Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate
description
Transcript of Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate
![Page 1: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/1.jpg)
1
Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate
Emina Јović (Graz)[email protected]
Institut für Slawistik der Karl-Franzens-Universität Graz2. Workshop
Neue slawistische Horizonte12.Juni 2014
![Page 2: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/2.jpg)
2
InhaltverzeichnisO Herkunft des Artikles / Poreklo člana /
Происхождение / Потекло на членотO Der mazedonische Artikel / Član u
makedonskom jeziku / Член в македонском языкe / Членот
O Artikelformen / Vrste članova / Членной формой / Членските форми
![Page 3: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/3.jpg)
3
InhaltverzeichnisO Artikel bei Nomina / Imenski članovi / Членной формой существительных /
Членување на именкитеO Artikel bei Pronomina / Članovi kod
zamenica / Членной формой местоимений / Членување на
заменките
![Page 4: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/4.jpg)
4
InhaltverzeichnisO Artikel bei Adjektiven / Članovi kod prideva
/ Членной формой прилагательных / Членување на придавки
O Beispiele/Primeri/Примери/Примеры (NA DRINI ĆUPRIJA – Ivo Andrić)
O Bulgarisch und Mazedonisch/bugarski i makedonski / болгарский и македонский / бугарски и
македонски
![Page 5: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Потеклото на членотO Постпозитивната показна заменка
тъ, та, тоO Зъбъ тъ → забот
O Жена та → женатаO Село то → селото
O Ваква постпозитивна употреба имало и во прасловенскиот и во старословенскиот јазик, а за
неа знаат и сите словенски јазици.
![Page 6: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Потеклото на членотO Препозитивен член (der vorgestellte
Artikel) – Der Mensch, le père, o anthropos
O Постпозитивенчлен (der nachgestellte Artikel) – жената
O Der mazedonische, bulgarische, albanische, rumänische, walachische nachgestellte (postpositive) Artikel →
Balkanismen
![Page 7: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/7.jpg)
7
Потеклото на членот (МКД) човек, човекот (БГР) човек, човекьт (SHQIP) njeri, njerin
(RUM, WAL) om, omulO XIII Jhd. Verwendung des Artikels:
ДОБРЕЈШОВО ЕВАНГЕЛИЕ – злыотъ рабъ
![Page 8: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/8.jpg)
8
ЧленотO Именки/Nomina
O Заменки/PronominaO Придавки/Adjektive
![Page 9: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Членот
O Личните имиња не се членуваат O мајка, татко, стрико, чичко, вујко, батко, тетка, вујна, баба, сестра...
→ не се членуваат.
![Page 10: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Членот
O Именка што при лично име ја определува неговата професија или
неговото звање не се членува.O поп Трајко, доктор Петров, цар
Костадин и царица Елена
![Page 11: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Членот
O Членување на личните имиња во извесни случаеви (означуваат
емоционален однос):O Ај да се запусти и Вардарот.
![Page 12: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Членот
O Деминутивните имиња на -е (интимност):
O Марето, Надето
![Page 13: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Членските формиm/Sg. f/Sg. n/Sg. Pl.
-от -та -то -те-ов -ва -во -ве-он -на -но -не
Tab. 1
![Page 14: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Членување на именките
O Именката се членува: кога се индивидуализира предметот.
Дај ми ја книгата Земи ја книгава.
Донеси ја книгана.
![Page 15: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Членување на именките
Кога означува количествена определеност, сите предмети.
Земи ги книгите. Изеди го лебов.
![Page 16: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Членување на именките
Кога означува генерализација на определен предмет.
Моливот е за пишување. Креветот служи за лежење.
*овде се употребува само елеменот -т
![Page 17: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Членување на именките
Кога предметот, лицето е еднаш споменат.
Си живееле маж и жена. Мажот бил убав и вреден.
![Page 18: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Членување на именките
Кога именката означува општопознат или единствен предмет.
Сонцето заоѓа во осум часот а месечината изгрева во шест часот
навечер.
*Зајди, зајди јасно сонце → вокатив
![Page 19: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/19.jpg)
19
Членување на заменкитеO Секогаш се членува првиот збор
(првиот елемент на групата). Мојата мајка е добра домаќинка. Мојата сестра живее во Скопје. Твојот брат е одличен ученик. Тој излезе со својот другар.
![Page 20: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Членување на придавки
O Секогаш се членува првиот збор (првиот елемент на групата).
Добрите другари. Вкусното јадење. Тесната улица.
![Page 21: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Примери (NA DRINI ĆUPRIJA)
*primeri su preuzeti iz Gralis-Korpusa Именките:
(sr) Kasaba je živela od mosta i rasla iz njeдa kao iz svoдa neuništivoд korena.
(de) Die Stadt lebte von der Brücke und wuchs aus ihr wie aus einer unzerstörbaren Wurzel.
(ru) Порожденный мостом, он поднимался рядом с ним, питаясь соками его животворящих
корней. (mk) Касабата живеела од мостот и растела
од него како од свој несотирлив корен.
![Page 22: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/22.jpg)
22
Примери (NA DRINI ĆUPRIJA) (sr) Seljak samo jako oduhnu kroz nos, ali je
ćutao. (de) Der Bauer schnaufte nur stark durch die
Nase, aber er schwieд. (ru) Крестьянин сильно выдохнул в нос, но
молчал. (mk) Селанецот само силно издивна низ
носот, но молчеше.
![Page 23: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Примери (NA DRINI ĆUPRIJA) (sr) Na kapiji i oko kapije su prva ljubavna maštanja,
prva viđenja u prolazu, dobacivanja i sašaptavanja. (de) […] die Kapija erleben sie die ersten
Liebesschwärmereien, erste Blicke treffen sich im Vorüberдehen, erste Zurufe und erstes Geflüster.
(ru) Ворота и их преддверие издавна служили местом первых мимолетных встреч, любовных
томлений, брошенных на ходу словечек, перешептываний.
(mk) На портата и околу портата се првите љубовни фантазирања, првите видувања на
поминување, закачки и потшепнувања.
![Page 24: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/24.jpg)
24
Примери (NA DRINI ĆUPRIJA)
Заменките: (sr) Nema slučajnih дrađevina, izdvojenih iz ljudskoд
društva u kome su nikle, i njegovih potreba, želja i shvatanja, kao što nema proizvoljnih linija i bezrazložnih
oblika u neimarstvu. (de) Es дibt keine zufälliдen Bauwerke, losдelöst von der
menschlichen Gesellschaft, in der sie entstanden sind, mit ihren Bedürfnissen, Wünschen und Auffassunдen, so wie es in der Baukunst keine willkürlichen Linien und
unbeдründeten Formen дibt.
![Page 25: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/25.jpg)
25
Примери (NA DRINI ĆUPRIJA)
(ru) Как в зодчестве нет места произвольным линиям и форме, так и человеческому обществу чужды случайные творения
архитектуры, оторванные от запросов, нужд и вкусов, их породивших.
(mk) Нема случајни постројки, одделени од човечкото општество во кое никнале и од неговите потреби, желби и сфаќања, како што нема произволни линии и безосновни
облици во неимарството.
![Page 26: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/26.jpg)
26
Примери (NA DRINI ĆUPRIJA)O Придавки:
(sr) Kako jedna topla noć u mesecu avдustu liči na druдu, tako su i razдovori ovih kasabalijskih đaka i
studenata uvek isti ili slični. (de) Wie eine warme Sommernacht im Auдust der anderen дleicht, so waren auch die Gespräche dieser Viseдrader Schüler und Studenten stets дleich oder
ähnlich.
![Page 27: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/27.jpg)
27
Примери (NA DRINI ĆUPRIJA) (ru) Как августовские теплые ночи, сменяясь,
повторяют друг друга, так изо дня в день на мосту повторялись нескончаемые разговоры
местных гимназистов и студентов. (mk) Како што си личат топлите ноќи во
месец август една со друга, така и разговорите на овие касабалиски ученици и
студенти се секогаш исти или слични.
![Page 28: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/28.jpg)
28
Бугарски и македонски книгата хубавата книга моята хубава
книга
книгата убавата книга мојата убава
книга
![Page 29: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/29.jpg)
29
Бугарски и македонски
човекьт хубавият филмБратьт на Иван
е висок. Този човек е брата на Иван.
човекот убавиот филмБратот на Иван
е висок. Овој човек е братот на Иван.
![Page 30: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/30.jpg)
30
Бугарски и македонски-ьт -та -то -те -от -та -то -те
-он -на -но -не-ов -ва -во -веTab. 2
Tab. 3
![Page 31: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/31.jpg)
31
Бугарски и македонски този човек
тази книга
това дете
тези книги
Човеков (овој човек)
книгава (оваа книга)
детево (ова дете)
книгиве (овие книги)
![Page 32: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/32.jpg)
32
Бугарски и македонски този човек тук
този човек там
човеков
човекон
![Page 33: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/33.jpg)
33
OБлагодарам на Бојан Петрески за
лекторираната работа! O Благодарам на Јане
Јованов за лекторираната презентација!
![Page 34: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/34.jpg)
34
Danke für die Aufmerksamkeit!Hvala na pažnji!
Спасибо за внимание!Ви благодарам за вашето
внимание!
![Page 35: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/35.jpg)
35
LiteraturverzeichnisO Andrić 2011: Andrić, Ivo. Na Drini ćuprija. Novi
Sad: EVRO–GUINTIO Тасевска 2009: Тасевска, Роза. Македоснки со
мака (2. изд). Скопје: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ 50–76
O Кепески 1983: Кепески, Круме. Граматика на македонскиот литературен јазик за училишта за средно образование. Скопје: „Просвета дело“ 97–99
![Page 36: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/36.jpg)
36
LiteraturverzeichnisO Конески 1981: Конески Блаже. Граматика на
македонскиот литературен јазик (дел I и II). Скопје: Култура 225–237, 308–311
O Демаре 2010: Демаре, Шарл-Гијом. Определениот член во македонскиот и во бугарскиот јазик – сличности и разлики. In: Шести научен собир на млади Македонисти 18–20 декември 2008. Скопје: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, филолошки факултет „Блаже Конески“ 341–345
O Gralis-korpus: http://www-gewi.uni-graz.at/gralis/korpusarium/gralis_korpus.html Stand: 13.04.2013
![Page 37: Der mazedonische Artikel und seine BKS- und russischen Korrelate](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062301/56816198550346895dd149ec/html5/thumbnails/37.jpg)
37
TabellenO Tab. 1: Тасевска 2009: Тасевска, Роза.
Македоснки со мака (2. изд). Скопје: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ S. 51.
O Tab. 2; Tab. 3: Демаре 2010: Демаре, Шарл-Гијом. Определениот член во македонскиот и во бугарскиот јазик – сличности и разлики. In: Шести научен собир на млади Македонисти 18–20 декември 2008. Скопје: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, филолошки факултет „Блаже Конески“ 341–345.