DE WIPMOLEN
-
Upload
kees-vanger -
Category
Education
-
view
6.772 -
download
5
description
Transcript of DE WIPMOLEN
1
DE WIPMOLENDE WIPMOLEN
Kees Vanger januari 2008
2
Beste molenaars in opleiding of andere geïnteresseerden Beste molenaars in opleiding of andere geïnteresseerden . Ik heb de laatste jaren, voor de molenaars in opleiding uit Meppel en omgeving op de computer nogal wat bestanden gemaakt of verzameld over molens en molenonderdelen. De onderliggende gedachte was dat je met de computer de leerstof uit de steeds lijviger (en interessanter) wordende Basiscursus aanschouwelijker kan maken door allerlei afbeeldingen toe te voegen. Noem het maar een vorm van aanschouwelijk onderwijs! Dus niet een aparte methode, maar een extra verduidelijking van de informatie uit ons cursusboek d.m.v. heel veel gedetailleerde foto’s en zo nu en dan een tekening.De presentaties zijn uitermate geschikt voor theorieavonden, waarbij met beamer het geheel op een groot scherm geprojecteerd kan worden. Verder kunnen de leerlingen thuis op de computer de lesstof nog eens bestuderen.Aanvankelijk heb ik alles gemaakt voor de theorieavonden in Meppel, maar na vele verzoeken alles uiteindelijk via internet aan andere molenliefhebbers beschikbaar gesteld. Daar heb ik de lesstof uiteindelijk dan ook voor gemaakt!
Naast vele eigen foto’s hebben vele molenaars, fotografen of andere molenliefhebbers de afgelopen jaren, na vele oproepen via het “prikbord”, meegewerkt door ontzettend veel foto’s op te sturen. BEDANKT!In het bijzonder wil ik o.a. Harmannus Noot, Joop Vendrig, Roelof Kooiker, Wilbert Bijzittter, Jaap Kuitert en Simon Jellema bedanken voor de mooie foto’s die ze spontaan en in zeer grote hoeveelheden beschikbaar gesteld hebben. KLASSE! De gedetailleerde tekeningen komen o.a. uit de boeken van: “opleiding watermolenaar” van ing. J. den Besten. Het oude maar prachtige boek “Korenmolens Van Ambacht tot Industrie” van Ing. P.W.E.A. van Bussel; Ons leerboek voor startende molenaars “De windmolen en zijn onderdelen” van J.G. Wiessner en de erg informatieve map over korenmolens nl “Zingende Stenen” van D.J. Abelskamp. Verder ook nog een aantal juweeltjes van tekeningen van Anton Sipman. Helaas geen tekeningen uit ons eigen cursusboek. Jammer!
De powerpointpresentaties zijn een soort diashow met ongekende mogelijkheden. Een digitale excursie door molenland. Verder heb ik een aantal lesbrieven gemaakt. Hierin worden een aantal belangrijke hoofdstukken uit De Basiscursus beknopt weergegeven. Ook hierbij spelen foto’s en tekeningen een aanvullende en verduidelijkende rol. Verder zijn bij een aantal lesbrieven vragen (en antwoorden) gemaakt/bewerkt door Ron Keizer van de afdeling Overijssel/Gelderland bijgevoegd als extra informatie en als extra oefenstof. Ik hoop dat jullie in ieder geval wat leren van deze manier van aanbieden van de lesstof. Het is in ieder geval een prachtige en boeiende hobby. Kees Vanger molenaar molen “De Weert” Meppel.
3
4Vlietmolen
Gelkenesmolen
Groot Amers
5Hoekmolen Boeicop
6Hoornaar-Oudendijkse Vlietmolen
7
8
9‘t Haantje te Weesp
10
11bovenhuis
steenlijst
waterlijst
voegburriebalk
voorzomer
middenzomersachterzomer
weegbanden
hoekstijlhoekstijl
steenburriebalken
12
13
14
15
16
17
burriebalken
18onderzetel
19
20nieuwe kokerstijlen
21boven – en onderzetel
22
23
Hoekmolen:Er is een stalen ring met smeergat vastgeschroefd aan de onderkant van de steenburriebalken en de kalven. Op de bovenzetel heb je dan staal op hout en bij de onderzetel hout op hout. Er worden geen neuten toegepast om de hoogteverschillen t.o.v. de oorspronkelijke maatvoering zoveel mogelijk te benaderen. (info SIMAV)
24
25
bovenzetel
26
27neuten bovenzetel
28neuten onderzetel
29nieuwe kalven
30
31
32
33
34
voegburriebalken
achterzomer
middenzomers
staartbalk
boventafelement
35
36
37makelaar
38
39
40Het bovenhuis
41
42
43
44
rondsel met waterwiel
wateras en waterwiel
45
46
47
48
49
Grosmolen Hoogmade
50
51
52Wachtklep of wachtdeur
53
54
55
56
waterlager in waterpeluwvijzel
57
58
59waterloop
60
61
• kruit redelijk licht
• omdat boven en onderzetel vrij dicht bij elkaar zitten heeft de molen tijdens het draaien de neiging tot wippen van het bovenhuis
zetelkruiwerkzetelkruiwerk
62
Geen verschil spinnekop, wipmolen??????Hieronder een paar verschillen:
Bovenzetel geen dragende functie bij een spinnekop, houdt alleen maar de koker bij elkaar.Borstnaald bij Spinnekop geen constructieve functie, alleen maar sier.Verhouding onder- en bovenhuis totaal verschillend.Bovenas spinnekop meer stapeling.Trapbomen maken deel uit van de kapconstructie bij een spinnekopSpinnekop kan zonder spruiten gebouwd zijn.Spinnekop geen makelaar.Spinnekop vaak trekvang.
gr. Simon Jellema
Dit n.a.v. een discussie op het molenaars prikbord.
VERSCHIL SPINNEKOP- WIPMOLENVERSCHIL SPINNEKOP- WIPMOLEN
63
spinnekopspinnekopspinnekopspinnekop
Nog een aantal kleinere molens om kleinere polders droog te malen
64
spinnekopspinnekop
65
trapbomen tegen de hoekstijlen
De kop rust via de zetelplaat op het boventafelement.
66spinnekopspinnekop
67
Spinnekop/wipmolenSpinnekop/wipmolenDe kop rust via de zetelplaat op het boventafelement.
Taak bovenzetel is het bijeenhouden van de koker en stevigheid geven aan bovenhuis. Geen dragende functie!
As ligt schuiner (meer stapeling van de as)
Vaak is een lange spruit aanwezig en zit meestal vast aan daklijsten
Vangbalk vaak boven de bovenzetel
Onderzetel draagt de kop (bovenhuis)
Kop relatief vrij groot vergeleken met een wipmolen
Kleine draaiende molentjes zie je vaak links en rechts aan de zijkant van het bovenhuis. Bij het veranderen van de windrichting gaan ze draaien.
68
spinnekopspinnekop
69
spinnekopspinnekop
tutorvormige kap
70
71
trekvang
72
73trekvang
74weidemolenweidemolenNog een aantal kleinere molens
75
76
77
78
79
80St. Jansklooster
tjasker
81
82
83
84
85
86
87
88
89Koudum
90
91
92
Foto links: Beroepsmolenaar Fokke Sierksma van “De Grote Molen” te Marrum. Naast Dhr. van Tilburg, beroepsmolenaar te Dokkum, zijn zij voor mij twee belangrijke leermeesters geweest die mij de praktijkervaring en de liefde voor de molens op een enthousiaste manier bijgebracht hebben.
Dat enthousiasme wil ik graag op deze manier doorgeven. Veel succes met de opleiding toegewenst!
Groet, Kees Vanger
93eindeeinde