(ကနး႔သတး)

မနးမာေရရာသတငးလႊာ

Opinion Poll ….. စစးတမးမာထမြလထအသ

မာ စာ ၃ Event … ဗဟခပးကငးမႈေလာအချငး

အာဏာချေကငးသမႈ (Decentralization) ဆငးရာႏငးငတကာခရ စဥးးၿပဆ စာ ဿ

Interview … မနးမာႏငးငအတျငးသဘာပတး နးကငးဆငးရာညစး ညမးမႈမာအတျကးလအပးလကးရြေသာ ပညးသ႕ပညာေပ ပတးဝနးကငးဆငးရာအရညးအေသျ မြငးတငးေရအစအ စဥးတစးရပးႏြငးပတးသကး၊ လပးေဆာငးေနသ ေဒါကးတာေကားၿငမးေအ အာေတျ႔ဆေမမနးခငး စာ ၀

Perspective … အမမသာေရနငါပမာဖစးရ

ေသာလကးပေတာငးေတာငးအစရငးခစာ စာ ၁

Case Study … ေရညစးညမးမႈႏြငး

ေရတျငးေရကနးမာခနး ေခာကးပကးစခငး စာ

သစးေတာေပာကးကျယးခငးႏြငး႔ ေရခေရငေရေနသတဝါ မာ ေပာကးကျယးဆရႈခငး

စာ ၂ Opportunities… Scholarships စာ ၄ Vacancy Information

စာ ၄ Development News ဘကေလၿမ ႔နယးအတျငး

Public hearing & Social auditing အခမးအနာတစးရပး ကငးပခငး စာ ၅

ဿ၀ ခႏြစး ၇ ေမလ၈ အတျ (ဿ) အမြတး(၀)

ယခအခနးထေဆာငးရျကးမႈမာကသသပး၊ လထ၏ သမၼတအေပၚ စတးေကနပးမႈ

စပျာေရ၇ ပညာေရ၇ ကနးမာေရ၇ သနး႔ရြငး၊ အရညး အေသျ မငး႔ေသာ အစရဖစးေရ၇ ဒမကေရစ ကငး႔စဥး မာတတကးေရ၇ တရာဥပေဒစမေရ အစရြသညး မရြမဖစးလအပးေသာ အေရမာတတကးေအာငး ႀက ပမးပပငးေပာငးလေနစဥးတျငး ဆကးတကးထျကးေပၚ လာေသာ ႏငးငေရ၇ စပျာေရ၇ လမႈေရ ႏြငး႔ သဘာဝ ပတးဝနးကငးအေရ ပနာတ႕က ႀကပမး ေဖရြငး ေနေသာ သကးတမးႏြစးႏြစးေကားသ႕ ေရာကးရြ ခနးတျငး လကးရြအစရေခါငးေဆာငးသမၼတအေပၚ ရနးကနးလထ ၏ စတးေကနပးမႈႏႈနး ပ၊တတကးလာ ေၾကာငး ဿ၀ ဧၿပလ၇ သၾကၤနးမတငးမေကာကးယ ေသာ လထစစးတမး အရ ေတျ႕ရြရသညး၈ စာ ၃ သ႔ဆကးရနး

ေရညစးညမးမႈႏြငး ေရတျငးေရကနးမာခနးေခာကးပကးစခငး

သရကးခရငး၇ ကမၿမ႕နယး၇ ပယးကအပးစ၇ ပယးက ေကရျာတျငးရြေသာေခာငး၇ ကနးမာမြာ ေရေသ ေခာငး၇ ကနးမာဖစးၿပ သစးရျကး၇ ဖကးရျကးပပးမာ စဝငးခငး၇ ကနးမာလၿခမႈမရြ၊ ကၽျ၇ ႏျာ၇ တရစာၦနး မာဝငးေရာကးးခငး၇ ေရကနးမာခနးေခာကးပကးစ ခငးတ႔ေၾကာငး႔ ရျာသ/ရျာသာမာမြာ မသနး႔ရြငးေသာ ေရ၇ ညစးညမးေသာေရမာက ေသာကးသေရအဖစး အသပေနရပါသညး၈ ထ႔အပငး အပခနးပငးထနး ခငး၇ မေလဝသမာေဖာကးပနးခငးႏြငး ေႏျရာသတျငး ေရ ခနးေခာကးခငးတ႔ေၾကာငး ရျာသရျာသာတ႔မြာေသာကး သေရအတျကးမာစျာအခကးအခ ဖစးေနရပါသညး၈ ထ သ႔ေရရြာပါမႈေၾကာငး ေသာကးသေရရြရနး ေဝလ ေသာေနရာမာသ႔သျာေရာကးကာ ေရသယးယရခငး၇ ေရရြာေဖျရခငးတ႔ေၾကာငး မမတ႔စာဝတးေန ေရအ တျကး ဝငးေငျရြာေဖျရနးအခနးမာေလြာနညး လာရပါ သညး၈ အစရငးခတငးပသ၈ ၈ေဒၚဥမၼာလျငး၇ ပယးကရျာ၇ ပယးကအပးစ၇ ကမၿမ႕နယး၇ သရကးခရငး

0.26

0.28

0.3

0.32

0.34

2012 2013

0.289

0.337

ယခအခနထေဆာငရြကမႈမားကသးသပ၍ သမၼတအေပၚ စတေကနပမႈ

ႏစအလကႏႈနး

EVENT

စာမကးႏြာ - ဿ အတျ (ဿ) အမြတး (၀)

ဗဟခပးကငးမႈေလာ အချငးအာဏာချေကငးသမႈ (Decentralization) ဆငးရာႏငးငတကာခရစဥးးၿပဆ

မနးမာႏငးငအတျငး ဖစးေပၚေပာငးလလကးရြေသာ ႏငးငေရ၇လမႈေရႏြငး စပျာ ေရအေခအေနမာအရေကာငးမျနးေသာ အပးခပးမႈစနစး (Good governance) ႏြငး သနး႔ရြငးေသာအစရ (Clean government ) ေပၚထျနးလာေရတ႔တျငး အစရ အဖျ႔အစညးမာ၏စျမးေဆာငးရညးပငး ဆငးရာ မြငးတငးရနးမြာမလျမေသျ အေရပါလကးရြေသာေၾကာငး တစးဖကးတစးလမးမြ ကညပပေပႏငးရနး ပညး တျငးအေခစကး လမႈေရအဖျ႔အစညးဖစးသညး စမးလနးအမေမ ဖျ႔ၿဖတတကး ေရအဖျ႔အေနဖငး ႏငးငတကာမြ မတးဖကး အဖျ႔အစညးမာႏြငး ပေပါငးကာ ဗဟခပးကငးမႈေလာ အချငးအာဏာချေကငးသမႈစနစး (Decentralization) ႏြငးပတးသကးသညးပညးတျငး အလပး႐ေဆျ ေႏျ ပျမာ ကငးပခငး၇ ပညးပႏငးင မာသ႔ (Decentralization) ႏြငးပတးသကး၊ သျာေရာကးေလလာႏငးရနး ကည ပပေပခငးမာ ေဆာငးရျကးလကးရြပါသညး၈ ထ႔ေၾကာငး ရြမးပညးနယးအစရ၏ ချငးပေစလႊတးမႈဖငး ေဒသဆငးရာအစရအရာထမး (၅) ဥတ႔အာ အငးဒန ရြာႏငးင၏ (Decentralization) အေတျ႔အႀကမာအာ သျာေရာကးေလလာ ႏငးရနး စမးလနးအမေမ ဖျ႔ၿဖတတကးေရ အဖျ႔မြ ဂာမနႏငးငအေခစကး KAS ႏြငး ေနားေႏငးငအေခစကး NPA အဖျ႔အစညးမာ၏ ပပကညမႈမာဖငး စစဥး ေဆာငးရျကးေပခရာ အငးဒနရြာႏငးငအတျငး ပညးသ႔ေရရာနးေဆာငးမႈ လပး ငနးမာ၏ အရညးအေသျ ေကာငးမျနးလာေစေရ စမကနးမာအေကာငးအထညး ေဖား ေဆာငးရျကးေနသညး RTI International အဖျ႔မြ တာနးယကညခပါသညး၈

ခရစဥးမြာ မတးလ (ဿ၂) ရကးေန႔ မြ ဧၿပလ () ရကးေန႔အထၾကာမငးခၿပ မနးမာ ေလလာေရအဖျ႔တျငး အစရအရာထမး (၅) ဥႏြငးအတ စမးလနးအမေမ ဖျ႔ၿဖတတကးေရအဖျ႕မြ ညြႏႈငးေရမြတစးဥႏြငး ပငးပမြ ဘာသာပနးကၽျမး ကငးသ တစးဥတ႔လညး လကးပါခပါသညး၈ ခရစဥးအတျငး မနးမာေလလာေရ ကးယးစာလြယးအဖျ႔သညး ဂာကာတာၿမ႕၉ အငးဒနရြာႏငးင ဖျ႔ၿဖေရစမကနး ေရဆျေရနးႀကဌာနညႊနးၾကာေရမြ ႏြငး ပညးထေရနးႀကဌာန ပညးတျငး အပးခပးမႈေရရာညႊနးၾကာေရမြခပးတ႔ႏြငး ေတျ႔ဆကာ ႏငးငေတားအဆငး ဘတး ဂကးေရဆျချေမႈ၇ ပညးနယးအစရႏြငးဗဟ အစရတ႔ အၾကာ အပးခပးေရ အာဏာချေကငးသမႈ၇ အစရ၏လပးငနးေဆာငးတာမာတျငး Decentralization သေဘာတရာမာ လကးေတျ႔ကငးသေနမႈစသညး အေခအေနမာအာ ေမ မနးေဆျ ေႏျ ခၾကပါသညး၈ ထ႔အပငး မနးမာေလလာေရ ကးယးစာလြယးအဖျ႔ သညး ခရစဥးအာ လကးခကညေဆာငးရျကးေပသညး အငးဒနရြာႏငးင RTI International အဖျမြ တာနးရြသမာႏြငး ေတျ႔ဆကာ ၁ငးတ႔အဖျ႔အစညးႏြငး စမကနးလပးငနးမာ အေၾကာငး ေမမနးေလလာၿပ လပးငနးမာ လကးေတျ႔

အေကာငး အထညးေဖားေဆာငးရျကးေနလကးရြသညး အေရြ႕ဂာဗာပညးနယး ပရဘလငးဂၿမ႕သ႔ သျာေရာကး ေလလာခပါသညး၈

ပရဘလငးဂၿမ႕တျငး မနးမာ ကယးစာလြယးအဖျ႔သညးေဒသႏရအစရအဖျ႕မြ တာဝနးရြပဂၢလးမာ၇ အရပးဘကးလမႈေရအဖျ႔အစညး မာမြပဂၢလးမာ၇ ေဒသ ခစပျာေရလပးငနးရြငးမာ၇ မဒယာသမာမာႏြငး ေတျ႕ဆႏငးခၿပ စမကနး အေထာကးအပခလပးငနးမာဖစးသညး ေကာငးတျငးစမခနး႔ချမႈစနစး ေကာငး မျနးေရပညာေရဆငးရာလပးငနးမာ၇ ထေရာကးေသာတာနးယမႈ စနစးေပၚ ေပါကးေရေကလကး ကနးမာေရဆငးရာလပးငနးမာ၇ ရငးႏြမပးႏြမႈႏြငး စ ပျာေရလပးငနးလငးစငးမာ အတျကးလငးမနးလျယးကေသာ နးေဆာငးမႈစနစး one-stop service လပးငနးမာအပငး သတငးအခကးအလကးရယမႈႏြငး လ ထတ႔ပနးေတာငးဆမႈ ကငးတျယးေဖရြငးေရစနစးေကာငးမျနးေရ ေဒသတျငး ေရဒယထတးလႊငးမႈ လပးငနးဌာနမာသ႔ သျာေရာကးေလလာကာ တာနးရြ သမာႏြငး ေဆျ ေႏျ ေမမနးခၾကသညး၈ ထ႔အပငး စမကနးႏြငးဆကးစပးေန သညး ရပးရျာလထ အတျကး အလပးအကငးဖနးတႏငးေသာ ေခတးမြစပျာေရ လပးငနးအခ႕သ႔လညး သျာေရာကးေလလာႏငးခသညးအပငး သဘာအ ေခခခရသျာလပးငနးဆငးရာ ေလလာမႈတစးခအဖစး ထငးရြာသညး ဘ႐မ မေတာငးသ႔လညး သျာေရာကးေလလာခပါသညး၈ ထ႔ေနာကး ခရစဥးအတျကး ပပကည ေပ ေသာ KAS အဖျ႔၏ စစဥးမႈဖငး မနးမာကယးစာလြယးအဖျ႔မြာ စငးကာပႏငးငသ႔ ဆကးလကးသျာေရာကး၊ “အာရြေဒသတစးလႊာ Decen- tralization အေတျ႕အၾကမာ” ေခါငးစဥးဖငး ကငးပေသာ ကၽျမးကငးသ ပညာရြငးမာ တကးေရာကးေဟာေပာသညး ေနာကးဆကးတျ ေဆျ ေႏျ ပျ တစးရပးသ႔ ထပးမတကး ေရာကးခပါသညး၈ အခပးအာဖငး ခရစဥးအတျငး မြတးသာေလလာချငး ရခသညး အစအစဥးမာေၾကာငးေသားလညးေကာငး၇ ပလပးခသညး တစးဥခငး ဆနးစစးသသပးမႈရလဒးမာေၾကာငးေသားလညး ေကာငး၇ လကးပါခသအစရနးထမးမာ၏ မမတ႔၏သကးဆငးရာ နးၾကဌာ နမာအာ ပနးလညးအစရငးခစာတငးသျငးမႈေၾကာငးေသားလညးေကာငး ဤ ခရစဥးမြာ မနးမာႏငးငအတျငး ဗဟခပးကငးမႈေလာအချငးအာဏာချေကငး သမႈစနစး Decentralization အေကာငးအထညးေဖားရာတျငး တစးဖကးတစး လမးမြ အေထာကးအကပႏငး ေပသညး၈

INTERVIEW

စာမကးႏြာ - ၀ အတျ (ဿ) အမြတး (၀)

မနးမာႏငးငအတျငးသဘာ ပတး နးကငးဆငးရာညစးညမးမႈမာအတျကးလအပးလကးရြေသာ ပညးသ႕ပညာေပ ပတးဝနးကငးဆငးရာအရညးအေသျ မႇငးတငးေရ အစအစဥး ႏြငး ပတးသကး၊ လပးေဆာငးေနသ ေဒါကးတာေကားၿငမးေအ အာေတျ႕ဆေမမနးခငး MA: ဆရာတာဝနးယထာရတ အစအစဥးေလ သပါရေစ၈ Dr.KNA: ကၽျနးေတားက စမးလနးအမေမဖျ႕ၿဖတ တကးေရအဖျ႕ရ႕ ပညးသ႕ပညာေပ ပတးဝနးကငး ဆငးရာ အရညးအေသျ မြငး႔တငးေရ အစအစဥးရ႕ တာဝနးခဖစးပါတယး၈ MA: ဆရာတ႔ ဒ... ပညးသ႔ပညာေပပတးဝနးကငး ဆငးရာ အရညးအေသျ မြငး႔တငးေရ အစအစဥးက ဘယးလရညးရျယးခကးန႔ လပးေဆာငးတယးဆတာ ေလ သပါရေစခငးဗ၈ Dr.KNA: ကၽျနးေတားတ႔ လပးေဆာငးတ႔ ရညးရျယး ခကးကေတာ႔ ၿမ႕ပ၇ ေကရျာမြာရြတ႔ ပညးသလ ထေတျရ႕ ပတးဝနးကငးထနးသမးေရႏြငး႔ ပတး သကးလ႔ အသပညာဗဟသတတပျာလာဖ႔န႔ ေနာကးတစးခကးကေတာ႔ စပျာေရႏြငး႔ စကးမႈ လကးမႈလပးငနးမာေၾကာငး႔ ဒ... ၿမ႕ပန႔ ေကလကး ေဒသ သဘာဝပတးဝနးကငးအရညးအေသျ ထ ခကးဆရႈမႈ ေလာ႔ပါသကးသာေစဖ႔ အတျကး ရညးရျယးတာပါ၈ MA: ဆရာတ႔ ေဆာကးရျကးမယး႔ လပးငနးစဥးေလ ေတျလ သပါရေစ၈ Dr.KNA: ဟတးက႔၇ ကၽျနးေတားတ႔ ေဆာငးရျကး မယး႔ လပးငနးေတျကေတာ႔ (၃) ခေလာကးရြ ပါတယး၈ ပထမတစးခက ပတးဝနးကငးေရရာ ပညး သ႕တခ႕ပညာေပေရ လပးငနးမာလပးေဆာငး ခငး၇ ဒတယတစးခက ပတးဝနးကငးဆငးရာသတငး အခကးအလကးန႔ ပညာေပစာေစာငးမာ ထတးေဝ ဖနး႔ခခငး၇ တတယတစးခက ပတးဝနးကငးညစး ညမးမႈ ထနးခပးေရဆငးရာ အရညးအေသျ မြငး႔ သငးတနးမာကငးပခငး၇ စတတတစးခအေနန႔က

ပတးဝနးကငးညစးညမးမႈက တငးတာမယး႔ ဓါတးချ ခနးတစးခ ထေထာငးခငးအပငး ပဥၥမလပး ေဆာငး မယး႔လပးငနးစဥးအေနန႔ ေကလကးေဒသန႔ ၿမ႕ပ ေဒသေတျမြာရြတ႔ ပတးဝနးကငးညစးညမးမႈက ေလ႔လာစစမးၿပေတာ႔သကးဆငးရာ တာဝနးရြသ ေတျက အသေပ အေၾကာငးၾကာဆကးသျယးဖ႔န႔ ေနာကးဆတစးခကေတာ႔ ပညးသေတျ ပေပါငး ပါဝငးတ႔ ပတးဝနးကငးညစးညမးမႈ ထနးခပးေရ ဆငးရာ လပးငနးစမခကးေတျက အာေပ ကည ဖ႕ပါ၈ MA: ဆရာတ႔ လကးရြလပးငနးေဆာငးရျကးေနမႈ အ ေနအထာမာက သပါရေစ၈ Dr.KNA: လကးရြကေတာ ကၽျနးေတားတ႔အေနန႔ လအပးတ ဓာတးချခနးသပစၥညးေတျ ယးယဖညး တငးကာ အႀကစမးသပးဓာတးချမႈမာ စတငး ေဆာငးရျကးေနၿပ၈ ဒအတျကးလညး လအပးတ နး ထမးေတျက ေခၚယခနး႔အပးထာပါတယး၈ ဒါအပငး ကၽျနးေတားတ႔ စမးလနးအမေမဖျ႔ၿဖ တတကးေရ အသငးန႔ အေမရကနးႏငးင Columbia University မြာရြတ႔ ကမာၻ႕အေကာငးဆ ပတးဝနးကငးဆငးရာ ဓါတးချခနး (Earth Observatory Laboratory) တ႔ ပတျၿပ လပးငနးမာ ပေပါငးေဆာကးရျကးသျာဖ႔ ညြႏႈငး ေဆျ ေႏျ ဆဖစးၿပ ပညးတျငးမြသငးေတားတ အဖျ႕ အစညးမာႏြငးလညး ပေပါငးေဆာငးရျကး သျာဖ႔ အစအစဥးရြပါတယး၈ MA: ေရြ႕ဆကးလပးေဆာငးသျာမယးလပးငနး အစ အစဥးေတျရြရငးလ သပါရေစ ခငးဗာ၈ Dr.KNA: ေရြ႕ဆကးလပးမယး႔ လပးငနးစဥးေတျက ေတာ႔ ကၽျနးေတားအထကးမြာ ေပာခတလပးငနးမာ အတငးပ ဆကးလကးၿပေတာ တစးဆငးခငးတခ႕ ေဆာငးရျကးသျာမြာဖစးပါတယး၈ ေလာေလာဆယး

အာဖငးကေတာ ကၽျနးေတားတ႔အေနန႔ ဓာတးချ ခနးထာရြမယးေနရာ၇ ႐ခနး၇ ပစၥညးမာတပးဆငး ကာ အၾကစမးသပးမႈမာအတျကး လပးေဆာငးေန ဆဖစးပါတယး၈ MA: ဆရာတ႔န႔ဆကးသျယးေဆာငးရျကးခငးသေတျ က ဘယးလမာဆကးသျယးႏငးမလ၈ Dr.KNA: ကၽျနးေတားတ႔န႔ ဆကးသျယးေဆာငးရျကး လသေတျအတျကးကေတာ႔ အမြတး- ၁/ဘ၇ မစႏၵာ လမး၇ ကမာရျတးၿမ႕နယး၇ ရနးကနးၿမ႕က ဆကးသျယး ႏငးပါတယး၈ ဖနးနပါတးကေတာ ၂၀၃၁၀၄ ပါ၈ MA: အခလ အခနးယၿပ ေဖၾကာေပတ႔အတျကး ကၽျနးေတားတ႔ မနးမာ႔ေရရာအဖျ႕မြ ေကဇအထ တငးပါတယး၈ Dr.KNA: ကၽျနးေတားကလညးေကဇတငးပါတယး၈

တစးခါတနးကဖစးပါသညး၈ ေကရျာတစးးရျာသ႔ လမႈစပျာေရစစးတမးတစးရပးသျာေရာကးေကာကးယခရာ ေမချနးလႊာ ေမမနးသမြ ေအာကးပါအတငး ေမမနးလကးသညး၈ “ဒက အေဒၚနာမညးေလ ေပာပါဥခငးဗာ..” “လြေသာငးပါ…” “ေၾသား..ဒါအေဒၚနာမညးဟတးပါတယးေနား…” “ေအ ငါနာမညးပါကျ႕..” “ဟတးက၈ အေဒါမြာ အမးေထာငးရြရငး ခငးပျနးနာမညးေလ ေပာပါဥ..” “ခငးသနးေလ…” “ဟငး..ခငးသနးဆတာ အေဒၚေယာကၤာနာမညးေပါ…” “ဟတးသေပါ၇ ငါက လြေသာငး၇ ငါေယာကၤာက ခငးသနးေလ၈ ဘာဖစးလ႔တနး…” “ေၾသား….ဘာမြမဟတးပါဘခငးည၈ ဟ..လန႔နာမညးေတျမာ

လျေနသလာလ႔ပါ၈ ဒါန႔ သာသမမာ ရြပါသလာခငးဗ..” “ရြသပါ၈ သေယာကးေတာငး..” “ဟတးလာ၇ ေယာကၤာေလ မနးကေလ အေရအတျကးေပာပါဥ..” “အငး..ေယာကၤာေလခညးပ သေယာကး ေတားေရ႕…” “ဟတးလာ၇ ခ..တစးေယာကးမြလညး မေတျ႔ဘေနား..အပငးသျာေဆာေနၾကတာလာ…” “ဘယးကလာ ေမာကး႐ႈေအာငးေဆာလျနးလ႔ ခပထမငးေကၽျ ၿပ အပးခငးထာတယး၈ ဟမြာ ၾကညးပါလာ၈ “ဟကး..” ေမချနးလာေရာကးေမမနးသခငးမာ အေဒၚႀကညႊနးပ၊ လြမးၾကညးလကးရာ ေၾကာငးအထကေလ ၀ ေကာငးမြာ တစးေကာငးအေပၚတစးေကာငးတေချ႔၊ အပးေနၾကေလသတညး၈

ကကက

PERSPECTIVE

စာမကးႏြာ - ၁ အတျ (ဿ) အမြတး (၀)

အမမသာေရနငါပမာဖစးရေသာ လကးပေတာငးေတာငးအစရငးခစာ (ဒတယပငး) ဝငးမသ ယခငးလမြအဆကး ….. (၁) အစရငးခစာထမြာ စပျာေရဆနးစစးခကး ပါ ပါ တယး၈ ဒါဟာစမကနးက ဆကးလပးသငးမသငးဆ တာ စဥးစာတေနရာမြာ အေရပါပါတယး၈ အထကး ပါေဖားပခတ အခကးေတျက စပျာေရ အကအ မတးအသာရမႈန႔ ခနးထေလလာဘ႔လပါတယး၈ အစ ရငးခစာထမြာ အကအမတးမာႏငးတယး၈ အက အမတးချတေနရာမြာ မနးမာဘကးက အသာစရပါ တယးဆၿပ ေကာကးခကးခထာပါတယး၈ ဒလေဖား ပရာမြာ စာေရသမရြငးတအခကးက တကယးအ ကအမတးရႏငး မႏငးကပါပ၈ အကအမတးချေဝမႈ က ရြငးပတေနရာမြာ ရတဝငးေငျထက တကးရကး ကနးကစရတး ၂၁% က ႏႈတးၿပ၇ ကနးတ ၁၃ % မြာ အစရက ဘယးေလာကး၇ ဥပငးကဘယးေလာကး၇ တရတးကမၸဏက ဘယးေလာကးဆၿပ ေယဘယ ႏငးငေတားမြာ အကအမတးပရြတယးဆတ အခကး ေပၚေအာငး အေလေပေရထာပါတယး၈ ဒေနရာမြာ သတခပးရမြာက၇ ရရြတအကအမတးရာခငးႏႈနး ရာခငးႏႈနးဟာ တစးေဒၚလာဖစးႏငးသလ၇ ေဒၚလာ သနးတစးရာလညး ဖစးႏငးပါတယး၈ ရာခငးႏႈနး ေဖား ပလကးရန႔ ပတးဝနးကငးဆရႈမႈန႔ လမႈေရနစးနာမႈ ေတျ ေၾကာငးေပဆပးလကးရတ စပျာေရကနးက စရတး (economic cost) ေတျန႔ ႏႈငးယြဥးၿပ အက အမတးရြမရြက ေလလာခငးခနးလ႔ မရဘဖစးသျာ ပါတယး၈ ေစထမြာ ကနးစမးေရာငးတသဟာ စပျာ ေရပညာရြငးေတျသတ Net Present Value တ႔ Cost Benefit Ratio တ႔ Internal Rate of Return တ႔ မသပါဘ၈ ဒါေပမယး တစးေန႔ေငျသာ ဘယး ေလာကးကနးမလ၇ ေန႔ပနးတဘယးေလာကးကကး မလ၇ ဘဏးမြာ ေငျစထာတာထကး ဒါမြမဟတး သ ကပးတန႔ ေငျေခရတာထကး သ႕စပျာေရ ကကး မကကးက ခငးခနးစဥးစာတတးပါတယး၈ ဒလရရ ေလ အေခခစဥးစာဘ႔က ေလလာသသပးခကး မပါေတာ မာစျာပ အၾသမြငးသတးရပါတယး၈ ဥပငး ကရတ အကအမတးရာခငးႏႈနးဟာ ပညးသေတျန႔ မသကးဆငးလ႔ ႏငးငေတားက ရမယး အကအမတး ကပ၇ ပညးသေတျသျယးဝကးအကရြေစမြာလ႔ မြတး ယပါတယး၈ ႏငးငေတားက ရမယး အကအမတး ရာ ခငးႏႈနးထမြာ ဝငးေငျချနးအတျကး ရရြမယး ရာခငးႏႈနး က အဓကအကအမတးအဖစး ေဖားပထာပါတယး၈ ဝငးေငျချနးဆတာ မတးမြရမြာပါ၈ မမတးရငး မရဘလ႔ မြတးယႏငးပါတယး၈ ကၽျနးေတားသတာမမြာဘဆရငး ဝငးေငျချနးတျကးခကးဘ႔ အတျကး ေၾကနေရာငးရေငျ ထက တကးရကးကနးကစရတးႏႈတးရတငးမကဘ၇ သျယးဝကးကနးကစရတးသ႕မဟတး ပ႕ႏြ႕ကနးက စ ရတးေတျ ႏႈတးရပါဥမယး၈ တနညးအာဖငး ေၾက နထျကးထျကး မထျကးထျကး၇ ေစေကာငးန႔ေရာငးလ႔ ရရ မရရ၇ ကနးကမယး စမခနး႔ချစရတးေတျန႔ ရငးႏြ

မြပးႏြထာတ မေရႊ႕မေပာငးႏငးတ ပစၥညးေတျရ႕ ႏြစးစဥးတနးဘေလာ-အေလာတျကး(Depreciation)

စရတးေတျႏႈတးရဥမြာဖစးတယး၈ ဒေတာ ေၾကနစမ ကနးကနးကစရတး ၂၁ % မြာ ဒစရတးေတျ တျကး ခကးၿပ ပါမပါဆတာ အစရငးခစာမြာ မကျ ပာပါ ဘ၈ တကယးလ႔ မပါေသရငး ထပးၿပ ႏႈတးဘ႔လပါ တယး၈ ဒအခါမြာ ဝငးေငျချနးေဆာငးရမယး ပမာဏ ဟာ ပၿပနညးသျာဥမြာဖစးပါတယး၈ ဒမြာထပးဆငး စဥးစာရမြာက တရတးကမ ၸဏအေနန႔ စမကနး ကဆကးလပးရငး လမႈေရ၇ ပတးဝနးကငးေရရာ အ တျကးပမ ကနးကစရတးေတျရြလာမြာပါ၈ ဒထပး ေဆာငးစရတးေတျႏႈတးလကးလ႔ ဝငးေငျချနးရဘ႔ထပး ၿပ နညးသျာ မလာဆတာ စဥးစာရမြာပါ၈ တရတး ကမၸဏအေန န႔လညး ကနးကတအတျကး သရ႕ ရရြမယး အမတး ရာခငးႏႈနးဟာ ရငးႏြထာတ သနး ၆ ေကားန႔ယြဥးရငး တျကးေခကကးပါမလာ၇ဘယး လမြ တျကးေခမကကးဘ ဆကးလပးမယးဆရငး ေတာ တစးခခ မြာေန ၿပဆတာ အထငးႀက သ ႏငးပါတယး၈ အလြညးအပတးမစန႔ ဘယးလအက အမတးထတးဥမြာလ ဆတ သသယေတျၾကထျာ လာမြာပါ၈ ေၾကနစမကနးရ႕ စပျာေရတျကးေခ ကကးမႈန႔ ပတးသကးၿပ ပငးပငးထနးထနးေဝဖနး ထာတ ေဆာငးပါတစးခက အငးတာနကးထမြာ ဖတးရပါတယး၈ ဒအခကးအလကး ေတျမြနးမမြနး စာ ေရသ မစစးေဆႏငးေပမယး၇ တငးပ ထာခကးေတျ ဟာ ယတေဗဒကတယးဆတာေတျ႕ ရပါတယး၈ ဒ ေတာ ေကားမရြငးအေနန႔ ဒေဆာငးပါပါ ေဝဖနး ခကးေတျက ရြငးလငးတငးပႏငးမယး ေလလာ သ သပးအၾကပခကးမဖစးသငးပါတယး၈ စပျာေရ အကအမတးဆနးစစးတေနရာမြာ မထငးမြတးႏငး တ အေၾကာငးရာမာေၾကာငး ထတးလပးမႈေလာပါ သျာတာ၇ ေစႏႈနးမြနးထာသေလာကးမရတာ အစ ရြတ ဆရႈႏငးမႈအႏရာယး (RISK) ေတျက ထညး သျငးစဥးစာမႈ ဘယးေလာကးအတငးအတာအ တျငး စပျာေရအကအမတးရရြႏငးမႈဟာ အ ေပာငးအလရြႏငးတယးဆတာ ထညးသျငးတျကး ခကးစဥးစာသငးပါတယး၈ ဆရႈႏငးေခထညးမ တျကးထာရငး တျကးေရေတာ စကးသေဌပ ဆ သလအဖစးမ ေရာကးေနမြာပါ၈ ေကားမရြငးမြာ တာ ဝနးရြသေတျဟာ ဒလေလလာ တာက ေနာကး တဆငး Feasibility Study ဖစးႏငး ေခဆနးစစးမႈ ေတျလပးမြ သသပးမယးလ႔ စဥးစာထာလာ မသ ပါဘ၈ ဒါဆရငးေတာ အာနညးခကး ေတျကပငးပ စမကနးက ဆကးလပးသငးတယးလ႔ အၾကပတာ ဟာ ေစာေနမလာလ႔ ေတျ စရာေတျ ေပၚလာပါ တယး၈ (၂) အစရငးခစာမြာ စမကနး ချငးပ၇ အေကာငး အ

ထညးေဖားေဆာငးရျကးတအခါမြာ ထငးသာမငးသာမႈ မရြတာေတျ၇ တာဝနးယမႈအာနညးေနတာေတျ၇ လပးထလပးနညးမကတာေတျ ေထာကးပေဝဖနး ထာပါတယး၈ ဒါေတျက မဆနးပါဘ၈ အာလသ ၿပသာ အခကးေတျပါပ၇ ဒထကးမက ဝြကးထာ တအခကး ေတျရြဥမယးလ႔ ယၾကညးမပါတယး၈ ဘယးလေပာေပာ ဒအာနညးခကးေတျက တရာ ဝငးထတးေဖား ေပာဆတအတျကး ေကားမရြငးက ေကဇတငးရပါမယး၈ ဒါေပမယး အခာဘဝငးမက တအခကးက စမကနးအေကာငးအထညးေဖားတာ က ေခတဆငးငထာ ဘ႔ အၾကပတငးပထာတာ မပါလ႔ပါပ၈ အစရငးခစာမြာ ေဖားပထာသလ လမႈ ေရ၇ ပတးဝနးကငးေရပ ပငးစရာေတျလေသ တယး၈ ဆကးလကးေလလာစရာ ေတျလေသတယး ဆရငး၇ ဒလလအပးခကးေတျပညး မြၿပမြ သေဘာ တညခကးအသစးန႔ စာခပးထပးခပး ဆၿပ စမကနး အေကာငးအထညးေဖားသငးပါတယး၈ မေသခာမႈ ေတျ Uncertainty ေတျမာေနေသတကာလမြာ စမကနးက ဇျတးတ ဆကးမလပးေဆာငးသငး ပါဘ၈ ေကားမရြငးပ မကးစေမြာကးေလသလာ၇ မကးလတစးဘကးန႔ အစရငးခစာဖတးရတ စာေရ သမြာပ မကးစလြနးေလသလာ မသဘ၈ ဒအ ခကးေတျပါတာ မေတျ႕ရပါဘ၈ ဒါမြမဟတးလကးရြ မြာ စမကနးရပးဆငးထာဘ႔ သကးဆငးရာက ညႊနးၾကာခကး ထတးၿပသာလာ စာေရသမသပါ၈ အထကးက တငးပခတအခကး ငါခကးဟာ၇ သာ မာနးအေတျ ၇ သာမနးအသန႔ပ ႏႈငးယြဥးသသပးႏငး မယးထငးပါတယး၈ အဆငးမငးပညာေတျ သငးစရာ မလပါဘ၈ ဘျ႕လျနးပါရဂဘျ႕ေတျယစရာမလပါ ဘ၈ ပတးဝနးကငးေရရာ၇ အေခခအသပညာ အထအေတျ႕ရြယမြန႔ အလျယးတကစဥးစာႏငးမ အခကးေတျ ဖစး မယးလ႔ ထငးပါတယး၈ ဝကးေမြရျာသ တစးေယာကးက ေပာပါတယး၈ စမ ကနးေၾကာငး သ႕တ႔ဘဝေတျ နစးနာသျာပါေစ၈ ႏငး ငေတားတကယး အကရမယးဆရငး ေဒသခေတျ ေပဆပးရကနပးပါတယးလ႔ ေပာပါတယး၈ ဒတငးပ ခကးအတျကး အစရငးခစာ တတကကေရေရရာရာ စာ ၂ သ႔ဆကးရနး

PERSPECTIVE

စာမကးႏြာ - ၂ အတျ (ဿ) အမြတး (၀)

CASE STUDY

စာ ၁ မြ အဆကး ….. အေဖပါမေနပါဘ၈ စာေရသဟာ လကးပေတာငး အေရန႔ ပတးသကးလ႔ေမလာတ မဒယာမြနးသမြ၇ အၾကဥာဏးေကာငးတ ေဒသခမညးသမဆ၇ ဒမ ကေရစပပငးေပာငးလေရ အခနးကာလမြာ လကး ပေတာငးေတာငး ပနာက ဒမကေရစနညး ကက ဥပေဒေဘာငးအတျငးက ရြငးလငးဘ႔ အစဥး အမ တကးတျနးခသပါ၈ စစမးေလလာသေတျရ႕ သကၡာသမာဓ၇ ပညာဥာဏး အေတျ႕အၾကန႔ ပညး သ႕အကေဆာငးရျကးလတစတးေတျ အေပၚမြာ သ သယမရြဘ႔ အခနးတငးမြာ ေနရာတငးမြာ ၇ ကယး အမငးကတငးပခသပါ၈ အပညးစ Perfect မဟတး ရငးေတာငးမြ အေကာငးဆေတာဖစးမြာ ပါလ႔ ေမြား လငးမပါတယး၈ သ႔ေသားလညး အထကးမြာ တငးပခ သလ သာမနးအေတျ ၇ သာမနးအသန႔ ေလလာသ သပးတငးပရမယး အခကးေတျ အစရငးခစာမြာ မ ေတျ႕ရေတာ မာစျာအာငယးမပါတယး၈ ေကားမရြငး မြာ တာဝနးရြသေတျအေနန႔ မသလ႔ မေရတာမ ဟတးဘ၇ ႀကတငးဆဖတးၿပသာ အခကး (Pre- defined Judgement) က အေထာကးအကပရ ေလာကး ပပေပရအတျကး မရတးမလျနးေရေနတာ လာလ႔ ထငးေယာငးထငးမြာဖစးလာပါတယး၈ ဆ

ရာဝနးေတျ လနာက စမးသပးတေနရာမြာ ဖစးႏငး ေခရြတာေတျ အာလက Diagnosis ဆနးစစးေလ လာသသပးၾကပါတယး၈ ဒေတျ႕ရြခကးေပၚမြာ မ တညးၿပမြသာ ကသမယးနညးလမးမစက စဥးစာ ၿပမြ လနာန႔ အသငးေတားဆနညးလမးက လနာန႔ ညြႏႈငးၿပ ဆဖတးေရျ ခယးတတးၾကပါတယး၈ လကး ပေတာငးေတာငးပနာမြာ ေပလတေဆအ တျကး လနာက လသေလာကးေလစစးေဆသလ ဖစးေနလာလ႔ စဥးစာမပါတယး၈ လကးကနးထတး ေလလာသသပးထာတယးလ႔ မမငးမပါဘ၈ ဒလ ႀကမာတ စစမးစစးေဆမႈေတျမြာ အစရငးခစာအ ၾကမးက Peer Review လ႔ေခၚတ အခာပငးပသငး ေတားတသေတျ ေဝဖနးသသပးခကးေတျက ရယ ၿပမြ အၿပသတး ေကာကးခကးခ အစရငးခစာ ပစေလရြၾကပါတယး၈ ဒါမြမဟတးလညး Public Hearing ပညး သ႔ၾကာနာတာက ေဆာငးရျကးၿပမြ အၿပသတး ေဆာငးရျကးေလရြပါတယး၈ ေကားမရြငး အေနန႔ ဒလလပးဘ႔ လပးငနးစဥးပါမပါ မသရပါဘ၈ ဒလ မေသမခာရြေနတ စမကနးမြာ မၿပမပညးစ တ ေလလာသသပးမႈေတျန႔ အေဖထတးမယးဆရငး စာေရသတ႔ ပညးသေတျအေနန႔ အမမသာ၇ ေရနငါလပ တကယးက ခကရာမ ဖစးရပါတယး၈

စာေရသတ႔ အယၾကညးဆ၇ အေမြားလငးဆလ ေတျကမြ ေတျ႕ၾကေနရတ ပနာေတျက အ တတးႏငးဆ ကာကျယးမေဆာငးရျကးေပဘ ဆရငး ဘယးသေတျက အနာဂတးမြာ ေဆာငးရျကးေပၾက မြာလ၈ အေကာငးမငးဝါဒရြဘ႔အမ ၾကစာ သေတျ အေနန႔ ေပာႏငးတာကေတာ ေကားမရြငးရ႕ ၾက ပမးမႈဟာ၇ လအပးခကးေတျရြေနေပမယး ဖစးႏငး တာက အေကာငးဆလပးထာတာပါဆၿပ ေဖ သမးရမြာပါ၈ ဒလတငးပႏငးတာကက အရႈထက၇ အမတးဖစးပ၇ အနာဂါတးမြာ လအပးခကးေတျက ပပငးဖညးစျကးၿပ ေဆာငးရျကးမယးဆရငး ဒလရႈပး ေထျ နကးနတ ပတးဝနးကငးေရရာကစၥရပးေတျ အ တျကး အေဖတစးခ နညးေပလမးပ ရႏငးတယး ဆ ၿပ အာတငး ပပရမြာဖစးပါတယး၈ ဒအစရငးခစာ န႔ပတးသကးပ၇ ေဒသခေတျကေတာ လလ ေက နပးႏငးမြာ မဟတးဘဆတာ ကေတာ ေသခာပါ တယး၈ ပတးဝနးကငးေရရာ ပသနာကစတ ႏငးင ေရအရႈပးအေထျ တငးမာမႈေတျက ဘယးလ ေဖ ရြငးမလ ဆတာေတာ ေငျေရာငးပတးကာေပၚမြာ ဆကးၾကညး ရမြာဖစးပါတယး၈ အာလကနးမာခမးသာေဘဘယာ ကငးေဝႏငးၾကပါေစ၈

သစးေတာေပာကးကျယးခငးႏြငး႔ ေရခေရငေရေနသတဝါမာ ေပာကးကျယးဆရႈခငး

လျနးခ႔ေသာႏြစး ၀ ခနး႕မြစ၊ ယ ေန႔အခနးအထ ေပါကးၿမ႕နယး သရဖရျာႏြငး႔ ေတာငးပငးေဒသမာ တျငး သစးေတာဥစဌာနမြ ထနး သမးမႈ နညးပါခငး၇ ေဒသခမာမြ ထငး ႏြငး႔ လ႕အသအေဆာငး မာအတျကး စညးကမးမ႔ ခတး ယခငးတ႔ေၾကာငး႔ သစးေတာမာ ေပာကးကျယး ခငးဖစးလာရ သညး၈ ထ႔အပငး မေခါငး၊ ေရရြာ ပါခငးႏြငး႔ ပသတးေဆႏြငး႔ ဓာ တဓာတးေမ ၾသဇာမာ အလျနးအ ကၽျသစျ ခငး တ႔ေၾကာငး႔ ေရခေရ ငေရေနသတဝါမာ ေပာကးကျယး

ဆရႈခငးဖစး လာပါသညး၈ အ ထသဖငး႔ ေယာေခာငးအတျငး ေရစဆငးမႈနညးလာခငး၇ ေရ ေနသတဝါမာ အသကးရြငးေန ထငးရနး ေနရာကဥးေမာငးလာ ၿခငး၇ ဖာ၇ ငါမာက ပ သတး ေဆမာဖငး႔ တငါသညးမာ က စညးကမးမ႔ ဖမးယခငး၇ လြပး စစးကငးစကးဖငး႔ ဖမးယခငး၇ ဓာ တေဆဝါမာ စနစးတကသစျမႈ မရြခငးတ႔ေၾကာငး႔ ေရေနသတဝါ မာ ဆရႈေပာကးကျယးရၿပ စာ သမသမာမြာလညး ကနးမာ ေရထ ခကးည႔ဖငးလာရပါသညး၈

ဤေရးသားတငျပထားေသာျဖစရပမားသည မနးမာေရရာ ၏ မရငးအာေဘာမဟတဘပတနးကငေရးရာစစတမးေကာကယခကမားမေကာကႏႈတစစညးတငျပထားျခငးသာျဖစပါသည။

OPINION POLL

စာမကးႏြာ - ၃ အတျ (ဿ) အမြတး (၀)

စစးတမးမာထမြ လထအသ ဿဿ ခႏြစးက ေကာကးယခ႕ေသာစစးတမးတျငး ယခငး စစးအစရေခါငးေဆာငးဖစးခ႕ဖသ လကးရြ သမၼတအေပၚ ေကနပးမႈမရြပါဟဆခ႕ၾကေသာ အ မသာအငးအာစမာသညး ဿ၀ ခႏြစးတျငးမ သမၼတႀက၏ ယခအခနးထ ႀကပမးေဆာငးရျကး ေနမႈမာကသသပးၿပ အနညးငယးေကနပးလာပ ဟဆၾကသညး၈ အသကးအရျယးအလကးစမးစစး ေလ႕လာရာ အသကး ၃ ႏြစးအထကး ပငးစငးစာ မာမြလျ၊ အသကး ဿ၂ ႏြစး မြ ၃ ၾကာရြသ လပး သာအငးအာစမာသညး မႏြစးက ဿဿ ခႏြစးတျငး သမၼတအႀကအေပၚ စတးေကနပးမႈ မရြဟ ေဖား ထတးခ႔ၾကေသားလညး ဿ၀ တျငးမ ေကနပးမႈရြ လာေၾကာငး ေတျ႔ရြရသညး၈ ထက႕သ႕ပငး အလပး အကငးအလကး ေလ႔လာရာတျငးလညး မႏြစးက အစရနးထမးမာႏြငး႔ ကယးပငးငးေငျရ လပးငနး

လပးကငးသမာသညး သမၼတအေပၚေကနပးမႈမရြ ဟဆခ႔ၾကေသားလညး ယခဿ၀ သၾကၤနးမတငးမ စစးတမးတျငးမ ေကနပးမႈ အနညးငယးရြသညးဟ ေတျ႔ရြရၿပ ဖျ႕ၿဖေရလပးငနးေဆာငးရျကးေသာ အ ရပးဘကးအဖျ႕အစညးငး နးထမးမာ၇ အလပးအ ကငးရြာေဖျေနဆအလပးလကးမ႕မာ၇ သတငးမဒ ယာလပးငနးတျငး လပးကငးေနသမာကမ ယခအ ခနးထသမၼတအေပၚ စတးေကနပးမႈရြသညးဟ မဆ ႏငးေသေၾကာငး ေတျ႔ရြရပနးသညး၈ ဘာသာေရ နးထမးမာက ေကနပးမႈ၇ မေကနပးမႈမရြပါဟေဖား ထတးထာသညးက ဿ၀ စစးတမး ရလဒးမာအရ ေတျ႔ရြရသညး၈ အစရႏြငး႔ပညးသၾကာ ဆကးသျယး ေပေသာ သတငးမဒယာရရြမႈႏြငး႔ တငးတာေလ႔ လာၾကညး႔ရာ သတငး မဒယာတစးခခႏြငး႔ထေတျ႕၊ သတငးရရြေနသမာက မညးသညး႔သတငးမဒယာ

ႏြငး႔မြ ထေတျ႔မႈမရြသမာထကး သမၼတႀကအေပၚ ပ၊ေကနပးမႈရြေၾကာငး ေလ႔လာေတျ႔ရြရသညး၈ ယခအခနးထႀကပမးေဆာငးရျကးမႈ အေပၚအေခ ခ၊သသပးၿပ သမၼတက ပေကနပးလာၾကသက႔ သ႔ပငး လကးရြအစရ၏ က႑အသသတတကး ေအာငး ေဆာငးရျကးေနမႈမာအေပၚတျငးလညး ရနး ကနးလထ၏ စတးေကနပးမႈသညး က႑အာလ တျငး အနညးငယးႏႈနးစ တတကးလာေၾကာငး ေအာကးပါဇယာအတငး ေတျ႕ရြရသညး၈ ႏငးငေရ က႑၇ ေကာငးမျနးေသာအစရႏြငး႔ အခာက႑ တ႔သညး လကးရြအစရ၏ ေဆာငးရျကးမႈ မာတျငး အထငးရြာဆႏြငး႔ လထစတးေကနပးမႈႏႈနး အမငး႔ ဆက႑မာဖစးသညးက ေတျ႔ရြရသညး၈

သ႔ရာတျငး အစရ၏ ကနးမာေရက႑တတကး ေရေဆာငးရျကးမႈကမဒယာနးထမးမာ၇ လမႈဖျ႔ၿဖ ေရေဆာငးရျကးေနေသာ NGO နးထမးမာႏြငး႔ အလပးအကငးရြာေဖျေနဆ အလပးလကးမ႕မာက ေကနပးမႈ မရြေသဟ ဆေၾကာငးေတျ႔ရြရသညး၈ မႏြစးက ဿဿ စစးတမးတျငး ကနးမာေရက႑ အေပၚ စတးေကနပးမႈႏႈနးမြာ ယခထကးပ၊ နမး႔ သညး႕အပငး သတငးမဒယာရရြသမာႏြငး႔ မရရြသ မာပါ၇ အထသဖငး႔ အမသာမာကလညး ေက နပးမႈမရြဟေဖဆခ႔ၾကသညး၈ ကျာခာခကးမြာ ဿဿ တျငး ကနးမာေရက႑ တတကးေအာငး ေဆာငးရျကးေနမႈမာႏြငး႔ဆငးေသာ သတငးအခကး အလကးမာသညး လကးရြထငးရြာေသာ သတငး မဒယာမာတျငးပငးလြငးပါငးမႈ အာနညးသက႕သ႔ အစရ၏ ကနးမာေရႏြငး႔ဆငးေသာ ေဆာငးရျကး ခကးမာသညး ဿ၀ တျငးပ၊ သသာထငးရြာ လာၿပ မဒယာမာ၏ေဖားပမႈမြာလညး ပ၊မာလာ ခငးေၾကာငး႔ လထအေနဖငး႔အထကးပါအတငး တ

တကကသသပးလာႏငးခငးဖစးသညးဟ ယဆ ႏငးပါသညး၈ အဘယးေၾကာငး႔ဆေသား ကနးမာ ေရက႑အတျကးေဆာငးရျကးေနမႈမာက ဿဿ စစးတမးေကာကးယစဥးကထကး ဿ၀ တျငး ရနး ကနးလထက ပ၊သရြပါသညးဟေဖဆၾကေၾကာငး ေတျ႔ရြရသညး၈ ပညာေရက႑အေပၚေကနပးမႈက ဆကးလကးၾကညး႔ပါက ဘျ႔ရႏြငး႔ ဘျ႔လျနးဘျ႕ရရြသ မာ၇ အခကးအခာကရာၿမ႕လယး ေကာငးတျငးေန ထငးသမာ၇ အထသဖငး႔ အႏပညာတစးခခဖငး႔ အသကးေမျ သမာက ေကနပးမႈမရြေသဟ ဆ ၾကပ ဖျ႕ၿဖေရတျငးပါငးေဆာငးရျကးသ NGO နးထမးမာကပါ ေကနပးမရြဟ မဆေသားလညး ေကနပးသညးဟလညးမဆၾကေၾကာငးကစစးတမး ရလဒးမာအရ ေလ႔လာေတျ႔ရြရသညး၈ ပညာေရ က႑သညးလညး အခာေသာႏငးငေရ၇ စပျာ ေရသတငးမာက႕သ႕ အေကာငးအထညးေဖား ေဆာငးရျကးမႈမာႏြငး႔ပတးသကး၊ သတငးမဒယာ မာမြတဆငး႔ ေကာငးစျာမသရြႏငးခ႔ရာ လထအ

ေနဖငး႔သသပးရနး လအပးေသာ သတငးအခကး လကးမာက ဿ၀ ေလာကး အလအေလာကး မရရြ ခ႔ေၾကာငး “သတပသရြမႈ” ေမချနးရလဒးက ေဖားထတးထာသညး၈ ခ၊သသပးပါက ပနာ ေပါငးစႀကေတျ႔ရငးဆငး ေဖရြငးေနရခနးဖစးေသာ ဿဿ ႏြငး႔ ဿ၀ ခႏြစးအတျငးတျငးပငးလြငး လကး ရြ သမၼတႏြငး႔အစရအေပၚ လထ၏စတးေကနပးမႈ ႏႈနးမြာ အတတးကာလ၏ မေကနပးမႈမာစျာကနး ရြေနဆမြာပငး လထ၏စတးေကနပးမႈမြာ တဖညး ဖညးခငး မငး႔တကးလာသညးက ဿဿ ႏြငး႔ ဿ၀ ခႏြစးတျငး ေကာကးယေသာ လထအမငးစစးတမး ရလဒးမာအရ ေလ႔လာေတျ႔ရြရသညး၈ သ႔ရာတျငး လထ၏စတးေကနပးမႈႏႈနး .၂ သ႔ ေရာကးရြႏငးရနး အတျကးပငးလြငး လကးရြအစရအေနဖငး႔ ယၾကညး မႈမာစျာ တညးေဆာကး၊ လထယၾကညးအာထာ ေသာ အစရဖစးလာရနးအတျကး ဆကးလကးႀက ပမးရနး လအပးေနေသသညးက ေလ႔လာေတျ႔ရြရ သညး၈

ႏငငေရးက႑အတြကေဆာငရြကခကအေပၚ စတေကနပမႈႏႈနး

ေကာငးမြနေသာအစးရႏင႔အျခားက႑အတြကေဆာင ရြကမႈ အေပၚ စတေကနပမႈႏႈနး

ပညာေရးက႑တးတကေအာငေဆာငရြကမႈအေပၚ စတေကနပမႈႏႈနး

စးပြားေရးက႑ဖြ႔ၿဖးတးတကေအာင ေဆာငရြကမႈအေပၚ စတေကနပမႈႏႈနး

ကနးမာေရးက႑ဖြ႔ၿဖးတးတကေအာင ေဆာငရြကခက အေပၚ စတေကနပမႈႏႈနး

0.211

0.095

0.069

0.052

0.049

0.281

0.213

0.194

0.179

0.122

လကရအစးရ၏ က႑အလကေဆာငရြကေနမႈမားအေပၚလထ၏စတေကနပမႈႏႈနးက ႏစအလကႏႈငးယဥခက

2013 2012

ဿ၀ ခႏြစး ဧၿပလ ၁ ရကးႏြငး ၂ ရကးေန႔တ႔တျငး ရနးကနးၿမ႕၇ ၿမ႕နယးေပါငး ဿ၁ ၿမ႕နယး၉ လဥေရ ဥက ေမမနးထာေသာ စစးတမးဖစးသညး၈

Opportunity

စာမကးႏြာ - ၄ အတျ (ဿ) အမြတး (၀)

Scholarship No Scholarship Program Scholarship Website Deadline

1 Research ႏြငးပတးသကး၊စနစးတကေလ

လာလသမာအတျကး Australia

ႏငးငမြစေကာလာရြစး

2014 The Dean’s International Postgraduate Research Scholarships in

Australia

http://scholarship-positions.com/the-deans-international-postgraduate-research-scholar

ships-2012-australia/2012/08/23/

September 30 2013

2 သဘာဝပတးဝနးကငး၇ သစးေတာ၇အငးဂငးနယာဘာသာရပးမာအတျကးSlovak

ႏငးငမြစေကာလာရြစး

Slovak Government Scholarships for Developing Countries, Slovak Republic

http://scholarship-positions.com/slovak-government-scholarships-for-international-stud

ents-slovak-republic/2011/02/03/

May 30, 2013

3 မနးမာအပါအဝငးဖျ႔ၿဖဆ ႏငးငမာမြ

ေကာငးသာမာေလြာကးထာႏငးေသာ New Zealand

မြစေကာလာရြစး

New Zealand Development Scholarships for Developing Countries

http://scholarship-positions.com/new-zealand-development-scholarships-20132014-2/2

013/04/16/

June1, 2013

4 Business Administration ဘာသာရပးအတျကး

Switzerland ႏငးငမြစေကာလာရြစး

Nestlé Scholarship for Women from Developing Countries, Switzerland

http://scholarship-positions.com/2013-nestle-scholarship-for-women-from-developing-c

ountries-switzerland/2012/06/09/

September 30, 2013

5 Human rights ဘာသာရပးအတျကး Australia

ႏငးငမြ စေကာလာရြစး

Human Rights Scholarship (HRS) at University of Melbourne in Australia, 2013

http://scholarship-positions.com/human-rights-scholarship-hrs-at-university-of-melbour

ne-australia/2011/08/29/

October 31, 2013.

Vacancy Information

No Website

1 http://themimu.info/jobs/index.php

2 http://lrcmyanmar.org/en/ opportunities-page/Vacancy

DEVELOPMENT NEWS

စာမကးႏြာ - ၅ အတျ (ဿ) အမြတး (၀)

Contact Address

No. 41 B. Moesandar St. Kamayut Township. Yangon, Myanmar. Phone : +95 +1 536437 Fax: +95 +1 536437

မနးမာေရရာသညး ေခတးသစး၇ စနစးသစး၇ အသျငးသစးဖငး ေခတးမြဖျ႕ၿဖတတကးေသာ ဒမကေရစ ႏငးငေတားသစးဆ သး႕ ဥတညးေနသညး မနးမာႏငးငအတျငး ႏငးငေရ ၇ စပျာ ေရ၇ လမႈေရ ႏြငး သဘာဝပတးဝနးကငး ထနးသမးေရ ဆငးရာ က႑မစတ႕တျငး ဖစးေပၚေပာငးလေနမႈမာက

လကးလြမးမြ သမြ တငးပသျာရနး ရညးရျယးပါသညး၈

We’re on the Web! www.myanmaraffairs.com

Our Goals To enhance public awareness, interest and communication on politic, social, economic and environmental affairs

within Myanmar

To provide information for public and political actors about cultivation of informed decision making process and

democratic changes in Myanmar through messages related to capacity building program intended for

institutionalizing independent public opinion poll in the long run.

ဘကေလၿမ႔နယးအတျငး Public hearing & Social auditing အခမးအနာတစးရပးကငးပခငး ဿဿ ခႏြစးဒဇငးဘာလ၄ရကးေန႔ တျငး ဧရာတတငးေဒသၾကဘ က ေလၿမ႕နယးအတျငး၉ ဖျ႔ၿဖေရ လပး ငနးမာအေကာငးထညးေဖား ေဆာငး ရျကးေနေသာ EcoDev အဖျ႔ႏြငး အ ခာေသာမတးဖကး အဖျ႔အစညးမာ ဖစးသညး စျမးရညး (SDF) ၇ Border Development Association (BDA) ႏြငး SVS(Social Vision Service) တ႔မြ ေကရျာမာတျငး အေကာငး ထညးေဖား ေဆာငးရျကးေနေသာ စမ ကနးလပးငနးမာအေပၚ လထ၏ အ သအမငး ရြငးလငးမႈရြေစရနး ရညး ရျယး၊ Public hearing & social auditing အခမးအနာတစးရပးက ယငးေကရျာမာရြ အမးေထာငးစ အာလနြငး အနနးကငးရြ VDEC (ေကရျာဖျ႕ၿဖေရႏြငး သဘာဝပတး ဝနးကငး ထနးသမးေရေကားမတ) မာကပါဖတးၾကာၿပ ပလပးခပါ သညး၇၇ အဆပါ အခမးအနာအာ ကငးပရခငးမြာ -

() ေကရျာဖျ႕ၿဖေရႏြငးသဘာဝ ပတးဝနးကငး ထနးသမးေရေကားမ တ၏ စမခနး႕ချႏငးမႈ ပမမငးမာလာ ေစရနး၈ (ဿ) လြညးပတးရနးပေငျက စနစးတ က လညးပတးႏငးေအာငး ေဆာငး ရျကးခငးအာဖငး ရနးပေငျမာတ ပျာလာၿပ အဖျ႕ဝငးမာ၏ စပျာေရ၇ လမႈေရ၇ပညာေရ၇ ကနးမာေရ အ ဖကးဖကးမြ ပမအဆငးေပလာေစ ရနး၈ (၀) ေငျေၾကစမခနး႕ချမႈ၇ စာရငးဇ ယာ ေရသျငးမြတးတမးတငးမႈ၇ စ နစးတက ပနးလညးရြငးလငးတငးပ ႏငးမႈမာပမကၽျမး ကငးလာေစရနး၈ (၁) မမတ႕ အဖျ႕အတျငးသာမက ေကရျာလထမာကပါ လပးငနးမာ အာ ပျငးလငးမငးသာစျာ ခပႏငး ခငးဖငး တာဝနးယမႈ၇ တာဝနးခမႈ ဆငးရာသေဘာတရာမာ ဖစးထျနး ရရြလာၿပ ရပးရျာစညးလညညျတး မႈခငးမလာေစရနး၈ (၂) ေကရျာသရျာသာမာ၏ ေလ

စာယၾကညးမႈရရြလာၿပ အဖျ႕ဝငး သစးးမာတပျာလာ၊ စာဝတးေန ေရအတျကးသစး၇ ထငးခတးယကာ အသကးေမျ မးေကာငး ပေနရ သညးဘဝမြ ပမအဆငးေပ ေခာငး လညးမႈရြလာေစရနးစသညး ရညး ရျယးခကးမာဖငး ပလပးခရခငး ဖစးပါသညး၈

ထသ႔ကငးပႏငးရနး အခမးအနာမ တငးခငး စမကနးနးထမးမာသညး ေကရျာဖျ႕ၿဖ တတကးေရႏြငး သ ဘာဝပတးဝနးကငး ထနးသမးေရ ေကားမတ (VDEC) ႏြငး ေတျ႕ဆ ညြႏႈငးၿပ ေကရျာ၏လြညးပတး ရနးပေငျစာရငးအာ စစးေဆခငး၇ အတအရငးပနးလညး ထညးဝငးမႈ မာ၇ အသစရတးမာ၇ ဘဏးသျငး ေငျထတးေငျမာႏြငး လပးငနးအ ေကာငးအထညးေဖား ေဆာငးရျကး ခကးမာက စစးေဆအတညးပ ခငး စသညးတ႔ကပလပး ခၾကပါ သညး၈

ဤစာေစာငးအာ မနးမာေရရာဝငးေတားသာမာမြ စစဥးထတးေဝပါသညး၈