer gibi girer ve bun­lara da karşı konulmazsa tabiî böyle milletlerin istiklâlde filen haklan yoktur. Onun için ben doğrusu acımadım Arnavudluk hiç olmazsa bizim Trablusta yaptığımızın dörtte birini yap­malıydı. Çünkü bunlara Türk kanı filân da ka-tışmıştı. Yalandan iki tüfek patladı, allaha ıs­marladık denildi. Bütün dünya bilir ki Türk böyle yenir, yutulur bir lokma değildir. Başı­mızda daima perdenin arkasmı gören, 15-20 se­ne sonrası için tedbirler alan büyük Şefimiz var.

Şu halde arkadaşlar; emniyetle, itimatla Hü­kümetin peşinden yürüyüb allahtan muvaffaki­yetler dileriz (Alkışlar).

RASlH KAPLAN (Antalya) _ Arkadaş­lar; Millî Hükümetimizin yaşadığı yirmi sene içinde saym Başvekil Refik Saydamı daima bil­gi ile, daima nizamla, dürüsti ile çalışır gördük. Türk milleti öyle gördü, Türk milleti tarihine öyle kaydetti. Bu defa teşkil ettiği İcra Vekil­leri Heyetile, eski programını, bundan dört ay evvel okuduğu programını teyid ederek işe baş­lıyor. Programı okurken bütün ciddiyetile, bü­tün dürüstlüğü ile, bütün feragatile nizam ve bilgi ile çalışan Refik Saydam gözümüzün önün­de yine yükseldi.

Asırların ihmal ettiği Türk yurdunu millî idare teessüs ettikten sonra, Türk ulusu kendi işini, kendi eline aldıktan sonra nasıl imar ede­ceğini, nekadar iyi bilmişse, nekadar çabuk imar işlerinde muvaffakiyetle ilerlemişse arka­daşlar bu gün Dünya ulusları arasmda lâyik ol­duğu mevkii Türk ulusu almak için bütün bilgi ile gerek ulus ve gerek onun mümessili olan Meclis ve Meclisin teşkil ettiği Hükümet, her iki yüksek müessesenin, Devletin başkanlığını yapan Büyük Millî şef îsmet İnönü ile el birli­ği yapıb büyük gayeye büyük bir bilgi ile yü­rümektedir.

Bu vaziyet üzerinde saym Başvekilimizin işa­ret ettikleri, bugün itimad için huzurunuza ge­len, icra Vekilleri Heyetinde hâsıl olan iki ve­kâlet daha ihdası vasiyetine temas etmek isti­yorum. Hakikaten on beş senelik Cumhuriyet Hükümetinin iyi mesaisi, iyi çalışması, işlerimi­zi bu sahada çok fazla inkişaf ettirmiştir. Onun için bu iki vekâletin ayrılması, işlerin da­ha geniş takib edilmesi dernektir. Ümid ede­riz ki onlar da bundan evvelki arkadaşları gi­bi bu vekâletlerde yine muvaffakiyetle çalışa­rak, memleketi bezeyecekler, milletin göksünü kabartacaklardır.

Senelerce mücadele yaptığımız; eskiden dün- I

— 24

yanm hemen hemen denizlerinin yarışma hâkim olan, Impratorluğun ihmali yüzünden gerileyen denizciliği yükseltmek için. başladığımız müca­dele de, denizcilik işlerimizde eski mevkiimizi almak için, deniz ticaretinden bahsediyorum, deniz yollan işini tanzim etmekte Ali Çetinkar yanm bu vekâleti deruhde etmesi bana büyük ümid veriyor. Ümid ediyoruz ki D. Demiryolla­rını bir umum müdürlük yaparak nasıl yürüt­müş ise bu müesseseyi de bir umum müdürlük halinde yürütecek, bir kaç senedenberi bu iş üzerinde çektiğimiz müşkülâtı pek yakmda ber­taraf edecektir. Sahillerimiz daha iyi vapurlar­la süslenecektir.

Dahilî emniyet işlerimiz; arkadaşlarımızın hepsi bu hususa temas ettiler, Onun için fazla sözle sizleri rahatsız etmek istemiyorum. Bir noktaya ilişeceğim; dahilî işlerimizde tesis et­tiğimiz bu sükûnu, bu huzuru daha kuvvetlen­dirmek için Hükümetimizden ricamız, dileğimiz, isteğimiz teftiş işlerini kuvvetlendirecek lâyiha­ları bir an evvel getirmeleridir. Dahilî vaziyet­te istediğimiz işlerin başmda teftiş işlerini kuv­vetlendirmek esasını biranevvel tahakkuk etti­recek kanunları getirmelerini rica edeceğiz. Devlet teftişi, Devlet kontrolü vilâyetlerde vi­lâyetlerde icraat, iş üzerinde teftiş esas umde­miz olmalıdır, arkadaşlar; Bu nokta üzerinde Saym Başvekilimizin biran evvel bir kanunla bu vaziyeti takviye buyurmaları için lâyihayı Mec­lise sevketmelerini dileyeceğim.

Haricî vaziyet üzerinde, bütün arkadaşları­mızın söylediği gibi, arkadaşlar haricî vaziyet­te en çok korkulacak şey kararsızlıktır. Türk milleti için bu kararsızlık mevzubahs değildir. Türk milleti, millî mücadeleye başlarken bir ka­rar vermiştir : Kendi yurdunda, istiklâlile, ken­di varlığı ile yaşarken bütün Dünyanm sulhunu sever, fakat kendi yurdunda kendi istiklâlini çok görürlerse, kendi huzurunu, kendi varlısını ona çok görürlerse bu günkü Türk yurdu bir fer­din meskeni ne ise, Türk yurdu da bir mesken­dir, başka bir şey değildir.

Bir aslanın meskenine yapılan tecavüz ve taarcuz ne ile mukabeleyi icab ettirirse Türk ulusu da kendisine tecavüz edeceklere karşı ayni suretle mukabele etmesini bilir. Hükü­metimizin beyannamesinde olduğu gibi dünya sulhunu, evet dünya sulhunu severiz ve istiyo­ruz. Fakat bu esasa bütün milletlerin riayet et­meleri şartile. Başkasının yurdunu ve istiklâlini çiğnemek suretile ileriye gitmek hiç bir vakit hatırımızdan geçmez. Fakat kendi yurdumuz­da istiklâlimize karşı hissedeceğimiz ufak bir tecavüz bütün Türk ulusunun mukabelesile kar­şılanacaktır. Bütün Türk ulusu Büyük Millet Meclisile beraber yurdu korumak için el bir­liği ile hududlara koşacaktır. Bundan hiç bir millet, hiç bir Devlet şüphe etmesin. Biz, ka­rarımızı vermiş vaziyette bulunuyoruz. Yurda

Page 17: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

t : 2 10-4-1939 O : 2 karşı ufak bir tehlikeyi hissettiğimiz anda he­pimiz o tehlikenin karşısında kaçmıyacağız ve yılmıyacağız. Türk hiç bir vakit istiklâlsiz ya-şayamamıştır, esasen yaşayamaz. (Alkışlar). Türkün meskeni olan bu yurda göz koyanlarm vay başına geleceklere. (Alkışlar).

BAŞKAN T— Hükümet programını okumuş ve itimad istemiştir. Şimdi rey tophyacağız.

Arkadaşlar kürsünün lütfen sağ tarafmdan gelirlerse daha münasib olur.

(Bilecik dairei intihabiyesinden başlamak üzere isimler okundu ve reyler kutulara atıldı).

BAŞKAN —̂ Rey vermeyen var mı? Rey toplama muamelesi bitmiştir.

İtimad reylerinin neticesini arzediyorum: 389 zat reye iştirak etmiştir. 389 reyle ve

ittifakla Refik Saydam Hükümetine beyanı iti­mad edilmiştir. (Alkışlar).

BAŞVEKİL Dr. REFİK SAYDAM (İstan­bul) — Arkadaşlarım; gerek bendenize ve ge­rek arkadaşlarım, itimadlarmıza şükranlarımı­zı arzederiz. Bunu haketmeye çalışacağız. (Al­kışlar).

BAŞKAN — Çarşamba günü için işimiz yok­tur. Cuma günü saat 15 de toplanılmak üzere celseye nihayet veriyorum.

Kapanma saati : 18

« • > •

Dr. Refik Saydam Hükümetine verilen itimad reylerinin neticesi (Müttefikan itimad edilmiştir.)

Afyon Karahisar Ali Çetinkaya < Borç Türker Cemal Akçm Hanıza Erkan Haydar Çerçel izzet Akosman Mebrure Gönenç

Ağrı Halid Bayrak ) İhsan Tav

Amasya Esad Uras İsmail Hakkı Mumcu Nafiz Aktın

Ankara Ahraed Ulus Aka Gündüz Arif Baytm Belkis Baykan Dv, Taptaş

Aza adedi Reye iştirak edenler

Kabul edenler Reddedenler Müstenkifler

Reye iştirak etmeyenler : Münhaller :

/ Kabul Eşref Demirel Fal ih Rıfkı Atay Fevzi Daldal Mümtaz ökmen Rifat Araz Şakir Kmaeı Yahya Galib Kargı

Antalya Cezmi Ercin •'? Dr. Cemal Tunca Dr. Münir Soykam Numan Aksoy Rasih Kaplan Türkan örs

Aydın Adnan Menderes Dr. Hulusi Alataş >,:

Dr. Mazhar Germen Dr. Şakir Şener Mümtaz Kaynak Nazmı Topcoğlu

: 424 389 389

0 0

35 0

edenler ] Nuri Göktepe

Bahkesir. Fahrettin Tiritoğlu Feyzi Sözener. Gl. Kâzım özaflp Hacim Çarıklı Hayrettin Karan Hilmi Şeremetli İsmail Hakkı Uzıuıçarşılı Memed Emir Muzaffer Akpmar Osman Niyazi Burcu Rahmi Selçuk Yahya Sezai Uzay

Bilecik Dr. Gl. Besim Ömer Ak­alın Dr. Muhlis Suner

Bingöl Feridun Fikri Necmedc lin Sabir

Bitlis Süreyya, örgeevren Tevfik Temelli

Bolu Cemil Özçağlar Dr. Emin Cemal Suda Dr. Zihni Ülgen Emin Yerlikâya Fethi Okyar Hasan Cemil Ça*mbel Lûtfi Gören

Burdur Dr. Ahmed Ruhi Yeşil­yurt Memed Sanlı,

, Bursa Atıf Akgüç Dr. Glib Kahraman Dr. Refik Güran Dr. Sadi Konuk Fatin Güvendiren

***" w& •****

Page 18: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

î : 2 KM-1939 Fazlı Güleç 61. Naci Tgıaz Muhittin Bana Pars Mustafa Fehmi Gerçeker Nevzad Ayaş Refet Cajartgz

Çanakkale Atıf Kamçıl Avni Yukaruç Hilmi Ergeneli Reşad Nuri Güntekin Rusuhi Bulayırlı

Çankırı Dr. Akif Arkan Fazıl Nazmi örkün M. Abdülhalik Renda Ziya Esen

Çoruh Ali Rıza Erem Asım Us Atıf Tüzün Mazhar Müfid Kansu

Çorum Eyüb Sabri Akgöl İsmail Kemal Alpsar İsmet Eker Münir Çağıl Nuri Kayaalp Süleyman Köstekçioğlu Şakir Baran

Denizli Dr. Hamdi Berkman Emin Aslan Tokad Fahri Akçakoca Akça Neeib Ali Küçüka Tahir Berkay Yusuf Başkaya

Diyarbakır Cahit Çubukçu Dr. İbrahim Tali öngören 01. Kiazım Sevüktekin Rüştü Bekit Veli Necdet Suııgutay Zülfü Tiğrel

Edime Dr. Fatma Memik Faik Kaltakkıran Fuad Balkan Osman 'Şahinbâş

Fazıl Ahmed Aykaç Fethi Altay Fuad Ağralı Fuad Ziya Çiyiltepe Sabit Sağıroğlu

Erzincan Abdülhak Fıra^t Aziz Samih llter İskender Artun Saffet Arıkan Salih Başotaç

Erzurum Aziz Akyürek Dr. Ahmed Fikri Tuzer Gl. Pertev Demirhan Gl. Zeki Soydemir Münir Hüsrev Göle Nafiz Dumlu Nakiye Elgün Salim Altuğ Şükrü Koçak

Eskişehir Emin Sazak İzzet Arakan Osman Işın Yusuf Ziya özer

Gazianteb Ahmed Aksu Bekir Kaleli Dr. Memed Ali Ağakay Memed Şahin Nuri Pazarbaşı Ömer Asım Aksoy

Giresun Dr. Hasan Vasıf Som-yürek Gl. İhsan Sökmen İsmail Sabuncu Münir Akkaya Nafi Atuf Kansu Talât Onay

Gümüşane Durak Sakarya Edib Servet Tör Hasan Fehmi Ataç Şevket Erdoğan Yusuf Ziya Zarbun

Hakkâri İzzet Ulvi Aykurd

C : 2 îçel

Ahmed Ovacık Dr. Muhtar Berker Emin tnankur Feri d Celâl Güven Gl. Cemal Mersinli Turhan Cemal Beriker

İsparta Hüsnü özdamar Kemal Ünal Mükerrem Unsal

İstanbul Abidin Daver Ahmed Hamdi Denizmen Ahmed Şükrü Esmer Ali Kâmi Akyüz Ali Rana Tarhan Atıf Bayındır Dr. Tuğamiral Hakkı Şinasi Erel Faikihe öymen Galib Bahtiyar Göker Gl. Kâzım Karabekir Gl. Refet Bele İbrahim Alâettin Gövsa a d e t t i n Uraz Şükrü Âli ögel Ziya Karamursa'l

izmir Benal Anman Celâl Bayar Halil Menteşe Hasan Âli Yücel Kâmil Dursun Mahmud EsaVl Bozkurd Memed Aldemir Nazmi İlker Rahmi Köken Reşad M imar oğlu Sadettin Epikmen Şehime Yunus Şükrü Saraçoğlu

Kars~ Esad özoğuz Fuad Köprülü Gl. Muhittin Akyüz Hüsrev Kızıldoğan Kahraman Arcklı Ömer Küntay Şerafettin Karacan

Zihni Orhon Kastamonu

Abidin Binkaya Dr. Tevfik Aslan Hacer Dicle Hilmi Çoruk Hüsnü Açıksöz Mulıarrem Celâl Bayar Nuri Tamaç Rıza Saltuğ Tahsin Coşkan

Kayseri Ahmed Hilmi Kalaç Faik Baysal Nazmi Toker Ömer Taşcıoğlu Reşid özsoy Sadettin Serim Salih Turgay Suat Hayri Ürgüblü

Kırklareli Dr. Fuad Umay Hamdi Kuleli Şevket ödül Zühtü Akın

Kırşehir Dr. Yusuf Ziya Somer Hazim Börekçi İzzet Özkan Memed Seyfeli '

Kocaeli İbrahim Dıblan İbrahim Süreyya Yiğit İbrahim Tolon Ragıb Akça1

Salâh Yargı Konya

Ahmed Hamdi Dikmen Ali Muzaffer GÖker Ali Rıza Türel Dr. Osman Şevki Ulu­dağ Fuad Gökbudak Galib Gültekin Gl. Ali Fuad Cebesoy İzzet Erdal Kâzım Gürel Kâzım Okay Mustafa Ulusan Naim Hazim Onat

26 —

Page 19: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

Şevki Ergun-Tevfik Fikret Sılay Vehbi Bilgin

Kütahya Alâettin Tiridoğlu Besim Atalay Dr. Ali Süha Delilbaşı Muhlis Erkmen Mustafa Bacak Receb Peker Sadri Ertem Vedit Uzgören

Malatya Dr. Hilmi Oytâç Emrullah Barkan Gl. Osman Koptagel Mafamud Nedim Zabcı Memed Şevket özpazar-başı Mihri Pektaş Muttalib öker Nasuhi Baydar Osman Taner Vasıf Çm ay

Manisa Asım Tümer Dr. Saim Uzel Faik Kurdoğlu Hikmet Bayur Hüsnü Yaman Kâzım Nami Duru Kenan Örer Osman Ercin "Refik ince Rıdvan Nafiz Edgüer Yaşar özey

Maraş Hasan Reşid Tankud Ma,nsur Bozdoğan Memed Erten Ziya Kayran

Mardin Dr. "Rıza Levent Edib Ergin

î : 2 10-4 Gl. Seyfi Düzgören Hasan ' Menemen cioğlu irfan Ferid Alpaya Muhittin Birgen Rıza Erten '

Muğla Cemal Karam'uğla Dr. Hüseyin Avni Er­can Sadullalh Güney

Muş Hakkı Kılıcoğlu Şükrü Ataman

Niğde Cavid Oral Dr. Abravaya Marmaralı Dr. Rasim Ferid Talay Faik Soylu Halid Mengi

Ordu Ahmed ihsan Tokgöz Ali Canib Yöntem Dr. Vehbi Demir Hamdi Şarlan Hamdi Yalman Hüseyin Ekşi ismail Çamaş Selim Sırrı Tarcan

Rize Ali Zırh Fuad Sirmen Kemalettin Kâmi Raif Dinç

Samsun Amiral Fahri Engin Hüsnü Çakır Meliha Ulaş Memed Ali Yörüker Naşit Fırat Ruşeni Barkın Süleyman Necmi Selmen Zühtü Durukan

Seyhan Ali Münif Yegena

1939 O : 2 Damar Ankoğlu Gl. Naci Eldeniz Hilmi Uran İbrahim Mete ismail Safa özler Sinan Tekelioğlu Şcmsa Işcan Tevfik Tarman

Siird Ali Rıza Esen HulM Aydın Naki B ekmen Şefik özdemir

Sinob Cemal Aliş Cemil Atay Cevdet Kerim Incedayı Hulusi Oruçoğlu Yusuf Kemal Tengirşenk

Sivas Abdurrahman Naci De mirağ Atıf Esenbel Gl. Akif öztekin Er-demgil Hikmet Işık ismail Memed Uğur Mergube Gürleyük Mitat Şükrü Bleda Necmettin Sadak Remzi Çiner Ziya Basara

Tekirdağ Cemil Uybadm Faik öztrak Nazmi Trak Yahya Kemal Bey atlı

Tokad Cemal Kovalı Galib Pekel Gl. Sıtkı Üke Hasip Ahmed Aytuna Muammer Develi Nâzım Poroy Resai Erişken

Sıtkı Atanç ' Trabzon

Daniş Eyiboğlu Faik Ahmed Barutçu Halil Nihad Boztepe Hamdi Ülkümen Hasan Saka Mitat Aydın Raif Karadeniz Salise Abanozoğlu Sırrı Day Süleyman Sırrı Gedik

Tunceli Haydar Rüştü öktem Mitat Yenel Sami Erkman

Urfa Ali Saib Ursavaş Gl. Ahmed Yazgan Memed Emin Yurdakul Refet Ülgen Sami îşbay Şeref Uluğ

Van Hakkı Ungan ibrahim Arvas Münib Boya

Tozgad Ahmed Sungur Celâl Arat Ekrem Pekel Salim Korkmaz Sırrı îçöz Veled îzbudak Ziya Arkant

Zonguldak Halil Türkmen Ha'san Karabacak Hüsamettin Okan ibrahim Etem Bozkurt Mustafa Bozma Şinasi Devrin Rifat Vardar Yusuf Ziya özençi

Ağrı Dr, Hüsamettin Kural

/ Reye iştirak etmeyenler ] Muammer Eriş Ankara

ismet inönü (Rs. C.) Antalya

Tayfur Sökmen (M.)

Page 20: DEVRE : VI CİLD: 1 ÎÇTÎMA : F. T. B. M. M. ZABIT CERİDESİ Oral Vedit Uz gören (geçirilmiyeceği) sekinde düzeltilmesi hakkmda kanun lâyihası (1/22) (Hariciye ve Iktısad

Bilecik Salih Bozok

Burdur ibrahim Necmi Dilmen (M.)

Çanakkale Ziya Gevher Etili

Çankırı Hüseyin Cahid Yalçm

Çorum Dr. Mustafa Cantekin

Denizli Dr. Kâzım Samanlı

Diyarbakır Zeki Mesud Alsan

î : 2 10-4-Edime

Şeref Aykut Eskişehir

Istamat özdamar Gazianteb

Dr. Abdurrahman Me­lek (M.)

Giresun Fikret Atlı

İstanbul Dr. Refik Saydam (Bş.

Salâh Cimcoz hmir

Dr. Mustafa Bengisu

1939 C : 2 Kırklareli

Bürhanettin Denker Kocaeli

Ali Dikmen Dr. Fuad Sorağman Kemalettin Olpak Orgl. Ali Said Akbay-tuğan

Kütahya Hüseyin Rahmi Gür­pınar

Manisa Kani Karaosman

Maraş Dr. A. Kemali Bayizit

Muğla Hüsnü Kitabeı Yunus Nadi

Niğde Hazim Tepeyran Naim Ereni

Rize Dr. Saim Ali Dilemro Hasan Cavid

Sivas Şemsettin Günaltay (Rs. V.)

Tekirdağ Rahmi Apak

»>•«

Z M, M. tf. Matbam