ISSN :

1513

- 507

1 http

://ww

w.dm

sc.m

oph.g

o.th

สขภา

พดไมมข

าย อ

ยากไดต

องรว

มสรา

ง

จดหมายขาว News Letter

กรมวทยาศาสตรการแพทยDepartment of Medical Sciences

ปท 29 ฉบบท 1 เดอนมกราคม 2558

กรมวทยาศาสตรการแพทยISO 9001: 2008

นายแพทยเทยมองสาชนทปรกษารฐมนตรชวยวาการกระทรวงสาธารณสข พรอมดวย Dr.Yonas Tegen ผแทนองคการอนามยโลกประจำประเทศไทย นายแพทยอภชย มงคล อธบด กรมวทยาศาสตรการแพทย รวมเปดอาคารคลงวคซนมาตรฐานของภมภาคเอเชยตะวนออก เฉยงใต โดยเปนสถานทจดเกบวคซนมาตรฐานสากล เพอชวยสนบสนนการควบคมคณภาพ วคซ นของผ ผลตวคซ นท งหน วยงานภาคร ฐของปร ะ เ ทศ ไทยแล ะสมาชกภมภาค เอ เช ย ตะวนออกเฉยงใต ใหมประสทธภาพและมาตรฐานเดยวกน ทกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข จ.นนทบร วนท 22 ธนวาคม 2557 (อานตอหนา 3)

เรอง

ในฉบ

บ

หนา

สธ.เปดอาคารคลงวคซน

๐ ตมกาขาว สมนไพร แกพษง 2๐ กรมวทยฯ ตอนรบ กระทรวงสาธารณสข แรงงานและสวสดการสงคมประเทศญปน และคณะ 2๐ สธ. เปดอาคารคลงวคซนมาตรฐาน ของภมภาคเอเซยตะวนออกเฉยงใต 3๐ กรมวทยฯ รวมกบตลาดกลางการเกษตร ทายาง และตลาดสหกรณการเกษตร บานลาด จ.เพชรบร 4 พฒนาหองปฏบตการตรวจสารพษตกคางในผกสด/ผลไมสด ๐ จนทบร ชลบร – โคราช เปดแลป DRA รองรบผปวยตองสงสยตดเชอไวรสอโบลา 5๐ รอบรวกรมวทยฯ 6-7๐ ขอเชญรวมการประชมวชาการวทยาศาสตรการแพทยครงท 23 8๐ ผลตรวจพบยาทมไอโอดนเปนสวนประกอบผดมาตรฐาน 9๐ ระวง !... อนตรายจากลกโปงวทยาศาสตร 10๐ คำถามประจำฉบบมกราคม 11๐ เตอนรบประทานอาหารไมสก – ไมสะอาด ระวงไดรบเชออหวาตเทยม 12

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

นา

นาสาร

ะ

บ.ก.บอกกลาวฉบบเดอนมกราคม 2558

บรรณาธการ

2

จดหมายขาวฉบบเปดศกราชใหม เปดเลมดวยภาพพธเปด อาคารคลงวคซน ซงเปนสถานทจดเกบวคซนมาตรฐานทมระบบจดเกบ และกระจายวคซนตามมาตรฐานสากล สำหรบเนอหาสาระในจดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทยปนยงคงมากสาระเชนเคย ทงเรองสกป รายงาน ขาวสารวชาการ ตลอดจน ขอมลเตอนภยสขภาพทคาดวาจะมประโยชนสำหรบทานผอานนอกจากนยงใหทานผอานไดรวมสนกตอบคำถามชงรางวลอกดวย อยางไรกตาม หากทานผอานมขอคดเหน หรอขอเสนอแนะ ประการใดสามารถสงมาทกองบรรณาธการจดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย ฝายประชาสมพนธ กรมวทยาศาสตรการแพทย อำเภอเมองจงหวดนนทบร 11000 หรอทางอเมล prdmsc@dmsc.mail.go.thทายนตองขอกลาวคำวาสวสดปใหมคะ....

ชอวทยาศาสตร Strychnos nux-blanda A.W.Hillวงศ LOGANIACEAEชออนๆ ขกกปลเวยตมะตงมะตงตนมะตงหมาก ลกษณะของพช เปนไมยนตน ลำตนมลายตามขวาง กงสเทา คอนขางเหลอง ใบเดยว ออกตรงขาม ใบรปไขกวางเกอบกลม โคนใบ โคงมนคลายรปหวใจปลายใบมนถงเรยวแหลมขอบใบเรยบเนอใบเหนยวเสนใบออกจากโคนใบ3-5 เสนดอก ชอกระจะออกปลายกง กลบเลยง รปใบหอกกลบดานนอกมขนกลบดานในเรยบกลบดอกสขาวแกมเขยวโคนกลบเชอมตดกนเปนหลอดปลายแยกเปน5แฉกกลบดานนอกเกลยง อาจมปมละเอยดกลบดานในบรเวณโคนกลบมขนยาวปกคลมสวนปลาย กลบหนาและมปมอยหนาแนน เกสรเพศผ ไมมกานชเกสร อบเรณ รปขอบขนาน ผวเกลยง เกสรเพศเมย รงไขอยเหนอวงกลบ ผวเกลยงยอดเกสรเปนปมเลกๆ ผลทรงกลม ขนาดใหญ เปลอกผลหนา ผลสก มสสมแดงเมลดมจำนวนมากทรงรมขนเปนเงาวาวคลายเสนไหม ประโยชนทางยา เปลอกตน ฝนกบสราปดแผลและรบประทานแกพษงแกอกเสบจากงพษกดใบตำพอกแกฟกบวม ลกษณะของเครองยาเปลอกตน ถกหนเปนชนเลก ทำใหแหงสนำตาลออนผวขรขระมรอยแตกเปนรองตนนำหนกเบามกลนฉนใบแหงสเขยวออนอมนำตาล ใบคอนขางหนา เหนยว ชนของใบทสมบรณโคนใบโคงมนคลายรปหวใจปลายใบมนถงเรยวแหลมขอบใบเรยบเสนใบ ออกจากโคนใบผวใบดานหนงเปนเงาเลกนอยมกลนออน

ขอมลจาก ... หนงสอเครองยาสมนไพรไทยสถาบนวจยสมนไพร

ตมกาขาว สมนไพร แกพษง

กรมวทยาศาสตรการแพทยตอนรบMr.Katsunori Hara, Vice-Minister for Policy Coordination

กระทรวงสาธารณสขแรงงานและสวสดการสงคมประเทศญปนและคณะ

กรมวทยาศาสตรการแพทยตอนรบ Mr.Katsunori Hara,Vice-Minister for Policy Coordination กระทรวงสาธารณสขแรงงานและสวสดการสงคม ประเทศญปน และคณะเขาศกษาดงาน ดานหองปฏบตการ ตรวจเชอไวรสอโบลา และพาคณะเยยมชม หองปฏบตการชวนรภยระดบ 3 ณ อาคารวจยเฉลมพระเกยรตซาซาคาวะอทศเมอวนท15ธนวาคม2557โดยมนายแพทยสมชายแสงกจพรผอำนวยการสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสขผแทนอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กลาวตอนรบคณะผแทนจากกระทรวง สาธารณสขแรงงานและสวสดการสงคมประเทศญปน ดาน ดร.อาร ทตตยพงศ รองผอำนวยการสถาบนวจย วทยาศาสตรสาธารณสขและทปรกษาคณะทำงานพฒนายทธศาสตรเพอการตอบสนองเชออนตรายรายแรงของสถาบนวจยวทยาศาสตร สาธารณสขไดนำเสนอแผนภมการบรหารกรมวทยาศาสตรการแพทยและบทบาทของกรมวทยาศาสตรการแพทยในการเตรยมความพรอมรบสถานการณการระบาดเชอไวรสอโบลาดานหองปฏบตการ หองปฏบตการชวนรภยระดบ 3 กรมวทยาศาสตรการแพทย เปน หนงในสองหองปฏบตการของประเทศทมความพรอมในการตรวจ ยนยนเชอไวรสอโบลาดวยเทคนค Real-time Polymerase ChainReaction(RT-PCR)ทใชหลกการเพมปรมาณสารพนธกรรมเชอไวรสอโบลา และตดตามปฏกรยาทเกดขนในสภาพจรง นอกจากน กรมวทยาศาสตรการแพทยมบทบาทสำคญในเรอง การบรรจและ ขนสงตวอยางเชออนตรายรายแรง และเปนผกำหนดมาตรฐาน หองปฏบตการDRA(DesignatedReceivingArea)ของโรงพยาบาลศนย ทกเขตบรการสขภาพและสวนกลาง เพอใหหองปฏบตการ DRA ดงกลาวมมาตรฐานและความปลอดภย สำหรบตรวจแยก โรคอนออกจากโรคตดเชอไวรสอโบลา ภายหลงจากการศกษาดงานหองปฏบตการMr.KatsunoriHara ไดกลาวขอบคณกรมวทยาศาสตรการแพทย และชนชม ใหกำลงใจผปฏบตงานทตงใจปฏบตงานอยางเขมแขง โดยเฉพาะการ เตรยมพรอมรบสถานการณระบาดของเชอไวรสอโบลาซงการเตรยมรบการระบาดนนตองอาศยความรวมมอกนของทกภาคสวนทวโลกไม เฉพาะประเทศใดประเทศหนง และทานไดใหความสนใจ กรณประเทศไทยพจารณาจดตงหองปฏบตการชวนรภยระดบ 4 (Biosafety level 4;BSL-4) สำหรบงานตรวจวเคราะหและวจย พฒนาในอนาคต

สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ... รายงาน

3จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ปท 29 ฉบบท 1 เดอนมกราคม 2558

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

เรองเดน ในฉบบ 3

กระทรวงสาธารณสข เปดอาคารคลงวคซน มาตรฐานของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยเปน สถานทจดเกบวคซนมาตรฐานทมระบบจดเกบและกระจาย วคซนตามมาตรฐานสากล เพอบรการใหกบหองปฏบตการ ควบคมคณภาพวคซนภาครฐและโรงงานผลตวคซนของ ภมภาค ชวยแกปญหาการขาดแคลนวคซนมาตรฐาน และ เตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน นายแพทยเทยม องสาชน ทปรกษารฐมนตรชวยวาการ กระทรวงสาธารณสข เปนประธานเปดอาคารคลงวคซนมาตรฐาน ของภมภาค สถาบนชววตถ กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข จงหวดนนทบร เมอวนท 22 ธนวาคม 2557 ทงน อาคารคลงวคซนดงกลาวเปนสถานทจดเกบวคซนมาตรฐาน ทมระบบจดเกบและกระจายวคซนตามมาตรฐานสากลสำหรบ หองปฏบตการตรวจวเคราะหวคซนของประเทศไทยและภมภาค เพอชวยสนบสนนการควบคมคณภาพวคซนของหนวยงานควบคม กำกบดแลวคซนภาครฐและผผลตของประเทศสมาชกใหม ประสทธภาพและมาตรฐานเดยวกน สามารถสอบกลบไดในระดบสากล นอกจากนการจดเตรยมวคซนมาตรฐานยงชวยแกปญหาการ ขาดแคลนวคซนมาตรฐานของประเทศและภมภาคเอเชย ตะวนออกเฉยงใต เนองจากมการพฒนาการผลตวคซนชนดใหมๆ เพมขนและวคซนมาตรฐานสากลมราคาแพง จำนวนจำกดและ บางชนดยงไมมการผลตโดยหองปฏบตการขององคการอนามยโลก เนองจากเปนวคซนปองกนโรคทเปนปญหาสาธารณสขเฉพาะ ภมภาค เชนวคซนไขสมองอกเสบ เจอ นายแพทยเทยม องสาชน กลาวภายหลงเปดอาคารคลง วคซนมาตรฐานของภมภาควา โครงการจดสรางคลงวคซนมาตรฐาน ของภมภาคไดรบความเหนชอบจากองคการอนามยโลกและ สมาชกเครอขายหองปฏบตการวา ประเทศไทยมศกยภาพมากกวาประเทศอน กระทรวงสาธารณสข จงเสนอโครงการจดสราง คลงวคซนของภมภาค ตอมาไดถกบรรจในวาระแหงชาตดานวคซน

สธ.เปดอาคาร คลงวคซนมาตรฐาน ของ ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

โดยไดรบความเหนชอบจากคณะรฐมนตรเมอวนท 18 มกราคม 2554 โดยเรมกอสรางในป 2556 ในพนทกรมวทยาศาสตรการแพทย โดยออกแบบเปนอาคาร 2 ชนมขนาดพนทใชสอยรวม 308 ตารางเมตร และการกอสรางแลวเสรจในป 2557 รวมใชงบประมาณ ทงสน 7.8 ลานบาท คลงเกบวคซนมาตรฐานแหงนนอกจากจะ ชวยสนบสนนการควบคมคณภาพวคซนของหนวยงานควบคม กำกบดแลวคซนภาครฐและผผลตของประเทศสมาชกใหม ประสทธภาพและมาตรฐานเดยวกนแลว ยงเปนสวนประกอบสำคญ อยางหนงทแสดงถงศกยภาพของการเปนผนำของประเทศไทย ในการบรหารจดการวคซนมาตรฐานของภมภาคอกดวย ปจจบนวคซนมาตรฐานของภมภาคทไดมการจดเกบใน ประเทศไทย โดย สถาบนชววตถ กรมวทยาศาสตรการแพทย คอ วคซนมาตรฐานสำหรบวคซนปองกนโรคไอกรน สำหรบวคซนปองกน โรคโปลโอ ทยป 1 และประเทศไทยไดจดเตรยมวคซนมาตรฐาน ของภมภาคสำหรบวคซนปองกนโรคเจ อ เชอเปนชนด Chimeric ขณะนอยระหวางขนตอนของการสอบเทยบรวมกนเพอกำหนด คาอางองมาตรฐาน โดยมหองปฏบตการภาครฐทรวมดำเนนการ ทงหมดจาก 7 ประเทศ ไดแก ออสเตรเลย เกาหลใต จน เวยดนาม อนเดย อนโดนเซย และ ไทย และม National Institute of Biological Standardization and Control (NIBSC) ประเทศองกฤษ ซงเปนหองปฏบตการขององคการอนามยโลกในการจดเตรยม วคซนมาตรฐานสากลเปนทปรกษา นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กลาวเพมเตมวา กรมวทยาศาสตรการแพทย โดย สถาบนชววตถ ในฐานะหองปฏบตการควบคมคณภาพวคซนภาครฐของประเทศ ไดเพมศกยภาพของการเปนหองปฏบตการอางองโดยไดรบการ รบรองมาตรฐาน ISO guide 34: 2009 วาดวยการผลตวคซน มาตรฐานสำหรบวคซนปองกนโรคคางทมในป 2557 ซงถอเปน หนวยงานแรกของประเทศทไดรบการรบรองในเรองการผลตวสด อางองทางการแพทยและสาธารณสข สถาบนชววตถ....รายงาน

4

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

4 รายงาน พเศษ

กรมวทยาศาสตรการแพทย รวมกบ ตลาดกลางการเกษตรทายางและตลาดสหกรณการเกษตรบานลาด จ.เพชรบร

พฒนาหองปฏบตการตรวจสารพษตกคางใน ผกสด/ผลไมสด

สำหรบการดำเนนโครงการพฒนาตลาดกลางคาสงผกสด/ผลไมสดของศนยวทยาศาสตรการแพทยท 5 สมทรสงคราม ในปทผานมาไดจดอบรมความรและการทดสอบสารพษตกคางในผกสด/ผลไมสด แนวทางการขอรบรองระบบตรวจสารพษตกคางในผกสด/ผลไมสด รวมถงใหการสนบสนนและแนะนำในการปรบปรงหอง เพอใชเปนสถานทตรวจสอบสารเคมกำจดแมลงตกคางในผกสด/ผลไมสดและสารปนเปอนในอาหารสด 4 ชนด โดยดำเนนการ รวมกบหนวยงานภาครฐและเอกชน สำหรบตลาดในพนทรบผดชอบไดรบการรบรองระบบตรวจสอบสารพษตกคางในผกสด/ผลไมสด จำนวน 3 แหง ไดแก ตลาดศรเมอง จ.ราชบร โดยมระบบการตรวจสอบอาหารทจำหนายอยางเปนระบบและมหองปฏบตการ ตรวจสอบสารพษตกคางในผกสด/ผลไมสด กอนจำหนายตาม หลกเกณฑและเงอนไขของกรมวทยาศาสตรการแพทยมาตงแต ป 2544 และในป 2557 ไดรบการรบรองเพมอก 2 ตลาด ไดแก ตลาดกลางการเกษตรทายาง และตลาดสหกรณการเกษตร บานลาด จ.เพชรบร รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กลาววาจากการ สมตรวจผกสดจำนวน 10 ชนดทเคยตรวจพบมการปนเปอน สารเคมกำจดแมลง ไดแก คะนา ตำลง ถวฝกยาว ผกกาดขาว ผกบง กวางตง คนชาย โหระพา กะเพรา และพรก ทจำหนายใน ตลาดกลางการเกษตรทายาง ในป 2556 รวม 67 ตวอยาง ไมพบสารพษตกคาง 49 ตวอยาง พบสารพษตกคางแตอยใน ระดบปลอดภย 18 ตวอยาง และป 2557 สมตรวจผกผลไม จำนวน 57 ตวอยาง ตรวจไมพบสารพษตกคาง 11 ตวอยาง ตรวจพบ แตอย ในระดบปลอดภย 39 ตวอยาง และพบไมปลอดภย 7 ตวอยาง สำหรบตลาดสหกรณการเกษตรบานลาด ในป 2556 สมตรวจผกสด 16 ชนด ไดแก คะนา ถวฝกยาว กะหลำปล กะหลำดอก กวางตง ผกกาดขาว หวไชเทา แตงกวา มะเขอเทศ ถวพ ผกบง ตนหอม ผกช กะเพรา และพรก รวม 203 ตวอยาง ไมพบสารพษตกคาง 191 ตวอยาง พบสารพษตกคางแตอยใน ระดบปลอดภย 12 ตวอยาง และป 2557 จำนวน 857 ตวอยาง ไมพบสารพษตกคาง 826 ตวอยาง พบสารพษตกคางแตอยใน ระดบปลอดภย 31 ตวอยาง โดยผกทพบไมปลอดภย ชวงแรกจะ เรยกผประกอบการมาเตอนพรอมใหคำแนะนำและแจงไปยง หนวยงานทเกยวของในพนท เพอดำเนนการสรางความปลอดภย ดานอาหาร

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท5สมทรสงคราม...รายงาน

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 5 สมทรสงคราม รวมกบตลาดกลางการเกษตรทายางและตลาดสหกรณ การเกษตรบานลาด จ.เพชรบร พฒนาหองปฏบตการ ตรวจสอบสารพษตกคางในผกสด/ผลไมสดทจำหนาย ในตลาด เพอเฝาระวงความปลอดภยอาหาร พรอมเผย ผลการตรวจผกสด/ผลไมสดทผานมา พบสารตกคาง แตอยในระดบปลอดภย

นางจรภรณ บณยวงศวโรจน รองอธบดกรมวทยาศาสตร การแพทย กระทรวงสาธารณสข กลาววา กรมวทยาศาสตรการแพทย ไดจดทำโครงการพฒนาตลาดกลางคาสงผกสด/ผลไมสดเพอ ผบรโภคปลอดภยตงแตป 2555 โดยมตลาดกลางคาสงนำรองจำนวน 10 แหง ตอมาในป 2556 ขยายการดำเนนงานครอบคลม ตลาดกลางคาสงทวประเทศ 28 แหง ซงดำเนนการภายใตนโยบายการเรงรดการดำเนนการคมครองผบรโภคดานสขภาพ ตลอดจน ดานอาหารปลอดภย ดวยเหตผลทวาผกและผลไมเปนผลผลตทาง เกษตรทสำคญของประเทศ นอกจากการบรโภคของคนในประเทศ แลวยงเปนสนคาสงออกไปจำหนายยงตางประเทศอกดวย อยางไรกดการเพาะปลกพชผกผลไมยงมการใชสารเคมเพอกำจดศตรพช ทำใหตรวจพบการตกคางของสารเคมอยในผลผลตทางการเกษตร ซงสารเคมดงกลาวมผลใหผบรโภคมความเสยงตอการปวยเปน โรคมะเรง โรคเบาหวาน โรคตอมไรทอ และโรคอนๆ เนองจาก ในปจจบน “ตลาดกลางคาสงหรอตลาดขนาดใหญ” เปนแหลง รวบรวมและกระจายสนคาพชผลทางการเกษตรทครอบคลม ทวประเทศ ฉะนนการตรวจเฝาระวงคณภาพสนคาทตลาดกลาง คาสงหรอตลาดขนาดใหญกอนสนคาจะถกกระจายไปยงตลาดสด คาปลกทวไปจงเปนสงสำคญในการคมครองผบรโภค ทม ประสทธภาพ

5จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ปท 29 ฉบบท 1 เดอนมกราคม 2558

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

5

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข เปดหองปฏบตการ DRA โรงพยาบาลพระปกเกลา จนทบร โรงพยาบาลชลบร และโรงพยาบาลมหาราชนครราชสมา เพอสรางความเชอมนใหประชาชนและนกทองเทยว นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปดเผยวา ภาคตะวนออกมแหลงทองเทยวหลากหลายรปแบบทม ชอเสยง และเปนแหลงคาขายพลอยทสำคญของโลก อกทงมชายแดน เชอมตอการคาการลงทนกบประเทศเพอนบาน ทำใหภาคตะวนออก มนกทองเทยวและนกธรกจอญมณเดนทางมาทภาคตะวนออกแตละป มากกวา 10 ลานคน โดยจงหวดจนทบร มนกธรกจจากประเทศ แอฟรกามาคาขายพลอยทจนทบรเปนจำนวนมาก เนองจากปจจบน ตองนำเขาพลอยดบกวา 95% จากประเทศแถบแอฟรกา และจงหวดชลบร โดยเฉพาะพทยาเปนแหลงทองเทยวทนยมของนกทองเทยวตางชาต เมอเกดโรคระบาดรายแรง จงมความเสยงสงตอการแพรระบาดของโรค ประกอบกบทผานมามการแพรระบาดของโรคตดเชอไวรสอโบลา ในภมภาคแอฟรกาตะวนตก สรางความตนตระหนกไปทวโลก ซงเชอ อโบลาเปนไวรสทอนตรายรายแรง ดงนนพนททกลมคนทมประวตเสยง เดนทางเขาออก เชน จ.จนทบร และ จ.ชลบร มความจำเปนอยางยง ทจะตองมหองปฏบตการ DRA (Designated Receiving Area) ทได มาตรฐานเพอการปฏบตงานเกยวกบเชอโรคตดเชอทเหมาะสม สรางความ ปลอดภยตอผปฏบตงานการตรวจวนจฉยทางหองปฏบตการ และ ปองกนการแพรกระจายของเชอโรครายแรงสชมชน นายแพทยอภชย กลาวเพมเตมวา นบตงแตมการระบาดของ โรคอโบลา ไดมกลมคนทมประวตเสยงทตองเฝาระวงเพอตดตามอาการไดเดนทางมายงภาคตะวนออก จำนวน 131 คน ในจำนวนดงกลาวม ผปวยชาวกนทเขาขายเกณฑสอบสวนโรคเขารบการรกษาทโรงพยาบาลพระปกเกลา จ.จนทบร โดยศนยวทยาศาสตรการแพทย 6 ชลบร ได เกบตวอยางเลอดเพอสงตรวจเชออโบลาทกรมวทยาศาสตร การแพทย นนทบร ซงตองใชระยะเวลาในการเดนทางและการตรวจ วนจฉย อาจสงผลใหผตองสงสยตดเชออโบลาเสยโอกาสในการรกษา หากเปนโรคตดเชอรายแรงอนๆ เชน โรคมาลาเรย หรอโรคไขเลอดออก ดงนนหากโรงพยาบาลในพนทภาคตะวนออกมหองปฏบตการ DRA ระหวางรอผลการตรวจอโบลาแพทยจะสามารถตรวจวนจฉยโรคตดเชอรายแรงอนๆไดอยางถกตองรวดเรว เพอเพมโอกาสในการรกษาผปวย ไดทนทวงท ซ งโรงพยาบาลศนยพระปกเกลา จ.จนทบร และ

จนทบร ชลบร – โคราช เปดแลป DRA รองรบผปวยตองสงสย ตดเชอไวรสอโบลา

โรงพยาบาลศนยชลบร จ.ชลบร ทง 2 แหงเปนโรงพยาบาลระดบ ตตยภมมขนาดใหบรการจำนวน 755 เตยง และ 832 เตยง ตามลำดบ เปนโรงพยาบาลศนยกลางในการรบ-สงตอผปวยของเขตบรการสขภาพท 6 มความสามารถในการรองรบและดแลผปวยโรคตดตอรายแรง มทมแพทย เชยวชาญ มหองแยกผปวยทมมาตรฐาน รวมท งม หองปฏบตการ DRA ทไดมาตรฐานกรมวทยาศาสตรการแพทย ทำให สามารถดแลรกษาผปวยโรคตดเชอรายแรงไดครบวงจร สรางความเชอมน ใหกบนกธรกจและนกทองเทยวทงชาวไทยและตางประเทศในการ เดนทางมายงภาคตะวนออกของประเทศไทยมากยงขน สำหรบจงหวดนครราชสมาเปนจงหวดทมพนทมากทสด ในประเทศ มประชากรมากเปนอนดบ 2 ของประเทศ เปนประตสอสาน ทำใหมจำนวนประชากรหลากหลายเดนทางเขาสภาคตะวนออก เฉยงเหนอ ประกอบกบจงหวด มสถานททองเทยวและประเพณ วฒนธรรมทดงดดนกทองเทยวใหเดนทางมาทองเทยว เชน เขาใหญ วงนำเขยว ปราสาทหนพมาย เปนตน ทำใหมความเสยงตอการตดตอ ของโรคตดเชอ เชน โรคไขหวดใหญ โรคไขเลอดออก โรคเลปโตสไปโรซส โรคทางเดนอาหาร เปนตน สำหรบสถานการณการเฝาระวงเชอไวรส อโบลาในพนทจงหวดนครราชสมานน นบตงแตมการระบาดของ เชอไวรสอโบลา มกลมคนทมประวตเสยงตองเฝาระวงเพอตดตาม อาการ จำนวน 2 รายซงเปนคนท เดนทางมาจากประเทศเสยง ขณะนไดเฝาระวงครบแลว ผลปรากฏวาไมไดตดเชอไวรสอโบลา อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กลาวตอไปวา โรงพยาบาล มหาราชนครราชสมาเปนโรงพยาบาลระดบตตยภม เปนโรงพยาบาล ศนยขนาดใหญทสดของกระทรวงสาธารณสขในสวนภมภาคมขนาด ใหบรการจำนวน 1,680 เตยง เปนโรงพยาบาลแมขายในเขตบรการ สขภาพท 9 และเขตบรการสขภาพใกลเคยงจากการลงพนทตรวจ ความพรอมของโรงพยาบาล พบวามความสามารถในการรองรบและ ดแลผปวยโรคตดตอรายแรง มทมแพทยท เชยวชาญ มหองแยก ผปวยทมมาตรฐานรวมทงมหองปฏบตการ DRA ทไดมาตรฐาน กรมวทยาศาสตรการแพทย ทำใหสามารถดแลรกษาผปวยโรคตดตอ รายแรงไดครบวงจร

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท6ชลบรศนยวทยาศาสตรการแพทยท9นครราชสมารายงาน

จนทบร ชลบรนครราชสมา

6

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

รอบรวกรมวทย ฯ

ปลกจตสำนกบคลากรในการอนรกษพลงงาน รศ.คลนก แพทยหญงวารณ จนารตน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปน ประธานเปดโครงการอบรมบคลากร เพอพฒนาความรและปลกจตสำนกในการอนรกษ พลงงานภายใตพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ.2535 โดยมขาราชการและเจาหนาทผปฏบตงานภายในกรมวทยาศาสตรการแพทย เขารวมอบรม ณ หอง ประชมอาคาร 8 กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข จงหวดนนทบร วนท 15 ธนวาคม 2557

ตรวจเยยมพรอมรบฟงผลการดำเนนงาน นายแพทยสรยะ วงศคงคาเทพ รองปลดกระทรวงสาธารณสข ในฐานะ ผดแลกลมภารกจดานสนบสนนบรการสขภาพ ตรวจเยยมพรอมรบฟงผลการ ดำเนนงานของกรมวทยาศาสตรการแพทย ดานการศกษาวจยและพฒนาหองปฏบตการ ทางการแพทยและสาธารณสข การตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพเพอคมครองผบรโภค

อบรมพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตเชอโรคฯ รนท 1 นางหรรษา ไชยวานช ผทรงคณวฒดานวจยและพฒนาวทยาศาสตรการแพทย (มาตรฐานหองปฏบตการ) เปนประธานเปดอบรมสมมนาพนกงานเจาหนาทตาม พระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2525 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2544 รนท 1 ซงประกอบไปดวยนกวชาการ ผอำนวยการศนยวทยาศาสตรการแพทย และบคลากร ในสงกดกรมวทยาศาสตรการแพทยทงสวนกลางและศนยวทยาศาสตรการแพทย โดยม

พฒนาตลาดกลางคาสงผกสด/ผลไมสด เพอผบรโภคปลอดภย นายแพทยเทยม องสาชน ทปรกษารฐมนตรชวยวาการกระทรวงสาธารณสข นายมณเฑยร ทองนตย ผวาราชการจงหวดเพชรบร นางจรภรณ บณยวงศวโรจน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย รวมเปดโครงการพฒนาตลาดกลางคาสงผกสด/ผลไมสด เพอผบรโภคปลอดภย ในตลาดกลางคาสงหรอตลาดขนาดใหญ ซงเปนแหลงและกระจายสนคาพชผลทางการเกษตรทครอบคลมทวประเทศ โดยการจดตงหองปฏบตการตรวจสารเคมตกคางในสนคากอนการสงจำหนาย ในพนทรบผดชอบของศนยวทยาศาสตรการแพทยท 5 สมทรสงคราม ไดแก ตลาดกลางการเกษตรทายาง และตลาดสหกรณการเกษตรบานลาด จงหวดเพชรบร วนท 18 ธนวาคม 2557

เยยมดงานดานหองปฏบตการ BSL3 ตรวจเชออโบลา Mr.Katsunori Hara, Vice Ministry for Policy Coordination กระทรวงสาธารณสข แรงงานและสวสดการสงคม ประเทศญปน พรอมดวยผแทน จากสถานเอกอครราชทตญปน ใหเกยรตเยยมชมดงานดานหองปฏบตการ BSL3 ตรวจเชออโบลา และโครงการจดตงหองปฏบตการ DRA (Designated Receiving Area) เพอรองรบการตรวจวนจฉยทางหองปฏบตการเกยวกบโรคตดเชอรายแรง

ในโรงพยาบาล วนท 15 ธนวาคม 2557 และในวนท 19 ธนวาคม 2557 Dr.Gerald T.Keusch ,M.D. รองผอำนวยการสถาบนปฏบตการโรคตดเชออบตใหม สหรฐอเมรกา ใหเกยรตมาเยยมชมพรอมหารอเรอง โรคตดเชออบตใหมดวยเชนกน โดยม นายแพทยสมชาย แสงกจพร ผอำนวยการสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ใหการตอนรบ ณ กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข จงหวดนนทบร

โดยม นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย นางจรภรณ บณยวงศวโรจน รองอธบด กรมวทยาศาสตรการแพทย นายแพทยวนชย สตยาวฒพงศ รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย ผอำนวยการสำนก สถาบน และบคลากรกรมวทยาศาสตรการแพทย ใหการตอนรบ ณ หองประชม กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข จงหวดนนทบร วนท 17 ธนวาคม 2557

ดร.ภทรวร สรอยสงวาลย ผอำนวยการสำนกกำกบพระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตว กลาวรายงาน ณ โรงแรมไมดาโฮเทล งามวงศวาน จงหวดนนทบร วนท 17 ธนวาคม 2557

7จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ปท 29 ฉบบท 1 เดอนมกราคม 2558

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

กรมวทยาศาสตรการแพทย จดพธทำบญตกบาตร กรมวทยาศาสตรการแพทย จดพธทำบญตกบาตรเนองในโอกาสขนปใหม 2558 และรวมการแขงขนกฬาสามคคเพอกระชบสมพนธไมตรระหวางผปฏบตงาน โดยม อดตผบรหาร เจาหนาทกรมวทยาศาสตรการแพทย ทงสวนกลาง และศนยวทยาศาสตรการแพทย เขารวมงาน ณ สนามกฬากระทรวงสาธารณสข วนท 25-26 ธนวาคม 2557

มอบปายรบรองอาหารปลอดภยตามโครงการพฒนาตลาดกลางคาสงผกสด/ผลไมสด นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย พรอมดวย นายภคพงศ ทวพฒน รองผวาราชการจงหวดสระบร รศ.คลนก แพทยหญงวารณ จนารตน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย นางสาวจารวรรณ ลมสจจะสกล ผอำนวยการสำนกคณภาพและความปลอดภยอาหาร และนายแพทย ประสทธชย มงจตร สำนกงานสาธารณสขจงหวดสระบร รวมกนเปดหองปฏบตการตรวจสารพษตกคาง ในผก/ผลไม และอาหารปรงสก พรอมทงมอบปายรบรองอาหารปลอดภย (Food Safety) ใหกบ ผประกอบการขายอาหาร ซงกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข รวมกบ สำนกงานสาธารณสขจงหวดสระบร ไดดำเนนงานตามโครงการพฒนาตลาดกลางคาสงผกสด/ ผลไมสด เพอผบรโภคปลอดภย สงเสรมใหผประกอบการตลาดคาสงมความรเรองสารเคมและ ระบบการตรวจสอบสารพษกำจดแมลงตกคางในผกสด/ผลไมสด กอนสนคาจะถกกระจาย ไปยงตลาดสดคาปลกทวไป ณ ตลาดวงษทอง จงหวดสระบร วนท 23 ธนวาคม 2557

สมมนาการฟนฟผตรวจประเมนฯ ตามมาตรฐานสากล นางจรภรณ บณยวงศวโรจน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย เปนประธานเปด สมมนาการฟนฟผตรวจประเมนหองปฏบตการทางการแพทยและสาธารณสข พรอมมอบ ประกาศนยบตรใหกบผตรวจประเมนทมคณสมบตเหมาะสมตามมาตรฐานสากล ISO/IEC17025, ISO15189, ISO15190, ISO22870 และ ISO Guide 34 และผรวมสมมนาประกอบไปดวย นกวชาการกรมวทยาศาสตรการแพทย กรมวชาการเกษตร กรมปศสตว กรมวทยาศาสตรบรการ และผทรงคณวฒจากมหาวทยาลยตางๆ โดยม นางชมไฉไล สนธสาร ผอำนวยการสำนกมาตรฐาน หองปฏบตการ กลาวรายงาน ณ โรงแรมเดอะรเจนทชะอำบช รสอรท หวหน-ชะอำ จงหวดเพชรบร วนท 18 ธนวาคม 2557

ลงนามความรวมมอการศกษาชวสมมลของยาสามญ นายแพทยอภชย มงคล อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย และ เภสชกรหญงวนชา ใจสำราญ รกษาการในตำแหนงผอำนวยการองคการเภสชกรรม รวมลงนามบนทกขอตกลง ความรวมมอการศกษาชวสมมลของยาสามญเปรยบเทยบยาตนแบบและการศกษาวจยทาง คลนก ระหวาง กรมวทยาศาสตรการแพทย กบ องคการเภสชกรรม เปนการยกระดบมาตรฐาน การดำเนนการศกษาชวสมมลใหครบวงจรและเปนทยอมรบในระดบสากล เชน อาเซยน และองคการอนามยโลก โดยมระยะเวลาในการดำเนนงานรวมกน 5 ป โดยม รศ.คลนก แพทยหญงวารณ จนารตน รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย รวมลงนามดวย ทหองประชม 501 อาคาร 3 ชน 5 กรมวทยาศาสตรการแพทย จ.นนทบร วนท 24 ธนวาคม 2557

8

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

88 มมวชาการ

9จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ปท 29 ฉบบท 1 เดอนมกราคม 2558

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

ศนยไขหวดใหญแหงชาตสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข...รายงาน

ผลการทดสอบ ยอดสะสม ชนด / สายพนธไขหวดใหญ ประจำเดอนธนวาคม 2557 ม.ค. 2552 – 30 ธ.ค. 2557 จำนวนเชอท จำนวนเชอท รอยละทดอยา รอยละทดอยา ทดสอบ ดอยา ไขหวดใหญตามฤดกาล 1. A/H1N1 0 0 0 (0/0) 95.55 (43/45) 2. A/H3N2 20 0 0 (0/20) 0 (0/764) 3. Influenza B 0 0 0 (0/0) 0 (0/436) ไขหวดใหญสายพนธใหมชนด A(H1N1) 5 0 0 (0/5) 1.20 (13/1,086)

การเฝาระวง การกลายพนธและการดอยาของ เชอไขหวดใหญประจำเดอนธนวาคม 2557

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข เฝาระวง คณภาพยาทมไอโอดนเปนสวนประกอบ พบผลตภณฑวตามนรวม ผสมเกลอแรท งทผลตในประ เทศและนำเข าจากตางประ เทศ ผดมาตรฐานรอยละ 69 สวนยาเมดไอโอดนทผลตโดยองคการ เภสชกรรม จำนวน 3 รนการผลต มคณภาพมาตรฐานตามเกณฑ ทกำหนด ไอโอดนเปนธาตอาหารทสำคญมากชนดหนงสำหรบมนษย ทกเพศทกวย ทมผลตอการเจรญเตบโตของรางกายและการทำงานของฮอรโมนไทรอยด (Thyroid hormone) แหลงทมาของไอโอดนสวนใหญมาจากอาหาร ทงนองคการอนามยโลกแนะนำใหบรโภคปรมาณไอโอดนตอวนคอ 150 - 200 ไมโครกรม ขณะททวโลกมประชากรทไดรบ ปรมาณไอโอดนจากอาหารไมถงเกณฑกำหนด รวมถงประชากรไทยดวย ซงปญหาคนไทยขาดสารไอโอดนกำลงเปนปญหาสำคญของประเทศ เนองจากในชวง 3 เดอนแรกของการตงครรภ หากมารดาขาดสารไอโอดน จะสงผลกระทบตอพฒนาการทางสมองและระบบประสาทของ เดกทารกได ประเทศไทยพบหญงตงครรภรอยละ 60 ขาดสารไอโอดน ซงสงกวาเกณฑทองคการอนามยโลกกำหนด ดงนนคณะผบรหารของ กระทรวงสาธาณสขและหนวยงานทเกยวของไดประชมหารอเพอกำหนด นโยบายและแนวทางในการควบคมและปองกนโรคขาดสารไอโอดน อยางยงยน รวมถงมการออกมาตรการทางกฎหมาย เชน ทางดานอาหาร มการปรบปรงประกาศกระทรวงสาธารณสขทเกยวกบเกลอบรโภค นำปลา นำเกลอปรงอาหาร และผลตภณฑปรงรสทไดจากการยอยโปรตน ของถวเหลอง และมมาตรการดานการควบคมคณภาพ สำหรบทางดานยา ไดมนโยบายใหองคการเภสชกรรมผลตยาเมดไอโอดน เพอแจกใหกบ กลมเปาหมาย

กรมวทยาศาสตรการแพทย ยงมมาตรการควบคมคณภาพ ผลตภณฑยาทมสารไอโอดนเปนสวนประกอบ โดย สำนกยาและ วตถเสพตด ไดสำรวจคณภาพยาเมดไอโอดนทงในรปยาเดยวและ ผลตภณฑวตามนรวมผสมเกลอแร ตามมาตรฐานสากล พบวา ยาเมด ไอโอดนทผลตโดยองคการเภสชกรรม จำนวน 3 รนการผลต มคณภาพ มาตรฐานตามเกณฑทกำหนด สวนผลการตรวจวเคราะหผลตภณฑ วตามนรวมผสมเกลอแรจำนวน 13 ตวอยาง ทงทผลตในประเทศและ นำเขาจากตางประเทศ พบผดมาตรฐาน 9 ตวอยาง (คดเปนรอยละ 69) ทสำคญพบวาบางตวอยางมปรมาณไอโอดนในแตละเมดแตกตาง อยางมาก ตงแตบางเมดยาตรวจไมพบไอโอดน จนถงตรวจพบปรมาณ ไอโอดนสง 40 เทาของปรมาณทแจง ซงกรมวทยาศาสตรการแพทย ไดแจงใหสำนกงานคณะกรรมการอาหารและยาดำเนนการแลว ผลตภณฑวตามนรวมผสมเกลอแรเหลาน มการใชเปนยาบำรงใน หญงตงครรภ โดยมวตถประสงคเพอใหไดรบไอโอดนในปรมาณท เพยงพอเชนกน ดงนนการควบคมคณภาพผลตภณฑยาทมสารไอโอดน เปนองคประกอบ โดยเฉพาะทมขอบงใชกบสตรมครรภจงมความสำคญอยางยง ทงตอประสทธภาพและความปลอดภย เพอใหประชาชน ไดรบยาทมคณภาพมาตรฐาน

ขอมลจาก...สำนกยาและวตถเสพตด

ผลตรวจพบยา ทมไอโอดน เปนสวนประกอบผดมาตรฐาน

จากการเฝาระวงโรคไขหวดนกและไขหวดใหญทางหองปฏบตการ ศนยไขหวดใหญแหงชาต กรมวทยาศาสตรการแพทย โดยสมตวอยางจากกลมผปวย (cluster) ทมอาการคลายไขหวดใหญ (ILI) ผปวยทมอาการรนแรง ไดแก ปอดบวม ปอดอกเสบ มาเพาะเชอและทำการตรวจวเคราะหโดยวธ Genotypic assay เพอหายนสทเกยวของกบการดอยา และวธ Phenotypic assay โดยการทดสอบเชอไวรสกบยาตานไวรสในกลม Neuraminidase inhibitor ผลการทดสอบดงน

10

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

ความเสยงเลยงได

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 11 สราษฎรธาน กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข ลงพนท สำรวจรานคาหนาโรงเรยนระดบประถมศกษาในเขตอำเภอเมอง จงหวดสราษฎรธาน พบมการจำหนายลกโปงวทยาศาสตร เตอนพอคาแมคาอยานำมาจำหนาย สวนผปกครองควรแนะนำ อยาใหบตรหลานซอมาเลน เนองจากเปนอนตรายตอรางกาย ลกโปงวทยาศาสตร เปนสนคาหามจำหนาย ตามคำสง คณะกรรมการคมครองผบรโภค ท 3/2535 ลงวนท 20 กมภาพนธ 2535 หามขายสนคาทเรยกวา “ลกโปงวทยาศาสตร” หรอ “ลกโปงพลาสตก” หรอ “blowing balloon” เปนการชวคราว จนกวาจะมคำสงยกเลก โทษของผขายตามพระราชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ.2522 มาตรา 56 หามจำหนายลกโปงวทยาศาสตร ผใด ฝาฝนระวางโทษจำคกไมเกน 6 เดอน หรอปรบไมเกน 50,000 บาท หรอทงจำทงปรบ เนองจากมสวนประกอบเปนสารระเหยตาม พระราชกำหนดปองกนการใชสารระเหย พ.ศ.2533 ทควบคม การผลต การนำเขา หรอการจำหนายและหามมใหผ ใดใช สารระเหยบำบดความตองการของรางกาย และจตใจ ไมวาโดยวธ สดดมหรออนใด รวมถงการจงใจ ชกนำ ยยง สงเสรม หรอใชอบาย โดยตองระวางโทษสงสดไมเกน 3 ป หรอปรบไมเกน 60,000 บาท หรอทงจำทงปรบ สารระเหยหลกในลกโปงวทยาศาสตรคอ เอทลอาซเทต (Ethyl Acetate) เปนสารประกอบอนทรย เปนของเหลวระเหยงาย ไวไฟสง ไมมส มกลน และจดเปนวตถอนตรายตามประกาศ

จาก ลกโปงวทยาศาสตรกระทรวงอตสาหกรรมเรอง บญชรายชอวตถอนตราย พ.ศ. 2556 ผผลต ผนำเขา ผสงออก หรอผมไวในครอบครองตองปฏบตตาม หลกเกณฑและวธการทกำหนด โดยมความเปนพษททำใหสตว ทดลองตายครงหนง (LD

50) โดยการกน 5,620 มลลกรมตอ

นำหนกตว 1 กโลกรม ทางผวหนง มากกวา 20 มลลกรมตอนำหนกตว 1 กโลกรม ทำใหระคายเคองตอเยอบภายในปากและจมก ดวงตา และทางเดนหายใจ หรออาจทำใหเกดอาการมนงง งวงซม หรอเวยนศรษะ มความเปนพษในเดกมากกวาผใหญหากไดรบ ปรมาณสงจะไปกดศนยกลางการหายใจอาจทำใหถงกบเสยชวตได ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 11 สราษฎรธาน ไดสำรวจรานคาหนาโรงเรยนระดบประถมศกษาในเขตอำเภอเมอง จงหวด สราษฎรธาน เมอวนท 11 และ 24 พฤศจกายน 2557 จำนวน 4 แหง พบวามการจำหนายลกโปงวทยาศาสตร จงดำเนนการ เกบตวอยางลกโปงวทยาศาสตร จำนวน 8 ตวอยาง และ ตรวจวเคราะหดวยเครอง Gas Chromatography (GC) ผลการตรวจวเคราะหพบ เอทลอาซเทต ในทกตวอยาง และเปน ผลตภณฑทมฉลากระบเปนภาษาจน จำนวน 6 ตวอยาง ซงอาจ เปนไปไดวามการนำเขาจากตางประเทศ ทงนศนยวทยาศาสตร การแพทยท 11 สราษฎรธาน ไดประสานขอมลดงกลาวไปยง หนวยงานทเกยวของแลว อยางไรกตามเพอความปลอดภยของ บตรหลาน ผปกครองควรแนะนำอยาใหบตรหลานซอลกโปง วทยาศาสตรมาเลน สวนพอคาแมคาอยานำมาจำหนาย

ขอมลจาก...ศนยวทยาศาสตรการแพทยท11สราษฎรธาน

ระวงอนตราย...

11ปท 29 ฉบบท 1 เดอนมกราคม 2558

จดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสขDepartment of Medical Sciences

ลนรบรางวลประจำฉบบ

คณพรทพย เพญประยร คณชนพนทธ ไทยภกด คณศรวรรณ เทวคปต คณมะลวรรณ งามลม คณวราวฒ ไทยเจรญ คณประเวศน เสงสาย คณวสนต สรางธรรมะด คณชญาน ยงสมบรณ คณเบญจลกษณ รตนวศ คณจกรพนธ เสาเหม คณชานดา แสงสรย คณฐตาภา ราหมานคณราตร บญเอยม คณฐตพร ทบทมทอง คณมนตร ราชย คณชฎาพร อนแกว คณฐตพร เหมสอาด คณจารณ พทกษสนห คณสมบรณ พงมน คณสณสา ภตระกล

เปดใจใฝร ค คณธรรม นำหลกวชาการ มาตรฐานสากล

รายชอผโชคด

คำถาม อาคารคลงวคซน สถาบนชววตถ ตงอยทกรมอะไร กระทรวงอะไร และเปดใชอยางเปนทางการเมอวนทเทาไหร

กรณาสงคำตอบ พรอมระบชอทอย เบอรโทรศพทของทานทสามารถตดตอได สงมายง ฝายประชาสมพนธ กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข อ.เมอง จ.นนทบร 11000เพอลนรบ กระเปา จำนวน 20 รางวล (หมดเขตสงคำตอบลนรางวลภายในวนท 23 กมภาพนธ 2558) ประกาศรายชอผโชคด ในจดหมายขาวกรมวทยาศาสตรการแพทยฉบบมนาคม 2558

คำถามประจำฉบบมกราคม 2558

เฉลยคำตอบ และรายชอผโชคดประจำฉบบพฤศจกายน 2557

ตวเรอดมอนตรายอยางไร ตอบ ทำใหเกดอาการคนบรเวณทตวเรอดกด อาจทำใหเกดการบวม ผนแพ และผวหนงอกเสบ

การตดตอ เกดจากการรบประทานอาหารทะเลทปรงไมสก หรอการรบประทานอาหารทมการปนเปอนของเชอ ซงอาจเกดจาก กระบวนการผลตอาหาร หรอจากผปรงอาหารหรอผสมผสอาหาร ทเปนพาหะของเชอ ไมพบการตดตอจากคนสคน การระบาด พบระบาดไดทวโลก จากรายงานพบแยกเชอครงแรก ไดในประเทศญปน (ค.ศ. 1950 หรอ พ.ศ. 2493) Fujino และคณะ แยกเชอไดจากอจจาระผปวยทเมองโอซากา ประเทศญปน สาเหต เกดจากการรบประทานปลาดบ รายงานจากประเทศญปน จน ไตหวน อนเดย ไทยและหลายๆ ประเทศทางเอเชยรวมทงอเมรกา พบวา มากกวารอยละ 50 ของโรคกระเพาะลำไสอกเสบ มสาเหตจากเชอน เกดจากการรบประทานอาหารทะเลทปรงไมสก

(ตอจากหนา 12 เตอนรบประทานอาหารไมสก-ไมสะอาดระวงไดรบเชออหวาตเทยม)

การระบาด ครงนสำนกระบาดวทยา สำนกควบคมโรคตดตอเขต กรมควบคมโรค และสาธารณสขจงหวด ไดลงพนทสอบสวนโรค เกบตวอยางอจจาระผปวย นำ เนอไก เลอดไก ภาชนะ มาตรวจท กรมวทยาศาสตรการแพทย พบเชอ V. parahaemolyticus จากผปวยและเลอดไก จงสงสยวาผปวยตดเชอจากการรบประทานขาวมนไก-ลาบไก ทมเลอดเปนสวนผสม โดยธรรมชาตเชอจะอยใน อาหารทะเลเพราะเจรญไดในอาหารทมเกลอ ไมอยในอาหารประเภท เนอไก เนอหม เนอวว การพบเชอในเลอดไกเกดจากการปนเปอน ซง ตองตรวจสอบแหลงทอยของเชอทเขามาปนเปอนในเลอดไก จาก ประสบการณของกรมวทยาศาสตรการแพทย พบวาการระบาด เกอบทกเหตการณ เชอปนเปอนมาจากคน ซงเกยวของในขนตอนการ ผลตอาหารหรอปรงอาหาร แตเนองจากการระบาดนานหลายเดอน มหลายเหตการณ ตองพสจนวาแตละเหตการณมสวนเกยวของกน หรอไม โดยการตรวจสอบซโรทยป ศกษาคณลกษณะของรปแบบ สารพนธกรรมของตวเชอทแยกไดจากคน เลอดไก และแหลงอนๆ การปองกน รบประทานอาหารทปรงสก (ปรงสกทกขนตอน) และยงรอนๆอย ทงอาหารทะเล และอาหารกลอง ไมวางอาหารท ปรงสกแลวปะปนกบอาหารทยงไมไดปรงใหสก รวมทงแยกอปกรณ ในการประกอบอาหารหรอทำความสะอาดอปกรณสำหรบอาหารทะเลกอนนำไปใชกบอาหารชนดอน การตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ ตรวจหาเชอสาเหต โดยการเพาะเชอจากตวอยางอจจาระ ตรวจหาแหลงแพรกระจาย เชอจากอาหาร นำ ภาชนะปรงอาหาร ผปรงอาหาร ตรวจซโรทยป การสรางสารพษดวยวธ PCR และรปแบบพนธกรรม ดวยวธ Pulsed field gel electrophoresis จากตวอยางเชอบรสทธ สถานทรบตรวจวเคราะห สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย จ.นนทบร

ขอมลจาก สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข88/7 ซอยตวานนท 14 ถนนตวานนทอำเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000

เสนอแนะ ตชม หรอสงบทความลงตพมพ สงมาไดทกองบรรณาธการฝายประชาสมพนธสำนกงานเลขานการกรมกรมวทยาศาสตรการแพทยถนนตวานนท อ.เมองจ.นนทบร 11000โทร. 0-2951-0000 ตอ 99081โทรสาร 0-2951-0312E mail: prdmsc@dmsc.mail.go.th www.dmsc.moph.go.th

ชำระคาฝากสงเปนรายเดอนใบอนญาตเลขท 22/2552

ไปรษณยกระทรวงสาธารณสข

12

กรมวทย

เตอนภย

(อานตอหนา 11)

เตอนรบประทานอาหาร ไมสก-ไมสะอาด ระวงไดรบเชอ อหวาตเทยม

จากขาวในหนาหนงสอพมพ เดลนวส อธบดกรมควบคมโรค เปดเผย เมอวนท 22 ธนวาคม 2557 เรองพบเชออหวาตเทยม ในเลอดไก ปะปนในขาวมนไก–ลาบไก ตงแตเดอน พ.ค.–ธ.ค. 2557 โดยพบการระบาดกระจายในหลายจงหวดทางภาคเหนอ และอสาน เชน จงหวดเชยงใหม กาฬสนธ ขอนแกน หนองบวลำภ อดรธาน บงกาฬ มหาสารคาม และรอยเอด สำนกระบาดวทยา สำนกควบคมโรคตดตอเขต กรมควบคมโรค และสาธารณสขจงหวด ไดลงพนทสอบสวนโรค จากการสอบสวนการระบาดพบวาเกดจาก เชอ V. parahaemolyticus และสงสยวา ผปวยรบเชอจากการรบประทานขาวมนไก หรอลาบไก ทม เลอดไก เปนสวนผสมในอาหาร หลายทานคงอยากทราบวา เชออหวาตเทยม หรอ V. parahaemolyticus คออะไร หนาตาเปน อยางไร และทำไมจงเขาไปอยในเลอดไก

V. parahaemolyticus (วบรโอ พาราฮโมลยตคส) เปนเชอ แบคทเรย อยในวงศ Vibrionacae ตดสแกรมลบ ไมสรางสปอร รปรางเปนแทงขนาดกวาง 0.5-0.8 ไมครอน ยาว 1.4-2.4 ไมครอน สรางเอนไซมออกซเดส เคลอนไหวดวยแฟลกเจลลา อาศยอยในนำทะเล นำกรอย มกพบบนผวดนและผวของสตวทะเล เชน กงหอย ป ปลา เชอสามารถมชวตอยในอาหารหรอนำทมเกลอโซเดยมคลอไรด (NaCl) ตงแต 1-8% ถามากกวา 10% เชอจะตาย สามารถอยไดทอณหภมตำ เชนในเนอป (1-15 °C) นาน 30 วน กงปอกเปลอก (3-18 °C) นาน 6 วน หอยนางรมแชแขงนาน 40-130 วน เชอถกทำลายไดทอณหภม 60 °C นาน 15 นาท

การกอโรค เชอนพบกอโรคกระเพาะลำไสอกเสบ 60-80% ตดเชอทาง บาดแผล 34% และพบตดเชอในกระแสเลอด 5% อาการทพบบอยของ โรคกระเพาะลำไสอกเสบ คอ ทองเสย อาจถายเหลวเปนนำหรอมเลอดปน คลนไส อาเจยน ปวดหว หนาวสน มไขตำ สวนใหญอาการจะหายไปเองภายใน 3 วน บางรายอาจมอาการนานถง 10 วน สายพนธกอโรคจะสรางสารพษทสำคญ 2 ชนด คอ Thermostable direct hemolysin (TDH) และ Thermostable direct hemolysin-related hemolysin (TRH) สวนใหญ สายพนธทแยกไดจากผปวยมกผลตสารพษชนดทนความรอน TDH ระยะฟกตว ประมาณ 15 ชวโมง (4-96 ชวโมง)

ทปรกษา อธบด รองอธบด ผทรงคณวฒ ผเชยวชาญเฉพาะ ผอำนวยการสำนก / สถาบน / ศนยวทยาศาสตรการแพทยกองบรรณาธการ อภรด เฉยรอด, ศรวภา เนยมสอาด, อภสทธ เหมาะสมสกล, วชพร แดงอทย, วระวญ อนทรง, พรยทธ คนทะชมภ, จงกล เงนมาก, ธระพล ดโสภา, สรพล สนเจรญรง, ภาคนย กลนกล, สนนทา สขสมตร