De HOMAGIO. - core.ac.uk · latioms froponit, cttr peve* &iniftnt obligati adpraflant- ... tur...

32
B. C, D. PARTEM POSTERIOREM DISgffISITIONIS mSTORICO POLITIG& De HOMAGIO. Confent, Ampliff Facultate Pbilof. in Regia ad Auram Academia., Sub Moderamine HacTenus Sacrarum Linguarum, jamqve S.S. Theolog, Prof. Ord. Pro Gradu Magisterii gxaminandam modefte fiftit JOHANNES jOH. BRAXER, Oflrobotn. Die XVI. Junii, Anno MDCCXXXV. loco horisqve lolitis. ABO^, Exc ]oh. Kiampe,R. Ac,Typ.

Transcript of De HOMAGIO. - core.ac.uk · latioms froponit, cttr peve* &iniftnt obligati adpraflant- ... tur...

B. C, D.PARTEM POSTERIOREMDISgffISITIONIS mSTORICO

POLITIG&De

HOMAGIO.Confent, Ampliff Facultate Pbilof. in

Regia ad Auram Academia.,Sub Moderamine

HacTenus Sacrarum Linguarum,jamqve S.S. Theolog, Prof. Ord.

Pro Gradu Magisteriigxaminandam modefte fiftit

JOHANNES jOH. BRAXER,Oflrobotn.

Die XVI. Junii, AnnoMDCCXXXV.

loco horisqve lolitis.ABO^,

Exc ]oh. Kiampe,R. Ac,Typ.

S:x R:x M:tisMagnae sidei VIRO ,

Reverendifftmo Patri ac Domino^Dn. JON_£ FAHLENIO,

S.S.TheologiarDOCTORI Celeber»rimo, indit-eDicecefeos hujus Abo->Sniis EPISCOPO, Regiae itidem Aca-demiacPßO-CANCELLARyO, Con-fiftorii Ecclcfiaftici PRyESIDI Emi-nentiiTi.ro, nec non ScnolatHm £~

PHORO benignirt-imo,MjECENATI SUMMO.

| Vgem itle* Reverendiffime Dn.Pater^favor* quem in TUOS femper coUatum

vbluifti Clientes 5 anfam exiguas bafce li-neas Tibi eovfecrandi mihi dedit. £lum-proptrrad Tuam confugio benignitatem^velis pro ea , qu<t Tibi propria, eft, bttma-nitate,pium offerentis animum potius %

quam muneris vilitatem refpicere. Deusoptimut fervet Te Eccteft* propMf>nato«

rem, Diaecefir.oflr.-efulcrum, Famili*Tuxdecus ttquefolatium, denique ClientibusMstenatem C Patronum maximum*

Reverendiffimi Tui Nominis.Cliens humiUimusjoh. J. Braxctv

ADpyANIE DEO.

i vii.Rittts ctrca pr&ftanda bewagis\n Svetbia nßtatos commemo-

rat,

Ti apud omnes genresmoratiorcs femper inufu fuit, ut afleverati*

ones, intcrpolita Summi N-h---minis invocatione circa cafuspcculiares, übi ut fides datafervaretur maxime videbaturweceflariun^ ex utraqve par-

A te

2te pacifcemtium fierent? lta8c id ipfum in hoc potitTmumnegotio in ufu fuifle apud Sui-onas in prifca antiqvitate, an-nales patrii fatis aperte teftan-tur. Verum rirus in iis ob*fervaros non nifi per fummavacat capita attingere. Vide*licct cum perfona ad fum-mum eminenti-e & impcriigradum evchcnda, elTet pcriuftragiorum collationem cl «

£ta, toti primum multitudiriprxfenri eft monftrata. Con-ipieuum id cum primis eft iniHorutn exemplo, qvi mino-rennes folio funt admotijunde& Olao Eriei Viaoriofi filio,avodmorruoparente rex fsclusfina geftarctur, ut hiftoria-»

Her

?IHcrvor.t. mdir, tiomen <BfatU-

fonnngt' aJhxfit. Notum^etiara cll, qvomodo olijn_jpraccipLius intcr regni proce-rcs <*y\<i:\uh\as Kdteimundfon^Erici principis filium Magnum,pucrum vix tertium annum e-grcnum, toti multitudini qva>ii futurum regem, elevatumfupra capica aliorum monftra-vk': qvod ipfum fa&um cftfuxca locuse-kc?iam eo tempore deftinatusfacratusqve fuit. Qvo fa&o,rcx eleCtus procf amatuscjve,eoderh die ac loco, populoin congregaro, fubdio jurara fide promitttbar,fe pro virili, fua cuiqve juraumoiata, pacem, tranqvillita»

A «2 tem

4tem Sc fecuram vitam lerva*turum. Unde qvi illa teme**»raret, regis violafle diceba-tur jusjurandum, h. e. bfO*ia fonungj eojote. Jusiuran-dum hoc rex olim prarftitir,manu tangens codicem fivc^facrum, five legum patriarum,qvod ftvdtia a bof dicebaturfimmo Sc reliqvias fandorurn.Hodie vero cledtionis die rexordinibus regni fponfionem_*tantu.n tradit, jusjurandum_iautem demum quum corona-tur prarftat, idqve in genuaprocumbens, & manu codi-ci facro impofita. PopulusVero qvondam homagium feujuramenturn fidei & fubjedio-nis ? Uj. fal# altcro die fc*

quea

5qtienti, five in facra porre-dis, ftve fublevatis ad coc-lummambus, pr_.fticit. Hocfimihter nunc coronatione per'ra-fta a populo fingulan fo-lemnitate pnrftatur* Specia-los autem ritus in hoc nego-tio tales plerumque fucr® ad-»hibiti, qualis animis homi-num infidebat de rehgione o-pinio. Huc perrinet, quodtempore paganifmi per hau-ftum poculi votivi, <$jXas&begare / fatftum in memori-am heroum & fortium viro-rum, quafi quodam facra*mento fe obftrinxifle rex no>vus narratur. Papifmo vigm-tc, non„rex tantum, Yerum& populus imponebat manus

fuai

6fuas ct'r>tv reliquiis fan&orum:'unde illud m legibus patriis:@iDban f?al cd)afmoaJ)e afcer / eeCa tf)eraftodrja a boof ocf) t)d(garo-ma: item, ftd.ga^oma tf]eJld) a^alCer.* Unftianfmivro rcpargaii <zvo *. inrroda-_tus fuic mos , hodie etiamVfg.ns , tangendi manu co-dkem facrum» Quum veropoff.bile non efTet, ut cunctijn uttum convenirent locum,3-i regem cligendum , Sc ex-ctpientfum cjus- jusjurandum,8c idcm contra illi prrffan-dum 5 neecflarium videba-tur, ut facta coronatione,fmguli eum vidercnt,- Sc co«ram de hifee cum eo tranft-

ge-s

gprent. Novus ltaque rexprovincias circumire, Sc m-it

jurandum tam prxftare, quamhomagium a civibus accipcredebuir, qualis profec-t-io ' ap'peliabatur rica <Jrrfo aarti ft-flfl (a)* Noftro xyo qui ho-magifram kl.mnibus interes-{ ncqueunt, nihilcminus quipublicis fungunrur munenhus,,in provinciis jurciurando tumviva voce tum fcriptura edifo^Sdem fuam obftringunt.

§. VIII;latioms froponit, cttr peve*&ini ftnt obligati ad praflant-

eimn homagtmn.Uti

(a)de qua phrafi conful. Loe>tmt antiq*6mogoth^Lib» 2. c* i»

7

8

UTi admifllo peregrinorumin rempublicam quam-

cunque, quae nec tanta mo-rum cultura, nec fcientiarum,artiumque floret copia Sc no-bilirate, non tantum licita,fed & utilis eft & laudandajita contra, übi tanta corum,cum primis uno ex regno Sciolo natali confluit in rempu-blicam multitudo, ut yel adoflkia Sc munera publica, ma-sime nobiliora capefcenda an*helent & adfcendant, velpartem potiorem commcrciorum, plagas itetn quascun-que regionum optimas, fuasfaciant Sc fibi vindicent, k»dulo tunc Sc circumfpecTte eflcavendum3 ne ifthacc licentis

gra-

....grave reipublica: incommo-dum adtr3hat. Exempla quip>pe non ea rantum qux anna^ies rerum apud exteros, velrecennoribus, vel prioribusevenifTe temporibus, memorix prodiderunt, hoc ipfiim a-\ex Sc penculi plenum fuifleteftanturj fed & idem lucu*lenter condocent res in Sue<*thia geftx, imperantibus pnn-cipibus tum Germanicis, rumDJanicis, tempore prarfertimfaevidu- Sc tyrannidis Chriftternina:, nec non numeroteifb. pecuniac etiam deincepsab exteris, Sc civitatibus po*tiftimum Hanfeaticis, hinc cx-portat-C, quorum omne fe-re & folum fuit in patria no*

ftra

9

10noftra aliquando commercf-utii. Quare jufte non minus,quam pruJenter ab exteris,qui manfionum Jfuarum fcdeshabent in civitate aliena, ju«-jurandum fiJelitaris fne ho*magium exigi pofle puramus»Dum enim rector Sc princepscivitatis, iive respubliea, eos«dem ipfos xqaali cura,„gra-tia 3c ckmentia confervatosvulr, ac reliquos alios civespropnos Sc genuinos 5 parietiam ratione cenfemus unum>quemque a peregrinis intra li-rnires imperii degentibus, ex-ceptis legnis, qui ipfi fummamreprxfcnranc majeftarem, ob«*ligatum efle ad tuendam, con*»(ervandam 2 Sc iancle haben-

ddin

11dam perfona imperantis, adea-que ad homagium prxftandum,iive fid^m fuam pcr id publicedecbrandam. Quemadmodumenim nulli unquam percgrino,quocunqs dcn.um ioco in ci-vitare h;.beatur , qvidqvam incjus detrimcmum molin fas cftjira ■civiraris permagni inrereft,ccrtiorcm fieri, inprimis intrafe nihd periculi eflc metuen-dum. Multo crgo magis übiad eandenvcurn narivis civibusjurium Sc privilegiorum com-munionem, recipiuntur pere<»grini, h. e. vel ad tempus ali-quod tantum, vei in perperu-um naruralifanrur , ut loquimos eft) fequitur, uc Sc alioquovis rcfpeCtu aeque habcan*tur ac alii civ<*s, Sc cmnia jux*

u

12ta cum iisdem ad civitatis co-modum impigre pr._ftent. Etut principes de hac fecuritate ii'bi caveant, tanto videtur ju^ftius, quanto probabilius red-dit amor paternorum larium to-ti generi humano commums,illos, qui cx alio folo narali or-tum trahunr, id ipfum fingu*lari quodam, pra: regionequam incolunt, aftectu a:fti-maturos.

§* IX,.Pkfallos etiam probat efft obliga*

tos ai prxflandum homagium.

DE perfonis vero in fummaconftitutis dignitate, 6c

ftemmate fummoortis, h e,principibus, quos 'vafaiios dicunt, difficilius videtWj quid

fit

13fit ftatuendum, utrum illi re-fpe&u ditionum, quas intra a*lieni impcrii limites obtinenr,jufte poftint adigi ad pncfbndajuramenca de quibus agimus,fivehomagia? Majoris evidcn-xix crgo diftmgvimus interprincipes, qui territorii cujus.*dam incra alienos fincs do-mini ica funt facti, ut po-teftatem quidem in eo rribu» 1

ta cxigendi Sc jurisdiitionisccteroquin exercendx habe*antjipfa camen regio ut pars>impcrij corpori adhuc fit an-nexa 5 adeoqve principes ipiifinc communi imperio, ucfupereminenti certa ranone_j

obftridi J Sc principes illos,quibus abfolutum alibi eft im-

pe-

14perium, ex nullo alio domi-no pendcns, fcd pr£tere<_j>provinciam aliquam mtra ali-enam rempubhcam hsredira-te aut alia rarione adquifive*runc, ea tamen cum condi-tionc, ut illa adhuc rcfpe-_tum ad anriquum imperiumferver, n *qve inde avclii de*bear, Q.iod ad illos attinet,dubitari non pofTe videturj,quin homagio-cjusmodi prsgk*ftamdo fint obnoxii 5 quusn,^imperio fupercminenti id exi-gendi rationes fint juftae, cc«©h feudum icnperii* eutw e«nim intra Mimites repni ditio-nes iftae, quas poiTidcnt, utpartes ejus Cn-r. fint, totiusuiiereft regni <5e r.ip-ablicx

fe-

15fedulo cavere, ne iftae uliomodo a connr.uni corporc incjus detrkncntu abaliencntiirSc fejurigantur,quod facile iotrer, fi jus hoc homagiorum.untermitteretur, Deinde prx-fentius aliud innpcr.i cujusqvcpericulum id urgetj quuJiL*opportuniores vafalli ifti fint adnoceridurii, übi malc luntaffedft, Nam viribus funtmsjonbus inliru&i, quam ul-lus civium, & preterea inipfO jrrperii finu kdzm^ obi& cerrus n?m y.iC." >ce?pTabli-

Icae tJiim confdia tognofcunt-& facrfius tum fuo cxejpplo^tum fuggeftionibus noxiis, ci'ves ad perfidiam ae rcbelrHioaem inftigare pofTunt, me®e

qw

16qve exiriali faepc malo civita«ns tranqvillitatem turbare* im-mo holti hberum per fuasditiones aditum m ipfa regnivifcera aperire. Exigit igi-tur prudentia &, publica fa-lus, ut iftiusmodi principesSc vafalli, per pubhcam ju-ratam fidem animi fui can*dorem omnibus, Sc ipfi po*tiflimum civitati, manifeftumreddant, qvo conftet, illosab omnibus machinationibus,tam concra communem rei-publicae falutem, qvam per-fonam regis abhorrerei cas>qve deteftari, Tale in ufuiuifTe facramentum, & prai.fticum a vafallis, omnis arvihiftorix teftantur. Sic Ajo

Xi9+

i%49* Guntherus Romano*rum imperator cleitus, abarchicpifcopo Moguntino i-dem exegic, qui Sc hoc prar-ftitir. Pariter novimus ducesPomeraniar in comitiis Augu>ftanis Ajo isjo Carolo V:oimperatori, fancli Evangeliiverbis manibus impofitis, exnorma concepta pradegenteArchiepifcopo Sc feptemviroMoguntino , homagium de-pofuifTe* (b) Ut taceamus,quod Caroltts IX, regi Sigis*mundo* ut fuo principi, fi-dem fe fervaturum fancTe <5_illibate , per publice pracfti*

B tum(b) Conf. Melch* Gold* Ha-

minsfeldi aci. pttbl* par. Ai. pag*360* & 363.

lf

18tum facramentum, promiferitjuraveritque. Ne alia jam in-numera moveamus.

Vcrum illi principes feu re*ges, qui prxter fummum,quod in regno fuo habenc ,imperium, infuper alias di>tiones in alieno regno cer-tis legibus regendas obcinue-runc, quomodo ratione ea-rum homagia jurc declinarequeant, non videmus, nilipaclis conventis alicer fueritconfticutum, Sc domefticumimperium juri fuo in iftas pro-vincias renunciarir, Esdemenim propemodum hic, ary

que in fuperiore fpecie, rario-nes milicanc, non tantum_i

metiis abalienandarum parci-un:

um imperii, verum & for*mido periculi tanto gravior,quanto potentior ejusmodiprinceps eft ad nocendum, iilicentia illi quidvis intra am*bitum alieni regni moliendipermittatur, Unde & res gc-ftx feculorum hoc itidem ge-nus homagiorum frequenta*tum docent, Cumprimis il*luftri loco pofitum eft exem-plum Anglias regum, qui obNormandicas, quas in Gal-liae littoribus jure hereditariotenuere, ditiones, pudori fibinon duxerunt, homagiurn ex-igentibus Gallorum regibus,& ipfi quidem Parifiis prxfen-tes, more auito pr^ftare, Itaprxter alios, hodiernum Sar>

B Z dini-

20

diniae regem ante hoc bien»nium conftac, ratione pro*vinciarum lcalicarum, impe*racori Romano - Germanico,quamquam per miniftros fuos,lacramenco fe obftrinxiffe. Ve-rum prudenria fimul fuadet,ut omnis ab hoc negorio con-temcus Sc ludibrii fpecies ab#fic, ne potentium ejusmodiprmcipum animi ad noxaminferendam irrirencur; quemad/modum Angliae reges, m hc*magiis dandis perulanrer Sccontumeliofe a Gallis fe ha<»bitos conquefti, magnis pofteacladibus Galliam afflixerunr.

$. X.Clericos ob/igatos cfle ad pr&*

fianda homagia monflrat.Quenv

21

QUemadmodum duplicemmajeftatem, realem a*

pud populum, Sc perfonakmapud imperantes, rebuspubli*cis noxiam, Sc naturae fum-mi imperii contrariam effe,inter faniores omncs conftac:ica quenquam incra finum im-perii degentem, a fubjectio*ne impeno debira exemtuin_*

effe, regulis rarionis repugnat.Hinc fi perfonae in ftacu ec*clefiaftico confticutac, fummacmajeftaci Sc imperio sequalitercum aliis civibus non fubje-&ae ftatuerentur, idcm ab«furdi periculum dcclinari nonpoterir, Clcricos itaque iajnumerum imperio civilt fub-ditorum jurc rcferri Sc pofle

&.

22debere cenfemus. Seatus enimecclefiafticus five perfonx fa*cris operantes, arque ut alii,neceffe habenc, uc defenfio^ne Sc cura principum five im-perantium, non cancum con-tra infultus hoftium extero-rum, verum etiam aliorum_jquorumcunque inrra civira*»tem machinaciones, fruancur,idque tam refpecTu perfona-rem fuarum, quam poJTelTio-num Sc bonorunn Unde fe-quicur, uc injundtum Sc lllis fif,tum confcntire cum reliquiscivihus in unam perfonam, cuifumma defercnda fic maje-ftas, tum talem fuum concfenfum per publicam confes-fionem five homagium, te-

fta*

2f,2J

ftatum facere. Et fiquidemhanc ab imperante tutelam_>exfpedtare velint, necefTe eft,ut obfequium ei viciftim Sc fi-dem praeftent, Imperantis er-go-Tntereft, certiorem ea dere fieri, ne qui fub facrolaticcnt pallio, qui nefariajin principem regnumque eon-filia machinentur; quod uti*que fteri pofTe, expericntia__>t<.ft„tur+ Quamobrem Sc lllefure quosvis ad homagium_jadftrmgere poceft, Dogmacaporro Sc opiniones de rebusfpirituahbus, animam Sc fu-turam vitam fpectantibus ,tales efTe, quae fummam a-pud homines habent vim vo-luntatcs Sc defideria movendi

&

Sc inclinandi, notiffimum eft.He igicur opiniones, fi fanxfunt, cum ingens fint ftabi-limen rerumpublicarum, im-perantis quoque patet cffeofficium, ut hoc in puncTodiligencem habeat curam, nehaerefes noxix Sc pacem tur*bantes pubhcam, in civitatevigeant Sc grafTenturJ alias e-nim, ut reCte obfervat cele-berrimus BUDD&US'(c), man-cum ac trutiium fummum-»dlet imperium, Quare eciamde majeftace iftorum princi*pum, qui ponc.fici Romanofus circa facra conccdunt, anvere talis fit 3 dubitatum efle

no-(c)in *Ibeo(og. Morsl. part*

foft, de eff. imp*

34

25novimus, jufte igitur pnn-ceps facramenti religione do-centium explorat confcientias,Nec eft quod qvis dicar, resfacras tanro per fe gauderc*privilegio Sc eminenna, ut extcrna lllarum adminiftratio Scdifpenfatio nullius ut capitis infocietate fummi fubiicienda fitcurae. Namque imperii civi-lis quam maxime referc, ca-vere, ne in excernis illis con-fufio ac licentia turbas Sc m*commoda pariac civicari. Uchoc pra.ftari poffic, obfequi-um imperanci debent clerici,Sc confequcnter reete idem_,illi fpondenr, Nec eo fuamamififle cenfendus eft princepseminentiam, quo ipfe ccrta:

26fe addi&um profitemr religio-nit nam conliderario fummiimperancis, uc membri in ec-clefia, difcernenda eft a con-fideracione ej-us uc fummi infocietate civili re<storis, cntjus eft curare, quidquid fa =lutem civicatis quoquo modoattingit, Manec igicur verum,perfonas ecclefiafticas five cle*»ricos obligaros efle ad praeftan*da Homagia, Sc aequalirercum aliis m civicate degenti-bus pro fubditis imperio repu*tandos.

$, XIQuomodo obligatio homagifr cont

firrnata cefiet tSUpcreft gravilTima quaeftio,

quam tamen pro digni-ta-

27tate expendere non vacac,vidclicec,quomodo aliquis ho~magii religione folvi poffit.Smdim ergo pronunciabi-mus. Quemadmodum pa-6ta alia, maxime jurara, va*

lorem non amittunt, niii autmutuo pacifcentium confenfurefcindancur, aut alcerutriusperfidia reddancur irrica: icaidem in homagiis tanco va^lebit magis, quanco pociuspublicum commodum eft pri-vaco, Jus enim imperii ad>quiricur imperanci confencien-te populoj quod ergo ligitimeadquificum cft, non poceft ju-fte ei adimi, nifi confenfusipfius accefferic, aut ipfe le-ges fundamentales enormiter

con>

28concukatum ear, hoftemquejpublica. falutis aperte fe ge-rat. Unde hoc fubjeclionisfacramento tencntur cives, do-nec jure civitatis gaudcnt,neque folvi poflunr nifi qui-bus imperans emigrationem_*pcrmittit, aut quos ob de-USti folum in perpetuum ver-rere cogic. Nequc illi, quiab excerno principe vi arma-ta opprimuncur, ab homagiireligione, priori domino da-ta, plane foluci poflunt cen-feri, nifi hic juri fuo renun-ciarir. Qui igicur quascun-qu'_ ob caufTas leviufculas,:.*;■*^vi-t cuiusque commodum

a iide jurata i.npe-: refiliendi liccntiam

fibi

affi29

fibi permitrunr, patet, quan#ta fe obltringanc impieraie_>in Deum , cuius fandtita*tem jurcjurando invocatnm_,profananc; pcrfidia in princi-pcm, cuius jus facramentoconfirmatum violanr; iniqui-tate in rcmpublicam, in cu-ius damnum faclicnes ?c tur-bas alunt. Novimus ti>l__jnon ita pridcm ccntigifle in

Polonia, übi homagia multi«plicata, Sc fidem juratsm-.priori contrariam pr-cftiram_,audivimus. Sed manum de_?tabula, Liccbit vero id nobisde beneyolencia Lcclcris fpe>rare, ut quae minus concin-

ne arque ornacc adducla funt,ferena fronte accipiat, & in

mct

meliorem omnia interpreteturpartem.

S. D. G.