Demo GRA Review_issue02

20

description

This is the new architectural magazine by GreekArchitects.gr (more info at [email protected])

Transcript of Demo GRA Review_issue02

Page 1: Demo GRA Review_issue02
Page 2: Demo GRA Review_issue02

22

Copyright © greekarchitects.gr – Vassilis Mistriotis

Αναγνωρίζετε ότι η Υπηρεσία περιέχει πληροφορίες, λογισμικό, γραφικά και άλλο υλικό που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, σήματα, εμπορικά μυστικά και άλλα δικαιώματα ιδιοκτησίας και ότι αυτά τα δικαιώματα είναι έγκυρα και προστατευμένα. Δεν μπορείτε να αλλοιώσετε, να εκδώσετε, να μεταφέρετε ή να συμμετέχετε στη μεταφορά ή πώληση, να δημιουργήσετε παράγωγη δουλειά ή να εκμεταλλευτείτε καθ’ οιονδήποτε τρόπο μερικό ή ολικό το Περιεχόμενο. Απαγορεύεται η μερική ή ολική αναπαραγωγή του Περιεχομένου, είτε πρόκειται για έντυπη, ηλεκτρονική ή οποιαδήποτε άλλη μορφή χωρίς προηγούμενη άδεια από τον πνευματικό ιδιοκτήτη. Τα περιεχόμενα του GRA review παρέχονται «όπως ακριβώς είναι» χωρίς καμία εγγύηση εκπεφρασμένη ή και συνεπαγόμενη με οποιοδήποτε τρόπο.Το GRA review δε φέρει καμία ευθύνη για την ακρίβεια, το περιεχόμενο και τη διαθεσιμότητα της πληροφορίας που είναι προσβάσιμη μέσω της χρήσης των υπηρεσιών του. Οι υπηρεσίες του GRA review παρέχονται χωρίς κανενός είδους εγγύηση. Συμφωνείτε ότι η χρήση της υπηρεσίας επαφίεται καθ’ ολοκλήρου σε δική σας ευθύνη.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

34-39Το οικείο και το ανοίκειο

στον σχεδιασμό του δημόσιου

χώρου

Ανδρέας Γιακουμακάτος

40-49Φάληρο: Horror vacui

Πάνος Δραγώνας

EDITORIAL

5

ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

8-9Θάνος Κλωνάρης

ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΕΙΣ

10-23Αναπτύσσοντας κώδικες υδάτων

στις απρόσωπες μεγαλουπόλεις

Νέλλα Γκόλαντα

24-33Προσεγγίζοντας το πρόσωπο

του τόπου στην ακτή

Μία πρόταση για την περιοχή

Βαρικό του Λιτοχώρου

Τατιάνα Ανδρεάδου

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

Βασίλης Μιστριώτης

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Μανώλης Αναστασάκης[email protected]

ΒΟΗΘΟΙ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Αγλαΐα ΜεγρέμηΞένια ΣαρατσιώτηΠαναγιώτα-Νεφέλη Μαυροειδή

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Νίκος ΚαλογήρουΚωνσταντίνος ΠατέστοςΈλενα Τάτλα

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΥΛΗΣ

Άρτεμις Ποταμιάνου

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΕΥΧΟΥΣ

Τατιάνα ΑνδρεάδουΑνδρέας ΓιακουμακάτοςΝέλλα ΓκόλανταBernard CuomoΠάνος ΔραγώναςΜΕΤΑ-ΑρχιτεκτονικήΠρόδρομος Νικηφορίδης

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ

Factorycreative & advertising services

[email protected]

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ

Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος[email protected]

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΤΥΠΟΣ

Μανώλης ΟικονόμουΓκάλλι Ροβέρτου 35,11742 Ακρόπολη - ΑθήναTηλ.: 210 [email protected]

[email protected]

GRA reviewειδική έκδοση του e-περιοδικού

GreekArchitects.gr

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Page 3: Demo GRA Review_issue02

3GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011 3GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011

ΕΡΓΑ & ΜΕΛΕΤΕΣ

50-55Ο φαληρικός όρμος

του Renzo Piano

Renzo Piano Building Workshop

Παρουσίαση: Μανώλης Αναστασάκης

56-63Ανάπλαση της Νέας

Παραλίας Θεσσαλονίκης

Πρόδρομος Νικηφορίδης,

Μπερνάρ Κουόμο

64-71Ανάπλαση-διαμόρφωση

του πάρκου στην περιοχή

«ΔΕΗ-ΑΗΣ Αγ. Γεωργίου»

στο Κερατσίνι

ΜΕΤΑ-Αρχιτεκτονική

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

72-77Διπλωματικές Εργασίες,

Βραβεία 2009-2010

5 ισότιμα βραβεία,

5 ισότιμοι έπαινοι

Εικόνα εξωφύλλου

Παραλία Θεσσαλονίκης - φωτ. του Bernard Cuomo

Page 4: Demo GRA Review_issue02

44

Page 5: Demo GRA Review_issue02

5GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011

EDITORIAL

Η αρχιτεκτονική μπορεί να είναι φτιαγμένη από «πέτρα», η σχέση της όμως με το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον ενορχηστρώνεται εν πολλοίς από το υγρό στοιχείο. Σε μεγάλη και σε μικρή κλίμακα, η σαγήνη και η δύναμη του νερού μπορούν να διαμορφώσουν ολόκληρα ανθρώπινα περιβάλλοντα (βλ. Ολλανδία και Βενετία), μπορούν ακόμα να προσφέρουν τη φαντασία καθώς και μία πλειάδα από εργαλεία (υλικά και συμβολικά) για τη δημιουργία χώρων όπου ενσωματώνεται, δυναμικά ή διακριτικά, το νερό. Είτε σε πόλεις μεσόγειες ή ορεινές, είτε δίπλα σε ποτάμι, είτε σε περιοχές παράκτιες, κάθε εποχή και πολιτισμός διαχει-ρίζεται και αναδημιουργεί τη σχέση με το νερό, τα βασικά χαρακτηριστικά της οποίας είναι η λειτουργική ένταξη, η αισθητηριακή πρόσληψη και η συμβολική διάσταση. Η ισλαμική αρχιτεκτονική έχει να προσφέρει από τα σπουδαιότερα παραδείγματα της συμπόρευσης της αρχιτεκτονικής με το νερό, ενώ η δυτική αρχιτεκτονική, εκτός από τους κήπους, μπορεί να επιδεικνύει υπερήφανα τις αστικές «παραλίες» της καθώς και τα λιμάνια με τις προβλήτες και αποβάθρες τους.

Το νερό, για τον ελληνικό αστικό χώρο, είναι κυρίως η θάλασσα. Η Τατιάνα Ανδρεάδου το τονίζει αυτό και σε ότι αφορά τη σχέση του ελληνικού τοπίου με την ακτογραμμή και η πρότασή της για την περιοχή Βορικό του Λιτόχωρου αναδεικνύει τα κοινά χαρα-κτηριστικά αυτής της σχέσης. Η κατ’ εξοχήν παραθαλάσσια πόλη, η Θεσσαλονίκη, προικίζεται με την ανάπλαση της «Νέας Πα-ραλίας» της από τους Πρόδρομο Νικηφορίδη και Bernard Cuomo. Η «γραμμικότητα» της πρότασής τους ενισχύει και εμπλουτίζει τη σχέση της πόλης με το Θερμαϊκό κόλπο. Το πολεοδομικό συγκρότημα της πρωτεύουσας από την άλλη ανοίγεται λειτουργικά προς τη θάλασσα κυρίως με τον Πειραιά και τις βιομηχανικές και λιμενικές εγκαταστάσεις οι οποίες εκτείνονται έως το Κερατσίνι. Η μελέτη της ομάδας ΜΕΤΑ – Αρχιτεκτονική για την ανάπλαση της περιοχής της «ΔΕΗ-ΑΗΣ Αγ. Γεωργίου» στο Κερατσίνι δίνει το παράδειγμα για την επανένταξη εγκαταλελειμμένων παράκτιων περιοχών στην περιοχή τους με νέες χρήσεις. Η πρόταση για ένα Οικολογικό Πάρκο δραστηριοτήτων προσδένει την περιοχή στο χώρο της και στην εποχή της. Σε ότι αφορά την καθεαυτό Αθήνα, η πόλη έχει μια ευκαιρία να συσφίξει τους δεσμούς της με τη θάλασσα με την πρόταση για την ανάπλαση του φαληρικού όρμου του Renzo Piano. Ο Πάνος Δραγώνας θέτει βέβαια εύστοχα τα προβλήματα και τους προβληματισμούς για το Φαληρικό αστικό «κενό». Η αμηχανία της Αθήνας απέναντι στη θάλασσα επιβαρύνεται όμως από τις συνθήκες αναγέννησής της ως πρωτεύουσας του νεοελληνικού κράτους όταν ο μεσόγειος χαρακτήρας της υπερτερεί και ενισχύεται. Αυτό το «προπατορικό» δεδομένο έρχε-ται να απαλύνει το φαληρικό πάρκο του R. Piano, προσδοκώντας να αποδώσει ένα ζωντανό θαλάσσιο μέτωπο στην πόλη, με επίγνωση όμως ότι η επιτυχής ενσωμάτωση του πάρκου στο αστικό θα κριθεί στη μακρά διάρκεια. Η επιτυχία μπορεί να έρχεται από τις στρατηγικές επιλογές, σφραγίζεται όμως από τις συνεχείς και επιμέρους παρεμβάσεις. Το παράδειγμα που παραθέτει ο Ανδρέας Γιακουμακάτος, η νέα Όπερα του Όσλο, εικονογραφεί με τον καλύτερο τρόπο την επιτυχία μέσα από μία αρχιτεκτονική που πριμοδοτεί το δημόσιο χαρακτήρα, τη «διαδραστική σχέση χώρου και κοινωνίας».

Το αστικό περιβάλλον στη σχέση του με το νερό εμπλουτίζεται με έργα καλλιτεχνών και landscape artists. Η γλύπτρια τοπίου Νέλλα Γκόλαντα με τα έργα της «Γλυπτά Αρχιτεκτονικά Τοπία» παρεμβαίνει στο δημόσιο χώρο αποδίδοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στο υγρό στοιχείο. Η γλυπτή προκυμαία στο Φλοίσβο πλάθεται στο ρυθμό της θάλασσας και στις δύο κεντρικές πλατείες της Λάρισας «ρέει» ο «Γλυπτός Ποταμός». Ο visual artist Θάνος Κλωνάρης από την πλευρά του εμπλουτίζει τη σκέψη για το αστικό στη σχέση του με το φυσικό με τα έργα του στα οποία κυριαρχούν αρχιτεκτονικές φόρμες δίπλα στο νερό.

Τα 2ο τεύχος του GRA Review μπορεί να παρουσιάζει ένα μικρό μόνο απόσπασμα από τη σκέψη των εικαστικών και αρχιτεκτόνων ανα-φορικά με τη σχέση του κατασκευασμένου τοπίου με το νερό και να παραθέτει δείγματα μόνον έργων στα οποία το υγρό στοιχείο και κυρίως η θάλασσα πρωταγωνιστούν. Διαγράφονται όμως σε αυτό οι προκλήσεις και οι δυνατότητες για την αξιοποίηση του νερού στην αρχιτεκτονική σύνθεση καθώς και η σημασία της διαχείρισης αυτής της σχέσης σε επίπεδο αστικού περιβάλλοντος και τοπίου.

Μανώλης Αναστασάκης

Page 6: Demo GRA Review_issue02

10

ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΕΙΣ

Αναπτύσσονταςκώδικες υδάτωνστις απρόσωπεςμεγαλουπόλεις

της Νέλλας Γκόλαντα, Γλύπτριας Τοπίου,Επίτιμου Μέλους του συλλόγουαρχιτεκτόνων τοπίου Ελλάδος

Πρόθεσή μου είναι να αναπτύξω τις σκέψεις μου, αναλύοντας με-ρικά από τα έργα μου – «Γλυπτά Αρχιτεκτονικά Τοπία®» στο δη-μόσιο χώρο – στα οποία πρωταγωνιστικό ρόλο στο σχεδιασμό τους έπαιξε η σχέση τους με το υγρό στοιχείο, το νερό. Πιστεύω ότι η παρουσία του στον ελληνικό χώρο σε συνδυασμό με το φως έπαιξε τον κύριο ρόλο στην ανάδυση του ελληνικού πολιτισμού.Ο ορίζοντας της θάλασσας περιβάλλει την πατρίδα μας και σχεδόν συνοδεύει τις μετακινήσεις μας σ’ αυτό το πολυσχιδές και με αν-θρώπινη κλίμακα μεσογειακό τοπίο και δημιουργεί το συναίσθημα του αέναου και της «ευεστώ», την αίσθηση δηλαδή της γαλήνης και της ευτυχίας. Από την άλλη μεριά το πλούσιο πλέγμα των πηγών, των ποταμών και των τρεχούμενων νερών, γενικά, ολοκληρώνουν την κυριαρχική παρουσία του υγρού στοιχείου ως πρωταγωνιστή για την ανάπτυξη μυθικών μορφών που προσωποποιούν το παγανιστι-κό τοπίο των ποταμών μέσα στο οποίο αναπτύχθηκαν οι πλειάδες των νυμφών, οι προσωποποιήσεις ποταμών και άλλων θεοτήτων.

Page 7: Demo GRA Review_issue02

11GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011

Αν α π τ ύ σ σ ο ν τ α ς κ ώ δ ι κ ε ς υ δ ά τ ω ν σ τ ι ς α π ρ ό σ ω π ε ς μ ε γ α λ ο υ π ό λ ε ι ς

1

Page 8: Demo GRA Review_issue02

24

ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΕΙΣ

Μια πρόταση για την περιοχήΒαρικό του Λιτοχώρου

Προσεγγίζονταςτο πρόσωπο του τόπουστην ακτή

της Τατιάνας Ανδρεάδου, Αρχιτέκτονα,Αν. Καθηγ. Α.Π.Θ.

Το τοπίο της ακτής στην Ελλάδα, έχει κατά τη γνώμη μας, στις περισσότερες ακτές μερικά κοινά χαρακτηριστικά που έχουν νακάνουν με την ειδική ποιότητα του φωτός στην παραθαλάσσια Ελλάδα, αλλά επίσης, τα επιμέρους τοπία, έχουν και άλλα χαρακτηριστικά που δεν είναι κοινά, αλλά διαφορετικά για το καθένα. Η Ελλάδα είναι περισσότερο θάλασσα παρά στεριά. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα στοιχεία που σε οντολογικό επίπε-δο απαρτίζουν το τοπίο της ακτής στην Ελλάδα, είναι Θάλασσα, Φως και Στεριά, ή ότι, το σώμα της Ελλάδας αποτελείται από Θάλασσα, Φως και Στεριά.

Page 9: Demo GRA Review_issue02

25GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011

Π ρ ο σ ε γ γ ί ζ ο ν τ α ς τ ο π ρ ό σ ω π ο τ ο υ τ ό π ο υ σ τ η ν α κ τ ή

1

Page 10: Demo GRA Review_issue02

34

Το οικείοκαι το ανοίκειοστο σχεδιασμότου δημόσιου χώρου

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

Του Ανδρέα Γιακουμακάτου,Αναπληρωτής καθηγητής Αριστοτελείου

Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκηςκαι Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών

“ Ο «δημόσιος χώρος» είναι ο χώρος της «δημόσιας πόλης», ο χώρος της σχεδιασμένης συλλογικότητας. Ποια είναι η δημόσια πόλη στηνΕλλάδα, ποια είναι η ταυτότητα της εγχώριας αστικής διαμόρφωσης;

Ο δημόσιος χώρος στην Ελλάδα είναι το

άθροισμα των κενών του ιδιωτικού, αυτού

που περισσεύει από την ιδιωτική εκμετάλλευ-

ση (ακόμα και ιστορικά, η πολιτεία κινήθηκε

και «νομοθέτησε» με αυτή την οπτική). Η

«σύγχρονη ελληνική πόλη» είναι ένας ευφη-

μισμός, καθώς δεν έχει σχέδιο και μορφή,

κυριαρχήθηκε ιστορικά από τους κανόνες

της αγοράς. Έτσι, σε μια πόλη χωρίς σχέδιο,

αντιστοιχεί μια αρχιτεκτονική χωρίς σχέδιο

και ένας δημόσιος χώρος χωρίς σχέδιο. Η

πόλη είναι γεγονός πολιτικό, αλλά χωρίς

πολιτική, χωρίς δημόσια διαμεσολάβηση, η

ελληνική αρχιτεκτονική παρέμεινε «ορφανή»

και περιθωριακή, περιορίστηκε σε αισθητική

άσκηση, όχι σε πολιτική πράξη. Στην Ελλά-

δα, δεν δόθηκε ποτέ μορφή και σχήμα στην

πολιτική φύση της σχέσης των ατόμων με

το χώρο. Ο σχεδιασμός στον τόπο μας δεν

συνδέθηκε οργανικά με τη Διοίκηση, δεν

σχηματοποίησε τον προβληματισμό της για

ένα «αστικό όραμα» που να υλοποιείται και

να μορφοποιεί πραγματώσεις κοινότητας. Οι

δημόσιοι φορείς, από την τοπική αυτοδιοί-

κηση και πάνω, δεν υπήρξαν κατά κανόνα

παραγωγοί αρχιτεκτονικής και δημόσιου

χώρου σε κλίμακα αναγνωρίσιμη, σε θέση

να μεταβάλουν τη φύση, την ταυτότητα και

την εικόνα του αστικού περιβάλλοντος.

Ορισμένες ευτυχείς εξαιρέσεις αυτού του

κανόνα μπορούν να βρεθούν στην πόλη

της Θεσσαλονίκης.

Page 11: Demo GRA Review_issue02

35GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011 35GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011

Το ο ι κ ε ί ο κ α ι τ ο α ν ο ί κ ε ι ο σ τ ο ν σ χ ε δ ι α σ μ ό τ ο υ δ η μ ό σ ι ο υ χ ώ ρ ο υ

Page 12: Demo GRA Review_issue02

40

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

Φάληρο: Horror vacui

του Πάνου Δραγώνα,Επίκουρου καθηγητή αρχιτεκτονικής

σχολής Π. Πατρών

Το Φάληρο, σήμερα, αποτελεί μια τρομακτικά κενή περιοχή. Το κενό του Φαλήρου, βέβαια, δεν είναι τόσο πραγματικό όσο συμβολικό.

Ο φαληρικός όρμος αποτελεί μια τεχνητή περιοχή, ένα προϊόν εγκληματικών επιχωματώσεων, κυκλοφοριακών διευθετήσεων και αντιπλημμυρικών έργων δίχως περιβαλλοντική συνείδηση. Πρόκειται για μια περιοχή δίχως μνήμη και δίχως αστική ταυτότητα η οποία προκαλεί αμηχανία σε όποιον επιχειρήσει να την αντιμετωπίσει.

Page 13: Demo GRA Review_issue02

41GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011 41GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011

Φ ά λ η ρ ο : H o r r o r v a c u i

ΕΙΚΟΝΑ 1: Το Νέο Φάληρο στα τέλη του 19ου αιώνα. Πηγή: Κώστα Η. Μπίρη, Αι Αθήναι, Αθήνα: Μέλισσα, 1996

Page 14: Demo GRA Review_issue02

50

ΕΡΓΑ & ΜΕΛΕΤΕΣ

Παρουσίαση: Μανώλης Αναστασάκης

Η απάντηση του Renzo

Piano στο ερώτημα για το

ποια σχέση με τη θάλασσα

αναζητά η Αθήνα στην

περιοχή του φαληρικού όρ-

μου, δίνεται με ένα Γενικό

Σχέδιο (Master Plan) μη-

τροπολιτικής εμβέλειας και

μακράς πνοής. Το σχέδιο

ενοποιεί την ακτογραμμή

της Αθήνας - από το Σ.Ε.Φ.

έως το Φλοίσβο - με τη

δημιουργία ενός παραθα-

λάσσιου πάρκου. Το σχέδιο

μπορεί να αποδώσει στην

πόλη τη θάλασσά της σε

λίγα χρόνια, όμως όπως ο

ίδιος ο αρχιτέκτονας επισή-

μανε κατά την παρουσίαση

του σχεδίου του, η πλήρης

ενσωμάτωση του πάρκου

στην πόλη μετριέται με

χρονικό ορίζοντα τον μισό

ή και έναν αιώνα.

Ο φαληρικός όρμοςτου Renzo Piano

Εργοδότης:ΊδρυμαΣταύρος Νιάρχος Αρχιτέκτων:Renzo PianoBuilding WorkshopΣύμβουλοι:G. Nordenson & Associates, Systematica, Acquatecno ENM,H. Pangalou,Thymios Papayannis & Associates

Page 15: Demo GRA Review_issue02

51GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011

1

Page 16: Demo GRA Review_issue02

56

ΕΡΓΑ & ΜΕΛΕΤΕΣ

Ανάπλασητης Νέας Παραλίας Θεσσαλονίκης

Πρόδρομος Νικηφορίδης, Μπερνάρ Κουόμο

Η αναζήτηση μιας νέας αστικής ισορροπίαςστο θαλάσσιο μέτωπο της πόλης

Καθώς ολοένα και μεγαλύ-

τερος αριθμών ανθρώπων

συσσωρεύεται στις μεγάλες

πόλεις, το αστικό περιβάλ-

λον, συνεχώς επεκτεινόμενο,

γίνεται το ίδιο πολύτιμο και

απαιτεί την ίδια ισορροπημένη

διαχείριση όσο και το απει-

λούμενο φυσικό περιβάλλον

του πλανήτη. Οι πόλεις πα-

γκοσμίως αναζητούν βιώσι-

μες στρατηγικές ανάπλασης,

αναζητούν την ισορροπία

ανάμεσα στο φυσικό και το

κτισμένο, αξιοποιώντας τα

φυσικά τους πλεονεκτήματα

(θαλάσσια μέτωπα, λίμνες

ή ποτάμια, περιαστικά δάση

και τοπία φυσικού κάλλους).

Ο σχεδιασμός του δημόσιου

χώρου των πόλεων, τα αστι-

κά πάρκα και τα μεγάλα κενά

του αστικού ιστού, γίνονται τα

ιδανικά τοπία για την αναζή-

τηση ισορροπημένων λύσεων

που σέβονται εξίσου τον πο-

λίτη και το περιβάλλον.

Η πρόθεση του Δήμου Θεσ-

σαλονίκης για την ανάπλαση

της Νέας Παραλίας και η

προκήρυξη του σχετικού

διαγωνισμού, μας έδωσε την

ευκαιρία να πειραματιστού-

με πάνω σε αυτή τη λογική

οργάνωσης του δημόσιου

χώρου της πόλης. Εκεί όπου

ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός

συναντά τις επιλογές της

συγκρότησης ενός συνολικού

μικρο-οικοσυστήματος, με

τις αλληλεπιδράσεις του, την

ποικιλότητα, την ετερογένεια

αλλά και τη συνοχή του. Ο

σχεδιασμός, η επιλογή των

υλικών, η επιλογή των φυτι-

κών ειδών, ο φωτισμός, όλα

οφείλουν να συμβάλλουν όχι

μόνο στην κατασκευή ενός

δημόσιου χώρου υψηλής

ποιότητας, αλλά κυρίως στην

οργάνωση ενός χώρου που

«εγγράφεται» ομαλά στον

υπάρχον αστικό τοπίο και η

διαχείριση και συντήρησή του

ΕΙΚΟΝΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Τμήμα το έργου που έχει ήδη ολοκληρωθεί

ΕΙΚΟΝΑ ΔΕΞΙΑ: Περιοχή του έργου

Page 17: Demo GRA Review_issue02

57GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011

Αν ά π λ α σ η τ η ς Ν έ α ς Π α ρ α λ ί α ς Θ ε σ σ α λ ο ν ί κ η ς

δεν απαιτεί τη σπατάλη πολύ-

τιμων πόρων.

Αναγνωρίζοντας την πολυ-

πλοκότητα που ενυπάρχει στο

εγχείρημα του επανασχεδι-

ασμού ενός αστικού χώρου

με πολλαπλή σημασία για την

πόλη, έγινε προσπάθεια να

μελετηθεί η περιοχή σφαιρι-

κά. Βασική επιθυμία ήταν η

ολοκληρωμένη προσέγγιση

του θέματος με στόχο οι

προτεινόμενοι χειρισμοί να

παρουσιάζουν συνέπεια και

συνοχή σε μία ενιαία αρχιτε-

κτονική πρόταση, και ταυτό-

χρονα να αποτελούν βιώσιμες

λύσεις για τη διατήρηση της

ταυτότητας του τοπίου, συμ-

βάλλοντας στην αναγέννηση

ενός οικοσυστήματος στο

μεταίχμιο μεταξύ θάλασσας

και πόλης.

Η Νέα Παραλία της Θεσσα-

λονίκης είναι ένας γραμμικός

τόπος με περιορισμένο σχετι-

κά βάθος και μεγάλο μήκος,

γεγονός που του προσδίδει

ακριβώς τα χαρακτηριστικά

του «μετώπου», του λεπτού

φλοιού, που απλώνεται πάνω

στο δύσκολο και προκλητικό

όριο μεταξύ στεριάς και θά-

λασσας, μεταξύ φυσικού και

κατασκευασμένου τοπίου. Ο

σχεδιασμός σε αυτό το όριο

οφείλει να συνυπάρξει και να

συνδιαλλαγεί με το υδάτινο

στοιχείο, δηλαδή τη φύση

στη πιο ασταθή μορφή της.

Ιδιαίτερα το θαλάσσιο φόντο

στον κόλπο της Θεσσαλονί-

κης, αποτελεί το εκπληκτικό

αυτό σκηνικό, όπου το εφή-

μερο και το μεταβλητό είναι

τα κυρίαρχα στοιχεία που

δημιουργούν μια διαφορετική

κάθε φορά ατμόσφαιρα. Η

όποια επέμβαση σε αυτό το

φόντο, παίρνει το χρώμα του,

υπάρχει γιατί υπάρχει αυτό,

δεν μπορεί να το ανταγω-

νιστεί παρά να συνυπάρξει

και να κερδίσει λίγη από την

ακούραστη αίγλη του.

Για αυτούς τους λόγους, η

βασική απόφαση της πρό-

τασης ήταν να διατηρηθεί η

χαρακτηριστική και αναγνωρί-

σιμη φυσιογνωμία του ενιαίου

μετώπου προς τη θάλασσα,

η συνέχεια και γραμμικότητα

του τοπίου. Πιστεύοντας πως

πρέπει να διαφυλαχθεί το

γοητευτικό στοιχείο της Νέας

Παραλίας Θεσσαλονίκης,

που είναι η ενιαία και ενδια-

φέρουσα πορεία περιπάτου

πλάι στον ανοικτό θαλάσσιο

ορίζοντα, δεν επιχειρήθηκε

καμιά προέκταση κατασκευών

μέσα στη θάλασσα.

Page 18: Demo GRA Review_issue02

64

ΕΡΓΑ & ΜΕΛΕΤΕΣ

Ανάπλαση-διαμόρφωση του πάρκουστην περιοχή «ΔΕΗ-ΑΗΣ Αγ. Γεωργίου»

Κερατσίνι

Αρχιτεκτονική μελέτη: ΜΕΤΑ-Αρχιτεκτονική

Σύμβουλος Στατικών μελετών: Ιωάννης ΜπαζόςΣύμβουλος Η/Μ: Ευστάθιος ΕμμανουηλίδηςΑρχιτέκτονας τοπίου: Χανικιάν Κάρολος

Η μελέτη έλαβε το1998 το

πρώτο βραβείο στον Πανελ-

λήνιο Αρχιτεκτονικό Διαγωνι-

σμό Ιδεών περί «Ανάπλασης-

Διαμόρφωσης του Πάρκου

της περιοχής ΔΕΗ – ΑΗΣ /

Αγ. Γεωργίου» στο Κερατσίνι.

Έκτοτε και μέχρι σήμερα,

έχει εκπονηθεί προμελέτη,

σε συνεργασία με τον Δήμο

Κερατσινίου.

Πρόκειται για ένα Πάρκο συ-

νολικής έκτασης 120 στρεμ-

μάτων περίπου, που εκτείνεται

στην παραλιακή ζώνη του

Κερατσινίου. Η περιοχή

εκτείνεται προς βορρά μέχρι

το λιμάνι (χώρο τελωνείου),

προς νότο μέχρι το πρώην

εργοστάσιο της ΝΑΦΘΑ (που

πρόσφατα έχει ανακαινισθεί),

ανατολικά μέχρι την Διγενή

Ακρίτα και δυτικά μέχρι το

λιμάνι των ψαράδων.

Είναι ένα Πάρκο υπερτοπικής

σημασίας, που δίνει τη δυνα-

τότητα για εφαρμογή ιδεών

για την ουσιαστική αξιοποίηση

του χώρου προς μία οικο-

λογική και περιβαλλοντική

κατεύθυνση.

Ο Δήμος Κερατσινίου θεώ-

ρησε εφικτή την τμηματική

υλοποίηση του έργου.

Γενικά

ΔέσποιναΓουναροπούλου

ΝατάσσαΔεληγιάννη

ΒίκυΕμμανουηλίδου

ΠέτροςΜπαζός

ΓιώργοςΣπυρίδωνος

Page 19: Demo GRA Review_issue02

65GRA REVIEW #02 / SUMMER-AUTUMN 2011

Αν ά π λ α σ η - δ ι α μ ό ρ φ ω σ η τ ο υ π ά ρ κ ο υ σ τ η ν π ε ρ ι ο χ ή

« Δ Ε Η - Α Η Σ Αγ . Γε ω ρ γ ί ο υ » σ τ ο Κ ε ρ α τ σ ί ν ι

Η υπάρχουσα παραλιακή ζώνη

χαρακτηρίζεται έντονα από

την ύπαρξη των βιομηχανικών

χρήσεων, κυρίως στα βόρεια

του Πάρκου (Δ.Ε.Η., ιχθυό-

σκαλα, Ο.Λ.Π. κτλ.).

Το τοπίο στο μεγαλύτερο μέ-

ρος του τμήματος της μελέτης

είναι υποβαθμισμένο και σε

μερικά σημεία επικίνδυνο για

τους κατοίκους. Η υπάρχουσα

κατάσταση είναι αποτέλεσμα

παλαιότερων επεμβάσεων

στην περιοχή, ύπαρξης βιομη-

χανικών χρήσεων και έλλει-

ψης οποιασδήποτε επέμβασης

με στόχο την αξιοποίησή της.

Κατά συνέπεια, η ανεκμετάλ-

λευτη παραλιακή αυτή ζώνη,

αποκόπτει τη διέξοδο της

Πόλης στη θάλασσα.

Παρουσιάζεται εδώ μια τερά-

στια δυνατότητα ανάπλασης

της περιοχής, που μπορεί να

μεταμορφωθεί σε πόλο έλξης

για την περιοχή του Κερατσινί-

ου και γενικά για την περιοχή

των Αθηνών.

Υπάρχουσακατάσταση

ΕΙΚΟΝΑ ΕΠΑΝΩ: Πανοραμική όψη του Πάρκου

Page 20: Demo GRA Review_issue02

Νέες εμπειρίες σε χώρους φιλοξενίας

New experiences in spaces of hospitality

ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ - ΝEXT ISSUE