Delta: Varantın Dayanak varlığının fiyat hareketlerine karşı duyarlılığını ifade ederTeta: Varantın vadesine bağlı olarak günlük kaybettiği değeri ifade eder.Vega: Dayanak varlığın fiyatının oynaklığına varantın verdiği tepkiyi ifade eder.Gama: Delta'yı belirleyen faktörlerden birisi, tekniği biraz karışık..Rho: Faiz oranlarındaki değişikliğin varantı ne oranda etkileyeceğini belirler.

1.5 Varant Seçimi

- İyi varanta gelince, Deltası yüksek Teta'sı düşük, vadesine en az 1-1.5 ay olan varantlar bana göre, fiyatı da 0.23-1.00 lira arası olanlar..

- Doğru varantı seçmek bu işin en can alıcı noktası; en önemli kural ise bir varanta bağlı kalmamak, en çok yapılan hatalardan birisidir.

- Varantı seçmek için,

I- Deutsche Bank(DB) 'ın yayınladığı günlük bültenlere bakın, gün sonunda en çok değişim yaşayan varantları not alın,II- Sonra o varantların fiyatlarını kontrol edin, 0.14'den ucuz olanları eleyin,III- Vade sonu tarilerine bakın, 1 aydan az kalanları eleyin,IV- Delta'larına bakın, en yüksek 3 taneyi işaretleyin.V- Sonraki bir iki gün o varantları takip edin..

1.6 Varantlarda İşlem Yaparken

- İlk kural; tamamen gözden çıkardığınız parayla işlem yapın, yani gözden çıkarın bir kere o parayı.. Portföyünüzün en fazla %10 %20'sini yatırın..

- İkinci kural aç gözlü olmamaktan geçiyor, birkaç kez kâr yaptıktan sonra hemen bu işin uzmanı oldum sanılıyor ve birden hepsini geri veriyoruz.

- Seans içi karar vermekten mümkün olduğunca kaçının, zararda kol kesmekten çekinmeyin, satmak istediğiniz fiyatın kademe aralığı kadar zarar ettiyseniz, çekinmeden satın..Örnek vermeliyim (:0.30 liradan 3000 lot OZXYZ aldık diyelim 900TL'ye, satış için bir fiyat belirliyoruz almadan, 0.33 kuruş olsun satış fiyatımız(ben 2-3 kademe işlem yapıyorum tek seferde), yani ne olacak 33 kuruştan satınca paramız 990TL, haa oldu ki işler umduğumuz gibi gitmedi, 0.27 stop-loss'umuzdur, kaldı 810TL..

- Dördüncü kural; KESİNLİKLE, KESİNLİKLE varantlarda maliyet düşürmeye çalışmayın,geri dönüşü olmayan bir yola girebilirsiniz..

Kulağa küpe olarak da son bir şey ekliyorum bu konuya;100 liranız var, %50 zarar ettiniz, kalır 50 liranız,Zarar çıkarmaya çalışıyorsunuz, bir kâr yaptınız, %50, ne kadarınız oldu, 75TL...Demek ki yaptığınız hatayı telafi etmek için, hatanızdan daha büyük telafiler gerekiyor..

1.8 Varantlarda Vade Sonları

- Deutsche Bank çalışanı olmadığım için size işi anlayacağınız şekilde anlatıyorum,

- Vade sonu gelmiş bir varant %99 0’lanır. %1 boşluk bıraktım gözden kaçan olmuş olabilir. Bu ne demek oluyor, varantı alınca vade sonuna kadar beklememek gerekiyor, beklerseniz paranız sıfırlanır.

Birkaç senaryo örneği verelim,Varantın vade sonuna 1.5 ay var diyelim, fiyat 0.65’den maliyetlendik, birinci gün düştü endeks, oldu fiyat 0.57, ertesi gün çıkacak dedik bir baktık fiyat 0.45 olmuş, hemen hesap yaptık..0.65x 1000lot = 650 lira0.45x 1000lot = 450 lira

200TL içerdeyiz, çıkar diye ümit edip bekliyoruz bekliyoruz, çıkmıyor lanet olası şey, varant bülteni açıklanıyor bizim varant kırmızı olmuş, vade sonu yaklaşmış, fiyat 0.20’lerde…450TL içerdeyiz… bu işte böyle batılıyor işte…

- Batmamak için ne yapmalı Bkz. 1.6 Varantlarda İşlemler- Stop-loss çok iyi belirlenmeli, belirlediğiniz fiyata gelince gözünüzü kırpmadan satın.- Oldu ki satmadınız varant elinizde ve vade sonu yaklaşmış;

Vade sonu yaklaşan varanta ne oluyor kısaca göz atalım,Deltası düşer, Tetası yükselir.Yani dayanak varlık fiyatına olan bağlılığı azalır, diğer varantlar %20-25 tepki verirken bizim varantımız %6-8 artar.Tetası yükselir, durduğu yerde varant zarar yazar, bu tüm varantlarda var, ama tablolara bakarsak vade sonuna uzun süre kalanların tetası düşük, vade sonu yaklaştıkça yüksektir.

Şimdi gelelim burdan ne çıkarıyoruz, varantımızın fiyatı 0.10 kuruş, endeks %0.5 çıktı, diğer endeks varantları %10-15 karda.. bizim varantımızın fiyatı 0.10 kuruştu, bir kademe artması %10 prim anlamına gelir, ama bu varantın günlük kaybı zaten %5, yani %15’lik bir değişim gerekli.. kabataslak böyle bir hesap var.

- Diyorsanız ki varant elimde, elimde ama yön belli, endeks çıkacak elimdeki alım varantı, ne yapmalı, korkmadan satın elinizdekini, madem yükseleceğine eminsiniz, daha iyi tepki veren varant alın aynı paraya, en azından iflas etmezsiniz.

Zaten batma olasılığımız yok, nedenmiş o;- Önceki derslerde ne demiştik, portföyün en fazla %10-20’sini varanta yatırmıştık.- Açgözlü olmayıp, 2-3 kademeye razı olacaktık, 2-3 kademe düşerse satacaktık.

1.9 Varantlarda Geçmiş Vade Sonları

- İçimizde varantlarla yeni işlem yapmaya başlayan birçok arkadaşımın olduğunun farkındayım gelen mesajlardan, bende geçmişteki vadesi dolan varantların nasıl

kapandığını göstermek için birkaç resim ekliyorum.

- Önceki bölümlerde söylediğim gibi, db’nin varant bültenlerine üye olun ve bilgileri aklınızın bir köşesine atın..

- Herneyse ben size küçük bir kıyak geçeyim, 13 Ekim tarihindeki 6k 4r klavuzu ve o günkü fiyatlara bakın, daha sonra 29 Ekim’deki vade sonu senaryolarına, sonra da kapanışlara..

- Yukarıdaki tablo vade sonu fiyatlarından bir gün önceki db’nin bülteninden. Bir tek GADAF’ı işaretledim çünkü vade sadece onun fiyatı hedef fiyattan uzak kaldı. Bu varantın mazisi geniştir bu sebeple paylaştım.

- Yukarı da tablo da bir gün sonra kapanış fiyatları.

- Sakın aklınızdan çıkarmayın, bu varantlar ihraç olduğunda 1,00 2,00 liradan işleme başlıyor.

- Buyrun size birkaç da grafik ekleyelim, doğma büyüme ve ölme ((:

- Son grafiklere çok dikkatli bakın, kaldıraçlı piyasa, varant dedikleri bu oluyor işte, işin sonunda sıfıra gidiyor birçoğu, hemfikiriz artık.

- Güzel diyorsun, hoş diyorsun da sonunda sıfırlanacak şeyi niye alalım, sonu bizi ilgilendirmiyor ki!.. Biz varantın verimli olduğu zamanı bulup birkaç hafta işlem yapıp, sonra daha yeni daha güzelleriyle değiştirerek işlem yapıyoruz.

- Grafikler aylık grafikler arkadaşlar, büyütüp incelemenizde fayda var.

- Benim penceremden OZDRS eylül ayında çok uygunmuş mesela, OZDAL da aynı şekilde, zıt çalışan varantlar tabi ki, yönü iyi kestirirseniz 2-3 günde

%100 %150 kar bırakabilirdi, %70 %80 zarar da

- Bakın hemen amacımızın dışına çıkıyoruz, amacımız günde %50-60 kar yapmak değildi, neydi küçük küçük toplamak..

- Hesap makinesini elimize alıyoruz, mühendislerin, bakkalların ve borsacıların can dostu (:

- 100 liranız var, 4 defa üst üste %15 kar yaptınız, paramız 175 lira oldu, son işlemde %25 zarar ettik 131 liramız kaldı, sonuç itibariyle 3-4 günde %30 kar yaptık, borsada iyi para bence

- 100 liranız var, 2 defa %40 kazandınız 196lira temiz para, ertesi gün %50 kaybettiniz. 104 liranız kaldı (: - Yukarıdaki iki senaryo pembe gözlüklerin ardındaki senaryolardı arkadaşlar, varantlarda iflas etmeyin yeter, iflas etmiyorsanız kazanırsınız.